Παύλειος Λόγος τεύχος 112

ΤΕΥΧΟΣ 112 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ETOΣ KΑ΄TEYXOΣ 112

ΝΟΕ - ΔΕΚ 2014

σελ 6

σελ 16

σελ 24

EΞΩΦYΛΛOΟ Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών κ

Επαμεινώνδας Σπηλιωτόπουλος απονέμει το Βραβείο της Ακαδημίας στον Σεβασμιώτατο

ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛOΑπό την πανηγυρική συνεδρίαση της

Ακαδημίας Αθηνών για το 2014

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΥΛΕΙΑτου μον Γερασίμου Μπεκέ

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑτου π Νεκταρίου Σαββίδησελ 30

σελ 8

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

σελ 4ΔΙMHNIAIO

OPΘOΔOΞOΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣBEPOIAΣ NAOYΣHΣ

KAI KAMΠANIAΣ

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣΣεβασμιώτατος

Mητροπολίτης Bεροίαςκ Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE ΛI ΔO ΠOI HΣH KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA Mον Γεράσιμος Mπεκές ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ Θεόδωρος Αναστασόπουλος

ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ EKTYΠΩΣH laquoTYPE PRESSraquo Nέα Nικομήδεια

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Μον Αντώνιος Σισμανίδης ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ-ΛONTAI ΣTHΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOYΠEPIOΔIKO laquoΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣraquoΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO-ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ TΘ 241 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317 ΦAΞ 23310 25275 E-mail gerbekesyahoogr

X E I P O Γ P A Φ A A Σ X E T Ω Σ ΔH MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI-ΣTPE ΦONTAI

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Δ ΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ amp ΚΥΠΡΟ 40 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

website

wwwimveriasgr

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

σελ 12 ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΛΑΤΡΕΙΑΒ´μέροςτου Ιωάννη Σιδηρά

ΕΚΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΕΝΤΡΟΠΗτου Αρχιμ Ιερεμίου Γεωργαλή

σελ 14

σελ 20

Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΣΤΟ ΗΘΟΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΩΝ (Β´μέρος)του Αρχιμ Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 22ΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑτου Αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

Ο ΑΡΧΩΝ ΜΟΥΣΙΚΟΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΚΡΟΓΙΩΡΓΟΣτου Τάκη Μπάιτση

φάνη ἐπὶ τῆς γῆς ὁ Θεὸς καὶ ἐφανερώθη συγχρόνως ὁ τέλει-ος ἄνθρωπος καὶ ἡ ἀσύλληπτος ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώ-που

Oἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι ἰδιαι-τέρως ζῶμεν τὴν μεταπτωτικὴν κατάστασιν κατὰ τὴν ὁποίαν καθη-μερινῶς διαπιστώνομεν μετὰ τοῦ Ψαλμῳδοῦ ὅτι laquoπάντες ἐξέκλιναν ἅμα ἠχρειώθησαν οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα οὐκ ἔστιν ἕως ἑνόςraquo (Ψαλμ ΙΓ΄ 3 - Ρωμ γ΄ 12-13)

Πρὸ τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Χρι-στοῦ δὲν ἠδύνατο ὁ ἄνθρωπος νὰ φαντασθῇ τὴν ἀσύλληπτον ἀξίαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου διότι μετὰ τὴν πτῶσιν ἠσθένησε καὶ ἠλλοιώθη

Μόνον οἱ πολὺ φωτισμένοι ἄνθρωποι διῃσθάνθησαν καὶ πρὸ Χριστοῦ τὴν ἀξίαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καὶ εἰς τὴν ἀπορίαν τοῦ Ψαλμῳδοῦ laquoτί ἐστιν ἄνθρωπος ὅτι μιμνήσκῃ αὐτοῦraquo (Ψαλμ Η΄ 5) διεκήρυξαν laquoἠλάττωσας αὐτὸν βραχύ τι παρ᾿ ἀγγέλους δόξῃ καὶ

τιμῇ ἐστεφάνωσας αὐτὸνraquo (ἐἄ 6)Τὴν ὑπερτάτην αὐτὴν ἀξίαν τοῦ

ἀνθρωπίνου προσώπου ἐφανέ-ρωσεν ὁ Θεάνθρωπος Κύριος καί ἔκτοτε ἐπαναλαμβάνουν κατ᾿ ἔτος διακηρύξεις κρατῶν κυβερνήσε-ων καὶ κοινωνικῶν ὁμάδων καὶ διεθνεῖς συμβάσεις ἀναφερόμεναι εἰς τὸν σεβασμὸν τοῦ ἀνθρωπί-νου προσώπου καὶ τὰ δικαιώματα αὐτοῦ

Ἐν τούτοις ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας βλέπομεν καθημερινῶς τὸν χείρι-στον ἐξευτελισμὸν τοῦ ἀνθρωπί-νου προσώπου τὴν ἀτίμωσιν καὶ τὸν διασυρμὸν αὐτοῦ

Ὀφείλομεν λοιπόν ἐὰν θέλω-μεν νὰ εἴμεθα ἄξιοι τῆς δόξης καὶ τιμῆς διὰ τῆς ὁποίας περιέβαλε τὸ ἀνθρώπινον πρόσωπον ὁ laquoδι᾿ ἡμᾶς καθ᾿ ἡμᾶς γενόμενοςraquo Δημι-ουργὸς μας νὰ πράξωμεν πᾶν τὸ δυνατὸν διὰ νὰ παύσῃ ἡ ἐσχάτως διογκουμένη ἐξευτελιστικὴ διὰ τὸ ἀνθρώπινον πρόσωπον συμπερι-φορά

Παρακολουθοῦμεν ἔκπληκτοι

τὸ ἐπαναλαμβανόμενον συνεχῶς

laquoδρᾶμα τῆς Βηθλεέμraquo Διότι περὶ δράματος πρόκειται καὶ ὄχι περὶ χαρμοσύνου γεγονότος ἐφ᾿ ὅσον ἀγνοεῖται ὁ σπαργανούμενος ἐν φάτνῃ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ δημιούργημά Του ὁ ἄνθρω-πος δὲν ἀντιμετωπίζεται ὡς laquoεἰκὼν Θεοῦraquo

Ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας καὶ ἡ θεολογία της διδάσκουν ὅτι ὁ ἄνθρωπος καὶ τὸ ἀνθρώ-πινον σῶμα ἀξιοῦνται πλήρους σεβασμοῦ διότι ἡνώθησαν μὲ τὸν Θεὸν εἰς τὸν σαρκωθέντα Κύριον

Ὅθεν ὀφείλομεν ὅλοι νὰ ἐντεί-νωμεν τὰς προσπαθείας μας διὰ νὰ γίνῃ ὑπὸ πάντων σεβαστὴ ἡ ὑπερτάτη ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου

Μετὰ πολλῆς συνοχῆς καρδίας

καὶ βαθείας θλίψεως τὸ Οἰκουμε-νικὸν Πατριαρχεῖον καὶ ἡ ἡμετέρα Μετριότης παρακολουθοῦμεν τὰ ὁσημέραι ὀγκούμενα κύματα ταῦτα βίας καὶ βαρβαρότητος τὰ ὁποῖα ἐξακολουθοῦν νὰ μαστίζουν διαφό-ρους περιοχὰς τοῦ πλανήτου μας καὶ ἰδιαιτέρως τὴν Μέσην Ἀνατο-

E

Πατριαρχική ἈπόδειξιςΧριστουγέννων

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ndash ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥ-ΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΠΑΡΑ ΤΟΥ

ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ἀδελφοὶ καὶ Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητάlaquoΧριστὸς ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατεraquo

4 Παύλειος Λόγος

λήν καὶ μάλιστα τοὺς γηγενεῖς ἐκεῖ χριστιανούς εἰς τὸ ὄνομα συχνά-κις τῆς θρησκείας

Δὲν θὰ παύσωμεν δὲ νὰ δι-ακηρύττωμεν ἀπὸ τοῦ Ἱεροῦ τούτου Κέντρου τῆς Ὀρθοδοξίας πρὸς πάντας τοὺς ἀδελφοὺς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων καὶ τῶν λοιπῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν τοὺς ἐκπροσώπους τῶν Θρησκειῶν τοὺς Ἀρχηγοὺς Κρατῶν πρὸς πάντα ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως μάλιστα δὲ πρὸς τούς κατόπιν ὑποκινήσεων ἤ μὴ θέτοντας τὴν ἰδίαν ζωὴν αὐτῶν εἰς κίνδυνον διὰ νὰ ἀφαιρέσουν ἀνθρωπίνους ζωάς συνανθρώ-πους - δημιουργήματα καὶ αὐτὰ τοῦ Θεοῦ- καὶ πρὸς πᾶσαν κατεύ-θυνσιν ὅτι οὐδεμία εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξῃ μορφὴ ἀληθοῦς καὶ γνησίας θρησκευτικότητος ἢ πνευ-ματικότητος ἄνευ ἀγάπης πρὸς τὸ ἀνθρώπινον πρόσωπον

Οἱονδήποτε ἰδεολογικόν κοι-νωνικὸν ἢ θρησκευτικὸν μόρφω-μα περιφρονεῖ τὸν κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ πλασθέντα ἄνθρωπον καὶ διδάσκει ἢ ἐπιτρέπει τὸν θάνατον συνανθρώπων μας μάλιστα δὲ μὲ

βάναυσον καὶ πρωτόγονον τρό-πον οὐδεμίαν ἀσφαλῶς ἔχει σχέ-σιν μὲ τὸν Θεὸν τῆς ἀγάπης

Στρέφοντες ἀδελφοὶ καὶ τέκνα

τοὺς ὀφθαλμούς μας εἰς τὴν κρα-τοῦσαν σήμερον ἐν τῷ κόσμῳ κατάστασιν ἀποστρέφομεν τὸ πρόσωπόν μας ἐκ τῶν θλιβερῶν γεγονότων μισαλλοδοξίας καὶ ἐχθρότητος τὰ ὁποῖα μαστίζουν τὴν ἀνθρωπότητα καὶ φθάνουν πλέον διὰ τῶν συγχρόνων μέσων γενικῆς ἐπικοινωνίας εὐχερέστε-ρον εἰς τὰς ἀκοὰς καὶ τὴν ὅρασίν μας προκαλοῦντα τρόμον διὰ τὰ ἐπερχόμενα δεινά καὶ προβάλλο-μεν ὡς ἰσχυρὸν ἀντίδοτον εἰς τὴν σύγχρονον βίαν τὴν καταπλήξα-σαν τοὺς μάγους καὶ τὸν κόσμον laquoἐσχάτην πτωχείανraquo τοῦ Θεοῦ ἡ ὁποία ἐνεργεῖ πάντοτε ὡς ἀγάπη

Αὐτὴ εἶναι ἡ μυστικὴ δύναμις τοῦ Θεοῦ ἡ μυστικὴ δύναμις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἡ μυστικὴ δύναμις τοῦ γένους τῶν χρι-στιανῶν

Ἡ δύναμις ἡ ὁποία νικᾷ καὶ ὑπερβαίνει διὰ τῆς ἀγάπης τὴν

κάθε εἴδους βίαν καὶ κακίανΟὕτως ἀποτιμῶντες κατὰ τὰ

ἐφετεινὰ Χριστούγεννα τὴν κατά-στασιν τῶν ἀνθρωπίνων πραγμά-των εὐχόμεθα ὅπως βιώσωμεν οἱ πάντες τὴν χαρὰν τοῦ ἀπολύτου σεβασμοῦ τῆς ἀξίας τοῦ προσώ-που τοῦ συνανθρώπου καὶ τὴν παῦσιν τῆς βίας κάθε μορφῆς τὴν νίκην ἐπὶ τῆς ὁποίας διὰ τῆς ἀγάπης προβάλλει καὶ προσφέρει ὁ σάρκα λαβὼν laquoμεγάλης Βουλῆς Ἄγγελοςraquo ὁ laquoἌρχων εἰρήνηςraquo καὶ Σωτὴρ ἡμῶν Χριστός

Αὐτοῦ τοῦ τεχθέντος καὶ ἐναν-θρωπήσαντος Κυρίου τῆς δόξης τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἀγάπης ἡ Χάρις καὶ τὸ ἄπειρον Ἔλεος καὶ ἡ εὐδοκία εἴησαν μετὰ πάντων

Χριστούγεννα βιδ΄ + Ὁ Κωνσταντινουπόλεως

διάπυρος πρὸς Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Παύλειος Λόγος 5

Ποιμαντορική ΕγκύκλιοςΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

laquoΧριστός ὁ Θεός δυνάμεις λαθών ὅσας ὑπερκοσμίους ὅσας ἐν γῇ καί ἐνανθρωπήσας ἀνεκτήσατο ἡμᾶςraquo

dagger Π Α Ν Τ Ε Λ Ε Η Μ Ω Νἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καὶ Μητροπολίτης

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας Ναούσης καὶ ΚαμπανίαςΠ ρ ὸ ς τὸν ἱερὸν κλῆρον καὶ τὸν εὐσεβῆ λαὸν τῆς καθrsquo ἡμᾶς θεοσώστου ἐπαρχίας


τό ταπεινό σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ ὑλο-ποιεῖται σήμερα τό σχέδιο τῆς θείας ἀγάπης Ὁ προαιώ-νιος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ γεννᾶται ἐκ λαγόνων παρ-

θενικῶν γεννᾶται ἐκ τῆς Παναγίας Παρθένου Καί δέν γεννᾶται τυ-χαῖα δέν γεννᾶται συμπτωματικά δέν γεννᾶται χωρίς αἰτία καί λόγο Γεννᾶται ἀπό ἀγάπη γιά τό πλάσμα του Γεννᾶται γιά νά ἐκπληρώσει τήν ὑπόσχεσή του κατά τήν ἡμέρα τῆς ἐξώσεως τῶν πρωτοπλάστων ἀπό τόν κῆπο τῆς Ἐδέμ ἐξαιτίας τῆς παρακοῆς Τότε τούς εἶχε παραπλα-νήσει ὁ ὄφις ὑποσχόμενος νά τούς κάνει ὁμοίους μέ τόν Θεό Τώρα laquoκλίνειraquo ὁ ἴδιος ὁ Θεός laquoοὐρανούςraquo καί κατέρχεται laquoἵνα Θεόν τόν Ἀδάμ ἀπεργάσηταιraquo Τώρα κενώνει ὁ ἴδι-ος ὁ Θεός τόν ἑαυτό του laquoἵνα ἡμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσωμενraquo (Β Κορ 89) Τώρα γίνεται ὁ ἴδιος ὁ Θεός ὑπό νόμον laquoἵνα τούς ὑπό νόμον ἐξαγοράσῃ ἵνα τήν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμενraquo (Γαλ 45)

Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ γίνεται ἄνθρωπος γιά χάρη τοῦ ἀνθρώπου Ἀλλά τό μοναδικό καί ἀνεπανάλη-πτο γεγονός δέν συμβαίνει κάτω ἀπό τό φῶς τῶν προβολέων τῆς δημοσιότητος ὅπως συμβαίνει συνήθως γιά τά γεγονότα πού οἱ ἄνθρωποι θεωροῦν σπουδαῖα καί σημαντικά Ἕνας μόνο laquoἀστήρ φα-εινόςraquo πού ἵσταται ἐπάνω τοῦ σπη-λαίου laquoοὗ ἦν τό παιδίονraquo (Ματθ 29) Ἰησοῦς ἀναγγέλλει τό μέγα θαῦμα τήν ἔλευση τοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης στή γῆ

Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ γίνεται

ἄνθρωπος γιά χάρη τοῦ ἀνθρώπου Ἀλλά τό θαῦμα αὐτό δέν ἀναγγέλλε-ται ἀπό τά μέσα μαζικῆς ἐνημερώ-σεως ὅπως συμβαίνει γιά τά συνή-θη κοσμικά γεγονότα Μόνο κάποιοι ποιμένες ἀγραυλοῦντες ἐνημερώ-νονται γι᾽ αὐτό ἀπό τόν ὕμνο τῶν ἀγγέλων laquoΔόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνηraquo (Λουκ 214)

Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ γίνεται ἄνθρωπος γιά χάρη τοῦ ἀνθρώ-που Ἀλλά οἱ ἄρχοντες τοῦ κόσμου καθεύδουν καί ὅταν ξυπνοῦν ἀνη-συχοῦν μήπως χάσουν τήν ἰσχύ καί τήν ἐξουσία τους

Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ γίνεται ἄνθρωπος γιά χάρη τοῦ ἀνθρώπου ἀλλά κάποιοι ἄνθρωποι συνασπί-ζονται καί πάλι μέ τόν ὄφι γιατί νομίζουν ὅτι μποροῦν νά τόν ἐξο-ντώσουν ὥστε νά μήν χάσουν τή δυναμή τους γιατί δέν μποροῦν νά ἀντιληφθοῦν καί νά κατανοήσουν ὅτι ἡ δική του δύναμη βρίσκεται στήν ἀγάπη Ἀπό ἀγάπη laquoλαθών τίκτε-ται ὑπό τό σπήλαιονraquo Ἀπό ἀγάπη κρύβει τή λάμψη τῆς Θεότητός του γιά νά μήν τρομάξει τό πλάσμα του Ἀπό ἀγάπη ἔρχεται ὡς ἀδύναμο βρέφος καί ὄχι ὡς Θεός ἰσχυρός καί παντοδύναμος στόν κόσμο Ἡ φαινομενική του ἀδυναμία εἶναι ἀπόδειξη τῆς δυνάμεως τῆς ἀγάπης του καί εἶναι αὐτή πού νικᾶ τίς δυνά-μεις laquoὅσας ὑπερκοσμίους καί ὅσας ἐν γῇraquo Διαφεύγει τήν προσοχή τους ἀλλά ἐπιτυγχάνει τόν σκοπό του νά λυτρώσει τόν ἄνθρωπο Διαφεύγει τήν προσοχή τους καί τούς laquoἐξα-πατᾶraquo γιά νά σώσει τό πλάσμα του τό ὁποῖο ἐξαπάτησε ὁ ὄφις καί τό ὁδήγησε στήν ἀπώλεια

laquoΧριστός ὁ Θεός δυνάμεις λα-θών ὅσας ὑπερκοσμίους ὅσας ἐν

γῇ καί ἐνανθρωπήσας ἀνεκτήσατο ἡμᾶςraquo

Ἀδελφοί μου ἄν τά γεγονότα καί οἱ ἐξελίξεις πού συμβαίνουν γύρω μας μᾶς ἀνησυχοῦν καί μᾶς φοβί-ζουν ἄν νομίζουμε ὅτι κάποιες ἐπί-γειες καί ὑπερκόσμιες δυνάμεις ἐπη-ρεάζουν ἀρνητικά καί καθορίζουν τίς τύχες τοῦ κόσμου καί τῶν ἀνθρώ-πων τό μήνυμα τῆς σημερινῆς ἑορτῆς τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ εἶναι μήνυμα χαρᾶς καί αἰσιοδοξίας εἶναι μήνυμα ἐλπίδος γιά ὅσους πι-στεύουν στόν Χριστό καί γιά ὅσους σπεύδουν μέ ἀγάπη καί σεβασμό νά προσκυνήσουν τό μέγα θαῦμα τῆς θείας ἀγάπης στό ταπεινό σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ Καί τό μήνυμα αὐτό μᾶς τό μεταδίδει ὁ στίχος τοῦ κανό-νος τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Μελωδοῦ laquoΧριστός ὁ Θεός δυνάμεις λαθών ὅσας ὑπερκοσμίους ὅσας ἐν γῇ καί ἐνανθρωπήσας ἀνεκτήσατο ἡμᾶςraquo Καμία δύναμη δέν μπορεῖ νά κατισχύσει τή δύναμη τοῦ Θεοῦ Ὅτι καί ἐάν ἐπινοήσουν οἱ ἄρχοντες τοῦ κόσμου καί οἱ ἄρχοντες τοῦ σκό-τους ὁ ἐνανθρωπήσας Χριστός ἔχει ὑπερισχύσει καί θά ὑπερισχύσει γιά χάρη ὅσων τόν πιστεύουν καί ἀπο-δέχονται τή σωτηρία του γιά χάρη μας ἀδελφοί μου

Διάπυρος πρός τόν διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν ἑαυτόν κενώσαντα Χριστόν εὐχέτης

dagger Ὁ Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων


Σ


ύμφωνα με την Ορθόδοξη πνευμα-τική ζωή οι πιστοί δεν εξαντλούν τη ζωή τους μέσα στα όρια του καλού και του κακού της αυ-τόνομης και τυπο-ποιημένης ηθικής

των θρησκευτικών καθηκόντων αλλά όλη η ζωή τους διαδραματίζεται ανά-μεσα στη μετάνοια και την αμετανοη-σία Δεν θα πρέπει να μας σκανδαλίζει το γεγονός ότι τα έργα του Παπαδια-μάντη είναι γεμάτα απὸ αμαρτωλούς Περιγράφονται άσωτοι άθεοι βλά-σφημοι κλέφτες φιλόδοξοι λαίμαργοι μέθυσοι άδικοι υποκριτές φθονεροί ιερόσυλοι φονιάδες και αυτόχειρες ακόμη Για τους πνευματικούς μας Πατέρες η πτώση στην αμαρτία είναι η τραγωδία του ανθρώπου ο τραυμα-τισμός του ανθρώπου μια ασθένεια πνευματική και σωματική η θεληματι-κή κατάφαση στο θάνατο Για αυτό το λόγο ο Παπαδιαμάντης αναγνωρίζει την Εκκλησία ως θεραπευτήριο των ανθρώπων δια της μετανοίας Η θρησκεία στον Παπαδιαμάντη δεν λει-τουργεί ποτέ εκφοβιστικά ή εκδικητικά Η θρησκεία λειτουργεί λυτρωτικά ως φορέας αποδοχής και συντροφικότη-τας Ο Παπαδιαμάντης την Εκκλησία την διακηρύσσει ως φιλόστοργη μη-τέρα και πηγή πάσης παραμυθίας Σε όλα τα έργα του φαίνεται διάχυτη αυτή η ευσπλαχνία του Θεού προς τον άν-θρωπο Την Χριστίνα πχ την δασκά-λα που ζούσε χωρίς στεφάνι την βλέ-

πει με συμπάθεια γιrsquo αυτό στο τέλος του διηγήματός του γράφει γιrsquo αυτήν laquoΑλλrsquo Εκείνος όστις ανέστη ldquoένεκα της ταλαιπωρίας των πτωχών και του στε-ναγμού των πενήτωνldquo όστις εδέχθη της αμαρτωλής τα μύρα και τα δάκρυα καὶ τού ληστού το Μνήσθητί μου θὰ δεχθή και αυτής της πτωχής την μετά-νοιαν και θα της δώσῃ χώρον και τό-πον χλοερὸν καὶ άνεσιν καὶ αναψυχὴν εις την βασιλείαν Του την αιωνίανraquo Ακόμη και για τη Φόνισσα την Φρα-γκογιαννού που καταδιωκόμενη από δύο άνδρες για τα εγκλήματα που έκα-νε και στην προσπάθειά της να ανέβη τον βράχο του αγίου Σώστη πνίγηκε την αφήνει στην κρίση της Θείας Δι-καιοσύνης γράφοντας laquoΗ γραία Χα-δούλα εύρε τον θάνατον εις το πέραμα του Αγίου Σώστη εις τον λαιμόν τον ενώνοντα τον βράχον του ερημητηρίου με την ξηράν εις το ήμισυ του δρόμου μεταξύ της θείας και της ανθρωπίνης δικαιοσύνηςraquo Δικαιολογημένα γράφει για τον ανθρωπιστή Παπαδιαμάντη ὁ Γιάννης Τσαρούχης laquoΟ Παπαδιαμά-ντης κάτω απὸ τὸ ήσυχο πνεύμα του κάτω απὸ τὴν γαλήνη τὴν στηριγμένη στὴν χριστιανικὴ ορθόδοξη πίστη είναι πολύ πιὸ τραγικός είναι πολύ πιὸ Ευρωπαίος στὶς ανησυχίες απὸ πολ-λοὺς ευρωπαΐζοντες οι οποίοι σήμερα δὲν θὰ έκαναν ούτε γιὰ τὰ επαρχιακὰ φύλλα μὲ τις επαναστατικὲς τους ιδέες καὶ μὲ τις πρωτοτυπίες τουςraquo

Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Θεολο-γία το γεγονός της μετάνοιας δεν είναι δυνατό να αντικειμενοποιείται στις

διαστάσεις μιας απρόσωπης συνταγής ή τακτικής αλλά παραμένει πάντοτε το ενδεχόμενο προσωπικής ανακαλύ-ψεως Η συνάντηση με το Χριστό δεν πραγματοποιείται ως αποτέλεσμα της θρησκευτικής πορείας του ανθρώπου αλλά ως φωτισμός στο πέλαγος της αποτυχίας του Συγκλονιστική είναι η περιγραφή από τον Παπαδιαμάντη της ειλικρινούς εξομολογήσεως της αδελφής Αγάπης στον Γέροντα Αμ-μούν που τόσο πολύ διέφερε ποιοτικὰ απὸ τὶς αμέτρητες τυπικὲς εξομολο-γήσεις ποὺ ο Γέρων Πνευματικός είχε δεχθεί καὶ ποὺ έκαμε καὶ τὸν ίδιο νὰ διερωτάται αν καὶ αυτός εξωμολογήθη ποτὲ μετrsquo αληθούς καὶ ανυποκρίτου ειλικρινείας πρὸς τὸν πνευματικὸν αυτού πατέρα Ταυτόχρονα η απαλλα-γή από την αμαρτία και η συγχώρεση δεν είναι ένα ατομικό ζήτημα μιας δικανικής τακτοποίησης μεταξύ Θεού και ανθρώπου εξαιτίας της προσβο-λής της αγιότητας του Θεού όπως στην ρωμαιοκαθολική εκκλησία ή μια σχέση ατομική μεταξύ Θεού και ανθρώπου χωρίς μεσάζοντες ιερείς όπως στις προτεσταντικές εκκλησίες οι οποίες απορρίπτουν το μυστήριο της εξομολόγησης αλλά αποτελεί ένα εκκλησιολογικό γεγονός και όχι ατομι-κό γεγονός Όπως η αμαρτία που είναι αποξένωση από το Θεό και από την εκκλησιαστική κοινότητα έχει άμεσες επιπτώσεις σε όλο το εκκλησιαστικό σώμαmiddot κατά τον ίδιο τρόπο και η συγ-χώρεση αφορά όλο το εκκλησιαστικό σώμα είναι επανένταξη στο Σώμα Χριστού Αυτό το βλέπουμε στο διή-

Η ΡΩΜΑϊΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΣΤΟ ΗΘΟΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΩΝ

Σ

του Αρχιμ Θεοφίλου ΛεμοντζήΒ΄ μέρος

laquoΜε γεμίζει αγαλλίαση και δέος η σκέψη ότι η ύστατη επιβίωση του ελ-ληνικού τραγικού χορού χαμένου από κάθε άλλη τέχνη συναντάται στη Θεία Λειτουργία όταν ο ψάλτης απαντά στον ιερέαraquoOscar Wilde rdquoDe profundisraquo



γημα του Παπαδιαμάντη laquoΟ Αλιβάνι-στοςraquo όπου η Μολώτα θεωρούσα τον εαυτό της υπαίτιο για την αποκοπή του μπαρμπα-Κόλια από την Εκκλησία και την κοινωνία του χωριού προσφεύ-γει και εξομολογείται το αμάρτημά της στην φίλη της Αφέντρα και ο Παπα-διαμάντης συνεχίζει αναφέροντας τα εξής

laquoΗ Αφέντρα ενόησεν αμέσως την απλοϊκήν ευσυνειδησίαν της γραίας

ndash Ε καλά είπεmiddot να που τον ηύρες τώρα στην Ανάστασι Ώρα του Ασπα-σμού της αγάπης είναι Να σχωρε-θής να το πης του παπά και θα σrsquo αφήση να μεταλάβης

Η Μολώτα ηκολούθησε κατά γράμ-μα την συμβουλήν τής Αφέντρας Εισήλθεν εις τον ναόν ησπάσθη το Ευαγγέλιον και την Ανάστασιν είτα εζήτησε συγχώρησιν από τον Κόλιαν

Ακολούθως την ώραν του Κοινω-νικού επλησίασε μαζύ με τας άλλας γυναίκας εις την βορείαν πύλην του ιερού όπου ο ιερεύς ανέγνωσεν επί των κεφαλών των την συγχωρητικήν ευχήν ενώ ο μικρός ψάλτης εμινύριζε το ldquoΣώμα Χριστού μεταλάβετεrdquoraquo

Είναι φανερό λοιπόν ότι το Ορθό-δοξο πνευματικό ήθος διατρέχει το έργο πολλών νεοελλήνων Ο Τσαρού-χης έλεγε laquoείμαι χριστιανός και γιrsquo αυτό είμαι ανθρωπιστήςraquo και ο Μάνος Χατζιδάκις έγραψε laquoΟ Τσαρούχης εί-ναι χριστιανός όχι γιατί πηγαίνει στην εκκλησία αλλά γιατί ξέρει να στέκεται μέσα σrsquo αυτήν με την άνεση ενός παπά και με την αγιότητα ενός μικρού παιδιούraquo Eίναι γνωστή η βαθιά έλξη που ασκούσε στον Τσαρούχη (1910-1989) το Άγιον Όρος όπου ndash αν και άρρωστος σοβαρά ndash έφτανε ως απλός προσκυνητής τις παραμονές της Με-γάλης Εβδομάδας για να παρακολου-θήσει τις ολονύχτιες ακολουθίες Το μοναστικό τυπικό τον ενθουσίαζε Οι αργόσυρτες βυζαντινές μελωδίες τον γοήτευαν Τα τελευταία χρόνια όταν επισκεπτόταν το Άγιο Όρος έμενε στο Ι Κουτλουμουσιανό Κελί Αγίου Νικο-λάου Χαλκιά του Γέροντα Ιερόθεου Ο Προηγούμενος Βασίλειος Ιβηρίτης αναφέρει για τον ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη τα εξής laquoΟ Τσαρούχης δεν ήταν ένας απλός καλλιτέχνης ή στοχα-στής Τέτοιους έχουμε πολλούς Ήταν πνευματικός άνθρωπος με την αληθι-νή σημασία του όρου Και σε μια απλή του φράση περιέκλεισε και απεκάλυψε όλο το πνευματικό του μεγαλείο και τη

δύναμη umlΌταν τον ρώτησαraquo συνεχίζει ο Γέροντας Βασίλειος laquoαν ευτύχησε στη ζωή του είπε ldquoΤώρα με τα γερά-ματα και τη αρρώστια νοιώθω ευτυχι-σμένος γιατί βρήκα αυτό που ζητού-σα Όταν ήμουν νέος ήμουν δυστυ-χής γιατί έψαχνα όλα αυτά και δεν τα εύρισκαrdquo Αυτό είναι το επαναστατικό και γαλήνιο του Τσαρούχη που πήρε από την Ορθόδοξη Εκκλησία Για να απαντήσει έτσιraquo συνεχίζει ο Γέροντας Βασίλειος ερμηνεύοντας την φράση του Τσαρούχη laquoσημαίνει ότι είχε δύ-ναμη που ανατρέπει την καθεστηκυία τάξη της φθοράς και φέρνει τα πάνω κάτω Συνήθως λέγεται ότι ldquoτο παν εί-ναι η υγείαrdquo Επίσης ότι ldquoτο γήρας ουκ έρχεται μόνονrdquo αλλά συνοδεύεται με πολλά δεινά που οδηγούν στον θά-νατο Αυτό ουσιαστικά είναι υποδού-λωση στη μοίρα και ηττοπάθεια Αλλά ούτε για την Εκκλησία ούτε για τον Τσαρούχη είναι έτσι τα πράγματα Η υγεία είναι σημαντικό αγαθό αλλά δεν είναι το παν Και το γήρας ουκ έρχεται μόνον αλλά φέρνει μαζί του ndashγιrsquo αυ-τούς που ζητούν τα τίμια- την ευτυχία που δεν περιγράφεταιraquo

Πέρα από τις παραπάνω επισημάν-σεις ο Ορθόδοξος πολιτισμός μας έτσι όπως ενυλώνεται στην καλλιτεχνι-κή δημιουργία διαπνέει και την ελληνι-κή καλλιτεχνική έκφραση Το δημοτικό τραγούδι είναι ενδεικτικό της ζύμωσης του ελληνικού λαού με την εκκλησια-στική παράδοσή του αλλά και της κα-θολικότητας της συνείδησής του αφού διασώζει σrsquo αυτήν αβίαστα τη μνήμη όλης της ιστορίας του προχριστιανι-κής και χριστιανικής Ο Χρόνης Αηδο-νίδης υποστηρίζει πως η ελληνική μας μουσική μοιάζει με ένα δέντρο που έχει δυο μεγάλα κλαδιά το ένα είναι η δημοτική μας λαϊκή μουσική και το άλλο η βυζαντινή ή αλλως πως τα δύο αυτά είδη της μουσικής μας παράδο-σης μοιάζουν με δίδυμες αδελφές που έχουν σίγουρα πολλές ομοιότητες Δεν είναι τυχαίο που στα λίγο παλαιότερα χρόνια την εποχή που η ζωή στο χω-ριό ήταν το βασικό κοινωνικό μοντέλο τα γλέντια και τα πανηγύρια γίνονταν στο προαύλιο της Εκκλησίας αμέσως μόλις ολοκληρωνόταν κάποια σχετική Ακολουθία (λχ γάμου ή βάπτισης) ή η Θεία Λειτουργία Ομοιότητες που μπορούμε να επισημάνουμε μεταξύ δημοτικού τραγουδιού και βυζαντινής μουσικής είναι όσον αφορά τον τρόπο γραφής που είναι η παρασημαντική η οποία βασίζεται στην αρχαία μουσική σημειογραφία Στη Βυζαντινή Μουσική ακολουθείται με κάποιες παραλλαγές για κάποια μέλη η λεγόμενη Πυθα-

γορική Οκτάχορδος την οποία όπως φανερώνει και το όνομά της εφηύρε ο αρχαίος φιλόσοφος μαθηματικός και μουσικός Πυθαγόρας Οι 8 ήχοι της Βυζαντινής Μουσικής (τους οποίους με κάποιες παραλλαγές ανάλογα με την περιοχή ακολουθούν και τα δημο-τικά τραγούδια) συστηματοποιήθηκαν κατά βάση από τον Αγ Ιωάννη το Δα-μασκηνό μετά από αναμόρφωση των αρχαίων ήχων

