1

داایی هحرعصر هذیریت داص در سازهاای تررسی تحلیل جایگا

چکیذ

دس ػلش اعالػبت، ضیت اكی دس ػشبی داؾ فت اػت. داؾ دس دیبی پیـشفت اشص ث ػشػت دس حب تجذی ؿذ ث ضیت

سلبثتی اكی ػبصبب ی ثبؿذ. ذیشیت داؾ ی تاذ ثب یىپبسچ ػبصی ػشبی بی داـی ػبصبب دس ثخـبی ختف

ـتشی ذاسی، اػتالی فش ػبصبی، یبدیشی ػبصبی، تلی یشی بی ؿذا، تبثیشزاسی ؼتمی ثش فبیی چ

تیذ داؾ خذیذ تجذی داؾ ضی ث داؾ كشیح، صی استمبی ػغح فؼبیتب سػیذ ث اذاف سد ظش ػبصبب سا ث

ی دس ایدبد ضیت بی ساجشدی ایت یبفت اسصؽ بثغ شا داؿت ثبؿذ. سذ اج یبفت مؾ داؾ، آسی فبسیبی

ػیبػتبی ساجشدی لشاس یشد. داؾ دس اداس ػبصبب خت ؿذ اػت تب م ذیشیت داؾ دس ت

ب، اخشای ذیشیت ذیشیت بثغ اؼبی ثبیذ ثب سیىشد جتی ثش داؾ، اص تا یشی اؼبی ثتشی اػتفبد سا ثىذ؛ ثش ی ساػت

داؾ دس خت اػتفبد اص داؾ وبسوب تشیح فش خشیب آصاد داؾ دس ػبصب تؼیی مؾ اػتشاتظیه داؾ دس

ػبصببی اشص، ی تاذ اثشثخـی وبسایی وبسوب سا افضایؾ داد ث تحمك اذاف وی ػبصب وه وذ.

خبیب ایت ذیشیت داؾ وبسوب داـی دس ػبصب ث ػا ػب ضیتی سلبثتی تجییتحی ذف اص تحمیك حبضش

خذیذ دس ػبصببی دابیی حس ایت ثىبسیشی داؾ دس ؿی بی ذیشیتی ی ادب ؿذ اػت. ؿی سؽ پظؾ

حبضش وتبثخب ای اػت.

کلوات کلیذی:

داایی هحر، هسیت رقاتتیسازهاى داص، هذیریت چرخ ص،هذیریت دا

حسیي عثاسپر کارضاس ارضذ هذیریت هاتع اسای داطگا عاله طثاطثایییؼذ مب:

h_abbaspour6899@yahoo.comپؼت اىتشیىی:

2

( هقذه1

ای سؿذ التلبد خبی ػیؼت ذیشیت 1991ثب ظس ػلش فبسی اعالػبت سؿذ تػؼ ػشیغ فبسی بی ثشتش، اص د

ػبصبب تغییشات اػبػی وشد اػت. دس تید داؾ ث ػا تشی ػشبی، خبیضی ػشبی بی بی فیضیىی دس

(. Chen & Xie; 2004ػبصببی اشصی ؿذ اػت )

دس ػلش التلبد دابیی حس، فؼبیتبی اسصؽ آفشی ػبصبب فمظ تىی ثش داسائیبی ـد آب یؼت؛ دس حب حبضش داؾ

لبثیت بی وبسوب، ساثظ ثب ـتشیب تبی وذب، ویفیت حلالت خذبت فبسی اعالػبت، داسائیبی ث شاتت

داسائیبی فیضیىی ثـبس ی سذ تاذی ػبصب ب دس ثىبسیشی ای داسائیب، لذست اكی اسصؽ آفشیی آب سا اسصؿذتش اص

(. 1385سل ی صذ. ث ػجبست دیش داسائی بی بـد، اكی تشی جغ ضیت سلبثتی حؼة ی ؿذ)وبپال ست؛

ؾ ث خت تحمك اذاف ػبصب دس فضبی سلبثتی ضشسی ث ظش ی سػذ تجیی خبیب ثش ای اػبع، تخ یظ ث ذیشیت دا

ذیشیت داؾ ض ثىبسیشی سیىشدبی ی ذیشیت داؾ سا یىی اص یبصبی اػبػی ػبصبب دس خب سلبثت ث حؼبة ی

ب دس ثخـبی ختف تبثیش زاسی ؼتمی ثش ذیشیت داؾ ی تاذ ثب یىپبسچ ػبصی ػشبی بی داـی ػبصب آیذ.

فبیی بذ ـتشی ذاسی، یبدیشی ػبصبی، اػتالی فش ػبصبی، سجشی تلی یشی ؿذا، عشاحی دذد

ش فشآیذب، تیذ داؾ خذیذ تجذی داؾ ضی ث داؾ كشیح، صی استمبی ػغح فؼبیتب سػذ ث اذاف سد ظ

(. 119: 1388ػبصبت سا ث دجب داؿت ثبؿذ) فشابی؛

ثؼیبس غبؼبت ای اػت، اب شفت كست ذیشیت داؾ فمیت حیبتی ػا ؿبػبیی سی ثش صیبدی غبؼبت خج ػی اص

غبؼبت ظشپشداصی و حبی دس ثشای، ػال .وذ ؿبػبیی سا داؾ ذیشیت اػتمشاس ػا ویذی تاؼت اذ ثد وی

ذیشیت فمیت دس ؤثش ػا اػتمشاس یضا خلف اسصیبثی دس وی بی تالؽ اػت اب شفت كست حص ای دس خثی

ثشسػی وبس دس اذ اػتمشاس یبفت اذاص چ تب كؼت ای دس فمیت ػا و اش ای غبؼ ثبثشای .اػت ؿذ ادب داؾ

.اػت داؾ ضشسی ذیشیت اػتمشاس فمیت دس ػا ای ایت یضا

( هفم داص، هذیریت داص سیستن هذیریت داص 2

.ؿد سؿ آ ثذی دػت داؾ ف و اػت یبص اثتذا داؾ ذیشیت تؼشیف دسن ثشای

داص ( هفم2-1

سی ب، بستب تدشث افشاد ی ثبؿذ. چی ؿب داؾ سػی، استجبط داؾ ؿب داؾ سػی، اب، لای، ثشب ب

