วารสารวิชาการปีที่ 2 ฉบับที่ 2 เดือนกรกฎาคม - ธันวาคม 2553

วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม Saeng tham Co l l ege Jou rna l ปท 2 ฉบบท 2 เดอนกรกฎาคม - ธนวาคม 2010/2553

วตถประสงค 1. เปนเวทเผยแพรผลงานวจยและผลงานทางวชาการของคณาจารยทงใน และนอกวทยาลย ตลอดจนนกวชาการอสระ 2. เชอมโยงโลกแหงวชาการ และเผยแพรองคความรทางปรชญา ศาสนา เทววทยา และการศกษา ใหเกดประโยชนแกชมชนและสงคม สวนรวม 3. สงเสรมและกระตนใหเกดการวจย และพฒนาองคความรทางดาน ปรชญา ศาสนา เทววทยา และการศกษา เพมมากขนเจาของ บาทหลวง ดร.ชาตชาย พงษศร ในนามอธการบดวทยาลยแสงธรรม บรรณาธการ บาทหลวง ดร.ชาตชาย พงษศร ในนามรองอธการบดฝายวชาการกองบรรณาธการ บาทหลวง ดร.อภสทธ กฤษเจรญ นางสจต เพชรแกว อาจารยพเชษฐ รงลาวลย นางสาวปนดดา ชยพระคณ อาจารยพรพฒน ถวลรตน นางสาวศรตา พรประสทธ อาจารยลดดาวรรณ ประสตรแสงจนทร อาจารยสจตตรา จนทรลอย อาจารยทพอนงค รชนลดดาจต นางสาววรญญา สมตว กำหนดเผยแพร ปละ 2 ฉบบๆ ละ 100 บาท (ฉบบท 1 ม.ค.-ม.ย. ฉบบท 2 ก.ค.-ธ.ค.) สถานทออกแบบและจดพมพ ศนยสงเสรมและพฒนางานวชาการ วทยาลยแสงธรรม ออกแบบปก โดย อาจารยสจตตรา จนทรลอย รปเลม โดย นางสาววรญญา สมตว พสจนอกษร โดย อาจารยพเชษฐ รงลาวลย นางสจต เพชรแกว นางศรตา พรประสทธ

ศนยวจยคนควาศาสนาและวฒนธรรม วทยาลยแสงธรรม มความยนดรบบทความวจย บทความวชาการ บทวจารณหนงสอ และบทความปรทศน ดานปรชญา ศาสนา เทววทยา และการศกษา ทยงไมเคยเผยแพร ในเอกสารใดๆ โดยสงบทความมาท ผอำนวยการศนยวจยคนควาศาสนาและวฒนธรรม วทยาลยแสงธรรม เลขท 20 หม 6 ต.ทาขาม อ.สามพราน จ.นครปฐม 73110

กองบรรณาธการวารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม จะสงบทความใหแกผทรงคณวฒทางวชาการเพอประเมน คณภาพบทความวาเหมาะสมสำหรบการตพมพหรอไม หากทานสนใจกรณาดรายละเอยดรปแบบการสงตน ฉบบไดท www.saengtham.ac.th

รายนามคณะทปรกษากองบรรณาธการ (Editorial Advisory Board)

ผทรงคณวฒภายนอก 1. บาทหลวง ศ.ดร.วชระ นำเพชร, S.J. Sophia University, Japan 2. ศ.กรต บญเจอ ราชบณฑต 3. ศ.ปรชา ชางขวญยน คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 4. ศ.ดร.เดอน คำด คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 5. ศ.ดร.สมภาร พรมทา คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 6. รศ.ดร.สมาล จนทรชะลอ คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 7. ผศ.ดร.มณฑา เกงการพาณชย คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล 8. ผศ.ดร.ชาญณรงค บญหนน คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร 9. ผศ.ดร.วรยทธ ศรวรกล คณะปรชญาและศาสนา มหาวทยาลยอสสมชญ

ผทรงคณวฒภายใน 1. มขนายก ดร.ลอชย ธาตวสย 2. บาทหลวง ดร.ชาตชาย พงษศร 3. บาทหลวง ดร.ออกสตน สกโย ปโตโย, S.J. 4. บาทหลวง ดร.ฟรงซส ไกส, S.D.B. 5. บาทหลวง ดร.เชดชย เลศจตรเลขา, M.I. 6. บาทหลวง ผศ.ดร.ไพยง มนราช 7. บาทหลวง ดร.สรชย ชมศรพนธ 8. ภคน ดร.ชวาลา เวชยนต

ลขสทธ

ตนฉบบทไดรบการตพมพในวารสารวชาการวทยาลยแสงธรรม ถอเปนกรรมสทธของวทยาลยแสงธรรม

หามนำขอความทงหมดไปตพมพซำ ยกเวนไดรบอนญาตจากวทยาลยแสงธรรม

ความรบผดชอบ

เนอหาและขอคดเหนใดๆ ทตพมพในวารสารวชาการวทยาลยแสงธรรม ถอเปนความรบผดชอบของ

ผเขยนเทานน

รายนามผทรงคณวฒผประเมนบทความ (Peer Review) ประจำฉบบ

ผทรงคณวฒภายนอก 1. บาทหลวง ศ.ดร.วชระ นำเพชร Sophia University, Japan 2. ศ.กรต บญเจอ ราชบณฑต 3. ศ.ดร.ยศ สนตสมบต คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 4. ภคน ดร.ชวาลา เวชยนต ผอำนวยการโรงเรยนอสสมชญศกษา 5. รศ.ดร.สมาล จนทรชะลอ คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 6. รศ.ดร.ประภา ลมประสต คณะพยาบาลศาสตร วทยาลยเซนตหลยส 7. รศ.ดร.สพรรณ ฉายะบตร คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร 8. รศ.ดร.พรพมล เสนะวงศ คณะโบราณคด มหาวทยาลยศลปากร 9. ผศ.ดร.มณฑา เกงการพาณชย คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล 10. ผศ.ดร.วรยทธ ศรวรกล คณะปรชญาและศาสนา มหาวทยาลยอสสมชญ 11. ผศ.ดร.บำรง โตรตน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

ผทรงคณวฒภายใน 1. บาทหลวง ดร.ชาตชาย พงษศร อธการบดวทยาลยแสงธรรม 2. บาทหลวง ดร.สรชย ชมศรพนธ คณะศาสนศาสตร วทยาลยแสงธรรม

บทบรรณาธการ วารสารวชาการวทยาลยแสงธรรมปท2ฉบบท2เดอนกรกฎาคม-ธนวาคม2010/2553

บทบรรณาธการSaengtham College Journal

วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม ปท 2 ฉบบท 2 เดอนกรกฎาคม – ธนวาคม 2010/

2553 ฉบบน ถอเปนฉบบแรกทผมมารบหนาทบรรณาธการ ในนามของรองอธการบด

ฝายวชาการ แทนบาทหลวงวฒชย อองนาวา ซงทานไดลาออกจากตำแหนงรองอธการบด

ฝายวชาการ ตามวาระ ขอแสดงความขอบคณทานไว ณ ทนดวย ในฐานะททานไดรเรมวารสาร

วชาการ วทยาลยแสงธรรม

สำหรบในฉบบน กองบรรณาธการไดรบบทความพเศษจากผทรงคณวฒ บทความวจย

และบทความวชาการ จำนวนรวม 10 บทความ เพอนำเสนอใหกบทานผอาน ทงนกอง

บรรณาธการตองขอขอบพระคณเปนพเศษ สำหรบบทความพเศษเรอง ครตสชนคาทอลกไทย

กบการใชคำราชาศพทในบทภาวนา โดยบาทหลวง ศาสตราจารย ดร.วชระ นำเพชร, S.J.

ขอพระเจาโปรดตอบแทนนำใจดของทานทไดกรณามอบบทความนเพอตพมพในวารสารวชาการ

วทยาลยแสงธรรม

กองบรรณาธการวารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม ขอขอบพระคณผทรงคณวฒ

ทกทาน ทกรณาใหความอนเคราะหประเมนบทความตางๆ อนสงผลใหการผลตวารสารวชาการ

วทยาลยแสงธรรม ปท 2 ฉบบท 2 น สำเรจลลวงไปไดดวยด พรอมนขอขอบคณ

คณาจารย นกวชาการ ผเขยนบทความทกทาน ทไดใหความรวมมอสงผลงานเพอลงตพมพเผย

แพร อนเปนการสงมอบความรสแวดวงวชาการอกทางหนง

สดทายน หวงเปนอยางยงวา วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม จะเปนอกชองทางหนง

ในการเผยแพรองคความรดาน ปรชญา ศาสนา เทววทยา และการศกษา ตามวตถประสงคทตงไว

บรรณาธการ

ครสตชนคาทอลกไทยกบการใชคำราชาศพทในบทภาวนา

The Thai Catholics Use Royal Words

to Address God in Prayer

บาทหลวง ศ.ดร.วชระ นำเพชร, S.J.* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก คณะเยสอต* ศาสตราจารยดานจตวทยาการศกษา มหาวทยาลยโลโยลา แมรเมาท ประเทศสหรฐอเมรกา

Rev.Professor Dr.Wajira Nampet, S.J.* Reverend in Roman Catholic Church, Jesuit.* Professor of Educational Psychology at Loyola Marymount University, U.S.A.


วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม 2

บทความนนำเสนอในเชงวเคราะหเนอเรอง (Content Ana-

lysis) ทางดานภมหลงดานประวตศาสตร และวฒนธรรมไทย ทเกยว

ของกบการสรรสรางและววฒนาการของคำราชาศพท และนำผลการ

วเคราะหน มาประกอบคำอธบายใหเหตผลวา การทพระศาสนจกร

คาทอลกไทยไดนำคำราชาศพทมาใช โดยเฉพาะอยางยง ในบทภาวนา

นน มไดเปนอปสรรค หรอสงกดกนตอความสมพนธทสนทใกลชดกบ

พระเจา หากแตวา เปนการสะทอนใหเหนวาวฒนธรรมการใชภาษาไทย

อาท คำราชาศพท ทมบทบาทสำคญและอทธพลยงตอการแสดงออก

ถงความเชอในสวนลกของจตใจ บงชและยนยนถงความรสกทแทจรง

แหงความสมพนธนนของชาวไทยคาทอลก

บทคดยอ

Introduction

The main purpose of th i s

paper is to reflect onbeing a Catho-

licafterbeingaBuddhistover30years

beforeconversion.This reflectionhas

beeninspiredbyoneofthearticlesof

amissionary to Thailandwhichmen-

tions that using royal words to

address God in prayer is to create a

distance between God and people.

In response to thatarticle theauthor

ofthispaper intendstoshowthat to

use royal words in prayer is one of

the means by which culture has

played its suitable role in deeply

expressingfaithinGodbyThaiCatho-

lics in terms of reverence, adoration,

devotion, intimate relationship and

love.

Thispaperpresentsananalysis

of Thai historical-cultural background

which consists of three mutually

related points: First, the history of

Thailand in brief, the development

of Thai Monarchy, and the concept

of Thai kingship; Second, the cultural

background in connection with a

general concept of using royalwords

ปท 2 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2010/2553

วชระ นำเพชร

3

anditsapplicationintheculturaland

religiouscontext;andThird,thehistory

of the Thai Catholic Church and the

adaptation of royal words in prayers

to addressGod. Then, apresentation

ofbothpositiveandnegativeaspects

arisingfromtheusageofroyalwords,

and the pastoral perspectives will

served as the concluding part of this

paper.

Sincethispaperwasimmediate-

lycalledandprepared forpresenting

ataconferenceonReligiousDialogue

and Inculturation in Asia at Loyola

Marymount University, Los Angeles,

CA, the USA, while lacking sufficient

references available, it would have

restricted a wider perspective for

discussions;consequently,alimitation

ofthepaper.

I. A Brief History of the Kingdom of

Thailand, the Development of Thai

Monarchy, and the Concept of Thai

Kingship

A. History of the Kingdom of

Thailand in Brief

Thailand, or Siam as it was

calleduntilthe1940s,hasneverbeen

colonizedbyanyforeignpower,while

all of its Southeast Asian neighbors

had undergone European imperialism

atonetimeoranother. It istruethat

Thailand has suffered for several

periods of invasions from the

Burmese and Khmers, and Thailand

wasbrieflyoccupiedbytheJapanese

in theWorldWar II, but the kingdom

was never externally controlled long

enough to dampen the individuality

of the Thais. Thailand holds a

special distinction even in modern

time, namely, it is the only country

in the troubled area of the world

that kept its independence and

avoiding wars. Themediating abilities

of its monarchs were always suc-

cessful in evading the greed of the

westernpowers(Manuel,1994).

The history of Thailand is as

complex as the slow Thai classical


The Thai Catholics Use Royal Words to Address God in Prayers

dance. The Thais beliefs, attitudes,

politicalstructures,andcustomshave

beenmolded by a remarkable series

of dynamic scholars, innovators and

warrior kings who led the country

through several crises from time to

time. The history of this kingdom

falls into four distinct periods (The

OfficeofthePrimeMinister,1979):

First, the Dvaravati period,

which lasted from the 6th to the 13th

centuries, presented the Thais who

hadgraduallymigratedfromsouthern

ChinaintothefertileChaoPhrayariver

basin.

Second,theSukhothai period,

whichemergedas abeginningof the

nationfromthe13thandthe14thcen-

turies when, assertively, the Thais

rejected the authority of the Khmer

empirecenteredinAngkor,(itistoday

calledtheCambodia),andcreatedthe

firstindependentThaiKingdom.

Third, the Ayutthaya period

(the14th–18thcenturies),whenThailand

rose to become the central kingdom

ofSoutheastAsia,envoysapproached

to itscourts toseek relationshipwith

the powerful kings; merchant sought

to trade for its fabled riches; and

scholarscametostudyitsadministra-

tivemethodsandartisticachievement.

Itwenttowarinthe17thcenturyand

was destroyed by the Burmese in

1767.

Subsequently,Thon Buriwasa

new capital of Thailand for a short

time during the reign of King Taksin

(1768-1782), who retook Ayutthaya

fromtheBurmeseonlysevenmonths

after theruinofcapitalAyutthaya.As

amatterof fact,KingTaksincrowned

himself as King Sanpet, a King of

Ayutthaya, to signify the continuation

toancientglories.

Fourth, the Bangkok period,

(fromthemidofthe18thcenturyuntil

thepresentday),has shown that the

Thais, arising from their devastated

kingdom, rebuilt the country into a

modern state, a major power in the

region, with cultural, spiritual and



5

socio-politicalvaluesuniquelyintheir

own.

B. The Development of the

Thai Monarchy and the Concept of

the Thai Kingship

Since the founding of Sukho-

thai,theThaimonarchshavedirected

the development of the Thai nation

withafirmyetbenignhand.Formerly,

they were known as “Lord of Life.”

They held absolute power. During

the Ayutthaya period, influenced by

the Khmer concept of a god-king,

theyassumeda semi-divineauraand

received the highest respect and

reverenceofthepeople.Theybecame

ineffectboththesymbolandembodi-

mentofthenation(Hoskin,1987).

The Sukhothai kings had ob-

served exclusively to the formalized

Buddhistscienceofkingship,andthey

werebothpaternalandaccessible to

their people. The Ayutthayan kings,

however, while not relinquishing

Buddhist’s concept of kingship, em-

braced the Brahman concept of

divine kingship to increase a highly

structured and distinguished position

in terms of ritual, way of living,

languageandotherthings.

Accordingtoalegend,theLord

Buddha, Gautama Siddhartha, at

birth,hadachoiceofbecomingeither

BuddhaoraChakravatin,theuniversal

monarch upon whom ideal Buddhist

kingship is modeled. Based on a

canonical description of Chakravatin,

an enlighten monarch who ruled

according to the Buddhist precepts

cherishes righteousness, honesty, and

charity.TheBuddhistidealofkingship

had inspired many Southeast Asian

monarchs after the Indian Emperor

Asoka. This emperor who was con-

sideredastheidealBuddhistmonarch

sent missionaries to the surrounding

regionsduringhis reign in the3rdcen-

tury B.C. (The Office of the Prime

Minister,1979).

Briefly,theidealBuddhistmon-

archisa“King of Righteousness”who

abides by the ten kingly verdures of



piety, liberality,charity, freedomfrom

anger,mercy,patience,rectitude,mild-

ness, devotion, and freedom from

enmity. (Thesekinglyvirtuesarecon-

sidered as partly qualities of the

Christian God). A paragon of virtue,

such a king unfailingly upholds the

five Buddhist precepts of abstaining

from killing, stealing, lying, adultery,

and intoxicating drinks. Furthermore,

he dispenses justice, protects the

weak,enrichesthepoor,anddiligently

guardshishumanandanimalsubjects

(Hoskin,1987).

Pre-Sukhothairulerswerecho-

sen by tribal elders for their overall

wisdomandleadershipqualities.New

contenders for the thronewere con-

tinually arising. No ruler was ever in

power long enough for dynasties to

beestablished.TheSukhothaiperiod,

the first stable era of Thai history,

presentedadynasticsuccessionwhich

was established and embodied king-

ship in the benevolent paternalism

moldedbyBuddhistideals(TheOffice

ofthePrimeMinister,1979).

Then, during the Ayutthaya

period (1350-1767), the Thai kings

adopted the practice of divine king-

ship.Thus,theAyutthayankings,upon

coronation, were invested with the

trappings and ceremonies of the

Brahmanic rituals and retiled with

thenamesofHindu gods,whichwas

influenced by Khmer concept. For

example, Ramathibodi, the founder

of the Ayutthaya, derived his name

fromRama,there-incarnationofGod

Vishnu and the hero of the Indian

epic Ramayana (The Office of the

PrimeMinister, 1979). (This idea has

led the Thai Catholics to compare

himwith JesusChrist, the incarnation

ofGodtheSon).

The Brahmans, the Hindus of

thehighestcaste,werethehereditary

aristocracy who dominate the Indian

thought. Concerning themselves with

sacredceremonies,cosmology,esote-

ric treatises and sublime speculation,

the Brahmans viewed kingship purely

as the logical Karmic reward for spiri-



7

tually-exalted previous existences. In

theageswhenthethroneweremore

often seized than inherited, such a

concept held obvious appeal and

was eagerly adopted by the Khmer

courts.Gradually,theKhmermonarchs

found the Brahmans indispensible as

sources of legitimization. The Ayut-

thayankingscametosharethesame

view.KingRamathibodispecifically in-

vited eight Brahmans from theHindu

holy city of Benares to preside and

legitimize his coronation. Their de-

scendants still have comprised the

Brahmanstoconductvariousceremo-

niesintheroyalThaicourtuntiltoday

(The Office of the Prime Minister,

1979).

Essentially, the complicated

Brahman ceremonies endowed Ayut-

thayan kings with a divine aura. Gra-

dually,thelivesoftheAyutthayankings

assumed supernatural eminence and

they were free from obligations to

perform sacred ceremonies. They

were free to do precisely as what

they wished, when they wished, and

how they wished. Universally viewed

as being without equals and residing

above the law, authentic strongmen

whoheldthepoweroflifeanddeath

over their subjects, the Ayutthayan

kings appointed all officials, owned

all landsandtheircontains, including

thepeople. The state revenueswere

exclusively theirs (The Office of the

PrimeMinister,1979).

Their unique positions were

sustained by the elaborate court

etiquette, language, ceremonies, and

protocolwithwhich they surrounded

themselves. The persons in them-

selves were considered as literally

sacred. Commoners were forbidden

to look upon them, to touch them,

or even mention their names in

public. (Like, someway, the concept

of the Jewish God). They ruled

through a rigid hierarchy of interme-

diary courtiers, chamberlains, minis-

ters, and court officials. Being a law

unto themselves, the great Ayuttha-



yan kingswerepowerful leaderswho

led the country as innovators, war-

riors, statesmen, and scholars. Never

conformingtoanystereotype,theyin-

evitablyformedvanguardsinthenew

developments and they gradually

united fragmented Thai kingdoms,

throughout the Chao Phraya river

basin, intowhat, at its apex,was the

mostpowerfulandbrilliantSoutheast

Asian civilization (The Office of the


During the Bangkok period,

the revolution of 1932 ended the

absolutemonarchy and curtailed the

political power of kings. The revolu-

tion, however, in any way did not

reduce the respect of the people to

them,nordowngradedtheirroletoa

merefigurehead.Themonarchyisnow

asmuchcohesiveforceasiteverwas

(Hoskin,1987).

It is not easy for the for-

eigners to understand the full extent

of the Thai people’s respect for the

royal family since there is no real

parallelelsewhereintheworld.There

are, of course, other constitutional

monarchs,butnoneofthemfunction

inthesamewayasinThailand,where

the king is still a shaper of national

welfare and the king continues to

exercise a strong guiding influence in

realandpositiveterms.

The present monarch, King

Bhumibol or King Rama IX, works

tirelessly for the on-going prosperity

of his people. While the King sets

theexamplesof anenlightenedcon-

stitutional monarchy, he also reigns

as Head of State, Upholder of Reli-

gions,andHeadoftheArmedForces.

In consequence, a certain amount

of the old royal ceremonial persists

along with the remarkable degree

ofthesamepublicprestigeasenjoyed

under the rule of absolute royal

power. The King is popularly held to

be sacred and nonviolence. His por-

trait is commonly seen in homes,

offices, schools, and public buildings.

Many royal state occasions still draw



9

enormouspublic interest.TheKingof

Thailand has made the symbol and

theperson tobeuniquely combined

intheroleofmonarch(Hoskin,1987).

II. Cultural Background: The Nature

and Development of the Royal

Words in Thai Language and the

Applications of the Royal Words in

Cultural and Religious Context

A. The Nature and Develop-

ment of the Royal Words in the Thai

language

l. General Concept of Thai

Language

The Thai language as spoken

by the people of Thailand, in its

original structure, to a certain extent,

is comparable with Chinese. Funda-

mentally the Thai language ismono-

syllabic in its formation of words

(Rajadhon,1968).

Early Thai settlers in the late

Dvaravati period gradually enlarged

theirownChinese-influenced,tonal,and

monosyllabic language by borrowing

andadoptingcertainMonandKhmer

words. The Thais, later on, absorbed

polysyllabicSanskrit(theclassicallan-

guage of the Indian Hindu) and the

PaliwordswhentheBrahmanismand

Theravada Buddhism assorted their

shaping influences (The Office of the


King Ramkamhaeng oftheSu-

khothai period created the first Thai

alphabet in1283,basedonMonand

Khmer scripts. In adopting the Pali,

Sanskrit, and Khmer words into their

language, the Thais have enriched

themselvesinmanyexpressionsofthe

wordsintheirvariedshadesofmean-

ingsandconceptions.

Generally speaking, the Thai

spoken grammar is simple. The basic

structureofThaisentencesis“subject”

– “verb” –“object,” with adjectives

follownouns.Inmanycases,verbscan

be changed into nouns with the use

ofaprefix.EachThaiwordiscomplete

inasmuch as there are no Thai suf-

fixes, genders, articles,declensionsor



plurals. Tenses are indicatedby stan-

dardsauxiliaries.WrittenThaiemploys

an alphabet of 44 consonants and

32 vowels that combine the form

syllabicsounds.Thesoundsarecom-

binedwithfivedifferenttonestofash-

ion a melodious and complex lan-

guage. Because of a richly diverse in

origin,therearel7waysofsaying“I”,

for example, kha-phra-chao, chan,

phom, ku, attama, etc., and19ways

of saying “YOU” such as than, khun,

mueng, thoe, etc. (The Office of the


2. The Nature and Develop-

ment of the Royal Words

Nosoonerhadroyalwordsde-

veloped than the Thai kings adopted

the practice of divine kingship during

theAyutthayanperiod.Alongtheline

of developing the kingship, hierarchy

which classified the status of people

in the Thai society, had been auto-

matically created. Their unique posi-

tions ineachclassweresustainedby

the way of living, language, custom,

andotherthings.Thesaidfourclasses

are the Royalty, Ecclesiastics, Royal

Official, and Lay People. In terms of

language,differentpronouns,different

qualifying nouns, and verbs are used

bydifferentclassesbecausetheThai’s

pronominal structure illustrates rank

and intimacy. Ineffect, therearefour

differentlanguages,namely,theroyal

language, the ecclesiastical language,

thehighrankofroyalofficiallanguage,

and the vernacular for the real com-

moners(includinganearthly,pungent

slung and a polite everyday usage).

In fact,withineachof four languages,

therearestillmorethan10usagesof

languageusedineachclass,depended

ontherankorposition(TheOfficeof

the PrimeMinister, 1979). (See Table

1).



11

Table l shows an example of

the varieties of Thai words in four

language registers. Illustrating of this

wide range of variations is the verb

“to eat”. In the royal language, the

wordforthisverbis“sa-woey”;inthe

ecclesiastic Thai, “chan”, while “rap-

pra-than” is a formal word for the

highrankofroyalofficial(butitisnow

usedasapolitewordinmodernThai

language).“Than”isforthepoliteuses

ofthecommoners,whereas“Kin”isa

colloquialformusedbetweenfriends.

“Daek”or“yat”is,forinstance,avery

rudeorpungentword(it isnowused

among uneducated people). In fact,

excluding some slangs,more than20

ways of verb “to eat” are used in

differentclassesmentioned.

Themost unusual of the four

Thai languages is the royal language,

ra-cha-sap. The royalty uses special

words for common actions and for

partsof thebody, suchas“eat” (sa-

woey), “walk” (dam-noen), “sleep”

(ban-thom),“hand” (phra-hat),“hair”

(phra-ke-sa), “feet” (phra-bat), etc.

ThesewordsaremainlyintheKhmer,

Sanskrit, and Pali in their origin. The

rest, fair numbers are Thai words

which have been coined so as to

differentiate them from the ordinary

words (Rajadhon, 1968). For instance,

to change a common word to be a

English Royal Words Ecclesiastic Royal Official Vernacular

I Kha-phra-phut-tha-

chao

At-ta-ma Khra-phom Chan,Phom

You Pha-phra-bat Phra-khun-chao Thun Khun, Thoe

Die Sadet-sawan-na-khot Mo-ra-na-phap Thung-kae-kram Tai

Chair Phra-thi-nang At-sa-na Thaen, Thi-nang Kao-i

Table 1 ComparisonofThaiWords



royalword, fornoun,aprefix“phra”

isadded,andaprefix“song”forverb.

Therefore, “Kao-i” (chair) becomes

“Phra-kao-i” for the royal word.

“Wing”(torun)becomes“Song-wing”

fortheroyalword.Thisisoneofvari-

ousrulesoftheuseofroyalwords.

B. The Applications of Royal

Words in Cultural and Religious Con-

text

l. The Royal Words in the Thai

Culture and Religion

Speaking of Thai culture, one

must distinguish between its two

principles but complementary and

mutually reinforcing aspects, namely

the classical court culture which in-

cludesBuddhistsart,andfolklore(the

popular or village culture). Most of

the classical Thais are originated in

or under the patronage of the Royal

court.Theclassicalcultureisreflected

on classical poetry, literature, drama,

painting,sculpture,andarchitecture.

Early literature was primarily

concernedwithreligion(Buddhismand

Hinduism)anduntil1850wasinverse

form. Indiapoeticstylesprovidedthe

patterns for Thai verse which was

written exclusively by the aristocracy

or royalty. The most important Thai

literary work is the Ramakien. This

uniquely Thai version of Hindu epic,

theRamayana,was also a source of

inspirationforclassicaldramatistsand

painters. The early Thai version of

Ramakien was lost with the destruc-

tionoftheAyutthaya.But,KingRama

I (King Buddha Yodfa Chulaloke) of

Bangkok rewrote it in 1798 and it

becamethesourceoftheThaicourtly

traditions. Royal words were used in

thepoeticstyleintheRamakienlitera-

turebecausethestorywasaboutthe

kings,queens,gods,andgoddesses.

Later on, King Rama II (King

Buddha Loetla Nabhalai) composed

theRamakienforclassicaldrama(The

Office of the Prime Minister, 1979).

Hewrotealsomanywell-knownThai

traditional literatures. Most of them

were stories dealt with kings and



13

queens, romantic nature, and divine

beings, which were inspired from

Buddhist and Hindumythologies (Ra-

jadhon,1986)

Besideswriting his ownworks,

King Rama II collaborated with court

poets, one of whom, Sunthon Phu,

a poetic genius and well-loved com-

moner, became one of the major

Thai literary figures. His works were

written in the common language but

theystillpreservedroyalwordswhich

wereeasilyunderstoodbyallclasses.

Hiswork became the first Thai litera-

ture which had national as well as

courtappeal(TheOfficeofthePrime

Minister,1979).

The royal words, therefore,

wereusedinallThaipoetsandlitera-

tureseven in the religious literatures,

such as Maha Chat Kham Thet, the

story of the Lord Buddha in His last-

birth-but-oneonearthbeforeHehad

attained His Buddhahood. Moreover,

Thai dramas both classic and folk

ones, performed the stories drawn

fromtheThaiwrittenliteratureswhich

made royalwordswidelyunderstood

by every class of people. The Thai

literatures and dramas as such indi-

rectly brought theway of life of the

royalty to the people. The stories

also inspired the people to love,

respect and give honor to the king

by the themes themselves (The

Office of the PrimeMinister, 1979). It

canbe said that royalwords are not

foreigntotheThais.

2. The Royal Words in the

Thai Way of Living

The royal language is the

meanstoexpresstheuniquerelation-

ship between the king and his sub-

jects in the Thai culture. In the Thai

way of living, the structural principle

represented on microcosmic scale

inthehouseandvillagecanbeseen

extendedlyup to the full complexity

in the organization of the nation

at large. Once more, the factor of

superior, age, status or achievement

prevails over all else as the criterion



for respectwhich is shownbymeans

oflanguage.

Above all, this respect for His

Majesty the King Bhumibol, the pre-

sentking,isevidentinhisphotographs

hanging in schools and offices where

one can find the short sentence or

verses in royal language expressing

the loyalty to the king, for instance,

“Song-phra-chaleoen” (Long live the

king).Eveninamotionpicturetheater

when to the accompaniment of the

Royal Anthem which is composed in

royalwords, theking’spicture ispro-

jectedonthescreen.Further,theking

istheheadoftheThainationalfamily.

One of the traditional names for the

monarch, in fact, is “Po-Mueang” or

“FatheroftheNation.”

There is probably no western

equivalent for the respect Thai

people feel for their king. Many vil-

lagers,forinstance,whohavereceived

gifts from the hands of the king

regard this as the singular event of

their lives (The Office of the Prime

Minister, 1979). When they speak to

thekingormakeconversationregard-

ing to the king, theyuse royalwords

properly. Thai affection has, in large

part, been inspired by the king’s

involvementwithhis subjects, a con-

cern evidences by the multitude of

projects he has initiated on their

behalf during hismore than 60 years

of rule. It has also been heightened

by his increasing personal contact

withhispeople.

Devotinghimselftopublicser-

vice, King Rama IX (King Bhumibol),

has brought themonarchy full circle

making himself as accessible to his

subjects as King Ramkamhaeng of

Sukhothai period was to the people.

KingBhumibol isreveredasthetradi-

tional symbol of universal on whom

ideal Buddhist kingship is modeled,

and is recognized as Thailand moral

leader.

Further,theRoyalThaiAnthem,

acclaiming theChakravatin ideal King

Bhumibol embodies, is played during



15

state occasion and public meetings.

Unlike other anthems whose lyrics

are often archaic or absolute, senti-

ments portrayed in the royal Thai

Anthem precisely mirror the feelings

of the Thai people towards the king;

composedinroyalwords:

I, slave of the Lord Buddha,

prostrate, my heart and head to pay

homage and give great blessings to the

Protector of the Land,one of the great

Chakri Dynasty.

Head of the Thai people, su-

preme in rank, I draw comfort from

your protection. Because of your gra-

cious care, all the people are blissful

and peaceful.

We pray that whatever you

wish for, fate will grant you according

toyour heart’s desire, to bring you

prosperity. We salute you!

Becauseofhisdedicatedefforts

tobetterlivesofhissubjects,thefeel-

ingsembodied in these lyricsarenot

posturedmouthingofrespectbutare

expressionsof genuine love thatKing

Bhumibol has engendered and con-

tinuestoelicitinhissubjectsthrough-

outtheland(TheOfficeofthePrime

Minister,1979).

ThroughoutThaihistory,espe-

ciallyduringBangkokperiod,Thaikings

(Rama I –Rama IX)have shown their

ChakravatinidealtoThaipeoplecom-

pletely. Therefore, the relationship

betweenThai kingandhis subjects is

partofThaiwayof living,which,one

ofvariousmeans,isexpressedinroyal

wordstoothermeans.

III. Brief History or the Catholic

Church in Thailand and the Adapta-

tion of the Royal Words in Prayers to

Address God

A. Brief History or the Catho-

lic Church in Thailand

Christianity was introduced to

Thailandinthe16thand17thcenturies

byPortugueseandSpanishDominican,

Franciscan, and Jesuit Missionaries.

The growth of the mission was very

evident during the reign of King



Narai (1955-1688) of the Ayutthayan

period, who opened the country to

theforeignersandgavealltheliberty

tothemissionariestopreachthegos-

pel(Chumsriphan,1990).Thepolicyof

King Naraiwastocounterbalancethe

influenceofthesecountiesbecauseof

the period of themaritime discovery

wasalsotheperiodofcolonialization.

AccordingtotheThais,thepur-

pose and aim of the foreigners, who

came toThailandwas tomakeprofit

togetthebenefitsoftradingandper-

haps to colonize Thailand as part of

theirempire.Therefore,theforeigners

were not trusted by the Thais and

this attitudewas generalized and ex-

tended also towards themissionaries

(Chumsriphan,1990).Further,therevo-

lution in1688andthepersecution in

thetimeofKing Phra Phetracha(1688-

1703) were really not suitable and

benign for evangelization. With the

anti-French, the king persecuted all

theChristians(Chumsriphan,1990).

Moreover, when the second

persecutionoccurredagainduringthe

reign of King Thaysra (l709-l733), the

missionaries were forbidden to leave

the capital. They were forbidden to

use the Thai and Pari Languages in

teachingofreligion. Inaddition,evan-

gelizationtotheThaiswasforbidden.

Furthermore, debate and criticism of

theBuddhistreligioninordertospread

the Good News were prohibited.

TheseweretheKing’sordersandwere

recordedonastoneplacedinfrontof

St.Joseph ChurchinAyutthaya(Chum-

sriphan,1990).

Nonetheless, Christianity was

affected again by the invasion of

Burma, and the fall of Ayutthaya

in 1767. Consequently, St. Joseph

Church was entirely burnt down.

Many Christians were brought to

Burma. However, during the reign of

King Taksin the situation of the

missionwasbetter.TheCatholicmis-

sionariescouldenjoyagoodrelation-

ship with the country, but some of

them were compelled to leave the



17

country and came back once again

during Bangkok period (Chumsriphan,

1990).

In 1848, during the reign of

King Rama II of Bangkok, the rela-

tionship between the Buddhist and

the Catholics was seriously broken

becauseoneofthebishopspublished

thebook“Putcha Wisatchana”(Ques-

tions andAnswer) inwhich it sharply

criticized Buddhism. The government

ordered a halt in the distributions of

thebookandthreatenedthemission-

aries with detention if they did not

comply(Chumsriphan,1990).

However, in 1856, during the

reignofKing Rama IV (King Mongkut),

a treatywas establishedwith France.

This treaty granted freedom to the

Thais to follow the religion of their

choice; and to the missionaries to

preach,constructtheseminary,found

schools and hospitals, and with the

facility to travel in the country. This

gavethemissionariesagreatzealand

enthusiasm to propagate Catholicism,

because, since theAyutthayanperiod

until this time, no such freedomhad

beengranted(Chumsriphan,1990).

During the reign of King Rama

IV, his imaginativediplomacyensured

thatThailandaloneremainedindepen-

dentwhileneighboringcountrieswere

helplessly toppled by the powerful

tides of the 19th century colonialism.

King Rama V (King Chulalongkorn) also

considered Thailand’s singular inde-

pendence by initiating the social

reforms imperative for vigorous mo-

dernization (The Office of the Prime

Minister, 1979). Thus, the aspirations

of Thailand to go in the course of

progressandmoderncivilizationmade

theBishopofBangkokunderstandthe

mission should give assistance and

cooperation in this course. Conse-

quently,heencouraged the response

inthefieldofeducation,healthcare,

andprintingpressformissionarywork

(Chumsriphan,1990).

Since then, the Catholic

Church’s mission has been develop-

ing rapidly invarietydirections.When



describing the Church to outsiders,

both clergy and lay leaders begin by

stressing the fact that theirmembers

areaminority.Eventhoughtherewere

merely about 30,000 Catholics (in

1994) which was less than 0.5% of

the total population of Thailand, as

a minority, Catholics do not show

signsofinferiority.Nevertheless,they

are active and project an influence

over society that goes beyond their

numbers(Manuel,1994).

Thailand is a unique coun-

trywhere religion, national pride and

politics are difficult to separate.Over

90 % of Thailand’s population is

Buddhistinvaryingdegrees.TheThais

tend to identify nationhood with

Buddhism: one country, one religion,

one king. However, with regard to

the Buddhists, the Catholic Church

is resisted any attemptmade by the

Church to inculturate. They consider

as Buddhist any Thai culture motif

or aspect that Christians may desire

to integrate in the expression of

their faith. Unfortunately, the Catho-

lics were accused of stealing from

Buddhism in a bid to win followers.

ThisattitudeforcestheChurch,some-

what, to postpone efforts to further

inculturation the Christian faith

(Manuel,1994).

B. The Adaptation of the

Royal Words in Prayers to Address

God

1. Characteristic of Royal Word

Using in Thai Sense

There are somemain aspects

taken from the analysis of Thai

his-torical-cultural background which

reveal the unique characteristic of

royal words using in Thai sense in

terms of relationship between the

addresseeandtheaddressers.

a.) Throughout the history of

Thailand, Thai kings adopted the

ideal Buddhist monarch Chakravatin,

akingofrighteousnesswhoabidedby

the ten kingly virtues (as mentioned

in section I), and the ideas of divine

kingshipwhichmadeThaikingstobe



19

sacred and incarnated from God to

rule the earthly kingdom. These

ideas encouraged their subjects to

give totally submissive respect to

the kings. Their loyalty was deeply

rooted in the hearts of Thai people

by the protection under the kings’

reign over the kingdom for their pro-

sperity, peace, and happiness which

had been given from the kingsmore

than 700 years. Royal words were,

thus, introduced foruse for thekings

because of their uniqueness in this

aspect. Moreover, Thai kings were so

regardedasalmightybecausethelives

of the people and fates were abso-

lutely in their hands. At the same

time,thekingsalsoweresokindand

moralthattheywereamodelofthe

holymen according to the five Bud-

dhist percepts (as mentioned in sec-

tion I.B.).

b.) DuringtheSukhothaiperiod,

the Thai Kings ruled their subjects as

the head of a family, a father-chil-

dren relationship, even at present

thisuniquecharacterisstillpracticed,

which placed the kings as “Father

of the Nation.” This father-children

relationship has been concretized by

the king’s personal contact with his

people. Thus, the Thai people love

their kings from their heartedly feel-

ings not the authority. By all means,

using royalwords to thekings, there-

fore,showtheinnerordeeperrespect

betweenfatherandchildren interms

oflove,honor,andgratitude.

2. The Adoption of the Royal

words in the Thai Catholic Church

The Thai Catholics, no doubt,

have personally experienced to be

the subject of the Thai king and it

cannot deny that such a relation-

ship between the king and the Thais

uniquely exists in their lives. At the

same time, they have both religious

experiences of who God is and the

relationship between God and them-

selves.



Interestingly, the qualities of

thekingasthekingofrighteousness,a

Buddhist Chakravatin monarch; and

as Rama (a Hindu God), are partly

those of Christian God. Further, the

ThaiCatholicsreferthesekinglyquali-

ties to visualize or figurize their God

in their personal prayers (a conversa-

tionwith God) so as to keep closely

in touch with God. Consequently,

royal words are both simultaneously

and automatically drawn out from

theirheartseitherconsciouslyorsub-

consciously as personal prayers in

addressing God. Therefore, it seems

totheThaiCatholicsthatroyalwords

are far better suited than others.

For this reason, all Bible, religious

materials, and prayers use royal

words whatever, wherever or when-

evertheymentionorrefertoGod.

IntheGospel,however,Jesus’

use of the very intimate, non-royal

word “Abba” for God (cf. Mt. 14:36)

was recommended to address God

for personal relationship. This aspect

can be led to have an idea that the

useofroyalwordswillcreatedistance

between God and the people. This

maybetrueinnon-Thaicultures,but

asrationallypresentedintheprevious

sections,royalwordsaretheessential

expression of the Thais. Thus, Abba

(or Daddy) and Phra-bi-da (Almighty

Father),forinstance,conveythesame

sentimental meaning for the Thai

Catholics since the father-children

relationship is hidden or concealed

intheexpressionsofroyalwords.

3. Examples of the use of the

Royal Words in Christian Prayers

This section presents three

common prayers: Our Father, Hail

Mary, and Come, the Holy Spirit, to

illustrate the use of the royal words

inprayers. Brief explanationsarealso

givenaftereachprayer,asfollows:



21

The English Version* (1) Our Father who art in heaven, (2) hallowed be Thy name. (3) Thy Kingdom come.(4) Thy wilt be dome on earth, as it is in heaven. (5) Give us this day our daily bread,

(6) and forgive us our tres-passes,(7) as we forgive those who trespass against us,(8) and lead us not into temptation,

(9) but deliver us from evil. Amen.

Phonetic Transcription**

(1) Khatae phrabida khong khaphrchao thang lai phra-ong sathit nai sawan(2) Phranam pra-ong chong pen thi sak- kara(3) Phra-anachak chong ma thung(4) Kho hai thuk sing pen pai tam nam- phathai nai phandin muean nai sawan(5) Kho prathan a-han prachamwan kae khachao thang lai nai wanni(6) Prod yokthot khaphrachao(7) muan khaphrachao yok hai phu-uen

(8) Ya ploi hai khaphrachaothuk pha- chon(9) Tae prod chuai hai phon phai Amen

*Klein(2000)

**UsingRoyalThaigeneralsystemoftranscriptionoftheThaiRoyalInstitute(1978)

a.) OurFather(KhataePhrabida)

TheThaiVersionwithThai Scripts (Usingaversionof anofficialRomanCatholic

Prayersin1978)

ขาแตพระบดาของขาพเจาทงหลาย พระองคสถตในสวรรค พระนาม พระองคจงเปนท

สกการะ พระอาณาจกรจงมาถง ขอใหทกสงเปนไปตามนำพระทย ในแผนดนเหมอนในสวรรค

ขอประทานอาหารประจำวน แกขาพเจาทงหลายในวนน โปรดยกโทษแกขาพเจาเหมอนขาพเจา

ยกใหผอน อยาปลอยใหขาพเจาถกประจญแตโปรดชวยใหพนภยอาแมน



Explanation:

(1)Phra-bi-da (God, the Father):

PhraisaprefixaddedtoanyThaicom-

monword (noun), or Pali, or Sanskrit

wordtoinnovatearoyalword.Phrais

alsoanounreferredtoLordBuddha,

oraroyalnameinshort.

Kha-phra-chao, an abbrevia-

tionofkha-phra-phut-tha-chaowhich

literally means “a servant of Lord

Buddha”, is to use for an addresser

whoreferstooneselfwhenheorshe

addressestothekingorgods.

Phra-ong (Your majesty) is

composed of a prefix Phra and Ong

(body), referring to the second or

thirdpersonintheroyalwords.

Sa-thit (to live in the upper

regionsorspiritualdwelling) refersto,

thereby,royalactionsorpresenceina

highestplacelikepalaceorheaven.

Sa-wan (heaven, paradise) is

aSanskritword,referringtotheplace

where gods, angels, deceased kings,

andholymenorwomenlive.

(2) Phra-nam means “royal

name”, composedofPhra,andNam

(name).

Sak-ka-ra (to pay homage to,

to worship) is used for the king and

sacredthingsorpersons.

(3) Phra-a-na-chak literally

meansa“royal kingdom.”

(4)Nam-pha-thaimeans“royal

will”which“pha-thai” literally refers

tothe“royal heart”andthus,“Nam-

pha-thai”toroyaldisposition,sympa-

thy,kindness,andclemency.

(5) Pra-than (to give, confer,

bestow) with a word “kho” (to beg,

plead or beseech) refers to humbly

askingthekingtogranttheaddressees,

butwithoutobligationof the addres-

sor,whichtheylackorneed.



23

Explanation:

Mary is the Mother of God,

JesusChrist.Theroyalwordsarealso

addressedtoherinprayer.

(1) Wan-tha(tosalute,togreet)

is used for king, queen or sacred

object,andpersonaswell.

The English Version*

(1) Hail, Mary, full of grace; the Lord is with thee;

(2) blessed art thou among women, and blessed is the fruit of thy womb, Jesus. (3) Holy Mary, Mother of God, pray for us sinners, now and at the hour of our death. Amen.

Phonetic Transcription** (1) Wantha Maria piam duai phrahatsa- than Phrachao (Phrasawami) sathit kap than(2) Phu mi bun kwa ying dai dai lae Phra Yesu o-rod khong than mi bun nakna(3) Santa Maria phramanda khong phrachao Prod phawana phuea rao khon bapBad ni laemuea cha tai Amen.

Phra-hat-sa-than is a combi-

nation of prefix Phra and Hatsathan

(grace) whichliterallymeans“a royal

gift of gladness and rejoicing.”Infact,

thewordPhrahatsathan is innovated

by theCatholicChurchbasedon the

rulesappliedforroyalusage.

*Klein(2000)

**UsingRoyalThaigeneralsystemoftranscriptionoftheThaiRoyalInstitute(1978)

b.) HailMary(WanthaMaria)

TheThaiVersionwithThaiScripts (AversionofBishopLouisChorin)

วนทามารอาเปยมดวยหรรษทานพระเจา(พระสวาม)สถตกบทานผมบญกวาหญงใดๆ

และพระเยซโอรสของทานทรงบญนกหนาสนตะมารอามารดาพระเจา โปรดภาวนาเพอเราคน

บาปบดนและเมอจะตายอาแมน



Phra-sa-wa-migenerallymeans,

inThaiusage,“royal husband.”Asa

matter of fact, based on the root of

the word in Pali and from Hinduism,

it refers to lord, master, owner, or

supremacy, etc. Originally, Bishop

Chorin, who composed this version,

intentionally translated it from word

“Dominus and Lord” in a sense of

“God,theFather”not“God,theSon.”

To avoid a misconception, the word

Phrachao (God) ispopularly replaced

andwidelyusedinstead.

(2) Phra-Ye-su refers to the

name of Jesus in Thai. A prefix Phra

isaddedtoroyalizeaperson’sname.

O-rod and Phra-o-rod both

means“royal son.” A former is used

inthisprayer.

(3) Phra-man-da,whichliteral-

lymeans“the mother of king or queen

or of royal Children,”isacombination

ofPhraandMan-da (mother).

This prayer does not apply a

royalwordtoMary’sname,Phra-nang

Maria. “Phra-nang” is a royal title to

put in front of female names, which

refers to the queen or the high rank

princess. There is one reason, how-

ever, to omit the royal title of Mary

in this prayer. The words “Wantha”

and “Santa” which precede Mary’s

name indicate an equivalent status if

theyreferMaryasaholyperson ina

religioussense.

c.) Come,theHolySpirit(ChoenSadetMaPhrachitchao)

TheThaiVersionwithThai Scripts (Usingaversionof anofficialRomanCatholic

Prayersin1978)

เชญเสดจมาพระจตเจาขา เชญมาสถตในดวงใจสตบรษ และบนดาลใหเรารอนดวย

ความรกตอพระองค โปรดสงพระจตของพระองค และสรรพสงจะอบตขนมา แลวพระองคจะ

นมตแผนดนขนใหมขาแตพระเปนเจาพระองค(ทรง)สอนใจสตบรษดวยความสวางของพระจต

ขอใหเราซาบซงในความเทยงตรงดวยพระจตนน และใหไดรบความบรรเทาจากพระองคเสมอ

เดชะพระครสตเจาอาแมน



25

The English Version*

(1) Come Holy Spirit, fill the hearts of your faithful

(2) and kindle in them the fire of your love.(3-4) Send forth your Spirit, and they shall be created. And You shall renew the face of the earth.

(5) O, God, who by the light of the Holy Spirit, did instruct the hearts of the faithful, (6-7) grant that by the same Holy Spirit we may be truly wise and ever enjoy His consolations through Christ, Our Lord. Amen.

Phonetic Transcription**

(1) Choen sadet ma Phrachitchao kha choen ma sathit nai duang chai sat- taburut(2) lae bandan hai raoron duai khwam rak to phra-ong.(3) Prod song Phrachit khong phra-ong lae sapphasing cha u-bat khuen ma(4) Laeo phra-ong cha nimit phandin khuen mai(5) Khatae Phrachao phra-ong son chai sattabutut duai khwam sawang khong Phrachit.(6) Prod hai rao sap sueng nai khwam thiang trong duai Phrachit nan.(7) lae hai dai rup khwam banthao chak phra-ong samoe Amen.

* Klein(2000)**UsingRoyalThaigeneralsystemoftranscriptionoftheThaiRoyalInstitute(1978)

Explanation:

(1) Sa-det (to go, to come, to

proceed)isthetermofaking’sbeing.

Phra-chit-chao (the Holy Spirit)

is composedofPhrachit, (royal heart

or spirit) and word Chao (a suffix

added to a certainnameor noun so

that to refer to a royalty, prince, or

lord) which the Catholics innovated

for a special purpose in referring to

the Holy Spirit by using the rules of

creatingaroyalword.



(2) Ban-dan (toordain,topre-

destine,todestine)isusedbytheone

whohaspowerandauthoritysuchas

God, king, queen, prince, etc. to per-

formanactof,forinstance,creation.

(3) U-bat(tooccur,tohappen)

is awordwhich refers to a divine or

kingly act in a process or the result

ofaction(s)assuch.

(4) Ni-mitorNe-ra-mit (tocre-

ate) is an exclusive word for God’s

power,usedinliterature.

(5) Song-son (to teach, to in-

struct)iscombinedwithSong, aprefix

to royalize a common verb and Son

(toinstruct).Intheroyalwords,apre-

fixSong isalwaysadded to themain

verbinordertoindicatearoyalaction.

But,inthisprayer,Songwasomitted.

Also, this Prayer of the Holy

Spirit uses the royal words, but not

every word because the rhyming of

the prayer needs to be preserved.

Even though this prayer does not

applytheroyalwordsinsomeplaces,

thenuancesstill refer to thatofGod

orakingbecausetheyareusedonly

in literature, for instance, choen ma

sathit, which literally means “please

come to exist,” whilechoen ma song

sathit, a royal word, conveys the

samemeaning as such. Evenwithout

theword“Song,”theformer isnever

used in an ordinary language, and

thus,itisexclusivelyusedforGod.

Conclusion

Asaconcludingsectionofthis

paper,threeviewpointsarepresented:

the advantage aspect, the disadvan-

tageaspect,andthepastoralperspec-

tive,arising fromtheuseof the royal

wordsinprayers.

TheAdvantageAspect

The royal language used in

Thai culture has been one of the

unique means of communication

between the king and his subjects

throughout theThai history since the

12th century. The language itself is

theofficialbutatthesametimesen-



27

timentalexpressionofan interiorand

deeper relationship of the addressor

totheaddressee,intermsofrespect,

loyalty, love, paternality, and grati-

tude. This language cannot be used

toaddressotherthantheroyalty.

Further, the king is the center

of unity of royal kingdom of Thai

people,usingacommon language to

addresstheThaiking isunacceptable

to theThaisbecause it is against the

true feelings and perception towards

the Thai kingship. Since God is the

supreme Divine Being, who is the

most reverenced and the almighty,

it is thus true to God as well. The

royal words, which are richly filled

withmeaningmore than other lower

level Thai language, therefore,

become the best and most suitable

means of addressing God in the Thai

Catholic faith, especially in prayers.

Thus,whenJesuscalledGod“Abba,”

itisnotsignificantlyandessentiallydif-

ferentfromPhrabidaintheThairoyal

language.

TheDisadvantageAspect

Theroyalwords,naturally,make

a sentence rather long, for example,

tosay“God walks.” IntheThaicom-

mon language is “Phrachao doen,”

whereas in the royal language it is

“Phrachao sung sadet phraratcha-

damnoen.” Onewordisprobablycom-

posedat least five to ten syllables if

wedo notmake abbreviation of any

word. Another difficulty in using

words of royalty is the sound-simila-

ritywhichcouldresult inwrongcom-

munication, for instance, Phra-ong

(Yourmajesty) and Kha-phra-ong (“I”

orliterally“a servant of your majesty”)

can bemixed up in conversation for

the listener. In addition, to be able

tocorrectlyorperfectlyusetheroyal

language needs also to have good

education because there are many

rulesofusage.

ThePastoralPerspective

Thai grammar is partly adapt-

ed from Sanskrit and Pali languages



which are still complicated to learn

andproperlyuseformanyThais.Usage

of the royal language is similarly and

evenmorecomplex.Intheliteratures

of the Catholic Church, even though

there are widely used royal words

to address God, many mistakes are

often seen in terms of proper usage

of grammar andpatterns. For exam-

ple, it is unnecessary to prefix some

of royal verbs, but generally “non-

royal verbs,”with “Song,” and some

of royal nouns with “Phra” in order

to royalize them. The rules of “Ra-

chasap” must be followed carefully.

Otherwise,theywillberedundant.

Moreover, since the origin of

the royal language is derived from

theBuddhistconceptofmonarchand

Hindu ideas of divine-kingship, some

of the royalwordsarenotfitor suit-

ableforGodintheCatholicfaith.For

instance, the word “Kha-phra-chao”

isanabbreviationof“Kha-phra-phut-

tha-chao” which literally means “a

servant of Lord Buddha.” Thisword,

however, is used in the prayer “Our

Farther.”ItisagravemistakeforGod

isnottheLordBuddha.

However, if the Catholic

Churchismoreawareofthesepoints

mentioned above as examples, the

ThaiCatholicwillunderstandandbe-

nefit fromusing thewords of royalty

in prayers as the Thai Buddhist can

also enjoy and appreciate the royal

wordsintheirreligion.

In conclusion, using the royal

words to address God in the Thai

CatholicChurch,especially inprayers,

is an example which has illustrated

that faith isembodiedandexpressed

in and through culture. This aspect

should be analyzed systemically in

further details to re-affirm the fact

that the Catholic faith can be pro-

pagatedverywell in theThai society

which isrooted inBuddhism.Further-

more, toperceiveandappreciatethe

values of Thai culture and to apply



29

them wisely in the Catholic Church

is fully an advantage of inculturation

emphasized in documents of the

VaticanII.

References

CatholicBiblicalAssociationofAmerica.

(1970). The new American

bible. NewYork:CatholicBook

Publication.

Chumsriphan, Surachai. (1990). The

Great Role of Jean-Louis Vey,

apostolic Vicar of Siam (1875-

1909), intheChurchHistoryof

Thailand during the Reforma-

tionPeriodofKingRamaV,the

Great(1868-1910).Unpublished

doctoraldissertation,Rome.

Hoskin,John.(1987).A guide to Thai-

land: The Kingdom of Siam.

Bangkok:AsiaBooks.