Το βυζαντινό μέλος δεν επηρέασε μόνο το δημοτικό τραγούδι αλλά και τη νεότερη καλλιτεχνική δημιουργία Στην ιστοσελίδα του Εθνικού Ωδείου διαβά-ζουμε τα εξής laquoΗ Βυζαντινή Εκκλησι-αστική Μουσική έλκει την καταγωγή της από την αρχαία ελληνική μουσική Αναμφίβολα η Βυζαντινή Εκκλησιαστι-κή μουσική που επιβιώνει μέχρι σή-μερα σε όλες τις εκκλησίες του γένους επηρέασε τόσο την Δημοτική παράδο-ση όσο και το Ρεμπέτικο και Λαϊκό μας τραγούδι Μεγάλοι επίσης συνθέτες όπως οι Μίκης Θεοδωράκης Γιάννης Μαρκόπουλος Ξαρχάκος κα παρα-δέχονται ότι έχουν επηρεαστεί από την Βυζαντινή Μουσικήraquo Πράγματι το 1968 ο Μίκης Θεοδωράκης μάθαινε βυζαντινή μουσική όπως ο ίδιος είπε σε ομιλία του στη Ζάτουνα Αρκαδίας το 2006 ldquohellipεδώ στον ίδιο χώρο στον Ναό της Παναγίας πριν 38 χρόνια μαθήτευσα την Βυζαντινή μουσική με Δάσκαλο τον Ιερομόναχο πατέρα Θε-οδόσηrdquo ανέφερε laquoΤο Βυζάντιο ο Σο-λωμός ο Καβάφης είναι πραγματική αφιέρωση στο μεγαλύτερο επίτευγμα του ελληνικού κόσμουraquo γράφει ο Θεο-δωράκης στην ανατομία της μουσικής Ο ίδιος ο συνθέτης εξηγεί τις επιρροές της Βυζαντινής Μουσικής στο τρίτο μέρος της laquoΚατάστασης Πολιορκίαςraquo που περιέχει τη μελωδία του laquoΗ ζωή εν τάφωraquo Είναι οι κλίμακες της βυζα-ντινής δημοτικής λαϊκής μουσικής που φτιάχνουν τις μελωδίες του Θεοδωρά-κη οι σύνθετοι ρυθμοί της ελληνικής δημοτικής μουσικής η τετραχορδική μέθοδος σύνθεσης η δυτικοευρωπα-ϊκή τεχνική σύνθεση και η αρχαία και σύγχρονη ποίηση Σε κάθε μία απrsquo τις τέσσερις δημιουργικές του περιό-δους ο Θεοδωράκης συνθέτει μείζονα συμφωνικά έργα μέσα στα οποία χρησιμοποιεί τις ελληνικές παραδό-σεις αντλώντας από τη βυζαντινή την δημοτική και την αστική μουσική Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μάνος Χα-τζιδάκις ηγήθηκαν της επανάστασης του ελληνικού τραγουδιού μέσα από την οποία θα αναγεννιόταν καθαρή η ελληνική μουσική έχοντας πια τις ρίζες της στη βυζαντινή δημοτική και


λαϊκή μας παράδοση και όχι στις ξενό-φερτες επιρροές Ο Σεφέρης Ελύτης Γκάτσος Σικελιανός Τσαρούχης λει-τούργησαν ως μέντορες τους Ο Μά-νος Χατζιδάκις συνδυάζει στοιχεία από πέντε διαφορετικές πολιτισμικές ταυτό-τητες α) την αστικο-λαϊκή μουσική της Κωνσταντινούπολης β) τη βαλκανική λαϊκή μουσικήγ) την ελληνική λαϊκή και παραδοσιακή μουσική δ) το βυζα-ντινό μέλος και ε) την ελληνική αστική σύγχρονη ποίηση Ο μακαριστός κα-θηγητής Ν Ματσούκας σχολιάζοντας το τραγούδι laquoΗ μπαλάντα του Ούριraquo σε στίχους Νίκου Γκάτσου και μουσική του Μάνου Χατζιδάκη επισημαίνει την επιρροή της Ορθόδοξης πνευματικό-τητας στις σύγχρονες καλλιτεχνικές δημιουργίες αναφέροντας τα εξής laquoΗ μπαλλάντα του Ούρι σε στίχους Νίκου Γκάτσου και μουσική του Μάνου Χατζιδάκη πέρα από την απαράμιλλη αισθητική δόνηση που προσφέρει στον καθένα αποτελεί μια ποιητική και μουσική δημιουργία με συνταρακτικές μεταφυσικές προεκτάσεις Προσωπικά ndash και αυτό αποτελεί αυστηρά προσω-πική μου κρίση ndash μόνο στα περιώνυμα ιδιόμελα του Ιωάννη του Δαμασκηνού βρήκα μια τέτοια τραγική αλήθειαraquo Τέλος πρέπει να σημειώσουμε ότι και οι μουσικές ρίζες του ρεμπέτικου τρα-γουδιού ανάγονται στη βυζαντινή μου-σική και στο δημοτικό τραγούδι του ελ-ληνικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας και των νησιών του Αιγαίου Μάλιστα ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πει για την επιρροή της βυζαντινής μουσικής laquoΠάνω σrsquo αυτούς τους ρυθμούς χτίζε-ται το ρεμπέτικο τραγούδι του οποίου παρατηρώντας τη μελωδική γραμμή διακρίνομε καθαρά την επίδραση ή καλύτερα την προέκταση του βυζα-ντινού μέλους Όχι μόνο εξετάζοντας τις κλίμακες που από το ένστιχτο των λαϊκών μουσικών διατηρούνται αναλ-λοίωτες μα ακόμη παρατηρώντας τις πτώσεις τα διαστήματα και τον τρόπο εκτέλεσης Όλα φανερώνουν την πηγή που δεν είναι άλλη από την αυστηρή και απέρριτη εκκλησιαστική υμνωδίαraquo

Ένα άλλο πεδίο καλλιτεχνικής έκ-φρασης είναι η ζωγραφική και αυτό το οποίο είναι αναγνωρισμένο από όλους είναι ότι πολλοί διακεκριμένοι Έλληνες ζωγράφοι αναζήτησαν στο Βυζάντιο πρότυπα για να τα laquoμπολιάσουνraquo με το πνεύμα και τις τεχνικές των νεότε-ρων κινημάτων Αυτό ήταν άλλωστε και το περιεχόμενο της έκθεσης με τίτλο ldquoΙστορώντας την υπέρβαση ndash Από την παράδοση του Βυζαντίου στη νεώτερη τέχνηrdquo που οργάνωσε για

το 2013 το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο Η βυζαντινή τέ-χνη σε όλες της τις εκφάνσεις είναι δεδομένο ότι επηρέασε τη νεώτερη και τη σύγχρονη εικονογραφική ιστο-ριογραφία με πλείστα εικονιστικά και τεχνοτροπικά στοιχεία με τον τρόπο που και η εκκλησιαστική ποίηση και υmicroνολογία τροφοδότησε τη νεώτερη λογοτεχνική έκφραση και η ψαλτική βυζαντινή microουσική τα νεώτερα microουσι-κά ακούσmicroατα ιδιαίτερα της Ανατολής Οι έντονες χρωmicroατικές κλίmicroακες οι γραmicromicroικές εκτελέσεις και τα γεωmicroε-τρικά microοτίβα η microετωπική διάταξη των microορφών η απουσία τρίτης διάστασης η σχηmicroατοποιηmicroένη γεωmicroετρίζουσα πτυχολογία οι στερεοmicroετρικοί όγκοι και η κατανοmicroή τους στον χώρο είναι χαρακτηριστικά της βυζαντινής αγιο-γραφίας που ως προδροmicroικά ζωγραφι-κά στοιχεία ευθέως παραπέmicroπουν σε θεmicroελιακές αρχές νεώτερων και σύγ-χρονων εικαστικών ρευmicroάτων όπως του Υπερρεαλισμού Είναι στοιχεία τα οποία επινοήθηκαν για να επιτευχθεί η καθαρά αισθητική πληρότητα της εικό-νας και να ιστορηθεί το ζητούmicroενο που είναι η αγιοπνευmicroατική θεώρηση των εικόνων του κόσmicroου όπως το εκφρά-ζει η Ορθόδοξη εικονογραφία

Πρώτος απrsquo όλους ο δάσκαλος του Εγγονόπουλου και του Τσαρούχη ο Φώτης Κόντογλου ενσωμάτωσε στο πρόσωπό του το ήθος τού αυθεντικού Ρωμιού και το μετάγγισε με την ζω-γραφική του τέχνη του στην αποπρο-σανατολισμένη ελλαδική πραγματικό-τητα τού μεσοπολέμου Μπόλιασε την αγριελιά τού νεοελληνικού κράτους με την καλιέλαιον τής Ορθόδοξης ρω-μιοσύνης της καθrsquo ημάς Ανατολής laquoΗ βυζαντινή τέχνη είναι η πιο κοντινή σε μας μορφή της ελληνικής τέχνηςraquo είχε πει ο Νίκος Εγγονόπουλος Ο Φώτης Κόντογλου μύησε τον Νίκο Εγγονό-πουλο στην υπερβατικότητα της βυζα-ντινής τέχνης δηλαδή της δυνατότη-τας να ξεπερνά τις συμβατικότητες της φυσικής πραγματικότητας που ήταν και το ζητούμενο του υπερρεαλισμού Έτσι ο Εγγονόπουλος έλυσε το πρό-βλημα του υπερρεαλισμού μέσω της Βυζαντινής Τέχνης Αναφέρει ο Εγγο-νόπουλος για τον Κόντογλου τα εξής laquoΉταν ένας μεγάλος Δάσκαλος Δάσκαλος του Ελληνισμού και δά-σκαλος της Βυζαντινής ζωγραφικής Η Βυζαντινή ζωγραφική σε τελευταία ανάλυση είναι η Ελληνική ζωγραφι-κήraquo και προσθέτει για τον εαυτό του τα εξής laquoΔεν συνέχισα βέβαια για πολύ την εκκλησιαστική ζωγραφική

όμως τα βυζαντινά στοιχεία είναι εμ-φανέστατα σε όλη μου τη δουλειάraquo Η τεχνική του είναι βυζαντινή επί το πλείστον Συνδυάζει τη γραμμική προοπτική με την προοπτική της βυζαντινής ζωγραφικής Η ζωγρα-φική του είναι ανθρωποκεντρική και έντονα ελληνοκεντρική Τα θέμα-τα του τα αντλεί από τους τρείς έν-δοξους σταθμούς της Ελλάδας α) το Βυζάντιο β) την ελληνική Επανάστα-ση του 1821 και γ) την ελληνική μυθολογία Ο Εγγονόπουλος λάτρευε το ελληνικό φως και laquoη ελληνική η βυ-ζαντινή ζωγραφιά αναπνέει αδέσmicroευτη και αποπνέει ανεmicroελιά και λεβεντιά Είναι σαν την Ορθοδοξία που microετέχει στο πνεύmicroα του Πλάτωναraquo επεσήμα-νε χαρακτηριστικά Επίσης και στο έργο του Κωνσταντίνου Παρθένη στις αλληγορικές και θρησκευτικές συνθέ-σεις του συγχωνεύονται επιδράσεις από την Αρχαιότητα το Βυζάντιο και τα νεότερα ρεύματα

Από όλα τα παραπάνω που ανα-φέραμε γίνεται κατανοητό λοιπόν γιατί ο μακαριστός ιστορικός Στήβεν Ράνσιμαν κάλεσε τους Έλληνες να κρατήσουν την Ορθόδοξη ταυτότητά τους για να έχουν μέλλον και πολιτι-σμική παρουσία και στον 21ο αιώνα διότι σε τελική ανάλυση αλλοτρίωση από την Ορθόδοξη παράδοση σημαί-νει αλλοτρίωση από τα έργα της νεο-ελληνικής διανόησης εκρίζωση από την ψυχή του λαού του Καβάφη του Χατζιδάκι του Ελύτη και του Παπαδια-μάντη Η προσπάθεια εκρίζωσης της Ορθόδοξης παράδοσης ισοδυναμεί με προσπάθεια εκρίζωσης του δημοτικού αλλά και του ρεμπέτικου τραγουδιού τη διαγραφή της μουσικής του Μ Θεοδωράκη Αλλοτρίωση από τη πα-ράδοσή μας σημαίνει να πετάξεις στον κάλαθο των αχρήστων τους πίνακες του Τσαρούχη και του Εγγονόπουλου Όλοι αυτοί οι πνευματικοί άνθρωποι μελέτησαν τα κείμενα της παράδοσης μας Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι ο ποιητής από την Θεσσαλονίκη Ντίνος Χριστιανόπουλος απέδωσε στην νεοελληνική ύμνους του Ιωάννου Δαμασκηνού


το ευχαριστιακό δείπνο της θείας λειτουργίας υπάρχει το ουσιαστικότερο τμήμα αυτής που ονομάζεται laquoη Αγία Αναφοράraquo Όλα όσα προηγήθηκαν από την έναρξη της θείας λειτουρ-γίας με το laquoευλογημένη

η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματοςraquo δεν είναι παρά στάδια προετοιμασίας για την Αναφορά Λέγεται έτσι γιατί η θυσία αναφέρεται προς τον Θεό Τα τίμια δώρα ο άρτος και ο οίνος ως εκ της κτιστής δημιουργίας προερχόμενα δεν προσκομίζονται μόνο στο επίγειο θυσιαστή-ριο για καθαγιασμό αλλά laquoαναφέρονταιraquo ανυψώνονται στο ουράνιο θυσιαστήριο της Βασιλείας του Θεού της οποίας laquoοντολογική εικόναraquo είναι η θεία λειτουργία

Στο τμήμα αυτό της Αγίας Αναφοράς το οποίο αρχίζει με το laquoΆξιον και Δίκαι-ονraquo μέχρι την εκφώνηση laquoκαι έσται τα ελέηraquo εμπεριέχεται και το σημείο όπου αναγινώσκεται η πολύ σημαντική ευχή της Αγίας Αναφοράς η οποία αρχίζει με τη δο-ξολογική ευχαριστία προς τον Θεό Πατέρα για όλα τα αγαθά φανερά και αφανή που μάς έδωκε διότι μας δημιούργησε laquoεκ του μηδενόςraquo και μας ανέστησε πάλι μετά την πτώση μας χαρίζοντάς μας την μέλλουσα Βασιλεία Ακόμη γιατί μας αξιώνει να τελού-με τη θεία Λειτουργία μολονότι παρίστανται πλησίον του λειτουργού χιλιάδες και μυριά-δες άγγελοι Έτσι οι δύο κόσμοι ο αγγελι-κός και ο ανθρώπινος ενώθηκαν και κατά τον Ιερό Χρυσόστομο laquoκοινήν την ευφημίαν εποιήσαντοraquo

Μέσα στο τμήμα της Αγίας Αναφοράς περιλαμβάνεται και η επίκληση του Παναγί-ου και τελεταρχικού Πνεύματος προκειμέ-νου να τελεσθεί ο καθαγιασμός η μεταβολή των υλικών τιμίων δώρων σε σώμα και αίμα Χριστού Προηγείται όμως σrsquo αυτό το θεσπέσιο και σωτήριο ευχαριστιακό δείπνο της θείας Λειτουργίας η σύντομη εκφώνηση - πρόταση του λειτουργούντος ιερέως laquoΤα σα εκ των σων σοι προσφέροντες κατά πά-ντα και δια πάνταraquo Η θεολογικότατη αυτή φράση σημαίνει πως αυτά που προσφέ-ρουμε ως τίμια δώρα δηλαδή ο άρτος και ο οίνος για να γίνουν σώμα και αίμα Χριστού δεν είναι παρά αυτά που ο ίδιος ο Δημιουρ-γός μας χάρισε Εκείνος κάποτε από αγάπη μας τα προσέφερε ως δώρα και ευλογία για να ζήσουμε Και εμείς τώρα τα προσφέρου-

με ως ευχαριστία κι εκείνος πάλι θα μας τα αντιπροσφέρει ως σώμα και αίμα Χριστού πλέον για να ζήσουμε πνευματικά και οντο-λογικά ενωμένοι μαζί Του Έτσι ασφαλώς καταξιώνεται και εκπληρώνεται ο σκοπός της υλικής δημιουργίας Προσφερόμενη αγιάζεται ευλογείται μεταμορφώνεται Μαζί με τον άνθρωπο ανυψώνεται στο υπερου-ράνιο θυσιαστήριο και αποκαθίσταται στην αρχαία παραδείσια κατάσταση

Όταν λοιπόν ο ιερεύς εκφωνεί τη φράση laquoτα σα εκ των σωνhellipraquo καθίσταται και ιερεύς - λειτουργός όλης της κτίσεως ο οποίος αναφέρει δηλαδή προσφέρει τα τίμια δώρα στο Δημιουργό Θεό για να συντελε-σθεί εν Αγίω Πνεύματι η οντολογική μετα-βολή του άρτου και του οίνου αντίστοιχα σε δεσποτικό σωτήριο και λυτρωτικό σώμα και αίμα Χριστού

Η μεταβολή όμως αυτή προϋποθέτει την ύπαρξη των υλικών τιμίων δώρων τα οποία η ευχαριστιακή κοινότητα προσφέρει στον λειτουργό ιερέα για να τελεσθεί το μυ-στήριο της θείας ευχαριστίας

Τα τίμια δώρα ο ένζυμος άρτος ο οποί-ος κατά την ορθή και όμορφη παράδοσή μας ονομάζεται laquoπρόσφοροraquo καθώς και ο οίνος το νάμα αποτελούν τα υλικά στοιχεία της κτιστής δημιουργίας τα οποία αντιπρο-σφέρονται αντιδωρίζονται κατά την Αγία Αναφορά για να laquoλειτουργηθούνraquo να καθα-γιασθούν και εν Αγίω Πνεύματι να μεταβλη-θούν στο ζωηφόρο σώμα και το πανακήρα-το αίμα του αναστάντος Χριστού

