Pagsasanay sa pagiging ispiker

WELCOME!!!

Speaker’s Training and Seminar

July 17, 2011Prepared by:

Luis S. Bardon

Pagsasanay sa

pagiging Ispiker

A. Konsepto at depinisyon ng

pagtatalumpati

Prepared by: Luis S. Bardon

Ang pagtatalumpati ay ang deriktang pagpapahayag sa pamamagitan ng pagsasalita ng ideya,kuro–kuro,damdamin, pinahahalagahan, paninindigan,pagbabahagi ng karanasan at paghahatid ng impormasyon o mensahe na naglalayong makuha ang pakikiisa, pag-unawa at pagkilos ng mga tagapakinig.

1. Kahulugan at kaibahan sa iba pang daluyan ng komunikasyon.

Mas mahirap pakinisin ang pagsasalita dahil walang puwang sa “editing” dito bago ang aktwal. Mapaghahandaan lamang ang pagsasalita subalit wala ng pagkakataon na bawiin pa ito sa aktwal.

Kaibahan sa iba pang daluyan ng Komunikasyon

May agarang pagtatasa (immidiate evaluation) at may higit na “lapit” ang propagandista at ang target nito.

Ang pagtatalumpati ay sa konteksto ng gawaing propaganda na kadalasan ay pawalis, limitadong panahon, one-way. Hal. Kung walang tanong sagot na bahagi at bahagi ng isang pagkilos o palatuntunan.

2. MGA LAYUNIN SA PAGTATALUMPATI

Palahukin at pakilusin ang mga tagapakinig

Kunin ang simpatya at pakikiisa sa pagsusuri at layunin

Ipaalam ang mga impormasyon, ideya at paninindigan

Kaya ang pagtatalumpati ay maaaring:.

Nagbibigay impormasyon

Nagpapakilos (bahagi ng propaganda at kampanya)

Nagtuturo at naglilinaw (bahahagi ng edukasyon)

Nagmumulat (Consciouness raising)

Ahitasyon

B. PANGUNAHING LAMAN NG TALUMPATI

Prepared by: Luis S. Bardon

1. INTRODUKSYON

A.Layunin ng introduksyon1.Kunin ang tiwala at atensyon

ng tagapakinig2.Buksan sa tagapakinig ang

paksa ng talumpati

B. Pamamaraan upang kunin ang atensyon at interes ng tagapakinig

1.Gumamit ng pinakaangkop na entrada

2.Linawin ang kahalagahan ng paksa

3.Banggitin ang ilang komon na apilyasyon sa tagapakinig upang maka-identify ang mga ito sa tagapagsalita

1.Retorika (patanong na sinasagot din ang sarili)

2.Pagsisipi sa isang popular na pangungusap, berso o awit

3.Pakwento4.Kakatwa o popular na

ekspresyon

C. Mga Halimbawa ng Entrada Mahalagang gumamit ng entradang nakakatawag

pansin

5. Summary sentence (parang pamatnubay o lead sa news writing na may giyang ABKSSP)

6. Eksplosibong estadistika7. Insidente8. Paghahambing9. Anekdota10. Depinisyon (etymology)11. At iba pang malikhain at

makatawag pansing anekdota

Paglalatag ng paksaPangkalahatang pagbabalangkas (framework) ng talumpati.Padron ng pagbubuo ng katawan

2. Katawan ng talumpati Tinatawag itong katawan dahil 75% ng talumpati ay dito nakalaan (10% naman sa intro at ang natitirang 15% ay sa kongklusyon o pagsasara). Ang bulto ng ideya at sustansya ng talumpati ay nasa bahaging ito.

Sa pagsisimula ng katawan, ipakita agad ang kahalagahang talakayin at maunawaan ang paksa, ang implikasyon at epekto nito sa mga tagapakinig. Maaari ding ilatag ang paksa sa pagpapahayag ng balangkas ng mga mayor na puntong nais talakayin.