Klein,Peter.(2000).TheCatholic source

book: A comprehensive col-

lection of information about

the Catholic Church (3rd ed.).

Orlando:Brown-Roa.

Manuel, Agusto L. (1994). Thailand:

Small church big mission.

World Mission, April-May: 22-

34.

Rajadhon,PhyaAnuman.(1963).Essay

on Thai folklore. Bangkok:

DuangKamol.

The Office of the Prime Minister.

(1979).Thailand into the 80’s.

Bangkok:Author.

TheOfficeofthePrimeMinister.(1990).

Thailand in brief.Bangkok:Thai

WattanaPanich.

TheThaiRoyal Institute. (1989).Royal

Thai general system of tran-

scription.Inanofficialpublica-

tionoftheThaiRoyalInstitute,

January 11, 1989: Bangkok:

Author.

การศกษาเครองมอประเมนและตวชวดทเกยวของกบการพฒนาดานจตวญญาณตามหลกธรรมคำสอน

ของครสตศาสนา1

The Study of The Assessment Tools and The Indicators Related to Spiritual Development

Based on Catholic Catechism

1 งานวจยนไดรบทนสนบสนนจากสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ผานทางมลนธสดศร-

สฤษดวงศ

บาทหลวงสมชย พทยาพงศพร* บาทหลวงในครตศาสนาจกรโรมน

สงฆมณฑลจนทบร

บาทหลวงเจรญ วองประชานกล* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก

สงฆมณฑลราชบร

* หวหนาสาขาวชาครสตศาสนศกษา


บาทหลวงวฒชย อองนาวา* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก


พเชษฐ รงลาวลย* รองผอำนวยการศนยวจยคนควาศาสนาและ

วฒนธรรม วทยาลยแสงธรรม

* อาจารยประจำคณะมนษยศาสตร


ทพอนงค รชนลดดาจต* ผชวยผอำนวยการและนกวจยประจำ

ศนยวจยคนควาศาสนาและวฒนธรรม


Rev.Somchai Pitthayapongporn* Reverend in Roman Catholic Church,

Chantaburi Diocese.

Rev.Charoen Vongprachanukul* Reverend in Roman Catholic Church,

Ratchaburi Diocese.

* Head of Department of Christian Studies,

Saengtham College.

Rev.Wuttichai Ongnawa* Reverend in Roman Catholic Church,

Ratchaburi Diocese.

Pichet Runglawan* Deputy Director of Religious and

Cultural Research Centre,

Saengtham College.

* Lecturer at Saengtham College.

Thip-anong Ratchaneelatdachit* Assistant Director and

Researcher at Religious and Cultural

Research Centre, Saengtham College.


สมชย พทยาพงศพร และคณะ

31

การวจยครงนเปนการพฒนาตวชวดการพฒนาดานจตวญญาณ

ตามหลกธรรมคำสอนของครสตศาสนา มวตถประสงคเพอ 1) ศกษา

ทบทวนงานวจยวาดวยเครองมอประเมนและตวชวดทเกยวของกบการ

พฒนาดานจตวญญาณ ตามหลกธรรมคำสอนของครสตศาสนา ทงใน

และนอกประเทศ2)สงเคราะหตวชวดดานจตวญญาณตามหลกธรรม

คำสอนของครสตศาสนา จากการทบทวนงานวจยทงใน และนอก

ประเทศ3)พฒนาตวชวดดานจตวญญาณตามหลกธรรมคำสอนของ

ครสตศาสนา

ผลการวจย พบวา ตวชวดการพฒนาดานจตวญญาณตาม

หลกคำสอนครสตศาสนาแบงไดเปน2ระดบคอ1)การกลบใจและ

2)การดำเนนชวตตามคำแนะนำของพระวรสารโดยแบงไดเปน7ดาน

ประกอบดวยตวชวด ทงหมด 55 ตวชวด ทงน มคาความเหมาะสม

ในการเปนตวชวดดานจตวญญาณ ตามหลกธรรมคำสอนของครสต-

ศาสนาดงตอไปน

1. มตของการกลบใจดานสตปญญา (Intellectual Conver-

sion)ประกอบดวยตวชวดจำนวน6ตวชวดมคาเฉลยความเหมาะ-

สมอยในระดบมาก(X=3.91)

2. มตของการกลบใจดานอารมณ (AffectiveConversion)

ประกอบดวยตวชวดจำนวน6ตวชวดมคาเฉลยความเหมาะสมอยใน

ระดบมาก(X=4.07)

3. มตของการกลบใจดานศลธรรม (Moral Conversion)

ประกอบดวยตวชวดจำนวน8 ตวชวด มคาเฉลยความเหมาะสมอย

ในระดบมาก(X=4.21)

4. มตของการกลบใจดานศาสนา (Religious Conversion)

ประกอบดวยตวชวดจำนวน4ตวชวดมคาเฉลยความเหมาะสมอยใน

ระดบมาก(X=4.07)

บทคดยอ

การศกษาเครองมอประเมนและตวชวดทเกยวของกบการพฒนาดานจตวญญาณตามหลกธรรมคำสอนของครสตศาสนา


5. การดำเนนชวตดวยความยากจน ตามคำแนะนำของพระ-

วรสาร ประกอบดวยตวชวด จำนวน 10 ตวชวด มคาเฉลยความ

เหมาะสมอยในระดบมาก(X=4.12)

6. การดำเนนชวตดวยความบรสทธ ตามคำแนะนำของพระ-

วรสาร ประกอบดวยตวชวด จำนวน 9 ตวชวด มคาเฉลยความ


7. การดำเนนชวตดวยความนอบนอมเชอฟง ตามคำแนะนำ

ของพระวรสาร ประกอบดวยตวชวด จำนวน 5 ตวชวด มคาเฉลย

ความเหมาะสมอยในระดบมาก(X=4.26)

อยางไรกตาม การพยายามใชเครองมอเชงปรมาณ เพอวด

สงซงเปนนามธรรมนนอาจไมสามารถวดไดถกตองหรอสมบรณพรอม

เครองมอและตวชวดทไดจากการวจยน จงเปนเพยงเครองมอทพฒนา

ขนในขนแรกซงยงตองการการพฒนาอกในโอกาสตอไปเพอใหสงท

ไมสมบรณน เขาใกลความสมบรณมากยงขน เทาทความสามารถของ

มนษยจะกระทำได

คำสำคญ : 1)เครองมอและตวชวด2)จตวญญาณ3)คาทอลก

This research aimed at developing a set of indi-

cators of spiritual development based on the Catholic

catechism.Thepurposesofthisresearchare:1)Toreview

bothnationaland international researchesonassessment

tools related to spiritual development based on Catho-

liccatechism.2)Tosynthesizeasetofspiritual indicators

fromnationaland international research reviewbasedon

Abstract



33

Catholic catechism. 3) To further develop the spiritual

indicatorsbasedontheCatholiccatechism.

Theresearchfindingsareasfollows:

Theindicatorsofspiritualdevelopmentaredivided

into two levels. 1) Conversion 2) Lifestyle as guided by

theGospelvaluesanddividedintosevenareasconsisting

of55indicators.

1. DimensionofIntellectualConversion.Thisconsists

ofsixindicatorsanddemonstratesahighlevel(X=3.91)

2. DimensionofAffectiveConversion.This consists

ofsixindicatorsandshowsahighlevel(X=4.07)

3. DimensionofMoralConversion.Thisconsistsof

eightindicatorsandshowsahighlevel(X=4.21)

4. DimensionofReligiousConversion.This consists

offourindicatorsandshowsahighlevel(X=4.07)

5. Simple lifestyle in accordance with the Gospel

values. This consists of nine indicators and shows a high

level(X=4.12)

6. A life of purity in accordance with the Gospel

values.Thisconsistsoffiveindicatorsandshowsahighlevel

(X=4.26)

7. Alifestyleofobedienceinaccordancewiththe

Gospelvalues.Thisconsistsoffiveindicatorsandshowsa

highlevel(X=4.26)

However, the attempt to use a quantitative in-

strument tomeasure things thatareabstractmaynotbe



accurate. The instruments and the indicators from this

research are only at the first step. Further development

is required in order to render complete what has been

incompleteasmuchaspossible.

Keywords : 1)InstrumentsandIndicators2)Spiritual

3)Catholic



35

หลกการและเหตผล

ระบบสขภาพคนเคยกบเรองสขภาวะ

ทางกายทางจต และทางสงคม แตยงไมชดเจน

เกยวกบประเดนการพฒนาจตหรอสขภาวะ

ทางปญญาหรอสขภาวะทางจตวญญาณ

โดยเปนทยอมรบทวกนวา สขภาวะทางปญญา

หรอสขภาวะทางจตวญญาณนาจะเปนองค

ประกอบสำคญทสามารถเตมเตมหรอเขามา

ชวยใหการขบเคลอนระบบสขภาพเพอสข-

ภาวะทดนนครบองครวมอยางแทจรง

เปนทนายนดวามการเคลอนไหว

เกยวกบประเดนการพฒนาจตหรอสขภาวะ

ทางปญญาหรอสขภาวะทางจตวญญาณอยาง

กวางขวางทงในระดบสถาบนองคกร มหา-

วทยาลย โรงพยาบาลระดบตางๆ ทงโรงเรยน

แพทย โรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป

โรงพยาบาลชมชน ศนยสขภาพชมชน และ

สถานอนามย รวมทงสถาบนหรอองคกรท

ไมไดทำงานกบระบบสขภาพโดยตรง หรอ

มลนธหรอองคกรเอกชนตางๆแตละภาคสวน

มกระบวนทศน วธทำงาน ผลลพธ บทเรยน

และเรองราวความสำเรจหลากหลายเปนท

ประจกษทวไป

อยางไรกตามความเคลอนไหวเหลา

นยงขาดเครองมอประเมนและตวชวดท

เหมาะสม เครองมอประเมนและตวชวดใน

หลายๆกรณเปนเรองยากและจำกดความคด

หรอวธทำงานของบคลากร เพราะมงเนนการ

วดผลลพธจนเกนพอดเครองมอประเมนและ

ตวชวดในประเดนการพฒนาจตหรอสขภาวะ

ทางปญญาหรอสขภาวะทางจตวญญาณไม

ควรเปนไปเพอการวดผลลพธ แตควรเปนไป

เพอการกระตนพฒนาหรอเออตอการพฒนา

ชวยใหบคลากรสามารถดำเนนชวตไดอยางม

ความสข

มลนธสดศร-สฤษดวงศ ไดเหนความ

สำคญของการพฒนาจตเพอสขภาพเหนได

จากในป พ.ศ. 2551 แผนงานพฒนาจตเพอ

สขภาพ มลนธสดศร-สฤษดวงศไดจดกระบวน

การแลกเปลยนเรยนรและจดการความรเรอง

การพฒนาสขภาวะทางปญญาระหวางโรง-

พยาบาลตางๆเกดการสงเคราะหความรและ

หมนเกลยวความรจนกระทงประสบความ

สำเรจระดบหนง

เชนเดยวกบศนยวจยคนควาศาสนา

และวฒนธรรม วทยาลยแสงธรรม อ.สามพราน

จ.นครปฐม ทกอตงใน พ.ศ. 2527 ใหเปน

ศนยการศกษาคนควาวจยคำสอนและวฒน-

ธรรมของศาสนา ภายใตแนวทางของครสต-

ศาสนา ภารกจสำคญประการหนงของศนย

วจยคนควาศาสนาและวฒนธรรม วทยาลย

แสงธรรม คอ การเปนแหลงศกษาเรยนรดาน



วฒนธรรมและหลกธรรมคำสอนของศาสนา

โดยเฉพาะการสงเสรมการศกษาคนควา

สรางองคความร อาศยกระบวนการวจยและ

เผยแพรองคความรดงกลาว เพอการพฒนา

ดานจตวญญาณ รวมทงการสรางและพฒนา

เครอขายหรอองคกรศาสนา เพอสงเสรมให

สงคมใสใจและมแหลงเรยนรในการพฒนา

ดานจตวญญาณยงขน โดยเฉพาะการเปน

แหลงรวบรวมและสบคนเอกสารและงานวจย

เรองเครองมอประเมนและตวชวดทเกยวของ

กบการพฒนาดานจตวญญาณตามหลกธรรม

คำสอนของครสตศาสนา ทงภายในและนอก

ประเทศ นำสการสงเคราะหและพฒนาตวชวด

และเผยแพรแกบคลากรของครสตศาสนาและ

ผสนใจทวไป

ความจำเปนเหลานเรยกรองใหเกด

การศกษาในครงนเพอนำไปสการสงเคราะห

ความรเกยวกบการพฒนาดานจตวญญาณ

ของผใหบรการและผรบบรการในระบบบรการ

สขภาพโดยอาศยการทำงานเปนเครองมอ

สำคญ อยางไรกตามการศกษาครงนไมไดเนน

ทการศกษาตวบงชเพอวดผลลพธ แตเปนไป

เพอการกระตนการพฒนาหรอเออตอการ

พฒนา ชวยใหบคลากรสามารถดำเนนชวตได

อยางมความสข อกทงเพอขยายผลการศกษา

ครงนไปสกลมเปาหมายอนๆ ในสงคมไทย

ตอไป

วตถประสงค

1. เพอศกษาทบทวนงานวจยวาดวย

เครองมอประเมนและตวชวดทเกยวของกบ

การพฒนาดานจตวญญาณตามหลกธรรม

คำสอนของครสตศาสนาทงในและนอกประ-

เทศ

2. เพอสงเคราะหตวชวดดานจต-

วญญาณ ตามหลกธรรมคำสอนของครสต-

ศาสนา จากการทบทวนงานวจยทงในและนอก

ประเทศ

3. เพอพฒนาตวชวดดานจตวญ-

ญาณ ตามหลกธรรมคำสอนของครสตศาสนา

ใหเหมาะสมกบบรบทของสงคมไทย

ผลทคาดวาจะไดรบ

1. ไดองคความรวาดวยเครองมอ

ประเมนและตวชวดทเกยวของกบการพฒนา

ดานจตวญญาณ ตามหลกธรรมคำสอนของ

ครสตศาสนาทงในและนอกประเทศ

2. ไดตวชวดดานจตวญญาณ ตาม

หลกธรรมคำสอนของครสตศาสนาทเหมาะสม

กบบรบทของสงคมไทย

นยามศพทและรปแบบการอางองเอกสาร

1. นยามศพท

เพอใหเกดความเขาใจความหมายของ



37

คำบางคำทใชในงานวจยครงน ผวจยกำหนด

ความหมายของคำตางๆ โดยเรยบเรยงจาก

หนงสอ สารานกรมศาสนาครสตคาทอลก

(มนส,1983)คนในทรรศนะของพทธศาสนา

อสลามและครสตศาสนา (เสร และคณะ,

2524) และ Dictionary of Philosophy

(Peter,1981)ดงน

การไถบาป(Redemption)คอการ

ทพระเยซครสตไดทรงมอบชวต แบบอยาง

และคำสอนของพระองคเพอใหมนษยไดพบ

ทางกลบไปสพระเจา อาศยพระทรมาน การ

สนพระชนมและการกลบคนพระชนมชพของ

พระองค

การเผยแสดง (Revelation) หมายถง

การทพระเจาทรงเผยแสดงพระองคเองแก

มนษย เพอใหมนษยบรรลสความรอด โดย

การเผยแสดงสำคญทสด คอ ทางพระเยซ-

ครสตเจา และถายทอดการเผยแสดงโดยผาน

ทางพระวาจาธรรมประเพณและอำนาจการ

สอนทางการของครสตศาสนจกร

กระแสเรยก(Vocation)หมายถงการ

ทพระเจาทรงโปรดใหมนษยแตละคนแสวง-

หานำพระทยของพระองคในการบรรลถง

ความรอด โดยแยกไดสองประเภท คอ ใน

ฐานะเปนผตดตามทใกลชด (นกบวช) หรอ

ฆราวาส

ขอความเชอ (Dogma) หมายถง

หลกธรรมทางศาสนาซงพระสนตะปาปาและ

บรรดามขนายก ประกาศอยางเปนทางการ

วาเปนความจรงทางศาสนาทครสตชน (คา-

ทอลก) ตองเชอ เพราะถอเปนความจรงท

พระเจาทรงเผยแสดงผานทางครสตศาสนจกร

และถอวาขอความเชอเหลานนเปนความจรง

ทไมผดพลาด

บาป (Sin) หมายถง การทำผดตอ

พระเจาและเพอนมนษย โดยรตวและเตมใจ

โดยมองทงดานสภาพจตใจและการกระทำ

ภายนอกดวย

บาปกำเนด(OriginalSin)หมายถง

บาปทมตดตวมนษยทกคนตงแตเกดมา อน

เปนเหตใหมนษยมแนวโนมทจะทำบาปอย

เสมอ บาปดงกลาวสบเนองมาจากบาปของ

อาดมและเอวา ซงเปนบาปแรกของมนษย

(การไมเชอฟงและการเลอกตวเองแทนท

พระเจา) และบาปนนตกทอดมาสมนษยคน

อนๆ ในฐานะเปนลกหลานของอาดมและเอวา

พระคมภรไบเบล(Bible)หมายถง

หนงสอทบนทกเรองราวการเผยแสดงของ

พระเจาแกมนษย โดยแบงออกเปนสองภาค

คอ พนธสญญาเดม (45 เลม) และพนธ-

สญญาใหม(27เลม)รวมเปน72เลมครสต-

ชนเชอวาพระคมภรฯ เปนหนงสอบนทกประ-



วตศาสตรแหงความรอดโดยผเขยนไดรบการ

ดลใจจากพระเจา

ครสตศาสนจกร (The Church)

หมายถงมวลครสตศาสนกชนทรวมกนเปน

ประชาคมและเปนสถาบน โดยมผนำทาง

ศาสนา โดยมฐานนดรตามลำดบขนดงน คอ

พระสนตะปาปา (Pope) มขนายก (Bishop)

บาทหลวง(Priest)และสตบรษ

พระสนตะปาปา(Pope)หมายถง

มขนายกแหงโรม(BishopofRome)ซงถอ

เปนประมขสงสดของชาวครสต นกายโรมน

คาทอลกเชอวาเปนผสบตำแหนงจากนกบญ

เปโตร ทงนโดยการแตงตงของพระเยซครสต

เองไดรบสทธอำนาจสงสดจากพระเจา

พระหรรษทาน (Grace) หมายถง

พระพรของพระเจาทประทานแกมนษย เพอ

ชวยใหมนษยไปสความรอดพน

ศลศกดสทธ(Sacrament)หมายถง

พธกรรมของครสตศาสนา อนเปนเครองหมาย

ภายนอกเพอแสดงออกถงความสมพนธของ

ศาสนกกบพระเจา เปนเครองหมายถงการ

ประทานพระหรรษทานของพระเจาในนกาย

โรมนคาทอลกม 7 ศล คอ ศลลางบาป ศล

กำลง ศลมหาสนท ศลอภยบาป ศลสมรส

ศลบวชและศลเจมคนไข

สภาสงคายนา(Council)หมายถง

การประชมบรรดามขนายก ผนำศาสนาและ

ผเชยวชาญ โดยมพระสนตะปาปาเปนผเรยก

และเปนประธานทประชม จนถงปจจบนม

สภาสงคายนารวมทงสน21ครง

สภาสงคายนาวาตกนครงท 2 (Va-

ticanCouncilII)เปนสภาสงคายนาครงลา

สดของศาสนาครสต นกายโรมนคาทอลก จด

ขนทกรงโรมระหวางป ค.ศ. 1963 – 1965

โดยพระสนตะปาปาเรยกบรรดามขนายก

ทกองคทวโลกประมาณ3,000กวาองค รวม

ทงผแทนบาทหลวง นกบวช ฆราวาส และผ

เชยวชาญทางดานตางๆ เขารวมเปนทปรกษา

และผสงเกตการณ เพอปรบปรงคำสอนและ

แนวคดทางศาสนาใหเขากบการเปลยนแปลง

ของสงคมในปจจบน

อำนาจการสอนทางการของครสต-

ศาสนจกร(Magistery)หมายถงภาระหนาท

ในการอธบายความอยางถกตองเกยวกบพระ-

วาจาของพระเจา ซงอำนาจนกระทำในนาม

ของพระเยซครสตเจา ซงมอบหมายไวแก

บรรดามขนายก โดยรวมเปนหนงเดยวกบ

ทายาทของนกบญเปโตร หรออกนยหนง

มขนายกแหงกรงโรม คอ สมเดจพระสนตะ-

ปาปา โดยถอวาอำนาจการสอนทางการฯ น

ไมผดพลาด และถอเปนการเผยแสดงของ

พระเจา



39

การสงเคราะหตวชวดดานการพฒนาจต-

วญญาณตามหลกธรรมคำสอนของครสต-

ศาสนา

จากการประมวลแนวคดทฤษฎหลก

ธรรมคำสอนของครสตศาสนาและงานวจยท

เกยวของกบการพฒนาจตวญญาณในรายละ-

เอยดเรองพนฐานหลกธรรมคำสอนของครสต-

ศาสนา ความหมายและแนวทางการพฒนาจต-

วญญาณตามคำสอนครสตศาสนา พฒนาการ

และบคคลสำคญตอการพฒนาจตวญญาณใน

ครสตศาสนา และตวอยางการศกษาคนควา

วจยเรองเครองมอประเมนและตวชวดทเกยว

ของกบการพฒนาดานจตวญญาณตามคำสอน

ครสตศาสนา ทำใหคณะผวจยไดสงเคราะหตว

ชวดดานการพฒนาจตวญญาณตามหลกธรรม

คำสอนของครสตศาสนา ซงมกรอบแนวคด

ดงภาพท1ดงน

การพฒนาจตวญญาณ พระพรของพระจตเจา

1.1การกลบใจดานสตปญญา

1.2การกลบใจดานอารมณ

1.3การกลบใจดานศลธรรม

1.4การกลบใจดานศาสนา

2. การดำเนนชวต 2.1ความยากจน

ตามคำแนะนำของ 2.2ความบรสทธ

พระวรสาร 2.3ความนอบนอมเชอฟง

ภาพท1แสดงกรอบแนวคดของการสงเคราะหตวชวดดานการพฒนาจตวญญาณ

1. การกลบใจ



การสรางและพฒนาตวชวดทเกยว

ของกบการพฒนาดานจตวญญาณตามหลก

ธรรมคำสอนของครสตศาสนา มการดำเนน-

การ3ระยะดงน

ระยะท 1 การสรางกรอบแนวคด

และรางตวชวดทเกยวของกบการพฒนาดาน

จตวญญาณตามหลกธรรมคำสอนของครสต-

ศาสนา จากการศกษาเอกสาร ตำรา แนวคด

ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ คณะผวจย

ไดสงเคราะหเปนกรอบแนวคดตวชวดทเกยว

ของกบการพฒนาดานจตวญญาณตามหลก

ธรรมคำสอนของครสตศาสนา ซงประกอบ

ดวย2สวนดงตอไปน

1. การกลบใจ(Conversion)หมาย

ถง กระบวนการเปลยนแปลงชวตโดยละทง

ความชวหรอบาป เพอหนไปหาพระเจา ซง

การกลบใจมหลายมต แตมความสมพนธกน

มการแบงมตการกลบใจเปน 4 มตทมความ

สมพนธกน ดงน 1) มตของการกลบใจดาน

สตปญญา2)มตของการกลบใจดานอารมณ

3) มตของการกลบใจดานศลธรรม และ 4)

มตของการกลบใจดานศาสนา

2. การดำเนนชวตตามคำแนะนำ

ของพระวรสารหมายถงการดำเนนตามจต-

ตารมณของผยากจนของพระเจา กลาวคอ

การเปนผทสละนำใจของตนเพอทำตามพระ-

ประสงคของพระเจาอยางสมบรณ พรอมจะ

เปดใจรบขาวดเรองอาณาจกรพระเจา ดวย

การลดละความเหนแกตว เพอมอบตนแด

พระเจา และมอบตนรบใชเพอนมนษย การ

ไมยดตดหรอทำใหทรพยสมบตกลายเปน

เปาหมายของชวต ซงมองคประกอบทสำคญ

3ประการดงตอไปน 1)ความยากจน2)

ความบรสทธและ3)ความนอบนอมเชอฟง

เมอสงเคราะหเนอหาดงกลาวคณะผ

วจยไดนำตวชวดทง 7 ตวชวด เพอสรางเปน

เครองมอประเมนการพฒนาจตวญญาณสำหรบ

ครสตชนคาทอลก โดยเครองมอประเมนท

สรางขนใชขอคำถามเชงคณภาพจำนวน6ขอ



41

คำถาม

1. เมอมเหตการณททำใหทานไมพอใจ ทานมกจะมองวาตนเหตของความไมพอใจคอ อะไรและคดจะแกไขความไมพอใจนอยางไร 2. มเหตการณอะไรททำใหทานไมถกกบคนอนและทานเปนฝายเรมตนไปคนดกบ คนอนขอใหสรปเหตการณและเลาถงความรสกแตละชวง 3. เปาหมายสงสดของการพฒนาจตวญญาณของครสตชนคอความรกและเปนหนง เดยวกบพระเจาและสงแวดลอมแตวถปฏบตอาจแตกตางกนไป สำหรบทานม วธปฏบตเพอสรางสมพนธภาพและสงตางๆเหลานอยางไร 3.1ตนเอง 3.2เพอนมนษย 3.3สงแวดลอม 3.4พระเจา 4. “หากความยากจนตามหลกคำสอนของครสตศาสนา หมายถง การแบงปน” ทาน เคยมประสบการณในการแบงปนหรอไม? 4.1ทานรสกอยางไร? 4.2อะไรเปนแรงจงใจใหทานทำเชนนน? 5. “ความหมายของความบรสทธทวาเปนความซอสตยตอสถานภาพของตน”ทานเคย พบกบเหตการณทลอลวงใหทานตองรกษาความซอสตยตอสถานภาพของตนหรอไม ..........1)เคย ................2)ไมเคย 5.1เวลานนทานรสกอยางไร? 5.2 อะไรเปนแรงจงใจใหทานรสกวาตองรกษาความซอสตยตอสถานภาพ ของตน 6. “ความนบนอบเชอฟงหมายถงการพรอมทจะฟงความตองการของผอนและทำตาม ดวยความสมครใจ” จากความหมายดงกลาวเคยมเหตการณในชวตของทานทสอด คลองกบความหมายนหรอไม ..........1)เคย ................2)ไมเคย

จากเหตการณดงกลาวทานคดวาอะไรเปนเหตผลในการปฏบตเชนนน?



สงเคราะหตวชวดเพมเตมเพอเปนแนวทางส

การจดทำแบบสอบถามชดท2

ระยะท 2 การพฒนาตวชวดดาน


ศาสนา

คณะผวจย ทำการสงเคราะหตวบงช

เพมเตม จากแบบสอบถามปลายเปดชดท 1

และโดยอาศยการศกษาหลกธรรมคำสอนของ

ครสตศาสนาไดตวชวดเพมเตมดงตอไปน

1. การกลบใจ ประกอบดวย 4มต

ดงน

1.1 มตของการกลบใจดานสต

ปญญา (Intellectual Conversion) ประ-

กอบดวยตวชวดจำนวน13ตวชวดดงน1)

การสำนกวาตนเคยหลงผดในการเขาใจพระเจา

2) การสำนกวาตนเคยหลงผดในการเขาใจ

ตนเอง 3) การสำนกวาตนเคยหลงผดในการ

เขาใจเพอนมนษย4) การสำนกวาตนเคยหลง

ผดในการเขาใจสงแวดลอม 5) การพยายาม

คนดตอพระเจา 6) การพยายามคนดตอตน

เอง 7) การพยายามคนดตอเพอนมนษย 8)

การพยายามคนดตอสงแวดลอม 9) การ

เมอนำขอคำถามไปทดลองใชกบกลม

ตวอยางซงประกอบดวยบาทหลวงฆราวาส

และนกศกษาดานปรชญาและศาสนา จำนวน

10 คน พบวา แบบสอบถามปลายเปดชดน

ตองอาศยระยะเวลา และการไตรตรองในการ

ตอบเปนอยางมากจงเหมาะสมกบบาทหลวง

และนกศกษาผเตรยมตวเปนบาทหลวงซง

ตองศกษาดานปรชญาศาสนาและเทววทยา2

เพราะตองใชประสบการณการไตรตรองชวต

พรอมกบการตความขอคำถาม ซงอางองขอ-

ความเชอตามพระวรสาร อกทงในทางปฏบต

แบบสอบถามชดนไมสามารถเกบขอมลกบ

กลมตวอยางทมขนาดใหญได เพราะขอจำกด

ของแบบสอบถามทเปนแบบปลายเปดทงหมด

อนสงผลใหการวเคราะหมขอจำกดตามไป

ดวย

คณะผวจยจงเหนวาควรจะพฒนา

เครองมอชดน ใหสามารถเกบขอมลไดกวาง

ขวางมากยงขน และสามารถประเมนเปนคา

สถตเชงพรรณนาได จงไดดำเนนการพฒนา

โดยอาศยกรอบแนวคดเดม และขอมลทได

จากแบบสอบถามปลายเปดชดแรก ทำการ

2รวมทงการเขารบการอบรม และพฒนาบคลกภาพ วฒภาวะ และการพจารณาดานจตวญญาณจากการรบคำปรกษา

แนะนำจากผดแล และบาทหลวงทปรกษาดานจตวญญาณ (คณพอวญญาณรกษ) เปนรายบคคล ตามระบบการอบรม

ของครสตศาสนจกรคาทอลก



43

พยายามลดอคต โดยเฉพาะอคตตอพระเจา

10) การพยายามลดอคต โดยเฉพาะอคตตอ

ตนเอง 11) การพยายามลดอคต โดยเฉพาะ

อคตตอเพอนมนษย12)การพยายามลดอคต

โดยเฉพาะอคตตอสงแวดลอมและ13)การ

พยายามลดการยดมน ถอมน เพอเปดใจเขา

หาพระเจาอยางแทจรง

1 . 2 ม ต ของการกลบ ใจด าน

อารมณ(AffectiveConversion)ประกอบ

ดวยตวชวดจำนวน6 ตวชวด ดงน1)การ

ร เทาทนความรสกและอารมณ 2) การไม

ปลอยตวทำตามอารมณทไมดและไมสมดล

3) การประพฤตตนอยในกฎระเบยบของบาน

เมอง 4) การประพฤตตนอยในกฎระเบยบ

ของศาสนา 5) การควบคมอารมณโดยอาศย

เหตผลและ6)การควบคมอารมณโดยอาศย

ความเชอ

1.3 มตของการกลบใจดานศล-

ธรรม(MoralConversion)ประกอบดวยตว

ชวดจำนวน8ตวชวดดงน1) การใหคณคา

ของคนมากกวาวตถสงของ2) การมงแบงปน

มากกวาการแขงขนเอาเปรยบ 3) ชอบความ

สมถะมากกวาความฟมเฟอย 4) ชอบความ

คมคามากกวาคมทน 5) เลอกสงทถกตอง

มากกวาถกใจ 6) เนนการรบใชมากกวาการ

บรโภค 7) การใชชวตเรยบงาย และประสาน

กลมกลนกบธรรมชาตและ8) การเนนความ

รกแทกบพระเจาและเพอนพนอง

1.4 มตของการกลบใจดานศาสนา

(Religious Conversion) ประกอบดวยตวช

วดจำนวน 4 ตวชวด ดงน 1) การเปลยน

แปลงชวตทไรเปาหมายหรอมเปาหมายทเหน

แกตว ไปสชวตทมพระเจาองคความรก เปน

หลกยดเหนยวในชวต 2) การเลอกพระเจา

เปนการตดสนใจเลอกขนพนฐาน (Funda-

mental Option) ซงจะสงผลไปสการตดสนใจ

เลอกอนๆทกอยางในชวต3)การใชโทษบาป

และการฟนฟชวตอยเสมอ โดยผานทางศล

อภยบาปและ5)การปฏบตตามรปแบบการ

กลบใจใชโทษบาปทพระศาสนจกรกำหนด

ไดแก การอดอาหาร การอธษฐานภาวนา และ

การบรจาคทาน

2. การดำเนนชวตตามคำแนะนำ

ของพระวรสาร ซงมองคประกอบทสำคญ 3

ประการดงตอไปน

2.1 การดำเนนชวตดวยความ

ยากจน ตามคำแนะนำของพระวรสาร ประ-

กอบดวยตวชวดจำนวน10ตวชวดดงน1)

การวางใจและมอบตนรบใชพระเจา 2) การ

เปดใจแสวงหาพระเจาในเหตการณทอยเหนอ

การควบคม 3) การสละนำใจของตนเพอทำ

ตามพระประสงคของพระเจา 4) การละทง



ความเหนแกตว 5) การยอมรบความจำเปน

ดานวตถ6)การแบงปนทรพยากรทมแกผอน

7) เชอวาการมทรพยสมบตเปนพระพรจาก

พระเจา 8) การไมยดตดหรอทำใหทรพย

สมบตกลายเปนเปาหมายของชวต 9) การใช

ทรพยสมบตอยางรคณคา และ 10) สำนกวา

การทำงานเปนองคประกอบพนฐานในการ

ดำรงชวตของมนษย

2.2 การดำเนนชวตดวยความบรสทธ

ตามคำแนะนำของพระวรสาร ประกอบดวย

ตวชวดจำนวน9ตวชวดดงน1)การสราง

ความสมพนธกบพระเจาอยางตอเนอง โดย

ผานทางศลมหาสนท 2) การสรางความ

สมพนธกบพระเจาอยางตอเนอง โดยผาน

ทางศลอภยบาป 3) การสรางความสมพนธ

กบพระเจาอยางตอเนอง โดยผานทางการ

ภาวนาและการรำพงพระวาจา 4) การสราง

ความสมพนธกบพระเจาอยางตอเนอง โดย

ผานทางการดำเนนชวตเปนหมคณะ5)พยา-

ยามฝกฝนและพฒนาตนเองในการควบคม

การใชพลงทางเพศใหอยในขอบเขตหรอความ

พอด ตามจดประสงคของเพศทพระเจาทรง

กำหนด และตามสถานะของบคคล (บาทหลวง/

นกบวช ฆราวาส เดกและเยาวชน ฯลฯ)

6) สามารถควบคมการใชพลงทางเพศใหอยใน

ขอบเขตหรอความพอด ตามจดประสงคของ

เพศทพระเจาทรงกำหนด และตามสถานะ

ของบคคล (บาทหลวง/นกบวช ฆราวาส เดก

และเยาวชนฯลฯ)7)การถอพรหมจรรยเพอ

อทศชวตตนทำงานของพระเจาดวยหวใจไม

แบงแยก 8)เลอกชวตบรสทธ โดยไมแสวงหา

การชดเชยในทางอน และไมเอาคนสงทได

ถวายแดพระเจาแลว 9) สมครใจถอโสด เพอ

อาณาจกรพระเจาและอทศชวตทงครบเพอ

รบใชพระเจาและเพอนมนษยโดยยนดครอง

ตนในความบรสทธอยางแทจรง

2.3 การดำเนนชวตดวยความนอบ

นอมเชอฟง ตามคำแนะนำของพระวรสาร

ประกอบดวยตวชวดจำนวน5ตวชวดดงน

1) การพยายามฝกกระบวนการพจารณาและ

วนจฉยดวยการภาวนาและการรำพง 2) การ

พยายามฝกกระบวนการมองดและวนจฉย

ดวยการเรยนร ฝกฝนการรจกฟง 3) ความ

สามารถในการแยกแยะคำแนะนำของพระ-

วรสาร กบคานยมของโลกทเกดขนในชวต

ประจำวนไดเปนอยางด 4) การถอความนบ

นอบเชอฟงผมอำนาจชอบธรรม ตามสถานะ

ของทานและ5)การเชอฟงเปนหนงเดยวกบ

ผนำของครสตศาสนจกร

เมอไดทำการสงเคราะหตวชวดในแต

ละดานเรยบรอยแลว จงไดจดทำเปนแบบ

สอบถามชดท 2 ซงเปนแบบประมาณคา 5



45

ระดบ และทำการทดสอบยนยนตวชวดตางๆ

ในการดำเนนงานในระยะท3ตอไป

ระยะท 3การพฒนาตวชวดดานจต-


ศาสนา

คณะผวจยนำตวชวดทง 55ตวมา

สรางเปนแบบสอบถามเพอยนยนตวชวด ทงน

คณะผวจยไดหาคณภาพของแบบสอบถาม

โดยการหาความตรงเชงเนอหา (Content

Validity)และการหาความเทยง(Reliability)

ซงปรากฏผลดงนการหาความตรงเชงเนอหา

ดำเนนการหาคาดชนความสอดคลอง (Index

of Item Objective Congruence : IOC)

ของตวชวดทง55ตวโดยผทรงคณวฒจำนวน

3 ทาน ผลปรากฏวา ทกตวชวดมคา IOC

อยระหวาง 0.67-1.00 จงถอวาใชไดทกตวช

วดสวนการหาความความเทยง (Reliability)

ดำเนนการโดยการหาคาสมประสทธแอลฟา

ของครอนบรค (Cronbach’s Alpha Coef-

ficient) ซงปรากฏวาแบบสอบถามโดยภาพ

รวม มคาสมประสทธแอลฟาเทากบ 0.96

จากนนจงนำแบบสอบถามชดท 2 นไปดำ-

เนนการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง

ตอไป ผลการดำเนนการเกบรวบรวมขอมล

จากกลมตวอยางจำนวน 450 คน ประกอบ

ดวย นกศกษาสาขาวชาปรชญาและศาสนา

สาขาวชาครสตศาสนศกษา และสาขาวชา

เทววทยา คณาจารย และเจาหนาทททำงาน

อยในวทยาลยแสงธรรม ไดรบแบบสอบถาม

กลบคนจำนวน 429 คน คดเปนรอยละ

95.33

สรปผลการวจย

1. ผลการพฒนาตวชวดการพฒนาจตวญ-

ญาณตามหลกคำสอนของครสตศาสนา

นยามความหมายของการพฒนา


ศาสนา

1.1 การพฒนาดานจตวญญาณ

หมายถง การดำเนนชวตตามการ

ดลใจของพระจตเจาโดยการกลบใจและการ

ดำเนนชวตตามคณคาพระวรสาร ตามความ

หมายนแสดงใหเหนถงความเกยวเนองของ

การพฒนาดานจตวญญาณในสองสวน ไดแก

1) การกลบใจ 2) การดำเนนตามคำแนะนำ

ของพระวรสาร

1.2 การกลบใจ (ประกอบดวย

31 ตวชวด)

หมายถง กระบวนการคนพบยอม

รบสภาพแลวตดสนใจละทงหรอเปลยนแปลง

สภาพชวตเกาทงภายนอกและภายในจต-

สำนกไปดำเนนชวตตามคำแนะนำของพระ-



วรสาร ปรบเปลยนทศนคต รอฟนความ

สมพนธกบเพอนมนษยและสงแวดลอม ม

การแบงมตการกลบใจเปน 4 มตทมความ

สมพนธกน ดงน 1) มตของการกลบใจดาน

สตปญญา ประกอบดวยตวชวดจำนวน 13

ตวชวด 2) มตของการกลบใจดานอารมณ

ประกอบดวยตวชวดจำนวน6ตวชวด3)มต

ของการกลบใจศลธรรมประกอบดวยตวชวด

จำนวน8ตวชวดและ4)มตของการกลบใจ

ศาสนา ประกอบดวยตวชวดจำนวน 4 ตวช

วด

1.3 การดำเนนชวตตามคำแนะ-

นำของพระวรสาร (ประกอบดวย 24 ตวช

วด)

หมายถง การดำเนนตามวถชวต

และคำแนะนำทพระเยซครสตเจาทรงนำ

เสนอเปนหนทางททำใหมนษยเปนอสระจาก

ความเหนแกตวเพอรก-รบใชพระเจาและ

เพอนมนษยตามบทบาทหนาทของตน ซงม

องคประกอบทสำคญ3ประการ ดงตอไปน

1) ความยากจน ประกอบดวยตวชวดจำนวน

10 ตวชวด 2) ความบรสทธ ประกอบดวย

ตวชวดจำนวน 9 ตวชวด และ 3) ความ

นอบนอมเชอฟงประกอบดวยตวชวดจำนวน

5ตวชวด

2. ผลการทดสอบความสอดคลองของตว

ชวดการพฒนาดานจตวญญาณตามหลก

คำสอนของครสตศาสนา

การดำเนนการทดสอบความสอด

คลองเหมาะสมในการเปนตวชวดการพฒนา

จตวญญาณตามหลกคำสอนของครสต-

ศาสนา มตของการกลบใจ ดานสตปญญา

(Intellectual Conversion)ในภาพรวม ม

คาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบมาก (X=

3.91)เมอพจารณารายตวชวดพบวาตวชวด

ทมคาเฉลยสงทสดคอตวชวดท5.การพยา-

ยามคนดตอพระเจามคาเฉลยความเหมาะสม

อยในระดบมาก (X= 4.48) สวนตวชวดทม

คาเฉลยตำทสดคอตวชวดท4การสำนกวา

ตนเคยหลงผดในการเขาใจสงแวดลอม มคา

เฉลยความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง

(X=3.48)

คาเฉลยความเหมาะสมในการเปน

ตวชวดการพฒนาจตวญญาณตามหลกคำสอน

ของครสตศาสนา มตของการกลบใจ ดาน

อารมณ (Affective Conversion) ในภาพ

รวมมคาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบมาก

(X=4.07))เมอพจารณารายตวชวดพบวา

ตวชวดทมคาเฉลยสงทสด คอ ตวชวดท 17.

การประพฤตตนอยในกฎระเบยบของศาสนา

มคาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบมาก



47

(X=4.17) สวนตวชวดทมคาเฉลยตำทสด

คอ ตวชวดท 15. การไมปลอยตวทำตาม

อารมณทไมด และไมสมดล มคาเฉลยความ


คาเฉลยความเหมาะสมในการเปน

ต วช ว ดการพฒนาจตวญญาณตามหลก

คำสอนของครสตศาสนา มตของการกลบใจ

ดานศลธรรม (Moral Conversion) นน ใน

ภาพรวม มคาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบ

มาก (X=4.21)) เมอพจารณารายตวชวด

พบวา ตวชวดทมคาเฉลยสงทสด คอ ตวชวด

ท 20. การใหคณคาของคน มากกวาวตถ

สงของ มคาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบ

มาก (X=4.43) สวนตวชวดทมคาเฉลยตำ

ทสด คอ ตวชวดท 24. เลอกสงทถกตอง

มากกวาถกใจ มคาเฉลยความเหมาะสมอย

ในระดบมาก(X=4.08)

คาเฉลยความเหมาะสมในการเปนตว

ชวดการพฒนาจตวญญาณตามหลกคำสอน

ของครสตมตของการกลบใจ ดานศาสนา

(Religious Conversion) นน ในภาพรวม


(X=4.07))มอพจารณารายตวชวดพบวาตวช

วดทมคาเฉลยสงทสด คอ ตวชวดท 29. การ

เลอกพระเจาเปนการตดสนใจเลอกขนพนฐาน

(Fundamental Option) ซงจะสงผลไปสการ

ตดสนใจเลอกอนๆทกอยางในชวตมคาเฉลย

ความเหมาะสมอยในระดบมาก (X=4.13)

สวนตวชวดทมคาเฉลยตำทสด คอ ตวชวดท

30.การใชโทษบาปและการฟนฟชวตอยเสมอ

โดยผานทางศลอภยบาป มคาเฉลยความ




ของครสตศาสนา เรอง การดำเนนชวตตาม

คำแนะนำของพระวรสาร ดานความยากจน

นน ในภาพรวม มคาเฉลยความเหมาะสมอย

ในระดบมาก (X=4.12) เมอพจารณารายตว

ชวดพบวาตวชวดทมคาเฉลยสงทสดคอตว

ชวดท 32. การวางใจและมอบตนรบใชพระ-

เจา มคาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบมาก

(X=4.27)สวนตวชวดทมคาเฉลยตำทสดคอ

ตวชวดท 36. การยอมรบความจำเปนดาน

วตถ มคาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบมาก

(X=4.01)



ของครสตศาสนา เรอง การดำเนนชวตตาม

คำแนะนำของพระวรสาร ดานความบรสทธ

นน ในภาพรวม มคาเฉลยความเหมาะสมอย

ในระดบมาก (X=4.26) เมอพจารณารายตว

ชวดพบวาตวชวดทมคาเฉลยสงทสดคอตว



ชวดท 44. การสรางความสมพนธกบพระเจา

อยางตอเนอง โดยผานทางการภาวนา และ

การรำพงพระวาจามคาเฉลยความเหมาะสม

อยในระดบมากทสด (X=4.53) สวนตวชวด

ทมคาเฉลยตำทสดคอตวชวดท47.สามารถ

ควบคมการใชพลงทางเพศใหอยในขอบเขต

หรอความพอด ตามจดประสงคของเพศท

พระเจาทรงกำหนด และตามสถานะของ

บคคล (บาทหลวง/นกบวช ฆราวาส เดก

และเยาวชน ฯลฯ) มคาเฉลยความเหมาะสม

อยในระดบมาก(X=4.10)



ของครสตศาสนาเรองการดำเนนชวตตามคำ

แนะนำของพระวรสารดานความนบนอบนน

ในภาพรวม มคาเฉลยความเหมาะสมอยใน

ระดบมาก(X=4.26)เมอพจารณารายตวชวด

พบวา ตวชวดทมคาเฉลยสงทสด คอตวชวด

ท 55. การเชอฟงเปนหนงเดยวกบผนำของ

ครสตศาสนจกร(โดยการตดตามคำสอนตางๆ

ของพระสนตะปาปามขนายกและบาทหลวง

ดวยทาทแหงความเชอ เปนหนงเดยวกนรวม

มอทำภารกจการประกาศพระวรสารในโลก

ปจจบน ตามบทบาทและสถานภาพของตน)


(X=4.37)สวนตวชวดทมคาเฉลยตำทสดคอ

ตวชวดท 53. ความสามารถในการแยกแยะ

คำแนะนำของพระวรสา กบคานยมของโลก

ทเกดขนในชวตประจำวนไดเปนอยางด ม

คาเฉลยความเหมาะสมอย ในระดบมาก

(X=4.06)

อภปรายผล

ผลจากการศกษาวจยครงน มประเดน

สำคญทคนพบจากตวชวดการพฒนาดานจต-


ศาสนา ซงสามารถนำมาอภปรายผลของการ

วจยไดดงน

1. การพฒนาดานจตวญญาณ ตาม

หลกธรรมคำสอนของครสตศาสนจกร

จากการวจย พบวา การพฒนาดาน

จตวญญาณ ตามหลกธรรมคำสอนของครสต-

ศาสนจกรคาทอลกนนเรมตนดวยการดำเนน

ชวตตามการดลใจของพระจตเจาโดยการกลบ

ใจ จากนนจงดำเนนชวตตามคำแนะนำของ

พระวรสาร ตามความหมายนแสดงใหเหนถง

ความเกยวเนองของการพฒนาดานจตวญญาณ

ในสองสวนไดแก1)การกลบใจ2)การดำเนน

ตามคำแนะนำของพระวรสาร

1.1 การกลบใจ จากการศกษา

วจย พบวา “ใจ” ในทศนะของชาวยวถอวา

เปนทมาของความคดความปรารถนาอารมณ



49

และดลพนจทางศลธรรมดงทพระเยซเจาตรส

ไววา “สงทออกจากปาก กออกจากใจ สง

เหลานแหละทำใหมนษยเปนมลทน” (มธ

15: 18) การกลบใจ จงหมายถงกระบวนการ

เปลยนแปลงชวตโดยละทงความชว หรอ

บาป เพอหนไปหาพระเจา ซงสอดคลองกบ

Curren (1983) ทอธบายวา การกลบใจม

ลกษณะเปนกระบวนการเปลยนแปลงชวต

ทงภายนอกและภายในจตสำนก ทศนคต

ความเขาใจตอโลกและมนษย

การกลบใจมหลายมตแตมความ

สมพนธกน มการแบงมตการกลบใจเปน 4

มตคอ1)มตการกลบใจดานสตปญญา2)

มตการกลบใจดานอารมณ 3)มตการกลบใจ

ดานศลธรรม และ 4) มตการกลบใจดาน

ศาสนา ทงนการกลบใจเปนงานของพระเจา

และความรวมมอของมนษย โดยเรมตนจาก

พระจตเจา และการตอบสนองดวยใจอสระ

ของมนษย ซงสอดคลองกบPaul (1982)

ทอธบายเรองการกลบใจไววาเปนการรวมมอ

ของมนษย ดงในพระวรสารนกบญลกา และ

นกบญมทธว กลาวถงขอเรยกรองสำหรบผ

ตองการจะเปนสานศษยของพระเยซครสต-

เจาหลายประการ และสอดคลองกบสภา-

ประมขแหงบาทหลวงโรมนคาทอลกประเทศ-

ไทย (2543) ในเอกสารทศทางงานอภบาล

ครสตศกราช 2000 วา การกลบใจของ

ครสตศาสนจกร หมายความวาสมาชกทกคน

ตองตายจากตนเอง และเกดใหม เพอจะเปน

สงคมใหม

1.2 การดำเนนชวตตามคำแนะนำ

ของพระวรสาร จากการศกษาวจย พบวา การ

ดำเนนชวตตามคำแนะนำของพระวรสาร

เปนวถชวตทพระเยซครสตเจาไดนำเสนอ เพอ

เปนแนวทางการพฒนาจตวญญาณ ไดแก การ

ดำเนนชวตดวยความยากจน บรสทธ และ

นอบนอมเชอฟง สอดคลองกบ Molaney

(1980) การดำเนนชวตตามคำแนะนำของ

พระวรสาร คอ การดำเนนชวตตามวถชวต

และคำแนะนำทพระเยซครสตเจานำเสนอ

1.2.1 การดำเนนชวตดวยความ

ยากจน คอ การดำเนนตามจตตารมณของ

ผยากจนของพระเจา กลาวคอ การเปนผท

สละนำใจของตนเพอทำตามพระประสงค

ของพระเจาอยางสมบรณ พรอมจะเปดใจรบ

ขาวดเรองอาณาจกรพระเจา ดวยการลด ละ

ความเหนแกตวเพอมอบตนแดพระเจา และ

มอบตนรบใชเพอนมนษย ตลอดจนการไมยด

ตดหรอทำใหทรพยสมบตกลายเปนเปาหมาย

ของชวต ดงทนกบญมทธว ผนพนธพระวรสาร

บนทกคำสอนประการแรกของพระเยซครสต-

เจาไววา “ผมใจยากจนยอมเปนสขเพราะ



อาณาจกรสวรรคเปนของเขา”(มธ5:3)และ

ทนกบญลกา ไดบนทกไววา “ทานทงหลาย

ทยากจนยอมเปนสข เพราะอาณาจกรพระเจา

เปนของทาน”(ลก6:20)ทงนในพระวรสาร

นกบญลกา และนกบญมทธว ยนยนตรงกน

ถงคำสอนของพระเยซครสตเจาทวา เปนการ

ยากทคนทมทรพยสมบตมากจะเขาสอาณา-

จกรสวรรค เปรยบดงอฐจะลอดรเขมยงงาย

กวาเศรษฐจะเขาอาณาจกรสวรรค (ลก 18:

24-27;มธ19:23-25)

1.2.2 การดำเนนชวตดวย

ความบรสทธ คอ การดำเนนชวตดวยความ

ตระหนกถงพระพรของพระจตเจา ดวยการ

มงมน ฝกฝน พฒนา และบงคบตน ในการ

บรณาการและควบคมการใชพลงทางเพศ ให

อยในขอบเขตหรอความพอดตามจดประสงค

ของเพศทพระเจาทรงกำหนด และตามสถานะ

ของบคคล เปนวถชวตทอทศตนทำงานของ

พระเจาดวยหวใจไมแบงแยก เพอมงสอาณา-

จกรพระเจา ดวยการอทศชวตทงครบเพอรบ

ใชพระเจาและเพอนมนษย

ทงน การดำเนนชวตตามคำแนะนำ

ของพระวรสารเรองความบรสทธน มไดปฏเสธ

เรองการสมรส ดงทพระเยซครสตเจาไดตรส

สอนชาวยววา ชวตสมรสมใชเกดขนเพราะ

ความจำเปนทางธรรมชาตเทานน แตเกดจาก

ความรกและเพอความรก ความรกมใชมแต

ความใคร แตมความรกเสยสละตอกน และ

เปนไปตามวตถประสงคของพระเจา ดงใน

พระคมภรพนธสญญาเดม หนงสอปฐมกาล

บนทกไววา “ไมควรทชายจะอยคนเดยว”

(ปฐก2:18)“จงมลกหลานทวขน”(ปฐก1:

28) และในพนธสญญาใหม โดยพระวรสาร

นกบญมทธวบรรยายวาพระเยซครสตเจาได

ใหกฎใหมแทนกฎของโมเสสวา การแตงงาน

เปนพระประสงคของพระเจา จงหยารางมได

(มธ9:19)และนกบญเปาโลเขยนจนหมายถง

ชาวเอเฟซส อธบายวา พระเยซครสตเจาทรง

ยกการแตงงาน เปนศลศกดสทธ (อฟ 5:25-

32)

อยางไรกตาม ในพระวรสารของ

นกบญมทธวไดบนทกพระดำรสของพระเยซ-

ครสตเจาทวา “มนษยสามารถสมครใจเปนโสด

ถอพรหมจรรยเพราะเหนแกพระอาณาจกร

สวรรคได” (มธ 19: 12) ซงสอดคลองกบ

นกบญเปาโล ในจดหมายถงชาวโครนธทวา

“การถอโสดไมใชคำสง แตเปนการเรยกของ

พระเจา และเปนพระพรพเศษ” และ “การ

ดำเนนชวตโสด เพออทศตนรบใชพระเจา โดย

ไมแบงแยกหวใจใหกบบคคลอน เปนการ

ดำเนนชวตทสามารถอทศตนอยางสนเชงเพอ

งานของพระเจา” (1คร 7: 32-35) การถอ



51

โสดเพออทศตนอยางสนเชงเพองานของพระ-

เจาจงเหนอกวาการใชชวตค

1.2.3 การดำเนนชวตดวยความ

นอบนอมเชอฟงคอความพรอมของจตใจท

จะปฏบตตามคำสงของผมอำนาจชอบธรรม

มใชทำตามแบบยอมจำนน แตเปนการฟงและ

การเลอกกระทำตามดวยใจสมครและดวย

ความรกเปนแรงจงใจ สอดคลองกบเสร พงศพศ

(2524) ทวา การตกในบาปของมนษย ชให

เหนถงการทมนษยใชเสรภาพในการเลอกตน

เองมากกวาพระเจา อนเปนการเหนหางจาก

ชวตทแทจรงของตนเอง

ดงทพระวรสารนกบญยอหน บนทก

ไววา “ถาทานทงหลายยดมนในวาจาของเรา

ทานกเปนศษยของเราอยางแทจรง ทานจะร

ความจรงและความจรงทำใหทานเปนอสระ”

(ยน 8:31-32) โดยการนอบนอมเชอฟงขนอย

กบสถานะของแตละบคคล ดงในพระวรสาร

ทบนทกไววา สามภรรยาควรมความรกและ

ยอมรบกนและกน (อฟ 5:22-29) บตรตอง

เคารพใหเกยรตบดามารดา (อฟ 6:1-3) ใน

สงคมลกจางตองเชอฟงนายจาง(1ปต2:18)

ผนอยเชอฟงผใหญ (1 ปต 5:5) ประชาชน

เชอฟงผมอำนาจชอบธรรม (1ปต 2:13) ใน

ครสตศาสนจกร ครสตชนเชอฟงเปนหนงเดยว

กบผนำของครสตศาสนจกร(1 คร 16:16)ซง

สอดคลองกบ Apostolic Constitution

Fidei Depositum (1994)ทวามขนายก/ผ

นำครสตศาสนจกรแหงโรม คอ พระสนตะ-

ปาปา ผมอำนาจสงสอนในครสตศาสนจกร

นน ใชอำนาจซงไดรบมาจากพระเยซครสต-

เจาอยางเตมท เมอตองนยามหรออธบาย

ขอความเชอ โดยถอวาอำนาจการสอนทางการ

นไมผดพลาด อำนาจการสอนทางการของ

ครสตศาสนจกร จงเปนทมาของระเบยบแบบ

แผนของขอความเชอในครสตศาสนา

สรปไดวา การพฒนาดานจตวญญาณ

ตามหลกธรรมคำสอนของครสตศาสนจกรนน

เปนการพฒนาชวตทงครบ ทงการแสดงออก

ภายนอก (กายภาพ) และมตภายใน (จต-

วญญาณ) ทงจตสำนก ทศนคต ความโนม

เอยงตามธรรมชาต ตลอดจนการดลใจของ

พระจตเจา การพฒนาดานจตวญญาณ จงเปน

การพฒนาวถชวตเดม สวถชวตใหมทมพระ-

เจาเปนเปาหมายของชวต ซงสอดคลองกบ

เสร พงศพศ (2545) กลาววามนษยสามารถ

บรรลถงความรอดพน ดวยการรวมมอกบพระ-

พรทพระเจาประทานให ดวยการดำเนนชวต

ตามแนวทางทพระเจาประทานใหดวยความ

เชอดงกลาวนเอง ชาวครสตจงมองววฒนา-

การของศาสนาครสตในฐานะเปนสวนสำคญ

สวนหนงในประวตศาสตรแหงความรอด ซง



ครอบคลมไปถงประวตศาสตรของมนษยชาต

ทงหมดดวย โดยถอวาพระเจาเปนผใหกำเนด

แกมนษยชาต และทรงเปนจดหมายสดทายท

มนษยชาตกำลงไปถง ดงคำแนะนำในพระ-

วรสารทวา “พระเยซครสตเจาทรงเปนหน

ทาง ความจรง และชวต” (ยน 14:6) ดวย

เหตนการพฒนาดานจตวญญาณตามหลก

ธรรมคำสอนของครสตศาสนาจงเรมตนทการ

กลบใจ ซงเปนพระพรของพระเจา ผานทาง

พระจตเจาจากนนใหดำเนนชวตตามคำแนะ-

นำของพระวรสาร โดยมพระเจาเปนเปาหมาย

สงสด ซงการดำเนนชวตตามคำแนะนำของ

พระวรสารน ตองทำใหเปนสวนหนงในวถชวต

ปรกตของครสตชน ซงสอดคลองกบ Wake-

field (1983) ทวาการพฒนาจตวญญาณ

ครสตชน เปนสงทดำเนนควบคกบพฒนาการ

ของครสตศาสนจกรตามธรรมประเพณของ

ครสตศาสนจกร รวมทงใหความสำคญในฐานะ

เปนวถชวตครสตชน (The Christian life)

เพอพฒนาชวตไปสชวตทสมบรณสอดคลอง

กบAlister(1999)ทอธบายวาการพฒนา

จตวญญาณครสตชน มพนฐานบนความหวง

ไวใจและพนธสญญาของพระเจา ดวยการ

ปฏบตตนตามคำสอนของพระวรสารคอการ

ปฏบตความรกตอคนอนและการลดละเลก

รปแบบการดำเนนชวตทเอาแตประโยชนสวน

ตว

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใชประ-

โยชน

จากการศกษาวจยเรอง การศกษา

เครองมอประเมนและตวชวดทเกยวของกบ

การพฒนาดานจตวญญาณ ตามหลกธรรมคำ

สอนของครสตศาสนาคณะผวจยพบวาการ

พฒนาดานจตวญญาณตามหลกธรรมคำสอน

ของครสตศาสนา ประกอบดวย 2 ขนตอน

คอ 1) การกลบใจ และ 2) การดำเนนชวต

ตามคำแนะนำของพระวรสาร ซงมตวชวด

จำนวน 55 ตวชวด โดยตวชวดดงกลาวเปน

การพยายามตความจากสงทเปนนามธรรม

สการวดในเชงปรมาณ อนเปนการวดทไม

สมบรณ อกทงตวชวดทไดทง 55 ตวชวดน

อาจไมเหมาะสมกบครสตชนทกกลม เนอง

จากมตวชวดในเรองของการถอโสด และการ

อทศชวตเพอรบใชพระเจา อยางไมแบงแยก

ซงเหมาะกบสถานภาพของบาทหลวง นกบวช

อกทงตวชวดบางตวอาจเขาใจยาก และทำให

เกดความสบสน เพราะขนอยกบการตความ

ของแตละคนทมประสบการณความเชอและ

ทศนคตทแตกตางกน หรออาจเปนขอบกพรอง

ของตวชวดทไมสามารถอธบายไดอยางชดเจน

ตรงประเดน หรอเฉพาะเจาะจงใหมากกวาน



53

คงตองยอมรบกอนวา เรองของจต-

วญญาณนน การจะวดระดบในเชงปรมาณคง

กระทำไดยาก และเปนไปไมไดเลยหากตองการ

ความถกตองสมบรณการวจยนจงมไดมงหวง

สงทสมบรณ แตมงหวงทจะเขาใกลความ

สมบรณใหมากทสดอยางไรกตามตวชวดท

ไดจากการวจยน ยงหางไกลกบคำวา “สม-

บรณ” มากมายนก ซงคณะผวจยกยอมรบ

และตระหนกในเรองเหลานหากแตหวงเพยง

วาตวชวดทไดจากการวจยน อาจเปนจดเรมตน

และเปนแนวทางสำหรบการดำเนนการพฒนา

ตวชวดดานจตวญญาณ ตามหลกธรรมคำสอน

ของครสตศาสนาในโอกาสตอไป

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

ในการศกษาครงน คณะผวจยมขอ

เสนอแนะสำหรบการวจยครงตอไปดงน

1. ควรมการศกษาวจยตอยอด การ

พฒนาตวชวดดานจตวญญาณตามหลกธรรม

คำสอนของครสตศาสนาตอไป โดยการจดแบง

เครองมอตามกลมผตอบอยางชดเจน เชน

เครองมอสำหรบครสตชนทดำเนนชวตแบบ

ฆราวาส เครองมอสำหรบบาทหลวง นกบวช

ซงมรปแบบและวถชวตทแตกตางกนไป

2. ควรมการทดลองใชเครองมอการ

วจย ใหกวางขวางมากยงขน ครอบคลมทง

ประเทศเพอใหเกดขอถกเถยงโตแยงอนจะ

นำไปสการพฒนาตวชวดทไดรบการยอมรบ

มากทสด

บรรณานกรม

เบเนดกตท16,พระสนตะปาปา.2006.พระ-

เจาคอความรก.กรงเทพฯ:สอมวล-

ชนคาทอลกแหงประเทศไทย.

