Tam rekabet

PİYASA TÜRLERİTAM

REKABET

MUTLAK

MONOPOL

MONOPOLLÜ REKABET Oligopol Duopol Monopol

Tam Rekabet Piyasası

• ATOMİSİTE çok sayıda alıcı ve satıcı– hiç kimse tek başına fiyatı değiştiremez

• FİYAT ALICISI firmalar fiyatı veri alırlar– dolayısyla karşılaştıkları talep eğrisi yataydır

• HOMOJENLİK mallar homojendir• TAM BİLGİ alıcılar ve tüketiciler mükemmel bilgiye

sahiptir• MOBİLİTE firmaların piyasaya giriş ve çıkışı

serbest, kolay.

Özellikleri

ÜRETİM MALİYETLER GELİR VE KAR

Q P TR MR AR FC AFC TC ATC VC AVC MC KAR

0 5 0 5 15 15 15 - 0 0 0 -15,00

1 5 5 5 5 15 15,00 20 20 5 5 5 -15,00

2 5 10 5 5 15 7,50 24 12 8,5 4,3 4 -13,50

3 5 15 5 5 15 5,00 27 8,8 12 3,8 3 -11,50

4 5 20 5 5 15 3,75 29 7,3 14 3,5 3 -9,00

5 5 25 5 5 15 3,00 31 6,2 16 3,2 2 -6,00

6 5 30 5 5 15 2,50 33 5,4 18 2,9 2 -2,50

7 5 35 5 5 15 2,14 34 4,8 19 2,7 1 1,25

8 5 40 5 5 15 1,88 35 4,4 20 2,5 2 4,75

9 5 45 5 5 15 1,67 37 4,1 22 2,5 2 7,75

10 5 50 5 5 15 1,50 40 4 25 2,5 3 10,00

11 5 55 5 5 15 1,36 43 3,9 28 2,6 3 11,75

12 5 60 5 5 15 1,25 48 4 33 2,8 5 11,75

13 5 65 5 5 15 1,15 55 4,2 40 3 6 10,50

14 5 70 5 5 15 1,07 64 4,6 49 3,5 10 6,00

Arz

Talep

1,000 3,000

Fiyat$10

8

6

4

2

0Q

Piyasa Firma

Firmanın bireysel talep doğrusu

Toplam arz-talep ve firma talebi

10 20 30

Fiyat$10

8

6

4

2

0Q

C

AP = D = MR

C, R

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Miktar

60

50

40

30

20

10

0

B

MC

Marjinal maliyet, marjinal gelir, talep, miktar ve fiyat

0123456789

10

28.0020.0016.0014.0012.0017.0022.0030.0040.0054.0068.00

Fiyat = MR Miktar Marjinal maliyet

35.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.0035.00

MR=MC

P Q TR MR AR P Q TR MR AR

2 1 2 2 2 8 0 - - -

2 2 4 2 2 7 1 7 7 7

2 3 6 2 2 6 2 12 5 6

2 4 8 2 2 5 3 15 3 5

2 5 10 2 2 4 4 16 1 4

2 6 12 2 2 3 5 15 -1 3

2 7 14 2 2 2 6 12 -3 2

2 8 16 2 2 1 7 7 -5 1

TAM REKABET MONOPOLTR=P.Q↑

TC=FC+VC

TR=P ↑ .Q↓

P=MR=AR P=AR>MR

P sabit ↓P↑ ↓Q↑

MRP=MR.MP

VMP=P.MP

VMP=MRP

VMP>MRP

VMP=Marjinal Ürünün Değeri

MRP=Marjinal Ürün Hasıla

↓Q↑

TR↑

TC↓

Kar (π)↑

TR↑

TC↓

Kar (π)↑

Q

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

FC

10

10

10

10

10

10

10

10

10

10

10

10

VC

0

5

8

10

11

13

16

20

25

31

38

46

TC

10

15

18

20

21

23

26

30

35

41

48

56

TC=FC+VC

MC

-

5

3

2

1

2

3

4

5

6

7

8

Q

TCMC

∆∆=

AFC

0

10

5

3,3

2,5

2

1,7

1,4

1,3

1,1

1

0,9

AVC

0

5

4

3,3

2,8

2,6

2,7

2,9

3,1

3,4

3,8

4,2

ATC

0

15

9

6,7

5,3

4,6

4,3

4,3

4,4

4,6

4,8

5,1

P

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

TR

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

TR=P x Q

MR

0

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

Q

TRMR

∆∆=

KAR

-10

-10

-8

-5

-1

2

4

5

5

4

2

-1

π=TR - TC

Kar Max.

