БЕРЗНИК Број 0080 од 29.06.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090629-0080L

берзНИК

- G

OD

IN

A I

II-

BR

OJ

80

- 2

9 ЈУНИ

20

09

GO

DI

NA

(P

RI

LO

G N

A T

EN

DE

RN

IK

)

www.berznik.com.mk

- Забрана за вршење на дејност - крај на манипулирање со трудот?

- Забрана за вршење на дејност - крај на манипулирање со трудот?

berznik_080:berzNIK 27.06.2009 16:40 Page 1


BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pEÂTENI MEDIUMI 3Data 29. 06. 2009 broj 80 берзНИК

До следниотпонеделник

Makedonka Baldazarska

Glaven i odgovoren

urednik na берзНИК

e-mail:[email protected]

Ќе влезе ли Македонија во рецесија? ...

Министерот за финансии вели дека е

неблагодарно да се шпекулира. Но, доколку ни

се појави раст на БДП под нулата и во вториот

квартал, рецесијата не ни бега. Па така, од прилика

за 70-ина дена, во средина на летото, кога ќе бидат

пресметани економските показатели за овој период

ќе бидеме на чисто: доколку малку имаме негативна

стапка на раст, Македонија би била во рецесија...

Ако е за утеха, Славески потсетува дека

опаѓањето на БДП во првиот квартал од годината е

едно од најниските во споредба со други земји од

регионот и во Европската унијa.

- Тоа е релативно ниска стапка, што всушност е

ефект од економската криза во Република

Македонија.

Она што е важно за во иднина, според

министерот, се навестувањата од ОЕЦД дека се

очекува рецесијата во светски рамки да заврши до

крајот на оваа година и да има поместувања на

стапките на раст.

Тој додаде дека мерките што Владата на Република

Македонија ги презема веќе покажуваат дека се

ефективни од аспект на ублажување на силните

негативни последици што можат да уследат од

светската економска криза.

- И Ставрески смета дека минималното

намалување на БДП во Македонија, е позитивен

сигнал дека сепак случувањата се под контрола.

- Верувам дека успеавме да го избегнеме она што

беше ризик во првиот квартал. На ист таков начин ќе

настојуваме преку дополнителните мерки што ги

предвидовме и преку кредитната линија од

Европската инвестициска банка да додадеме малку

свежи средства однадвор што се неопходни за

македонските претпријатија успешно да ја пребродат

оваа тешка година, рече вицепремиерот.

Според него,намалувањето на економската

активност во Македонија не би требало никого да

изненади, тоа е нормално и очекувано кога во

светот се случува најголемата светска криза во

последните 100 години. Сепак, добро е што ставките

на пад во Македонија се поблаги и согласно

последните случувања можеме да очекуваме дека е

избегнато најлошото, а најлошото е она што се

случи во некои други земји - да се загуби

макроекономската стабилност, стабилноста на

курсот, да не можат да се сервисираат обврските

кон странство или да се доживее вистински крах во

реалниот сектор каков што имаат Латвија и Естонија

и некои други земји, па дури и Словенија со пад од

минус 8,5 проценти за разлика од нас коишто имаме

0,9, вели Ставрески.

Тој изрази надеж дека 100-те милиони евра од

Европската инвестициона банка ќе помогнат во

македонското стопанство и оти секој најмал

позитивен економски раст во третиот и четвртиот

квартал би бил охрабрувачки. -Сепак, најважно е

оваа година најголем број претпријатија да успеат да

опстанат и да ја преживеат кризата, а за развој ќе

биде потребно светските економии да повлечат,

односно да се врати економскиот раст во Европа и

Америка.

…. За разлика од оптимистичките уверувања на

нашите челници во делот на финансиите, првиот

човек на ЕБОР, Томас Миров, смета дека треба да

се воздржиме од прекумерен оптимизам и

предупреди дека социјалните последици од

стопанската криза ќе дојдат со задоцнување и дека

без сомнеж ќе бидат сурови.

Според него, стопанската санација може да биде

нарушена од проблемите со плаќањето на

долговите, предупредувајќи дека земјите од средна

и источна Европа оваа година ќе забележат рецесија

и дека речиси сите стопанства во тој регион ќе

паднат од четири, па дури до 15 проценти.

Всушност, ЕБРД предурпеди дека целиот регион ќе

претрпи значително негативно влијание доколку

големите западни банки се повлечат од него.

За да се амортизираат ваквите

падови, ЕБОР рекордно инвестира во

источноевропските банки и фирми со цел

да помогне да се ублажи најголемото

пропаѓање на стопанствата на тој регион од падот

на комунизмот пред две децении. Притоа наведува

дека пречките за брзо зајакнување можат на пример

да бидат, политичката нестабилност, наглиот раст на

неплатените кредити и банкрот на компаниите.

Со цел на банките да им обезбедуваат брзо

финансирање, заедно со Светската банка и

Европската инвестициска банка (ЕИБ), ЕБОР во

февруари започна кредитна програма во вредност

од 25 милијарди евра. Целта на програмата е да се

пронајде платформа за заедничка акција која би ги

убедила големите банки да останат во регионот на

централна и источна Европа, за што секако ќе биде

неопходна широка поддршка.

Според анализите на ЕБОР, во европските

економии во развој мора да дојде до

реструктуирање на потрошувачките кредити, како и

на кредитите на фирмите, со цел банкротствата на

фирмите, неплатените кредити и растот на

невработеноста да останат под контрола. А, бидејќи

ние се сметаме за економија во развој, да се

надеваме дека и во Македонија овие параметри ќе

се задржат барем на ова (и сега неславно) ниво и

нема и натаму да бележат минуси...

Во спротивно ...можно е да се најдеме на скалата

на сиромашни земји на кои под ударот на

глобалната економска криза не им бега хуманитарна

катастрофа. Тоа е дел од извештајот за глобалните

стопански текови, каде Светската банка наведува

дека економскиот раст во земјите во развој оваа

година ќе опадне на само 1,6 проценти-чекор којшто

ќе турне три милиони лица под границата на

сиромаштијата, оценува Банката.

За да се спречи повторување на долгогодишната

криза во сиромашните земји од периодот на 70-те и

80-те години на 20-от век, банката повикува на

координирана меѓународна финансиска акција. Јас

би рекла дека на Македонија добро би и дошла

ваква акција подржана од сите партиско-економски

структури... социјалниот мир едвај се одржува,

граѓаните немаат веќе трпение.... а,за оптимизам и

да не зборуваме...

Оптимизам


4 BERZANSKI pREglEDNIK NA NASTANI VO pEÂTENI MEDIUMI

берзНИК broj 80 Data 29. 06. 2009

Министерството за информатичко општество го претстави Предлог-законот за електронско управување кој овозможува меѓусебно поврзува-ње и користење на регистрите и базите на податоци во министерствата,државните институции и органи, судовите, правните лица и другитесубјекти на кои законски им се доверени јавни овластувања. За корис-ниците тоа ќе значи ефикасна администрација која ќе ги услужуванавремено и по електронски пат, намалување на трошоците во работатана администрацијата, ќе нема дуплирање податоци, компаниите и граѓа-ните од едно место ќе можат да ги добијат потребните податоци и доку-менти.

- Законот кој ќе овозможи реализација на проектот за интероперабил-ност со право добива предзнак револуционерен во законодавството воРепублика Македонија во областа на информатички технологии, истакнаМирјана Секуловска, заменик-министер за информатичко општество.

Законот за електронско управување нема да ги опфаќа електронскитедокументи кои содржат класифицирани информации и нема да ги про-мени правилата за постапување со документи во хартиена форма. Сонего ќе се дефинира кои институции кои информации ги собираат, начи-нот на прибирање на податоците, од која институција тие се преземаат икаде се доставуваат. Тој најпрво ќе биде спроведен во државните уста-нови, потоа ќе ги опфати бизнис-секторот и граѓаните, а во план е иинтернационално поврзување.

Секуловска посочи дека Министерството за информатичко општество

е надлежно за контрола и за постигнување на потребното ниво на мреж-на и информациска безбедност на сите системи, како задолжителенуслов во меѓусебната размена на податоци и документи во електронскаформа.

Врз основа на законот, Министерството ќе подготви и неколку подза-конски акти со кои детално ќе бидат уредени стандардите и критериуми-те за меѓусебно поврзување и користење на регистрите и базите наподатоци меѓу државните органи и институциите, односно за оперативнафункционалност на информациските системи од организациски,технички и семантички аспект. Исто така, со овој закон ќе се забраниформирање на регистри со исти податоци во различни државни органи иинституции и ќе се создаде законска претпоставка за оневозможувањеод непотребно повторување на податоците, односно ќе се дефинираточно кои државните органи и институциите кои информации гисобираат, начинот на собирање на податоците, од која институција гипреземаат и до кого ќе ги доставуваат- објасни Секуловска.

презентиран преДлог-законот за електронСко управување

Документацијата и во институциите- електронски Со меѓусебното поврзување и користење на регистри-те и базите на податоци сите субјекти на кои законскиим се доверени јавни овластувања, на корисницитеим се овозможува од едно место ќе можат да гидобијат потребните податоци и документи

Општините имаат желба и интерес за сора-ботка со бизнис-секторот и нудат можности заинвестирање, а бизнис-секторот треба да инве-стира во нив, порача градоначалникот КоцеТрајановски на работилницата што се одржа воСобранието на град Скопје, со која всушностим се дава значење на домашните инвестито-ри и дека е потребно заедно да се градатопштините и Република Македонија.На работилницата, на која се соочија претстав-ниците на членките на трите најголеми делов-ни асоцијации во земјава - Стопанската коморана Македонија, Сојузот на стопанските комории Стопанската комора на северозападнаМакедонија, од една страна и, скопските градо-началници, нивните соработници и претставни-ци од Катастарот од другата страна, се диску-тираше за проекти, за идни инвестиции и запроблемите со кои се соочуваат стопанствени-ците во текот на работењето во делокругот надржавната и локалната администрација иКатастарот на недвижности.

Градоначалникот Коце Трајановски најавидека во град Скопје во тек е постапка за про-мена на Генералниот урбанистички план и декатаа постапка ќе трае повеќе од една година.

- Бизнис-заедницата ќе биде вклучена вонеговото донесување, ќе може да добиванавремени информации и да инвестира воповеќе области, како изградба на булевари,улици, фекални и атмосферски канализации,сообраќај, во алтернативни извори на енергијаи туризам,- им порача на деловните луѓе скоп-скиот градоначалник.

Горан Рафајловски од Регионалната коморасо седиште во Скопје посочи дека е неопходноафирмирање на партнерството меѓу приват-ниот и јавниот сектор во функција на реализа-ција на позначајни проекти во градот и општи-ните. Тој посебно истакна дека во градот веќе20 години нема изградено нова населба, освенеден дел во населбата Ново Лисиче.

- Повеќе проекти мируваат, како што се НовоЛисиче и Зајчев Рид. Со овие населби може дасе обезбедат од 300 до 400 илјади станови кои

ќе го оживеат стопанството и ќе му дадат силада се развива. На Скопје, на годишно ниво, мусе потребни најмалку 10 илјади станови, но воградот се подигаат само доградби кои создава-ат проблеми, - нагласи Рафајловски.

Според неговите зборови, Комората ги оце-нува како позитивни реформите што ги реали-зира Катастарот од Проектот поддржан одСветската банка во делот на скратување напроцедурите за издавање документи, средува-ње на катастарската евиденција и односот собизнис-заедницата. Таквата практика треба дапродолжи со несмален интензитет, со цел иКатастарот да даде поголем придонес во над-минување на проблемите со средувањето налокациите за градење со кои се соочуваатзаедно и општините и проектантите и изведу-вачите, па и најглавните - инвеститорите.

Извршен директор на Стопанската комора

на северо-западна Македонија, Блерим Златку,информираше дека досега презеле две ини-цијативи - основање бизнис-центри во ситеопштини во кои тоа е можно, и префрлувањена правото на сопственост на земјиштето одРепублика Македонија на општините. Во 10градови во Македонија веќе се основани бизнис-центри кои се контакт меѓу Комората и општинитеи на тој начин ќе се придобиваат средства одевропските фондови за реализација на проекти одлокално ниво. Златко Калеников, претседател на Сојузот на сто-пански комори на Македонија, посочи дека одКомората се произлезени повеќе проекти, какоЗајчев Рид, деловни индустриски зони... Спореднего, досега се среќавале со состојби да немаатпростор каде да инвестираат и со ДУП-ови кои небиле компатибилни за нивните инвестиции. Тојизрази надеж дека овие состојби ќе се променат.

Соработка меѓу локалната Самоуправа и бизниС-Секторот

Стопанските инвестиции ќе ги кројат урбанистичките планови


2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI

1. КОЈ ЌЕ СЕ ОФАЈДИ ОД КИНЕСКИТЕ АВТОБУСИ? (*****) 2. НОВ УДАР НА ДРЖАВАТА ВРЗ „ФЕРШПЕД” (***) ДНЕВНИК

с.3 НЕКОЈ ЌЕ „ЛАПНЕ” 23 МИЛИОНИ ЕВРА ОД КИНЕСКИТЕ АВТОБУСИ с.5 МАКЕДОНИЈА ГИ ЧЕКА ТУРИСТИТЕ ОД СЛОВЕ-НИЈА с.5 ВЛАДАТА ДОПРВА ЌЕ НЕ ПРЕЗАДОЛЖИ с.6 „РИКО” САКА ДА ИЗГРАДИ ЧЕТИРИ ХИДРОЦЕНТРАЛИ ВО МАКЕДОНИЈА с.6 „ЗЕГИН” МЕЃУ РЕГИОНАЛНИТЕ БИЗНИС-ЛИДЕРИ

БИЗНИСс.2 MAT И АЦВ ВО ВОЈНА СО КРИВИЧНИ ПРИЈАВИс.4 СКУДНИТЕ ИНФОРМАЦИИ ЗА КОМПАНИИТЕ-БАРИЕРА ЗА ИНВЕСТИТОРИТЕс.6 СРЕДНИТЕ БАНКИ СО НАЈРАШИРЕНА МРЕЖА НА БАНКОМАТИ с.8 ПАЗАРИТЕ ВО РАЗВОЈ ДО 2010 ГОДИНА ЌЕ ПОРАСНАТ 32 ПРОЦЕНТИ с.9 МБИ-10 СО НОВ ПОРАСТ ОД 0,78 ПРОЦЕНТИ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.3 КОЈ ЌЕ ЗАРАБОТИ ОД ДВОКАТНИТЕ АВТОБУСИс.3 НОВ УДАР НА ДРЖАВАТА ВРЗ „ФЕРШПЕД”с.5 „ЗЕГИН“ ДОБИТНИК НА ПРЕСТИЖНАТА РЕГИОНАЛНА НАГРАДА с.7 ПРЕПОЛОВЕНИ СТРАНСКИТЕ ИНВЕСТИЦИИс.7 МАКЕДОНИЈА СО ТУРИСТИЧКА ПОНУДА ПРЕД

СЛОВЕНЦИТЕ с.7 СЕ НАМАЛУВААТ ЗАШТЕДИТЕ ВО БАНКИТЕ

ВРЕМЕс.3 КИНЕСКИТЕ АВТОБУСИ СО ВМРОВСКО ЛАВЧЕс.7 ПЕТАР ГОШЕВ НЕ КРЕВА ПАНИКА ЗАЛУДНОс.7 „ФЕРШПЕД” ОСТАНА И БЕЗ СКЛАДИШТАТАс.8 ЕЛЕКТРОНСКИТЕ БИЛЕТИ ЌЕ ЈА ДОЧЕКААТ ЕСЕНТА

ВЕЧЕР

с.7 ЗЕГИН-БРЕНД КОМПАНИЈА ВО ЈУГОИСТОЧНА ЕВРОПА

ВЕСТс.4 ИНКАСАТОРИТЕ НА ПАТАРИНИТЕ ДВА МЕСЕЦА БЕЗ ПЛАТА

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 ДОЦНАТ ПЛАТИТЕ ВО „МАКЕДОНИЈА ПАТ”с.10 ПАРТИЈАТА НА БОШКОВСКИ ЈА ОБВИНИ ВЛАДАТА ЗА МАЛВЕРЗАЦИИ СО ДВОКАТНИТЕ АВТОБУСИ

ШПИЦ

с.5 КОЈ ЌЕ СЕ ОФАЈДИ ОД КИНЕСКИТЕ АВТОБУСИ?с.5 „ФЕРШПЕД” ГИ ЗАГУБИ И СКЛАДИШТАТАс.5 ЌЕ СЕ ОТВОРИ СЛОВЕНЕЧКО-МАКЕДОНСКИОТ ДЕЛОВЕН КЛУБ

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI 5Data 29. 06. 2009 broj 80 берзНИК

S O D R @ I N A

VOVED........................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ........................... . . . . . . . . .5-7

финансии.............................................................8-9

на домашен терен....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12-13

тркалезна маса за стечајот. . . . . . . . . . . . .13-17

сВЕТ ВЕсТи.........................................................18-19

БЕРЗниК - ЧЕТВРТОК-саБОТа . . . . . . . . . . . .20-23

нЕДЕЛаТа Ја ОДБЕЛЕЖаа................................24

БЕРЗа................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25-26

Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - SkopjeMediumska biblioteka i digitalna arhivaRedakcija na ��Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000,

R.Makedonija Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839

Internet: www.interNIK.com.mk;e-mail: [email protected]

Izvr{en direktor: Zdravko JosifovskiMarketing: Ivona Josifovska

IKT Menaxer: Kiro VelkovskiMenaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i}

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENIMEDIUMI �� e osnovan 2007 godina.

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENIMEDIUMI ��Broj: 56

Data: 01.12.2008

SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA

FOTO NASLOVNA: тркалезна маса за

стечајот

Foto: Robert Spasovski

Redakcija na ��Internet distributiven sistem: www.interNIK.com.mkGlaven i odgovoren urednik: Makedonka BaldazarskaNovinari: Vaska Mickoska Evoluator na vesti: Renata Tasovskaoperatori: Mare Lazarevska, Martin Arsovski, \or|e Rexi} iDarko TripunovskiFotoreporter: Robert Spasovski

Marketing, distribucija i proda`ba: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje

I M P R E S S U M

22.06.2009 g. PONEDELNIK

1. KRATOK PREGLED NA NASTANIПреполовени странските инвестиции - Годинава, во

првите три месеци, во земјава се инвестирани вкупно 55,4милиони евра, покажуваат податоците на Народна банкана Македонија, пренесува Утрински весник. Тоа во односна истиот период минатата година, кога биле инвестирани117,6 милиони евра, е пад на инвестициите од цели 62,2милиона евра. Она што е важно да се истакне е деканајголем дел од инвестициите годинава, дури 50,6милиони евра, не се свеж капитал влезен однадвор, тукуреинвестирана добивка од компаниите. Колку за споредба, од инвестициите во првите три месециод минатата година, само 46,9 милиони евра билереинвестирана добивка, што зафаќа помалку од половинаод инвестициите во тој период.Новиот удар врз Фершпед, топ тема во повеќе дневнивесници. Царинската управа на компанијата и’ ја одзеде идозволата за складирање стока, што значи декамагацините во Скопје, Велес и Битола, Фершпед ќе морада ги затвори и во наредните 12 месеци нема да смее даработи со магацинските простори, односно да чуванецаринета стока на свои клиенти. Привременатазабрана, како што пренесуцаат весниците претставуваанекс на претходното решение на Царината, со кој наоваа шпедитерска компанија и’ беше одземено правото зацаринско застапување. Ова е втор удар врз Фершпед,откако Царината пред три недели, поради царински долгод 10 илјади евра, му ја одзеде лиценцата за работа наФершпед, со што компанијата го загуби правото нашпедиција и правото на застапување на други фирми вопостапка на царинење во тек на една година.

И двокатните автобуси за градскиот превоз во Скопје,тема за која веќе врат шпекулации- кој ќе ќари за нивнатанабавка,а која ја интерпретираат неколку дневни весници.-Скопски бизнисмен зад кого стојат низа афери и е близокна владејачката фамилија ќе ќари 23 милиони евра одтендерот за набавка на 302 двокатни автобуса, обвинивчера Ден Дончев, потпретседател на партијатаОбединети за Македонија. Според него, одлуката наВладата, односно на Министерството за транспорт и врски302 двокатни автобуса да се набават од кинескатакомпанија, Џенгџоу јутонг групација била класичен примерна корупциски мегаскандал, за кој, најави Дончев, одпартијата ќе побараат поведување кривична одговорностод одредени лица.