ثشلشاس وشد، تحی لؼیتب، تػؼ سا حبی خذیذ ثشای ح ـىالت ادب فؼبیتبی ػبصب، ضػبت فشی، آداة

(.Watson; 2003سػ اسصؿبیی اص ای لجی ساثظ ثب خبعجب ػبصب ی ثبؿذ)

داص تذی ( دست2-2

یبدیشی تدشث عشیك اص داؾ اػبػب اید. دا لشاس تبویذ تخ سد 1948 ػب دس پیی ثبس ای سا ضی داؾ ایت

استجبط ثشلشاسی لبثیت اص یض یؾ )تذسیغ( عشیك اص اػت ى یؼت ثشخسداس وذزاسی حبت اص شدد ی وؼت ػی

تدشث یضا ثیبش و اػت بؿت ػبصب داؾ داؾ، ای دیش ثؼجبست ثبؿذ؛ پزیش اىب ػختی ث ایى یب جبؿذ ثشخسداس

.اػت وبسوب بست

ى وذزاسی .اػت یؾ عشیك اص ثیب وذزاسی لبثیت داسای و داسد خد كشیح داؾ ضی، داؾ مبث مغ دس

اص و داـبی ػ ػیمی یؼی ت دػتب دس ؿذ اػتفبد بدبی بذ ثبؿذ بدب یب اػذاد وبت، لبت دس اػت

(.1382صاسػی، ؼتذ)ـجىی داؾ ع ای ثبسص بی ثب

3

( هذیریت داص 2-3

شؿی، ث دی اتمب حشوت ػیؼت بی اط داؾ دس دیبی ذیشیت، ضػبت ختفی سا دسثشی یشد. ػت ایدبد چی

التلبدی تیذی ث ػی خاغ داؾ حس اػت. دس ای شؽ، داؾ دس وبس بثؼی ث صی، وبس ػشبی ث ػا یه

(.Nonaka & Takeuchi;1995)داسایی غشح ی ؿد

ی و پیؾ ثشذ اذاف ػبصب اػت، شتجظ ی ؿد؛ داـی ذیشیت داؾ ثب وـف استمبی داسایی داؾ یه ػبصب، ثب دیذب

(.Davenport,1998)و ذیشیت ی ؿد ؿب داؾ آؿىبس داؾ پب اػت

ثغسیى داذ، ی ػبصبی ث داسایی پب ح ای تجذی افشاد ر دس فت داسایی وـف ثشای تالؽ سا داؾ ذیشیت

اػتفبد آ اص ثتاذ داؿت دػتشػی ثشت ای ث ؼتذ دخی یشیبی ؿشوت تلی دس و افشادی اص ػیؼی دػ

.وذ

ثشای ثش ثشداسی اص اسصؽ ثبالی داؾ دس ػبصب ساىبسبی ختفی اسائ ؿذ اػت؛ یىی اص ای ساىبسب سیىشد ذیشیت داؾ

(.1384تػؼ داسائیبی غیش ع ػبصب ؼشفی ی ؿد)لی صاد ىبسا؛ ث ػا سیىشدی ی ثشای ثش ثشداسی

ذیشیت داؾ ثش سی خك اسصؽ تبویذ ی وذ ث ؼبی اداس وشد داؾ خد تجذی آ ث داؾ فیذ دس ػبصب

اػت د ثخؾ داسد؛ اداس داؾ افضایؾ تابیی ثشای خك داؾ خذیذ اسی و دش ث ایت یبفت یبدیشی ی

ؿد.

فشآیذ ػبصبی خك، وؼت، "ث فشآیذبی ذیشیتی شثط داؾ اؿبس داسد ی تاذ ث ػا ی ثغس وی، ذیشیت داؾ

ػبصبذی ایدبد استجبط ثی داؾ ضی آؿىبس تمی ؿد، ث عسی و دیشا ثشای اثشثخـی ثش سی ثیـتش ثتاذ اص

(.Gary; 2001) "آ ثش یشذ

ص( سیستن هذیریت دا2-4

ػیؼت ذیشیت داؾ، سیىشد یب اثضاسی اػت و ث ػی آ خك، ذاسی تؼی تاب داؾ ضی كشیح ادب ی

(. خت اػتمشاس ػیؼت بی ذیشیت داؾ، تؼذاد ـخلی اص فؼبیتب كست یشد. ذفذاسی ای Wilson Tay; 2002یشد)

تی اػت و اص عشیك پشط بی ذؿت حب ث دػت آذ تب ثذی ػی صی ػبصی فؼبیتب، اػتفبد دذد داؾ اعالػب

تػؼ تىب داؾ ػبصبی دس پشط بی آتی فشا آیذ.

چی ػیؼت ذیشیت داؾ ث ػا یه اثضاس استمبی ثش سی ی تاذ ثب ػبیش الذابتی و دس خت استمب ػىشد ثش

(.Dow, Roberta; 2006) ادب ی ؿد، ب ؿذ ث عس ى ػ بیذ. سی ػبصب

(پیطی تحقیق3

ذیشیت داؾ اص صببی زؿت دس صذی اؼب خد داؿت، ث ای و ثـش ث خغ آسی اتمب اعالػبت داؾ خد

تدشثیبت داؾ اؼب، ثذ خد سؿی ظب ذ، ای داؾ اص دسثبس ؼبئ صذی ی پشداخت اػت. ث تذسیح ثب افضایؾ

ؼی ث ؼ دیش اتمب یبفت. اب ثؼذب داؾ ث ظس تبی یبصبی خاغ ذیشیت شدیذ. دس ػببی اخیش دس صی ذیشیت

ؿی بی ذیشیتی داـی تبویذ ؿذ داؾ تحمیمبت ؼتشد ای كست شفت اػت دس آب ث ػی ثش اص ثىبسیشی

اػت.

( ـب ی دذ و ثی ػبصببی ختف اص ظش فشا وشد ػا صیشػبختی ذیشیت 1385یبفت بی پظـی حؼ صاد )

داؾ )فبسا فشی( تفبت ؼبداسی خد داسد.

فبسی اعالػبت، یشی اؼبی آصؽ، ثش ذیشیت داؾ ( ـب ی دذ و فش ػبصبی،1384تبیح غبؼبت سیب )

تبثیشزاس ؼتذ تشی ػب ثش اخشای ذیشیت داؾ دس ػبصب ب، ػب فشی اػت.

