บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การเปรยบเทยบทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

เรอง พอลเมอร โดยการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD รวมกบเทคนค POE

และการจดการเรยนรแบบปกต ครงน ผวจยไดศกษาหลกการ ทฤษฎ และงานวจย

ทเกยวของตามลำดบ ดงน

1. หลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560)

1.1 วสยทศน หลกการ จดหมาย

1.2 สมรรถนะสำคญของผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค

1.3 สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

1.4 สาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนร ผลการเรยนร รายวชาเคม

ระดบชนมธยมศกษาปท 6

2. การจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

2.1 ความหมายการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

2.2 ขนตอนการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

2.3 ประโยชนของการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

3. การจดการเรยนรเทคนค POE

3.1 แนวคดการจดการเรยนรเทคนค POE

3.2 ขนตอนการจดการเรยนรเทคนค POE

3.3 จดเดนของการจดการเรยนรเทคนค POE

4. การสอนโดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD รวมกบ

เทคนค POE

5. การจดการเรยนรแบบปกต

5.1 ความหมายการจดการเรยนรแบบปกต

5.2 ขนตอนการจดการเรยนรแบบปกต

6. การคดวเคราะห

6.1 ความหมายของการคดวเคราะห

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

16

6.2 องคประกอบของการคดวเคราะห

6.3 ลกษณะของการคดวเคราะห

6.4 เทคนคในการคดวเคราะห

6.5 ประโยชนของการคดวเคราะห

6.6 การวดและประเมนการคดวเคราะห

7. ผลสมฤทธทางการเรยน

7.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน

7.2 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

7.3 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

7.4 หลกเกณฑในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

8. ประสทธภาพของสอการเรยนการสอน

9. ความพงพอใจ

9.1 ความหมายของความพงพอใจ

9.2 ทฤษฎพนฐานทเกยวกบความพงพอใจ

9.3 องคประกอบททำใหเกดความพงพอใจ

9.4 วธการสรางความพงพอใจ

9.5 การสรางแบบประเมนความพงพอใจ

10. งานวจยทเกยวของ

10.1 งานวจยในประเทศ

10.2 งานวจยตางประเทศ

หลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560)

1. วสยทศน หลกการ จดหมาย

กระทรวงศกษาธการ (2551, หนา 4-7) ไดกำหนดวสยทศน หลกการ จดหมาย

สมรรถนะสำคญของผเรยน คณลกษณะทพงประสงค ดงน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

17

วสยทศน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคนซงเปน

กำลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสำนกใน

ความเปนพลเมองไทยและเปนพลเมองโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตย

อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจำเปนตอ

การศกษาตอการประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสำคญบน

พนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

หลกการ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทสำคญ ดงน

1. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมาย

และมาตรฐานการเรยนร เปนเปาหมายสำหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ

เจตคต และคณธรรมบนพนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

2. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชนทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบ

การศกษาอยางเสมอภาคและมคณภาพ

3. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอำนาจใหสงคม

มสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

4. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการ

เรยนร เวลา และการจดการเรยนร

5. เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนสำคญ

6. เปนหลกสตรการศกษาสำหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ

และตามอธยาศย ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร

และประสบการณ

จดหมาย

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด

มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงกำหนดเปน

จดหมายเพอใหเกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน

1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของ

ตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ

ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

18

2. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา

การใชเทคโนโลย และมทกษะชวต

3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกกำลงกาย

4. มความรกชาต มจตสำนกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก

ยดมนในวถชวตและการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปน

ประมข

5. มจตสำนกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษ

และพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทำประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และ

อยรวมกนในสงคมอยางมความสข

2. สมรรถนะสำคญของผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค

ในการพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงเนน

พฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานทกำหนด ซงจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะสำคญ

และคณลกษณะอนพงประสงค ดงน

สมรรถนะสำคญของผเรยน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงใหผเรยนเกดสมรรถนะ

สำคญ 5 ประการ ดงน

1. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและ

สงสาร มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก

และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชน

ตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความ

ขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง

ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสารทมประสทธภาพ โดยคำนงถงผลกระทบทมตอตนเอง

และสงคม

2. ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห

การคดสงเคราะห การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปน

ระบบ เพอนำไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเอง

และสงคมไดอยางเหมาะสม

3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหา

และอปสรรคตาง ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรม

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

19

และขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ใน

สงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการ

ตดสนใจทมประสทธภาพโดยคำนงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคม และสงแวดลอม

4. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการนำ

กระบวนการตาง ๆ ไปใชในการดำเนนชวตประจำวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนร

อยางตอเนอง การทำงานและการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนด

ระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทน

กบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพง

ประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก

และใชเทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเอง

และสงคม ในดานการเรยนร การสอสาร การทำงาน การแกปญหาอยางสรางสรรค

ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

คณลกษณะอนพงประสงค

ในการพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

มงพฒนาผเรยน ใหมคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมได

อยางมความสข ทงในฐานะพลเมองไทยและพลโลก ดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

2. ซอสตยสจรต

3. มวนย

4. ใฝเรยนร

5. อยอยางพอเพยง

6. มงมนในการทำงาน

7. รกความเปนไทย

8. มจตสาธารณะ

3. สาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2560, หนา 1-2)

ตระหนกถงความสำคญของการจดการเรยนรวทยาศาสตรทมงหวงใหเกดผลสมฤทธ

ตอผเรยนมากทสดจงไดจดทำตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนร

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

20

วทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 ขน เพอใหสถานศกษาครผสอนตลอดจนหนวยงานตาง ๆ ไดใชเปน

แนวทางในการพฒนาหนงสอเรยน คมอคร สอประกอบการเรยน การสอน ตลอดจนการ

วดและประเมนผล โดยตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 ทจดทำขนนไดปรบปรง เพอใหมความสอดคลองและเชอมโยงกนภายใน

สาระการเรยนรเดยวกนและระหวางสาระการเรยนรในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ตลอดจนการเชอมโยงเนอหาความรทางวทยาศาสตรกบคณตศาสตรดวย นอกจากนยงได

ปรบปรงเพอใหมความทนสมยตอการเปลยนแปลง และความเจรญกาวหนาของวทยาการ

ตาง ๆ และทดเทยมกบนานาชาต

เปาหมายของวทยาศาสตร

ในการเรยนการสอนวทยาศาสตรมงเนนใหผเรยนไดคนพบความรดวย

ตนเองมากทสดเพอใหไดทงกระบวนการและความรจากวธการสงเกต การสำรวจ

ตรวจสอบ การทดลอง แลวนำผลทไดมาจดระบบเปนหลกการ แนวคด และองคความร

การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรจงมเปาหมายทสำคญ ดงน

1. เพอใหเขาใจหลกการ ทฤษฎ และกฎทเปนพนฐานในวชา

วทยาศาสตร

2. เพอใหเขาใจขอบเขตของธรรมชาตของวชาวทยาศาสตร

และขอจำกดในการศกษาวชาวทยาศาสตร

3. เพอใหมทกษะทสำคญในการศกษาคนควาและคดคนทาง

เทคโนโลย

4. เพอใหตระหนกถงความสมพนธระหวางวชาวทยาศาสตร

เทคโนโลย มวลมนษยและสภาพแวดลอมในเชงทมอทธพลและผลกระทบซงกนและกน

5. เพอนำความร ความเขาใจในวชาวทยาศาสตร และเทคโนโลย

ไปใชใหเกดประโยชน ตอสงคมและการดำรงชวต

6. เพอพฒนากระบวนการคดและจนตนาการ ความสามารถในการ

แกปญหา และการจดการทกษะในการสอสาร และความสามารถในการตดสนใจ

7. เพอใหเปนผทมจตวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม และคานยม

ในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

21

สาระและมาตรฐานการเรยนร

สาระท 1 วทยาศาสตรชวภาพ

มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจความหลากหลายของระบบนเวศ ความสมพนธ

ระหวางสงไมมชวตกบสงมชวต และความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวตตาง ๆ ใน

ระบบนเวศ การถายทอดพลงงาน การเปลยนแปลงแทนทในระบบนเวศ ความหมายของ

ประชากร ปญหาและผลกระทบทมตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แนวทางในการ

อนรกษทรพยากรธรรมชาตและการแกไขปญหาสงแวดลอมรวมทงนำความรไปใช

ประโยชน

มาตรฐาน ว 1.2 เขาใจสมบตของสงมชวต หนวยพนฐานของสงมชวต

การลำเลยงสารผานเซลล ความสมพนธของโครงสรางและหนาทของระบบตาง ๆ ของสตว

และมนษยททำงานสมพนธกน ความสมพนธของโครงสรางและหนาทของอวยวะตาง ๆ

ของพชททำงานสมพนธกน รวมทงนำความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 1.3 เขาใจกระบวนการและความสำคญของการ

ถายทอดลกษณะทางพนธกรรม สารพนธกรรม การเปลยนแปลงทางพนธกรรมทมผลตอ

สงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพและววฒนาการ ของสงมชวต รวมทงนำความรไป

ใชประโยชน

สาระท 2 วทยาศาสตรกายภาพ

มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสมบตของสสาร องคประกอบของสสาร

ความสมพนธระหวางสมบตของสสารกบโครงสราง และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค

หลกและธรรมชาตของการเปลยนแปลงสถานะของสสาร การเกดสารละลาย และการ

เกดปฏกรยาเคม

มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจธรรมชาตของแรงในชวตประจำวน ผลของแรง

ทกระทำตอวตถ ลกษณะการเคลอนทแบบตาง ๆ ของวตถ รวมทงนำความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 2.3 เขาใจความหมายของพลงงาน การเปลยนแปลง

และการถายโอนพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสสาร และพลงงาน พลงงานในชวตประจำวน

ธรรมชาตของคลน ปรากฏการณทเกยวของกบเสยง แสง และคลนแมเหลกไฟฟา รวมทง

นำความรไปใชประโยชน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

22

สาระท 3 วทยาศาสตรโลก และอวกาศ

มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจองคประกอบ ลกษณะ กระบวนการเกด

และววฒนาการของเอกภพ กาแลกซ ดาวฤกษ และระบบสรยะ รวมทงปฏสมพนธภายใน

ระบบสรยะทสงผลตอสงมชวตและการประยกตใชเทคโนโลยอวกาศ

มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจองคประกอบ และความสมพนธของระบบโลก

กระบวนการเปลยนแปลงภายในโลกและบนผวโลก ธรณพบตภย กระบวนการ

เปลยนแปลง ลมฟาอากาศและภมอากาศโลก รวมทงผลตอสงมชวตและสงแวดลอม

สาระท 4 ชววทยา

มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจธรรมชาตของสงมชวต การศกษาชววทยา

และวธการทางวทยาศาสตร สารทเปนองคประกอบของสงมชวต ปฏกรยาเคมในเซลล

ของสงมชวต กลองจลทรรศน โครงสรางและหนาทของเซลล การลำเลยงสารเขาและออก

จากเซลล การแบงเซลล และการหายใจระดบเซลล

มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมการ

ถายทอดยนบนโครโมโซม สมบตและหนาทของสารพนธกรรม การเกดมวเทชน เทคโนโลย

ทางดเอนเอ หลกฐาน ขอมลและแนวคดเกยวกบววฒนาการของสงมชวต ภาวะสมดลของ

ฮารด-ไวนเบรก การเกดสปชสใหม ความหลากหลายทางชวภาพ กำเนดของสงมชวต

ความหลากหลายของสงมชวตและอนกรมวธาน รวมทงนำความรไปใชประโยชน ตวชวด

ชนป

มาตรฐาน ว 4.3 เขาใจสวนประกอบของพช การแลกเปลยนแกส

และคายนำของพช การลำเลยงของพช การสงเคราะหดวยแสง การสบพนธของพชดอก

และการเจรญเตบโต และการตอบสนองของพชรวมทงนำความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 4.4 เขาใจการยอยอาหารของสตวและมนษย รวมทง

การหายใจและการแลกเปลยนแกส การลำเลยงสารและการหมนเวยนเลอด ภมคมกน

ของรางกาย การขบถาย การรบรและการตอบสนอง การเคลอนท การสบพนธและการ

เจรญเตบโต ฮอรโมนกบการรกษาดลยภาพและพฤตกรรมของสตว รวมทงนำความรไปใช

ประโยชน

มาตรฐาน ว 4.5 เขาใจแนวคดเกยวกบระบบนเวศ กระบวนการ

ถายทอดพลงงานและการหมนเวยนสารในระบบนเวศ ความหลากหลายของไบโอม

การเปลยนแปลงแทนทของสงมชวตในระบบนเวศ ประชากรและรปแบบการเพมของ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

23

ประชากร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ปญหา และผลกระทบทเกดจากการใช

ประโยชนและแนวทางการแกไขปญหา

สาระท 5 เคม

มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจโครงสรางอะตอม การจดเรยงธาตในตาราง

ธาต สมบตของธาต พนธะเคม และสมบตของสาร แกสและสมบตของแกส ประเภท

และสมบตของสารประกอบอนทรย และพอลเมอร รวมทงการนำความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 5.2 เขาใจการเขยนและการดลสมการเคม ปรมาณ

สมพนธในปฏกรยาเคม อตราการเกด ปฏกรยาเคม สมดลในปฏกรยาเคม สมบต

และปฏกรยาของกรด-เบส ปฏกรยารดอกซและเซลลเคมไฟฟา รวมทงการนำความรไปใช

ประโยชน

มาตรฐาน ว 5.3 เขาใจหลกการทำปฏบตการเคม การวดปรมาณ

สาร หนวยวดและการเปลยนหนวย การคำนวณปรมาณของสาร ความเขมขนของ

สารละลาย รวมทงการบรณาการความรและทกษะในการอธบายปรากฏการณใน

ชวตประจำวนและการแกปญหาทางเคม

สาระท 6 ฟสกส

มาตรฐาน ว 6.1 เขาใจธรรมชาตทางฟสกส ปรมาณและกระบวนการ

วด การเคลอนทแนวตรง แรงและกฎการเคลอนทของนวตน กฎความโนมถวงสากล

แรงเสยดทาน สมดลกลของวตถ งานและกฎการอนรกษพลงงานกล โมเมนตม และกฎ

การอนรกษโมเมนตม การเคลอนทแนวโคง รวมทงนำความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 6.2 เขาใจการเคลอนทแบบฮารมอนกสอยางงาย

ธรรมชาตของคลน เสยงและการไดยน ปรากฏการณทเกยวของกบเสยง แสงและการเหน

ปรากฏการณทเกยวของกบแสง รวมทงนำความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 6.3 เขาใจแรงไฟฟาและกฎของคลอมบ สนามไฟฟา

ศกยไฟฟา ความจไฟฟา กระแสไฟฟาและกฎของโอหม วงจรไฟฟากระแสตรง พลงงาน

ไฟฟาและกำลงไฟฟา การเปลยนพลงงานทดแทนเปนพลงงานไฟฟา สนามแมเหลก

แรงแมเหลกทกระทำกบประจไฟฟาและกระแสไฟฟา การเหนยวนำ แมเหลกไฟฟา

และกฎของฟาราเดย ไฟฟากระแสสลบ คลนแมเหลกไฟฟาและการสอสาร รวมทงนำ

ความร ไปใชประโยชน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

24

มาตรฐาน ว 6.4 เขาใจความสมพนธของความรอนกบการเปลยน

อณหภมและสถานะของสสาร สภาพยดหยนของวสดและมอดลสของยง ความดนใน

ของไหล แรงพยงและหลกของอารคมดส ความตงผวและแรงหนดของของเหลว ของไหล

อดมคตและสมการแบรนลล กฎของแกส ทฤษฎจลนของแกสอดมคตและ พลงงานใน

ระบบ ทฤษฎอะตอมของโบร ปรากฏการณโฟโตอเลกทรก ทวภาวะของคลนและอนภาค

กมมนตภาพรงส แรงนวเคลยร ปฏกรยานวเคลยร พลงงานนวเคลยร ฟสกสอนภาค

รวมทงนำความรไปใชประโยชน

สาระท 7 โลก ดาราศาสตร และอวกาศ

มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจกระบวนการเปลยนแปลงภายในโลก ธรณ

พบตภย และผลตอสงมชวตและ สงแวดลอม การศกษาลำดบชนหน ทรพยากรธรณ

แผนท และการนำไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 7.2 เขาใจสมดลพลงงานของโลก การหมนเวยนของ

อากาศบนโลก การหมนเวยนของนำในมหาสมทรการเกดเมฆ การเปลยนแปลงภมอากาศ

โลก และผลตอสงมชวตและสงแวดลอม รวมทงการพยากรณอากาศ

มาตรฐาน ว 7.3 เขาใจองคประกอบ ลกษณะ กระบวนการเกด

และววฒนาการของเอกภพ กาแลกซ ดาวฤกษและระบบสรยะ ความสมพนธของ

ดาราศาสตรกบมนษยจากการศกษาตำแหนงดาวบนทรงกลมฟาและปฏสมพนธภายใน

ระบบสรยะ รวมทงการประยกตใชเทคโนโลยอวกาศในการดำรงชวต

สาระท 8 เทคโนโลย

มาตรฐาน ว 8.1 เขาใจแนวคดหลกของเทคโนโลยเพอการดำรงชวต

ในสงคมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ใชความรและทกษะทางดานวทยาศาสตร

คณตศาสตร และศาสตรอน ๆ เพอแกปญหาหรอพฒนางานอยางมความคดสรางสรรค

ดวยกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม เลอกใชเทคโนโลยอยางเหมาะสมโดยคำนงถง

ผลกระทบตอชวต สงคม และสงแวดลอม

มาตรฐาน ว 8.2 เขาใจและใชแนวคดเชงคำนวณในการแกปญหาท

พบในชวตจรงอยางเปนขนตอนและเปนระบบ ใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใน

การเรยนร การทำงาน และการแกปญหาไดอยางม ประสทธภาพ รเทาทนและมจรยธรรม

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

25

4. สาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนร ผลการเรยนร รายวชาเคม

ระดบชนมธยมศกษาปท 6

วชาเคมเปนรายวชาเพมเตมทสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร

วทยาศาสตรท ว 5.1 ว 5.2 และ ว 5.3 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) โดยในระดบชนมธยมศกษาปท 6

จะสอดคลองกบ ว 5.1 และ ว 5.3 มผลการเรยนรดงน

มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจโครงสรางอะตอม การจดเรยงธาตในตารางธาต

สมบตของธาต พนธะเคม และสมบตของสาร แกสและสมบตของแกส ประเภทและสมบต

ของสารประกอบอนทรย และพอลเมอร รวมทงการนำความรไปใชประโยชน

ผลการเรยนร (ชนมธยมศกษาปท 6)

1. สบคนขอมลและนำเสนอตวอยางสารประกอบอนทรยทม

พนธะเดยว พนธะค หรอพนธะสามทพบในชวตประจำวน

2. เขยนสตรโครงสรางลวอส สตรโครงสรางแบบยอ และสตร

โครงสรางแบบเสนของสารประกอบอนทรย

3. วเคราะหโครงสรางและระบประเภทของสารประกอบอนทรย

จากหมฟงกชน

4. เขยนสตรโครงสรางและเรยกชอสารประกอบอนทรยประเภท

ตาง ๆ ทมหมฟงกชนไมเกน 1 หม ตามระบบ IUPAC

5. เขยนไอโซเมอรโครงสรางของสารประกอบอนทรยประเภท

ตาง ๆ

6. วเคราะหและเปรยบเทยบจดเดอดและการละลายในนำของ

สารประกอบอนทรยทมหมฟงกชน ขนาดโมเลกล หรอโครงสรางตางกน

7. ระบประเภทของสารประกอบไฮโดรคารบอนและเขยน

ผลตภณฑจากปฏกรยาการเผาไหม ปฏกรยากบโบรมน หรอปฏกรยากบโพแทสเซยม

เปอรแมงกาเนต

8. เขยนสมการเคมและอธบายการเกดปฏกรยาเอสเทอรฟเคชน

ปฏกรยาการสงเคราะหเอไมด ปฏกรยาไฮโดรลซส และปฏกรยาสะปอนนฟเคชน

9. ทดสอบปฏกรยาเอสเทอรฟเคชน ปฏกรยาไฮโดรลซส

และปฏกรยาสะปอนนฟเคชน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

26

10. สบคนขอมลและนำเสนอตวอยางการนำสารประกอบอนทรย

ไปใชประโยชนในชวตประจำวนและอตสาหกรรม

11. ระบประเภทของปฏกรยาการเกดพอลเมอรจากโครงสรางของ

มอนอเมอร หรอพอลเมอร

12. วเคราะหและอธบายความสมพนธระหวางโครงสราง

และสมบตของพอลเมอร รวมทงการนำไปใชประโยชน

13. ทดสอบและระบประเภทของพลาสตก และผลตภณฑยาง

รวมทงการนำไปใชประโยชน

14. อธบายผลของการปรบเปลยนโครงสราง และการสงเคราะห

พอลเมอรทมตอสมบตของพอลเมอร

15. สบคนขอมลและนำเสนอตวอยาง ผลกระทบจากการใช

และการกำจดผลตภณฑพอลเมอรและแนวทางแกไข

มาตรฐาน ว 5.3 เขาใจหลกการทำปฏบตการเคม การวดปรมาณสาร

หนวยวดและการเปลยนหนวย การคำนวณปรมาณของสาร ความเขมขนของสารละลาย

รวมทงการบรณาการความรและทกษะในการอธบายปรากฏการณในชวตประจำวน

และการแกปญหาทางเคม

ผลการเรยนร (ชนมธยมศกษาปท 6)