ยอหนปอลท2,พระสนตะปาปา.1996.ชวต

ผรบเจม. กรงเทพฯ:อสสมชญ.

. 999. พระศาสนจกรในเอเซย.

กรงเทพฯ:อสสมชญ.

. 2001. เรมตนสหสวรรษใหม. กรง-

เทพฯ:อสสมชญ.

วงศสวสดแกวเสนย,บาทหลวง.2550.ภาวนา

ดวยคณคาและความหมาย.

นครปฐม:วทยาลยแสงธรรม.

. 2523. ความดอยกบชวต. วารสาร

แสงธรรมปรทศน ปท4 เลมท1.


วชศลปกฤษเจรญ,บาทหลวง.(ผแปล).n.d.

เรองสนประกอบการอบรมเรอง

ภาวนา. ราชบร:ธรรมรกษ.

วฒชยอองนาวา,บาทหลวง.2549.ศาสนา

ครสต. เอกสารประกอบการสอน




สภาพระสงฆราชคาทอลกแหงประเทศไทย.

2543. ทศทางของอภบาล ค.ศ.

2000. กรงเทพฯ:อสสมชญ.

สมชยพทยาพงศพร,บาทหลวง.2550. วถ

ชวตจตครสตชน. นครปฐม:วทยาลย

แสงธรรม.

. 2552. พฒนาการวถชวตจต

ครสตชน. นครปฐม:วทยาลย


สหพนธสภาพระสงฆราชแหงเอเชย(FABC).

2531. ศาสนจกรในเอเซยกบการ

พฒนา.กรงเทพฯ:สภาคาทอลก

แหงประเทศไทยเพอการพฒนา.

เสรพงศพศ.2545.ศาสนาครสต. กรงเทพฯ:

อสสมชญ.

Alister, E. 1999. Christian Spirituality. An

Introduction. McGrath:

Blackwell.

Apostolic Constitution Fidei Deposi-

tum.1994.Catechism of the

Catholic Church. London:

GeoffreyChapman.

Bouyer,Louis.1995.A History of Chris-

tian Spirituality Vol.1.London:

Burns&Oates.

DeCea,Emeterio.1992.Compendium

of Spirituality Vol.1. NewYork:

AlbaHouse.

Downey,Michael.1993.The New Dic-

tionary of Catholic Spirituality.

Collegeville:TheLiturgical.

Flannery,Austin,O.P.(Ed.).1992.

Vatican Council 2. The Conciliar

and Post Conciliar Documents.

Indiana:TheLiturgical.

Healey,CharlesJ.1999.Christian

Spirituality : An Introduction

to Heritage.NewYork:Alba

House.

Homan,Daniel.2000.Benedict’s

Way. Illinois:Loyola.

Holbock,Ferdinand.2003.New Saints

and Blesseds of the Catholic

Church. Vol.1-2.Sanfrancisco:

Ignatius.

Johnston,William.1995.Mystical

Theology : The Science of

Love. London:HarperCollins.

JohnPaul II,Pope.1991.Centesimus

annus.Washington:United

StatesCatholicConference.



55

.1992.Fidei depositum.

Washington:UnitedStates

CatholicConference.

.1995.Evangelium Vitae.


CatholicConference.

.1999.Ecclesia in Asia.


CatholicConference.

Ker, Ian.2001.The New Movements:

ATheological Introduction.

London:CatholicTruthSociety.

Lubich,Chiara.2002.Una Via Nuova :

La Spiritualita dell’ Unita.

Rome:CittaNuova.

Marthaler,BernardL.2003.The New

Catholic Encyclopedia.

WashingtonD.C.:TheCatholic

University.

Rahner,Karl.1997.Encyclopedia of

Theology.London:Burns&

Oats.

Stewart,Columba.1998.Prayer and

Community:The Benedictine

Tradition. NewYork:Orbis

book.

W.,Beinert.&F.S.,Fiorenza.1995.

Handbook of Catholic

Theology.NewYork:Crossroad.

สขภาวะของบาทหลวงคาทอลกในประเทศไทย

The Wellbeing of Catholic Priests

in Thailand

Rev.Charoen Vongprachanukul* Reverend in Roman Catholic Church,

Ratchaburi Diocese.

* Head of Department of Christian Studies,

Saengtham College.


Ratchaburi Diocese.

* E-mail : [email protected]

บาทหลวงเจรญ วองประชานกล* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก


* หวหนาสาขาวชาครสตศาสนาศกษา





เจรญ วองประชานกล และวฒชย อองนาวา

57

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสขภาวะของบาทหลวง

คาทอลกใน 4 ดาน คอ สขภาวะทางกาย สขภาวะทางจต สขภาวะ

ทางสงคม สขภาวะทางจตวญญาณ กลมผใหขอมลในการวจยครงน

เปนบาทหลวงคาทอลก จำนวน 36 ทาน เกบรวบรวมขอมลใชแบบ

สอบถาม การวเคราะหขอมลใชคาความถ รอยละ คาเฉลย คาสวน

เบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยพบวาสขภาวะของบาทหลวงคาทอลกในประเทศ

ไทยโดยรวมอยในระดบดมาก แยกพจารณาเปนรายดาน พบวา สข-

ภาวะทางกาย อยในระดบดมาก สขภาวะทางจตอยในระดบด สข-

ภาวะทางสงคมอยในระดบดมาก และสขภาวะทางจตวญญาณอยใน

ระดบดมาก

อยางไรกตาม ผลการวจยทพบวาสขภาวะทางจตของบาท-

หลวงมคาในระดบ “ด” ในขณะทสขภาวะดานอนๆ อยในระดบ

“ดมาก” อภปรายไดวา สขภาวะทางจตของบาทหลวง ซงเปนเรองท

เกยวของกบการบรหารจดการชวตใหเกดความสมดลในมตตางๆ โดย

เฉพาะเมอเผชญหนากบสถานการณหรอกระแสสงคมปจจบนทกอให

เกดความสบสนในการดำเนนชวตประจำวน โดยเฉพาะคานยมบรโภค

นยม วตถนยม หรอสถานการณทางการเมอง ความรนแรงของสงคม

ในรปแบบตางๆ ทบาทหลวงนอกจากจะตองมภมคมกนในตนเองแลว

ยงตองดแล อภบาลครสตชน/บคลากรในความดแลดวย สงผลตอการ

บรหารจดการความเครยดในตนเองเมอเผชญหนากบสถานการณท

ยากตอการใหคำแนะนำและการตดสนใจ

คำสำคญ : 1)สขภาวะ 2)บาทหลวงคาทอลก

3)ครสตศาสนา

บทคดยอ



This research objective was to explore the well- beingofCatholicpriestson4aspectsofphysical,mental,social and spiritual wellbeing. The data collection were from36Catholicpriests.Thequestionnaire,andwasana-lyzedbydescriptivestatistic,frequency,percentage,mean,and standard deviation. The results were revealed that the wellbeing of Catholicpriests inThailandwas invery good level,whenconsideredoneachaspectfoundthatalmostaspectswerein very good level, except the mental wellbeing which was in good level. However, the research found that the mental wellbeingofthepriestsisin“good”levelwhiletheother is in “very good” level. The important problems arehardworking and timemanagement for relaxation,which affect to mental wellbeing in life management for the balance in various aspects, especially when confronted with situations or current society that cause confusion ineveryday life, especially the consumerism, materialism, political situation and violence in society that priests also must have immunity and strong self spiritual and still care of Christian and people in control including various missions that impact on self stress managementwhen confronted with situations that are difficult to provide advices and decisions.

Keywords : 1)Wellbeing 2)CatholicPriest 3)Christianity

Abstract



59

ความสำคญของปญหา

สขภาวะเปนการเปลยนแปลงกระ-

บวนทศนใหมของสขภาพ ทไมไดหมายความ

เฉพาะการมรางกายแขงแรงไมมโรคไมเจบไข

หากแตหมายความถงการรกษาความสมดล

ของชวตดวยความสมดลของชวตเปนตวแทน

ของวธคดแบบตะวนออกซงมลกษณะทเปน

องครวม ไมแยกสงตางๆ ออกจากกน สขภาวะ

แบบองครวมทง4มตไดแกสขภาวะทางกาย

สขภาวะทางจต สขภาวะทางสงคม และสข-

ภาวะทางปญญาดงทพระราชบญญตสขภาพ

แหงชาต พ.ศ. 2550 มาตรา 3 ใหคำจำกด

ความคำวา“สขภาพ”วาหมายถงภาวะของ

มนษยทสมบรณ ทงทางกาย ทางจต ทาง

ปญญา และทางสงคม เชอมโยงกนเปนองค

รวมอยางสมดล เชนเดยวกบทสำนกงานกอง

ทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

ซงเปนหนวยงานภายใตการกำกบของรฐท

รณรงคใหคนไทยมสขภาวะทด และกำหนด

วสยทศนของหนวยงานวา เพอให “คนไทยม

สขภาวะยงยน” หมายถงคนไทยมสขภาวะด

ครบทงสดานไดแกกายจตสงคมและปญญา

ดงน

1) สขภาวะทางกาย หมายถง การม

รางกายทสมบรณแขงแรงมเศรษฐกจพอเพยง

มสงแวดลอมดไมมอบตภยเปนตน

2) สขภาวะทางจตหมายถง จตใจท

เปนสข ผอนคลาย ไมเครยด คลองแคลว ม

ความเมตตากรณามสตมสมาธเปนตน

3) สขภาวะทางสงคม หมายถง การ

อยรวมกนดวยด ในครอบครว ในชมชน ใน

ททำงาน ในสงคม ในโลก ซงรวมถงการม

บรการทางสงคมทดและมสนตภาพเปนตน

4) สขภาวะทางปญญา(จตวญญาณ)

หมายถง ความสขอนประเสรฐทเกดจากม

จตใจสง เขาถงความจรงทงหมด ลดละความ

เหนแกตวมงเขาถงสงสงสดซงหมายถงพระ-

นพพาน หรอพระผเปนเจาหรอความดสงสด

สดแลวแตความเชอทแตกตางกนของแตละ

คน

ปจจบนจะเหนไดวามความพยายาม

ทงจากภาครฐภาคเอกชนและภาคประชาชน

ทรณรงคใหคนไทยมความตระหนกตอการ

ดแลสขภาวะใหครบมตความเปนมนษยภาย

ใตสภาพสงคมในยคโลกาภวตน ทมความ

เจรญกาวหนาทางเทคโนโลย โดยเฉพาะดาน

การตดตอสอสารทไรพรมแดน ทำใหสงคมไทย

มการเปลยนแปลงไปสสภาพสงคมททนสมย

ซงกอใหเกดการเปลยนแปลงทงผลดและผล

เสย ดานผลดนนมนษยไดรบความสะดวก

สบายในการดำรงชวตมากขน แตในทางตรง

กนขาม คอ ทำใหเกดการเจบปวยและตาย



ดวยโรคทมสาเหตมาจากการมพฤตกรรมเสยง

เพมขนอกทงการพฒนาประเทศทมงเนนการ

เจรญเตบโตทางเศรษฐกจดวยการสงเสรมอต-

สาหกรรมทำใหชาวชนบทจำนวนมากตอง

อพยพเขาสเมองเพอขายแรงงานในภาคอต-

สาหกรรมและบรการมากขน นำไปสปญหา

สขภาพ ทงทางกาย ทางจต และทางสงคม

ของประชาชนทกเพศทกวย

การสรางสขภาพนบไดวามความสำคญ

และเปนหวใจในการพฒนาระบบสขภาพให

ยงยน โดยเนนการควบคมปจจยเสยง และสง

เสรมปจจยเสรมทกำหนดการมสขภาพท

เหมาะสม ทตองอาศยการบรณาการความ

รวมมอกบเครอขายทเกยวของ ปจจยเสยง

สำคญเกดจากปจเจกบคคล นนคอ การม

พฤตกรรมสขภาพทไมพงประสงค อาท ขาด

การออกกำลงกายการบรโภคอาหารไมปลอด

ภยขาดการเสรมสรางสขภาพจต เปนตนซง

กอใหเกดปญหาโรคไมตดตอหรอโรคเรอรง

เพมจำนวนขนเรอยๆ และเพมภาระในการด

แลรกษาสขภาพทงในระบบบรการสขภาพ

ครอบครว ชมชน รวมทงสถาบนตางๆ ใน

สงคม

ครสตศาสนา เปนหนงในศาสนา

สำคญของโลก ทใหความสำคญตอการดแล

สขภาวะ โดยมหนวยงานและองคกรตางๆ ท

รบผดชอบ สงเสรมและสนบสนนใหเกดสข-

ภาวะแบบองครวมและยงยน สำหรบครสต-

ศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทย ทดำเนน-

งานภายใตสภาประมขแหงบาทหลวงโรมน

คาทอลกแหงประเทศไทย ไดกำหนดใหแผนก

สขภาพอนามยอนเปนหนวยงานในคณะกรรม

การคาทอลกเพอการพฒนาสงคม ในการสง

เสรมและพฒนาสขภาวะดงกลาว

ในค.ศ.2009-2010พระสนตะปาปา

เบเนดกตท16ประมขครสตศาสนจกรคาทอ-

ลกทรงประกาศใหเปน“ปพระสงฆ” (Year

forPriests)ดงพระดำรสของพระองคทตรส

แกผเขารวมการประชมของสมณกระทรวงเพอ

พระสงฆ (Congregation for theClergy)

ในวนท16มนาคมค.ศ.2009ทวา“ขอเนน

ยำพวกทาน รจกขวนขวายตลอดเวลา เพอ

แสวงหาศลธรรมอนประเสรฐซงปรากฏอยใน

จตใจของพระสงฆทแทจรง และเพอเปนการ

สนบสนนพวกทานใหคนพบจตวญญาณของ

การเปนสงฆ จงไดตดสนใจประกาศใหวนท

19มถนายนค.ศ.2009-19มถนายนค.ศ.

2010 เปนปเพอพระสงฆ” ซงสมณกระทรวง

เพอพระสงฆ(Congregation for the Clergy)

ตอบสนองนโยบายของพระสนตะปาปาดงกลาว

โดยพระคารดนลเคลาดโอ ฮมส (2009)

ประธานสมณกระทรวงฯ ไดออกแถลงการณ



61

เกยวกบปพระสงฆตอนหนงวา “ใหปนไดรบ

การฉลองอยางกวางขวางทวโลกในสงฆมณฑล

ในเขตวด และในหมคณะ ดวยความรวมมอ

อยางอบอนจากบรรดาครสตชนคาทอลก ผรก

พระสงฆของพวกเขา และอยากเหนพระสงฆม

ความสขศกดสทธและราเรงในการประกอบ

งานอภบาลของตน”

ครสตศาสนจกรคาทอลกในประเทศ

ไทยตอบสนองนโยบายจากพระสนตะปาปา

และสมณกระทรวงเพอพระสงฆ โดยพระคาร-

ดนลไมเกลมชยกจบญชในฐานะประธาน

คณะกรรมการคาทอลกเพอพระสงฆและผ

ถวายตว ในสภาประมขแหงบาทหลวงโรมน

คาทอลกแหงประเทศไทย ไดประกาศใน

เอกสารเวยน วนท 28 มถนายน ค.ศ. 2009

ตอนหนงวา “ขอใหเราไดเรมตนเฉลมฉลอง

ปพระสงฆ ซงสมเดจพระสนตะปาปา ทรง

ตองการให ค.ศ. 2009 ถง ค.ศ. 2010 เปน

การเฉลมฉลองชวตและพนธกจสงฆเปนพเศษ

เปนโอกาสทบาทหลวงแตละทานไดหนมา

พจารณาไตรตรองความเปน “สงฆคาทอลก”

เปนเวลาของการฟนฟชวตจต และชวตในศล

มหาสนท พระสงฆเปนผทนำพระเยซครสตเจา

มาสโลกโดยอาศยการบชาแหงศลมหาสนท

เหนอสงอนใดทงสนพระสงฆคอผแทนของ

พระครสตเจา เปนพระครสตเจาอกองคหนงใน

ครสตศาสนจกรจงขอเชญชวนพนองทกทาน

รวมเฉลมฉลองปพระสงฆพรอมกบครสต-

ศาสนจกรสากลทงในระดบสงฆมณฑลระดบ

วด หรอระดบชมชน ใหทกคนไดมสวนรวม

และสำนกถงพระพรและพระเมตตาทพระ-

เปนเจาทรงประทานแกครสตศาสนจกรผาน

ทางสงฆภาพสงฆ” และกลาวเสรมในจดหมาย

ขาว “เพอนสงฆ” ปท 7 ฉบบท 26 เดอน

กรกฎาคม-กนยายน ค.ศ. 2009 ความวา

“ครสตศาสนจกรคาทอลกวนน ตองถอวา

กำลงเผชญวกฤตหลายดาน ทงวกฤตการณ

ดานศาสนาและดานพระธรรมคำสอน คณ-

ธรรมและจรยธรรม และกำลงถกซำเตมดาน

บคลากรของครสตศาสนจกร ในแงคณภาพ

และปรมาณ”(จดหมายขาวเพอนสงฆ,2009:

2)

การปฏบตภารกจของการเปนพระ-

สงฆ หรอคำทางการทใชในประเทศไทย คอ

“บาทหลวง”อยางมคณภาพตามเจตนารมณ

ของครสตศาสนจกร จำเปนตองมพนฐานอย

บนสขภาวะทด ดวยเหตนจงจำเปนตองมโครง

การเฝาระวงและตดตามสภาวการณสขภาวะ

ของบาทหลวงคาทอลกในประเทศไทย เพอ

เปนแนวทางในการควบคมปจจยเสยงและ

ปจจยเสรมใหลดลง และเพอเปนพนฐานการ

พฒนาระบบสขภาวะทดในระดบตวบคคลอน



จะนำไปสการพฒนาระบบสขภาวะแบบองค

รวมและยงยน และเปนพนฐานสการปฏบต

ภารกจการเปนศาสนบรกรทมคณภาพของ

ครสตศาสนจกรตอไป

วตถประสงคการวจย

เพอศกษาสขภาวะของบาทหลวง

คาทอลกใน4ดานคอสขภาวะทางกายสข-

ภาวะทางจตสขภาวะทางสงคมและสขภาวะ

ทางจตวญญาณ

คำถามการศกษา

สขภาวะของบาทหลวงคาทอลกใน4

ดาน คอ สขภาวะทางกาย สขภาวะทางจต

สขภาวะทางสงคมและสขภาวะทางจตวญญาณ

เปนอยางไร

นยามศพทเฉพาะ

สขภาวะ หมายถง การรกษาความ

สมดลของชวตอยางองครวมในสดานไดแก

1) สขภาวะทางกาย ไดแก รางกาย

แขงแรง ปลอดภยจากสารพษมความปลอดภย

และการมปจจย4

2) สขภาวะทางจต ไดแก ความด

ความงามหรอสนทรยะ ความสงบ ความมสต

ทางสงคม

3) สขภาวะทางสงคม ไดแก สงคม

สมพนธ หรอความมสมพนธทดในทกระดบ

สงคมเขมแขงสงคมยตธรรมสงคมสนต

4) สขภาวะทางจตวญญาณ ไดแก

การมจตภาวะทมนคงและมพฒนาการอยาง

ตอเนอง ลงลกในสรางความสมพนธกบพระ-

เจา เปนแรงจงใจและพนฐานชวตและภารกจ

ของบาทหลวงในการรบใชครสตชนดวยความ

รก ดวยทาทแหงการรบใชพระเจาในเพอน

มนษย

บาทหลวงหมายถงศาสนบรกรสงฆ

ของครสตศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทย

หรอทครสตชนไทยเรยกวา“คณพอ”ซงผาน

การรบศลบรรพชา สงผลใหไดรบพระพรพเศษ

ในการทำหนาทประกาศสอน ปกครองและ

พธกรรมดวยการดำเนนชวตถอความยากจน

นบนอบเชอฟง และถอโสด บาทหลวงแบงออก

เปนสองประเภท คอ บาทหลวงประจำสงฆ-

มณฑล และบาทหลวงนกบวช ซงงานวจยน

คำวาบาทหลวง หมายถง บาทหลวงประจำ

สงฆมณฑล

บาทหลวงประจำสงฆมณฑล หมาย

ถง บาทหลวงสงกดสงฆมณฑล โดยมมขนายก

เปนประมขทำหนาทอภบาลบรหารปกครอง

และรบใชครสตชนตามทไดรบมอบหมายจาก

มขนายกประจำสงฆมณฑลนนๆ



63

ประโยชนทไดรบจากการวจย

ผลการศกษาทำใหไดฐานขอมลท

จำเปนตอการกำหนดแนวทางพฒนาสขภาวะ

รวมถงการผลกดนการลงทนอยางจรงจง

เกยวกบการพฒนาสขภาวะอยางมสวนรวม

วธดำเนนการวจย

ประชากรทศกษา คอ บาทหลวงคา-

ทอลกในประเทศไทยจากทง 10 สงฆมณฑล

ประกอบดวย1)อครสงฆมณฑลกรงเทพฯ2)

สงฆมณฑลจนทบร3)อครสงฆมณฑลทาแร-

หนองแสง 4) สงฆมณฑลเชยงใหม 5) สงฆ-

มณฑลอบลราชธาน 6) สงฆมณฑลอดรธาน

7) สงฆมณฑลนครสวรรค 8) สงฆมณฑล

สราษฎรธาน 9)สงฆมณฑลราชบร และ10)

สงฆมณฑลนครราชสมา

การเลอกกลมตวอยาง กำหนดตวอยาง

ในการศกษาคอจำนวน1สงฆมณฑลทำการ

เลอกโดยใชวธการสมอยางงาย(SimpleRan-

dom Sampling) โดยการจบฉลาก จาก 10

สงฆมณฑล ไดกลมตวอยางซงเปนบาทหลวง

คาทอลกจากสงฆมณฑลราชบร จำนวน 40

คน

ดำเนนการเกบรวบรวมขอมลโดยใช

แบบสอบถาม ซงประกอบดวยขอคำถาม 5

ตอนคอ 1) ขอมลสวนบคคล จำนวน 3 ขอ

2)สขภาวะทางกายจำนวน28ขอ3)สข-

ภาวะทางจต จำนวน 15 ขอ 4) สขภาวะ

ทางสงคม จำนวน 14 ขอ 5) สขภาวะทาง

จตวญญาณ จำนวน 55 ขอ รวมทงหมด

มขอคำถามจำนวน115ขอ

เกบรวบรวมขอมลโดยการแจกแบบ

สอบถามใหกบกลมผ ใหขอมลดวยตนเอง

จำนวน40ฉบบ ไดรบกลบคน36ฉบบคด

เปนรอยละ90.00ซงไดมการตรวจสอบความ

ครบถวนและความสมบรณของขอมล

การวเคราะหขอมล ทำการบนทก

และวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสำเรจรป

วเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา ไดแก

คาความถ รอยละ คาเฉลยและคาสวนเบยง

เบนมาตรฐาน


กลมผใหขอมลสวนใหญมอายอยใน

ชวง30-40ปมากทสดคดเปนรอยละ38.88

รองลงมาอาย41-50ปคดเปนรอยละ27.78

สวนใหญบวชมาแลว 1-10 ป คดเปนรอยละ

38.88 รองลงมาบวชมาแลว 11-20 ป คด

เปนรอยละ 27.78 จบการศกษาระดบปรญ-

ญาโทมากทสดคดเปนรอยละ47.2รองลงมา

จบการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ

44.4



สขภาวะของบาทหลวงคาทอลกใน

ประเทศไทยโดยรวมอยในระดบดมาก

1. สขภาวะทางกายโดยรวมอยใน

ระดบดมาก (X=3.36) เมอพจารณาเปนราย

ขอพบวา สงทบาทหลวงปฏบตมากทสดคอ

ขอ1การบอกถงรสชาตของอาหารไดเชนรส

เปรยวหรอรสหวานไดเชนเดยวกบคนอนและ

ขอ4การอาบนำฟอกสบอยางนอยวนละครง

ดวยตนเอง (X=3.60) อยในระดบดมาก รอง

ลงมาคอขอ 2 ความสามารถรบรรสชาตของ

อาหาร ขอ 3 การไดยนเสยงของคนทคยกบ

ทานไดชดเจน และขอ 5 การรบประทาน

อาหารวนละ2-3มอ(X=3.55)อยในระดบด

มาก และสงทบาทหลวงปฏบตนอยทสดคอ

ขอ25การหมนสงเกตอาการผดปกตทเกดจาก

การรบประทานยา(X=3.11)ซงอยในระดบด

2. สขภาวะทางจตโดยรวมของบาท-

หลวงคาทอลกในประเทศไทยอยในระดบด

(X=3.24) เมอพจารณาเปนรายขอพบวา สง

ทบาทหลวงปฏบตมากทสดคอขอ 30 ทานร

สกภมใจทไดชวยเหลอผอนหรอทำประโยชน

ใหกบสวนรวม (X=3.41) อยในระดบดมาก

รองลงมาคอขอ 35 ทานรสกภมใจในตนเอง

(X=3.40) อยในระดบดมาก และสงทบาท-

หลวงปฏบตนอยทสดคอขอ 32 ทานสบายใจ

ขนเมอไดอานคำสอนทางศาสนา หรอพกผอน

หยอนใจโดยการดหนง ฟงเพลง หรอสวด

ภาวนา(X=3.15)ซงอยในระดบด

3. สขภาวะทางสงคมโดยรวมของ

บาทหลวงคาทอลกในประเทศไทยอยในระดบ

ดมาก (X=3.31) เมอพจารณาเปนรายขอ

พบวา สงทบาทหลวงปฏบตมากทสดคอขอ

48 การไดรบสทธตางๆ ทควรไดรบจากหม

คณะหรอชมชนโดยเทาเทยมกบคนอนๆ (X=

3.78) อยในระดบดมาก รองลงมาคอขอ 56

การมโอกาสไดรวมกจกรรมกบคนอนๆ ในหม

คณะ (X=3.43) อยในระดบดมาก และสงท

บาทหลวงปฏบตนอยทสดคอขอ44ทานและ

คนในหมคณะของทานมการชวยเหลอซงกน

และกน และขอ 45 สมาชกในหมคณะของ

ทานมการใหโอกาสและใหอภยซงกนและกน

(X=3.15)ซงอยในระดบด

4. สขภาวะทางจตวญญาณ มดวย

กน 7 ดาน พบดงน

ดานท 1 มตของการกลบใจ ดาน

สตปญญา (Intellectual Coversion)โดย

รวมของบาทหลวงคาทอลกในประเทศไทยอย

ในระดบด (X=2.98)เมอพจารณาเปนรายขอ


62 ทานพยายามคนดตอพระเจา (X=3.45)

อยในระดบดมาก รองลงมาคอขอ 66 ทาน

พยายามลดอคต โดยเฉพาะอคตตอพระเจา



65

และขอ 67 ทานพยายามลดอคต โดยเฉพาะ

อคตตอตนเอง (X=3.36) อยในระดบดมาก

และสงทบาทหลวงปฏบตนอยทสดคอขอ 58

ทานสำนกวาตนเคยหลงผดในการเขาใจพระ-

เจา(X=2.09)ซงอยในระดบพอใช


อารมณ (Affective Conversion)โดยรวม

ของบาทหลวงคาทอลกในประเทศไทยอยใน

ระดบดมาก (X=3.35) เมอพจารณาเปนราย

ขอพบวา สงทบาทหลวงปฏบตมากทสดคอ

ขอ73ทานประพฤตตนอยในกฎระเบยบของ

บานเมอง(X=3.64)อยในระดบดมากรองลง

มาคอขอ 74 ทานประพฤตตนอยในกฎระเบยบ

ของศาสนา(X=3.45)อยในระดบดมากและ

สงทบาทหลวงปฏบตนอยทสดคอขอ72ทาน

ไมปลอยตวทำตามอารมณทไมดและไมสมดล

(X=3.00)ซงอยในระดบด


ศลธรรม (Moral Conversion)โดยรวมของ

บาทหลวงคาทอลกในประเทศไทยอยในระดบ

ดมาก(X=3.40)เมอพจารณาเปนรายขอพบวา

สงทบาทหลวงปฏบตมากทสดคอขอ80ทาน

ชอบความคมคา มากกวา คมทน (X=3.55)

อยในระดบดมากรองลงมาคอขอ78ทานมง

แบงปน มากกวา การแขงขนเอาเปรยบ ขอ

83 ทานใชชวตเรยบงาย และประสานกลม

กลนกบธรรมชาต และขอ 84 ทานเนนความ

รกแทกบพระเจา และเพอนพนอง (X=3.45)

อยในระดบดมาก และสงทบาทหลวงปฏบต

นอยทสดคอขอ81ทานเลอกสงทถกตองมาก

กวาถกใจ(X=3.18)ซงอยในระดบด


ศาสนา (Religious Conversion) โดยรวม

ของบาทหลวงคาทอลกในประเทศไทยอยใน

ระดบด (X=3.25) เมอพจารณาเปนรายขอ


86 ทานเลอกพระเจาเปนการตดสนใจเลอก

ขนพนฐาน (Fundamental Option) ซงจะ

สงผลไปสการตดสนใจเลอกอนๆ ทกอยางใน

ชวต(X=3.45)อยในระดบดมากรองลงมาคอ

ขอ 85 ทานเปลยนแปลงชวตทไรเปาหมาย

หรอมเปาหมายทเหนแกตวไปสชวตทมพระเจา

องคความรก เปนหลกยดเหนยวในชวต (X=

3.27) อยในระดบดมาก และสงทบาทหลวง

ปฏบตนอยทสดคอขอ 87 ทานใชโทษบาปและ

การฟนฟชวตอยเสมอ โดยผานทางศลอภย

บาป(X=3.09)ซงอยในระดบด

ดานท 5 การดำเนนชวตดวยความ

ยากจน ตามคำแนะนำของพระวรสารโดย

รวมของสขภาวะทางจตวญญาณอยในระดบ

ดมาก (X=3.44) เมอพจารณาเปนรายขอพบ

วา สงทบาทหลวงปฏบตมากทสดคอขอ 98



ทานสำนกวาการทำงานเปนองคประกอบพน

ฐานในการดำรงชวตของมนษย (X=3.73)อย

ในระดบดมาก รองลงมาคอขอ 90 ทานเปด

ใจแสวงหาพระเจาในเหตการณทอยเหนอการ

ควบคม (X=3.64) อยในระดบดมาก และสง

ทบาทหลวงปฏบตนอยทสดคอขอ92ทานละ

ทงความเหนแกตว(X=3.00)ซงอยในระดบด


บรสทธ ตามคำแนะนำของพระวรสาร โดย

รวมของสขภาวะทางจตวญญาณ อยในระดบ



ทานสมครใจไมแตงงาน เพออาณาจกรพระเจา

และอทศชวตทงครบเพอรบใชพระเจาและ

เพอนมนษยโดยยนดครองตนในความบรสทธ

อยางแทจรง(X=3.91)อยในระดบดมากรอง

ลงมาคอขอ 99 ทานสรางความสมพนธกบ

พระเจาอยางตอเนอง โดยผานทางศลมหา-

สนท (X=3.73) อยในระดบดมาก และสงท

บาทหลวงปฏบตนอยทสดคอขอ 104 ทาน

สามารถควบคมการใชพลงทางเพศใหอยใน

ขอบเขตหรอความพอด ตามจดประสงคของ

เพศทพระเจาทรงกำหนด และตามสถานะของ

บคคล (บาทหลวงนกบวชฆราวาส เดกและ

เยาวชนฯลฯ)(X=3.09)ซงอยในระดบด


นบนอบ ตามคำแนะนำของพระวรสารโดย

รวมของสขภาวะทางจตวญญาณ อยในระดบ



ทานถอความนบนอบเชอฟงผมอำนาจชอบ

ธรรม ตามสถานะของทาน เชน สามภรรยา

ควรมความรกและยอมรบกนและกน (อฟ 5:

22-29) บตรตองเคารพใหเกยรตบดามารดา

(อฟ6:1-3)ลกจางตองเชอฟงนายจาง(1ปต

2:18)ผนอยเชอฟงผใหญ(1ปต 5:5)ประชา-

ชนเชอฟงผมอำนาจชอบธรรม (1ปต 2:13)

ครสตชนเชอฟงเปนหนงเดยวกบผนำของ

ครสตศาสนจกร (1คร 16:16) (X=3.55) อย

ในระดบดมาก รองลงมาคอขอ 109 ทาน

พยายามฝกกระบวนการมองดและวนจฉย

ดวยการเรยนร ฝกฝน การรจกฟง (X=3.43)

อยในระดบดมาก และสงทบาทหลวงปฏบต

นอยทสดคอขอ110 ทานมความสามารถใน

การแยกแยะคณคาพระวรสาร กบคานยม

ของโลกทเกดขนในชวตประจำวนไดเปนอยาง

ด(X=3.18)ซงอยในระดบด

อภปรายผลการวจย

ผลการวจยสขภาวะของบาทหลวง

คาทอลกในประเทศไทยทงสดาน ไดแก สข-



67

ภาวะทางกาย จตใจ สงคมและจตวญญาณ

อยในระดบทดและดมาก สวนหนงเปนผลมา

จากการทบาทหลวงผใหขอมลทงหมดทถก

เลอกอยในสภาวะทมสขภาพกายทสามารถ

ดำเนนชวตดวยการปฏบตกจวตรประจำวนได

ปกต จงกลาวไดวาบคคลทมสขภาวะทางกาย

ระดบปกตซงอาจเชอมโยงกบการจดสรรชวต

ใหสมดลทงระดบจตใจสงคมและจตวญญาณ

ไดในระดบหนง

อยางไรกตามผลการวจยทพบวาสข-

ภาวะทางจตของบาทหลวงมคาในระดบ “ด”

ในขณะทสขภาวะดานอนๆ อยในระดบ “ด

มาก” ซงประเดนสำคญทพบเปนปญหา คอ

ภารกจทหนกกบการจดสรรเวลาเพอพกผอน

มนอย ซงมผลตอสขภาวะทางจตของบาท-

หลวง ในการบรหารจดการชวตใหเกดความ

สมดลในมตตางๆ โดยเฉพาะเมอเผชญหนา

กบสถานการณหรอกระแสสงคมปจจบนทกอ

ใหเกดความสบสนในการดำเนนชวตประจำ

วน โดยเฉพาะคานยมบรโภคนยม วตถนยม

หรอสถานการณทางการเมอง ความรนแรง

ของสงคมในรปแบบตางๆ ทบาทหลวงนอก

จากจะตองมภมคมกน และความเขมแขงฝาย

จตในตนเองแลวยงตองดแลอภบาลครสตชน/

บคลากรในความดแล รวมถงภารกจตางๆ ท

ไดรบมอบหมาย สงผลตอการบรหารจดการ

ความเครยดในตนเองเมอเผชญหนากบสถาน-

การณทยากตอการใหคำแนะนำและการตด

สนใจ


ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช

1. ในดานสขภาวะทางกายสงทบาท-

หลวงคาทอลกปฏบตนอยทสด คอ การหมน

สงเกตอาการผดปกตทเกดจากการรบประทาน

ยา ดงนน ควรจดใหมการสงเสรม ใหความร

จดอบรมดานสขภาวะใหกบบาทหลวง หรอ

จดทำคมอใหความรดานนโดยเฉพาะ

2. ในดานสขภาวะทางจตสงทบาท-

หลวงคาทอลกปฏบตนอยทสดคอการไดอาน

คำสอนทางศาสนาหรอพกผอนหยอนใจโดย

การดหนงฟงเพลงหรอสวดภาวนาเมอรสก

ไมสบายใจ แสดงใหเหนวาเมอบาทหลวงคา-

ทอลกรสกไมสบายใจจะไมมโอกาสไดรบการ

ผอนคลายความตงเครยดทเกดขน ดงนน ผ

เกยวของควรจดกจกรรมหรอหาเวลาใหบาท-

หลวงคาทอลกไดพกผอนหยอนใจ


1. ควรมการศกษาสขภาวะทง 4 ดาน

ของบาทหลวงคาทอลกในประเทศไทยทง 10

สงฆมณฑล เนองจากการวจยนศกษา “บาท-



หลวงคาทอลกในสงฆมณฑลราชบร” เทานน

การศกษาตอไปจะไดขอมลการศกษาและ

ประเดนการตอบทชดเจนมากขน

2. ควรมการวจยตดตามผลการ

พฒนาสขภาวะทง 4 ดานของบาทหลวง

คาทอลกในลกษณะทเปนผลสบเนองจากงาน

วจยชนนโดยศกษาในประเดนทวาเมอทราบ

ประเดนความตองการพฒนาสขภาวะแลวม

การพฒนาเปลยนแปลงอยางไร

3. ควรศกษาสขภาวะทง4ดานของ

บาทหลวงคาทอลกททำงานในรปแบบตางๆ

กน แลวนำขอมลทไดมาเปรยบเทยบความ

แตกตาง


เกรยงศกดโกวทวาณชประชาชาตปรชาวฒ

สมกจนนทวสทธและบรรจง

สนตสขนรนดร.2550.บาทหลวง :

ศาสนบรกรของพระเจา.นครปฐม:

วทยาลยแสงธรรม.

เกรยงศกดโกวชวาณช,มขนายก.2535.

สมณสาสนของสมเดจพระสนตะ-

ปาปายอหนปอลท2เรองการอบรม

พระสงฆในสภาพการณปจจบน.

แสงธรรมปรทศน ปท16(3)

กนยายน–ธนวาคม1992/2535.


กรตบญเจอ.2522.สารานกรมปรชญา.

กรงเทพฯ:ไทยวฒนาพานช.

บรรณาธการ,กอง2009.จดหมายขาว

“เพอนสงฆ”ปท7ฉบบท26

เดอนกรกฎาคม-กนยายน2009.

เอกสารถายสำเนา.

พระคมภรคาทอลกแหงประเทศไทย,

คณะกรรมการ.1994.พระคมภร

ภาษาไทยฉบบใหม. กรงเทพฯ:

อำนวยรตนการพมพ.แปลจาก

The New Jerusalem Bible.

1985.London:Cambridge

University.

ดงโตแนลยงมาร,บาทหลวง.2533.

ความสำคญของบคคลในปรชญา

ตะวนตกปจจบน. แสงธรรมปรทศน

ปท14(3).นครปฐม:


.2536.ความหมายของรางกายใน

ชวตมนษย.2536.แสงธรรมปรทศน

ปท17(3).นครปฐม:


.2536.ปรชญาชวยมองคณคาของ

ชวต.แสงธรรมปรทศนปท17(2).




69

ประเวศวะส.2551.จตววฒน.(Online).

Available:http://jitwiwat.

blogspot.com.

สำนกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต.

2550.สขภาพทางปญญาของ

สงคมไทย ความฝนทยงไมเปนจรง.

(Online).Available:www.

nationalhealth.or.th.

.2550.พระราชบญญตสขภาพ

แหงชาต พ.ศ. 2550.(Online).

Available:http://www.

nationalhealth.or.th/mis3_1.

html.2550.

เสรพงศพศ.2008.สขภาวะ ความสมดล

ทสรางได.(Online).Available:

http://www.phongphit.com/

index.php?option=com_

content&task=view&id=407&

Itemid=52.

วฒชยอองนาวา,บาทหลวง.2549.

ศาสนาครสต.เอกสารประกอบ

การสอน.นครปฐม:วทยาลย


.2552.การศกษาอบรมของผเตรยม

ตวเปนบาทหลวงของครสตศาสนจกร

คาทอลกในประเทศไทย.

วารสารแสงธรรมปรทศนปท33(3)

กนยายน–ธนวาคม2009/2553.


วฒชยอองนาวา,บาทหลวงและคณะ.

2553.การศกษาเครองมอประเมน

และตวชวดทเกยวของกบการพฒนา

ดานจตวญญาณ ตามหลกธรรม

คำสอนของครสตศาสนา.นครปฐม:


รอฮานเจะอาแซ,วนดสทธรงส,กตตกร

นลมานต,รศมสงขทอง.2553.

การทบทวนความรเรองเครองมอ

ประเมนภาวะจตวญญาณ.

(Online).Available:

http://sph.thaissf.org/?module=

media&pg=detail&id=102.

ApostolicConstitutionFideiDepositum.

1993.Catechism of the

Catholic Church.London:

GeoffreyChapman.

ApostolicConstitutionSacrae

DisciplinaeLeges.1983.Code

of Canon Law.Washington,

D.C.:Braun-Brumfield,Inc.

Bouyer,Louis.1995.A History of

Christian Spirituality Vol.1.

London:Burns&Oates.



FlanneryAustin,O.P.(Ed.).1965.The

Documents of Vatican 2,

Gaudium et Spes: Pastoral

Consitution on the Church in

the Modern World. Grand

Rapids,Mich:Eerdmans.

FlanneryAustin,O.P.(Ed.).1992.

Vatican Council 2. The

Conciliar and Post Conciliar

Documents. Indiana:The

Liturgical.

JohnPaulII,Pope.1992.Pastores

Dabo Vobis. Washington:

UnitedStatesCatholic

Conference.

Molaney,FrancisJ.,S.D.B.1980.“A

Life of Promise” Poverty,

Chastity, Obedience.London:

DartonLongmanandTodd.

Vernon,Mark.2008.What is

wellbeing? (Online).Available:

http://podularity.com/2008/

10/03/19-what-is-wellbeing.

บทบาทของผปกครองตอการอบรม

ผเตรยมตวเปนบาทหลวงคาทอลกใน

สามเณราลยเลกของครสตศาสนจกรคาทอลก

ในประเทศไทย : กรณศกษาสงฆมณฑลจนทบร

สงฆมณฑลเชยงใหม และอครสงฆมณฑลทาแร-หนองแสง

Parent’s Roles or Catholic Priestly Formation

for Minor Seminary of Church in Thailand :

A Case Study of Chantaburi Diocese, Chiangmai

Diocese and Thare-Nongseng Archdiocese


Ratchaburi Diocese.


Peerapat Thawinrat* Deputy Director for Academic Promotion

and Development Center.

Thip-anong Ratchaneelatdachit* Assistant Director and Researcher at

Religious and Cultural Research Centre,

Saengtham College.




พรพฒน ถวลรตน* รองผอำนวยการศนยสงเสรมและ

พฒนางานวชาการ




บทบาทของผปกครองตอการอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวงคาทอลกในสามเณราลยเลกของครสตศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทย :

กรณศกษาสงฆมณฑลจนทบร สงฆมณฑลเชยงใหม และอครสงฆมณฑลทาแร-หนองแสง


การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาบทบาทของผปกครอง

ตอการอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวงของครสตศาสนจกรคาทอลก

ในประเทศไทย กลมผใหขอมลในการวจยครงนเปนผปกครองของผ

เตรยมตวเปนบาทหลวงในสามเณราลยเลก สงฆมณฑลจนทบร เชยง-

ใหม และอครสงฆมณฑลทาแร-หนองแสง ทอยในสามเณราลยประจำ

ปการศกษา2552จำนวน100คนเกบรวบรวมขอมลใชแบบสอบถาม

วเคราะหขอมลใชคาความถ รอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ผลการวจยพบวา

บทบาททวไปของผปกครองทปฏบตมากทสด ไดแก การสงเกต

และควบคมพฤตกรรมใหดำเนนไปอยางถกตองตามครรลองคลอง-

ธรรม รองลงมาคอเรองการใหความรกความอบอน และสงเสรมใหใช

เวลาวางใหเกดประโยชน สวนบทบาททผปกครองไมไดปฏบต ไดแก

การดแลยามเจบไขไดปวย รองลงมาคอเรองการดแลหาอาหาร เครอง

นงหม

บทบาทดานศาสนา / ระเบยบบานอบรมทปฏบตมากทสด

ไดแก การสงเสรมใหเขารวมพธกรรมของศาสนาและคอยตกเตอนเมอ

ออกนอกลนอกทาง สวนบทบาททผปกครองไมไดปฏบต ไดแก การ

ปลกฝงใหเลอมใสในศาสนาประจำชาต

บทบาทดานการศกษาทปฏบตมากทสด ไดแก สงใหไดเลา

เรยนศกษาตามการศกษาภาคบงคบ รองลงมาคอสงเสรมใหใชความร

ทเรยนมาประยกตใชในชวตประจำวน สวนบทบาททผปกครองไมได

ปฏบตไดแกสนบสนนใหศกษาในวชาชพทชอบเพอเปนพนฐานในการ

ประกอบอาชพในอนาคต

บทคดยอ


วฒชย อองนาวา พรพฒน ถวลรตน ทพอนงค รชนลดดาจต

73

บทบาทดานสงคมทปฏบตมากทสด ไดแก สอนใหมมารยาทในสงคม

รองลงมาคอใหสามารถอยรวมกบผอนไดเปนทยอมรบของสงคม สวน

บทบาททผปกครองไมไดปฏบต ไดแก อบรมสงสอนเพอปรบตวใหเขา

กบสภาพสงคมและสงแวดลอมได

บทบาทดานการกลอมเกลาจตใจ (อารมณ) ทปฏบตมากทสด

ไดแก สรางความภมใจกบสถานภาพของตนเองกบครอบครวและการ

ใหกำลงใจเพอใหสามารถตอสและมกำลงใจในการดำรงชวตในสงคม

ไดสวนบทบาททผปกครองไมไดปฏบต ไดแกมสมพนธภาพทดตอกน

เพอใหเกดความสมพนธทเหนยวแนนและปลกฝงใหสามารถควบคม

ตนเองได

คำสำคญ : 1)บทบาทผปกครอง 2)การอบรม

3)บาทหลวง 4)สามเณราลยเลก

5)ครสตศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทย

This research objective was to study the parent’s

roles on priestly formation of Catholic Church in Thailand.

Theinformantswere100parentsofseminariansinschool

year of 2009 forminor seminaries of Chantaburi Diocese,

Chiangmai Diocese and Thare-Nongseng Archdiocese. The

information collection tool was the questionnaire. The

statistics for information analysis were the percentage,

mean and standard deviation.

Abstract




The research results were found that Most of general roles practiced are the noticing and controlling the behaviors along path of justice, giving the love and warmth and promoting to spend useful time respectively. The roles neglected are the medical care,nutritionandclothing. Most of religious/discipline roles practiced are thepromoting to intent religious rites and admonishing against immoral behaviors respectively. The role neglected is the fostering of adherence in the national religion. Most of educational roles practiced are the sup- porting to achieve the compulsory education and promoting the knowledge application for daily life respectively. The role neglected is promoting the preferred educa-tion for profession in the future. Most of social roles practiced are the instructing about the etiquettes, living and being acknowledged in society respectively. The role neglected is the training for reformation into society and surrounding. Most of spiritual training (emotion) roles practicedarethebuildingtheprideonselfandfamilystatus,encou- ragingtofightandaliveinsocietyrespectively.Therolesareneglected the making the tight relationship and fostering theself-controlability.