А,економијата на Кина е дневна тема и на странскитемедиуми. –Може ли Кина да ја спаси светската економија,е прашање на кое политичари, економисти и новинари одИсточна Азија на Светскиот економски форум во Сеул сесоветуваат за влијанието на економската криза врзИсточна Азија. Големо внимание и е посветено на стопан-ството во Кина... Според официјалните податоци,кинеската економија во првиот квартал на годинавабележи пораст за повеќе од шест проценти... Статистички

погледнато, секој Американец е задолжен во Кина сооколу четири илјади долари. Во исто време, Кина ја туркаработата за формирање азиски монетарен фонд,независен од ММФ.

Денес ќе читате и дека Македонија има поин-тензивнатуристичка понуда пред Словенците. Таа ги чекасловенските туристи. Билборди со мотиви од културно-историското и природното богатство со кои се повикуваатсловенечките граѓани да ја посетат Македонија сепоставени во Љубљана, како дел од кампањата запромоција на македонската туристичка понуда вососедните земји. Словенечките граѓани кампањата јаоценуваат позитивно и велат дека прв пат се претставуваМакедонија на ваков начин во Словенија. -Рико сака да изгради четри хидроцентрали воМакеоднија, пренесува Дневник.-Словенечката компанија,Рико е заинтересирана да ги изгради хидроцентралитеЧебрен и Галиште, Бошков мост и една хидроцентрала нареката Вардар. Овој амбициозен план деновиве госоопшти сопственикот на Рико, Јанез Шкрабец, јавуваМакфакс. Рико ја гради хидроцентралата Света Петка(Матка 2), бизнис што го доби на оглас што го распишаЕЛЕМ. Во компанијата соопштуваат дека за изградба наМатка 2 ќе им требаат повеќе пари од претходнопланираните.

Актуелната цена на изградба на хидроцентрала восветот изнесува 2,5 милиона евра за еден мегават.Словенечкото претпријатие работи и на неколку еколошкипроекти во Македонија. Рико го доби и бизнисот заизградба на комунално-пречистителна станица за отпадниводи во скопската населбата Волково. Во него ќе читате идека климатскаите промени ќе го уништат земјоделството-Климатските промени, посебно глобалното затоплување,ќе имаат огромно влијание врз македонскотоземјоделство. Први на удар се предвидува да бидатдоматите и грозјето зашто имаат потреба од големиколичини вода, загрозено ќе биде и сточарството, анајизразено намалување на приносите се очекува кајзимската пченица, сметаат експертите.

- Зегин бренд компанија во ЈИЕ, пренесува Вечер.-Компанија ЗЕГИН, чиј сопственик е Благоја Механџиски, егодинашниот македонски лауреат на престижната наградаБизнис партнер 2009, што годинава по 15-пат се одржа воБелград. Во конкуренција на 600 деловни субјекти одЈугоисточна Европа, ЗЕГИН застана рамо до рамо сословенечка КРКА, Дукат од Хрватска, Вектра од ЦрнаГора, ЕФГ банката од Грција и уште неколку успешникомпании од Унгарија, Романија, Кипар и Бугарија. Одмакедонските компании ова меѓународно признаниедосега го имаат добиено само скопската фармацевтскакомпанија Алкалоид и винаријата Тиквеш. Денешните весници пренесуваат и дека Охридското Езеронема да се дава под концесија до 2014 година.


1. СКОПСКАТА ОБИКОЛНИЦА СЕ ЗАОКРУЖИ (*****)

2. ЕKОНОМИЈАТА ЗАГАЗИ ВО МИНУС (****)


6 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI


1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

23.06.2009 g. VTORNIK

ДНЕВНИКс.7 МАКЕДОНИЈА ЗАГАЗИ ВО МИНУС

с.8 ПОБЛИСКИ ДЕЛОВНИ ВРСКИ СО СЛОВЕНИЈА

с.8 БЕНЗИНОТ ПОСКАП ЗА ДВА ДЕНАРА

с.14 HE CE ЗНАЕ КОЈ ЌЕ ГИ ПОПРАВА КИНЕСКИТЕ АВТОБУСИ

с.14 СЕВЕРНАТА ОБИКОЛНИЦА ВО УПОТРЕБА

БИЗНИС

с.2 ОТВОРЕН СЛОВЕНЕЧКО-МАКЕДОНСКИОТ ДЕЛОВЕН КЛУБ

с.2 СКОПСКАТА ОБИКОЛНИЦА СЕ ЗАОКРУЖИ

с.2 БЕНЗНИТЕ ПОСКАПИ ЗА ДВА ДЕНАРА, А ДИЗЕЛОТ ЗА 2,5

с.4 ЕКОНОМСКО УБИСТВО СО УМИСЛА

с.4 ПОРАСНА СТАПКАТА НА КАПИТАЛИЗИРАНОСТ НА БАНКАРСКИОТ CИCTEM

с.5 ПОРАСНА СТАПКАТА НА КАПИТАЛИЗИРАНОСТ НА БАНКАРСКИОТ CИCTEM

с.6 КЛАСТЕРИТЕ КАТАЛИЗАТОР НА УНАПРЕДУВАЊЕ НА БИЗНИСОТ

с.9 ОСМАТА ЕМИСИЈА НА ОБВРЗНИЦИ НАЈАТРАКТИВНА ЗА ИНВЕСТИТОРИТЕ


с.3 „ФЕРШПЕД” ОД ШПЕДИТЕРСКИОТ БИЗНИС ЌЕ ИЗГУБИ 3-4 МЛН. ЕВРА

с.4 КИНЕЗИТЕ СЕФТЕ ЌЕ ПРАВАТ ДВОКАТНИ АВТОБУСИ?

с.6 ОБИКОЛНИЦАТА ПУШТЕНА ВО СООБРАЌАЈ

с.7 МАКЕДОНСКАТА ЕКОНОМИЈА ЗАГАЗИ ВО НЕГАТИВА

с.7 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПИ ЗА ДВА ДЕНАРА, ДИЗЕЛОТ ЗА 2,5с.8 ЌЕ УСПЕЕ ЛИ ЧЕТВРТИОТ ТЕНДЕР ЗА БОШКОВ МОСТ

В Р Е М Ес.2 „САНОС” СЕ ЛУТИ, АМА МОЛЧИ

с.7 ВО РИКВЕРЦ ЗА 0,9 ПРОЦЕНТИ

с.7 ПОСКАПЕА БЕНЗИНОТ И ДИЗЕЛОТ

с.9 ПУШТЕНА ВО УПОТРЕБА СКОПСКАТА ОБИКОЛНИЦА

ВЕЧЕР

с.6 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПИ ЗА ДВА, ДИЗЕЛОТ ЗА 2,5 ДЕНАРИ

с.7 СТАВРЕСКИ: ГО ИЗБЕГНАВМЕ НАЈЛОШОТО, ЕКОНОМИЈАТА Е ПОД КОНТРОЛА

с.7 C0 120 KM HA ЧАС ПО СКОПСКАТА ОБИКОЛНИЦА

с.7 РЕВИЗИЈА НА МБИ-10 ИНДЕКСОТ

ВЕСТс.3 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПУВААТ ЗА ДВA, ДИЗЕЛОТ ЗА 2,5 ДEНАРИ

с.3 ТЕНДЕР ЗА ИЗГРАДБА НА 550 КИЛОМЕТРИ АВТОПАТИШТА СЛЕДНИОТ МЕСЕЦ

с.7 ПАД НА ЕКОНОМИЈАТА ОД 0,9 ОТСТО

НОВА МАКЕДОНИЈАс.8 БЕНЗИНИТЕ ПОСКАПУВААТ ЗА ДВА, ДИЗЕЛОТ ЗА 2,5 ДЕНАРИ

с.8 МАКЕДОНСКАТА ЕКОНОМИЈА ОДИ ВО МИНУС

с.8 ПРОМОВИРАН СЛОВЕНЕЧКО - МАКЕДОНСКИ ДЕЛОВЕН КЛУБ

с.14 ОБИКОЛНИЦАТА ОТВОРЕНА ПO СЕДУМ ГОДИНИ ИЗГРАДБА

ШПИЦ

с.8 ОКТОМВРИ ПОСЛЕДЕН РОК ЗА ХАСАП

с.8 HA СКОПЈЕ МУ ВРЗАА МАШНА

-И официјално зацапавме во рецесија;Ворикверц за 0,9 проценти; Економијата згази воминус, ова се насловите со кои денес е добележа-на топ темата во печатените медиуми. -Македонската економија прв пат по седум годинивлезе во минус. Домашниот бруто-производ вопрвите три месеци од годинава западна во негати-ва за 0,9 отсто во споредба со истиот кварталлани, соопшти вчера Државниот завод за стати-стика...

Овие бројки се потврда на сите сценарија коинајавуваа дека земјава ќе се соочи со пад на еко-номскиот раст, реалност пред која Владата долговреме ги затвораше очите и не убедуваше декагодинава, и покрај сите негативни влијанија, ќеимаме раст од 1 отсто.

Ревидирање на оваа стапка не се направиниту со усвоениот ребаланс на Буџетот, иако сезнаеше дека нашата економија нема да расте.Експертите, дури беа убедени дека падот на БДПќе биде поголем и од 0,9 отсто. Трендот на пад ќебиде присутен и во наредниот квартал....

Меѓу најзастапените вести денес и веста запуштањето во употреба на Скопската севернаобиколница. По седум години градба, премиеротНикола Груевски, директорката на Агенцијата задржавни патишта Наташа Валкановска и министе-рот за транспорт и врски, Миле Јанакиевски вчерана клучката кај Хиподром ја пресекоа лентата наделницата од Хиподром до Оризари, со што сепушти во употреба целата обиколница долга 26,7километри.

Со завршувањето на овој проект Скопје добиобиколница, a Македонија модерен автопат спо-ред сите европски стандарди, рече Груевски. Овае еден од најголемите капитални проекти и инве-стиции во земјата.

Вест, пренесува дека Владата следниотмесец ќе распише меѓународен тендер за избор

на концесионер кој ќе инвестира во изградба на550 километри автопатишта во Македонија. Овавчера го најави премиерот Никола Груевски, којрече дека, заедно со Агенцијата за патишта подо-лго време работат на подготовка на проектите. Тојсмета дека тендерот ќе покаже колкав е интересотна инвеститорите да работат во земјава.

Двокатните скопски автобуси и денес во фоку-сот на весниците. –дел од весниците објавија декаКинезите првпат ќе прават двокатни автобуси. -Кинеската компанија, Џенгџоу јутонг груп, избранада произведе 302 двокатни автобуси за потребитена јавниот превоз во Скопје, досега во своето 45-годишно постоење нeмa изработено ниту едендаблдекер. Таков заклучок барем може да се доне-се кога ќе се отвори официјалниот сајт на компа-нијата. И по двочасовно пребарување, на него неможеше да се најде ни збор ни слика за производ-ство на двокатни автобуси. Од Министерството,пак, вчера конкретно не одговорија дали -Џенгџоујутонг груп досега има искуство во изработка надаблдекери и во која земја ги има испорачано.

Време пак пренесува: Санос се лути амамолчи.- Сопственикот на фирмата за производствона автобуси Санос ја одложи најавената прес-кон-ференција, на која требаше да ги истакне своитеставови за спроведениот тендер за набавка надвокатните автобуси.

Славе Распашковски изјави дека в петок ќеподнесат жалба до Министерството за транспорт иврски, кога е и последниот рок за поднесување нажалбите. Јавноста, пак, го очекува коментарот насопственикот на Санос, особено по завчерашнотообвинување од партијата на Љубе Бошковски,дека тендерот бил наместен и во него со 23 милио-ни евра се офајдил познат скопски бизнисмен бли-зок на Владата.

Санос, единствената домашна фирмапријавена на тендерот, ја загуби зделката бидејќи,

како што објаснуваат од Министерството за транс-порт и врски, не ја доставиле банкарската гаран-ција од 15 милиони евра.

Прв пат во измнинатите шест години-пораснастапката на капитализираност на банкарскиотсистем во Македонија, анализира Бизнис. -Ваквиоттек на случувањата во банкарскиот систем е воуслови на подинамичен пораст на капиталот,наспроти забавениот пораст на активностите набанките, што на крајот на 2008 година, за првпат воизминатите шест години, иако минимален, доведедо пораст на стапката на капитализираност на бан-карскиот систем. Годишниот пораст на капиталот ирезервите на банките од 13,6%, наспроти порастотна вкупната актива од 12,1% придонесе за нагорнопридвижување на стапката на капитализираностна банките за 0,1 процентен поен. Споредбата собанкарските системи на одредени земји покажувадека банкарскиот систем на Република Македонијасе карактеризира со релативно повисоко ниво накапитализираност и мала зависност од надво-решни извори на финансирање. Ваквите карак-теристики на изворите на финансирање на бан-ките во Република Македонија упатуваат нанивна поголема сигурност и стабилност.

Денешните весници пренеуваат и за вче-рашното отворање на Словенечко-македон-скиот деловен клуб во Љубљана, кој ќе овозмо-жи да се засили и продлабочи соработкатапомеѓу бизнисмените од двете земји. Прекуделовниот клуб ќе се иницираат средби, дого-вораат заеднички проекти, промовираат новикомпании, производи и инвестициски поволно-сти.

Клучни за унапредување на стопанскитеодноси меѓу Македонија и Словенија се секто-рите енергетика, туризам, прехранбена инду-стрија, градежништво, информа-тика, фарма-ција, логистика и финансии.


1. KRATOK pREglED NA NASTANI

1. РЕЦЕСИЈА НЕ НИ БЕГА (*****)

2. „АЛКАЛОИД” СО СЕРТИФИКАТ ЗА ЕУ (***)

24.06.2009 g. SREDA

2. TOp VESTI - RElEVANTNOST pO BROJ NA OBJAVI


Рецесија не ни бега; Рецесијата тропа наврата - Најтешкото допрво доаѓа; Рецисијата јаголта економијата... Ова се само дел од насловитево денешните весници, во кои се коментираатнајновите податоци од Државниот завод за стати-стика, кои регистрираа пад на бруто-домашниотпроизвод од близу еден процент, а со негативенпредзнак се и другите показатели за стопанството.Доколку минусен показател се повтори и за второ-то тромесечје, веќе и официјално ќе се прогласирецесија во нашата држава. Всушност, порадинамаленото кредитирање на стопанството и награѓаните, македонската економија веќе е во реце-сија. Ова е оценката на експертите, кои сметаатдека економскиот раст во вториот и во третиотквартал ќе паѓа затоа што банките речиси не изда-ваат кредити за граѓаните, па ќе се намали и лич-ната потрошувачка, која е најголем креатор на еко-номскиот раст. Падот на извозот, кој се најавува заво последниот квартал годинава, ќе ги докусуривладините надежи дека годината ќе ја завршиме сораст од 1 отсто. Ситуацијата во последните месе-ци од годината може да ја ублажат само владини-те трошоци. Тие и сега ја спасија статистичкатаслика за економската реалност. Среде глобалнаекономска криза, во првиот квартал пораснаа за 14отсто. Аналитичари велат дека во моментовМакедонија нeмa извори на економска активностшто би ja зголемиле вредноста на бруто-домаш-ниот производ. Според нив, Владата ќе мораповторно со ребаланс на буџетот да ги ревидирабуџетските проекции и да ги намали расходите.

Во денешните весници експертите сугерираатВладата да побара500 милиони евра од ММФ, зада ги задоволи потребите за оваа година, наместода се задолжува дома. Co тие девизи ќе се санира-ат состојбите со трговскиот дефицит, платниотбиланс и со девизните резерви, а преку тоа ќе сеодржи стабилен девизниот курс на денарот. Но,власта не слуша, таа и натаму се задолжува надомашниот пазар, коментира Утрински за вчераш-

ната аукција на 12 месечни записи со девизнаклаузула. Co нив во Буџетот се инкасираат 16милиони евра, за кои ќе се плати камата од 7отсто. Интересот за овие записи, кои се издаваатпо втор пат, и вчера беше огромен. Побарувачкатаза овие записи изнесуваше дури 23,6 милиониевра, но се реализираа само толку колку што пред-виде Владата, односно 16 милиони евра.

Нетранспарентност при јавните набавки,висок процент на поништени тендерски постапки,високи банкарски гаранции што се проблематичниза фирмите, се дел од клучните забелешки од над-зорот на процесот за јавни набавки спроведен одЦентарот за граѓански комуникации, за кој инфор-мираат денешните печатени медиуми. Од 40 тен-дерски постапки, дури 15 проценти биле пониште-ни, иако на нив учествувале од три до седумфирми. Ваквиот податок отвора сомнеж за коруп-ција.-Високиот процент на поништување на јавни-те набавки е загрижувачки затоа што тоа може дапослужи како загонски оправдан аргумент за при-мена на постапката за преговарање без објавува-ње оглас, истакнува Сабина Факиќ од Центарот заграѓански комуникации. Различни државни инсти-туции, за иста опрема, имаат различни критериу-ми, открива анализата. Тендерската документацијапонекогаш се користи за манипулација, што дове-дува до откажување на фирмите од учество натендерот, a со тоа се намалува конкуренцијата.

Млекарите бараат национализација наСведмилк. Во соопштението кое го пренесуваатвесниците, млекарите инсистираат на национали-зација на критичните индустриски преработувачкикапацитети од кои директно зависи сегашнатакризна состојба во земјоделството и во сточарство-то. –Сведмилк е почетна критична точка за тоа. Акосо Владата не најдеме заеднички ја зик, ќе бидемепринудени да преземеме правни чекори за реша-вање на нашиот проблем, велат млекопроизводи-телите.

Алкалоид доби сертификат за усогласеност со

барањата за добра производствена пракгика сошто доби со право да регистрира и продава сиру-пи и раствори за орална и надворешна употребана пазарите во Словенија, како и во другите земјиод Европската Унија, информираат од компа-нијата. Стандардите за добра производственапрактика се пропишани со европските директиви,кои се гаранција за безбедност, квалитет и ефикас-ност на лековите. Сертификатот на Алкалоид му гоиздаде Агенцијата за лекови на РепубликаСловенија, по извршената контрола.

Македонското вино по квалитетот е рамо дорамо со вината од другите земји, но и покрај тоа занего многу малку се знае на странскиот пазар. Зада се промени таквата состојба треба да се работина негова поголема промоција на европските паза-ри, но и пошироко. Ова е заклучено во стратегијатаза маркетинг за македонското вино со која требада се олесни пробивот на овој производ на стран-ските пазари, може да се прочита во весниците.Произврдството на грозје и на вино учествуваат со17 до 20 проценти во бруто дрмашниот производна земјата. Во земјава се регистрирани повеќе од70 винарски визби, што е за два пати повеќе од2003 година кога беа евидентирани само 28 вина-рии.

Со виното е поврзана и информацијата декаЕвропската банка за обнова и развој обезбедизаем од 2,5 милиони евра за финансирање наинвестициите на винаријата Тиквеш. Парите одзаемот ќе се искористат за зголемување на про-дажбата на висококвалитетни брендирани вина вососедните земји, како и да се понуди подобрено иконкурентно портфолио на производи на локал-ниот пазар.

Во берзанските извештаи стои дека на крајотод вчерашното тргување главниот берзанскииндекс МБИ 10 затвори со пад од 3,75 отсто и сепозиционираше на 2.472,92 индексни поени. МБИДпадна за речиси три отсто, а единствено ОМБоствари минимален пораст од 0,27отсто.