1. กำหนดปญหา และนำเสนอแนวทางการแกปญหาโดยใชความร

ทางเคมจากสถานการณทเกดขนในชวตประจำวน การประกอบอาชพ หรออตสาหกรรม

2. แสดงหลกฐานถงการบรณาการความรทางเคมรวมกบ

สาขาวชาอน รวมทงทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหรอกระบวนการออกแบบ

เชงวศวกรรม โดยเนนการคดวเคราะหการแกปญหา และความคดสรางสรรคเพอ

แกปญหาในสถานการณหรอประเดนทสนใจ

3. นำเสนอผลงานหรอชนงานทไดจากการแกปญหาใน

สถานการณ หรอประเดนทสนใจโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ

4. แสดงหลกฐานการเขารวมการสมมนา การเขารวมประชม

วชาการหรอการแสดงผลงานสงประดษฐในงานนทรรศการ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

27

รายวชาเคม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใหใชมาตรฐานการเรยนร และตวชวด

กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร วทยาศาสตร และสาระภมศาสตร ในกลมสาระการ

เรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) โดยรายวชาเคม

ในระดบชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2561 มคำอธบายรายวชา

และหนวยการเรยนรทสอดคลองกบผลการเรยนรในมาตรฐาน ว 5.1 ของหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2560) ดงน

คำอธบายรายวชา

ศกษาความหมายของสารประกอบอนทรยและเคมอนทรย การเขยน

สตรโครงสรางแบบลวอส สตรโครงสรางแบบยอ และสตรโครงสรางแบบเสนของ

สารประกอบอนทรย วเคราะหโครงสราง ประเภทของสารประกอบอนทรยจากหมฟงกชน

การเขยนสตรโครงสรางและเรยกชอสารประกอบอนทรยประเภทตาง ๆ ตามระบบ IUPAC

ไอโซเมอรโครงสรางของสารประกอบอนทรย จดเดอด และการละลายในนำของ

สารประกอบอนทรย ปฏกรยาการเผาไหม ปฏกรยากบโบรมน หรอปฏกรยากบ

โพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต ปฏกรยาเอสเทอรฟเคชน ปฏกรยาการสงเคราะหเอไมด

ปฏกรยาไฮโดรลซส และปฏกรยาสะปอนนฟเคชน ประโยชนของสารประกอบอนทรยใน

ชวตประจำวนและอตสาหกรรม ระบประเภทของปฏกรยาการเกดพอลเมอรจากโครงสราง

ของมอนอเมอร หรอพอลเมอร สบคนขอมล วเคราะหความสมพนธระหวางโครงสราง

และสมบตของพอลเมอร ทดสอบ ระบประเภทของพลาสตก เสนใย รวมทงการนำไปใช

ประโยชน ผลกระทบจากการใชและการกำจดผลตภณฑพอลเมอร ตลอดจนแนวทางแกไข

โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร การสบเสาะหาความร การสำรวจ

ตรวจสอบ การสบคนขอมลและการอภปราย เพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจ

สามารถสอสารสงทเรยนร มความสามารถในการตดสนใจ นำความรไปใชในชวตประจำวน

มจตวทยาศาสตร จรยธรรม คณธรรมและคานยมทเหมาะสม

เพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจ สามารถสอสารสงทเรยนร

มความสามารถในการตดสนใจนำความรไปใชในชวตประจำวน จตวทยาศาสตร จรยธรรม

คณธรรม และคานยมทเหมาะสม

จากคำอธบายรายวชาดงกลาว สามารถกำหนดหนวยการเรยนรรายวชา

เคม ระดบชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2 ทสอดคลองกบผลการเรยนรในมาตรฐาน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

28

ว 5.1 ของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (ฉบบปรบปรง

พ.ศ. 2560) ดงตาราง 1

ตาราง 1 หนวยการเรยนรรายวชาเคม ระดบชนมธยมศกษาปท 6 ภาคเรยนท 2

หนวยท ชอหนวยการเรยนร เวลา (ชวโมง)

1 สารประกอบอนทรย

1.1 ความหมายของสารประกอบอนทรย

1.2 พนธะเคมในสารประกอบอนทรย

1.3 สตรโครงสรางของสารประกอบอนทรย

1.4 ประเภทและหมฟงกชนของสารประกอบอนทรย

1.5 การเรยกชอสารประกอบอนทรย

1.6 ไอโซเมอรซม

1.7 สมบตของสารประกอบอนทรย

1.8 สารประกอบอนทรยในชวตประจำวน

และอตสาหกรรม

22

2 สารประกอบไฮโดรคารบอน

2.1 พนธะของคารบอน

2.2 สารประกอบไฮโดรคารบอน

- แอลเคน

- แอลคน

- แอลไคน

- สารประกอบอะโรมาตก

2.3 ปฏกรยาของสารประกอบไฮโดรคารบอน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

29

ตาราง 1 (ตอ)

หนวยท ชอหนวยการเรยนร เวลา (ชวโมง)

3 พอลเมอร

3.1 พอลเมอรและปฏกรยาการเกดพอลเมอร

3.2 โครงสรางและสมบตของพอลเมอร

3.3 ผลตภณฑจากพอลเมอร

3.4 ความกาวหนาทางเทคโนโลยของผลตภณฑ

พอลเมอรสงเคราะห

3.5 ผลกระทบจากการใช และการกำจดผลตภณฑ

พอลเมอร และแนวทางแกไข

18

รวมทงสน 60

หมายเหต ผวจยนำหนวยการเรยนรท 3 เรอง พอลเมอร มาใชในการวจยครงน

การจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

1. ความหมายการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

สวทย มลคำ และอรทย มลคำ (2545, หนา 134) สรปความหมายของ

การเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD ไววาเปนกระบวนการเรยนรทจดใหผเรยนไดรวมมอ

กน และชวยเหลอกนในการเรยนร โดยการแบงกลมนกเรยนทมความสามารถแตกตางกน

เปนกลมเลก ๆ ซงเปนการจดกลมทมโครงสรางชดเจน มการทำงานรวมกน แลกเปลยน

ความคดเหนกน มการชวยเหลอพงพากน มความรบผดชอบทงตอตนเองและสวนรวม

เพอใหตนเองและกลมประสบความสำเรจตามเปาหมายทกำหนดไว

วมลรตน สนทรโรจน (2545, หนา 131) สรปความหมายของการเรยนร

แบบรวมมอเทคนค STAD ไววาเปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนการจด

สภาพแวดลอมทางการเรยนรใหแกผเรยนไดเรยนรรวมกนเปนกลมเลก ๆ ซงประกอบดวย

สมาชกทมความสามารถแตกตางกน โดยแตละคนมสวนรวมอยางแทจรงในการเรยนร

และในความสำเรจของกลมทงโดยการแลกเปลยนความคดเหน การแบงปนทรพยากร

การเรยนร รวมทงการใหกำลงใจแกกน คนทเรยนเกงจะชวยเหลอคนทออนกวา สมาชก

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

30

แตละคนในกลมไมเพยงแตรบผดชอบตอการเรยนของตนเองเทานน แตยงตองรบผดชอบ

ตอการเรยนรของเพอนในกลม ความสำเรจของแตละคนหรอความสำเรจของกลม

บญชม ศรสะอาด (2546, หนา 98) สรปความหมายของการเรยนรแบบ

รวมมอเทคนค STAD วาเปนวธการสอนทมงใหผเรยนรวมมอกนในการเรยนรซงมวธการ

ดงน

1. ครทดสอบบทเรยน

2. แบงกลมนกเรยนกลมละ 4-5 คน ทำงานรวมกนตามทครมอบหมาย

มการเปรยบเทยบคำตอบ คำซกถาม ตรวจงานกนเอง

3. แนะนำใหคนเรยนเกงในกลมไดอธบายแบบฝกหดใหเพอนในกลม

4. เมอเรยนจบบทเรยน ใหนกเรยนทกคนทำแบบทดสอบสน ๆ

ดวยตวเอง

5. ตรวจผลการทดสอบ แลวนำคะแนนมาหาคาเฉลยของแตละกลม

6. นกเรยนคนใดทำคะแนนไดดขน ครจะชมเชย และกลมใดทำคะแนน

ไดดขนครกจะชมเชยหรอใหรางวล

วฒนาพร ระงบทกข (2542, หนา 37-38) กลาวถงรปแบบการจดการ

เรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD วาเปนการจดการเรยนรทใชการทดสอบรายบคคล

แทนการแขงขนมขนตอนดงน

1. ครนำเสนอเนอหาใหม หรออาจนำเสนอดวยสอทนาสนใจใชในการ

สอนโดยตรง หรอตงประเดนใหผเรยนอภปราย

2. จดผเรยนเปนกลม ๆ ละ 4-5 คน ใหสมาชกมความสามารถคละกน

มทงความสามารถสง ปานกลาง และตำ

3. แตละกลมรวมกนศกษา ทบทวนเนอหาทครนำเสนอจนเขาใจ

4. ผเรยนทกคนในกลมทำแบบทดสอบเพอวดความร ความเขาใจใน

เนอหาทเรยน

5. ตรวจคำตอบของผเรยน นำคะแนนของสมาชกทกคนในกลมรวมกน

เปนคะแนนกลม

6. กลมทไดคะแนนสงสด (ในกรณทแตละกลมมจำนวนสมาชกไมเทากน

ใหใชคะแนนเฉลยแทนการรวม) จะไดรบคำชมเชย โดยอาจตดประกาศไวทบอรด หรอปาย

นเทศของหองเรยน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

31

กลาวโดยสรป การจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD เปนการจด

กจกรรมการเรยนรทเนนใหผเรยนไดเรยนรรวมกนเปนกลมเลก ๆ สมาชกกลมประกอบดวย

ผเรยนทมความสามารถแตกตางกน มรปแบบการแบงกลมทชดเจน แตละคนมสวนรวม

อยางแทจรง มการชวยเหลอกนเพอความสำเรจของตวเองและกลม เพราะคะแนนของ

แตละคนในกลมจะถกนำมาคดเฉลยเปนคะแนนของกลม ครจะมการเสรมแรงผเรยน

และกลมทคะแนนสงขนกวาการสอบครงกอนดวยการชมเชย หรอใหรางวล

2. ขนตอนการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

การจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD เปนการสอนแบบ

รวมมอทสลาวน (Slavin, 1990, pp. 56-60) ไดพฒนาขน ซงมขนตอนการสอน 5 ขนตอน

ดงน

1. การนำเสนอบทเรยน (Class Presentation) เปนการนำเสนอความคด

รวบยอดใหม หรอบทเรยนใหม โดยสวนมากแลวจะเปนวธการสอนโดยตรงของผสอน

ดวยการบรรยาย การอภปราย ในการนำเสนอความคดรวบยอดหรอบทเรยน

2. การจดกลม (Teams) จะจดผเรยนเปนกลม ประกอบดวยสมาชก

กลมละ 4-5 คน โดยคละความสามารถในดานตาง ๆ เพอรวมกนศกษาเนอหา และปฏบต

ตามกตกาการเรยนรแบบรวมมอ ในบทบาทตาง ๆ เชน เปนผหาคำตอบ เปนผสนบสนน

และเปนผจดบนทก การแบงกลมลกษณะน จดประสงคหลกเพอการเรยนรรวมกนของ

ผเรยน มการชวยเหลอกน เพอใหเกดการเรยนร มปฏสมพนธทดภายในกลมมการนบถอ

ตนเองและยอมรบตอกน ซงทำไดดงน

2.1 จดลำดบนกเรยนในชนจากเกงทสดไปหาออนทสด โดยยดตาม

ผลการเรยนทผานมา ซงอาจจะเปนคะแนนจากการทดสอบ เกรด หรอการพจารณา

ทำดทสดเทาทจะทำได

2.2 หาจำนวนกลมทงหมดวามกกลม ควรประกอบดวยสมาชก

ประมาณ 5 คน ฉะนนจำนวนทงหมดของกลมหาไดจากการหารจำนวนนกเรยนทงหมด

ดวย 5 ถาไมลงตวอนโลมใหบางกลมมสมาชก 6 คน

2.3 กำหนดนกเรยนเขากลม แตละกลมตองประกอบดวยนกเรยนทม

ผลการเรยนเกง ปานกลาง ออน และระดบผลการเรยนโดยเฉลยของทกคนจะตอง

ใกลเคยงกน ซงอาจทำไดดงน ใหชอทง 6 กลม กรณนกเรยน 30 คน ดวยอกษร A-F

จากนนจดนกเรยนเขากลม โดยเรมจากคนทเรยนเกงทสดในหอง อยกลม A ไลลงมา

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

32

เรอย ๆ จนถง F คนท 6 จะอยกลม F จากนนเรมใหมไลยอนกลบ คอใหคนท 7 อยในกลม

F คนท 8 อยกลม E ทำซำแบบเดมจนถงนกเรยนทออนทสด ซงจะไดนกเรยนเขากลมคละ

ความสามารถคอ เกง : ปานกลาง : ออน ตามอตราสวน 1 : 2 : 1

3. การทดสอบ (Quizzes) หลงจากทผสอนไดเสนอบทเรยนไปแลว 1-2

คาบ จะมการทดสอบผเรยนเปนรายบคคล โดยไมเปดโอกาสใหปรกษากนในระหวางทำ

การทดสอบ เพอวดความร ความเขาใจในเนอหาทเรยนมาแลว ดงนผเรยนแตละคนจงตอง

มความรบผดชอบตอตวเองในการรบความรจากผสอนและเพอน การจดกจกรรมการ

เรยนรโดยวธเรยนแบบรวมมอเทคนค STAD สลาวน (Slavin, 1995, pp. 59-63) ไดเสนอ

ขนตอนในการเรยนรเพอสามารถนำไปสการทดสอบผลของการจดการเรยนรไว 4 ขนตอน

ดงน

3.1 ขนการสอน (Teaching) ใชเวลาประมาณ 30-60 นาท ในการ

สอนเนอหาเรองหนง โดยดำเนนการตามแผนการจดการเรยนร และในการนำเสนอ

บทเรยนของคร ควรทจะครอบคลมถงการนำเขาสบทเรยน การพฒนา และการฝก โดยให

แนวปฏบต ซงมรายละเอยดดงน

3.1.1 การนำเขาสบทเรยน (Opening) เปนการเราความสนใจ

ของผเรยนใหอยากรอยากเหน ครควรบอกใหผเรยนทราบวาจะเรยนอะไร มความสำคญ

อยางไร กระตนใหนกเรยนอยากเรยนดวยการสาธต หรอยกปญหาและเหตการณ

ในชวตประจำวน เปนตน นอกจากนน ครควรทบทวนสน ๆ เกยวกบความรเดม

3.1.2 การพฒนา (Development) อาจปฏบตกจกรรมดงตอไปน

1) ทดสอบโดยวดตามจดประสงค

2) เนนความหมายทางการเรยนไมใชการจำ

3) ยกสาระและทกษะตาง ๆ โดยใชอปกรณทชดเจน

4) ประเมนความเขาใจของนกเรยนบอย ๆ ดวยการถาม

5) อธบายวาคำตอบนนทำไมจงถก และไมถก กรณทไมชดเจน

6) ผเรยนจบใจความสำคญไดแลวใหนำสสาระถดไป

3.1.3 การฝกโดยใชแนวทางปฏบต (Guide Practice) เปนการฝก

ใหผเรยนปฏบตเกยวกบบทเรยนทนำเสนอโดยแนะแนวทางให ครอาจจะถามแลวให

นกเรยนทกคนคดคำตอบ สมนกเรยนเพอใหตอบคำถาม ซงควรจะใหนกเรยนตอบคำถาม

ประมาณ 1-2 คำถาม แลวใหขอมลยอนกลบ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

33

3.2 ขนการเรยนเปนกลม (Team Study) หลงจากทครนำเสนอ

บทเรยนแลว นกเรยนจะไดลงมอฝกปฏบตดวยตนเอง โดยศกษาใบงานรวมกบเพอน ๆ

ในกลม เอกสารในขนตอนน คอ ใบงานและกระดาษคำตอบ กลมละ 2 ชด ซงสมาชก

ในกลมจะตองรวมกนคดและชวยกนทำงาน ในวนแรกของการเรยน ครจะตองอธบาย

ถงความหมายของการทำงานกลม และเทคนคตาง ๆ ในการเรยนเปนกลม ดงน

3.2.1 นกเรยนทกคนตองรบผดชอบในการทำใหเพอนสมาชก

ทกคนในกลมเขาใจเนอหาการเรยนอยางกระจางชด

3.2.2 นกเรยนทกคนจะเสรจสนงานทไดรบมอบหมายไดกตอเมอ

สมาชกทกคนในกลมเรยนรเนอหานน ๆ กระจางชดแลว

3.2.3 นกเรยนควรขอความชวยเหลอจากเพอนในกลมกอนทจะ

ถามคร

3.2.4 นกเรยนในกลมปรกษาพดคยกนเบา ๆ นอกจากนควร

กระตนใหนกเรยนทราบกฎบางอยาง เชน

1) ใหสมาชกเลอนโตะเขามาใกลกน

2) แนะนำนกเรยนแตละกลมทำงานเปนค หากมคนไมเขาใจ

คำถามหรอทำไมได สมาชกในกลมตองรบผดชอบในการอธบายใหเขาใจ

3) เนนใหนกเรยนทราบวา พวกเราจะจบบทเรยนกตอเมอ

แนใจวาสมาชกทกคนในกลมทำคะแนนทดสอบได 100 เปอรเซนต

4) ตองแนใจวานกเรยนศกษาเนอหาในใบงานจรง ๆ ขณะท

นกเรยนทำงานกนเปนกลม ครผสอนควรเดนดใหทว ใหคำชมเชยกบกลมททำได

และสงเกตวาสมาชกในกลมทำอยางไรบาง

5) หากผเรยนมคำถามใหถามเพอนสมาชกในกลมกอนทจะ

ถามคร

4. คะแนนพฒนาการรายบคคล (Individual Improvement Scores)

แนวคดหลกของการใหคะแนนแบบนกเพอใหผเรยนแตละคนบรรลวตถประสงค นกเรยน

แตละคนจะมคะแนนพนฐาน ซงคดมาจากคะแนนเฉลยจากการทดสอบหลาย ๆ ครง

ซงสามารถหาไดจาก

4.1 ผเรยนแตละคนทำการทดสอบยอย เพอวดความรความเขาใจ

ในเนอหาสาระทไดเรยนรจากขอทดสอบของผสอน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

34

4.2 ผสอนและผเรยนอาจรวมกนตรวจผลการทดสอบของสมาชก

แตละคน

4.3 ทมจดทำคะแนนความกาวหนาของสมาชกแตละคนและกลม

คะแนนของแตละคนในทมคำนวณจากผลตางระหวางคะแนนของการทดสอบยอยกบ

คะแนนฐาน การกำหนดคะแนนพนฐาน คะแนนพนฐานเปนคะแนนเฉลย ซงไดมาจากการ

ทดสอบยอย 3 ครง หรอมากกวา หรอจะใชคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนปทแลวกได

5. การตระหนกถงความสำเรจของกลม (Team Recognition) การทกลม

ไดรบรางวลกตอเมอกลมนนไดรบความสำเรจเหนอกลมอน ซงจะตดสนดวยคะแนนทได

มาจากการทำแบบทดสอบของสมาชกแตละคนในกลม แลวคดเปนคะแนนพฒนาการ

นำมาเฉลยเปนคะแนนกลม

จากหลกการ แนวคด และขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอ

เทคนค STAD จะเหนวาการจดกจกรรมการเรยนรแบบนเปนการเรยนโดยเนนผเรยนเปน

สำคญอยางแทจรง วชรา เลาเรยนด (2547, หนา 9-11) กลาววา กระบวนการสอนทม

ประสทธภาพจะบรรลผลสำเรจ เกดประสทธผลตอผเรยนกตอเมอครร เขาใจ เกยวกบ

กจกรรมการสอน และกจกรรมการเรยนร และดำเนนการเกยวกบกจกรรมการสอน

และกจกรรมการเรยนรอยางมประสทธภาพ ซงขอเสนอแนวทางขนตอนในการจดการ

เรยนการสอนเพอปรบใช ดงน

1. ขนนำ หรอเตรยมความพรอมใหผเรยน

1.1 บอกจดประสงคการเรยนร และความสำคญในการเรยนรในเรองนน

1.2 เราความสนใจดวยการตงคำถามและสาธต

1.3 ทบทวนความรเดม หรอทกษะเดมทเรยนไปแลว

2. ขนสอน ควรดำเนนการดงน

2.1 ใชเทคนคการสอนแบบตาง ๆ ทเหมาะสมเพอใหบรรลวตถประสงค

ในแตละสาระ

2.2 กจกรรมการสอนและการเรยนรควรเนนการเขาใจมากกวาการจำ

2.3 สาธตทกษะ กระบวนการ อธบายสาระความรใหกระจางพรอม

ตวอยางใหชดเจน

2.4 ตรวจสอบความเขาใจนกเรยนทกคนอยางทวถง

2.5 อธบายคำตอบ บอกสาเหตททำผด และทบทวนวธทำ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

35

2.6 สอนเพมเตมในเนอหาเมอนกเรยนเขาใจเรองทสอนไปแลว

2.7 ถามคำถามหลายระดบ และถามใหทวถงทกคน

3. ใหฝกปฏบตโดยครคอยแนะนำ

3.1 ฝกจากใบงานหรอใบกจกรรมทมอบหมาย

3.2 ฝกจากแบบฝกหดทกำหนดให

3.3 ถามคำถามนกเรยนเพอตรวจสอบความเขาใจ

4. กจกรรมกลม (ใชเวลาประมาณ 1–2 คาบ)

4.1 มอบหมายใบงาน หรอใบกจกรรม ใบประเมนผลการปฏบตงานกลม

(2 ชด ตอ 1 กลม) ทบทวนวธการเรยนร และการประเมนผลงานกลม

4.2 ทบทวนหนาทและการปฏบตตนในการทำงานกลมของสมาชกกลม

4.3 คอยตดตามดแลการปฏบตงานกลม และปรบแกไขพฤตกรรมทไม

เหมาะสม ใหสมาชกทกคนรวมมอกนเรยนร ชวยเหลอกนและกน

4.4 ทำขอสอบยอยเปนรายบคคล (ใชเวลาประมาณ 15-20 นาท)

4.5 ประเมนผลงานกลม และการปฏบตงานกลม

4.6 ครคอยเนนยำเสมอวา นกเรยนหรอสมาชกทกคนจะตองแนใจวา

สมาชกทกคนรและเขาใจอยางทตนเองรและเขาใจ ควรถามเพอนในกลมเมอไมเขาใจ

(แนะนำใหนกเรยนมความกลาแสดงออก) และแนะนำใหสมาชกกลมคอยเอาใจใส

ชวยเหลอแนะนำเพอนในกลมดวยความเตมใจ

5. ขนหาคะแนนพฒนา ในการเรยนการสอนแบบรวมมอกนเรยนรนน ถอวา

ผลงานของนกเรยนทกคน คอ ผลงานของกลม และกลมทมคะแนนรวมสงสดจดเปนกลม

ดเยยม ดงนนในการสอบทกครง คะแนนของแตละคนจะนำไปเปรยบเทยบกบคะแนนฐาน

เพอเปนคะแนนพฒนา

6. ขนใหรางวลกลม กลมทไดคะแนนพฒนาตามเกณฑกำหนดจะไดรบ

คำชมเชย หรอตดประกาศทปายนเทศในหองเรยน เกณฑการใหรางวล ดงน

คะแนนพฒนาเฉลยของกลม ระดบรางวล

0-5 กลมเกง

16-25 กลมเกงมาก

26-30 กลมยอดเยยม

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

36

กลาวโดยสรป ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

ประกอบดวย ขนนำเสนอเนอหา เปนขนทครสอนเนอหาใหมใหกบนกเรยนโดยเลอก

รปแบบการสอน สอ ทเหมาะสมกบเนอหานน ขนกจกรรมกลมยอย เปนขนทครแบง

นกเรยนออกเปนกลมโดยคละความสามารถ แตละกลมประกอบดวยนกเรยนเกง

ปานกลาง และออน แลวใหนกเรยนทำกจกรรมรวมกน ชวยเหลอกน และเตรยมความ

พรอม ในการทดสอบรายบคคล ขนการทดสอบ เปนขนทนกเรยนทกคนทำแบบทดสอบ

เปนรายบคคล ไมใหมการชวยเหลอกน และขนสรปและยกยองผลงานกลม เปนขนทคร

สรป ทงเนอหาในสวนทนกเรยนยงไมเขาใจ และคะแนนเฉลยของแตละกลม พรอมกบให

รางวลแกกลมทไดคะแนนเฉลยสงสด และกลมทมคะแนนเฉลยผานเกณฑทกำหนด

3. ประโยชนของการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

สมศกด ขจรเจรญกล (2534, หนา 19-23) กลาวถงประโยชนของการเรยน

แบบรวมมอตามรปแบบ STAD ไวดงน

1. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนสงขน

2. การรวมกนทำใหนกเรยนภายในกลมไดรบความคดเหนทหลากหลาย

จากการโตแยง แลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน รบรปญหาและทางเลอกในการ

แกปญหา สงเหลานมสวนสงเสรมพฒนาการกระบวนการคด

3. เรยนดวยความเพลดเพลน และสนกสนาน นกเรยนจะไดพบกบ

บรรยากาศในการชวยเหลอกนทำกจกรรม

4. พฒนาทกษะความเปนผนำ และทกษะทางสงคม เพราะนกเรยน

สามารถเรยนรจากประสบการณจรงกบเพอนในกลมแทนทจะอานหนงสอหรอดจากคนอน

โดยไมลงมอปฏบต

5. สงเสรมใหนกเรยนเหนคณคาของตนเองและมความภมใจตนเอง

การรวมกลมทนกเรยนมความสามารถแตกตางกนโดยมเปาหมายกลม คอ ตองทำคะแนน

กลมของตนใหมาก นกเรยนทกคนจะตองชวยเหลอกน ทำใหเหนคณคาในตนเอง

6. การเรยนรเปนไปอยางกวางขวางเพราะมการแกปญหา และคนควา

รวมกน

กลาวโดยสรป การจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

มประโยชนทำใหนกเรยนมทกษะทางสงคม เหนคณคาในตนเอง สงเสรมพฒนาการ

กระบวนการคด และทำใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

37

การจดการเรยนรเทคนค POE

1. แนวคดการจดการเรยนรเทคนค POE

ทศนา แขมมณ (2552, หนา 90) กลาววา ทฤษฎพฒนาการทางเชาวปญญา

ของเพยเจตและของวกอทสก เปนรากฐานทสำคญของทฤษฎการสรางความร ดวยตนเอง

เพยเจตอธบายวา พฒนาการทางเชาวปญญาของบคคลมการปรบตวผานกระบวนการ

ดงน

1) กระบวนการซมซาบหรอดดซม (Assimilation) เปนกระบวนการท

สารอนทรยซมซาบประสบการณใหมเขาไปสประสบการณเดมทเหมอนหรอคลายกน

แลวสมองรวบรวมปรบเหตการณใหมเขากบโครงสรางของความคดอนเกดจากการเรยนร

ทมอยเดม

2) กระบวนการปรบขยายโครงสรางทางปญญา (Accommodation)

เปนกระบวนการทตอเนองจากกระบวนการดดซม คอ ภายหลงทซมซาบเอาเหตการณ

ใหมเขามาปรบเขาสโครงสรางเดมแลว ถาปรากฏวาเหตการณใหมทรบเขามามคณสมบต

เหมอนประสบการณเดมได สมองกจะสรางโครงสรางขนมาใหมใหเขากบประสบการณ

ใหมนน สรปไดวาการจดการเรยนรแบบ POE เปนการจดกจกรรมการเรยนรใหกบผเรยน

ไดสรางความรดวยตนเอง ทไดแนวคดจากพฒนาการทางเชาวปญญาของเพยเจต

และวกอทสก ทเรยกวาทฤษฎคอนสตรคตวสตซม (Constructivism Theory)

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2554, หนา 85)

ไดกลาวไววา กลวธ ทำนาย:สงเกต:อธบาย หรอ POE เปนกลวธทใหนกเรยนเรยนรจาก

การทำนาย (Predict) การสงเกต (Observe) และการอธบาย (Explain) ใชเพอกระตนให

นกเรยนสนใจ มงมนในการทดลอง โดยใหนกเรยนทำนายผลทจะเกดขนลวงหนากอนลง

มอทำกจกรรม เพอใหนกเรยนสงเกตอยางจดจอ ละเอยด รอบคอบ นำผลทไดจากการ

สงเกตมาอธบายและเปรยบเทยบกบสงททำนายไว นกเรยนจะรสกสนกสนานและในชวงท

ทำกจกรรมหรอทำการทดลองแลวทาทายในการคนหาความรเพอตรวจสอบผลการ

ทำนายของตนเอง

ชนาธป พรกล (2554, หนา 72) กลาววา การจดการเรยนรแบบ POE

มพนฐานมาจากทฤษฎการสรางความรคอนสตรคตวสต ซงเปนทฤษฎการสรางความร

มพนฐานมาจากทฤษฎพฒนาการทางเชาวปญญาของเพยเจต (Piaget) และวกอทสก

(Vygotsky) เปนทฤษฎท กลาวถงการเรยนรวาเกดขนในบรบททผเรยนสรางความรใน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

38

ขณะทไดรบประสบการณในสถานการณตาง ๆ ซงทฤษฎนเกดจากการสงเกตการเรยนร

ของเดกเลก ๆ จะสรางความรโดยการมปฏสมพนธแบบตาง ๆ เชน ด ฟง ชม ดม สมผส

แสดงวาเดกสรางความรดวยการมสวนรวมอยางตนตวกบสถานการณจรงในชวต และม

ปฏสมพนธกบสงแวดลอม เชน บาน โรงเรยน ชมชน และโลก

สรปไดวา การจดการเรยนรแบบ POE เปนการจดกจกรรมการเรยนรใหกบ

ผเรยนสรางองคความรดวยตนเอง โดยไดแนวคดมาจากพฒนาการทางเชาวปญญา

ของเพยเจตและวกอทสก ทเรยกวาทฤษฎคอนสตรคตวสตซม ซงจะมงใหผเรยนสามารถ

สรางความรดวยตนเอง โดยผานกระบวนการซมซาบหรอดดซม และกระบวนการปรบ

ขยายโครงสรางทางปญญา ดวยการรบประสบการณใหมทเขามาแลวจะถกปรบใหเขาส

ประสบการณเดมทเหมอนหรอคลายกน เมอเชอมโยงประสบการณความรพนฐานเดมเขา

กบความรใหมไดจะทำใหการเรยนรนนมความหมาย แตถาไมสามารถปรบใหเขากบ

ประสบการณความรพนฐานเดมได สมองกจะสรางโครงสรางขนมาใหมเพอปรบใหเขากบ

ประสบการณความรใหมนน ทำใหเชอมโยงกบความรเดมเขากบความรใหมได

2. ขนตอนการจดการเรยนรเทคนค POE

นำคาง จนเสรม (2551, หนา 29) ไดกลาวไววา การจดการเรยนรโดยใช

วธสอนแบบ Predict-Observe-Explain (POE) มขนตอนของการจดการเรยนรดงน

1. ขน Predict เปนการทำนายผลทจะเกดจากการทดลอง กจกรรม

หรอสถานการณทกำหนดให โดยนกเรยนจะตองใหเหตผลประกอบการทำนายของตนเอง

2. ขน Observe เปนขนตอนทนกเรยนตองลงมอทดลอง พสจน เพอหา

คำตอบเกยวกบสถานการณปญหาทกำหนด

3. ขน Explain เปนขนทนกเรยนจะเกดความขดแยงขนระหวางสงท

ทำนายไว และผลทเกดขนจากการทดลอง ซงนกเรยนจะตองอธบายใหไดวาผลทเกดขน

ไมเปนไปตามททำนายไวในขนแรกเพราะอะไร และในกรณทไมสามารถหาคำตอบไดดวย

ตนเอง นกเรยนตองรวมมอกบเพอนเพอหาคำตอบ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2554, หนา 85)

ไดอธบายเทคนค POE (Prediction–Observation–Explanation) มขนตอนดงน

1. การทำนาย (Prediction) ครใชคำถามกระตนใหนกเรยนแตละกลม/คน

ทำนายสงทเกดขนจากการสาธต การทดลอง หรอปญหาทกำหนด

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

39

2. ขนสงเกต (Observation) ใหนกเรยนทำการทดลอง สงเกต บนทกผล

เพอศกษาวาผลทเกดขนเปนอยางไร และเปนไปตามททำนายไวหรอไม

3. ขนอธบายผล (Explanation) ใหผเรยนอธบายผลทเกดขนจรงอาจตรง

กบททำนายไวทงหมด หรอบางสวน ครใหนกเรยนวเคราะหหาสาเหตและสรป

Baodi (2003, pp. 39-41) ไดสรปเกยวกบวธการเรยนการสอนโดยใชวธ

POE วาประกอบดวย ขนตอน 3 ขนตอนดงน

1. Predict: P ขนทำนายผล เปนขนตอนการถามคำถามใหนกเรยน

ทำนายผลจากสถานการณทกำหนดให

2. Observe: O ขนสงเกต หลงนกเรยนทำนายผลจากสถานการณปญหา

แลวใหนกเรยนสงเกตการสาธตและการเปรยบเทยบผลทไดจากการสาธตและทำนายผล

3. Explain: E ขนอธบายผล ใหนกเรยนอธบายผลทไดจากการสงเกตกบ

การทำนายผลวาเหมอนกนหรอตางกนอยางไร

ดงนน วธการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนค POE จงเปนวธการสอน

ทมประสทธภาพทจะสงเสรมใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนและอภปรายเกยวกบแนวคด

ทางวทยาศาสตรเปนขนตอน การนำเสนอสถานการณและใหนกเรยนทำนายวาจะเกด

อะไรขนถามการเปลยนแปลง หลงจากนกเรยนทำนายแลวกใหนกเรยนสงเกตสถานการณ

ดงกลาวโดยอาจจะทำการสงเกต การทดลองหรอการหาหลกฐานมาพสจนยนยน

หลงจากนนกใหนกเรยนบอกสงทสงเกตไดหรอผลจากการทดลองและอธบายถงความ

แตกตางระหวางสงทไดจากการทำนายและการสงเกตการทดลองหรอการหาหลกฐานมา

พสจนยนยนทำใหผเรยนเปลยนแปลงมโนมตทคลาดเคลอนเปนมโนมตทางวทยาศาสตร

ทถกตอง สมบรณ

3. จดเดนของการจดการเรยนรเทคนค POE

สทธดา รกกะเปา (2557, หนา 7) กลาวถงจดเดนของการจดกจกรรม

การเรยนรดวยเทคนค POE ไวดงน

1. วธการสอนนมการสำรวจความรเดมทตดตวผเรยน (Prior Knowledge)

ในขนของการทำนาย ซงสงนมผลตอการเรยนรของผเรยน

2. วธการสอนนทำใหผเรยนเฝาดปรากฏการณในขนสงเกต และให

อภปรายรวมกนในขนอธบาย เปนการสงเสรมการสรางองคความรของผเรยน

3. วธการสอนนเหมาะทจะใชในหองเรยนทงขนาดเลกและใหญ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

40

4. วธการสอนนสามารถใชรวมกนวธการสอนแบบอน ๆ ไดงาย ทงการ

บรรยายและการทดลอง

จากจดเดนของวธการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนค POE ทกลาวมา

ผวจยจงสนใจทจะนำเทคนคนมาใชรวมกบการจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอเทคนค

STAD

การสอนโดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

รวมกบเทคนค POE

จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนร

แบบรวมมอเทคนค STAD พบวา เปนวธการสอนทพฒนาทกษะความเปนผนำ และทกษะ

ทางสงคม เพราะนกเรยนสามารถเรยนรการรวมกนภายในกลม ไดแลกเปลยนความ

คดเหนซงกนและกน โตแยง รบรปญหาและรวมกนหาทางเลอกในการแกปญหา สงเหลาน

มสวนสงเสรมพฒนาการดานกระบวนการคด ซงเปนทกษะทจำเปนของการเรยนรใน

ศตวรรษท 21 สวนการจดกจกรรมการเรยนรดวยเทคนค POE เปนเทคนคทชวยในการฝก

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร เพราะฝกใหนกเรยนทำนายคำตอบลวงหนา โดยม

เหตผลจากประสบการณของตนเองประกอบการทำนาย ถอเปนการฝกทกษะการ

ตงสมมตฐาน แลวจงลงมอปฏบตเพอหาคำตอบโดยใชทกษะการสงเกต และนกเรยนจะ

สงเกตอยางจดจอ หรอสงเกตอยางมความหมาย เพราะตองการทราบวาคำตอบทไดจะ

ตรงกบสงททำนายไวหรอไม และเมอไดคำตอบแลวกตองสรางคำอธบายโดยใชทกษะการ

จดกระทำและสอความหมายขอมล ดงนนการจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอเทคนค

STAD รวมกบเทคนค POE จงเปนการฝกทกษะความเปนผนำ ทกษะทางสงคม ทกษะ

กระบวนการทางวทยาศาสตร และยงสงเสรมพฒนาการดานกระบวนการคดของนกเรยน

อกดวย

ขนตอนการสอนโดยการจดกจกรรมการเรยนรแบบรวมมอเทคนค STAD

รวมกบเทคนค POE ทผวจยดำเนนการสงเคราะห มขนตอนดงน

1. ขนนำเสนอบทเรยน มขนตอนดงน

1.1 ทบทวนความรเดม หรอกลาวถงเรองราวในชวตประจำวนของ

นกเรยนทเกยวของกบเนอหาทจะสอน

1.2 แจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

41

1.3 ครผสอนนำเสนอเนอหาตอนกเรยน โดยใชเทคนคหรอวธการสอนท

เหมาะสมกบเนอหาของบทเรยน และมสอประกอบการอธบายตามความเหมาะสม

2. ขนการทำงานรวมกน มขนตอนดงน

2.1 ครแบงกลมนกเรยนออกเปนกลม ๆ ละ 4-5 คน โดยคละ

ความสามารถประกอบดวยนกเรยนกลมเกง ปานกลาง และออน คอ นกเรยนเกง 1 คน

ปานกลาง 2 คน และออน 1 คน โดยพจารณาจากผลการเรยนเฉลย (GPA) ในภาคเรยนท

ผานมา นำมาเรยงคะแนนจากมากสดไปนอยสด แลวแบงนกเรยนออกเปน 3 กลม โดยใช

เทคนค 33% (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, 2538, หนา 189) ดงน

นกเรยน 33% ของกลมทมระดบผลการเรยนเฉลยสง จดเปนนกเรยน

ทมความสามารถทางการเรยนสง

นกเรยน 33% ของกลมทมระดบผลการเรยนเฉลยตำ จดเปนนกเรยน

ทมความสามารถทางการเรยนตำ

นกเรยน 34% ใหอยระหวางกลมสงและกลมตำ จดเปนนกเรยนทม

ความสามารถทางการเรยนปานกลาง

ครชแจงใหนกเรยนเขาใจบทบาทหนาท เนนใหมการแบงหนาทชวยเหลอ

กน รวมกนทำงานทไดรบมอบหมายใหเตมททสด เมอจบบทเรยนจะมการทดสอบเปน

รายบคคล แลวนำคะแนนของสมาชกทกคนมาหาคาเฉลยเปนคะแนนของกลม มการ

ประกาศคะแนนของกลม กลมใดมคะแนนเฉลยถงเกณฑทกำหนด หรอไดคะแนนเฉลย

สงสดจะไดรบรางวล

2.2 ครตงประเดนปญหาทกระตนความสนใจของนกเรยน

2.3 นกเรยนรวมกนทำนายคำตอบของปญหา เขยนคำทำนายของกลม

พรอมคำอธบายลงในใบงานทครกำหนดให (POE ขน P)

2.4 นกเรยนปฏบตกจกรรมรวมกนเปนกลม และรวมกนสงเกต

หาคำตอบของปญหา โดยครคอยใหคำแนะนำ (POE ขน O)

2.5 นกเรยนรวมกนอภปรายถงขอมลทไดจากการสงเกต แลวเขยน

คำอธบายผลทเกดขนในใบงานทครกำหนด (POE ขน E)