Τα υλικά στοιχεία για να παρασκευασθεί ο άρτος το ψωμί της κοινότητος και ο οίνος προέρχονται από την κτιστή δημιουρ-γία Το ευλογημένο σιτάρι που παράγεται από την καλλιεργημένη γη γίνεται αλεύρι και με το νερό και το αλάτι ζυμώνεται από τους μοναχούς στα μοναστήρια και από τις ευλαβείς γυναίκες στις ενορίες για να ψηθεί και να γίνει ένζυμος άρτος προσφέρομενος (αναφερόμενος λειτουργικά) laquoεξ όλης της ευχαριστιακής κοινότητοςraquo στην Εκκλη-σία για το μυστήριο της θείας ευχαριστίας προκειμένου να μεταβληθεί σε laquoάρτο ζωής αιωνίουraquo Αλλά και ο οίνος το νάμα παρα-σκευάζεται από τα γεννήματα της αμπέλου που με αγάπη ο αμπελουργός καλλιεργεί και φροντίζει στο χώμα της γης για να καρ-ποφορήσει και να laquoφέρει καρπόν πολύνraquo οπότε προσφέρεται για να μεταβληθεί εν Αγίω Πνεύματι εντός του μυστηρίου της τελουμένης θείας Λειτουργίας σε laquoαίμα Χρι-

στού αίμα ζωής αιωνίουraquoΣτην τελετουργία του μυστηρίου της θεί-

ας ευχαριστίας γίνεται και χρήση του υλικού στοιχείου του ύδατος τόσο κατά τη μείξη αυτού με τον οίνο στην ιερά πρόθεση όσο και στη χρήση του laquoζέουraquo Χρήση του άρ-του γίνεται στο ευλογημένο laquoαντίδωροraquo και στο λεγόμενο laquoύψωμαraquo που προσφέρεται στους πιστούς Όλα λοιπόν τα βασικά υλικά στοιχεία της κτίσεως ως απαραίτητα για την ανθρώπινη ζωή το ύδωρ ο άρτος και ο οίνος τα οποία αποτελούν δωρεά από τον δοτήρα παντός αγαθού Θεό προς τον χοϊκό άνθρωπο εν συνεχεία αντιπροσφέρονται και αντιδωρούνται από την εκκλησιαστική κοινότητα και αναφέρονται από τον μυστα-γωγό ιερέα στην ευχαριστιακή σύναξη

Επειδή η Εκκλησία του Χριστού από την αρχή της συστάσεώς της μερίμνησε και για τα εγκόσμια και για τα υπερκόσμια αγαθά (ευχή κεφαλοκλισίας του όρθρου) άρχισε να δέεται εκτενώς υπερ του φυσικού περιβάλ-λοντος και της συνόλου κτιστής δημιουρ-γίας όπως τούτο καταγράφεται τόσο στις αρχαίες λειτουργίες όσο και στις μεταγενέ-στερες Έτσι στη θεία Λειτουργία του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου διαβάζουμε laquoΜνήθητι Κύριε ευκρασίας αέρων όμβρων ειρηνικών δρόσων αγαθών καρπών ευ-φορίας τελείας ευετηρίας και του στεφάνου του ενιαυτού της Χρηστότητός Σου Οι γαρ οφθαλμοί πάντων εις Σε ελπίζουσι και Συ δίδως την τροφήν αυτών εν ευκαιρία Ανοί-γεις Σύ την χείρα Σου και εμπιπλάς παν ζώον ευδοκίαςraquo

Στην αρχαία θεία Λειτουργία του Αγίου Αποστόλου Μάρκου η Εκκλησία δέεται του Κυρίου laquoΤους αγαθούς υετούς κατάπεμ-ψον επί τους χρήζοντας και επιδεομένους τόπους Τα ποτάμια ύδατα ανάγαγε επί το μέτρον αυτών κατά την Σήν Χάριν Τους καρπούς της γης αύξησον εις σπέρμα και εις θερισμόν Προσεύξασθε υπέρ των αγα-θών αέρων και των καρπών της γης Υπέρ της συμμέτρου αναβάσεως των ποταμίων υδάτων Υπέρ των αγαθών υετών και των σπορίμων της γηςraquo

Αλλά και στις μεταγενέστερες θ Λειτουρ-γίες όπως του Αγίου Βασιλείου του Μεγά-λου ο ιερεύς αναγινώσκει laquoΕυκράτους και επωφελείς τους αέρας ημίν χάρισαι Όμ-βρους ειρηνικούς τη γη προς καρποφορίαν δώρησαι Ευλόγησον τον στέφανον του ενιαυτού της Χρηστότητός Σουraquo

Και στην γνωστή σε όλους θεία Λειτουρ-

Στου Ιωάννη Σιδηρά

Β΄ μέρος

Οικολογίακαι Ορθόδοξη Λατρεία


γία του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου αιτούμεθα δια του λειτουργού laquoΥπέρ ευ-κρασίας αέρων ευφορίας των καρπών της γης και καιρών ειρηνικώνraquo

Στην ορθόδοξη θεία λατρεία και μυστη-ριακή ζωή της ορθοδόξου εκκλησίας γίνεται χρήση των υλικών στοιχείων της κτίσεως και στα υπόλοιπα ιερά μυστήρια και τις διά-φορες ιεροπραξίες

Στο μυστήριο του ιερού Βαπτίσματος γίνεται χρήση του ζωτικού και καθαρτηρίου φυσικού στοιχείου του ύδατος και του ελαί-ου Επειδή δε κατά την αρχαία παράδοση η τέλεση του βαπτίσματος εντασσόταν ή ήταν άμεσα συνδεδεμένο με το μυστήριο της θείας ευχαριστίας οι ιερείς κοινωνούσαν τα νεοφώτιστα νήπια Στο μυστήριο του ιερού Χρίσματος γίνεται χρήση του Αγίου Μύρου το οποίο παρασκευάζεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο με τα πλέον εκλεκτά φυσικά στοιχεία της κτιστής δημιουργίας και ο κα-τάλογος των ειδών αυτών αριθμεί 57 είδη Στην τέλεση του μυστηρίου του γάμου το οποίο ήταν κατά την αρχαία παράδοση της Εκκλησίας συνδεδεμένο οργανικά με τη θεία Λειτουργία μέχρι και σήμερα σε ανάμνηση της μετοχής των νεονύμφων στη θεία ευχαριστία προσφέρεται ο οίνος καθώς η εκκλησία ψάλλει laquoΠοτήριον σωτη-ρίου λήψομαιhellipraquo ενώ σε πολλές περιοχές προσφέρεται και σταυρόψωμο εκ του οποί-ου ενός μικρού τμήματος γεύονται οι νεό-νυμφοι μαζί με τον οίνο από τα χέρια του τελούντος το μυστήριο ιερέως Χαρακτηρι-στική είναι και η περίπτωση του μυστηρίου του Αγίου Ευχελαίου για του οποίου την τέλεση γίνεται χρήση του ελαίου και του αλεύρου που προσφέρουν οι ευλαβείς γυ-ναίκες και μετά την τέλεση του Ευχελαίου χρησιμοποιούν για την παρασκευή ενζύμου άρτου ο οποίος ως laquoπρόσφοροraquo αντιπρο-σφέρεται στην Εκκλησία για την τέλεση της θείας ευχαριστίας

Τα υλικά στοιχεία της κτιστής δημουρ-γίας χρησιμοποιούνται και κατά την τέλεση των κατά περίσταση ιεροπραξιών Στον Αγιασμό (μικρό και μεγάλο) γίνεται χρήση του ύδατος και του βασιλικού ή άλλου άν-θους Στην αρτοκλασία επευλογούνται τα βασικά για την επιβίωση του ανθρώπου υλικά στοιχεία ο άρτος ο οίνος ο σίτος και το έλαιον Η τέλεση των ιερών μνημοσύνων προϋποθέτει την χρήση σίτου και κατά παλαιά παράδοση επευλογούνται και μικρά αρτίδια

Είναι δε αξιοθαύμαστο ότι σε πολλές άλλες περιπτώσεις μέσα στην Εκκλησία γίνεται χρήση υλικών προϊόντων που παρά-γονται στη φύση και πολλά εξ αυτών προ-έρχονται από τον φυτικό πλούτο του περι-βάλλοντος Το έλαιον χρησιμοποιείται στις κανδύλες το μελισσοκέρι που ευωδιάζει παράγεται από τις ευλογημένες μέλισσες το θυμίαμα παρασκευάζεται με αρωματικά άνθη - φυτά και μύρα τα άνθη διακοσμούν τους επιταφίους βασιλικά και άνθη προ-σφέρονται στην Ύψωση του Τιμίου Σταυρού και την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως δαφνόφυλλα προσφέρονται την Κυριακή των Βαΐων και καρυδόφυλλα την Κυριακή της Πεντηκοστής

Η Εκκλησία επευλογεί τα κόκκινα πα-σχάλια αυγά και το τυρί που διανέμονται την Κυριακή του Πάσχα ενώ κατά την εορ-τή της Αγίας Βαρβάρας επευλογείται ο πα-ραδοσιακός θρακιώτικος βρασμένος σίτος Κατά παράδοση η Εκκλησία την εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και σε άλλες περιπτώσεις αναγινώσκει ειδική ευχή και επευλογεί laquoεπί προσφερόντων απαρχάςraquo ή laquoεπί προσφερόντων καρπούς νέουςraquo όπως σταφύλια που είναι laquoγεννήματα της αμπέλουraquo σύκα μήλα κά

Άξιο μνείας είναι ότι το φυτικό και ζωϊκό βασίλειο της κτιστής δημιουργίας κατακοσμεί τους ορθόδοξους ναούς των ενοριών και των μονών Από τις λεγόμενες παλαιοχριστιανικές βασιλικές μέχρι τους περίλαμπρους βυζαντινούς ναούς και τα κα-θολικά των παλαιφάτων μονών η βυζαντινή αγιογραφία ξυλογλυπτική και κεντητική δανείζονται την καλλιεχνική θεματολογία τους από το φυτικό και ζωϊκό πλούτο της δημιουργίας

lsquoΕτσι το σύμβολο του Ευαγγελιστού Μάρκου είναι ο Λέων του Ευαγγελιστού Λουκά ο Βους και του Ευαγγελιστού Ιω-άννου ο Αετός όπως απεικονίζονται στην ορθόδοξη αγιογράφηση και ξυλογλυπτική Αετοί λέοντες ιχθύες κήτοι άλογα όνοι παγώνια περιστέρια φίδια απεικονίζονται σε πλείστες παραστάσεις Κυριαρχεί επίσης και ο φυτικός διάκοσμος όπως η κυπάρισ-σος η άμπελος η ελαία ο φοίνιξ τα ποικι-λόμορφα άνθη κ ά Απεικονίζονται ακόμη η θάλασσα οι ποταμοί τα βουνά η έρημος ο ουρανός ο ήλιος η σελήνη τα άστρα οι πλανήτες και τα καταχθόνια στα κατώτατα της γης

Παραθέτουμε εν προκειμένω και το

σχετικό απόσπασμα από το θεόπνευστο πόνημα του ηγουμένου της Ιεράς Μονής Παναγίας Τατάρνης Ευρυτανίας Αρχιμ Δοσιθέου υπό τον τίτλο laquoΟρθοδοξία και φυσικό περιβάλλονraquo όπου μεταξύ άλλων γράφει laquoΑλλά και εις τον καθημέραν βίον οι χριστιανοί εξεδέχοντο (και ενδέχονται εν τισί) την ευλογίαν της Εκκλησίας των εις πάσας τας εκδηλώσεις εις αγρούς εις δάση εις θάλασσαν εις οικίας Υπάρχουσι και ευχαί εν τω μεγάλω ευχολογίω επί σπό-ρου επί άλατος επί άλωνος εις φύτευμα αμπελώνος επί τρυγής αμπέλου εις ευλο-γίαν οίνου εις κήπους εις αμπελώνας και αγρούς Ευχαί εις το ευλογήσαι ποίμνην εις το κατασκευάσαι πλοίον εις το ευλογήσαι δίκτυα επί ορύξει φρέατος επί ανομβρίας επί απειλή σεισμού εις λοιμικήν νόσον εις πληγήν θανατικού επί απειλή βροντών και αστραπών επί δυσκρασίας αέρων επί απαρχή οπορών και γεννημάτων επί ευλο-γήσει σταφυλής και πληθος άλλων

Είναι τόσον το ενδιαφέρον της Εκκλη-σίας δια το φυσικόν περιβάλλον δια την πανίδα και την χλωρίδα και είναι τόση η εμπιστοσύνη του λαού του Θεού εις την Εκκλησίαν του ώστε να θεωρώνται πολλοί άγιοι προστάται ζώων και φυτών Και τω όντι ούτοι έχουσι παρρησίαν ενώπιον Κυ-ρίου ίνα πρεσβεύωσι υπέρ των κατοικιδίων ζώων και των χωραφίων των εν τη υπαίθρω ζώντων χριστιανών Παραδείγματος χάριν οι Άγιοι Μάμας (2 Σεπτεμβρίου) Σπυρίδων Τριμυθούντος (12 Δεκεμβρίου) Μόδεστος Πατριάρχης Ιεροσολύμων (18 Δεκεμβρί-ου)Τρύφων (1 Φεβρουαρίου) Αθανάσιος Επίσκοπος Χριστιανουπόλεως (17 Μαΐου) Παρθένιος Επίσκοπος Ραδοβυζίου (21 Ιουλίου) και άλλοι ακόμη προστάται ζώων ποιμνίων αγρών

Ο χριστιανός γινώσκει τα φυσικά φαινό-μενα αλλά πιστεύει ότι ταύτα ιθύνονται υπό της παντοκρατορικής δεξιάς του Υψίστου διό και προσεύχονται υπέρ της αποτροπής αυτών ή της μετατροπής αυτών εις ευεργε-σίανraquo

Έτσι από όλα τα παραπάνω καταδει-κνύεται ότι όλη η κτιστή δημιουργία το φυσικό και το ζωϊκό βασίλειο εν τη Εκκλη-σία ανακαινίζονται επευλογούνται και αγιά-ζονται εν Χριστώ Ιησού δια του οποίου τα πάντα καινά γέγονε


ιαβάζουμε στὸ τρίτο κεφάλαιο τῆς Γενέσε-ως στὴν Παλαιὰ Δια-θήκη laquoΚαὶ ἤκουσαν τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ τὸ

δειλινόνκαὶ ἐκρύβησαν ὁ τε Ἀδὰμ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ἀπὸ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἐν μέσῳ τοῦ ξύλου τοῦ πα-ραδείσου Καὶ ἐκάλεσε Κύριος ὁ Θεὸς τὸν Ἀδὰμ καὶ εἶπεν αὐτῷmiddot Ἀδάμ ποὺ εἰ καὶ εἶπεν αὐτῷmiddot τῆς φωνῆς σου ἤκουσα περιπατοῦντος ἐν τῷ παραδείσῳ καὶ ἐφοβήθην ὅτι γυμνὸς εἰμι καὶ ἐκρύ-βηνraquo(Γέν 38-10) Αὐτὰ συνέβησαν ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ οἱ Πρωτόπλαστοι ἄκουσαν καὶ ὑπάκουσαν τὸν πρῶτο ἀποστάτη τὸν σατανᾶ καὶ ἀρνήθηκαν τὴν κοινωνία μετὰ του Δημιουργοῦ Τρι-αδικοῦ Θεοῦ Ἀρνήθηκαν νά λαμβάνουν ζωὴ ἀπὸ τὴν πηγὴ τῆς ζωῆς τὸν Θεό Λησμόνησαν συνεργείᾳ τοῦ διαβόλου ὅτι laquoἐκ του μὴ ὄντος εἰς τὸ εἶναι ἡμᾶς παρήγαγενraquo ὁ Δημιουργός Ἀπεκδύθη-καν ἔτσι τὴν θεία Χάρη ποὺ καθαίρει φωτίζει καὶ θεοποιεῖ τὸν ἀνθρωπο Αὐτὴ εἶναι ἡ γύμνια τοῦ Ἀδάμ ἡ γύμνια τοῦ κάθε ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου Ἐνεδύ-θηκαν λοιπόν οἱ Πρωτόπλαστοι τὴν ἁμαρτία τὴν φθορὰ καὶ τὸν θάνατο Πρῶτα τὸν πνευματικὸ θάνατο ποὺ εἶναι ἡ ἀκοινωνησία μετὰ τοῦ Ζῶντος Θεοῦ καὶ ἔπειτα τὸν βιολογικό ποὺ εἶναι ὁ χωρισμὸς τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸ σῶμα Αὐτοὶ εἶναι οἱ δερμάτινοι χιτῶνες ποὺ ἐνεδύθηκαν οἱ Πρωτόπλαστοι καὶ διrsquo αὐτῶν ὡς μεταδοτικὴ ἀσθένεια ὁλόκλη-ρο τὸ ἀνθρώπινο γένος

Ἐφοβήθη λοιπόν καὶ ἐκρύβη ὁ Ἀδὰμ ὅταν ἄκουσε τὸν Δημιουργὸ του νά τὸν πλησιάζει Ἔνα ἀπὸ τὰ κύρια ἀποτελέσματα τῆς ἁμαρτίας εἶναι ἡ ἐντροπὴ Καὶ τοῦτο βεβαίως δέν εἶναι τυχαίο γεγονός Ὁ Φιλάνθρωπος Θεὸς ἔθεσε στό λογικὸ πλάσμα του τὴν συνεί-