ДНЕВНИК

с.6 ВЛАДАТА И ГИ ЛАПНА ПАРИТЕ НА НБМ

с.6 МЛЕКАРИТЕ БАРААТ НАЦИОНАЛИЗАЦИЈА НА „СВЕДМИЛК”

с.6 РЕЦЕСИЈА НЕ НИ БЕГА

с.7 „АЛКАЛОИД” СО ЕВРОПСКИ СЕРТИФИКАТ ЗА СИРУПИ

БИЗНИС

с.3 МЛЕКОПРОИЗВОДИТЕЛИТЕ НЕ СЕ ОТКАЖУВААТ ОД ПОБАРУВАЊАТА

с.4 PACПОЛОЖЛИВОСТА HA ДЕВИЗНИ СРЕДСТВА ПРОБЛЕМ ЗА БАНКИТЕ

с.4 ДРЖАВАТА СОБРА СВЕЖ КАПИТАЛ ОД БАНКИТЕ И ГРАЃАНИТЕ

с.4 ЗАЕМ ОД 2,5 МИЛИОНИ ЕВРА НА „ТИКВЕШ” ЗА МОДЕРНИЗАЦИЈА

с.5 PACПОЛОЖЛИВОСТА HA ДЕВИЗНИ СРЕДСТВА ПРОБЛЕМ ЗА БАНКИТЕ

с.5 ДРЖАВАТА СОБРА СВЕЖ КАПИТАЛ ОД БАНКИТЕ И ГРАЃАНИТЕ

с.9 МБИ-10 ЗАГУБИ 3,75 ПРОЦЕНТИ ОД ВРЕДНОСТА


с.8 РЕЦЕСИЈАТА ТРОПА НА ВРАТА

с.8 СИРУПИТЕ НА „АЛКАЛОИД” СО ГМП-СЕРТИФИКАТ

с.8 ОГРОМЕН ПАД НА АКЦИИТЕ

с.9 ВЛАДАТА ПОБАРА 500 МЛН. ЕВРА ОД ММФ

с.9 МАКЕДОНСКОТО ВИНО Е КВАЛИТЕТНО, НО ПОТРЕБНА МУ Е ПРОМОЦИЈА

с.9 ПАЃААТ ОТКУПНИТЕ ЦЕНИ НА ДОМАТИТЕ ВО СТРУМИЧКО с.10 ОД ЕБОР 2,5 МЛН. ЕВРА КРЕДИТ ЗА „ТИКВЕШ”

ВРЕМЕс.6ДРЖАВАТА СОБРА 16 МИЛИОНИ ЕВРА

с.6 ТЕНДЕРИТЕ СЕ МЕСТАТ

с.6 СИРУПИТЕ НА АЛКАЛОИД ПАТУВААТ КОН ЕВРОПА

с.7 НЕМА БЕГАЊЕ ОД РЕЦЕСИЈАТА

ВЕЧЕРс.6 НА МАКЕДОНСКОТО ВИНО МУ ТРЕБА ПРОМОЦИЈА

с.7 ЕБОР МУ ДАДЕ ЗАЕМ ОД 2,5 МИЛ. ЕВРА ИА ТИКВЕШ

ВЕСТс.3 “АЛКАЛОИД” ЌЕ РЕГИСТРИРА ЛЕКОВИ И ЗА ЕУ

с.6 “МАКПЕТРОЛ” УСТАВНИОТ СУД АМИНУВА НАЦИОНА-ЛИЗАЦИЈА НА ГА-МА

с.6 ПАЌААТ 15% ОД ТЕНДЕРИТЕ


с.8 НЕМА КОЈ ДА НЕ СПАСИ ОД РЕЦЕСИЈА

с.8 ДА СЕ ИЗБИСТРАТ МАТНИТЕ КРИТЕРИУМИ ПРИ ЈАВНИ-ТЕ НАБАВКИ

ШПИЦ

с.8 ИНВЕСТИЦИИТЕ ВО НАДОЛЕН ТРЕНД

с.8 РЕЦЕСИЈАТА ЈА ГОЛТА ЕКОНОМИЈАТА

с.8 ТРОЈКА ЗА ЈАВНИТЕ НАБАВКИ

с.8 ГЛАД ЗА ДРЖАВНИТЕ ЗАПИСИ CO ДЕВИЗНА КЛАУЗУЛА

с.10 МЛЕКАРИТЕ ГИ БАРААТ ПАРИТЕ

2

Д

Б

с

У

с

с

В

В

с

Ш




Македонските мали и средни претпријатијаво наредните две години ќе можат да влечатпари од европската кредитната линија од 100милиони евра за поддршка на издржаните про-екти. Средствата од Европската инвестицискабанка наменети за мали и средни претпријатијакако одговор на кризата се веќе достапни запретпријатијата. Договорите за заемот и загаранциите од страна на државата ги потпишааденеска министерот за финансии ТрајкоСлавески, претставникот на Европскатаинвестициска банка Доминик Курбин изаменик-директорот на Македонската банка заподдршка на развојот Кенан Идризи. - Овој проект претставува мерка-одговор намоментната економска и финансиска криза,која македонската влада ја презема со целобезбедување свеж капитал и ублажување напоследиците од кризата во овој сегмент одреалниот сектор рече министерот за финансии,Трајко Славески. Тој очекува кон крајот наавгуст да се одобрат и првите кредити, но сегаповлекувањата на средставата, како што вели,зависи од претпријатијата, деловните банки иМакедонската банка за поддршка на развојот. -Целата работа сега излезе од Министерствотоза финансии и зависи од другите играчи,истакна министерот Славески којпорача претпријатијата да доставуваатиздржани проекти кои ќе бидат одобрени одстрана на деловните банки.

Заемопримач на овој кредит ќе бидеМакедонската банка за поддршка на развојот,додека државата издаде гаранција.Повлекувањето на заемот ќе се одвива вонајмногу 25 транши, а минималниот износизнесува три милиони евра. Каматната сталкаи рокот на отплатата ќе се одредува за секојатранша одделно, на денот на достасувањетона барањето за повлекување на средствата одзаемот. Планирано е каматата на поединечензаем кон крајните корисници да изнесува шестпроценти.

Засега не е познато преку кои комерцијалнибанки ќе се пласираат средствата од овој заемво износ од 100 милиони евра, но заменик-директорот Идризи вели дека со сите сепреговара, но оти изборот ќе го извршиЕвропската инвестициска банка.

Комерцијалите банки преку кои ќе сепласираат средствата се тие кои ќе одлучуваат

кои проекти ќе бидат поддржани. А одМакедонската банка за поддршка на развојот,која го добива заемот од Европскатаинвестициска банка, очекуваат брз одговор набарањата и одобрување на кредитите. Идризипотенцира дека од заемот придобивкаќе имаат и банките бидејќи ќе ги добијатсредствата со ниска каматна стапка и ќе можеда обезбедат средства за поддршка напроектите, во кои пак тие треба даучествуваат со 50 проценти од вкупниотизнос. И од Европската инвестициска банка сметаатдека средствата ќе имаат огромна користза малите и средните претпријатија, кои, како

што рече Курбан, во време на криза сесоочуваат со тешкотии при добивањефинансиски средства од банките. Претставникот на ЕИБ, Доминик Курбин изјавидека банката одговори во најбрзо рок набарањето на македонската влада заодобрување на овој заем, како дел одантикризните мерки.

Европската инвестициска банка е вклученаи во други проекти во Македонија, а Курбанзаклучува дека сите добро напредуваат. ЕИБфинансираше дел од скопската обиколница,заинтересирана е за учество во завршувањена автопатот од Коридорот - 10, како и запроекти за третман на води.

евРоПСКата инвеСтициона БанКа не оПаРи

Сто милиони евра за малите исредните претпријатија

- Во моментов е тешко да се шпекулира дали Македонија ќе влезе во

рецесија, изјави министерот Славески одговарајќи на новинарски

прашања по потпишувањето на договор со Европската инвестициска

банка за гаранција за заем за поддршка на малите и средните

претпријатија.

Сепак,министерот за финансии Трајко Славески не ја исклучува

можноста и Македонија да влезе во рецесија во околности кога и во

вториот квартал од годината би се појавил раст на БДП под нулата.

А, за податоците за растот на Бруто домашниот производ за вториот

квартал треба да се почека уште 70-тина дена. - Ако растот биде над

нула со оглед на движењата сега во македонската економија и силниот

квартал, што се зема како основа од 2008 година, со вториот со кој

споредуваме, значи нема официјално да бидеме во рецесија, но

доколку малку имаме негативна стапка на раст, а тоа ќе го знаеме во

средината на летото, може да се види дека и Македонија во такви

услови би била во рецесија, истакна министерот Славески.

Според него опаѓањето на БДП во првиот квартал од годината е едно

од најниските во споредба со други земји од регионот и во Европската

унијa.

- Тоа е релативно ниска стапка, вели Славески, што секако е

неповолен факт, а всушност е ефект од економската криза во

Република Македонија.

Она што е важно за во иднина, според министерот, се навестувањата од

ОЕЦД дека се очекува рецесијата во светски рамки да заврши до крајот на

оваа година и да има поместувања на стапките на раст. Тој додаде

дека мерките што Владата на Република Македонија ги презема веќе

покажуваат дека се ефективни од аспект на ублажување на силните

негативни последици што можат да уследат од светската економска криза.

СлавеСКи:

Ќе влезе ли Македонија во рецесија?

Заемопримач на кредитот ќе биде МБПР, а државата гарант.Повлекувањето на заемот ќе се одвива во најмногу 25 транши, аминималниот износ изнесува три милиони евра. Каматната сталка ирокот на отплатата ќе се одредува за секоја транша одделно, на денот надостасувањето на барањето за повлекување на средствата од заемот.Планирано е каматата на поединечен заем кон крајните корисници даизнесува шест проценти



- Вицепремиерот Зоран Ставрески неочекува третиот и четвртиот квартал даима негативна стапка, но вели дека еможно во вториот кваратал од годинавада има негативна стапка на раст. Спореднего најлошото е избегнато и порачувадека клучно е претпријатијата да успеатда опстанат и да ја надминат кризата.

- Намалувањето на економскатаактивност во Македонија не би требалоникого да изнененади, тоа е нормално иочекувано кога во светот се случуванајголемата светска криза во последните100 години. Сепак, добро е што ставкитена пад во Македонија се поблаги исогласно последните случувања можемеда очекуваме дека е избегнато најлошото,а најлошото е она што се случи во некоидруги земји да се загубимакроекономската стабилност,стабилноста на курсот, да не можат да сесервисираат обврските кон странство илида се доживее вистински крах вореалниот сектор каков што имаат Латвијаи Естонија и некои други земји, па дури иСловенија со пад од минус 8,5 процентиза разлика од нас коишто имаме 0,9,изјави Ставрески одговарајќи нановинарски прашања по обраќањетона основачкото собрание на Комората законсултанти и обучувачи.

Тој потенцира дека сепак клучно зазаздравувањето на македонскатаекономија е заздравувањето наевропската и американската економија.

- Никој не е среќен што економскатаактивност е во негативна зона, нореалноста во светот налага декамакедонската економија како отворенаекономија ги трпи последиците од

светската криза. Од друга страна, ваквитеблаги намалувања на економскатаактивност покажуваат дека ситуацијата епод контрола и мерките на економскатаполтика што ги спроведе Владатапомогнаа да се ублажат последиците коине можат да се избегнат, но можеа да сеублажат и верувам дека во иднинапосебно со последната мерка со кредитнаподдршка на стопанството од 100милиони евра под поволни услови ќеуспееме да му помогнеме намакедонското стопанство во вторатаполовина од годинава да избегненегативни стапки на економски раст ипостепено да заздрави македонскатаекономија, истакна вицепремиеротСтаврески.

Тој изрази надеж дека 100-те милиониевра од Европската инвестициона банкаќе помогнат во македонското стопанствои оти секој најмал позитивен економскираст во третиот и четвртиот квартал бибил охрабрувачки. -Сепак, додаде тој,најважно е оваа година најголем бројпретпријатија да успеат да опстанат и даја преживеат кризата, а за развој ќе бидепотребно светските економии даповлечат, односно да се вратиекономскиот раст во Европа и Америка.

Согласно податоците на ОЕЦДрецесијата е при крај, но тоа не значидека веднаш економскиот раст ќе гидостогне стапките што ги имаше пораноод 5-6 отсто, но постигнато е дното наекономскиот пад и постепено економиитеќе почнат да заздравуваат, речевицепремиерот. Тој повтори дека доколкуе потребно ќе се склучи и аранжман соМеѓународниот монетарен фонд.

- Просечната месечна исплатена нето-плата во априлгодинава изнесувала 20.167 денари и е поголема за29,2 отсто во однос на истиот месец лани. Бруто-платата, пак, била 30.139 денари што е 18,6проценти повеќе од априлската во 2008 година,соопшти Државниот завод за статистика.

Зголемувањето на нето-платите се должи, пред се,на зголемувањето на просечната месечна исплатенането-плата во секторите Здравство и социјалнаработа (46,7%), Јавна управа и одбрана,задолжителна социјална заштита (39%) иСнадбување со електрична енергија, гас и вода(38,9%).

Најголем пораст на просечната месечна исплатенането-плата по вработен во однос на претходниотмесец е забележан во секторите Финансископосредување (13,6%), Рударство и вадење на камен(10,2%) и Сообраќај, складирање и врски (2,9%).

Зголемувањето на бруто платите, пак, се должи назголемувањето на просечната месечна исплатенабруто-плата по вработен во секторите Здравство исоцијална работа (36,8%), Снабдување соелектрична енергија, гас и вода (30,9%) и Јавнауправа и одбрана, задолжителна социјална заштита(25,1%).

Најголем пораст на просечната исплатена бруто-плата по вработен во однос на претходниот месец езабележан во секторите Финансиско посредување(10,2%), Рударство и вадење на камен (8%) иАктивности во врска со недвижен имот, изнајмувањеи деловни активности (2,2%).

Според Статистика, во април 2009година 3,9 проценти од вработените во РепубликаМакедонија не примиле плата што е за 5,2 отстопомалку во споредба со истиот период претходнатагодина.

ставресКи:

третиот и четвртиот квараталбез минус?

во април годинава

бруто платитепоголеми за 18,6

отсто од лани

Поради тоа што домицилната камата какокатегорија е неопределена и неопределлива,банките не се во можност да ги применуваатовие одредби, од што произлегува фактот декабанките почнувајќи од 01.07.2009 година, немада бидат во можност да кредитираат водевизи, бидејќи не се во можност да гиопределат и дефинираат каматите

Во врска со измените и дополнувањата наЗаконот за облигационите односи во делот накаматите, кои стапуваат во сила на ден01.07.2009 година, и покрај навременитереакции и предлозите на банките прекуЗдружението на банкарство, за измена напредлог-текстот на законот во 2007 година, ипотоа за измена на објавениот Закон во текотна 2008 година, предлагачот на законот,Министерство за правда, се уште немаконкретен одговор ниту решение занеприменливите одредби од законот.- сенагласува во соопштението на Здружението набанкарството при Стопанската комора наМакедонија, потпишано од страна напретседателот Ѓорѓи Јанчевски.

Законските одредби и решенија од Законотза облигациони односи што ќе стапат во сила

на 01.07.2009 година, а кои се однесуваат наопределување на договорна и казнена каматнастапка на парични побарувања изразени /определени во странска валута, се крајнонеприменливи, а начинот на нивно утврдување(таканаречена домицилна каматна стапка)согласно важечкиот закон е неопределив инеод-реден, што значи дека се противуставни.титуцииво многу наврати, за што до ден денеска не сеогласи ниту една надлежна институција. Со ова соопштение до јавноста би сакале УШТЕЕДНАШ ЈАВНО да апелираме занеприменливост посебно на одредбите одЗаконот кои регулираат дека висина на стапкатана казнената камата, за договорна каматнастапка за парична обврска изразена во странскавалута или кога во таква валута е определена, акоја се утврдува согласно висината надомицилната стапка на казнена камата(законска или договорна) на земјата напотеклото на валутата, која согласно законот еопределена како: договорната камата запаричните обврски изразени и определени востранска валута, која не може да биде повисокаод домицилната стапка на договорна камата наземјата на потеклото на валутата, која

комерцијалните банки ја договораат сопрвокласни должници (должници со подобарбонитет).

Уште еднаш напоменуваме дека поради тоашто домицилната камата како категорија енеопределена и неопределлива, банките не сево можност да ги применуваат овие одредби, одшто произлегува фактот дека банкитепочнувајќи од 01.07.2009 година, нема да бидатво можност да кредитираат во девизи, бидејќине се во можност да ги определат и дефинирааткаматите.

Постојните одредби од Законот, без да бидатизменети и без да биде продолжен рокот запримена на истите, ќе се одразат негативно накредитирањето и ќе имаат сериозни импликацииврз развојот на економијата.

Од тие причини, Банките преку Здружениетона банкарство апелираат рокот за примена наЗаконот да биде продолжен, а во меѓувремезаконодавецот, согласно поголемиот број наиницијативи доставени до Министерството заправда и релевантните институции во РМ данаправи подобрување на законското решениесо цел да се овозможи негова примена вопраксата.

Здружение на банКарство реагира

Казнената каматна политика-неприменлива




- Јавните набавки во Македонија сеспроведуваат на задоволителен начин,оценуваат економските субјекти кои какозабелешки во истражувањето спроведено одЦентарот за граѓански комуникации, гипосочуваат нивната долготрајност, високитебанкарски гаранции, недефиниранитекритериуми, како и одолговлекување нареализацијата на доделените договори зајавни набавки.

Резултатите од истражувањето спроведеново првите три месеци од годинава покажуваатвисок процент на поништени постапки за јавнинабавки. - Од 40 објавени тендери дури 15проценти се поништени, во 12,5 процентидоговорот е склучен со единствениотпонудувач јавен на огласот, а просечно натендерите се пријавувале од три до седумпонудувачи, рече Сабина Факиќ координаторна истражувањето од Центарот за граѓанскикомуникации, презентирајќи ги резултатите одкварталниот извештај за спроведениотмониторинг.

Таа додаде дека високиот процент напоништување е загрижувачки ако се имапредвид дека тоа може да послужи какозаконски оправдан аргумент за примена напостапката за преговарање без објава наоглас.

Кај јавните набавки проблем, споредрезултатите, е немањето правила заоценување на најповолните понуди,а постојат и примери каде се применуваатмногу ниски критериуми при огласи за лекови,

изградба на училишта и слично, наспротивисоки критериуми за квалитет за набавка наобувки.

Високите банкарски гаранции, домаксимално дозоволеното со закон од трипроценти од вредноста на понудата, епобарано во 62,5 отсто од случаите, покажуваистражувањето на спроведените јавнинабавки во Македонија.

Според Вања Михајлова член наекспертскиот тим, за подобрување насистемот на спроведување на јавните набавкитреба да се зголеми транспареноста иотчетноста на државните органи затрошењето на народните пари, да селимитираат законските можности запоништување на постапките, како и да седопрецизираат критериумите за да сеелиминира субјективноста при одлучувањето.

Томе Неновски, професор наАмериканскиот универзитет и член наекспертскиот тим посочи дека објавувањетона огласи за јавни набавки во последните двегодини се зголемило и во 2008 година нивнатавредност достигнува 26,5 милијарда денариили 78 отсто од БДП. Одговорот за големитброј објави е во порастот на економскатаактивност и буџетот, вели Неновски кој додавадека истражувањето покажало оти

најголемиот дел од набавките 55 отсто се до5.000 евра, како и тоа дека нагло сезголемуваат набавките до 500 евра.

Директорката на Бирото за јавнинабавки Маре Богева-Мицевска истакна декасистемот по кој се спроведуваат јавнитенабавки е нов и оти се уште го учат иекономските оператори и државните органи. -Јавните набавки според новиот Закон кој еусогласен со европските директиви сеспроведуваат 1,5 година, рече таа и додадедека позитивен момент од Законот епаралелното електронско објавување натендерите на интернет страната на Бирото.

Според неа, добиената средна оценка заспроведувањето на јавните набавки е добро исмета дека целата слика за јавнитенабавки, ќе ја подобри востановувањето наДржавната комисија за жалби по јавнитенабавки. Државната комисија е формиранаво ноември минатата година, а спорединформациите што ги презентираше заменик-претседателот Мишо Василевски, докомисијата се пристигнати 600 жалби, што евисок процент на доставени жалби поспроведените постапки. Василевски оценувадека системот на јавни набавки е добропоставен има здрави основи и натаму требада се надоградува.

резултати од мониторингот за јавните набавки во македонија

Поништувањето на објавените тендери-загрижувачки- од 40 објавени тендери дури 15 проценти се поништени, во 12,5

проценти договорот е склучен со единствениот понудувач јавен на огласот,а просечно на тендерите се пријавувале од три до седум понудувачи

Водоснабдувањето, третманот наотпадните води, управувањето со отпад изаштита на природата се дел одприоритетите за инвестирање во периодот2009 - 2013 година опфатениво Националната стратегија заинвестиции во животната средина.

Министерот за животна средина ипросторно планирање, Неџати Јакупи наминатонеделната промоција истакна декасо стратегијата е направенаинформативна основа за потребите одинвестиции во секторите води, отпад,природа, воздух и климатски промени нанационално и локално ниво.

Националната стратегија заинвестиции, според раководителот наКанцеларијата за техничка соработка меѓуАвстрија и Македонија Хенз Хабертур,создава основа за балансиран иструктуиран процес што се надградува нафинансискиот инпут и аутпут во секторотна животната средина.

Финансиски средства за спроведувањена стрегијата се обезбедени од Владатана Република Македонија, ИПАфондовите, европските фондови и другимеѓународни институции.

