БЕРЗНИК Број 0075 од 25.05.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090525-0075L

ббееррззННИИКК

-- GGOO

DDII

NNAA

IIIIII

-- BB

RROO

JJ 7755

-- 22

55 MM

AAJJ

22000099

GGOO

DDII

NNAA

((PP

RRII

LLOO

GG NN

AA TT

EENN

DDEE

RRNN

IIKK

))

wwwwww..bbeerrzznniikk..ccoomm..mmkk

Транспарентноста се уштепо мерка на сопствениците

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI 3Data 75. 05. 2009 broj 75 берзНИК

До следниотпонеделник

Makedonka BaldazarskaGlaven i odgovorenurednik na берзНИКe-mail:

[email protected]

Најпрво, петка од Брисел, потоа пофалби и

воодушевување од Светска банка и на крајот од

неделата наместо шлаг,кисел фил- ни го симнаа

кредитниот рејтинг.

Ова е резимето на она што ја одбележа неделата

гледано низ призмата на економијата. Или редоследно,

работите одеа исто како и во нашата изворна музика, два

чекори напред, и оп, пак чекор, два назад... Најпрво,

петката од Брисел, за која добивме и `поклон`-

македонските граѓани од 1 јануари 2010 година ќе

патуваат без визи во земјите од шенген зоната во Европа.

-Петката, дадена од Брисел за визната либерализација,

е валорализација за вложениот труд и доказ дека се

исполнети сите потребни критериуми за симнување на

шенгенската бариера, на што Владата веќе подолго време

укажуваше, изјави премиерот Никола Груевски.

- Извештајот од Брисел покажува дека Владата одлично

ја завршила работата. Таквата информација само не

охрабрува да продолжиме да работиме во правец на

целосно завршување на визната либерализација, да се

посветиме на реформите во однос на извештајот што

Македонија треба да го добие од ЕУ во октомври и

препорака за добивање датум за почеток на преговори,

вели Груевски.

По одличната оценка следеше уште едно признание за

напорната работа на Владата: - Импресиониран сум од

посветеноста и добрите политики и начини со кои Владата

се справува со кризата, изјави Руд Треферс, извршниот

директор на Холандската конституенца во Светската

банка и во Меѓународниот монетарен фонд.

Тој изрази задоволство од соработката на Владата со

Светската банка и ја истакна позитивната оценка на

Банката за прогресот во реализацијата на владините

тековни проекти. Ова го потврди со начинот на кој се

координираат активностите и транспарентноста во

справувањето со предизвиците. Посебно беа нагласени

проектите за изградба и модернизација на локални и

регионални патишта и проектите во областа на

енергетиката, како и проектите за условени парични

трансфери и подобрување на услугите на општините, за

кои подготовките се во завршна фаза.

Треферс, патем нагласи дека Светската банка е свесна

дека одговорот на кризата треба да се базира на

флексибилност и во таа насока Светска банка, наводно е

подготвена да и помогне на нашата земја.

И баш кога така почнавме да добиваме признанија дека

сме на вистинскиот пат, да ги надминеме клучните барери

и на патот кон ЕУ и за излез од кризата, ете ти нова

оценка, ама со негативен предзнак. Агенцијата, Фич

рејтингс го потврди рејтингот на Македонија, но ги намали

изгледите за рејтингот на странските и домашната валута

од `стабилна` во `негативна`. Паралелно со ова,

агенцијата ги смени оцените за кредитен рејтинг на ББ+,

за краткорочен рејтинг во странска валута на Б и за

плафонот на земјата на БББ-.

А, за значењето на овие ознаки, секој од свој агол.

-Негативниот изглед на кредитниот рејтинг на

Македонија е одраз на ризикот дека влошувањето во

глобалната економска и финансиска средина ќе наметне

поскапи макроекономски приспособувања на земјата, со

оглед на големиот дефицит на тековна сметка, изјави

Ерал Јилмаз, помошникдиректор на независната група,

Имрџинг Јуроп на Фич.

-Кредитниот рејтинг, гледајќи нанапред, на среден рок,

укажува на фактот дека состојбите се влошуваат и за

извесен степен, за малку, се зголемува ризикот на земјата

од евентуално невраќање на средствата, но тоа за

неколку години, уверува министерот за финансии, Трајко

Славески. Тој образложи дека Владата не го потценува

можните ризици, но според последните показатели за

салдото на државните резерви, ситуацијата на девизниот

пазар е стабилизирана.

-Досега, за разлика од претходните месеци, НБРМ, тоа

го слушнавте и од гувернерот, има интервенирано на

девизниот пазар со само 12 милиони евра. Во март

потрошивме 130 милиони евра, почнаа да се намалуваат

износите на интервенции, во април беше 50-тина, сега е

една незначителна сума, рече Славевски и го објаснува

тоа уште посликовито: Тоа значи дека ако ученик има

оценка четворка, професорот може да му ја намали на

четири минус. Нам не ни беше направено тоа, но

професорот дава сигаал дека во иднина може да ја

намали оценката. Значи, Фич го потврди кредитниот

рејтинг на Македонија, но изгледите ги симна на

негативни. Ако се прочита соопштението со кое Фич

известува за оваа своја одлука, недвосмислено

произлегува дека тоа е направено поради влошените

состојби во регаонот и во Европа, предизвикани од

економската и финансиска криза, трди Славески. Според

него, важно за Македонија е што Фич заклучува дека

поради така влошените состојби, макроекономското

приспособување ќе има ќе има повисока цена.

За Славески, влошената оценка на кредитната агенција

не значи загрозување на стабилносга на денарот. -

Кредитниот рејтинг значи оценка на способноста на

земјата да одговори на своите меѓународни обврски,

односно да ги враќа зајмените средства. За оваа година

никој нема дилема дека земјата која предвреме ги

отплаќаше своите долгови и е една од најниско

задолжените земји со само 96 мидиони евра обврска за

оваа година, ќе може да одговори на своите обврски,

Сепак, кредитниот рејтинг, гледајќи на среден рок, укажува

дека состојбите се влошуваат и за извесен степен се

зголемува ризикот од евентуално невраќање на

средствата во иднина, додава Славески. За него е

нормално оваа оценка да влијае врз барањето и цената

по која ќе се обезбедуваат кредити, но тоа влијание е

маргинално

И додека за Владата ова е сигнал дека ќе се

задолжуваме и раздолжуваме по повисока цена, за

експертите- Македонија тешко ќе закрепне по овој пад на

рејтингот и ќе ни требаат над 30-тина години повторно да

стигнеме до инвестициски рејтинг, кој ни беше на дофат.

Сега на земјава ќе се гледа како на ризична инвестициска

дестинација. Според нив, тежината на симнувањето на

кредитниот рејтинг допрва ќе се почувствува, кога тоа ќе

им ги поремети плановите во поглед на задолжувањата на

земјава надвор. Со ваков рејтинг нема да може каматните

стапки на еврообврзницата да бидат пониски од 8 до 10

отсто. Тоа се истите каматни стапки по кои Владата се

задолжува на домашниот пазар (анализираа дневните

весници). А, со висока камата експертите прогнозираат

дека нашата еврообврзница нема да биде баш примамлив

залак за заемодавачите, на кои толку многу чекаат и

Владата и домашните компании...

Кредитниот рејтинг,четири минус ?

4 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMIберзНИК broj 75 Data 25. 05. 2009

Третата по ред инвеститорска

конференција,SEE Regional Capital Markets

Conference во организација на берзите од

Љубљана, Загреб, Скопје, Сараево, Бања Лука,

Подгорица и Белград се одржа на 21 мај во

белградскиот хотел Континентал. На настанот

присуствуваа претставници на 22 компании од

земјите учеснички на конференцијата и околу 50

институционални инвеститори (брокерско-

дилерски друштва, фондови и банки) од регионот,

како и од Западна Европа. Настанот е

организиран во соработка со Raiffeisen банката од

Белград и Raiffiesen Centrobank од Виена. Покрај

презентациите на издавачите, се одржаат и

повеќе од 100 индивидуални состаноци помеѓу

претставници на издавачите и на инвеститорите.

Целта на Конференцијата е промоција на

регионалниот пазар на капитал и на водечките

регионални издавачи на хартии од вредност, како

и унапредување на односите со инвеститорите за

компаниите кои ќе се претстават за време на

истата.

На оваа инвеститорската конференција во

Белград се претставија и Гранит АД Скопје,

Комерцијална банка АД Скопје и Топлификација

АД Скопје.

Промоцијата на регионалниот пазар на капитал и

издавачите на хартии од вредност се базира на

Маморандумот за партнерство потпишан во

декември 2007 година, во чии рамки, покрај

организацијата на инвеститорски конференции, се

креираат и развиваат заеднички индекси и други

форми на промоција на земјите потписнички на

Меморандумот.

- Т-Хоме одбележа една година од

ребрендирањето, кое според раководството не

значи само менување на бојата и логото, туку

воведување новини и давање повеќе вредност

за потрошувачите.

Според маркетинг директорот Матијас

Ханел, во изминатите 12 месеци се исполнети

ветувањата што ги дале при ребрендирањето,

а тоа се да бидат иновативен лидер, да

обезбедат вредност за парите на

потрошувачите и да понудат квалитет.

-Како што ветивме донесовме поввеќе

возбуда во домовите на нашите корисници. Не

само што овозможивме високо квалитетни

услуги, туку понудивме можност за уживање

во дигитална и интерактивна содржина.Го

донесовме она што му недостасуваше на

пазарот, многу забава во животот на луѓето,

рече главниот извршен директор Николај

Бејкерс.

Според раководството, во изминатата година

од она што е понудено вистинска револуција е

направена со телевизијата и оти пакетот што

се нуди заедно со телефонија и интернет веќе

го имаат прифатено 21.000 корисници.

Корисниците на овој пакет, во спроведено

истражување покажале дека 69 отсто се

задоволни од оваа услуга, а 76 отсто се

изјасниле дека ќе ја препорачаат на пријатели.

Во периодот од една година Македонски

Телеком ја имплементираше новата

корпоративан политика, стандардите и ИТ

технологиите кои беа најавени при

објавувањето на процесот на реберендирање.

Продуктното портфолио беше подобрено и

збогатено, овозможувајќи им на

корисницитенајдобра вредност за своите пари.

Почитувајќи ги корпоративните Т стандарди ,

телекомуникацискиот пазар доби член кој работи

со целосна транспарентност и фер односи кон

конкуренцијата и деловните партнери.

Новините што ги нудиме, како што истакна

Бејкерс, овозможи трендот на одлевање на

корисници што се појави како резултат

на конкуренцијата да се намали.

Раководството најави дека и во Македонија на

подолг рок ќе следи спојување на Т-Хоме и Т-

Мобиле, процес што е започнат во другите

земји. Бејкерс истакна дека тоа се случи во

Унгарија, сега го следи тој чекор и Хрватска и

оти и во Македонија ќе се случи но оти

подолгорочно, бидејќи, како што појасни и со

Владата како акционер треба да се разговара и

да се добие согласност.

Причината за спојувањето на мобилните и

фиксните оператори е резултат на промената на

телекомуникацискиот сектор, а не заради

намалување на бројот на невработените и на

трошоците, појасни главниот извршен директор

Николај Бејкерс.

- Комисијата за хартии од вредност

трајно ја одзема дозволата за работење на

двајца брокери вработени во брокерската

куќа, Иново Брокер АД Скопје. Како што

соопшти КХВ, при вонредна контрола на

брокерската куќа, утврдено е дека едниот

од нив внел налог во Бест системот кој не

бил потпишан од страна на клиентот, а

другиот брокер го задржал, со што

извршиле повреда на правилата за

тргување и на Законот за хартии од

вредност.

Комисијата за хартии од вредност изрече

јавна опомена до брокерската куќа,

Илирика инвестментс и нејзиниот директор

поради непочитување Законот за хартии од

вредност и правилата за тргување.

На последната седница КХВ ја задолжи

Публикум АД Скопје во рок од еден месец

да почне постапка пред Комисијата за

добивање согласност за директор на

брокерската куќа и во овој период да

вработи еден брокер или инвестициски

советник.

Решението КХВ го донесе, бидејќи при

вонредна контрола е констатирано дека

брокерската куќа не е кадровски екипирана.

Публикум АД Скопје е веќе санкционирана

од страна на Македонската берза АД

Скопје поради неисполнување на

континуираните услови за членство и од 1.

април годинава брокерската куќа не тргува.

БЕРЗИТЕ ОД РЕГИОНОТ ВО БЕЛГРАД

На конференцијата 22компании и 50 инвеститори

Комисијата за хартии од вредност на 128-та

седница која се одржа на 18.05.2009 година, а

со која претседаваше Претседателот на КХВ

Марина Наќева Кавракова, не даде согласност

на измените и дополнувањата на тарифата за

висината на надоместоците на Македонската

берза АД Скопје.

Со тоа, КХВ не го прифати барањето на

Македонската берза АД Скопје да се зголемат

дел од надоместоците што таа ги наплатува од

учесниците на пазарот и да се воведат нови

надоместоци за нови услуги. Комисијата смета

дека во услови на светска финансиска криза, со

зголемување на надоместоците дополнително

би се влошила состојбата на пазарот на хартии

од вредност и дестимулативно би влијаело врз

инвеститорите. Исто така, берзата би ја

намалила својата и онака слаба конкурентност

во однос на берзите од регионот.

Комисијата за хартии од вредност донесе

решение за времено отповикување на

согласноста на Стеван Шапчески за директор на

Централниот депозитар за хартии од вредност

АД Скопје во траење од 30 работни дена. Оваа

санкција, Комисијата ја изрече бидејќи била

извршена резервација на хартии од вредност и

порамнување на трансакција врз основа на

невалидно полномошно.

Тарифите на Македонска берза-не се менуваат

ЕДНА ГОДИНА ОД РЕБРЕНДИРАЊЕТО НА Т-ХОМЕ

Го донесовме она што недостигаше на пазарот

КХВ СО НОВИ РЕСТРИКТИВНИ

САНКЦИИ

Двајца брокериод Иново Брокер,

останаа бездозволи

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI 1. CO РЕБАЛАНСОТ НА БУЏЕТОТ ДО СТАБИЛЕН ДЕНАР (****) 2. ЕВН ЈА ПОДЕЛИ ВЛАДИНАТА КОАЛИЦИЈА (***)

18.05.2009 g. PONEDELNIK1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

ДНЕВНИКс.6 МАКЕДОНИЈА САКА ДА ЈА ПРОДОЛЖИ СОРАБОТ-КАТА СО ЕБОР

с.6 СВЕДМИЛК” ИМАЛ РЕЗЕРВНА СМЕТКА

с.7 ДОЦНИ ДИРЕКЦИЈАТА ЗА НАФТЕНИ РЕЗЕРВИ

с.9 ЕБРД: СРЕДНА И ИСТОЧНА ЕВРОПА СЕ БЛИЗУ ДОЗАЗДРАВУВАЊЕ

БИЗНИСс.3 БРОДОТ НА ДОМАШНАТА ЕКОНОМИЈА ЌЕПРОДОЛЖИ ДА ТОНЕ

с.7 CO РЕБАЛАНСОТ НА БУЏЕТОТ ЌЕ ЈА ЗАДРЖИМЕМАКРОЕКОНОМСКАТА СТАБИЛНОСТ

с.10 ЕВРОТО ОСЛАБЕ ВО ОДНОС НА ДОЛАРОТ

с.11 СТРАНСКИТЕ АКЦИОНЕРИ ДОМИНАНТНИ ВОБАНКАРСКИОТ СЕКТОР

с.12 ОПАЃА ИНТЕРЕСОТ ЗА ТРГУВАЊЕ СО АКЦИИ НАБАНКИТЕ

с.13 CO БЛОК-ТРАНСАКЦИЈА ПРОДАДЕНИ СИТЕАКЦИИ НА ГЕРМАНОС

УТРИНСКИ ВЕСНИКс.7 СЛАВЕСКИ ПРЕД БОРДОТ НА ГУВЕРНЕРИ НА ЕБОР

с.7 KАРТИЧКИТЕ И ПОТРОШУВАЧКИТЕ КРЕДИТИ

НАЈРИЗИЧНИ ЗА БАНКИТЕ

с.8 АЦВ НЕМА ДА ИЗДАДЕ ДОЗВОЛА ЗА ПРЕЛЕТ НААВИОНОТ НА MAT

ВРЕМЕс.4 ТУРИЗМОТ ВО НЕСВЕСТ, ЦЕНИТЕ ШВЕДСКИ

с.6 БУЏЕТОТ ЌЕ СЕ КРПИ СО НОВА ЕВРООБВРЗНИЦА

ВЕЧЕРс.6 ВО АВТОСАЛОНИТЕ ЌЕ ПОМИНЕТЕ НАЈДОБРО,ВО БАНКИТЕ НЕ ВЛЕГУВАЈТЕ!

с.6 CO РЕБАЛАНСОТ НА БУЏЕТОТ ДО СТАБИЛЕНДЕНАР

ВЕСТс.6 OД МАКЕДОНСКИТЕ ПPOДABAЧИ ПОНЕКУЛТУРНИСЕ САМО СРПСКИТЕ

НОВА МАКЕДОНИЈАс.8 ЕВН СЕ ОДНЕСУВА КАКО НАДМЕН ПАРТНЕР

ШПИЦ

с.7 MAT ПОВТОРНО ПРИЗЕМЈЕН

с.8 ЕВН ЈА ПОДЕЛИ ВЛАДИНАТА КОАЛИЦИЈА

с.8 СКРАТЕН БУЏЕТ ЗА СТАБИЛЕН ДЕНАР

с.8 ЛП:ПОНИСКИ ДАНОЦИ ЗА ИНВЕСТИЦИИТЕ НАГАСТАРБАЈТЕРИТЕ

Македонија сака да ја продолжи соработката соЕБОР, е пораката што завчера им ја пренесеминистерот за финансии Трајко Славески нагувернерите на годишното собрание на Европскатабанка за обнова и развој (ЕБОР) што се одржувашево Лондон, пренесуваат денешните печатенимедиуми.

-Министерот Славески во обраќањето истакналдека Македонија го цени 16-годишното партнерствосо ЕБОР и дека сака да ја продолжи деловнатасоработка со финан-сиската институција. Споредсоопштението од Министер-ството за финансии,Славески истакнал и дека ребалансот на буџетот ќеобезбеди значителна заштеда на средства, што ќеовозможи да се задржат макроекономскатастабилност и девизниот курс на денарот.