4

( ـب دذ آ اػت و تشی ػب ثش فشآیذ ذیشیت داؾ، یشی اؼبی تاذ 2114یبفت پظـی وبتش ثبذسا )

بدیشی ػبصبی اػت تشی ساىبس تاذػبصی یشی اؼبی سا بست آصی آصؽ آب دس ػبصب ی داذ.ی

ػبصب داؾ آفشی: چ ؿشوت بی طاپی پیبیی آسی خك ی "ثذ تشدیذ اثش ؼشف بوب تبو اچی تحت ػا

ؼشفی تشیح ذیشت داؾ دس ػبصب ثش خبی ذاؿت اػت. آب دس تالع ثشای ف تبثیش ثؼضایی سا دس 1995دس ػب "وذ

آ سا فشآیذی ی داذ و ث خت آ تبلضبت ب ػبصبی اص عشیك تؼب ثی افشاد، ػبصب "تیذ داؾ"ػبصی

(.Nonaka &Takeuchi;1995)ذ خسد اسصؽ آفشی ی شدذحیظ ث یىذیش پی

( ـب داد و تشی ػب ثشای اخشای ذیشیت داؾ، تشویت دسػتی اص ـبسوت اؼبی اثضاسبی 2113پظؾ میت )

فبسا اػت شؽ افشاد ث خج بی ختف ذیشیت داؾ، پیؾ یبص ی دس عشح بی ذیشیت داؾ اػت. تبیح

ببدا دس صی ذیشیت داؾ دس ػبصببی دتی، ـب داد الذابتی و دس ػبصببی دتی دس پظـی دس داـب وبست و

صی اعالػبت داؾ كست ی یشد، ؿذیذا ػیبػی اػت تبثیش ػیمی ثش ػبال ثخؾ ػی شبی ختف اسثبة

(. Schein;1998) سخع دس ثخؾ دتی داسد

ادب داد اػت. "فمیت ػیؼت بی ذیشیت داؾ دس ػبصببی داؾ حس"ب دوتشایؾ سا ثب ػا ( پبیب 2115بالی )

ذف ای پظؾ، تػؼ ذی اػت و ثتاذ ثشای ػدؾ فمیت ػیؼت ذیشیت داؾ دس ػبصببی داؾ حس ث وبس ثشد

فیت ػیؼت، ویفیت داؾ، ویفیت خذبت، تبی ث وبسثشد سضبیت ؿد، ثد. ػیؼت ذیشیت داؾ فك داسای تغیشبی: وی

وبسثش ثد و فمیت ػیؼت بی ذیشیت داؾ سا ی ػدذ. یبفت ب ـب داد و ای ذ، لبثیت وبسثشد دس غبؼبت ػیؼت

.(Halawi;2005)بی ذیشیت داؾ آیذ سا داسد

داص هذیریت هفم پیطرفت رذ د

.ؿذ غشح داؾ ذیشیت 1971 د

.یبفت كؼدی ػیش داؾ ذیشیت ث شثط اتـبسات ؿذ افضد داؾ ذیشیت ایت ثش 1981 د

.یبفت ؿذت داؾ ذیشیت حص دس طاپی اسپبیی آشیىبیی، ؿشوتبی فؼبیت 1991 د اای

.آذ پذیذ داؾ ذیشیت ای ثی ؿجى بی 1991 د ااػظ

.دسآذ ثضسي بی ػبصب تدبسی فؼبیتبی صش دس داؾ ذیشیت 1991 د ااخش

.دادذ اختلبف داؾ ذیشیت ث سا خد دسآذ دسكذ 55 حذد اسپبیی ثضسي ػبصببی ػ ضاس

)1385 (حذ، صاد، جغ: حؼ

( سازهاای داایی هحر4

ب اتـبس اعالػبت لذست اػت تی حسی ذ ظش اػت ثش دس ػبصب بی اشصی وبسوب دس كذس لشاس داسذ. دس ای ػبصب

ای و دس دیب خد داسد داؾ اذاف سیىشدب تبویذ ی ؿد یشی وبس ؼغف چذ بستی اػت. اشص شاجبتشی بد

بثغ اؼبی اػت.اػت و یشی اؼبی ذ آ اػت زا اسصؿذتشی ػشبی ػبصب ب دس ذیشیت دابیی

ؿد ذیشیت داؾ دس تالؽ اػت داؾ سا ث وبال تجذی وذ. ثب ای سیىشد زاسی یدس ابی خذیذ ثش سی داؾ ػشبی

وذ او ای پیذا یوذ، یشبی تخلق دس ػبصب خبیب یظداسد وبسشا خذیذ ظس یدیاسبی لذست تشن ثشی

بی داؾ بی ثسوشاتیه خبی خد سا ث ػبصبؿذ و داؾ دس اختیبس داسذ چشا و ػبصبلذستذ حؼة یوؼبی

دس التلبد داـی، ػبصب ب ث عس اػ ػبصببی داؾ حس ث عس اخق، حؼبة یظ ای سی وبسوب خد اذ. آفشی داد

5

داذ. دس ای ػبصبب، وبسوب ثباسصؽ تشی ػشبی ػبصب حؼة ی ؿذ. غج ای داسذ آب سا حب ثبس دابیی ی

سیىشد، ػجت ایت ثیـتش ای ػشبی عی د بی اخیش ؿذ ثب لشاس شفت دس ش داسایی بی فی بـد، ص آب

(.3: 1385شد؛دس ثشاثش داسایی بی ـد ػبصب ػی تش ؿذ اػت)داؾ ف

اشص شؽ داؾ حسی ثش یشی اص تدبسة داؾ پب، مـی ثیبدی دستػؼ خاغ ایفب ی وذ. ثبثشای ثشای ایدبد

داؾ آسی ثیـتش دس تید افضایؾ لبثیتبی ػی، تىطیىی، ذیشیتی اخشایی ػبصب ب تجذی د آب ث یه

داؾ حس یبدیشذ اػتفبد ثی اص داؾ دابیی ث ػا ثبصی اكی تػؼ، پیبد ػبصی ذیشیت داؾ اختبة ػبصب

(. 1385بپزیش اػت)سثیؼی؛

( ریکردای هذیریت داص در سازهاى 5

سی ذیشیت داؾ اػت و سیىشدب ث ذیشیت داؾ ث د حبت لبث ؿبػبیی اػت؛ ای سیىشد جتی ثش ثؼذ فب