Keywords : 1)Parent‘sRoles 2)Formation 3)Priest 4)MinorSeminary

5)CatholicChurchinThailand



75

ความเปนมาและความสำคญของปญหา

ครอบครวเปนหนวยสงคมทเลกทสด

แตสำคญทสด เนองจากครอบครวมบทบาท

ในการเลยงดอบรมสงสอนและถายทอด

คณคา วฒนธรรมใหแกสมาชกในครอบครว

ถาเดกไดรบการเลยงดอยางเพยงพอ เหมาะสม

ตามวย ผเลยงดใหความรก ความอบอน

ความเขาใจ ความปลอดภยและเสรมสราง

สขนสยเดกกจะเจรญเตบโตตามวยมสขภาพ

แขงแรงสมบรณมความมนใจอารมณดแทบ

จะกลาวไดวาผใหญในปจจบนเปนเชนไรลวน

เปนผลจากการเลยงดอบรมสงสอนในวยเดก

ทงสน ครอบครวจงเปนเบาหลอหลอมทสำคญ

ทสดของทกคน

การอบรมทสบเนองจากครอบครว

คอโรงเรยนหรอสถาบนการอบรมศกษา นบได

วาเปนบานหลงทสองของเดกๆ เมอเดกเตบ

โตขนนอกจากการอบรมเลยงดจากครอบครว

จำเปนตองไดรบการอบรมศกษาทเหมาะสม

กบสถานภาพและวถการดำเนนชวตในสงคม

ศาสนา ในฐานะเปนสถาบนสำคญ

อยางหนงของสงคม ยอมมระบบการศกษา

อบรม เพอเตรยมบคลากรใหมความพรอมต

อการปฏบตหนาทเผยแผหลกธรรมคำสอนใน

ศาสนา จงตองมระบบการศกษาอบรม ภาย

ใตประสบการณของแตละศาสนาทเหมอน

และตางกนไป

ครสตศาสนจกรคาทอลกใหความ

สำคญตอการศกษาอบรมเพอเตรยมบคลากร

สการเปนศาสนบรกรอยางตอเนอง มการจด

ระบบและสถาบนการศกษาอบรมสการเปน

ศาสนบรกรอยางจรงจง มทงแนวทางทเปน

สากลภายใตหนวยงานทรบผดชอบและแนว

ทางการประยกตใหเขากบชมชนทองถนโดย

เฉพาะการศกษาอบรมผเตรยมตวเปนบาท-

หลวง ซงถอเปนศาสนบรกรสำคญในครสต

ศาสนจกรคาทอลก ในภารกจการปกครอง

ดแลชมชน การประกอบพธกรรมและการ

ประกาศเผยแผคำสอน(ไชโยกจสกล,2549:

12-13อางในวฒชยอองนาวา,2552)

การศกษาอบรมผเตรยมเปนบาท-

หลวงของครสตศาสนจกรคาทอลก มการจด

สถานทเฉพาะทเรยกวา“สามเณราลย”(Semi-

nary) สถานทเนอหาวธการและผใหการอบรม

ตองมประสทธภาพและสอดคลองกบสถาน

การณแหงยคสมย (เกรยงศกด โกวทวานช

อางถงใน เชาวฤทธ สาสาย, 2550: 3) การ

อบรมผ เตรยมเปนบาทหลวงคาทอลกใน

ประเทศไทยมสามระดบ ไดแก สามเณราลย

เลกสามเณราลยกลาง และสามเณราลยใหญ

สามเณราลยเลก หมายถง การศกษาอบรม

ตงแตชนมธยมศกษาปท 1 จนถงชนมธยม

ศกษาปท6รวมทงการอบรมพเศษ1–2ป




กอนเขาสามเณราลยกลาง โดยมจดประสงค

เพอรบการฝกอบรมบมนสยให เปนผทม

ศรทธาในพระเจาตามวฒภาวะของเขา พรอม

ทงคณธรรมตางๆ อบรมใหเขามระเบยบวนย

มจตใจเอออาทร เปนผทสามารถดำเนนชวต

รวมกบคนอนในสงคมไดอยางมความสข

สามเณราลยกลาง คอ การศกษาอบรมทตอ

เนองจากสามเณราลยเลกโดยใช1ปเพอการ

พฒนาความเชอศรทธา การมประสบการณ

ชวตในรปแบบตางๆ รวมทงการใชเวลาเพอ

ไตรตรองพจารณาชวตตนเองวาเหมาะสมกบ

การตอบรบจากพระเจาสการเปนบาทหลวง

หรอไม (ไชโย กจสกล, 2549: 13 อางใน

วฒชย อองนาวา, 2552) และสามเณราลย

ใหญ เปนสถาบนการศกษาอบรมขนสดทาย

ใชเวลาอยางนอย 8 ป เพอพฒนาชวตดาน

วฒภาวะ ชวตภายใน สตปญญาและงานอภ-

บาล เพอความพรอมสการเปนบาทหลวงตอ

ไป

ดงนน การศกษาอบรมสการเปน

บาทหลวงของครสตศาสนจกรคาทอลกไทย

จงมลกษณะเปนกระบวนการทสมพนธและ

ตอเนอง จากครอบครวสสามเณราลยระดบ

ตางๆ สอดคลองกบสภาสงคายนาวาตกนครงท

2 ในเอกสาร Optatam totius (1965: 3)

ใหแนวทางวาตองจดการอบรมอยางเหมาะสม

กบอาย อปนสยและขนพฒนาตรงกบหลก

จตวทยาอนดและถกตอง โดยมผใหการอบรม

คอยแนะนำ และบดามารดาใหความรวมมอ

เปนอยางด และอยาละเลยใหผรบการอบรม

มโอกาสไดประสบการณในชวตมนษยตาม

สมควร และใหเขามความสมพนธกบครอบ-

ครวตามปกต ดงนน สาระสำคญของการ

ศกษาอบรมผเตรยมเปนบาทหลวง คอ การ

จดการศกษาอบรมเพอใหผรบการอบรมม

ความพรอมในการเปนศาสนบรกรของครสต-

ศาสนจกร ภายใตการดแล รบผดชอบของผ

เกยวของตงแตระดบผนำครสตศาสนจกรผ

ใหการอบรม ผรบการอบรม และบดามารดา

บคคลในครอบครว ซงมอทธพลสำคญตอการ

ศกษาอบรมดงกลาว

อยางไรกตาม เนองจากการรบการ

อบรมสการเปนบาทหลวงเปนการศกษา

อบรมแบบพเศษ จงจำเปนตองมการศกษา

และทำความเขาใจบทบาทของผเกยวของ

โดยเฉพาะบทบาทของผปกครองของผรบ

การอบรม โดยเฉพาะการศกษาอบรมในระดบ

สามเณราลยเลก ทผใหการอบรม ผรบการ

อบรมและผปกครองตางมบทบาทรวมกนใน

การศกษาอบรมอนเปนพนฐานสำคญตอการ

ศกษาอบรมในระดบทสงขนตอไป ซงมความ

จำเปนตองมการศกษาและทำความเขาใจใน

ทศทางเดยวกน



77

งานวจยนตองการศกษาบทบาทของผปกครอง

ตอการอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวงใน

สามเณราลยเลกของครสตศาสนจกรคาทอลก

ในประเทศไทย ผลจากการวจยนจะทำใหผ

มสวนเกยวของกบการอบรมผเตรยมตวเปน

บาทหลวง ไดแก ผใหการอบรม ผปกครอง

และผเตรยมตวเปนบาทหลวงมความเขาใจ

เดยวกนเกยวกบบทบาทของผปกครองทมตอ

การอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวง


เพอศกษาบทบาทของผปกครองตอ

การอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวงของครสต-

ศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทยจากเอกสาร

ทเกยวของ

ขอบเขตการวจย

1. กลมผใหขอมล ไดแก ผปกครอง

ในสามเณราลยเลก สงฆมณฑลจนทบร เชยง

ใหมและอครสงฆมณฑลทาแร-หนองแสง

2. เนอหาทใชในการวจย

2.1 บทบาทของผปกครอง

2.2 แนวทางการอบรมเลยงดบตร

2.3 คมอและระเบยบปฏบตประ-

จำสามเณราลยเลก


ไดทราบบทบาทของผปกครองอนจะ

นาไปสแนวทางในการอบรมผเตรยมตวเปน

บาทหลวงของครสตศาสนจกรคาทอลกใน

ประเทศไทย

นยามศพท

ผปกครองหมายถงบดามารดาของ

ผรบการอบรมเปนบาทหลวงประจำสงฆมณฑล

สามเณราลยเลก หมายถง สถาบน

อบรมขนแรกของผเตรยมตวเปนบาทหลวง

ของครสตศาสนจกรสงกดสงฆมณฑล

สามเณรเลกหมายถงผรบการอบรม

ในสามเณราลยเลกสำหรบการเปนบาทหลวง

ประจำสงฆมณฑล

สงฆมณฑล หมายถง เขตปกครอง

ของครสตศาสนจกรคาทอลก ซงมมขนายก

เปนประมข และบรหารปกครองรวมกบคณะ

บาทหลวง


แหลงขอมลทใชในการศกษาสำหรบ

ขนตอนน คอ ผปกครองของผเตรยมตวเปน

บาทหลวงในสามเณราลยเลก สงฆมณฑล

จนทบร เชยงใหม และอครสงฆมณฑลทาแร-

หนองแสง ทอยในสามเณราลยประจำปการ




ศกษา 2552 กำหนดวธการไดมาซงกลมผให

ขอมลโดยการสมอยางงาย (Simple Random

Sampling)จำนวน100คน


แบบสอบถามเรองบทบาทของผปกครองตอ

การอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวงคาทอลก

ในสามเณราลยเลกของครสตศาสนจกร

คาทอลกในประเทศไทย มสาระครอบคลม

ประเดนตอไปน คอ 1) ขอมลของผตอบแบบ

สอบถาม 2) ขอมลของผเตรยมตวเปนบาท-

หลวง 3) ความคดเหนเกยวกบบทบาททวไป

ของผปกครอง 4) ความคดเหนเกยวกบบทบาท

ดานศาสนา/ระเบยบบานอบรม 5)ความคด

เหนเกยวกบบทบาทดานการศกษา6)ความ

คดเหนเกยวกบบทบาทดานสงคม7)ความคด

เหนเกยวกบบทบาทดานการกลอมเกลาจตใจ

(อารมณ) ซงมจำนวน 100 คน นดเวลาใน

การรบกลบคนประมาณ 3 เดอน แจกแบบ

สอบถามไป 100 ฉบบ ไดรบกลบคน 100

ฉบบคดเปนรอยละ100 เมอไดรบแบบสอบ

ถามกลบคนจงตรวจสอบความครบถวนของ

ขอมลจนครบตามจำนวนทกำหนด

การวเคราะหขอมลนำแบบสอบถาม

ทไดมาตรวจสอบความถกตองอกครง หลงจาก

นนทำการบนทกลงรหสในโปรแกรมสำเรจรป

วเคราะหขอมลทางสถตโดยใชคาความถ

รอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ซงสรปผลการวจยและขอเสนอแนะของการ

วจยมดงน


1. ผปกครองสามเณรสวนใหญอยใน

ชวงอาย 41-50 ป มวฒการศกษาตำกวา

ปรญญาตร มความเกยวของกบสามเณรใน

ฐานะเปนบดา สถานภาพสมรส คอ อยดวย

กน นบถอศาสนาคาทอลก อยในสงกดสงฆ-

มณฑลจนทบร

2. สามเณรสวนใหญเขาบานเณรตง

แตระดบ ม.1 ปจจบนกำลงศกษาในระดบ

ม.3และอยบานเณรมาเปนเวลา3ป

3. บทบาททวไปของผปกครองท

ปฏบตมากทสด ไดแกการสงเกตและควบคม

พฤตกรรมใหดำเนนไปอยางถกตองตามครร-

ลองคลองธรรม รองลงมาคอ เรองการใหความ

รกความอบอน และสงเสรมใหใชเวลาวางให

เกดประโยชน สวนบทบาททผปกครองไมได

ปฏบต ไดแก การดแลยามเจบไขไดปวย รอง

ลงมาคอ เรองการดแลหาอาหารเครองนงหม

4. บทบาทดานศาสนา/ระเบยบบาน

อบรมทปฏบตมากทสด ไดแก การสงเสรม

ใหเขารวมพธกรรมของศาสนาและคอยตก

เตอนเมอออกนอกลนอกทาง สวนบทบาททผ



79

ปกครองไมไดปฏบต ไดแก การปลกฝงให

เลอมใสในศาสนาประจำชาต

5. บทบาทดานการศกษาทปฏบต

มากทสด ไดแก สงใหไดเลาเรยนศกษาตาม

การศกษาภาคบงคบ รองลงมาคอสงเสรมให

ใชความรทเรยนมาประยกตใชในชวตประจำ-

วน สวนบทบาททผปกครองไมไดปฏบต ได

แก สนบสนนใหศกษาในวชาชพทชอบเพอ

เปนพนฐานในการประกอบอาชพในอนาคต

6. บทบาทดานสงคมทปฏบตมากท

สด ไดแก สอนใหมมารยาทในสงคม รองลง

มาคอใหสามารถอยรวมกบผอนไดเปนทยอม

รบของสงคม สวนบทบาททผปกครองไมได

ปฏบต ไดแก อบรมสงสอนเพอปรบตวใหเขา

กบสภาพสงคมและสงแวดลอมได

7. บทบาทดานการกลอมเกลาจตใจ

(อารมณ)ทปฏบตมากทสดไดแกสรางความ

ภมใจกบสถานภาพของตนเองกบครอบครว

และการใหกำลงใจเพอใหสามารถตอสและม

กำลงใจในการดำรงชวตในสงคมได สวนบท

บาททผปกครองไมไดปฏบตไดแกมสมพนธ-

ภาพทดตอกนเพอให เกดความสมพนธท

เหนยวแนนและปลกฝงใหสามารถควบคมตน

เองได


1. ควรศกษาบทบาทของผปกครอง

ตอการอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวงของ

ครสตศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทย ให

ครบทง 10 สงฆมณฑล เพอนำขอมลทไดมา

เปรยบเทยบระบบการอบรมของแตละทองถน

ในประเทศ

2. ควรเปรยบเทยบบทบาทของผปก-

ครองตอการอบรมผเตรยมตวเปนบาทหลวง

ของครสตศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทย

ของแตละสงฆมณฑลเพอศกษาปจจยทสงผล

ตอการอบรมเลยงดกบพนฐานของครอบครว


เกรยงศกดโกวชวาณช,มขนายก.2535.

สมณสาสนของสมเดจพระสนตะ-

ปาปายอหนปอลท2เรองการ

อบรมพระสงฆในสภาพการณ

ปจจบน. วารสารแสงธรรมปรทศน

ปท16ฉบบท3กนยายน–ธนวาคม

1992/2535.นครปฐม:วทยาลย


ธรพลกอบวทยากล.2535.สามเณราลย

(บานเณร) ในประเทศไทย

(มสซงสยาม). สารนพนธ




หลกสตรศาสนศาสตรบณฑต

สาขาวชาเทววทยาวทยาลย


สามเณราลยและกระแสเรยก,คณะกรรมการ.

2000.คมอสามเณรเลก. เอกสาร

ถายสำเนา.

สำนกอธการบด.2549.คมอการศกษา

วทยาลยแสงธรรม.นครปฐม:


.2549.ระบบการศกษาอบรมของ

วทยาลยแสงธรรม : เอกสาร

ประกอบการศกษาดงาน.นครปฐม:


.2550.คมอการศกษาวทยาลย

แสงธรรม. นครปฐม:วทยาลย

แสงธรรม

สอมวลชนคาทอลกแหงประเทศไทย.2009.

ปฏทนคาทอลก ครสตศกราช

2010. กรงเทพฯ:อสสมชญ.

วฒชยอองนาวา,บาทหลวง.2549.

ศาสนาครสต. เอกสารประกอบ



.2552.การศกษาอบรมของผ

เตรยมตวเปนบาทหลวงของครสต-

ศาสนจกรคาทอลกในประเทศไทย.

วารสารแสงธรรมปรทศนปท33

ฉบบท3กนยายน–ธนวาคม2009/

2553.นครปฐม:วทยาลย


เอกชยชนโคตร,บาทหลวงดร.2551.

การศกษาคาทอลก.นครปฐม:





D.C.:Braun-Brumfield.

Austin,Flannery,O.P.(Ed.).1992.

Vatican Council 2. The

Conciliar and Post Conciliar

Documents.Indiana:The

Liturgical.

JohnPaulII,Pope.1992. Pastores

Dabo Vobis.Washington,D.C.:

Braun-Brumfield.

การสำรวจความตองการการบรการความรดานครสตศาสนา สำหรบครสตชนคาทอลก

ในประเทศไทย

The Requirement Survey of Christianity Knowledge Services for

Catholic in Thailand

Rev.Dr.Chatchai Pongsiri* Reverend in Roman Catholic Church,

Chanthaburi Diocese

* Prisident of Saengtham College


Rev.chaiyo kitsakul* Reverend in Roman Catholic Church,

Bangkok Archdiocese

* Vice President for Administrator Affairs,

Saengtham College.

Rev.Thamarat Ruanngam* Reverend in Roman Catholic Church,

Chanthaburi Diocese.

* Lecturer at Saengtham College.

Thip-anong Ratchaneelatdachit* Assistant Director and

Researcher at Religious and Cultural

Research Centre, Saengtham College.


บาทหลวง ดร.ชาตชาย พงษศร* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก


* อธการบด วทยาลยแสงธรรม

บาทหลวงไชโย กจสกล* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก

อครสงฆมณฑลกรงเทพฯ

* รองอธการบดฝายบรหาร วทยาลยแสงธรรม

บาทหลวงธรรมรตน เรอนงาม* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก


* อาจารยประจำคณะมนษยศาสตร





การสำรวจความตองการการบรการความรดานครสตศาสนา สำหรบครสตชนคาทอลกในประเทศไทย


การวจยครงนมวตถประสงคเพอสำรวจความตองการการ

บรการความรดานครสตศาสนาของครสตชนคาทอลกในประเทศไทย

กลมผใหขอมลในการวจยครงนเปนชมชนคาทอลก จำนวน 400 คน

เกบรวบรวมขอมลใชแบบสอบถามวเคราะหขอมลใชคาความถรอยละ

คาเฉลยคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน


1. เนอหาการอบรมครสตศาสนามความสำคญกบครสตชน

ในภาพรวมอยในระดบมาก (X=4.23) เมอพจารณาคะแนนเฉลยเปน

รายขอพบวาเนอหาเรองพระคมภร (X=4.82) มคะแนนเฉลยมากทสด

รองลงมาไดแก เนอหาเรองขอบญญต/พระบญญต (X=4.69) และ

เนอหาเรองการอภบาลครสตชน(X=3.28)มคะแนนเฉลยนอยทสด

2. วธการอบรมครสตศาสนาควรเปนการใชสออเลกทรอนกส

(รอยละ 45.32) การบรรยายความรทางวชาการ (รอยละ 22.52)

การจดสมมนา/เสวนาแลกเปลยนเรยนร (รอยละ 11.90) การเทศน

ในพธกรรม(รอยละ8.86)การศกษาความรดวยตนเอง(รอยละ6.84)

การจดคายอบรม(รอยละ4.56)

3. กลมเปาหมายทเหมาะสำหรบการเผยแพรความรมากท

สดคอกลมเยาวชนอาย15-24ป (รอยละ45.82)ผใหญอาย25-

54 ป (รอยละ 31.65) เดกนกเรยน อาย 6-14 ป (รอยละ 16.20)

และกลมผสงอายอาย55ปขนไป(รอยละ6.33)

สรปผลการศกษาจากการสำรวจพบวาครสตชนคาทอลกใน

ประเทศไทยสวนใหญตองการทราบเนอหาดานพระคมภรจากวธการ

ใชสออเลกทรอนกสโดยเผยแพรความรดงกลาวใหกบกลมเยาวชนทม

อายระหวาง 15-24 ป ขอมลจากการสำรวจนจะเปนขอมลพนฐาน

สำหรบการพฒนาความรของครสตชนคาทอลกในขนตอนตอไป

บทคดยอ


ชาตชาย พงษศร ไชโย กจสกล ธรรมรตน เรอนงาม และทพอนงค รชนลดดาจต

83

คำสำคญ : 1)ชมชนคาทอลก 2)บรการความร

3)การสำรวจความตองการ

This research objectives is to survey the require-

ments of Christianity knowledge services for Catholic in

Thailand. The informants are 400 persons in the Catho-

lic communities. The information collection was made by

thequestionnairedistribution.The frequency,percentage,

mean and standarddeviationwereused for the informa-

tion analysis.

The research results are found that

1. The contents of teaching Christianity are signifi-

cant in overallwith high level (X=4.23)When considered

as the contents with ranking mean scores as follows;

the content of the Bible (X=4.82), The Commandment

(X=4.69)andChristianpastoral(X=3.28)respectively.

2. When considered as the methods of teaching

Christianitywithrankingpercentageasfollow;bye-learning

(45.32%), academic lecturing (22.52%), seminar/dialogue

for knowledge exchanges (11.90%), ritual preaching

(8.86%),self-learning(6.84%)andeducationalcamp(4.56%)

respectively.

3. The target age groups that are appropriate to

receivetheknowledgeswithrankingpercentageasfollow;

Abstract



the youths : 15-24 years old (45.82%), the adults : 25-54

years old (31.65%), the primary to secondary students :

6-14yearsold(16.20%)andtheoldpeople:55yearsold

andelder(6.33%)respectively.

Conclusion : From the initial survey informations,

we found that most of Catholics in Thailand required

to know about the content of the Bible by e-learning,

especiallyteachingChristianityfortheyouths(15-24years

old). The informations from this survey will become the

foundation on knowledge development for the Catholic

inthenextsteps.

Keywords : 1)CatholicCommunities

2)KnowledgeServices

3)RequirementSurvey



85


จากความสำเรจของการพฒนาประ-

เทศในชวง 50 ปทผานมา สงทควบคมากบ

ความสำเรจกลบกลายเปนปญหาทสะสม

พอกพนตามมาและเพมมากยงขน จนอาจ

สรปเปนขอความสนๆ แตนาคดอยางยงวา

“เศรษฐกจกาวหนาสงคมมปญหาการพฒนา

ไมยงยน” ยงพฒนาดานเศรษฐกจและความ

เจรญดานวตถมากเทาใดสภาพดานจตใจกลบ

เสอมลง จตใจคนสบสน วาเหว คนขาดทพง

ทางใจ ครอบครวทเคยเขมแขงกลบออนแอ

แตกแยกชมชนหมบานทเคยเขมแขงกตกอย

ในสภาพเดยวกน ประเทศไทยมความเจรญ

กาวหนาอยางรวดเรวทางดานวตถ แตเกด

ความเสอมทางดานจตใจ คานยมและสงคม

คนไทยประพฤตปฏบตทแสดงถงความเสอม

ทางจตใจอยางเหนไดชดเจนหลายประการ

เชนนยมวตถนยมความหรหราฟมเฟอยยก-

ยองคนรวย โดยไมคำนงถงวาจะรำรวยมาได

โดยวธใด เกดการแขงขนเอารดเอาเปรยบ ไม

คำนงถงคณธรรม จรยธรรม การเบยดเบยน

เอารดเอาเปรยบนนอกจากจะเบยดเบยนกน

เองแลวยงเบยดเบยนรกรานธรรมชาตและสง

แวดลอมอกดวย

คนไทยสวนใหญมพนฐานการศกษา

นอย ปรบตวไมทนกบความเจรญทางวตถท

เปนไปอยางรวดเรว ความเจรญทางจตใจนน

ถายโอนกนไมได แตละคนตองเรมตนสราง

กนเอง การตอยอดในการพฒนาจงแทบเปน

ไปไมได อยางมากกเพยงจดสงแวดลอมให

และแนะนำเทคนคบางอยางใหเทานน การ

พฒนาคณภาพของการศกษาอบรมจงทำได

ชากวาวตถ ไมสามารถสรางหนาตาใหกบคน

ในยคปจจบนได และไมใชสงจะนำไปโออวด

กน ทกวนนความเจรญทางวตถมมากกวา

ความเจรญทางจตใจมาก คนสวนใหญจงตก

ไปในกระแสของวตถนยมโดยอตโนมตอยแลว

จากกระแสของโลกทำใหการพฒนาทางจตใจ

นนขาดแคลนทงบคลากร เครองไมเครองมอ

เงนทนสนบสนน อกทงยงมปญหาทบคลากร

ดานนบางคนถกกระแสวตถนยมเขาครอบงำ

จนทำตวใหเสอมเสย สงผลใหคนจำนวนมาก

หนหลงใหกบการพฒนาดานจตใจและศาสนา

มากขนเรอยๆ เปนการซำเตมพฒนาการทาง

จตใจใหแยลงไปอกปญหาทางสงคมตางๆจง

ตามมาอยางมากมายและทบถมสบสนปนเป

กนจนยากทจะแกไข แตเนองจากความสข

จากความเจรญทางวตถนนเปนความสขทฉาบ

ฉวย มความสขเพยงเลกนอยเปนเครองลอให

ตกอยในวงวนของวตถ ซงมกทำใหความทกข

ตดตามมาอยางมากมาย ไมวาจะเปนทกขจาก

การแสวงหาการแกงแยงชงดชงเดนการฟาด



ฟนคแขง ความกงวล ความกลวการทำรายของ

คแขง ความไมมนคงของระบบเศรษฐกจ ความ

ผดหวง ความลมเหลว ฯลฯ นอกจากนเมอ

ไดทรพยตางๆ มาครอบครองแลวยงตองกงวล

เปนหวงเปนใย กลววาจะถกแยงชงไปดวยกล-

วธตางๆ อกดวย และเมอตองสญเสยไปจรงๆ

กตองเปนทกขขนมาอก ดงนน เมอวตถเจรญ

มากขนแทนทความสขจะมากขนกลบเปนผล

ทตรงกนขามแมรางกายจะดดมความสขกจรง

แตจตใจนนกลบเตมไปดวยความทกขสารพด

รปแบบ ทงความกลว กงวล วาเหวเพราะ

ขาดคนทจะคบดวยอยางจรงใจเหงารอนรม

ดวยความโลภโกรธหลงคนทงหลายจงพยา-

ยามหาทางแกทกขกนสารพดวธ ซงวธทงาย

และสะดวกสบายเหนผลไดรวดเรวกเชนการ

หนหนาเขาหาอบายมขชนดตางๆ ไมวาจะ

เปนเหลาบหรยาเสพตดชนดตางๆจากการ

ทคนจำนวนมากตงหนาตงตาแสวงหาวตถ

จนไมมเวลาใหกบครอบครว ทำใหตองเลยงด

ครอบครวดวยเงน แทนทจะเปนความรกความ

เขาใจความอบอนกำลงใจความเปนนำหนง

ใจเดยวกน ดงนน ปญหาในครอบครวจงตาม

มา หากปญหารนแรงมากกถงขนหยาราง หรอ

ฆากนตายกม เบาลงมาหนอยกมปญหากบ

ลกๆเมอเดกขาดความอบอนจากพอแม จง

ตองหาความอบอนจากทอนมาทดแทน ซงก

คงหนไมพนเพอนๆ และถาโชครายคบเพอน

ทไมด กมกจะชกจงกนไปหาความสขทฉาบ

ฉวยหาไดงายกคอเหลาบหรและยาเสพตด

ตางๆ นนเอง นอกจากนกยงมการหาความ

สขอยางอน เชน การแตงตวตามแฟชนเพอ

อวดกน การแขงรถ ฯลฯ อนเปนความสข

เลกๆ ทพอหาได และเมอวยรนมารวมตวกน

เปนกลมใหญมากขน ความรสกวากลมของตน

เของกตามมา จงเปนสาเหตของการยกพวก

เขาทำรายกน ดงทเปนขาวอยบอยๆ และ

เนองจากการเจรญเตบโตมาอยางขาดความ

อบอนของเดกจำนวนมากนเอง ทำใหเดกพยา-

ยามหาทพงทางใจตางๆ เชน การมแฟน การ

เรยนใหไดผลการเรยนดทสดเพอใหคนอน

ยอมรบฯลฯและพยายามทมเทใหกบสงทตน

คดวาเปนทพงนนอยางหมดตวหมดหวใจ เมอ

ผดหวงจงรสกเหมอนโลกนไมมอะไรเหลออก

แลวการฆาตวตายจงตามมาและเนองจากการ

ชอบแสวงหาความสขแบบฉาบฉวย ประกอบ

กบการทมเทใหกบสงทคดวาเปนทพงทางใจ

อยางหมดตวหมดหวใจนเอง การมเพศสมพนธ

กอนเวลาอนควรจงตามมา ไมวาจะดวยความ

ยนยอมพรอมใจ หรอขดอกฝายไมไดกตาม

(รวมทงกรณทคนทมเงนนอย แตพยายาม

แสวงหาความสขจากวตถใหไดมากๆ จนถง

กบยอมเอารางกายแลกกบเงนดวย ปญหาการ



87

ตงทองโดยไมพรอมการทำแทงการคลอดลก

แลวทงอนทำใหเกดปญหาเดกเรรอน ปญหา

เรองโรคเอดส ฯลฯ จงเกดขนอยางมากมาย

ปญหาทางสงคมทงหลายจงเกดขน พอกพน

ทบถม ซบซอน ยากทจะแกไข จากปญหา

ดงกลาวถงเวลาแลวททกคนในสงคมตองรวม

มอกนแกไขปญหาเพอไมใหปญหารนแรงมาก

กวาน


วทยาลยแสงธรรมเลงเหนความสำคญของ

ความกาวหนาทไมหยดนงของสงคมโลก การ

เปลยนแปลงอยางรวดเรวอาจสงผลกระทบ

ตอระบบความเชอความศรทธาและการปฏ-

บตศาสนกจของครสตชนได ดงนนจงพยา-

ยามผลกดนใหเกดองคความรเขาถงระบบ

ความเชอ ความศรทธาของครสตชนเพอผเขา

รบการอบรมจะไดนำความรเหลานไปปรบใช

ใหเกดประโยชนตอการปฏบตศาสนกจในชวต

ประจำวนของครสตชน


เพอสำรวจความตองการการบรการ

ความรดานครสตศาสนาของครสตชนคาทอ-

ลกในประเทศไทย


1. ประชากรไดแกครสตชนคาทอลก

ในประเทศไทยทง 10 สงฆมณฑล ประกอบ

ดวย อครสงฆมณฑลกรงเทพฯ สงฆมณฑล

จนทบร อครสงฆมณฑลทาแร-หนองแสง

สงฆมณฑลเชยงใหม สงฆมณฑลอบลราชธาน

สงฆมณฑลอดรธาน สงฆมณฑลนครสวรรค

สงฆมณฑลสราษฎรธาน สงฆมณฑลราชบร

และสงฆมณฑลนครราชสมา

2. ระยะเวลาในการวจย ภาคเรยน

ท1ปการศกษา2552

3. ขอบเขตการวจยครงน มงศกษา

ความตองการการบรการความร ดานครสต-

ศาสนา3ดานดงน

3.1ดานเนอหา

3.2ดานวธการอบรม

3.3ดานกลมเปาหมาย


1. ความตองการการบรการความร

ดานครสตศาสนา หมายถง ระดบนำหนกวด

จากระดบคาเฉลยทแสดงถงความมากนอยท

มตอการรบบรการความรดานครสตศาสนา

สำหรบการวจยครงนมงศกษาใน 3 ประเดน

คอ เนอหาการอบรมครสตศาสนาวธการทใช

ในการอบรมครสตศาสนา และกลมเปาหมาย

ทใชในการอบรมครสตศาสนา



2. เนอหาการอบรมครสตศาสนา

หมายถง ขอมลทใชในการใหบรการความร

ดานครสตศาสนาซงในการวจยครงนประกอบ

ดวยเนอหาเรองพระคมภร เทววทยา จรย-

ศาสตร/จรยธรรม พธกรรม ประวตครสต-

ศาสนาการอภบาลครสตชนกฎหมายครสต-

ศาสนจกรและขอบญญต/พระบญญต

3. วธการอบรมครสตศาสนา หมาย

ถง ลกษณะการนำเสนอความรดานครสต-

ศาสนา สำหรบการวจยครงนมงศกษาลกษณะ

การนำเสนอความรในดานการบรรยายความ

รทางวชาการ การศกษาความรดวยตนเอง

การเทศนในพธกรรม การจดคายอบรม การ

จดสมมนา/เสวนาแลกเปลยนเรยนรและการ

ใชสออเลกทรอนกส

4. กลมเปาหมายในการอบรมครสต-

ศาสนา หมายถง บคคลสำหรบรบบรการความ

รทางครสตศาสนาทกลมผใหขอมลเหนวา

มความเหมาะสมในการวจยครงนมากทสด

ประกอบดวยกลมเยาวชน กลมผใหญ กลม

เดกนกเรยนและกลมผสงอาย

5. ครสตชนคาทอลกหมายถงฆรา-

วาสผนบถอศาสนาครสตนกายโรมนคาทอลก

ในประเทศไทยทง10สงฆมณฑลไดแกอคร-

สงฆมณฑลกรงเทพฯสงฆมณฑลจนทบรอคร-

สงฆมณฑลทาแร-หนองแสงสงฆมณฑลเชยง-

ใหม สงฆมณฑลอบลราชธาน สงฆมณฑล

อดรธาน สงฆมณฑลนครสวรรค สงฆมณฑล

สราษฎรธาน สงฆมณฑลราชบร และสงฆ-

มณฑลนครราชสมา

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดทราบความตองการการรบ

บรการความรดานครสตศาสนาของครสตชน

คาทอลกในประเทศไทยทง10สงฆมณฑล

2. ไดขอมลพนฐานสำหรบการวาง

แผนใหบรการความรดานครสตศาสนาสำหรบ

ครสตชนคาทอลกในประเทศไทย

3. ไดแนวทางสำหรบนำไปวางแผน

การจดอบรมเกยวกบใหบรการความรดาน

ครสตศาสนาสำหรบครสตชนคาทอลกใน



แหลงขอมลทใชในการศกษาสำหรบ

ขนตอนน คอ ครสตชนคาทอลกในประเทศ

ไทยทง 10 สงฆมณฑล จำนวน 400 คน ใช

วธการสมแบบหลายขนตอน (Multi-Stage

Sampling)


แบบสอบถามเรองความตองการการบรการ

ความรดานครสตศาสนาสำหรบครสตชน



89

คาทอลกในประเทศไทย ซงเนอหาครอบคลม

เรอง เนอหาดานครสตศาสนา วธการอบรม

ครสตศาสนา และกลมเปาหมายสำหรบจด

การอบรม

เกบรวบรวมขอมลจากการแจกแบบ

สอบถามใหกบกลมผใหขอมลทงทางไปรษณย

และดวยตนเอง เวนระยะในการรบคนประ-

มาณ 1 เดอน แจกแบบสำรวจไป 400 ฉบบ

ไดรบกลบคน395ฉบบคดเปนรอยละ 98.75

เมอไดรบแบบสอบถามกลบคนจงตรวจสอบ

ความครบถวนของขอมลจนครบตามจำนวนท

กำหนด



นนทำการบนทกลงรหสในโปรแกรมสำเรจ

รป วเคราะหขอมลทางสถตโดยใชคาความถ

รอยละ คาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน


1. ครสตชนสวนใหญสงกดอครสงฆ-

มณฑลกรงเทพฯ จำนวน 100 คนคดเปน

รอยละ25.30อยในกลมอาย6-24ปจำนวน

243 คนคดเปนรอยละ 61.52 มอาชพเปน

นกเรยน/นกศกษาจำนวน 263 คนคดเปน

รอยละ66.58

2. เนอหาการอบรมครสตศาสนาม

ความสำคญกบครสตชนในภาพรวมอยใน

ระดบมาก (X=4.23) เมอพจารณาคะแนน

เฉลยเปนรายขอพบวาเนอหาเรองพระคมภร

(X=4.82) มคะแนนเฉลยมากทสด รองลงมา

ไดแก เนอหาเรองขอบญญต/พระบญญต (X

=4.69) และเนอหาเรองการอภบาลครสตชน

(X=3.28)มคะแนนเฉลยนอยทสด

3. วธการอบรมครสตศาสนาควร

เปนการใชสออเลกทรอนกส (รอยละ 45.32)

การบรรยายความรทางวชาการ (รอยละ

22.52) การจดสมมนา/เสวนาแลกเปลยน

เรยนร (รอยละ11.90)การเทศนในพธกรรม

(รอยละ 8.86) การศกษาความรดวยตนเอง

(รอยละ 6.84) การจดคายอบรม (รอยละ

4.56)

4. กลมเปาหมายทเหมาะสำหรบ

การเผยแพรความรมากทสดคอ กลมเยาวชน

อาย 15-24 ป (รอยละ 45.82) ผใหญ อาย

25-54 ป (รอยละ 31.65) เดกนกเรยน อาย

6-14 ป (รอยละ 16.20)และกลมผสงอาย

อาย55ปขนไป(รอยละ6.33)

จากการสำรวจขอมลครงนสรปไดวา

การอบรมครสตศาสนามความสำคญในระดบ

มาก โดยเฉพาะเนอหาเรองพระคมภรพระ-

บญญต เรองทกลมตวอยางเหนวามความสำคญ

นอยทสดคอการอภบาลครสตชนดานเกยว



กบวธการอบรมควรใชสออเลกทรอนกสมาก

ทสด วธการอนมเลกนอย และสวนใหญเหน

วากลมเปาหมายทเหมาะสำหรบการเผยแพร

ความรคอกลมเยาวชน


1. ผลการวจยพบวาพระคมภรและ

พระบญญต เปนเรองทมความสำคญ ดงนน

การจดการอบรมควรใชเนอหาดานพระคมภร

และพระบญญตเพอใหครสตชนไดเขาใจมาก

ขน จนสามารถทจะนำไปปฏบตในชวตประจำ

วนได

2. แมวาผลการศกษาพบวา การ

อภบาลครสตชน กลมตวอยางใหความสำคญ

นอยทสด การอภบาลเปนสงทจะชวยพยงชวต

ครสตชนใหพนจากภาวะทอาจเปนอนตราย

ในชวตได จงจำเปนสำหรบผมหนาทอภบาล

ดงนนจงควรทำความเขาใจใหเหนความสำคญ

และเขาใจวธการอภบาลทถกตองทงผอภบาล

และผรบการอภบาล


ธรพลกอบวทยากล,บาทหลวง.2549.

ประวตศาสตรครสตจกร 1.


.2549.เอกสารประกอบการ

บรรยายเรอง “ประวตศาสตรและ

ความเปนมาของพระศาสนจกรใน

ประเทศไทย.นครปฐม:


พระคมภรคาทอลกแหงประเทศไทย,

คณะกรรมการ.2537.พระคมภร

ภาษาไทยฉบบใหม. กรงเทพฯ:

อำนวยรตนการพมพ.แปลจากThe

NewJerusalemBible.1985.

London: Cambridge University.

วชศลปกฤษเจรญ,บาทหลวง.(บก.)2540.

สารคำสอนสงฆมณฑลราชบร.

ราชบร:ธรรมรกษ.

วชศลปกฤษเจรญ,บาทหลวงและคณะ.

2550.การสอนครสตศาสนธรรม.


วฒชยอองนาวา,บาทหลวง.2549

ศาสนาครสต, เอกสารประกอบ



วระอาภรณรตน,บาทหลวง.2551.

แนวทางและอตลกษณครสอน

ครสตศาสนธรรม.นครปฐม:




91

สภาพระสงฆราชคาทอลกแหงประเทศไทย,

สำนกงาน.2543.ทศทางงาน

อภบาลครสตศกราช 2000 ของ

พระศาสนจกรคาทอลกไทย สำหรบ

ค.ศ.2000-2010. กรงเทพฯ:

อสสมชญ.


ปฏทนคาทอลก. กรงเทพฯ:

อสสมชญ.

ApostolicConstitutionFideiDepositum.

1994.Catechism of the

Catholic Church. London:

GeoffreyChapman.





FlanneryAustin,O.P.(Ed.).1992.

Vatican Council II. The Conciliar

and Post Conciliar Documents.

Indiana:TheLiturgical.

Miller,MichaelJ.,C.S.B.(Ed.)1996.

The Encyclicals of John Paul II.

Huntington,IN:OurSunday

Visitor.

PaulVI,Pope.1975.Evangelii

Nuntiandi.n.p.

การพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษา

ภายในของวทยาลยแสงธรรม

A Development of The Internal Quality Assurance System of

Saengtham College



ทวศกด เดชาเลศ

ทพยา แสงไชย

ลดดาวรรณ ประสตรแสงจนทร

ทพอนงค รชนลดดาจต

จตรา กจเจรญ

ปนดดา ชยพระคณ

ลลตา กจประมวล


Ratchaburi Diocese.


Thavisakdi Dechalert

Tipaya Seangchai

Laddawan Prasootsaengchan

Thip-anong Ratchaneelatdachit

Chittra Kitcharoen

Panadda Chaiprakhun

Lalita Kitpramaun


วฒชย อองนาวา และคณะ

93

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความคดเหนของ

ชมชนคาทอลกตอผลการประเมนคณภาพภายนอกของวทยาลย

แสงธรรม 2) ศกษาความคดเหนของชมชนคาทอลกทมตอสภาพการ

ดำเนนการประกนคณภาพภายในสถานศกษาของวทยาลยแสงธรรม

กลมผใหขอมลในการวจยครงนเปนชมชนคาทอลก จำนวน 550 คน

เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม วเคราะหขอมลใชคาความถและ

คารอยละการวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา


1. ชมชนคาทอลกประเมนการดำเนนงานของวทยาลยใน

มาตรฐานท 1 อยในระดบดมาก คดเปนรอยละ 2.0ประเมนระดบด

คดเปนรอยละ8.1ประเมนระดบพอใชคดเปนรอยละ79.8ประเมน

ระดบควรปรบปรง คดเปนรอยละ 10.1 และเหนวาผลการประเมน

ของสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.)

มความสอดคลองการดำเนนงานของวทยาลยคดเปนรอยละ84.8



คดเปนรอยละ38.5ประเมนระดบพอใชคดเปนรอยละ49.4ประเมน

ระดบควรปรบปรงคดเปนรอยละ5.0และเหนวาผลการประเมนของ

สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) ม

ความสอดคลองการดำเนนงานของวทยาลยคดเปนรอยละ86.8



คดเปนรอยละ 39.5 ประเมนระดบพอใช คดเปนรอยละ 52.4

ประเมนระดบควรปรบปรง คดเปนรอยละ 3.0 และเหนวาผลการ

บทคดยอ

การพฒนาระบบประกนคณภาพการศกษาภายในของวทยาลยแสงธรรม


ประเมนของสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา

(สมศ.) มความสอดคลองการดำเนนงานของวทยาลย คดเปนรอยละ

88.9







80.8







94.9




ประเมนระดบควรปรบปรง จำนวน32คนคดเปนรอยละ8.1และ

เหนวาผลการประเมนของสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณ

ภาพการศกษา (สมศ.) มความสอดคลองการดำเนนงานของวทยาลย

คดเปนรอยละ83.8





95


ประเมนระดบควรปรบปรง จำนวน 112 คน คดเปนรอยละ 28.4

และเหนวาผลการประเมนของสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมน

คณภาพการศกษา (สมศ.) มความสอดคลองการดำเนนงานของ

วทยาลยคดเปนรอยละ80.8

คำสำคญ : 1)ประกนคณภาพ2)ประเมนสถานศกษา

3)วทยาลยแสงธรรม

This research has the objectives as follows: 1) To study

the opinions of Catholic communities to the results of

external quality assessment of Saengtham College. 2) To

study the opinions of Catholic communities about the

operation conditions of internal quality assurance of

Saengtham College. The informants are 550 persons in

theCatholiccommunities.The informationcollectionwas

madebythequestionnairedistribution.Thefrequencyand

percentagewereusedfortheinformationanalysis.Further-

more, the qualitative information was made by content

analysis.

Theresearchresultsarefoundasfollows:

1. The Catholic communities assessed the opera-

tions of the College in 1st Standard, the results are in

Very Good level (2.0%), Good level (8.1%), Fair level

Abstract



(79.8%), Needs Improvement level (10.1%), including

theresultsofassessmentofTheOfficeforNationalEduca-

tion Standards and Quality Assessment (PublicOrganiza-

tion) that according with the operations of the College

(84.8%).


tions of the College in 2nd Standard, the results are in

Very Good level (7.1%), Good level (38.5%),Fair level

(49.4%),Needs Improvement level (5.0%), including the

resultsofassessmentofTheOfficeforNationalEducation

Standards and Quality Assessment (Public Organization)

thataccordingwiththeoperationsoftheCollege(86.8%).


tions of the College in 3srd Standard, the results are in

Very Good level (5.1%), Good level (39.5%),Fair level

(52.4%),Needs Improvement level (3.0%), including the

results of assessment of The Office for National Educa-

tion Standards and Quality Assessment (PublicOrganiza-

tion) that according with the operations of the College

(88.9%).


tions of the College in 4sth Standard, the results are in

Very Good level (2.0%), Good level 10.1%), Fair level

(62.5%),Needs Improvement level(25.4%),includingthe

resultsofassessmentofTheOfficeforNationalEducation

Standards and Quality Assessment (Public Organization)



97

thataccordingwiththeoperationsoftheCollege(80.8%). 5. The Catholic communities assessed the operations of the College in 5th Standard, the results are in Very Good level (1.0%), Good level (6.0%), Fair level (80.8%), Needs Improvement level (12.2%), including theresultsofassessmentofTheOfficeforNationalEduca-tion Standards and Quality Assessment (PublicOrganiza- tion) that according with the operations of the College(94.9%). 6. The Catholic communities assessed the operations of the College in 6th Standard, the results are in Very Good level (2.0%), Good level (21.3%),Fair level (68.6%),Needs Improvement level (8.1%), including the results of assessment of The Office for National Educa- tion Standards and Quality Assessment (PublicOrganiza- tion) that according with the operations of the College(83.8%). 7. The Catholic communities assessed the opera-tions of the College in 7sth Standard, the results are in Very Good level (1.0%), Good level (9.1%), Fair level (61.5%),Needs Improvement level(28.4%),includingthe results of assessment of The Office for National Educa- tion Standards and Quality Assessment (PublicOrganiza- tion) that according with the operations of the College(80.8%).

Keywords : 1)QualityAssuranceinEducation 2)AssessmentoftheCollege 3)SaengthamCollege




ตามทพระราชบญญตการศกษาแหง

ชาตพ.ศ.2542(มาตรา47)แกไขเพมเตม

(ฉบบท2)พ.ศ.2545(มาตรา34)กำหนด

ใหมระบบประกนคณภาพการศกษา เพอ

พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทก

ระดบ รวมทงการศกษาเฉพาะทางของกระ-

ทรวงตางๆ ประกอบดวยระบบประกนคณภาพ

ภายในและระบบประกนคณภาพภายนอก

โดยกำหนดใหคณะกรรมการการอดมศกษาม

หนาทพจารณาเสนอมาตรฐานการอดมศกษา

ทสอดคลองกบความตองการตามแผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสอดคลอง

กบมาตรฐานการศกษาของชาต

การจดการศกษาใหมคณภาพนน

จำเปนทสถานศกษาตองมมาตรฐานและตว

บงชคณภาพการศกษาทชดเจนเพอจะได

พฒนาการดำเนนงานใหมคณภาพและได

มาตรฐานและเปดเผยการดำเนนงานใหชมชน

และผเกยวของไดทราบและพรอมทจะถก

ตรวจสอบจากคณะกรรมการการประเมนผล

ภายนอกในทก5ปจากการประกาศใชพระ-

ราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542สง

ผลใหสถานศกษาทกแหงตองดำเนนการประ-

เมนผลภายในทกป ซงสถานศกษาหลายแหง

อาจมการดำเนนการอยบางแลวแตอาจยง

ไมสมบรณเพราะยงไมมความรความเขาใจใน

เรองการประเมนผลภายในเทาทควร สถาน

ศกษาหรอหนวยงานทเกยวของกบการจดการ

ศกษาจงควรมการสงเสรมการประเมนผลและ

การพฒนาภายในสถานศกษาอยางจรงจง ใน

ปจจบนนแนวโนมของการประเมนนนจะให

ความสำคญกบการประเมนตนเองมากขน

การประเมนผลภายในหรอการประเมนตน

เองนบวาเปนกระบวนการหนงในการบรหาร

การจดการศกษาเนองจากผลการประเมน

ตนเองหากดำเนนการอยางถกตองเหมาะสม

และมการนำไปใชประโยชนอยางจรงจงจะส

งผลดตอหนวยงานและสถานศกษาอนจะนำ

ไปสการพฒนาและปรบปรงตนเองใหบรรล

เปาหมายตามมาตรฐานการศกษาทกำหนด

แตจากการศกษาพบวาการประเมนคณภาพ

ภายในยงทำกนอยในวงจำกดเฉพาะกลม

บคคลทรบผดชอบเทานน สาเหตอาจเนองมา

จากบคลากรทเกยวของยงไมเหนคณคาของ

การประเมนหรอยงขาดความรดานวธการ

ประเมนจงทำใหโอกาสการนำผลการประเมน

ไปใชเปนสวนหนงของการวางแผนพฒนาคณ-

ภาพการดำเนนงานยงไมมากเทาทควร ในการ

ทจะพฒนาคณภาพของสถานศกษาใหได

มาตรฐานนนจะตองใหความสำคญกบการ

ผลกดนใหสถานศกษามการประเมนคณภาพ



99

สถานศกษาเพราะประเมนคณภาพสถาน

ศกษามสวนดตรงทผมสวนรวมในการประ-

เมนเปนผใกลชดกบสถานศกษาหรอโครงการ

ทถกประเมนมความเขาใจในลกษณะของ

ธรรมชาตของสถานศกษาเปนอยางด และการ

เกบขอมลนนสามารถทำไดงายสะดวก โดย

หลกการแลวการประเมนไมไดสนสดเพยง

แคทำการประเมนใหเสรจสนแตจะตองเปน

กระบวนการทำงานทตอเนองเพอพฒนาและ

ปรบปรงตนเองตอไป การใหสถานศกษาเปน

ผดำเนนการประเมนผลภายในดวยตนเอง

จะนำไปสการพฒนาระบบการประเมนผล

ภายในซงแตละแหงมอสระทจะวางระบบการ

ประเมนผลภายในของสถานศกษา และสถาน

ศกษาแตละแหงมอสระทจะวางระบบการ

ประเมนตนเองตามแนวทางทเหนวาเหมาะ

สม และตองใหการประเมนคณภาพเปน...

ของการปฏบตงานในสถานศกษา เพอพฒนา

ตนเอง

วทยาลยแสงธรรมไดจดตงขนตาม

เจตนารมณของสภาประมขแหงบาทหลวง

โรมนคาทอลกประเทศไทย ทตอบสนองขอ

เรยกรองจากการประชมสภาสงคายนาวาต-

กนครงท2 (ค.ศ.1962–1965)ทใหแตละ

ประเทศจดตงสถาบนฝกฝนอบรมผนำครสต-

ศาสนาโดยเฉพาะการเปนบาทหลวงวทยาลย

แสงธรรมไดรบใบอนญาตจากทบวงมหา-

วทยาลยในขณะนนใหเปนสถาบนอดมศกษา

เอกชนในป พ.ศ. 2519 และใหการรบรอง

มาตรฐานการศกษาในเวลาตอมา ดงนน เมอ

พจารณาจากธรรมชาต ของสถาบนจ ง

วเคราะหไดวาวทยาลยแสงธรรมตองมการ

ดำเนนงานภายใตแนวทางของหนวยงานท

เกยวของกบการจดการศกษาในประเทศ

ไทย (ทบวงมหาวทยาลย/สำนกงานคณะ

กรรมการการอดมศกษา)และตามเจตนารมณ

ของสภาประมขแหงบาทหลวงโรมนคาทอลก

แหงประเทศไทยควบคกนไป

จากลกษณะเฉพาะ (อตลกษณ) ของ

วทยาลยแสงธรรมดงกลาวแลวน สงผลใหการ

ดำเนนงานของวทยาลยแสงธรรมจงตองสอด

คลองกบอตลกษณของตนในฐานะเปน

สถาบนเฉพาะทาง แนวทางการวางระบบและ

การพฒนาระบบประกนคณภาพตามทพระ-

ราชบญญตการศกษาแหงชาตดงกลาวไดให

แนวทางน จำเปนตองมการพจารณาถงอต-

ลกษณการวางระบบและพฒนาระบบการ

ประกนคณภาพการศกษาภายในวทยาลยแสง-

ธรรมอยางจรงจง


1. เพอศกษาความคดเหนของชมชน



คาทอลกตอผลการประเมนคณภาพภายนอก

ของวทยาลยแสงธรรม

2. เพอศกษาความคดเหนของชมชน

คาทอลกทมตอสภาพการดำเนนการประกน

คณภาพภายในสถานศกษาของวทยาลยแสง-

ธรรม


ขอบเขตดานประชากร

1. ผทรงคณวฒ นกวชาการ ทปรก-

ษาทเกยวของกบการวางระบบ การพฒนา

และประเมนระบบการประกนคณภาพการ

ศกษาภายในวทยาลยแสงธรรม

2. คณะกรรมการสภาวทยาลยและ

คณะกรรมการบรหารวทยาลยแสงธรรม

3. อาจารยประจำ/พเศษ วทยาลย


4. เจาหนาท/บคลากรของวทยาลย

แสงธรรม ทเกยวของกบการวางระบบ และ

การพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษา

ภายในวทยาลยแสงธรรม

5. นกศกษาทกำลงศกษาทวทยาลย

แสงธรรมปการศกษา2552


1. หนวยงานภายนอกวทยาลย

หมายถง ฆราวาสผนบถอศาสนาครสตนกาย

โรมนคาทอลกในประเทศไทยทง 10 สงฆ-

มณฑล ไดแกอครสงฆมณฑลกรงเทพฯสงฆ-

มณฑลจนทบร อครสงฆมณฑลทาแร-หนอง

แสง สงฆมณฑลเชยงใหม สงฆมณฑลอบล-

ราชธาน สงฆมณฑลอดรธาน สงฆมณฑลนคร-

สวรรค สงฆมณฑลสราษฎรธาน สงฆมณฑล-

ราชบรและสงฆมณฑลนครราชสมา

2. หนวยงานภายในวทยาลย หมายถง

นกศกษาทจะสำเรจการศกษา บณฑตทจบ

หลกสตร อาจารยผสอน ผบรหาร ผบงคบ

บญชาหวหนางานบณฑต และกรรมการสภา

วทยาลยของภาคเรยนท1ปการศกษา2552

3. นกศกษา หมายถง นกศกษา

วทยาลยแสงธรรม ประจำภาคเรยนท 1 ป

การศกษา2552

4. ผลการประเมนคณภาพภายนอก

หมายถง ผลคะแนนการประเมนคณภาพโดย

สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณ-

ภาพสถานศกษา(สมศ.)