- Ја поттикнуваме Банката да се фокусира наразвојот на приватниот сектор и да обезбедува несамо пари туку и техничка помош. Исто така, да гиподдржува домашните приватни компании прекузаеми, капитал, а особено да ги прошириактивностите со домашните финан-сискиинституции - рекол Славески. Славески на Бордотгувернери на ЕБОР им ги претставил трите пакетианти-кризни мерки што досега ги презедемакедонската Влада. Според анализите на НБРМ, минатата годинамакедонските банки одобриле вкупно 2,3 милијардиевра нови кредити за населението и за фирмите.Најмногу се барале потрошувачки кредити, арастеле и минусните салда на картичките. Повеќезаеми побарале и добиле граѓаните, а помалкуфирмите. Најголем степен на необезбеденост сезабележува токму кај најбараните заеми, се вели восупервизорскиот извештај на Народна банка наМакедонија.

-Во однос на кредитната изложеност кон секторотнаселение, и понатаму релативно висок дел,односно 35,7 отсто, е необезбеден, при штонајвисок степен на необезбеденост се забележувакај изложеноста врз основа на кредитнитекартички, негативните салда по тековни сметки ипотрошувачките кредити, што само го потврдувависокото ниво на ризичност, карактеристично заизложен-оста врз основа на овие кредитнипроизводи. Лани, 87,3 отсто од вкупните кредити нанаселението се кредити со т.н. приспособливикаматни стапки, што подразбира прене-сување накаматниот ризик од банките на населението, а сотоа индиректен кредитен ризик што би можел данастане во случај на зголемување на каматнитестапки, се вели во извештајот на НБМ.-Целиот финансиски тим што работеше во Сведмилкпродолжува да работи и со новиот стечаен

управник Благоја Макревски, иако фирмата е вопретстечајна постапка, дознава Дневник. Сведмилк,покрај официјалната, имала и друга сметка на имена фирма СМ МКД ДООЕЛ, каде што како основачстоело името на претходниот сопственик РоџерОскарсон со други содружници од земјава, велатизвори на Дневник.

- Додека била блокирана сметката на Сведмилк,уплати и исплати се вршени на таа сметка. Во истовреме е отворена фирма во Австрија, Сведмилк ГбХМ,со чија помош е земен кредитот од Росбанк одШвајцарија. Преку оваа фирма се вршени сите исплатина сомнителни фактури - вели анонимниот извор.Законот за поделба на Дирекцијата за стоковнирезерви е во сила повеќе од пет месеци, а се’ уштене е формирана институцијата што ќе се грижи задржавната нафта. Дирекцијата за стоковни резервигодинава требаше да се подели на две институции,со посебни овластувања и обврски. Законот едонесен лани, стапи во сила во јануари, но одподелбата засега нема ништо. Според Законот,годинава требаше да имаме агенција за стоковбирезерви и дирекција за нафта и нафтени деривати.Во Владата велат дека поделбата треба да сенаправи за да се подобри мена-џирањето со овааинституција и да се намалат злоупотре-бите состоковните резерви за кои се почесто има кривичнипријави.

Земјите во регионот не се трудат да им угодат напотрошувачите, пренесува Вечер. -Македонија е на5. место од вкупно седум земји во регионот споредквалитетот на услугите што се нудат, покажалоистражувањето на SWOT RESEARCH, прватамакедонска агенција за mystery shopping, којапреку ангажирање на соодветно обучени тајникупувачи го оценуваат исполнувањето настандардите при нудењето на услугите.Истражувањето, направено во април годинава,покажало дека во Бугарија нудењето на било којауслуга е на највисоко ниво, во БиХ е на најниско, аниту една земја во регионот(Србија, Црна Гора,Словенија, БиХ, Хрватска, Македонија и Бугарија)не покажала високо ниво на нудење на услуга.

Тајните купувачи во истражувањетоиспитувале пет основни елементи за добрауслуга - поздравување, утврдување напотребите, објаснување за производот односноуслугата, нудење дополнителен производ -услуга и заблагодарување за посетата.Испитувањетото е направено во автосалоните,туристичкиот и угостителскиот сектор, вотелекомуникациите, банките, бензинскитепумпи, малопро-дажните објекти и восупермаркетите.


S O D R @ I N A

VOVEDNIK .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3

BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ........................... . . . . . . . . .5-7

РЕГИОНАЛНИ БЕРЗИ.............................................8-9

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10-13

ОПШТЕСТВЕНА КОРПОРАТИВНА

ОДГОВОРНОСТ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12-13

БЕРЗАНСКО ИСТРАЖУВАЊЕ. . . . . . . . . . . .14-15

СВЕТ ВЕСТИ.........................................................18-19

БЕРЗНИК - ЧЕТВРТОК-САБОТА . . . . . . . . . . . .20-23

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА................................24

БЕРЗА................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25-26

Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - SkopjeMediumska biblioteka i digitalna arhivaRedakcija na берзНИКAdresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000,

R.Makedonija Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839Internet: www.interNIK.com.mk;

e-mail: [email protected]

Izvr{en direktor: Zdravko JosifovskiMarketing: Ivona Josifovska

IKT Menaxer: Kiro VelkovskiMenaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i}

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENIMEDIUMI берзНИКберзНИК e osnovan 2007 godina.

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENIMEDIUMI берзНИКBroj: 56Data: 01.12.2008

SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA

FOTO NASLOVNA: ТРАНСПАРЕНТНОСТАСЕ УШТЕ ПО МЕРКА НАСОПСТВЕНИЦИТЕ

Foto: Robert Spasovski

Redakcija na берзНИКInternet distributiven sistem: www.interNIK.com.mkGlaven i odgovoren urednik: Makedonka BaldazarskaNovinari: Vaska Mickoska Evoluator na vesti: Renata Tasovskaoperatori: Mare Lazarevska, Martin Arsovski, \or|e Rexi} iDarko TripunovskiFotoreporter: Robert Spasovski

Marketing, distribucija i proda`ba: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje

I M P R E S S U M

1. МАТ СО ЕДНО ТРКАЛО ВО БАНКРОТ (*****) 2. „ЛУКОИЛ” СО БЕНЗИНСКА ВО АЕРОДРОМ (***)

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. KRATOK PREGLED NA NASTANI

19.05.2009 g. VTORNIK

ДНЕВНИКс.7 МАТ СО ЕДНО ТРКАЛО ВО БАНКРОТ

с.9 КРИЗАТА ГИ НАПРАВИ РИЗИЧНИ ЦЕНТРАЛНИТЕ БАНКИ

БИЗНИСс.3 ИТАЛИЈАНСКО - МАКЕДОНСКИ БИЗНИС ФОРУМ

с.3 ИНВЕСТИЦИЈА ОД ДВА МИЛИОНИ ЕВРА

с.3 КУПИ, ОСВОЈ И ПАТУВАЈ ВО ЛОНДОН

с.3 ПРЕКУ БЛОКАДА ДО ЦЕЛОСНО ПРИЗЕМЈУВАЊЕ

с.4 ЗАСИЛУВАЊЕ НА КОНКУРЕНТНОСТА НА МАКЕ-ДОНСКИТЕ КОМПАНИИ

с.7 ГОЛЕМИТЕ БАНКИ ГО СОБИРААТ КАЈМАКОТ - МАЛИТЕ РАБОТАТ СО ЗАГУБИ

с.8 СТРАНЦИТЕ ВО МАКЕДОНИЈА HE СЕ ВРАЌААТ ПРЕД 2010 ГОДИНА

с.9 ИСТРГУВАНИ 4,76 ПРОЦЕНТИ ОД ГЛАВНИНАТА НА „ПРИЛЕПСКА ПИВАРА“

УТРИНСКИ ВЕСНИКс.7 МАТОВЦИ ПРОТЕСТИРАА БАРААТ АЦВ ДА ИМ ГО ПУШТИ АВИОНОТ

с.8 ЦЕНАТА НА ЕВРООБВРЗНИЦАТА СЕ УШТЕ ТАЈНА

с.8 ВЛАДАТА ЌЕ ГИ СТРОИ БУЏЕТАРИТЕ ДА СЕ РАЗДОЛЖАТ КОН ФИРМИТЕс.9 МАЛА ГРУПА КОРИСТИ МИЛИОНИ ОД ЕУ-СУБВЕНЦИИТЕ

ВРЕМЕс.4 MAT ЛЕТА КОН ПРОПАСТ

с.6 ЕВРООБВРЗНИЦАТА ЌЕ НИ ГО ЧУВА СТРАВОТ ОД ММФ

ВЕЧЕРс.6 АЦВ МУ ГИ СКРШИ КРИЛЈАТА НА МАТ

с.9 АЕРОДРОМЦИ ЌЕ ТОЧАТ БЕНЗИН ОД ЕКОЛОШКА ПУМПА

ВЕСТс.2 ПРОТЕСТ НА ВРАБОТЕНИТЕ НА MAT ПРЕД АГЕНЦИЈАТА ЗА ЦИВИЛНОВОЗДУХОПЛОВСТВО

НОВА МАКЕДОНИЈА

с.8 НЕМА ДОЗВОЛА ЗА MAT

с.9 ИТАЛИЈАНСКО-МАКЕДОНСКИ ДЕЛОВЕН ФОРУМ ВО ВЕНЕЦИЈА

с.9 МАКЕДОНИЈА ЗЕМА АНТИКРИЗЕН ДОЛГ ОД НАД ПОЛОВИНА МИЛИЈАРДА ЕВРА

ШПИЦ

с.8 MAT ОСТАНУПА НА ЗЕМЈАс.8 „ЛУКОИЛ” СО БЕНЗИНСКА ВО АЕРОДРОМ

-И во Албанија се живее подобро одМакедонија.-Македонија е рангирана на 70.место на годинашниот список на најдобри земјиза живеење, што традиционално ја објавувамеѓународното Интернет списание,Интернешенел ливинг

Списокот, како што пренесуваат поголем делод дневните гласила, се изработува врз основана девет критериуми: трошоци на живот,култура и слободно време, економија, животнасредина, слобода, здравје, инфраструк-тура,безбедност и климатски услови.

Земја каде што најубаво се живее е Франција,а по неа се Швајцарија, САД, Луксембург иАвстралија. Во топ-10 се и Белгија, Италија,Германија, Нов Зеланд и Данска. Од државите во регионот, со највисок квалитет

на живот е Словенија на 29. место; Грција е на38.; Бугарија 42.; а Хрватска е на 51. место.Пред Македонија се и Турција и Албанија, на65., односно на 66. место, а полошо рангира-нисе Босна и Херцеговина и Србија на 78. и на 99.место.Во фокусот на денешните весници и случајотМАТ-АЦВ.-АЦВ му ги скрши кријата на МАТ-Агенцијата зацивилно воздухопловство (АЦВ) нема да издадедозвола за авионот на МАТ додека не се направипромена или обнова на носната нога. Ова завработените во МАТ значи затво-рање наавиокомпанијата по 15 години успешноработење. Поради ова, околу 30 од вкупно 150вработени во МАТ, вчера, протестираа преддирекцијата на АЦВ во обид да издејствуваатприем од раководството на Агенцијата со цел даму објаснат дека авионот е безбеден за летање,а за тоа гарантирал сервисот на ЈАТ Ервејз кадебила вршена интервенцијата.

...Вработените во авиокомпанијата МАТ вчерапротестираа пред Агенцијата за цивилновоздухопловство со барање таа да дозволипрелет на авионот на МАТ боинг 737-500 одБелград во Скопје по сервисот на предната ногаво сервисниот центар на ЈАТ.

Вработените во МАТ тврдат дека АЦВнеосновано не издава дозвола за прелет и отиовластениот сервисер во четвртокот вечерта имго издал неопходното т.н. ослобо-дување одсервис, со што ги исполниле условите за

безбедно сообраќање. Тие бараат прием и кајпремиерот Никола Груевски и да се формираработна група со стручни лица кои ќе импотврдат што не е в ред. Претставници навработените беа примени на разговори со дел одраководството на АЦВ.Утрински весник пренесува:-Владата сака да

воведе дисциплина кај државните институции ида ги натера да си ги плаќаат навреме своитедолгови кон фирмите. Иако не се обелоденуваизносот, очигледно е дека веќе подолго времезатаила нивната ажурност во редовнотоизмирување на обврските и долговите по тааоснова се натрупани. Затоа Владата вчера упатијавен апел до сите фирми во земјава што имаатдостасани, а ненаплатени побарувања додржавните институции, да ги пријават кај неа.Според портпаролот на Министерството зафинансии, Мартин Мартиновски, ова не еновина, туку и минатата година Владата гонаправи истиот чекор, со цел да се добијатреални согледувања за состојбата соненаплатените побару-вања на државнитеинституции.... Вчерашниот апел на Вла-дата еупатен до сите фирми што имаат неплатенипобару-вања од министерства, секретаријати,фондови, агенции, бироа, јавни претпријатија,акционерски друштва со доминантна државнасопственост, ЈЗУ, како и другите јавни установи,служби и органи во состав на државнитеинституции. Побарувања треба да се пријават воГенералниот секретаријат на Владата, наелектронската адреса – dolgovi-gs.gov.mk.

Инаку, како што неодамна пишувашеУтрински, покрај недисциплината наинституциите, и самите фирми не си ги плаќаатнавреме меѓусебните долгови. Сепак, споредбизнисмените, вина за внатрешната растечказадолженост во земјата има и кај Владата,односно кај буџетските институции, кои доцнатсо исплатите.

Вечер: Македонија годинава ќе има најслабатуристичка сезона, прогнозираат туристичкитеработници. Според најавите, бројот на гоститекои ќе пристигнат од странство ќе биде далекупомал од лани, а сезоната се очекува да јаспасуваат домашните туристи кои во Охридимаат свои приватни станови. Охридскитехотелиери стравуваат дека светската криза ќе

остави длабоки траги врз туризмот, а очекуваатда се намали и бројот на туристи од соседнитеземји кои години наназад доаѓаат на охридскатаривиера. Тие, како мерка за ублажување наваквите последици, одлучија да ги намалатцените на хотелските услуги од 5 до 15 отсто. - Ако Владата ги прифатеше нашите барања занамалување на ДДВ- то за ноќевањата и запродажбата на храна во угостителските објекти,цените на аранжманите ќе се намалеа и до 30отсто. Така ќе бевме и далеку поконкурентни вооднос на земјите од регионот - велипретседателот на ХОТАМ, Дончо Танески.-Вечер пренесува дека во велешката населбаТунел 2 почна изградбата на станови наменетиза семејства со ниски примања. Понеколкумесечно задоцнување, порадивлијанието на светската економска криза,невладината организација, Хабитат Македонија,која е инвеститор на проектот, ги удри темелитена првите 24, од вкупно 90 станови. Тие требада бидат готови во наредните три години. Покрајизведувачот Ива инжинеринг од Велес воизградбата на првите четири станбени објекти,од кои во секоја ќе има по шест комплетнистанови, учествуваат и шеесетина волонтери одГерманија, Италија и од Македонија. Иднитесопственици на првите 24 станови, чија бројкана конкурсот беше 128, во првата фаза нема даучествуваат во изградбата на становите, бидејќисе уште не е избрано кој од нив ќе бидатсопственици-Кризата ги направи ризични централнитебанки, пренесува Дневник.-Глобалнатафинансиска криза го смени и од темел горазниша работењето на националнитецентрални банки, констатира Банката замеѓународни порамнувања (БИС), која е светскисупервизор на нивното работењето. Светскатафинансиска криза ги принуди централнитебанки да преземат ризици и ги поттикнапрашањата врзани за улогата што институциитеби требале да ја имаат во зачувувањето нафинансиската стабилност, предупредува БИС.За да ја спречат кризата, централните банкипрезеле нови и невообичаени трансакции,истакнуваат од Банката за меѓународнипорамнувања, која е најголемо светскоцентрално банкарско тело.


1. ПРОРАБОТЕ ПРВАТА ЦЕНТРАЛА НА ГАС (*****) 2. АЦВ: MAT МАНИПУЛИРА СО ВРАБОТЕНИ (****)

20.05.2009 g. SREDA



Почнувањето со работа на прватакогенеративна централа на природен гас воМакедонија, денес најзастапена вест вопечатените гласила. Станува збор за гаснацентрала Когел Север која е лоцирана во круготна комплексот на Рудници и Железарница -Скопје, за чија изградба беа вложени 20 милиониевра…Директорот на Когел Север, АлександарГечовски истакна дека централата е првкомерцијален проект за комбиниранопроизводство на електрична и топлинскаенергија на природен гас, кој е во целостизведен во рамките на интернационалниот -механизам за чист развој- (ЦДМ) согласно КјотоПротоколот за заштита од климатски промени. Сеочекува на овој начин таа да обезбеди околу185.000 сертифицирани кредити за намалениемисии годишно, што одговара на еквивалент од185.000 метрички тони јаглероден диоксид чијапродажба треба да придонесе кон финансискатаисплатливост на проектот. Отворањето накогенеративната гасна централа е дел однационалната иницијатива за инсталирање наенергетски поефикасни индустриски итоплификациски системи со цел да се подобрирегионалната енергетска стабилност и да сенамалат емисиите на стакленички гасовиВо фокус на денешните весници и годинашнотоистражување на веб страниците на котиранитедруштва во делот со инвеститорите што госпроведе Македонска берза во соработка сопрограмата Партнери за финансиска стабилност,подржани од УСАИД и ИФЦ. - Компаниите воМакедонија ја подобруваат својататранспареност во однос на инвеститорите ипокажуваат подобри резултати во корпоративно- општествената одговорност, но од Бер-зата,сметаат дека компаниите треба уште да сеподобруваат во делот на транспареност икорпоративно општествено управување.

Целта на истражувањето, како што рече Евита

Иванова од Македонска берза, е да се поттикнаткомпаниите да сфатат дека нивнататранспареност е особено важна заинвеститорите. - Веб страниците се средствопреку кое комуницираат компаниите со јавноста.Колку што има посе-опфатни информации нанивните веб страници и нивното друштво епопривлечно за инвеститорите, додаде Иванова.

Вакви истражувања четири години спроведуваБелградската берза. Резултатите одистражувањата, како што вели Весна Илиќ -Лушиќ, секоја година се подобри, но се уште имапростор тие да бидат подобри. Таа порачува дасе подобри списокот на членовите наменаџментот, но оти не се објавени ситедополнителни податоци. За состојбите на дветеберзи Иванова и Илиќ-Лушиќ истакнаа дека воаприл и мај има подобрување и оти сезабележува зголемување на прометот и наиндексите и на двете берзи.