عیف ػیؼی اص سیىشدب، ػبب ب سؿبی ػیبتی اػت و ث ظس حبیت اداس فشآیذبی جتی ثش داؾ دسثشیشذ

عشاحی ؿذ اذ؛ ثش اػبع ای شؽ فشآیذ ذیشیت داؾ ثغس ػذ ثش فبسی اعالػبت جتی اػت. سیىشد د سیىشد

ػت؛ تشوض ای سیىشد ثش افشاد اػضبی ػبصب اػت، صیشا اػتمبد ثش ای اػت و داؾ پذیذ ای اختبػی اػت. ثش اختبػی ا

اػبع ای سیىشد ثخؾ ػظیی اص داؾ ػبصب، ث كست ضی اػت و لبث ـبذ یؼت یىی اص دغذغ بی ای سیىشد

(.1384تجذی داؾ ضی ث داؾ كشیح اػت)كاتی؛

عجك ای د سیىشد، ػا ختفی سا ث ػا ػب تبثیشزاس ثش اػتمشاس ذیشیت داؾ دس ػبصبب لذاد ی وذ. بر

ریکرد هثتی تر فاری اطالعات -

سد ؿبػبیی، ثشای حممب وبسؿبػب ای حص، داؾ ث ػا اثضاسی تمی ی ؿد و ی تاذ دس ػیؼتبی اعالػبتی

دػت ثذی، ذاسی ثبصیبثی لشاس یشد. اثضاسبیی چ ؽ لػی، ابی ؿجی ػبصی، ش افضاس پبیب داد ب ... ی

تاذ ث تػؼ ای سیىشد وه وذ.

ریکرد هثتی تر افراد -

یذ ای اص فشآیذبی پیب، داؾ فی ... اػت و ث عس ثشای حممب وبسؿبػب ای حص، داؾ ؿب فشآیذب، دػ پیچ

ؼتش دس حب تغییش ی ثبؿذ. دس الغ داؾ ث ػا یه ف ای دس بستبی افشاد تخلق فشآیذبی شتجظ ثب آب

(.Ganesh; 2002)فت اػت

( فرآیذ هذیریت داص در سازهاای داص هحر 6

داؾ اص ذیشیت وشد ػیبتی ثشای اص كبحجظشا ثشخی .ی آیذ ظش دؿاس ث لذسی داؾ، ذیشیت داؾ اص ف ػبصی

یه دس آ حضس داؿت خد ػبصب دس داؾ ؼتشا ذیشیت فشایذ آب، اص دیذب ی وذ صیشا اػتفبد فشایذ ف

ای ثش .شدد ی سؿ ب ػبصب اػبػی دس سو ثؼا آ ؼتش حضس دس آ تید داد؛ ثى خاذ ای تید وتب مغغ

تصیغ داؾ، ؼتذػبصی رخیش عجم ثذی، داؾ، ؿبػبیی یب شدآسی تیذ ثش ـت داؾ ذیشیت فشایذ اػبع،

اػت. داؾ داؾ وبسثشد ـش

داص ضاسایی یا خلقالف(

ؿجى اص داؾ اعالػبت اوتؼبة (1 :ی وذ پیـبد داؾ خك ایذ فش سا ثشای خی پح ذ یه یذی دیی ػ،

ؼأ؛ ح ثشای داؾ وبسثشد اعالػبت اص خال خذیذ داؾ ایدبد (3ثیشی؛ دسی داؾ ػبصی یىپبسچ (2 بی تؼبالت؛

,Sooو فشآیذ) دس ػبصبی دی فش ػا مؾ ایفبی (5 ػىشد ؿشوت؛ آسی ثش خذیذ داؾ تأثیشزاسی (4

Devinney& Midgley; 2002):تبیح تحمیمبت آب ـب داد .

6

ؿجى ػبصی ایت ثب ثشاثش ػبصب، ثشای اعالػبت اوتؼبة ثشای أخزی ػا ث سػی ؿجى ػبصی ایت -1

.یؼت غیشسػی

ثاػغ سا آ ی تا ثغس غیشؼتمی ثى ؿد؛ ی حبك ؿجى دس اص ؼتمیب بست یب تخللی داؾ -2

.وشد احلب اعالػبت اوتؼبة

وذ لیب تؼیی داؾ، اوتؼبة تشغیت ثشای ػبصب ػیؼتبی ـلب خذیذ داؾ ثشای خزة فشد تابیی -3

.اػت تخللی بست داؾ تشویت

اك ثب شا داؿت مؾ ػبصب دسػىشد ؼأ، ح دس خاللیت ػغح اص عشیك تخللی بست داؾ ای -4

ػبصب اػت. تػظ ؿذ خك خذیذ داؾ ػغح دس ثش ویذی ػب ظش، تافك خبؼیت

آ بی ػىشد دس ثجتی ثش خد، ػب ث ث زاسد اثش ؿشوت آسا خشخی ثش ؼتمیب خذیذ داؾ بیتب، -5

ؿد. ی حؼة

:داص ب( هستذسازی

تبی اؿتشان خ .اػت فیذ تدشثیبت داؾ ثذی عجم ػبصی، وذزاسی رخیش ثجت ؼبی ث ؼتذػبصی اكغالح

شاح بثغ، اص ثشخی دس .اؼب داؼت آبیبی ب داؼت اص ثخـی ذفذ د ىتة ی تا سا الذابت ؼتذػبصی

ؿذ اػت: ثیب ای ؼتذػبصی

الذا ش ث شثط ذاسن اػبد دػ تذی ضجظ شدآسی، خیی، پی

صبی ضػی ظش اص ؿذ یبد ذاسن اػبد ثذی عجم تظی

افتشاق اختالف ثشص دالی روش ثب آ افتشاق اسد تؼیی ػىشدب/ثشب ب تغجیك

:داص تزیع ج( تسین

اص د تصیغ خد اػضبی یب سا اعالػبت ػبصب، یه آ، عی اػت و داؾ اتمب داؾ، ذیشیت فشایذ اص ب ػی

(. 1386خد ی آسد)ػشه؛ ث سا خذیذی دسن یب داؾ داد استمبء سا عشیك یبدیشی ای

:داص کارتردد(

ب تشی سا شح ای كبحجظشا، اص ثؼیبسی .اػت ػبصبی ثجد ػىشد خت دس داؾ وبسثشد داؾ، ذیشیت غبیی ذف