0

10

20

30

40

50

60

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

FC VC

TC

0

2

4

6

8

10

12

14

16

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

MC AFC

AVC ATC

TAM REKABETTE TOPLAM GELİR DOĞRUSU

05

1015

2025

3035

4045

5055

0

10

20

30

40

50

60

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

TR

0

10

20

30

40

50

60

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

TC TR

TAM REKABETTE TOPLAM GELİR DOĞRUSU VE

TOPLAM MALİYET EĞRİSİ

TR>TC kar Maksim

um

MR=MC

KISA DÖNEM DENGE

MR=MC

KAR MAKSİMUM

TR

ve

TC

TOPLAM GELİR, TOPLAM MALİYETE GÖRE FİRMA DENGESİ

Q

TR

TC

FC

2 5

a

b

0

60

4

40

10

MR=MC

Zarar

Kar

Zarar

P=

Q=

AR=

MR=

AC=

AVC=

AFC=

15

415

15

10

7.5

2.5

TR=

TFC=

TVC=

TC=

Kar-zarar=

60

10

30

40

20

Tam Rekabette firmanın

Normalüstü karı=20

a ve b noktası

Başabaş noktasıdır.

TR TC

Q

TR

TC

FC

2 5

a

b

0

60

4

40

10

MR=MC

Zarar

Kar

Zarar

Kar Zarar

Q

2

0

4 5 Kar-zarar eğrisi

20

-10

TR

ve

TC

TAM REKABETTETOPLAM GELİR, TOPLAM MALİYETE GÖRE FİRMA DENGESİ

Q

TR

TC

FC

a

0 4

40

10

MR=MC

Zarar

Zarar

P=

Q=

AR=

MR=

AC=

AVC=

AFC=

10

410

10

10

7.5

2.5

TR=

TFC=

TVC=

TC=

Kar-zarar=

40

10

30

40

0

Normalüstü karı=0

Normal kar>0

C v

e R

(00

)TAM REKABETTE FİRMA DENGESİ (TR, TC)

Q (00)

TR

TC

FC

a

0 2

30

10MR=MC

Zarar

Zarar

P=

Q=

AR=

MR=

AC=

AVC=

AFC=

10

210

10

15

10

5

TR=

TFC=

TVC=

TC=

Kar-zarar=

20

10

20

30

-10

Normalüstü karı=0

Normal zarar=-10

b20

Q=0 ise zarar=-10

Q=2 ise zarar=-10

Firma faaliyete devam konusunda KARARSIZ

bölgededir.

Kar=TVC

Kapanma noktası (Kararsız Nokta)

Copyright © 2006 South-Western/Thomson Learning. All rights reserved.

0 Q

P, C

P1 P1

P2 P2

P3 P3

AVC AC MC

B A

Tam rekabet altında arz eğrisi

– her fiyat seviyesinde firmanın ne kadar üreteceğini gösterir.

P1

TL

Çıktı

SAVC

SMC

Q1

SATC

P3

A

C

Q3

• SAVC’nin üstünde kalan SMC eğrisinin firmanın KISA-DÖNEM ARZ EĞRİSİNİ temsil eder

KPSS 20038. Tam rekabet koşullarında çalışan bir firmanın kısa dönem arz eğrisi aşağıdakilerden hangisidir?A) Ortalama toplam maliyet eğrisinin yükselen kısmıB) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama toplam maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmıC) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama sabit maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmı D) Ortalama değişken maliyet eğrisinin yükselen kısmı E) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama değişken maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmı

E) Marjinal maliyet eğrisinin ortalama değişken maliyet eğrisinin üzerinde kalan kısmı

KİK 200688. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firma için talep eğrisinin eğimi ve esnekliği kaçtır?