Вчера уште еден настан на Македонска берза.УСАИД потпиша меморандуми за соработка сомакедонски компании за реализација напрактиканска работа и вработување- Директоротна Проектот за конкурентност на УСАИД НимишЏавери потпиша меморандуми за сора-ботка со дваесетина македонски компании зареализација на Националната програма запрактиканска работа и вработување -Мојакариера. Со Програмата на компаниите им седава можност за стратешко планирање нанивните човечки ресурси, а на студентите дастекнат искуства во реална деловна средина и даразвиваат деловни односи. Главната цел, споредЏавери, е да се институционализирапрактиканската работа во Македонија, а со тоа икомпаниите да ги најдат и ангажираатнајдобрите таленти на пазарот на трудот.Денес ќе читате: Т-Хоме одбележа една годинаод ребрендирањето, кое според раководствотоне значи само менување на бојата и логото, туку

воведување новини и давање повеќе вредност запотрошувачите. Според раководството, воизминатата година од она што е понуденовистинска револуција е направена сотелевизијата и оти пакетот што се нуди заедно сотелефонија и интернет веќе го имаат прифатено21.000 корисници. Корисниците на овој пакет,како што беше речено на прес-конференцијата,во спроведено истражување покажале дека 69отсто се задоволни од оваа услуга, а 76 отсто сеизјасниле дека ќе ја препорачаат на пријатели.

Новините што ги нудиме, како што истакнаглавниот извршен директор Николај Бејкерс,овозможи трендот на одлевање на корисницишто се појави како резултат на конкуренцијатада се намали. Случајот АЦВ- МАТ и денес во топ тема вовесниците. - Агенцијата за цивилновоздухопловство денеска повтори дека нема дадозволи технички прелет на авионот Боинг 737на националниот авиопревозник МАТ, од Белградво Скопје, каде беше на сервисирање, се додекане ја замени носечката нога на авионот со новаили не ја обнови сопствената, за што му требаеден месец.

Надлежните инспектори од АВЦ тврдат декаМАТ извршил делумно сервисирање на авионотво Белград со што не ги испочитувал во целостнормите за техничко одржување, пропишани одпроизводителот Боинг и програ-мата заодржување на МАТ во која било јасно наведенодека рокот за употреба на носната нога е десетгодини.

АЦВ повторно ги демантираше и тврдењата нараководството на МАТ дека Агенцијата недозволува регистрација на матовиот авион, штосе наоѓа во Јужна Африка, поради, како штообјаснуваат, нерасчистените односи сосопственоста на воздухопловот и фактот штоМАТ не доставил целосна документација засопственоста.

ДНЕВНИКс.7 ЛЕНТАТА СЕГА, ЦЕНТРАЛАТА НАЕСЕН с.7 АЦВ: MAT МАНИПУЛИРА СО ВРАБОТЕНИс.7 ПОСКАПЕА ДРЖАВНИТЕ ЗАПИСИс.7 „Т-ХОУМ” И „Т-МОБИЛЕ” СЕ СПОЈУВААТс.7 „ПОРШЕ МАКЕДОНИЈА” ВОВЕДЕ „АНТИСТРЕС ОПЕРАТИВЕН ЛИЗИНГ”

БИЗНИСс.3ПУШТЕНА ВО УПОТРЕБА ПРВАТА КОГЕНЕРАТИВНА ЦЕНТРАЛА НА ПРИРОДЕН ГАС с.3 МОЈА КАРИЕРА” ЌЕ СОРАБОТУВА СО НАЈДОБРИТЕ МАКЕДОНСКИКОМПАНИИ с.3 ПОРШЕ СО „АНТИСТРЕС ОПЕРАТИВЕН ЛИЗИНГ”с.6 ХРВАТСКАТА ВЛАДА ЌЕ ИНТЕРВЕНИРА СО 40 МИЛИОНИ ЕВРА с.10 ЕВРОТО ЗАЈАКНА ВО ОДНОС НА ДОЛАРОТ с.11 ОХРИДСКА БАНКА ЈА ДОБИ НАГРАДАТА ЗА ФИЛАНТРОПИЈА с.12 КОМПАНИИТЕ ЈА ПОДОБРУВААТ ТРАНСПАРЕНТ-НОСТА КОНИНВЕСТИТОРИТЕ с.12 КОМИСИЈАТА ЗА ХАРТИИ ОД ВРЕДНОСТ НЕ ДОЗВОЛИ ЗГОЛЕМУВАЊЕ НАНАДОМЕСТОЦИТЕ НА БЕРЗАТАс.13 АКЦИИТЕ НА ДРУШТВАТА ОД МБИ-10 ОСТВАРИЈА ПОРАСТ

\УТРИНСКИ ВЕСНИКс.5 „БОИНГОТ” НА MAT КЕ СЕ ВРАТИ ВО МАКЕДОНИЈА САМО СО НОВА НОСНА НОГАс.7 ЦЕНИТЕ ЗА ТРГУВАЊЕ ГИ СКАРАА БЕРЗАТА И КХВс.7 ЌЕ СЕ ПРОДАВААТ 160 ПАРЦЕЛИ ДРЖАВНА ЗЕМЈАс.8 ПРОРАБОТЕ ПРВАТА ЦЕНТРАЛА НА ГАСс.8 ЛАДАТА ПАК ГИ ЗГОЛЕМУВА КАМАТИТЕс.8 „Т-ХОУМ” СО НОВИ УСЛУГИ ЈА ВРАЌА ДОВЕРБАТА НА ПОТРОШУВАЧИТЕ

с.8 ХЕЛСИНШКИ: CO СПОРОТ ЕЛЕМ - ЕВН, СУДСТВОТО ПАДНА НА ИСПИТОТ ЗАНЕЗАВИСНОСТ

ВРЕМЕс.4 ТУРИСТИЧКИТЕ АГЕНЦИИ ГО ОТКАЧИЈА MATс.5 НОВ КАПАЦИТЕТ ЗА ТОПЛИНА И ЗА СТРУЈАс.5 ПОРШЕ НУДИ ФИКСНИ И ПОЕВТИНИ РАТИ

ВЕЧЕРс.5 MAT HEMA ДА ЛЕТА ДОДЕКА HE JA СМЕНИ HOCHATA НОГАс.6 КОГЕЛ СЕВЕР КЕ ЈА НАМАЛИ ЗАВИСНОСТА ОД УВОЗНА СТРУЈАс.6 ОПЕРАТИВЕН ЛИЗИНГ И ЗА ГРАЃАНИс.7 КОТИВАНИТЕ КОМПАНИИ ДА ЈА ПОДОБРАТ ТРАНСПАРЕНТНОСТА

ВЕСТс.8 КОГЕЛ СЕВЕР ЌЕ ПРОИЗВЕДУВА СТРУЈА ПО ПАЗАРНА ЦЕНА

НОВА МАКЕДОНИЈАс.8 ВЛАДАТА ПАК СЕ ЗАДОЛЖИ СО ВИСОКИ КАМАТИ

с.9 КХВ НЕ И ДОЗВОЛИ НА БЕРЗАТА ДА ГИ ЗГОЛЕМИ НАДОМЕСТОЦИТЕ

с.9 „ПОРШЕ МАКЕДОНИЈА” ЌЕ НУДИ ВОЗИЛА НА ЛИЗИНГ

ШПИЦ

с.11 ПРОРАБОТИ ЦЕНТРАЛАТА НА ПРИРОДЕН ГАС с.11 ТИ-ХОУМ И ТИ-МОБАЈЛ ПРЕД ОБЕДИНУВАЊЕ

с.11 „БОИНГОТ” НЕМА ДА ЛЕТА

с.11 НЕМА СУБВЕНЦИИ ЗА МЛЕКАРИТЕ


NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 14.- 21. 05 2009


NAJLIKVIDNI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 14. - 21.05 2009


НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

Заменик министерот за информатичко

општество проф. д-р Мирјана Секуловска и

работната група за проектот

Интероперабилност на регистрите и базите

на податоци во државните институции

одржаа јавна расправа во Владата на

Република Македонија за предлог Законот за

електронско управување.

На расправата беа поканети и

присуствуваа претставници од сите

министерства и други државни институции,

претставници на стопанските комори на РМ,

претставници од судската власт, Народна

Банка на РМ и претставници од бизнис

заедницата, како и експерти – професори од

Факултетот за електротехника и

информациски телекомуникации – Скопје.

Во јавната расправа зедоа активно

учество голем дел од присутните, укажувајќи

на големата потреба од донесувањето на

Законот за електронско управување, бидејќи

истиот претставува основа за поставување

на електронската размена на податоците

меѓу државните институции и другите правни

субјекти.

На јавната расправа беа регистрирани

позитивни забелешки, сугестии и предлози

во насока на подобрување на текстот на

законот, коишто работната група ќе ги има во

вид при составувањето на конечната верзија

на предлог законот за електронско

управување.

- Решавање на отворените прашања околу државната

поддршка во земјоделството и санирање на состојбата во

млекопроизводството, ќе бидат приоритетите во

натамошното функционирање на Федерацијата на фармери

на Република Македонија (ФФРМ). Од годишното собрание

на Федерацијата што се одржа на 19 мај, произлезе

пораката дека силата на земјоделците е во нивното

обединување.

- Годинава поддршка нема да добијат поголем број

фармери. Станува збор за досегашните кооперанти на

Сведмилк кои веќе не го предаваат млекото никаде. Поради

тоа немаат откупни белешки кои се услов за барање

субвенции, посочија од ФФРМ.

Според Федерацијата, годинава стимулацијата за

пчеларството е многу мала, а фармерите кои одгледуваат

крави во штали, не треба да плаќаат пашарина.

Членовите на ФФРМ како проблем го посочија и

доцнењето на исплатата на субвенциите за кое најчесто,

рекоа, причина се губењето на поднесената документација

и сложената постапка за аплицирање.

- Во состав на Шумарскиот факултет

во Скопје,, минатата недела беше

поставен камен-темелник за

лабораторија за испитување на мебел,

градежна столарија и други дрвни и

недрвни материјали, инвестиција

вредна 700 илјади евра.

Проектот е финансиран од Владата

на Република Македонија во соработка

со Универзитетот, Св.Кирил и Методиј и

Шумарскиот факултет - Скопје.

- По две ипол години

подготовка почнуваме со изградба на

лабораторија за испитување на мебел,

градежна столарија и други дрвни и

недрвни материјали и очекуваме за

околу три до четири месеци градежните

работи во целост да бидат завршени, по

што следува опремување на

лабораторијата, рече министерот за

образование и наука Перо Стојановски.

Тој истакна дека лабораторијата ќе биде

прва од ваков вид на Балканот за

испитување на мебел, согласно

европските стандарди.

Според ректорот на Универзитетот,

Св.Кирил и Методиј Велимир

Стојковски, еден од приоритетите на

државата е нејзината индустрија и

стопанство да бидат конкурентни на

европскиот пазар. - На

Шумарскиот факултет подолго време

постои идеја да се направи

лабораторија во состав на насоката за

дрвна индустрија и сметам дека по

нејзината изградба државата ќе добие

квалитет во испитувањето на мебел,

додаде ректорот Стојковски.

ЈАВНА РАСПРАВА ЗА ПРЕДЛОГ ЗАКОНОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО УПРАВУВАЊЕ

Основа за размена на податоци во институциите

- Владата да дефинира насоки и стретегија

за интензивирање на економската соработка

со Блискиот Исток и да ја засили стопанската

промоција во земјите од овој регион преку

отворање дипломатско-конзуларни

претставништва, бараат македонските

бизнисмени.

Тие на состанок во Стопанската комора кој

се одржа во петокот, истакнаа дека имаат

интерес, но не и можност за реализирање

трговска размена со Јордан, Сирија, Либан,

Палестина, Ирак, Иран, Кувајт, Катар,

Обединетите Арапски Емирати, Саудиска

Арабија, Еипет, Либија, Тунис, Алжир и Мароко.

Клучни проблеми, според нив, се царинските

давачки, начинот на плаќања и визите кои

најчесто се вадат во трети држави.

- Пазарот на Блискиот Исток е огромен,

посебно голема е побарувачката на

прехранбени производи и услуги во

градежништвото, но Македонија долго време

не е присутна таму. Трагично е колку се

минимални статистичките податоци за размена

со овие земји или такви бројки воопшто не

постојат, посочија стопанствениците.

Од 2007 година медитеранските земји кои не

се членки на ЕУ влегоа во зоната на слободна

трговија што практично отвори

нова перспектива за земјите од Западен

Балкан.

- Македонија има либерализирана трговија

со ЕУ, Турција и со земјите членки на ЦЕФТА.

Значи, постои платформа за билатерални

разговори со земјите од Блискиот Исток.

Прашање е дали да се почне така или со

приклучување преку регионот, истакна Љубица

Нури од Стопанската комора. Доколку

Македонија се одлучи за опцијата билатерални

договори, најдобро е, сугерира

Нури, да стартува со Израел, Либија и Египет.

Бизнисмените оценија дека по сите напори

на Комората да се сврти вниманието кон

пазарите на Блискиот Исток и Медитеранот,

овие активности станаа дел од агендата на

Владата. Сите натамошни билатерални и

мултилатерлани спогодби со овие земји ќе се

туркаат преку институциите.

- Со продлабочување и склучување на овие

спогодби ќе ја прошириме можноста за

зголемување на економската соработка.

Постојат повеќе можности и сценарија, но во

интерес на бизнисот, треба да се најде

најдоброто, рече Крум Ефремов од

Министерството за надворешни работи.

Процесот т.н. Пан-евромед кумулација што

произлезе од Европа преку еволуирање на

дијагоналната кумулација е отворен за

Македонија како земја со кандидатски статус и

склучена Спогодба за стабилизација и

асоцијација. Тоа треба да се искористи во

интерес на домашниот бизнис зашто дава, како

што нагласи Ефремов, многу алтернативи

посебно сега, во услови на глобална криза.

Вкупната трговска размена на Македонија со

земјите од Блискиот Исток и Магреб во 2008

година достигна 27,9 милиони долари. Од нив

на извоз отпаѓаа 9,6 милиони, а на увоз 18,3

милиони долари. Трговскиот дефицит

изнесуваше 8,7 милиони долари.

НА ШУМАРСКИОТ ФАКУЛТЕТ ВО СКОПЈЕ

Се гради лабораторијаза испитување на мебел

ГОДИШНО СОБРАНИЕ НА ФФРМ

Млекопроизводството -приоритет

ТРГОВСКА РАЗМЕНА СО ЗЕМЈИТЕ ОД БЛИСКИОТ ИСТОК

Има интерес, но не и можност

11Data 75. 05. 2009 broj 75 берзНИКBERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI

Министерството за транспорт и врски вонаредните 20 дена ќе распише повеќе објавиза јавно наддавање за отуѓување градежнонеизградено земјиште на 160 локации воповеќе општини, најави министерот затранспорт и врски Миле Јанакиески.

Локациите што ќе се нудат на продажбасогласно деталните урбанистички планови сенаменети за изградба на бензински пумпи,угостителски и производни, комерцијални иделовни објекти, хотели, катни гаражии станбени згради.

Објавите за поатрактивните локации ќе гипрезентираат и економските промотoри востранство, а тие ќе бидат објавени и вомеѓународни весници, рече

Јанакиески, посочувајќи дека очекуванајголемиот дел од локациите да бидатпродадени и покрај економската криза.

Министерот за транспорт прецизира дека ќеима јавни објави за отуѓување по пат на јавнонаддавање на три локаци за изградба нахотели во Охрид, од кои за една веќе сепрецизирани работи, а за две треба да серасчистат имотно правните односи. Сообјавите се нуди на продажба и парцела заизградба на затворен пазар во општинаЦентар, кој ќе биде лоциран на местото насегашниот цветен пазар, за кој во меѓувреме ќесе обезбеди друга локација, како и бензинскипумпи со мотели во Штип, Неготино, Василевои Ранковце.

Според Јанакиески, се уште не може да сесумира износот на парите што ќе бидатинкасирани во државниот и во буџетот наопштините од отуѓувањето на земјиштетобидејќи не може да се претпостави колку ќебиде повисок изност што ќе биде понуден надпочетната цена што ќе се наведе во огласите. Покрај 160-те локации што ќе бидат огласениза продажба, Комитетот за градежнаекспанзија анализира уште 300 дополнителнилокации низ целата држава кои исто така ќебидат понудени на продажба.

Министерот за транспорт апелира ситеградоначалници забрзано да работат наурбанизирање на нивните општини ида донесат детални урбанистички планови.

- На тој начин со цел ќе се овозможиреализација на нови домашни и странскиинвестиции, а со тоа и економски раст наопштините, порача Јанакиески.

-Министерството за транспорт и врски од почетокот нафевруари до крајот на април годинава издало 552 лиценци научесници во градежниот процес, согласно Законот за градење, а вопостапка на одобрување се 175 барања за тој тип лиценци. Оддекември минатата година досега се издадени и 25 лиценци заизработка на урбанистички планови, согласно Законот за просторно иурбанистичко планирање, информира денеска на прес-конференцијапортпаролот на Министерството за транспорт и врски ДраганСимоновски. Од издадените 552 лиценци, 140 се за изведувач наградби, 143 за надзор над изградбата, а 269 за проектирање градби.

- Секој ден се зголемува бројот на компании кои добиваатлиценци, истакна Симоновски, посочувајќи дека тоа е доказ оти

постои голем интерес кај компаниите кои оперираат на градежниотпазар.

Портпаролот на Министерството за транспорт укажа дека содобиените лиценци на учесниците во градежниот процес им се отвораможност за настап на странските пазари, што во минатото не бешеслучај бидејќи лиценците се еден од критериумите што се бараат натендерите.

- Доделените лиценци на учесниците во процесот на градење,планирање и уредување на просторот значат доследна примена назаконската регулатива и доближување до стандардите на ЕУ, кадесекој учесник во процесот на градење поседува лиценца, наведепортпаролот на Министерството за транспорт.

ОТУЃУВАЊЕ НА ГРАДЕЖНО НЕИЗГРАДЕНО ЗЕМЈИШТЕ

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

На продажба 160 локации Во текот на 2007 и 2008 година прекуотуѓување градежно неизграденоземјиште се инкасирани над 40 милиониевра. Преку такво отуѓување на државноземјиште, потсети Јанакиески, досегабеше овозможен директен влез наинвестиции од познататитебрендови:Радисон, Форнети,Еланпропертис. Во фаза на градба се ифабрика за градежни материјали: ИнгЛуили во Струга, регионална акдемијана Прокредит во Велес, 10 објекти замало стопанство во Гевгелија, четиристопански објекти во Струмица, катнигаражи во Аеродоорм и Прилеп,комерцијални објекти во Штип иВасилево, станбени објекти воопштините Аеродром, Ѓорче Петров иКуманово, мотел кај Велешко езеро... Со измените на Законот за градежно

земјиште во ноември минатата годинасе овозможи 80 проценти од парите одотуѓувањето или закупот на државнотонеизградено земјиште да се слеваат вобуџетот на општините, а останатите 20проценти во државниот Буџет.