δηση γιά νά τὸν ἐλέγχει στά ἀτοπήματα καὶ τίς ἐκτροπές του Ἔθεσε ἀδέκαστο κριτὴ καὶ αὐστηρότατο ἐλεγκτή τὴν συ-νείδηση γιά νά δώσει στόν ἄνθρωπο τὴν δυνατότητα τῆς διορθώσεως Ἔθεσε τὴν συνείδηση ὡς ἀμερόληπτο κατήγο-ρο γιά νά μὴν συνεχίσει τὴν μεγάλη του πτώση γιά νά μὴν μονιμοποιηθεῖ στήν παρὰ φύση κατάσταση τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀπωλέσει ἔτσι διαπαντὸς τὴν ὑψηλὴ καταγωγὴ του καὶ τὴν αἰώνια προοπτικὴ του

Ἡ πρώτη ἐκείνη λοιπόν ἐντροπὴ ποὺ βίωσαν οἱ Πρωτόπλαστοι κατὰ τὴν μεγάλη καὶ τραγικὴ τους ἐκτροπὴ ποὺ τοὺς ἀφαίρεσε τὴν περιβολὴ τῆς θείας δόξης καὶ τοὺς κατέστησε γυμνοὺς στόν καύσωνα τῆς ἁμαρτίας καὶ στό ψῦχος τοῦ θανάτου κυριαρχεῖ στόν κάθε ἄνθρωπο ποὺ περιπίπτει στήν ἁμαρτία συνεργείᾳ τοῦ ἀνθρωποκτόνου διαβό-λου Ἡ ἐντροπὴ τῆς ἁμαρτίας διδάσκει στόν πρώην συνετό τὴν ἀνοησία του Στόν πρώην ειρηνικό τὴν ταραχὴ του Στόν πρώην φιλάνθρωπο τὸν ἐγωισμό του Στόν πρώην ταπεινό τὴν ὑπερη-φάνειά του Στόν πρώην παρθένο τὴν ἀκαθαρσία του Στόν πρώην ὀλιγαρκῆ τὴν φιλαργυρία του Στόν πρώην χαρού-μενο τὴν θλίψη του Στόν πρώην πιστό τὴν ἀπιστία του Στὸν πρώην ἐλπιδο-φόρο τὴν ἀπελπισία του Στόν πρώην εὐαίσθητο τὴν ἀναλγησία του Ἐν τέλει ἡ ἐντροπὴ τῆς ἐκτροπῆς διδάσκει τὴν πτωχεία ποὺ βιώνει ὁ ἁμαρτωλὸς ἀρνούμενος τὸν πλούτο τῆς θείας δόξης ποὺ σῴζει καὶ ἀθανατίζει τὸν ἀνθρωπο

Ὁ δρόμος τῆς ἐπιστροφῆς στό ἀρχαίο κάλλος τοῦ Παραδείσου γιά τὸν πιστὸ χριστιανό εἶναι τὸ μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως Λέγει ὁ Ἅγιος Νικό-δημος ὁ Ἁγιορείτης laquoΗ Ἐξομολόγησις εἶναι πράγματι ἕνα λουτρόν μὲσα εἰς τὸ ὁποῖον ὅσαι ψυχαὶ λούονται ἐξέρ-χονται παρευθὺς ἐλαφρόμεναι ἀπὸ τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας πού σηκώνουν

Εἶναι ἕνα λουτρόν μέσα εἰς τὸ ὁποῖον ἐκπλύνονται καὶ ἀφανίζονται ὅλοι οἱ μο-λυσμοὶ τῶν πλημμελημάτων κατὰ τὸν θεῖον Χρυσόστομον laquoἩ ὁμολογία τῶν ἡμαρτημένων ἀφανισμὸς γίνεται τῶν πλημμελημάτωνraquo Καὶ ἕνα λουτρόν πού γίνεται διὰ τοὺς μετανοοῦντας εἶναι ἕνα ἄλλο Βάπτισμα δυσκολότερον μὲν ἀπὸ τὸ πρῶτον Βάπτισμα ἀναγκαῖον ὅμως διὰ τὴν σωτηρίαν ὡς καὶ ἐκεῖνο κατὰ τὸν Θεολόγον Γρηγόριον laquoΟἷδα καὶ δεύ-τερον ἔτι (Βάπτισμα) τὸ διὰ δακρύων ἀλλ᾿ἐπιπονώτερονraquoΣτήν συνέχεια μέ τὴν ἀσκητικὴ καὶ ἡσυχαστικὴ θεραπεία τῶν πληγῶν τῆς ἁμαρτίας θά ὁδηγηθεῖ ὁ πιστὸς στήν κατὰ τὸ δυνατόν ἀξία συμμετοχὴ του στό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας ὅπου καὶ πάλι ὁ πρώην γυμνὸς τῆς ἁμαρτίας θά ἐνεδυθεῖ τήν Θεία Χάρη ποὺ καθαίρει φωτίζει καὶ ἁγιάζει τὸν ἀνθρωπο laquoὍσοι γὰρ εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε Χριστὸν ἐνεδύ-σασθεraquo(Γαλγacute 27) ψάλλουμε κατὰ τὸ μέγα Μυστήριο τῆς Βαπτίσεως

Ὁ ἀνθρωποκτόνος διάβολος βε-βαίως δέν παύει νά διαβάλλει τὸ ἔργο τοῦ Σωτήρος Χριστοῦ γιά τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπουΤὴν ἐντροπὴ ποὺ τίκτει ἡ ἁμαρτία τὴν διαστρέφει πολλὲς φορὲς ἐντέχνως γιά νά ἀποτρέψει τὸν χρι-στιανὸ ἀπὸ τὸ καθαρτήριο λουτρὸ τοῦ μυστηρίου τῆς ἐξομολογήσεως ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἐθέσπισε Ὁ διάβολος δίνει θράσος καὶ ἀναισθησία πρὶν τὴν διάπραξη τῆς ἁμαρτίας καὶ ἐντροπὴ μέ δαιμονικὴ συστολὴ πρὶν τὴν ἀπόφα-ση γιά ἐξομολόγηση Ἐδώ χρειάζεται ἐγρήγορση περιφρόνηση τοῦ πονηροῦ λογισμοῦ καὶ ἐγκάρδια προσευχὴ γιά νά ἀποδεσμευθούμε ἀπὸ τὴν δαιμο-νικὴ ἐντροπὴ ποὺ μᾶς ἀποτρέπει ἀπὸ τὴν σωτήρια ἐξομολόγηση Ὁ Παντο-γνώστης Κύριος γνωρίζει βεβαίως τίς ἁμαρτίες μας δέν ἔχει ἀνάγκη τῆς δικῆς μας ἐξομολογήσεως Ἄς θυμηθοῦμε ὅμως ἐδώ τὸν τρόπο μέ τὸν ὁποῖο ὁ

Δτοῦ Ἀρχιμ Ἱερεμίου Γεωργαλῆ

laquoἘκτροπὴ καὶ ἐντροπὴraquo


ἄσωτος υἱὸς προσῆλθε μετανοημένος καὶ ἐξομολογούμενος τίς ἁμαρτίες του στόν εὐσπλαγχνο Πατέρα ποὺ τὸν ἀνέ-μενε στά προπύλαια τῆς πατρικῆς ἑστί-ας Ἡ ταπείνωση τῆς ἐξομολογήσεως θεραπεύει τὴν ἀλαζονεία τῆς πτώσης διότι ὅπως λέγει ὁ Προφητάναξ Δαυίδ ποὺ βίωσε τὴν πτώση τῆς ἁμαρτίας καὶ τὴν ἀνάσταση τῆς μετανοίας laquoΚαρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσειraquo Ἀλλὰ καὶ ὁ χρυ-σορρήμων Χρυσόστομος λέγει γιά τὴν ἐντροπὴ ποὺ φέρνει ὁ διάβολος πρὶν τὴν ἐξομολόγησηlaquoΔύο ταῦτα ἐστί ἁμαρτία καὶ μετάνοια Ἐν τῇ ἁμαρτίᾳ ὄνειδος γέλως Ἐν δὲ τῇ μετανοίᾳ ἔπαινος παρρησία Ἀλλrsquo ἀντιστρέφει τὴν τάξιν ὁ Σατανᾶς καὶ δίδωσι τοῖς πειθομένοις αὐτῷ ἐν μὲν τῇ ἁμαρτίᾳ τὴν παρρησίαν ἐν δὲ τῇ μετανοίᾳ τὴν αἰσχύνην Σὺ δὲ μὴ πεισθῇς αὐτῷraquo Ἡ τραγικὴ ἀλήθεια εἶναι ὅτι σήμερα οἱ ἄνθρωποι ἀνερυ-θριάστως καὶ μετά ἐγκαυχήσεως προ-βάλλουν τίς ποικίλες ἁμαρτίες τους καὶ μάλιστα ἔφθασαν στὸ οἰκτρό σημεῖο νὰ τὶς χαρακτηρίζουν ὡς φυσικὴ ἀνάγκη τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου Αὐτὸ εἶναι δαιμο-νικὴ κατάσταση καὶ φοβερὸ σημεῖο τῶν ἀποκαλυπτικῶν καιρῶν μας Τὸ γεγονὸς ὅτι ἔπαψε σὲ πολλοὺς τῶν ἀνθρώπων νὰ λειτουργεῖ ἡ συνείδηση καὶ ἡ συνα-

κόλουθη ἐντροπὴ ἀποκαλύπτει πτώση ἀκόμη μεγαλύτερη τῶν Πρωτοπλάστων ποὺ ἔνοιωσαν ἐντροπὴ ἀπὸ τὴν ἀπο-στασία τους

Κατακλείοντας θὰ ἀναφέρουμε ἕναν ἀγιοπνευματικό λόγο τοῦ μακαριστοῦ γέροντος Ἀναστασίου τῆς Μονῆς Κου-δουμᾶ τῆς Κρήτης τοῦ μεγάλου καὶ θεοφόρου τούτου σύγχρονου Πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἀπλανοῦς ὁδη-γοῦ πολλῶν ἀνθρώπων laquoἩ ἐντροπὴ προῆλθε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία Ὁ Ἀδὰμ καὶ ἡ Εὔα ὅταν παρέβησαν τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ ἔπειτα κρύφτηκαν Ντράπηκαν ὅταν αἰσθάνθηκαν τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ Δὲν εἶχαν τὴν πρωτύτερη ἄνεση καὶ παρρησία Ἔκτοτε πάντα ὅταν ὁ κάθε ἄνθρωπος γεύεται τὸν ἀπογο-ρευμένο καρπὸ τῆς ἁμαρτίας ἐπειτα προσπαθεῖ νὰ κρυφτεῖ ἀπὸ τό πρόσωπο τοῦ Θεοῦ Πηγαίνει πχ νά προσκυνή-σει στὴν Ἐκκλησία καὶ ἐντρέπεται νὰ πλησιάσει τὶς εἰκόνες Ἡ ἐντροπὴ αὐτὴ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἐκτροπή Ὅσο πε-ρισσότερο ἐκτρεπόμεθα τόσο πιὸ πολὺ ἐντρεπόμεθα Ἂν θέλετε νὰ κάνετε ἕνα τὲστ στὴν ψυχὴ σας καὶ νὰ διαπιστώσετε ποιὸ εἶναι τὸ φοβερότερο ἁμάρτημὰ σας σκεφθεῖτε ποιὸ εἶναι ἐκεῖνο ποὺ σᾶς κάνει νὰ ἐντρέπεσθε περισσότερο Αὐτὸ εἶναι καὶ τὸ πιὸ σοβαρὸ ποὺ πρέπει νὰ

καθαρίσετε Ἡ ἐντροπὴ εἶναι ἀνάλογη μὲ τὸ μέγεθος κάθε ἁμαρτίας Ὅταν νικήσουμε ὅμως αὐτὴν τὴν ἐντροπὴ καὶ ξεγυμνώσουμε τὴν ψυχὴ μας στὸν Πνευματικό αὐτὴ ἡ ταπείνωση αὐτὴ ἡ ψυχικὴ ὀδύνη φέρνει τὴν χάρη ποὺ θεραπεύει τὴν ἡδονὴ τῆς ἁμαρτίας Γιrsquo αὐτὸ θέλει ὁ Θεὸς νὰ ἐξομολογούμεθα Γιὰ νὰ ντραποῦμε νὰ ζοριστοῦμε νὰ ὑποστοῦμε ἐξευτελισμό ταπείνωση ψυχικὴ ὀδύνη ὥστε μέσῳ αὐτῆς τῆς ὀδύνης νὰ ἀκυρώσουμε τὴν ἡδονὴ καὶ νὰ ἐπανέλθουμε στὴν πρωτύτερη κατά-σταση τῆς ψυχικῆς ἀκεραιότητας Ἔτσι ἡ ἐντροπὴ ἀπὸ ἐμπόδιο ποὺ ἐνισχύει ὁ σατανὰς γιὰ νὰ ἐμποδίσει τὴν ἐξο-μολόγηση γίνεται ἀγωγὸς ποὺ φέρνει τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν Γιατὶ αὐτὴ ἡ ταπείνωση-ὀδύνη φέρνει τὴν χάρη ποὺ ἀποκαθιστᾶ ὅταν βέβαια ταπεινωθοῦμε καὶ νικήσουμε τὴν ἐντροπή Καὶ πρὶν ἀπὸ τὴν ἁμαρτία πάλιν παίζει ρόλο ἡ ἐντροπή Σὲ προστατεύει ἀπὸ τὸ νὰ μὴν ἁμαρτάνεις εὔκολα σκεφτόμενος τὶς με-τέπειτα ὀδυνηρὲς ἐπιπτώσεις Πάντως νὰ ξέρετε ὅτι ἔτσι γίνεταιmiddot ἡ ἡδονὴ τῆς κάθε ἁμαρτίας φέρνει ποικίλες ὀδύνες Καὶ ἀντίθεταmiddot ἡ ὀδύνη τῆς ἐντροπῆς-ταπεινώσεως ὁδηγεῖ στὴν ὑπέρτατη ἡδονὴ τῆς Θείας Χάριτοςraquo


Βραβεῖο τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶνγιά τά laquoΠαύλειαraquo

Ο Πρόεδρος της Ακαδημίας κ Επ Σπηλιωτόπουλος επιδίδει το βραβείο στον σεβασμιώτατο



ήν Παρασκευή 19 Δε-κεμβρίου το βράδυ κατά τήν ἐτήσια πανηγυρική συνεδρίαση τῆς Ἀκαδη-μίας Ἀθηνῶν ἀπενεμήθη βραβεῖο τῆς Ἀκαδημίας στήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναούσης καί

Καμπανίας το ὁποῖο παρέλαβε ἀπό τόν Πρόεδρο τῆς Ἀκαδημίας κ Ἐπαμεινώνδα Σπηλιωτόπουλο ὁ σεβασμιώτατος Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων

Σύμφωνα με το σκεπτικό τῆς Ἀπόφα-

σης το ὁποῖο ἀνέγνωσε ὁ Γενικός Γραμ-ματεύς κ Βασίλειος Πετράκος το Βραβεῖο τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν ἀπονεμήθηκε στήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας Ναού-σης καί Καμπανίας για τήν ἐπιστημονική δραστηριότητά της πού ἀφορᾶ τή μελέτη τῆς προσωπικότητας και τῆς διδασκαλίας τοῦ Ἀποστόλου Παύλου Ἰδιαιτέρως μέ τά ἐτήσια συνέδρια και μέ τήν ἔκδοση τῶν Πρακτικῶν τους τα laquoΠαύλειαraquo ἡ Ἱερά Μητρόπολις Βεροίας συμβάλλει στη μελέτη καί τη γνώση τοῦ ἔργου και τῆς διδασκαλίας τοῦ Ἀποστόλου Παύλου

Στήν πανηγυρική συνεδρία τῆς Ἀκα-

δημίας Ἀθηνῶν παραβρέθηκαν μεταξύ πολλῶν ἐπισήμων και οἱ Βουλευτές Ἠμαθίας Λάζαρος Τσαβδαρίδης και Ἀπό-στολος Βεσυρόπουλος Ἐπίσης παρέστη το μέλος τῆς Ἐπιστημονικῆς Ἐπιτροπῆς τῶν Παυλείων Καθηγητής κ Χαράλαμπος Ἀτματζίδης Τήν Κυβέρνηση ἐκπροσώπη-σε ὁ Ὑπουργός Παιδείας κ Λοβέρδος

Ἐπιστολή τῆς ΑΘΠ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ Βαρθολομαίου

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Βεροίας Ναού-σης καί Καμπανίας ὑπέρτιμε καί ἔξαρχε Θετταλίας ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ἀγαπητέ ἀδελφέ καί συλλειτουργέ τῆς ἡμῶν Μετρι-ότητος κύριε Παντελεῆμον χάρις εἴη τῇ ὑμετέρᾳ Ἱερότητι καί εἰρήνη παρά Θεοῦ

Μετ᾽ αἰσθημάτων χαρᾶς καί ἱκανοποιή-σεως ἐπληροφορήθημεν ἐκ τοῦ πλήρους ἀφοσιώσεως πρός τήν ποτνίαν Μητέρα Ἁγίαν τοῦ Χριστοῦ Μεγάλην Ἐκκλησίαν ἀπό κα΄ Δεκεμβρίου πἔ ἀριθμ Πρωτ 864 τιμίου γράμματος τῆς ὑμετέρας ἀγαπητῆς Ἱερότητος περί τῆς συμπλη-ρώσεως εἰκοσαετίας ὅλης ἐπιτυχοῦς διοργανώσεως τῶν laquoΠαυλείωνraquo ἐν τῇ ἱστορικῇ καθ᾽ ὑμᾶς Ἱερᾷ Μητροπόλει τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου πρός τιμήν τοῦ ἱδρυτοῦ αὐτῆς Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου Αἱ καθιερωθεῖσαι ἅμα τῇ ἐνάρξει τῆς ποιμαντορίας ὑμῶν καί ἐπιμελῶς καί ἐν εὐλογίαις καί ἐπιτυχίαις ὀργανωθεῖσαι ἐπί δύο ἤδη δεκαετίας ἐκδηλώσεις αὗται

τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ

Τ



τῶν laquoΠαυλείωνraquo καί τά ἐν τῷ πλαισίῳ αὐτῶν πραγματοποιηθέντα ἐπιτυχῶς ἐπιστημονικά συνέδρια θέμα σχόντα αὐτόν τοῦτον τόν Ἀπόστολον τῶν Ἐθνῶν Παῦλον τά ὁποῖα καί ἡ ἡμετέρα Μετριότης παρηκολουθήσαμεν ἐξ ἀνα-φορῶν τῶν κατ᾽ ἔτος ἀποστελλομένων πρός συμμετοχήν εἰς αὐτάς ἐκπρο-σώπων ἡμῶν τοῦτο μέν παρήγαγον με-μαρτυρημένον θεολογικόν ποιμαντικόν καί ἐν γένει ἐκκλησιαστικόν ἔργον διά τῆς μελέτης καί θεωρήσεως εἰς βάθος ὑπό εἰδημόνων ἐπιστημόνων τῶν ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ἐπιστολῶν τοῦ οὐρανο-βάμονος Ἀποστόλου τοῦ διελθόντος καί κηρύξαντος Χριστόν ἐσταυρωμένον καί ἀναστάντα καί ἐκ τοῦ Βήματος τῆς Βεροίας τοῦτο δέ πανορθοδόξως καί πανελληνίως ἀνέδειξαν τό ἐπιτελού-μενον καί ἐν τούτῳ πολυσχιδές καί πολυμερές ἐν τῇ Ἱερᾷ ὑμῶν Μητροπόλει ἔργον Ἡ συγκεκριμένη αὕτη προσφορά τῶν Παυλείων δέν παρῆλθεν ἀπαρατή-ρητος καί ὑπό τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν τοῦ περιπύστου τούτου πνευματικοῦ Ἱδρύματος τῆς Ἑλλάδος καί ἔτυχε προσφάτως τῆς τιμῆς καί τοῦ laquoἐπαίνουraquo αὐτῆς

Ἡ ὑμετέρα Ἱερότης ἐφαρμόζουσα βιωματικῶς τήν Παύλειον ρῆσιν laquoἐάν τε γάρ ζῶμεν τῷ Κυρίῳ ζῶμεν ἐάν τε ἀποθνήσκωμεν τῷ Κυρίῳ ἀποθνήσκο-μενraquo (Ρωμ ιδ΄ 8) καί ἰδίως καθ᾽ ὅλην τήν ποιμαντορίαν αὐτῆς ἐν τῇ λαχούσῃ αὐτῇ Ἐπαρχίᾳ τήν ἀποστολικήν προ-τροπήν laquoζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστόςraquo (Γαλ β΄ 20) ἤδη ὡς καλλίκαρπος ἐλαία ἀπολαμβάνει τούς ἀγλαούς καρπούς τῶν φιλοθέων κόπων αυτῆς ὑπέρ τοῦ θεμελιωτοῦ τῆς Ἐκκλη-σίας τῆς Βεροίας Ἀποστόλου Παύλου τοῦ καί προστάτου τῆς καθ᾽ ὑμᾶς Ἱερᾶς

Μητροπόλεως ὅστις εὐμενῶς ἐπί μίαν εἰκοσαετίαν ἐδέξατο τήν ὑμετέραν ἐκδα-πάνησιν διά νά τιμήσητε αὐτόν ἀξίως τῆς ἀνυπολογίστου προσφορᾶς αὐτοῦ τῇ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίᾳ

Ὅθεν ἐγγιζούσης ὁσονούπω τῆς ἑορτῆς τοῦ πολιούχου τῆς πόλεως τῆς Βεροίας Ὁσίου Ἀντωνίου τοῦ νέου καθ᾽ ἥν θέλει δι᾽ εἰδικῆς ἐκδηλώσεως τιμηθῆ τό ἔργον τοῦτο τῶν laquoΠαυλείωνraquo σπεύ-δομεν ἐκφράσαι διά τῶν μετά χεῖρας Πα-τριαρχικών ἡμῶν ἀδελφικῶν γραμμάτων τάς θερμάς συγχαρητηρίους ἡμῶν εὐχάς ἐπί τῷ χαρμοσύνῳ τούτῳ σταθμῷ καί τῇ προσγενομένῃ τῇ Ἱερᾷ Μητροπόλει Βερ-

ροίας τιμῇ ὑπό τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν ἔχοντες ὑπ᾽ ὄψει καί τιμῶντες κατ᾽ ἀξίαν τήν ἥν ἔσχον ἄχρι τοῦδε ἀναμφίβολον εὐρυτέραν σημασίαν αἱ ὡς ἄνω ἐτήσιαι ἐκδηλώσεις διά τήν ἀνάδειξιν διαφόρων πτυχῶν τοῦ ἔργου καί τοῦ πνευματικοῦ μεγαλείου τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Παύλου εἰς τόν ὁποίον πλεῖστα ὀφείλο-μεν πάντες διά τήν ἀποκάλυψιν τῆς ὁδοῦ τοῦ Κυρίου τῆς ἀγούσης μετ᾽ ἀσφαλείας εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν καί τόν laquoτρόπονraquo καί τό laquoἦθοςraquo διά τῶν ὁποίων ὁδηγούμεθα ἀνεμποδίστως εἰς τήν ἐν Χριστῷ τελείωσιν καί θέωσιν οἱ laquoσάρκα φοροῦντες καί τόν κόσμον οἰκοῦντεςraquo ἄνθρωποι

Ἡ ἡμετέρα Μετριότης ἐν πολλῇ τιμῇ περιβάλλουσα τήν ὑμετέραν θεοφιλῆ Ἱερότητα διά βίου παντός ἀφιερωθεῖσαν ὁλοκληρωτικῶς τῇ Ἐκκλησίᾳ καί μετά συνέσεως ἀφοσιώσεως καί ζήλου πολλοῦ ποιμαίνουσαν τήν παλαίφατον Ἱεράν Μητρόπολιν Βεροίας Ναούσης καί Καμπανίας ἥν ἐβάδισαν οἱ πόδες τοῦ Ἀποστόλου εὐαγγελιζομένου τήν πίστιν τοῦ Χριστοῦ ἀπονέμομεν ἀπό τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τήν ἀναγνώρισιν τοῦ ἐπιτελεσθέντος καί ἤδη τιμωμένου ἐκκλησιαστικῶς καί ἀκαδημαϊκῶς ἀλλ᾽ ἰδιαιτέρως ἐμπειρικῶς συγκεκριμένου ἔργου καθώς καί τήν Πατριαρχικήν ἡμῶν εὐαρέσκειαν διά σύνολον τήν πολυχρόνιον καλλίκαρπον καί ὑποδειγ-ματικήν ἐν ἀφοσιώσει καί πιστότητι πρός τό Ἱερόν ἡμῶν Κέντρον καί τό ἀρχιερα-τικόν ὑπούργημα ὑμῶν διακονίαν καί κατηξιωμένην ὑμετέραν προσφοράν καί διαπύρως εὐχόμεθα ὅπως ἐν ὑγιείᾳ δυνάμει καρτερίᾳ ὑπομονῇ καί εἰρήνῃ συνεχίζητε laquoἕως ἡμέρα ἐστίraquo καί laquoἕως φωσφόρος ἀνατείλῃraquo τήν εὐεργετικήν

Με τον σεβ Μητροπολίτη Περγάμου κ Ιωάννη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

Με τον εκπρόσωπο της Κυβερνήσεως Υπουργό Παιδείας κ Λοβέρδο


Αναμνηστική φωτογραφία έξω από την Ακαδημία Αθηνών μετά το πέρας της τελετής

διακονίαν ὑμῶν τῷ Κυρίῳ τῇ Ἐκκλησίᾳ Αὐτοῦ καί τῷ χριστωνύμῳ λαῷ καί διά τῆς ὀργανώσεως ὑποδειγματικῶς καί ἐν τοῖς ἐφεξῆς κατ᾽ ἔτος τῶν laquoΠαυλείωνraquo

laquoἩ Χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μεθ᾽ ὑμῶνraquo ἐνισχύουσα ὑμᾶς καί τόν ἱερόν κλῆρον καί τόν περιούσιον ὑμῶν λαόν εἰς τήν ἀντιμετώπισιν τῶν ἐκκλη-σιαστικῶν καί βιοτικῶν μεριμνῶν κατά τήν διδασκαλίαν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου Ἀμήν

Ἐπιστολή τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιε-πισκόπου Ἀθηνῶν και πάσης Ἑλλά-

δος κ Ἱερωνύμου

Σεβασμιώτατε ἐν Χριστῷ ἀδελφέἩ Ἱερά Σύνοδος ὅλως ἀσμένως πλη-

ροφορηθεῖσα ἐν τῇ Συνεδρίᾳ Αὐτῆς τῆς 11ης Δεκεμβρίου 2014 καί διά τοῦ ὑπ᾽ ἀριθμ 8358122014 ὑμετέρου ἐγγρά-φου τήν εἴδησιν ὅτι ἡ Ἀκαδημία Ἀθηνῶν πρόκειται ἵνα τιμήσῃ ἐν τῷ προσώπῳ ὑμῶν τήν καθ᾽ ὑμᾶς Ἱεράν Μητρόπολιν ἐπί τῇ εἰκοσαετεῖ ἐπετείῳ ἀπό τῆς εὐλο-γητῆς καθιερώσεως τοῦ ἑτησίου θεσμοῦ τῶν laquoΠαυλείωνraquo ἔγνω ἐκφράσαι ὑμῖν τάς ὁλοθύμους συγχαρητηρίους Αὐτῆς εὐχάς καί προσρήσεις διά τήν ἐπαξίαν ταύτην τιμητικήν διάκρισιν

Ἡ εἰρημένη ἀναγνώρισις τῶν ἐπί συναπτῇ εἰκοσαετίᾳ ἐν Βεροίᾳ διοργα-νουμένων τούτων εὐσήμων λατρευτικῶν

καί πνευματικῶν ἐκδηλώσεων τιμᾷ καί γεραίρει ἐν τῷ προσώπῳ ὑμῶν αὐτήν ταύτην τήν ἐπιτόπιον καθ᾽ ὑμᾶς ἱστορικήν καί ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν καί ἡ τοιαύτη τιμή ἀντανακλᾶται εἰς ὅλην τήν Ἁγιωτάτην Παύλειον Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος Τό σπουδαιότατον διεθνές ἐπιστημονικόν Συνέδριον τῶν Παυλείων συνιστᾷ ἀληθῶς πνευματικόν παρά-δεισον εἰς δόξαν τοῦ θείου καί κλητοῦ laquoπρώτου μετά τόν Ἕναraquo Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν Ἡ Ἰερά Σύνοδος χαίρει καί σεμνύνεται δι᾽ ὑμᾶς ἐκφράζουσα τήν εὐχήν ὅπως ὁ λαμπρός οὗτος θεσμός τῇ ἄνωθεν Χάριτι καί τῇ προσωπικῇ ὑμῶν μερίμνῃ ἐξακολουθήσῃ αἰσίως καί ἐπιτυχῶς ἐπί πλεῖστα ἔτη

Συνιστᾷ ἀληθῆ εὐλογίαν ὅτι ἡ Ἐκκλη-σία τῆς Βεροίας ἀξία ἐν Κυρίῳ θυγατήρ τοῦ μεγάλου Διδασκάλου τῶν Ἐθνῶν καθιέρωσε τοῦτον τόν εὔσημον θεσμόν πρός τιμήν τῆς ἱερᾶς Αὐτοῦ μνήμης Χαι-ρετίζομεν ὅθεν ἐν ἀγάπῃ τήν ὑμετέραν ἀφοσίωσιν καί φροντίδα laquoπρός καταρτι-σμόν τῶν ἁγίων εἰς ἔργον διακονίας εἰς οἰκοδομήν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦraquo (Ἐφεσ δrsquo 12) διότι εἶναι ὄντως σημα-ντική ἡ ἀξία καί οὐσιώδης ἡ προσφορά αὐτῆς τῆς προσπαθείας Ὁλοκαρδίως εὐχόμεθα ὅπως ὁ Θεῖος τῆς Ἐκκλησίας Δομήτωρ ἀναδεικνύῃ πάντοτε ὑμᾶς φάρον καί λύχνον ἀναλώμενον πρός κοινήν εὔκλειαν τῆς Ἐκκλησίας ἵνα συ-

νεχίσητε βαδίζων ἐπαξίως καί μετά τοῦ αὐτοῦ ἱεροῦ ζήλου ἐπί τά ἴχνη τοῦ Ἁγίου Ἐνδόξου Πρωτοκορυφαίου Ἀποστόλου Παύλου στοιχοῦντες τῇ ἱερᾷ παραδόσει ἥν παρελάβετε παρ᾽ Αὐτοῦ καί μετά συνεπείας καί πιστότητος φέρετε καί έκδαπανῶν τά δοθέντα ὑμῖν πολυδύνα-μα τάλαντα ἐπ᾽ ἀγαθῷ τῆς καθ᾽ ὑμᾶς ἐν Βεροίᾳ Ναούσῃ καί Καμπανίᾳ εὐλογη-μένης καί εὐφήμου Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Καί ὑμεῖς μέν ἀπολαύετε νῦν τούς ἀγλαούς καρπούς τοῦ πολλοῦ τούτου κόπου καί τῆς ἐπ᾽ εὐλογίαις σπορᾶς τοῦ θείου καί ἀποστολικοῦ λόγου εἰς τάς καρδίας τῶν ἐγγύς καί μακράν ἀδελφῶν πιστῶν ἡμεῖς δέ γεγονότες μάρτυρες αὐτοῦ ἐν ἀγαλλιάσει πνευματικῇ συγ-χαίρομεν τῇ φιλτάτῃ ἡμῖν Σεβασμιότητι καί παντί τῷ πληρώματι τῆς ὑμετέρας Μητροπόλεως κατά τόν λόγον τοῦ με-γάλου διδασκάλου θεόπτου καί μύστου τῶν ἀρρήτων καί ἀθεάτων Ἀποστόλου Παύλου λέγοντος laquoεἴτε δοξάζεται ἕν μέλος συγχαίρει πάντα τά μέληraquo (Α΄ Κορ ιβ΄ 26)

Ἐπί δέ τούτοις ἐνθέρμως καί πη-γαίως εὐχόμενοι ὅπως Κύριος ὁ Θεός ἐπιδαψιλεύῃ ἐφ᾽ ὑμᾶς ἀδιαλείπτως εὐόδωσιν εἰς τούς ποιμαντικούς κόπους ὑμῶν διατελοῦμεν μετ᾽ ἀγάπης


τις 15 Δεκεμβρίου 2014 οι φίλοι μαθητές και συνάδελφοί του ορ-γάνωσαν ιδιαίτερη εκδήλωση δείγμα αναγνώρισης και αγάπης για το αηδόνι της βυζαντινής μου-σικής

Σε αυτήν τη λιτή σεμνή και απέριττη εκδήλωση όπου παρευ-

ρέθηκε ο σεβ Mητροπολίτης κ Παντελεήμων κα-θώς και πλήθος κλήρου και λαού της Νάουσας και όχι μόνο του απενεμήθη ειδική πλακέτα

Προηγήθηκε απόδοση εκκλησιαστικών ύμνων από την εκκλησιαστική χορωδία σε σύνθεση του δασκάλου τους

Το βιογραφικό του πρωτοψάλτη παρουσίασε ο αρχιερατικός επίτροπος αρχιμ Ιωακείμ Δεσπό-της ενώ ο πρόεδρος του συλλόγου των ιερο-ψαλτών κ Καπετάνιος Νικόλαος αναφέρθηκε σε στιγμιότυπα της ζωής του

Στη συνέχεια ο Δεσπότης μας αφού χαιρέτησε την εκδήλωση και αναφέρθηκε στις σχέσεις του με τον τιμώμενο του απένειμε το μετάλλιο των 20ων Παυλείων ιδιαίτερη τιμή για τον άρχοντα όσο και για όλη την Νάουσα

Ο τιμηθείς βαθύτατα συγκινημένος ευχαρίστη-σε τον σεβασμιώτατο τους συνεργάτες φίλους και μαθητές του καθώς και τη σύζυγό του που στάθηκαν δίπλα του τόσα χρόνια

Εξετάζοντας εκτενέστερα το βιογραφικό του τι-μηθέντος διαπιστώνουμε την προσφορά του στη Βυζαντινή Μουσική που εκτός από τα 60 χρόνια συνεχούς παρουσίας στο ίδιο αναλόγιο έχει προ-σφέρει και σε άλλους μουσικούς τομείς

Δίδαξε πολλούς ιεροψάλτες της Ημαθίας σε σχολή βυζαντινής μουσικής που οργάνωσε ο

Στοῦ Τάκη Μπάιτση

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΚΡΟΓΙΩΡΓΟΣΟ Άρχων μουσικοδιδάσκαλος του πατριαρχικού θρόνου

τιμήθηκε για την συμπλήρωση εξήντα χρόνων παρουσίας στον ΙΜΝ Μεταμορφώσεως Ναούσης


ίδιος και το 1981 ίδρυσε το σύλ-λογο ιεροψαλτών laquoΚωνσταντίνος Πρίγκοςraquo του οποίου και ανέλαβε πρόεδρος