A.PAGLALATAG NG PAKSA

Dalawang paraan sa paghahatid ng ideya:

1. Pabuod (inductive)

2. Pasaklaw (deductive)

B. PANGKALAHATANG PAGBABALANGKAS (FRAMEWORK) NG TALUMPATI.

Pabuod – ipinapaliwanag ang mga konsepto sa pamamagitan ng paglalahad ng mga partikular na kalagayan, katangian at karanasan. Lalagumin ito at ipapakita ang pagkakahalintulad o pagkakaiba ng bawat isa. Mula rito’y makakabuo ng isang kongklusyon.

Pasaklaw – nagsisimula sa paglalahad ng isang prinsipyo o teorya na kailangang subukin at pagtibayin.

Sa pagpili ng pamamaraang gagamitin sa pagpapahayag, tatlong bagay ang dapat isaalang alang:1. Layunin 2. Antas ng kamulatan/kaalaman ng tagapakinig3. Paksang tinatalakay

1. Prosesong Padron (process pattern) Paglalatag ng mga ideya sa pamamaraang kronolohikal. Mainam gamitin ang padrong ito sa pagtalakay ng isang proseso, tunguhin, at/o operasyon ng isang konsepto.

C. PADRON NG PAGBUBUO NG KATAWAN

2. Padrong Heograpikal - ito ay pagbabaybay ng mga

bagay, pangyayari o konsepto batay sa lokasyon nito sa heograpiya o lugar

3. Padrong Papaksa- paghimay sa isang malaking paksa o konsepto sa maliliit na bahagi o detalye nito

4. Padrong Suliranin Solusyon

- pagtalakay sa suliranin at ang kaakibat nitong solusyon.

5. Padrong Dahilan-Epekto

- pagtalakay sa mga dahilan at sa mga inireresulta nitong dahilan.

Ito ang bahaging binabalikan ang sentral na ideya at isinusuma ang mga mahahalagang puntong tinalakay sa katawan. Iniuugnay ang pambungad at ang panawagan

3. PAGWAWAKAS O KONGKLUSYON

Kadalasan, ang mga pahayag ay winawakasan ng mga islogan ng posisyon sa isyu o panawagan ng pagkilos. Kailangan ding pag-aralan ang pagbubuo ng mga islogang madaling tumino, “catchy”, at bumubuod sa talumpati.

Ang pagwawakas ay maaaring sa anyo ng:

Paghamon sa tagapakinig upang kumilos

Paglalagom sa mga mayor na punto

Pag-iiwan ng palaisipan na magtutulak sa mga tagapakinig na lumahok at makiisa sa mga susunod na pagtitipon

C. Pamamaraan at Teknik sa Pagtatalumpati

Prepared by: Luis S. Bardon

Ang tanging kasangkapan ng mga tagapagsalita ay ang kanyang katawan. Ito ang daluyan ng pagpapahayag. Bukod sa boses, ang katawan ang nagpapahayag ng emosyon, ideya at paninindigan ng isang tagapagsalita.

1. PAGAMIT NG MGA KASANGKAPAN SA PAGSASALITA

Ang pagkontrol nito ay tumutulong sa;

a.) pag – iisip b.) sa lakas at tono ng boses c.) sa pagiging kalmado at pagtangal ng kaba

A.PAGHINGA

Kailangang pag-aralan ang “wastong paghinga.” ang boses ay dapat magmula sa “diaphragm” upang mas buo at hindi dapat mapagod.

Ito ang papel na binabasa ng mga tagapakinig. Dito narerehistro ang emosyong kaakibat ng ideyang ipinahahayag. Iwasang takpan ang mukha pra sa mas epektibong pagpapahayag.

B. MUKHA

Ito ay may malaking kakayahang magpahayag ng damdamin. Tulad ng pagbasa natin sa ipinahahatid na reaksyon ng mga tagapakinig, ang mata ng tagapagsalita ay naghahatid din ng mensahe. Kailangan nga lamang na magtugma ito sa sinasabi ng bibig

C. MATA

Ginagamit din ang mga mata ng tagapakinig para sukatin ang epekto ng tagapagsalita. Ang direktang pagtingin ( o animo’y direktang pagtingin) ay tulay na nagdudugtong sa pagitan ng tagapasalita at mga tagapakinig

D. TINDIG

Mahalagang sangkap ito sa pagbibigay ng impresyon ng katatagan at kumpiyansa sa paninindigan. Kailangan matatag din, matuwid at nagbabago ayon sa mensahe ang kilos ng katawan.

E. PAA AT TUHOD

Matatag at kontrolado ang kilos

Ginagamit sa pagbibigay diin sa sinasabi. Iwasan ang mga manerismong “nakakanakaw” ng atensyon ng tagapakinig

F. KAMAY

Ang teknik ay depende sa gumagamit. Hindi ito ipinipilit at hindi rin ito awtomatikong taglay ng isang tagapagsalita. Ito ay pinag-aaralan at nililinang.

2. TEKNIK SA PAGSASALITA

A. Paggamit ng boses

- ibagay ang tono/tiyempo ng boses ayon sa paksa (modulation) sikaping maging malinaw ang pagbigkas ng mga salita (enunciation)

- dahan-dahanin (hindi bagalan) ang pagbigkas at huwag magmadali kung magreresulta ito sa “pagkain” ng mga salita

- matutong magpalaki/magpalakas ng boses (projection)

- lagyan ng emosyon ang boses

B. lenggwahe - gumamit ng terminong popular sa mga tagapakinig- pumili ng mga salitang angkop, naglalarawan, buhay, aktibo at militante.- gumamit ng mga lenggwaheng makaka-”identify” ang mga tagapakinig

C. Kilos – Katawan - - Laging humarap sa mga tagapakinig at iwasang tumayo sa iisang lugar lamang

- - iwasan ang mgakilos na makalilito sa atensyon ng mga tagapakinig

- ikalat ang tingin sa mga tagapakinig habang nagsasalita. Upang maiwasang magambala o mataranta, tingnan ang ulo o buhok ng mga tagapakinig subalit sikaping matutunan ang eye-to-eye contact sa tagapakinig na may gamit din para sa immediate feedback

2. MGA GAMIT SA TALUMPATIKaraniwan ng gumagamit ng

sound system (mikropono, megaphone, at iba pa) sa pagtatalumpati. Mainam din kung bibigyan ng atensyon ang paghawak sa mikropono sa paraang relaks at di nagiging sagabal sa epektibong pagsasalita at paghahatid ng mensahe. Sa ilang pagkakataon, gumagamit din ng mga “props” o mga tulong-biswal sa pagtatalumpati.

May mga tagapasalita di na gumagamit ng mga kagamitan tulad ng overhead projector oaudio-visual presentations. Gayunman, kadalasan ay epektibo lamang ang mga ito sa mga nakasarang (enclose) lugar-tipanan.

D. PAGHAHANDA NG TALUMPATI

Prepared by: Luis S. Bardon

Ano ang sasabihin? Pagpili ng paksa

Bakit magsasalita? Pagtatakda kung ano ang pangkalahatan at partikular na layunin.

Para kanino? Ano ang katangian ng mga tagapakinig?

Saang lugar? Ano ang aksyon o pagkakataon?

Kailan? Gabi ba o araw? Sa simula ba o sa katapusan ng programa?

Pagsisiyasat at pananaliksikPagpili ng mga ideyaDaloy ng mga ideya

HAKBANG SA PAGAWA NG TALUMPATI

• Para Kanino?• Bakit?

1. Layunin

4.Pagtitipon ng impormasyon

7. Estilo ng Pananalita

(Klaro – maiksi - may

ugnayan)

Pambungad

(Maririnig)

Katawan(Interesa

nte)

Kongklusyon

(Malalaman)

Kongklusyon(Batay sa reaksyon ng

tagapakinig)

E. PRAKTIKUM

Prepared by: Luis S. Bardon

1. Paghahandaa.Magkaisa sa layunin at tema ng praktikum

- Saan (Setting)

- Sino (Audience)

- Ano (Issue/Paksa

- Bakit (Layunin)

b. Isulat ang mga mungkahing paksa o tema at papiliin ang mga kalahok ng kanilang paksa. Papaghandain.

c. Hikayating magsulat ng kanilang pinayamang balangkas.

2.Aktwal na Pagsasalita

Kailangang pairalin ang RESPETO sa nagsasalita.Ang mga kalahok ay may tungkuling makinig (bilang audience) at kritiko (bilang kapwa kalahok sa pagsasanay.

GOOD LUCK!

Prepared by: Luis S. Bardon