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ทราบความคดเหนของชมชนคา-

ทอลกตอผลการประเมนคณภาพภายนอก




101

2. ทราบความคดเหนของชมชนคา-

ทอลกทมตอสภาพการดำเนนการประกนคณ-

ภาพภายในสถานศกษาของวทยาลยแสงธรรม


กลมผใหขอมลในการวจยครงนเปน

ชมชนคาทอลกในประเทศไทย จำนวน 550

คน สามารถแยกเปน 2 กลมตามลกษณะ

ความเกยวของกบการปฏบตงานของวทยาลย

แสงธรรมประกอบดวย

1. บคคลจากหนวยงานของวทยาลย

คอ บณฑตทจบหลกสตร อาจารยผสอน ผ

บรหาร ผบงคบบญชา หวหนางานบณฑต

และกรรมการสภาวทยาลย กำหนดขอบเขต

เวลาในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552

จำนวน400คน

2. นกศกษาทกำลงศกษาทวทยาลย

แสงธรรมในภาคเรยนท1ปการศกษา2552

จำนวนทงสน150คน


แบบสอบถามสำหรบผเชยวชาญเรองความ

คดเหนทมตอผลการประเมนคณภาพการ

ศกษาวทยาลยแสงธรรม มสาระครอบคลม

ประเดนตอไปน

1) ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบ

ถาม2)การดำเนนงานของวทยาลยแสงธรรม

และแบบสอบถามสำหรบนกศกษาเรอง

คณภาพการศกษาวทยาลยแสงธรรม มสาระ

ครอบคลมประเดนตอไปน 1) ขอมลทวไป

ของผตอบแบบสอบถาม 2) การดำเนนงาน


เกบรวบรวมขอมลโดยการแจกแบบสอบ

ถามใหกบกลมผใหขอมลทงทางไปรษณยและ

ดวยตนเอง เวนระยะในการรบคนประมาณ

1 เดอน จำนวนทงสน 550 ฉบบ ไดรบกลบ

คน 545 ฉบบ คดเปนรอยละ 99.09 เมอได

รบแบบสอบถามกลบคนจงตรวจสอบความ

ครบถวนของขอมลจนครบตามจำนวนท

กำหนด



นนทำการบนทกลงรหสในโปรแกรมสำเรจ

รป วเคราะหขอมลทางสถตโดยใชคาความถ

รอยละ คาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตร-

ฐาน ขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา

(Content Analysis) ซงสรปผลการวจย

อภปรายผล และขอเสนอแนะของการวจย

ดงน


การสำรวจขอมลจากแบบสอบถาม

จากกลมผใหขอมลในกลมบคคลจากหนวย



งานของวทยาลยจำนวน400คนไดรบแบบ

สอบถามกลบคนจำนวน395ฉบบทประเมน

การดำเนนงานของวทยาลยจากกรอบผลการ

ประเมนคะแนนของ สมศ. และขอมลการ

ดำเนนงานของวทยาลย แบงผลการประเมน

เปน4ระดบคอดมากดพอใชและควรปรบปรง

วเคราะหขอมลโดยใชความถและคารอยละ

ผลการวเคราะหขอมลมดงน

1. ชมชนคาทอลกประเมนการดำเนน

งานของวทยาลยในมาตรฐานท 1 อย ใน

ระดบดมากจำนวน8คนคดเปนรอยละ2.0

ระดบด จำนวน 32 คน คดเปนรอยละ 8.1

ระดบพอใช จำนวน315คนคดเปนรอยละ

79.8 ระดบควรปรบปรง จำนวน 40 คน



งานของวทยาลยในมาตรฐานท2อยในระดบ

ดมาก จำนวน 28 คน คดเปนรอยละ 7.1

ระดบดจำนวน152คนคดเปนรอยละ38.5







ระดบดจำนวน156คนคดเปนรอยละ39.5







ระดบด จำนวน40คนคดเปนรอยละ10.1














ระดบด จำนวน84คนคดเปนรอยละ21.3








103


3. ชมชนคาทอลกประเมนความสอด

คลองการดำเนนงานของวทยาลยกบผลการ

ประเมนของ สมศ. ในมาตรฐานท 3 วา ไม

สอดคลอง จำนวน 44 คน คดเปนรอยละ

11.1 และเหนวาสอดคลอง จำนวน 351คน












5.1 และเหนวาสอดคลอง จำนวน 375 คน














การสำรวจขอมลจากแบบสอบถาม

จากกลมผใหขอมลในกลมบคคลจากหนวย

งานของวทยาลยจำนวน400คนไดรบแบบ

สอบถามกลบคนจำนวน395ฉบบทประเมน

ความสอดคลองระหวางผลการประเมน

คะแนนเฉล ยแบบถ วงน ำหนก ในแตละ

มาตรฐานกบผลประเมนของ สมศ. แยกเปน

2 ประเดน คอ สอดคลองและไมสอดคลอง

วเคราะหขอมลโดยใชความถและคารอยละ

ผลการวเคราะหขอมลมดงน




















จากผลการวจยทนำเสนอขางตน ท

ผตอบแบบสำรวจไดตอบแบบประเมนการ

ดำเนนงานของวทยาลยจากกรอบผลการ

ประเมนคะแนนของสำนกงานรบรองมาตร-

ฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.)

และขอมลการดำเนนงานของวทยาลยแบงผล

การประเมนเปน4ระดบคอดมากดพอใช

และควรปรบปรงดงรายละเอยดขางตนและ

มผตอบแบบสำรวจสวนใหญเหนวาระบบ

ประกนคณภาพการศกษาภายในวทยาลย

แสงธรรมเปนการดำเนนงานทมคณภาพสอด

คลองกบการประเมนของสำนกงานรบรอง

มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา

(สมศ.) ทไดตรวจประเมนวทยาลยแสงธรรม

รอบทสองในปการศกษา2550เปนทนาสง-

เกตวาผตอบแบบสำรวจไดตดตามการดำเนน

งานของวทยาลยแสงธรรมอยางตอเนอง โดย

เฉพาะผตอบแบบสำรวจทมประสบการณเกยว

ของกบการทำงานตามระบบประกนคณภาพ

ภายในของสถาบนการศกษาในระดบตางๆ

อยางไรกตาม ผลการวจยทผตอบ

แบบสำรวจจะมความคดเหนวาการดำเนน

งานตามระบบประกนคณภาพการศกษา

ภายในของวทยาลยแสงธรรมไมควรจำกด

กรอบการประเมนแต เพยงแนวทางการ

ประเมนจากสำนกงานรบรองมาตรฐานและ

ประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) หรอจาก

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

(สกอ.) เทานน เนองจากวทยาลยแสงธรรม

เปนสถาบนอดมศกษาเฉพาะทาง ทมงผลต

บณฑตสการเปนศาสนบรกรของครสตศาสน-

จกร จงจำเปนตองนำแนวทางและการเปด

โอกาสใหเครอขายของครสตศาสนจกรมสวน

รวมในการจดระบบและประเมนคณภาพการ

ศกษาภายในวทยาลยแสงธรรมควบคไปดวย

เพอสนองตามเจตนารมณของสภาประมข

แหงบาทหลวงโรมนคาทอลกแหงประเทศ-

ไทยทจดตงวทยาลยแสงธรรม เพอรบใชครสต-

ศาสนจกรในบรบทสงคมไทย


ขอเสนอแนะในการนำผลการวจยไปใช

1. มาตรฐานดานการบรการวชาการ

นกศกษาเหนวาการบรการวชาการของ

วทยาลยควรมงเนนการผลตบณฑตเฉพาะทาง



105

ใหสอดคลองกบวสยทศนและเอกลกษณของ

วทยาลย นอกจากน ในเรองของการจดการ

ศกษาควรมงเนนดานวชาการใหเขมขน เชน

การจดงานวชาการของวทยาลย จากปละครง

เปนเดอนละครง อกทงสงเสรมการศกษาใน

ลกษณะทเปดกวางโดยจดใหอาจารยหรอ

นกศกษาไปดงานวทยาลยทงในและตางประ-

เทศทมลกษณะการบรการวชาการทคลายกน

เพอนำขอมลท ไดมาพฒนามาตรฐานการ

บรการวชาการใหมคณภาพตอไป

2. มาตรฐานดานงานวจยและงาน

สรางสรรค นอกจากผลการประเมนคณภาพ

ภายนอกรอบสองโดยสำนกงานรบรองมาตร-

ฐานและประเมนคณภาพการศกษา(สมศ.)ท

ใหคะแนนมาตรฐานดานการบรหารวชาการ

อยในระดบพอใชแลว ยงมมาตรฐานดานการ

วจยและงานสรางสรรคอกดวย เกยวกบขอ

เสนอแนะในเรองน นกศกษาแสดงความคด

เหนไวอยางนาสนใจแยกเปนประเดนตางๆ

ดงน

2.1 ประเดนการดำเนนงานวจยและ

งานสรางสรรค

- ควรสรางขนตอนการทำงาน

วจยทชดเจน

- รวบรวมและสงเสรมการทำ-

งานทเปนระบบ

- พฒนาแหลงคนควาใหมบรร-

ยากาศทเหมาะสม

- สรางสอใหมๆ

- ใชเทคโนโลยเพอเผยแพรงาน

วจยทงของนกศกษาและคณาจารย

2.2 ประเดนดานการพฒนาบคลากร

- ควรใหมทปรกษาดานงานวจย

- ใหมผเชยวชาญเฉพาะในดาน

งานวจยหรอสาขาวชาทเกยวของกบการทำ

วจย

- อำนวยความสะดวกในการ

ปรกษาขอมลการทำวจย

- เพมจำนวนงานวจย

- มบคลากรประจำดานงานวจย

เพอใหความรแกนกศกษา

- เนนใหนกศกษาทำงานวจย

- จดอบรมดานการทำวจยแก

นกศกษาและคณาจารย

2.3 ประเดนดานการใชและการเผย

แพร

- เผยแพรงานวจยเดนๆ ส

สาธารณชน

- สรางระบบจดเกบขอมลใหม

คณภาพสามารถสบคนได

- ใชสอทนสมยเพอเผยแพรงาน

วจย



- นำเสนอผลงานวจยในทประชม

วชาการระดบชาต/นานาชาต

- รวมมอกบหนวยงานคาทอลก

เพอรวมผลตงานวจย

- สรางงานวจยเฉพาะดานทตรง

กบเอกลกษณของศนยวจยฯ

- ใชงานวจยสรางตำแหนงทาง

วชาการ

2.4 ประเดนดานการใชและการเผย

แพร

- เพมทนการทำวจยแตละปให

มากขน

- พฒนางานวจย


1. ควรเพมประเดนการศกษาในเรอง

ของการประเมนคณภาพของสถานศกษาให

มความเจาะจงมากขน เชน การศกษาเฉพาะ

เรองของการพฒนาบณฑตฯลฯ

2. ควรศกษาโดยวเคราะหขอมลของ

แตละกลมผใหขอมลเพอแยกแยะใหเหนความ

แตกตางของนำหนกคะแนนในแตละกลม


กองบรรณาธการ.2549.วารสารแสงธรรม

ปรทศนปท30ฉบบท3

กนยายน–ธนวาคม2549.นครปฐม:


คณะกรรมการดำเนนงานประกนคณภาพการ

ศกษาภายในวทยาลยแสงธรรม.

2550.รายงานการประชม

คณะกรรมการดำเนนงานประกน

คณภาพการศกษาภายในวทยาลย

แสงธรรม.นครปฐม:วทยาลย


คณะผตรวจประเมน.2551.รายงานการ

ตรวจประเมนคณภาพ วทยาลย

แสงธรรม. เอกสารถายสำเนา.

พงศเทพจระโร.2547.การพฒนาระบบ

ประกนคณภาพภายในสำหรบ

การศกษาเฉพาะทางของกองทพเรอ.

วธวทยาการวจยปท17ฉบบท3

กนยายน–ธนวาคม2547.กรงเทพฯ:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.

2550.คมอการประกนคณภาพการ

ศกษาภายในสถานศกษาระดบอดม

ศกษา.เอกสารประกอบการประชม

สมมนา(8มนาคม2550).



107

สำนกงานคณะมนษยศาสตรและศาสน-

ศาสตร.2550.คมอการประกน

คณภาพการศกษาภายในฯ สาขา

วชาปรชญาและศาสนา

ปการศกษา 2550. นครปฐม:


สำนกงานคณะมนษยศาสตรและศาสน-

ศาสตร.2551.คมอการประกน

คณภาพการศกษาภายในฯ สาขา

วชาปรชญาและศาสนา

ปการศกษา 2551.นครปฐม:


สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมน

คณภาพการศกษา(องคการมหาชน).

2549.คมอการประเมนคณภาพ

ภายนอกระดบอดมศกษา.

กรงเทพฯ:บรษทจดทองจำกด.

สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมน

คณภาพการศกษา(องคการมหาชน).

2544.จลสาร สมศ.ฉบบท1ประจำ

เดอนมถนายน–กรกฎาคม2544.







สำนกอธการบด.2549.ระบบการศกษา

อบรมของวทยาลยแสงธรรม :

เอกสารประกอบการศกษาดงาน.




of Canon Law. Washington,


WalterM.Abbott,S.J.(Ed.).1966.The

Documents of Vatican II.

NewYork:Guild.

การสมภาษณ/ฟงบรรยาย แลกเปลยนความ

คดกบผทรงคณวฒ

ศ.กรตบญเจอ.(4เม.ย.2551)หองประชม1

สำนกอธการบดวทยาลยแสงธรรม

ศ.ปรชาชางขวญยน.(4ก.พ.2551)

ทหองประชมคณาจารย


ผศ.ดร.วรยทธศรวรกล(28ก.พ.2551)

หองประชมคณาจารย

วทยาลยแสงธรรมและ

(8ม.ค.2551)หองทำงานคณบด

คณะปรชญาและศาสนา

มหาวทยาลยอสสมชญ

ปจจยทสงผลตอการวางแผนระยะยาว 15 ป(พ.ศ. 2554-2568) วทยาลยแสงธรรม

The Factors Affecting the 15 Year-Long Term Planning (2011-2025) of Saengtham College

บาทหลวง ดร.ชาตชาย พงษศร* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก สงฆมณฑลจนทบร* อธการบด วทยาลยแสงธรรม

บาทหลวงไชโย กจสกล* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก อครสงฆมณฑลกรงเทพฯ* รองอธการบดฝายบรหาร วทยาลยแสงธรรม

บาทหลวงวฒชย อองนาวา* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก สงฆมณฑลราชบร

บาทหลวงวรช นารนรกษ* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก สงฆมณฑลทาแร-หนองแสง* คณบดคณะศาสนศาสตร

บาทหลวงธรรมรตน เรอนงาม* บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก สงฆมณฑลจนทบร* อาจารยประจำคณะมนษยศาสตร วทยาลยแสงธรรม

พรพฒน ถวลรตนพเชษฐ รงลาวลยทพยา แสงไชยลดดาวรรณ ประสตรแสงจนทรทพอนงค รชนลดดาจตจตรา กจเจรญปนดดา ชยพระคณ

Rev.Dr.Chatchai Pongsiri* Reverend in Roman Catholic Church, Chanthaburi Diocese.* President of Saengtham College.* E-mail : [email protected]

Rev.chaiyo kitsakul* Reverend in Roman Catholic Church, Bangkok Archdiocese.* Vice President for Administrative Affairs, Saengtham College.

Rev.Wuttichai Ongnawa* Reverend in Roman Catholic Church, Ratchaburi Diocese.

Rev.Wirat Narinrak* Reverend in Roman Catholic Church, Thare-Nongseng Archdiocese.* Dean, Faculty of Religious Studies, Saengtham College.

Rev.Thamarat Ruanngam* Reverend in Roman Catholic Church, Chanthaburi Diocese.* Lecturer at Saengtham College.

Peerapat ThawinratPichet RunglawanTipaya SeangchaiLaddawan PrasootsaengchanThip-anong RatchaneelatdachitChittra KitcharoenPanadda Chaiprakhun


ชาตชาย พงษศร และคณะ

109

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตอการ

วางแผนระยะยาว 15 ปของวทยาลยแสงธรรมในดาน 1) ปจจยภาย

นอก (External Factors) 2) ปจจยภายใน (Internal Factors) 3)

ภาพรวมอนาคตทศทางการพฒนาวทยาลยแสงธรรมในดานวชาการ

4) ดานโครงสรางและการบรหาร 5) ทางดานสงคมและความเปนมนษย

ทสมบรณดงเจตนารมณของสถาบนการศกษา กลมตวอยาง ไดแก

สงฆราช/อปสงฆราชอธการเจาคณะอธการบานอบรมกรรมการสภา

วทยาลย ผใหการอบรม ศษยเกาวทยาลยแสงธรรมและตวแทนจาก

องคกรคาทอลก จำนวน 120 คน การเกบรวบรวมขอมลใชแบบสอบ

ถาม การวเคราะหขอมลใชคาความถ รอยละและวเคราะหขอมลเชง

คณภาพโดยใชการวเคราะหเนอหา


1. ขอมลความเหนเกยวกบปจจยภายนอกทนาจะมผลกระทบ

ตอทศทางการพฒนาวทยาลยแสงธรรมในอนาคต เรยงตามลำดบหา

ลำดบแรกไดดงน

1.1 กรอบ/บรบท/แนวทาง/นโยบายและเจตนารมณ

ของครสตศาสนจกรในประเทศไทย

1.2 การดำรงชวตของสงคมไทยเปลยนแปลงไปตาม

กระแสโลกกลายเปนสงคมบรโภคนยมและวตถนยมทำใหการศกษา

ทางดานศาสนาและวฒนธรรมอนดงามลดนอยลงไป

1.3 สงคมไทยในกระแสโลกาภวตนทยดเศรษฐกจเปนตว

นำเพอแสวงหาอำนาจและทรพยสนเขาสตนเองและพวกพองโดยอาศย

ความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยแบบกาวกระโดด

และอยางตอเนอง

บทคดยอ

ปจจยทสงผลตอการวางแผนระยะยาว 15 ป (พ.ศ.2554-2568) วทยาลยแสงธรรม


1.4 สอมวลชนและเทคโนโลยสารสนเทศทงจากภายในและ

ภายนอกประเทศ

1.5 กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ปฉบบท 2 (พ.ศ.

2551-2565) มการปรบแผนเปนระยะๆ ขนอยกบนโยบายการจดการ

ศกษาตามการเมองทเปลยนไปตามนโยบายของรฐบาลแตละสมย

2. ขอมลความเหนเกยวกบปจจยภายในทนาจะมผลกระทบตอ

ทศทางการพฒนาวทยาลยแสงธรรมในอนาคต เรยงตามหาลำดบแรก

ไดดงน

2.1 ขอกำหนดกรอบแนวทางและนโยบายของวทยาลย


2.2 ความออนแอของการสรางองคความร นวตกรรมและ

การวจยเพอการพฒนาคณภาพบณฑตในระดบสากล

2.3 ความรวมมอและการแลกเปลยนเรยนรระหวางผบรหาร

และคณาจารยอยางตอเนองเพอการวางแผนระยะยาว

2.4 การเปนสถาบนเฉพาะทางทมงเนนการผลตบณฑตส

การเปนบาทหลวงนกบวชและครคำสอนเทานน

2.5 วาระการเปนผบรหารและอาจารยประจำไมนานพอ

ตอการพฒนาวทยาลยอยางตอเนอง

3. ขอมลความเหนเกยวกบภาพรวมอนาคตทศทางการพฒนา

ดานวชาการทนาจะมผลกระทบตอทศทางการพฒนาวทยาลยแสงธรรม

ในอนาคตเรยงตามหาลำดบแรกไดดงน

3.1 การพฒนามาตรฐานทางวชาการ การเรยนการสอน

และศกยภาพการเปนผนำทสอดคลองกบความตองการของครสตศาสน-

จกรในประเทศไทย

3.2 การสนบสนนและสงเสรมการวจยสรางองคความรใหม

ดานปรชญาและศาสนาและสามารถนำไปประยกตใชและพฒนาใน



111

ดานการศกษา/จตวทยา ดานศลปวฒนธรรม ดานสขภาพกายและจต

ดานชมชน/ครอบครวและดานสงแวดลอม

3.3 การพฒนาคณภาพบณฑตสความเปนเลศทางวชาการ

ดานปรชญาศาสนาและเทววทยาในระดบสากลมความสามารถในการ

วเคราะห การสงเคราะห การตดตอสอสาร การตดสนใจเชงคณคา

การเรยนรสงใหม

3.4 ขยายการผลตบณฑตทงระดบปรญญาตรและระดบ

บณฑตศกษาในสาขาวชาทวทยาลยมความพรอมและสนองนโยบาย

ของครสตศาสนจกรในประเทศไทย

3.5 การพฒนากจกรรมนกศกษาใหเกดการเรยนรอยางม

ความสข มความเปนผนำ ทำงานรวมกบผอนไดและมจตสำนกผกพน

กบวทยาลย


ดานโครงสรางและการบรหารทนาจะมผลกระทบตอทศทางการพฒนา

วทยาลยแสงธรรมในอนาคตเรยงตามหาลำดบแรกไดดงน

4.1 การพฒนาระบบการบรหารเพอใหวทยาลยบรรลผล

ตามเปาหมายในการดำเนนงานทกๆ ดาน โดยจดระบบใหโปรงใสตรวจ

สอบไดมประสทธภาพและบคลากรมสวนรวม

4.2 การพฒนาทรพยากรบคคลในวทยาลยโดยยดหลก

“คนเปนศนยกลางของการพฒนา”

4.3 ผนำมความสามารถในการบรหารอยางมประสทธภาพ

และเขาใจบทบาทของตนและของสถาบน

4.4 การสนบสนนสถาบนใชเทคโนโลยสารสนเทศและการ

สอสารเพอการเขาถง เพอการเรยนรเฉพาะตวไปจนถงการเรยนรของ

มวลชน



4.5 ผบรหารมความมงมนและจรงใจในการแกปญหาและ

พรอมทเผชญกบความผดพลาดอนอาจเกดขนในอนาคต


ภาพรวมเรองววฒนาการทางดานสงคมและความเปนมนษยทสมบรณ

ดงเจตนารมณของสถาบนการศกษาเรยงตามหาลำดบแรกไดดงน

5.1 การพฒนาคณภาพบณฑตใหเปนผประพฤตดมวสย-

ทศน คณธรรมจรยธรรม สนทรยภาพ ความรบผดชอบ และมบคลกภาพ

เหมาะสมกบศาสนบรกรทางครสตศาสนา

5.2 การพฒนานกศกษาดวยหลกธรรมคำสอนของครสต-

ศาสนจกรทเนนความรก การรบใชและความสภาพถอมตนเพอเปน

บณฑตสำหรบภารกจของศาสนบรกรททรงคณคา

5.3 การบรณาการดานการศกษาอบรมเพอเสรมสรางบคลากร

ของครสตศาสนจกรตามนโยบายของสภาประมขแหงบาทหลวงโรมน

คาทอลกประเทศไทย

5.4 การสงเสรมและพฒนาคณาจารยประจำของวทยาลย

ใหมความเปนเลศทางวชาการพรอมกบการพฒนาบคลากรสายอนๆ

ใหมความร ความสามารถเหมาะสมและสอดคลองกบตำแหนง ภาระ

หนาทและความรบผดชอบ

5.5 การสรางความพรอมเพอเปดโลกทศนสำหรบบณฑต

ในภาวะโลกาภวตนดานภาษาและวฒนธรรมใหรและเหนคณคาของ

พหลกษณและพหวฒนธรรมซงเปนการสรางองคความร ความเขาใจ

สำหรบสงคมไทยโดยรวม

คำสำคญ : 1)แผนระยะยาว 2)วทยาลยแสงธรรม

3)ปจจยทสงผล



113

This research objective is to study the factors

affecting the 15-year-long term planning of Saengtham

College in these aspects: 1) External factors 2) Internal

factors 3) Future perspective of the academic develop-

ment directions of Saengtham College 4) Structure and

administration 5) Society and complete humanity along

the institute’s intentions. The representative samples are

120 persons, who are Bishops/Vicar generals, Provincial

superiors,RectorsofSeminaries/novitiatehouses,commit-

tees of college council, Formators, Saengtham College’s

alumni and representatives from Catholic organization.

Theinformationcollectionwasmadebythequestionnaire

distribution.The frequencyandpercentagewereused for

theinformationanalysis.Furthermore,thequalitativeinfor-

mationwasmadebycontentanalysis.

The research results are found as follows:

1. The information on external factors that may

be affecting the development direction of Saengtham

Collegeinthefutureisasthefollowing:

1.1 Scope/context/method/policy and purpose

ofChristianChurchinThailand.

1.2 Living of Thai society that be changed by

global currents becoming the society of consumptionism

andmaterialismwhicharemakingthereligiousandcultural

educationtobedown.

Abstract



1.3 Thaisocietyofglobalizationcurrentadhering

theeconomyasconductortoseektheprestigeandasset

for self and relatives by applying the rapid advancement

ofscienceandtechnology.

1.4 Public medias and information technology

frombothofnationalandinternationalones.

1.5 Scope of 15-year-long term planning : 2nd

issue(2008-2022)havingtorevisebyphasesdependonthe

changedpoliciesofeducationaladministrationalongeach

ageofgovernment.

2. Theinformationoninternalfactorsthatmaybe

affectingthedevelopmentdirectionofSaengthamCollege

inthefutureisasthefollowing:

2.1 Criteria/scope/method and policy of Saeng-

thamCollege.

2.2Weaknessofknowledgebuilding,innovation

andresearchforqualitydevelopmentofgraduatesatthe

internationallevel.

2.3 Cooperation and knowledge exchange bet-

weentheadministratorsandstaffsoflecturersforcontinu-

ouslong-termplanning.

2.4 Being the specific institute to directly pro-

ducethegraduateswhowillbethepriestsandcatechetical

teachersonly.

2.5 Period of holding the positions of adminis-

tratorsand lecturersnotbe longenough tocontinuously

developtheCollege.



115

2.6 Weakness of communication, the heads

couldnotmakethesameunderstandingtowhomitcon-

cernsclearly.

3. The information on future perspective of the

academic development directions that may be affecting

the development direction of Saengtham College in

thefutureisasthefollowing:

3.1 Development for academic/education stan-

dards and efficiency of heads that be concerning the

requirementofChristianChurchinThailand.

3.2 Contribution and Promotion for research,

new knowledge on philosophy and religions involving

the application and development for education/psycho-

logy,art/culture,physical/mentalhealth,community/family

andenvironment.

3.3 Qualitydevelopmentofgraduates forexcel-

lence on philosophy, religions and theology at the inter-

national level, to have the ability of analysis/communi-

cation/makingdecisionforvaluesanderudition.

3.4 Extension of production of graduates both

bachelor and master degrees in programs which the

CollegebereadytorespondthepoliciesofChristianChurch

inThailand.

3.5 Development of student’sactivities tobuild

happy learning, leadership, teamwork and consciousness

intheCollege.



4. The information on future perspective of deve-

lopment directions for structure and administration that

maybeaffectingthedevelopmentdirectionofSaengtham

Collegeinthefutureasfollowings:

4.1 Development for administrative systems to

achieve the goal in every operation by managing the

systems with transparency, accountability, efficiency and

participation.

4.2 Development for human resources in the

College by holding the principle “People are the center

ofdevelopment”

4.3 Being the heads who have the ability of

efficient administration and understanding of the roles

bothofselfandinstitute.

4.4 Institute promotion applying the informa-

tion technology and communication to reach and learn

generallyandpublicly.

4.5 Administrators have the spirit and honesty

tosolvetheproblemsandbereadytofacethemistakes

inthefuture.

5. The information on future perspective of deve-

lopmentdirections forevolutionofsocietyandcomplete

humanityalong the institute’s intentions isas the follow-

ing:

5.1 Quality development of graduates to have

good behaviors, vision, virtue, aesthetics, responsibility

andappropriatepersonalityforChristianminister.



117

5.2 StudentdevelopmentwithChristiandoctrine

oftheChurchwhichfocusonlove,serveandhumbleness

forbeingthegraduatestodothereligiousrituals

5.3 Educational and training integration for

strengthening the staffs of Christian Church along the

policiesofTheCatholicBishops’ConferenceofThailand.

5.4 Promotionanddevelopment forpermanent

lecturers of the College to have excellence on acade-

micmatters, and for other staffs to have the knowledge

andsuitableabilitiesconcerningtheirpositions,dutiesand

responsibilities.

5.5 Building of readiness for opening theworld

outlook of graduates in globalization on languages and

cultures toacknowledge theplural identityandmulticul-

turewhichhelptobuildtheknowledgeandunderstanding

foroverallThaisociety.

Keywords : 1)Thelongtermplanning

2)Saengthamcollege

3)TheFactorsAffecting




การจดทำแผนระยะยาวเปนพนธกจ

ทเหมาะสมแกกาลเวลาและจำเปนตอการ

พฒนาระบบอดมศกษาไทยไปสอนาคตทเตม

ไปดวยความเปลยนแปลงและความไมแนนอน

หากออกแบบระบบอดมศกษาทเหมาะสมกบ

สภาพสงคมไทย พรอมกบตดตงระบบเพอขบ

เคลอนระบบอดมศกษาอยางกาวกระโดดกจะ

เปนปจจยสำคญในการพฒนาประเทศ สมดง

เจตนารมณทมงใหคนไทยเปนศนยกลางการ

พฒนา ไดทงการสรางความเขมแขงในระบบ

เศรษฐกจทสามารถแขงขนไดและการสราง

คณภาพชวตทดใหกบประชาชนและสงคมไทย

(วชาญพานช,2551)

วทยาลยแสงธรรมในฐานะเปนสถาบน

การศกษาระดบอดมศกษาเหนความจำเปนใน

การพฒนาสถาบนทามกลางความเปลยนแปลง

และความไมแนนอน การศกษาปจจยทมผล

ตอการวางแผนระยะยาว 15 ปของวทยาลย

(พ.ศ.2554-2568) จะเปนขอมลพนฐานในการ

สรางแนวทางเพอชวยใหวทยาลยแสงธรรม

กาวทนตอความเปลยนแปลงของสงคมโลกได

อยางมอตลกษณ


เพอศกษาปจจยทมผลตอการวางแผน

ระยะยาว15ปของวทยาลยแสงธรรมในดาน

1. ปจจยภายนอก (External Fac-

tors) ทคาดวาจะมผลกระทบตอทศทางการ

พฒนาวทยาลยแสงธรรมในอนาคตประมาณ

15ปขางหนา(พ.ศ.2554-2568)

2. ปจจยภายใน(InternalFactors)

ทคาดวาจะมผลกระทบตอทศทางการพฒนา

วทยาลยแสงธรรมในอนาคตประมาณ 15 ป

ขางหนา(พ.ศ.2554-2568)

3. ภาพรวมอนาคตทศทางการพฒนา

วทยาลยแสงธรรมในดานวชาการ

4. ภาพรวมอนาคตทศทางการพฒนา

วทยาลยแสงธรรมในดานโครงสรางและการ

บรหาร

5. ภาพรวมววฒนาการทางดานสงคม

และความเปนมนษยทสมบรณดงเจตนารมณ

ของสถาบนการศกษา

การวจยนเปนการวจยเชงพรรณนา

เพอศกษาความคดเหนของชมชนคาทอลกตอ

ปจจยทมผลตอการวางแผนระยะยาว 15 ป

ของวทยาลยแสงธรรม (พ.ศ. 2554-2568)

ขอมลทไดจะเปนแนวทางพฒนาวทยาลย

แสงธรรมใหมกาวทนตอความเปลยนแปลง

ของสงคมโลกอยางมอตลกษณ



119

ขอบเขตดานประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงนเปน

กลมบคคลทมความเกยวของกบการดำเนน

ในวทยาลยแสงธรรมประจำภาคเรยนท 2 ป

การศกษา2551ประกอบดวย

1. สงฆราช/อปสงฆราช

2. อธการเจาคณะนกบวชในประเทศ

ไทย

3. อธการบานอบรม (บานเณรเลก/

บานเณรกลาง/บานนกบวช)

4. กรรมการสภาวทยาลย

5. ผใหการอบรม

6. ศษยเกาวทยาลยแสงธรรม

7. องคกรคาทอลก


1. แผนระยะยาว หมายถง แผน

สำหรบชทศทางเชงยทธศาสตรของวทยาลย

แสงธรรมในอก 15 ปขางหนา (พ.ศ.2554-

2568)

2. ปจจยภายนอก หมายถง ภาวะ

แวดลอมทมอทธพลในการดำเนนการจดการ

ศกษาอบรมของวทยาลยแสงธรรม ในทนศกษา

ขอบขายเรองสภาพสงคม เศรษฐกจ วทยา-

ศาสตรและเทคโนโลย

3. ปจจยภายใน หมายถง ภาวะ

ขอบเขตดานเนอหา

การวจยนมงศกษาความคดเหนของ

ผมสวนเกยวของกบวทยาลย ตอปจจยทมผล

ตอการวางแผนระยะยาว 15 ปของวทยาลย

แสงธรรม (พ.ศ. 2554-2568) โดยมประเดน

ศกษากำหนดจากเนอหาตางๆดงน

1. ปจจยภายนอก (External Fac-

tors) ไดกำหนดประเดนการศกษาจากเนอหา

เรอง

1.1 นโยบายดานการจดการศกษา

ของครสตศาสนจกร/สภาพระสงฆราช/สงฆ-

มณฑล/หนวยงานการศกษาคาทอลก

1.2 นโยบายดานการจดการศกษา

ของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

(สกอ.) และสำนกงานรบรองมาตรฐานและ

ประเมนคณภาพการศกษา(สมศ.)

2. ปจจยภายใน(InternalFactors)

ไดกำหนดประเดนศกษาจากเนอหาเรอง

2.1 ทศทางงานอภบาลครสตศก-

ราช 2000 ของครสตศาสนจกรคาทอลกใน

ประเทศไทยสำหรบค.ศ.2000-2010

2.2 ขอกำหนดของสำนกงานคณะ

กรรมการการอดมศกษา (สกอ.) และสำนก-

งานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการ

ศกษา(สมศ.)



แวดลอมทมอทธพลในการดำเนนการจดการ

ศกษาอบรมของวทยาลยแสงธรรม ในทนศกษา

ขอบขายเรองศาสนา


1. ไดทราบความคดเหนของผมสวน

เกยวของของวทยาลยเกยวกบการดำเนนงาน

ของวทยาลยในภาพรวม

2. ไดทราบขอมลดานปจจยภายนอก

ทนาจะมผลกระทบตอทศทางการพฒนา

วทยาลย

3. ไดทราบขอมลดานปจจยภายในท

นาจะมผลกระทบตอทศทางการพฒนาวทยา-

ลย

4. ไดทราบขอมลภาพรวมอนาคต

ทศทางการพฒนาวทยาลยแสงธรรมในดาน

วชาการดานโครงสรางและการบรหาร

5. ไดทราบขอมลภาพรวมววฒนาการ

ทางดานสงคมและความเปนมนษยทสมบรณ

ดงเจตนารมณของสถาบนการศกษา

6. เปนแนวทางในการนำขอมลไปใช

ในการวางนโยบายจดการศกษาของวทยาลย

7. ไดขอมลพนฐานสำหรบปรบปรง

การจดการศกษาของวทยาลยแสงธรรมให

สามารถตอบสนองตอความตองการของสงคม

ปจจบนไดมากขน


กลมตวอยางในการวจยครงนประ-

กอบดวยสงฆราช/อปสงฆราชอธการเจาคณะ

อธการบานอบรม กรรมการสภาวทยาลย ผ

ใหการอบรม ศษยเกาวทยาลยแสงธรรมและ

ตวแทนจากองคกรคาทอลกจำนวน120คน

ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Ran-

domSampling)


แบบสอบถามเรองปจจยทมผลกบการจดทำ

แผนระยะยาว 15 ป วทยาลยแสงธรรม ม

สาระครอบคลมประเดนตอไปน 1) ขอมลทวไป

ของผตอบแบบสอบถาม 2) ปจจยภายนอก

3)ปจจยภายใน4)ภาพอนาคต/ทศทางการ

พฒนา เกบรวบรวมขอมลจากการแจกแบบ

สอบถามใหกบกลมตวอยางทงทางไปรษณย

และดวยตนเองเวนระยะในการรบคนประมาณ

1 เดอน เมอไดรบแบบสอบถามกลบคนจง

ตรวจสอบความครบถวนของขอมลจนครบตาม

จำนวนทกำหนด



นนทำการบนทกลงรหสในโปรแกรมสำเรจรป

วเคราะหขอมลทางสถตโดยใชคาความถ รอย

ละ คาเฉลยและคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

และการวเคราะหเนอหาจากขอมลเชงคณภาพ



121


1. ขอมลเกยวกบปจจยภายนอกทนา

จะมผลกระทบตอทศทางการพฒนาวทยาลย

แสงธรรมในอนาคตเรยงตามลำดบไดดงน

1.1 กรอบ/บรบท/แนวทาง/นโย-

บายและเจตนารมณของครสตศาสนจกรใน


1.2 การดำรงชวตของสงคมไทย

เปลยนแปลงไปตามกระแสโลกกลายเปนสงคม

บรโภคนยมและวตถนยมทำใหการศกษาทาง

ดานศาสนาและวฒนธรรมอนดงามลดนอยลง

ไป

1.3 สงคมไทยในกระแสโลกาภ-

วตนทยดเศรษฐกจเปนตวนำเพอแสวงหา

อำนาจและทรพยสนเขาสตนเองและพวกพอง

โดยอาศยความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตร

และเทคโนโลยแบบกาวกระโดดและอยางตอ

เนอง

1.4 สอมวลชนและเทคโนโลย

สารสนเทศทงจากภายในและภายนอกประเทศ

1.5 กรอบแผนอดมศกษาระยะ

ยาว 15 ปฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) ม

การปรบแผนเปนระยะๆ ขนอยกบนโยบาย

การจดการศกษาตามการเมองทเปลยนไปตาม

นโยบายของรฐบาลแตละสมย

1.6 นโยบายและแนวทางในการ

ดำเนนงานของสงฆมณฑล

1.7 แนวทาง/นโยบายของวด

คาทอลก คณะนกบวชและสถาบนการศกษา

คาทอลก

1.8 นโยบายและแนวทางการ

ดำเนนงานของหนวยงาน/องคกรคาทอลก

1.9 แนวทาง/นโยบายของกลม

และศนยฝกอบรม

2. ปจจยภายในทนาจะมผลกระทบ

ตอทศทางการพฒนาวทยาลยแสงธรรมใน

อนาคตเรยงตามลำดบไดดงน

2.1 ขอกำหนด กรอบ แนวทาง

และนโยบายของวทยาลยแสงธรรม

2.2 ความออนแอของการสราง

องคความร นวตกรรมและการวจยเพอการ

พฒนาคณภาพบณฑตในระดบสากล

2.3 ความรวมมอและการแลก

เปลยนเรยนรระหวางผบรหารและคณาจารย

อยางตอเนองเพอการวางแผนระยะยาว

2.4 การเปนสถาบนเฉพาะทางท

มงเนนการผลตบณฑตสการเปนบาทหลวง

นกบวชและครคำสอนเทานน

2.5 วาระการเปนผบรหารและ

อาจารยประจำไมนานพอตอการพฒนาวทยา-

ลยอยางตอเนอง



2.6 การปฏรปและการพฒนาขาด

เปาหมายหลกทชดเจนทำใหขาดแนวทางใน

การดำเนนงานระยะยาว

2.7 คณวฒและตำแหนงทาง

วชาการของอาจารยประจำตามมาตรฐานท

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)

และสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมน

คณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)

กำหนด

2.8 ประสทธภาพในการบรหาร

และผนำทเขมแขงทกลาตดสนใจในการเปลยน

แปลง

2.9 ดำเนนการภายในกนเองโดย

ไมรบฟงขอคดเหนจากสงคมภายนอก

2.10 ขาดการเผยแพรขอมลอยาง

ตอเนองในขณะเดยวกนไมใสใจแนวคดทนอก

เหนอหรอแตกตางจากแนวคดผบรหาร

2.11 ผนำไมตระหนกและไมให

ความสำคญแกทรพยากรบคคลซงมสวนสำคญ

ในการเปลยนแปลง

2.12 การสอสารทดอยคณภาพ

ผนำไมสามารถสรางความเขาใจทตรงกนให

เกดขนกบผทเกยวของไดอยางชดเจนและตอ

เนอง

3. ขอมลเกยวกบภาพรวมอนาคต

ทศทางการพฒนาดานวชาการทนาจะมผล

กระทบตอทศทางการพฒนาวทยาลยแสงธรรม

ในอนาคตเรยงตามลำดบไดดงน

3.1 การพฒนามาตรฐานทางวชา-

การ การเรยนการสอนและศกยภาพการเปน

ผนำทสอดคลองกบความตองการของครสต-

ศาสนจกรในประเทศไทย

3.2 การสนบสนนและสงเสรมการ

วจย สรางองคความรใหมดานปรชญาและ

ศาสนาและสามารถนำไปประยกตใชและ

พฒนาในดานการศกษา/จตวทยา ดานศลป-

วฒนธรรม ดานสขภาพกายและจต ดานชมชน/

ครอบครวและดานสงแวดลอม

3.3 การพฒนาคณภาพบณฑตส

ความเปนเลศทางวชาการดานปรชญาศาสนา

และเทววทยาในระดบสากลมความสามารถ

ในการวเคราะห การสงเคราะห การตดตอ

สอสาร การตดสนใจเชงคณคา การเรยนรสง

ใหม

3.4 ขยายการผลตบณฑตทงระดบ

ปรญญาตรและระดบบณฑตศกษาในสาขาวชา

ทวทยาลยมความพรอมและสนองนโยบายของ

ครสตศาสนจกรในประเทศไทย

3.5 การพฒนากจกรรมนกศกษา

ใหเกดการเรยนรอยางมความสข มความเปน

ผนำ ทำงานรวมกบผอนไดและมจตสำนกผก

พนกบวทยาลย



123

3.6 การปฏรปการเรยนการสอน

เพอผลตบณฑตทมคณภาพทงทางวชาการ

และวชาชพ

3.7 การพฒนาวทยาลยใหกาวไป

สการเปนศนยกลางการศกษาทงทางวชาการ

และชวตจตในระดบภมภาคและระดบนานา-

ชาต

3.8 การพฒนาการบรการทาง

วชาการใหประสานสมพนธกบการเรยน การ

สอนและการวจย

3.9 การสงเสรมการทำวจยทเปน

สหวทยามากขนโดยอาศยกลไกการทำวจย

รวมกนในลกษณะพหพาคเพอนำผลการวจย

ไปประยกตใช

4. ขอมลเกยวกบภาพรวมอนาคตทศ

ทางการพฒนาดานโครงสรางและการบรหาร

ทนาจะมผลกระทบตอทศทางการพฒนา

วทยาลยแสงธรรมในอนาคต เรยงตามลำดบ

ไดดงน

4.1 การพฒนาระบบการบรหาร

เพอใหวทยาลยบรรลผลตามเปาหมายในการ

ดำเนนงานทกๆ ดาน โดยจดระบบใหโปรงใส

ตรวจสอบได มประสทธภาพและบคลากรม

สวนรวม

4.2 การพฒนาทรพยากรบคคล

ในวทยาลยโดยยดหลก “คนเปนศนยกลางของ

การพฒนา”

4.3 ผนำมความสามารถในการ

บรหารอยางมประสทธภาพและเขาใจบทบาท

ของตนและของสถาบน

4.4 การสนบสนนสถาบนใชเทค-

โนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเขา

ถง เพอการเรยนรเฉพาะตวไปจนถงการเรยน

รของมวลชน

4.5 ผบรหารมความมงมนและจรง

ใจในการแกปญหาและพรอมทเผชญกบความ

ผดพลาดอนอาจเกดขนในอนาคต

4 .6 การปรบปร งข อกำหนด

ระเบยบขอบงคบตางๆ ใหเออตอการบรหาร

จดการเพอการพฒนาสความเปนสากล และ

การสงเสรมใหมการปฏรปหนวยงานเพอให

เกดประสทธภาพสงสด

4.7 ความรวมมอในการวจยและ

แกปญหาสงคมรวมกบหนวยงานภายนอก

มากขน

4.8 บคคลภายนอกมสวนรวมใน

การผลกดนและแกปญหาของสถาบน

4.9 การพฒนาทรพยากรการเงน

ของวทยาลยอยางเปนระบบ

4.10 การสอสารถงกลยทธและ

วธการดำเนนการทเขาถงบคลากรทกภาคสวน

อยางชดเจน



5. ขอมลเกยวกบภาพรวมอนาคต

ทศทางการพฒนาภาพรวมเรองววฒนาการ

ทางดานสงคมและความเปนมนษยทสมบรณ

ดงเจตนารมณของสถาบนการศกษาเรยงตาม

ลำดบไดดงน

5.1 การพฒนาคณภาพบณฑตให

เปนผประพฤตดมวสยทศนคณธรรมจรยธรรม

สนทรยภาพ ความรบผดชอบ และมบคลกภาพ

เหมาะสมกบศาสนบรกรทางครสตศาสนา

5.2 การพฒนานกศกษาดวยหลก

ธรรมคำสอนของครสตศาสนจกรทเนนความ

รก การรบใชและความสภาพถอมตนเพอเปน

บณฑตสำหรบภารกจของศาสนบรกรททรง

คณคา

5.3 การบรณาการการศกษาและ

การอบรมเพอเสรมสรางบคลากรของครสต

ศาสนจกรตามนโยบายของสภาประมขแหง

บาทหลวงโรมนคาทอลกแหงประเทศไทย

5.4 การสงเสรมและพฒนาคณา-

จารยประจำของวทยาลยใหมความเปนเลศ

ทางวชาการพรอมกบการพฒนาบคลากรสาย

อนๆใหมความรความสามารถเหมาะสมและ

สอดคลองกบตำแหนง ภาระหนาทและความ

รบผดชอบ

5.5 การสรางความพรอมเพอเปด

โลกทศนสำหรบบณฑตในภาวะโลกาภวตน

ดานภาษาและวฒนธรรมใหรและเหนคณคา

ของพหลกษณและพหวฒนธรรมซงเปนการ

สรางองคความรความเขาใจสำหรบสงคมไทย

โดยรวม

5.6 การพฒนาประชาคมสถาบน

แสงธรรมยดมนในศาสนธรรม ความกตญญ

กตเวทขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรม

อนดงามของไทยและดำรงตนเปนแบบอยาง

ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

5.7 การพฒนาระบบการวางแผน

และพฒนาบคลากรใหสอดคลองกบทศทาง

การพฒนาดานวชาการและการบรการวชา-

การของสถาบน และมการกำกบตดตามประ-

เมนผลอยางใกลชดและตอเนอง


1. การศกษาครงนจำกดขอบเขตการ

วจยโดยเกบขอมลเฉพาะผใหขอมลบางกลม

อกทงขอมลตอบกลบจากแบบสอบถามยงไม

ครบ100%หากมการเกบขอมลเพมเตมเพอ

นำมาศกษาเปรยบเทยบกบขอมลชดนจะทำ

ใหพบรายละเอยดของการศกษามากขน

2. ควรศกษาเพมเตมเพอใหไดขอมล

เชงคณภาพเกยวกบปจจยทสงผลตอการวาง

แผนระยะยาวของวทยาลยแสงธรรม



125

3. ควรเจาะลกในประเดนเกยวกบ

ปจจยภายในวาปจจยเฉพาะดานใดทสงผล

โดยตรงตอการวางแผนของวทยาลยแสงธรรม


คาทอลกเพอครสตศาสนธรรม,คณะ

กรรมการ.2548.รางคมอแนะแนว

การสอนคำสอนในประเทศไทย.


ยอดพมพสาร,มขนายก.2543.ประเดนท

ทาทายครสตศาสนจกรคาทอลก

ประเทศไทย.อดมสารรายสปดาห

ฉบบท16,ประจำวนท16–22

เมษายน2000.

วชรนทรสมานจต,บาทหลวง.2548.ชวต

จตในงานพฒนาบนพนฐานของ

พระธรรมนญ GAUDIUM ET SPES.

เอกสารประกอบการสมมนา.

สภาประมขแหงบาทหลวงโรมนคาทอลกแหง

ประเทศไทย.2543.ทศทางงาน

อภบาลครสตศกราช 2000.


สมณกระทรวงวาดวยเรองพระสงฆ.2540.

คมอแนะแนวทวไปสำหรบการสอน

ครสตศาสนธรรม.กรงเทพฯ:

อสสมชญ.



of Canon Law. Washington,


ApostolicConstitutionFidei

Depositum.1994.Catechism of

the Catholic Church.

London:GeoffreyChapman.

JohnPaulII,Pope.1992.Pastores

Dabo Vobis.Washington,D.C.:

Braun-Brumfield,Inc.

WalterM.Abbott,S.J.(Ed.).1966.The

Documents of Vatican II.

NewYork:Guild.

การสมภาษณ

ประยรนามวงศ,บาทหลวง.(2552,

กรกฎาคม30)อปสงฆราช.

สงฆมณฑลนครราชสมา.สมภาษณ.

วระผงรกษ,บาทหลวง(2552,กรกฎาคม

30)อปสงฆราช.สงฆมณฑลจนทบร.

สมภาษณ.

การพฒนาชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดย

แบบปฏสมพนธ เรอง การผลตภาพยกระดบสำหรบคร

ระดบประถมศกษาโรงเรยนเอกชนคาทอลกนครราชสมา

Development of Multimedia Interactive Training

Package in Making Paper Pop-up for Teachers

in the Private Primary Catholic School in

Nakhon Ratchasima

Rev.Suthep Wanapongtipagon* Reverend in Roman Catholic Church,

Nakhon Ratchasima Diocese

บาทหลวงสเทพ วนพงศทพากร * บาทหลวงในครสตศาสนจกรโรมนคาทอลก

สงฆมณฑลนครราชสมา


สเทพ วนพงศทพากร

127

การวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนาชดฝกอบรมรายบคคล

ระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ เรอง การผลตภาพยกระดบ สำหรบ

ครระดบประถมศกษาโรงเรยนเอกชนคาทอลกนครราชสมา ศกษาผล

สมฤทธกอน-หลงการใชชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบ

ปฏสมพนธ และศกษาความพงพอใจของผรบการฝกอบรม กลมตวอยาง

ทใชในการศกษาครงน คอ ครผสอนโรงเรยนเอกชนคาทอลกระดบ

ประถมศกษาปการศกษา2552ไดแกโรงเรยนอสสมชญนครราชสมา

โรงเรยนมารยวทยานครราชสมา โรงเรยนมารยรกษนครราชสมา ดวย

วธการแบบเจาะจง จำนวน 23 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก

ชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ เรอง การผลต

ภาพยกระดบจำนวน6คาบวเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลยสวน

เบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท

ผลการศกษาพบวา

1. ประสทธภาพของชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดย

แบบปฏสมพนธ เรอง การผลตภาพยกระดบ สำหรบครระดบประถม

ศกษาโรงเรยนเอกชนคาทอลกนครราชสมาอยในระดบดมาก

2. ผลสมฤทธหลงการใชฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดย

แบบปฏสมพนธ สงกวากอนใชชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดย

แบบปฏสมพนธอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05

3. ความพงพอใจของผรบการฝกอบรมอยในระดบมากทสด

คำสำคญ :

1) ชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ

2)การผลตภาพยกระดบ

3) ครระดบประถมศกษาโรงเรยนเอกชนคาทอลกนครราชสมา

บทคดยอ

การพฒนาชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ เรอง การผลตภาพยกระดบสำหรบครระดบประถมศกษาโรงเรยนเอกชน

คาทอลกนครราชสมา


The purposes of this study were : 1) to develop

the Multimedia interactive training package in making

paperpop-up for teachers in theprivateprimaryCatholic

schools in Nakhon Ratchasima ; 2) to study the level of

achievement before and after using the training package

and 3) to study the satisfaction level of the trainees.

The samples of this study were teachers in the private

primary Catholic schools in Nakhon Ratchasima academic

year 2552. These were Assumption School, Maryvittaya

School and Marieraksa School. The 23 samples were

drawn by Purposive Sampling. The instrument used in

the study was the multimedia interactive training package

inmakingpaperpop-upforteachersintheprivateprimary

Catholic schools in Nakhon Ratchasima. The experiment

was six periods of 50 minutes each. Statistical methods

employed in thisstudywere, mean, standarddeviation,

andt-values.

The results of this study research were as follows :

1. The efficiency of the multimedia interactive

training package in making paper pop-up for teachers in

theprivateprimaryCatholicschoolsinNakhonRatchasima

was high.

2. Theachievementofthetraineesafterusingthe

training package was higher than before using the training

packageatasignificantlevelof0.05

Abstract



129

3. The satisfaction of the trainees towards the

training were at the highest level.