2.6 ตวแทนกลมนำเสนอขอมลจากการสงเกต และคำอธบายของกลม

ตอเพอนทงชนเรยน

2.7 ครและนกเรยนรวมกนอภปราย และสรปคำตอบของปญหาทตงไว

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

42

2.8 ครแนะนำใหสมาชกในแตละกลมทบทวนความรทเรยนมารวมกน

เพอเตรยมตวสอบ โดยครเนนใหนกเรยนเหนถงความสำคญของการสอบเพราะคะแนน

ของแตละคนในกลมมผลตอคะแนนกลม

3. ขนทดสอบ หลงจากการเรยนไดประมาณ 1-2 ชวโมง นกเรยนจะตอง

ไดรบการทดสอบโดยไมอนญาตใหสมาชกในกลมชวยเหลอกน แตละคนในกลมทำขอสอบ

ตามความสามารถของตนเอง และนำคะแนนทไดไปคำนวณคะแนนความกาวหนาของ

นกเรยนแตละคน แลวเปรยบเทยบกบคะแนนฐานทตงไว

4. ขนสรปบทเรยนและยกยองกลม ครแจงคะแนนเฉลยของแตละกลม

ซงคดมาจากคะแนนพฒนาการของแตละคนนำมาเฉลยเปนคะแนนกลม ครกลาวคำชมเชย

และใหสตกเกอรรปหวใจเปนรางวลแกกลมทมคะแนนเฉลยสงสด และสตกเกอรรปดาวแก

กลมทคะแนนเฉลยผานเกณฑ ซงสตกเกอรทสะสมไดจะนำไปคดเปนคะแนนพเศษใหกบ

นกเรยนแตละคน

การจดการเรยนรแบบปกต

1. ความหมายการจดการเรยนรแบบปกต

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2546, หนา 219–220)

กลาววา การจดกจกรรมการเรยนรแบบปกตเปนกระบวนการเรยนทใชในการเรยนร

วทยาศาสตรทผวจยใชสอนปกตโดยยดตามคมอครทสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตร

และเทคโนโลยกำหนดไว การสอนทครเปนผเตรยมเนอหา ศกษาความรในเรองทสอน

แลวนำมาถายทอดใหแกผเรยน โดยผเรยนเปนผรบการถายทอดเรองนน

กรมวชาการ (2549, หนา 225-220) กลาววา วธสอนแบบปกต คอ

การสอนทผเรยนเรยนรปฏบตกจกรรมการเรยนตามทผสอนไดเตรยมการสอนไว

และปรากฏอยในแผนการสอนทผวจยไดสรางขน ซงเปนการสอนแบบบรรยายประกอบสอ

อน ๆ มการอภปรายรวมกนภายในกลมและใหผเรยนทำกจกรรมอน ๆ ตามความเหมาะสม

สรปไดวา การจดการเรยนรแบบปกต เปนการจดการเรยนรตามทครได

วางแผนไวโดยยดตามคมอครทกรมวชาการหรอ สสวท. ใหแนวทางไว ซงจะเปนการสอน

แบบบรรยาย อภปราย หรอทำกจกรรมกลมตามความเหมาะสม

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

43

2. ขนตอนการจดการเรยนรแบบปกต

กรมวชาการ (2549, หนา 225-226) ไดจดลำดบขนตอนการสอนแบบปกต

ดงน

1. ขนนำ ครแจงเนอหาและจดประสงคการเรยนโดยใชคำถามเกยวกบ

เนอหาทสอนและทบทวนความรเดมของนกเรยน แลวบรรยายเชอมโยงกบเรองใหมเพอ

นำเขาสบทเรยน

2. ขนสอน ครอธบายเนอหาโดยใชอปกรณประกอบการสอน

3. ขนสรป ครเชอมโยงเนอหาตงแตตนจนจบใหนกเรยนฟงอกครง

4. ขนประเมนผล ซงดจากการทำงาน ตรวจงาน การทดสอบ โดยคร

ตรวจวานกเรยนมการเรยนรไปมากนอยเพยงใด

จากการศกษาเอกสารทเกยวของ ทาใหเขาใจลกษณะการจดกจกรรมการ

เรยนรแบบปกตวา เปนการจดการเรยนการสอนทครจะสอนตามคมอครททางกรมวชาการ

กระทรวงศกษาธการ หรอทางสถานศกษาเปนผกำหนดเนอหาและศกษาขอเสนอแนะจาก

คมอคร แลวนามาปรบใชกบนกเรยนตามศกยภาพเพอใหเกดผลสมฤทธทางการเรยนท

สถานศกษากาหนดไว โดยการจดการเรยนรแบบปกตทผวจยใชในการศกษาประกอบดวย

5 ขนตอนดงน

1. ขนนำเขาสบทเรยน ครตงประเดนคำถามทนาสนใจเพอกระตนให

นกเรยนคด และนำเขาสบทเรยน แลวแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ

2. ขนนำเสนอเนอหา ครอธบายเนอหา และมการตงคำถามเพอกระตน

ใหนกเรยนคด อาจถามในภาพรวมทงชนเรยนหรอถามเปนรายบคคล

3. ขนกจกรรม ครใหนกเรยนศกษาใบความรเพมเตม และทำใบงานของ

ตวเอง สวนในชวโมงกจกรรมการทดลองนน ครจะแบงนกเรยนเปนกลมแบบสม และมการ

คละเพศ และใหนกเรยนทำการทดลองรวมกนเปนกลม

4. ขนสรป ครและนกเรยนรวมกนอภปรายจนไดขอสรปของบทเรยน

5. ขนประเมนผล ครใหนกเรยนทำแบบทดสอบหลงเรยน หรอประเมน

จากใบงาน การตอบคำถามของนกเรยน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

44

การคดวเคราะห

1. ความหมายของการคดวเคราะห

นกการศกษาไดใหความหมายของการคดวเคราะหไวดงน

ราชบณทตยสถาน (2546, หนา 492) พจนานกรมฉบบเฉลมพระเกยรต

คำวา “คด” หมายความวา นก ดำร ตรกตรอง สวนคำวา “วเคราะห” หมายความวา ด

สงเกต ใครครวญอยางละเอยดรอบคอบในเรองราวตาง ๆ อยางมเหตผล โดยหาสวนด

สวนบกพรอง หรอจดเดนจดดอยของเรองนน ๆ แลวเสนอแนะสงทดสงทเหมาะสมนน

อยางยตธรรม

ประพนธศร สเสารจ (2551, หนา 53-54) กลาววา การคดวเคราะห

หมายถง ความสามารถในการมองเหนรายละเอยด และจำแนกแยกแยะขอมล

องคประกอบของสงตาง ๆ ไมวาจะเปนวตถ เรองราว เหตการณตาง ๆ ออกเปนสวน

ยอย ๆ และจดเปนหมวดหม เพอคนหาความจรง ความสำคญ แกนแท องคประกอบหรอ

หลกการของเรองนน ๆ สามารถอธบาย ตความ สงทเหนทงทอาจแฝงซอนอยภายในสง

ตาง ๆ หรอปรากฏการณไดอยางชดเจน รวมทงความสมพนธ เชอมโยงของสงตาง ๆ

วาเกยวพนกนอยางไร อะไรเปนสาเหตสงผลกระทบตอกนอยางไร อาศยหลกการใดจนได

ความคดเพอนำไปสการสรป การประยกตใช ทำนาย หรอคาดการณสงตาง ๆ ไดอยาง

ถกตอง

Good (1973, pp. 26-28) ใหความหมาย การคดวเคราะหวาเปนการคด

อยางรอบคอบเกยวกบหลกการประเมนและมหลกฐานอางอง เพอหาขอสรปทนาจะเปน

ไปได ตลอดจนพจารณาองคประกอบทเกยวของทงหมด และใชกระบวนการทาง

ตรรกวทยาไดอยางถกตองและสมเหตสมผล

สรปไดวา ทกษะการคดวเคราะหเปนความสามารถในการจำแนก แยกแยะ

เปรยบเทยบ และตรวจสอบขอมล เรองราวหรอสงทตองการศกษาดวยความละเอยด

รอบคอบ เพอนำไปสการสรปและการประยกตใชตอไป

2. องคประกอบของการคดวเคราะห

บลม และคณะ (1956, หนา 143; อางถงใน ประพนธศร สเสารจ, 2551,

หนา 49-52) ไดกลาวถงทกษะการคดวเคราะหประกอบดวยทกษะสำคญ ๆ 3 ดาน ดงน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

45

1. การคดวเคราะหความสำคญ หรอเนอหาของสงตาง ๆ เปนความสามารถ

ในการแยกแยะไดวาสงใดจะเปนสงสำคญ สงใดมบทบาทมากทสด การแยกแยะสงท

กาหนดมาใหวาอะไรสำคญ หรอจำเปน หรอมบทบาททสด ตวไหนเปนเหต ตวไหนเปนผล

2. การวเคราะหความสมพนธ เปนการคนหาความสมพนธของสงตาง ๆ

วามอะไรสมพนธกน สมพนธกนอยางไร สมพนธกนมากนอยเพยงใด สอดคลองหรอ

ขดแยงกน การคนหาวาความสำคญยอย ๆ ของเรองราว หรอเหตการณนนเกยวพนกน

อยางไร สอดคลองหรอขดแยงกนอยางไร

3. การคดวเคราะหเชงหลกการ หมายถง การคนหาโครงสรางระบบ

เรองราว สงของ และการทำงานตาง ๆ วาสงเหลานนดำรงไดในสภาพเชนนนเนองจาก

อะไร มอะไรเปนแกนหลก มหลกการอยางไร มเทคนคอะไรหรอยดถอคตใด มสงใดเปน

ตวเชอมโยง การคดวเคราะหหลกการ เปนการวเคราะหทถอวามความสำคญทสด

การทจะวเคราะหเชงหลกการไดดจะตองมความร ความสามารถในการวเคราะห

องคประกอบ และวเคราะหความสมพนธไดดเสยกอน เพราะผลจากความสามารถใน

การวเคราะหองคประกอบและวเคราะหความสมพนธจะทำใหสามารถสรปหลกการได

ประกอบดวย

3.1 วเคราะหโครงสราง เปนการคนหาโครงสรางของสงตาง ๆ

เชน การทำวจยมกระบวนการทำงานอยางไร

3.1.1 สงเหลานบอกความคดหรอเจตนาอยางไร

3.1.2 สวนประกอบของสงนมอะไรบาง

3.2 วเคราะหหลกการ เปนการแยกแยะเพอคนหาความจรงของ

สงตาง ๆ แลวสรปเปนคำตอบหลกได

3.2.1 หลกการของเรองนมไวอยางไร

3.2.2 หลกการในการจดการเรยนรของครควรเปนอยางไร

สรปไดวา องคประกอบของทกษะการคดวเคราะห ประกอบดวยการคด

วเคราะหความสำคญ การคดวเคราะหความสมพนธ และการคดวเคราะหเชงหลกการ

3. ลกษณะของการคดวเคราะห

บญชม ศรสะอาด (2545, หนา 55-56) ไดกลาวถงการคดวเคราะหไววา

การคดวเคราะหเปนความสามารถในการแยกแยะเรองราวใด ๆ ออกเปนสงยอย ๆ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

46

วาสงเหลานนประกอบกนอยเชนไร แตละสงคออะไร มความเกยวพนกนอยางไร สงใด

สำคญมาก สงใดสำคญนอย สามารถจำแนกได 3 ประเดนคอ

1. การวเคราะหความสำคญ เปนความสามารถในการหาสวนประกอบท

สำคญของเรองราว หรอปรากฏการณตาง ๆ เรยกไดวาเปนการแยกแยะหวใจของเรอง

2. การวเคราะหหาความสมพนธ เปนความสามารถในการหา

ความสมพนธของสวนตาง ๆ

3. การวเคราะหหลกการ เปนความสามารถในการหาหลกการของ

ความสมพนธของสวนสำคญในเรองราวหรอปรากฏการณนน ๆ วาสมพนธกนอยโดย

อาศยหลกการใด

เสงยม โตรตน (2546, หนา 28) กลาวถง ลกษณะของการคดวเคราะหไววา

การคดวเคราะหประกอบดวยองคประกอบหลก 2 องคประกอบ คอ ทกษะในการจดระบบ

ขอมล ความเชอถอไดของขอมล และการใชทกษะเหลานนอยางมปญญาเพอการชนำ

พฤตกรรม ดงนนการคดวเคราะหจงมลกษณะตอไปน

1. การคดวเคราะหจะไมเปนเพยงการรหรอการจำขอมลเพยงอยางเดยว

เพราะการคดวเคราะหจะเปนการแสวงหาขอมลและการนำขอมลไปใช

2. การคดวเคราะหไมเพยงแตการมทกษะเทานน แตการคดวเคราะห

จะตองเกยวกบการใชทกษะอยางตอเนอง

3. การคดวเคราะหไมเพยงแตการฝกทกษะอยางเดยวเทานน แตจะตอง

มทกษะทจะตองคำนงถงผลทยอมรบได

เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2546, หนา 15-16) กลาวถง ลกษณะของการ

คดวเคราะหและกจกรรมทเกยวของกบการคดวเคราะหไววา การจดกจกรรมตาง ๆ

ทประกอบเปนการคดวเคราะหแตกตางไปตามทฤษฎ การเรยนร โดยทวไปสามารถ

แยกแยะกจกรรมทเกยวของกบการคดวเคราะห ไดดงน

1. การสงเกต จากการสงเกตขอมลมาก ๆ สามารถสรางเปนขอเทจจรงได

2. ขอเทจจรง จากกการรวบรวมขอเทจจรง และการเชอมโยงขอเทจจรง

บางอยางทขาดหายไป สามารถทำใหมการตความได

3. การตความ เปนการทดสอบความเทยงตรงของการอางอง จงทำให

เกดการตงขอตกลงเบองตน

4. การตงขอตกลงเบองตน ทำใหสามารถมความคดเหน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

47

5. ความคดเหน เปนการแสดงความคดจะตองมหลกและเหตผลเพอ

พฒนาขอวเคราะห นอกจากนน เปนกระบวนการทอาศยองคประกอบเบองตนทกอยาง

รวมกน โดยทวไปนกเรยนจะไมเหนความแตกตางระหวางการสงเกตและขอเทจจรง

หากนกเรยนเขาใจถงความแตกตางกจะทำใหนกเรยนเรมพฒนาทกษะการคดวเคราะหได

สวทย มลคำ (2548, หนา 23-24) ไดจำแนกลกษณะของการคดวเคราะห

ไวเปน 3 ดาน คอ

1. การวเคราะหสวนประกอบ เปนความสามารถในการแยกแยะคนหา

สวนประกอบทสำคญของสงหรอเรองราวตาง ๆ เชน การวเคราะหสวนประกอบของพช

หรอเหตการณตาง ๆ ตวอยางคำถาม เชน อะไรเปนสาเหตสำคญของการระบาดไขหวดนก

ในประเทศไทย

2. การวเคราะหความสมพนธ เปนความสามารถในการหาความสมพนธ

ของสวนสำคญตาง ๆ โดยระบความสมพนธระหวางความคด ความสมพนธในเชงเหตผล

หรอความแตกตางระหวางขอโตแยงทเกยวของและไมเกยวของ ตวอยางคำถาม เชน

การพฒนาประเทศกบการศกษามความสมพนธกนอยางไร

3. การวเคราะหหลกการ เปนความสามารถในการหาหลกความสมพนธ

สวนสำคญในเรองนน ๆ วาสมพนธกนอยโดยอาศยหลกการใด ตวอยางคำถาม เชน

หลกการสำคญของศาสนาพทธไดแกอะไร

จะเหนไดวาการวเคราะหนนจะตองกำหนดสงทจะตองวเคราะห กำหนด

จดประสงคทตองการจะวเคราะห แลวจงวเคราะหอยางมหลกเกณฑ โดยใชวธการ

พจารณาแยกแยะ เทคนควธการในการวเคราะห เพอรวบรวมประเดนสำคญหาคำตอบ

ใหกบคำถาม โดยมลกษณะของการคดวเคราะหความสมพนธ วเคราะหความสำคญ

และวเคราะหหลกการของเรองราวหรอเหตการณตาง ๆ ดงน

1. การคดวเคราะหความสมพนธ ไดแก การเชอมโยงขอมล ตรวจสอบ

แนวคดสำคญและความเปนเหตเปนผล แลวนำมาหาความสมพนธและขอขดแยงในแตละ

สถานการณได

2. การคดวเคราะหความสำคญ ไดแก การจำแนกแยกแยะความแตกตาง

ระหวางขอเทจจรงและสมมตฐานแลวนำมาสรปความได

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

48

3. การคดวเคราะหหลกการ ไดแก การวเคราะหรปแบบ โครงสราง

เทคนค วธการและการเชอมโยงความคดรวบยอด โดยสามารถแยกความแตกตางระหวาง

ขอเทจจรงและทศนคตของผเขยนได

4. เทคนคในการคดวเคราะห

เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2546, หนา 97-98) กลาวโดยสรปวา เทคนค

การตงคำถามอยในขอบขาย “5W 1H” การคดเชงวเคราะหแทจรงคอการตอบคำถามท

เกยวของกบความสงสยใครรของผถาม เมอเหนสงหนงสงใดแลว อยากรเกยวกบสงนน

มากขนในแงมมตาง ๆ เพอใหไดขอเทจจรงใหม ๆ ความเขาใจใหม ๆ อนเปนประโยชนตอ

การอธบาย การประเมนการแกปญหาขอบเขตของคำถามเชงวเคราะหและการตดสนใจท

รอบคอบมากขน ขอบเขตของคำถามเชงวเคราะหเกยวกบการจำแนกแจกแจงองคประกอบ

และการหาความสมพนธเชงเหตผลระหวางเรองทวเคราะห โดยใชคำถามในขอบขาย

“5W 1H” เพอนำไปสการคนหาความจรงในเรองนน ๆ ทกแงทกมม โดยตงคำถาม ใคร

(Who) ... ทำอะไร (What) ... ทไหน (Where) ... เมอไร (When) ...อยางไร (How) ... เพราะ

เหตใด...ทำไม (Why)

ชาตร สำราญ (2548, หนา 40-41) ไดกลาวถง เทคนคการปพนฐานให

นกเรยนคดวเคราะหได สามารถสรปรายละเอยด ดงน

1. ครจะตองฝกใหเดกหดคดตงคำถาม โดยยดหลกสากลของคำถาม

คอ ใคร ทำอะไร ทไหน เมอไร เพราะเหตใด อยางไร โดยการนำสถานการณมาใหนกเรยน

ฝกคนควาจากเอกสารทใกลตว หรอสงแวดลอม เปดโอกาสใหนกเรยนตงคำถามเอง

โดยสอนวธตงคำถามแบบวเคราะหในเบองตน ฝกทำบอย ๆ นกเรยนจะฝกไดเอง

2. ฝกหาความสมพนธเชงเหตผล โดยอาศยคำถามเจาะลกเขาไป โดยใช

คำถามทชบงถงเหตและผลกระทบทจะเกด ฝกจากการตอบคำถามงาย ๆ ทใกลตว

นกเรยนจะชวยใหนกเรยนนำตวเองเชอมโยงกบเหตการณเหลานนไดด ทสำคญครจะตอง

กระตนดวยคำถามยอยใหนกเรยนไดคดบอย ๆ จนเปนนสย เมอเปนคนชางคด ชางถาม

ชางสงสยกอน แลวพฤตกรรมศกษาวเคราะหกจะเกดขนแกนกเรยน

สวทย มลคำ (2548, หนา 21-22) ไดกลาวถงเทคนคการวเคราะหไวดงน

การคดวเคราะหเปนการใชสมองซกซายเปนหลก เนนคดเชงลกจากเหตไปสผลเชอมโยง

ความสมพนธในเชงเหตผล เชงเงอนไข การจดลำดบความสำคญ และเชงเปรยบเทยบ

แตเทคนคทงายคอ 5W 1H เปนทนยมใชคำตอบ What (อะไร) Where (ทไหน) When

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

49

(เมอไร) Why (ทำไม) Who (ใคร) How (อยางไร) ชดเจนในแตละเรอง ทำใหเกดความ

ครบถวนสมบรณ นยมใชเทคนคคำถามในชวงตนหรอชวงเรมตน การคดวเคราะห

เทคนคในการคดวเคราะหนยมใช คอ 5W 1H

1. What (อะไร) ปญหาหรอสาเหตทเกดขน เชน เกดอะไรขนบาง มอะไร

เกยวของกบเหตการณน หลกฐานทสำคญทสดคออะไร สาเหตททำใหเกดเหตการณนคอ

อะไร

2. Where (ทไหน) สถานทหรอตำแหนงทเกดเหต เชน เรองนเกดขน

ทไหน เหตการณนนาจะเกดขนทใดมากทสด

3. When (เมอไร) เวลาทเหตการณนนเกดขน หรอจะเกดขน เชน

เหตการณนนนาจะเกดขนเมอไร เวลาใดบางทสถานการณนจะเกดขน

4. Why (ทำไม) สาเหตหรอมลเหตททำใหเกดขน เชน เหตใดตองเปน

คนน เวลาน เปนสถานทน เพราะเหตใดเหตการณนจงเกดขน ทำไมเกดเรองน

5. Who (ใคร) บคคลสำคญเปนตวประกอบหรอเปนผทเกยวของจะไดรบ

ผลกระทบทงดานบวกและลบ เชน ใครอยในเหตการณบาง ใครนาจะเกยวของกบ

เหตการณนบาง ใครนาจะเปนคนททำใหเหตการณนเกดขนมากทสด เหตการณทเกดขน

ใครไดรบประโยชนและใครเสยประโยชน

6. How (อยางไร) เชน เรมตนอยางไร ตองทำอยางไร เหตการณหรอ

สงททำนนเปนอยางไรบาง เมออธบายนโยบายกระบวนการหรอขนตอนอาจเปนสวน

สำคญทสด

วระ สดสงข (2550, หนา 26-28) ไดกลาวไววา วธการคดสามารถฝก

สมองใหมทกษะการคดวเคราะหใหพฒนาขน สามารถฝกตามขนตอนไดดงน

1. กำหนดสงทตองการวเคราะห เปนการกำหนดวตถ สงของ เรองราว

หรอเหตการณตาง ๆ ขนมาเพอเปนตนเรองทจะใชวเคราะห

2. กำหนดปญหาหรอวตถประสงค เปนการกำหนดประเดนสงสยจาก

ปญหาหรอสงทวเคราะห อาจจะกำหนดเปนคำถามหรอกำหนดวตถประสงคการวเคราะห

เพอคนหาความจรงสาเหตหรอความสำคญ

3. กำหนดหลกการหรอกฎเกณฑ เพอใชแยกสวนประกอบของสงท

กำหนดให เชนเกณฑในการจำแนกสงทมความเหมอนกนหรอแตกตางกน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

