: مديريت ريسك در 5فصل بانك ها )ادامه(

كاوه چمنكارKaveh.chamankar@gmail.com

تجزيه و تحليل دوره هاي زمانيGap Analysis

دوره زماني: تفاوت بين دارايي ها و بدهي هاي زماني با توجه به تاريخ تعيين قيمت مجدد هر يك از اقالم دارايي و بدهي و نيز براساس سبدهاي زماني.

سبدهاي زماني: بازه هاي زماني اي كه دارايي ها و بدهي ها را دسته بندي مي كنند.

نتيجه تفاضلي دوره زماني: دارايي هايي كه كسب سود مي نمايند منهاي منابع تامين وجوه در هر

سبد زماني. جمع نتيجه هاي تفاضلي دوره هاي زماني:

مجموع نتيجه هاي تفاضلي دوره هاي زماني.

حساسيت نسبت به نرخ بهره: هنگامي يك دارايي يا بدهي نسبت به نرخ بهره حساس است كه

جريان نقدي حاصل از دارايي يا بدهي در جهت نرخ بهره، تغيير كند.

ميزان حساسيت دوره زماني: مبلغي كه دارايي هاي حساس بيش از بدهي هاي حساسند.

يك دوره زماني منفي: هنگامي كه بدهي هاي حساس نسبت به نرخ بهره از دارايي هاي

حساس بيشتر باشند. يك دوره زماني مثبت:

هنگامي كه دارايي هاي حساس نسبت به نرخ بهره از بدهي هاي حساس بيشتر باشند.

نسبت دوره زماني: دارايي هاي حساس تقسيم بر بدهي هاي حساس.

نردبان سررسيد اقالم

تجزيه و تحليل عمر دارايي

عمر )دوام( دارايي: ارزش فعلي ميانگين موزون دوره زماني تا تجديد قيمت. عمر

واقعي دارايي از مدت زماني كه اوراق قرضه به سررسيد مي رسد كمتر است.

A=T{1-[c/)MPV*r(]}+)1+r(/r)1-)DPV/MPV(]

و ارزش c و مقدار كوپن=T و زمان بازخريد=Aعمر دارايي= DPV ارزش فعلي بازخريد=r و نرخ بهره=MPVفعلي بازار=

RTو مبلغ بازخريد=

MPV=)c/r([1-)1+r(^-T]+RT)1+r(^-T

تجزيه و تحليل دوره زماني و عمر دارايي

تجزيه و تحليل دوره زماني )ارزش دفتري(

تجزيه و تحليل عمر دارايي )ارزش بازار(

تجزيه و تحليل دوره زماني با در نظر گرفتن عمر دارايي:

در اين روش عمر دارايي ها و بدهي ها را با هم تطبيق مي دهند و با توجه به سررسيد، اقالم درون و خارج از ترازنامه بانك كه نسبت به نرخ بهره حساس

هستند را در سبدهاي زماني قرار مي دهند.

مديريت ريسك نقدينگي

ريسك نقدينگي: عبارت است از ريسكي كه بانك نتواند بدهي ها را در زمان

رسيد بپردازد.

روش مديريت ريسك نقدينگي: مبتني بر تجزيه و تحليل دوره زماني و استفاده از نردبان

سررسيد اقالم با توجه به زمان مورد انتظار كه جريان نقدي به وجود مي آيد.

مديريت ريسك ارز

- روش مبتني بر تجزيه و تحليل عمر دارايي ها يا بدهي ها- روش مبتني بر تجزيه و تحليل دوره زماني )هنگامي كه بين

ارزها فاصله زماني وجود دارد(- تشكيل سرمايه مبتني بر ارزهاي گوناگون

مديريت ريسك بازارروش مبتني بر تعيين ارزش با توجه به ريسك:

كل ارزش بالقوه ريسك مربوط به زياني كه يك مشتري در بازار )با داشتن دارايي يا بدهي( در معرض آن قرار مي گيرد.