Eğim EsneklikA) -1 0B) 0 ∞C) ∞ ∞D) ∞ 0E) 0 0

Eğim EsneklikB) 0 ∞

(a) Ekonomik kar (b) Normal kar (c) Zarar

ORTALAMA GELİR-ORTALAMA MALİYETE GÖRE FİRMA DENGESİ

Q Q Q

Fiyat65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10

5 0

65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10

5 01 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12

d

MC

a P = MR

b ATCAVC

e

Kar

c

MC

ATC

AVC

MC

ATC

AVC

Zarar

65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 910 12

P = MRP = MR

Fiyat Fiyat

TAM REKABET PİYASASIAŞIRI ZARAR

C, R

Miktar

P = MR = AR

MCAC

10

AVC8

5

TFC

TR<TC

6

TVC

ToplamZarar

P=

Q=

AR=

MR=

AC=

AVC=

AFC=

5

105

5

8

6

2

TR=

TFC=

TVC=

TC=

Kar-zarar=

50

20

60

80

-30

Aşırı zarar

Q=10 ise zarar=-30

Q=0 ise zarar=TFC=20

Firma faaliyetini durdurur

AR=ACAR=ACToplam Kar=0Toplam Kar=0

AR = MR

MC50

40

30

20

10

0 10 20 30 40 50 60

Q

PCR

a

AC

C

R

P

Q

P=D=MR=AR

MC

Q=10

6

ATC

TFC

4

MR=MC

AVC

TFC

TVC TC=TR

TR=60

TC= 60

Kar=0

AR=6

AC= 6

Ortalama

Kar= 0

AFC= 2

AVC=4

Ekonomik rant=0

Normal kar>0A

rz E

ğris

i

TAM REKABETTE NORMAL KAR

C

R

P

Q

P=D=MR=AR

MC

Q=10

P=6

ATC

Normalüstü karP=4

TR= 60

TC= 40

Kar=20

AR=6

AC= 4

Ortalama

Kar= 2

MR=MC

P>ATC ise kısa dönemde NORMAL ÜSTÜ (AŞIRI) kar

TR>TC ise kısa dönemde NORMAL ÜSTÜ (AŞIRI) kar

P=ATC ise kısa dönemde NORMAL kar

TR=TC ise kısa dönemde NORMAL kar

P<ATC ise kısa dönemde ZARAR

TR<TC ise kısa dönemde ZARAR

P=AVC ise kısa dönemde ÜRETİP-ÜRETMEDE KARARSIZ

KAPANMA NOKTASI

P<AVC ise kısa dönemde ZARAR Firma Geçici olarak kapanır

SAYIŞTAY-2007

Marjinal hasılat (gelir) eğrisi firmaya ait aşağıdaki fonksiyonların

hangisinden türetmek mümkündür?

A) Arz

B) Talep

C) Üretim

D) Marjinal maliyet

E) Ortalama değişken maliyet

TR=P.QB) Talep

İDARİ YARGI 2001

Tam rekabetçi firmanın marjinal geliri nasıldır?A) Ürettiği malın fiyatına eşittirB) Ürettiği malın fiyatından düşüktürC) Ürettiği malın fiyatından fazladırD) Malın talep esnekliği birden büyükse o malın fiyatından fazladırE) Malın talep esnekliği birden büyükse o malın fiyatından düşüktür

A) Ürettiği malın fiyatına eşittir P=MR

Qd=10-P (Talep denklemi)

P=10-Q (Ters talep denklemi)

TR=Q(10-Q)=10Q-Q2

MR=10-2Q

O

PC

(b) Firma

Q (bin)

O

(a) Piyasa

P

Q (milyon)

S

D

Pe

MC

ARD = AR

= MR

Qe

AC

AC

TAM REKABETTE KISA DÖNEMDE PİYASA (ENDÜSTRİ) VE FİRMA DENGESİ

Qe

P1

D1 = AR1

= MR1

AR1

O O

(a) Piyasa

P PC

Q (milyon)

S

D

(b) Firma

MC AC

AC

Q (bin)

Tam Rekabette Kısa Dönemde Zarar Eden Firma

D2

Tam Rekabette Aşırı Zarar ve Üretimi Durdurma

O O

(a) Piyasa

P P

P2

Q (milyon)

S

(b) Firma

AR2

D2 = AR2

= MR2

MC AC

AVC

Q (bin)

Tam Rekabet Piyasası• Kısa Dönemde

– Firmanın Kısa Dönem Arz Eğrisi Aynı Zamanda MC eğrisi ile özdeştir

• Piyasanın Kısa Dönem Arz Eğrisi

– Firmaların Arz Eğrilerinin Yatay Toplamıdır

• Uzun dönemde piyasaya giriş devam eder ve normal üstü kar ortadan kalkar

• uzun dönem dengede sadece normal kar vardır.• Firma dengesi

LRAC=AC=MC=MR=AR eşitliği sağlanır.