وبسثشد ش دس ثى یؼت، داـی ػشؿبس غی بثغ داؿت ث ط تب سلبثتی، ضیت صیشا ی داذ داؾ ایذ ذیشیت فش دس

ثجد ثشای خذیذ دس لؼیتبی سا تدبسة ثتشی وبسوب اػت. صبی و ػبصبی تلیبت ػیبت دس داـی بثغ آ

ی یشذ، ی ثىبس ػىشدؿب ثجد ثشای خذیذ لؼیتبی دس سا تدبسة ثتشی وبسوب ی یشذ، و ثىبس ػىشدؿب

(.1386دذ)ػشه؛

7

هذیریت داص پیاد سازی الگای (7

داد شدآسیو ؿد ی آغبص اػبػی فشضی ای ثب اػت داؾ ذیشیت اكی حس داؾ، ث ػپغ اعالػبت ث داد تجذی

اعالػبت فبسی اؼبی تؼب فشایذبی ثشخی اص عشیك ب داد داسد تی( لشاس یب ػبصب )احذ اكی بی اسصؽ تأثیش تحت

)ث اعالػبت(، داد ؼب ب، داد تدغ )حیظ(، صی دس خد فشایذبی عشیك اص ػپغ .یبثذ ی ؼب اعالػبت ػا ث

(.116-131: 1384)افشاص؛ تجذی ی ؿد ػبصب دس یشی تلی ثب شتجظ داؾ ث تأ، تفىش تشویت،

ای اص ثشخی ث ا ش و اػت ؿذ ؿبػبیی ای ب فت بی خج ، ؿذ ختف ادب ابی یب و ای مبیؼ دس

ؿبػبیی داؾ، بی تؼیی ذف : اص ػجبستذ ب خج اػت. ای ذاد لشاس تخ سد سا دیش ثشخی وشد ب اؿبس خج

. داؾ اسصیبثی داؾ اص اػتفبد تؼی داؾ، ذاسی داؾ، تػؼ داؾ، وؼت داؾ،

ای .اذ داد ذیشیت داؾ دس ػبصبب پیـبد ػبصی پیبد ثشای ػی فت ای ػا ثب سا خد شاس داپست ای

ػجبستذ اص: ثؼظ، تؼی، و شفت مت ػی فت ای سی بػت، ثب ؿذ اص ای آ ا حشف و اط فت جبی ثش ا

(.Grover & Davenport;2001)تؼخیش تلشف، خك، ىبسی، لشف وشد، استجبط فش.

داؾ، خك اػت: ؿذ صیش تـىی ی شح چبس اص و داد پیـبد داؾ ذیشیت ػبصی پیبد ثشای دیش ایی "یىغ"

(Amberg; 2001)وبسیشی. ث ، وشد ـش ، رخیش

" آؿىبس داؾ" " پب داؾ" ف .اؿت اذ د داؾ ذیشیت جبحث ثش ثؼیبسی تأثیش "تبوچی" " بوب"غبؼ ؼتشد

شایی ث تخ ثب ثذی، تمؼی ای دس . اػت ؿذثذی عجم ػبصبی یبدیشی ی ظشی سیضی عشح ثشای "بوب" تػظ

پب آؿىبس داؾ ع د ثش سا ا خد اذ. ای وشد زاسی پبی سا ای خد داؾ، آب آؿىبس پب بی ؿى ثی

شی فشدی، دس تبی ػغح ػبصبی )ػغح آ ایدبد چی دیش یه ث ب آ تجذی ی ح ث داؿت جز

. داسد تخ ػبصبی(

زساذ چی .ؿد ی بدی دس ػبصب، آذ دػت ث آؿىبس داؾ شح، ای دس پاى(: ت )آضکار سازی دری

(.Nonaka &Takeuchi;1995داسد. ) پی دس یض سا ؿخلی خذیذ ثشای افشاد، آفشیؾ داؾ، ضی شح ای

8

استراتژیای ت کارگیری هذیریت داص( 8

كبحجظشا ثشای ثىبسیشی پیبد ػبصی ذیشیت داؾ اػتفبد اص داؾ بثغ اؼبی دس ػبصب ظشی بی صیبدی سا پیـبد

ثىبسیشی ذیشیت داؾ ی وذ. اشص دس ػبصبب تبویذ ػذ ثش ایت بثغ اؼبی احذبی بثغ اؼبی دس استجبط ثب

ی ثبؿذ. افضایؾ سلبثت، ض وؼت ثشتشی سلبثتی، خت ؿذ اػت و ػبصب ث داؾ خؼی وبسوب خد ث ػا یه اثضاس

سلبثتی اػتشاتظیه ب وشد ىبسی تؼب یب افشاد سا سد تـیك پبداؽ لشاس دذ. ػال ثش ای، حشوت ػبصب ث

ذف بیی چ تشوض صدایی، تفیض اختیبس، ػبختبس ؿجى ب ذػی دذد ثش ایت داؾ بثغ اؼبی ثىبسیشی ػی

ث ش حب ثىبسیشی اخشای ثش ذیشیت داؾ دس ػبصبب یبصذ یه دیذب اػتشاتظیه آ ثیؾ اص پیؾ ی افضایذ.

ای شا ثب ضی بی صیبدی ثبؿذ؛ ثبثشای دس ظش شفت خبیب ػبصب اعیب اص ساجشدی ثد ی تاذ دس شح بی

(.Soliman & spooner; 2000)تبػت ث لغ ثد ادب تالؿبی ذیشیت داؾ ثؼیبس اػت

ایجاد ارتثاط تیي هذیریت داص تا جت گیری ای راثردی استراتژیک سازهاى

تلی یشی بػت دس ح ثىبسیشی اػتفبد بػت اص داؾ ثب ذیشیت داؾ، یه ػب حیبتی دس ػبصب، دس استجبط

( تخ ؼبی ث ای د ع داؾ دس ػبصب ب ی تاذ 1999ضی دس مبث داؾ آؿىبس اػت. اص ظش بؼ ىبسا )

سیىشد، ثؼتی ث اثضاس ػبصب، صی بی ػدآس یبصبی ػبصب ث سا ح خبعش آیض ثبؿذ. دس ای ساثغ اتخبر ثتشی

