148
Проект Правительство Российской Федерации ИННОВАЦИОННАЯ РОССИЯ – 2020 (Стратегия инновационного развития Российской Федерации на период до 2020 года) Москва, 2011

Инновационная Россия 2020 - Коллектив авторов (1).pdf

Embed Size (px)

Citation preview

  • 2020

    (

    2020 )

    , 2011

  • 2020 2

    2020

    2020 ( )

    2020

    ( )

    , 3

    2010 .

    ,

    .

    ,

    ,

    ,

    ,

    .

    ,

    -

    - ,

    .

  • 2020 3

    20 5

    I. . 8

    8

    10

    II. 22

    III. . 24

    24

    - 27

    29

    33

    : 37

    IV. 45

    48

    57

    58

    59

    V. 62

    64

    67

    , ,

    71

    74

    VI. 80

    82

    85

    88

    - 90

    92

  • 2020 4

    VII. 95

    96

    ,

    97

    99

    VIII. 102

    IX. 107

    108

    109

    - 110

    X. 112

    112

    115

    I. 118

    XII. 121

    XIII. 126

    1. 132

    2. , 138

    3.

    2015

    2005-2010 . 141

    4. ,

    147

  • 2020 5

    20

    1. ,

    2. ( / / ).

    3. , , - , - () , , ,

    4. - ,

    5. ( )

    6. , , , ( ) ,

    7. ( ) , .

    8. ( , )

    9. , ,

  • 2020 6

    , ,

    10. .

    11. , . ,

    12. ,

    13. , , ,

    14. , ,

    15. . , . ( ) ()

    16.

    ;

    17. -

    18. , ,

  • 2020 7

    19. ,

    20.

  • 2020 8

    I. .

    , , , . - 1.

    , , . 2020 ( 5-10 %) 5-7 , ( 13 17-18%), - , - ( 9,4 40-50 %).

    2008-2009 , .

    , . , 2013-2020 .

    , , . , , . :

    . - , , . - () , , . ,

    1 , 2020 .

  • 2020 9

    (, ..) , , , .

    2009 . , , (, , ), , , .

    , , , , , , . 3-5 .

    , . , , , . . 2009-2010 , . .

    , , , (, , , ), . , , , .

    , , , , .

    ( , , ..), . , , , .

    ,

  • 2020 10

    , , , , , . .

    1.

    :

    2008-2009 .

    :-

    -

    - ,

    .

    -

    , , , , , .

    2005 2010 , 2006 2015 . , , , .

    , ( 1,6 2006-2008 ), , , .

  • 2020 11

    , , ( ), , , (), , .

    . 57 ( 2005-2008 30 . ). , , ( 2009-2010 8,42 . , 29 ). . , , ( 2010 2012 90 . ).

    ( ). - , , , , - , , . .

    , , -. , .

    , , . .

    . , . 700 . .

  • 2020 12

    , - . , - , . . .

    , 2015 ( ) (2006 2007 ) . , . (2008 2010 ) , - 2007-2012 , 2.

    , . . , , , . , . , - - , . , .

    - . 2008 - 2020 ( , ) . , , . - , , ,

    2 3.

  • 2020 13

    , . .

    , , . , , .

    , , .

    , . - . 2009 . 1,24% 1,54% ; 2,34% ; 2,79% ; 3,44% 3.

    2000 . (20.6 . .) 2009 -1000,8 . . - ( 1,2 , 1,4 ).

    , 2012 4 .

    , , .

    . (22,8% 25-64 ) , , , , , , . - .

    3 , , , 4 17 2008 . 1663-

  • 2020 14

    , . , , , . , .

    , . PIRLS-2006 (Progress in International Reading Literacy Study) ( ) 2001 13 , , - . , , . . , (38-39- 65 ), (41-43- 65 ), (38-40- 65 )5.

    , , . (Times Higher Education, Shanghai Jiao Tong ARWU, HEEACT) .

    , , 1990- 2000-. , - - . ( 2009 , , 4,6% , 6,1%, 5,5%, 5,2%, 5,0%6). , , , . , . ,

    5 PISA, 2009 . 6 : , .

  • 2020 15

    , (Russian Innovation Survey 2009-2010, , ).

    , , , . , , . , , ( 25-64 ) 2008 24,8% ( - 37,6%, 41,9%, 77,3 %).

    , , . , . .

    . 2009 9,4 % , , (71,8%), (53,6%), (52,8%), (52,5%), (49,6%). , (11,8%). , , 1,9% ( 5,4%, 3,9%, 3,4%).

    . ( 1995-2009 . 34%), ( ). , 1 2009 2,4 5,5 1995 . , , , . 2005 2009 30,0 26,6% 61,9 66,5%. 2009 . 358,9 . . (0,9% ).

    ( ) , -

  • 2020 16

    , 1,24% 2,5-4,5% - 1,5-2,5% .

    , . , , 2009 . 41 133, , -, .

    ( ..) , .

    . 2008 . 0,25% ( 2003 . 0,45%), , (16,3%), (13,5%), (7,6%) . - (0,05% ), (0,1%) (0,09%), .. , . : (2,02%), (0,77%, ), (0,39%).

    . 1000 , , : (108- , 0,6%), (758- , 0,8%), (868- , 2,6%).

    , - 6 , : General Motors (2- ) 4,4% , Toyota (4- ) 3,9%. , : , Qualcomm (, 43- ) 20,6% .

    , ( 8,0% 2008 7,7% 2009 ), . , , , , , .

  • 2020 17

    2000- , 48 . 1999 485,8 . 2009 ( 2,1 ). , (1,24% 4,27% , 3,96% , 3,62% , 2,82% 2,79% ). : , 2002 2009 5,4 . . 30,8 . . ( 2,2 ). , 2000- , , . ( , , ).

    - , , . 1000 , , , , , . , , , 2009 . 59,5 . . ( ). , : 1,3 , 3,4 , 4,4 ).