O O

P RCP

Q (milyon)

S1

D

LRAC

PL

P1

q2

Se

AR1 D1

ARL DL

Q (bin)

Tam Rekabette Uzun Dönem DengesiYeni firma girişi Normal üstü kar

Aşırı kar normal Kara düşer

(a) Piyasa (b) Firma

Piyas

aG

eniş

liyor

q1 q2

Piyasa genişledikçe artan rekabet P, AR, MR azalır ortalama maliyeti düşük firmalar piyasada kalmaya devam eder.

KPSS 2009

Bir endüstride iktisadi karın varlığını aşağıdakilerden hangisi gösterir?A) Tüketici talebini daha fazla karşılamak için endüstrinin genişlemesi gerektiğiB) Ürün fiyatını artırarak endüstrinin daha fazla kar edebileceğiniC) Endüstrinin üretken kapasite fazlalığına sahip olduğunuD) Endüstrinin tüketicinin arzuladığı büyüklükte olduğunuE) Endüstrinin optimum büyüklükte üretimi gerçekleştirdiğini

A) Tüketici talebini daha fazla karşılamak için endüstrinin genişlemesi gerektiği

KPSS-200214. Rekabetçi bir endüstride önemli ölçüde iktisadi kâr gerçekleştiriliyorsa,aşağıdakilerden hangisi meydana gelir?A) Üretim ve ürün fiyatı düşer, iktisadi kâr yok olma eğilimine girer,B) Üretim düşer, ürün fiyatı yükselir ve iktisadi kâr yok olma eğilimine girer,C) Üretim artar, ürün fiyatı düşer ve iktisadi kâr yok olma eğilimine girer.D) Üretim ve ürün fiyatı artar, iktisadi kâr yok olma eğilimine girer.E) Üretim artar, ürün fîyata düşer ve iktisadi kâr yükselme eğilimine girer.

C) Üretim artar, ürün fiyatı düşer ve iktisadi kâr yok olma eğilimine girer.

CRP

Q O

SAC

SMC

LRAC

AR = MR

D=

LRAC = SAC = SMC = MR = AR

TAM REKABETTE UZUN DÖNEMDE DENGE

LMC

KPSS 200310. Tam rekabetçi bir firmanın faaliyet karının sıfır olması durumunda aşağıdakilerden hangisi ortaya çıkar?A) Toplam Hasılat=Toplam MaliyetB) Toplam Hasılat>Toplam Değişken MaliyetC) Toplam Hasılat=Toplam Değişken MaliyetD) Toplam Hasılat<Toplam Değişken MaliyetE) Toplam Hasılat-Toplam Sabit Maliyet>Toplam Değişken maliyet

A) Toplam Hasılat=Toplam Maliyet

KPSS 200510. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren ve kısa dönemde pozitif ekonomik kar elde eden bir firma ortalama toplam maliyet eğrisinin hangi bölgesinde üretim yapmaktadır?A) Eğrinin üstünde kalan alandaB) Eğrinin altında kalan alandaC) Eğrinin pozitif eğime sahip olduğu kısımdaD) Eğrinin negatif eğime sahip olduğu kısımdaE) Eğrinin minimum kısmında

C) Eğrinin pozitif eğime sahip olduğu kısımda

KAYMAKAMLIK 2009

132. Herhangi bir piyasadaki talep fazlasını ortadankaldırmak ve piyasanın etkinliğini bozmamak içinhükûmet hangi politikayı uygulamalıdır?A) Söz konusu mal için miktar tayınlamasına giderek fiyatı yükseltmelidir.B) Tüketimden alınan vergileri azaltarak fiyatların düşmesini sağlamalıdır.C) Firmalardan alınan vergileri azaltarak arzın artmasını sağlamalıdır.D) Fiyat kontrollerini benimseyerek fiyatı düşürmelidir.E) Piyasada ortaya çıkan fiyat artışı talep fazlasınıortadan kaldıracağından herhangi bir şey yapmaya gerek yoktur.

E) Piyasada ortaya çıkan fiyat artışı talep fazlasınıortadan kaldıracağından herhangi bir şey yapmaya gerek yoktur.

KAYMAKAMLIK 2009135. Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet ve tekelcirekabet modellerinin her ikisi için de doğrudur?A) Firmalar farklılaştırılmış bir ürünü üretirler.B) Firmalar negatif eğimli bir talep eğrisine sahiptirler.C) Firmalar homojen bir ürünü üretirler.D) Uzun dönemde piyasaya giriş ve piyasadan çıkış serbestisi vardır.E) Piyasaya giriş ve piyasadan çıkış önündeki engeller firmaların uzun dönemde dahi pozitif kârlar elde etmelerini sağlar.