بی ؼی ػبد یب سا ح بی پیچیذ حلش ث فشد داسد. اش ػبصبی ثب اتخبر یه سا ح تذی یه دػتاؼ ثتاذ

ثش داؾ آؿىبس تبویذ وذ. ؼی ای تبویذ اص ظش ػیبتی، ث یبصب خاػت بی ـتشیب خد پبػخ دذ، ثتش اػت و ثیـتش

تبویذ وتش ثش ػیؼتبی خجش پیـشفت اعالػبتی اػت. اص ػی دیش اش ػبصب ب ثشای ITیؼی ػشبی زاسی ثیـتش دس

ذ اػتشاتظی ذیشیت داؾ خد سا ثش پبػخ داد ث یبصبی حیغی، یبصذ سا ح بی ثىش حلش ث فشد پیچیذ ثبؿذ، ثبی

ثىبسیشی داؾ ضی ثب بد اص اذیـ ب افىبس وبسؿبػب، كبحجظشا اذیـ بی پب خبسی دس یب بثغ

اؼبی اػتفبد بیذ.

9

تعییي هافع هسیت ای تالش ای هرتط ت هذیریت داص

یشی ذیشیت داؾ دس چبس ؿشوت ت تىت، بیىشػبفت، یت پبوبسد اسؼت یب دس یه غبؼ ؼتشد ثش سی ثىبس

تبثیش ذیشیت داؾ ثش ثجد ویفیت افضایؾ ثش سی سا ـب دادذ. ثب ـبذ تبیح حبك اص تبیح تحمیمبت سؿ اػت و

ثبؿذ. اشص ػال ثش ؿشوتتبی ثضسي چذیتی، تخ صیبدی ثىبسیشی ذیشیت داؾ ثب چ ضایب بفؼی ی تاذ ث شا

ث ثىبسیشی ذیشیت داؾ دس ػبصببی وچه تػظ یض ؿذ اػت.

افسایص تر ری تثد کیفیت ام ضرکت

تل تکت

دػتشػی ث ضاسا وبسؿبع خجش دس صی بی فی -

ػا پیچیذ حیغیتی ش افضاسبیی ثشای ؿبػبیی -

تبویذ ثش اسصؽ افضایی اعالػبت -

تػؼ ػبختبس داؾ -

فمیت ثبال دس ثىبسیشی اعالػبت ثیشی

وؼت بستبی ؿغی خذیذ تػظ وبسوب - هایکرسافت

ایدبد پشفبی آالی وبسوب داسای بست تبػت ثب ؿغ -

افضایؾ استجبط ثی وبسوب -

ؼتشؽ شص سلبثتی وبسوب -

ادب اثتىبسبی تؼذد شثط ث تؼی تصیغ داؾ - یلت پاکارد

سا اذاصی ؿجى بی تصیغ داؾ -

افضایؾ داؾ وبسوب دس صی دس صی بی سلبثت، -

ثبصاسیبثی، تػؼ حل ؼتشؽ شص سلبثتی

ارست یاگ

ذیشیت داؾتذی اػتشاتظی -

ایدبد احذبی وؼت وبس ث ظس خك، رخیش وشد دس خشیب اذاخت -

داؾ

دسكذ افضایؾ دسآذ 44 -

ایدبد صی بی اتمب داؾ یب وبسوب -

ـبسا

(1999جغ: كذسی ه وپی )

اتخاب تراه هاسة هذیریت داص

اص ظش بؼ ىبسا اتخبر یه اػتشاتظی ذیشیت داؾ، یبصذ پبػخ ث ػ ػا دس استجبط ثب یبص ثبصاس، یشبی خثشذ

( ثب تؼیی چبس ع تجذی داؾ، 1995ی اسائ پبػخ بػت ث ؿشایظ حبو ثش ػبصب اػت. بو تبوؿی )حشن چ

یؼی ثیشی ػبصی، دسی ػبصی، خبؼ پزیشی تشویجی اص ای ػ سد ؼتمذذ و ثشب بی ذیشیت داؾ یه ػبصب، ث

بصب ش چبس ع یبص داسد. ث ش حب، ثشب سیضی ذیشیت داؾ ثبیذ ثب سیىشد تـیك تشغیت تصیغ تؼی داؾ دس ػ

شا ثد ـبسوت وبسوب ػبصب سا ث دجب داؿت ثبؿذ.

ایجاد هحیط ج حوایتی ترای تراه ای هذیریت داص

ثؼیبسی اص ػبصبب اص فش حبیت اص الذابی ذیشیت داؾ ثشخسداس یؼتذ. دس اسصیبثی ػىشد عشاحی ػیؼت بی

( ؼتمذ اػت و احذ بثغ اؼبی ش 1999وبسوب ذیشا تخ ی ؿد. كذسی وجی )پبداؽ، وتش ث ػىشد داـی

-ػبصب ی

تاذ ثب ایفبی فت مؾ، خ حبیتی ضثس سا فشا بیذ:

ثشضاسی اختبػبت تـىی شاػ ػبصبی

تی خب ىب بػت ثشای تجبد ایذ

بصب ایدبد خ اػتبد ثی وبسوب ػ

افضایؾ تفبتبی فشی صثبی ثی وبسوب

تؼیی صب بػت ثشای تالؽ بی ذیشیت داؾ

یبدیشی دسع شفت اص خغبب اؿتجببت

دسیش وشد حبیت ذیشا ػبی ػبصب اص ثشب بی ذیشیت داؾ

11

ایفبی مؾ بی ضثس شچ خد یبص ث فش ػبصبی خبف خد داسد اب اص ػی دیش تبثیش ثؼضایی ثش خ فش ػبصبی

داؿت ثؼتش بػجی سا ثشای اخشای ثشب بی ذیشیت داؾ فشا ی آسد.