Keywords :

1) The Multimedia interactive training package

2)Makingpaperpop-up

3) TheprivateprimaryCatholic schools inNakhon

Ratchasima





พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 มาตรา 4 ไดนยามความหมาย

ของการศกษาไววา“การศกษา”เปนกระบวน

การเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคล

และสงคมโดยการถายทอดความร การฝก

อบรมการสบสานทางวฒนธรรม การสราง

สรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการการ

สรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวด

ลอม สงคม การเรยนร และปจจยเกอหนน

ใหบคคลเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต ในการ

ปฏรปการศกษาทตองปรบเปลยนรปแบบการ

จดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญ

(สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต,

2543 : 3) จำเปนอยางยงทจะตองพฒนาคร

โดยการฝกอบรม ดงนนควรปรบนโยบายการ

พฒนาครโดยใหมการฝกอบรมสมมนาเปน

ประจำป(สมหวงพรยานวฒน,2543:11-30)

สอการสอนเปนสงทมบทบาทสำคญ

อยางมากในการเรยนการสอนสอเปนตวกลาง

ทจะชวยใหการสอสารระหวางผสอนและผ

เรยน ดำเนนไปไดอยางมประสทธภาพ เปน

เครองมอ หรอชองทางสำหรบทำใหการสอน

ของครไปถงผเรยน ทำใหผเรยนไดเรยนรตาม

จดประสงคหรอจดมงหมายทวางไวเปนอยาง

ด(รสรนพมลบรรยงกและคณะ,2547:21)

ในดานของผเรยน สอสามารถทำใหผเรยน

เขาใจเนอหาบทเรยนทยงยากซบซอนได เกด

ความคดรวบยอดในเรองนน ๆ อยางถกตอง

นอกจากนยงกระตนในเกดความสนใจ สนก

สนาน และไมเบอหนายการเรยน ในดานของ

คร สอจะชวยลดภาระของครในดานการเตรยม

เนอหา การใชสอประกอบการเรยนการสอน

ชวยทำใหบรรยากาศการเรยนการสอนนา

สนใจ สนกสนานมากกวาการบรรยายเพยง

อยางเดยว การเรยนการสอนจะบรรลวตถประ-

สงคไดนน ครตองเปนผรจกแกปญหาดวยการ

ใชสอท เหมาะสมกบวธการสอน และสอด

คลองกบเนอหาวชายงผเรยนไดแสดงตอบตอ

สงเราไดอยางถกตอง ไดรบรดวยประสาท

สมผสมากเทาใด ยงทำใหผเรยนไดเรยนรอยาง

มประสทธภาพ

ปจจบนการปฏรปการศกษาทเนนผ

เรยนเปนสำคญจำนวนหนง ไดแกครตนแบบ

และครแกนนำ ทตองการปรบเปลยนรปแบบ

การจดการเรยนการสอนใหเนนผเรยนเปน

สำคญ เนองจากครเหลานนคดวา การปฏรป

การเรยนรเปนเรองยาก และจะสรางความ

ลำบากใหเกดขนกบการปฏบตงานของตน ซง

เปนเพราะครเหลานไมไดรบการพฒนาอยาง

ตอเนองจากการศกษาของสายสมรประสรชย

(2542) พบวา ครผสอนโรงเรยนเอกชนม



131

ความตองการพฒนาความรในดานตางๆคอ

ดานวชาการ ดานทกษะวชาชพ และตองการ

ใหมการอบรมเชงปฏบตการโดยมวทยากร

มาบรรยาย ดงนนครผสอนโรงเรยนเอกชน ม

ความจำเปนทจะตองไดรบการอบรมทกษะ

ตาง ๆ โดยเฉพาะการเลอกและผลตสอให

เหมาะสม โดยใหผเชยวชาญใหคำแนะนำการ

ใชและการผลตสอหองเกบรกษาสอและมการ

ซอมบำรง สรางคมอการใชสอ จดใหมการฝก

อบรมสมมนาวธการผลตและใชสอการสอนให

คร เพมพนความร ทกษะ เจตคตทดเกยวกบ

การใชสอใหมากขน

ปญหาทเกดขนในปจจบน คอ การ

ขาดวทยากรผเชยวชาญในการฝกอบรม เพอ

ถายทอดความร ผลสมฤทธของการฝกอบรม

ขนอยกบวทยากรมความสามารถในการถาย

ทอดความรไดดเพยงใด ทำใหไมเกดผลอยาง

เตมท อกทงการถายทอดความรนนยงมคาใช

จายและตนทนเปนจำนวนมาก ทงในเรองของ

วทยากรความยงยากในเงอนไขของเวลาและ

สถานทในการฝกอบรม ปจจบนสอการสอน

และเทคโนโลยการศกษาไดพฒนามากขน

โปรแกรมมลตมเดยไดรบความนยมมากขน

การใชมลตมเดยโดยทวไป มคณสมบตหลก

2 ประการ คอ การควบคมการใชงาน และ

ความสามารถในการมปฏสมพนธกบผใชความ

สามารถในการมปฏสมพนธกบผใช เปนคณ

สมบตทเพมขนมาพรอมๆกบพฒนาการดาน

เทคโนโลยคอมพวเตอร ซงชวยใหผเรยนร

สามารถโตตอบกบคอมพวเตอรในรปแบบ

ตางๆสามารถชวยใหการเรยนรดวยตนเองม

ประสทธภาพและนาสนใจขน และนำมาใช

ในการฝกอบรม (Computer Based Train-

ing) หรอนำมาใชในระบบการเรยนการสอน

การใชมลตมเดยเพอเปนสอทางการสอน ทำ

ใหการสอนมประสทธภาพมากกวาการใชสอ

การสอนแบบปกตและสามารถเสนอเนอหาได

ลกซงกวาเชนการเตรยมนำเสนอไวอยางเปน

ขนเปนตอน และใชสอประเภทภาพประกอบ

การบรรยาย และใชขอความนำเสนอในสวน

รายละเอยด พรอมภาพเคลอนไหว หรอใช

วดทศน เชนนแลวกจะทำใหการสอนมประ-

สทธภาพสงขน สวนรายละเอยดพรอมภาพ

เคลอนไหวหรอใชวดทศน(ชยยงคพรหมวงศ,

2540:37;FraterandPaulissen,1994:

5-9 ; Hatfield and Bitter 1994 : 223 ;

Linda. 1995 : 6-8) ครโรงเรยนเอกชนคา-

ทอลกนครราชสมา มความสนใจในการจดทำ

สอการสอนทใชภาพ แลวเสนอความหมาย

หรอคำแปลจากภาพเปนภาษาไทยและภาษา

องกฤษทใชสอน หรอใหนกเรยนเรยนรดวย

ตนเองนอกเวลาเรยน ครบางคนทำภาพเปน




ภาพยกระดบงายๆทเลยนแบบตามบตรอวย

พร ฯลฯ เพราะสอดงกลาวไดรบความสนใจ

จากนกเรยนโดยเปดด เปดอานอยเสมอ คร

บางคนทำเปนหนงสอนทาน และพบวา นก-

เรยนชนชม ชอบอาน แตคณครตอบคำถาม

นกเรยนไมไดวาทำไมภาพบางภาพ เมอปด

หนงสอแลว ทำไมมภาพยนออกมาจากกรอบ

ของหนงสอ หรอเรยกวา มภาพโผลออกมา

จากเลมหนงสอเมอปดหนงสอ

ดวยเหตผล ดงกลาวมาขางตนผวจย

มความสนใจทจะพฒนาชดฝกอบรมรายบคคล

ระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ เรอง การ

ผลตภาพยกระดบ โดยมจดมงหมายเพอชวย

แกปญหาดานวทยากร และเพอใหครผสอน

ระดบประถมศกษาสามารถเรยนรไดดวยตนเอง

ตลอดจนสามารถผลตภาพยกระดบในระยะ

เวลาทสนและคาใชจายไมมาก ในขณะเดยว

กนสามารถเปนแนวทางในการพฒนารปแบบ

สอการเรยนการสอน ดงนนการวจยครงนม

ความสำคญและจำเปนทตองศกษาพฒนาชด

ฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏ-

สมพนธ

วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาชดฝกอบรมรายบคคล

ระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธเรองการผลต

ภาพยกระดบ สำหรบครระดบประถมศกษา

โรงเรยนเอกชนคาทอลกนครราชสมา

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธกอน-

หลงการใชชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลต-

มเดยแบบปฏสมพนธ เรอง การผลตภาพยก

ระดบ

3. เพอศกษาความพงพอใจของผรบ

การฝกอบรมในการผลตภาพยกระดบ

ความสำคญของการวจย

1. ไดชดฝกอบรมรายบคคลระบบ

มลตมเดยแบบปฏสมพนธเรองการผลตภาพ

ยกระดบ สำหรบครระดบประถมศกษาโรง

เรยนเอกชนคาทอลกนครราชสมา ทมประ-

สทธภาพ

2. สามารถนำแนวคดการฝกอบรม

รายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ

เรอง การผลตภาพยกระดบ ไปใชกบการฝก

อบรมเรองอนๆได

ขอบเขตของการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากร ไดแก ครโรง

เรยนเอกชนคาทอลกระดบประถมศกษา

เขตอำเภอเมอง จงหวดนครราชสมา ปการ

ศกษา 2552 จำนวน 3 โรงเรยน ไดแก



133

โรงเรยนอสสมชญนครราชสมาจำนวน39คน

โรงเรยนมารยวทยานครราชสมา จำนวน 83

คน โรงเรยนมารยรกษนครราชสมา จำนวน

25คนรวม147คน

1.2 กลมตวอยางไดแกครโรงเรยน

เอกชนคาทอลกระดบประถมศกษาปการ

ศกษา 2552 ไดแกโรงเรยนอสสมชญนคร-

ราชสมาโรงเรยนมารยวทยานครราชสมาโรง

เรยนมารยรกษนครราชสมา ดวยวธการแบบ

เจาะจง(PurposiveSampling)โดยกำหนด

คณสมบต คอ ครมความสามารถในการใช

คอมพวเตอรเบองตนมความสนใจในการผลต

สอการสอนจำนวน23คน

2.ตวแปรทใชในการทดลอง

2.1 ตวแปรอสระ ไดแก การ

ฝกอบรมโดยใชชดฝกอบรมรายบคคลระบบ

มลตมเดยแบบปฏสมพนธเรองการผลตภาพ

ยกระดบ

2.2 ตวแปรตามไดแก

2.2.1 ผลสมฤทธของการใช

ชดฝกอบรม

2.2.2 ความพงพอใจของผรบ

การฝกอบรม

3.เนอหาทใชในการศกษา

เนอหาทใชในการวจยครงนไดแก

เนอหาเรองการผลตภาพยกระดบสำหรบคร

ระดบประถมศกษาโรงเรยนเอกชนคาทอลก

นครราชสมา

สมมตฐานการวจย

1. ผรบการฝกอบรมโดยใชชดฝก

อบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสม-

พนธเรองการผลตภาพยกระดบมผลสมฤทธ

หลงการใชชดฝกอบรมสงกวากอนการใชชด

ฝกอบรม

2. ผรบการฝกอบรมมความพงพอใจ

ของในการรบฝกอบรมในระดบมาก

นยามคำศพทเฉพาะ

ชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตม-

เดยแบบปฏสมพนธหมายถงชดฝกอบรมทใช

โปรแกรมคอมพวเตอรในการฝกอบรมราย

บคคลภายในโปรแกรมมคำชแจงวตถประสงค

วธใชโปรแกรมมเนอหาทมรายละเอยดมภาพ

และเสยง ตลอดจนการเคลอนใหวและวดทศน

ประกอบ พรอมทงกจกรรมเปนใบงานในการ

ปฏบต โดยโปรแกรมสามารถปฏสมพนธกบผ

เรยน ผานการใชเมาทและการคลกในเนอหา

และภาพทกำหนด ทงไปขางหนาและยอน

กลบยอและขยายรปภาพและเนอหาได

ภาพยกระดบหมายถงภาพทนนขน

จากกระดาษในแนวราบ เปดหนงสอแลวเหน




ภาพนนขน สงกวาตวหนงสอ หรอเปนคนละ

ระดบกบตวหนงสอ บางภาพทนนขนมการ

เคลอนไหว เคลอนทไปมาทงซาย-ขวา บน-

ลาง เปนภาพทสามารถมองเหนไดทงสามมต

คอ ดานความกวาง ความยาว และความลก

ซงหมายความรวมถงภาพปอบอพ(Pop-up)

หรอภาพสามมต ในชดฝกอบรมทผวจยไดสราง

ขนดวย

ผลสมฤทธของการฝกอบรม หมายถง

ผลของคะแนนทไดจากแบบทดสอบกอน-

หลงการใชชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลต-

มเดยแบบปฏสมพนธ เรอง การผลตภาพยก

ระดบ และคะแนนทไดจากการประเมนชนงาน

การผลตภาพยกระดบ ตามเกณฑประเมนทผ

วจยสรางขน

ความพงพอใจหมายถง ความพงพอ

ใจของครโรงเรยนเอกชนคาทอลกนครราช-

สมา ทรบการฝกอบรมโดยชดฝกอบรมราย

บคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ เรอง

การผลตภาพยกระดบ โดยระดบความพงพอใจ

ไดจากการสอบถามดวยแบบสอบถามทผวจย

สรางขน

โรงเรยนเอกชนคาทอลกนครราชสมา

หมายถงกลมโรงเรยนเอกชนคาทอลกทอยใน

เขตการปกครองของศาสนาครสตนกายโรมน

คาทอลก เฉพาะเขต อ.เมอง จ.นครราชสมา

คอโรงเรยนมารยวทยานครราชสมาโรงเรยน

อสสมชญนครราชสมาและโรงเรยนมารยรกษ

นครราชสมา


การสรางชดฝกอบรมรายบคคลระบบ

มลตมเดยแบบปฏสมพนธ

การสรางชดฝกอบรมรายบคคลระบบ

มลตมเดยแบบปฏสมพนธโดย

1. ศกษาสอภาพยกระดบรปแบบ

ตางๆจากเอกสารตำราการดอวยพรและ

จากแหลงขอมลในเวบตางๆ

2. ศกษาวธทำภาพยกระดบจาก

เอกสารตำราตางๆ

3. เลอกเนอหาการทำภาพยกระดบ

ขนพนฐาน และภาพยกระดบทมความซบซอน

ไมมากนก

4. จดทำหลกสตรการผลตภาพยก

ระดบทสามารถปฏบตไดในระยะเวลา 6 ชวโมง

5. เลอกประเภทของชดฝกอบรม

ผวจยเลอกพฒนาชดฝกอบรมประเภทราย

บคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ เปนชด

ฝกอบรมมลตมเดยท เนนการใหผใชเปนผ

ควบคมการนำเสนอการเลอกเสนทางเดน การ

โตตอบ การใหความร และกจกรรมทมในชด

ฝกอบรม



135

6. การสรางชดฝกอบรมรายบคคล

ผวจยไดสรางขนโดยมการดำเนนการดงน

6.1.1 ศกษาตำรา เอกสาร และ

งานวจยทเกยวของกบชดฝกอบรมรายบคคล

ระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ

6.1.2 ศกษาเนอหาเรองการผลต

ภาพยกระดบ เขยนวตถประสงคและกำหนด

เนอหาในการฝกอบรมโดยม 3 หนวยเนอหา

โดยใชระยะเวลาทดลอง6คาบดงน

6 .1.2.1 เนอหาความร

Pop-up

- รจกวสดอปกรณเรยนร

สญลกษณ

- การพบกระดาษขน การ

พบกระดาษลง

-การตดกระดาษเสนตรง

เสนโคงวงกลมรปเหลยม

6.1.2.2 Pop-up ระดบ

พนฐาน

- การตด กรด การพบ

กระดาษยกระดบเปนตวอกษร

6.1.2.3 Pop-upระดบสง

- การตด กรด การพบ

กระดาษยกระดบเปนรปสตว

6.1.3 นำชดฝกอบรมรายบคคล

ทสรางขน เสนอตอผเชยวชาญ เพอพจารณา

ความถกตอง เหมาะสม กอนนำมาปรบปรง

แกไข

6.1.4 ออกแบบแผนการฝกอบรม

ทำคมอในการฝกอบรม และกำหนดกจกรรม

การฝกอบรม

การหาคณภาพของชดฝกอบรมรายบคคล

ระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ

เมอไดชดฝกอบรมรายบคคลระบบ

มลตมเดยแบบปฏสมพนธแลวผวจยไดดำเนน

การตอโดยนำไปตรวจสอบความถกตองของ

ชดฝกอบรม โดยผเชยวชาญดานเนอหา ผ

เชยวชาญดานเทคโนโลยการศกษา ผทรง

คณวฒ ตรวจสอบแบบวดความพงพอใจ ตรวจ

ดานสำนวนภาษาความสอดคลองของแบบ

ประเมน พรอมปรบปรงแกไขตามผทรงคณวฒ

เสนอแนะเพอใชในการทดลองขนตอไป

การสรางแบบประเมนคณภาพของชดฝก

อบรม

การสรางเครองมอวดผลชดฝกอบรม

มขนตอนดงน

1. แบบประเมนคณภาพของชดฝก

อบรม

ศกษาขอมล และวธการเพอเปน

แนวทางในการสรางแบบประเมนประเมน




คณภาพของชดฝกอบรม โดยการสรางแบบ

ประเมนคณภาพของชดฝกอบรมมขนตอนดง

น

1.1 สรางแบบประเมนคณภาพ

ของชดฝกอบรมเปนแบบประเมนคณภาพ

ของชดฝกอบรมของผเชยวชาญดานเนอหา

3 ทาน ผเชยวชาญเทคโนโลยการศกษา 3

ทาน โดยใชมาตราสวนประมาณคา (Rat-

ing Scale) กำหนดคาคะแนนเปน 5 ระดบ

ไดกำหนดคาระดบความคดเหนดงน

ระดบ5หมายถงคณภาพดมาก

ระดบ4หมายถงคณภาพด

ระดบ3หมายถงคณภาพพอใช

ระดบ2หมายถงตองปรบปรงแกไข

ระดบ1หมายถงไมมคณภาพ

การแปลความหมายคาเฉลยโดยใชเกณฑดงน

คะแนนเฉลย4.51-5.00 หมายถง

คณภาพดมาก


คณภาพด


คณภาพพอใช


ตองปรบปรงแกไข


ไมมคณภาพ

เกณฑทผศกษาคนควากำหนด คอ คาเฉลยท

ไดตองมคาเฉลยตงแต3.51ขนไป

1.2 นำแบบประเมนคณภาพให

ประธานทปรกษาทำการตรวจสอบความ

เหมาะสมแลวนำมาปรบปรงแกไข

2. แบบวดผลสมฤทธของการฝกอบรม

2.1 แบบทดสอบภาคทฤษฎ

2.1.1 ศกษาการสรางขอสอบ

และแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการฝก

อบรมจากตำราและเอกสารตางๆ

2.1.2 วเคราะหเนอหาและ

วตถประสงคการฝกอบรมทกำหนดไว นำมา

ใชเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการฝกอบรม

2.1.3 สรางแบบทดสอบวด

ผลสมฤทธทางการฝกอบรม เปนแบบปรนย

ชนด4ตวเลอกโดยใหครอบคลมเนอหาและ

วตถประสงคจำนวน20ขอ

2.1.4 นำแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการฝกอบรมไปใหผเชยวชาญดาน

เนอหาตรวจสอบความถกตองตรงตามเนอหา

และสำนวนภาษา มาปรบปรงแกไขตามทผ

เชยวชาญเสนอแนะ

2.1.5 นำแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการฝกอบรมทผานการปรบปรง

แกไขแลวไปใหผทรงคณวฒ จำนวน 3 ทาน



137

ตรวจพจารณาความเทยงตรงตามวตถประสงค

แบบประเมนดชนความสอดคลอง (IOC)

ระหวาง0.6ถง1.0

2.2 แบบทดสอบภาคปฏบต

2.2.1 กำหนดวตถประสงค

เรองการผลตภาพยกระดบ โดยใหผรบการฝก

อบรมปฏบตชนงาน

2.2.2 ใหผรบการฝกอบรม

ปฏบตงานจรงตามวตถประสงคตามใบงานท

กำหนด แลวนำผลงานทไดมาประเมนตาม

เกณฑของเรองการผลตภาพยกระดบ

2.2.3 เกณฑการวดและประ-

เมนผลดานปฏบตชนงาน (สำนกมาตรฐาน

การอาชวศกษาและวชาชพ, 2549 ข: 109)

พจารณาผลงานตามเกณฑกำหนดในดาน

ความประณตและสะอาด ปฏบตถกขนตอน

โดยลงในตารางประเมนแบงออกเปน3ระดบ

คอ 1.0, 0.7, 0.5 และแปลความหมาย

คะแนนโดยใชเกณฑดงน

1.0หมายถงคะแนน1คะแนน

0.7หมายถงคะแนน0.7 คะแนน

0.5หมายถงคะแนน0.5 คะแนน

การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง

โดยแบงการเกบรวบรวมขอมลเปน 2 ตอน

คอตอนท 1การหาคณภาพของชดฝกอบรม


ตอนท 2การใชแบบวดผลสมฤทธของการฝก

อบรมและแบบวดความพงพอใจของผรบการ

ฝกอบรม

การวเคราะหขอมล

ผวจยไดทำการวเคราะหขอมลโดย

การหาคณภาพประสทธภาพของชดฝกอบรม


และความพงพอใจของผรบการฝกอบรม โดย

ใชคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน และ

สถตท(t-test)


ตอนท 1 ประสทธภาพของชดฝกอบรมราย

บคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ

ผวจยไดศกษาคนควานำชดฝกอบรม

ทไดปรบปรงแกไขขอบกพรอง ตามประธาน

และกรรมการควบคมวทยานพนธเสนอแนะ

เรยบรอยแลว นำเสนอผเชยวชาญเพอประเมน

ชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบ

ปฏสมพนธ และแกไขตามผเชยวชาญเสนอ

แนะแลวทง 3 ครง พบวาผเชยวชาญมความ

เหนชดฝกอบรม อยในระดบดมาก (X= 4.8,

S.D. = 0.10) เมอพจารณาตามรายการเรยง




ลำดบสรปไดดงนดานภาพอยในระดบดมาก

(X= 5, S.D. = 0.00) ดานปฏสมพนธอยใน

ระดบดมาก (X= 5, S.D. = 0.00) ดาน

เนอหาอยในระดบดมาก (X= 4.8, S.D. =

0.25) ดานสอยในระดบดมาก(X=4.6,S.D.=

0.25) ดานตวอกษรอยในระดบดมาก (X=4.5,

S.D.=0.33)

ตอนท 2 ผลสมฤทธกอน-หลงการใชชดฝก

อบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏ-

สมพนธ เรอง การผลตภาพยกระดบ

ผลสมฤทธกอนใชชดฝกอบรมราย

บคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธ (X=

3.83, S.D. = 0.98) และหลงใชชดฝกอบรม


(X=4.39,S.D.=0.72)สงกวากอนใชชดฝก


สมพนธอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05

ตอนท 3 ความพงพอใจของผรบการฝกอบรม

ในภาพรวมผรบการฝกอบรมมความ

พงพอใจระดบมากทสด (X= 4.70, S.D. =

0.43) เมอพจารณาตามรายการผรบการฝก

อบรมมความพงพอใจในระดบมากทสด

จำนวน 8 รายการ เรยงตามลำดบดงน คอ

ใชภาษาทเหมาะสมและเขาใจงาย(X=4.96,

S.D. = 0.58) อปกรณท ใชในการอบรม

(X=4.87,S.D.=0.27)ผเขาอบรมสามารถ

นำความรทไดไปประยกตใชในงานการเรยน

การสอนหรอการทำงาน(X=4.87,S.D.=

0.29) โปรแกรมสามารถใชไดงาย (X= 4.82,

S.D. = 0.37) ภาพประกอบมความสวยงาม

เหมาะสม (X= 4.74, S.D. = 0.38) ผเขา

รวมอบรม มความรหลงการเขาอบรม (X=

4.74, S.D. = 0.36) คำแนะนำ คำชแจง

อธบายเนอหาไดชดเจน(X=4.61,S.D.=0.56)

สถานทจดอบรม (X= 4.56, S.D. = 0.42)

และผรบการฝกอบรมมความพงพอใจใน

ระดบมาก 2 สองรายการ คอ ใบงานม

ความเหมาะสม (X= 4.48, S.D. = 0.59)

ระยะเวลาในการฝกอบรม(X=4.34,S.D.=

0.46)


จากการศกษาครงน พบวา ชดฝก

อบรมรายบคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสม-

พนธ เรอง การผลตภาพยกระดบสำหรบคร

ระดบประถมศกษาโรงเรยนเอกชนคาทอลก

นครราชสมาอยในระดบดมาก(X=4.8,S.D.=

0.10) ผลสมฤทธหลงการใชฝกอบรมราย

บคคลระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธสงกวา

กอนใชชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดย

แบบปฏสมพนธอยางมนยสำคญทางสถตท

ระดบ .05 และผรบการฝกอบรมมความพง



139

พอใจระดบมากทสด(X=4.70,S.D.=0.43)

เปนไปตามสมมตฐานทตงไว ผวจยเหนวานา

จะมาจากสาเหตดงตอไปน

1. ผลสมฤทธของการฝกอบรม

ผลสมฤทธหลงการฝกอบรมทอบ

รมดวยชดฝกอบรมรายบคคลระบบมลตมเดย

แบบปฏสมพนธ เรอง การผลตภาพยกระดบ

สำหรบครระดบประถมศกษาโรงเรยนเอกชน

คาทอลกนครราชสมา สงกวากอนใชชดฝก


สมพนธอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05

อาจเนองมาจากชดฝกอบรมนำเสนอเนอหา

เปนลำดบจากงายไปหายากเนอหาทนำเสนอ

เมอผอบรมอาน ดตวอยาง แลวมกจกรรมให

ฝกปฏบต ผฝกอบรมสามารถตรวจชนงานท

สำเรจแลว กบชนงานตวอยางในชดฝกอบรม

ไดทำใหผฝกอบรมไมกลวทจะปฏบตกจกรรม

ตลอดจนสามารถปฏบตชนงานไดเองยอน

หลง พรอมกบทบทวนไดดวยตนเอง และ

สามารถปฏบตชนงานตอไปไดในกรณชนงาน

เดมสำเรจแลว ซงสอดคลองกบงานวจยของ

สรพงษมศร(2540);สวฒนาเกษวงษ(2546)

และถวล เนตรวงษ (2547) ทสรปไดวาชด

ฝกอบรมชวยใหผลสมฤทธในการเรยนรสงขน

และสามารถแกปญหาการขาดทกษะ เพม

ประสทธภาพของผเขารบการฝกอบรมไดเปน

อยางด นอกจากนผลการฝกอบรมรายบคคล

ระบบมลตมเดยแบบปฏสมพนธยงสอดคลอง

กบงานวจยของวไล องคธนะสข (2542) ;

เชษฐพงศ คลองโปรง (2543) ; สกร ยดน

(2543);ศศธรฤดสรศกด(2543)และEgan

(1995) ไดศกษาพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร

มลตมเดย พบวา การนำระบบมลตมเดยมา

ใชการเรยนการสอน และใชในการฝกอบรม

มประสทธภาพดยงขน นบวาระบบมลตมเดย

สามารถนำมาใชในการเรยนการสอนและการ

ฝกอบรมไดเปนอยางด เพราะการฝกอบรม

โดยการใชระบบมลตมเดยเปนการรวมสอ

หลาย ๆ รปแบบไดทงการอาน การฟงการ

เหนภาพ การทดลองปฏบตตอบโตกบระบบ

ทงนนาจะมาจากชดฝกอบรมทสรางขน ใน

เนอหาและรปแบบของกราฟกท ใชหลาก

หลาย ผฝกอบรมสามารถศกษาไดดวยตนเอง

มปฏสมพนธกบชดฝกอบรมสงผลการเรยนร

ไดอยางด

2. ความพงพอใจของผรบการฝก

อบรม

ผรบการฝกอบรมมความพงพอใจ

ระดบมากทสด(X=4.70,S.D.=0.28)อาจ

เนองมาจากการผลตภาพยกระดบ เปนสงทคร

ผสอนคดวาทำไดลำบาก เกนความสามารถ

ของตน แตเมอลงมอปฏบตกจกรรมแลว จน




สำเรจเปนชนงานออกมาได จงเกดความภาค

ภมใจ ความคดและความสามารถทสอดคลอง

กบแนวคดนกการศกษาทวา บคคลเกดความ

พงพอใจจากการสรางสงเรา เปนแรงจงใจ

ของบคคลใหเกดความพงพอใจในงานนน

(กาญจนาอรณสอนศร,2546:5;ศรวรรณ

เสรรตน และคณะ, 2541 : 45) เปนความ

พงพอใจทมผลจากการเปรยบเทยบระหวาง

ผลประโยชนจากคณสมบตผลตภณฑหรอการ

ทำงานของผลตภณฑ กบการคาดหวง ความ

รสกชอบ ดใจ มความสข อนเปนผลมาจาก

ไดรบการตอบสนองตามจดมงหมายและ

สำเรจผลตามทไดตงไว

สงทไดสงเกตจากการวจยในครงน

การจดฝกอบรมโดยใชชดฝกอบรม


เรอง การผลตภาพยกระดบ สำหรบครระดบ

ประถมศกษาโรงเรยนเอกชนคาทอลกนคร-

ราชสมา ผวจยมขอสงเกตขณะเฝาดการปฏบต

งานของผรบการฝกอบรมดงน

1. ผรบการฝกอบรมใหความสนใจใน

การผลตภาพยกระดบอยางมาก

2. ผรบการฝกอบรมใชเวลาในการ

ศกษาการผลตภาพยกระดบ ขนตอนแรก ใช

เวลามากในการเรยนร

3. ในขนตอนทผรบการฝกอบรมทำ

ตวอกษรเอบซ ทำไดดแตชา เพราะเปนหลก

การเรองอกษรยกระดบ

4. ขนตอนการผลตการดรปสตว ผรบ

การฝกอบรมทำไดเรวกวาเวลาทกำหนดไว

เพราะครเขาใจหลกการและวธทำแลว

5. ผรบการฝกอบรมสามารถประยกต

ทำงานได เชน ผลตอกษรภาษาไทยไดโดยใช

หลกการทเรยนรจากโปรแกรม(กขคง)

6. ผรบการฝกอบรมสนกสนานและ

ตงใจเรยนรดมาก


กาญจนาอรณสอนศร.2546.ความพง

พอใจของสมาชกสหกรณตอการ

ดาเนนงานของสหกรณการเกษตร

ไชยปราการจากด อาเภอชยปราการ

จงหวดเชยงใหม. คณะเกษตรศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม.

ชยยงคพรหมวงศ.2545.มตท 3 ทาง

การศกษา : สานฝนสความเปนจรง.

กรงเทพฯ:เอสอารพรนตง

แมสโปรดกส.

เชษฐพงศคลองโปรง.2543.การพฒนา

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบ

มลตมเดย เรอง สอประเภทเครอง



141

ฉาย สำหรบนกศกษาระดบ

ปรญญาตร. วทยานพนธครศาสตร

มหาบณฑตสาขาเทคโนโลยทาง

การศกษาบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ถวลเนตรวงษ.2547.การพฒนาชดฝก

อบรมคร การจดการเรยนรทยด

ผเรยนเปนสำคญ กลมสาระการ

เรยนรสงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรม (สาระท 2) ชนประถม

ศกษาปท 4. วทยานพนธการศกษา

มหาบณฑตสาขาวชาหลกสตร

และการสอนบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยมหาสารคาม.

รสรนพมลบรรยงกและคณะ.2547.

เอกสารชดการเรยนรดวยตนเอง

วชาเทคโนโลยการศกษา รหสวชา

103111.นครราชสมา:โปรแกรม

วชาเทคโนโลยและนวตกรรม

การศกษาคณะครศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.

อดสำเนา.

วไลองคธนะสข.2542.การพฒนาบท

เรยนคอมพวเตอรมลตมเดย เรอง

การผลตรายการโทรทศน.

วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต

สาขาเทคโนโลยทางการศกษา

บณฑตวทยาลยมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

ศศธรฤดสรศกด.2543.การพฒนา

บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย

เรองการถายภาพบคคล.

วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต.

สาขาเทคโนโลยทางการศกษา



ศรวรรณเสรรตนและคณะ.2541. การ

บรหารการตลาดยคใหม.กรงเทพฯ:

ธระฟลมและไซเทกซ

สมหวงพรยานวฒน.2543.ขอเสนอเชง

นโยบายการปฏรปวชาชพครตาม

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต.

กรงเทพฯ:วฒนาพานช.

สายสมรประสรชย.2542.การศกษา

สถานภาพและการใชสอการสอน

ของอาจารยมหาวทยาลยแหงชาต

ลาว. วทยานพนธศกษาศาสตร

มหาบณฑตสาขาวชาเทคโนโลย

การศกษาบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยขอนแกน.




สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

2543.พระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2542.กรงเทพฯ:

กระทรวงศกษาธการ.

สกรยดน.2543.การพฒนาบทเรยน

คอมพวเตอรมลตมเดยเรองความร

เบองตนเกยวกบการออกแบบ

สอสงพมพสำหรบนกศกษาระดบ

ปรญญาตร.วทยานพนธครศาสตร-

มหาบณฑต.สาขาเทคโนโลยทางการ

ศกษาบณฑตวทยาลยมหาวทยาลย


สรพงษมศร.2540.ประสทธภาพชดฝก

อบรมเรอง การผลตและนำเสนอ

แผนภาพ โปรงใส สำหรบครผสอน

ในวทยาลยเกษตรและเทคโนโลย

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.

วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาเทคโนโลยการศกษา


เกษตรศาสตร.

สวฒนาเกษวงษ.2546.การพฒนาชด

ฝกอบรมแบบสอประสมเกยวกบ

ความรและทกษะฟนฐานในการใช

เทคโนโลยเพอการศกษา สำหรบ

คร-อาจารยวทยาลยเกษตร

เทคโนโลยยโสธร.วทยานพนธ

การศกษามหาบณฑตสาขาวชา

เทคโนโลยการศกษาบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยมหาสารคาม.

Bishop,BerryMichael.1996.Design

and development of an

interactive, Multimedia

product that preprares

preservice teachers to use

the library media center

program).[CD-ROM].Abstract

from:ProQuest–Dissertation

Abstracts(Jan.1997–Mar.1999)/

ItemACC9701433.

Egan, Candace Lee. 1995. Interactive

multimedia in the classroom :

Integrating multiple Instruc-

tional technologies to teach

video editing (hypertext).

[CD-ROM].Abstractfrom:

ProQuest-Dissertation Abstracts

(Jan.1997–Dec.1998)/Item

ACC1378459.

Hall,TomL.1996.Utilizingmulti-

mediatoolbookU.S.A.:Boyd&

Fraser

การดำเนนงานของมชชนนารคาทอลกในเขตภาคเหนอของสยาม ชวง พ.ศ. 2454-2490*

The Administration of Catholic Missionaries in the North of Siam

During 1911-1947

Puttipong Puttansri* Historical Archives Archdiocese of

Bangkok

Chalong Soontravanich* Associate Professor at Faculty of Arts,

Chulalongkorn University

Villa Vilaithong, Ph.D.* Lecturer at Faculty of Arts,

Chulalongkorn University.

พฒพงศ พฒตาลศร* หอจดหมายเหตอครสงฆมณฑลกรงเทพฯ

ฉลอง สนทราวาณชย* รองศาสตราจารยประจำคณะอกษรศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ดร.วลลา วลยทอง* อาจารยประจำคณะอกษรศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

* บทความนเปนสวนหนงของวทยานพนธเรอง การเผยแผครสตศาสนาในสมยพระสงฆราชเรอเน มาร

ยอแซฟ แปรรอส พ.ศ.2454-2490

การดำเนนงานของมชชนนารคาทอลกในเขตภาคเหนอของสยาม ชวง พ.ศ.2454-2490


บทความชนน มจดมงหมายเพอทำการศกษาถงการดำเนนงาน

เผยแผครสตศาสนานกายโรมนคาทอลก ในเขตภาคเหนอของสยามใน

ชวง พ.ศ. 2454-2490 ในขณะนนมสซงคาทอลกสยามอยภายใตการ

ปกครองของพระสงฆราชเรอเนมารยอแซฟแปรรอส (RenéMarie

Joseph Perros) ซงพระสงฆราชทานนไดรเรมทจะเปดพนทการเผย

แผศาสนาแหงใหมขนในเขตภาคเหนอ โดยเฉพาะอยางยงทเชยงใหม

อนเปนเมองทสำคญในเขตภาคเหนอของสยามรวมถงพนทใกลเคยง

ถอเปนรากฐานสำคญสำหรบการเผยแผศาสนาทเขตภาคเหนอ ซงได

พฒนาเปนสงฆมณฑลเชยงใหมในเวลาตอมา

ผลของการศกษาพบวา การดำเนนงานของมชชนนารคาทอลก

ในเขตภาคเหนอ โดยเฉพาะอยางยงทเชยงใหม มความกาวหนาเปน

ลำดบ ดวยความเอาใจใสในงานเผยแผศาสนาเปนพเศษตามจตตารมณ

ของมชชนนารโดยเรมตนการทำงานดวยการกอตงโบสถและโรงเรยน

เพอเปนศนยกลางสำหรบการดำเนนงาน ดานโรงเรยนไดรบความรวม

มอจากภราดาคณะเซนตคาเบรยล และภคนคณะอรสลน ทกอตง

โรงเรยนขน ยงทำใหคาทอลกเปนทรจกมากขนในเชยงใหม ความสำ

เรจในการบกเบกพนทการเผยแผศาสนาแหงใหมน จงเปนผลงานท

สำคญชนหนงของมสซงสยามในสมยพระสงฆราชเรอเนแปรรอส

คำสำคญ : 1.พระสงฆราชเรอเนมารยอแซฟแปรรอส

2.มชชนนาร

3.ศาสนาครสต

บทคดยอ


พฒพงศ พฒตาลศร ฉลอง สนทราวาณชย วลลา วลยทอง

145

This article aims at studying the evangelization

of Catholicism in the northern part of Siam. In northern

Siam during 1911-1947 the Catholic Mission was under

the Prelate Bishop René Marie Joseph Perros. He began

theevangelizationinthisareaespeciallyinChiangmaiand

itsvicinitywhichwasprovedtobeafoundationalground

for developing its own Catholic jurisdiction and later

elevatedtobecomeaCatholicDioceseofChiangmai.

From this study, it was discovered that the ad-

ministration of Catholicmissionaries in the north of Siam

developed constantly beginning with building churches

andschoolsascenters foradministration.For theschool-

ing ministry, the missionaries invited the Brothers of

St. Gabriel and Ursuline Sisters to establish the schools.

Asaresult,Catholicismwaswell-knowninChiangmai.This

was truly a fruit of BishopRenéMarie JosephPerros and

other missionaries who paved the way and set up the

MissioninthenorthofSiam.

Keywords : 1.BishopRenéMarieJosephPerros

2.Missionaries

3.Christianity

Abstract



คำสำคญทปรากฏในบทความชนนเปน

คำเฉพาะทศาสนาครสตนกายโรมนคาทอลกใน

ประเทศไทยใช ดงนน ผเขยนจงตองคงความ

หมายตามบรบททางประวตศาสตร และตาม

เอกสารอางอง เชน สมเดจพระสนตะปาปา

(Pope)พระสงฆราช (Bi-shop)ครสตง(มาจาก

ภาษาโปรตเกส หมายถง ครสตศาสนกชนผนบ

ถอนกายโรมนคาทอลก) นกบวช (Religious)

ภคน(นกบวชหญงหรอsister)ภราดา(นกบวช

ชายหรอbrother)บาทหลวงเจาอาวาส(parish

priest)อธการ (หวหนานกบวชชาย) อธการณ

(หวหนานกบวชหญง) AAB. (หอจดหมายเหต

อครสงฆมณฑลกรงเทพฯ)

ความนำนบแตพทธศตวรรษท22เปนตนมา ครสตศาสนานกายโรมนคาทอลกไดเขาส สยาม โดยการเผยแผศาสนาจากมชชนนาร ฝรงเศส และโปรตเกส แมวาจะเปนการเผย แผศาสนาในกลมชาวตะวนตกและผอพยพ ชาตตางๆ เพราะเนองจากชาวพนเมองเปน สวนนอยเทานนทรบศลลางบาป แตครสตง จำนวนนอยเหลาน กเปนทรจกของคนทวไป ในฐานะเปนพวก “เขารต” จนกระทงชวง พทธศตวรรษท 24 จนถงชวงพทธศตวรรษท25 ครสตงในสยามกยงคงเปนประชากรสวน

นอยในสงคม ครสตงสวนใหญเปนชาวจนญวน

ผมเชอสายโปรตเกสลาวและคนไทย

ในกรณของสยามซงเปนดนแดนทม

การเผยแผศาสนา โดยมไดมศาสนาครสตเปน

ศาสนาประจำถน จงเรยกเขตการปกครอง

ทางศาสนาวา มสซง (Mission) ขอบเขตการ

ปกครองนมชอเรยกในภาษาละตนวา Vica-

riusและมผทำหนาทปกครองมสซงคอApos-

tolic Vicar หมายถง ผแทนพระสนตะปาปา

ทดำรงสมณศกดเปนพระสงฆราช สวนพนท

การเผยแผศาสนาในสยาม ไดรบการยกฐานะ

เปน “มสซงสยาม” โดยสมเดจพระสนตะปาปา

เคลเมนตท 9 (Clement IX พ.ศ. 2210-

2212) ในปพ.ศ.2212มพระสงฆราชหลยส

ลาโน (Louis Laneau พ.ศ. 2217-2239)

เปนผปกครองมสซงทานแรก (กอสเต, 2547:

173-174) จากนนพระสงฆราชผสบตำแหนง

จากพระสงฆราชลาโนเรอยมากไดทำงานอภ-

บาล และเผยแผศาสนารวมกบบรรดามชชน-

นารซงสวนใหญเปนชาวฝรงเศส จนกระทงถง

สมยกรงรตนโกสนทร ทมการขยายชมชน

ครสตงเพมมากขน ขอบเขตการทำงานกเพม

มากขน ภายใตการทำงานของพระสงฆราช

ไดแก พระสงฆราชปลเลอกวส (Pallegoix

พ.ศ.2384-2405)พระสงฆราชดอปองด(Du-

pondพ.ศ.2408-2415)พระสงฆราชหลยส

เวย (Louis Vey พ.ศ. 2418-2452) เปนตน



147

มชชนนารจำนวนมาก มสซงสยามจงมความ

กาวหนาอยางตอเนอง อกทงเปนทยอมรบ

มากขนของสงคมในขณะนนกระทงถงยคของ

พระสงฆราชเรอเน แปรรอส ทไดเรมตนใน

วนท 30 มกราคม พ.ศ. 2453 อนเปนวนท

ทานไดรบการอภเษกเปนพระสงฆราช ดวย

ความสนใจสวนตวของพระสงฆราชแปรรอส

เองทใหความสำคญตอการเผยแผศาสนาเปน

พเศษ โดยไดแสดงออกมาในคตพจนประจำ

ตำแหนงพระสงฆราชของทานทวา“SALVARE

QUODPERIERAT”แปลวา เพอชวยผทหลง

ทางไปใหรอดพน ดงนนการเผยแผศาสนาจง

ถอเปนงานหลกของมสซงสยามในสมยของ

พระสงฆราชแปรรอส ในสมยนพนทของการ

เผยแผศาสนาไดขยายตวออกไปเปนวงกวาง

มากขนจากเดมทอยบรเวณในกรงเทพฯและ

เมองใหญๆ ในเขตภาคกลาง กไดกระจายไป

ยงหวเมองใหญของสยาม เชน เชยงใหม อน

เปนเมองทสำคญอกทงเปนศนยกลางของ

ลานนา ปจจยทการเผยแผศาสนาไดขยายตว

ออกไปสพนทตางๆ กเนองจากมสซงสยามใน

ขณะนนมบคลากรเพมมากขน ทำใหสามารถ

ทจะรองรบงานทเพมขนไดในพนทรอบนอก

กรงเทพฯดงจะกลาวถงในสวนตอไป

บรบทการเมองและสงคมของลานนา

กอนทจะกลาวถงการเผยแผศาสนา

ในดนแดนลานนา จำเปนอยางยงทจะตองทำ

ความเขาใจกบความเปนไปของลานนาในชวง

ทมความใกลเคยงกบสมยของพระสงฆราช

แปรรอส โดยเรมตงแตป พ.ศ. 2437 ซงตรง

กบรชกาลของพระบาทสมเดจพระจลจอม

เกลาเจาอยหว เมอไดเรมมการสถาปนาระบบ

มณฑลเทศาภบาลปฏรปการปกครองสวน

ภมภาค รวมอำนาจจากทองถนและขนนาง

เขาสศนยกลางโดยเรมจากหวเมองชนในกอน

แลวขยายไปยงหวเมองประเทศราชเรมตงแต

พ.ศ. 2437-2449 จงทวพระราชอาณาจกร

รวมทงสน18มณฑลดนแดนลานนาซงกอน

หนา พ.ศ. 2437 ไดรบการปฏรปมาแลวใน

พ.ศ.2427เรยกวามณฑลลาวเฉยงประกอบ

ไปดวยนครเชยงใหม นครลำปางนครลำพน

นครนานแพรเถนโดยตงทบญชาการมณฑล

ทนครเชยงใหม(สมเดจกรมพระยาดำรงราชา-

นภาพ, 2545: 185) เมอถกจดเปนมณฑล

เทศาภบาล ปลายป พ.ศ. 2442 จงเปลยน

ชอเปนมณฑลพายพและตอมาในพ.ศ.2458

ไดแยก ลำปาง นาน และแพร ออกจาก

มณฑลพายพตงเปน มณฑลมหาราษฎร ม

ศาลารฐบาลมณฑลทลำปาง(สมเดจกรมพระ-

ยาดำรงราชานภาพ,2545:190)การจดการ



ปกครองแบบมณฑลเทศาภบาลน เปนการ

ยกเลกฐานะหวเมองประเทศราชลานนามา

เปนดนแดนสวนหนงในพระราชอาณาจกร

อยางแทจรง ดงนนเจาเมองประเทศราชจะ

ไมมฐานะเปนหวหนารฐบาลทองถนอกตอไป

ดวยการทถกลดรอนอำนาจมากยงขน จน

ในทสด “ระบบเจา” กสลายลงโดยปรยาย

(สรสวดอองสกล,2552:449)

ดนแดนลานนาจดการปกครองเปน

เขตพเศษแตกตางจากมณฑลอนๆ เนองจาก

ตองการใหสอดคลองกบสภาพการปกครอง

แบบเดมและลกษณะขนบธรรมเนยมประเพ-

ณประจำทองถนทเคยปกครองตนเองมาชา

นาน การเขาดำเนนการเปลยนแปลงจงตอง

ยดหลกคอยเปนคอยไป รฐบาลจงออกกฎ

สำหรบใชเฉพาะมณฑลพายพเปนพเศษ ซงม

หลายฉบบ เชน “กฎเสนาบดกระทรวงมหาด

ไทยเปนขอบงคบสำหรบปกครองมณฑล

ตะวนตกเฉยงเหนอ ร.ศ. ๑๑๙” “พระราช-

บญญตการเกบเงนคาแรงแทนเกณฑมณฑล

ตะวนตกเฉยงเหนอ ร.ศ. ๑๑๙” เปนตน แต

ตอมาราว พ.ศ. 2460 กคอยๆปรบใหใชกฎ-

เกณฑทเปนระเบยบแบบแผนเดยวกบมณฑล

อนๆ(สรสวดอองสกล,2552:449-451)

ในขณะเมอมการจดระบบการปกครอง

มณฑลพายพนนเจาอนทวโรรสสรยวงษทอย

ในตำแหนงเจาเมอง ซงไมมหนาทปกครอง

เมองโดยตรง ไดรบการยกยองใหเกยรตเพยง

ในนามเทานน จงเกดความไมพอใจการเขา

ควบคมของรฐบาล ไดทำการเรยกรองใหขา

หลวงเทศาภบาลลดอำนาจของขาหลวงประ-

จำเมองลง และขอใหเจาเมองมอำนาจกลบ

คนดงเดม แตกไมเปนผลสำเรจดงทรองขอ

(สรสวดอองสกล,2552:453)การปกครอง

ดงทกลาวมาแลวจะคงอยตอไปจนกระทงป

พ.ศ. 2476 เนองจากในป พ.ศ. 2475 คณะ

ราษฎรไดยดอำนาจ และเปลยนแปลงการปก-

ครองเปนระบอบประชาธปไตย ดงนน เมอ

มการประกาศใช“พระราชบญญตบรหารราช-

การแผนดนพ.ศ.2476”เรมบงคบใชในวนท

9 ธนวาคม พ.ศ. 2476 จงไดมการยกเลก

หนวยการปกครองระดบมณฑลเทศาภบาล

ใหเหลอแตหนวยระดบจงหวดและอำเภอ

เมองเชยงใหมจงเปลยนเปนจงหวดเชยงใหม

ตงแตเวลานนเปนตนมา (สรสวด อองสกล,

2552:446-448)

กลาวถงมชชนนารโปรเตสแตนตได

มการเดนทางเขามาเผยแผศาสนาในดนแดน

ลานนา ซงมผลตอการเตบโตของสงคมเมอง

ตางๆของลานนาเชนเชยงใหมลำปางนาน

และเชยงราย อยางไรกด เมองเชยงใหมถอ

เปนจดเรมตนของการเผยแผครสตศาสนา



149

นกายเพรสไบทเรยน ในปพ.ศ. 2410ปลาย

สมยพระเจากาวโลรสสรยวงศ (พ.ศ. 2399-

2413) โดยศาสนาจารย เดเนยล แมคกลวาร

(Daniel McGilvary) เปนผบกเบกพรอมกบ

ครอบครว เรมตนดวยการแจกยารกษาโรค

และเผยแผศาสนา หลงจากนนจงไดรบอนญาต

จากเจาหลวงเชยงใหมใหสรางครสตจกรท

หนงทเชยงใหม และตอมาไดสรางโบสถแหง

แรกทางดานตะวนออกของแมนำปงภรรยา

ของทานไดเรมนำเดกหญงในเชยงใหมมาสอน

หนงสอทบานพกซงตอมาพฒนาเปนโรงเรยน

สตรอเมรกน หรอโรงเรยนพระราชชายา (โรง

เรยนดาราวทยาลยในปจจบน) นบเปนการ

เรมตนการศกษาสำหรบสตรในเชยงใหมเปน

ครงแรกและดำเนนการกอนรฐบาล (สรสวด

อองสกล,2552:546-547)

สำหรบโรงเรยนของเดกชายนน

ศาสนาจารยเดวด จ. คอลลนส (David G.

Collins) ไดขอใชบรเวณของวดรางวงสงหคำ

เปนทตงโรงเรยน เมอ พ.ศ. 2430 เรยกวา

Chiang Mai Boys School หรอโรงเรยน

ชายวงสงหคำ ตอมา พ.ศ. 2448 ศาสนา-

จารยวลเลยม แฮรส (William Harris) ได

รบหนาทเปนครใหญ และไดซอทดนดาน

ตะวนออกของแมนำปง เพอยายโรงเรยนไปท

แหงใหมน ซงไดรบพระราชทานนามวา โรง

เรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย จากพระบาท-

สมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวขณะทยงทรง

ดำรงพระอสรยยศเปนสยามมกฎราชกมาร

บรเวณโรงเรยนแหงนยงเปนทตงของโรงพมพ

แหงแรกของเชยงใหม มศาสนาจารยเดวด จ.

คอลลนส เปนผจดการ และพมพอกษรธรรม

ลานนาออกเผยแพรใน พ.ศ. 2435 คอ

หนงสอพระธรรมมทธว แปลและเตรยมเปน

ภาษาลานนาโดยนางโซเฟย แมคกลวาร (So-

phiaMcGilvary) ศาสนาจารยคอลลนสดแล

โรงพมพนจนกระทงเสยชวต และภรรยาของ

ทานไดดแลตอมาจนเสยชวตเมอ พ.ศ. 2466

ทำใหกจการหยดชะงกไป แตเมอมผรบผด

ชอบคนใหมกไมสามารถทำไดดสดทายกตอง

ปดตวไปจนเมอหลงสงครามโลกครงท2นาย

เมองใจชยนลพนธผนำโปรเตสแตนตคนหนง

ของเชยงใหมไดซอกจการและตงเปนโรงพมพ

เจรญเมองดำเนนสบตอมา (ประสทธ พงศ-

อดม,2547:38-40)

นอกจากดานการศกษาแลว มชชน-

นารโปรเตสแตนตยงไดสรางสถานพยาบาล

โดยนำวทยาการรกษาแบบตะวนตกเขามาใช

เมอพ.ศ.2415ไดมการตงศาลาโอสถบรเวณ

ขางคมเจาแกวนวรฐ ตอมาไดขยายเปนโรง-

พยาบาลอเมรกนมชชน ซงเปนสถานททนาย

แพทยเจมส แมคเคน (JamesMcKean) ใช



เปนหองทดลองผลตฝหนองจนสามารถใช

ปองกนไขทรพษสำเรจกอนไปตงสถาบนแมค-

เคนเพอการฟนฟสภาพ และตอมานายแพทย

เอดวน คอรต (Edwin Cort) ไดเปลยนโรง

พยาบาลแหงนเปนโรงเรยนแพทยเมอ พ.ศ.

2459 และไดยายโรงพยาบาลไปฝงตะวนตก

ของแมนำปง เรยกโรงพยาบาลใหมนวา โรง-

พยาบาลแมคคอรมค (สรสวด อองสกล,

2552: 547-548) นบวามชชนนารโปรเตส-

แตนตไดนำความเจรญมาสเมองเชยงใหมเปน

อยางมากจนถงสมยของพระสงฆราชแปรรอส

นกายโปรเตสแตนตจงไดหยงรากในเชยงใหม

อยางมนคงและเปนทรจกของผคนทวไป

การเผยแผศาสนาของมชชนนารคาทอลก

ในเชยงใหมและเมองใกลเคยง

การเผยแผครสตศาสนานกายโรมน

คาทอลกในภาคเหนอไดเรมตนขนในสมยของ

พระสงฆราชปลเลอกวส โดยสงผสำรวจกลม

แรกคอบาทหลวงฌอง บปตสต กรางฌอง

(JeanBaptisteGrandjean)และบาทหลวง

ฌอง บปตสต วาซาล (Jean Baptiste Va-

chal) ไดออกเดนทางจากกรงเทพฯ ในวนท

5ธนวาคมพ.ศ.2386และถงเมองเชยงใหม

ในวนท18มกราคมพ.ศ.2387แตกไมประ-

สบความสำเรจในการเผยแผศาสนาเนองจาก

เจาผครองนครเชยงใหมคอ พระยาพทธวงศ

(พ.ศ. 2369-2389) และบรรดาขนนางไมยน

ดทจะใหมการเผยแผศาสนาในดนแดนเชยง

ใหม และไดมการคาดโทษตอประชาชนไมให

ใครเปนครสตง ไมเชนนนจะลงโทษถงตาย

(Launay,1894:118-119)เมอเหตการณเปน

เชนนนบาทหลวงทงสองจงกลบมากรงเทพฯ

ตอมาในพ.ศ.2440บาทหลวงอลอยดอนท

(d’Hont) อปสงฆราชสมยพระสงฆราชหลยส

เวยไดสงบาทหลวงอฟมารเเกวงตรก(Yves

MarieQuintric)และบาทหลวงเลอองปแอร

รชารด (Léon Pierre Richard) แตกไมเปน

ผลสำเรจเชนครงแรก เพราะเดนทางไปถง

เพยงอตรดตถเทานน

เมอถงสมยของพระสงฆราชแปรรอส

ดวยทานมความสนใจในการเผยแผศาสนา

อยางมากทำใหทานเลงเหนวาดนแดนในแถบ

ภาคเหนอ ตองมการเขาไปเผยแผครสตศาสนา

นกายโรมนคาทอลกใหได ดงทปรากฏในราย

งานประจำปพ.ศ.2454มใจความวา



151

เหตผลทพระสงฆราชแปรรอสตอง-

การเผยแผศาสนาทภาคเหนอ คอ เนองจาก

ยงไมมการเผยแผศาสนาของคาทอลกเลยใน

เขตเชยงใหมแตยงมอกเหตผลหนงคอความ

ตองการทจะถวงดลอำนาจของมชชนนาร

โปรเตสแตนต ดงทพระสงฆราชแปรรอสได

บนทกไววา

อนาคตอนสดใสของแผนดนอนกวางใหญทางภาคเหนอ ซงขณะนยง

ไมมการเผยแผพระวรสารของคาทอลกเลย อาณาบรเวณนกวางใหญจรงๆ

ขาพเจาไมอาจกลนการถอนใจได เมอขาพเจาอานชอเมองตางๆ ในเขตสยาม

และลาวไดแกพษณโลกเมองแพรเมองนานเมองเถนระแหงนครลำปางและ

โดยเฉพาะอยางยงเชยงใหม... เมอไหรพวกเราจะสามารถประกาศพระวรสาร

ทนได...นคอดนแดนกวางใหญทควรจะตองเปดประตไดแลว

ขาพเจาปรารถนาจะกลาววาดนแดนเหลานเปนดนแดนใหม แตกหาไม

ไดมหมอสอนศาสนาโปรเตสแตนตเขาไปแลว...พวกเขากลาววาการสอนศาสนา

ทเมองแพรโดยเฉพาะอยางยงทเชยงใหมไดผลดยง ทซงมหมอสอนศาสนา17

คน ฝายเรามบาทหลวงคาทอลก 3 ทาน ททำงานในเขตอยธยาถงแควน

รฐฉาน(ลาเก,ม.ป.ป.:148)

ทเชยงใหมพวกโปรเตสแตนตไปตงอยตงแตป1863(พ.ศ.2406)แลว

จงมอทธพลมาก เขามทงโรงสวด โรงพยาบาล โรงเรยนและสถานรกษาคนโรค

เรอน เพอตอตานการโฆษณาชวนเชอของพวกเขาอนมเงนจากอเมรกาหนนอย

เราจงพยายามอยางสดกำลงทจะตงหวหาดขนในเมองใหญน... เรามความหวง

มากแมวาเรองนจะเปนภาระหนกทางการเงน(ลาเก,ม.ป.ป.:249)

ในสมยของพระสงฆราชแปรรอส

ปญหาทสำคญของมสซงสยาม คอ ขาดบาท-

หลวงทจะเผยแผศาสนาทำใหมสซงไมสามารถ

สงบาทหลวงไปดงทพระสงฆราชแปรรอส

ตงใจไว แตกไดขอความชวยเหลอจากครสตง

เชอสายเวยดนามคนหนงซงอาศยอยทเชยง-

ใหม ใหหาทดนในเขตลำปาง ลำพน และ

เชยงใหมเพอทจะสรางโบสถ (“จดหมายวด



เกดสงครามโลกครงท 1 (“จดหมายวดพระ-

หฤทย เชยงใหม” AAB. กลอง 37 แฟม

2) เปนผลทำใหมชชนนารฝรงเศสในสยามได

ถกเกณฑไปเปนทหารทฝรงเศส โดยผถก

เกณฑในครงนประกอบไปดวย พระสงฆราช

แปรรอสบาทหลวง11ทาน (ลาเก,ม.ป.ท.:

164) และภราดาคณะเซนตคาเบรยล 13

ทาน(สมาคมอสสมชญ,2546:242)คงเหลอ

บาทหลวงชราทำงานในมสซงสยามอยเพยง

6 ทานเทานน (ลาเก, ม.ป.ป.: 41) มสซง

สยามในชวงเวลาดงกลาวตองอยในภาวะหยด

ชะงก เนองจากขาดบคลากรจำนวนมากเปน

เวลาตดตอกน 5 ป คอระหวาง พ.ศ. 2457-

2461 ดงทพระสงฆราชแปรรอสไดบนทกใน

รายงานประจำปพ.ศ.2458ดงน

พระหฤทย เชยงใหม”AAB. กลอง 37แฟม

2) จนกระทงตอมาในเดอนมกราคม พ.ศ.

