Պոլիէթիլենայինտոպրակներ

20-րդ դարի 70-ական թվականներից սկսած ամբողջ աշխարհում լայն թափով սկսեց զարգանալ պոլիէթիլենային տոպրակների (ցելոֆաններ), պայուսակների, պարկերի, շշերի արտադրությունը ու դրանց կիրառությունը: Ապրանքների փաթեթավորման նպատակով հազարավոր տոննաներով արտադրվող եւ սպառվող պոլիէթիլենային տոպրակներն ու տարաները թեթեւ, ամուր եւ ավելի նպատակահարմար են կենցաղում ամենօրյա օգտագործման համար:Հաշվարկված է, որ աշխարհում ներկայումս յուրաքանչյուր րոպե օգտագործվում է մոտավորապես 1 միլիոն պոլիէթիլենային տարա, իսկ մեկ մարդը տարեկան օգտագործվում է միջինը 130 պոլիէթիլենային տարա` տոպրակների կամ շշերի տեսքով:  

ՊՈԼԻԷԹԻԼԵՆԱՅԻՆ ՏԱՐԱՆԵՐԻ ՎՆԱՍԱԿԱՐ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ Պոլիէթիլենային տարաների արտադրության

, գործընթացը վնասակար է քանի որ աղտոտվում է : շրջակա միջավայրը Արտադրման ընթացքում

ծախսվում է էներգիա եւ մթնոլորտ են արտանետվում մեծ քանակությամբ թունավոր եւ

, ջերմոցային գազեր որոնք նպաստում են մթնոլորտի , աղտոտմանը եւ գլոբալ տաքացմանը որը

: ամենամեծ աղետն է երկիր մոլորակի վրա Արտադրության գործընթացը վնասակար է նաեւ

, այնքանով որ օգտագործվում են բնական այնպիսի , , , թանկ ռեսուրսներ ինչպիսիք են նավթը բենզինը

, , բնական գազը ածուխը որոնք չեն վերականգնվում : եւ տարիների ընթացքում սպառվում են

Պոլիէթիլենային տարաների մեծ մասը հայտնվելով աղբանոցներում կամ շրջակայքում հաճախ կեր են

, դառնում ինչպես ընտանի այնպես էլ վայրի : կենդանիների ու թռչունների համար Հաճախ կենդանիները կերի հետ կամ կերի փոխարեն

, ուտում են այդ տոպրակները հիվանդանում եւ , մահանում են կամ էլ հայտնվում են դրանց

« » եե ե եեեե եե ե եեեեեե: եեե եեե ե եե թակարդումեւխեղդամահլինումՄեծվնասեն , կրում նաեւ ջրային կենդանիները քանի որ

պոլիէթիլենային տոպրակները եւ շշերը մեծ քանակությամբ հայտնվում են նաեւ ծովերում ու

: օվկիանոսներում

Ամբողջ աշխարում վերամշակվում է օգտագործված պոլիէթիլենային

` 1 %- տարաների չնչին մասը ից էլ, պակաս քանի որ այն չափազանց

:ծախսատար է

Պոլիէթիլենային թաղանթներն ու տարաները

  , Գաղտնիք չէ որ տարան և փաթեթանյութը սննդամթերքն արտաքին , միջավայրին կապող օղակներն են որոնք նախատեսված են առաջին

, հերթին մթերքի որակի պահպանման տեղափոխման և իրացման , ընթացքում կորուստների նվազեցման ինչպես նաև տարբեր տեսակի

:մանրէներից պաշտպանելու համար, ` , Այսօր մեր իրականության բոլոր ոլորտներում գյուղատնտեսություն

, , բժշկություն թեթև արդյունաբերություն սննդարդյունաբերության , , տարբեր ճյուղերում կիրառվում են պոլիմերային տարբեր տարաներ

, փաթեթանյութ և խցաններ որոնց մասին թերևս արժե իմանալ մի փոքր :ավելի մանրամասնորեն

Սննդարդյունաբերության մեջ կիրառվող պոլիմերային տարայի և փաթեթանյութի արտադրությունում

` , օգտագործվում են բազմաթիվ նյութեր պոլիէթիլեն, , , պոլիպրոպիլեն պոլիվինիլսպիրտ պոլիստիրոլ