Стратегијата беше усвоена во априлгодинава од страна на Владата. Процесотна изработка финансиски беше поддржанод австриската Агенција за развој, додеканосител на активностите е Регионалниотцентар за животна средина воМакедонија.

- Ајварот, биеното сирење, ресенското

јаболко, кочанскиот ориз и тетовскиот грав не

се брендови и не можат да бидат, ниту ќе

станат брендови ако им се додаде префиксот

македонски, истакна професорот Владимир

Какуринов од Факултетот за земјоделски науки

и храна на тркалезната маса:Придонес кон

квалитетот на земјоделските производи во

руралниот развој.

- Со години наназад слушаме дека се

брендира едно или друго, но оние што

се подолго време во оваа област знаат дека

тоа е далеку од вистинската смисла на

брендирањето. За нешто да е бренд треба да

постојат три основни елементи, правно лице,

производ/ услуга и регион, објасни Какуринов.

Официјалната дефиниција на брендот е

brand name што е исто со trade mark (трговска

марка), но тоа во никој случај не смее да се

поистоветува со заштитните имиња на

производите.

- Ниту еден наш земјоделски производ во

суштина не е бренд иако во Македонија има

многу производи што може да бидат брендови.

Работата е во тоа како се станува бренд. Кај

нас погрешно се сфаќа дека ајвар или биено

сирење се бренд. Тоа се производи, не се

брендови. Носител на бренд е секој пат

компанија или фирма. Погрешно е и

убедувањето дека традиционалните производи

се автоматски брендови или дека се бренд ако

им се стави некаков предзнак од типот

беровски, малешевски..., рече Какуринов.

Според него, ниту една држава не смее да

прави или создава бренд зашто не е компанија

или здружение. Може само да помогне преку

креирање политики/поставување правна

рамка за бренд или преку обезбедување

финансиска помош за развој на бренд.

- Брендовите се штитат со Законот за

интелектуална сопственост. Географските

ознаки или заштитените земјоделски и

прехранбени производи се сосема нешто друго

и треба да ги одвоиме од трговските марки,

посочи Соња Србиновска, исто така професор

од Факултетот за земјоделски науки и храна.

Македонија треба да изготви легислатива со

која ќе ги заштити земјоделските

производители. Тоа, смета Србиновска,

ќе овозможи развивање на руралните подрачја.

Владата минатата година покрена постапка

за заштита на ајварот под името македонски

ајвар, а Државниот завод за индустриска

сопственост донесе решение за заштита на

географскиот назив.

- И оваа година инициравме постапка за

заштита на географскиот назив на одделни

земјоделски производи и преработки:

македонско бело сирење - кравјо, овчо и

мешано, корабски кашкавал и македонско

биено сирење, напомена заменик-министерот

за земјоделство, шумарство и водостопанство

Христијан Делев.

Промовирана националната

стратегија за инвестиции во

животната средина

знаеме за што нитребаат пари

Придонес кон квалитетот на земјоделските Производи

во руралниот развој

Префиксот македонски не значи брендПогрешно е и убедувањето

дека традиционалните производи

се автоматски брендови или дека

се бренд ако им се стави некаков

предзнак од типот беровски,

малешевски..


11data 29. 06. 2009 broj 80 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pEÂTENI MEdIUMI

- Квалитетот на македонското вино незаостанува зад вината од другите земји, но тоасе уште е непознато за странскиот пазар.Потребно е да се работи на негова поголемапромоција и маркетинг на пазарите во Европа ипошироко, оценија учесниците на трибинатапосветена на стратегијата за маркетинг намакедонското вино.

Тие се надеваат дека со еден ваковдокумент ќе се олесни маркетиншкиот пристапна македонските вина на странските пазари иоти Македонија ќе го добие заслуженото местошто го има во однос на квалитетот ипроизводството.

Според министерот за земјоделство,шумарство и водостопанство Ацо Спасеноски,појдовна основа за тоа е креирање сеопфатнанационална стратегија за лозарство ивинарство, што треба да биде изработена вонаредниот период.

- Лозарството е еден од најважните секториво македонското земјоделство, а виното е неговнајзначаен увозно-извозен производ.Производството на грозје и вино учествува со17 до 20 проценти во БДП на земјата. ВоРепублика Македонија регистрирани се повеќеод 70 винарски визби што е за два пати повеќеод 2003 година кога беа евидентирани само 28визби, рече министерот Спасеноски.

Тој истакна дека Министерството од годинаво година ја зголемува поддршката заподигање нови лозови насади со саденматеријал со сертифициран и проверен

квалитет и во тој контекст спомена декагодинава субвенциите за еден хектар нов насадизнесуваат 120 илјади денари идополнителни два денари за килограм откупенои предадено грозје во домашните винарии.

Професорот на Земјоделскиот факултет наскопскиот Универзитет, Михаил Петков сметадека е неопходно пред се да се запознаемакедонското вино како вино, односноМакедонија да влезе во картата на винскитеземји.

- Со оглед на ситуацијата дека кај насповеќето визби беа во транзиција или се младивизби се уште поголем дел од нив немаатнаправено свој бренд со кој може многуполесно да настапуваат на странските пазари.Тоа значи дека е неопходно пред се да сезапознае македонското вино како вино, односноМакедонија да влезе во картата на винскитеземји. Доколку тоа се постигне, потоа ќе бидемногу полесно да можат винариите, кои ќе гоносат предзнакот македонски, да влегуваат настранските пазари, подвлече Петков.

Според Јани Богевски од винарска визбаБовин, приоритетни за македонските винариитреба да бидат автохтоните сорти кои ги има воМакедонија и кои даваат екслузивен квалитет.

Винариите се согласни дека македонскитевина се конкуретни на странките пазари како поквалитетот така и по цената и дизајнот и отитие воопшто не заостануваат зад вината одсветските винарии, но потребна е нивнапоголема реклама.

- Градежните фирми се потешко доаѓаат доработа, иако има побарувачка на пазарот занедвижности. Општините бавно ја издаваатградежната документација и има недостиг одслободно градежно земјиште. Дополнителенпроблем за градежната оператива, но иобесхрабрување за инвеститорите, ќепредизвикаат предложените измени наЗаконот за градење, кој наложувапокомплицирани услови за работа.

Тоа се главните оценки на Групацијата заградежништво при Стопанската комора наМакедонија, која ги анализираше актуелнитесостојби во градежништвото и Предлогзаконот за изменување и дополнување наЗаконот за градење.

Според заменик-претседателот наГрупацијата Никола Велковски, и во наредниотпериод ќе нема промена на цената наизградените објекти, токмупоради ограничувањата за поголема градежнаекспанзија.

- Побарувачка има, но понудата не е нивокако што беше пред една година.Интензитетот на градба е намален од спорото

издавање на документацијата од општините инедостигот од земјиште за градба.Министерството за транспорт и врски најавипродажба на државно земјиште прекулицитации, но тоа уште не е реализирано,а она што се нуди на пазарот како градежноземјиште не се слободни локации, истакнаВелковски. Членките на Групацијата истакнаа дека дел ододредбите на законот се позитивни, но отипроблем ќе предизвика според нив радикалнозголемениот број од еден на четири вработениовластени инженери во фирмите по основ налиценци за проектирање, надзор и ревизија.

- Бројот што се бара е нереалан и ќезатвори многу фирми. На пазарот на трудотнема доволно градежни инженери што би билеангажирани во фирмите. Апсурдно е да се бараист кадровски потенцијал и при градба наеднокатна куќа и за магистрален пат, речеДушко Бонев, претседател на Здружение наградежници од Струмица, Гевгелија, Валандовои Радовиш.

Според градежниот инженер ЕлизабенаТодорова, треба промена на категоризацијата

на градбите, а тоа ќе ги намали проблемите придобивањето лиценци за грдба и овалстувања. -Во Законот е потребно дополнување во делотна категоризацијата. Сегашната категоризацијадатира од законот на СФРЈ во 1948 година и несоодветствува на реалните потреби и услови.Треба категоризација на објекти споредсложеност на градба и сеизмичкикарактеристики. Со тоа полесно ќе се справимесо проблемите при обезбедување дозволи иовластувања, предложи Тодорова.

Од Групацијата за градежништво оценијадека предложените измени на законот нудатпосистематизрани одредби за средување насостојбите со нелегално изградените објекти, нонаведуваат дека со примена и на постојнитезаконски решенија проблемите може да сесредат. Според податоците што ги објавиденеска Државниот завод за статистика,минататата година во државата бесправно сеизградени вкупно 1.946 објекти. Статистиката во април годинава евидентиранамалување на бројот на издадени одобренијаза градење за 18,1 проценти во однос на истиотпериод лани.

- Со цел да се воведе единственинформативен систем за деловни информациипотребни за развојот на занаетчиството воМакедонија, денеска во Скопје беше отворенаканцеларија на Занаетчиска комора.

Претседателот на Занаетчиската комора наРепублика Македонија (ЗКРМ) ГлигорЦветков истакна дека со отворањето наканцеларијата се потврдува интересот игрижата за занаетчиите и занаетчиството каковажен движечки фактор за развојот наекономскиот, политичкиот и социјалниот животво една земја. Канцеларијата на Занаетчискатакомора во Скопје е отворена во соработка согерманската Занаетчиска комора Кобленец.

Претседателот на Занаетчиската комора одГерманија, Карл-Ханц Шерхаг на отворањето,меѓу другото рече дека, соработката солокалната Занаетчиска комора Кобленец која езапочната од 2000 година се развива добро иоти тоа ќе придонесе за подобра иднасоработка меѓу двете земји и во други области.

За промоција на македонСкото Вино

приоритет- македонија на картата на винските земји

Градежната екСпанЗија Блокирана

лиценци за проектирање, надзор и ревизија-па градење

- Битолската млекарница ИМБ соопшти деканаскоро ќе почне со извоз на поголемиколичини македонско сирење и млеко воЕвропската унија. Договорите со странскитепартнери се веќе потпишани. Се чека само надомашните административни процедури.

ИМБ, како што наведува, очекуванадлежните институции за кратко време да гизавршат административните извозни процедурии следната недела да се финализирадокументацијата за извоз на поголеми количинисирење и млеко.

- Млекото од фармерите и натаму ќе сеоткупува и редовно ќе се исплаќа. Затоа епотребно брзо решение и избегнување напроцедуралните извозни потешкотии со кои воминатото се соочуваа и месната и индустријатана бели пецива, стои во соопштението на ИМБ.

БитолСка млекарница

Зголемен извоз еУ

Во Скопје отВорена канцеларијана ЗанаетчиСката комора

Занаетчиството ги обединувагрупите во општеството




– НЛБ Пензија плус е новиот доброво-лен пензиски фонд во кој сите граѓани коисакаат да обезбедат повеќе средства попензионирањето може да го сторат тоа по1-ви идниот месец, кога ќе стартува соработа овој столб.

Петар Талески, директор на секторот запродажба во НЛБ Нов пезиски фонд наминатонеделната промоција на добровол-ниот фонд за пензиско осигурување, речедека интерес постои и од младата и одпостарата популација особено што стану-ва збор за долгорочен продукт. –Сметамдека продуктот е квалитетен и времето ќепокаже колку е тој добар.

Тој додаде дека очекуваат голем бројграѓани да ги увидат предностите на доб-роволното пензиско осигурување. -Доброволниот пензиски фонд обезбедуваповисок приход по пензионирањето заосигурениците кои се веќе членови воедностолбниот или двостолбниот пензискисистем,а кои сакаат и се во можност даиздвојат дополнителни средства зарадипоголема материјална сигурност по пен-зионирањето. Со зачленувањето во доб-роволниот пензиски фонд се обезбедува ипензија на лица кои не се опфатени созадолжително пензиско осигурување,односно невработените, вработени напроекти или во странски мисии, сите коинемаат приходи по ниеден основ,а за нивуплаќаат трети лица, брачни другари коине се вработени и други лица без огледдали се во работен однос или не, речеТалески. Средствата вложени во добро-волниот фонд ќе се оплодуваат, но не е сеуште познат процентот.

-НЛБ Пензија плус нуди можност заиндивидуално и колективно пензиско оси-гурување, преку компанија или здружение.Минималната месечна уплата е определе-на на 900 денари, а провизијата што ќе сенаплаќа ќе изнесува 5,25 проценти.

Уплатените износи на индивидуалнатасметка до висина од шест просени нетоплати се ослободени од персоналенданок. На тој начин и државата ги охраб-

рува граѓаните со доброволно пензискоосигурување да инвестираат во својатаиднина. Со третиот пензиски столб сезаокружува реформата во пензискиотсистем кај нас и се доближува до европ-ските стабндарди.

НЛБ Пензија плус,значи ќе вклучувадоброволно пензиско осигурување ифинансирање на професионални пензискишеми. Во првиот случај осигуреникотиндивидуално одлучува да издвои дел одсопствените финансиски средства -0днос-

но

сам одлучува за висината на придонесотшто ќе го уплати во третиот столб.(н.з. Ноколкав е тој минимум, секако дека не е100 или 200 денари).

Кај професионалните шеми, работода-вецот или здружението на граѓани, гоизбира износот на уплатата, за сите илиза дел од своите вработени или членовикако дополнителен придонес за пензискоосигурување во рамките на третиот столб.Тоа се најчесто успешни компании илиздруженија на граѓани кои согласно соевропските трендови се подготвени даформираат професионални пензискишеми.

Со профункционирање на доброволниотпензиски фонд Македонија ги заокружувапензиските реформи започнати во 2002година и се приклучува кон групата наземји како Шведска, Данска, Италија инекои од источна Европа кои веќе гоимаат воведено третиот пензиски столб,рече Талески.

Искуствата на Словенија покажуваатдека по осум години работа во добровол-ниот фонд се вклучени 60 отсто од врабо-тените, рече Аљоша Уршич, претседателна Надзорниот одбор на НЛБ Нов пензис-ки фонд.

Според Уршиќ фондовите поради нив-ната конзервативна политика не претрпеазагуби поради финансиската криза и еуверен оти и во Македонија ќе биде тоаслучај.

Како гаранција на НЛБ Пензија плус,стои НЛБ Тутунска банка, која е основачна фондот. Според Љубе Рајевски, членна Управниот одбор на НЛБ Тутунскабанка, НЛБ Пензија плус ќе биде уштеедна успешна приказна како во другитедруштва каде влезе Групацијата.

ЗАПочНА Со рАБотА третиот ПеНЗиСКи СтоЛБ

НЛБ пензија плус – е инвестирање за иднинатаУште една можност за подобра иднина, да се заштеди сега заподоцнежните години- за третата доба. Постапка што многу маке-донски граѓани со нетрпение ја очекуваа, затоа што како последи-ца на транзицијата останаа на половина пат до сигурните пен-зии... Но, колку Новиот пензиски фонд ќе овозможи сигурна идни-на, кога минималната сума не се знае, а уште помалку капитали-зацијата на овие заштедени средства... Колку да се вложи, колкаве процентот на вложените средства и на колкав период... се сеуште прашања кои што ќе мораат да се дефинираат. Вака поста-вен третиот столб лебди меѓу државниот пензиски фонд и при-ватните за животно осигурување... Што се добива, коклу и на којпериод мора да се прецизира....

- Во доброволното капитално финансирано пензиско осигурување не седефинирани износите за уплата на доброволен придонес (ниту минималниот,ниту максималниот), периодите и фреквенцијата на уплата на доброволнипридонеси, наведува Агенцијата за супервизија на капитално финансиранопензиско осигурување (МАПАС) во реакцијата за прес-конференција на НЛБ Новпензиски фонд АД Скопје.

- Не е точна изјавата дадена на прес-конференцијата за минимален износ вовисина од 900 денари доброволен минимален придонес на месечна основа,посочува МАПАС.

Според Агнецијата, друштвото кое управува со доброволен пензиски фонд несмее да поставува ограничувања во однос на уплатите на доброволни придонесиво однос на износ и динамика.

Согласно законската регулатива, уплаќачот на доброволен придонес имаправо слободно да ја одредуваа висината на уплатениот износ на доброволенпридонес и динамиката на уплатата, а промената на висината на уплатата илипрекинот на уплатата не влијаат на правото на членство во фондот, односно незначат прекин на членството. Покрај тоа, друштвото не може да одбиезачленување на лице во доброволниот пензиски фонд со кој управува доколкуима најмалку 18 години возраст и најмногу 70 години возраст, освен на лицатакои оствариле право на старосна или инвалидска пензија согласно Законот запензиско и инвалидско осигурување или повлекува средства согласно Законот зазадолжително капитално финансирано пензиско осигурување.

МАПАС:

Минималниот износ на доброволенпридонес не е дефиниран


13data 29. 06. 2009 broj 80 берзНИК

BERZANSKI pREglEdNIK NA NASTANI VO pEÂTENI MEdIUMI

Стечајната постапка е можностза многу видови криминал,има стотици модуси, бидејќисекогаш извшителите сепостручни, подобро запознае-

ни од полицијата, поусогласени вопостапките и на крај, тие имаат интересда ги спроведат во некој вид на тајностсите тие постапки

Споделување на заеднички искуства,детектирање на проблемите, како иоценување на потребите за организирањеидни обуки и навикнување на тимскоработење на институциите заради нивнапоголема ефикасност во постапувањетово стечајните постапки, а со цел да сеподобри бизнис климата во Македонија,да се врати довербата кај инвеститоритедека во случај на стечај ќе има ефикаснапостапка и оти таа нема да бидепредизвикана со лажни стечаи и со

несовесно работење.Ова беше идејата на тркалезна маса на

тема Кривичните аспекти на работењетона трговските друштва, тргувањето сохартии од вредност и стечајната постапка,што во организација на на Академијата заобука на судии и јавни обвинители наРепублика Македонија и Министерствотоза правда, а со поддршка на УСАИД –Проектот за деловно опкружување, сеодржа неодамна во Скопје. Настан на којпокрај судии и јавни обвинители, прису-ствуваа и претставници наМинистерството за економија,Министерството за внатрешни работи,Управата за Финансиска полиција,Управата за јавни приходи, Комората на

стечајни управници и Државно правобра-нителство на Република Македoнија.-Во дел од стечајните постапки што сепокренати порано, а и во оние што сегасе во активна постапка, има појави наекономски криминал, случаи на корупција,на злоупотреба на средствата и ние конова мора да настапуваме активно, и да гипреземаме мерките и дејствијата што сепонудени во Законот за кривична постап-ка, Законот за стечајна постапка, Законотза јавно обвинителство ... Функцијата настечајниот судија или на стечајниот совети функцијата на стечајните управници ќебидат докрај остварени тогаш, кога ќеодговорат на прашањата - дали во даденстечаен предмет има основа за сомнеж

ДецениСКите Стечајни поСтапКи поД лупа на Кривичарите

Со измените во Кривичниот законик се пропишуваат нови мерки заправните лица, односно забрана на правно лице да врши определенадејност и забрана на правно лице да основа ново правно лице

- Забрана за вршење на дејност - крај на манипулирање со туѓиот труд?




за кој што треба да го извести јавниотобвинител да покрене одредена кривичнапостапка, да му достави материјали, даиницира определено согледување, затоашто и стечајниот судија и стечајниотсовет и стечајниот управник имаат закон-ска обврска да водат постојано сметка зазаштита на правата и интересите и надоверителите, за законито постапувањесо средствата, за намирување на довери-телите...- рече во своето излагање мини-стерот за правда, Михајло Маневски. -Во стечајните постапки што ги имаме, акои што траат повеќе години, работници-те секојдневно очекуваат да се разрешатнекои прашања, да намират некои поба-рувања, да им се платат придонеси и тн.Токму од овој аспект многу е значајностечајните постапки, особено оние покре-нати од пред повеќе години,конечно да сезавршат во што покусо време, квалитетнои ефикасно.

Според Маневски, имајќи предвид декастечајната постапка е итна, стечајнитесовети и судиите треба да ги преземаатсите дејствија и мерки кои ги пропишуваЗаконот за стечај, како на примерстечајниот судија на должникот да муопредели и мерка стечаен притвор којтрае 30 дена, па во некои случаи и 60дена. Примената на овие мерки не самошто во голема мера ќе ги зауздазлоупотребите од Законот за стечај, тукуи нема да дозволи стечајните постапкида траат и по десет години. За жал,стечајните судии многу малку гиприменуваат тие мерки, иако споредпостапките што се спроведуваат поповеќе години се должат и на смисленоодолговлекување, недоставување докази,ненавремено отповикување на поканатана судовите и.т.н.