    , 1990- . 2000- 29 , 2006 . (30-39 ), . ( 2008 17,6% 14,2% ). 60 8 20,8% 25,2%.

    , . , 2008 2,13% ( , Web of Science), 4,67%, 6,47%, 15,08%. (2,23%) (1,95%). . , 2009 , 3,5 ,

  • 2020 18

    3,7 , 5,1, 8,3. 15,3 ( , 8,1).

    , . Essential Science Indicators 2006-2010 , ( ), 2,4 . , 3,62, 5,12, 6,38, 6,86. 2,13%, 2006-2010 1,153%. ( ) 2000- 2009 . 909 . . , , 230 . . .

    . , (12,4% 5,6% 2009 , ). 2009 1,5% , 2013 1%. ( 2014 2020 ) 1,3% .

    - : , , 0,8% ( 8,8%, 12,7%). . ( Small Business Innovation Research (SBIR) Program Small Business Technology Transfer (STTR) Program 2 . ., 67 . ., - 113 . .

    ( , ) .

    . , , . .

  • 2020 19

    , .

    . , , ( Doing Business ( ): 2010 130 183; : 2010 . 63 133), ( 2005 2009 2% ). , . , , .

    , , , .

    . 10 , -, , ( ) ..

    , 2010 63, 2100 , 15 . . 2005-2010 100 . 34 -, 863 . . , 140 - , 2010 . 8 7 , 6 . 2014 4 . - , .

  • 2020 20

    - . . , , . , , , . , .

    ***

    , . 2015 , , , 2008-2009 , ( 2010 2% ( 1,3%), 2010 15% ( 9,4%), 2010 12%, , , 15% 2010 .

    .

    .

  • 2020 21

    2. , 100%

  • 2020 22

    II.

    .

    , . 2020 ( , ) - 2020 () , ( , ..).

    . , , , , - . , .

    , . , , , , , (, , ..). , , . , , .. ( , ).

    , , , , .

    , - . , ,

  • 2020 23

    , -. .

    , , , , . .

    . .

    , , 1 .

    3.

  • 2020 24

    III. .

    2020

    ,

    :

    ,

    , 4050% 2020 ( 2009 9,4%);

    ( , , ,

    ..) 5-10% 5-7

    2020 ;

    2 %

    2020 ( 2008 0,35%);

    17-18% 2020 ( 2009 12,7%);

    25-35% 2020 ( 2009 4,6%);

    2,53% 2020 ( 2009 1,24%),

    - .

    3% 2020 ( 2010 2,13%);

    5 2020 ( 2006-2010 2,4 );

    5 200

    ( 2009 );

    ,

    ,

    2020 2,5 - 3 ( 2008 63);

    ,

    , 25%;

    , ,

    , ,

    30%.

    . ,

    ,

    ,

    , ,

  • 2020 25

    .. ,

    0,8

    , 2015 .

    ,

    ,

    ( , ),

    ,

    .

    :

    1) , ,

    .

    , ,

    , ,

    ,

    ,

    ,

    ,

    - .

    ,

    , ,

    .

    ,

    ,

    .

    2) ,

    .

    ,

    ,

    ,

    ( ).

    ,

    ,

    .

    3)

    , ,

    ,

    .

    ,

  • 2020 26

    ,

    .

    4) ,

    ,

    , ,

    ,

    ,

    .

    5)

    ,

    ,

    .

    6) ,

    ,

    , .

    :

    - , , ;

    - , , ;

    - , , , , ;

    - ;

    - ;

    - , ;

    - , .

    - , , - (, , , .) .

  • 2020 27

    4.

    :

    2020 .:

    -

    ,

    , ,

    ,

    -

    - , -, , , , , , , , . - .

    , . , , ( ) , ( , ..), , . , .

  • 2020 28

    , , , .

    , - .

    :

    , (, , , -);

    , ( , ), ;

    , ;

    ( , , , ..);

    , , ;

    , , ;

    , , ;

    , .

    - , . , , - .

  • 2020 29

    , .

    1. . , , , . , , , . , . , -, . . . , , .

    2. . , () . , - ( , , , ). , .

    , , , - (, ) , , , .

    , , , , . , .

  • 2020 30

    , , - , . , , ( , , -) , , , . (, , ). , , , , , .

    , , .

    : (1) , ,

    , - ; , , , , , ;

    (2) , ;

    (3) , , ;

    (4) : , - , ( ) .

    :

    (1) ( , ). , , , , ; ;

    (2) , / , , , ; .

  • 2020 31

    , , , ;

    (3) , .

    3. - , . , , - , .

    , , , , , , .

    .

    , , , , , , , , , , .

    , :

    (1) , , , , , , ;

    (2) , , () .

  • 2020 32

    5.

    1.

    2.

    3. -

    , -

    , ,

    , . , , ( ) , , .

    , , , . .

    , . , ( , ) , , .

  • 2020 33

    , , , . . , . , , , , .

    1 (2011-2013). .

    , . , , , . .

    :

    , , , , ;

    , , , , ;

    , , , , ;

    ( , ..) , . ;

    (

  • 2020 34

    , , ), .

    () , , - , , (, , , , - , ..).

    - , , . - , , , , , .

    , . .

    - ( ) - (, ..) , , , . .

    , , .

    , , , , ,

  • 2020 35

    . , .

    : ,

    , , ;

    , .

    2 (2014-2020). . . - , ( , - ).

    , , . . , .

    , , .

    . , , .

    () , , (, , ..), .

    ,

  • 2020 36

    . - .

    . .

    . 6.

    -

    ,

    ,

    , R&D , (,, )

    ,

    ( )

    ,

    , .

    ,

    ,

    1

    (2011-2013)

    2

    (2014-2020)

    ,

  • 2020 37

    :

    , , , .

    ( ).

    , , , , .

    ( ). , , .

    .

    .

    - , , .

    , , , , . , . , , , , , , , , , , , , .

    , -

  • 2020 38

    , , . - .

    , . , - - , , , .

    , . () , , () . , , .

    . , . , . , .