, :պոլիվինիլիքրոիդ և այլն

Տարայի և փաթեթանյութի մեջ վտանգավոր նյութեր կարող են առաջանալ նաև կիրառման

ընթացքում սննդային ագրեսիվ միջավայրում, : ջերմաստիճանի տատանման պայմաններում

Նորագոյացող թունավոր նյութերից կարող ենք , նշել ֆորմալդենիդն ու ացետալդենիդը ծանր

` մետաղներից տիտանն ու մոլիրդենը որոնց նույնիսկ շատ չնչին դոզան էականորեն ազդում

: է մարդու առողջության վրա Հայ գիտնականներն այս ուղղությամբ լուրջ

հետազոտություններ են կատարելև հանգել են այն եզրակացության որ առավելագույնս

  անվտանգ են պոլիէթիլենային շշերի/ , կիրառվում են Ջերմուկի գազավորված ջրերի

/, , համար բոլոր ելանյութերը ինչպես նաև Իտալիայից ներկրվող շաքարավազի և ալյուրի

: համար որպես տարա ծառայող պարկերը Բացարձակ անվտանգ են նաև բաց գույնի

տոպրակներն ու գերմանական ու բելգիական : արտադրության թաղանթները Մինչդեռ

, տխրահռչակ սև կարմիր պարսկական և թուրքական տոպրակներում հայտնաբերվել են

` անթույլատրելի շեղումներ հոտի մակարդակը : ,   նորմայից խիստ բարձր է Բնական է որ դրանք արգելվում է կիրառել սննդի փաթեթավորման

:համար

1 Պոլիէթիլենային տոպրակներից կամ շշերից տարեկան սատկում է մլնթռչուն , Պոլիէթիլենային տոպրակները մեծ վնաս են պատճառում բնությանը քանի որ դրանք

100-200 բնության մեջ քայքայվում են տարվա ընթացքում: Ա ռաջին անգամ - 1950-1960- պոլիէթիլենային տոպրակաները սկսվել են կիրառվել ԱՄՆ ում ական

: թվականներին Ք անի որ պոլիէթիլենային տոպրակաները շատ հարմար են եղել , :կիրառման համար դրանք շատ շուտ տարածվել են ամբողջ աշխարհով մեկ Որոշ

2002 4-5 փորձագետների հաշվարկներով արդեն թվականին աշխարհում միջին հաշվով տրիլիոն պոլիէթիլենային տոպրակ է արտադրվում: Պ ոլիէթիլենային տոպրականերն

, իրենց քիմիական բաղադրությամբ կարող են տարբերվել դրանցից բնության համար մեծ , վտանգ է ներկայացնում ամենացածր խտություն ունեցողները որոնք շատ թեթև ու շատ

: , էժան են Դրանք վտանգ են ներկայացնում բնության համար քանի որ շատ թեթև լինելու պատճառով վերամշակող ընկերություններին ձեռնտու չէ հավաքել վերամշակելու

համար:Ք , անի որ պոլիէթիլենային տոպրակները բնության մեջ չեն քայքայվում գետերի ` :մեջ թափվելով լցվում են Համաշխարահային օվկիանոս Ո րոշ տվյալների համաձայն

6 300 , Համաշխարահային օվկիանոս է հասնում մլն հազար տոննա աղբ որի հիմնական :մասը պոլիէթիլենային տոպրակներ կամ շշեր են

Պոլիէթիլենային տոպրակները կամ շշերը օվկիանոսում շատ մեծ վտանգ են պատճառում : , , : ձկներին և թռչուններին Կենդանիները համարելով դրանք որպես սնունդ ընդունում են

Որոշ փորձագետների հաշվարկով պոլիէթիլենային տոպրակներից կամ շշերից տարեկան 1 100 սատկում է շուրջ մլն թռչուն և հազար ծովային կաթնասուն:

Ա մբողջ աշխարհում այժմ իրականացվում են տարբեր ծրագրեր պոլիէթիլենային : տոպրակների կիրառությունը նվազեցնելու համար

Քաղաքակիրթ երկրները գիտակցել են պոլիէթիլենային տարաների հատկապես , 10 , տոպրակների վտանգավորությունը որի արդյունքում շուրջ տարի է ինչ մեծ

: թափ է առել դրանց դեմ պայքարող բնապահպանական շարժումը Այդ երկրներում , պոլիէթիլենային տոպրակներ արտադրող կիրառող կամ տարածող գործարաններն ու առեւտրի կենտրոնները հսկայական տուգանքների են

: , ` , , ենթարկվել Որոշ երկրներում օրինակ Իռլանդիայում կիրառվում է հատուկ հարկ որ գնորդը պարտավոր է յուրաքանչյուր պոլիէթիլենային տոպրակի համար