- Оваа Тркалезна маса е одисклучително значење, и е во функцијана извршување на обврските на

доверителите, и спроведување наодрeдбите на Законот за кривичнапостапка кој е веќе изготвен и треба давлезе во собраниска процедура. Целта наТркалезната маса е споделување назаеднички искуства и навикнување натимско работење на институциите зарадинивна поголема ефикасност вопостапувањето во стечајните постапки –истакна министерот за правда.

Инаку, со измените во Кривичниотзаконик се пропишуваат нови мерки заправните лица, односно забрана направно лице да врши определена дејности забрана на правно лице да основа новоправно лице. - Со новите мерки кои гипредвидуваат измените на Кривичниотзаконик може да се изрече мерка забранана основање ново правно лице на ониесубјекти кои така постапуваат затоа штона тој начин се оштетуваат граѓаните,доверителите, а тоа не е во духот насоздавање на бизнис климата и не е водухот на враќање на довербата, речеминистерот за правда.

Според него, со мерките кои сепреземаат за ефикасно спроведување настечајната постапка ќе се оневозможикриминал и корупција во постапките, атоа ќе се направи и со добра соработкапомеѓу институциите, односно помеѓустечајниот судија, стечајниот совет,Управата за јавни приходи, Финансискатаполиција, МВР и Јавното обвинителство.Треба да се воспостави линк засоработката на институциите, потенцираМаневски,- кога ќе бидат забележаниодредени дејствија за злоупотреба наимот, да се реагира за да се остваратцелите на законската постапка.

Стечајните поСтапки -од 10 на

две години

Стечајната постапка е значајна за

подобрување на бизнис климата воРепублика Македонија, затоа што со неасе затвора кругот што значи влегување иизлегување во и од бизнисот- истакнаминистерот за економија Фатмир Бесими,во своето обраќање на тркалезната маса.- Ова е значајно затоа што со оваа меркасе штитат доверителите, а тие сезначајни субјекти во економскатаактивност, затоа нивните интереси сезаштитени. На тој начин ќе пратиме јасенсигнал за добра бизнис клима и оти имапростор за нејзино подобрување.

Тој го посочи извештајот Doing Businessна Светска Банка за 2009 година, кадеМакедонија, во делот на регистрација набизнис, се наоѓа на 12 место од вкупно190 земји. Но, во делот на затворање набизнис, во чии рамки влегува и стечајнатапостапка, далеку сме од тоа ниво. –Досега, подобрување на ефикасноста настечајните постапки има само во намалу-вање на нивниот број, но може уштемногу да се направи во насока на подо-брувањето на деловното опкружување вотој сегмент, истакна Бесими.

Инаку, во изминатиов период стечајни-те постапки се воделе согласно три зако-ни за стечај, од кои според најстариотпостапките се воделе по 10 години, след-ниот закон предвидувал период од 5-6години, а согласно најновиот закон застечај стечајната постапка трае самоедна до две години. Оттаму, Бесимиочекува во иднина решавањето настечајните постапки, со една јаснадефинирана и координирана активностна надлежните институции, да сеподобри и да биде поефикасно, со точноутврдена одговорност на ситеинституции.

Во тој дел,Министерството заекономија лиценцира обуки за стечајнитеуправници, а во овој период имаодземено и лиценци на оние кои ги пре-



чекориле законските услови.- Министерството досега има одземенолиценци на десетина стечајни управницикои согласно законот не ги исполнуваатусловите, а тоа е јасен сигнал за сите коисе вклучени во оваа постапка, затоа штона тој начин ќе се подобри бизнисклимата во Републиката, рече министеротБесими.

ОдгОВОРНОСт НА УПРАВНите ОРгАНи

Пред присутните на тркалезната маса,за обврските и одговорностите на органи-те на управување со трговските друштвазборуваше Самир Латиф- од Проектотна УСАИД за деловно окружување, којистакна дека кога се зборува за стечај инекои нелегални, сомнителни активностикои се преземаат во и за време на сте-чајната постапка, не смее да се заборавикој, кога и што го довело деловниотсубјект во таква позиција, а тоа се главночленовите на органите на управување водадените акционерски друштва.

-За да може да зборуваме за одговор-носта на членовите на органите на упра-вување, треба да се запознаеме со некоиосновни институти и да ги знаеме основ-ните обврски и должности кои ги имаатчленовите на управните органи со закон,но и со интерните акти на компанијата, паи меѓусебните договори кои постојатпомеѓу членовите на тие органи и компа-нијата, односно менаџерските договори –истакна Латиф.

Тој ги елаборираше подетално обврски-те и должностите на органите на управу-вање во друштвата со ограничена одго-ворност и акционерските друштва, коикако форми на трговски друштва се најза-стапени во Македонија (99% од бизни-сот).

Нареден чекор при утврдување наодговорноста на органите на управувањесо друштвата е да се дефинира стандар-дот- Внимание на уреден и совесен трго-вец, што е правен стандард за утврдува-ње на одговорноста на лицата одговорниза управување и за надзор на друштватаи со којшто се определува со какво вни-мание овие лица треба да ги вршат дове-рените работи во друштвото и да сеоднесуваат со внимание на способен и воработењето на друштвото вешт човек(професионалец), при што тие одговараатза обична небрежност при вршењето надоверените работи, освен ако со другзакон е одредено дека одговараат самоза груба небрежност. Само оној кој непостапува со ова внимание, може да сеподведе под било која одговорност – играѓанска и кривична одговорност. Основна обврска на членовите на органи-те на управување се доверените овласту-вања да ги вршат во интерес на друштво-то и акционерите содружниците. Втораобврска е доверените обврски да ги вршисо внимание на уреден и совесен трго-вец. Потоа, обврска за чување на делов-ната тајна (за време на мандатот и понего). Обврска за неконкуренција надруштвото. Приоритет на членовите секо-гаш треба да им бидат интересите надруштвото, а не личните. Сите овие рабо-ти имаат законска основа – објасниЛатиф.

Во однос на одговорноста, Латифобјасни дека има неколку видови одговор-

ност. Статусната одговорност, која овоз-можува, ако газдите на друштвото, не сезадоволни со работењето на членовитена органите на управување на друштвото,во секое време да ги разрешат. Втор видна одговорност е граѓанската. Во овој слу-чај, ако се констатираат неправилности,солидарно и неограничено одговораатчелновите на органите на управување.Неизвршните членови би одговарале акодозволиле некое дејствие да се спроведеод страна на извршните членови на УО, атоа било незаконито.

-Примарната одговорност е врзана заизвршните членови и на членовите наУО, кои солидарно и неограничено одго-вараат со сиот свој имот. Има само двеситуации каде може да се изземат - акопостапувале по одлука на собрание наакционери, односно одлука на собир насодружници, или гласале против одлукатакоја е предмет на разгледување – објасниЛатиф.

Во однос на хартиите од вредност,одговорноста се регулира во два закони –Закон за хартии од вредност (ЗХВ) иЗакон за преземање на трговски друштва(ЗТД). Имено, за тој којшто при откуп наакционерско друштво даде или наведеневистинити информации во проспектотза откуп или даде конкурентска понуда заоткуп без да има право на тоа и со тоанаведе едно или повеќе лица да купуваатили продаваат хартии од вредност, сепредвидува казна затвор до три години.Истата казна следува и за тој којшто приоткуп на акционерско друштво, како овла-стен учесник на пазарот не одбие барањеили друго дејствие со хартии од вредност,за кое знае или можел да знае дека ќеоштети едно или повеќе лица учеснициво откупот.

Законот за преземање на трговскидруштва, што е матичен закон, ги дефи-нира основите за одговорноста и казната.Тука се лоцира кривичната одговорност.За инсајдерство,односно користењеинформација главно од страна на членотна органот на управување која само тој јазнае, а може да ја искористи, злоупотре-би понатаму, има прекршочна одговор-ност. Односно, глоба во износ од 4.000 до5.000 евра во денарска противвредностќе му се изрече за прекршок на овластенучесник на пазарот на хартии од вредностили друго правно лице во работењето соХВ, ако врз основа на внатрешни инфор-мации купува или продава ХВ, а глоба воизнос од 1.000 до 2.000 евра во денарскапротиввредност ќе му се изрече за овојпрекршок и на одговорното лице во прав-ното друштво. Глоба во износ од 1.000 до2.000 евра во денарска противвредностќе им се изрече за прекршок на правното

лице, акционерите, членовите на управенодбор, надзорен одбор и членовите наодборот на директори, вработените илинадворешните соработници кои приизвршување на професионалните задачиимаат пристап до внатрешни информа-ции, ако постапат спротивно ЗХВ.

- Сега се прават промени и во сегмен-тот на инсајдерството. Во нашата пора-нешна пракса, имаше случаи кога сеотвораа повеќе фирми, а имотот се пре-несуваше од првата до последната, аобврските остануваа на првата. Ќе сеотвори стечај и нема ништо. Додека сестигне до 21, нема ништо. Законски основза судиите, но и за јавните обвинители, еда ги гонат (во овој случај се пробивавелот на ограничена одговорност). Веќеакционерите и содружниците нема даодговараат до висината на вложеното,туку ќе одговараат за целата настанаташтета ако ги злоупотребиле интереситена доверителите. Ова е член 28 од ЗТД,преточено и во Закон за стечај, челн 58.Можат да се гонат сопствениците накапитал ако ги злоупотребиле интереситена доверителите. Веќе не мора да се гонисамо имотот на друштвото. Ако тој имот енедоволен, се активира личната одгвор-ност на содружниците, односно акционе-рите во таа постапка – истакна Латиф.

КОРУПциЈА

Практичните искуства на одделениетоза организиран криминал при МВР воспроведувањето на ваквиот вид кривичнодело ги презентираше тони Јанковски,началник на единицата за борба противперење пари и економски организиранкриминал во рамки на Оддел за организи-ран криминал при МВР.-Активностите на Одделот за организиранкриминал се зголемуваат од ден на ден.Оптоварени сме со премногу случаи, апремалку извршители... Гледано одаспект на МВР, за жал, најголем број одактивностите на оваа единица се поврза-ни токму со криминалот во стечајнатапостапка. Зборувам само за оние облицикаде што ние мислиме дека постои орга-низираност, а не за ситуации и кривичнидела кои ги постапуваат локалните поли-циски претставници – истакна Јанковски. -На ниво на организиран кринимал нема-ме никакво искуство со лажен стечај илизлоупотреба на постапка за стечај.Ударната активност на нашиот оддел екорупцијата, односно злоупотребата наслужбена положба, давање и примањепоткуп, одредени фалсификати што сепридружни.

-Полицијата, го истражува криминалотво стечајната постапка. Како пример, сте-

- Ако на крајот во 2006 имало 2.301, на крајот на март оваа година тој бројизнесувал околу 1.413 предмети, а тоа е околу 880 предмети помалку, што значидека судовите ги решаваат заостанатите стечајни предмети, истакна министеротМаневски. Во контекст на тоа, тој посочи четири судови кои имаат најголем бројстечајни предмети, меѓу кои и Основниот суд Скопје 2, Основниот суд Битола иОсновниот суд Струмица. Во овие судови има 69 отсто од сите нерешени стечајнипредмети во Република Македонија.

Многу важна работа е соработката помеѓу институциите,-рече Маневски.- Не можеда се замисли една ефикасна стечајна постапка без соработка на стечајниот судија,стечајниот совет, УЈП, со финансиската полиција, МВР, јавниот обвинител.

Стечаите преполовени




чајниот управник има обврска реално да

ги процени побарувањата на сите дове-

рители, да ги признае или побие соглас-

но Законот за стечај и сите други закони

што се поврзани со легалноста на таа

постапка. Во пракса тоа не се случува.

Во пракса имаме низа злоупотреби само

во врска со овој елемент. Дадено е одре-

дено дискреционо право на стечајниот

управник и тој тоа право многу често го

злоупотребува, а на тој начин се оштету-

ваат не само доверителите, туку и

постоењето и довербата на јавноста во

функционирањето на правниот систем.

Се вели – дадено е право на жалба на

некоја постапка. Во пракса тоа не функ-

цинора така. Жалбата, судската постапка

за остварување на тоа право трае три,

пет години... За тој период, целата сте-

чајна постапка може да биде завршена,

имотот распродаден, а доверителите кои

што реално имале побарувања, никогаш

да не бидат обештетени.

Од полициски аспект се поставува пра-

шањето има ли криминал. Стечајниот

управник има дискреционо право и

обврска да ја следи законитоста на сте-

чајната постапка. Но, многу е тешко да се

докаже поврзаноста, да се докаже уми-

слата во овие кривични дела. И за поли-

цијата,и за обвинителите, судиите...

Според Јанковски, поврзаноста на сте-

чајниот управник, судијата, судскиот

совет е многу често присутна во пракса-

та. За илустрација, во моментов единица-

та која што брои 12 луѓе, има три кривич-

ни пријави поврзани со стечајна постап-

ка, дадени до Одделението за организи-

ран криминал, во драфт верзија. Во прак-

са целата преткривична истрага ја води-

ме во содејство со јавниот обвинител. И

не сакам да поднесеме кривична пријава

за која во старт јавниот обвинител ќе ни

каже дека не е издржана, значи немаме

доволно докази за таквото наше тврде-

ње. Во тие три случаи на стечајни

постапки се вклучени стечајни управите-

ли, стечајни судии, членови на одбор на

доверители, што ја покажува застапено-

ста на овој вид на криминал.

Желбата стечајните постапки да

завршуваат брзо, не е баш практична.

Имаме ситуација во која се одбиваат

побарувањата на доверители кои реално

и го докажале тоа, но дискреционот

право на стечајниот управник му дало

право да ги одбие. Додека Стечајниот

судија, ги упатува доверителите да започ-

нат постапка за да ги докажат своите

побарувања. Целата стечајна постапка

може да се заврши за 6. месеци. Што

Јас досега не сум слушнал судот на одговорните лица да им изрече забрана завршење на дејност. Повеќе постои спремност кај нив да одат во затвор, отколку даим се изрече таква казна – истакна Самир Латиф.- Исто така, Јавното обвинителствое многу пасивно, особено додека се активни правните субјекти, друштвата. Грото одактивностите, криминалот, се преземаат додека друштвата се активни. Тогаш сеносат одлуките.

Кој ќе изрече :Забрана за вршење дејност?



сега? Имаме законски решенија, законски

одлуки донесени во законска постапка,

имаме демотивирани доверители, бидејќи

кога ќе сфатат дека нема имот, се откажу-

ваат од судската постапка да не прават

дополнителни трошоци, а тоа е аргумент

дека стечајниот управник бил во право.

Така и нашето кривично обвинение многу

тешко може да опстои во една законска

постапка.

Главниот носител тука е корупцијата.

Доколку стечајниот управник, судија и

другите органи работат во согласност со

закон, се ќе биде добро. Но секогаш

постои одредена поврзаност, одреден

интерес и тука е нашиот главен проблем

– како сето тоа да се докаже. За жал,

пријавувањето во МВР главно доаѓа пост

фестум, откако доверителите ќе сфатат

дека нема да успеат да се обештетат и ќе

сфатат дека се води некоја игра која ќе

заврши на нивна штета. Што значи, нема

можност за примена на посебни истражни

мерки, нема можност за примена на про-

активен пристап во истрагата. Ние мора-

ме да се трудиме во содејтво со сите

органи да докажеме дека постоела орга-

низираност помеѓу повеќе играчи присут-

ни во оваа постапка, се со цел да се

оствари имотна корист за некого. А тоа

тешко проаѓа во судската постапка, и кај

јавниот обвинител.

Полицијата има проблем и со водењето

на судското стечајно досие. Од досегаш-

ното искуство, можам да кажам дека тој

судски предмет никогаш не е комплетен.

Буквално нема шанса да се обезбедат

сите пишани документи кои треба да

бидат содржани во еден стечаен судски

предмет. Ако како орган за гонење не

можам да ги најдам тие пишани докумен-

ти, имам правен проблем сето тоа да го

образложам на вистински начин и при-

стап кој ќе биде доволно убедителен пред

другите органи на гонење.

Стечајната постапка е можност за

многу видови криминал, има стотици

модуси, бидејќи секогаш извшителите се

постручни, подобро запознаени од поли-

цијата, поусогласени во постапките и на

крај, тие имаат интерес да ги спроведат

во некој вид на тајност сите тие постапки.

Затоа, мора добро да се размисли на

пристапот кон докажувањето. Тоа, за жал,

многу тешко проаѓа, бидејќи на постапки-

те на секој учесник се гледа одделно, а

со тоа не се добива вистинската слика на

криминалот, организираноста, што треба

да се докаже во еден судски спор во

постапката пред обвинителство.

Кога зборуваме за тргување со хартии

од вредност мора да признам дека МВР и

нема големо искуство, иако во светот овој

вид криминал е многу застапен. Но,

учиме, иако не можеме да ја следиме

оваа проблематика со она темпо со кое

треба да се следи. Недоволна стручност

и познавање на проблематика кај аген-

циите за спроведување на законот.

Слабост не постои само кај МВР, туку

истата е присутна и во обвинителството,

и кај судиите, бидејќи е релативно нова

за сите, со прописи кои често се менува-

ат, со финеси и можности за различно

толкување, што се заедно создава про-

блеми во една законска постапка да се

докаже кривичното дело.

Во пракса, во тргувањето со ХВ се случу-

ваше МВР да посочува на надлежни

институции, како што е КХВ или брокер-

ски куќи, дека нешто не е во ред со леги-

слативата. Пример, пред две три години

имаше случај на тргување со хартии од

вредност врз основа на полномоштво

издадени кај странски нотари и воопшто

не помината постапка за соодветна нивна

потврда во РМ, што подоцна се покажа

дека се фалсификувани. Но, што со тоа,

кога сопственицте на акциите беа оштете-

ни и не можеа да си ги вратат назад. Ние

укажавме на една таква појава, за да се

регулира и да се измени законската регу-

латива во тој дел.

Имаше и случај кога сакавме да се

замрзнат средства за тргување со одре-

дени хартии од вредност. Брокерот одби

да даде информации на Управата за

спречување перење на пари кога ќе бидат

истргувани средствата и посебно преку

кои банки ќе бидат уплатени парите.

Зошто? Затоа што брокерската куќа

направила проценка дека, во тој период

што постоеше казната за тоа дело е

многу помала од ќарот што ќе го добијат

со таа зделка. Оттаму, предложивме низа

измени во овј дел, а мислам дека се отво-

ри постапка за воведување други видови

санкции кои и судиите не ги применуваат

многу често – забрана за регистрација

или за вршење на дејност....

Проблем што постои е и конфискацијата

на имотот. Иако се прават чекори, не е

достигнато нивото, бидејќи кај криминал-

ците постои размислувањето – битно е да

ми остане ќарот и затоа сум спремен да

одам во затвор. Се додека постои тоа

размислување во нашиот систем, ефикас-

носта во полициската работа нема да

биде соодветна. Тоа е уште една слабост,

бидејќи се уште нема размислување да

се гонат кривично правните лица. Не

само од наша страна, туку и јавното обви-

нителство треба да ја прошири истрагата

на правните лица, можноста за превен-

тивно делување.

Ако на ова се додаде примерот за сте-

чајните постапки, каде една постапка за

докажување на право трае три години, а

стечајната постапка може ако се сака да

се заврши за шест месеци, се поставува

прашањето дали и овој фактор не е демо-

товирачки за истражување на кривичните

постапки.Сите тие што се сторители на

кривични дела се многу поедуцирани од

сите нас. И ги знаат сите финансии.

Кривични дела и со хартии од

вредност

-Тргувањето со хартии од вредност (ХВ)

е релативно нова работа во РМ, каде што

има доста финеси кои треба допрва да се

проучуваат, да се усклади законската

регулатива со европската и слично, рече

владо аризанковски, од Управата за

финансиската полиција на РМ, презенти-

рајќи ги практичните искуства на оваа

институција во процесирањето на ваквиот

вид кривични дела.

-Македонската берза е се уште млада по

однос на шпекулации со оглед на нејзина-

та мала ликвидност.