2457 พระสงฆราชแปรรอสไดสงบาทหลวง

ฌองบปตสตฟยาต(JeanBaptisteFoullat)

และบาทหลวงยอแซฟมารบรวซาต(Joseph

Marie Broizat) ไปเชยงใหมเพอสำรวจพนท

ซงขอมลการสำรวจของบาทหลวงทงสอง ทำ

ใหพระสงฆราชแปรรอสเลงเหนวา สามารถ

ขยายงานของคาทอลกไปยงเชยงใหมได แมวา

จะมปญหาอยบางกตาม(ลาเก,ม.ป.ท.:148)

ดงนนพระสงฆราชแปรรอสจงไดม

คำสงใหบาทหลวงทงสอง ซอทดนตดรมแมนำ

ปง ทางทศใตของตวเมองเชยงใหม จำนวน

6 เฮกตาร เปนเงนจำนวน 8,000 บาท แต

โครงการตางๆ กตองหยดไปกอนเนองจาก

ชวงกลางป1914 (พ.ศ.2457)ถงกลางป1915 (พ.ศ.2458)มเรอง

ยงยากตางๆ ทไมคาดคด พระสงฆราชกบมชชนนารและภราดา ถกเรยกตว

จากมสซงสยามไปเขาเกณฑทำสงคราม กลมครสตงหลายแหงถกปลอยใหขาด

พระสงฆและโรงเรยนฝกหดครคำสอนตองถกปดไป การขาดคณพอซมแลต ซง

เปนคนรภาษากวางตงเพยงคนเดยวเทานน ทำใหครสตงใหมเชอสายกวางตง

ตองขาดการรบศลศกดสทธตางๆ และขาดการเรยนคำสอน มชชนนารทอยตาม

วดกทำดทสดเทาทจะทำได(ลาเก,ม.ป.ป.:166)

ตอมาเมอพระสงฆราชและมชชน-

นารไดกลบเขามายงสยามเรยบรอยแลว ใน

เดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2469 พระสงฆราช

แปรรอส และบาทหลวงองเดรไดเดนทางขน

ไปภาคเหนอเพอดสถานการณตางๆ แตทก

อยางกตองรอคอยจงหวะเนองจากมสซง



153

สยามกำลงประสบปญหาหลายอยางทงเรอง

บคลากรและการเงน (Annales de laMis-

siondeXiengmai,1998:1)

ในทสดบาทหลวงลเซยง จอรจ มรา-

แบล (Lucien Georges Mirabel) มชชน-

นารใหมทเพงจะเขามาสยาม ไดรบหนาทใน

การบกเบกการเผยแผศาสนาในเชยงใหม

พรอมกบบาทหลวงนโคลาส บญเกด กฤษ-

บำรง ทงสองทานไดเดนทางไปเชยงใหมใน

วนท 18 มกราคม พ.ศ. 2474 ชวงแรกได

พำนกอยทบานของตระกลเดอซซา (Desou-

sa)(AnnalesdelaMissiondeXiengmai,

1998: 2) จากนนไดพบกบครอบครวครสตง

ชาวอนเดยคอครอบครวของขนวจตรวนการ

(ตนสกลวจตรพร) ททำงานเกยวกบปาไม

ทางภาคเหนอ (สภาอภบาลอาสนวหารพระ-

หฤทยเชยงใหม, 2549: 35) ใน พ.ศ. 2464

พระสงฆราชแปรรอสไดมอบเงนจำนวน

12,500บาทเพอซอทดนขนาด2.4เฮกตาร

เพมอกหนงแปลง เพอใชสรางโบสถ บาน

พกบาทหลวงและบานพกของภคนทจะเดน

ทางมาทำงานทเชยงใหม (จดหมายวดพระ-

หฤทยเชยงใหม AAB. กลอง 37 แฟม 2)

หลงจากทไดมการสรางโบสถหลงแรกขน

แลว พระสงฆราชแปรรอสจงเดนทางมาทำ

พธเปด ในวนท 3 มถนายน พ.ศ. 2475

ดงทปรากฏในรายงานประจำป พ.ศ. 2475

ความวา

ความหวงของเราทเชยงใหมเรมสำเรจเปนจรงโบสถไดรบการเสกอยาง

สงาเมอวนท 3 มถนายน ในวนฉลองพระหฤทยมคนมาเตมโบสถแตสวนใหญ

เปนคนตางศาสนา และในวนนนมคนรบศลลางบาป 12 คน ทำให “ฝงแกะ

นอย”ของเรามจำนวนเพมขน(ลาเก,ม.ป.ป.:254)

เมอเรมมการเผยแผศาสนาของบาท-

หลวงคาทอลกทเชยงใหม ไดเกดกลมครสตง

แรกนอกเขตตวเมองเชยงใหมคอ ทแมรมซง

อยหางจากเชยงใหมไปทางเหนอราว18กโล-

เมตรวนท7พฤษภาคมพ.ศ.2476โปรเตส-

แตนตทกครอบครวจากหมบานแหงนไดขอ

เขาเปนครสตง วนนนมโปรเตสแตนตรบศล

ลางบาป29คน(ลาเก,ม.ป.ป.:264)เหตทม

โปรเตสแตนตเขามาเปนครสตง เนองจากใน

ชวงแรกทบาทหลวงมราแบลและบาทหลวง

นโคลาส บญเกด เดนทางมาถงเชยงใหม ทง

สองไดไปยงหมบานตางๆ เพอเทศนสอนเกยว

กบขอความเชอคาทอลก ทำใหมโปรเตสแตนต

สนใจไดมาขอเรยนคำสอน และตอมาจงรบ



ศลลางบาป จากนนครสตงใหมกลมนบางคน

กไดทำหนาทเปนผชวยของบาทหลวงทงสอง

ในการเผยแผศาสนาไปยงกลมโปรเตสแตนต

ทตนเองรจก และตามหมบานตางๆ ดงเชน

ตวอยางของครวณฑคำ ทเคยเปนโปรเตส-

แตนตนกายแบปตสตมากอน เมอไดรบศลลาง

บาปจงไดทำหนาทครคำสอนและชกชวน

เพอนทเปนแบปตสตดวยกนมาเปนครสตง

(สอมวลชนคาทอลกแหงประเทศไทย, 2543:

28) ครคำสอนเหลานมความกระตอรอรนเปน

อยางมาก ทำใหในบางครงเกดการโตเถยงกบ

พวกผนำโปรเตสแตนตตามหมบานทไปเผย

แผศาสนา ในเรองของการตความพระคมภร

และขอความเชอ (สภาอภบาลอาสนวหาร

พระหฤทยเชยงใหม, 2549: 32-33) แตกได

มการตงขอสงเกตจากบาทหลวงททำงานใน

เชยงใหมวา “พวกครสตงใหมนนยงตองเอา

ใจใสเปนพเศษ และเปนระยะนาน พวกเขา

สวนมากมาจากลทธโปรเตสแตนต จงมนสย

ชอบใหพวกมชชนนารสงเสรมชวตดานวตถ

บางครงมากกวาดานจตใจ” (ลาเก, ม.ป.ป.:

285)

นอกจากกลมโปรเตสแตนตทมาขอ

เขาเปนครสตงแลว ยงมผทนบถอพทธศาสนา

มาขอเขาเปนครสตงดวย เชน ในกรณของ

นายหวน เบญจวรรณ ทไดเชญบาทหลวง

นโคลาสบญเกดไปสอนคำสอนทอำเภอเวยง

ปาเปา ราวป พ.ศ. 2476 โดยตอนแรกบาท

หลวงนโคลาสไปพกอยทบานของนายหวน ท

หมบานทรายมล ไดตอเตมบานของนายหวน

เปนทประกอบศาสนกจ และไดมผมาขอเรยน

คำสอนเชนครอบครวของนายสงหสวรรณ-

ใจ นายตน ใจปา นายกย ใจอาย นายแหวน

แกวสวรรณ เปนตน ตอมาเมอมผกลบใจ

เพมมากขน ไมเพยงแตทหมบานทรายมล

เทานน ยงมชาวบานจากหมบานโปงทว หม

บานฮางตำ หมบานปาเมอด มาเรยนคำสอน

ในวนอาทตย ดงนน บาทหลวงนโคลาสจงได

จบจองทดนซงเปนปา มเนอท 27 ไร 3 งาน

27 ตารางวา ไดสรางโบสถชวคราวเปนบาน

ไม 2 ชนตงชอวา “โบสถนกบญเทเรซา”ตอ

มาพระสงฆราชแปรรอสไดสงบาทหลวงอา-

ทานาส ยอ ดสดจตร มาเปนเจาอาวาสทาน

แรกของโบสถแหงน กจการทางศาสนากได

เจรญกาวหนาตามลำดบ (สอมวลชนคาทอ-

ลกแหงประเทศไทย,2541:233)

ดงทไดกลาวมาแลววากลมครสตง

ใหมในเขตภาคเหนอ บางสวนมาจากผทนบถอ

นกายโปรเตสแตนต ในเรองนทำใหเกดความ

ขดแยงระหวางบาทหลวงคาทอลกกบมชชน-

นารโปรเตสแตนต เมอความขดแยงทวขน ก

ปรากฏวามมชชนนารโปรเตสแตนตทาน



155

หนงคอนายแพทยดบบลวฮารดดงนดเลอร

(W. Harding Kneedler) ไดเขยนจดหมาย

ถงบาทหลวงคาทอลก ในเดอนเมษายน พ.ศ.

2476 แสดงความรสกเสยใจทเหนวาบาท-

หลวงคาทอลกและมชชนนารโปรเตสแตนต

ในเชยงใหม มความขดแยงและแขงขนกนใน

เรองของจำนวนคนทเขามาเรยนรครสตศาสนา

(จดหมายวดพระหฤทยเชยงใหม AAB. กลอง

37 แฟม 3) ทางบาทหลวงคาทอลกจงไดม

จดหมายตอบนายแพทยทานดงกลาวดวยใจ

ความทเปนมตร และเขาใจถงความปรารถนา

ดทตองการใหความขดแยงของทงสองนกาย

ในเชยงใหมเบาบางลง จงไดเชญนายแพทย

ทานดงกลาวมาสนทนาแลกเปลยนความคด

เหนกนในเวลาตอมา(“จดหมายวดพระหฤทย

เชยงใหม” AAB. กลอง 37 แฟม 3) ซงหลง

จากนนปญหาระหวางคาทอลกและโปรเตส-

แตนตทเชยงใหมกไดลดนอยลงตามลำดบ

ดงเชนในพ.ศ.2478ทพระสงฆราชแปรรอส

แสดงความเหนวา “บางแหงซงแตกอนเคยม

พวกโปรเตสแตนตโจมต กเงยบหายไปเลย”

(ลาเก,ม.ป.ป.:270)

การกอตงสถาบนการศกษาคาทอลกในเชยง-

ใหม

เมอมการเรมเผยแผศาสนาในเชยงใหม

สงหนงทพระสงฆราชแปรรอสและบาทหลวง

มราแบลมความเหนตรงกนคอตองอาศยการ

ศกษาเทานนทจะทำใหการเผยแผศาสนา

ประสบผลสำเรจ ดวยเหตน พระสงฆราช

แปรรอสจงสนบสนนใหภราดาคณะเซนตคา-

เบรยลและภคนคณะอรสลนซงประสบความ

สำเรจในการบรหารโรงเรยนทกรงเทพฯ คอ

โรงเรยนอสสมชญ และโรงเรยนมาแตรเดอ

วทยาลย ความคดเหนของพระสงฆราชแปร

รอสในเรองโรงเรยนนไดปรากฎในจดหมาย

ฉบบหนงลงวนท 5 กมภาพนธ พ.ศ. 2474

ถงทานอธการณแซงตฌองมารแตงความวา

การตงศนยครสตชนแหงใหมขนทางภาคเหนอของสยาม คอทเชยงใหม

อนเปนเมองใหญซงมมชชนนารชาวอเมรกนนกายโปรเตสแตนตจากพมาเขามา

ดำเนนกจการในเมองนมานานแลว... เราตองสรางโรงเรยนเพอจะไดเปนทรจก

และเปนทนบถอ ภราดาคณะเซนตคาเบรยลจะเปดโรงเรยนสำหรบเดกชาย ชอ

เสยงและความสำเรจของภราดาคณะนในกรงเทพฯ จะเปนทสนใจแกผททเคย

รจกคณะนตงแตเรมงาน สวนเดกหญงขาพเจาใหภคนคณะอรสลนกอตงโรงเรยน

ขนแหงหนง งานของภคนจะมนใจไดวาตองไดรบความสำเรจดวยด... (มาโฮน,

2549:92)


การดำเนนงานของมชชนนารคาทอลกในเขตภาคเหนอของสยาม

ใน พ.ศ. 2467 เปนปทภคนคณะ

อรสลนแหงสหภาพโรมนไดเดนทางเขามา

ทำงานในมสซงสยาม ตามคำเชญของพระ-

สงฆราชแปรรอสและไดทำการกอตงโรงเรยน

ขนแหงหนงในพ.ศ.2470คอโรงเรยนมาแตร-

เดอวทยาลย ตอมาเมอมการเผยแผศาสนาท

ภาคเหนอพระสงฆราชแปรรอสเหนควรทจะ

มการเปดโรงเรยนสำหรบเดกหญงขน จงได

ปรกษากบภคนแบรนารดและไดรบการตกลง

อยางดจากภคนดงกลาว เมอไดมการขอ

อนญาตจากผใหญของคณะทกรงโรมเรยบ

รอยแลว ในวนท 6 เมษายน พ.ศ. 2475

ภคนคณะอรสลน5คนไดออกเดนทางดวยรถ

ไฟไปยงเชยงใหม โดยมภคนแบรนารดไดรบ

แตงตงเปนอธการของกลมทเชยงใหม ในวนท

16เมษายนปเดยวกนโรงเรยนไดเปดทำการ

สอนเปนวนแรก และวนท 7 พฤษภาคม จง

ไดรบใบอนญาตเปนทางการจากทางราชการ

(มาโฮน,2549:106-112)คณะอรสลนจงได

ตงมนทำงานทเชยงใหมเรอยมานบแตป พ.ศ.

2475เปนตนมา

ในดานของภราดาคณะเซนตคาเบรยล

ดวยชอเสยงของการบรหารงานในกรงเทพฯ

ทำใหมนกเรยนจากเชยงใหมมาเรยนทอสสม-

ชญตงแตพ.ศ.2453 ตอมาเมอไดจบการศกษา

และกลบไปยงบานเกดจงมความประสงคท

จะใหภราดาจากอสสมชญไปเปดโรงเรยนท

เชยงใหมดวย ประกอบกบพระสงฆราชแปร-

รอสทตองการใหมการเปดโรงเรยนสำหรบ

นกเรยนชาย ดงนนในวนท 14 ตลาคม พ.ศ.

2474 ขณะทโรงเรยนอสสมชญปดภาคการ

ศกษา ภราดาไมเคล ภราดาฮแลร และ

บาทหลวงแปรดง พรอมกบศษยเกาอสสมชญ

จากภาคเหนอไดออกเดนทางไปยงหลายพนท

เพอสำรวจหาทอนเหมาะสมสำหรบการสราง

โรงเรยน (ภราดาคณะเซนตคาเบรยลแหง

ประเทศไทย, 2544: 176) ตอมาจงไดทดน

บรเวณใกลแมนำปงสำหรบการกอตงโรงเรยน

ทดนนเปนทดนซงบาทหลวงมราแบลไดซอ

เอาไวนานแลวจากหลวงอนสารสนทรเพอใช

สำหรบเปนประโยชนสำหรบมสซง ทดนนม

จำนวน12ไรในขณะทโรงเรยนซงจะใชชอวา

“โรงเรยนมงฟอรตวทยาลย” กำลงทำการกอ

สรางอยนน ไดใชเรอนไมสองชนขางโบสถ

พระหฤทยเปนหองเรยนชวคราว โดยเรมเปด

ทำการสอนในวนท16พฤษภาคมพ.ศ.2475

โดยมบาทหลวงเมอนเอรเปนผจดการโรงเรยน

ภราดาซเมออน เปนอธการคนแรก และ

ภราดาแอมบรอซโอ เปนรองอธการมนกเรยน

ทงสน 22 คน ตอมาเมออาคารมงฟอรตและ

อาคารอำนายการ ซงควบคมการกอสรางโดย

ภราดายอหนหลยสแลวเสรจนกเรยนทง22

ปท 2 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2010/2553 157

พฒพงศ พฒตาล ฉลอง สนทราวาณชย วลลา วลยทอง

คนจงไดยายจากโบสถพระหฤทยเขาไปเรยน

ยงโรงเรยนใหมในวนท9มกราคมพ.ศ.2475

ภายหลงเมอมการยายแลวจงมนกเรยนเพม

มากขนเปน 116 คน (ภราดาคณะเซนตคา-

เบรยลแหงประเทศไทย,2544:176-177)

อาคารเรยนหลงแรกของโรงเรยนมง-

ฟอรตนม 2 ชน 8 หองเรยน ปพนดวยไม

กระดานโดยชนบนดานตะวนตก2หองเปด

เปนหองโลงถงกนเพอเปนทอยของนกเรยน

ประจำ ตอมาเมอภราดาฮเบรตจากโรงเรยน

เซนตคาเบรยลไดมารบตำแหนงอธการโรง-

เรยนแทนภราดาซเมออน ไดมการสนบสนน

ใหวงดรยางค M.C. BAND ของโรงเรยนได

กาวหนาและมมาตรฐานยงขน ในเดอน

มถนายนพ.ศ.2487ภราดาเกลเมนต(บญม

เกดสวาง) ไดยนคำรองใหกระทรวงศกษาธการ

รบรองวทยฐานะแตเนองจากขณะนนเปนชวง

ทประเทศไทยตองเผชญกบภาวะสงครามโลก

ครงท 2 ดงนนคำรองฉบบนจงตองถกระงบ

ไป ตอมา ภราดาเซราฟนจงไดยนเรองตอ

กระทรวงศกษาธการอกครง เมอวนท 15

มถนายน พ.ศ. 2489 และในวนท 17

สงหาคม ปเดยวกน อธบดกรมสามญศกษา

พรอมดวยขาหลวงตรวจการศกษาภาค4และ

ศกษาธการจงหวด ไดมาตรวจสอบกจการ

ของโรงเรยน และในวนท 21 เมษายน พ.ศ.

2490 จงไดมการประกาศรบรองวทยฐานะ

ของโรงเรยนมงฟอรตวทยาลยอยางเปนทาง

การใหเทยบเทาโรงเรยนรฐบาล (ภราดาคณะ

เซนตคาเบรยลแหงประเทศไทย,2544:177-

178)

การเดนทางสำรวจในตางแดน

นอกจากพนทในเขตเชยงใหมแลว

พระสงฆราชแปรรอสยงไดสงบาทหลวง

มราแบลและบาทหลวงนโคลาส บญเกด ไป

สำรวจพนทสำหรบการเผยแผศาสนา อกทง

เพอศกษาการทำงานของมชชนนารในเมอง

ตางๆของพมาโดยทงสองไดออกเดนทางจาก

เชยงใหมในวนท 7 กมภาพนธ พ.ศ. 2476

การเดนทางครงนมผนำทาง คอ ครวณฑคำ

ซงเปนครคำสอนชวยงานบาทหลวงทงสองท

เชยงใหม (Annales de la Mission de

Xiengmai,1998:6)การเดนทางไดเรมดวย

รถเชาจากตวเมองเชยงใหม มาถงอำเภอจอม

ทอง หลงจากนนจงจางคนหาบของ 6 คน

เพอตดตาม โดยบาทหลวงมราแบลขมา และ

บาทหลวงนโคลาสนงไปกบรถเชาจนกระทง

ถงแมนำสบเตยะ ซงหางจากอำเภอจอมทอง

6 กโลเมตร รถเชาจงกลบไป หลงจากนนจง

ใชวธเดนเทา ในวนท 11 กมภาพนธ พ.ศ.

2476ไดเดนทางมาถงจงหวดแมฮองสอน



วนท 15 กมภาพนธ ปเดยวกน ได

เขาเขตประเทศพมาโดยขามแมนำสาละวน

ดวยเรอรบจางเมอถงเขตพมาบาทหลวงฝรง-

เศสททำงานในพมาไดสงกะเหรยง 2 คน นำ

ชางมาใหบาทหลวงทงสองทานใชเปนพาหนะ

เพอเดนทางไปยงโบสถคาทอลกทเมองผาปน

หลงจากทพกผอน1คนในวนท20กมภาพนธ

คณะเดนทางไดใชรถยนตและตอดวยเรอ

กลไฟ เพอเดนทางไปยงเมองเมาะละแหมง

(Mawlamyine) ซงเปนทตงของสามเณราลย

ซงบรหารโดยบาทหลวงฝรงเศส 1 ทาน และ

บาทหลวงกะเหรยง 3 ทาน ทเมองมะละ

แหมงนมโบสถคาทอลกหลายแหง รวมถงม

โรงเรยนของภราดา อารามภคน อกหลาย

แหง หลงจากทพกอยทสามเณราลย 4 คน

คณะเดนทางกไดโดยสารดวยรถไฟจากสถาน

เมาะตะมะ (Martaban) เพอไปยงยางกง

(Rangoon) และถงทหมายในเวลาเยน หลง

จากนนบาทหลวงทงสองไดเดนทางไปเยยม

โบสถและอารามตางๆ ทเมองเปก (Pegu)

และเญาเลปน (Nyaunglebin) จนกระทงถง

วนท 6 มนาคม พ.ศ. 2476 จงไดเดนทาง

ดวยรถไฟไปยงเมองตองอ (Toungoo) (สอ

มวลชนคาทอลกแหงประเทศไทย, 2543: 4-

35)

ทเมองตองอนบาทหลวงทงสองได

เดนทางไปเยยมพระสงฆราชแหงเมองตอง

อ แตไมพบเนองจากทานเดนทางไปเยยมครส-

ตงในปา จงไดเดนทางไปเยยมโบสถ อาราม

ภคนสามเณราลยและโรงพมพของพระสงฆ-

ราชแหงตองอในวนท7มนาคมพ.ศ.2476

คณะเดนทางไดออกจากตองอดวยรถไฟเพอ

เดนทางไปยงเมองมณฑะเลย (Mandalay)

เมอเดนทางมาถง ไดมบาทหลวง 2 ทาน

เดนทางมารบเพอไปเยยมพระสงฆราชแหง

มณฑะเลย ทเมองแหงนมโบสถคาทอลกหลาย

แหง และมโรงเรยนประจำสำหรบทงนกเรยน

ชายและหญง 4 โรงเรยน และโรงพยาบาล

คนโรคเรอน 1 แหง ดำเนนงานโดยภคน 29

คน นอกจากมณฑะเลยแลวบาทหลวงทงสอง

ยงไดเดนทางไปยงเมองมกเกว (Magwe) ซง

เปนทตงของสามเณราลย อารามภคนและ

โรงเรยนประจำเพอเยยมชมกจการ(สอมวล-

ชนคาทอลกแหงประเทศไทย,2543:37-40)

ในวนท12มนาคมพ.ศ.2476คณะ

เดนทางไดโดยสารรถไฟจากเมองมณฑะเลย

เพอไปยงเมองกาลอว (Kalaw) เพอแวะพก

ผอนทบานพกตากอากาศของมชชนนารทาน

หนง และเยยมอารามตางๆ ในเมองกาลอว

วนท 15 มนาคม ปเดยวกน คณะเดนทางได

ออกจากเมองกาลอวดวยรถยนต เพอไปยง



159

เมองตองย (Taunggyi) แวะพกทโบสถแหง

หนง ในวนตอมาจงออกเดนทางเพอไปเชยง

ตงดวยรถยนต ทบาทหลวงทานหนงไดเชาให

หลงจากนนจงเดนทางดวยแพไปตามแมนำ

สาละวน ถงจงหวดโมงปง (Mong Ping)

เพอแวะพกทโบสถแหงหนงและโดยสารรถยนต

มาจนถงเมองเชยงตง ในวนท 19 มนาคม

พ.ศ. 2476 และไดเดนทางไปเยยมพระสงฆ-

ราชแหงเชยงตง อกทงบรรดาบาทหลวง และ

ภคนตามโบสถตางๆ ในบรเวณเมองใกลเคยง

วนท24มนาคมพ.ศ.2476จงออกเดนทาง

จากเชยงตง เขาสเขตสยามทางอำเภอแมจน

จงหวดเชยงราย หลงจากนนจงขนรถโดยสาร

มาทลำปาง และเดนทางดวยรถไฟไปยงจงหวด

เชยงใหม (สอมวลชนคาทอลกแหงประเทศ-

ไทย, 2543: 41-47) ถอเปนการจบการเดน

ทางของบาทหลวงทงสอง

ตลอดระยะเวลาการเดนทางบาท-

หลวงนโคลาสบญเกดไดเขยนจดหมายบนทก

การเดนทางสงไปถงพระสงฆราชแปรรอส

ซงไดนำจดหมายเหลานไปตพมพลงในนตยสาร

สารสาสน ฉบบป ค.ศ. 1933 โดยใชชอบท

ความดงกลาววา “จดหมายเหตรายวน การ

เยยมมซซงพะมาของชาวเหนอ” (สอมวลชน

คาทอลกแหงประเทศไทย, 2543: 3) เพอ

เปนการเผยแพรความรทบาทหลวงทงสองได

รบจากการเดนทางครงน(สอมวลชนคาทอลก

แหงประเทศไทย,2543:2)

นโยบายการตงมสซงเชยงใหม

ใน พ.ศ. 2477 บาทหลวงมราแบล

ผบกเบกทำงานทภาคเหนอไดเดนทางออก

จากมสซงสยาม เนองวาทานไดสมครเขาเปน

นกบวชในคณะชารเตรอซ (Chartreux) (จด

หมายวดพระหฤทยเชยงใหม AAB. กลอง

37 แฟม 3) พระสงฆราชแปรรอสจงไดแตง

ตงบาทหลวงเรอเน เมอรนเอร (RenéMeu-

nier) ใหทำหนาทเปนหวหนากลมบาทหลวง

ทเชยงใหมแทน โดยมบาทหลวงนโคลาส

บญเกด กฤษบำรง บาทหลวงอาทานาส ยอ

ดสดจต และบาทหลวงมแชล มงคล (ออน)

ประคองจต เปนผรวมงาน ใน พ.ศ. 2478

ไดเกดกลมครสตงใหมในหลายแหงไดแกพาน

เมองแพร นอกเหนอจากในตวเมองเชยงใหม

แมรม และเชยงดาว ทมอยกอนหนาแลว

(ลาเก,ม.ป.ป.:269)

ในเขตภาคเหนอ เนองจากบคลากรไม

เพยงพอสำหรบการเผยแผศาสนาพระสงฆราช

แปรรอสจงตองการมอบเชยงใหมและพษณโลก

ตลอดจนนครสวรรคใหคณะนกบวชปกครอง

แตปญหาอยทจะมอบใหแกคณะนกบวชใด

ในพ.ศ.2477บาทหลวงกาปรา(Capra)ซง



เปนอาจารยอยทกรงโรมไดเดนทางมาเยยม

มชชนนารทเชยงใหม และไดแนะนำคณะนก

บวชชาวอตาเลยนใหมารบผดชอบเขตภาค

เหนอน แตพระสงฆราชแปรรอสพยายามหา

นกบวชทเปนฝรงเศส เนองจากพระสงฆราช

แปรรอสมความเหนวามสซงสยามเปนมสซง

ทดแลโดยมชชนนารฝรงเศส เพราะฉะนนจง

เหนควรทจะใหมชชนนารทมาจากฝรงเศส

เปนผรบผดชอบ เพอความสะดวกในการตดตอ

ประสานงานและการสอสาร(กอสเต,2549:

655)

ดงนน พระสงฆราชแปรรอสจงจำเปน

ตองสงเรองไปทสมณกระทรวงเผยแผความ

เชอ และไดเสนอคณะมาร เดอ มงฟอรต

(Society of Mary of Montfort) ทม

สำนกงานใหญอยทกรงปารส ทพระสงฆราช

แปรรอสเลอกคณะนเพราะภราดาคณะเซนต-

คาเบรยลมความเกยวพนกบคณะนกบวช

ดงกลาว เนองจากมผกอตงคณะทานเดยวกน

คอนกบญหลยส มาร กรยอง เดอมงฟอรต

แตคณะดงกลาวปฏเสธ (“จดหมายวดพระ-

หฤทยเชยงใหม” AAB. กลอง 54 แฟม 1)

บาทหลวงการนเอ (Garnier) เหรญญกทกรง

โรม จงตดตอบาทหลวงจเซปเป บอซเซตต

(Giuseppe Bozzetti) มหาธการของคณะ

โรสมเนยน (Rosminians หรอ Institute

of Charity) ซงไดตกลงรบปกครองเขตภาค

เหนอของมสซงสยาม ทานมหาธการคณะ

ดงกลาวไดสญญาทจะสงนกบวชของคณะ ซง

กำลงเตรยมตวอยเพอมาทำงาน ทานไดขอให

รออก 2 ป แตพระสงฆราชแปรรอสขอรอง

ใหสงนกบวชกลมหนงมาทนท เพอเรมอบรม

นกบวชคณะดงกลาวภายใตการดแลของบาท-

หลวงคณะมสซงตางประเทศแหงกรงปารส

เกยวกบการทำงานในสยาม (จดหมายวดพระ-

หฤทยเชยงใหม AAB. กลอง 55 แฟม 1)

แตโครงการดงกลาวกหยดชะงกไป เพราะอย

ในชวงสงครามโลกครงท 2 ทำใหขาดการตด

ตอกนไป ซงตอมาในสมยของพระสงฆราช

หลยส โชแรง (Louis Cholin) ผสบตำแหนง

ตอจากพระสงฆราชแปรรอส ไดเชญนกบวช

คณะพระหฤทยของพระเยซเจาแหงเบธา-

ราม(CongregationoftheSacredHeart

of Jesus of Betharram) ทไดทำงานท

ประเทศจน มาดแลการเผยแผศาสนาทเขต

ภาคเหนอ ในป พ.ศ. 2494 (กอสเต, 2549:

672) ตอมาเมอ พ.ศ. 2502 เชยงใหมไดรบ

การตงเปนมสซงเชยงใหม โดยมพระสงฆราช-

ลเซยน ลากอส (Lucien Lacoste) เปน

พระสงฆราชทานแรก (สภาอภบาลอาสน-

วหารพระหฤทยเชยงใหม,2549:59)

ดงนน จงจะเหนไดวาพฒนาการใน



161

การดำเนนงานของมสซงสยามในสมยของ

พระสงฆราชเรอเน แปรรอส ซงไดมการรเรม

ดำเนนงานในเขตพนทเชยงใหมนน เปนไป

ดวยความราบรนแตกตางจากบางพนทซงตอง

ประสบปญหาจากคนในพนทเหลานน สาเหต

หนงทการดำเนนงานของมสซงสยามในเขต

เชยงใหมอาจจะเนองจากเหตทมศษยเกาของ

โรงเรยนอสสมชญหลายคนมหนาทการงานท

ดในเชยงใหมรวมถงผวาราชการของเชยงใหม

คอ พระยาอนบาลพายพกจ กไดใหการสนบ

สนนการทำงานของมชชนนารในเชยงใหม

อยางด ดงนน การทำงานของมชชนนารจง

ดำเนนไปดวยด และดวยการเรมดำเนนงานท

มนคงตงแตแรกเรม จงทำใหการเผยแผศาสนา

ในเชยงใหมและเขตภาคเหนอดำเนนไปดวยด

จนกระทงถงปจจบน


เอกสารชนตน

ชวประวตมชชนนารคณะM.E.P.เลม1,แปล

โดยบาทหลวงวกตอรลาเก(เอกสาร

ไมตพมพเผยแพร)

รายงานประจำปของมสซงสยามและมสซง

กรงเทพฯถงศนยมสซงตางประเทศ

แหงกรงปารสตงแตค.ศ.1873-

1982เลม2,แปลโดยบาทหลวง

วกตอรลาเก(เอกสารไมตพมพ

เผยแพร)

หอจดหมายเหตอครสงฆมณฑลกรงเทพฯ,

กลองท37แฟมท2จดหมาย

วดพระหฤทยเชยงใหม(ค.ศ.1909-

1932)เรอง“จดหมายของนายยวง

บปตสตาถงบาทหลวงแปรดง

ลงวนท21สงหาคมค.ศ.1913”

หอจดหมายเหตอครสงฆมณฑลกรงเทพฯ.



1932)เรอง“จดหมายบนทก

ประวตการเผยแผศาสนาในเชยงใหม

ลงวนท21กรกฎาคมค.ศ.1931”




1934)เรอง“จดหมายจาก

นายแพทยดบบลว.ฮารดดงนดเลอร

ถงมสซงคาทอลกแหงเชยงใหม

เดอนเมษายนค.ศ.1933”




1934)เรอง“จดหมายของมสซง

คาทอลกแหงเชยงใหมถงนายแพทย



W.HardingKneedlerลงวนท

19เมษายนค.ศ.1933”

หอจดหมายเหตอครสงฆมณฑลกรงเทพฯ.



1934) เรอง “จดหมายของ

บาทหลวงลเซยงมราแบลถง

พระสงฆราชเรอเนแปรรอส

ลงวนท23มนาคมค.ศ.1934”


กลองท54แฟม1จดหมาย

(ค.ศ.1935)เรอง“จดหมายของ

พระสงฆราชเรอเนแปรรอสถง

พระสงฆราชทานหนงลงวนท

12กมภาพนธค.ศ.1935”



(ค.ศ.1939)เรอง“จดหมายของ

พระสงฆราชเรอเนแปรรอสลงวนท

2พฤษภาคมค.ศ.1939”

เอกสารชนรอง

ไอรนมาโฮน,ซสเตอร.2549.ณ แดนไกล

คณะอรสลนในชวงยสบปแรกแหง

การกอตงสำนก ณ ประเทศไทย

ระหวาง ค.ศ. 1942-1945.

กรงเทพฯ:ม.ป.ท.

โรแบตกอสเต,บาทหลวง.ประวตการเผยแพร

ครสตศาสนาในสยามและลาว.

กรงเทพฯ:โรงพมพอสสมชญ,

2549.

ประสทธพงศอดม.2547.“ประวตศาสตร

และตวตนของสภาครสตจกรใน

ประเทศไทย”ใน70 ป แหงพระพร

สภาครสตจกรในประเทศไทย

1934-2004.ศาสนาจารยชำนาญ

แสงฉาย,บรรณาธการกรงเทพฯ:

สภาครสตจกรในประเทศไทย.

ภราดาคณะเซนตคาเบรยลแหงประเทศไทย.

2544.ศตวรรษสมโภช ภราดา

คณะเซนตคาเบรยลแหงประเทศ

ไทย พ.ศ. 2444-2544.กรงเทพฯ:

Sunprinting.

โรเบรตกอสเต.2547.2000 ปแหงการ

ประกาศพระวรสาร.กรงเทพฯ:

สำนกพมพอสสมชญ.

สมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยา-

ดำรงราชานภาพ.2545เทศาภบาล.

กรงเทพฯ:มตชน.

สรสวดอองสกล.2552.ประวตศาสตร

ลานนา.กรงเทพฯ:อมรนทร.

สมาคมอสสมชญ.2546.อสสมชญประวต

๑๑๕ ป.กรงเทพฯ:อดมศกษา.



163

สภาอภบาลอาสนวหารพระหฤทยเชยงใหม.

2549.75 ป อาสนวหาร

พระหฤทยเชยงใหม 1931-2006.

เชยงใหม:ม.ป.ท.


ทำเนยบวดคาทอลกในประเทศไทย.

กรงเทพฯ:โรงพมพอสสมชญ.


บนทกเดนทางของธรรมทตจากไทย

ไปพมา.กรงเทพฯ;อสสมชญ.

เอกสารภาษาฝรงเศส

AdrienLAUNAY.1894.Histoire

Générale de la Société des

Missions-Étrangères tome 3.

(Paris:Téqui,1894),

AnnalesdelaMissiondeXiengmai.

ChiangMai:n.p.,1998.

กระบวนการสรางตวตนครสตชนของพระศาสนจกรคาทอลกในมมมองของ

นกบวชหญงปกาเกอะญอ1

Christian Self-Reconstitution Processes of Catholic Church in the Perspective

of Pga K’Nyau Nun.

Praedee Maneeratanawongsiri* Sister in Roman Catholic Church,

The Roman Union of The Oder of Saint

Ursula

ซสเตอรแพรด มณรตนวงศสร* นกบวชหญงในครสตศาสนจกรคาทอลก

คณะนกบญอรสลาแหงสหภาพโรมน (อรสลน)

1บทความวชาการชนนเปนสวนหนงของวทยานพนธ ศลปศาสตรมหาบณฑต (สตรศกษา) มหาวทยาลย

เชยงใหม เรอง “กระบวนการสรางตวตนของนกบวชคาทอลกหญงปกาเกอะญอคนหนงในบรบทการเปลยน

แปลงสงคมไทย”


แพรด มณรตนวงศสร

165

“เจาทงหลายจงออกไปทวโลกสงสอนชนทกชาตใหเปนสาวก

ของเราใหรบบปตสมาในพระนามพระบดาพระบตรและพระวญญาณ

ศกดสทธ สอนเขาใหถอรกษาสงสารพดทเราไดสงสอนพวกเจาไว น

แหละเราจะอยกบเจาทงหลายเสมอไปจนกวาจะสนยค”มธ.28:19-20

บทความชนนศกษาเกยวกบกระบวนการสรางตวตนครสตชน

ของพระศาสนจกรคาทอลก ใชแนวคดเศรษฐศาสตรการเมองวาดวย

การสะสมความเปนตวตนทางสงคม (The political economy of

social being) ของปแอร บดเออ (Pirer Bourdeiu) นกคดชาว

ฝรงเศสมาเปนกรอบวเคราะหปรากฏการณกระบวนการแพรธรรมของ

บรรดามชชนนารชาวฝรงเศสคณะเบธารามในสงคมปกาเกอะญอทใช

กระบวนการสรางตวตนผานความสมพนธใหมบนพนทใหม ผานการ

ทกทายดวยการจบมอ สรางสมพนธกบบคคลนอกชมชน ปฏบตการ

สรางตวตนใหมผานการสรางภาษาเขยนและผานกจกรรมสนทนาการ

สำหรบเดกและผานการสวดบทภาวนาประจำวนเชา-คำเพอใหเกด

การสรางตวตนใหมทเปนสากล ทนสมย มระเบยบวนยตามแนวคดสมย

ใหมนยมและเปนลกทดของพระบดาเจาสวรรค

คำสำคญ : 1)กระบวนการสรางตวตน

2)ปฏบตการ

บทคดยอ

กระบวนการสรางตวตนครสตชนของพระศาสนจกรคาทอลกในมมมองของนกบวชหญงปกาเกอะญอ


This article was a study on the process of self

constructionoftheCatholicChurch.Itutilizedthepolitical

economy concept of social being of Pirer Bourdeiu, a

French scholar. This conceptwasutilizedas a framework

in the analysis of the missionary work of the Priest of

Betharram, a French Missionary, in the Pga K’ Nyau

society. The French Missionaries established self con-

struction to the Catholic Pga K’ Nyau by creating a new

pattern of greeting by using hand checking. They also

createdanewwrittenscript for theCatholicPgaK’Nyau

as a new self identity by using the Romanize alphabets.

Activities for children have also been established. The

morning and\evening prayer systems have been esta-

blished for PgaK’Nyau to generatenew self construction

tobemodernanddisciplinedasanewparadigmandbeing

goodchildrenofGodinHeaven.

Keywords : 1)Self-ReconstitationProcess

2)Practice

Abstract



167

บทนำ

การเผยแผศาสนธรรมของครสต

ศาสนาในหมชาวพนเมองทองถนในภมภาค

ตางๆทวโลกตงแตอดตกาลจนถงปจจบนนน

ชาวครสตจะเขาใจกนวา เปนการแพรธรรม

เพอใหมการ “กลบใจ” (Conversion) จาก

ความเชอดงเดมมา “รบเชอ” ใหมในคำสอน

ของพระเยซเจาและคำสอนของพระศาสน-

จกรทงนเพราะเชอกนวาความเชอในคำสอน

ของครสตศาสนานนจะทำใหมนษยไดรบ

ความรอดพนหรอการหลดพนจากพนธนาการ

ฝายตำของโลกน ดงนนวธการแพรธรรมใน

บรบทวฒนธรรมชนพนเมองจงใชกระบวน

การลดคณคาและความสำคญของความเชอ

ดงเดมตามเหตผลตามคตของยครแจง หรอ

ยคแสงสวางทางปญญา(Enlightenment)ท

จะยดมนในเหตผลเชงประจกษและวทยา-

ศาสตรสมยใหม เชอในระบบและโครงสราง

ของสงคมศาสนาทมงสความกาวหนาทนสมย

ดงนนยทธวธเพอใหเกดความชอบธรรมใน

ปฏบตการณเพอสมฤทธผลในการสรางสงคม

ท “กลบใจ” คอการเปลยนแปลงวฒนธรรม

ทองถนอยางถอนรากถอนโคน กลบใจมารบ

เชอและสรางชมชนใหมทมกจะแปลกแยก

จากชมชนสงคมวฒนธรรมดงเดม ดงจะเหน

ไดจากชมชนชาวครสตในลาตนอเมรกาหลาย

ประเทศ ทชนพนเมองตองตงชมชนนคมทาง

ความเชอขนมา(TheParaguayRedaction)

ตามหลกคดของมชชนนารชาวเสปน (An-

thony,1911)หรอทเหนชดในภาพยนตรเรอง

นกบญนกรบ (The Mission) สวนการแพร

ธรรมในสยามมการสรางความเปนชมชนชาว

ครสตทมลกษณะเปนชมชนปด (Christian

ghetto) เพอรกษาอตลกษณใหมของตน

(สรชย ชมศรพนธ, 2537) แตผลของการ

พยายามสรางชมชนเชนน หลายแหงไมไดม

ลกษณะเปนชมชนทเปนเอกภาพ มความเชอ

ศรทธาทบรสทธ ปราศจากมลทนของความ

เชอดงเดมทองถนแตมการผสมผสานคดแยก

กลนกรองผนวกรบมตตางๆของวฒนธรรม

ทองถนเขามากลมกลนอยในหลกความเชอ

และหลกปฏบตของครสตศาสนา ทงทางตรง

และทางออม ถาจะมองในดานเทววทยาของ

การรบเอากายลงมาบงเกด (Theology of

the Incarnation) จะเหนวาจตวญาณของ

ครสตศาสนาตามความเขาใจของบรรดามช-

ชนนาร ไดอวตาร รบเอาเนอ รบเอาหนง รบ

เอากายรบเอาชวตของวฒนธรรมทองถนมา

ฝงรากเตบโตอยในบรบทสงคมใหมไดอยางม

ชวตชวาและมพลง แตบอยครงบรรดามชชน-

นารทยดมนในวฒนธรรมครสตแบบตะวนตก

จงมองวาครสตชนทองถนทมลกษณะผสม



ผสานเชนนเปนความเชองมงายและตองไดรบ

การปรบปรงแกไขใหม

บทความฉบบนจงไดศกษากระบวน

การปรบเปลยนทางวฒนธรรมของครสตชน

ชาวพนเมองกลมหนงทเรยกตนเองวา “ปกา-

เกอะญอ” ซงเปนครสตชนคาทอลกสวนใหญ

ของสงฆมณฑลเชยงใหมมคาทอลก51,462

คน เปนกลมครสตชนทมชวตชวา มความ

ศรทธาแรงกลาและมจำนวนเพมมากขนอยาง

ตอเนอง โดยมจำนวนครสตงสำรอง ทกำลง

เตรยมตวรบเชอหรอรบศลลางบาปอกเปน

จำนวนถง 21,095 คน (จากสถตจำนวน

ครสตชนป2552ปฏทนคาทอลก2010)เมอ

ไดศกษาถงรายละเอยดของขอความเชอและ

หลกปฏบตทางศาสนาของชมชนครสตเหลาน

ทำใหประจกษชดวา คาทอลกปกาเกอะญอม

มตความเชอทผสมผสานกบความเชอดงเดม

และนำจกรวาลวทยาทองถนมาอธบายความ

เชอใหมของตนไดอยางมเหตมผลของเขาและ

ไมรสกแปลกแยกจากการเปนปกาเกอะญอ

แตอยางใด ผเขยนจงมองวา “กระบวนการ

กลบใจ” (The process of conversion)

ของปกาเกอะญอนน ไมไดแปลวา “กลบใจ”

จากความชวราย หรอมลทนของวฒนธรรม

ดงเดมของตนมาเชอในคำสอนใหม แตเปน

กระบวนการปรบตวหรอเปลยนภายในทาง

วฒนธรรม (CulturalTransfiguration) เพอ

รกษาความเชอดงเดมของตนเองในบรบทท

เปลยนแปลง ผเขยนจงมองวาการเปลยน

ศาสนปฏบตจากศาสนาดงเดมมาเปนศาสน-

ปฏบตแบบครสตชนน เปนกระบวนการสะสม

ความเปนตวตนทางสงคม (The accumula-

tionofsocialbeing)อยางตอเนองนนเอง

บรบททางสงคมวฒนธรรม

กระบวนการสรางคนทงครบตาม

อดมการณของพระศาสนจกรคาทอลก ซงได

สงคายนาหลกคำสอนในชวงพ.ศ.2503-2506

นนไดเปดพนทในการทำงานของบรรดามชชน-

นารในรปแบบทหลากหลายและสอดคลองกบ

การเปลยนแปลงของโลกมากยงขน มการนำ

เอาเทคนควทยาการหลอหลอมความเปนคน

ตามอดมการณความทนสมย ทจะตองเนน

คนทมเหตผลตามยคแสงสวางทางปญญา

(Donavan,2001:17)มระเบยบวนย ไมงม

งายหลงเชอในอำนาจของสงเหนอธรรมชาต

ในทางทผด ความเปนนกการศาสนาทไดรบ

การฝกอบรมในกรอบคดแบบความทนสมย

นน ทำใหบรรดามชชนนารเขามาทำงานในท

ตางๆ ของโลกดวยความกระตอรอรนทจะรวม

สรางประชากรใหมของพระเจาทจะตองเปน

คนมศรทธามหลกศลธรรมคณธรรมตามหลก



169

คำสอนของครสตศาสนาขณะเดยวกนตองม

ความทนสมยมเหตมผลในการดำรงตนอยางม

คณคาตามศกดศรของความเปนบตรธดาของ

พระผเปนเจาในแผนดนน ดงนนบรรดามชชน-

นารจะเหนสอดคลองตามคำสอนของพระเยซ-

ครสตเจาทวา“มนษยมไดดำรงชวตดวยอาหาร

เทานน แตดำรงชวตดวยพระวาจาทกคำทออก

จากพระโอษฐของพระเจา”(มธ.4:4)กลาวคอ

บรรดามชชนนารตองมหนาทในการพฒนาคน

ทจะตองวางรากฐานชวตอยในพระวาจาของ

พระเปนเจาตามหลกศลธรรมและจะตองเปน

ผทรจกปรบตวเขากบความเปลยนแปลงของ

โลกทมนษยตองดำรงตนดวยระบบเศรษฐกจ

ทมเหตมผล

ดงนนเมอบรรดามชชนนารเขามาใน

หมบานปกาเกอะญอในระยะตนไดนำความร

ดานการศกษาและสาธารณสขเพอสรางกลม

ชนทจะดำรงชวตตามพระคมภรแตขณะเดยว

กนจะตองมความรดานสาธารณสขแบบใหม

คอมสขภาพแขงแรงและมระเบยบในการดำรง

ชวต เทคนควทยาการฝกฝนรางกาย (Ma-

nagement of space and body) จะตอง

มการสรางพนททสามารถควบคมได และบง

การใหเชอฟง (DocileBody) (มแชลฟโกต,

2547) ทงนเพราะโดยพนฐานแลววถชวต

ดงเดมของปกาเกอะญอนน สอดคลองกบ

คำสอนของครสตศาสนาเปนทนเดมอยแลว

เพยงแตไมทนสมย มชชนนารจงพยายาม

สรางตวตนททนสมยใหกบตวตนของปกา-

เกอะญอ งานศกษานจะเนนการวเคราะหเชง

พรรณาการสรางความเปนตวตนครสตชน

ปกาเกอะญอในแตละชวงของกระบวนการ

หลอหลอมความเปนตวตน ทสอดคลองกบ

สถานการณของโลก และกรอบศาสนาทเปน

รปแบบชวตใหม เพอใหเหนกระบวนการสราง

ตวตนใหม ใหกบปกาเกอะญอดวยการจดการ

พนทใหม (Space) การจดระเบยบระบบคด

ใหม (Imagination) และการจดการชวต

ประจำวนใหม(Time)

กรอบคดและทฤษฎในการวเคราะห

ผเขยนไดใชแนวคดเศรษฐศาสตรการ

เมองวาดวยการสะสมความเปนตวตนทาง

สงคม(Thepoliticaleconomyofsocial

being)ของปแอรบดเออ (PirerBourdeiu)

นกคดชาวฝรงเศส มาเปนกรอบวเคราะห

ปรากฏการณกระบวนการแพรธรรมในสงคม

ปกาเกอะญอ โดยจะมองบดเออร ตามความ



เขาใจของ คาซาน เฮก (Ghassan Hage)2

ซงสรปโดยสงเขปวาบดเออร ไดมองวา การ

กระทำทกอยางของมนษยนนแฝงไปดวยผล

ประโยชน (all action is interested),

(1997:178) และไดเชอมโยงมมมองดาน

เศรษฐศาสตรมามองกระบวนการหลอมหลอม

สรางตวตนของความเปนมนษยผลประโยชน

ทางเศรษฐกจก เปนด งผลประโยชน เช ง

สญลกษณทมนษยเราจะนำมาสะสมในการ

สรางตวตน มมมองทนาสนใจของบดเออรคอ

ความพยายามทจะขามพนวธคดเชงคตรงขาม

ระหวางปจเจกและสงคม ไมไดมองวาสงคม

เปนตวกำหนดการกระทำของมนษยหรอการ

กระทำของมนษยเปนตวกำหนดลกษณะ

ทางสงคม แตเปนการวเคราะหวา การเลอก

กระทำการของมนษยทกรปแบบเปนการ

พยายามสะสมทนทตวเองมอยใหเพมขน

บดเออรมองวา มนษยในฐานะผ

กระทำการ(Actor)ตางถอครองทนในรปแบบ

ตาง ๆ ไมวา ทนทางเศรษฐกจ ทนทางสงคม

ทนทางวฒนธรรม และทนเชงสญลกษณ มา

ลงทนในตลาดชวตเพอการแขงขนใหเกดกำไร

สงสด ดงนนคณคาและอำนาจของทนทกรป

แบบจงเปนหนาตกของตนทจะนำมาสะสมให

เกดประโยชนในการรกษาตำแหนงแหงทของ

ตนในสงคม ผเขยนจงเหนวามมมองดานเศรษฐ-

ศาสตรการเมองวาดวยการสะสมความเปน

ตวตนเชงสงคม เปนเครองมอทจะทำความ

เขาใจปรากฏการณนไดอยางชดเจน

ในบทความนผเขยนอยากจะมองวา

กระบวนการสรางตวตนของครสตชนปกา-

เกอะญอในการเขามาเปนสมาชกของคา-

ทอลกนน เปนเศรษฐศาสตรการเมองวาดวย

การสะสมความเปนตวตนทางสงคม (The

political economy of social beings)

ตามทฤษฎของนกคดชาวฝรงเศส ปแอร บด-

เออร ซงไดมองวา ในเศรษฐศาสตรการเมอง

วาดวยการสะสมความเปนตวตนทางสงคมนน

เปนการลงทนทางสงคมเพอการสะสมประการ

ทหนง การสะสมความหมายเหนอธรรมชาต

ทบดเออรเรยกวา“Illusion”ประการทสอง

เปนการสะสมความเชยวชาญเชงปฏบต (Effi-

ciency)ทเรยกวาHabitusซงเปนการซมซบ

รบเอาโครงสรางภายนอกมาเปนความเชยว

2In the first lecture of the Key Thinkers seminar series at the University of Melbourne, Ghassan

Hage (curator of the series) talks about the work and principal ideas of acclaimed French sociolo-

gist and writer Pierre Bourdieu.