ЗА ИЗГРАДБА, НАДЗОР И ЗА ПРОЕКТИРАЊЕ ГРАДБИ

Издадени 552 лиценци за три месеци


На 20 Мај, 2009, Координативното тело заОпштествена одговорност на претпријатијата(ООП), поддржано од Министерството заекономија и Проектите на УСАИД за деловноопкружување (БЕА) и за зајакнување нацивилното општество (ЦССП), го организираадоделувањето на Националните награди заООП.

Наградите кои за првпат беа доделени во2007 година, се еден вид признание за добритепрактики на бизнис заедницата во полето наООП, демонстрирајќи добра волја,филантропија и грижа за вработените.Натпреварот беше отворен за компании одсите големини. До координативното тело беаподнесени 56 апликации за награди во петкатегории: етичко управување, однос совработените, однос со добавувачите/потрошувачите, вложување во заедницата изаштита на животната средина. Деветкомпании беа добитници на Награда за ООПза поднесување на најдобрите проекти, додекадваесет и четири компании кои влегоа вопотесниот круг добија признанија за нивнитеподнесени проекти.

Министерот за економија Фатмир Бесими наврачувањето на наградите оцени декаопштствената одговорност станува деловнаполитика на македонските претпријатија и отиовој концпт во наредниот период ќе јакне, абројот на фирмите со одговорни практикипостојано ќе се зголемува. -Општественатаодговорност станува деловна политика намакедонските претпријатија со која тиедиректно ја подобруваат сопственатаконкурентност во глобалната економија. Coподдршката која Владата ја пружа преку оваасфера, Македонија станува интересна земја залоцирање на странските инвеститори. Одаспект на странските инвеститори,општествената одговорност е еден од начинитеза намалување на перцепцијата за ризик заинвестирање во земјата. Придобивките замакедонските претпријатија од примената наопштествената одговорност се зголемување наконкурентната предност со зголемување надодадената вредност на нивните производи иуслуги, подобрување на угледот и имиџот напретпријатијата, подобрување на односите содобавувачите, потрошувачите и потенцијалнитеинвеститори, висока мотивираност и лојалностна вработените и долгорочен успех вобизнисот, истакна министерот Бесими. Тој јапотенцираше огромната поддршка на главнитеактивности за општествената одговорност одстрана на УСАИД.УНДП и ИнВент(Влада наРепублика Германија), кои во изминатиотпериод беа и главни иницијатори завтемелување на општествената одговорносткај нас.

Според зборовите на претседателот наКТООП, Горан Лазаревски, со креативноста,инвентивноста и квалитетот на практиките коиги прикажаа компаниите вистински можеме да

се пофалиме и надвор од границите наМакедонија. А, на ова поле Македонија елидер во регионот и по Данска и Литванија етрета земја во Европа која има донесенонационална политика за ООП.

-Современата, просперитетна деловназаедница претставува цврста основа задемократијата. Компаниите кои денес се тукасо нас се водечки во градењето подобраиднина за Македонија. Импресиониран сум однивната визија: примената на општественатаодговорност тие ја сметаат за долгорочноинвестирање. Тие се посветени на вградувањеетички вредности и почитување на заедницатаво својата деловна практика, рече Навратил насвечениот настан.

Една од целите на УСАИД е да го поддржипрактичното и конкретното спроведување наконцептот на ООП во Македонија. За да сеобезбеди долгорочна конкурентност наделовното опкружување и на активностите нацивилното општество во полето на ООП,проектите на УСАИД работат со цел да гоподобрат управувањето во компаниите како иреспонзивноста кон социјалните прашања ипрашањата од заедницата. Од големитекомпании, за најдобар проект за етичкоуправување за 2008 има Комерцијална Банка,Космофон се истакнал со практика низ која се

негува однос кон вработените, а проектите наЕВН во категориите заштита на животнатасредина и вложување во заедницата сенајиздржани. ПроКредит Банка има најдобрапрактика во категиријата однос соснабдувачи/потрошувачи, а наградена е иконтинуираната практика за заштита наживотната средина. Призанија за квалитетниопштествено одговорни практики кај големитекомпании, добија и Благој Ѓорев, Велес запроектот: Враќање на сончогледот намакедонските полиња, Арцелор Миттал зафинансирање на новиот плоштад воопштината Гази Баба, Макстил за заштита наживотната средина со пуштањето во работа нановата поттисна печка, Охридска банка зафинасирање на изградба на спортскиот центарЈуниор, како и Космофон за финансирање наизградба на прифатилиште за бездомници воМомин поток. Co признанија беа наградени идруги позитивни практики на КомерцијалнаБанка, Прокредит Банка, ЕВН, Макстил,Ацелор Миттал.

Од малите и средни претпријатија, ТТКБанка е наградена со статуетка заимплементираните практики за поддршка нанајмладите, од кои е дел и отворањето напрвиот Лактариум во Македонија, а статуеткидобија и Адора инженеринг за облагородување

УСАИД - НАЦИОНАЛНИ НАГРАДИ ЗА ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ НА ПРЕТПРИЈАТИЈАТА

Примената на општественатаодговорност –долгорочно инвестирање

Меѓу наградените за добри општествени практики се најдоаКомерцијална банка, Космофон, ЕВН Македонија, ПроКредитбанка, Благој Ѓорев, Арцелор Миттал, Макстил, Охридска банка,ТТК банка, Фармахем...

13Data 75. 05. 2009 broj 75 берзНИКBERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI

на зелени површини, Фармахем за проект во

категоријата односи со

снабдувачи/потрошувачи: Обука на

вработените во Дирекција за храна и другите

засегнати страни во согласност со барањата на

ХАЦЦП и Македонијалек, во категоријата однос

со вработени. Признанија добија и ВИВА од

Берово за проектот: Разбери прифати и

помогни, за деца со пречки во развојот во

Малешевијата, ДОНИА Прилеп за проект во

областа на односи со вработени, Дуна

Компјутери, за Три И институт кој го опфаќа

Брегалничкиот регион; Микросам Прилеп, за

Академија на таленти; Инет за поддршка на

проект за борба против зависности кај

младите, Њу Момент Њу идеас, за агенциската

поддршка на акцијата, Ден на дрвото; Турист

за иницирање на подигање рибници, Раде

Кончар ТЕП со проектот, Реконструкција на

постројка за површинска заштита на метали,

Македонија лек и Форнет за проекти во

областа на заштита на животната

средина.ВИП за поддршка на акцијата

заштита на децата во сообраќајот.

ТТК БАНКА ДОБИТНИК НА НАЦИОНАЛНАТА

НАГРАДА ЗА ОПШТЕСТВЕНА

ОДГОВОРНОСТ!

Оваа година, на конкурсот на Национална

награда за ООП во Македонија за 2008, се

пријавија вкупно 33 претпријатија со 52

проекти, од кои 24 мали/средни претпријатија

со 27 проекти и 9 големи претпријатија со 25

проекти, кои конкурираа за вкупно пет

категории за општествена одговорност.

ТТК Банка, во голема конкуренција на

претпријатија со различни проекти, заслужено

ја доби Националната награда за општествена

одговорност за 2008 во категоријата: Награда

во доменот на вложување во заедницата. На

конкурсот, ТТК Банка аплицираше со проектот,

ТТК Банка во поддршка на најмалите.

ТТК Банка во 2008 година подготви еден

проект кој се реализираше во неколку фази а

кој вклучува поддршка на активности и настани

кои имаат за цел да ги поттикнат правилниот

развој на децата, здравиот начин на живот,

образованието на најмладите, поддршка во

полесна социјализација на децата со посебни

потреби, поддршка на општеството преку под-

дршка на установи кои придонесуваат многу за

егзистенција и правилен развој на децата.

Проектот опфаќаше донација на СОС Детско

Село, донација на опремена соба – Лактариум

на одделот за интензивна нега при клиниката

за детски болести, донации на здруженија за

деца со хендикеп и.т.н.

ТТК Банка во улога на општествено одговор-

на компанија, цел дефинирана во стратегијата

на Банката, вложува, предлага и поддржува

активности кои придонесуваат во процесот на

градење на здрава и просперитетна заедница.

Грижата и хуманата активност кон сите на кои

им е потребна помош е определба на ТТК

Банка, која работи во тоа опкружување и се

чуствува како дел од целата заедница.

- Маестро Борис Трајанов, Кнегиња Рихтер

Соколовска, Охридска Банка, Снупи 2003,

Националниот совет на жените на

Република Македонија - СОЖМ и

Македонската Радио Телевизија,

се добитници на наградите за филантропија

за 2008 година.

Доделувањето на Наградите за

филантропија, оваа година се организира во

рамките на проектот: Корпоративна

одговорност како алатка за постигнување на

долгорочна одржливост на локалните

заедници во Република Македонија,

спроведуван од страна на Центарот за

институционален развој во партнерство со

Фондацијата Понтис, а со финансиска

поддршка од Развојната помош на

Министерството за надворешни работи на

Република Словачка.

Целта на наградите за филантропија е

да им се оддаде признание на граѓани,

претпријатија, граѓански организации,

медиуми и институции кои во текот на

изминатата година негувале позитивни

донаторски практики за поддршка на

заедницата и со своите активности го

поттикнале понатамошниот развој на

добротворството во Република Македонија.

Маестро Борис Трајанов и Кнегиња

Рихтер Сколовска, која живее во дијаспората

ги добија наградите за индивидуална

филантропија. Охридска банка ја доби

наградата за филантропија за голема

национална компанија, а Снупи 2003 ДООЕЛ

за мало и средно претпријатие. Наградите

за развој на филантропски практики им

припаднаа на СОЖМ и на Македонска Радио

Телевизија.

Добитниците на наградата се добиени

преку процес на номинирање, кој се

одвиваше во периодот од 28 февруари до 16

април 2009 година, а во кој можност за

изразување на своето мислење добија сите

граѓани, претпријатија, јавни институции и

здруженија на граѓани и фондации во

Република Македонија. Вкупно пристигнаа

40 номинации во сите три категории.

ДОДЕЛЕНИ НАГРАДИТЕ ЗАФИЛАНТРОПИЈА ЗА 2008 ГОДИНА

Признанија задонаторите на

заедницата

Охридска банка, Societe Generale Group е

добитник на наградата за филантропија за

голема национална компанија, што втора

година по ред ја доделува Центарот за

Институционален Развој – ЦИРа.

Независна жири комисија, составена од

претставници на бизнис заедницата, медиу-

мите, естрадата, граѓанските организации и

експерти од земјава, годинава одлучи награ-

дата за филантропија за голема национална

компанија да и ја додели на Охридска банка,

Societe Generale Group.

-Ми претставува особено задоволство што

Охридска банка е годинешниот добитник на

наградата за филантропија, за голема

национална компанија. Охридска банка е

потполно свесна за обврската што ја има кон

општествената заедница во целост. Наша

одговорност е да ги избираме активностите

на начин што ќе креираат одржливи

вредности. Ова признание претставува

мотивација да продолжиме со нашите

практики. Импозантен предизвик, без

сомнение – изјави г. Коениг при врачувањето

на наградата.

Наградите за филантропија се единствени

од ваков вид во Македонија. Се доделуваат

на претпријатија, индивидуалци, здруженија

на граѓани и медиуми кои во текот на измина-

тата 2008 г. се истакнале со својот филант-

ропски ангажман во насока на поддршка на

заедницата и подобрување на квалитетот на

живеење. Иницијативата беше спроведена од

страна на Центарот за институционален раз-

вој - ЦИРа како дел од Програмата за филан-

тропија.

Охридска банка–Наградата за филантропијаза голема национална компанија


Националната програма за практикантска

работа и вработување –Моја кариера, на

УСАИД Проектот за конкурентност, минатата

недела потпиша официјални меморандуми за

соработка со 16 водечки македонски компании,

кои ќе нудат можности за практикантска работа

за новите генерации на работна сила во

Македонија. Меѓу компаниите кои се вклучија

во Програмата се и ВИП Оператор,

Божиновски, Витаминка, ЕВН Македонија, Eин

–соф, ЕРА Сити, Еуролинк, Макеоднска берза,

Мекдоналдс, Он нет, Сеавус, Уника, Сковин,

Тутунска банка, Жито лукс и Џонсон Контролс.

Тие ќе имаат придобивки од овие нови

развиени партнерства преку директен пристап

до базата на податоци за младите, мотивирани

и креативни потенцијални вработени, односно

практикантството претставува поевтин и

посигурен начин за ангажирање на работната

сила.

-Со Програмата за практикантска работа и

вработување на компаниите им се дава

можност за стратешко планирање на нивните

човечки ресурси, а на студентите можност да

стекнат искуство во реална деловна средина,

да ја усвојат деловната етика и да развиваат

деловни односи. Главната цел на Програмата е

да се институционализира практикантската

работа во Македонија. Тоа ќе помогне на

компаниите да ги најдат и ангажираат

најдобрите таленти на пазарот на трудот– рече

Нимиш Џавери, директор на УСАИД Проектот

за конкурентност. -Ова е сосема ново и

уникатно во Македонија. Но, за три до четири

години, ќе имаме нов вид на персонал во

компаниите.

Како што објаснува Џавери, програмата

има подлабоки и подолгорочни амбиции. Преку

неа треба да се лоцираат слабите страни во

системот на образование, кои со корекции

треба да доведат до промени во образовниот

систем кој треба да продуцира кадри

соодветни на потребите на македонското

стопанство. Крајната цел е креирање нови

работни места, односно зголемување на

конкурентноста на македонските компании.

Инаку, оваа програма е една од стратешките

активности на проектот, со која ќе се надмине

јазот кој постои помеѓу побарувачката и

понудата на квалификувани и талентирани

поединци на пазарот на работна сила во

Македонија. Програмата исто така промовира

транспарентни практики за вработување, и

помага да се спречи одлевањето на мозоци од

најталентираните дипломци, кои честопати

мора да ја напуштат земјата за да најдат

соодветно вработување.

Партнерските компании на Моја Кариера

имаат придобивки од слободниот пристап до

веб порталот www.mojakariera.com.mk и до

речиси илјада регистрирани студенти кои се

заинтересирани да ги вложат своите таленти

во компаниите. Исто така, компаниите можат

да објавуваат настани и огласи за

практикантска работа, директно да

пребаруваат квалификувани кандидати кои

одговараат на потребите на компаниите, да

стапат во интеракција со идните вработени

лица преку форуми во реално време и

простории за разговор, да учествуваат на

онлајн саеми на кариера и виртуелно да ја

промовираат својата компанија и притоа да ја

зголемат репутацијата во земјата.

Порталот ги нуди овие можности за сите

заинтересирани компании. Инаку, Програмата

беше започната во февруари оваа година и

намерата е во текот на оваа година да се

обезбедат повеќе од 500 структурирани и

организирани практикантски места, а половина

од нив да бидат преточени во постојано

вработување.

Во рамките на програмата беше

реализирано и едномесечно road show, во кое

беа оддржани презентации за студентите и

деловните луѓе во 11 градови во Македонија,

вклучувајќи ги Штип, Битола, Охрид, Струга,

Тетово, Гостивар, Струмица, Свети Николе и

Куманово, како и завршна промоција на

програмата во Скопје, што се одржа на 15 мај

годинава.

НАЦИОНАЛНАТА ПРОГРАМА ЗА ПРАКТИКАНТСКА РАБОТА ВО

ПАРТНЕРСТВО СО ВОДЕЧКИ МАКЕДОНСКИ КОМПАНИИ

Практикантството –начин заселекција на најталентираните кадри

На листата на компании пријавени на

порталот за практикантска работа засега се:

AdvertSMS, Arista Sistemi, BiB- Unikoop

DOOEL, Broker, CDS – Центар за деловна

соработка, CS Global, Центар за странски

јазици ДЕЛФИН – Битола, Дониа, Дунифарм

– Струга, Dr. Pendl and Dr. Piswanger:, ЕВН

–Македонија, FX3X, HasPlast, МАСИТ, ICT

Creative, ИТЦ Кариера, Infinite Solutions,

Inovation, Itea Solutions, MK Albatros,

Macedonia Export, Максима ДОО, Моменти,

Нестор ДООЕЛ, New Media Corporation,

NExtense, Он.нет, Pi Soft, Seavus Group,

Smart Solutions, VABO……

- Компаниите во Македонија јаподобруваат својата транспареност вооднос на инвеститорите и покажуваатподобри резултати во корпоративно -општествената одговорност, но одБерзата, која спроведе истражување занивната транспареност и корпоративноопштествено управување, сметаат декатреба уште да се подобруваат.

Ова го истакна Евита Иванова одМакедонската берза на презентација нарезултатите од истражувањето на вебстраниците на котираните друштва воделот на односите со инвеститорите икорпоративната општественаодговорност, спроведено во март и априлгодинава,а со кое беа опфатени 20котирани компании од земјава. Избороти рангирањето на друштвата се изврше-ни според пазарната капитализација(состојба на 01.01.2009 година)

- Годинашново истражување покажадека има подобрување на резултатите одпрвото објавено во декември минататагодина. Во делот на транспарентноста воодносот со инвеститорите објавуваатподобри податоци кои ќе им помогнат наинвеститорите да донесат одлуки, речеИванова која додаде дека тие треба да гиобјавуваат податоците за тоа кои сечленови на управата, каков е степенотна образованието на членовите науправата, нивна ангажираност во другикомпании, обемот на активности начленовите, како и тоа колку акциипоседуваат, нивни фотографии. Таадодаде дека и во делот накорпоративното управување имаподобрување на резултатите.

Целта на истражувањето, како шторече Иванова, е да се поттикнаткомпаниите да сфатат дека нивнататранспареност е особено важна заинвеститорите. - Веб страниците сесредство преку кое комуницирааткомпаниите со јавноста. Колку што имапосеопфатни информации на нивните вебстраници и нивното друштво епопривлечно за инвеститорите, додадеИванова.

Вакви истражувања четири години

ИСТРАЖУВАЊЕ НА БЕРЗАТА

ТранспареностаГодинашново истражување

покажа дека имаподобрување на резултатитево делот на транспарентноставо односот со инвеститорите.Односно, компаниитеобјавуваат повеќе податоцикои ќе им помогнат наинвеститорите да донесатодлуки, но и натаму тие се сеуште далеку од европскитестандарди за идеална вебстраница


спроведува и Белградската берза.Резултатите од истражувањата, како штовели Весна Илиќ - Лушиќ, секоја годинасе подобри, но се уште има простор тиеда се подобруваат.

- Врз основа на нашите сугестии иукажувања, евидентни се иподобрувањата во делот на објавенитеподатоци за членовите на управата. Носе уште не се потполи дополнителнитеинформации, а она што го има на сајтотна компаниите го нема во нивнитегодишни извештаи, потенцира Илиќ-Лушиќ. Сепак, како што вели таа целтане е да ги натераат компаниите да гоприменуваат корпоративното управувањезатоа што тоа треба така, сакаме соедукација да ги упатиме дека тоапретставува средство кое ќе им дадепредност во однос на останатитекомпании со што сериозните инвеститориќе ги препознаат и полесно ќевложуваат.

За состојбите на двете берзи Иванова иИлиќ-Лушиќ истакнаа дека во април имај има подобрување и оти сезабележува зголемување на прометот ина индексите и на двете берзи.

ИДЕАЛНА ВЕБ СТРАНИЦА

Македонска берза, Проектот заистражување на веб страниците на 20-котирани компании го реализираа восоработка со програмата: Партнери зафинансиска стабилност (Партнерс форФинанциал Стабилитѕ Програм). За

истражувањето применет еметодолошки пристап штоПрограмата за финансискастабилност го користи заслични истражувања во 11земји од Централна иИсточна Европа, Бразил,Русија,Индија, Кина иУкраина. Од август 2001година истражувањето сеспроведува двапатигодишно.

-Зошто го правимеова истражување? Значиберзата е бизнис соинформации. Колку се тиеповеќе толку е пореланаосновата за формирање нацените и за донесување наодлуките на инвеститоритеза купување и продавање накомпании. Оттука и транспарентноста накотираните компании е многу важнакако и користењето на веб страницатаистите во ова модерно време на новитехнологии, се нешто без што не се може.Па со покажувањето на квалитетот на вебстраните на котираните компании инивната споредба со компаниите ворегионот сметаме дека ќе се даде еднанасока за подобрување, за споредувањеи дека со тек на време овие ќе гипоттикнат компаниите да ги подобруваатсвоите веб страници,а од тука иинвеститорите да имаат подостапниподатоци, рече првиот човек наМакедонска берза Иван Штериев.

Од аспект на оваа актуелнафинансиска криза, сите аналитичари сесложуваат дека една од причинитепоради кои таа настана е недостатокот натранспарентност воопшто нафинансиските пазари. Значи тоа е уштеедна потврда дека ваков тип наистражување е вистинска насока за ваквипроекти со цел подобрување нанаредниот период кога позитивнитециклуси повторно ќе се вратат напазарот.

-Идејата, како што рече Иванова, бешедали има одредено подобрување кајкотираните компании во поглед назбогатување на своите веб страници сонови информации, податоци кои пред сесе битни за инвеститорите. Кои податоциги обезбедуваат за да инвеститоритеимаат слика за компанијата каде сакаатда вложат, бидејќи веб страниците сееден од најлесните и наједноставниотначин на комуникации со јавноста. Затоадруштвата треба да ги користат за своепретставување пред јавноста, нагласиИванова.

Целта на истражувањето како што епрезентирано во извештајот од Берза еда се утврди дали друштвата преку свои-те веб страници обезбедуваат соодветнии корисни информации за потенцијалнитеинвеститори. Да се утврди дали друштва-та соодветно информираат за преземени-те активности од областа на општестве-ната одговорност, како и да се промови-раат добрите -Односи со инвеститорите идобрата -Општествена одговорност надруштвото.

Во делот на инвеститорите сеистражувало колку од компаниите имаатвеб страници на македонски,а колку наанглиски јазик при што е забележанопораст во однос на претходниот период.Во тој дел, во однос на англиска вебстрана има подобрување, односно 50%од испитаните компании поседуваат

ЗА ВЕБ СТРАНИЦИТЕ НА КОТИРАНИТЕ КОМПАНИИ

се уште по мерка на сопствениците


англиска веб страна,а 80% македонска.Интересен е податокот дека двекомпании имаат само англиска ,а немаатмакедонска веб страница. Сугестијата еда имаат и на двата јазика.

Потоа се истражувани иперформансите колку членовите науправните одбори,бордот на директори инадзорните одбори, обезбедуваат за увидна јавноста дополнителни информации засебе. Во сите овие параметри имаподобрување.

Европската унија има препорака какотреба да изгледа идеалната веб страни-ца. Таа треба да ги содржи следнитеинформации:Листа на членови на управа-та;Листа на членови на ОД, УО /НО;Краток опис на степенот на образова-ние и професионалното искуство на секојод членовите;Обемот на активности закои е одговорен секој од членови-те;Краток опис на функциите што секојод членовите ги извршува во другиинституции; Информации за акциите штосекој од членовите ги поседува во друшт-вото и Фотографија на секој од членови-те. Според графиконот во истражниотматеријал, иделната веб страница би тре-бало да ги содржи личните податоци зачленовите на управните органи и тоа,образованието, искуството активности,ангажмани во други институции , поседу-вање на акции и фотографија. И во овојпоглед има подобрување на резултатите.

ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ НАДРУШТВАТА

Истовремено се анализиранаат вебстраниците на друштвата и годишнитеизвештаи објавени на веб страниците соцел да се утврди дали друштвата

соодветноо информираат за преземенитеактивности во сферата на:корпоративнотоуправување; политика за заштита на око-лината и социјалната политика. Во овојдел во одредени сегменти има подобрува-ње, а во одредени не.

Целта на ваквото истражување е даутврди дали друштвото објавува подато-

ци за:Структурата на корпоративнотоуправување , за Степенот на усогласе-ност со Кодексот на корпоративнотоуправување, Поврзаноста соревизорската фирма , Политиката зазаштита на правата на акционерите иИнтерниот Кодекс на деловно однесува-ње/Етички кодекс.

– Повеќе од 200 претставници од 17 држави

учествуваат во работата на Деветтиот конгрес

на меѓународни шпедитери и логистички

оператори од Југоисточна Европа што се

одржа во Охрид, под мотото:Коридор 8 –

реалност или утопија.

Учесниците и бројните излагачи преку

презентации и лични контакти имаа можност

на форумот да ја осознаат вистинската слика

за регионалните стопански текови,

потенцијали и перспективи, во услови на

глобална економска криза.

Претседателот на Стопанската комора на

Македонија Бранко Азески пред учесниците

истакна дека од средбата им се испраќа јасна

порака до владите на земјите од регионот

дека бизнисот во сите елементи ја надвладеал

политиката на администрирање и бариери.

- Бизнис-соработката претставува

единствена алтернатива и неминовност за

подобар живот на луѓето, оттаму фактичка е

потребата и неминовноста за вклучување на

сите земи од регионот во широко и долгорочно

партнерство со бенифит од економско-

финансиски, развоен и културен аспект,

бенифит што ќе го почувствуваат сите

учесници во процесот, истакна Азески.Тој

додаде дека економски напредок на Балканот

не е можен со постоечката сообраќајна

инфраструктура. - Мора да се почне од себе и

капиталното инвестирање од буџетот да се

насочи во изградбата на коридорите, посебно

Коридорот 8, што е многу значаен за

Македонија, рече Азески нагласувајќи дека во

таа насока властите заинтересирани за

реализација на проектот треба тоа прашање

да го стават на листата на приоритети и

соодветно да лобираат пред меѓународните

финансиски институции.

За значењето на Коридорот 8 зборуваа и

заменик-министерот за транспорт и врски

Љупчо Димовски и директорот на Царинската

управа на Република Македонија Ванчо

Каргов, посочувајќи го како комплексен

систем, односно интегрална целина на повеќе

транспортни подсистеми што меѓусебно се

поврзуваат и надополнуваат. Собраќајната

трансверзала беше посочена како една од

главните алки на поврзување на Европа со

Блискиот Исток и Централна Азија, во рамките

на поширокиот проект, Патот на свилата.

За реализацијата на проектот Коридор 8 на

состанокот беше истакнато дека поголемиот

број држави засегнати со тој проект не се во

можност да издвојат доволно финансиски

средства, оттаму единственото решение го

посочуваат преку изработка на заеднички

регионални проекти кои би конкурирале за

парични средства од европските финансиски

институции.

На состанокот на Консултативниот комитет

на претседателите на националните

шпедитерски асоцијации беше потпишана

заедничка декларација во функција на

препорака до владите на земјите-учеснички за

нивен поактивен однос во решавањето на

бројните проблеми и отворени прашања што

го попречуваат меѓусебниот развој и

соработка.

ВО ОХРИД СРЕДБА НА ШПЕДИТЕРИТЕ ОД ЈУГОИСТОЧНА ЕВРОПА

Коридор 8 – реалност или утопија


ВЕСТИ... БАЛКАН

Триглав, меѓународната финансиска

групација со седиште во Словенија, нема

намера да ги напушти своите постојни пазари

бидејќи во прашање се стратешки инвестиции,

но поради глобалната економска криза ќе го

забави темпото на ширење на нови пазари.

-За периодот до 2001 година планираме

можеби една или две аквизиции во регионот на

југоисточна Европа, можеби во Албанија,

Романија, или Бугарија, зависно од ситуацијата,

вели Игор Стебернак, директорот на

контролингот во таа група, и додава дека се

работи за сегментот на осигурување.

Групата Триглав се бави со осигурување,

инвестициски фондови и банкарство, а работи

во седум земји во Европа, од Чешка до

Македонија и Црна Гора. Вкупниот ефект од

големите оштети заради невремето од минатата

година, како и отписот на вредностите на

финансискиот имот поради глобалната криза, на

работењето на оваа групација во 2008 година

изнесуваше 52,6 милиони евра, па добивката на

групацијата пред оданочување изнесува 1,6

милиони евра.

Владата на Словенија неделава ќе го усвои

вториот ребаланс на државниот буџет за оваа

година, што е последица на многу поголемиот пад

на бруто домашниот производ и намалените

буџетски приходи во изминатиов период од

годинава. Со новиот ребаланс буџетскиот

дефицит ќе се зголеми од 2,9 на 4,9 отсто од БДП

и изнесува 1,8 милијарди евра.

Зборувајќи за актуелниот проблем на

таканаречените тајкунски кредити, премиерот

Борут Пахор најави дека владата ќе се откаже од

решението според кое на банките кои се претежно

во државна сопственост би им било целосно

забрането рефинансирање на кредитите кои ги

земале менаџерите за откуп на акциите и

преземање на сопственоста. По исклучок и по

стручната расправа рефинансирањето на таквите

кредити ќе биде одобрувано со дискреционо

право на надзорните одбори на банките, најави

Пахор.

Министерот за европски работи, Митја

Гаспари, вели дека целосната забрана за

можноста банките да ги финансираат и

рефинансираат менаџерските кредити, што

беше планирано за банките во државна

сопственост и за оние кои користат државни

гаранции при задолжувањето во странство,

всушност би значело дека треба да се прекинат

кредитини аранжмани во вредност од две

милијарди евра.

Осигурителната куќа Монтенегро

осигурување официјално го претстави

единствениот сопственик, словенечката

групација Сава Ре, која црногорскиот

осигурител го докапитализира во

вредност од три милиони евра, а најавено

е дека во иднина ќе работи под новото

име Сава Монтенегро.

Сава Ре во декември 2007 година

стана мнозински сопственик на

Монтенегро осигурување која на

тамошниот пазар работи десет години, а

во почетокот на годинава стана

сопственик на 100 отсто од капиталот.

–Новиот корпоративен идентитет и

сопственичката структура претставуваат

сигурна поддршка, која ќе придонесе

компанијата да ги следи светските

трендови во осигурувањето, вели

извршниот директор на Сава Монтенегро,

Небојша Шќекиќ.

Лани се продадени 97.000 полиси од

неживотно осигурување, додека вкупната

бруто премија изнесуваше над 11,5

милиони евра, што е зголемување за 13,5

отсто во споредба со 2007, со

зголемување на резервациите за 32,7

отсто. На пазарот Сава Монтенегро

учествува со повеќе од 22 отсто во

премиите на неживотно осигурување. По

основ на штети исплатени се 6,2 милиони

евра, што е зголемување за 62 отсто во

споредба со 2007 година.

Во Србија се подготвува нов Закон за

пазарот за хартии од вредност, кој

предвидува поголема независност на

Комисиујата за хартии од вредност,

обврска на компаниите да ги информираат

акционерите, како инамалување на

компаниите кои котираат на Белградската

берза, информира дневниот весник

Политика. Како што се наведува, со

усвојувањето на новиот закон, Комисијата

за хартии од вредност би требало да стане

целосно независна институција на

финансискиот и пазарот на капитал, која за

својата работа би одговарала исклучиво на

српскиот парламент. Тоа значи дека повеќе

не би била под контрола на

Министерството за финансии, би била

финансиски независна од своите извори на

приходи, а на нејзините одлуки, тие кои

сметаат дека се оштетени, би можеле да

поднесат жалби, но дури после конечното

решение. Покрај

тоа, членовите на Комисијата би имале

имунитет, што би им овозможило да

одолеат на различните видови притисок.

Инаку, од 314-те одредби на актуелниот

закон, 210 се ревидирани или испуштени, а

донесени се 104 нови одредби, со цел

законот да биде во согласност со ЕУ и со

принципите на меѓународната организација

на регулаторни тела на финансиските и

пазарите на капитал (IOSCO).

Нацрт законот, како што истакна Robert

Strahota, претставникот на УСАИД и еден

од авторите, ја уважува актуелната

состојба и степенот на развојо на

финансискиот пазар во Србија, а доколку

биде усвоен, тоа ќе претставува

значително ускладување на регулативата,

што е предуслов за членство во ЕУ.

Според неговите зборови, на берзата

треба да се најдат исклучиво фирмите со

чии акции се тргува, што значи околу 200, а

не 1700, колку што се сега по сила на

закон, од кои околу 700 ниту еднаш не се

појавени на пазарот, а повеќето само

повремено. Тоа би овозможило 35

ревирорски компании и околу 200

овластени ревизори да можат редовно да

го следат финансиското работење на

емитентите кои ќе имаат обврска редовно

да ја информираат јавноста.

ЦРНА ГОРА

Завршенадокапитализацијатана Сава Монтенегро

БЕЗ ЗАБРАНА ЗА РЕФИНАНСИРАЊЕ НА МЕНАЏЕРСКИТЕ КРЕДИТИ

Без забрана за рефинансирање наменаџерските кредити

СЛОВЕНИЈА

Триглав планира аквизиции во регионот до 2011 година

Европската комисија и Владата на Косово потпишаа

договор за доделување 60 милиони евра од

претпристапни фондови на ЕУ за проекти од социјална и

економска област. Договорот го потпишаа премиерот на

Косово Хашим Тачи и шефот на Канцеларијата за врски

на ЕК во Приштина, Ренцо Давиди, кој изјави дека

Комисијата останува доследна да помогне во

понатамошен развој на Косово. Од тие средства 25

милиони ќе бидат потрошени за изградба на Палата на

правдата, 25 милиони за поддршка на инфраструктурни

проекти и 10 милиони во фонд за одржлив развој и за

долгови. Средствата се дел од донација од 508 милиони

евра кои Европската комисија ги намени за Косово на

донаторска конференција лани во Брисел.

СРБИЈА

Се изготвува нова регулатива зафинансискиот пазар

КОСОВО

Од претпристапнитефондови - 60 милиони евра

- Словенија е многу заинтересирана за проектот нагасоводот Јужен поток изјави словенечкиот претседателДанило Турк по разговорите со бугарскиот претседателГеорги Прванов во Софија.

Проектите на гасоводите Набуко и Јужен поток и развојна системи за поврзување на гасни мрежи на државите одБалканот биле меѓу главните теми за разговорите меѓудвајцата претседатели. На заедничката пресконференција по средбата, Прванов истакна дека тоа сепроекти кои ќе гарантираат енергетска сигурност на Европа.

Словенија е многузаинтересирана за Јужен поток


СВЕТ... ВЕСТИ...

Британија е во опасност да го загуби ААА

кредитниот рејтинг поради можноста

владиниот долг да се зголеми на речиси 100

отсто од БДП, оцени агенцијата за одредување

на кредитниот бонитет Стандард енд Пурс.

На веста дека агенцијата ги оцени како

негативни можностите на британската

економија, а не како стабилни, вредноста на

фунтата се намали за три центи во однос на

американскиот долар, врдноста на

обврзниците нагло опадна, а индексот на

акциите ФТСЕ-100 изгуби речиси два отсто.

Конкуренстките агенции не се согласуваат

со прогнозите на Стандард енд Пурс. Според

нив, статусот на Британија и понатаму е тројно

А и дека изгледите и понатаму се стабилни.

Официјалните податоци објавени

непосредно по соопштението на Стандард енд

Пурс, покажуваат дека јавниот долг на

Британија бил на рекордно ниво во април -

првиот месец од новата фискална година.

Министерството за финансии предвидува

буџетскиот дефицит оваа година да биде 175

милијарди фунти (200 милијарди евра). Норвешка официјално влезе во рецесија,

откако нејзината економија во првите три

месеци од оваа година, втор квартал по ред,

забележа опаѓање.

Како што соопшти норвешката статистичка

агенција, во првиот овогодишен квартал

норвешката економија забележа пад од еден

отсто. Претходно, и во последниот квартал од

2008 година во Норвешка беше регистрирано

намалување на економскиот раст од 0, 8

проценти.

Норвешката Влада во пресрет на

парламентраните избори закажани за 14

септември најави дека ќе инвестира 15

милијарди евра од државните резерви за

запирање на актуелниот економски пад.

Најголемиот дел од оваа сума ќе биде вложен

во државниот пензиски фонд.

Како дел од мерките за стимулирање на

сопствената економија Норвешка планира да

потроши околу три проценти од својот бруто

домашен производ.

Аналитичарите оценуваат дека Норвешка

може да си дозволи волкави трошоци за

стимулирање на домашната економија

благодарение на големите резерви на нафта и

гас крај нејзиниот брег во Северното Море.

ВЕЛИКА БРИТАНИЈА

Опасност да се загуби кредитниот рејтинг ААА

Во Шкотска е пуштен во употреба

најголемиот комплекс електрани на ветер во

Европа, со капацитет од 332

мегавати. Комплексот од 140 турбини во

местото Вајтли во областа Ланакшир може да

снабдува со електрична енергија дури 180.000

домаќинства. Тој се состои од турбини со

висина од 110 метри и зафаќа површина

голема како центарот на Глазгов.

Производството на струја тика започна уште

пред една година, а во средата турбините се

приклучени на разводната мрежа.

Шкотскиот премиер Алекс Салмонд

по тој повод изјави дека неговата Влада го

одобрила проширување на ареалот во Вајтли

за уште 36 турбини со вкупен капацитет од 130

мегавати. Шкотското енергетско претпријатие

преговара со Владата за изградба на голем

комплекс ветроелектрани во шкотското

крајбрежје. Комплексот би имал капацитет од

1.800 мегавати, петпати повеќе отколку Вајтли.

Новоотворениот ареал има голема предност

што е во близина на Глазгов и добро е поврзан

на разводната мрежа.

Најголеми комплекс ветроелектрани во Европа

НОРВЕШКА

Против економскиот пад–со 15 милијарди евра

Најголемиот банкарски банкрот во САД од

почетокот на годината е регистриран во

Флорида, пренесе Франс прес, објаснувајќи

дека станува збор за банката Банк Јунајтед

ФСБ, чии активи се во вредност од 12,8

милијарди долари. Оваа банка беше

најголемата независна финансиска

институција во Флорида - држава која е тешко

зафатена од кризата на пазарот на

недвижности во САД. Американското

Министерство за финансии има намера да ја

искористи државната помош што е вратена од

банките за да продолжи да го поддржува

финансискиот сектор, соопшти министерот за

финансии Тимоти Гајтнер. Во исто време,

Гајтнер ја уверува јавноста дека пакетот за

стимулирање на економијата, вреден 700

милијарди долари, нема да стане постојана

програма.

Според републикански конгресмени,

министерот за финансии треба да ја

искористи вратената помош од банките за да

го намали федералниот долг.

САД

Најголем банкарскибанкрот годинава

\Со новиот закон за кредитни картички треба

да се заштитат потрошувачите од превисоките

надоместоци и промените на кредитните

услови во последен момент. Новиот закон,

освен заштитата на потрошувачите, треба да

донесе и намалување на обемот на кредити

кои компаниите за картички ќе им ги даваат на

располагање на потрошувачите и тоа во

вредност од 90 милијарди долари.

Против овој закон најгласни се

потрошувачите на кои новиот закон ќе им ги

скастри лимитите, заради стравот на

картичните компании од зголемениот ризик на

неплаќање. Инаку, според последните

службени податоци од 2007 година,

Американците на кредитни картички

потрошиле 2.110 милијарди долари.

Околу новиот закон различни мислења

имаат и стручњаците. Имено, едни тврдат дека

намалувањето на потрошувачката на картички

сериозно ќе ја потресе американската трговија,

додека други сметаат дека лавината на

критики ја потикнале токму компаниите за

картички, со цел да ги свртат обичните луѓе

против овој закон, бидејќи инаку им се

заканува пад на заработувачката.

Нов закон за пазарот на кредитни картички

Јапонското стопанство во првиот квартал

од годинава забележа пад на стопанските

активности во рекордна висина од 15,2 отсто

споредено со истиот период лани, а БДП на

втората најсилна светска економија во

последното тромесечје од 2008 година е

намален за 14,4 отсто на годишно ниво.

Како главна причина за падот на БДП се

наведува силниот пад на јапонскиот извоз, кој

во првиот годинешен квартал е намален за

рекордни 26 отсто во споредба со

претходното тромесечје, односно за 70,1

отсто во споредба со истиот период лани.

Истовремено, увозот е намален за 15 отсто во

однос на претходниот квартал и за 47,7 отсто

на годишно ниво.

ЈАПОНИЈА

Пад на БДП од 15,2 отсто


СВЕТ... ВЕСТИ...

Извршниот директор наАмериканската меѓународна групација(АИГ), Едвард Лиди, најави дека ќеподнесе оставка штом ќе завршинеговиот краткотраен и бурен мандат начело на оваа осигурителна и финансискакомпанија, чија контрола ја презедеВладата.

Лиди (63), кој на функцијата извршендиректор на АИГ е именуван непосреднопо владиното спасување на групацијатаво септември минатата година по пат наголема финансиска инјекција, отсекогашпланирал неговото раководење сокомпанијата да биде привремено.

Она по што најмногу ќе бидезапаметен се многубројните критики одјавноста и законодавците поради бонусоткој им го исплати на раководителите нафинансиската подружница на АИГ која сенаоѓа во криза.

Објаснувајќи поради што ја прифатиловаа работа за годишна плата од едендолар, Лиди како една од причините гонаведе тоа што не била постојанафункција. Тој најави дека ќе поднесеоставка штом бидат најдени неговитенаследници на функциите претседател на

советот на директори и извршендиректор кои самиот ги извршувал, а коиво иднина ќе бидат одделни. Тој сенадева дека тие ќе имаат многу поголемиплати од неговата.

Лиди за време на осуммесечнотораководење со компанијата јанадгледувал продажбата на имотот вовредност од околу пет милијарди долари,што е многу помалку од првичнитеочекувања, како последица назамрзнатиот кредитен пазар, кој гиодалечувал купувачите. Тој смета декапроцесот за избор на негов наследникнема да трае подолго од неколкумесеци.

Кина ќе ја кредитира бразилската државнакомпанија Петробрас во замена за гарантиранадостава на нафта во наредната деценија. Кредитот ево висина од 10 милијарди долари. Договорот епотпишан на крајот од посетата на бразилскиотпретседател Луис Инасио Лула да Силва на Пекинг.Да Силва и кинескиот претседател Ху Џинтаопотпишаа 13 договори од различни сфери, меѓу коинаука, вселена, правда, за пристаништата и запроизводи од риби. Кредитот за Петробрас ќе бидедоделен од Кинеската банка за развој, а Бразилгарантира достава од 200.000 барели нафта дневново наредните 10 години за најголемата нафтенакомпанија во Азија Чајна петролеум енд кемикл,позната како Синопек. Петробас и Синопек потпишааи меморандум за разбирање, за сондажа,рафинирање и производство на нафтенохемискипроизводи.

Во април Кина за првпат ја презеде од САДтитулата на најважен трговски партнер на Бразил, асе очекува тој тренд на раст да продолжи созголемувањето на трговијата помеѓу азискитеекономии и големите светски земји, производители восекторите на земјоделие и рудни богатства.

АИГ

Извршниот директор ќе поднесе оставкаКИНА

Бразилска нафта за десетмилијарди долари

Турција и Бразил планираат заеднички да гиистражуваат нафтените наоѓалишта во ЦрноМоре. Претседател Абдула Ѓул изјави декатурската нафтена компанија ТПАО и бразилскатадржавна нафтена компанија Петробрас потпишаадоговор во висина од 800 милиони долари, кои ќебидат наменети за истражување на крајбрежниотпојас на Црно Море во близина на Турција.

- Се очекува првите барели црноморска нафтада ги добиеме во наредните неколку години,истакна Ѓул на заедничката прес-конференцијасо бразилскиот претседател Луис Инасио Лула даСилва, кој беше во прва посета на Турција.

Претседателот на Венецуела Уго Чавез гoпродолжи процесот на национализација навенецуелското стопанство, откако издаде налогза премин во државна сопственост на неколкупомали железарници и компании запроизводство на керамика.

Чавез, кој претходно извршинационализација на повеќе поголемииндустриски комплекси во Венецуела, сегареши државата да стане сопственик и нанеколку претпријатија каде веќе подолго времесе водеше спор меѓу сопствениците иработниците околу условите за работа.

Властите во Каракас постепено гонамалуваат обемот на приватниот сектор воземјата, каде досега се приватизирани ситеголеми нафтени, електроенергетски иметалуршки компании.

Во изминативе недели Чавез најава

приватизација и на помалите нафтени фирми,како и на филијалата на американскиот гигантво прехрамбената индустрија Карџила.

Производителот на мобилни телефони СониЕриксон има потреба да обезбеди фонд однајмалку 100 милиони евра (135 милионидолари) оваа фискална година, изјавифинансискиот директор на компанијатаНобајуки Онеда.

- Сони Ериксон, која е заедничка компанијана Сони и шведската Ериксон, има различниопции за зголемување на финансискитесредства, вклучувајќи ги позајмиците ипродавњето акции, истакна Онеда во интервјуза весникот Никеи бизнис.

Минатиот месец Сони Ериксон соопштидека ќе отпушти 2.000 работници откакоизвештајот од првиот квартал покажа загубаод 293 милиони евра.

ТУРЦИЈА

Турција и Бразил ќе гиистражуваат нафтените

наоѓалишта во Црно Море

СОНИ ЕРИКСОН

Потреба од 100милиони евра

МАЈКРОСОФТ

Суд во Тексас изрече парична казна заМајкроософт од 200 милиони долари порадикршење технолошки патент кој припаѓа наканадскиот софтверска компанија i4i.

Спорот е поврзан за начинот на којсофтверите за обработка на текст Ворд2003 иВорд2007 управуваат со XML документи,односно со маркирање на тие документи.

И покрај одлуката на Судот, Мајкрософт еубеден дека не направил никаков прекршок и

има намера да вложи жалба за да сепреиспита валидноста на патентот накомпанијата i4i.

Мајкрософт го доби спорот со компанијатаТомТом, но беше казнет минатиот месец со388 милиони долари за илегално користењеантипиратска технологија во своите системиВондоус и Офис за кои компанијата Јунилоктврди дека има права. Мајкрософт вложижалба и на таа одлука.

Казна од 200 милиони долари

ВЕНЕЦУЕЛА

Чавез продолжува со национализација на компаниите


1. АВИОНОТ НА MAT СЕ УШТЕ ЗАГЛАВЕН ВО БЕЛГРАД (*****) 2. „КРОАЦИЈА” ПОЧНА СО НЕЖИВОТНО ОСИГУРУВАЊЕ (****)

21.05.2009 g. ЧЕТВРТОК


ДНЕВНИКс.6 АВИОНОТ НА MAT СЕ УШТЕ ЗАГЛАВЕН ВО БЕЛ-ГРАДс.7 ДОДЕЛЕНИ НАГРАДИ ЗА ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ

с.7 ВЛАДАТА ЈА ПРИМИ ТУЖБАТА ОД ЕВН

БИЗНИС

с.3 „КРОАЦИЈА ОСИГУРУВАЊЕ” СТАРТУВА СО ДРУШТВО ЗА НЕЖИВОТНООСИГУРУВАЊЕ

с.3 ХРАНАТА И ПРЕРАБОТКИТЕ ОД ЗЕЛЕНЧУК ШАНСА ЗА ЗГОЛЕМЕН ИЗВОЗ

с.3 ИЗРАБОТКА НА ТРАНСПОРТНА БЕРЗА И УНАПРЕДУВАЊЕ НА ТУРИЗМОТ

с.5 ВЛАДАТА ГО ДОБИ БАРАЊЕТО ОД ЕВН ЗА АРБИТРАЖА ВО СПОРОТ СО ЕЛЕМ

с.5 НОВ ОРОЧЕН ДЕПОЗИТ СО РАСТЕЧКА КАМАТА ДО 8 ПРОЦЕНТИ

с.5 БАНКИТЕ „ПОТКОВАНИ” ДА ИЗДРЖАТ ЛИКВИДНОСНИ ШОКОВИ

с.7 ОДГОВОРНОСТА КОН ОПШТЕСТВОТО - ДЕЛОВНА ПОЛИТИКА НАМАКЕДОНСКИТЕ КОМПАНИИ

с.8 НБРМ ГИ ВРАЌА БАНКНТЕ ПРЕКУ ПЛАСИРАЊЕ ДЕВИЗНИ ДЕПОЗИТИ

с.9 BO „БЛОК“ ИСТРГУВАНИ АКЦИИ НА АЛКАЛОИД ЗА ПЕТ МИЛИОНИ ДЕНАРИ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.4 MAT: ПРЕДНОТО ТРКАЛО НА „БОИНГОТ” Е СЕРВИСИРАНО

с.4 КОЈ ЌЕ ИНВЕСТИРА ВО ХОТЕЛ НА ОХРИДСКО ЕЗЕРО

с.7 ТУЖБАТА НА ЕВН ОД ВАШИНГТОН НА АДРЕСА НА ВЛАДАТА

с.9 “КОГЕЛ СЕВЕР” ЌЕ ПРОРАБОТИ НАЈРАНО НАЕСЕН

с.9 НАГРАДЕНИ ОПШТЕСТВЕНО ОДГОВОРНИТЕ ФИРМИ с.9 „КРОАЦИЈА-ОСИГУРУВАЊЕ” ГО ПРОШИРУВА БИЗНИСОТ ВОМАКЕДОНИЈА

ВЕЧЕРс.6 МАКЕДОНИЈА ПРЕПЛАВЕНА СО ВИШОК МЛЕКО

с.6 EBH МАКЕДОНИЈА ДОБИ НАГРАДИ ЗА ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ

с.6 ПОЧНА СО РАБОТА ДРУШТВОТО ЗА НЕЖИВОТНИ ОСИГУРУВАЊА

с.7 ДАЛИ ДРЖАВАТА ВРШИ ПРЕСИЈА ВРЗ МАТ И ЗОШТО?

с.7 ЌЕ СЕ ПРАВИ ТРАНСПОРТНА БЕРЗА

с.7 НОВ ВИД НA ДЕПОЗИТ

ВРЕМЕ

с.4 MAT СЕ ЛИЗНА НА ПРЕДНОТО ТРКАЛО

с.7 ВЛАДАТА ЌЕ ГИ ЗАТРУПА РУДНИЦИТЕ

с.7 СЕ БАРА ИНВЕСТИТОР ЗА ХОТЕЛ СО ПЕТ ЅВЕЗДИ

с.7 „КРОАЦИЈА” ПОЧНА СО НЕЖИВОТНО ОСИГУРУВАЊЕ

ВЕСТ

с.5 АВСТРИЈЦИТЕ ЌЕ ЛЕТААТ МЕСТО МАТ


с.8 MAT: НОСЕНАТА НОГА УШТЕ МОЖЕ ДА ЛЕТАс.8 МАКЕДОНИЈА Е НЕОТКРИЕН ОСИГУРИТЕЛЕН ПАЗАР

с.8 ВЛАДАТА ГО ДОБИ БАРАЊЕТА ЗА АРБИТРАЖА НА ЕВН

с.9 ДРЖАВАТА ГИ НАГРАДИ ОПШТЕСТВЕНО ОДГОВОРНИТЕ КОМПАНИИ

ШПИЦ.

с.10 НОВА КОМПАНИЈА HA ОСИГУРИТЕЛНИОТ ПАЗАР

с.10 НАГРАДИ ЗА ОПШТЕСТВЕНО-ОДГОВОРНИ ФИРМИ

По веста од Брисел дека Македонија ги исполнилаусловите за укинување на шенгенските визи занашите граѓани и најавата дека визнаталиберализација најве-ројатно ќе стартува иднатагодина, бизнисмените се задоволни, но и уплашенидека младите умови, кои се и нивни најквалитетникадри, ќе си заминат од земјава. Менаџерите ќемора да им ги зголемат платите ако сакаат добритеработници да ги задржат во земјава, анализираУтрински весник.

-Најголема опасност што ја носи визната либера-лизација е во тоа што добриот македонски кадар ќени избега. Одлевањето на младите најмногу не’плаши, бидејќи тие ќе сфатат дека им се отвораатможности повеќе да заработуваат надвор од земјава.Ќе нема со што да ги задржиме, па ќе мора да им гизголемиме платите… Ние, менаџерите на големитефирми, свесни сме за овој проблем и подготвени смеда ги зголемиме платите само за да ги задржимеквалитетните работници. Но, сметам дека иповисоките плати нема да ги задржат младите воземјава, тргнувајќи од обичниот работник, па се’ довисоко стручниот кадар. Во земјава ќе ни останатсамо старите“, вели Илија Гечев, сопственик на ИГМтрејд од Кавадарци. Според него, првиот бран, веднаш по стапувањетона сила на визната либерализација, ќе биденајсилен, гледајќи го примерот на Полска и наБугарија. Тогаш и таму менаџерите им ги зголемијаплатите на вработените само за да ги задржат, но ипокрај тоа, не го спречија одливот на млади умови.Веста дека Кроација-осигурување, со инвестицијаод 3,2 милиони евра, го проширува бизнисот намаке-донскиот осигурителен пазар, денес топ темаво печатените гласила. Покрај животноосигурување, што го нуди веќе четири години,Кроација-осигурување од вчера стартуваше и сонови производи, како што се, неживотниосигурувања. Хрватската осигурителна компанијаотвори нова фирма за неживотно осигурување воМакедонија. За директорот на Друштвото наКроација за неживотно осигурување, Драган

Лазаревски основна цел им е да станат лидери намакедонскиот пазар преку натамошно подобру-вањена понудата и вложување во развој на висококвалитетни услуги и производи. - Новина на пазаротќе би-де понудата на пакети за осигурување воземјоделството и за дополнително здравственоосигурување….Во Македонија има пионерски обидиза дополнително здравствено осигу-рување, но тоане е доволно. Со нашето присуство ќе дадемевистински пример како треба да се развивадополнителното здравствено осигурување. Во Македонија ќе се прави транспортна берза-пренесува Вечер. Се подготвува проект за изработкана транспортна берза во Македонија, на иницијативана Сојузот за стопански комори (ССК). Како штопосочи претседателот на Услужната комора на ССК,Дарко Велков, транспортната берза треба да даваквалитетни информации за потребите натранспортерите, а резултатите од неа ќе се користатза поврзување на сите превозници. Тоа значи декасите информации од областа на транспортот ќебидат собрани на едно место и ќе се овозможиелектронска комуникација меѓу субјектите.

- Во Македонија недостига брза и транспарентнаинформација во транспорт, а тоа е основно за брзофукционирање - соопштуваат од оваа Комора.Денешните весници пренесуваат дека Владата за 50отсто ќе ги намали цените на хомологацијата, какообид да му помогне на стопанството да се извлече одкризата во која тоне се’ подлабоко. Според новиоттарифник, за иденти-фикација и оцена натехничката состојба на возилата ќе се плаќа 1.425денари, наместо 2.850 денари.-Министерството за економија ќе го потпишетарифникот за идентификација и хомолагација навозилата за 50 отсто за шест групи возила.Намалувањата на трошоците се однесуваат и забизнис-заедницата и за граѓаните, најави вчераминистерот за економија, Фатмир Бесими. За разлика од Владата, која е убедена дека со ваквипериферни мерки може да и’ даде вештачко дишењена економијата, транспортерите сметаат дека се

работи за потези кои не гарантираат полесноработење…

-Поентата е да се донесат мерки кои ќе влијаат насите транспортери. Една од основните мерки што биможела да ги преземе Владата, а кои најмногу би нипомогнале, би било намалувањето на цената назелениот картон, потенцира Билјана Муратовска одМакамтранс.

На дваесеттина компании вчера им беше враченанаградата за најдобри општествено одговорнипрактики за 2008 година, настан за кој информираатречиси сите весници. За оваа награда конкурираавкупно 33 мали, средни и големи претпријатија, со52 проекта. Координа-тивното тело за општественаодговорност на претприја-тијата, вчера ги доделисите награди за најдобри големи, мали и среднипретпријатија во пет категории.

Кај големите фирми признанија добија БлагојЃорев, Арчелор Митал, Макстил, ВИП, Охридскабанка и Космофон. Со признанија беа наградени идруги позитивни практики на Комерцијална банка,Охридска банка, Прокредит банка, ЕВН, Макстил,Арчелор Митал и други.Меѓу малите и среднитепретпријатија како фирми со најдобри општественоодговорни практики беа наградени ТТК банка, Адораинженеринг, Фармахем и Македонијалек. Денес ќе читате и дека до Владата пристигнаизвестувањето за тужбата на ЕВН до Арбитражниотсуд во Вашингтон,рече вчера министерот заекономија Фатмир Бесими. Австриската компанијанајави дека ќе ја обвини државата Македонија занепочитување на три меѓународни договори:Договорот со Австрија за сигурност на инвести-циите, Енергетската повелба, како и договорот зачленство во Европската енергетска асоцијација.Според Бесими, Владата го добила барањето заарбитража и таа ќе го разгледа на една од следнитеседници, па потоа ќе одго-вори. Министерот заекономија Бесими, кој пред три години кумуваше напродажбата на ЕСМ на ЕВН, најави дека сите опцииостануваат отворени и не негираше дека Европскатаенергетска заедница може да се јави како медијаторво спорот.




1. УШТЕ ЕДНА ТУЖБА ОД ЕЛЕМ ПРОТИВ ЕВН (*****)

2. „АДИНГ” ОТВОРА ПОГОН ВО БУГАРИЈА (***)

22.05.2009 g. ПЕТОК


Д Н Е В Н И Кс.7 РЕДОВНИ ЛЕТОВИ КОН АНГЛИЈА И АНКАРА

с.7 “МЕТРУДХЕМ” ЈА ДОБИ ТОПИЛНИЦАТА

с.7 ЕЛЕМ ПАК ГО ТУЖИ ЕВН ЗА 20 МИЛИОНИ ЕВРА

с.7 СО КАМПАЊИТА СЕ КОРУМПИРА ЈАВНОСТА

с.8 „АДИНГ” ОТВОРА ПОГОН ВО БУГАРИЈА

БИЗНИСс.3 „КОСМОФОН” СЕ ГРИЖИ ЗА ВРАБОТЕНИТЕ И ВЛОЖУВА ВО ЗАЕДНИЦАТА

с.3 НОВ ПРОИЗВОДЕН ПОГОН ВО ПЕРНИК

с.3 ТТК БАНКА СО ПОДДРШКА НА НАЈМАЛИТЕ

с.5 РЕЦЕСИЈАТА НЕМА ДА ВЛИЈАЕ ВРЗ НАШИТЕ ИНВЕСТИЦИИ

с.7 ВО СОНЧЕВИТЕ ДЕНОВИ БЕРЗИТЕ РАСТАТ ПОВЕЌЕ ОД 24 ПРОЦЕНТИ

с.8 МОБИЛИЗИРАЊЕТО КАПИТАЛ ПРЕКУ ЕМИСИЈА НА ХАРТИИ ОД ВРЕДНОСТИЛУЗИЈА НА КОМПАНИИТЕ

с.9 МБИ-10 ПОРАСНА ЗА 4,13 ПРОЦЕНТИ

с.10 УНАПРЕДУВАЊЕТО НА ОДНОСИТЕ СО ИНВЕСТИТОРИТЕ ПРЕДИЗВИК ЗАРЕГИОНАЛНИТЕ КОМПАНИИ

УТРИНСКИ ВЕСНИКс.5 УШТЕ ЕДНА ТУЖБА ОД ЕЛЕМ ПРОТИВ ЕВН

с.6 КОМПАНИЈАТА „ЛУКОИЛ” ОТВОРИ БЕНЗИНСКА ПУМПА ВО ВЕЛЕС

с.7 ВЛАСТИТЕ УШТЕ ГО ЗАОБИКОЛУВААТ АРАНЖМАНОТ СО ММФ

с.7 ОБВРЗНИЦИТЕ ГО КРЕНАА БЕРЗАНСКИОТ ПРОМЕТ

с.8 НИКОЈ ВЕЌЕ НЕ САКА ДА ШТЕДИ ВО ДЕНАРИ


ВЕЧЕРс.4 ВЛАДАТА ОДЛИЧНО СЕ СПРАВУВА CO КРИЗАТА

с.6 ДВЕ НАГРАДИ ЗА ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ

с.7 КУЛМИНИРА ЕНЕРГЕТСКАТА КРИЗА МЕЃУ ЕВН И ЕЛЕМ

ВРЕМЕ

с.7 ПРЕТЕЧЕ МЛЕКОТО

с.7 НУДАМ ОСТАВКА АКО ВАШИНГТОН НЕ ПРЕСУДИ ВО НАША ПОЛЗА

ВЕСТ

с.6 EЛEM ГO ТУЖИ ЕВН И ЗА НЕПЛАТЕНА СТРУЈА


с.8 „ФАКОМ” СО ДОБИВКА ОД 10 МИЛИОНИ ЕВРА

с.9 ЕЛЕМ И „ЕВН-МАКЕДОНИЈА” КОМУНИЦИРААТ СО ТУЖБИ

с.9 ТРЕФЕРС: ИМПРЕСИОНИРАН СУМ ОД АНТИ-КРИЗНАТА ПОЛИТИКА НАВЛАДАТА


ШПИЦс.8 ЕЛЕМ ЈА ОБВИНИ ЕВН ЗА ПРЕВИСОК НАПОН

с.8 АВТОМОБИЛИТЕ СЕ ЛИЗНАА НА ЛИЗИНГ

-Владата одлично се справува со кризата.Импресиониран сум од посветеноста и добритеполитики и начини со кои Владата се справува сокризата, изјави извршниот директор наХоландската конституенца во Светската банка, РудТреферс. Ова е веста што денес ја пренесуваатсите македонски печатени гласила, а која високиотгостин ја дал по средбата со премиерот Груевски.На средбите со владините претставници, бизнисзаедницата и со НВО, Треферс имал можност да сезапознае со состојбите во земјата.

За посетата на Треферс, Утрински весник сонаслов:Властите уште го заобиколуваат ММФ. - Вонасока на ублажување на последиците одсветската економска криза, Груевски гоинформирал Треферс за предложениот ребаланс набуџетот и за пакетот антикризни мерки. Притоа,биле посочени и ревидираните макроекономскипроекции, мерките за заштеди во Буџетот,кредитната линија од 100 милиони евра одЕвропската инвестициона банка за малите и засредните претпријатија, и продолжувањето соинфра-структурните проекти, пред се, вотранспортниот сектор и енергетиката.Случајот ЕЛЕМ –ЕВН, и натаму топ тема во инфор-мативните гласила. Овие две институциикомуницираат преку тужби. Уште една тужба одЕЛЕМ против ЕВН. -EЛЕМ моментно има околу 20милиони евра побарувања од ЕВН за увезенатаструја во 2008 година и има поднесено тужба занаплата на 10 милиони евра. Рокот за наплата наостатокот од уште 10 милиони евра истекува на 5јуни и, ако не биде платен, и за тоа ќе има тужба,изјави вчера дирекгорот на ЕЛЕМ, ВлаткоЧинговски, на прес-конференцијата, свикана точноеден месец од читањето на судската пресуда вокорист на ЕЛЕМ.

Чинговски вчера прв пат обелодени декаактуелната тужба за наплата на 6,5 милијардиденари, всушност, не е единствена и дека ЕЛЕМимал поднесено најмалку уште пет-шест тужбипротив ЕВН. Меѓу другото, ја тужи и за поставеното

лого на врвот на зградата, која колку била на ЕВН,толку била и на ЕЛЕМ.Утрински весник анализира: Никој веќе не штеди

во денари.- Се повеќе граѓаните и фирмите гипрегвораат депозитите во евра. Тие и во април гапрефрлале своите денарски влогови во девизни,иако за нив добиваат двојно пониски камати. Воаприл девизните депозити се зголемени за 40милиони евра, на сметка на денарскитедепозити.Сепак, факт е дека повлечените штедни влогови вомарт, особено пред изборите, кога беше присутеннајголем страв од девалвација на денарот, воаприл повторно се вратени во банките. Но, факт еи дека сите повлечени депозити, вратени вобанките, се претворени во девизи.Тоа го потврдуваат последните податоци наНародна банка на Македонија, во кои се прикажанисостојбите со штедните влогови во април,споредено со претходните месеци.

–Рецесијата нема да влијае врз нашиот бизнис-вели Огнен Фирфов, раководен директор запродажба во а.д. Македонски телеком во интервјуБизнис.

-Во иднина, продуктното и сервисно портфолиона нашата компанија постојано ќе се збогатува сонови производи, во насока на комплетноинтегрирани услуги, кои би вклучувале фиксен имобилен говор, фиксен и мобилен интернет ителевизија. Дел од нашите идни цели е избогатувањето на веќе постојното портфолио нависококвалитетни производи и услуги, наменети забизнис корисниците, кои ќе нудат целосниинтегрирани решенија, што одговараат напотребите на секој бизнис.

-Во него ќе читате и дека банкарските кредити сеглавен извор на финансирање,-Мобилизирањетокапитал преку емисија на хартии од вредностилузија на компаниите. Загрижувачки е мал бројот,посебно кај друштвата со ограничена одговорност,на оние деловни субјекти кои би одлучиле дамобилизираат капитал преку емисија на хартии одвредност. Позајмениот капитал отсекогаш бил

извор за финансирање на крупни деловни потфатина компаниите.

Денешните весници пренесуваат и дека вчерасе одржа третата инвеститорска конференција, SEERegional Capital Markets Conference во Белград.Конференцијата ја организираат берзите одЉубљана, Загреб, Скопје, Сараево, Бања Лука,Подгорица и Белград. На настанот присуствуваатпретставници на 22 компании од земјите учесничкина конференцијата и околу 50 институционалниинвеститори (брокерско-дилерски друштва,фондови и банки) од регионот, како и од ЗападнаЕвропа. Од котирани компании на Македонскатаберза, на оваа инвеститорската конференција сепретставија: Гранит, Комерцијална банка иТоплификација.

Млечната криза кулминира. Поради големиотувоз, а малиот извоз, млекото претече, пишуваВреме. - По пропаѓањето на шведскатамлекарница, која лани ова време откупуваше и по100 тони млеко на ден, голем дел од сточарите сенајдоа во безизлез, а сега другите млекарници,веројатно, ќе мора да ги намалат количините штоги откупуваат бидејќи магацините им се преполнисо резерви од млеко. Потрошувачката на млеко,според сите истражувања, е падната за 10проценти. Намалената куповна моќ напотрошувачите е проблем што е присутен и воземјите од регионот и во ЕУ, каде што веќе имаатмерки за да се зголеми конкурентноста и полеснода се извезува. Македонската компанија Адинг наредната неделаотвора производствен погон во бугарскиот градПерник, инвестиција вредна околу 400.000 евра. Предвидено е во. новиот погон да се произведуваатдотатоци за бетони. Адинг е водечка компанија наБалканот и пошироко,. присутна на пазарите воМакедонија, Хрватска, Бугарија, Србија, Русија ипошироко.

Речиси 80 отсто од производството се пласираатнадвор од Македонија, a само 20 проценти надомашниот пазар.



1. НИ ПАДНА РЕЈТИНГОТ ЗА КРЕДИТИ (*****)

2. СПОРОТ СO ЕВН ЌЕ ГИ ГОЛТНЕ ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ? (***)

23.05.2009 g. САБОТА


ДНЕВНИКс.7 СРЕДБА НА ШПЕДИТЕРИТЕ ОД ЈУГОИСТОЧНА ЕВРОПА

с.9 НИ ПАДНА РЕЈТИНГОТ ЗА КРЕДИТИ

УТРИНСКИ ВЕСНИК

с.8 УШТЕ ЕДЕН УДАР ВРЗ МАКЕДОНСКАТА ЕКОНО-МИЈА

с.8 НАШИТЕ БИЗНИСМЕНИ СЕ ВРТАТ КОН БЛИСКИОТ ИСТОК

с.9 ЕВН: ВЕЌЕ ИНВЕСТИРАВМЕ ПОЛОВИНА ОД ПЛАНИРАНОТО

с.11 БЕРЗИТЕ ОД РЕГИОНОТ И НАТАМУ ИГРААТ „СОЛО”

ВЕЧЕРс.5 ТОПИЛНИЦАТА ПАК ЌЕ ТРУЕ?!

с.6 ПОЧНА ИСПЛАТАТА НА ДИВИДЕНДАТА ОД ТЕЛЕ-КОМ

с.6 ПОВЕКЕ ЛЕТОВИ ДО ИСТАНБУЛ

с.7 СТРАНСКИ ПАРИ ЌЕ ГО ЗАЖИВЕАТ КОРИДОРОТ 8

ВРЕМЕ

с.7 НИКОЈ НЕ ПРОВЕРУВА КАКОВ БЕНЗИН ТОЧИМЕ

с.7 ОПАЃА РЕЈТИНГОТ НА ДЕНАРОТ

с.7 ЕЛЕМ КУПИ КАНЦЕЛАРИИ ЗА 1,8 МИЛИОН ЕВРА

с.9 ГРАДСКИТЕ АВТОБУСИ СО ПОЛИЦИСКИ ИМУНИТЕТ

ВЕСТ

с.6 МАКЕДОНИЈА ЌЕ СЕ ЗАДОЛЖУВА ПОСКАПО

с.6 ТОПИЛНИЦАТА ДА СЕ ПРЕСЕЛИ НА 5 КИЛОМЕТРИ OД ВЕЛЕС

НОВА МАКЕДОНИЈАс.5 АМБАСАДИТЕ НЕ КАЖУВААТ КОЈ ГО НАБЉУДУВАЛ ПРОЦЕСОТЕЛЕМ -ЕВН

с.8 БИЗНИСМЕНИ БАРААТ ВЛАДАТА ДА СЕ СВРТИ КОН БЛИСКИОТ ИСТОК

с.8 ЕВН: РЕАЛИЗИРАВМЕ ПОЛОВИНА ОД ИНВЕСТИЦИИТЕ ЗА 2009ГОДИНА

с.9 БАНКИТЕ ИМААТ СЕ ПОВЕЌЕ СОМНИТЕЛНИ ПОБАРУВАЊА

ШПИЦс.10 СПОРОТ СO ЕВН ЌЕ ГИ ГОЛТНЕ ДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ?

Ни падна рејтингот за кредити, пренесуваатденешните весници. Кредитите од странство сокои Владата ќе ги крпи дупките во буџетот,платниот биланс и во девизните резерви ќе јачинат Македонија поскапо. Тоа е заклучокот однамалувањето на кредитниот рејтинг наМакедонија што меѓународната агенција забонитет Фич го направи во четвртокот неделава.Таа оценува дека Владата најверојатно тешко ќеим ги враќа парите на граѓаните, фирмите и набанките што им ги прибра преку државнитезаписи. Денарот ќе биде се понестабиленбидејќи девизните резерви се се помали,констатира Фич. Министерот за финансии ТрајкоСлавески тврди дека рејтингот е непроменет, асамо добил негативна додавка, која мини-малноќе ги поскапи кредитите... Агенцијата гипотврди оцените за кредитен рејтинг на ББ+, закраткорочен рејтинг во странска валута на Б иза плафонот на земјата на БББ-.-Негативниот изглед на кредитниот рејтинг наМакедонија е одраз на ризикот декавлошувањето во глобалната економска ифинансиска средина ќе наметне поскапимакроекономски приспособувања на земјата, сооглед на големиот дефицит на тековна сметка”,изјави Ерал Јилмаз, помошникдиректор нанезависната група Имрџинг Јуроп на Фич.

За Владата ова е сигнал дека ќе сезадолжуваме и раздолжуваме по повисока цена,иако сметаат дека тоа ќе биде маргинално. Заекспертите, Македонија тешко ќе закрепне поовој пад на рејтингот и ќе ни требаат годиниповторно да стигнеме до инвестициски рејтинг,кој ни беше на дофат. Сега на земјава ќе сегледа како на ризична инвестицискадестинација. Според нив, допрва ќе биде тешкои во поглед на задолжувањата на земјаванадвор што ги планира Владата. Co ваковрејтинг нема да може каматните стапки наеврообврзницата да бидат пониски од 8 до 10отсто...

Коридорот 8 многу скоро ќе биде една одглавните алки за поврзување на Европа COБлискиот Исток и Централна Азија во рамки на

проектот Патот на свилата.Беше истакнато на 9.конгрес на Меѓународни шпедитери илогистички оператори од Јгоисточна Европа, којсе одржа во Охрид, пренесува Вечер.Учесниците на конгресот оценија декапоголемиот број држави засегнати од Коридорот8 не можат да издвојат доволно пари заинфраструктурни проекти покрај високиот износна странски директни инвестиции.Според нив, решение се гледа единствено прекуизработка на заеднички регионални проекти коиби конкурирале за пари од фондовите наевропските финансиски институции.Меѓу топ вестите и денес случајот ЕЛЕМ-ЕВН,топ тема. Отштетата од 950 милиони евра што јабара ЕВН од државата, во случај компанијата даго добие спорот во Вашингтон, ќе ги потрошидевизните резерви, предупредува струченконсултант во австриската компанија... Амбасадите не кажуваат кој го набљудувалпроцесот ЕЛЕМ- ЕВН.- Одговорија самоамбасадите на САД и на Швајцарија, но и дветеодбиваат да ги кажат името и струката нанивниот претставник што го донел заклучокотдека судскиот процес бил нерегуларен

И Хелсиншкиот комитет во својот последенизвештај упати критики за текот на судскиотпроцес меѓу ЕЛЕМ и ЕВН, со образложение декаВладата се меша во независноста на третатавласт, а пресудата ќе придонесе за намалувањена странските инвестиции во Македонија. Одкомитетот велат дека немале свои набљудувачиза време на судскиот процес, но во рамките наотптиот мониторинг на јавни настани носелесвои заклучоци.

Бизнисмените бараат Владата да се сврти конБлискиот исток, пишува Нова македонија.- Владатада дефинира наеоки и стратегија за mf ензивирањена економската соработка со Блискиот Исток и да јазасили етопанската промрција во земјите од овојрегион преку-отворање дипломатско-конзуларнипретставништва, побараа македонскитебизнисмени.

Тие вчера на состанок во Стопанската комбраистакнаа дека имаат интересно не и можност за

реализирање трговска размена со Јордан,Сирија, Либан, Палестина, Ирак, Иран, Кувајт,Катар, Обединетите Арапски Емирати, СаудискаАрабија, Египет, Либија, Тунис, Алжир и соМароко. ч. Клучни проблеми, според нив, сецаринските давачки, начинот на плаќања ивизите, кои најчесто се вадат во трети држави.Пазарот на Блискиот Исток е огромен, особено еголема побарувачкатана прехранбенипроизводи и услуѓи во градежништвото, ноМакедонија долго време не е присутна таму.Трагично е колку се мшималш статистичкитеподатоци за размена со овие земји или таквибројки воопшто не постојат, велат во Комората.Берзите од регионот и натаму играат соло,пренесува Утрински весник.- Дали регионалнотоповрзување на берзите може да ги раздвжипазарите на хартии од вредносг? Иако првителуѓе на Македонската берза беа во Белград наРегаонална конференција, соред информациитеоттаму, прашањето за поврзување на берзите одрегионот не било дискутирано. Уште еднаш билапотенцирана определбата дека соработката меѓуберзите треба да продолжи во духот наМеморандумот за соработка потпишан лани, којподразбира заеничка промоција на пазарите нахартии од вредност пред инвеститорите.Се поставува прашање зошто со оваа опција за

регаонално поврзување на берзите се уште сетактизира, кога и еден од најголемите играчи воберзанскиот бизнис, како што е скандинавскиотгигант ,Наздак ОМХ”, токму тоа и го препорача.Тие сметаат дека само поврзани берзите ворегионот може да станат интересни заинвесгиторите.

Во вест пак ќе читате , протест под маски.-Екологистина “Вила зора” не ја признаваатпродажбата на велешка Топилница, бидејќисметаат дека тендерот на кој лани се продадефабржата бил наместен, а постапкатафингирана. Тие вчера на сопствениците наскопски “ Метрудхем”, фирмата што судот јапрогласи за нов газда на Топилницата, импорачаа да не помислуваат на рестарт се додекане обезбедат А интегрирана дозвола за работа.

BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMI 23Data 13.04.2009 broj 69 берзНИК

ГЛОБУСс.26 САМО ОБАМА МОЖЕ ДА ГО СПАСИ “НАБУКО”

Состанокот на врвот кој го организираше бугарскиот претседателГеорги Прванов, на кој се разговараше за сигурноста на испоракатана гас на Европа, a на кој ние практично не учествуваме сосоодветен кадар и јасен интерес, го допре и прашањето загасоводот „Набуко”. Ова име, инаку, е синоним за геополитичкатастратегија на големите сили, a ce искажува низ можноста да сесоздаде директна „не руска” врска меѓу земјите на Централна Азијаи ЕУ. Бугарија сакаше преку состанок, како што вели аналитичаротна „Глобус“, Вилијам Ендал, да стане „енергетски Давос” и повика28 земји од азискиот и од европскиот дел на планетата на дебата заенергетски теми.

ФОКУСс.32 EBH HE ГО ПОЧИТУВА СУДОТ, A СЕ ЖАЛИ ДЕКА НЕМАЛЕФЕР СУДЕЊЕ

Влатко ЧИНГОСКИ, генерален директор на Електрани наМакедонија-ЕЛЕМ

Нонсенс е дека некој ги задолжил нив да наплатат побарувања ида задржат 50 отсто од парите за услугата. Никој не би се откажалод 50 отсто од сумата само за услуга. Дополнително, ЕВН не сеадвокатска канцеларија, па да ги задолжиме да направат некаковси комисион или налог за ЕЛЕМ. Тие се лиценцирана компанија задистрибуција и снабдување со електрична енергија и ништо повеке,вели Влатко Чингоски генерален директор на ЕЛЕМ, во интервјутоза Фокус”

с.36 МАКЕДОНИЈА ПРЕКУ ВАШИНГТОН ЌЕ ГИ ПЛАТИ СИТЕНАСТАНАТИ ШТЕТИ HA ЕВН

Гинтер ОфНЕР, овластен претставник на ЕВНПа која е логиката да се канат инвеститори ако тие се предмет на

постојан сомнеж и скриени и отворени непријателства. Во чијинтерес е сево ова и кој ќе ја преземе одговорноста на крајот занастанатите штети? Кој е умот позади сето тоа и што е целта?,прашува Гинтер Офнер, овластаен претставник од ЕВН со когоинтервјуто го направивме по електронски пат, па затоа не бевме воможност да му поставиме дополнителни прашања.

КАПИТАЛс.12 ЗАДОЛЖУВАЊЕТО ВО СТРАНСТВО- МЕЧ СО ДВЕ ОСТРИЦИ

Bo услови кога ефектите од кризата почнуваат да се чувствуваатврз македонската економија се посилно, странските инвестиции себуквално стопирани, станува очигледно дека единствениот спас заодржување на економската стабилност во земјава ќе бидеобезбедувањето на пари од надворешни извори. Владатапоследниов месец е растрчана низ светот во обид да обезбедиприлив на девизи. Во игра се ЕБРД, ММФ, Светска банка, приватнистрански банки, еврообврзница...

с.24 ВЛАДАТА САКАШЕ НО ЕЛЕМ HE САКА ПРЕГОВОРГинтер Офнер, Претседател на Управниот одбор на ЕВН

МакедонијаПроблемот помеѓу ЕСМ-ЕВН и ЕЛЕМ постои подолго време. Дали

настана поради непре цизни договори направени пред продажбатана ЕСМ или поради немање волја кај ЕЛЕМ за решавање наотворените прашања? ЕВН секогаш работел конструктивно. Ниесекогаш бевме отворени за разумни решенија за кое било отворенопрашање. Но, за љубов се потребни двајца. Шест рунди наразговори на високо ниво се водеа годинаво, но беа попречени одЕЛЕМ, како и многу пати пред тоа. ЕВН надвор од судот не добиразумни предлози за решенија од ниедна страна, ниту пак бевмезаштитени од неоправданите барања.

с.25 ЕВН ЗЕМА И ПЛАЌА СТРУЈА КОГА САКА И КОЛКУ САКАВлатко Чингоски, Директор на Електрани на МакедонијаКапитал ексклузивно, на едно место, ви ги пренесува соочените

ставови и аргументи на првите луѓе на ЕВН Македонија, ГинтерОфнер, и на Електрани на Македонија, Влатко Чингоски. И едниот идругиот не штедат зборови за да прикажат каков конфликтнавистина постои помеѓу ЕВН и ЕЛЕМ. Екслузивно прочитајте зоштоконфликтот задира многу подлабоко од актуелниот спор

с.37 БРЗАТА ИСПЛАТА НА ШТЕТИТЕ Е НАШАТА ПРЕДНОСТХрвоје Војковиќ- Претседател на управниотодбор на Кроација

ОсигурувањеКроација осигурување започнува со продажба на полиси за

неживотно осигурување и во Македонија. Со ова комплетната понудана оваа Хрватска Осигурител-на компанија,која важи и зарегионален лидер,станува достапна на Македонскиот пазар.

с.42 ПОСТОИ ЛИ СЕПАК ДОГОВОР СО ММФЛекциите ce јасни. Треба да се верува во сопствениот капацитет,

предлозите да се прифатат и вгродат во соодветна економска агенданезависно од каде доаѓаат тие, да се знае дека ММФ и Владатасоработуваат и дека секое понатамошно влошување на платниотбиланс ќе биде круцијално за новите политики на економски план

ФОРУМс.32 БИЗНИСОТ ВРЕДЕН 100 МИЛИОНИ ЕВРА ДОПРВА КЕ РАСТЕ

За 2008 г. најголем учесник на пазарот на осигурување е Вардарсо брутополисирана премија од 1,37 милијарди денари. По негоследи КЈУБИ, долгогодшиен гигант, со 1,18 милијарди денри, па СаваТабак со милијарда денри. Сепак, бизнисот може реално многу дарасте зашто Македонците го осигуруваат само тоа што мораат.Поради тоа половина од бруто-полисираната премија е одосигурување на автомобили од одговорност што е законска обврска.За жал, животното осигурување иако бележи силен раст е на днотона приоритетите на Македонците. Во структурата учествува со само4%, a бележи огромен раст...

с.35 КАКО НЕ СЕ ТРЕТИРА ИНВЕСТИТОРСудскиот спор што го поведе Електрани на Македонија (ЕЛЕМ)

против ЕВН Македонија стана топ-тема во македонската јавност.Голем интерес покажаа и структурите во Европската Унија кои гиопсервираат состојбите во Македонија. Оттука и можам до некаде даја разберам чувствителноста и помалку нервозата кај дел одинволвираните страни. Но, она што не можам да го разберам е воедна ваква сложена ситуација, менаџментот на ЕЛЕМ да се занимавасо мојата кариера и да ми упатува пораки на лична адреса. Тие нитусе компетентни, ниту повикани да го коментираат портфолиото наодреден новинар.

с.39 СМИРЕНИ СТРАСТИМакедонска берза- минатата неделаПосле големиот раст во текот на претходната недела, главниот

берзански индекс МБИ10 ја заврши неделата со раст од само 0,92%,достигнувајќи ниво од 1.971,10 поени, иако во средата успеа поподолго време да се искачи и над психолошката Граница од 2.000поени. Индексот на јавно поседувани друштва МБИД порасна за6,27%, додека индексот на обврзници ОМБ во текот падна за 0,22%

с.41 ГО ИСПУШТИВМЕ ЛИ ВОЗОТ?

Платниот биланс ќе биде особен предизвик годинава покрај падотш извозот и ш дознаките од странство, речиси е невозможно да сенамали буџетскиот дефицит. Пресметките велат дека на Македонијаи се потреони минимум половина милијарда евра за да ѓи закрпи ситедупки. Кои се начините на финансирање дали се дупки и дали гоиспуштивме возот со ММФ?

с.45 АГОНИЈА НА ПОРАЗОТ ИЛИ ПОРАЗ НА АГОНИЈАТА?

Светски берзи- минатата недела

Отпуштањето вработени од Крајслер, Џенерал моторс и нивнитедилери, ниј број е најавено да биде намален за околу 2.000, илипотенуиЈплни нови над 100.000 невработени во следните месеци,наликува на колапсот на МЗТ, Железарница и слинните македонскигтанти пред некоја деценија во Македонија, когп голем бројработниуи останаа на улица поради загуоата на пазарите. Дали сотоа ќе биде поразен американскиот con за куќа во предградието одполовина милион долари и три автомобила пред неа? Илинеодржливоста на таквиот начин на живот на кредит е причиш, а непоследица?

1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE

OD 18.05 DO 23.05.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA

24 BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PEÂTENI MEDIUMIберзНИК broj 75 Data 25.05..2009

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

На домашниот пазар на капитал, позитивен

тренд на неделно ниво. Цените на акциите,

почнувајќи од понеделникот (18.мај) беа во

постојана нагорна линија, а интересот на

инвеститорите растеше од ден на ден.

Највисокото ниво беше постигнато во

четвртокот кога МБИ на десетте најликвидни

компании забележа пораст од 4,13%. Најголем

пораст меѓу компаниите кои го сочинуваат овој

индекс, забеелжа акцијата на Макпетрол која

достигна максимална цена од 35.660,00 денари

по акција, односно скокна за 9,07%. После

ваквиот пораст, во петокот домашниот индекс

потона во црвената зона предводен од акцијата

на Комерцијална банка која воедно беше и

акција со најголем дневен промет.

Од вкупниот неделен промет од нормално

тргување кој изнесува 162,6 милиони денари,

најголемиот дел и припадна на обврзницата од

осмата емисија за денационализацијата со која

се истргуваа обврзници во износ од 54,7

милиони денари. Втора по висина на промет

беше Комерцијална банка Скопје со 31,9

милиони денари, а се истргуваа 14.483 акции.

Третата позиција и припадна на

корпоративната обврзница на Тутунска банка

Скопје со промет од 22,3 милиони денари.

Од почетокот на минатата недела започна

да се тргува со нова хартија од вредност на

македонската берза. Станува збор за

корпоративната купонска обврзница на

Тутунска банка АД Скопје. Издадени се вкупно

10.663 обврзници со номинална вредност од 1

евро. Во текот на неделата се реализираа и

две Блок трансакции. Првата, со акциите на

Прилепска Пиварница АД Прилеп. Се

истргуваа 1.900 акции (со номинална вредност

од 125 евра) по цена од 3.650,00 денари по

акција. Вкупната вредност на трансакцијата

изнесува 6.935.000,00 денари односно 4,76%

од основната главнината на друштвото.

Вториот блок беше со акциите на Алкалоид

Скопје. Се истргуваа 1.360 акции по цена од

3.700,00 денари по акција, а вкупниот износ на

трансакцијата изнесува 5.032.000,00 денари

односно 0,10% од основната главнина на

друштвото.

На неделно ниво најголем пораст забелжа

акцијата на ЕМО Охрид, каде 25 акции се

истргуваа по цената на 400,00 денари што

претставува пораст кај оваа акција од 100,00%.

Местото на најголем губитник неделава и

припадна на акцијата на ИЦН Фарм АД Скопје

чија цена се спушти на 150,00 денари по акција

при тргувањето во четвртокот, што

претставуваше пад од 25,00 проценти кај оваа

акција.

Осмата обврзница со најголем промет

- Министерството за финансии на 19.

мај реализираше нова аукција на

тримесечни државни записи. Беа

понудени 2.000.000.000 денари,

а реализацијата изнесуваше 959.660.000

денари. Каматната стапка на оваа аукција

бележи зголемување од последната

одржана аукција и изнесува 9,20 отсто.

Во сопственичката структура со 4,17

отсто учествуваа банките. Заклучно со

минатонеделната аукција емитувани се

државни хартии од вредност во изност од

8.172.530.000 денари, од кои

5.184.610.000 денари се тримесечни

државни записи.

- Инвестбанка денеска во населбата

Чаир ја отвори 28. експозитура во која

ќе се извршуваат сите банкарски услуги

за коминтентите од денарско и девизно

работење.

Иневестбанката од септември 2008

година, е во сопственост на

австриската Steiermarrkische Bank und

Sparkassen AG која поседува 99,22% од

Банката.

Оваа австриска банка и Инвестбанка

АД Скопје со учество од 90 проценти,

односно 10 проценти основаа лизинг

компанија во Македонија,С – Леасинг со

што на македонскиот пазар ќе се

пласираат и лизинг услугите на оваа

групација.

АУКЦИЈА НА ТРИМЕСЕЧНИДРЖАВНИ ЗАПИСИ

Реализиранаполовина од

понудата

Инвест банка ја отвори28. експозитура

Охридска банка ја дополнува палетата на

штедни производи за физички лица со иновати-

вен производ, со цел да одговори оптимално на

потребите на штедачите, кои барат истовреме-

но: флексибилност, висока профитабилност и

гарантирана сигурност за своите слободни

парични средства.

Рокот на Депозит Прогрес е поделен на 6

периоди од по 6 месеци, при што секој нареден

период носи повисока камата, без разлика на

износот. Каматните стапки се фиксни и не се

менуваат за периодот на орочување.

Каматната стапка за последното полугодие од

рокот изнесува 8% во евра.

Дополнителна предност за корисникот е што

може да додава дополнителни износи на

основниот влог во секое време и да ја

искористи растечката камата за секој

дополнително вложен износ на Депозит

Прогрес.

Каматите за различните полугодија се

капитализираат во износот на депозитот или се

префрлаат на трансакциска сметка на

корисникот. Во случај на неопходност,

депозитот може да се подигне, без притоа да

се загуби каматата која следува за сите

изминати полугодија од рокот.

Со секој отворен Депозит Прогрес

корисниците добиваат бесплатна MasterCard

револвинг кредитна картичка. Клиентите можат

да отворат Депозит Прогрес во сите 26

експозитури на Охридска банка низ земјата.

НОВ ОРОЧЕН ДЕПОЗИТ ВО ЕВРА

Депозит Прогрес –со растечкакаматна стапка до 8%

Порше Македонија во соработка со Порше

Лгоинг започнуваат со Антистрес оперативен

лизинг на македонскиот автомобилски пазар. Се

работи за нов финансиски инструмент кој

подразбира одобрување на оперативен лизинг,

кој со оваа програма отсега е достапен и за

физички лица. Главни предности на Антистрес

оперативниот лгоинг, е во тоа што за разлика од

останатите лизинг и кредитни програми е

исклучително едноставен и флексибилен. Клучна

разлика во однос на финансискиот лизинг е таа

што купувачите можат да го прекинат лизингот,

можат да го надградат со ново возило, а

правните лица имаат дополнителна можност

месечните рати од антисгрес оперативниот

лизинг да ги книжат како трошок. Целта на

новиот производ Оперативен лгоинг и за физички

лица е, вели директорот на Порше Македонија,

Златко Муцунски, во овие тешки времиња на

глобална финансиска криза најквалитетните

европски возила од широката палета на

брендовите Фолксваген, Шкода и Ауди да ги

направиме уште подостапни до широката

популација. Времетраењето на договорот за

Оперативен лизинг се движи помеѓу 12 и 60

месеци и тоа за сите нови возила од брендовите

Фолксваген, Шкода и Ауди.Гарантниот депозит е

износ на еднократна уплата на почетокот на

финансирањето и може да изнесува од нула до 40

отсто од нето вредноста на финансираното возило.

Гарантниот депозит ја намалува вкупната вредност

на финансирањето, a со самото тоа и износот на

месечниот закуп. По истекот на договорот износот

на депозитот се враќа на клиентот.

HA МАКЕДОНСКИОТ АВТОМОБИЛСКИ ПАЗАР

По со Антистрес оперативен лизинг


N E D E L E N P R E G L E D N A M A K E D O N S K A B E R Z Aza period od 18.05. - 23.05. 2009 godina

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATABERZA AD SKOPJE UÊSTVO NA ODDELNI PAZARNI

SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST NA OFICIJALEN PAZAR

26 OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 18.05. D0 23.05. 2009берзНИК broj 75 Data 25. 05. 2009

Documents

БЕРЗНИК Број 0075 од 25.05.2009 г. на МАКЕДОНСКИ - MKIBN20090525-0075L