50

4. กำหนดการพจารณาแยกแยะ เปนการกำหนดการพนจพเคราะห

แยกแยะ และกระจายสงทกำหนดใหออกเปนสวนยอย ๆ โดยอาจใชเทคนคคำถาม 5W 1H

ประกอบดวย What (อะไร) Where (ทไหน) When (เมอไร) Why (ทำไม) Who (ใคร)

และ How (อยางไร)

5. สรปคำตอบ เปนการรวบรวมประเดนทสำคญเพอหาขอสรปเปน

คำตอบหรอตอบปญหาของสงทกำหนดให

สรปไดวา เทคนคในการคดวเคราะหนยมใชหลก 5W 1H เพอนำไปสการ

คนหาความจรงในเรองนน ๆ ทกแงทกมม โดยตงคำถาม ใคร (Who) ทำอะไร (What) ทไหน

(Where) เมอไร (When) อยางไร (How) เพราะเหตใด ทำไม (Why)

5. ประโยชนของการคดวเคราะห

สวทย มลคำ (2547, หนา 39) กลาวถงประโยชนของการคดวเคราะห

ไวดงน

1. ชวยใหรขอเทจจรง รเหตผลเบองหลงของสงทเกดขน เขาใจความ

เปนมาเปนไปของ เหตการณตาง ๆ รวาเรองนน มองคประกอบอะไรบาง ทำใหเราได

ขอเทจจรงทเปนรากฐานความรในการนำไปใชในการตดสนใจแกปญหา การประเมน

สถานการณ และการตดสนใจเรองตาง ๆ ไดอยางถกตอง

2. ชวยใหสำรวจความสมเหตสมผลของขอมลทปรากฏและไมดวนสรป

ตามอารมณ ความรสกหรออคต แตสบคนตามหลกเหตผลและขอมลทเปนจรง

3. ชวยใหไมดวนสรปสงใดงาย ๆ แตสอสารตามความเปนจรง

ขณะเดยวกนจะชวยให เราไมหลงเชอขออางทเกดจากตวอยางเพยงอยางเดยว

แตพจารณาเหตผลและปจจยเฉพาะในแตละกรณได

4. ในการพจารณาสาระสำคญอน ๆ ทถกบดเบอนไปจากความ

ประทบใจในครงแรก ทำใหเรามองอยางครบถวนในแงมมอน ๆ ทมอย

5. ชวยพฒนาความเปนคนชางสงเกต การหาความแตกตางของสงท

ปรากฏพจารณาตามความสมเหตสมผลของสงทเกดขนกอนทจะตดสนสรปสงใดลงไป

6. ชวยใหหาเหตผลทสมเหตสมผลใหกบสงทเกดขนจรง ณ เวลานน

โดยไมพงพงอคตท กอตวอยในความทรงจำ ทำใหเราสามารถประเมนสงตาง ๆ ไดอยาง

สมจรงสมจง

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

51

7. ชวยประมาณการความนาจะเปน โดยสามารถใชขอมลพนฐานทเราม

วเคราะหรวมกบปจจยอน ๆ ของสถานการณ ณ เวลานน อนจะชวยเราคาดการณความ

นาจะเปนไดสมเหตสมผลมากกวา

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545, หนา 161 อางถงใน

วนช สธารตน, 2547, หนา 135) ไดกลาวถงประโยชนของการคดวเคราะหไวดงน

1. สามารถปฏบตงานไดอยางมหลกการและเหตผล และไดงานทม

ประสทธภาพ

2. สามารถประเมนงานโดยใชกฎเกณฑอยางสมเหตสมผล

3. สามารถประเมนตนเองอยางมเหตผล และมความสามารถในการ

ตดสนใจไดอยางด

4. ชวยสามารถแกปญหาอยางมเหตผล

5. ชวยใหสามารถกำหนดเปาหมาย รวบรวมขอมลทชดเจน คนหา

ความร ทฤษฎ หลกการ ตงขอสนนษฐาน ตความหมาย ตลอดจนการหาขอสรปไดด

6. ชวยใหผคดมความสามารถในการใชภาษาไดอยางถกตอง จนถงขน

เปนนายของภาษาได

7. ชวยใหคดไดอยางชดเจน คดไดอยางถกตอง คดอยางกวางคดอยางลก

และคดอยางสมเหตสมผล

8. ชวยใหเกดปญญา มความรบผดชอบ มระเบยบวนย มความเมตตา

และมบคลกภาพในการสรางประโยชนตอสงคม

9. ชวยใหพฒนาความสามารถในการเรยนรตลอดชวตอยางตอเนองใน

สถานการณทโลกเปลยนแปลงสยคสารสนเทศและเทคโนโลย

สรปไดวา ทกษะการคดวเคราะหมประโยชนตอบคคลและตอสวนรวม

เรมตงแตชวยใหบคคลมเหตผล ไมใชอารมณในการทำงานหรอการตดสนปญหา

เกดทกษะการใชสตปญญาซงสงผลกระทบตอการทำงานในสวนรวมทจะไมกอใหเกด

ความผดพลาด หรอผดพลาดนอย แตกลบสงเสรมใหเกดความสำเรจในการทำงาน

และการดำเนนชวต

6. การวดและประเมนการคดวเคราะห

ศรชย กาญจนวาส (2544, หนา 167–170) กลาววา การวดความสามารถ

ในการคดมหลายวธ แยกได 2 ประเภท คอ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

52

1. แนวทางของนกวดกลมจตมต (Psychometrics) แนวทางการวดจตมต

เปนแนวทางของกลมนกวดทางการศกษาและนกจตวทยาทพยายามศกษาและวด

คณลกษณะภายในของมนษยมาเกอบศตวรรษแลว เรมจากการศกษาและวดเชาวนปญญา

ศกษาโครงสรางทางสมองของมนษยมาดวยความเชอวา มลกษณะเปนองคประกอบและม

ระดบความสามารถแตกตางกนในแตละคน ซงสามารถวดไดโดยการใชแบบทดสอบ

มาตรฐาน ตอมาไดขยายแนวความคดของการวดความสามารถทางสมองสการวด

ผลสมฤทธบคลกภาพ ความถนดและความสามารถในดานตาง ๆ รวมทงความสามารถใน

การคด

2. แนวทางของการวดจากการปฏบตจรง (Authentic Performance

Measurement) แนวทางการวดนเปนทางเลอกใหมทเสนอโดยกลมนกวดการเรยนรใน

บรบททเปนธรรมชาตโดยเนนการวดจากการปฏบตในชวตจรงหรอคลายจรงทมคณคา

ตอตวผปฏบต มตของการใชกระบวนการคดในการปฏบตงาน ความรวมมอในการแกไข

ปญหาและการประเมนตนเอง เทคนคการวดใชการสงเกตงานทปฏบต จากการเขยน

เรยงความ การแกปญหาในสถานการณ เหมอนโลกแหงความจรง และการรวบรวมงานใน

แฟมสะสมงาน หรอพฒนางาน การวดความสามารถในการตดตามแนวทางนกวดกลม

จตมต สวนใหญสนใจการวดความสามารถในการ คดอยางมวจารญาณ ซงไดมการพฒนา

แบบทดสอบกนอยางหลากหลาย จะขอเสนอการวดความสามารถในการคดเปน

2 ลกษณะคอ

2.1 แบบสอบถามมาตรฐานทใชสำหรบวดความสามารถในการคด

แบบสอบมาตรฐานทมผสรางไวแลว สำหรบใชวดความสามารถในการคด สามารถจดกลม

ไดเปน 2 ประเภท ไดแก

2.1.1 แบบสอบการคดทวไป เปนขอสอบทมงวดใหคลอบคลม

ความสามารถดานการคดโดยเปนความคดทอยเปนพนฐานของการใชความรทวไป

แบบสอบลกษณะนสวนใหญเปนขอสอบแบบเลอกตอบ

2.1.2 แบบสอบความสามารถในการคดลกษณะเฉพาะเปนขอสอบ

ทมงวดความสามารถในการคดเฉพาะแบบทแสดงถงลกษณะของการคด เชน ความสามารถ

ประเมนขอมล ทไดจากการสงเกต การคดแบบนรนย เปนตน

2.2 การสรางแบบวดความคดขนมาใชเอง ถาแบบสอบมาตรฐาน

สำหรบการคดทมใชกนอยทวไปไมสอดคลองกบเปาหมายการวด เชน ชดเนนทตองการ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

53

ขอบเขตความสามารถทางการคดทมงวดหรอกลมเปาหมายทตองการใชแบบสอบถาม

ผสอนตองหาวธสรางแบบวดการคดขนใชเองเพอใหเหมาะสมกบความตองการในการวด

อยางแทจรง

2.2.1 หลกการสรางแบบวดความสามารถทางการคด การคดเปน

กจกรรมทางสมองทเกดขนตลอดเวลา การคดทนาสนใจในทนเปนการคดอยางม

จดมงหมายซงเปนการคดท นำไปสเปาหมายโดยตรงหรอคดคนขอสรป อนเปนคำตอบ

สำหรบตดสนใจหรอแกปญหาสงใดสงหนง การคดจงเปนความสามารถหนงทางสมอง

การคดเปนนามธรรมทมลกษณะซบซอนไมสามารถมองเหนไมสามารถสงเกต สมผสวดได

โดยตรง จงตองอาศยหลกการวดทางจตมต (Psychometrics) มาชวยในการวด การวด

ความสามารถทางการคดของบคคล ผสรางเครองมอตองมความรอบรในแนวคดหรอ

ทฤษฎเกยวกบการคดเพอนำมาเปนกรอบหรอโครงสรางของการคด เมอมการกำหนด

นยามเชงปฏบตการของโครงสรางหรอองคประกอบของการคดแลว จะทำใหไดตวชวด

หรอลกษณะพฤตกรรมเฉพาะทเปนรปธรรม ซงสามารถบงชถงโครงสรางหรอ

องคประกอบของการคด จากนนจงเขยนขอความตามตวชวดหรอลกษณะพฤตกรรม

เฉพาะของแตละองคประกอบของการคดนน ๆ (ศรชย กาญจนวาส, 2547, หนา 171)

ดงแสดงในภาพประกอบ 2

ภาพประกอบ 2 หลกการสรางแบบวดความสามารถทางการคด

(ศรชย กาญจนวาส, 2547, หนา 171)

ความสามารถทางการคด

โครงสรางหรอองคประกอบ

ของความสามารถทางการคด

นยามเชงปฏบตการ

ของแตละองคประกอบ

เขยนคำถามเชงพฤตกรรม

ทเปนตวแทนและครอบคลม

แตละองคประกอบ

สงทมงวด

(นามธรรม)

ตวชวด

(รปธรรม)

เครองมอ

สำหรบใชวด

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

54

2.2.2 ขนตอนการพฒนาแบบวดความสามารถทางการคด ศรชย

กาญจนวาส (2544, หนา 175) ไดอธบายขนตอนการพฒนาแบบวดความสามารถทางการ

คดวา มขนตอนการดำเนนการทสำคญ ดงน

1) กำหนดจดมงหมายของการวด ผพฒนาแบบวดจะตอง

พจารณา จดมงหมายของการนำแบบวดไปใชดวยวาตองการวดความสามารถทางการคด

ทว ๆ ไป หรอ ตองการวดความสามารถทางการคดเฉพาะวชา การวดนนมงตดตาม

ความกาวหนาของความสามารถทางการคด หรอตองการเนนการประเมนผลสรปรวม

สำหรบการตดสนใจ รวมทงการแปลผล การวดเนนการเปรยบเทยบกบมาตรฐานของกลม

หรอตองการเปรยบเทยบกบเกณฑหรอมาตรฐานทกำหนดไว

2) กำหนดกรอบของการวดและนยามเชงปฏบตการ ผพฒนา

แบบวดควรศกษาแนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความสามารถทางการคดตามจดมงหมายท

ตองการ ผพฒนาแบบวดควรเลอกแนวคดหรอทฤษฎทเหมาะสมกบบรบทและจดหมายท

ตองการเปนหลกแลวศกษาให เขาใจอยางลกซงเพอกำหนดโครงสรางหรอองคประกอบ

ของความสามารถทางการคด ตามทฤษฎ และใหนยามเชงปฏบตการขององคประกอบใน

เชงรปธรรมของพฤตกรรมทสามารถบงชถงลกษณะ แตละองคประกอบของการคดนนได

3) สรางผงขอสอบ การสรางผงขอสอบเปนการกำหนด

เคาโครงของแบบวดตามความสามารถทางการคดทตองการสรางใหคลอบคลมโครงสราง

หรอองคประกอบใดบาง ตามทฤษฎและกำหนดวาแตละสวนมนำหนกตามความสำคญ

มากนอยเพยงใด ในกรณทตองการ สรางแบบวดความสามารถทางการคดสำหรบใช

เฉพาะวชาใดวชาหนง ผพฒนาแบบวดจะตองกำหนดเนอหาวชานนดวยวาจะใชเนอหา

ใดบางทเหมาะสม แลวนำมาใชวดความสามารถทางการคดพรอมทงกำหนดนำหนก

ความสำคญของแตละเนอหาวชาในแตละองคประกอบความสามารถทางการคดเปน

แผนผงขอสอบสำหรบนำไปใชเขยนขอสอบ

4) เขยนขอสอบ กำหนดรปแบบของการเขยนขอสอบ

ตวคำถาม ตวขอสอบและวธการตรวจใหคะแนน เชน กำหนดวาตวคำถามเปนลกษณะ

สถานการณ สภาพปญหา หรอขอมลนน ๆ อาจไดมาจากบทความ รายงานตาง ๆ

บทสนทนาทพบในชวตประจำวนหรออาจ เขยนขนมาเอง สวนคำตอบอาจเปนขอสรป

ของสถานการณหรอปญหานน 3–5 ขอสรปเพอใหผสอบพจารณาตดสนใจวาขอสรปใด

นาเชอถอกวากน นาจะเปนจรงหรอไมเปนตน สวนการตรวจใหคะแนนมการกำหนดเกณฑ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

55

การตรวจไว เชน ตอบถกตองตรงคำเฉลยได 1 คะแนน ถาตอบผดหรอไมตอบให 0 คะแนน

เปนตน เมอกำหนดรปแบบของขอสอบแลวรางขอสอบตามผงขอสอบทกำหนดไวจนครบ

ทกองคประกอบ ภาษาทใชควรเปนไปตามหลกการเขยนขอสอบทดโดยทวไป แตสงทตอง

ระมดระวงเปนพเศษ ไดแก การเขยนขอสอบใหวดไดตรงตามโครงสรางของการวด

พยายามหลกเลยงคำถามนำและคำถามททำใหผตอบแสรงตอบเพอใหดด

5) นำแบบวดไปทดลองใชกบกลมตวอยางจรง หรอกลม

ใกลเคยงแลวนำผลจากการตอบมาทำการวเคราะหหาคณภาพโดยการทำการวเคราะห

ขอสอบและวเคราะหแบบสอบ

6) นำแบบวดไปใชจรง หลงจากวเคราะหคณภาพของขอสอบ

เปนรายขอ และวเคราะหคณภาพของแบบสอบทงฉบบวาเปนไปตามเกณฑคณภาพท

ตองการแลวจงนำแบบวดความสามารถทางการคดไปใชกบกลมเปาหมายจรง ในการใช

แบบวดทกครงควรมการรายงานคา ความเทยง (Reliability) ทกครงกอนนำผลการวดไป

แปลความหมาย

สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2549, หนา 31) นำเสนอ

ขนตอนการพฒนาแบบวดความสามารถทางการคด ดงแสดงในภาพประกอบ 3

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

56

ภาพประกอบ 3 ขนตอนการพฒนาแบบวดความสามารถทางการคด

(สำนกคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2549, หนา 31)

จากการศกษาหลกการและขนตอนการวดและประเมนทกษะการคด

วเคราะห สรปไดวา ผสรางแบบวดทกษะการคดวเคราะหตองกำหนดจดประสงคของการ

วดและประเมน เพอให สอดคลองกบความตองการในการวดอยางแทจรง ในการวดทกษะ

การคดวเคราะห ผสรางแบบวด ตองมความรอบรแนวคดหรอทฤษฏเกยวกบการคด

เพอนำมากำหนดโครงสรางหรอองคประกอบ ของทกษะการคดวเคราะห และกำหนด

นยามเชงปฏบตการของแตละองคประกอบเพอทำใหได ตวชวดหรอลกษณะเชงพฤตกรรม

จากนนเขยนคำถามเชงพฤตกรรมทสอดคลองกบจดประสงค และครอบคลมองคประกอบ

ของการคด ดงภาพประกอบ 4

1. กำหนดจดมงหมายของแบบวด

2. กำหนดกรอบของการวดและ

นยามเชงปฏบตการ

3. สรางผงแบบวด

4. เขยนแบบวด

กำหนดรปแบบ

ของตวคำถาม

รางขอสอบ (รวมทงเฉลยและ

แนวทางการใหคะแนน)

ทบทวนรางขอสอบ

5. นำแบบวดไปทดลองใช

วเคราะห

ขอสอบ

คดเลอกขอสอบ

และทดลองใชใหม

วเคราะหแบบสอบ

6. แบบวดสำหรบนำไปใชจรง

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

57

ภาพประกอบ 4 ขนตอนการวดและประเมนทกษะการคดวเคราะห

ผลสมฤทธทางการเรยน

1. ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน

อารย วชรวราการ (2542, หนา 143) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยน

หมายถง ผลทเกดขนจากการเรยนการสอน การฝกฝน หรอประสบการณตาง ๆ ทโรงเรยน

ทบาน และสงแวดลอมอน ๆ แตคนสวนมากเขาใจวา ผลสมฤทธเกดขนจากการเรยนการ

สอนภายในโรงเรยน และมองในแงความร ความสามารถทางสมองเทานน ในทางทจรง

แลวความรสกคานยม จรยธรรม กเปนผลจากการฝกสอนและอบรม ซงกนบเปน

ผลสมฤทธทางการเรยนดวย ทงนการวดผลสมฤทธทางการเรยนเปน วธการวดการ

เปลยนแปลงพฤตกรรมทเกยวของกบสมรรถภาพทางสมองและสตปญญาของนกเรยน

ภายหลงจากทไดเรยนไปแลวโดยใชแบบทดสอบ

Eysenck & Meily (อางถงใน ปรยทพย บญคง, 2546, หนา 7)

ใหความหมายของคำวา ผลสมฤทธ หมายถง ขนาดของความสำเรจทไดจากการทำงาน

ทตองอาศยความพยายามอยางมาก ซงเปนผลมาจากการกระทำทตองอาศยทง

กำหนดจดประสงค

ของการวด

กำหนดโครงสรางหรอองคประกอบ

ของทกษะการคดวเคราะห

นยามเชงปฏบตการของ

แตละองคประกอบ (ตวชวด)