171

ชาญของปฏบตการภายในชวต ประการท

สามเปนการสะสมทน (Capitals) ในรปแบบ

ตางๆไมวาทนทางสงคมทนทางวฒนธรรม

ทนทางเศรษฐกจ และโดยเฉพาะอยางยงทน

เชงสญลกษณเพอสะสมกระจายความเปนตว

ตนทางสงคมเหลาน ในปรมณฑลของความ

เปนตวตนทางสงคมทเหลอมลำ สงตำ ไมเทา

เทยมกน (Unequal Distributed Capital

market) ทงนเพอสะสมความชอบธรรม (Legi-

timation)ของความโดดเดนทางสงคม

แหลงทรพยากรในการสะสมความเปนตว

ตนทางสงคม

การสะสมความเปนตวตนทางสงคม

ทจะกลาวตอไปนเปนการสะสมความหมาย

ของชวต การสะสมความเชยวชาญเฉพาะของ

ชวตและการสะสมทนในรปแบบตาง ๆ ผาน

กระบวนการรบเชอมาเปนสมาชกของครสต-

ศาสนา

1. การลงทนทางสงคมเพอสะสม

ความหมายของชวตทใฝฝน (Illusion)

บดเออร เปนนกคดทไมไดยดตด

กบความหมายทตามตวถาวรความหมายของ

ชวตนนเปนความหมายทสามารถเปลยนแปลง

แกไขและปรบตวไดเสมอ ในกระบวนการ

เสรมสรางความเปนตวตนผานเศรษฐศาสตร

การเมองวาดวยการสะสมความเปนตวตนทาง

สงคม (Social beings) นน จำเปนทจะตอง

มพนทในการสะสมทน การสรางพนท (Space)

บางอยางขนมาในชวตนน ทำใหเกดความ

เขาใจความแตกตาง ทำใหเหนความไมเทา

เทยมของสงคมทตนเปนอย ตงแตอดตกาล

มาชาวปกาเกอะญอไดอาศยอยในพนทปาเขา

ทางภาคเหนอของประเทศไทย ตงหมบาน

กระจดกระจายทำไรหมนเวยน(ถาวร,2547)

ทไมยดตดกบพนท ไมยดถอสทธเดดขาดของ

ทดน นนเปนการสรางอสรภาพของความยด

หยนเปลยนแปลงและปรบตวไดอยางรวดเรว

เพอหลกหนการครอบงำและตองเปนคนใน

สงกดของรฐ ตามท James Scott เรยกวา

ศลปแหงการไมถกปกครองควบคม (The art

of not being governed) และคนเหลาน

อยในชมชนทเรยกวาZomiaพรอมทจะปรบ

ตวอยเสมอ(Scott,2009)

กจกรรมการสะสมความเปนตวตนใน

ดานการสะสมเพมเตมความเปนตวตนดาน

สงคม (Social being) นน ผเขยนจำไดวา

บรรดาพอแมญาตมตรชาวปกาเกอะญอไม

จำเปนตองเดนทางไปแสวงหาตวตนดงพอคา

แสวงหามรดกลำคาจากทอนไกล แตเปนการ

หยบยนใหจากสงคมภายนอกผานบรรดาผ

เผยแผศาสนธรรมมชชนนารผเขยนจำไดวา



ไดเขาแถวตอนรบขบวนบาทหลวงมชชนนาร

ทเดนทางมาจากบานแมมด ซงหางจากหม-

บานของผเขยนประมาณ 13 กโลเมตร แต

เปนทางเทาทลาดชนขรขระมหนเลกนอย

แหลมคม (Lejmeiqei)ทเดนยากผเฒาผแก

ทไมใสรองเทากจะเดนชาเพราะเมดหนแหลม

คมจะทมแทงฝาเทา สวนผทมรองเทาจะเดน

ยากเพราะจะลนไถลเมอเหยยบเมดกรวดเหลา

น รองเทาแตะเปนนวตกรรมใหมทชวยรอง

ฝาเทาในการเดนบนกอนกรวดหรอทางเดนท

ตองเหยยบหนามกอหลวงกอนอย (Seisafav

hsoofmai) ยาของผเขยนเลาใหฟงวาชาวบาน

ไดเหนรองเทาแตะครงแรก ตอนททหารญปน

เดนผานแถวหมบานมงสประเทศพมา ไปทำ

สงครามกบองกฤษทฝงตองอตองจ

การยนเปนแถวสองขางทางหนหนา

เขาหากนเพอตอนรบบาทหลวงมชชนนารชาว

ฝรงเศส สมผสมอและกลาวคำวา “โอ มโช

เปอ” (Ofmux hsopez) ซงแปลวา “อยด

มสข”เปนการเพมเตมองคความรชดหนงของ

การทกทายซงกนและกนการทกทายกนดวย

คำอวยพร “โอ มโช เปอ” นเปนกระบวน

การหนงของการสะสมความเปนตวตนดาน

สงคมใหม เปนการสรางชดความสมพนธชด

ใหมเมอเวลาพบปะกนแลวจะแสดงออกถง

ความเปนคนทมความเชอเดยวกน มมตรจต-

มตรใจ และหวงดซงกนและกน คำวา “โอ

มโชเปอ”พรอมกบการสมผสมอนกลายเปน

ประเพณปฏบตของปกาเกอะญอ คาทอลก

เปนวฒนธรรมของการทกทายกนของคาทอ-

ลก ซงตางจากชาวครสตปกาเกอะญอกลม

อนๆ เชนบรรดาครสเตยนแบปตสต (Baptist

Christian) “ตา บล” (Tajbluv) ซงแปลวา

เปนพระคณ หรอ ขอบคณทไดเจอกน เปน

การทกทายกนเมอแรกพบและเมอจากลา ชด

ความสมพนธทมองจากประเพณการทกทาย

กนนไดสรางชดความสมพนธทางสงคมแบบ

ใหม

การพบปะครสอนคำสอนปกาเกอะ-

ญอทมาจากฝงพมาคนตางถนทมสำเนยงการ

พดภาษาเดยวกนดวยสำเนยงทแตกตางกน

กทำใหเกดการรบรภาษาปกาเกอะญอ และ

ความเปนปกาเกอะญอทมความหลากหลาย

แตกตางมากขน และลกศษยนกเรยนคำสอน

สองสามคนเดนทางมาพรอมกบบาทหลวง

มชชนนารและชวยเปนผนำทางและชวยถอ

ยามแบกหามสมภาระหนงสอ และเวชภณฑ

สขภณฑมาแจกจายและรกษาชาวบานพรอม

กบพดคยกบคนตางชาตดเหมอนเขาใจและร

เรองทำใหเกดจนตนาการของผเขยนใหมวา

เราปกาเกอะญอสามารถทจะเรยนรภาษา

ของคนอนไดเชนกนการพบปะคนตางถนทม



173

สำเนยงการพดตลอดจนการสอสารกบคนตาง

ชาตตางวฒนธรรมนไดกลายเปนจนตนาการ

ใหมและความเปนตวตนใหม ทเปดขอบฟา

แหงความเปนตวตนทางสงคมทกวางขนนอก

จากนนการนำเวชภณฑสมยใหมมาบรรเทา

ความเจบไขทเคยเขาใจกนเสมอมาวา เปน

ความเจบไขของปจเจกนนมาจากปญหาสงคม

หรอความเจบปวยทางสงคมเสมอ ปญหาใน

ชวตประจำวนของปจเจกจำเปนจะตองแกไข

ดวยกระบวนการทางสงคมซงสะทอนออกมา

จากพธกรรมเสมอนน ทำใหปจเจกตองพงพา

สงคมในการแกปญหาสวนตวใหเสมอ ปญหา

ความเจบปวยของปกาเกอะญอสวนใหญกจะ

เปนโรคปวดเขา ปวดไหล เวยนหว โดย

เฉพาะคนเฒาคนแก ความเจบไขเหลาน เคย

เชอกนวาเปนการทำผดตอผเจาปาเจาเขา

(เปนความเจบปวยทางสงคม) ซงจะตองแกไข

ดวยการทำพธกรรมเลยงผเจาปาเจาเขา ทงน

เพราะปกาเกอะญอ เชอกนวาพนททเราอยนน

เราอาศยอยบนผนแผนดนของวญญาณทเคย

อาศยอยในอดตคนทอาศยอยไมมสทธในการ

จดการหรอพฒนาหมบานตามใจชอบ ความ

คดเชนนตามหลกศาสนาแลวเปนสงทถกตอง

(Haufhkof, moohkof, htinaj hkwaxco,

kai taj Hti taj Tau av taj) ทกสง

เปนของเจาปาเจาเขาเรามสทธเปนเพยงผใช

เทานน เราไมมสทธเปนเจาของ หลกคำสอน

ของครสตศาสนาเองทสอนวาสรรพสงทงมวล

ลวนเปนของพระองคทงสน (รม. 1:1) แตเจา

จะตองชวยตวเองอยางเตมทกอนทจะคอย

ออนวอนจากพระเจาการรกษาความเจบปวย

ของปจเจกดวยเวชภณฑและองคความรทาง

การแพทยพยาบาลสมยใหมน ไดเสรมสราง

ความรเชงสงคมสมยใหมวาปญหาของปจเจก

แตละคนตองแกไขดวยศกยภาพของปจเจกได

ดวยเชนกน

นอกจากนการไมถอสทธเหนอทดน

วาเปนเจาของเดดขาดในวฒนธรรมปกา-

เกอะญอนทำใหชาวปกาเกอะญอตองยาย

หมบานบอยๆหากเกดเจบไขไดปวยหรอเกด

ปญหาเชงสงคมภายในหมบาน แมกระทงการ

ทะเลาะเบาะแวงเลกนอยแตปกาเกอะญอมก

จะไมพดคยกน เพราะขาดทกษะทางสงคมของ

การแกปญหา เชน เวลาทสตวเลยงววควาย

เขาสวนทำลายพชผลของเพอนบาน มกจะทำ

ใหเกดปากเสยงเลกนอยแตเมอขาดทกษะเชง

ปฏสมพนธทางสงคมตางฝายตางยายหมบาน

หนจากกน ดงนนการทบรรดาบาทหลวงมช-

ชนนารตองการใหตงหมบานถาวรนน ทำให

ปกาเกอะญอตองเปลยนวธคดในเรองของ

กรรมสทธในผนแผนดนเปนการเปลยนโลก-

ทศนของความเขาใจธรรมชาต เปนการปรบ



เปลยนความสมพนธแบบใหมกบธรรมชาต

และความสมพนธของคนในหมบานดวย

การยนตอนรบบาทหลวงมชชนนาร

และคณะนน ชาวบานจะนำกลองฆองโมงต

เปนจงหวะในการเดนแหขบวนกลบเขาหมบาน

เปนการตอนรบแขกเหมอนกบพธตอนรบ

สมาชกใหมในการแตงงานเขาหมบานเปรยบ

ดงการตอนรบจาวบาวเขาหมบาน เมอบาท-

หลวงมชชนนารมาถงจะตองทกทายทกคน

ดวยการจบมอ ตามธรรมเนยมของชาวยโรป

ประยกตกบคำอวยพรและทกทายเปนภาษา

ปกาเกอะญอเดกๆทเลนกบดนกบทรายจะ

วงไปลางมอ ผใหญทกลบจากไรจากนา จะ

ตองลางหนา ลางมอเพอจะไดมา “โอะม โช

เปอ” ทกคนในหมบานไดสมผสมอของบาท-

หลวง ทกคนรสกวาไดมตวตนใหมเปนคนทม

สงกดมหมบานเปนหลกแหลงเกดความรสก

มนคงทางอารมณ และทางสงคมรวมทงทาง

จตวญญาณดวย

การสรางพนทใหมในจนตนาการทาง

ความมนคง(Imaginedlandscape)นทำให

ปกาเกอะญอมความรจกตวตนแบบใหมเปน

สมาชกของสงคมทมมตกวางกวาสงคมความ

เปนตวตนแบบเดม ความมนคงในการเปนตว

ตนแบบจนตนาการใหมทผเขยนรสกรวมกบ

ปกาเกอะญออน ๆ และชนชาตอนในทนคอ

บาทหลวงมชชนนารนนสอดคลองกบความ

เปนตวตนตามอดมการณความทนสมยของ

ภราดรภาพ(Fraternity)

การเปลยนรปแบบการทกทายดวย

วธการสมผสมอ“โอมโชเปอ”(Ofmuxhso-

pez) ซงแปลวา “อยดมสข” และบาทหลวง

มชชนนารไดทกทายและใหความสำคญกบ

ทก ๆ คนตลอดจนการสอนวา พระเจาได

สรางมนษยทกคนอยางเสมอภาครปแบบการ

สมพนธกบบาทหลวงมชชนนารตางชาตท

ทกทายกบคนปกาเกอะญอคนตอยตำ (Pgaz

hpufhpo hsivhpo) และหลกคำสอนวา

“พระเจาสรางมนษยทกคนอยางเทาเทยมกน

นน”กสอดคลองกบอดมการณความทนสมย

เรองความเสมอภาค(Equality)

อกประการหนง วธการเปลยนรป

แบบชวตแมกระทงเรองงายๆ ในการทกทาย

ทใชคำวา“อยดมสข”(Ofmuxhsopez)เปน

หลกคำสอนทางศาสนาทตองการใหมนษย

ดำรงอยรวมกนอยางสนต แททจรงแลวรป

แบบชวตของปกาเกอะญอกถอวาเปนกลมท

รกสนต แตเปนสนตแบบปกาเกอะญอกเปน

ความผาสกภายในหมบานและภายในเผาชน

แตการสรางเครอขายและความสมพนธแบบ

ใหมกบอำนาจทใหญกวาทำใหเกดวธคดเกยว

กบสนตภาพในรปแบบทกวางกวา ซงเปนไป



175

ตามหลกสากลเรองสนตภาพสากล (Peace)

อดมการณทางศาสนาทจะฝกคนทงครบตาม

หลกคำสอนของศาสนจกรคาทอลกและอดม-

การณความทนสมย ทบรรดาบาทหลวงมชชน-

นารไดรบอทธพล และมาถายทอด เปนสวน

หนงของชวตใหมในโลกใหมตามอดมการณ

การพฒนานทำใหผเขยนและสมาชกปกา-

เกอะญอเกดความรสกตวตนแบบใหมได

อยางไรกตามอดมการณทางศาสนา

ทมพนฐานจากวฒนธรรมตะวนตกและอดม-

การณความทนสมยทคดในกรอบของวทยา-

ศาสตรแหงการมเหตมผลเชอในความกาวหนา

นน ไมไดกาวไปในทางทสอดคลองกนเมอนำ

มาปฏบตในชมชนทองถนเสมอไป ผเขยนเหน

วาอดมการณความเสมอภาคซงเปนอดมการณ

ทงของหลกการของศาสนาและคตของความ

ทนสมยมความลกลนในกระบวนการพฒนา

คนทงครบในตวตนของความเปนชายหญง

ทกครงทผเขยนเขาไปรวมพธกรรมในโบสถ

ใจกลางหมบานนนจะมการแบงชายหญงทมา

รวมพธกรรม ผหญงอยฝงซายผชายอยฝงขวา

เมอมการแปลความเขาใจองคความจรงสงสด

(TajHti tajTau)ซงเปนองคความจรงสงสด

ไมไดเปนตวบคคลทมความชดเจน แตบรรดา

บาทหลวงมชชนนารจะแปลความเชอในองค

ความจรงน ตามคตความเชอของคาทอลกท

จะเรยกพระเจาวาเปนพระบดา และมพระเย-

ซเจาเปนพระบตร(เปนผชาย)และประทบนง

อยเบองขวาองคพระบดา บรรดาผชายในชมชน

ปกาเกอะญอเปนบตรทไดรบศกดสทธภาพ

สวนบรรดาผหญงไมไดมตวตนในพนททาง

ศาสนาใหมน เปนเพยงสวนประกอบของชมชน

โดยรวมคตชายเปนใหญทมาพรอมกบอทธพล

ของชาวยโรปในเรองของการพฒนาและความ

ดอยพฒนาของกลมชนนอกโลกครสตศาสนา

นน

ดงนนถงแมชมชนในจนตนาการทาง

ศาสนาใหมบรรดาสมาชกผหญงในชมชนกยง

ตองตอสดนรนเพอใหมพนทแหงตวตนทจะม

ศกดมศรเทาเทยมกบผชายผเขยนเหนวาอดม-

การณทางศาสนาทผานปฏบตการของบรรดา

บาทหลวงมชชนนารในลกษณะนเปนอทธพล

ดานลบของวธคดเชงววฒนาการ ทมกจะมอง

วาความแขงแกรงทางกายภาพเปนตวชวด

ความสมบรณแบบของความเปนมนษย ผหญง

ทมสรระทออนแอกวาถกนยามกำหนดวาเปน

ผทดอยกวาทงทางคณธรรมและความร(อรส-

โตเตลอางในวารณ2545:2)ผเขยนรสก

เกดคำถามขนเมอบรรดาผชายมโอกาสได

พดคยปฏสมพนธกบบาทหลวมชชนนารอยาง

เปนกนเอง สวนผหญงกจะอยหาง ๆ คอยฟง

ขาวประเสรฐผานทางชองกำแพง ผเขยนจง

รสกวากระบวนการสรางความเปนตวตนใหม

ของความเปนหญง ในจนตนาการใหมทาง



ศาสนาน ผหญงจะตองอาศยเทคนควธการ

ของคนออนแอในการสรางหลกศลธรรมคณ-

ธรรม (Moral of theWeak) ทจะตองคอย

ตนเฝาอยเสมอในการแสวงหาชองทางเพอ

ความเปนตวตนทจะมความมนคงทางอตลกษณ

และอารมณ

การลงทนทางสงคมเพอการสะสม

ความหมายของชวตน ปกาเกอะญอไดสะสม

ความเปนตวตนทางสงคม(Socialbeing)ใน

รปแบบทสะสมความเปนตวตนใหมในฐานะ

ผทสามารถสอสารกบบาทหลวงมชชนนาร

ชาวตางชาต เชอมวฒนธรรมทองถนของตน

กบตางวฒนธรรมทำใหความหมายของวฒน-

ธรรมของตนเปดความหมายมากขน ภาษา

และวฒนธรรมของคนปกาเกอะญอทเคยเปน

เครองมอสอสารเฉพาะคนในวฒนธรรมเดยว

กน กลายเปนวฒนธรรมทเขาไปตอสแยงชง

ความหมายในวฒนชวตและวฒนธรรมของคน

ตางถน

2. การสะสมทกษะของชวต

“คนดบ” คนทไมไดรบคำสอน

“คนธรรมชาต”มกจะเปนภาพของปกาเกอะ-

ญอทอยแบบธรรมชาต ไมสนใจความสมพนธ

กบผอน ไมมทกษะในการสอสาร กลวคนตาง

ถน หมนคนตางบาน หยามคนตางแดน อย

อยางไกฟาไกปา ตนนอนตามตะวน เขานอน

เมอพลบคำ กนเมอหว กนอยางงอดอยางง

(Aufdauvguj,Kauzdauvguj)ไมรจกอด

ออม ไมรจกสะสม “คนธรรมชาต”เชนน ไม

อาจจะเปนคนไดอกตอไปในบรบทของการ

เปลยนแปลง ดงนนกระบวนการหลอหลอม

บทบาทและความเปนตวตนของปกาเกอะญอ

จงมไวเพอพฒนาใหเขาเตบโตเปนสมาชกท

รบผดชอบตออนาคตของวธคดแบบชนเผา

ในบรบทของครอบครวและระบบเศรษฐกจ

แบบพงตวเอง จำเปนตองมความเปนคนทม

ตวตนเชงสงคม (Social being) มากขน รป

แบบวธการฝกฝนกขนอยกบวงจรชวตตาม

ธรรมชาตเดกๆ ไมจำเปนจะตองกดดนตวตน

ในการจนตนาการถงชวตในอนาคต ปรบ

ประยกตเปลยนแปลงดงนนเมอบรรดาบาท-

หลวงมชชนนารไดนำจนตนาการใหมทางชวต

เขามาในหมบานแลว ทำใหเดกจะตองฝกฝน

ตนเองใหสอดคลองกบความคาดหวงของหลก

ศาสนธรรมและการพฒนาสมยใหม สทธใน

การละเลนตามประสาเดกทตองอาศยวสด

อปกรณตามธรรมชาตจะตองเปลยนไป มการ

หลอหลอมสำนกเรองของเวลาเรองของความ

พรอมเพรยงเรองของบทบาทหนาทสวนตางๆ

ของรางกายตลอดจนหลกอางองทางอารมณ

ความรสกของจนตนาการแบบเดก ๆ สทธใน

การละเลนและการเรยนรตามหลกธรรมชาต

ของเดกๆไดถกแทรกแซงและถกกำหนดตาม

อดมการณของชวตจนตนาการใหม



177

การดำเนนงานของมชชนนารคาทอลกในเขตภาคเหนอของสยาม

ดงนน ในยามคำคนจะมการรวมตว

กนทโบสถเพอฝกรองเพลงฝกสวดภาวนาฝก

การแสดงออก ฝกทาทางประกอบเพลง ซง

ทำใหเหนความพยายามบงการธรรมชาตให

พฒนาไปตามจนตนาการตวตนททนสมยดวย

เทคนควธการรองเพลงและทำทาประกอบตาม

เสยงเพลง สมองกไดรบเนอหาของการหลอ

หลอมและรางกายกปฏบตตาม เชน บทเพลง

Mujhseifmujhaตอนเชาตอนเยนi

บรรดาบาทหลวงมชชนนารไดสอน

บทเพลงนใหเดกไดขบรองจนขนใจ เปนการ

ฝกสมองใหจดจำทงทำนองและเนอหา เปน

การกระตนทงปญญาและอารมณเพอใหเกด

ความสมดลในการพฒนาธรรมชาตใหวฒนา

ขน เนอหาของบทเพลงทวา กลางคนจะตอง

นอนตอนเชาจะตองตนเพอใหสมองไดแจมใส

นนเปนการหลอหลอมสำนกเรองของเวลาท

จำเปนจะตองกาวเดนไปพรอมกบจงหวะชวต

ซงเปนความเขาใจในเรองของเวลาตามคต

อดมการณความทนสมยท จะตองบงคบ

รางกายใหหลบและใหตนตามกำหนดอยางม

ประสทธภาพ

สวนเนอหาทบอกวาสวางแลวจงตน

เถด คนทตนสายเปนคนเกยจคราน เปนการ

สอนเรองคณคาของเวลาวา จะตองใชเวลา

อยางมคณคาดงนนวธคดเรองของสำนกเรอง

เวลาและคณคาของเวลาน ไดกลายเปนระบบ

ศลธรรมของเดก (space and time ethic)

ทจะตองมากำหนดบทบาทหนาทของการเปน

ผทเตรยมพรอมเสมอ “จงตนเฝาอยเสมอ

เพราะทานไมรวาเจานายจะกลบมาเวลาใด”

(มธ. 24:42-43) วธการหลอหลอมเชนนทำ

ใหเดกๆ จะตองตอสขบเคยวกบธรรมชาตฝาย

ตำโดยเอาหลกธรรมเรองของการตรงตอเวลา

และคณคาของเวลามาเอาชนะความออนแอ

ของรางกายเดกๆ ทนอนแตหวคำจะมสมองท

โปรงใสกจะเปนบตรธดาทดของพระผเปนเจา

และเปนประชากรทมคณภาพของโลกแหง

ความทนสมย

มบทเพลงชอ Maix hkli hki tof

ตาสองดวงii จะขบรองดวยทาทางทยนเปน

กลมไมเปนแถวตรงและไมเปนวงกลมทกคน

ตางจองหนาไปทผนำและปฏบตตามอยาง

ถกตองพรอมเพรยงจงจะไดรบคำชมเชย สวน

ทาทางสดทายทบอกวา “เมอเจาทำเชนนจะ

ไดรบรางวลมงกฎแหงชวตตอบแทน” ทกคน

จะตองยอเขาลงเอามอขวาทำปกบนศรษะ

และมอซายไขวหลงแสดงถงความถอมตน

รองรบมงกฎแหงรางวลดวยความสภาพ แตม

เงอนไขอยทวาจะตองถวายทกสงเพอเปนการ

สรรเสรญพระผเปนเจา



ในทสดเราจะจบการขบรองบทเพลง

สงทาย (ซงหมายความวามอกหลายเพลงแต

ผเขยนคดมาเพยงสามเพลง) ดวยเพลงMaz

k’pauziii เปนเพลงทจะสอนใหเราตองออกไป

ใหแสงสวางกบผอน ถงแมวาตะเกยงของฉน

จะรบหรแตฉนจะสรางความสวางใหกบผอน

เปนการหลอหลอมใหเดกๆ ตองจนตนาการ

ถงการออกจากตวเอง ไปสผอน แตตองอาศย

มงกฎแหงความดของพระเจา กรอบความรก

ตามแบบพระเยซความพรอมเพรยงตามแบบ

สนทนาการทฝกรวมกนในบทเพลงทจะตอง

ยนเปนวงกลมพรอมกบความแขงแกรงของ

เทาทจะตองเดนเปนแถว และสำนกเรองเวลา

และคณคาเพอจะมงไปสผอน ดงพลวตของ

การหลอหลอมความเปนตวตนในชมชนจนต-

นาการทางศาสนาแบบใหมน เรมใหเดกๆ เรา

รสกถงจนตนาการทางสงคม ทสอดคลองกบ

ความเปนคนในยคสมยใหม ตอนเดกๆ ผ

เขยนอาจจะไมรสกถงอทธพลของการสอน

เชนน แตเมอเตบโตเปนผใหญกลบไดดำเนน

ชวตตามคตของความทนสมยหรอโลกสมย

ใหมดงกลาวน

กระบวนการหลอหลอมความเปน

ตวตนทางสงคมทผานบทเพลงและทาทาง

เพอความพรอมเพรยงเชนน ทจรงแลวเปน

การฝกฝนความเชยวชาญเฉพาะของเดกๆ ท

จะตองเตบโตมาเปนคนทจะตองดำเนนชวต

ในสงคม การแพรธรรมผานบทเพลงทดเหมอน

เปนบทเพลงเพอการละเลน สนกสนานเชนน

ทจรงเปนความชาญฉลาดททำใหเดกครสตชน

มทกษะในการดำรงตนอยในสงคมรวมกบ

ผอน เปนการซมซบรบเอาคำสอนทจะกลาย

เปนตวกำหนดทางสงคม เปนจดเรมตนของ

การเขาสงคมของเดก ๆ ตงแตแรกเรยนร ทำ

ใหรสกถงความชาญฉลาดในการหลอหลอม

เตรยมคนของบรรดาบาทหลวงมชชนนาร ท

ตองการเหนวามนษยเราตองดำรงอยดวยพระ

วาจาทกคำทออกจากพระโอษฐของพระองค

(มธ. 4:4) และเหลาใหมตองอยในถงหนงใหม

(มธ. 9:17) พวกเขาจงกลายเปนคนใหมทม

ความเปนตวตนทางสงคมมากยงขน วธคด

เชนนเมอผเขยนเตบโตมากไดถกผลตซำใน

ระบบการศกษาทศาสนจกรคาทอลกเปนผ

สงเสรมสนบสนนมาใหสงคมไทยดวย เชน

บราเดอร ฟ.ฮแล ไดเขยนไวในตำราดรณศกษา

วา

จงตนเถดเปดตำราหาความร

เรยนคำครคำพระเจาเฝาขยน

จะอดมสมบตปจจบน

แตสวรรคดกวาเราอยาลม

3. การสะสมทนเชงสญลกษณ

นอกจากนน“เวลา”ยงเปนเครอง



179

มอสำคญอกประการหนงทมพลงสงในการ

ฝกฝนคนใหเกดจนตนาการกบชวตใหม เปน

การจดการกบชวงเวลาแตละวนใหเกดประ-

สทธภาพตอการดำเนนชวต เปนการฝกชวต

ทมคณธรรมในการใชเวลาอยางมประโยชน

วธการจดเวลาใหมใหชมชนปกาเกอะญอใหม

นมมตของคณธรรมของเวลาซงเปนเรองใหม

ของปกาเกอะญอ ผเขยนไดกลบมาคดถงความ

หมายของเวลาหรอวนของปกาเกอะญอ เราไม

เคยคดถงเวลาวาเปนสงมคาหรอเวลาเปนสง

ทมคณธรรม แตเปนเวลาธรรมชาต เชากตน

นอน กลางวนเปนเวลาทำงาน และกลางคน

เปนเวลาหลบนอนทกคนดำรงชวตตามธรรม-

ชาตไมจำเปนตองไขวความาเปนสงทมคา

เรามเวลาพอเพยงสำหรบทกสงทเราทำ ทก

กจกรรมทตองรบผดชอบ

แตเมอผเขยนโตขนและตองรบผด

ชอบงานตางๆเวลากลายเปนสงทมคาเวลา

กลายเปนสงทจำกดและขาดแคลนจำเปน

จะตองแยงชงแขงขน ซงเปนผลของการหลอ

หลอมวา เวลาเปนสงทจำกดและมคา ทบรรดา

บาทหลวงมชชนนารมาหลอหลอมวถชวตวธ

คดหรอความเปนตวตนเชนนเปนการคดตาม

อดมการณทนสมยทจะตองใชเวลาอยางม

“มคา”มคาทางเศรษฐกจและมคาในทางการ

ดำรงชวต

นอกจากนน บรรดาบาทหลวงมชชน-

นารไดวางรปแบบเวลาทมคณธรรม ซงเปน

อดมการณทางศาสนาทตองการฝกใหเปน

บคคลทงครบ ความหมายของเวลาเชนน ผ

เขยนจะรสกหรอมอทธพลโดยตรงตอชวตเมอ

เขามาเปนนกบวช เปนเวลาทจะตองถวายไว

เพอกจกรรมศกดสทธ เวลาทงวนเปนสวนหนง

ของกจศรทธา (Faith Act) ปฏบตการเรอง

ของเวลาทสอนวธคด คอ คาของเวลาและ

คณธรรมของเวลาทเปลยนจากเวลาในฐานะท

เปนธรรมชาตนนไดรบการหลอหลอมอยางไร

ผเขยนจะเลาใหฟงดงตอไปน

เวลาทมคาและเวลาทมคณธรรม

เมอบาทหลวงมชชนนารไดตงโบสถ

เลก ๆ ในหมบาน แลวตาของผเขยน3 ได

บรจาคฆองไวเปนของกลางไวทโบสถ เพอใช

เปนเครองมอตบอกเวลามารวมกนเพอสวด

ภาวนาหรอทำศาสนกจตางๆเมอครคำสอน

ทผานการฝกอบรมจากศนยแมปอน4 มาอย

3ตาเปนครสตชนคนแรกของหมบานใชชอนกบญเปาโลเปนศาสนนาม

4ศนยแมปอน เปนศนยงานแพรธรรมของคณะสงฆเบธารามททำงานในเขตชาวปกาเกอะญอ ดขอมลเพมเตม

ท www.maeponcenter.com



ประจำหมบานครสอนหลกธรรมคำสอนของ

ครสตศาสนาเหลานจะเรยกวา ครผประกาศ

ขาวด (S’raf taj sav hku k’cauf) ซงม

หนาทหลกคอ การนำสวดภาวนาเชาคำและ

สอนหนงสอปกาเกอะญอทดดแปลงจากอกษร

โรมนและออกเสยงทองถน ถอเปนตวแทน

บาทหลวงมชชนนารเพอทำหนาทในการทำ

พธกรรมและดแลปกครองดานชวตจต-

วญญาณหรอกจกรรมทางศาสนาของหมบาน

ผเขยนจะตองไปโบสถทกเชาและบางทในชวง

เยนตามคำสงของแม5

คณธรรมสำคญยงสามประการของ

ครสตศาสนาคอคณธรรมของความเชอความ

หวงและความรก (Faith,HopeandLove)

เปนวชาทตองเรยนกนในระดบเทววทยาชน

สง ทงนเพราะเชอวาชวตจะมคณคาเมอชด

ความหมายตาง ๆ มองคประกอบของความ

เชอความหวงศาสนาความรกการเสยสละ

การใหอภย การปกปองคมครอง บทสวด

ภาวนาตางๆตอไปนเปนการหลอหลอมปลก

ฝงใหเขาใจในหลกธรรมคำสอนของพระ-

ศาสนจกรวามวธมองคณคาและความหมาย

ของชวตอยางไร กระบวนการสะสมชดความ

หมายผานปฏบตการของพธกรรม การสวด

ภาวนาเชาคำ เพอซมซบรบเอาชดปฏบตการ

จนกลายเปนสวนหนงของชวตเปนHabitus6

ของคนทนบถอครสตศาสนาคาทอลก เพราะ

ในการดำรงชวตประจำวน ชดคณคาเบองตน

เจดประการทกลาวมาขางตน ซงถอวาเปน

หลกการในชวต เปนพลงเชงศลธรรมภายใน

นน จะถกทาทาย ตอรองอยเสมอ การสวด

บทภาวนาเหลานทกเชาคำ กลายเปนมโน-

ธรรมพนฐานทใหกบครสตชนปกาเกอะญอ

เพอจะไดเปนเครองมอททรงพลงคงอยได

ในบรบทสงคมทแตกตางหลากหลายน ซง

ถอเปนบทบญญตทางสงคมหรอคตสาธารณะ

(Doxa)7 ผเขยนขอยกบทภาวนา 3 บท คอ

บทภาวนาแหงความเชอ ความหวง และ

ความรก ตามมมมองและความเขาใจในฐานะ

ครสตชน

5แมเปนกลมครสตชนสามคนแรกทไปพบคณพอโฟญนทบานปาตงอำเภอแมแจม

6Habitus ตามความเขาใจของ Pierre Bourdiue เปนผลของกระบวนการซมซบรบเอาคณคาของโครงสราง

ภายนอกมาเปนโครงสรางและเครองมอภายในของคนในการดำรงชวต7Doxa คอ ความเชอทเกดจากการรบรรวมกนโดยนยของสงคมวาเปนสงทสมควรเชอ อนเปนผลมาจาก

ความศรทธาโดยอาจจะเปนความศรทธาในบคคลทเปนผสถาปนาความเชอหรอความศรทธาในสงทสงคม

บญญตขน (บรดเยอ ปแยร. ชนดา เสงยมไพศาลสข, ผแปล 2550)



181

บทภาวนาแหงความเชอ Tajcooj tajnax

av tajhtuk’hpafiv

“ความจรงจะทำใหทานเปนอสระ”

บทแสดงถงความเชอทคาทอลกจะตอง

ภาวนาเชาคำ บทนเปนการแสดงถงความเชอ

ถงพระเปนเจาซงเปนองคแหงความจรง“องค

แหงความจรง” ทพระศาสนจกรคาทอลกได

สอนน คาทอลกปกาเกอะญอจะนำความเชอ

ดงเดมมาสวมทบมโนทศนองคความจรง

(Thetruth)ทสอนในพระคมภรไบเบลความ

เชอดงเดมเรอง“องคความจรงเทยงแท”(Taj

Hti taj Tau) ในวฒนธรรมปกาเกอะญอ

จงสอดประสานกบ “องคความจรง” (The

truth) นนอยางแยกไมออก ขอคำสอนของ

ศาสนาทมโครงสรางสากลเปนทเชอถอไดเชน

ศาสนจกรคาทอลก จงสามารถเปนทยอมรบ

ไดในคำสอนของศาสนาทเปนศาสนาของชน

พนเมองทองถนไดเชนกน

ดงนน เมอจะมองบทสวดภาวนาบท

นในฐานะทเปนสวนหนงของกระบวนการ

หลอหลอมกระบวนการสะสมความเปนตวตน

เชงสงคม (Social being) ทำใหคาทอลก

ปกาเกอะญอไดตอยอดความเชอในเรอง “ตา

ทตาเตาะ” (Taj Hti taj Tau) กบ “องค

ความจรง”(Thetruth)ในหลกความเชอตาม

คำสอนของศาสนจกรคาทอลกไดเปนอยางด

บทภาวนาแหงความหวง Tajmujlaj av

tajhtuk’hpafv

ความหวง คณธรรมเชงจตวญญาณ

(Spiritual Virtue) อกขอหนงทเปนคำสอน

หลกของศาสนจกรคาทอลก ชวตจะดำรงอย

และขบสกบอปสรรคนานปการ เพราะคนเรา

มความหวง คำสอนเรองความหวงของศาสน-

จกรคาทอลกนนจะสอนวาอาศยบญบารม

ของการเสยสละตนของพระเยซครสตจะ

ทำใหมนษยไดกศล เพอความผาสกในชวต

หนา ความเชอนจงเปนความเชอเชงศาสนา

(SpiritualHope)แตการเขาใจของปกาเกอะ-

ญอคาทอลกจะเปน “ความหวง” (Taj muj

laj) ทมเปาหมายใกลกวา คอ กำลงเปนหรอ

คำอวยพรของพระเจาในชวตน ความสขนรนดร

นนยากเกนกวาทจะเขาใจไขวความาได แต

พระพรและพละกำลงในชวตปจจบนจะเปน

ความหวงทเปนจรงในปจจบน

บทภาวนาแหงความรก Tajaif tajkwi av

tajhtuk’hpafvi

บทภาวนาถง “ความรก” เปนคณ-

ธรรมเชงจตวญญาณหลกอกประการหนงท

ศาสนาครสตเนนยำในฐานะคณธรรมทจะ

ตองเกดขนจรง “จงรกพระเจาสนสดจตใจและ

จงรกเพอนบานเหมอนรกตนเอง” ลก. 10:27



เพอนบานทกลาวถงนคอ คนตอยตำและคน

ทถกเอารดเอาเปรยบในสงคม เวลาทจะตอง

ซมซบรบเอาคณธรรม“ความรก”ตามคำสอน

ชดน ปกาเกอะญอจะนำมตเชงสงคมของความ

รกมาเปนแนวทางปฏบตการ คอ ความรก

เกอกลตอแมหมายลกกำพรา (Muxmai,

hpofqai) ผตกทกขไดยากในกลมเผาชน ซง

เปนคำสอนทมอยในประเพณวฒนธรรมอย

แลว ดงนนการแสดงความรกทมตอพระเจา

ทดทสด คอ ความรกเอออาทรตอผทออนแอ

ผทตองการความชวยเหลอ

สรป

กระบวนการหลอหลอมความเปนตว

ตนตามอดมคตศาสนาและอดมการณความ

ทนสมยทบรรดาบาทหลวงมชชนนารได

หยบยนใหสงคมปกาเกอะญอตามทผเขยน

ไดนำเสนอผานบทความ ทำใหเหนกระบวน-

การททำใหปกาเกอะญอทอยในสงคมเลก ได

เปดโลกทศนทกวางขน ไดสะสมตอยอดความ

เปนตวตนแบบชนเผา สความเปนตวตนทาง

สงคม (Social being) ทมลกษณะซบซอน

มากขน

ดงนนการสะสมความเปนตวตนทาง

สงคม (Social being ) นน ปกาเกอะญอได

กลายเปนคนทรจกความเปนตวตนดานปจเจก

แตละคน ตามกระบวนการทำใหเปนปจเจก

(Individualization) ผานการรกษาความเจบ

ไขไดปวยทเปนความเจบปวยสวนบคคลและ

อาจจะไมเกยวของกบความเจบไขไดปวยของ

สงคมเสมอไปการนำยาเวชภณฑสมยใหมมา

รกษาโรคของแตละบคคลนนไดสรางใหปกา-

เกอะญอรจกรบผดชอบตอสงทปจเจกทำมาก

ขนขณะเดยวกนไดรบรถงความทนสมยใน

เรองของคณคาของวทยาศาสตรสมยใหมท

ตองมเหตผลในการดำรงชวตผานการจดการ

เรองพฤตกรรมใหปฏบตตนอยางมระเบยบ

ใชเวลาอยางมคณคาและมคณธรรม

บรรดาผหญงทอยในสงคมชายเปน

ใหญ โดยทางพฤตนย เรยนรถงความเปน

ปจเจกทจะตองรบผดชอบตอตนเองเรยนรถง

ความเปนตวตนทตองรบผดชอบตอพฤตกรรม

สวนบคคลการเปนปจเจกบคคล(Individual

Person) สรางสำนกถงหนาทและสทธของผ

หญงแตละคน ขณะเดยวกนกเปนคนทดำรง

อยในชมชนจนตนาการทางความเชอ (ima-

gined community of believes) ใน

พระอาณาจกรของพระเจา (Kingdom of

God)องคเดยวกนแตการตดสนใจตอชวตเปน

ของปจเจก ดงนนทำใหชาวปกาเกอะญอคา-

ทอลกมทรพยากรหรอทนทางความคดทมอย

ในวฒนธรรมซงกลายเปนยทธวธในการปรบ



183

ตว และทรพยากรและทนทางวฒนธรรม

(วนย บญลอ, 2545) ทมอยในวฒนธรรม

ปกาเกอะญอนนไดทำงานในระดบจตใตสำนก

หรอในระดบทเรยกวา การมจตวญญาณ

(Spiritual Life) เมอพจารณาไตรตรองเกยว

กบความแตกตางจากปกาเกอะญอกลมอน

กจะไดรบคำตอบเปนเพราะลกษณะทาง

วฒนธรรมของชาวปกาเกอะญอเองท เมอ

ปะทะประสานกบสงคมใหมภายนอกทใหญ

กวามอำนาจกวาเชนความเปนสากล(Uni-

versal) ของพระศาสนจกรทำใหวฒนธรรมท

มการถอกนวาตำดอยกวาตามวธคดสมยใหม

นยมครอบงำสำเรจเบดเสรจนเปนเพยงภาพ

ปรากฏภายนอกแตสงทเรยกวาปรากฏการณ

ภายในของความมจตวญญาณนนวฒนธรรม

เลก/ดอยกวายงมพลงของความโดดเดนใน

การรบเอาปรบตวตามยคสมยไดดวย เพราะ

ฉะนนความมจตวญญาณของความเปนชน

กลมหนงทสะทอนออกมาในชวตประจำวน

นนอาศยกระบวนการแทนทจะสยบยอมททำ

ใหรสกแปลกแยกแปลกปลอมจนไมสามารถ

ทำตามกฎเกณฑไดอยางสมบรณ (Yoko Ha-

yami,1996)

นอกจากนนคำสอนของพระศาสน-

จกรท เปนโครงสรางจะถกผนวกและผสม

ผสานกบวถทองถน ทำใหเกดศาสนธรรมทม

ความหมายสำหรบคนทองถน โครงสรางจง

ไมไดมอำนาจครอบงำแบบเบดเสรจสมบรณ

แตผรบจะเลอกรบเอาในสงทมประโยชนและ

มคณคาในการปรบตวตอสถานการณใหม ๆ

ตามบรบททชมชนดำรงอย ดงนนบญญตสบ

ประการของพระเจาและบญญตหกประการ

ของพระศาสนจกรซงเปนหลกธรรมคำสอน

(Dogma) ของพระศาสนจกรศกดสทธสากล

นน จะถกทาทาย มการสรางใหม ทำให

ครสตชนปกาเกอะญอไมรสกแปลกแยกจาก

คำสอน ทดภายนอกมอำนาจมกรอบครอบ

คลม โดยการเลอกรบแตละชดคำสอนทพระ-

ศาสนจกรนำมาเผยแพรหรอมาหลอหลอม

ครสตชนกลมชาตพนธกลมนในทสด ทำให

เกดตวตนใหมในชมชน ความเปนตวตนใหม

ทนาสนใจคอความเปนตวตนของนกบวชหญง

ปกาเกอะญอ ผเขยนมกจะไมคอยรสกวาถก

ครอบงำจากโครงสรางของพระศาสนจกรท

ชายเปนใหญ หรอจากสงคมไทยปตาธปไตย

ความเปนตวตนทมแนวคด “แมนำ” นนมก

จะเลอกรบและปฏเสธอยางตอเนองเสมอ

ดงนนขอคนพบของบทความน ไดช

ชดวา พระศาสนจกรคาทอลกมกระบวนการ

สรางความเปนตวตนใหชาวคาทอลกปกา-

เกอะญอโดยการหลอหลอมความเปนตวตน

ให เปนสมาชกของชมชนทางความเช อ



คาทอลกทตองอทศตนเพอผองพนอง โดย

เฉพาะพนองผตำตอย แมหมายลกกำพรา

ความเปนตวตนของปกาเกอะญอคาทอลก

ไดหลอหลอมจากอดมการณความทนสมย

และอดมการณศาสนา ผานกจกรรมและพธ-

กรรมทางศาสนา ตงแตการเสรมสรางใหรจก

คณคาของเวลา การตรงตอเวลา ความพรอม

เพรยงในการทำหนาท ซงบทเพลงทเปน

กจกรรมของเดกเชงกจกรรมสนทนาการควบ

คไปกบพธกรรมทเครงครด ผานการสวดบท

ภาวนาคำเชา เพอซมซบรบเอาคณคาของ

ความเปนคนใหม เปนคนทมความเชอ ความ

หวงและความเสยสละถอมตนตามภาพ-

ลกษณของพระเปนเจา คอ “ทานจงเปนคนด

บรบรณ ดงทพระบดาเจาสวรรคทรงความด

บรบรณเถด”(มธ.5:48)

เชงอรรถi เนอเพลง Muj hseif muj ha ตอนเชา

ตอนเยน

1. Mujhatajhkivlauzli,keizmi

lelaujmi,pgazleavkeizminaufAv

hkofnoovt’hsgi,keizmibafhsek’tauj,

hposafhoseifeh

2. Muj hseif taj k’pauz li, gaiz

hteflelaujmi,pgazleavgaizhtefnauf

meijpgaz leavkef, gaizhtefbafhse

k’tauj,hposafhoseifeh.

1. ถงเวลากลางคนแลวจงเขานอน

เถด คนทเขานอนชาสมองจะไมแจมใส จง

นอนตรงเวลาเถดเดกนอยทงหลายเอย

2. ตอนเชาสวางแลว ตนจากทนอน

เถดคนทตนชาคอคนขเกยจตนนอนตรงเวลา

เถดเจาเดกนอยทงหลายเอย

iiเนอเพลง Maix hkli hki tof

Maixhklihkitof,bafkwajhtauf

Ywaz,

najhpohkihkau,bafdok’naf

Htav hkof t’hsoo, civ htauf

p’trez,

hkaufhpohkihkaubaflaizcaiv

caiv

Yoovhtaufp’cusoohtav,soo

K’CajYwaz av of pgaz gauj muj seif

eh!

Civhtaufp’trezYwaz,pgaz le

av aif Ywaz neif K’baf wai taj hsof

geiz,Ywazk’heifavhkofs’luxs’moo.

ดวงตาสองดวงมองขนไปหาพระเจา

หใบนอยๆสองใบคอยรบฟงอยางด

ปากนคอยสรรเสรญพระ



185

เทาสองขางไปมงไปขางหนา

ยกมอขนขางบนสพระผเปนเจา

พนองทงหลายเอย

สรรเสรญพระกนเถด

ผทรกพระจะไดรบพระพร

และไดรบรางวลตอบแทน

iiiเนอเพลง Maz k’pauz

1. Y’k’maz k’pauz, y’meif oo

dehsiv

y’k’mazk’pauzy’meifoode

hsiv

Mazk’pauz,mazk’pauz,maz

k’pauz

2. T’plai mufkauzlij maz pix,

y’k’mazk’pauz

T’plai mufkauzlij maz pix,

y’k’mazk’pauz

Maz k’pauz, maz k’pauz,

mazk’pauz

3.Mazk’pauzyai tuzKkrihai,

y’k’mazk’pauz

Maz k’pauz yai tuz Kkri hai,

y’k’mazk’pauz

Maz k’pauzmaz k’pauz maz

k’pauz.

1. ฉนจะสองแสงสวางแมตะเกยงฉน

เลกแตฉนจะสองแสงอยางแนนอน

2. ไมใหปศาจมาดบ ฉนยงสองแสง

สวาง

3. ฉนจะสองสวางจนพระครสตเสดจ

มาฉนจะสองแสงสวาง

ivบทภาวนาแหงการยนยนความเชอ Taj-

cooj tajnax av tajhtuk’hpaf

K’cajYwazeh,tajmeijtajtaule

n’duvhplahtauf,

dauvn’tajof hpgof k’recauhsgi

soflowaikauvhtifdaivneif,meijle

n’t’lauzk’maf,

dauv t’auflau pgaz baf av qo,

y’coojnaxauzgejgejklezklezlauz.

ขาแตพระเจา ความจรงเทยงแททก

อยางทพระองคไดเปดเผย

และทพระศาสนจกรสงสอนทกอยาง

เพราะเหตทพระองคไมเคยผดหลง

และพระองคกมเคยหลอกลวงใคร

ฉนจงยอมเชอความจรงเทยงแทของพระองค

ทกอยาง



vบทภาวนาแหงความหวง Tajmujlaj av

tajhtuk’hpaf

K’cajYwazeh,leK’cajYeisoo

Kri av taj si dauv av taj gaizhsehtef

s’moohtaufkeizavqo,

Y’mujlaj le n’heiflauz pgaz

n’tajheifbluvcauhsgit’coziz,

dauvtajmuxtajhkufavhtooav

yoxlehkit’coz,divn’eflauzpaxneij

pgazavsauvneiflauz.

ขาแตพระเจาดวยการตายของพระ-

เยซครสตเจา และการกลบคนชพของพระองค

นน

ฉนจงมความหวงวาพระองคจะประ-

ทานพระพรในชวตขณะน และตลอดจนความ

สขนรนดรในโลกหนา

ดงทพระองคไดทรงสญญาลวงหนา

ไวแกฉนแลวนน

viบทภาวนาแหงรก Tajaif tajkwi av

tajhtuk’hpaf

K’cajYwazleavsavgeiztux,

dauvlep’krevaifhsekeizauz

t’gazeh,

y’aifkwinazlexsooflexsav,

geizneijtajavgazhkailex,dauv

meijley’aifkwinazavqo,

y’k’aifkwiceijkauvpgazavgaz,

div y’aif lauz y’sav dafyai av

sauvneiflauz.

ขาแตพระผใจดทสดสมควรอยายงท

ฉนจะตอบแทนความรกของพระทาน

ฉนรก ยกยอง เทดทนพระองคสด

จตใจยงกวาสงใดๆ ทงสนและเนองดวยฉน

รกพระองคนน

ฉนจะรก เมตตาตอคนอน ๆ ดวย

เหมอนดงทฉนนนรกตวของฉนเอง


ถาวรกมพลกล.2547.ไรหมนเวยนใน

วงจรชวตชนเผาปกาเกอะญอ.

ม.ป.ท.:บรษทบ.ด.เอส.

การพมพจำกด.

บรดเยอปแยร.ชนดาเสงยมไพศาลสข,

ผแปล2550.เศรษฐกจของ

ทรพยสนเชงสญลกษณ.กรงเทพฯ:

คบไฟ.

วารณภรสนสทธ.2545.สตรนยม:

ขบวนการและแนวคดทางสงคม

แหงศตวรรษท 20.กรงเทพฯ:

คบไฟ.



187

วนยบญลอ.2547.ทนทางวฒนธรรม

และการชวงชงอำนาจเชงสญลกษณ

ของชมชนชาวปกาเกอะญอ.

วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต,

สาขาวชาการพฒนาสงคม

มหาวทยาลยเชยงใหม.

มแชลฟโกต.2547.รางกายใตบงการ.

กรงเทพฯ:คบไฟ.

สรชยชมศรพนธ,บาทหลวง.2537.

ประวตศาสตรพระศาสนจกร

คาทอลกไทย.25ปความสมพนธ

ทางการทตระหวางประเทศไทย

และนครรฐวาตกนใน25ป

ไทย-วาตกน.สอมวลชนคาทอลก

โรงพมพอสสมชญ.

Bourdieu,P.1977.Outline of a

Theory of Practice.Cambridge:

CambridgeUniversity.

Donovan,Josephine.2001.Feminist

Theory : The Intellectual

Traditions. ThirdEdition.

NewYork:TheContinuum

InternationalPublishingGroup

Huonder,Anthony.1911.Reductions

of Paraguay. TheCatholic

Encyclopedia.Vol.12.NewYork:

RobertAppleton.

HayamiYoko.1996.Karen Tradition

According to Christ or

Buddha: The Implications of

Multiple Reinterpretations

for a Minority Group in

Thailand. KyotoUniversity.

James,ScottC.2009.The Art of Not

Being Governed : an anarchist

History of Upland Southeast

Asia.YaleUniversity,

Max,Weber.1996.Politics as a

Vocation.PrincetonReadings

inPoliticalThought.p.499-511

Swartz,David.1997. Fields of

Struggle for Power in Culture

and Power : the sociology of

Pierre Bourdieu. TheUniversity

ofChicago.

รปแบบการสงตนฉบบบทความ www.saengtham.ac.th

1. การพมพผลงานทางวชาการควรจดพมพดวย Microsoft Word for Windows หรอซอฟตแวรอน ทใกลเคยงกนพมพบนกระดาษขนาด A4 หนาเดยว ประมาณ 26 บรรทด ตอ 1 หนา Angsana New ขนาดของตวอกษรเทากบ 16 และใสเลขหนาตงแตตนจนจบบทความ ยกเวนหนาแรก2. ตองมชอเรองบทความทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ (ชอบทความไมตองอยในวงเลบ)3. ใหขอมลเกยวกบผเขยนบทความทกคน Curriculum Vitae (CV) ไดแก ชอ-นามสกลของ ผเขยน หนวยงานทสงกด ตำแหนงทางวชาการ (ถาม) E-mail หรอโทรศพท ทงภาษาไทย และภาษาองกฤษ4. ทกบทความจะตองมบทคดยอภาษาไทย และ Abstract มความยาวประมาณครงหนากระดาษ A4 จะตองพมพคำสำคญในบทคดยอภาษาไทย และพมพ Keywords ใน Abstract ของบทความ ดวย5. ความยาวทงหมด ประมาณ 14-20 หนา 6. เชงอรรถอางอง (ถาม)7. บรรณานกรมตามมาตรฐาน APA แยกผลงานภาษาไทยและภาษาองกฤษ (เรยงตามลำดบตว อกษร) 8. บทความวจยควรมหวขอดงน ชอเรองบทความวจย (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) ชอผเขยนพรอมขอมลสวนตวของทกคน (รายละเอยดตามขอ 3) บทคดยอภาษาไทย และ Abstract (รายละเอยดตามขอ 4) ความสำคญ ของเนอหา วตถประสงค สมมตฐานของการวจย ประโยชนทไดรบ ขอบเขตการวจย นยามศพท (ถาม) วธการดำเนนการ ผลการวจย ขอเสนอแนะ และบรรณานกรม/References 9. ฝายวชาการนำบทความททานสงมาเสนอตอผทรงคณวฒเพอประเมนคณภาพความเหมาะสม ของบทความกอนการตพมพ ในกรณทผลการประเมนระบใหตองปรบปรงหรอแกไข ผเขยนจะ ตองดำเนนการใหแลวเสรจภายในระยะเวลา 15 วนนบจากวนทไดรบผลการประเมนบทความ หากทานตองการสอบถามกรณาตดตอกบกองบรรณาธการวารสารวชาการ โทรศพท (02) 4290100 โทรสาร (02) 4290819 หรอ E-mail: [email protected]. บทความทไดรบการตพมพจะไดรบเงนคาตอบแทนสมนาคณ บทความละ 1,500 บาท พรอม วารสารวชาการวทยาลยแสงธรรม จำนวน 3 เลม

สงใบสมครมาท : ศนยวจยคนควาศาสนาและวฒนธรรม วทยาลยแสงธรรม เลขท 20 หม 6 ต.ทาขาม อ.สามพราน จ.นครปฐม 73110 หรอท โทรสาร 0 2 429 0819

วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม Saeng tham Co l l ege Jou rna l

ใบสมครสมาชกวารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม

สมาชกในนาม...............................................................................................................ทอย (สำหรบจดสงวารสารวชาการ) เลขท.................................ถนน.................................... แขวง/ตำบล...................................................เขต/อำเภอ.................................................. จงหวด..................................................................รหสไปรษณย...................................... โทรศพท.....................................................................โทรสาร......................................... มความประสงคสมครเปนสมาชก วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม 1 ป (2 ฉบบ) อตราคาสมาชก 200 บาท วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม 2 ป (4 ฉบบ) อตราคาสมาชก 400 บาท วารสารวชาการ วทยาลยแสงะรรม 3 ป (6 ฉบบ) อตราคาสมาชก 500 บาทชำระเงนโดยวธ ธนาณต (สงจาย “บาทหลวงอภสทธ กฤษเจรญ”) ปณ. ออมใหญ 73160 โอนเงนเขาบญชออมทรพย ธนาคารกรงไทย สาขาสามพราน ชอบญช “วารสารวชาการวทยาลยแสงธรรม” เลขทบญช 734-0-27562-2 (พรอมสงเอกสารการโอนมาท Fax. 0-2429-0819)ทอยทตองการใหออกใบเสรจรบเงน ตามทอยทจดสง ทอยใหมในนาม....................................................................................................... เลขท.........................ถนน.............................แขวง/ตำบล..................................... เขต/อำเภอ............................จงหวด...............................รหสไปรษณย...................

.............................................(ลงนามผสมคร)

วนท...........................................

ขนตอนการจดทำ วารสารวชาการ วทยาลยแสงธรรม Saesngtham College Journal

แจงผเขยน

แกไข

แกไข

ไมตองแกไ

ข

แกไข

แจงผเขยน

จบ

เรมตน

ประกาศรบบทความตนฉบบ

รบบทความตนฉบบ

กอง บก. ตรวจรปแบบทวไป ไมผาน แจงผเขยน

สงผทรงคณวฒ

ผทรงคณวฒพจารณาบทความ ไมผาน

กองบรรณาธการแจงยนยน การรบบทความ

จดพมพเผยแพร

จบ

ผาน

ผาน