D) Uzun dönemde piyasaya giriş ve piyasadan çıkış serbestisi vardır.

134. Hem ürün hem de emek piyasasında fiyat alıcıkonumunda olan bir firmayla ilgili aşağıdaki ifadelerdenhangisi doğrudur?A) Kısa dönemde iktisadi kârı sıfırdır.B) Emeğin marjinal verimliliği sıfır olana kadar iş gücü talebinde bulunur.C) Emeğin marjinal verimliliği ürün fiyatına eşit olana kadar iş gücü talebinde bulunur.D) Emeğin marjinal ürün hasılatı ürün fiyatına eşit olana kadar iş gücü talebinde bulunur.E) Emeğin marjinal ürün hasılatı nominal ücrete eşit olana kadar iş gücü talebinde bulunur.

E) MRP=w

MRP=w. MP

SAYIŞTAY-2008120. Firmanın kâr maksimizasyonunu sağladığı noktada aşağıdakilerden hangisi söz konusudur?A) Toplam maliyet sıfıra eşit olurB) Marjinal maliyet sıfıra eşit olurC) Marjinal hasılat sıfıra eşit olurD) Marjinal hasılat ile marjinal maliyet arasındaki fark sıfıra eşit olurE) Toplam hasılat ile toplam maliyet arasındaki fark sıfıra eşit olur

D) Marjinal hasılat ile marjinal maliyet arasındaki fark sıfıra eşit olur

MALİYE BAKANLIĞI MALİ HİZ. UZM. YRD. -200815. Bir tam rekabet firması marjinal maliyetin azalmakta olduğu bölgede ve fiyatınmarjinal maliyete eşit olduğu noktada üretim yapıyorsa firma ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?A) Maliyet minimizasyonu gerçekleşmiştirB) Firma üretimini artırırsa kârı azalırC) Firma üretimini azaltırsa kârı artarD) Kâr maksimizasyonu gerçekleşmiştirE) Kâr minimizasyonu gerçekleşmiştir

E) Kâr minimizasyonu gerçekleşmiştir

KPSS 20069. Kısa dönem dengesinde zarar eden tam rekabetçi bir firma nasıl davranır?A) Fiyat ortalama değişken maliyetten küçükse üretimi sürdürür.B) Optimumdan küçük ölçekte bir tesisle çalışıyorsa üretimi sürdürür.C) Toplam zararı toplam sabit maliyetten büyükse üretimi sürdürür.D) Başabaş noktasına kadar üretimi sürdürür.E) Fiyat ortalama değişken maliyete eşit veya ondan büyükse üretimi sürdürür.

E) Fiyat ortalama değişken maliyete eşit veya ondan büyükse üretimi sürdürür.

KPSS 200910. Bir tam rekabet firması, kâr maksimizasyonunu sağlayan üretim düzeyinden daha büyük bir üretim gerçekleştiriyorsa firma ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.B) Marjinal hasılat marjinal maliyetten büyüktür.C) Fiyat marjinal hasılattan büyüktür.D) Marjinal hasılat fiyattan büyüktür.E) Marjinal maliyet negatiftir.

A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.

ZIRAAT BANKASI SINAVI-2008115. Tam rekabet piyasasında marjinal maliyeti 4 TL olan bir firma, fiyat 3 TL iken kısa dönemde kaç birim üretim yapar?A) 0 B) 1 C) 3 D) 4 E) 12

A) 0

SAYIŞTAY-2008119. Bir firma kısa dönemde kapanma noktasında üretim yapıyorsa bu durum ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) Firmanın toplam hasılatı ve sabit maliyetleri sıfırdırB) Firmanın toplam hasılatı ile toplam değişken maliyetleri sıfırdırC) Firma, yalnızca normal kâr elde ederD) Firma, elde ettiği hasılatla yalnızca sabit maliyetlerini karşılayabilirE) Firma, elde ettiği hasılatla yalnızca değişken maliyetlerini karşılayabilir

E) Firma, elde ettiği hasılatla yalnızca değişken maliyetlerini karşılayabilir

KPSS 2007Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firmanın kullandığı girdilerin fiyatlarının artması sonucu marjinal maliyet eğrisi ve üretim miktarı nasıl değişir?

Marjinal Maliyet Üretim MiktarıA) Yukarı kayar Artar B) Yukarı kayar AzalırC) Aşağı kayar ArtarD) Aşağı kayar AzalırE) Aşağı kayar Değişmez

B) Yukarı kayar Azalır

KPSS 2007Rekabetçi bir firmanın toplam maliyet fonksiyonu TC=20+0.2Y2 dir.Piyasa fiyatı P=20 ise firmanın karı kaçtır?A) -20 B) 60 C) 120 D) 240 E)480

MC= 0.4Y MC=MR P=MR MC=P MC=20

20=0.4Y Y=50 TR=P.Q TR=20(50)=1000 TC=20+0.2(50)2=520

Kar=TR-TC=π= 1000-520 =480 E) 480

KPSS-2004

3.Kısa dönem toplam maliyet fonksiyonu

olan bir tam rekabet firmasının normal kâr

sağlamasına neden olacak veri piyasa fiyatı kaçtır?

A) 57 B) 25 C) 6,5 D) 5 E) 0

50Q10QATC

Q50Q10QSTC2

23

+−=+−= 50)5(105AC 2 +−=

QQQSTC 5010 23 +−=

5Q

010Q2dQ

dTC

=

=−= 25PAC

25505025AC

===+−=

SAYIŞTAY-2006122. Tam rekabet piyasasında bulunan bir firma, aşağıdaki durumların hangisinde kısa dönemde üretim faaliyetini durdurma kararı alır?A) Toplam sabit maliyetler çok fazlaysaB) Toplam hasıla sabit maliyetleri karşılamıyorsaC) Toplam hasıla toplam maliyetleri karşılamıyorsaD) Toplam hasıla değişken maliyetleri karşılamıyorsaE) Firma pozitif kâr elde edemiyorsa

D) Toplam hasıla değişken maliyetleri karşılamıyorsa

2007 KAYMAKAMLIK122. Marjinal maliyet eğrisi U şeklinde olan bir firmanın kârını maksimize eden üretim düzeyiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) Her zaman pozitif ekonomik kâr anlamına gelir.B) Her zaman pozitif üretici artığı anlamına gelir.C) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin azaldığı yerdedir.D) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin arttığı yerdedir.E) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin sabit olduğu yerdedir.

D) Marjinal maliyetin marjinal hasılata eşit olduğu ve marjinal maliyetin arttığı yerdedir.

KPSS-20079. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firmanın kullandığı girdilerin fiyatlarının artması sonucu marjinal maliyet eğrisi ve üretim miktarı nasıl değişir?

Marjinal maliyet eğrisi Üretim miktarı A) Yukarı kayar Artar B) Yukarı kayar Azalır C) Aşağı kayar Artar D) Aşağı kayar Azalır E) Aşağı kayar Değişmez

B) Yukarı kayar Azalır

KPSS 200910. Bir tam rekabet firması, kâr maksimizasyonunu sağlayan üretim düzeyindendaha büyük bir üretim gerçekleştiriyorsa firma ile ilgili olarak aşağıdakilerdenhangisi söylenebilir?A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.B) Marjinal hasılat marjinal maliyetten büyüktür.C) Fiyat marjinal hasılattan büyüktür.D) Marjinal hasılat fiyattan büyüktür.E) Marjinal maliyet negatiftir.

A) Marjinal maliyet marjinal hasılattan büyüktür.

SAYIŞTAY-2006121. Rekabetçi bir endüstride firmaların ortalama ve marjinal maliyet eğrilerinin U

şeklinde olduğu varsayıldığında, kısa dönem kâr maksimizasyonunun gerçekleştiği üretim düzeyiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Marjinal maliyet, marjinal hasılata eşittir ve marjinal maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden büyüktür.

B) Marjinal maliyet, marjinal hasılata eşittir ve marjinal maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden küçüktür.

C) Marjinal maliyet, marjinal hasılata eşittir ve marjinal maliyet eğrisi, marjinal hasılat eğrisini üstten keser.

D) Ortalama maliyet, marjinal hasılata eşittir ve ortalama maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden büyüktür.

E) Ortalama maliyet, marjinal hasılata eşittir ve ortalama maliyet eğrisi, marjinal hasılat eğrisini alttan keser.

D) Ortalama maliyet, marjinal hasılata eşittir ve ortalama maliyet eğrisinin eğimi, marjinal hasılat eğrisinin eğiminden büyüktür.

2006 KAYMAKAMLIK121. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir firma kısa dönemde dengedeyse, bu firma için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) Zarar etmiyor demektir.B) Kârı sıfıra eşittir.C) Piyasadaki diğer firmaların müşterilerini kendine çekmesi muhtemeldir.D) Sabit maliyetlerindeki bir artış, kârı üzerinde bir etkide bulunmayacaktır.E) Sabit maliyetlerindeki bir artış, üretimi üzerinde bir etkide bulunmayacaktır.

2006 KAYMAKAMLIK122. Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren ve kâr maksimizasyonunu sağlayan üretim düzeyini gerçekleştiren bir firmanın, üretimini artırması durumunda aşağıdakilerden hangisi ortaya çıkar?A) Toplam hasılat artar, toplam değişken maliyetler daha az artar.B) Toplam hasılat azalır, toplam değişken maliyetler artar.C) Toplam hasılat artar, toplam değişken maliyetler daha çok artar.D) Toplam hasılat azalır, toplam değişken maliyetler daha az azalır.E) Kâr maksimizasyonu sağlanmış olduğundan toplam hasılatta ve toplam değişken maliyetlerde bir değişme olmaz.

E) Sabit maliyetlerindeki bir artış, üretimi üzerinde bir etkide bulunmayacaktır.

C) Toplam hasılat artar, toplam değişken maliyetler daha çok artar

2007 KAYMAKAMLIK121. Tam rekabetçi bir firma için kâr maksimizasyonunun sağlandığı üretim düzeyinde, toplam hasılat (TR) ve toplam maliyet (TC) eğrileriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) TC eğrisi TR eğrisini alttan keser.B) TC eğrisi TR eğrisini yukarıdan keser.C) Aynı eğime sahiptirler.D) Birbirlerine daima teğet olurlar.E) Birbirlerine teğet olamazlar.

2007 KAYMAKAMLIK123. Tam rekabetçi bir firmanın ekonomik kârıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?A) Toplam hasılatından büyüktür.B) Toplam hasılatına eşittir.C) Toplam hasılatından küçüktür.D) Arz eğrisinin esnekliği düşük ise toplam hasılatından küçüktür.E) Arz eğrisinin esnekliği yüksek ise toplam hasılatından büyüktür.

C) Aynı eğime sahiptirler.

C) Toplam hasılatından küçüktür.

TC: Toplam Maliyet Fonksiyonu:

10Q10Q4QTC 23 ++−=

Firmanın kapanma noktasındaki üretim miktarı nedir? (kararsız nokta)

Kapanma noktasında P=AVC

Q10Q4QTVC 23 +−=

Q

Q10Q4QAVC

23 +−=

10Q4QAVC 2 +−=

04Q2dQ

dAVC =−=

2Q =

100TFC =

AVC’nin minimum olduğu nokta

C, P

Q

MC

AVC

P=AVC a

2610)2(42AVC 2 =+−=

6

TC: Toplam Maliyet Fonksiyonu:

36QTC 2 +=

Uzun dönemde bu ürünün fiyatı nedir?

Uzun dönemde P=AC

36QTC 2 +=Q

36QAC

2 +=Q

36QAC += 1Q36QAC −+=

0Q361dQ

dAC 2 =−= −

AC’nin minimum olduğu nokta

0Q

361

2=−=

36Q2 = 6Q =

126

366

Q

36QAC

=+=

+=

C, P

Q

MCATC

P=AVC a

2

6P=MR=AR=AC

Uzun dönemde P=AC

Normal kar ile çalışan firma

Tam rekabet piyasasında firmanın toplam maliyet eğrisi TC=Q2+36 ise uzun dönem piyasa fiyatı nedir?A) 35 B) 8 C) 16 D) 12 E) 0

B) P=12

MC=MR=AR=AC=P Uzun dönemde sadece normal kar var

AC=Q+36/Q

MC=2Q

AC nerede minimum MC=AC Q+36/Q=2Q

Q

36Q

dQ

dAC += 1Q36Q −+= 2Q361 −−=

0Q

361

2=−=

2Q

361 = 36Q2 = Q=6 AC=6+36/6=12

AC=P P=12

FİRMA SAYISININ ARTMASI

(1,600 firma)

S1

S1

80 72

2.25

Q

Fiy

at

3.00

50

(1,000 firma)

S0

S0

F

D

D

A

E

ARTAN FİRMA SAYISIFİRMA VE ENDÜSTRİ DENGESİ

Copyright © 2006 South-Western/Thomson Learning. All rights reserved.