    , , . , - , ( - , - ), ( ), , , , , , , (),

  • 2020 39

    , , , . , ( -) , . .

    , , -, , , , . , .

    . :

    - , , ;

    - . , , , ;

    - , ;

    - ; -

    , ;

    - , .

    , , , , :

    - , ;

    - ;

    - ( ), ;

  • 2020 40

    - , (, -, );

    - , .

    . :

    - , , , ;

    - () ;

    - - , ;

    - ;

    - , ;

    - ( , , ).

    : -

    , - (, , .) ;

    - , , ;

    - , , - , ;

    - ; -

    , , ;

    - , ,

  • 2020 41

    , ;

    - .

    : , , ; , , .

    , (, ), ( , ). , , . , .

    , , , . , , .

    , , , , , .

    , , , , , " ".

    " " " " , , , , .

    , . .

  • 2020 42

    - , , , , .

    , , .

    , , , , , , .

    - .

    - . , (, ).

    , "" "" - - . , , . , ( ). , , .. DARPA . ( ) . , , ,

  • 2020 43

    , , , . .

    , , . , , , , , ( , , - , ).

    , , , . - - , , - . , - - .

    , - , , . , , , (-): , , , .

    , , , .

    , .

  • 2020 44

    7. :

    , - , - , -

    ()

    ,

    - ,

    ,

    ,

    , -

    -

  • 2020 45

    IV.

    ,

    ,

    .

    .

    . , ,

    :

    , , ,

    ,

    , .

    :

    - ,

    , ,

    , ;

    - ;

    - ,

    ,

    , ;

    -

    ,

    ,

    .

    ,

    - ( ,

    ), ,

    , ,

    ,

    .

    .

    . ,

    , ,

    /

    ,

    .

    , .

    . 2020 ,

  • 2020 46

    , ,

    ,

    , ,

    .

    , ()

    10%

    .

    ,

    ()

    .

    ,

    ,

    .

    ,

    ,

    . ,

    .

    ,

    , ,

    , ,

    .

    ,

    ,

    .

    ,

    2020

    15-20% .

    .

    ,

    .

    ,

    , .

    .

    , , , , ,

    , - , -

    .

    -

    , . ,

  • 2020 47

    , ,

    . 10%

    .

    .

    .

    , -,

    , ,

    ( :

    , ,

    .).

    ,

    -;

    ;

    , .

    -

    .

    ,

    ,

    ,

    ,

    .

    ,

    , , .

    ,

    .

  • 2020 48

    8.

    ,

    ,

    , , - , -,

    -

    ,

    , , ,

    , .

    , .

    , ,

    , , ,

    .

    ,

    ,

    .

    ,

    ,

    , ,

    ,

  • 2020 49

    .

    .

    .

    2020 .

    .

    .

    .

    , .

    ,

    -

    .

    (

    ).

    :

    - ,

    ;

    -

    , , ,

    ,

    ;

    - ,

    ,

    -, -

    - ;

    - -

    (

    ).

    ,

    .

  • 2020 50

    .

    -

    .

    ,

    ,

    .

    , ,

    , , ,

    ,

    .

    ,

    ,

    , ,

    ,

    (

    ).

    .

    , ,

    ,

    , ,

    -

    , , ,

    ,

    .

    , ,

    .

    ,

    .

    -

    , - ,

    ,

    , .

  • 2020 51

    , ,

    , .

    :

    -

    ;

    - ,

    ;

    - , ,

    , .

    (

    , ),

    ,

    ,

    .

    , ,

    .

    -,

    ,

    , ,

    , , ,

    ,

    .

    (

    ) -

    .

    -,

    , ,

    ,

    - , ,

    ,

    .

    , ,

    ,

    ,

    ,

    .

  • 2020 52

    ,

    ,

    .

    ,

    , , , ,

    .

    .

    .

    ,

    .

    -

    , -

    ,

    .

    ,

    - . ,

    ,

    , .

    ,

    .

    , ,

    , , ,

    , ,

    -

    , () ,

    .

    ,

    - ,

    -,

    .

    ,

    .

    ,

    , .

  • 2020 53

    ,

    ,

    , ,

    (, ).

    ,

    ,

    .

    , ,

    .

    ,

    ,

    .

    -

    , .

    , ,

    , ,

    ( ,

    , )

    .

    , , ,

    ,

    -

    .

    ,

    ,

    ,

    ,

    ,

    , .

    ,

    .

    GRE subject test, .

    .

  • 2020 54

    ,

    ,

    .

    .

    ,

    .

    , , ,

    .

    .

    ,

    ,

    . ,

    ,

    .

    -,

    . ()

    ,

    ,

    . , :

    ()

    , ;

    () , , ,

    .

    ()

    ,

    ,

    .

    ,

    , .

    -,

    .

  • 2020 55

    .

    ,

    ( ),

    ,

    .

    -, ,

    ,

    .

    ,

    2011-2015 .

    2020

    , ,

    .

    ,

    , ,

    .

    ,

    ,

    .

    .

    ,

    .

    ,

    ( )

    ,

    .

    -,

    .

  • 2020 56

    .

    ,

    ,

    ,

    , , , ,

    , ,

    ,

    .

    .

    . ,

    ,

    ,

    . ,

    .

    , ,

    ,

    .

    .

    ,

    , ,

    - .

    .

    2015 ,

    ,

    50%.

  • 2020 57

    , , , , , , , .

    -, , ( ).

    -, , . , . , () .

    .

    -, , (, , ) , .

    -, . , . .

    , , .

    -, , 1 000 , , , , .

  • 2020 58

    .

    (). , , , , , , .

    , , - , .

    -, , - , , - - , - .

    -, . , , .

    -, , , - , : , , , , .

    -, , , , , , , . , .

    -, , ,

  • 2020 59

    . , , , , , , .

    , - .

    2020 , , 2012-2020 .

    , , , .

    2011 , , , - , , , , , .

    :

    ;

    ,

    .

    - - .

    , , - , .

    , , , , .

    - , , , -

  • 2020 60

    , , , .

    , - , . , - . , , .

    () - . , , , , .

    , - 2012 ( , , , ..). .

    , , , .

  • 2020 61

    1.

    2010 2013 2016 2020

    5-18 , (%)

    93,6

    (2009)

    94,6 96,6 97,0

    , %

    67,2 75 80 100

    , , ( ): (%)

    -

    -

    -

    0

    0

    0

    20

    75

    75

    65

    100

    100

    95

    100

    100

    , , (%)

    45 51 55 60

    , , , (%)

    27 35 42,5 50

    , ( 12 ), % 25-64

    24,8

    (2008)

    30 40 55

  • 2020 62

    V.

    .

    - -, , , , , . .

    . -, , , .

    . , , , .

    . . , , .

    . , - , .

    . : , , , - .

    , . , . -.

    . .

    , , .

  • 2020 63

    . , - , .

    , . , , , . , , , , - . .

    , , - , , , .

    , ( ) . , , , , (, , - ).

    (, , , ) , - .

  • 2020 64

    9.

    () ,

    , (), :

    ,

    , , :

    , ;

    , ;

    ().

    .

    , , . , , ; , , ; .

  • 2020 65

    , .

    . .

    , (), . . , , -, . , , .

    , , :

    , , , ;

    , , , , ;

    , ;

    , , ;

    , () , - , ,

  • 2020 66

    , .

    , . , , , , , , , , , , , , . , , , .

    , (), . :

    , , - , ;

    , ;

    ;

    , IV .

    , , ; - , .

    , :

    , - .

    - , ( ).

    (capital gain) .

    .

  • 2020 67

    .

    , . , :

    , ;

    ;

    , ;

    , .

    , , , .

    :

    , , , ;

    , () ;

    , , ;

    ;

    ;

    , ();

    , ;

  • 2020 68

    . , .

    . . , , , , .

    (5-7 ) - , , , , , :

    ( 5% ) , ;

    ( 5 % ) , ;

    () ;

    .

    ( , , ) , (3-5 ) .

    ( , , ) , , 10 . , , , , , , - ,

  • 2020 69

    .

    , , , , , .

    2011 30 . ( 60% 2010 .) .

    .

    () , - .

    :

    , , ;

    , , , , ;

    , , .

    , , ( - ) - ( ).

    , :

    -, - , , 1,5;

    ( );

  • 2020 70

    . , ( ), , - .

    :

    - , , , , ;

    -;

    ;

    ;

    ;

    , -, , , ;

    , .

    - :

    - , , , 2 2009 . 217- () , - , ;

    ( - 0% 10 ; - 10 ( ); - ; - , 14% ) ,

  • 2020 71

    " ;

    ;

    ;

    , , .

    , , (5-7 ) .

    , , 1,5 , .

    , ,

    , , .

  • 2020 72

    10.

    , :

    ,

    ,

    : ,

    .

    :

    : - -

    : ,

    ,

    , (), (, , , ), - -, .

    - , :

    ; , , ;

    , ; ;

    ; - , .

  • 2020 73

    :

    - ;

    - ;

    ;

    , - ;

    - , , () ;

    - , - , , .

    , , ():

    , , ;

    , ;

    - ;

    , ;

    , ;

    , ;

    ; ,

    , ;

    .

    , , , . , , , -

  • 2020 74

    , - .

    :

    ; ; , ,

    , ;

    ; ; , ; .

    , , . , , . 11.

    : , .

    5-10% 8-10

    :

    ,

    , ,

    ,

  • 2020 75

    :

    ;

    , (), , ;

    ;

    , ;

    , , .

    , 5-10% 8-10 , :

    ; ; ; ; ; ; - .

    (IT, -, ..).

    , - , , .

    , - , . , , .

    ( ), . , ,

  • 2020 76

    , , .

    , .

    (, , , , , , ) , , .

    (),

    , , () . , - . , , .

    , , , , , , .

    , , , , , . , , .

    , .

  • 2020 77

    , , .

    .

    , , , , .

    , , , , , , (, ..) . , .

    2.

    2010 2013 2016 2020

    ( , , 10000 )

    2,0 2,1 2,3 2,8

    ( , , )

    1,9 (2009) 1,95 2,0 2,5

    2860 4000

    15000

    40000

  • 2020 78

    2010 2013 2016 2020

    ,

    , , , , , %

    5,5

    (2009)

    8,2 12 15

    , , , , . .

    112,1 160 350 600

    , , :

    , : 7,7 (2009)

    9,6 15 25

    , , ,

    9,4

    (2009)

    10,8 20 30

    , ,

    10,1

    (2009)

    22,1 25 35

    ( , , / )

    11%

    (2009)

    24% 47% 60%

    , , , ,

    4,6

    (2009)

    7,2 15,4 25

    , , , ,

    0,4

    (2009)

    2 5 8

    , ,

    0,03%

    (2009)

    0,04 0,12 0,28

  • 2020 79

    2010 2013 2016 2020

    , ,

    600 1500 2000 4000

  • 2020 80

    VI.

    3,5 . ( 2009 3 536 ), 750 . , . 1,8 ( ), 1% ( 2009 1,24%). ( ) , , .

    : - - ( 60%) ( 20%), 20% - . , ( , , 4,2% 2005 5,6% 2009 ) ( 5,3% 6,6%, ), -.

    , . , 3-6 , . , .

    () ( , , , ) ( , ), , - , . , , , , .

    , , , , .

    , : ; ,

  • 2020 81

    ; ; . , - , , , , . , , - - (, , ), , .

    , , . , 2020 :

    - , , , , , ;

    - , , ;

    - , , , , , ;

    - ( , , , );

    - .

    , - ( ) , " ".

  • 2020 82

    12.

    , ,

    -

    , , ,

    , , , . , . , , .

    , . , , ..

  • 2020 83

    ( ), , , - . () , .

    . , - .

    ( ) ( , ) , , . , , , , .

    , , - () - (, ..) , , .

    , - , , .