Ο Γιάννης Μακρογιώργος του Βασιλείου γεννήθηκε στη Νάουσα το 1935 Έχοντας κλίση στη μου-σική στην ηλικία των 12 χρόνων ξεκίνησε μαθήματα με το δάσκαλό του πρωτοψάλτη της Μεταμορφώ-σεως και μετέπειτα ιερέα Αθανάσιο Ρούκαλη Στη συνέχεια μαθήτευσε στον Αη- Γιώργη με δάσκαλο τον Δημητρό Βαρβέρη Παρακολούθη-σε για 6 μήνες ιδιαίτερα μαθήματα στον άρχοντα πρωτοψάλτη του Αγί-ου Δημητρίου Θεσσαλονίκης Χρύ-σανθο Θεοδοσόπουλο Στην ηλικία των 18 χρόνων μετά από σπουδές δυόμισι ετών στη μουσική χρόνο ρεκόρ αναλαμβάνει το Αναλόγιο της Μεταμορφώσεως όπου ψάλλει ως σήμερα

Παντρεύτηκε το 1965 με την Αγνή Δαλαμάρα και απέκτησε μια κόρη και έναν γιο

Το 1972 δημιούργησε την τετρά-φωνη εκκλησιαστική χορωδία της Νάουσας που συμμετέχει σε κοι-νωνικές εκδηλώσεις της πόλης και όπου αλλού κληθεί

Υπήρξε δάσκαλος του μαντολί-

νου στο Ωδείο Νάουσας το 1976 και για τα έτη 1989-1997 διευθυ-ντής της χορωδίας και μανδολινά-τας

Το 1998 με μια ιδιαίτερα χρονο-βόρα προετοιμασία παρουσιάζει με το σύλλογο laquoΠυρσόraquo με τη χορωδία και συνοδεία μουσικών οργάνων τα δημοτικά τραγούδια της Νιάουστας

Με τη χορωδία του Ωδείου Να-ούσης με τις αυξανόμενες γνώσεις που έλαβε από τον καθηγητή μου-σικής Αθανασιάδη στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης έδωσε συ-ναυλίες σε πολλά μέρη και εκτός Ελλάδος

Η Βυζαντινή χορωδία σε φεστι-βάλ στη Θεσσαλονίκη απέσπασε το πρώτο βραβείο μεταξύ όλων των χορωδιών της Β Ελλάδος

Με εισήγηση του σεβασμιωτάτου Βεροίας και Ναούσης κ Παντε-λεήμονος προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ Βαρθολομαίο σαν επισφράγισμα της πολύχρονης προσφοράς του στη Βυζαντινή μουσική και της πιστής τήρησης των κανόνων της στις 25 Ιουνίου 1995 του απενεμήθη το οφίκιο του άρχοντος Μουσικοδιδάσκαλου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας σε

ειδική τελετή παρουσία των αρχών και του λαού της Νάουσας στον Μητροπολιτικό Ναό της Μεταμορ-φώσεως

Αυτή η τιμή ήταν μια δικαίωση για τον μουσικό τον δάσκαλο τον άνθρωπο που θυσίασε σε όλη του τη ζωή τις κυριακάτικες μικρο-απολαύσεις προσφέροντας στο αντικείμενο που τόσο αγάπησε τη Βυζαντινή μουσική και η πρόσφατη αναγνώρισή του τον καθιστά στο είδος του μοναδικό

Είναι αλήθεια ότι με την πάροδο των δεκαετιών η φωνή του Γιαννά-κη όχι μόνο δεν έχασε το παραμι-κρό αλλά αντίθετα με την εμπειρία που έχει βελτιώθηκε στο έπακρο

Είναι όπως λέει ο σοφός λαός μας σαν το παλιό καλό κρασί

Τυχεροί όσοι τον ακούμε και ευ-τυχείς όσοι συνυπήρξαν μαζί του

Είθε ο καλός Θεός να τον έχει γερό για να γιορτάσει και άλλες τι-μές στο μετερίζι του


λα τα παραπάνω και άλλα πολλά ακούμε καθημερινά από πιο μεγάλους -ηλικιακά- ανθρώπους οι οποίοι πλέον ως laquoσωφρο-νισμένοιraquo βάζουν διάφορες ταμπέλες

στους νέους που συναντούν και γνω-ρίζουν

Δηλαδή οι νέοι θα χαθούν θα ρωτή-σει κάποιος Και βέβαια όχι

Κατηγορούμε τους νέους ότι δεν νοιάζονται για τίποτα Αυτό όμως είναι ψέμα Οι νέοι νοιάζονται απλά δεν νοιάζονται με την μικροπρέπεια που πολλές φορές νοιάζονται οι ηλικιωμέ-νοι

Μπορούμε εμείς οι μεγαλύτεροι να επιπλήξουμε τους νέους για πολλά Όμως αν τους παρατηρήσουμε θα

δούμε ότι κάνουν ότι τους μάθαμε ότι τους διδάξαμε εμείς Και τους διδά-σκουμε ιδιοτροπίες και laquoεγώraquo

Οι νέοι δεν απορρίπτουν τον Αληθι-νό Θεό τον Θεό των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας απορρίπτουν τον θεοποιημένο μας ηθικισμό τα laquoόχιraquo τα laquoμηraquo τα laquoπρέπειraquo μαςκαι καλά κάνουν

Οι νέοι πιστεύουν πιο συνειδητά απrsquo ότι οι μεγαλύτεροι οι οποίοι έχουν οριο-θετήσει την πνευματική τους ζωή στον Κυριακάτικο εκκλησιασμό την laquoπαρ-θενικήraquo τους ζωή (η οποία υφίσταται λόγω ηλικίας και διαφόρων άλλων πε-ριστάσεων και όχι λόγω εγκράτειας και συνειδητής πνευματικής ασκήσεως) την παρακολούθηση εσπερινών ομιλι-ών αλλά και την καταδίκη των άνομων αμαρτωλών ξετσίπωτων διαφορετι-κών ανθρώπων (κυρίως νέων) που

laquoχρέοςraquo έχουν απέναντι στον Θεό να τους ελέγξουν

Κατηγορούμε εμείς οι μεγαλύτεροι τους νέους ότι δεν έχουν σεβασμό Μα πώς να έχουν σεβασμό όταν εμείς δεν σεβόμαστε τις επιλογές τους όταν δεν δεχόμαστε καμία κουβέντα τους η οποία θα έρθει σε αντίθεση με την laquoαυ-θεντίαraquo μας

Πως να μας σέβονται οι νέοι όταν θέλουμε να επιβάλουμε τον σεβασμό ο οποίος ουσιαστικά είναι φόβος

Διδάσκονται τα παιδιά μας στα σχο-λεία γράμματα (έτσι υποστηρίζουμε τουλάχιστον) Ίσως μάθουν να μετρά-νε ίσως μάθουν ιστορία ίσως μάθουν συντακτικό ίσως μάθουν και χημεία και φυσική laquoστείρες γνώσειςraquo οι οποίες όμως δεν θα τους κάνουνε καλύτερους ανθρώπουςσυνανθρώπους

Δεν θα μάθουν όμως ποτέ τους στο

Ο

Οι νέοιτου Αρχιμ Παύλου Παπαδόπουλου

laquoΟι νέοι δεν νοιάζονταιΗ νέα γενιά έχει πάρει τον κατήφορο

Οι νέοι δεν έχουν ιδανικάΟι νέοι δεν πιστεύουν

Οι νέοι είναι γεμάτοι πάθηraquo


σχολείο να αγαπάνε να συγχωρούν να σέβονται να ζουν ταπεινά να εγκρατεύονται

Αυτά καλούνται οι γονείς να τα διδά-ξουν οι οικείοι τους η οικογένειά τους Όχι με laquoπρέπειraquo όχι με απειλές αλλά με το παράδειγμά τους

Μην νομίζουμε ότι οι νέοι είναι ανό-ητοι Μας παρατηρούν Άλλα λέμε και άλλα κάνουμε Άλλα ζητάμε απrsquo αυτούς και τα αντίθετα πράττουμε εμείς στους άλλους

Οι νέοι σήμερα είναι οι μεγάλοι του αύριο και οι μεγάλοι του σήμερα ήταν οι νέοι του χθες μην το ξεχνούμε αυτό

Λέμε laquoοι καιροί άλλαξανraquo και είναι αυτές οι λέξεις η μόνιμη δικαιολογία για την δική μας ανικανότητα

Οι καιροί ίσως άλλαξαν το θέμα όμως δεν είναι αν laquoοι καιροί άλλα-ξανraquoαλλά το ότι αν δεν αλλάξουμε εμείς μην περιμένουμε τους νέους να αλλάξουν το αύριο

Μην κατηγορούμε λοιπόν τους νέ-ους Αν θέλουμε να κατηγορήσουμε κάποιους είναι οι νέοι του χθες δηλα-

δή εμάς που ως νέοι δεν κάναμε την μεγάλη επανάσταση στις καρδιές μας Μείναμε σε επαναστάσεις του δρόμου της καταστροφής και όχι της έσωθεν αλλοίωση

Αφήσαμε τα όνειρά μας στο παιδικό μας δωμάτιο και κάναμε τη ζωή μας να φαντάζει σαν όνειροσαν ένα κακό όνειρο που θέλεις να ξυπνήσεις

Μην στηρίζουμε τον ανέραστο χρι-στιανισμό μας με φανατισμούς ακρό-τητες ανάγοντας τον εαυτό μας σε δι-ασώστης του χριστιανικού ήθους Διότι το χριστιανικό ήθος δεν φανερώνεται σε πράξεις ευνουχισμού της ζωής σε ενοχοποίηση της χαράς και σε στείρω-ση της δημιουργικότητας αλλά στην ελευθερία να πέσεις και να σηκωθείς να ζήσεις με την ελπίδα και να ζητήσεις θεραπεία μέσα στο πνευματικό νοσο-κομείο της Εκκλησίας

Το ότι πλέον είμαστε ξενέρωτοι χάσαμε δηλαδή τον έρωτά μας για την ζωή και κολλήσαμε σε τύπους και σχή-ματα δείχνει ότι η ηθική μας είναι πιο πάνω από την αγάπη πιο πάνω από

την θυσία για τον άλλον Οι νέοι δεν είναι τέλειοι ούτε όμως

και εμείς Δεν είναι αρετή να ελέγχουμε τους μικρότερους Δεν είναι αρετή να κτυπάς τον άλλο όταν έχει πέσει λόγω απειρίας ή λόγω αδυναμίας

Η Ορθόδοξη παράδοσή μας ποτέ δεν εξαντλούσε το ενδιαφέρον της ούτε έδινε προτεραιότητα στο τι ο άνθρω-πος κάνει αλλά προχωρούσε και επέ-μενε στο τι ο άνθρωπος είναι και που θέλει και μπορεί να φτάσει

Όταν λοιπόν το καθήκον γίνει θυσία όταν το laquoπρέπειraquo γίνει laquoθέλωraquo όταν ο τύπος περάσει στην ουσία και παραι-τηθούμε από τα δήθεν δικαιώματά μας ανατρέποντάς τα με την μακαρία ταπεί-νωση τότε ίσως μας δούνε οι νέοι ως πατέρες ως μάνες ως αδελφούς ως φίλους ως συνασκητές ως συμπάσχο-ντες ως συνοδοιπόρους στις ανηφο-ριές της ζωής και όχι ως κριτές τους


Το Σάββατο το βράδυ προς Κυριακή 2 Νοεμβρί-ου πρωί τελέστηκε στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου

στο Άγιον Όρος Αγρυπνία με την ευκαιρία της εορτής του οσίου Γερασίμου Κεφαλληνίας

Της πανηγύρεως προέστη ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αντι-όχειας κ Ιωάννης ενώ έλαβαν μέρος ο Σεβ Μητροπολίτης Μιλήτου κ Απόστολος ο οποίος συνοδεύει τον Μακαριώτατο κατά την επίσκεψή του στην Αθωνική Πολιτεία εκ μέρους της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχου κ Βαρθολομαίου ο ΣΕΒ Μητρο-πολίτης Βεροίας κ Παντελεήμων και οι τρεις αρχιερείς που συνο-δεύουν τον Μακαριώτατο Μη-τροπολίτης Γαλλίας κ Ιγνάτιος

μ ι κ ρ έ ς Ε Ι Δ Η Σ Ε Ι Σ

Από την Πατριαρχική θεία Λειτουργία στο καθολικό της Μονής

Πατριαρχική Αγρυπνία στην Μονή

Αγ Παύλου Αγ Όρους

Τ

Αναμνηστκή φωτογραφία με την Ιερά Κοινότητα

Επίσκοπος Νινευϊ κ Αθανάσιος και Επίσκοπος Σελευκίας κ Εφραίμ

Κατά την πανηγυρική θεία λει-τουργία το πρωί της Κυριακής παρέστη όλη η Ιερά Κοινότης με επικεφαλής τον Πρωτεπιστάτη π Συμεών Διονυσιάτη

Νωρίτερα το πρωί του Σαββάτου ο Μακαριώτατος τέλεσε αγιασμό και έθεσε τον θεμέλιο λίθο για την ανέγερση νέας πτέρυγας της Μονής που θα στεγάσει το σκευοφυλάκιο τη βιβλιοθήκη και άλλους χώρους της Μονής

Υποδοχή του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Αντιοχείας κ Ιωάννου στο Επισκοπείο

Από την ημερίδα για τα 300 χρόνια από τη γέννηση του Πατροκοσμά

Στο τέλος της Αγρυπνίας στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά

ην Τρίτη 4 Νοεμβρίου η Ημα-θία υποδέχτηκε τον Μακαρι-ώτατο Πατριάρχη Αντιοχείας κ Ιωάννη ο οποίος με την

ευκαιρία της ειρηνικής επισκέψεώς του στην Εκκλησία της Ελλάδος θέλησε να έρθει και στην περιοχή της Βέροιας ώστε να επισκεφθεί την αδελφότητα των μοναζουσών από την περιοχή του Χαλεπίου της Συρίας που φιλοξενούνται στην Ιερά Μονή Αγίας Κυριακής Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ Παντελεήμων υποδέχτηκε τον Μακαριώτατο στην Μητρόπολη της Βέροιας μαζί με τους σεβ Μητροπο-λίτες Καστορίας κ Σεραφείμ Σερβίων κ Παύλο και Σαμάρειας κ Αμβρόσιο παρουσία των τοπικών αρχών της πόλης

Επίσκεψη Πατριάρχου

Αντιοχείας στη Βέροια

Τ

ε ιδιαίτερη επιτυχία στέφθηκε ἡ διεξαγωγή τῆς ἡμερίδας πού ἀφιερώθηκε ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας

στά τριακόσια χρόνια από τήν γέννηση τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἱερομάρτυρος καί Ἰσαποστόλου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Μάλιστα συνδυάστηκε μέ τήν μηνιαία ἱερατική σύναξη τῆς Μητροπόλεως καί πραγματοποιήθηκε στό Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο Ἡ Ἡμερίδα συνδιοργανώθηκε με το Ἵδρυμα Ἐθνικοῦ καί Θρησκευτικοῦ Προβληματισμοῦ πού ἑδρεύει στήν Θεσσαλονίκη

Ημερίδα για τα 300 χρόνια από τη γέν-

νηση του Αγ Κοσμά

Μ

ην Πέμπτη 13 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στο καθολικό της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά στην Βέροια αγρυπνία

επί τη εορτή του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και της Αγίας οικογένειας των ΠαλαμάδωνΚατά την διάρκεια της αγρυπνίας τελέστηκε η κουρά (ρασοευχή) του Δοκίμου Αντωνίου Πατρίκα ο οποίος έλαβε το όνομα Αμφιλόχιος και η μεγαλοσχημία του αρχιδιακόνου της Μητροπόλεως και αδελφού της μονής π Πρόδρομου Γκριτζαλιώτη

Αγρυπνία και κου-ρές στην Ι Μονή Παναγίας Δοβρά

Τ


Από την αποστολή στην Γκαγκαουζία της Μολδαβίας

Από τον αγιασμό του παρεκκλησίου του οσ Πορφυρίου στην Αλεξάνδρεια

Με τον σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ν Ιερσέης κ Ευάγγελο στην έδρα της Μητροπόλεως

ατόπιν προσκλήσεως του Θεοφι-λεστάτου Επισκόπου Κομράτ και Καχούλ κ Ανατολίου και αδείας του σεβασμιωτάτου Μητροπολί-

τη Βεροίας κ Παντελεήμονος η Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά απέστειλε προς προσκύνηση και αγιασμό των πιστών της περιοχής της Γκαγκαου-ζίας (αυτόνομη περιοχή της Μολδα-βίας) τεμάχιο του αγίου λειψάνου του Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του ΜυροβλύτηΤο άγιο λείψανο μετέφεραν ο αρχιμ Ιερεμίας Γεωργαλής και ο Μοναχός Σεραφείμ Μουρατίδης

Αποστολήστην

Γκαγκαουζία

Κ

ατά το πρόσφατο ταξίδι του στις ΗΠΑ ο σεβασμιώτατος επισκέ-φθηκε την Ιερά Μητρόπολη Νέας Ιερσέης