S1

(1,600 firma) S1

D1

Endüstri

Q

D

D S0

(1,000 firma) S0

72 50

A

E

Fiy

at

Q45 40 50

D0

AC

Firma

MC

2.25 2.25

3.00

P,

C

3.00 e

a

b

Uzun Dönemde Firma ve Endüstri Dengesi

Copyright © 2006 South-Western/Thomson Learning. All rights reserved.

D

D

Fiy

at

1.87

Q 83

AC

EndüstriFirmaMC P

, C

1.87

(Q40

(2,075 firma)

S2

S2

D2 m M

KİK-20097. Tam rekabetin Pareto etkin noktada olduğunungöstergesi aşağıdakilerden hangisidir?A) Üretici ve tüketici artıklarının eşit büyüklükte olmasıB) Her zaman için üretici artığının maksimum, tüketici artığının sıfır olmasıC) Her zaman için tüketici artığının maksimum, üretici artığının sıfır olmasıD) Üretimi artırarak bir kişinin durumunu iyileştirmenin, ancak başka bir kişinin durumunu kötüleştirerek mümkün olmasıE) Üretimi artırarak bir kişinin durumunu iyileştirmenin, başka bir kişinin durumunu da iyileştirerek sağlanabilecek olması

D) Üretimi artırarak bir kişinin durumunu iyileştirmenin, ancak başka bir kişinin durumunu kötüleştirerek mümkün olması

KPSS 201012. Rekabetçi bir piyasada 20 özdeş firma yer almaktadır. Her bir firmanın arz eğrisi q = 2P olarak verilmektedir. Piyasa talep eğrisi Q = 200 - 2P fonksiyonu ile temsil edilmektedir. Piyasada faaliyet gösteren temsili bir firma için artık talep aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A) 200 - 2P B) 200 - 38PC) 200 - 40P D) 10 - 0,1PE) 180 - 1,8P

KAYMAKAMLIK 2010

135. Bir malın piyasa fiyatının iki katına çıkması durumunda, rekabetçi bir

firma ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Firma uzun dönemde ekonomik kâr elde eder.

B) Kârı maksimize eden üretim düzeyi iki katına çıkar.

C) Kârı maksimize eden yeni üretim düzeyinde fiyat marjinal maliyetten

daha çok yükselir.

D) Kârı maksimize eden yeni üretim düzeyinde fiyat marjinal hasılattan daha

çok yükselir.

E) Marjinal hasılat iki katına çıkar.

C) Kârı maksimize eden yeni üretim düzeyinde fiyat marjinal

maliyetten daha çok yükselir.

KAYMAKAMLIK-2011 (s.134) Tam rekabet piyasasında faaliyet gösteren bir

firmanın toplam maliyet fonksiyonu TC = 10 + 0,1Q2 şeklindedir ve ürün fiyatı

10’dur.

Bu durumda firmanın maksimum kârı kaçtır?

A) 10 B) 50 C) 240 D) 250 E) 260

MCMR =Kar Maksimizasyon Kuralı

21010 Q,TC += Q,Q

TCMC 20=

∂∂=

MRP =Tam Rekabette P=AR=MR MRMC = 1020 =Q, 5020

10 ==,

Q

PxQTR = 5005010 == xTR 2501010 )(,TC += 26025010 =+=TC

240260500 =−=−=π TCTR)(Kar C) 240

MERKEZ BANKASI UZMAN YRD. 2006

Rekabetçi bir piyasada toplam maliyet fonksiyonu ve talep fonksiyonu olarak veriliyor

a) Endüstri arz eğrisinin denklemi nedir ?

b) Piyasa denge fiyatı, miktarı nedir? Piyasadaki firma sayısı kaçtır ?

QQQC 84 23 +−= PQd 1002000 −=

842 +−= QQAC 883 2 +−= QQMC

Tam rekabette arz doğrusunun ortalama değişir maliyetlerin üzerinde kalan kısmı aynı zamanda marjinal maliyet doğrusudur

Tam rekabette piyasa denge fiyatı marjinal gelire eşittir MR=MC=P=AR

dQ,P 01020 −=

ACMCP == 042 =−= QdQ

dAC

Tam rekabette piyasasında uzun dönemde normal kar vardır ve firma ortalama maliyetin minimum olduğu yerde faaliyette bulunur.

2=Q MC=3(4)-8(2)+8=12-16-8=4 P=4

160041002000 =−= )(Qd P=4 ve 1 firmanın üretimi Q=2 ise

Firma sayısı=1600/2=800