مفروضاتي كه بايد مورد توجه قرار گيرند: توزيع تغييرهاي قيمت ميزان همبستگي تغيير قيمت يك دارايي در امروز نسبت به تغيير

قيمت در گذشته ميزان ثبات ميانه و انحراف معيار در طول زمان همبستگي دروني بين دو يا چند تغيير قيمت سلسله داده هايي كه مي توان اين مفروضات را در مورد آنها به كار

برد

روش جي پي مورگان براي محاسبه ريسك بازار

ريسك بازار معامله گران: معامله گران ريسك بازار را از ديدگاه مبلغي كه مي توانند ضرر ببينند

مورد توجه قرار مي دهند. افق زماني آنها كوتاه است و زماني است كه طول مي كشد تا دارايي

يا بدهي را فروخت يا آن را مصون ساخت. ريسك بازار با پرتفوي سرمايه گذاري:

افق زماني بلندمدت است و زماني است كه انتظار مي رود استراتژي سرمايه گذاري موفق شود يا دوره زماني است كه مي توان

براساس آن عملكرد مديريت سرمايه گذاري را اندازه گيري نمود. بنابراين با توجه به موضع معامله گر ريسك بازار مبلغي است كه يك

استراتژي داراي عملكردي كمتر از شاخص موردنظر باشد.

ارزش با توجه به ريسك يك دارايي يا بدهي:

VaR=V*dV/dP*ΔP

Vارزش بازار دارايي يا بدهي = dV/dPحساسيت نسبت به تغيير قيمت ارزش دالري بازار =

ΔPتغيير معكوس قيمت در طول زمان مشخص =

روش مبتني بر پرتفوي

معموال يك پرتفوي در برگيرنده اقالمي است كه يكديگر را خنثي مي كنند و در نتيجه كل ريسك پرتفوي كاهش مي يابد.

تعيين خالص اقالم موجود در پرتفوي براساس عوامل ريسك زير انجام مي شود:

)عدد مطلق مربوط به نرخ يا قيمت )ريسك دلتا مقعر بودن يا ريسك گاما ريسك نوسان يا ريسك وگا گذشت زمان يا ريسك تتا ريسك همبستگي ريسك تنزيل ياrho

تجزيه و تحليل سناريو و شبيه سازي تنش

تيم مديريت ريسك بايد با بررسي سناريوهاي مختلف و تعيين بدترين آنها به مسائل زير بپردازد:

در آزمون تنش رويدادهاي نامساعد گنجانده شود )كاهش تواننقدينگي، دچار بحران مالي شدن طرف هاي قرارداد، دخالت

هاي غيرمنتظره در بازار( ،شبيه سازي تنش به صورت روزانه، هفتگي، ماهانه، سه ماهه

شش ماهه، ساالنه. توجه به شيوه اي كه سازمان از آن استفاده كند

مثال: تعديل ابزارهاي مالي-تعديل سرمايه با توجه به ابزراهاي مالي -

مديريت ريسك و نوآوري هاي مالي

نوآوري هاي مالي به داليل زير به وجود مي آيند: وارد آمدن فشار بر بانك ها به سبب تدوين مقررات، رقابت و

ريسك رشد فن آوري ظهور اشكال جديد ريسك

ساختار سازماني بانك و مديريت ريسك

جنبه هاي مديريت در بانكداري نوين: تنوع بخشيدن به دارايي ها و بدهي ها 1.به كار بستن سيستم هاي يكپارچه مديريت ريسك 2.فرآيند مديريت ريسك 3.

Aساختار سازماني بانك ،واحدهاي غيرعملياتي : دبيرخانه، مديريت خزانه، مديريت ريسك

برنامه ريزي و كنترل امور مالي، امور اقتصادي و ماليات

:واحدهاي مستقل عملياتيواحد مستقل بانكداري، فعاليت هاي جهاني در سطح خرد و 1.

براي شركت ها در زمينه بيمه و خدماتي در زمينه كارت بدهكار و بستانكار

واحد فرعي بانك سرمايه گذاري، در زمينه تامين مالي شركت 2.ها، ارز، بازار پول، اوراق بهادار و مديريت سرمايه گذاري

واحد مستقل خدمات تجاري، مسئول پردازش عمليات گروه 3.ها، فناوري اطالعات، چك هاي مسافرتي، تملك و تصدي اموال

گروه خزانه

اين گروه مسئول مديريت ريسك )غيرازريسك اعتباري( است و بخش مي باشد: 5داراي

مديريت سرمايه 1.

مديريت ريسك خزانه 2.

مديريت ريسك سيستمي 3.

مديريت ريسك مالي 4.

مديريت خزانه )بخش عمليات بريتانيا( 5.

:ريسك ساختاريريسك ناشي از عمليات غيرتجاري، به ويژه ريسك ناشي از

فعاليت در كشورهاي خارجي، در سطح خرد. مسئوليت آن برعهده واحد خزانه محلي است.