    . , , , . , , .

  • 2020 84

    , .

    . , , .

    . , . .

    , , , . 2000- 2% 3%. ( 2020 ) 2-2,5 .

  • 2020 85

    13.

    -

    I :

    II :

    (, )

    , , . , , , , . , , .

    , : -

    , ; - , ,

    , - ;

    - , , ;

    - ,

  • 2020 86

    - , , ;

    - , , , ;

    - - , , .

    . , .

    - - , .

    , , , , , . , , . ( 6 ) , . , , , , , .

    , , , . .

  • 2020 87

    , , .

    , , , . 2009 22,1 . . 119% . , , , , , , , . 125% 2016 130% 2020 . . , . , , (). , .

    , , .

    , . , , . , ( , , ,) , , (5-7 ).

  • 2020 88

    , , . , . .

    - . , . ( ) , - , , , - , , . .

    , . , . , .

    - , , ( , ) .

    - , ( 2013 ).

    , .

  • 2020 89

    , . 2012 , , , ( .. ).

    , , . , , .

    , , , ; , ( , ); , ; () , . .

    , :

    - ;

    - ;

    - , .

    , , , ( , ).

    , , , , , ,

  • 2020 90

    ; ; . , .

    , , , . ( , , ..) ( 2015 ) , , , , , .

    , , . , , - . , , , ()

    -

    - . , , .

    , . , - . , , .

    . .

  • 2020 91

    . , - , , .

    . , . . , .

    , , .

    , 2020 :

    - - ;

    - , , ;

    - , - ;

    - , , , , ;

    - ( , , , ) ;

    - , , ;

    - , .

  • 2020 92

    15 , - , , , . , (, , , ), , , , . :

    - , , . ( );

    - , .

    - . , . , ( , , ).

    , , , , .

    , , , , , . . 2020 .

    , . , , ,

  • 2020 93

    , . , .

    . -,

    , ; , - .

    -, , , , - , , , .

    , : (3-5 ) ; - . ,

    , , , , .

    - ( ). , , , , , . , , ().

    -, , , .

  • 2020 94

    3.

    2010 2013 2016 2020

    ( % )

    1,3 1,5 1,9 3,0

    69 64 61 45

    31 36 39 55

    , Scopus 2,13 2,3 2,5 3

    49 (2008) 47,5 45 43

    39 , %

    32,8 33,1 33,6 35

    7,8 10 15 20

  • 2020 95

    VII.

    . .

    : 1. .

    , , , .

    2. , , . (. , ), , , , , , . .

    14.

    , , .. ,

    , , , . , ,

    , .., : ,

  • 2020 96

    ,

    . ,

    .

    ,

    ,

    , ,

    ,

    ,

    .

    ()

    ,

    .

    .

    ,

    .

    :

    -,

    .

    ( )

    ,

    ,

    , .

    -,

    ,

    .

    ,

    , .;

    .

    ,

    .

  • 2020 97

    .

    ,

    .

    , ,

    ,

    .

    ,

    2012

    .

    - ,

    ,

    .

    , .

    , .

    ,

    , ,

    ,

    , .

    , , ,

    , ,

    , , ,

    () .

    , , , -

    , ,

    ,

    ,

    (, , -).

    , :

    ,

  • 2020 98

    ,

    , ,

    ;

    ,

    , ;

    -

    , ,

    , ,

    ;

    ( )

    ( ),

    ;

    , -

    ;

    /,

    .

    (

    )

    .

    ,

    (, ),

    ,

    ( , , ,

    ).

    ,

    ,

    ,

    , :

    , ,

    ()

    ,

    ;

    ,

    , ,

  • 2020 99

    ;

    , ,

    .

    ,

    .

    ,

    , ,

    , ,

    .

    ,

    , ,

    .

    ,

    .

    :

    (),

    ,

    , -

    ,

    ;

    ,

    ( ,

    , ..)

    ;

    ,

  • 2020 100

    ,

    ,

    ;

    (5-7 ) ,

    .

    , ,

    ,

    .

    - (

    ) ,

    ( ,

    , ..).

    , /

    ,

    (, ,

    ..), ,

    .

    ,

    , .

    ,

    ,

    .

    , .

    ,

    , ,

    .

  • 2020 101

    4.

    2010 2013 2016 2020

    , , %

    -

    (2008)

    98 100 100

    50 , , %

    48 43 40 30

    , , %

    3

    10

    20

    , , %

    0,1 0,4 1 3

    , , , %

    >0,5 1,6 4 12

    48 45

    10

    10

    - , %

    30 65 80 100

  • 2020 102

    VIII.

    , (, -, ..) (- , , ) . :

    15.

    ( ) - , .

    -

    1. , .

    :

    . , .

    . , , . , .

  • 2020 103

    . 2011-2013 . 30-40% , 15-20% , .

    , .

    . , , , , .

    . , , .

    -.

    . , , .

    : , - , , , , , , , . , .

    , , , .

    , , , , .

  • 2020 104

    , , , .

    , , , .

    , , .

    - , .

    2. , - , , - , , .

    : .

    , , , , , .

    (, , -, , - , , ) .

    .

    , , , , , .

  • 2020 105

    .

    . - :

    - - , ;

    - - ;

    - , , -, ;

    - - , -, , , .

    . , . , , - . , , , , . , , , , , , .

    . , : , , - , .

    . , (, , , ..), .

  • 2020 106

    , , , , , .

    2011 , .

    5.

    2010 2013 2016 2020

    - , (.)

    500 550 600 700

    - , (.)

    1000 1050 1200 1400

  • 2020 107

    IX.

    , , , , , . -, , , . - , , , , , , , , , , , , .

    :

    - , ;

    - ;

    - - . 16.

    , , ,

    , , ,

    - , ..

    -

  • 2020 108

    , , . :

    . - . . , , , , .

    . , , . ( , -, , , , ), ( , ) , , .

    . , , , .

    . .

    , ,

  • 2020 109

    , . , , .

    , , , . ; ; - ; ; ; ; .

    . , , .

    , , , . :

    . , , , - , , , . , , ( ).

    ,

  • 2020 110

    , . - .

    . , , , .

    . , , , .

    , , , .

    -

    - :

    . - , , , . , , ;

    . - . , .

    . , , - , .

  • 2020 111

    . , .

    . , , , , , , .

    . . .

    . . , , , , .

    6.

    2010 2013 2016 2020

    , %

    0,35

    (2008)

    0,4 1,1 2

    (, EPO, USPTO JPO)

    66

    (2008)

    300

    1000

    2500

    39 , () , %

    23 37 48,5 50

    - , . .

    -1

    (2009)

    -0,9 -0,6 0,3

  • 2020 112

    X.

    . , , , -, , . , - .

    17.

    , - (, ) , -

    , . , - , .

    :

    ;

    , .. ,

  • 2020 113

    , , , , , . , 40-50% ;

    , .. -, , , - , , , , , ;

    ;

    - , ;

    , - ;

    , , ;

    ;

    , , ;

    - ;

    ;

    , ;

    , , ;

    .

    , - , , .

  • 2020 114

    , , : - , , .

    ( , -, , .) , . , , , . , - , .

    , - , , , , , . , . , , .

    - . , , , , .

    , .

    , - , :

    ,

  • 2020 115

    , , , -, , , .;

    , ;

    , , , ;

    , () , , , , - , , , , ;

    , , , , , - ;

    , - .

    - 2020 - , , ( - ).

    - .

  • 2020 116

    , .

    , , , , -, , , .

    . , , , :

    - , ;

    - ;

    - .

    , , .

    . , , , ( ), , .

    . , , :

    , ;

    , - ;

    (, ), - .

    . , , , ,

  • 2020 117

    , .

    , .. - , , , , - .

    .

    7.

    2010 2013 2016 2020

    , , .

    0 5 12 15

    2010 . , .

    0 0 4 7

  • 2020 118

    I.

    . , . 1. .

    .

    2. . , .

    3. . . .

    4. . , , , .

    5. , . .

    6. . , . , ( ). .

    7. . , , . ,

  • 2020 119

    , .

    8. . , , , , .. , .

    9. . - , , ( ) . , , , .

    10. . , .

    11. . , , ( ), . , , .

    12. . , , , - , . , , , . ( ), .

    13. . , () . .

  • 2020 120

    14. . , , , , - , , , , , , .

  • 2020 121

    XII.

    8.

    / 2010 2013 2016 2020

    1. 5-18 , %

    93,6

    (2009)

    94,6 96,68 97,0

    2. %

    67,2 75 80 100

    3. ,

    62 71,5 80 90

    4. , , ( ):, %

    -

    -

    -

    0

    0

    0

    20

    75

    75

    65

    100

    100

    95

    100

    100

    5. , , (%)

    45 51 55 60

    6. , , , %

    27 35 42,5 50

  • 2020 122

    / 2010 2013 2016 2020

    7. , ( 12 ), % 25-64

    30,8 33 40 55

    8. ( % )

    1,3 1,5 1,9 3,0

    9.

    69 64 61 45

    31 36 39 55

    10. 49 (2008)

    47,5 45 43

    11. 39 , %

    32,8 33,1 33,6 35

    12. , Scopus,%

    2,13 2,3 2,5 3

    13.

    7,8 10 15 20

    14. ( , , 10000 )

    2,0 2,1 2,3 2,8

    15. , , , , . .

    112,1 160 350 600

    16. , , :

    , :

    7,7

    (2009)

    9,6 15 25

    , , ,

    9,4

    (2009)

    10,8 20 30

    , , 10,1 22,1 25 35

  • 2020 123

    / 2010 2013 2016 2020

    (2009)

    17. , , , , , %

    5,5

    (2009)

    8,2 12 15

    18.

    48 45

    10

    10

    19. ( , , )

    1,9

    (2009)

    1,95 2,0 2,5

    20. ,

    2860 4000

    15000

    40000

    21. , , , ,

    4,9 7,2 15,4 25

    22. , , , ,

    0,4

    (2009)

    2,0 5,0 8,0

    23. , , , ,

    0,03%

    (2009)

    0,04 0,12 0,28

  • 2020 124

    / 2010 2013 2016 2020

    24. ( , , / )

    11%

    (2009)

    24% 47% 60%

    25. , , %

    56

    (2009)

    85 95 98

    26. , -, %

    24

    (2009)

    75 80 90

    27. , , %

    34

    (2009)

    75 90 95

    28. ,

    -

    (2008)

    98 100 100

    29. - , .

    500 550 600 700

    30. - , .

    1000 1050 1200 1400

    31. , %

    0,25

    (2008)

    0,4 1,1 2

    32. (, EPO, USPTO JPO)

    66

    (2008)

    300

    1000

    2500

    33. - -1 -0,9 -0,6

  • 2020 125

    / 2010 2013 2016 2020

    , . . (2009) 0,3

    34. 39 , () , %

    23 37 48,5 50

    35. , , .,

    0 5 12 15

    36. 2010 . , .,

    0 0 4 7

  • 2020 126

    XIII.

    , .

    -, , . 2020 , .

    -, ,

    -, .

    , , , , , .

    , , , , .

    , , , .

    , , , , - . , , , .

    ,

  • 2020 127

    , - .

    -, 2011-2013 2012-2014 , , . .

    , , (, ) , ( 7) , , .

    2011-2013 ., 11% . .

    , .

    , :

    ;

    ;

    ;

    .

    7 4

  • 2020 128

    9.

    2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

    , %

    1,3 1,3 1,4 1,5 1,5 1,7 1,9 2,1 2,4 2,7 3,0

    , %

    0,9

    () 0,9 0,9 1,0 1,0 1,1 1,2 1,2 1,2 1,3 1,3

    5,1 4,8 4,8 4,8 5,0 5,2 5,4 5,7 6,1 6,3 6,5

    , % 4, 2 4,1 4,1 4,1 4,2 4,4 4,5 4,7 5,0 5,1 5,3

    10. , , .

    2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

    I 88,4 133,3 111,8 86,9 105,8 107,7 127,9 132,1 143,4 157,8

    1.

    (, , , ) 46,2 90,1 67,1 27,5 27,8 28,0 31,0 31,0 33,0 35,0

    2.

    - 0,0 0,0 1,5 3,0 3,0 3,0 4,5 4,5 4,5 4,5

  • 2020 129

    2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

    3. 42,2 43,2 43,2 56,4 75,0 76,7 92,4 96,6 105,9 118,3

    II 456,9 503,1 531,3 606,4 697,7 781,5 845,3 1015,2 1027,3 1175,8

    4.

    , 252,0 283,1 322,9 400,1 514,7 591,9 647,3 814,4 812,6 952,6

    5. 4,0 4,0 4,0 5,0 6,0 8,0 10,0 14,0 18,0 20,0

    6.

    200,9 216,0 204,4 201,3 177,0 181,6 188,0 186,8 196,7 203,2

    III 103,3 126,2 135,5 141,8 147,8 184,5 226,1 269,3 288,2 323,3

    7.

    , 6,0 8,0 9,0 10,0 10,0 10,0 11,0 11,0 11,0 11,0

    8.

    0,0 2,0 2,0 3,0 6,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0

    9.

    7,0 12,7 16,6 15,4 17,3 26,3 32,4 33,2 31,1 31,3

    10. 89,4 89,9 92,9 95,0 95,0 117,7 141,2 169,5 179,5 203,3

  • 2020 130

    2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

    11.

    0,9 13,6 15,0 18,4 19,5 20,5 21,5 25,6 26,6 27,7

    IV 123,1 123,1 123,1 131,2 131,2 131,2 131,2 131,2 131,2 131,2

    12.

    123,1 123,1 123,1 131,2 131,2 131,2 131,2 131,2 131,2 131,2

    V

    166,8 334,8 315,1 316,0 324,8 331,1 359,7 394,6 381,3 370,2

    13. 64,9 68,9 37,1 27,2 24,3 16,9 15,8 14,7 12,6 9,6

    14.

    101,9 265,9 278,0 288,8 300,5 314,2 343,9 379,9 368,7 360,6

    VI 21,4 21,8 28,5 29,7 36,1 38,5 42,6 44,6 45,6 48,1

    15.

    ,

    - - 5,0 5,3 10,5 11,0 14,0 14,7 15,0 15,5

  • 2020 131

    2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

    ,

    16.

    , 20,8 20,8 21,9 23,0 24,2 25,5 26,6 27,9 28,6 29,6

    17. 0,6 1,0 1,6 1,4 1,4 2,0 2,0 2,0 2,0 3,0

  • 2020 132

    1.

    /

    1. -

    2011 .

    2.

    2011 .

    3. .

    2011 .

    4. , ,

    2011 .

    5. , , , ,

    2012 .

    6. 2012 .

    7.

    2012 .

    8. ,

    2012 .

    9. , , -

    2012 .

  • 2020 133

    10. , , ( ) - , , , , .., , .

    2012 .

    11. - 2013 .

    12. 2013 .

    13. 2015 .

    14. ( GRE subject test).

    2017 .

    15.

    2011 .

    16. . ( )

    2011 .

    17. , , .

    2011 .

    18. ,

    2011 - 2012

    .

    19. 2012

    20. ( )

    2012 .

    21. ( , ) 2012 .

  • 2020 134

    - ,

    22. - , , , ,

    2012 .

    23. ,

    2014 .

    24. ,

    2014 .

    25. , IV , 1 , , ( )

    2011 .

    26. (), .

    2011 .

    27.

    2011 .

    28. ,

    2011 .

    29. ()

    2012 .

    30. 2012 .

    31. 2012 .

    32. 2012 .

  • 2020 135

    33. 2012 .

    34. ( 9 2010 . 218) ( )

    2013 .

    35. - ,

    2013 .

    36. , 2014 .

    37. , , ( )

    2014 .

    38. - ,

    2014 .

    39. , ,

    2015 .

    40. 2016 .

    41. , , ,

    2020 .

    42. , , , , , ,

    2011 .

    43. ,

    2011 .

  • 2020 136

    44. ,

    2011 .

    45. 2012 .

    46. - , , .

    2012 .

    47. ( / / )

    2012 .

    48. , , - , - () , , ,

    2012 .

    49. () ,

    2014 .

    50. , ,

    2011 .

    51. ,

    2012 .

    52.

    2012 .

    53. , - , , 20 -

    2014 .

  • 2020 137

    54.

    2011 .

    55. - , , , ..

    2011 .

    56. -

    2012 .

    57. , , ( , - , , )

    2013 .

    58.

    (30 )

    2016 .

    59.

    2011 .

    60. , .

    2011 .

    61. , ( -)

    2012 .

    62. , , ,

    2014 .

  • 2020 138

    2. ,

    1. 8 (, ) , , .

    2. - (, , ), .

    3. - , , , .

    4. () (), () , , , , , .

    5. ( ,

    , , ),

    ,

    .

    6. , ( ) , , - , :

    ; ; ; . 7. - ()

    (), - , ( ) , , .

    8. () , .

    8 , , ( ), ( () , (, -, ..)). .

  • 2020 139

    , (Standard International Trade Classification SITC).

    9. , (, ) , , , , . , , , .

    10. , , . : , , .

    11. , - , . , , .. , ..

    12. , . , .

    13. , , () , , , , .

    14. , , , , , , . -, , , , , , , - - .

    15. , ,

  • 2020 140

    .

    16. , , , , - , .

    17. , (- ; , , ; : - , , , - ), , , , .

    18. , , - , (, , ).

    19. ( , - ), () , .

    20. , , (), (, , , ), - -, .

    21. - (, -) [, ] , , .

  • 2020 141

    3.

    2015

    2005-2010 .

    2005

    ()

    ()

    2006

    ()

    ()

    2007

    ()

    ()

    2008

    ()

    ()

    2009

    ()

    ()

    2010

    ()

    ()9

    1.

    1. %

    1,36 1,49 1,54 1,57 1,6 1,63

    1,36 1,51 1,62 1,71 1,91 2

    1,07 1,07 1,12 1,04 1,24 1,32

    2.

    (%)

    41 42,5 44,8 45 45,2 45,4

    41 43 45 48 52 60

    38,1 38,9 37,4 35,3 33,5 33

    3.

    (%)

    6 7,2 7,4 7,6 7,9 8,2

    6 8 10 12 13,5 15

    5,8 6,1 6,3 6,7 7,1 7,9

    4.

    ( Scopus) (%)

    2,9 3 3,2 3,3 3,5 3,6

    2,9 3,1 3,2 3,4 3,5 4

    2,7 2,4 2,5 2,5 2,5 2,5

    9

  • 2020 142

    2005

    () ()

    2006

    () ()

    2007

    () ()

    2008

    () ()

    2009

    () ()

    2010

    () ()9

    5.

    , , ,

    (%)

    2,2 2,4 2,6 2,8 3 3,2

    2,2 2,9 3,5 4 4,5 5

    1,6 1,7 1,7 1,8 1,8 1,9

    6.

    39 (%)

    30 29,6 29,2 28,7 28,4 28

    .. 31,5 33 34 34,3 35

    30,1 31 31,8 .. 32,8

    7.

    ,

    (%)

    3.0 2,8 2,6 2,4 2,2 2,1

    3.0 3,5 4.0 4,5 4,7 5.0

    .. .. .. .. .. ..

    8. ,

    (%)

    40 46 52 58 65 75

    40 49 55 65 70 80

    36,8 42,7 45,8 47.0 48,8 51,6

  • 2020 143

    2005

    () ()

    2006

    () ()

    2007

    () ()

    2008

    () ()

    2009

    () ()

    2010

    () ()9

    2. ,

    ,

    1. (/ )

    60 62 65 68 70 75

    60 65 70 75 80 85

    82 37 40 -30 -43 -20

    2.

    (%)

    0,5 0,5 0,5 0,5 0,6 0,6

    0,5 0,6 0,7 0,8 0,8 1,0

    0,3 1,0 2,0 1,6 1,4 1,3

    3. (, ),

    (,

    .)

    10,5 13,5 16,5 19 21 22

    10,5 17,5 29,5 35 43 50

    .. .. .. .. .. ..

    4.

    (,)

    70 73 78 85 90 95

    70 77 159 160 180 200

    .. .. .. .. .. ..

  • 2020 144

    2005

    () ()

    2006

    () ()

    2007

    () ()

    2008

    () ()

    2009

    () ()

    2010

    () ()9

    5.

    ,

    (. .)

    11 13 16 21 26 31

    11 20 36 60 90 125

    .. .. .. .. .. ..

    3.

    1.

    ( ,

    , 10 . )

    1,65 1,7 1,9 1,92 1,93 1,94

    1,65 1,8 2 2,5 2,7 4

    1,66 1,96 1,93 1,95 1,8 2,0

    2.

    (%)

    0,9 1,2 1,5 1,9 2,5 3,5

    0,9 3,5 7 10 12,5 15

    .. .. .. .. .. ..

    3.

    (. .)

    2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6

    2,1 2,5 2,9 3,4 4 4,6

    2,1 2,4 2,6 2,7 2,4 2,4

  • 2020 145

    2005

    () ()

    2006

    () ()

    2007

    () ()

    2008

    () ()

    2009

    () ()

    2010

    () ()9

    4.

    () (. .)

    21 20,9 23,4 25,1 26,9 28,8

    21 25 26,5 30,5 30,9 31,2

    23,4 23,3 23 28,8 34,8 40

    5.

    , ,

    (%)

    2,9 2,9 3,2 3,4 4,3 4,5

    2,9 3,2 3,5 3,9 4,6 5

    2,2 1,3 1,8 1,3 0,7 0,9

    4.

    1. ,

    , , ,

    (%)10

    6,5 6 6,4 6,7 7 7,5

    6,5 7,5 8,5 10 12 15

    4,4 5.0 4,8 4,7 4,4 4,3

    10

    () ( 6 2001 ,

    454-) ,

    4-

    " "

  • 2020 146

    2005

    () ()

    2006

    () ()

    2007

    () ()

    2008

    () ()

    2009

    () ()

    2010

    () ()9

    2.

    , , , ,

    (%)10

    5 5,5 5,9 6,3 6,5 7.0

    5 6 7.0 8.0 10.0 12.0

    8,2 7,7 7,9 7.0 5,5 5,4

    3.

    ,

    , (%)10

    11,5 11,7 12,5 13 13,5 14

    11,5 12 13 13,5 14 15

    9,3 9,4 9,4 9,6 9,4 9,5

    4.

    ,

    , (%)10

    - 3,2 3,5 3,5 3,7 3,9

    5.

    ,

    (%)

    18 18,2 18,4 18,6 18,8 19

    18 18,5 19 19,5 19,8 20

    16,5 19,2 18,1 15,9 28,2 27

  • 2020 147

    4. ,

    , ,

    , .

    , 2011-

    2013 , :

    :

    -

    - 2007-2012 ;

    - 2007-2012 ;

    - 2007 - 2011 ;

    - 2008-

    2015 ;

    - 2002 - 2010

    2015 ;

    - 2009-2016 ;

    - ;

    - 2006-2015 ;

    - 2010 -2015

    2020 ;

    - 2009-2015 ;

    -

    2020 ;

    - 2011 - 2015

    ;

    - - " 2009

    - 2013 ;

    :

    - ;

    - (

    , )

    - (

    , ,

    );

    - .

    ,

    .

  • 2020 148

    .

    ( , ,

    , , -

    , , ..).

    , , : .

    .

    .

    ( ), , ;

    - ; - ; - - ; - ; - .