เขยนคำถามเชงพฤตกรรมทสอดคลองกบ

จดประสงค

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

58

ความสามารถทงทางรางกายและสตปญญา ดงนนผลสมฤทธทางการเรยนจงเปนขนาด

ของความสำเรจทไดจากการเรยนโดยอาศยความสามารถเฉพาะตวบคคล ผลสมฤทธ

ทางการเรยนอาจไดจากกระบวนการทไมตองอาศยการทดสอบ เชน ไดจากการสงเกต

หรอการตรวจการบาน หรออาจไดในรปของเกรดจากโรงเรยน ซงตองอาศยกระบวนการ

ทซบซอน และระยะเวลานานพอสมควร หรออาจไดจากการวดแบบวดผลสมฤทธทาง

การเรยนทวไป

สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ปรมาณความสำเรจของผเรยน

การเปลยนแปลงพฤตกรรมทเกยวของกบสมรรถภาพทางสมองและสตปญญาของนกเรยน

ภายหลงจากทไดผานกระบวนการจดการเรยนรไปแลว ซงไดมาจากการวดโดยใชแบบวด

หรอการสงเกต การตรวจผลงาน เปนตน 2. ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

มผใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไวลกษณะตาง ๆ ดงน

พวงรตน ทวรตน (2546, หนา 96-104) ไดใหความหมายแบบทดสอบ

วดผลสมฤทธทางการเรยนวา เปนแบบทดสอบทวดความรของนกเรยนทไดเรยนไปแลว

ซงมกจะเปนขอคำถามใหนกเรยนตอบดวยกระดาษและดนสอกบใหนกเรยนไดปฏบตจรง

และไดแบงแบบทดสอบออกเปน 2 ประเภท คอ

1. แบบทดสอบของคร หมายถง ชดของขอคำถามทครเปนผสรางขน

ซงจะเปนขอคำถามทเกยวกบความรทนกเรยนไดเรยนในหองเรยน วานกเรยนมความร

มากแคไหน บกพรองทตรงไหนจะไดสอนซอมเสรมหรอวดความพรอมทจะขนบทเรยนใหม

2. แบบทดสอบมาตรฐาน แบบทดสอบประเภทนสรางขนจาก

ผเชยวชาญ ในแตละสาขาวชาหรอจากครทสอนวชานน แตผานการทดลองหลายครง

จนกระทงมคณภาพดพอ ซงสรางเกณฑปกต (Norm) ของแบบทดสอบนนสามารถใชเปน

หลกและเปรยบเทยบผลเพอประเมนคาของการเรยนการสอนในเรองใด ๆ กได

แบบทดสอบมาตรฐานจะมคมอดำเนนการสอบ บอกถงวธการสอบวาทำอยางไรและยงม

มาตรฐานในดานการแปลคะแนนดวยทงแบบทดสอบทครสรางขนและแบบทดสอบ

มาตรฐานมวธการในการสรางขอคำถามเหมอนกนเปนคำถามทวดเนอหาและพฤตกรรมท

สามารถตงคำถามวดไดซงควรวดใหครอบคลมพฤตกรรมตาง ๆ ดงน

- วดความรความจำ

- วดความเขาใจ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

59

- วดการนำไปใช

- วดการวเคราะห

- วดดานการสงเคราะห

- วดดานการประเมนคา

กลาวโดยสรปไดวา การวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนการตรวจสอบ

ความรของนกเรยนในสงทเรยนไปแลววาบรรลตามจดมงหมายทครกำหนดไวหรอไม

เพอจะไดมการปรบปรงในดานการเรยนการสอนทงในกระบวนการสอนของครและ

การเรยนของนกเรยน

3. ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

สมนก ภททยธน (2546, หนา 73-98) ไดแบงประเภทของแบบทดสอบ

วดผลสมฤทธทางการเรยนทครสรางขนเปน 6 ประเภท ดงน

1. ขอสอบแบบความเรยงหรออตนย (Subjective or Essay Test)

เปนขอสอบทมเฉพาะคำถาม แลวใหนกเรยนเขยนตอบอยางเสร เขยนบรรยากาศตาม

ความร และขอคดเหนของแตละคน

2. ขอสอบแบบกาถก–ผด (True–False Test) เปนขอสอบแบบเลอกตอบ

ทม 2 ตวเลอก แตละตวเลอกดงกลาวเปนแบบคงท และมความหมายตรงกนขาม เชน

ถก–ผด ใช–ไมใช จรง–ไมจรง เหมอนกน-ตางกน เปนตน

3. ขอสอบแบบเตมคำ (Completion Test) เปนขอสอบทประกอบดวย

ประโยคหรอขอความทยงไมสมบรณแลวใหผตอบเตมคำหรอประโยค หรอขอความลงใน

ชองวางทเวนไวนนเพอใหมใจความสมบรณและถกตอง

4. แบบทดสอบแบบตอบสน ๆ (Short Answer Test) ขอสอบประเภทน

คลายกบขอสอบแบบเตมคำ แตแตกตางกนทขอสอบแบบตอบสน ๆ เขยนเปนประโยค

คำถามทสมบรณแลวใหผตอบเขยนตอบ คำตอบทตองการจะสนกะทดรดไดใจความ

สมบรณ ไมใชเปนการบรรยายแบบขอสอบความเรยงหรออตนย

5. ขอสอบแบบจบค (Matching Test) เปนขอสอบเลอกตอบชนดหนงโดย

มคำหรอขอความแยกออกจากกนเปน 2 ชด แลวใหผตอบเลอกจบควา แตละขอความใน

ชดหนง (ตวยน) จะคกบคำหรอขอความใดในอกชดหนง (ตวเลอก) ซงมความสมพนธกน

อยางใดอยางหนงตามทผออกขอสอบกำหนดไว

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

60

6. ขอสอบแบบเลอกคำตอบ (Multiple Choice Test) ลกษณะทวไป

คำถามแบบเลอกคำตอบโดยทวไปจะประกอบดวย 2 ตอน คอ ตอนนำหรอคำถาม (Stem)

กบตวเลอก (Choice) ในตอนเลอกนจะประกอบดวยตวเลอกทเปนคำตอบถก และตวเลอก

ทเปนตวลวง ปกตจะมคำถามทกำหนดใหนกเรยนพจารณา แลวหาตวเลอกทถกตองมาก

ทสดเพยงตวเลอกเดยวจากตวลวงอน ๆ และคำถามแบบเลอกตอบทดนยมใชตวเลอกท

ใกลเคยงกน ดเผน ๆ จะเหนวาทกตวเลอกถกหมดแตความจรงมนำหนกถกมากนอย

ตางกน

สรปไดวา ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนมหลาย

รปแบบ ไดแก ขอสอบแบบความเรยงหรออตนย ขอสอบแบบกาถก–ผด ขอสอบแบบเตม

คำ แบบทดสอบแบบตอบสน ๆ ขอสอบแบบจบค ขอสอบแบบเลอกคำตอบ การทคร

ผสอนจะเลอกออกขอสอบประเภทใดนนตองพจารณาขอด ขอจำกด ความเหมาะสมของ

แบบทดสอบกบเนอหาหรอจดประสงคในการเรยนรใหดกอน

4. หลกเกณฑในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

สมนก ภททยธน (2544, หนา 82-97) ไดกลาวถงหลกในการสราง

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบไว ดงน

1. เขยนตอนนำใหประโยคคำถามทสมบรณ อาจจะใสเครองหมายปรศน

ดวย แตไมควรสรางตอนนำใหเปนแบบอานตอความ เพราะทำใหคำถามไมกระชบ

เกดปญหาสองแงหรอขอความไมตอกน หรอเกดความสบสนในการคดหาคำตอบ

2. เนนเรองจะถามใหชดเจนตรงจดไมคลมเครอ เพอวาผอานจะไมเขาใจ

ไขวเขว สามารถมงความคดในคำตอบไปถกทกทาง

3. ควรถามในเรองทมคณคาตอการวด หรอถามในสงทดงามมประโยชน

คำถามแบบเลอกคำตอบสามารถถามพฤตกรรมในสมองไดหลาย ๆ ดาน ไมใชถามเฉพาะ

ความจำ หรอความจรงตามตำรา แตตองถามใหคดหรอนำความรทเรยนไปใชใน

สถานการณใหม

4. หลกเลยงคำถามปฏเสธ ถาจำเปนตองใชกควรขดเสนใตคำถาม

ปฏเสธ แตคำปฏเสธซอนไมควรใชอยางยง เพราะปกตผเรยนจะยงยากตอการแปล

ความหมายของคำถามและตอบคำถามกลบ หรอปฏเสธซอนผดมากกวาถก

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

61

5. อยาใชคำฟมเฟอย ควรถามปญหาโดยตรง สงใดไมเกยวของหรอ

ไมไดใชเปนเงอนไขในการคดกไมตองนำมาเขยนไวในคำถาม จะชวยใหคำถามรดกม

ชดเจนขน

6. เขยนตวเลอกใหเปนเอกพนธ หมายถงเขยนตวเลอกทกตวใหเปน

ลกษณะใดลกษณะหนง หรอมทศทางแบบเดยวกน หรอมโครงสรางสอดคลองเปนทำนอง

เดยวกน

7. ควรเรยงลำดบตวเลขในตวเลอกตาง ๆ ไดแก คำตอบทเปนตวเลข

นยมเรยงจากนอยไปหามาก เพอชวยใหผตอบพจารณาหาคำตอบไดสะดวก ไมหลง

และปองกนการเดาตวเลอกทมคามาก

8. ใชตวเลอกปลายเปดหรอปลายปดใหเหมาะสม ตวเลอกปลายเปด

ไดแก ตวเลอกสดทายใชคำวา ไมมคำตอบถก ทกลาวมาผดหมด ผดหมดทกขอ หรอสรป

แนนอนไมได

9. ขอเดยวตองมคำตอบเดยว แตบางครงผออกขอสอบคาดไมถงวาจะม

ปญหาหรออาจจะเกดจากการแตงตงตวลวงไมรดกม จงมองตวลวงเหลานนไดอกแงหนง

ทำใหเกดปญหาสองแงสองมมได

10. เขยนทงตวถกและตวผดใหถกหรอผดตามหลกวชา

11. เขยนตวเลอกใหอสระขาดจากกน พยายามอยาใหตวเลอกตวใด

ตวหนง เปนสวนหนงหรอสวนประกอบของตวเลอกอน ตองใหแตละตวเปนอสระจากกน

อยางแทจรง

12. ควรมตวเลอก 4-5 ตวเลอก ขอสอบแบบเลอกตอบน ถาเขยน

ตวเลอกเพยง 2 ตว กกลายเปนขอสอบแบบกาถก-ผด และเพอปองกนไมใหเดาไดงาย ๆ

จงควรมตวเลอกมาก ๆ ตว ทนยมใชหากเปนขอสอบระดบประถมศกษาปท 1-2 ควรใช

3 ตวเลอก ระดบชนประถมศกษาปท 3-6 ควรใช 4 ตวเลอก และตงแตมธยมศกษาขนไป

ควรใช 5 ตวเลอก

13. อยาแนะคำตอบ ซงการแนะคำตอบมหลายกรณ ดงน

13.1 คำถามขอหลง ๆ แนะคำตอบขอแรก ๆ

13.2 ถามเรองทผเรยนคลองปากอยแลว โดยเฉพาะคำถามประเภท

คำพงเพย สภาษต คตพจนหรอคำเตอนใจ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

62

13.3 ใชขอความของคำตอบถกซำกบคำถามหรอเกยวของกนอยาง

เหนไดชดเจนเพราะนกเรยนทไมมความรกอาจจะเดาไดถก

13.4 ขอความของตวถกบางสวนเปนสวนหนงของทกตวเลอก

13.5 เขยนตวถกหรอตวลวงซงถกหรอผดเดนชดเกนไป

13.6 คำตอบไมกระจาย

จากหลกการในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

แบบเลอกตอบ ครผสรางขอสอบจำเปนตองยดหลกเกณฑทง 13 ขอ เพอใหไดขอสอบแบบ

เลอกตอบทมคณภาพและตองคำนงถงลกษณะทดของแบบทดสอบ 10 ประการ คอ

ความเทยงตรง ความเชอมน ความยตธรรม ความลกของคำถาม ความยวย ความจำเพาะ

เจาะจง ความเปนปรนย ประสทธภาพและความยาก (สมนก ภททยธน, 2544, หนา 67)

ประสทธภาพของสอการเรยนการสอน

เผชญ กจระการ (2544, หนา 46–51) กลาววา การหาประสทธภาพของสอ

การเรยนการสอนมกระบวนการสำคญอย 2 ขนตอน ไดแก ขนตอนการหาประสทธภาพ

ตามวธการหาประสทธภาพเชงเหตผล (Rational Approach) และขนตอนของการหา

ประสทธภาพตามวธการหาประสทธภาพเชงประจกษ (Empirical Approach) ทงสองวธน

ควรทำควบคกนไป จงจะมนใจวาสอหรอเทคโนโลยการเรยนการสอนทผานกระบวนการ

หาประสทธภาพจะเปนทยอมรบได มรายละเอยด ดงน

1. วธการหาประสทธภาพเชงเหตผล (Rational Approach)

กระบวนการนเปนการหาประสทธภาพโดยใชหลกของความรและเหตผล

ในการตดสนคณคาของสอการเรยนการสอน โดยอาศยผเชยวชาญ (Panel of Expert) เปน

ผพจารณาตดสนคณคา ซงเปนการหาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity)

และความเหมาะสมในดานการนำไปใช (Usability) ผลการประเมนของผเชยวชาญแตละคน

จะนำมาหาคาประสทธภาพโดยใชสตรดงน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

63

เมอ แทน ประสทธภาพเชงเหตผล (Rational Approach)

แทน จำนวนผเชยวชาญทยอมรบ (Number of

Panelists Who Had Agreement)

แทน จำนวนผเชยวชาญทงหมด (Total Number of

Panelists)

ผเชยวชาญจะประเมนสอการเรยนการสอนตามแบบประเมนทสรางขน

ในลกษณะของแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) (นยมใชมาตรา

สวนประมาณคา 5 ระดบ) นำคาเฉลยทไดจากแบบประเมนของผเชยวชาญแตละคนไป

แทนคาในสตร สำหรบคาเฉลยของผเชยวชาญทยอมรบจะตองอยในระดบมากขนไป คอ

คาเฉลยตงแต 3.50 ถง 5.00 คาทคำนวณไดตองสงกวาคาทปรากฏในตาราง ตามจำนวน

ของผเชยวชาญจงจะยอมรบวาสอมประสทธภาพ ถาไดคาไมถงเกณฑทกำหนดจะตอง

ปรบปรงแกไขสอและนำไปใหผเชยวชาญพจารณาใหม

ตวอยาง ผเชยวชาญทประเมนเครองมอหรอสอการเรยนการสอน

จำนวน 5 คน แตละคนคำนวณคาเฉลยไดดงน 4.15, 3.89, 4.67, 4.32 และ 4.75

เมอพจารณาคาเฉลยของผเชยวชาญแตละคน พบวาไดคาเฉลยตงแต

3.50 ทกคน Ne จงมคาเทากบ 5 ดวย ผลการแทนคาในสตรได ดงน

=

=

= 1.00

แสดงวา เครองมอหรอสอการเรยนการสอนมประสทธภาพเชงเหตผล

จงนำไปใชได (เพราะเปนคาทสงกวาคาการยอมรบ)

หมายเหต ผลการหาวธนจะไมนยมใชเพราะโอกาสทคาการยอมรบขนตำ

ของสอจะสงจนถงขนยอมรบเปนไปไดยาก เชน ถาผเชยวชาญ 5 คน มคาเฉลยตงแต 3.50

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

64

ขนไป จำนวน 4 คน คา CVR จะเทากบ เทากบ 0.6 ซงมคาตำกวาเกณฑ หรอถาม

ผเชยวชาญ 8 คน มคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไป 7 คน จะไดคา CVR = 0.75 ซงตำกวา

เกณฑเชนกน

2. วธการหาประสทธภาพเชงประจกษ (Empirical Approach)

วธการนจะนำสอไปทดลองใชกบกลมนกเรยนเปาหมาย การหา

ประสทธภาพของสอ เชน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (CAI) บทเรยนโปรแกรม ชดการ

สอน แผนการสอน แบบฝกเสรมทกษะ เปนตน สวนมากใชวธการหาประสทธภาพดวยวธน

ประสทธภาพทวดสวนใหญจะพจารณาจากเปอรเซนตการทำแบบฝกหดหรอกระบวนการ

เรยนหรอแบบทดสอบยอย โดยแสดงเปนคาตวเลข 2 ตว เชน E1/E2 = 80/80, E1/E2 =

85/85, E1/E2 = 90/90 เปนตน

เกณฑประสทธภาพ (E1/E2) มความหมายแตกตางกนหลายลกษณะ

ในทนจะยกตวอยาง E1/E2 = 80/80 ดงน

2.1 เกณฑ 80/80 ในความหมายท 1 ตวเลข 80 ตวแรก (E1) คอ

นกเรยนทงหมดทำแบบฝกหดหรอแบบทดสอบยอยไดคะแนนเฉลยรอยละ 80 ถอเปน

ประสทธภาพของกระบวนการ สวนตวเลข 80 ตวหลง (E2) คอนกเรยนทงหมดททำ

แบบทดสอบหลงเรยน (Post–test) ไดคะแนนเฉลยรอยละ 80 สวนการหาคา E1 และ E2

ใชสตรดงน

สตร 1

เมอ E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการ

แทน คะแนนรวมของแบบฝกหด หรอของ

แบบทดสอบยอยทกชดของผเรยนทงหมด

A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดทกชดรวมกน

N แทน จำนวนนกเรยนทงหมด

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

65

สตร 2

เมอ E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ

แทน คะแนนรวมของแบบทดสอบหลงเรยนของ

ผเรยนทงหมด

B แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน

N แทน จำนวนนกเรยนทงหมด

2.2 เกณฑ 80/80 ในความหมายท 2 ตวเลข 80 ตวแรก (E1) คอ

จำนวนนกเรยนรอยละ 80 ทำแบบทดสอบหลงเรยน (Post-test) ไดคะแนนรอยละ 80

ทกคน สวนตวเลข 80 ตวหลง (E2) คอ นกเรยนทงหมดทำแบบทดสอบหลงเรยนครงนน

ไดคะแนนเฉลยรอยละ 80 เชน มนกเรยน 40 คน รอยละ 80 ของนกเรยนทงหมด คอแต

ละคนไดคะแนนจากการทดสอบหลงเรยน ถงรอยละ 80 (E1) สวน 80 ตวหลง (E2) คอ

ผลการทดสอบหลงเรยนของนกเรยนทงหมด (40 คน) ไดคะแนนเฉลยรอยละ 80

2.3 เกณฑ 80/80 ในความหมายท 3 ตวเลข 80 ตวแรก (E1) คอ

จำนวนนกเรยนทงหมดทำแบบทดสอบหลงเรยน (Post–test) ไดคะแนนเฉลยรอยละ 80

สวนตวเลข 80 ตวหลง (E2) คอ คะแนนเฉลยรอยละ 80 ทนกเรยนทำเพมขนจาก

แบบทดสอบหลงเรยน (Post–test) ไดเทยบกบคะแนนททำไดกอนการเรยน (Pre-test)

ตวเลข 80 ตวหลง (E2) สามารถอธบายใหชดเจนไดดงน สมมตวา

นกเรยนทงหมดทำแบบทดสอบกอนเรยน (Pre–test) ไดคะแนนเฉลยรอยละ 10 แสดงวา

แตกตางจากคะแนนเตม (รอยละ 100) เทากบ 90 ถานกเรยนทงหมดทำแบบทดสอบหลง

เรยน (Post-test) ไดคะแนนเฉลยรอยละ 85 แสดงวามความแตกตางของการสอบ 2 ครงน

(กอนเรยนกบหลงเรยน) เทากบ 85–10 = 75 ดงนน คาของ E2 = (75/90) x 100 = 83.33%

ถอวาสงกวาเกณฑทกำหนดไว (E2 = 80)

2.4 เกณฑ 80/80 ในความหมายท 4 ตวเลข 80 ตวแรก (E1) คอ

นกเรยนทงหมดทำแบบทดสอบหลงเรยนไดคะแนนเฉลยรอยละ 80 สวนตวเลข 80 ตวหลง

(E2) หมายถงนกเรยนทงหมดทำแบบทดสอบหลงเรยนแตละขอถกมจำนวนรอยละ 80

(ถานกเรยนทำขอสอบขอใดถกมจำนวนนกเรยนไมถงรอยละ 80 แสดงวา สอไมม

ประสทธภาพและชใหเหนวาจดประสงคทตรงกบขอนนมความบกพรอง)