Како што објасни Аризанковски,

постојат повеќе видови на измама во

трговијата со хартии од вредност, односно

со шпекулирање на вредноста доаѓа до

зголемување или намалување на цената

на одредени ХВ. Може да има купување

на хартии од вредност од една брокерска

куќа и нивно продавање на друга куќа, со

што се влијае на цената на хартиите,

доведувајќи ги останатите инвеститори,

правни лица кои учествуваат во тргува-

њето, да ги купуваат тие ХВ кои неоправ-

дано постигнале одредена цена. Потоа,

шпекулативно тргување на група инвести-

тори, при што дел од нив купуваат одре-

дени ХВ преку една брокерска куќа, а

другите истите хартии ги продаваат преку

друга брокерска куќа и на тој начин наста-

нува вештачко тргување по цени кои се

потценети или натценети. Шпекулација во

цената на хартиите од вредност може да

се направи и со пласирање на невистини-

те информации во јавноста, што може да

предизвика нагло паѓање или раст на

цената. Шпекулации при преземање на

трговско друштво каде одредени лица

имаат информации. ...

Управата за финансиска полиција нема

доволно искуство во откривањето на кри-

миналот во овие дејствија, иако има пока-

рактеристични случаи каде одредени

лица користејќи фалсификувани докумен-

ти успеале преку брокерските куќи да

извршат продажби што му наштетиле на

доверителот....

Со цел да се намалат сите овие шпеку-

лации при трговијата со ХВ, според

Аризанковски, потребна е поголема сора-

ботка помеѓу Комисијата за хартии од

вредност и институциите кои го водат овој

вид на криминал – Управата за финансис-

ка полиција и МВР со доставување на

навремени информации за можни злоупо-

треби, како од страна на брокерските

куќи, така и од страна на инвеститорите,

кои се обидуваат со разни видови шпеку-

лации да влијаат врз цената на акциите

со зголемување или намалување на нив-

ната вредност. За тоа е потребна над-

градба на капацитетите, обука....

– Управата за финансиска полиција

работи и на стечајни постапки, односно

прибирање податоци и документација,

укажување на пријавени сомненија околу

пријавување и водење на стечајна

постапка. Особено околу злоупотребата

на службената должност, на самата

постапка, лажен стечај и слично. При сте-

чајните постапки присутни се разни обли-

ци на криминал извршен од страна на

стечајните управители и стечајниот

судија, со цел за остварување на имотна

корист за себе или за некој друг.

Управата за финансиска полиција под-

нела повеќе кривични пријави во врска со

стечајна постапка, за злоупотребата на

службената положба, оштетување дове-

рители, фалсификување и уништување

на дел од книги, даночно затајување.

Сето тоа е направено од страна на сте-

чајниот управник, каде во текот на сте-

чајната постапка тој не доставувал

воопшто извештај до стечајниот судија и

стечајниот совет.... Остварените приходи

од стечајната постапка ги подигал во

готово. Позачестени се појавите на отво-

рање на лажни стечаи, а се тоа е со цел

да се избегне плаќање на обврските

настанати во работењето и тоа и кон

правните субјекти и кон државата. Во

земјите во ЕУ во законската регулатива

се предвидува лицата кои учествуваат во

предизвикување на лажен стечај да им се

издава забрана за вршење на дејност и

не можат да отворат друг правен субјект.




СВЕТ... ВЕСТИ...

Иако минатата година во голем дел беапогодени од глобалната финансиска и економ-ска криза, 500-те водечки компании воГерманија за 2008 година бележат зголемува-ње на прометот за 6,1 отсто, што е повеќе од2007., кога растот беше 5,3 отсто.Истражувањето со кое биле опфатени големи-те компании во најголемата европска еконо-мија покажало дека лани тие го зголемиле ибројот на вработени за 3,2 отсто.Аналитичарите објаснуваат дека резултатитесе поволни, бидејќи рецесијата почна да сечувствува дури во ланскиот последен квартал.Првите девет месеци од минатата годинаимаше голема побарувачка, а и цените беаповисоки.

Според резултатите од истражувањето,најуспешна германска компанија и во 2008година била Volkswagen, со промет од 113,8милијарди евра. На второ и трето место сеавто - концернот Daimler и енергетскиот кон-церн E.ON со промет од 95,9 милијарди, одно-сно 85,7 милијарди евра.

Следат инженерскиот гигант Siemens со 77,3милијарди евра промет,трговскиот синџир Metro(67,9 милијарди), хемискиот концерн BASF(62,3 милијарди), Deutsche Telekom (61,6милијарди) и DHL (54,4 милијарди). Зад нив налистата се Schwarz-Grupp, на која и припаѓасинџирот на продавници со прехранбени про-дукти, со промет од 54 милијарди и металурш-киот концерн Thyssen-Krupp со промет 51,4милијарди. Меѓу десетте најсилни германскикомпании повеќе не е производителот на авто-мобили BMW,чија промет лани падна за 5отсто.

Германските економски стручњаци сметаатдека ова година, поради должината на реце-сијата во најсилната европска економија, ќебиде неспоредливо потешка за германскитекомпании. – Се повеќе ќе има германскифирми на продажба, а таа прилика за влез нагерманскиот пазар ќе ја искористат индиските икинеските, а делумно и компаниите од арапски-те земји, оценуваат експертите.

Според предвидувањата на стручњаците,многу компании ќе ја искористат рецесијатакако шанса да ги намалат управните и сервис-ни служби и трошоците поврзани со нив, како ида ги исфрлат од производство производитекои носат загуби. Како последица на тоа, ќеима се повеќе компании, кои стручњаците гинарекуваат brand factory. Тоа се фирми какошто е Adidas, кои се концентрираат речиси

исклучиво на развој на производот отколку намарката, маркетингот и организација на сора-ботка со фирмите кои работат за нив, додекапроизводството и логистиката ќе ги презематфирми од страна. Тој тренд ќе продолжи, нонема да го загрози индустриското јадро воГерманија, кое било и останува основа на гер-манското стопанство.

Економистите предупредуваат дека вомоментов нема место за претеран оптимизам иукажуваат дека Германија, чие стопанство воголема мера живее од извоз, е една од на пого-дените земји од кризата. Според податоците одгерманскиот завод за статистика, извозот вопрвиот квартал бележи пад од 21,2 отсто инеговата вредност изнесуваше само 199милијарди евра.

Германија

Големите компании го пребродија првиот удар на рецесијата

Американскиот производител на чиповиIntel и финскиот производител на мобилнителефони Nokia најавија формирање настратешко партнерство во развивањето нафутуристички мобилни компјутерски уреди.Најголемиот светски производител накомпјутерски чипови и најголемиот светскипроизводител на мобилни телефони објавијадека цел на нивното партнерство е дефини-рање на нова платформа за мобилна теле-фонија која ќе ги надмине денешните памет-ни телефони, ноутбукови и нетбукови.

Поврзувањето на овие два лидери на рес-пектабилните подрачја ќе овозможи развојна широк дијапазон на иновативен хардвер,софтвер и мобилни интернетски услуги. Intelдоминира на пазарот на чипови за компјуте-ри и досега помалку или повеќе безуспешносе обидуваше да се пробие на пазарот намобилни телефони. Двете компании необјавија планови за конкретни производикои ќе ги развиваат, но најавија соработкаво развојот на оперативни системи за идни-те мобилни компјутери кои ќе користатсофтвер Linux.

Швајцарија и САД потпишаа даночен договоркој треба да ја зајакне размената на информацииво борбата против одбегнување на плаќање наданочните обврски, објавија министерствата зафинансии на двете земји.Аналитичарите тврдат дека тоа е важен чекор засимнување на Швајцарија од таканареченатасива листа на даночни оази.-Договорот ќе ја зголеми нашата способност воспроведувањето на даночните закони и ќе помог-не да се заврши времето на сметки во странство

и инвестиции кои се користат за избегнување наплаќање на даноците, изјави американскиотминистер за финансии, Timothy Gartner.

Сивата листа на даночни оази опфаќа државикои, според Организацијата за економска сора-ботка и развој (ОЕЦД), мора да ја засилат сора-ботката во секторот на даноци, пренесуваат аген-циите. Швајцарија планира до крајот на годинавада потпише 12 билатерални договори со цел дабиде симната од сивата листа и да ги одбегнесанкциите на Г20.

Intel

Стратешко поврзувањесо нокиа

ДанОци

Швајцарија и СаД во борба против даночните оази

Договорот за кредит во висина од 15милијарди долари помеѓу руската нафтенакомпанија Rosneft и владата на Кина е првафаза во подготовката на големиот договор заиспорака на нафта помеѓу двете земји и еденод најголемите приватни заеми регистрираниво Русија оваа година.

Заемот кој ќе го финанисира ChineseDevelopment Bank (SDB)ќе им овозможи накомпаниите Rosneft и China National United OilCompany (CNUOC) да склучат 20 годишендоговор за испорака на нафта, пренесуваPrime Tass.

Овој договор, како и кредитот вреден десетмилијарди долари за компанијата Transneft, е

наменет за изградба на нафтовод кој ќе гиспои двете земји, и ќе обезбеди испорака наенергенси на источните соседи на Русија.

-Овие два договори, во вкупна вредност од25 милијарди долари, придонесува за соработ-ката меѓу Русија и Кина на секторот на енерге-тиката, изјави Steven Wardlaw, партнер на мос-ковското претставништво на меѓународнатаадвокатска фирма Baker Botts, кој учествувашево преговорите. Договорот кој го постигнаа пре-тставниците на Rosneft и Кина ќе регулирабројни финансиски и правни прашања, со целдоговорот да одговара на двете страни. Сеочекува испораките на руска нафта во Кина дапочнат во почетокот на 2011 година.

Кина

Одобрен кредит на Rosneft од 15милијарди долари



СВЕТ... ВЕСТИ...

Светското производство на алуминиум вопрвите пет месеци од годинава падна за 7,7отсто во споредба со истиот период лани, ивкупно изнесуваше 9,8 милиони тони, објавиМеѓународниот институт за алуминиум.

Во истиот период, производството на алу-миниум е намалено за 16 отсто во СевернаАмерика и западна Европа, на 2,5 милионитони, односно 1,6 милиони тони, пренесуваруската агенција Финмаркет. Земјите од

источна и централна Европа го намалијапроизводството на овој метал за 9,8 отсто,на 1,7 тони.

Во исто време, азиските земји го зголе-мија производството за 1,8 отсто, на 1,8милиони тони. Во Латинска Америка про-изводството од јануари до мај е намалено зачетири отсто, додека во Африка производ-ството паѓа во споредба со истиот ланскипериод за 3,4 отсто, на 681.000 тони.

алумиНиум

Пад на светското производство за 7,7 отсто

Претседателот на САД Барак Обама изјавидека се уште не е потребно усвојување новпакет со финансиски мерки за поттикнување наекономијата бидејќи Владата сака да види какоекономијата напредува со првиот стимулати-вен пакет.

Тој сепак предупреди дека стапката наневработеност може да надмине десет отсто.

- Важно е да видиме како економијатанапредува и колку за неа е добар првиот пакетстимулативни мерки, изјави тој на прес конфе-ренција.

Според анкети, половина од Американците

веруваат дека владиниот стимулативен пакетод 787 милијарди долари ќе успее да поттикне-заздравување на американската економија.

- Никој не можеше да разбере колкава дла-бочина ќе има рецесијата...Не е изненадувачкии ако сме ја промашиле цифрата до која ќе одиневработеноста, изјави Обама и додаде декасега е јасно оти невработеноста ќе надминедесет проценти.

Според најновиот владин извештај, стапкатана невработеност во САД се искачи на рекорд-ни 9,4 отсто. Во мај 345.000 Американци оста-наа без работа.

СаД

Сега не е потребен нов пакет финансиски мерки

Ничкосаниот американски осигурителенгигант American International Group (AIG)соопшти дека ќе го намали долгот кон владатаза 25 милијарди долари, на тој начин што наВашингтон ќе му понуди повластени акции вонеговите две компании.

Во септември минатата година AIG дополни-телно ја продлабочи кризата во финансискатаиндустрија, остварувајќи милијарди доларизагуба заради изложеноста на американскиотпазар на хипотекарни кредити. Имено, компа-нијата осигуруваше хартии од вредностпокриени со хипотеки, чија вредност потона попукањето на меурот на американскиот пазарна недвижности.

Според соопштението од AIG, американска-та влада ќе добие акции во двете негови ком-пании, American International Assurance Co иAmerican Life Insurance Co, при што акциите накрајот треба да бидат продадени ан берзата.Тој потег претставува значаен чекор на патоткон поврат на парите на даночните обврзници,рече извршниот директор на AIG, Edward Liddy.

Компанијата се најде на работ на пропаставо септември минатата година, па од владатадоби помош чија вкупна вредност надминува180 милијарди долари.

AIG

враќање на долгот од25 милијарди долари

Светската банка одобри нов пакет заеми заАзербејџан во износ од 183 милиони долари.Најголем дел од средствата е за проекти заобнова и модернизација на патишта.

За таа цел се наменети 113 милиони доларидодека 62 милиони долари ќе бидат доделенипо линија на Меѓународната асоцијација заразвој, специјализирана во финансирањена државите на кои им е најмногу потребнафинансиска помош.

Во пакетот се и осум милиони долари заподготовка и реализација на инвестицискипроекти во клучни сектори, претежно во обла-ста на инфраструктурата.

СвЕтСка баНка

Одобрен заем за азербејџан

Русија и Нигерија склучија

договор за соработка за мирно

користење на атомска енергија.

- Договорот ќе и овозможи на

Русија да изгради атомска

централа во Нигерија, изјави

Сергеј Новиков, портпарол на

руската агенција за атомска

енергија Росатом.

Газпром и Нигериската

национална нафтена корпорација

исто така потпишаа договор со

кој и се дава пристап на руската

компанија до резервите од

нигерискиот гас, кои се сметаат

за едни од најголемите во светот.

Газпром се интересира и за

учество во проект за изградба на

транссахарски гасовод, кој ќе и

овозможи на Нигерија да врши

испорака на гас кон Европа.

На потпишувањето на

документот присуствуваа и

рускиот претседател Дмитриј

Медведев и неговиот нигерски

колеги Умару Муса Јарадва.

Двајцата претседатели имаа

едночасовен разговор и

потпишаа заедничка декларација

во која истакнуваат дека Русија и

Нигерија се природни партнери

во областа на

енергијата.Медведев вчера

потпиша ваков документ и во

Каиро со претседателот Хосни

Мубарак.

Светската економија се наоѓа блиску до дното на досега најтешкатарецесија по завршувањето на Втората светска војна, објавиОрганизацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД). Според про-цените на ОЕЦД најразвиените економии во светот, заедно, ќе забе-лежат оваа година длабок пад во својот вкупен развој од 4,1 отсто, адека заздравувањето во следната година ќе биде сосема слабо воизвесен период. Прогнозите на ОЕЦД за Велика Британија и натамуостануваат полоши од просекот на 30-те најразвиени држави, па бри-танската економија годинава ќе оствари пад од 4,3 отсто, додека воидната година нема да постигне никаков пораст.

Ваквата проценка на оваа угледна меѓународна институција се раз-ликува од тврдењата на Владата во Лондон, која неколкупати досеганавести дека првите знаци за заздравување ќе се покажат веќе накрајот од оваа година, а дека следната ќе има извесен благ раст вовкупните постигања на британското стопанство. Експертите на ОЕЦДсметаат дека на ниво на сите најразвиени светски економии, може дадојде до нешто поголем раст од оној што претходно се најавуваше.Првичната прогноза за раст во следната година беше 0,1 отсто, сегасе вели дека растот може да достигне до 0,7 отсто.

ЕНЕРгија

Русија и Нигерија ќе градататомска централа

ОЕЦД

Најлошото сценарио за

кризата е избегнато



1. СЕ ТРОШИ ЛИ ВРЕМЕТО ЗА АРАНЖМАН СО ММФ (*****)2. СТАРТУВА ТРЕТИОТ ПЕНЗИСКИ СТОЛБ (****)

25.06.2009 g. ЧЕТВРТОК


ДНЕВНИКс.7 СТАНДАРДОТ ПРЕД ДЕВАЛВАЦИЈА

с.7 КОНЦЕСИИТЕ ЌЕ ГИ ЗАТВОРАТ РУДНИЦИТЕ

с.7 СТАРТУВА ТРЕТИОТ ПЕНЗИСКИ СТОЛБ

с.8 НОВ ГРАБЕЖ НА МЛЕКАРИТЕ

БИЗНИСс.2 МАКЕДОНИЈА ЌЕ ДОБИЕ ЗАЕМ ОД 100 МИЛИОНИ ЕВРА

с.4 „НЛБ ПЕНЗИЈА ПЛУС” ИНВЕСТИЦИЈА ЗА ПОСИГУРНА ИДНИНА

с.4 БАНКИТЕ НЕМА ДА КРЕДИТИРААТ ВО ДЕВИЗИ

с.5 СВЕТСКАТА КРИЗА И ПРЕДИЗВИЦИТЕ ЗА МАКЕДОН-СКАТА ЕКОНОМИЈА ГЛАВНА ТЕМА

с.6 ЗНАЧИТЕЛНО СЕ ЗГОЛЕМЕНИ ИНВЕСТИЦИИТЕ ОД СЛОВЕНИЈА ВО МАКЕДОНИЈА

с.6 ПРОДАДЕНИ БЛАГАЈНИЧКИ ЗАПИСИ ЗА 2,4 МИЛИЈАРДИ ДЕНАРИ

с.9 АКЦИИ НА „ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ” ИСТРГУВАНИ ЗА 6,2 МИЛИОНИ ДЕНАРИ

с.11 ЕКОНОМСКАТА НЕИЗВЕСНОСТ ПОТТИКНУВА ПОЕВТИ-НУВАЊЕ НА АКЦИИТЕ


с.3 „ФЕРШПЕД” БАРА СПАС ОД УСТАВНИОТ СУД

с.7 СЕ ТРОШИ ЛИ ВРЕМЕТО ЗА АРАНЖМАН СО ММФ

с.7 ВЛАДАТА НЕ САКА ДА ГО НАЦИОНАЛИЗИРА „СВЕДМИЛК”

с.8 БАНКИТЕ ОД ИДНАТА НЕДЕЛА НЕМА ДА КРЕДИ-ТИРААТ ВО ДЕВИЗИ?

с.8 РУДНИЦИТЕ ПРОТИВ ЗГОЛЕМУВАЊЕ НА КОНЦЕСИЈАТА

с.8 ОД ЈУЛИ СТАРТУВА ТРЕТИОТ ПЕНЗИСКИ СТОЛБ

с.8 „ЗЛАТЕН ЛАВ” ЗА „МЕКЕН ЕРИКСОН-СКОПЈЕ”

ВРЕМЕс.6 ПОМАЛКУ СЕ КОПА И ЈАДЕ

с.7 И БЕЗ РАБОТА МОЖЕ В ПЕНЗИЈА

с.7 БАРАЛЕ ПАРИ ЗА ДОКУМЕНТИТЕ ШТО ГИ ЗЕМАЛЕ БЕСПЛАТНО

ВЕЧЕР

.6 ИНВЕСТИРАЈТЕ ВО НЛБ ПЕНЗИЈА ПЛУС

с.6 БАРАМЕ ДРЖАВЕН ИНТЕРВЕНЦИОНАЛИЗАМ

с.7 КРИЗАТА НА ГОЛЕМА ВРАТА ВО МАКЕДОНИЈА

ВЕСТ

с.3 EBH ОБЈАВИ БЕЛА КНИГА

с.8 ВРАКАЊЕ ДДВ НАВРЕМЕ НЕ Е АНТИКРИЗНА МЕРКА

с.8 ПЕНЗИЈА ПЛУС ОД 1 ЈУЛИ

с.8 KОСТОВСКИ: “СВИДМИЛК” ДA СE НАЦИОНАЛИЗИРА


с.7 БИТКАТА ПОМЕЃУ ЕВН И ЕЛЕМ „СЕ СЕЛИ” НА ИНТЕР-НЕТ

с.8 ЕКОНОМСКОТО ЦУНАМИ ДОПРВА ДОАЃА

ШПИЦ

с.10 СЕ БАРА ОДГОВОРНО СПРАВУВАЊЕ СО КРИЗАТА

с.10 ДРЖАВНА ГАРАНЦИЈА ЗА ЕВРОПСКИТЕ ПАРИ

Стандардот на граѓаните драстично ќе девалви-ра ако Владата и Народната банка на Македонија неги усогласат фискалната и монетарната политика.Ова е едно од предупредувањата што ги искажаа еко-номските експерти на панел дискусијата на новофор-мираниот Совет за глобална соработка што денескаги пренесуваат печатените медиуми. Според нив, накрајот од годината денарот ќе девалвира ако Владатане ги намали трошоците, по што ќе може и НБМ да јанамали основната каматна cтапка и да ја олабавимонетарната политика. - Двете институции сега рабо-таат една против друга, а на општа штета, заклучијаекономските аналитичари. Универзитетскиот профе-сор Мирољуб Шукаров предупредува дека во вторатаполовина на годината на веќе намалените државнидевизни резерви им се заканува уште еден ударпоскапувањето на нафтата на светските берзи и уво-зот на струја. Исто така, експертите порачаа Владатауште денеска да побара финансиска помош од ММФ,бидејќи веќе утре може да биде доцна за тоа или дасе променат условите под кои можат да ни бидатдадени пари. За експертите веќе не вредат нашмин-каните мерки на Владата, кои не резултираат сосоодветни фискални резултати, какви што беа досе-гашните антикризни мерки. Падот на економскиотраст од близу 1 отсто, за експертите е само доказдека економијата тргнала по удолница и дека тешко-то допрва следи.