33 ( 125 ): վճարել ցենտ մոտ դրամ Այդ հարկի կիրառման առաջին իսկ շաբաթների 94 %- : ընթացքում պոլիէթիլենային տոպրակների օգտագործումը նվազել է ով

2008 1- եե եե եեե եե եեեե եեեե եե ե թվականի հուլիսի ից սկսած ԿալիֆորնիանահանգիեւՉիկագոյիշատ մթերային խանութներ կտրականապես հրաժարվել են պլաստիկե տարաների

օգտագործումից եւ օգատա գործում են թղթից կամ կտորից պատրաստված: , , տարաներ Եվրոպական շատ երկրներում հատկապես Անգլիայում

, կազմակերպվել են հակապլաստիկային ցույցեր իսկ հեռուստատեսությամբ կոչ , են արել եւ հորդորել որ մարդիկ հրաժարվեն պոլիէթիլենային տարաների

: օգտագործումից

, Չմոռանանք նաև որ պոլիմերային թաղանթների և տարաների քանակական աճը

մեծացնում է դրանց թափոնների բացասական : ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա

Դրանք կենսաքայքայվող նյութեր չեն և ոչնչացման ընթացքում առաջացնում են

, թունավոր միացություններ որոնք ազդում են : շրջակա միջավայրի վրա Զարգացած

` , , երկրներում ԱՄՆ Շվեյցարիա սննդամթերքի տարաները հաճախ փոխարինվում են

/ , , / ուտելի ափսեներ բաժակներ ծածկույթներ և  կենսաքայքայվող սպիտակուցային կամ օսլայի

/ : , հիմք տարաներով Ռուսաստանում երշիկի , պատյանը փոխարինվում է ՙԲելկոզին՚ բնական :անվտանգ կոլագենով

, Իսկ ահա ֆինլանդիայում և Գերմանիայում պոլիմերային թաղանթների թափոնները վերամշակում են և դրանցից ստանում են

, կենցաղային խողովակներ ձայներիզների, :տուփեր անգամ մանկասայլակների անիվներ

, Թվում է թե առաջին հայացքից կարևորություն , չներկայացնող այս հարցերը կարելի է անտեսել

սակայն իրականում սա լուրջ և կարևոր խնդիր: , , է Լինենք աչալուրջ ուշադիր բայց նաև

աշխատենք ավելորդ տեղը այս ու այն կողմ շաղ չտալ միայն մեկ անգամ օգտագործած

:տոպրակները

   Պոլիէթիլենային տոպրակների կիրառումը նվազեցնելու նպատակով Հայաստանում « - » իրականացվող Հազարամյակի մարտահրավերներ Հայաստան հիմնադրամի

« » Ջրից դեպի շուկա բաղադրիչը նախաձեռնել է կանաչ կտորից պատրաստված , « ’ պայուսակների տարածման արշավ որը կոչվում է Ո չ պոլիէթիլենային»: « տոպրակներին Սա մի քայլ է միանալու ամբողջ աշխարհում ընթացող կանաչ

» : « »: պայուսակ բնապահպանական շարժմանը Իսկ ինչ է կանաչ պայուսակը Այն , . կտորից պայուսակ է որը նախատեսված է անընդհատ օգտագործման համար

, : , « ’ թեթեւ է լվացվող եւ դիմացկուն Դա այն է ինչը կօգնի մեզ բոլորիս Ո չ ասել մեր ` երկրի համար աղետ դարձած պոլիէթիլենային տոպրակներին հնարավորինս

»: նվազեցնելով դրանց օգտագործումը Այդ քայլով մենք կարող ենք պահպանել : շրջակա միջավայրը աղտոտումից եւ ապրել բնության հետ համահունչ

, Հայաստանում այս արշավը առաջին լայնամասշտաբ փորձերից մեկն է նպատակ ունենալով բարձրացնելու պոլիէթիլենային տոպրակների վտանգավորության

:մասին իրազեկումը

Առաջարկում ենք մի քանիտարբերակներ

Թղթից և կտորից տոպրակներ Մարդկանց տեղեկացնենք դրանց հնարավոր վտանգների

, մասին ընտրությունը թողնելովնրանց

- Կազմակերպել մրցույթ փառատոն

Նյութը պատրաստեցին` Պետրոսյան Անին Քեչեչյան Ալիսան 11-4 դասարան