Ο σεβασμιώτατος Νέας Ιερσέης κ Ευάγγελος δέχθηκε τον Μητροπολίτη Βεροίας κ Παντελεήμονα και τους συ-νοδεύοντες αυτόν στο Επισκοπείο στην έδρα της Ιεράς ΜητροπόλεωςΟι δύο αρχιερείς είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν για διάφορα εκκλησιαστικά θέματα και ιδιαίτερα για το σπουδαίο έργο που επιτελείται στην Ιερά Μητρό-πολη Νέας Ιερσέης η δικαιοδοσία της οποίας εκτίνεται σε πέντε πολιτείες των ΗΠΑΟ Μητροπολίτης Βεροίας τίμησε τον Μητροπολίτη Νέας Ιερσέης με το παρά-σημο των 20ων επετειακών ΠαυλείωνΤην Κυριακή 23 Νοεμβρίου ο σεβα-σμιώτατος λειτούργησε στον ιερό ναό αγίου Ιωάννου Θεολόγου Νέας Ιερσέης

Επίσκεψη στην Ιερά Μητρόπολη

Νέας Ιερσέης

Κ

Την Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανί-

ας κ Παντελεήμων χοροστάτησε στο πανηγυρικό εσπερινό επί τη μνήμη του Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκα-λυβίτου στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας και την επό-μενη ημέρα λειτούργησε στον ίδιο ναό και στη συνέχεια τέλεσε τα θυρανοίξια του παρεκκλησίου του Αγίου Πορφυ-ρίου

Θυρανοίξιαπαρεκκλησίου οσ

Πορφυρίου

Τ


Με τον γέροντα Εφραίμ στην Αριζόνα

Με τον σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ Δημήτριο στο επισκοπείο

Με τον Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Αγ Ειρήνης αρχιμ κ Ιερόθεο

ατά τη διάρκεια της παρα-μονής του στη Νέα Υόρκη ο σεβασμιώτατος φιλοξενήθηκε στις εγκαταστάσεις της Ιεράς

Πατριαρχικής Μονής Αγ Ειρήνης Χρυσοβαλάντου στην ΑστόριαΗ φιλοξενία του καθηγουμένου αρχιμ κ Ιεροθέου και των πατέρων της μονής υπήρξε αβραμιαίαΟ σεβασμιώτατος απένειμε στον καθηγούμενο το παράσημο των επετειακών Παυλείων

Στην Ιερά Μονή Αγ Ειρήνης

Χρυσοβαλάντου

Κ

ατά το τριήμερο 20 μέχρι και 22 Νοεμβρίου ο σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας πραγματοποίησε προ-

σκυνηματική επίσκεψη στην ιερά μονή αγίου Αντωνίου στην Αριζόνα και είχε την ευκαιρία να λειτουργήσει στην αγρυπνία που τελέστηκε για την εορτή των Εισοδί-ων της ΘεοτόκουΤην επόμενη ημέρα είχε την ευκαιρία να συναντηθεί με τον γέροντα Εφραίμ και να συνομιλήσει μαζί του για πνευματικά θέματα που αφορούν την μοναχική ζωήΕπίσης είχε την ευκαιρία να ξεναγηθεί από τους Πατέρες της Μονής στις εγκα-ταστάσεις της και τα διάφορα παρεκκλή-σια που βρίσκονται πέριξ αυτής

Προσκύνημα στην ι μονή αγ Αντωνίου

Αριζόνας

Κ

ην παραμονή της εορτής της Αγί-ας Αικατερίνας ο σεβασμιώτατος επισκέφθηκε τον σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ Δημή-

τριο στην έδρα της Αρχιεπισκοπής στο Μανχάταν Ο σεβασμιώτατος τίμησε τον Αρχιεπίκ-σοπο κ Δημήτριο με το παράσημο των Παυλείων (στα οποία συμμετείχε και ο ίδιος ως εισηγητής παλαιότερα) και του επέδωσε αναμνηστική πλακέτα και τον τιμητικό τόμο για τη συμπλήρωση 20 ετών του θεσμού Να σημειωθεί ότι ο Αρχιεπίσκοπος συμπεριλαμβάνεται στους συγγραφείς του τόμου Έπειτα από πρόσκληση του Αρχιεπισκό-που ο κ Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο λόγο την επόμενη ημέρα στον πανηγυρίζοντα ιερό ναό αγίας Αικα-τερίνας στην Αστόρια

Συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο

Αμερικής κ Δημήτριο

Τ


Από την υποδοχή των Τιμίων Δώρων στο μητροπολιτικό ναό Βεροίας

Από τη χριστουγεννιάτικη γιορτή του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως

Από την χριστουγεννιάτικη θεία Λειτουργία στη Βέροια

ην Τρίτη 16 Δεκεμβρίου αφίχθη-καν στη Βέροια τα Τίμια Δώρα των τριών Μάγων τα οποία φυλάσσονται στην Ιερά Μονή

Αγίου Παύλου στο Άγ ΌροςΤα υποδέχτηκε ο Σεβασμιώτατος έμπροσθεν του Μητροπολιτικού Ναού Βεροίας και εν συνεχεία χοροστάτησε και στον πανηγυρικό εσπερινόΣτο τέλος της ακολουθίας το λόγο πήρε ο γέρων Γεράσιμος Αγιοπαυλίτης ο οποίος ως εκπρόσωπος της Ιεράς Μονής εξέφρασε την αγάπη του προς το πρόσωπο του Σεβασμιωτάτου και εν γένει του πιστού λαού της Ημαθίας και ανέφερε ιστορικά στοιχείαΤα Τίμια Δώρα παρέμειναν στη Βέροι-ας μέχρι την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου

Τα τίμια Δώρα των Μάγων στη Βέροια

Τ

ην παραμονή των Χριστου-γέννων τελέστηκε στον ιερό ναό αγίου Αντωνίου πολι-ούχου Βεροίας ο εσπερινός

της εορτής χοροστατούντος του σε-βασμιωτάτου κ Παντελεήμονος με τη συμμετοχή του ιερού κλήρου της πόλης και μεγάλου αριθμού πιστώνΤο θείο λόγο κήρυξε ο πανοσιολο-γιώτατος αρχιμανδρίτης Δημήτριος Μπακλαγής Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς ΜητροπόλεωςΑνήμερα τα Χριστούγεννα ο σεβα-σμιώτατος χοροστάτησε στον όρθρο και στη συνέχεια τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία στον μητροπολιτικό ιερό ναό αγ πρωτοκορυφαίων απο-στόλων Πέτρου και Παύλου Βεροίας

Εορτή των Χριστουγέννων

στη Βέροια

Τ

ην Κυριακή 21 Δεκεμβρίου το βράδυ πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό θέατρο Νάουσας η χριστουγεννιάτικη εκδήλωση

του νεοσύστατου Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως το οποίο έχει έδρα τη Νάουσα και παραρτήματα στα αστικά κέντρα της επαρχίας της Μη-τροπόλεωςΠαρουσιάστηκε ένα αξιόλογο και ποιοτικό πρόγραμμα αντάξιο των υψηλών προσδιαγραφών μουσικών σπουδών που παρέχει από φέτος το Ωδείο στους 400 και πλέον μαθητές του

Χριστουγεννιάτικη γιορτή Ωδείου Ιεράς

Μητροπόλεως

Τ


Από την χριστουγεννιάτικη γιορτή του Γραφείου Νεότητας

Απονομές υποτροφιών σε αριστούχες φοιτήτριες

Από την χειροτονία του π Αμφιλοχίου

ην Παρασκευή 26 Δεκεμβρίου το απόγευμα στο Δημοτικό Θέατρο Ναούσης πραγματοποιήθηκε η Χριστουγεννιάτικη Εορτή των κα-

τηχητικών της Ιεράς ΜητροπόλεωςΤην εκδήλωση άνοιξε ο Σεβασμιώτατος ο οποίος τόνισε την σημαντικότητα της Γεννήσεως του Χριστού στην ζωή του κάθενός μαςΕν συνεχεία στη σκηνή ανέβηκε η παιδική χορωδία του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεώς μας η οποία ερμήνευσε διάφορα χριστουγεννιάτικα τραγούδια και ποιήματαΣτο κέντρο της εκδήλωσης παρουσιά-στηκε το θεατρικό laquoΤο ταξίδι του Δομή-νικουraquo από το κατηχητικό της ενορίας της Αγίας Παρασκευής ΚοπανούΤην εκδήλωση έκλεισε η αδελφότητα της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας μαζί με φίλους μουσι-κούς του μοναστηριού οι οποίοι ερμή-νευσαν χριστουγεννιάτικα τεριμέμ τα οποία συνέθεσαν και ενορχήστρωσαν οι ίδιοι

Χριστουγεννιάτικη γιορτή Γραφείου

Νεότητας

Τ

ην Κυριακή 28 Δεκεμβρίου ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας Ναούσης και Καμπα-

νίας κ Παντελεήμων λειτούργησε στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας και τέλεσε την εις διάκο-νο χειροτονία του μοναχού της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά Αμφιλοχίου Πατρίκα

Χειροτονία δια-κόνου στην Αλεξάνδρεια

Τ

ο Σάββατο 27 Δεκεμβρίου το απόγευμα πραγματοποιήθηκε στην ενορία Κοιμήσεως Θεοτό-κου Αλεξανδρείας η καθιερωμέ-

νη εκδήλωση απονομής χρηματικών βραβείων και επαίνων σε αριστούχους φοιτητές καθώς επίσης στους επιτυ-χόντες στης γενικές εξετάσεις για την εισαγωγή στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας Έπαινοι απονεμήθηκαν και σε αρι-στούχους μαθητές των τριών τάξεων του Λυκείου

Απονομές υποτροφιών στην

Αλεξάνδρεια

Τ


Χριστός είναι το μόνο πρόσωπο στον κόσμο για το οποίο μιλούσαν όχι απλώς πριν

γεννηθεί αλλά από κατα-βολής κόσμου Ο Χριστός είναι το μοναδικό πρόσωπο που έχει προϊστορία Ούτε ο Βούδας ούτε ο Μωάμεθ ούτε ο μέγας Αλέξανδρος είχαν προϊστορία Προϊ-στορία έχει μόνο ο Ιησούς Γίνεται λόγος λεπτομερής μάλιστα για ένα πρόσωπο που δεν έχει γεννηθεί ακόμα Συγγράφεται ιστορία που δεν έχει εκτυλιχτεί ακόμη Τον Σωκράτη τον Πλάτωνα τον Αριστοτέλη και τόσους άλλους τους θαύμασαν οι άνθρωποι Μα αφού πρώτα τους άκουσαν Τον Αννίβα τον Αλέξανδρο τον Ναπο-λέοντα τους επικρότησαν αφού γνώρισαν τις ένδοξες εκστρατείες τους

Όλοι αυτοί πριν γεννη-θούν στην ζωή αυτή ήταν εντελώς άγνωστοι Και όταν γεννιόνταν κανείς δεν μπορούσε να πει κάτι για τη μελλοντική τους δράση

Τον Ιησού Χριστό όμως η ανθρωπότητα Τον γνώρισε πριν ακόμη Τον δει Τι μεγα-λείο που έχει η πίστη μας Ο Πασκάλ έλεγε Η πιο μεγάλη απόδειξη για τον Χριστό είναι οι προφητείες Ποιός

ομιλεί για τον Χριστό πριν γεννηθεί Η Παλαιά Διαθήκη είναι γεμάτη προφητείες Οι προφητείες είναι η ειδοποιός διαφορά της Παλαιάς Δια-θήκης από τα laquoιεράraquo βιβλία όλων των άλλων θρησκειών Μιλάει ο Θεός και μας λέει lsquorsquo Ποιός άλλος Θεός σας προ-φήτευσε ποτέ κάτι Ποιός άλλος Θεός σας είπε ποτέ μια πρόρρηση για το μέλλον Αν έχουν κάτι τέτοιο ας μας το δείξουν Μα έγκυρα Και επίσημα Με μάρτυρες Και με αποδεικτικά στοιχεία Δεν θα βρουν να παρουσιάσουν τίποτε Μα δεν συμβαίνει το ίδιο με Εμένα (λέει ο Θεός) Σεις είσθε μάρτυρες Σεις μπορείτε να το διακηρύξετε ότι όλα όσα σας λέγω κάθε φορά δια των προφητών μου πραγματοποιούνται Και εγώ όποτε και αν χρει-αστεί είμαι έτοιμος να επι-βεβαιώσω τα λόγια σας για μένα Και ο Υιός μου που κάποτε θα έλθει θα σας το αποδείξει ότι όλες οι προφη-τείες είναι σωστές Εγώ είμαι ο Θεός Σεις θα μαρτυρείτε για Μένα Και εγώ θα μαρτυ-ρώ για σας επικυρώνοντας και εκπληρώνοντας τα λόγια σας (Ησ 439-13) Γι΄αυτό και η Γέννηση του Χριστού μας δείχνει το μεγαλείο του Θεού μας και της Εκκλησίας Του

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβα-νίας Αναστάσιος γράφει ότι laquoΕκκλησία χωρίς Ιεραποστολή είναι σχήμα οξύμωρονraquo Και συνεχίζει ΄΄οι περισσότερο αδικημέ-νοι στην εποχή μας είναι όσοι στερήθηκαν το θείο λόγο όχι γιατί αρνήθηκαν να τον ακούσουν αλλά γιατί εκείνοι που επί αιώνες τον κατέχουν αδιαφόρησαν να τους τον γνωρίσουν΄΄ Πολύ άλλωστε πετυχημένα ειπώ-θηκε ότι ΄΄Εκκλησία χωρίς ιεραποστολή είναι εκκλησία χωρίς αποστολή΄΄ Αποτελεί η ιεραποστολή θεμελιώδη και πρωταρχική σπουδαία και θεοκίνητη πράξη βασιζό-μενη στην αρχή της καθο-λικότητος της Ορθοδόξου Εκκλησίας και στους λόγους του Σωτήρος Χριστού laquoΠορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματοςhellipraquo Σήμερα με τους Έλληνες κυρίως Ιεραποστόλους το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας επιτελούν θαυμαστό ιερα-ποστολικό έργο Το Πατριαρ-χείο Κωνσταντινουπόλεως σε όλη την Ευρώπη την Αμερική την Άπω Ανατολή και την Αυστραλία και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας σε όλη την Αφρική Γρά-

φει ο Επίσκοπος Αχελώου Ευθύμιος ΄΄Σήμερα ζούμε σε μια δειλή αναγέννηση των ιεραποστολικών μεγαλείων της Εκκλησίας μας Αρκετοί επίσκοποι ενδιαφέρονται κατά τρόπο άμεσο για την ιεραποστολή Μερικοί από αυτούς έδωσαν υποτροφίες σε αρκετούς Αφρικανούς για να σπουδάσουν στην Ελλάδα Άλλοι βοηθούν τις Εκκλησίες της Αφρικής και καταρτίζουν γενικότερα σχέ-δια για την ενίσχυση του Ιε-ραποστολικού έργου΄΄ Πα-ντού υπάρχουν ψυχές που είναι έτοιμες να στραφούν στο φως όταν κάποιος τους ξυπνήσει την ώρα της ανατολής Στη Μητρόπολή μας που λειτουργεί γραφείο εξωτερικής ιεραποστολής με πρωτοβουλία του Σεβασμιω-τάτου Μητροπολίτου μας κ Παντελεήμονα έχουν έλθει πολλές φορές ιεραπόστολοι από διάφορα ιεραποστολικά κλιμάκια απ΄όλο τον κόσμο για να μας ενημερώσουν και να μοιραστούν τις αγωνίες και τις ελπίδες τους Ως μέλη της Εκκλησίας του Χριστού οφείλουμε να θυμό-μαστε τους Ιεραποστόλους καθημερινά στις προσευχές μας για να συμμετέχουμε και εμείς με αυτόν τον τρόπο στο ιεραποστολικό έργο της Εκκλησίας μας

τύποςampουσίατοῦ Πρωτρου Νεκταρίου Σαββίδη

Ο

Μεταμορφώσεως του Σωτήροςστο Θαβώρ

σε Ξενοδοχεία 4ημιδιατροφή

θέσεις περιορισμένεςπληροφορίες - πρόγραμμα - εγγραφές

23310 72317 23310 20951

8ήμερη προσκυνηματική εκδρομήστους Αγίους Τόπουςαπό 18 μέχρι και 25 Αυγούστου 2015

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 23310 20951 6945384355

ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΠΕΙΡΑΙΩΣ 5243-033886-401

ενισχύστε οικονομικά

τη συνέχιση των εργασιών

λειτουργεί ηΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠ ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗΑΠΟΓΕΥΜΑΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙΠΑΡΑΚΛΗΣΗ



σελ 6

σελ 16

σελ 24





MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ



σελ 8


σελ 4ΔΙMHNIAIO



KAI KAMΠANIAΣ










website

wwwimveriasgr




σελ 14

σελ 20



















E






































Σ








Σ







































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951




σελ 6

σελ 16

σελ 24





MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ



σελ 8


σελ 4ΔΙMHNIAIO



KAI KAMΠANIAΣ










website

wwwimveriasgr




σελ 14

σελ 20



















E






































Σ








Σ







































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951

















E






































Σ








Σ







































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951


































Σ








Σ







































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951




















Σ








Σ







































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951















Σ








Σ







































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951








Σ







































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951





































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951




































Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951

























Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951


















Β΄ μέρος















































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951














































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951
































Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951





















Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951
















Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951













Τ





































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951




































































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951



























































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951













































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951
































Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951















Ο





























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951

























Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951









Τ












Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951









Τ





Μ




Τ









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951









Κ





Κ




Πορφυρίου

Τ









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951









Κ




Αριζόνας

Κ





Τ








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951








Τ




στη Βέροια

Τ





Τ








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951








Νεότητας

Τ




Τ





Τ










Ο




23310 72317 23310 20951










Ο




23310 72317 23310 20951





23310 72317 23310 20951


Documents

Παύλειος Λόγος τεύχος 112