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

66

กลาวโดยสรปไดวา เกณฑในการหาประสทธภาพของสอการเรยน

การสอนจะนยมตงเปนตวเลข 3 ลกษณะ คอ 80/80 85/85 และ 90/90 ทงนขนอยกบ

ธรรมชาตของวชาและเนอหาทนำมาสรางสอนน ถาเปนวชาทคอนขางยากกอาจตงเกณฑ

ไว 80/80 หรอ 85/85 สำหรบวชาทมเนอหางาย กอาจตงเกณฑไว 90/90 เปนตน

นอกจากนยงตงเกณฑเปนคาความคลาดเคลอนไวเทากบรอยละ 2.5 นนคอ ถาตงเกณฑ

ไวท 90/90 เมอคำนวณแลวคาทถอวาใชได คอ 87.50/87.50 หรอ 87.50/90 เปนตน

ประสทธภาพของสอและเทคโนโลยการเรยนการสอน จะมาจากผลลพธ

ของการคำนวณ E1 และ E2 เปนตวเลข ตวแรกและตวหลงตามลำดบ ถาตวเลขเขาใกล

100 มากเทาไร ยงถอวามประสทธภาพมากขน เปนเกณฑทใชพจารณาการรบรอง

ประสทธภาพของสอการเรยนการสอน สวนแนวคดในการหาประสทธภาพทควรคำนง ม

ดงน

1. สอการเรยนการสอนทสรางขนตองมการกำหนดจดประสงค

เชงพฤตกรรมเพอการเรยนการสอนอยางชดเจน และสามารถวดได

2. เนอหาของบทเรยนทสรางขนตองผานกระบวนการวเคราะห

เนอหาตามจดประสงคของการเรยนการสอน

3. แบบฝกหดและแบบทดสอบตองมการประเมนความเทยงตรงของ

เนอหาตามวตถประสงคของการสอนทไดวเคราะหไว สวนความยากงายและอำนาจจำแนก

ของแบบฝกหดและแบบทดสอบควรมการวเคราะหเพอนำไปใชกำหนดคานำหนกของ

คะแนนในแตละขอคำถาม

4. จำนวนแบบฝกหดตองสอดคลองกบจำนวนของวตถประสงค

และตองมแบบฝกหดและขอคำถามในแบบทดสอบครอบคลมทกจดประสงคของการสอน

จำนวนแบบฝกหดและขอคำถามในแบบทดสอบไมควรนอยกวาจำนวนวตถประสงค

สรปไดวา การคำนวณหาประสทธภาพสอการเรยนการสอนนเปนผลรวม

ของการหาคณภาพ (Quality) ทงเชงปรมาณทแสดงเปนตวเลข (Quantitative) และ

เชงคณภาพ (Qualitative) ทแสดงเปนภาษาทเขาใจได ผเรยนเกดการเรยนรตาม

จดประสงคถกตองถงระดบเกณฑทคาดหวง ทงประสทธภาพและประสทธผลนน

จะนำไปสการมคณภาพ ของสอการเรยนการสอนหรอนวตกรรมทสรางขน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

67

ความพงพอใจ

1. ความหมายของความพงพอใจ

มนกวชาการและนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของความพงพอใจ

ไวหลายประการ ดงน

ณฐสทธ วงคตลาด (2544, หนา 10) ความพงพอใจในการทำงาน

หมายถง ความรสกหรอทศนคตของบคคลทมตอการปฏบตงานและการทบคคลปฏบตงาน

ดวยความสขจนเปนผลใหการทำงานนนประสบความสำเรจสนองนโยบายและบรรล

วตถประสงคขององคการในองคกรทกองคกรไมวาองคกรใดกตามถามบคคลทปฏบตงาน

ดวยความเตมใจ มความพงพอใจ มความสขทกคนองคกรนนจะพฒนาอยางไมมทสนสด

ชตมา เทยงคำ (2547, หนา 29) ไดสรปวา ความพงพอใจ หมายถง

เจตคตหรอระดบความพงพอใจของบคคลตอกจกรรมตาง ๆ ซงสอใหเหนถงประสทธภาพ

ของกจกรรมนน ๆ โดยเกดจากพนฐานของการรบร คานยมและประสบการณทแตละ

บคคลไดรบ ระดบความพงพอใจจะเกดขนเมอกจกรรมนน ๆ สามารถตอบสนองความ

ตองการแกบคคลนนได

จากความหมายทกลาวมาขางตนสรปไดวา ความพงพอใจ หมายถง

ความรสกนกคดหรอเจตคต ความชอบหรอไมชอบทมตอสงเราในดานตาง ๆ ของบคคล

นน ๆ ความรสกพงพอใจเกดขนเมอบคคลไดรบสงทตนตองการหรอเปนไปตามเปาหมาย

ทตนตองการ

2. ทฤษฎพนฐานทเกยวกบความพงพอใจ

ความพงพอใจเปนความรสกทบคคลมตอสงทไดรบประสบการณและ

แสดงออกหรอมพฤตกรรมทตอบสนองในลกษณะแตกตางกนไป ความพงพอใจตอสง

ตาง ๆ นนจะมมากหรอนอยขนอยกบแรงจงใจ การสรางแรงจงใจหรอกระตนใหเกด

แรงจงใจกบผปฏบตงานจงเปนสงจำเปนเพอใหงานหรอสงททำนนประสบผลสำเรจ

การศกษาเกยวกบความพงพอใจเปนการศกษาตามทฤษฎทางพฤตกรรมศาสตรทเกยวกบ

ความตองการของมนษย มดงน

2.1 แรงจงใจ

แรงจงใจ (Motivation) หมายถง ภาวะหรอองคประกอบทกระตนให

บคคลแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงออกมาอยางมจดมงหมาย หรอเพอไปสจดหมาย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

68

ปลายทางทตนเองตองการ หรอผทำการชกจงกำหนด (นรนดร จลทรพย และกาญจนวลย

ภญโญศภรกษ, 2553, หนา 202) แรงจงใจแบงออกเปน 2 ประเภทตามความตองการของ

แตละบคคล ดงน

1) แรงจงใจภายใน (Intrinsic Motivation) ไดแก แรงจงใจทเกดจาก

ความรสกภายในของผเรยนเอง เชน ความตองการ ความสนใจ และทศนคตทดตอวชา

ทเรยน ทำใหผเรยนเกดความกระตอรอรน อยากรอยากเหน อยากเรยน เตมใจ และตงใจ

เรยน เพราะตองการความร มใชหวงอยางอน

2) แรงจงใจภายนอก (Extrinsic Motivation) ไดแก การจงใจ ทเกด

จากสงแวดลอมภายนอกมาชกจงหรอกระตนใหเกดความจงใจในการเรยนขน เปนตนวา

วธสอน บคลกภาพของผสอน และเทคนคทครใชในการสอน จะเปนแรงจงใจใหผเรยนเกด

ความอยากรอยากเรยน การกระทำทเกดจากแรงจงใจภายนอกไมไดเปนการกระทำเพอ

ความสำเรจในสงใดสงนนอยางแทจรง แตเปนการกระทำเพอจงใจอยางอน เชน การเรยน

ทหวงคะแนนนอกเหนอไปจากการไดรบความร

2.2 ความตองการพนฐานทเปนองคประกอบใหบคคลเกดความ พง

พอใจ ความตองการของคนเปนจดเรมตนของกระบวนการจงใจ มนษยทกคนจะม ความ

พงพอใจ ยนด เมอไดสงทตองการ แตความตองการของมนษยมมากมาย ซงมาสโลวได

จดลำดบความตองการของมนษยจากขนตำสดไปสขนสงสด เปน 5 ขน ดงน (มาลน จฑา

รพ, 2539, หนา 140)

1) ความตองการของรางกาย (Physiological Needs) เปนความ

ตองการพนฐานของมนษย (Servival Need) ไดแก ความตองการอากาศ อาหาร นำ

เครองนงหมทอยอาศย ยารกษาโรค ความตองการทางเพศ เปนตน

2) ความตองการความมนคงและความปลอดภยของชวต (Safety

and Security Needs) ไดแก ความตองการทจะอยอยางมนคงปลอดภยจากการถกทำราย

รางกาย หรอถกขโมยทรพยสน

3) ความตองการดานสงคม (Social Needs) ไดแก ความตองการท

จะใหสงคมยอมรบตนเปนสวนหนงของสงคม

4) ความตองการทจะมเกยรตยศ ชอเสยง (Esteem Needs) ไดแก

ความตองการดเดนในเรองใดเรองหนงทจะใหไดรบการยกยองจากบคคลอน ความ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

69

ตองการดานนเปนทตองการระดบสงทเกยวกบความมนคงในตนเอง ในเรองของความร

ความสามารถและความสำคญของบคคล

5) ความตองการประสบความสำเรจในชวต (Self-Actualization

Needs) เปนความตองการในระดบสงสด ซงเปนความตองการทอยากจะใหเกด

ความสำเรจในทกสงทกอยางตามความนกคดของตนเอง เพอทจะพฒนาตนเองใหดทสด

เทาทจะทำได ความตองการดานนจงเปนความพยายามพเศษของบคคล (Self-Fulfillment

Needs) ทจะพยายามผลกดนชวตของตนเองใหเปนไปในแนวทางทดทสด ตามทตนคาดหวง

เอาไว

สรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกทบคคลมตอสงทไดรบ ประสบการณ

แลวแสดงออกหรอมพฤตกรรมทตอบสนองตอสงนน ซงความพงพอใจจะมากหรอนอย

ขนอยกบแรงจงใจ นอกจากนความตองการพนฐานของมนษยกเปนองคประกอบใหบคคล

เกดความพงพอใจ เพราะความตองการพนฐานนนเปนจดเรมตนของกระบวนการจงใจ

เมอประสบการณ หรอสงทไดรบตรงกบความตองการของตนแลวมนษยยอมเกด

ความพงพอใจ

3. องคประกอบททำใหเกดความพงพอใจ

สงจงใจเปนสงททำใหเกดความพงพอใจ สงจงใจหมายถง องคประกอบ

ตาง ๆ ซงอาจจะเปนวตถหรอสภาวะใด ๆ ซงจะเปนเครองโนมนาวจตใจ ทำใหผปฏบตงาน

ในหนวยงานนน ๆ ปฏบตงานอยางมประสทธภาพเพอใหงานนนประสบผลสำเรจตาม

จดมงหมายทวางไว หรอกลาวอกอยางหนงคอ เครองลอใจนนเอง

วลยา บตรด (2531, หนา 12) ไดกลาวถงสงจงใจทใชเปนเครองกระตน

เพอใหบคคลเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน ดงน

1. สงจงใจทเปนวตถ (Material Inducement) สงเหลานไดแก เงนทอง

สงของหรอสภาวะทางกายทมใหแกผปฏบตงาน และสงจงใจทไมใชวตถ (Personal

Nonmaterial Opportunities) เกยรตภม การใชสทธพเศษมากกวาคนอน

2. สภาพทางกายทพงปรารถนา (Desirable Physical Condition)

หมายถง การจดสภาพแวดลอมในการทำงาน ซงจะเปนสงททำใหเกดความสขในการ

ทำงาน เชน สงอำนวยความสะดวกในสำนกงาน ความพรอมของเครองมอ

3. ผลประโยชนทางอดมคต (Ideal Benfaction) หมายถง การสนอง

ความตองการในดานความภมใจทไดแสดงฝมอ การแสดงความภกดตอองคการของตน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

70

4. ความดงดดในทางสงคม (Associational Attractivess) หมายถง

การมความสมพนธของบคคลในหนวยงาน การอยรวมกน ความมนคงของสงคมจะเปน

หลกประกนในการทำงาน

5. การปรบทศนคตและสภาพของงานใหเหมาะกบบคคล (Opportunity

of Enlarged Participation) คอเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการทำงาน จะทำใหเขา

เปนผมความสำคญในหนวยงาน จะทำใหบคคลมกำลงใจในการทำงานมากขน

จากองคประกอบททำใหเกดความพงพอใจทกลาวมา สรปไดวา มสงจงใจ

เปนหลกสำคญในการทำใหเกดสภาวะตาง ๆ เพอใหงานเหลานนประสบผลสำเรจ และเปน

สงสำคญทจะกระตนใหผเรยนทำงานทไดรบมอบหมาย หรอตองการปฏบตใหบรรลตาม

วตถประสงค การกระทำใหผเรยนเกดความพงพอใจในการเรยนร การจดบรรยากาศ

และสถานการณรวมทงสออปกรณการเรยนการสอนทเอออำนวยตอการเรยนเพอ

ตอบสนองความพงพอใจของผเรยนใหมแรงจงใจในการทำกจกรรมจนบรรลตามผลการ

เรยนรทคาดหวงไดอยางมประสทธภาพ

4. วธการสรางความพงพอใจ

พงษพนธ พงษโสภา (2542, หนา 149-150) ไดกลาวถง การสราง

ความพงพอใจในการเรยนการสอนไวดงน

1. ครควรศกษาความตองการของผเรยนแตละวย และจดเนอหาวชาให

สนองความตองการของผเรยน เนอหาทสอนควรเกยวของกบชวตจรง และมความหมาย

สำหรบผเรยน

2. กอนเรมบทเรยน ครควรมวธการนำเขาสบทเรยนเพอดงดด

ความสนใจ และแจงใหผเรยนทราบถงจดมงหมายของการเรยนร

3. ครควรแนะนำใหผเรยนฝกการวางเปาหมายในการเรยนสำหรบ

ตนเองเพราะคนทเรยนหรอทำงานอยางมเปาหมายจะกระทำดวยความตงใจ

4. ในบรรยากาศของการเรยนการสอน ควรมการไตถาม มการอภปราย

และทำงานรวมกนเปนกลมยอย เพอเดกจะไดเกดความกระตอรอรน ฝกความเปนผฟงทด

และมการยอมรบซงกนและกน

5. ใชวธการเสรมแรงตามความเหมาะสมและจำเปน เพอใหผเรยนม

พฤตกรรมทพงปรารถนา และบางครงอาจลดพฤตกรรมทไมพงประสงค ทงนเพราะรางวล

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

71

คำชมเชย การยม การพยกหนา การใหความสนใจ นบวาเปนการเสรมแรงทมอทธพลตอ

ผเรยนเปนอยางมาก

6. ใชการทดสอบ การทดสอบจะเปนเครองกระตนใหผเรยนตนตว

เตรยมพรอมและเอาใจใสตอการเรยนรตลอดเวลา

7. แจงผลการสอบใหผเรยนทราบอยางทนทวงท เพอใหผเรยนไดทราบ

วาสงทเรยนรไปนนมความเขาใจมากนอยเพยงใด และมขอบกพรองทจำเปนตองปรบปรง

แกไขหรอไม ซงวธการนจะทำใหผเรยนตองเอาใจใสตดตามเนอหาวชาอยตลอดเวลา

8. การพาผเรยนออกไปศกษานอกสถานท หรอวทยากรภายนอกมาให

ความรซงถอวาเปนแนวทางทสรางแรงจงใจในการเรยนร

9. การตดตามผลการทำงานทมอบหมายใหผเรยนปฏบต เพอด

ความสำเรจของงาน นบวาเปนสงจำเปนสำหรบการเรยนการสอนของคร เพราะความสำเรจ

ทเกดขนกบผเรยนในแตละครง เมอไดรบความสนใจจากครผสอนจะเกด ความพงพอใจ

และกำลงใจทจะเรยนรในคราวตอไป

5. การสรางแบบประเมนความพงพอใจ

นกการศกษาไดแสดงทศนะเกยวกบการสรางแบบวดความพงพอใจไว ดงน

ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2535, หนา 14; อางถงใน นรษา นราศร,

2544, หนา 44) ไดกำหนดจดมงหมายของการวดความพงพอใจงานไว ดงน

1. เพอจะไดเขาใจถงปจจยตาง ๆ ทงดานสวนบคคล ดานงาน

ดานการจดการทเกยวของกบความพงพอใจและความไมพงพอใจในการทำงาน

2. เพอจะไดเขาใจถงความสมพนธระหวางความพงพอใจและไมพอใจ

รวมทงเกยวกบการจดและบรการหนวยงานนน

3. เพอใหเขาใจถงหนวยงานลกษณะใดทคนพงพอใจและไมพอใจ

รวมทงเกยวกบการจดและบรการหนวยงานนน

4. เพอใหเขาใจถงผลจากการไมพงพอใจงาน เชน การขาดงาน

ลางานและการออกจากงาน รวมทงไดศกษาถงความสมพนธระหวางการศกษาตอ

การจดสวสดการ บรการตาง ๆ วาจะสามารถสรางความพงพอใจใหกบการทำงานได

อยางไร

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2538, หนา 179-211) กลาววา

แบบทดสอบประเภทนเปนการวดความรสกตอสงใดสงหนงทเรยกวา เปาเจตคต นนเอง

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

72

การวดประเภทนจะกำหนดตวเลขเปนมาตรฐาน โดยอาศยกฏเกณฑของเครองมอนน

มหลายแบบดงน

1. แบบวดเจตคตตามแนวคดของเทอรสโตน (Thurstone’s Method)

วธการนจะหาคาของแตละมาตรา (Scale) ของขอความทางเจตคตกอนทจะนำไปรวบรวม

ขอมลทจะวจย โดยกำหนดคณลกษณะความรสกมมากทสดถงนอยทสด ใหระยะหาง

เทา ๆ กน จงเรยกวธกำหนดนอกชอหนงวา Method of Equal-Appearing Intervals

โดยแบงคณลกษณะของความรสกจะกำหนดไว 11 ชวง ดงน

นอยทสด มากทสด

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

หลกของการวดตองอาศยดลพนจของผอนเปนผตดสนใจ เพอใหได

ผลสรปเปนคาประจำขอในแตละขอซงมชวงหางเทากน

2. แบบวดเจตคตตามแนวคดของลเครท (Likert) วธทนยมใชกนมาก

คอ กำหนดคาตวเลขกบความรสกแตละระดบ ถาความรสกระดบสงใหตวเลขสง

ความรสกของคนเปนความรสกตอเนอง คอ มเหนดวยไปถงไมเหนดวย ความรสกทางดาน

ดมเปนตวเลขสงกวาดานไมด ดงนน ตวเลขทกำหนดจงมกจะเปน 1, 2, 3, 4, 5 เชน

“เหนดวยอยางยง” ใหนำหนก 5 “เหนดวย” ใหนำหนก 4 “ไมแนใจ” ใหนำหนก 3 “ไมเหน

ดวย” ใหนำหนก 2 และ “ไมเหนดวยอยางยง” ใหนำหนก 1 หรอจะเปน 4, 3, 2, 1, 0 กได

การแปลผลมคาเทา ๆ กน

3. แบบวดเจตคตตามแนวคดของออสกด (Osgood) วธนใชภาษามา

สรางมาตราวดเจตคต ภาษาทใชจะอยในรปคำคณศพท เพราะคำคณศพทมความหมายได

ทงทางดและทางเสย ซงสามารถใหความหมายตรงกนขามกนไดอยางมเหตผล ซงมการ

ประเมนได 3 รปแบบ คอ

3.1 ดานการประเมนคา เชน ด-เลว สข-ทกข ฉลาด-โง บวก-ลบ

สำเรจ-ลมเหลว

3.2 ดานพลง เชน แขงแรง-ออนแอ หนก-เบา แขง-นม

3.3 ดานกจกรรม เชน เรว-ชา ขยน-ขเกยจ คลองแคลว-เฉอยชา

พชต ฤทธจรญ (2545, หนา 66-67) กลาววา เครองมอวดพฤตกรรม

ดานจตพสยประเภทมาตราสวนประมาณคา มหลายรปแบบดงน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

73

1. มาตราสวนประมาณคาแบบบรรยาย (Descriptive Rating Scales)

เปนการใชขอความบอกระดบทผตอบพจารณาเลอกตอบ

2. มาตราสวนประมาณคาแบบตวเลข (Numerical Rating Scales)

เปนการใชตวเลขบอกระดบทผตอบพจารณาเลอกตอบ

3. มาตราสวนประมาณคาแบบเสนหรอกราฟ (Graphic Rating

Scales) เปนการใชเสนตรงแบงเขตชองบอกระดบการเลอกตอบ

4. มาตราสวนประมาณคาแบบใชสญลกษณ (Symbolic Rating

Scales) เปนการใชสญลกษณบอกระดบทผตอบจะพจารณาเลอกตอบ สญลกษณทใช

อาจเปนตวอกษร หรอรปภาพ

5. การจดอนดบ (Ranking) เปนการใชตวเลขแสดงการเรยงลำดบ

ความสำคญ หรอใหจดเรยงใหม

รปแบบมาตราสวนประมาณคานหากกำหนดเปนความรสก ความคดเหน

เจตคตหรอพฤตกรรมในเชงสนบสนน ไมสนบสนนขอความนน กำหนดคำตอบเปน 5 ระดบ

เปนการประมาณคาของลเครท (Likert Rating Scales) หากกำหนดคำคณศพททม

ความหมายตรงกนขามโดยมคำ หรอตวเลขแสดงระดบพฤตกรรมตงแตตำสดไปจนถง

สงสด เปนการประมาณคาของออสกด (Osgood) หรอวธหาความแตกตางของความหมาย

(Semantic Differential Scale)