Банките нема да кредитираат во девизи. Ова енасловот на текстот во Бизнис, каде се вели дека одпочетокот на наредниот месец банките ќе бидатспречени да одобруваат кредити во девизи, што про-излегува од измените и дополнувањата на Законот заоблигационите односи во делот на каматите. И покрајнавремените реакции и предлозите на банките прекуЗдружението на банкарство, за измена на предлог-текстот на законот во 2007 година, и потоа за изменана објавениот Закон во текот на 2008 година, предла-гачот на законот, Министерство за правда, се уште

нема конкретен одговор ниту решение за непримен-ливите одредби од законот.

Меѓу денешните топ вести е и реакцијата наМакедонската асоцијација за рударство, која на вче-рашната седница побара концесиите за рудниците даостанат на сегашното ниво, бидејќи нивното зголему-вање во време на економска криза ќе биде погубно зарентабилното работење на рудниците. Имено, рудни-ците се противат на намерите на власта од стартот наидната година да им ја зголеми концесијата од сегаш-ните 0,5 отсто од содржината на метал во тон руда наеден процент. Менаџерот на радовишкиот рудник ипретседател на Македонската асоцијација за рударст-во, Николајчо Николов, изјави дека наделжнитеинституции повторно го разгледале тарифникот заплаќање концесии и решиле во корист на рудниците.- Решавањето на проблемот со тарифникот ќе значирастоварување на рудниците и нова можност успеш-но да работат. За нас е прифатлива концесија од 0,5отсто. Концесија од еден отсто ќе значи и двојно зго-лемување на трошоците. Кога би биле нормалницените на металите на берзата, тоа и не е многу. Но,во сегашни услови ќе влијае на економичноста наработењето, рече Николов.

Започна со работа третиот пензиски столб,информираат денешните весници. НЛБ Нов пензискифонд, како друштво за управување со задолжителнии доброволни пензиски фондови во РепубликаМакедонија, вчера го промовираше доброволнотопензиско осигурување во отворениот доброволенпензиски фонд НЛБ Пензија плус. Тоа ќе вклучувадоброволно пензиско осигурување и финансирање напрофесионални пензиски шеми. Во првиот случај оси-гуреникот индивидуално одлучува да издвои дел одсопствените финансиски средства, а со тоа, тој самодлучува за висината на придонесот што ќе го уплативо третиот столб. Во случај пак на професионалнитепензиски шеми, работодавецот или здружението награѓани, го избира износот на уплатата, за сите или за

дел од своите вработени или членови како дополни-телен придонес за пензиско осигурување во рамкитена третиот столб. Тоа се најчесто успешни компанииили здруженија на граѓани кои согласно европскитетрендови се подготвени да формираат професионал-ни пензиски шеми.

Народна банка вчера реализираше благајничкизаписи во вредност од 2,4 милијарди денари. Наредовната аукција беше доспеан износ од 2,6милијарди денари, а за записите со рок на доспевањеод 28 дена со каматна стапка од девет проценти,побарувачката беше 2,4 милијарди денари, колку иреализацијата. Според Народна банка, состојбата наблагајнички записи, заклучно со вчерашниот денизнесува 9,6 милијарди денари. Банките се враќаатна благајничките записи откако Народна банка воаприл ја зголеми каматата на девет проценти, штобеше предизвикано од зголемувањето на интересотза државни записи кои имаа поатрактивни камати.Сега каматите и на благајничките и на државнитезаписи се речиси изедначени.

Најново во случајот Сведмилк е декаЗдружението на оштетени млекопроизводители одоваа млекарница го запозна премиерот НиколаГруевски со проблемите со кои се соочуваат по про-паѓањето компанијата. Според Трифун Костовски,екс-скопски градоначалник кој е и кооперант воСведмилк, млекопроизводителите побарале одВладата да воведе државен интервенционизам штоби значело владини гаранции и сигурност за сточари-те, но и на сите земјоделци. - Побаравме национали-зација на Сведмилк, за што Владата не пројави инте-рес, бидејќи смета дека таа во земјоделието веќе иманаправено многу, преку субвенциите кои ги дели. Ние,пак, од друга страна, остануваме на ставот дека тоане е доволно и дека Владата треба да понесе поголе-ма одговорност, бидејќи проблемот не е само состочарите, туку и со сите други земјоделци, произво-дителите на пченица, тутунарите вели Костовски.





1. ВЛАДАТА ПРИЗНАВА: РЕЦЕСИЈАТА ДОАЃА (*****) 2. ПРИСТИГНА КРЕДИТ ОД 100 МИЛИОНИ ЕВРА (****)

26.06.2009 g. ПЕТОК


Д Н Е В Н И К

с.7 БИРОКРАТСКИ ПЕКОЛ ВО ИНВЕСТИЦИСКИОТ РАЈ

с.7 ОДБИЕНА ЖАЛБАТА НА „ФЕРШПЕД”

с.8 KРЕДИТ ЗА СПАС ОД КРИЗАТА

с.8 СЛАВЕСКИ: МАКЕДОНИЈА МОЖЕ ДА ВЛЕЗЕ ВО РЕЦЕСИЈА

БИЗНИС

с.2 СТАВРЕСКИ: ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ СЕ ЗГОЛЕМИЈА ЗА 40 МИЛИОНИ ЕВРА

с.2 ПОТПИШАН ДОГОВОРОТ СО ЕИБ ЗА СТОТЕ МИЛИОНИ ЕВРА

с.2 ПРИЈАВИТЕ ЗА ПОБАРУВАЊАТА ОД „СВЕДМИЛК” СЕ БЕЗ НАДОМЕСТ

с.2 ОЕЦД РАБОТИ НА СТРАТЕГИЈА ЗА ДИРЕКТНИТЕ ИНВЕСТИЦИИ

с.3 ИНДУСТРИСКОТО ПРОИЗВОДСТВО ПОМАЛО ЗА 15 ПРОЦЕНТИ

с.4 „БЕЛА КНИГА ЦРНО ПИСМО” ЗА „ГРЕВОВИТЕ” НА ВЛАДАТА И НА ЕЛЕМ

с.5 ТЕНКИ СМЕТКИТЕ НА СТРАНИЦИТЕ ВО БАНКИТЕ

с.6 ВТОРОСТЕПЕНАТА КОМИСИЈА ЈА ПОТВРДИ ОДЛУКАТА ЗА ФЕРШПЕД

с.9 ОСМАТА ЕМИСИЈА НА ОБВРЗНИЦИ ОСТВАРИ 44,8 МИЛИОНИ ДЕНАРИ


с.3 ВЛАДАТА ПРИЗНАВА: РЕЦЕСИЈАТА ДОАЃА

с.7 ВЛАДАТА ЦЕЛОСНО ЌЕ СТАВИ РАКА НА ПАРИТЕ ОД ЛОТОТО

с.7 ПРВИТЕ ЕВТИНИ КРЕДИТИ ЗА ФИРМИТЕ ОД АВ-ГУСТ

с.8 ДРЖАВНАТА ОБВРЗНИЦА ДРАСТИЧНО ГО ЗГОЛЕ-МИ ПРОМЕТОТ НА БЕРЗАТА

с.8 ЌЕ ОСТАНЕ ЛИ „МАКПЕТРОЛ” БЕЗ ЛИЦЕНЦА ЗА ГАС?с.8 СЛАВЕСКИ ЕКСПРЕСНО ГО ОДБИЛ „ФЕРШПЕД“

ВЕЧЕРс.6 МАКЕДОНИЈА ПРЕД РЕЦЕСИЈА

с.6 ФИНАНСИИ ЈА ПОТВРДИ ОДЛУКАТА НА ЦАРИНАТА ЗА ФЕРШПЕД

с.7 ПРИЈАВИТЕ ЗА ПОБАРУВАЊАТА СЕ БЕСПЛАТНИ

с.7 ПАД НА ИНДУСТРИЈАТА ЗА 15,3 ОТСТО

ВРЕМЕ

с.6 СЛАВЕСКИ ЈА ГЛЕДА РЕЦЕСИЈАТА

с.6 ПРИСТИГНА КРЕДИТ ОД 100 МИЛИОНИ ЕВРА

с.7 ФЕДЕРАЦИЈАТА НА ФАРМЕРИ СИ ИГРА СО СТОЧАРИТЕ

ВЕСТ

с.2 ПАД НА ИНДУСТРИСКОТО ПРОИЗВОДСТВО ОД 15,3%

с.3 СЛАВЕВСКИ: СРЕД ЛЕТО ЌЕ ЗНАЕМЕ ДАЛИ СМЕ ВО РЕЦЕСИЈА

с.6 “СВИДМИЛК” ГИ РАЗЕДИНИ ФАРМЕРИТЕ

с.8 100 МИЛИОНИ ЕВРА ОД ЕВРОПСКАТА ИНВИСТИЦИСКА БАНКА


с.8 ОГРОМЕН ПАД НА ИНДУСТРИСКОТО ПРОИЗВОДСТВО

с.8 ФИНАНСИСКАТА ИНЕКЦИЈА ОД 100 МИЛИОНИ ЕВРА СТАНА ДОСТАПНА

с.8 КРИЗАТА СЛАБЕЕ, ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ РАСТАТ

ШПИЦ

с.7 РЕЦЕСИЈАТА МОБИЛИЗИРА

с.7 ОДБИЕНА ЖАЛБАТА HA „ФЕРШПЕД”

с.8 ЕВРОПСКИТЕ ПАРИ СТАСАА ДО БИЗНИСМЕНИТЕ

с.8 МАКЕДОНИЈА НЕМА БРЕНД

Топ вест во денешните весници е потпишувањетона договорите меѓу Министерството за финансии иМакедон-ската банка за поддршка на развојот соЕвропската инвестициска банка, за гаранција и заем зафинансирање на Проектот за мали и средни пре-тпријатија, во висина од 100 милиони евра. -Банкатаодговори во најбрз рок на барањето на македонскатавлада за одобрување на овој заем, како дел од анти-кризните мерки, рече претставникот на Европскатаинвестициска банка, Доминик Курбин, по потпишува-њето на договорот. -Оваа мерка влада ја презема соцел да обезбеди свеж капитал и да ги ублажи последи-ците од кризата во овој сегмент од реалниот сектор,рече министерот за финансии, Трајко Славески, и импорача на претпријатијата да доставуваат издржанипроекти кои ќе бидат одобрени од страна на деловни-те банки. Според договорот, комер-цијалните банкипреку кои ќе се пласираат средствата ќе одлучувааткои проекти ќе бидат поддржани. Заемот ќе се реали-зира преку МБПР, додека државата го гарантира него-вото враќање. Владата најави дека каматата на секојпоединечен заем ќе изнесува шест отсто, а се очекувапрвите кредити од заемот од ЕИБ да се одобрат докрајот на август.

Сите весници ја пренесуваат прогнозата на мини-стерот Славески, дека Македонија може да влезе ворецесија, доколку и во вториот квартал од годинава бисе појавил пад на БДП под нулата. -За податоците зарастот на бруто домашниот производ за вториот квар-тал треба да се почека. Ако растот биде над нула сооглед на движењата сега во македонската економија исилниот втор квартал што се зема како со нова од 2008година, со кој споредуваме, значи нема официјално дабидеме во рецесија, но доколку малку имаме негатив-на стапка на раст, a тоа ќе го знаеме во средината налетото, тогаш и Македонија би била во рецесија, речеминистерот Славески.

Печатените медиуми известуваат и за огромниотпад на индустриското производство од дури 15,3 отстово мај годинава, во споредба со истиот месец од мина-тата година. Државниот завод за статистика вчерасоопшти дека во периодот јануари-мај намалувањетона индустриското производство вкупно изнесува 11,1%. Најновите статис-тички податоци покажуваат декапо умереното подобрување на состојбата во март иаприл, македонската индустрија во мај повторно одинадолу и тоа со забрзано темпо. Забеле-жително е штово мај се преполовило производството во одреденииндустриски гранки. Во споредба со минатата годинапроизводството на основни метали се намалило дуриза 57 %, на машини и уреди за 41,1%, на преработки оддрво за 47,1 %, на кокс и деривати на нафта за 68,3 %и на текстилни ткаенини за 23,7%.

Весникот Бизнис пренесува дека за вицепремие-рот за економски прашања, Зоран Ставрески, меѓусмирувачките знаци во економијата е и запирањето натрендот на губење на девизите на девизниот пазар. -Според НБРМ, нивото на девизни резерви во мај бешесимнато на милијарда и 167 милиони евра, а во јуни евратено на милијарда и 204 милиони евра, што значидека девизните рерзви се зголемени за околу 40 милио-ни евра, вели Ставрески. -He сметаме дека сите ризи-ци се зад нас и оти нема можност во вториот квартал иво кој било период од годината да бидат остваренинегативни стапки на раст, затоа што тоа е реалноста восветот и Македонија во тој контекст никој не може да јастави надвор од тоа што се случува во светската еконо-мија која е во тешка криза, истакна Ставрески на вче-рашната собраниска седница.

Во истиот весник, Сведмилк Македонија ги повику-ва сите фармери да не потпаѓаат на информациите ододредени здруженија и федерации за поднесувањетона пријавите за побарувањата. Сите фармери кои билекооперанти на Сведмилк Македонија и имаат побарува-

ња по основ преда-дено сурово кравјо млеко, пријавитеза побарувањата ќе ги добијат пополнети на домашнаадреса во два примероци. Фармерите кои млекото гопредавале во откупни пунктови пријавите ќе ги добијатпреку откупувачите во откупните пунктови. Пријавите засите фармери во Македонија доброволно и без надо-мест ќе ги изработат дел од поранешните вработени воодделот за откуп на млеко во Сведмилк Македонија, соцел да престанат манипулациите од страна на разниздруженија и федерации на фармери кои од чист одекономски интерес ги повикуваат фармерите тоа да гонаправат преку нив.

Весниците информираат и дека Второстепенатакомисија во Министерството за финансии ја одби жал-бата на Фершпед со која компанијата реагираше наодлуката на Царинската управа да и ја одземе лицен-цата поради наводните неправилности во работењето.Според министерот Трајко Славески, случајот биледноставен и е решен во рок од 18 часа откако е добие-на жалбата. По одлуката на второстепената комисија,сега за случајот Фершпед е надлежен Управниот суд.

Дали на Макпетрол ќе му биде одземена лиценца-та за пренесување и за управување со гасот и постоили можност државата да ja преземе оваа функција,односно да ги национализира гасоводот и Гама, сонајновите измени во Законот за енергетика и воЗаконот за експропријација, кои ги предложи Владата,прашува Утрински весник. Иако од Макпетрол веднашреагираа до Уставниот суд поради овие законски изме-ни, деновиве судот одлучи дека не треба да поведерасправа по иницијативата. Од компанија наведуваатдека е несфатливо Уставниот суд, чија цел е да гоштити Уставот, да замижува во услови кога со овиезакони се кршат одредени уставно загарантирани вред-ности, како што е правото на сопственост, слободатана пазарот и претприемништвото и слободното креира-ње на конкурен-тските услови.



22 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI


1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

1. МАКЕДОНИЈА ВЕЌЕ Е ВЛЕЗЕНА ВО РЕЦЕСИЈА (*****) 2. МАКЕДОНЦИТЕ СО ТРИ ПАТИ ПОМАЛА КУПОВНА МОЌ ОД ЕВРОПСКАТА (****)

27.06.2009 g. САБОТА


ДНЕВНИК

с.7 НА ДНОТО СМЕ ПО КУПОВНА МОЌс.7 СТАВРЕСКИ: НАЈЛОШОТО Е ИЗБЕГНАТО

с.7 ВЕЛЕШКИТЕ СТЕЧАЈЦИ НЕ МОЖАТ ДА ГО ДОКАЖАТ СТАЖОТ

с.8 ИМБ СО ЗАСИЛЕН ИЗВОЗ ВО ЕУ


с.9 РУДНИЦИТЕ ЈА ДОБИЈА БИТКАТА ЗА КОНЦЕСИ-ИТЕ

с.12 КУПОВНАТА МОЌ НИ Е ТРИПАТИ ПОМАЛА ОД ЕВРОПСКИОТ ПРОСЕК

с.13 ДА НЕ ГИ ЗАТВОРАМЕ ОЧИТЕ ВЕЌЕ СМЕ ВО РЕЦЕСИЈАс.13 НОВА АВИОВРСКА НА СКОПЈЕ СО ПОДГОРИЦА И САРАЕВО

ВЕЧЕР

с.6 СТАВРЕСКИ: МАКЕДОНИЈА ГО ИЗБЕГНА КРАХОТ, СЕ ЧЕКА ЗАЗДРАВУВАЊЕ

с.6 НЕТО-ПЛАТАТА 20.167 ДЕНАРИ

с.6 МАКЕДОНЦИТЕ ПОД ЕВРОПСКИОТ ПРОСЕК

с.7 ВО КАСАРНИТЕ ЌЕ ВОДАТ БИЗНИС ДОМАШНИ И СТРАНСКИ ИНВЕСТИТОРИ

ВРЕМЕ

с.5 ЖАЛБИ НА НЕКОЛКУ КАТА

с.7 МАКЕДОНЦИТЕ ПРВИ ВО СИРОМАШТИЈАТА

с.7 НАГРАДЕН „МЕКЕН ЕРИКСОН”

с.7 ВЛАДАТА ПРОГЛЕДА РЕЦЕСИЈА ЌЕ ИМА

с.7 КООПРЕАНТИТЕ НА „СВЕДМИЛК” СО НОВИ АКТИВНОСТИ

ВЕСТ

с.7 ЗЕЈТИНОТ СКОКНА, СЛЕДАТ НОВИ ПОСКАПУВАЊА

с.9 ЗА ПЕНЗИЈА ЌЕ СЕ УПЛАЌААТ И ПОМАЛКУ ОД 900 ДЕНАРИ


с.7 МАКЕДОНСКИОТ БДП ПO ЖИТЕЛ ТРИПАТИ ПОМАЛ ОД ЕВРОПСКИОТ ПРОСЕК

с.8 УЛИЦИ И ПАТИШТА НЕЗАКОНСКИ ПОТРОШИЛЕ НАД 4 МИЛИОНИ ЕВРА

ШПИЦ

с.8 МАКЕДОНЦИТЕ СО ТРИ ПАТИ ПОМАЛА КУПОВНА МОЌ ОД ЕВРОПСКАТА

с.8 ПРОСЕЧНА ПЛАТА ВО АПРИЛ 20.167 ДЕНАРИ

Куповната моќ на македонскиот граѓанин едвапати помала од таа на хрватскиот, a дури три-пати помала од жителите од Европската Унија.Ова го покажуваат податоците за ланскиот дома-шен бруто-производ за жител мерен според купов-ната моќ што ги објави Евростат, статистичкатаагенција на Европската Унија, што ги пренесуваатденешните весници. Македонскиот домашен брутопроизвод во 2008 година за жител изразен споредкуповната моќ изнесува 32,5 отсто од просекот наЕвропската Унија. Во споредба со 2007 годинабележи раст од 1,3 отсто. Помала куповна моќ однас имаат само жителите на Албанија и на Боснаи Херцеговина. Изразено во пари, домашниотбруто-производ за македонски жител во 2007 годи-на била 4.120 долари. Македонските жители семеѓу тие што трошат повеќе отколку што се созда-ва во реалната економија. Co исклучок наАлбанија, ние најбавно им се приближуваме наЕвропејците по овој параметар. Платежната спо-собност на Хрватите во 2005 година била 50 отстоод европскиот просек, а лани се искачила на 63отсто. Иако Бугарија е членка на ЕУ, нејзинитежители може да купат помалку отколку Хрватите.Платежната моќ на источните соседи лани била40 отсто од европската. Подобар просек однашиот лани имала и Србија 37 отсто од европ-скиот просек.

Со свои податоци излезе и Државниот завод застатистика, според кои просечната нето-плата воаприл е 20.167 денари и е поголема за 29,2 отстово споредба со истиот месец лани. Бруто-платата,пак, била 30.139 денари, што е 18,6 отсто повеќе одаприлската во 2008 година. Платата на вработени-те во здравство и социјална работа порасна за 36,8отсто, во енергетскиот сектор за 30 отсто, а во јавнауправа и одбраната и во задолжителната социјалназаштита за 25,1 отсто. Статистика евидентира декаво април, 3,9 отсто од вработените во Македонијане примиле плата. Според Заводот, тоа е за 5,2отсто помалку во споредба со истиот период лани.Големиот процент на зголемување на платите епоради новата концепција бруто-плати, која се при-менува од јануари, и во која се вклучени и надомес-тоците за храна и превоз.

Во економските рубрики на печатените медиу-ми е и изјавата на вицепремиерот ЗоранСтаврески, кој смета дека е можно во вториот квар-тал од годинава да има негативна стапка на раст,иако очекува подобрување на економијата во тре-тиот и во четвртиот квартал. Според него, најлошо-то е избегнато и порачува дека клучно е пре-тпријатијата да успеат да опстанат и да ја надминаткризата. -Намалувањето на економската активноство Македонија не би требало никого да изненади,тоа е нормално и очекувано кога во светот сеслучува најголемата светска криза во последните100 години. Сепак, добро е што ставките на пад воМакедонија се поблаги и согласно последнитеслучувања можеме да очекуваме дека најлошото еизбегнато. А тоа е она што се случи во некои другиземји, најлошо е да се загуби макроекономскатастабилност, стабилноста на курсот, да не можат дасе сервисираат обврските кон странство или да седоживее вистински крах во реалниот сектор каковшто имаат Латвија и Естонија -изјави Ставрески.Тој потенцира дека сепак клучно за заздравување-то на македонската економија е заздравувањето наевропската и на американската економија.Ставрески повтори дека ако е потребно, ќе се склу-чи и аранжман со Меѓународниот монетарен фонд.

Економските аналитичари за Утрински весниктврдат дека Македонија и моментно е влезена ворецесија. Според нив, ако сака, власта може инатаму да ги затвора очите и да го лаже народот,ама состојбите се загрижувачки. Сигурно е дека иво вториот квартал македонската економија ќезагази во минус, и тоа најверојатно повеќе одпрвиот квартал. И додека експертите алармираат,власта упорно не убедува дека најлошото помина-ло. -Македонија и моментно е во официјална реце-сија. Според моите првични пресметки, доколкуиндустриското производство и во јуни оствари падод околу 10 отсто, тоа значи дека во вториот квар-тал целата индустрија ќе биде со пад од 10 процен-ти, а тоа е сосема очигледно. Доколку другитедејности имаат нулта раст, тоа значи дека БДП ќепадне за околу 2,1 отсто. Ако, сепак, другите дејно-сти имаат благ раст во вториот квартал, тоа значидека БДП може да има повторно мало паѓање какои во првиот квартал, од околу 1 отсто. Во секој слу-

чај, треба да се очекува негативен раст и во вто-риот квартал, и врз основа на тоа, состојба на реце-сија, вели поранешниот министер за финансии,Никола Поповски...

Во касарните ќе водат бизнис домашни истрански инвеститори, информира Вечер за про-ектот Старите касарни за нов развој Владата вофункција на граѓаните, кој вчера го промовирашеминистерот за транспорт и врски, Миле Јанакиески.Тој истакна дека со проектот ќе се овозможи со про-мена на деталните урбанистички планови земјиш-тето на касарните во седум града делумно илицелосно да се пренамени што ќе резултира собројни инвестиции. Co тоа, ќе се создаде можностза изградба на објекти со комер-цијално-деловнанамена како што се трговски центри, хотели и јавниобјекти, односно катни гаражи, образовни и здрав-ствени институции, но и објекти за колективно ииндивидуално домување.

Македонските рудници ја добија биткатапротив решенијата на УЈП со кои Саса, Бучим,Злетово, Тораница и Фени требаше да плататнад три милиони евра повеќе на име концесискинадомест за металите за минатата година.Убавата вест на членовите на Македонската асо-цијација за рударство им била кажана за времена завчерашниот состанок во Министерството заекономија. - Работите се вратени во нормала.Исклучително сме задоволни што ова прашањесе реши на ваков начин, бидејќи сите рудници воМакедонија своите финансиски и други обврскикон државата ги исполнуваат навреме и воцелост, а така ќе биде и во иднина, изјавиНиколајчо Николов, претседател на MAP и заме-ник-генерален директор во рудникот Бучим.

Повеќе од 4,2 милиони евра на незаконскијавни набавки потрошиле во јавното пре-тпријатие Улици и патишта во периодот од 2006до 2008 година, утврдиле во Државниот завод заревизија, пренесува Нова Македонија.Ревизорите констатирале дека членовите науправните одбори во Улици и патишта си гиудвоиле паушалите спро-тивно на препоракитеод градот Скопје да се намалат месе-чните при-мања поради лошата финансиска кондиција напретпријатието.


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI 23Data 1.06.2009 broj 76 берзНИК

ГЛОБУС

С.24 КИЛОВАТИТЕ ОД ВАРДАР ИСТЕКОА ВО РАЈНАЕВН имаше намера во земјата да изгради една термоцентрала со

моќност од 800 мегавати, да создаде мала централа на подрачјето на

Бошков Мост, да учествува во процесот на изградба на гасоводната

мрежа во дел од земјава и да се ангажира на изградба на електроцент-

рали на ветер

Една од најмоќните компании во Европа австриската ЕВН имаше

намера во земјата да изгради една термоцентрала со моќност од 800

мегавати, да создаде мала централа на подрачјето на Бошков Мост, да

учествува во процесот на изградба на гасоводната мрежа во дел од

земјата и да се ангажира во изградба на електроцентрали на ветер.

ФОКУС

С.36 КУПИ BO ЗИМА, ПРОДАДИ НАПРОЛЕТ, ЗА ДА ИМАШ ПАРИ ЗАЛЕТУВАЊЕ!

Една од главните причини за моментната состојба, покрај другите, е и

недоволното користење на хартиите од вредност и дериватите што се

користат на странските берзи како извор на финансии, но и средства за

мултиплицирање на финансиски средства. Во Македонија, годишно вкуп-

ниот број нови емисии на акции во изминатите неколку години е околу

10, што значи во просек помалку од една месечно. Тоа е едноставно

премалку!

С.38 МАКЕДОНСКАТА БЕРЗА ГО СЛЕДИ РЕГИОНАЛНИОТ ТРЕНДГлобалната финансиска криза, која започна кон крајот на 2007 годи-

на, значително се рефлектираше врз македонскиот пазар на хартии од

вредност. Кризата започна како финансиска и прерасна во економска

криза, ширејќи се од развиените пазари на капитал (САД, членките на

ЕУ и др. земји), а достигна глобални размери и исклучително негативно

се одрази на сите светски пазари на капитал. Сведоци сме на постојани

флуктуации на Македонската берза, како и на регионалните и на свет-

ските берзи.

С.39 ПЛИТКОСТА HA ПАЗАРОТ СОЗДАВА ДОПОЛНИТЕЛНИ ЦЕНОВ-НИ ФЛУКТУАЦИИ

Изминатата недела како и периодот пред тоа паза-рот на капитал реа-

гираше во согласност со информа-циите врзани за макроекономските

показатели и показателите што ја отсликуваат крвната слика на глобал-

ната економија, со посебен акцент на амери-канската.

Флуктуацијата на цените на акциите се очекува да биде присутна и во

идниот период. Но се очекува генерално до крајот на годината трендот

да биде позитивен. Последното предвидување што го даде ОЕЦД е дека

најдлабоката рецесија во последните 60 години веќе го допре дното и

дека светот полека излегува од неа.

КАПИТАЛ

С.8 ЛУКОИЛ МОЖЕ ДА ГИ ПОТРОШИ ПАРИТЕ ЗА ИНВЕСТИЦИИЛукоил Македонија годишно добива многу повеќе пари од централата

во Русија отколку што може да инвестира во земјава. Причина се прав-

ните и биро-кратските пречки кои не дозволуваат реализација на плани-

раните инвестиции на оваа нафтена компанија во Македонија.

“Влеговме во Македонија со сериозно инвестициска програма.

С.26 ЌЕ СОЗДАДЕМЕ НОВ КОМПАНИЈА СО НОВО ИМЕОливие Понсин, Главен извршен директор на Космофон

Космофон и Он.нет до крајот на годинава ќе се спојат во една компа-

нија и ќе претрпат голема транс-формација. оваа обврска треба да ја

спроведе Оливие Понсин, новиот Главен извршен директор на Космо-

фон. Во ексклузивното интервју за Капитал тој наја-вува дека новофор-

мираната компанија ќе добие сосе-ма нов корпоративен идентитет, ќе

биде поефикасна и ќе понуди целосно портфолио на теле-комуникацис-

ки услуги.

С.30 АГРОКОР НЕМА ДА ИНВЕСТИРА ВО МАКЕДОНИЈАЛокалната власт во Струмица тврди дека хрватскиот концерн Агрокор

дефинитивно нема да ја финансира изградбата на откупно-дистрибутив-

ниот центар за зеленчук. Co новиот детален урбанистички план кој се под-

готвува во моментов, локацијата од 150.000 метри квадратни, на која тре-

баше да се гради откупен центар вреден над 20 милиони евра, ќе се

подели на повеќе парцели, кои ќе се продаваат на јавна лицитација. Дали

ова значи дека Агрокор се откажува од проектите во Македонија и дека

најавените 200 милиони евра од Ивица Тодориќ се веќе заборавена при-

казна?

С.36 ИHBECTИРАBME 800.000 EBРA BO НOBA ОПРЕМА!Руен ИТ годишно ќе произведува 100.000 квачила за потребите на

Валео, за што во нова опрема во фабриката годинава се инвестирани

800.000 евра

Ha кризата не треба да се гледа негативно, туку на неа треба да се

гледа како на шанса за нови деловни потфати. Ова е главната девиза на

менаџментот на најголемата македонска компанија за производство на

автомобилски делови Руен ИТ од Кочани.

С.38 ВАРДАР ОСИГУРУВАЊЕ ВТОРПАТ БАРА ОДОБРЕНИЕ ЗА ДОКА-ПИТАЛИЗАЦИЈА

Најголемото македонско осигурително друштво Вардар осигурување,

кое се уште го нема законскиот минимум на капитал од три милиони евра

за вршење на сите видови осигурување, деновиве поднесе ново барање

за докапитализација до Комисијата за хартии од вредност, дознаво

Капитал. На 17 овој месец компанијата одржола акционерско сооброние и

веднаш потоо поднела второ барање до КХВ за нова емисија на акции.

ФОРУМ

С.10 ШТЕРЈО ЌЕ ВРАЌА ПАРИ!

Повеќе од евидентно е дека по ниту еден основ не било можно да се

приватизира капиталот на ЖТП што влегол како мнозински пакет државна

сопственост во основачкиот влог на Фершпед во 1989 Г. Доколку Судот

одлучи независно, реално е да се очекува нова тужба на државата против

Штерјо и компанија за враќање на незаконски заработеното богатство

С.30 САМО БЕРЗА МОЖЕ ДА СТАВИ РЕД ВО АГРАРОТ

Информациите за понудените цени и бараните количини сејавни и

достапни за сите понудувачи. Тука нема лажирање, нема договарања и

местенки. Сите понудувачи ке знаат кој што бара, во колкави количини и

по кои цени. Само вака земјоделците ќе носат вистински одлуки и нема да

ги дриблаат секакви шпекуланти и лиферанти. А Владата, односно држа-

вата ке ги поддржи сигурно зашто ке формира базни цени. Тоа ќе биде и

најниска цена под која не ќе се може... Е, во вакви услоеи секој што cака

да купува ќе мора да лицитира и да плати. Вака земјоделците ќе бидат

срекни луѓе со интегритет и лојални граѓани зашто се приоритет на оваа

Влада и за нив секогаш има пари...

С.32 БЕЗ ВЕТАР ВО ЕДРАТА

Македонска берза-минатата недела

По првите три дена пад, следуваа два дена раст, но со слаб интен-

зитет кој не беше доволен да ги следи индексите на ниво повисоко од пре-

тходнта недела. Целата седмица се карактеризираше со значајно нама-

лен обем на тргување и мали варијации на цените на акциите. Тоа придо-

несе МБИ10 да ја заврши актуелната недела со пад од 4,09%, спуштајќи

се на ниво од 2.568,99 поени

С.33 HA СОНЦЕ ИЛИ ПОД СЕНКА?

Светски берзи-минатата недела

По редот на нештата треба да следува мирен летен и релаксиран

период на светските берзи, барем така е во стандарните Години. Сепак,

да не заборавиме дека ова не се стандардни Годни, па можеме да се под-

готвиме за жешко лето на кое треба да внимаваме да не се изгориме,

меѓутоа истовремено да гледаме и да не останеме без бoja

С.34 ДАЛИ НБМ ГРЕШИ ВО УПРАВУВАЊЕТО СО ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ?

Аналитичарот Сем Вакнин вели дека Народната банка со подобро

менџирање можела да заштеди околу 90 милиони евра од девизните

резерви. Тој препорачува НБМ што поскоро да продаде дел од резервите

пласирани во државни обврзници за да се избегнат катастрофални загу-

би

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE

OD 22.06 DO 27.06.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA



берзНИК broj 80 Data 29.06.2009

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

Изминатата недела на Македонската берзапомина во знакот на променливоста на вредно-ста на котираните хартии од вредност.Понеделникот започна со минимален раст надомашниот берзански индекс од 0,01%, вовторникот доживеа голем пад од 3,75%, по којсе до крајот на неделата се движеше во зеле-ната зона. Во петокот МбИ забележа скок од1,73% односно ја заврши неделата на 2.535,25индексни поени. Променливо движење имашеи индексот на јавно поседуваните друштва, којна крајот на седмицата затвори со благ раст од0,39%, а оМб ја започна и заврши неделата соблаг пад на својата вредност.

од вкупниот неделен промет од нормалнотргување кој изнесува 122.130.767,00 денари,поголемиот дел од вредноста се истргува наофицијалниот пазар или 84,8 милиони денари,додека остатокот од 37,3 милиони наредовниот пазар.

најтргувана хартија од вредност во текот наминатата недела беше обврзницата од осмата

емисија од денационализација на р.Македонија која оствари вредност од 51,2милиони денари. Веднаш после обврзницитепо вредноста на тргување беа акциите на зУМскопје, чиј неделен промет изнесува 13,5милиони денари, а на третото место се ранги-раше акцијата на алкалоид скопје со далекупомал промет од 5,5 милиони денари.

Во текот на неделава за одбележување беаи две блок трансакции. двата блока беа напра-вени со акциите на Гоце делчев ад скопје. Вопрвиот блок се истргуваа 1.960 акции по ценаод 3.211,00. беше направена трансакција вовисина од 6.293.560,00 денари односно 21,78%од основната главнина на друштвото. Во втор-ниот блок со овие акции се истргуваа 3.080обични акции по цена од 3.220,00 денари поакција односно вкупно 9.917.600,00 денари штопретставува 34,22% од основната главнина надруштвото.

на неделно ниво најголем раст доживеаакцијата на рЖ Фаморд скопје, чија цена во

понеделникот се искачи на 48 денари по акцијашто претставува пораст кај оваа акција од20%.

Местото на најголем губитник во изминатитепет работни дена и припадна на акцијата назУМ ад скопје чија цена се спушти на 1 835денари по акција при тргувањето во средата,што претставуваше пад од 33,51% кај овааакција.

за одбележување во минатата недела беа иценовните информации кои фирмите со посеб-ни обврски за известување ги доставија доМакедонската берза од кои како позначајнаможе да се издели одлуката на зк Пелагонијаза исплата на дивиденда за минатата годинаспоред која износот на дивиденда по акција(обични и приоритетни) изнесува 252 денари.Последен ден со право на дивиденда е30.06.2009 г. Прв ден на тргување без право надивиденда е 01.07.2009 г. датум на пресек накнигата на акции е 03.07.2009 г. Исплатата надивиденда е во законскиот рок (30.09..2009).

обврзницата од осмата емисија-најтргувана

- на аукцијата на државни записи содевизна клузула одржана на 23 јуни оваагодина беа понудени 1.000.000.000 дена-ри, а побарувачката изнесуваше1.453.350.000 денари.

Министерството за финансии соопштидека реализацијата изнесуваше1.000.000.000 денари. Во сопственичкатаструктура на емитуваните државни записибанките учествуваат со 95,98 отсто, доде-ка клиентите со 4,02 отсто.

заклучно со 23 јуни вредноста на еми-туваните државни хартии од вредност е9.558.200.000 денари, од кои2.000.000.000 денари се однесуваат надржавните хартии од вредност со девизнаклаузула.

Вредноста на 12-месечните државнизаписи емитувани досега изнесува1.632.980.000 денари, од кои1.350.020.000 денари се однесуваат на12-месечните државни записи со девизнаклаузула.

- од минатата недела авиокомпанијат, бХерлаинсвоспостави авинска врска на рела-цијата сараево - Подгорица и скопје, такашто македонските граѓани може да патуваатод скопје до сараево четири пати неделно иод скопје до Подгорица двапати неделно.

Генералниот директор на бХерлаинс, нуџеим речита информира декаповратен билат за релацијата сараево -скопје во промовитниот период чини 49 евра

плус аеродромски такси, а од Подгорица доскопје се лета за 29 евра, исто така, содополителен износ за аеродромски такси. нарелацијата Подгорица - скопје се патува заоколу 35 минути, а на релацијата сараево -Подгорица - скопје најмногу за час иполовина. -Воспоставувањето на новата линија е значајнаи за политичката и за економската соработкана Македонија, Црна Гора и босна и

Херцеговина. сите три земји се насочени конинтегрирање во еУ и наТо, а новата линија есамо еден од проектите што ќе им помогне вотие процеси, изјави генералниот директор набХ ерлаинс.

босанската авиокомпанија на релацијатасараево - Подгорица - скопје сообраќа соавионот од типот аЦр-72, а не ја исклучуваможноста и за вклучување во сообраќај и наавионот од типот, боинг 737.

За држаВните ЗапиСи СодеВиЗна КлауЗула

Воспоставена авионска линија Сараево-подгорица-Скопје

побарувачкатапоголема од

понудата

- на 26 јуни оваа година се

одржа основачко собрание на

новоформираната комора на

консултанти и обучувачи, која

ќе биде посредник меѓу

приватниот сектор,

стопанството и образовните

институции.

По повод основањето на

комората, на денешното

собрание се обрати

вицепремиерот за економски

прашања зоран ставрески кој

рече дека верува оти

функционирањето на комората

ќе придонесе за подобрување

на бизнис климата во земјава.

според него на

македонскиот пазар му

недостуваше организација од

овој вид која главно ќе служи

за посредување меѓу

приватниот сектор,

стопанството и образовните

институции.

- Факт е дека се уште постои

голема разлика меѓу вештините

и знаењата што се стекнуваат

во образовните институции и

оние што се бараат на пазарот

на работна сила. Токму за

надминување на овој јаз

придонес треба да даде

приватниот сектор и неговата

соработка со универзитетите,

рече вицепремиерот

ставрески.

Тој истакна дека Владата и

натаму ќе дава поддршка на

сите натамошни иницијативи за

формирање на ваков вид

организации кои покрај

останатото ќе служат за

продлабочување на соработката

и зајакнување на економијата.

од 22.06.2009 година, на официјалната вебстраница на Македонската берза започна прика-жувањето на тикерот со последните вредностина уделите на инвестициските фондови ворепублика Македонија. како што информираат

од Македонска берза овој тикер го изработиле соцел инвеститорите да имаат можност да ги сле-дат движењата на вредностите на уделите напетте инвестициски фондови,кои моменталнофункционираат во дрзавата.

Македонска берза

дневно следење на уделите наинвестициските фондови

Во СтопанСКата КоМора на МаКедонија

Формирана Комора на консултанти иобучувачи на Македонија


BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI 25Data 29. 06. 2009 broj 80 берзНИК

N E D E L E N P R E G L E D N A M A K E D O N S K A B E R Z A

za period od 15.06. - 19.06. 2009 godina

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA

BERZA AD SKOPJE UÊSTVO NA ODDELNI PAZARNI

SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST

NA OFICIJALEN PAZAR


26 OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 15.06. D0 19.05. 2009





Documents

БЕРЗНИК Број 0080 од 29.06.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090629-0080L