:ريسك تجاريريسكي كه به سبب فعاليت هاي بانك در مراكز مختلف تجاري به وجود مي آيد كه دو قسم است، ريسك نرخ بهره و ريسك

ارز. زير نظر دفتر مركزي است و از واحد ريسك استفاده مي شود.

واحد ريسك

- يك واحد ريسك برابر است با مقداري ريسك كه بر حسب دالر آمريكا بيان مي شود.

- واحد ريسك يك ابزار مالي برابر است با مقدار ابزار مالي ضربدر ضريب واحد ريسك ابزار مالي مربوطه

- ضريب واحد ريسك با توجه به سررسيد ابزار مالي و انحراف معيار نرخ هاي دوره هاي متفاوت تعيين مي شود.

- گروه خزانه كل مقدار واحد ريسك را به مراكز تجاري يا محصوالت تخصيص مي دهد. معيار سنجش عملكرد،

سودآوري هر مركز است كه با توجه به تخصيص واحد ريسك به دست مي آيد.

بدهي دولت ها به بانك و مديريت ريسك

اگر براي رسيدن به رشد موردنظر، سرمايه داخلي كشوري كافي -نباشد و توليد نهايي مورد انتظار سرمايه بتواند از نرخ هزينه تامين سرمايه بيشتر شود، آن كشور سرمايه را از بازارهاي بين المللي

تامين مي كند )واردكردن سرمايه(. نسبت وام خارجي، نسبت بدهي خارجي به ارزش ويژه خارجي از -

سرمايه وارداتي كشور است. وام خارجي شامل وام ها و اوراق قرضه خريداري شده توسط افراد غيرساكن است و ارزش ويژه

خارجي به صورت سرمايه گذاري مستقيم افراد غيرساكن مي باشد. اين نسبت در طول زمان هاي مختلف بسيار متغير بوده است. -سه عامل اساسي براي محاسبه نسبت مطلوب وام خارجي يك -

كشورشامل موارد زير است: نگرش به ريسك1.خطر اخالقي 2.هزينه هاي مداخله گري 3.

نگرش به ريسك

- اگر متقاضي وام و دهنده آن از نظر ريسك خنثي باشند آنگاه اوراق بدهي و اوراق مالكانه خارجي بصورت كامل مي توانند

جايگزين يكديگر شوند. - اگر طرفين اوراق مالكانه خارجي را دارايي مخاطره آميز و اوراق

بدهي خارجي را دارايي بي خطر )تضمين شده( بدانند آنگاه اگر گيرنده وام ضدريسك و وام دهنده خنثي باشد درنتيجه

تامين منابع خارجي بصورت اوراق مالكانه خواهد بود. اگر وام دهنده ضدريسك و متقاضي وام خنثي باشد در نتيجه

تامين مالي بصورت اوراق قرضه خواهد بود. اگر هر دو طرف ضدريسك باشند آنگاه تامين مالي بصورت

تركيبي از اوراق بدهي و مالكانه خواهد بود.

خطر اخالقي و هزينه مداخله گري هرگاه قرارداد بين طرفين بتواند ساختار انگيزشي يكي از -

طرف هاي قرارداد را تغيير دهد، مسئله خطر اخالقي به وجود خواهد آمد.

وام دهنده در برابر اين مسئله ريسك بيشتري را در نظر مي -گيرد.

روش ديگر اين است كه از روش سرمايه گذاري تحت نظارت -استفاده شود.

در اين صورت ممكن است كشور وام گيرنده نگران اين -موضوع باشد كه سرمايه تحت نظارت موجب مداخله گري

سازمان سرمايه گذار در سيستم اقتصادي كشور شود.

تمديد وام هاي دولتي و طرح هاي تبديل بدهي ها

تمديد وام زير نظر صندوق بين المللي پول معاوضه بدهي با اوراق مالكانه معاوضه وام با پول رايج كشور معاوضه بدهي با بدهي معاوضه بدهي با دادوستد معاوضه وام با اوراق قرضه بلندمدت

جنبه هاي سياسي تجزيه و تحليل ريسك ريسك مربوط به از دست دادن سرمايه گذاري مستقيم خارجي ريسك ناشي از وضع سياسي يك كشور در بازپرداخت وام

)ثبات سياسي( (: 1990سه نوع بي ثباتي سياسي )ديدگاه بروئر و ريولي

تغيير حكومت 1.

مشروعيت سياسي 2.

تضادهاي داخلي 3.(: 1992ديدگاه بالكان )

بي ثباتي سياسي )ميزان ناآرامي هاي اجتماعي( 4.

مردم ساالري )مشاركت و رقابت( 5.

Thanks