วธการสรางแบบวดความพงพอใจตามแนวทางของลเครท วธนกำหนด

มาตราเปน 5 ระดบ แตละขนจะกำหนดคาไวหลงจากไปรวบรวมขอมลในการวจยมาแลว

จงมชอวา Posteriori Approach วธการมหลกดงน

1. ขอความจะตองครอบคลมเจตคตทงหมด

2. การตอบแตละขอความจะบอกถงเจตคตทมอย

3. จดทตอบนนอาจกำหนดไดจากจำนวนเปอรเซนตของกลมตวอยาง

ทเคยตอบขอนนมากอน

4. เจตคตของแตละคนอาจกำหนดไดจากการรวบรวมคำตอบของเขา

จากขอความตาง ๆ ในมาตราวดนนออกมาในรปของคะแนนเฉลย

สรปไดวา ความพงพอใจในการเรยนเกดจากปจจยทงภายในและภายนอก

ครจะตองเปนผกระตนใหเกดแรงจงใจเพอจะนำไปสเปาหมาย เมอเกดความพงพอใจจะ

เกดผลทดตอการเรยนรผลทดหรอนาพอใจ นำไปสความพงพอใจทำใหงานททำประสบ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

74

ผลสำเรจความพงพอใจ คอความรสกของบคคลตอสงตาง ๆ ในสงทดทเกดจากการไดรบ

ตอบสนองในสงทตนเองคาดหวงไวเปนไปตามทคาดหวง จนทำใหเกดการเรยนรไดดยงขน

สำหรบการวจยครงน ผวจยไดนำแนวทางการวดความพงพอใจ โดยใชแบบ

วดเจตคตของลเครท มาใชในการประเมนความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6

ทมตอการจดกจกรรมการเรยนร โดยผวจยไดสรางแบบประเมนความพงพอใจของ

นกเรยน 5 ดาน ดงน

1. ดานสาระการเรยนร หมายถง การประเมนความพงพอใจเกยวกบ

เนอหาทนำมาจดกจกรรมการเรยนรวาเหมาะสมกบผเรยน เวลา มความนาสนใจ

และสามารถนำไปใชในชวตประจำวนได

2. ดานการจดกจกรรมการเรยนร หมายถง การประเมนความพงพอใจ

เกยวกบรปแบบของกจกรรมการเรยนรในหองเรยน นกเรยนชอบหรอมความสขในการรวม

กจกรรม ความเหมาะสมกบเนอหา และเวลา เปนกจกรรมทฝกทกษะการคดของนกเรยน

3. ดานสอการเรยนร หมายถง การประเมนความพงพอใจเกยวกบสอท

ครใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนร มความหลากหลาย นาสนใจ กระตนใหนกเรยน

เกดการคดวเคราะหดานตาง ๆ

4. ดานการวดและประเมนผล หมายถง การประเมนความพงพอใจ

เกยวกบการประเมนผลงานของนกเรยน นกเรยนมสวนรวมในการประเมนผลงาน

5. ดานผสอน หมายถง การประเมนความพงพอใจเกยวกบครผสอน

ไมวาจะเปนดานบคลกภาพ นำเสยง การใหคำแนะนำตาง ๆ

โดยแบบสอบถามความพงพอใจทผวจยสรางขน มจำนวน 20 ขอ ซงแตละ

ขอจะกำหนดคะแนนเปน 5 ระดบ คอ

5 หมายถง มความพงพอใจมากทสด

4 หมายถง มความพงพอใจมาก

3 หมายถง มความพงพอใจปานกลาง

2 หมายถง มความพงพอใจนอย

1 หมายถง มความพงพอใจนอยทสด

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

75

งานวจยทเกยวของ

1. งานวจยในประเทศ

จากการศกษางานวจยภายในประเทศทเกยวของกบการเปรยบเทยบทกษะ

การคดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เรอง พอลเมอร โดยการจดการเรยนร

แบบรวมมอเทคนค STAD รวมกบเทคนค POE และการจดการเรยนรแบบปกต มงานวจย

ของนกวชาการหลายทานทไดทำการศกษา ดงน

ศรพร จงรศมพานช (2554, บทคดยอ) ไดศกษาการพฒนาแผนการ

จดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 3 โดยใชการเรยนรแบบ

ผสมผสานระหวางเทคนคกลมผลสมฤทธ (STAD) และเทคนคกลมเกมการแขงขน (TGT)

พบวา แผนการจดการเรยนรกลมสาระภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 3 โดยใชการเรยนร

แบบผสมผสานระหวางเทคนคกลมผลสมฤทธ (STAD) และเทคนคกลมเกมการแขงขน

(TGT) ประสทธภาพเทากบ 80.80/82.67

พชรวรนทร เกลยงนวล (2556, หนา 110-111) ศกษาผลการจดการ

เรยนรโดยใชวธสอนแบบ Predict–Observe–Explain (POE) รวมกบเทคนคผงกราฟกทมตอ

ผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 พบวาผลสมฤทธทางการเรยน และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชวธสอนแบบ POE รวมกบเทคนคผงกราฟก

หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 รวมทงความพงพอใจ

ของนกเรยนอยในระดบมาก

รตนจาณ อรญเพม (2556, หนา 96) ศกษาผลของวงจรการเรยนรแบบ

5E เสรมดวยเทคนค POE และกระบวนการแกปญหาของโพลยาตอผลสมฤทธทางการ

เรยนวชาฟสกส และความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส ของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบ 5E

เสรมดวยเทคนค POE และกระบวนการแกปญหาของโพลยา มคะแนนเฉลยกอนเรยน

9.23 คะแนน คดเปนรอยละ 30.76 และคะแนนเฉลยหลงเรยนเทากบ 23.15 คะแนน คด

เปนรอยละ 77.15 ซงไมนอยกวาเกณฑรอยละ 75 และผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส

ของนกเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

76

วลยา บญอากาศ (2556, หนา 88) ศกษาผลการจดการเรยนรแบบ

รวมมอเทคนค STAD ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน และทกษะการคดวเคราะหวชา

คณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยมจดประสงคเพอเปรยบเทยบ

ผลสมฤทธทางการเรยน และทกษะการคดวเคราะหของนกเรยนทใชการจดการเรยนรแบบ

รวมมอเทคนค STAD กบการจดการเรยนรแบบปกต พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของ

นกเรยนทไดรบการจดการเรยนร แบบรวมมอเทคนค STAD สงกวานกเรยนทไดรบการ

จดการเรยนรแบบปกตอยางมนยสาคญ ทางสถตทระดบ .01 และ 2) ทกษะการคด

วเคราะหของนกเรยน หลงไดรบการจดการเรยนร แบบรวมมอเทคนค STAD สงกวา

นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

แกวมะณ เลศสนธ (2557, หนา 83-84) ไดศกษาการจดการเรยนร

คณตศาสตร เรอง สมการเชงเสนตวแปรเดยวแบบรวมมอแบบแบงกลมผลสมฤทธ (STAD)

สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จงหวดฉะเชงเทรา โดยศกษาผลสมฤทธทางการเรยน

เจตคตตอการจดการเรยนร และความคงทนในการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง สมการ

เชงเสนตวแปรเดยว ของนกเรยน พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรแบบรวมมอแบบแบงกลมผลสมฤทธ (STAD)

หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนมเจตคตตอ

การจดการเรยนรแบบรวมมอแบบแบงกลมผลสมฤทธ (STAD) ในระดบเหนดวยและ

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรหลงเรยนกบหลงเรยน 2 สปดาห ไมแตกตางกน

อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

สทธดา รกกะเปา (2557, หนา 33-34) ไดศกษาการเพมความเขาใจ

แนวคดรวบยอดเรองกฎการเคลอนทของนวตน ของนกศกษาโดยวธการเรยนการสอนแบบ

ทำนาย-สงเกต-อธบาย (POE) โดยมจดประสงคเพอปรบแกความเขาใจผดและสงเสรมให

นกศกษาชนปท 1 ของมหาวทยาลยสงขลานครนทร มความเขาใจเรองแรงและการ

เคลอนทถกตองมากขน โดยการเปรยบเทยบวธการสอนดวยเทคนค POE ทใชสอ

มลตมเดยเปนพนฐานรวมกบการบรรยายในหองเรยนขนาดใหญ สำหรบนกศกษาคณะ

วทยาศาสตร จำนวน 420 คน กบวธการสอนแบบรรยายทมการตวโจทยควบค สำหรบ

นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร จำนวน 434 คน เกบขอมลกอนและหลงเรยนดวยแบบ

ประเมนความเขาใจเรองแรงและการเคลอนท จากการวจยพบวา คะแนนหลงเรยนของ

นกศกษาทเรยนดวยเทคนค POE รวมกบการบรรยาย สงกวานกศกษาทเรยนดวยวธ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

77

บรรยายทมการตวโจทยควบค อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 และพบวาภาพรวม

นน วธการสอนแบบ POE กระตนใหผเรยนเกดการเรยนรในเรองแรงและการเคลอนทได

ดกวาวธการสอนแบบบรรยายทมการตวโจทยควบค

นกอร ศรวลย (2558, หนา 136) ไดศกษาการพฒนากจกรรมการเรยนร

เรอง พนธะเคม ตามรปแบบการเรยนรแบบรวมมอโดยใชเทคนค STAD รวมกบผงกราฟก

สำหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 4 พบวา กจกรรมการเรยนรทพฒนาขนมประสทธภาพ

เทากบ 76.28/78.86 ซงสงกวาเกณฑทตงไวคอ 75/75 นอกจากนผลการเปรยบเทยบ

ผลสมฤทธทางการเรยน ผลการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และผล

การเปรยบเทยบเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนหลงเรยนดวยกจกรรมการเรยนร

เรอง พนธะเคม ตามรปแบบการเรยนรแบบรวมมอโดยใชเทคนค STAD รวมกบผงกราฟก

สำหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 4 สงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01

ชรนรตน ศรเทพ (2558, หนา 139-148) ไดศกษาผลสมฤทธทางการ

เรยนหนวยการเรยนร ปรมาณสารและความเขมขน ของสารละลาย และพฤตกรรมการ

ทำงานกลมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จากการจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค

STAD รวมกบเทคนค KWDL โดยไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและพฤตกรรม

การทำงานกลมกอนและหลงการเรยน และเปรยบเทยบผลสมฤทธหลงการเรยนกบเกณฑ

รอยละ 60 กลมตวอยางในการวจย คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/5 โรงเรยนปากชอง

จงหวดนครราชสมา จำนวน 39 คน ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน

คดเปนคะแนนรอยละ 25.64 และหลงเรยนคดเปนรอยละ 68.38 ผลสมฤทธทางการเรยน

หลงเรยนสงกวากอนเรยน และสงกวาเกณฑรอยละ 60 อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ

.05 พฤตกรรมการทำงานกลมกอนเรยนคดเปนคะแนนรอยละ 49.57 และหลงเรยน

คดเปนรอยละ 78.77 ซงสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

จรภา กองมา (2559, หนา 83) ไดศกษาการพฒนากจกรรมการเรยนร

แบบ POE รวมกบสอประสม เรองลมฟาอากาศ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ชนประถมศกษาปท 5 พบวา การจดกจกรรมการเรยนรแบบ POE รวมกบสอประสม

เรองลมฟาอากาศ สาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 มประสทธภาพ

เทากบ 80.83/79.13 สงกวาเกณฑ 75/75 ทไดกำหนดไว โดยคาดชนประสทธผลการ

เรยนรของนกเรยนทเรยนโดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบ POE รวมกบสอประสม

เรอง ลมฟาอากาศ สาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5 มคาเทากบ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

78

0.6484 แสดงวานกเรยนมความกาวหนาในการเรยน คดเปนรอยละ 64.84 นกเรยนม

ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

และจากการศกษาความพงพอใจของนกเรยน พบวา นกเรยนมความพงพอใจตอการจด

กจกรรมการเรยนรแบบ POE รวมกบสอประสม เรองลมฟาอากาศ สาระการเรยนร

วทยาศาสตร โดยรวมอยในระดบมากทสด

จราภรณ พรมสบ (2559, หนา 74 ) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยน

และความพงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการจดกจกรรมการเรยนรแบบ

รวมมอโดยเทคนคแบงกลมคละผลสมฤทธ (STAD) รายวชาวทยาศาสตร หนวยการเรยนร

เรอง สารละลายกรดและเบส พบวา นกเรยนมความพงพอใจทมตอการจดกจกรรมการ

เรยนรแบบรวมมอโดยเทคนคแบงกลมคละผลสมฤทธวชาวทยาศาสตรหนวยการเรยนร

เรอง สารละลายกรดและเบส โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ชดกจกรรมการเรยนร

รายวชาวทยาศาสตร หนวยการเรยนรเรอง สารละลายกรด และเบส มประสทธภาพ

E1 /E2 มคาเทากบ 89.83/84.85 ซงสงกวาเกณฑทกำหนด คอ 80/80 นกเรยนม

ผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาวทยาศาสตรหนวยการเรยนร เรอง สารละลายกรด

และเบส หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

ณรศรา อรรฆยมาศ (2559, หนา 90-99) ศกษาผลการจดกจกรรม

การเรยนรโดยใชเทคนค ทำนาย-สงเกต-อธบาย รวมกบการใชแผนภาพ (Predict-

Observe-Explain-Mapping: POEM) ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม และทกษะ

การคดวเคราะห ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 พบวา นกเรยนทไดรบการจดกจกรรม

การเรยนร โดยใชเทคนค POEM จำนวน 21 คน คดเปนรอยละ 87.50 มคะแนนผลสมฤทธ

ทางการเรยนสงกวารอยละ 75 และมนกเรยนจำนวน 20 คน คดเปนรอยละ 83.33

มคะแนนทกษะการคดวเคราะหในการเรยนสงกวารอยละ 75

นำผง เสนด (2560, หนา 158-159) ไดศกษาการพฒนาการคดวเคราะห

และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร รายวชาชววทยา เรอง การสงเคราะหดวยแสงของ

พช โดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ STAD รวมกบการใชผงมโนทศน ของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 พบวาการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ STAD รวมกบ

การใชผงมโนทศนมประสทธภาพเทากบ 77.10/76.67 ซงสงกวาเกณฑทกำหนดไว

นอกจากนยงพบวาการคดวเคราะห ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และผลสมฤทธ

ทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนโดยการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ STAD

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

79

รวมกบการใชผงมโนทศน สงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01

สวนจตวทยาศาสตรของนกเรยนหลงเรยนโดยการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ STAD

รวมกบการใชผงมโนทศน อยในระดบมาก

2. งานวจยตางประเทศ

จากการศกษางานวจยตางประเทศทเกยวของกบการเปรยบเทยบทกษะการ

คดวเคราะหของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เรอง พอลเมอร โดยการจดการเรยนรแบบ

รวมมอเทคนค STAD รวมกบเทคนค POE และการจดการเรยนรแบบปกต มงานวจยของ

นกวชาการหลายทานทไดทำการศกษา ดงน

Sevilay (2015, pp. 923-936) ไดศกษาความเขาใจเกยวกบแนวคด

เรองไฟฟาเคมโดยการใชเทคนค POE โดยมกลมตวอยางเปนนกศกษาชนปท 1 สาขา

วทยาศาสตร คณะศกษาศาสตร จำนวน 2 กลม กลมละ 20 คน คอกลมทดลองไดรบ

การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชเทคนค POE และกลมควบคมไดรบการจดกจกรรมการ

เรยนรแบบเดม เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบทดสอบซงเปนคำถามแบบปลายเปด

และแบบเลอกตอบ ผลการวจยพบวานกศกษากลมทดลอง มคะแนนหลงเรยนสงกวา

นกศกษากลมควบคมอยางมนยสำคญทางสถต และมแนวคดทคลาดเคลอน เรอง ไฟฟา

เคม ทนอยกวานกศกษากลมควบคม ผลของการวจยนสนบสนนวาการใชเทคนค POE

เปนวธการทำใหเกดความเขาใจแนวคดเรองไฟฟาเคมไดเปนอยางด

Ataman (2016, pp. 104-120) ไดศกษาเรอง ผลของการจดการเรยนร

แบบรวมมอรปแบบ STAD รวมกบแบบจำลองทมตอความเขาใจของนกเรยน

เรองเซลลไฟฟาเคม โดยกลมตวอยางเปนนกศกษาชนปท 1 โปรแกรมการศกษาคร

วทยาศาสตรทศกษาในป ค.ศ. 2014-2015 จำนวน 70 คน แบงออกเปน 3 กลม ไดแก

กลมท 1 เรยนโดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ STAD รวมกบแบบจำลอง

กลมท 2 เรยนโดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ STAD เพยงอยางเดยว

และกลมท 3 เรยนโดยใชการจดการเรยนรรปแบบปกต เครองมอทใชในการวจย คอ

แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรองเซลลไฟฟาเคม จำนวน 10 ขอ เปนคำถาม

ปลายเปดจำนวน 8 ขอ และคำถามแบบเลอกตอบจำนวน 2 ขอ จากการศกษาพบวา

นกเรยนกลมทเรยนโดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ STAD รวมกบแบบจำลอง

มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทเรยนโดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอ

รปแบบ STAD เพยงอยางเดยว และนกเรยนทเรยนโดยใชการจดการเรยนรรปแบบปกต

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

80

นอกจากนผลการศกษายงพบวานกเรยนกลมทโดยใชการจดการเรยนรแบบรวมมอรปแบบ

STAD รวมกบแบบจำลองม รอยละของความเขาใจทคลาดเคลอนเรองเซลลไฟฟาเคม

ทนอยกวานกเรยนอก 2 กลม ในขณะทนกเรยนทง 2 กลมนมผลสมฤทธทางการเรยน

และรอยละความเขาใจคลาดเคลอนไมแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต

Lantajo (2017, pp. 169-173) ไดศกษาการใชรปแบบการสอนแบบ STAD

ในการสอนวชาเคมทมตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน กลมตวอยางเปนนกศกษา

ชนปท 1 ทเรยนวชาเคมทวไปและเคมอนนทรย โดยแบงนกเรยนออกเปน 2 กลม ไดแก

กลมทดลองและกลมควบคม ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม

ของนกศกษากลมทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรดวยรปแบบ STAD สงกวานกศกษา

กลมทไดรบการสอนแบบเดม แตผลของคะแนนทแตกตางนนไมมนยสำคญทางสถต

อยางไรกตามพบวานกศกษาทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรดวยรปแบบ STAD ไดรบ

การพฒนาในการตอบคำถามดานพทธพสยระดบการคดขนสงไดดกวานกศกษาอกกลม

เชน ระดบความเขาใจ ระดบการคดวเคราะห ระดบการคดสงเคราะห และระดบ

การประเมนคา

Nurhuda & Lukito (2018, pp. 1-5) ไดศกษาประสทธผลของเครองมอ

รปแบบการเรยนรแบบมสวนรวม รวมกบเทคนค POE เรองปรมาณทรงสเหลยมและ

ลกบาศก การวจยดำเนนการโดยใชวธการทดสอบกอนเรยน หลงเรยน กลมตวอยาง

แบงเปน 2 กลม เครองมอทใชในการเรยนการสอนมคณภาพดตามเกณฑทตงไว

และมประสทธภาพในการสอนเรองปรมาณปรมาณทรงสเหลยมและลกบาศก ทงน

เนองมาจากครสามารถใชขนตอนการจดการเรยนรไดงาย นกเรยนจงสามารถเขาใจใน

เนอหาสาระไดงาย นกเรยนมความกระตอรอรน ผลการเรยนรของนกเรยนทเรยนโดย

การใชรปแบบการเรยนรแบบมสวนรวม รวมกบเทคนค POE สงกวาผลการเรยนรของ

นกเรยนทเรยนโดยวธแบบเดม ดงนนรปแบบการจดการเรยนการสอนเหลานสามารถใช

เปนทางเลอกในการสอนเรองปรมาณทรงสเหลยมและลกบาศกได

จากการวจยขางตนแสดงใหเหนวา การจดการเรยนรแบบรวมมอเทคนค

STAD รวมกบการจดการเรยนรดวยเทคนค POE หรอการจดการเรยนรแบบเทคนค STAD

รวมกบเทคนคอน ๆ เปนวธการทสงเสรมพฒนาการคดวเคราะห ผลสมฤทธทางการเรยน

หลงเรยนสงกวากอนเรยน นกเรยนมความสามารถในการทำแบบทดสอบดานพทธพสย

ขนสง เชน ระดบความเขาใจ ระดบการคดวเคราะห ระดบการคดสงเคราะห และระดบ

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร

81

การประเมนคาสงกวานกเรยนทเรยนโดยวธการจดการเรยนรแบบปกต รวมถงเจตคต

ทางวทยาศาสตร พฤตกรรมการทำงานกลมหลงเรยนสงกวากอนเรยน ความพงพอใจ

ตอการจดกจกรรมการเรยนรของนกเรยนอยในระดบมากขนไป นอกจากนยงเปนวธ

การสอนทใชแกปญหาความเขาใจทคลาดเคลอนในเนอหาวชาไดอกดวย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร