İLKYARDIMİLKYARDIM

M.MERT ULUPINAR

İlkyardım Nedirİlkyardım Nedir

Herhangi bir hastalık veya kaza sonucu Herhangi bir hastalık veya kaza sonucu sağlığı tehlikeye girmiş kişiye, sağlığı tehlikeye girmiş kişiye, olay olay

yerindeyerinde yardımı tamamlayacak sağlık yardımı tamamlayacak sağlık personeli gelinceye kadar,durumun personeli gelinceye kadar,durumun

kötüleşmesini önlemek amacıyla kötüleşmesini önlemek amacıyla ilaçsız ilaçsız olarak yapılan müdahaledir. olarak yapılan müdahaledir.

Acil Tedavi Acil Tedavi Nedir?Nedir?Hasta ve yaralılara ambulans Hasta ve yaralılara ambulans

veya acil servislerde doktor ve veya acil servislerde doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan sağlık personeli tarafından yapılan

tıbbi müdahaledir.tıbbi müdahaledir.

İlkyardım ve acil tedavi İlkyardım ve acil tedavi arasındaki fark nedir?arasındaki fark nedir?

Acil tedavi sağlık ekiplerince gerekli Acil tedavi sağlık ekiplerince gerekli tıbbi donanımla yapılan müdahaledirtıbbi donanımla yapılan müdahaledir

İlkyardım bu konuda eğitim almış İlkyardım bu konuda eğitim almış herkesin olayın olduğu yerde bulabildiği herkesin olayın olduğu yerde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahaledir.kurtarıcı müdahaledir.

İlkyardımcı kimdir?İlkyardımcı kimdir?

Hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç Hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, aranmaksızın mevcut araç gereçlerle,

ilaçsız uygulamaları yapan ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almışeğitim almış kişi ya da kişilerdir.kişi ya da kişilerdir.

İlkyardımın Öncelikli Amaçları İlkyardımın Öncelikli Amaçları Nelerdir?Nelerdir?

Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak,Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak, Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini

sağlamaksağlamak Hasta / yaralının durumunun Hasta / yaralının durumunun

kötüleşmesini engellemekkötüleşmesini engellemek İyileştirmeyi kolaylaştırmakİyileştirmeyi kolaylaştırmak

İlkyardımın Temel Uygulamalarıİlkyardımın Temel Uygulamaları

Koruma :Güvenli Bir Çevre!!!Koruma :Güvenli Bir Çevre!!! Bildirme: 112Bildirme: 112 KurtarmaKurtarma

İlkyardımcının müdahale ile ilgili İlkyardımcının müdahale ile ilgili yapması gerekenler nelerdir?yapması gerekenler nelerdir?

Hasta / yaralıların durumunu Hasta / yaralıların durumunu değerlendirmek (ABC) değerlendirmek (ABC)

Öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek Öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek Hasta/yaralının korku ve endişelerini Hasta/yaralının korku ve endişelerini

gidermek gidermek Yardımcı olacak kişileri organize etmekYardımcı olacak kişileri organize etmek Durumunun ağırlaşmasını önlemek için Durumunun ağırlaşmasını önlemek için

gerekli müdahalelerde bulunmakgerekli müdahalelerde bulunmak Kırıklara yerinde müdahale etmekKırıklara yerinde müdahale etmek

İlkyardımcının müdahale ile ilgili İlkyardımcının müdahale ile ilgili yapması gerekenler nelerdir?yapması gerekenler nelerdir?

Hasta/yaralıyı sıcak tutmakHasta/yaralıyı sıcak tutmak Hasta/yaralının yarasını görmesine Hasta/yaralının yarasını görmesine

izin vermemekizin vermemek Hasta/yaralıyı hareket ettirmeden Hasta/yaralıyı hareket ettirmeden

müdahale yapmakmüdahale yapmak Tıbbi yardım istemek(112) Tıbbi yardım istemek(112)

İlkyardımcının Özellikleriİlkyardımcının Özellikleri

İnsan vücudu ile ilgili bilgilere sahip olmalıİnsan vücudu ile ilgili bilgilere sahip olmalı Önce kendi can güvenliğini korumalıÖnce kendi can güvenliğini korumalı Sakin olmalıSakin olmalı Kendine güvenmeliKendine güvenmeli Eldeki olanakları değerlendirmeliEldeki olanakları değerlendirmeli Olayı anında ve doğru olarak haber Olayı anında ve doğru olarak haber

vermeli 112vermeli 112 Çevredeki kişilerden yararlanabilmeliÇevredeki kişilerden yararlanabilmeli

İlkyardımın ABC si nedir?İlkyardımın ABC si nedir?

A.A. Hava yolu açıklığının Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi değerlendirilmesi

B.B. Solunumun değerlendirilmesi ( Solunumun değerlendirilmesi ( Bak-Dinle-Hisset)Bak-Dinle-Hisset)

C.C. Dolaşımın değerlendirilmesi Dolaşımın değerlendirilmesi

HASTA YARALININ HASTA YARALININ VE OLAY YERİNİN VE OLAY YERİNİN

DEĞERLENDİRİLMESİDEĞERLENDİRİLMESİ

İlkyardımcının bilmesi gereken ve İlkyardımcının bilmesi gereken ve vücudu oluşturan sistemler nelerdir?vücudu oluşturan sistemler nelerdir?

Hareket sistemi Hareket sistemi Dolaşım sistemi Dolaşım sistemi Sinir sistemi Sinir sistemi Solunum sistemi Solunum sistemi Boşaltım sistemi Boşaltım sistemi Sindirim sistemi Sindirim sistemi

Vücutta nabız alınabilen bölgeler :Vücutta nabız alınabilen bölgeler : Şah damarı (adem elmasının her Şah damarı (adem elmasının her

iki yanında)iki yanında) Ön-kol damarı (Bileğin iç yüzü, baş Ön-kol damarı (Bileğin iç yüzü, baş

parmağın üst hizası)parmağın üst hizası) Bacak damarı (Ayak sırtının Bacak damarı (Ayak sırtının

merkezinde) merkezinde) Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin

üstü)üstü)

Çocuk ve yetişkinlerde şah Çocuk ve yetişkinlerde şah damarından, bebeklerde damarından, bebeklerde kol damarından nabız alınır.kol damarından nabız alınır.

Hasta/yaralının Hasta/yaralının değerlendirilmesinin amacı nedir?değerlendirilmesinin amacı nedir?

Hastalık yada yaralanmanın Hastalık yada yaralanmanın ciddiyetini değerlendirmekciddiyetini değerlendirmek

İlkyardım önceliklerini belirlemekİlkyardım önceliklerini belirlemek Yapılacak ilkyardım yöntemini Yapılacak ilkyardım yöntemini

belirlemekbelirlemek Güvenli bir müdahale sağlamakGüvenli bir müdahale sağlamak

Hasta/yaralının ilk değerlendirilme Hasta/yaralının ilk değerlendirilme aşamaları nelerdir?aşamaları nelerdir?

““iyi misiniz?”iyi misiniz?” diye sorularak bilinç diye sorularak bilinç durumu değerlendirmesi sonrasında;durumu değerlendirmesi sonrasında;

A. Havayolu açıklığının değerlendirilmesi A. Havayolu açıklığının değerlendirilmesi B. Solunumun değerlendirilmesi B. Solunumun değerlendirilmesi C. Dolaşımın değerlendirilmesi C. Dolaşımın değerlendirilmesi

Hasta/yaralının ikinci Hasta/yaralının ikinci değerlendirmesi nasıl olmalıdır?değerlendirmesi nasıl olmalıdır?

Görüşerek bilgi edinme:Görüşerek bilgi edinme: Kendini tanıtır, Kendini tanıtır, Hasta/yaralının ismini öğrenir ve adıyla hitap Hasta/yaralının ismini öğrenir ve adıyla hitap

eder,eder, Hoşgörülü ve saygılı davranarak güven sağlar,Hoşgörülü ve saygılı davranarak güven sağlar, Hasta/yaralının endişelerini gidererek Hasta/yaralının endişelerini gidererek

rahatlatır,rahatlatır, Olayın mahiyeti, koşulları, kişisel Olayın mahiyeti, koşulları, kişisel

özgeçmişleri, son olarak ne yedikleri, özgeçmişleri, son olarak ne yedikleri, kullanılan ilaçlar ve alerjinin varlığı sorularak kullanılan ilaçlar ve alerjinin varlığı sorularak öğrenilir.öğrenilir.

Hasta/yaralının ikinci Hasta/yaralının ikinci değerlendirmesi nasıl olmalıdır?değerlendirmesi nasıl olmalıdır?

Baştan aşağı kontrol yapılır:Baştan aşağı kontrol yapılır: Bilinç düzeyi, anlama, algılama Bilinç düzeyi, anlama, algılama Solunum sayısı, ritmi, derinliği Solunum sayısı, ritmi, derinliği Nabız sayısı, ritmi, şiddetiNabız sayısı, ritmi, şiddeti Vücut veya cilt ısısı, nemi, rengiVücut veya cilt ısısı, nemi, rengi Baş, Boyun, Göğüs kafesi ,Karın Baş, Boyun, Göğüs kafesi ,Karın

boşluğu, Kol ve bacaklar kontrol edilirboşluğu, Kol ve bacaklar kontrol edilir

Olay yerini değerlendirmenin Olay yerini değerlendirmenin amacı nedir?amacı nedir?

Olay yerinde tekrar kaza olma riskini Olay yerinde tekrar kaza olma riskini ortadan kaldırmak,ortadan kaldırmak,

Olay yerindeki hasta/yaralı sayısını Olay yerindeki hasta/yaralı sayısını ve türlerini belirlemek.ve türlerini belirlemek.

Trafik Kazasında Trafik Kazasında yapılacak işler nelerdir?yapılacak işler nelerdir?

Kazaya uğrayan araç mümkünse yolun Kazaya uğrayan araç mümkünse yolun dışına ve güvenli bir alana alınmalı, dışına ve güvenli bir alana alınmalı,

Kontağı kapatılmalı, el freni çekilmeli, Kontağı kapatılmalı, el freni çekilmeli, Araç LPG’li ise aracın bagajında bulunan Araç LPG’li ise aracın bagajında bulunan

tüpün vanası kapatılmalıdır.tüpün vanası kapatılmalıdır. Olay yeri yeterince görünebilir biçimde Olay yeri yeterince görünebilir biçimde

işaretlenmelidir..işaretlenmelidir.. Üçgen reflektörler kullanılmalıdır.Üçgen reflektörler kullanılmalıdır. Meraklı kişiler olay yerinden Meraklı kişiler olay yerinden

uzaklaştırılmalıdır.uzaklaştırılmalıdır. Olay yerinde sigara içilmemelidirOlay yerinde sigara içilmemelidir

Kapalı alan değerlendirilmesinde Kapalı alan değerlendirilmesinde yapılacak işler nelerdir?yapılacak işler nelerdir?

Olay yerinde sigara Olay yerinde sigara içilmemelidir.içilmemelidir.

Gaz varlığı söz konusu ise Gaz varlığı söz konusu ise oluşabilecek zehirlenmelerin oluşabilecek zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.önlemler alınmalıdır.

Ortam havalandırılmalıdır.Ortam havalandırılmalıdır. Kıvılcım oluşturabilecek Kıvılcım oluşturabilecek

ışıklandırma veya çağrı ışıklandırma veya çağrı araçlarının kullanılmasına izin araçlarının kullanılmasına izin verilmemelidir.verilmemelidir.

Hastanın değerlendirilmesinde Hastanın değerlendirilmesinde dikkat edilecek hususlardikkat edilecek hususlar

Hasta/yaralı yerinden oynatılmamalıdır.Hasta/yaralı yerinden oynatılmamalıdır. Yaşam bulguları yönünden Yaşam bulguları yönünden (ABC)(ABC)

değerlendirilmelidir.değerlendirilmelidir. Kırık ve kanama yönünden Kırık ve kanama yönünden

değerlendirilmelidir.değerlendirilmelidir. Hasta/yaralı sıcak tutulmalıdır.Hasta/yaralı sıcak tutulmalıdır. Bilinci kapalı ise ağızdan hiçbir şey Bilinci kapalı ise ağızdan hiçbir şey

verilmemelidir.verilmemelidir. Hasta/yaralının endişeleri giderilmeli, Hasta/yaralının endişeleri giderilmeli,

saygılı ve hoşgörülü olmalıdır.saygılı ve hoşgörülü olmalıdır. Yarasını görmesine izin verilmemelidir.Yarasını görmesine izin verilmemelidir.

Değerlendirmede Unutulmaması Değerlendirmede Unutulmaması Gerekenler:Gerekenler:

Tıbbi yardım istenmelidir Tıbbi yardım istenmelidir (112)(112)..

Hasta/yaralı ve olay Hasta/yaralı ve olay hakkındaki bilgiler hakkındaki bilgiler kaydedilmelidir.kaydedilmelidir.

Yardım ekibi gelene kadar olay Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde kalınmalıdır.yerinde kalınmalıdır.

ACİL DURUMLARDAHAREKET PLANI

1- Olay Yerinin Değerlendirilmesi1- Olay Yerinin Değerlendirilmesi 2- Güvenliğinin Sağlanması2- Güvenliğinin Sağlanması

(Kendinizin Ve Çevrenin)(Kendinizin Ve Çevrenin) 3- İletişim 3- İletişim

(Çağrı Karşılama)(Çağrı Karşılama) 4- Müdahale4- Müdahale

OLAY YERİNİNOLAY YERİNİN

DEĞERLENDİRİLMESİDEĞERLENDİRİLMESİ

Her hangi bir vakada olay yeri Her hangi bir vakada olay yeri

hızlı bir şekilde hızlı bir şekilde

değerlendirilerek olay yerindekideğerlendirilerek olay yerindeki

hasta ve yaralıların sayısı ve hasta ve yaralıların sayısı ve

türleri belirlenmeli,türleri belirlenmeli, yapılacak yapılacak

müdahaleler bir plana dayalı müdahaleler bir plana dayalı

olmalıdır.olmalıdır.

Peki, yeterince dikkatli Peki, yeterince dikkatli miyiz?miyiz?

Çabuk ve doğru karar Çabuk ve doğru karar verebiliyor muyuz?verebiliyor muyuz?

TELEFON TELEFON KULÜBESİNİN KULÜBESİNİN

ARKASINDA NE ARKASINDA NE VAR?VAR?

A-KAHVERENGİ PARMAKLIKA-KAHVERENGİ PARMAKLIK

B-SİYAH PARMAKLIKB-SİYAH PARMAKLIK

C-ÇALILIKC-ÇALILIK

D-TUĞLA DUVARD-TUĞLA DUVAR

MAĞDURUN SOL BACAĞIMAĞDURUN SOL BACAĞI

HANGİ POZİSYONDADIR?HANGİ POZİSYONDADIR?

A- DÜZ POZİSYONDAA- DÜZ POZİSYONDA B- BÜKÜKB- BÜKÜK C- KADININ ALTINDAC- KADININ ALTINDA D- KALDIRIMDAN AŞAĞI D- KALDIRIMDAN AŞAĞI

SARKMIŞSARKMIŞ

ETRAFTAKİ ETRAFTAKİ İNSANLARDAN İNSANLARDAN

HANGİSİ ARABAYA HANGİSİ ARABAYA EN YAKIN?EN YAKIN?

A- BEYAZ KIYAFETLİ KADINA- BEYAZ KIYAFETLİ KADIN

B- KIRMIZI KIYAFETLİ KADINB- KIRMIZI KIYAFETLİ KADIN

C- MAVİ KIYAFETLİ ERKEKC- MAVİ KIYAFETLİ ERKEK

D- KIRMIZI KIYAFETLİ ERKEKD- KIRMIZI KIYAFETLİ ERKEK

ALET ÇANTASININ ALET ÇANTASININ İÇİNDE NE İÇİNDE NE

GÖZÜKÜYOR?GÖZÜKÜYOR?

A-BİR MATKAPA-BİR MATKAP B-BİR TORNAVİDA VE B-BİR TORNAVİDA VE

BİR BİR ÇEKİÇÇEKİÇ

C-HİÇBİR ŞEYC-HİÇBİR ŞEY D-SARI BİR TESTERED-SARI BİR TESTERE

ORTAMDA KAÇORTAMDA KAÇ

BİSİKLET VAR?BİSİKLET VAR?

A- 2A- 2 B- 1B- 1 C- HİÇC- HİÇ D- 3D- 3

HASTA / YARALIYA HASTA / YARALIYA

EN YAKIN KİM?EN YAKIN KİM?

A- BEYAZ KIYAFETLİ KİŞİA- BEYAZ KIYAFETLİ KİŞİ

B- KIRMIZI KIYAFETLİ KİŞİB- KIRMIZI KIYAFETLİ KİŞİ

C- KAYKAYCIC- KAYKAYCI

D- İŞÇİD- İŞÇİ

İLKYARDIM İLKYARDIM

ÇANTASI NEREDE?ÇANTASI NEREDE?

A-ALET ÇANTASININ İÇİNDEA-ALET ÇANTASININ İÇİNDE

B-İLKYARDIM ÇANTASI YOKB-İLKYARDIM ÇANTASI YOK

C-ETRAFTAKİ KİŞİLERDEN C-ETRAFTAKİ KİŞİLERDEN BİRİNİN ÇANTASINDABİRİNİN ÇANTASINDA

D-ARABANIN BAGAJINDAD-ARABANIN BAGAJINDA

KAYKAY YAPAN KAYKAY YAPAN

KİŞİNİN ARKASINDAKİŞİNİN ARKASINDA

KAÇ KİŞİ VAR?KAÇ KİŞİ VAR?

A- HİÇA- HİÇ B- 1B- 1 C- 2C- 2 D- 3D- 3

ORTAMDA KAÇORTAMDA KAÇ

KİŞİ VAR?KİŞİ VAR?

A-6A-6 B-9B-9 C-8C-8 D-7D-7

DEMEK Kİ;DEMEK Kİ;

DİKKATİ YÜKSEK TUTMALI,DİKKATİ YÜKSEK TUTMALI, HIZLI DÜŞÜNMELİ,HIZLI DÜŞÜNMELİ, ÇABUK GÖRMELİ,ÇABUK GÖRMELİ, DOĞRU KARAR VERMELİYİZ.DOĞRU KARAR VERMELİYİZ.

GÜVENLİĞİGÜVENLİĞİ

SAĞLAMASAĞLAMA

ACİL MÜDAHALEYE BAŞLAMADAN ACİL MÜDAHALEYE BAŞLAMADAN ÖNCE;ÖNCE;

Kendinizin Ve Çevrenin Güvenliğini Kendinizin Ve Çevrenin Güvenliğini Sağlamalısınız.Sağlamalısınız.

Kendinizi Güven Altına Almazsanız Kendinizi Güven Altına Almazsanız İlkyardım Uygulayamazsınız.İlkyardım Uygulayamazsınız.

Tekrar Kaza Olması Riskini Ortadan Tekrar Kaza Olması Riskini Ortadan Kaldırmalısınız.Kaldırmalısınız.

Asla Kendinizi Tehlikeye Atmayın.Asla Kendinizi Tehlikeye Atmayın.

GÜVENLİKGÜVENLİK 1-1-Ayağınıza Ayağınıza

takılabilecek şeyleri takılabilecek şeyleri ortadan kaldırın,ortadan kaldırın,

2-2-Trafiğe engel olacak Trafiğe engel olacak araçları çektirin,araçları çektirin,

3-3-Kesici aletleri Kesici aletleri ortadan kaldırın,ortadan kaldırın,

4-4-Kalabalığı dağıtın Kalabalığı dağıtın (ortamdan) (ortamdan) uzaklaştırın,uzaklaştırın,

5-5-Ortamdaki çalışmayı Ortamdaki çalışmayı durdurun.durdurun.