( هذیریت داص ت عاى عاهل هسیتی در سازهاای اهرز9

ث ضع ای ایت اػت. اعالػبت ػلش سلبثتی ؿشایظ دس ب ؿشوت فمیت ػا تشی اص یىی ػبصبی داؾ ذیشیت

یض ؿبخلی ػبصب فىشی ػشبی ی ض ث وذ ی یشی اذاص سا خد داؾ ب، اص ػبصب ؿبسی اشص و اػت حذی

وذ. ی ؼىغ خد بی ضاسؽ دس ؿشوتب ثذی دسخ ثشای

ساص ثمبء فمیت ػبصبب دس حیظ سلبثتی اشص، ایدبد، حفظ تذا ضیت سلبثتی پبیذاس اػت. ث اػتمبد پستش ضیت سلبثتی

یض (1989)اسصؿبی لبث اسائ ؿشوت ثشای ـتشیب اػت، ث حی و ای اسصؽ ب اص ضی بی ـتشی ثبالتش ثبؿذ. یتضثشي

ذ اػت ضیت سلبثتی ثشای یه ػبصب صبی حبك ی ؿد و دس یه ثبصاس سلبثتی وبال خذبتؾ سا اص وبال خذبت ؼتم

سلجبیؾ تبیض ػبصد.

ضیت سلبثتی الؼی یه ػبصب ػذتب ثش اػبع ػشبی داـی ثب بد ی ؿد، ثذی ؼی و یىی اص تشی چبؾ بی

ی اؼبی ث ػشبی داـی دس ػبصب اػت. دس ای ساػتب، ذیشیت داؾ ی تاذ ث ػا آ ثخـی اص ذیشیت، تجذی ػشب

فشآیذ ذیشیت تؼشیف ؿد و ثش تحی ظب ذ، ثشب سیضی، اجبؿت، خك، تػؼ وبسثشد داؾ ػبصب تشوض داسد ػؼی

(.Cater;2001)داـی ث ظس ایدبد ضیت سلبثتی تجذی وذداسد تب حذ صیبدی ػشبی اؼبی سا ث ػشبی

ایت خبیب حلش ث فشد بثغ اؼبی دس لؼیت سلبثتی ش ػبصب ش كبحجظشی سا ثش آ ی داسد تب ث بثغ اؼبی ث

ایض، ؼئیت پزیشی ـبسوت ػا ثباسصؽ تشی ػشبی ػبصبی، ث كست ؼتم ب وذ. دابیی، بست، تدشث

خیی افشاد ػبصبی ی تاذ ضیت سلبثتی پبیذاس سا ثشای ػبصب ایدبد وذ، ـشط ثش ایى حیظ بػت ػبص وبس فمیت

دس ػبصب خد داؿت ثبؿذ.

شثخؾ دابیی خؼی ػبصب سا تؼی ذیشیت داؾ، مؾ حیبتی دس حبیت اص یبدیشی دس ػبصب ایفب ی وذ، صیشا تؼی اث

ی وذ. ذیشیت داؾ فشآیذ ػیؼتبتیه ؼدی اػت و تشویت بػجی اص فبسیبی اعالػبتی تؼبالت اؼبی سا ثىبس ی

د، ػیبػتب یشد تب ػشبی بی اعالػبتی ػبصب سا ؿبػبیی، ذیشیت تؼی وذ. ای داساییب ؿب پبیببی اعالػبتی، اػب

سی ب ی ؿد. ػال ثش ای، داؾ آؿىبس داؾ ضی، وبسوب سا ؿب ی ؿد اص سؿبی تع ؼتشد

(.1383ثشای تلشف، رخیش ػبصی تؼی داؾ دس داخ یه ػبصب اػتفبد ی وذ)ثبثبیی؛

( تیج گیری11

التلبدی اسصؽ خك ثب ثبیذ ـد، تمی لتی ػششی یه ػا ث تب ؿد بذبس ثخاذ ب ػبصب دس داؾ ذیشیت اش

تخ ثب اثتذا ثبیؼتی ذیشیت داؾ فشاشد ثخؾ اثش وبسآذ اخشای ثشای ب ػبصب س ی اص. وذ ثشلشاس سلبثتی پیذ ضیت

ثشای ػبصب اكی یشی خت تب بیذ اتخبة سا خد ذیشیت داؾ ساجشد ، ػبصب دس خد پب آؿىبس بی داؾ ث

.ؿد تؼیی داؾ صی ذیشیت دس زاسی ػشبی

اثش ثخـی فشآیذبی ذیشیت داؾ ثشای سؿذ سلبثت دس فضبی تغیش تح دیبی اشص ث اغجبق آ ثب اضابت ساجشدبی

( ثیب ی داسذ و ػی سغ تبییذ ؼتشد ای اش و ػشبی فىشی جغ حیبتی 2111ىبساؾ)ػبصب ثؼتی داسد. بو

ثشتشی سلبثتی اػت، اب ؿبخت اذوی دسثبس ایى چ ػبصبب ػشبی فىشی سا اص عشیك ذیشیت داؾ خك ی وذ، خد

اػت. ای صی ـتشن ی تاذ فیضیىی، دبصی یب فىشی ثبؿذ. خك داسد. ث اػتمبد آب خك داؾ یبصذ صی بی ـتشن

داؾ ثشخالف اعالػبت ی تاذ خذا اص صی ثبؿذ. ای اش ثیبش آ اػت و ػىشد ذیشیت داؾ دس ػبصبب، ثبیذ غجك ثب

اضابت خك داؾ افشاد شبیی ثبؿذ و دس خك داؾ دسیش ؿذ اذ.

11

ای مب ػؼی ؿذ تب ایت خبیب ذیشیت داؾ دس ػبصبب ث ػا ضیت سلبثتی دس ػلش دابیی تـشیح تجیی ؿذ دس

ثبؿذ. ثبثشای ثبیؼتی ػبصبب ث دجب ای ثبؿذ تب ثب ؿبخت ػبصب ثب تخ ث یبص ػبصب ابی بػت ثىبسیشی

ىبس یشذ ثب ثش ثشداسی اػتفبد كحیح اص بثغ بـد ث ضیت سلبثتی بئ ؿذ.ذیشیت داؾ سا دس ػبصب ث

اػتمشاس ذیشیت داؾ فشكت بػجی سا ثشای ثؼبصی دس ػىشد وبسوب ضیت سلبثتی دس اختیبس ػبصب ب لشاس ی دذ.

ایی بی بع ػشبی بی فىشی داـی خد ثب بد اذ. ػبصب بی اشصی پبی بی ضیت سلبثتی پبیذاس خد سا ثش داس

ثبثشای یىی اص تشی حیبتی تشی بثؼی اػت و ػبصب ی تاذ دس ذیشیت ساجشدی خد اص ضیت بی آ ثش ذ

اػت. ؿذ دس حب حبضش ای ػشبی ػبصبی ثیؾ اص ش صب دیشی حبئض ایت ؿبخت ؿذ

منابع فارسی: ایشوجیش داـب ا، چبح ػبصی(، پیبد یشی اذاص ذب، داؾ)فبی، (؛ ذیشیت1384ػجبع، ) افشاص، (1

8ذیشیت داؾ ػبصبی، ؿبس "سیىشدب ػا ویذی فمیت دس ذیشیت داؾ"(؛ 1384اثغحی، حؼی كاتی، ػبد ) (2

146تفیك ذیشیت دابیی یبدیشی ػبصبی ، تشا بب تذثیش، ؿبس ( 1383ثبثبیی،ایبصاهلل ) (3

آصؽ تحمیمبت ػؼ :تشا چبح، ذیشیت داؾ، دیذب اص ذیشا تدشثیبت ػبصی ؼتذ .( 1385 ) ػؼیذ مذ، خؼفشی (4

.ذیشیت

ػب دوتشی، داـب فشدػی ـذس "ثشسػی ػا صیشػبختی ذیشیت داؾ دس دت"( 1386حؼ صاد، حذ ) (5

174تشا، د تذثیش ؿبس "اداس اثشثخؾ ػبصب بی دابیی حس"(؛ 1385داؾ فشد، وش اهلل ) (6

)غبؼ سدی ؿشوت "اسائ ذ فی خت اػتمشاس ذیشیت داؾ دس ػبصببی ایشای "( 1388سثیؼی، ػی ؼبی بص ) (7

79؛ ف9تشا(، فلب ذیشیت بثغ اؼبی، ؿبس پبالیؾ فت

ػبصب یبدیشذ )جبی ظشی، ابی تحمیك ػدؾ( تشا "(؛ 1385ػجحبی ظاد، ذی، ؿبیی، ثب ػیشضب یصثبؿی ) (8

ـش یؼغش

.س پیب داـب اتـبسات :ا چبح داؾ، ذیشیت :( 1386 ) حذػی ػشه، (9

97-114، 137ػب دذ، ؿبس "ذیشیت داؾ وبسوشدبی آ دس ػبصب "( 1388بی، حؼ )فشا (11

یشی تصیغ ؿجى بی وفشاغ دی"ثشق یشی تصیغ ؿشوتبی دس داؾ ذیشیت"(؛ 1384ای وب ) ساؿی سضب فشابی، (11

ب ثی ذیشیتی، تشا، التلبدی اختبػی، ثشق غبؼبت

تشخ پشیض ثختیبسی، تشا، اتـبسات ػبصب ذیشیت "ػبصب اػتشاتظی حس"( 1385وبپال، ساثشت.اع ست، دییذ. پی ) (12

كؼتی

16 ؿبس تػؼ، ذیشیت آسی، حسیت ثب داؾ (؛ ذیشیت2138) ػظی، صاسػی، اكغش ـجىی، (13

(، ػؼ جبحثبت التلبدی ذیشیتی، تشا، ػؼ ػبی 3ذیشیت دابیی حس) التلبد "( 1384سیب، ػجبع ىبسا ) (14

آصؽ پظؾ ذیشیت ثشب سیضی

ثبس ا ؿبس چبسد، دس وتبة، فلب ب، ػبصب دس داؾ ذیشیت (، داؾ1382فیشص، ػی، ) یی (15

1) Amberg, M., (2001). Anreizsyteme zur forderung von knowledge Management, Reterat an RWTH Aachen. PP. 59-98.

2) Bhatt, G.D, (2001) Knowledge Management in Organization: Examining the Interaction between Technology, Techniques and people” Journal of Knowledge Management, Vol.5, No.1, pp.68-75

3) Cater, Tomaz, (2001) Knowledge Management as a means of developing a firm’s competitive advantage. Management Vol.6 No.1-2 pp. 133-153.

4) Chen, J., Zhu, Z. and Xie, H.Y (2004) Measuring Intellectual Capital: a New Model and Empirical Study”. Journal of Intellectual Capital, Vol.5, No.1, pp.195-212

5) Davenport, I. H. (1998), working knowledge : How organization manage what they know, Harvard Business school press, Boston, MA

6) Gary, P.H. (2001) The Impact of Knowledge repositories on power and control in the workplace, Information Technology & People, Vol.14, No. 4, pp.68-84

12

7) Grover, V., & Davenport, T.H. (2001). General perspectives on knowledge management: Fostering a research agenda. Journal of management Information Systems, 18(1). PP. 5-21.

8) Halawi, Leila. (2005) knowledge management systems success in konwledge base organization, NOVA south Eastern University.

9) Hansen, M.T, Nohria, and Tierney, T. (1999), “What’s your strategy for managing knowledge?”Harward Business Review, March- April, pp.106-16

10) Malhotra, Yogesh, (2002) Role of organizational Learning in Knowledge Management.www.brint.com

11) Mintzberg, H, (1989),Mintzberg on Management: Inside our Strange World of Organization, Free press, New York, N.Y

12) Naghib, Ahmad. (2003) Effective Factors of Knowledge Management, Journal of Knowledge Management, Malezia, Vol.3, No.7, pp.10-22

13) Nonaka, I. & Takeuchi, H. (1995) the knowledge creating company, Oxford university pres

Oxford, UK. 14) Pauleen, D. and Mason, D. (2002) “Newzleand Knowledge Management: Bariers and drivers

of Knowledge Management uptake” Journal of Knowledge Management. Vol.8 No.5, pp 23-54 15) Richard Hall, Pierpaolo Andriani, (2002) "Managing Knowledge for Innovation", Long Range

Planning 35. 29-48.

16) Schein, E.H (1998); Organizational Psychology, Prentice Hall: Englewood Cliffs, NJ. 17) Schnier tshauer, Alexander, (2001). Knowledge management Is Criticalfor us, Technical

Communicators Forum, INTECOM. PP. 13-27.

18) Skyreme D.J (1998). Developing a Knowledge Strategy, in Strategy Watcher, Technology

Support for Knowledge Management, Mid American Journal of Business, P. 14-20

19) Soliman, F., and Spooner, K (2000) Implementing Knowledge Management: role of Human

resource Management. Journal of Knowledge ManagementVol.4, No.4, pp.337-345

20) Soo, C; Midgley, W., and Devinney, D; Timothy M., (2002), "The process of knowledge

creation in organizations". Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract =376080 or DOI:

10.2139/ ssrn.376080.