Seminarski rad 2012-2013.ppt

11Prof. dr Rade TanjgaProf. dr Rade Tanjga

SEMINARSKI RADSEMINARSKI RAD

Prof. dr Rade TanjgaProf. dr Rade Tanjga

Banja Luka, Banja Luka, april april 20120133..

METODOLOGIJA ISTRAŽIVANJA BEZBJEDNOSNIH POJAVA

REPUBLIKA SRPSKA - BIHUNIVERZITET SINERGIJA

FAKULTET ZA BEZBJEDNOST I ZAŠTITUBANJA LUKA

Analiza i definicija naziva, problema i cilja Analiza i definicija naziva, problema i cilja istraživanjaistraživanja

Definicija hipoteza istraživanjaDefinicija hipoteza istraživanja Način istraživanja (metode, uzorak, plan)Način istraživanja (metode, uzorak, plan) Instrumenti istraživanja (upitnik, anketa)Instrumenti istraživanja (upitnik, anketa) Način obrade: Word, Power PointNačin obrade: Word, Power Point Način predaje: Štampana forma + CD, Način predaje: Štampana forma + CD, Rok: 06.Rok: 06.006.2016.20133..

ANALIZA I DEFINICIJA NAZIVA, ANALIZA I DEFINICIJA NAZIVA, PROBLEMA, PREDMETA I CILJA PROBLEMA, PREDMETA I CILJA

ISTRAŽIVANJAISTRAŽIVANJA

Karakteristike naslova (naziva, teme):Karakteristike naslova (naziva, teme):– Odražava suštinu NI,Odražava suštinu NI,

– Kratkoća (5-12 riječi),Kratkoća (5-12 riječi),

– Jasan,Jasan,

– Privlačan,Privlačan,

– Informativan.Informativan.

Pitanja Pitanja za analizu i definiciju naziva za analizu i definiciju naziva projekta istraživanja (principi):projekta istraživanja (principi):

1.1. Tema (naslov) ne smije biti suviše Tema (naslov) ne smije biti suviše apstraktna,apstraktna,

2.2. Ne treba birati temu koja je često Ne treba birati temu koja je često obrađivana osim ako ne daje novi pogled obrađivana osim ako ne daje novi pogled na problem,na problem,

3.3. Pogodna tema: vlastito poznavanje Pogodna tema: vlastito poznavanje problema i vlastito istraživanje i iskustvo, problema i vlastito istraživanje i iskustvo, korišćenje literature,korišćenje literature,

4.4. Raspoloživo vrijeme,Raspoloživo vrijeme,

5.5. Raspoloživost finansijskih sredstava,Raspoloživost finansijskih sredstava,

6.6. Širina teme (preuska, preširoka)Širina teme (preuska, preširoka)

7.7. Savjeti naučnih radnika (istaknutih Savjeti naučnih radnika (istaknutih stručnjaka, mentora),stručnjaka, mentora),

8.8. Aktuelnost (saglasnost): spoznaja, Aktuelnost (saglasnost): spoznaja, teorija, praksa, tehničko-tehnološka teorija, praksa, tehničko-tehnološka dostignuća u naučnoj oblasti.dostignuća u naučnoj oblasti.

Rezultat analize naslova mora odgovoriti Rezultat analize naslova mora odgovoriti na tri pitanja:na tri pitanja:

1.1.Šta je sadržaj teme?Šta je sadržaj teme?

2.2.Na što je dat naglasak (težište) teme?Na što je dat naglasak (težište) teme?

3.3.Kojoj vrsti naučnog djela pripada:Kojoj vrsti naučnog djela pripada:1.1. Diplomski rad,Diplomski rad,

2.2. Naučni/stručni članak,Naučni/stručni članak,

3.3. Naučna/stručna studija (projekat).Naučna/stručna studija (projekat).

Definicija problema istraživanja:Definicija problema istraživanja:– Problem istraživanja je zasnovan na Problem istraživanja je zasnovan na

znatiželji istraživača,znatiželji istraživača,

– Problem istraživanja nastaje kada o nečemu Problem istraživanja nastaje kada o nečemu nema dovoljno znanja; ako se znatiželja nema dovoljno znanja; ako se znatiželja može zadovoljiti (riješiti) učenjem to nije može zadovoljiti (riješiti) učenjem to nije problem istraživanja,problem istraživanja,

Definicija problema istraživanja Definicija problema istraživanja (kriterijumi):(kriterijumi):

1.1. Naučni problem mora predstavljati novost,Naučni problem mora predstavljati novost,

2.2. Važnost i primjenjivost rezultata u praksi,Važnost i primjenjivost rezultata u praksi,

3.3. Radoznalost i interesi (opšti, pojedinačni),Radoznalost i interesi (opšti, pojedinačni),

4.4. Stručnost istraživača,Stručnost istraživača,

5.5. Oprema i uslovi rada,Oprema i uslovi rada,

6.6. Pokroviteljstvo i saradnja centara Pokroviteljstvo i saradnja centara odlučivanja,odlučivanja,

7.7. Troškovi istraživanja,Troškovi istraživanja,

8.8. Rizik, opasnost i poteškoće,Rizik, opasnost i poteškoće,

9.9. Raspoloživo vrijeme,Raspoloživo vrijeme,

10.10. Aktuelnost rezultata istraživanja,Aktuelnost rezultata istraživanja,

11.11. Mogućnost rješenja određenog problema Mogućnost rješenja određenog problema pomoću istraživanja,pomoću istraživanja,

Definicija predmeta istraživanja:Definicija predmeta istraživanja:

Predmet istraživanja mogu biti:Predmet istraživanja mogu biti:1.1. Stvari,Stvari,

2.2. Pojave,Pojave,

3.3. Odnosi,Odnosi,

4.4. Priroda,Priroda,

5.5. Društvo,Društvo,

6.6. Mišljenje,Mišljenje,

7.7. Stavovi,Stavovi,

8.8. Ponašanje,Ponašanje,

9.9. Interesi, ...Interesi, ...

Definicija predmeta istraživanja:Definicija predmeta istraživanja:– Preliminarno određenje predmeta Preliminarno određenje predmeta

istraživanja,istraživanja,

– Teorijsko određenje predmeta istraživanja,Teorijsko određenje predmeta istraživanja,

– Operacionalno određenje predmeta Operacionalno određenje predmeta istraživanja,istraživanja,

– Prostorno, vremensko i disciplinarno Prostorno, vremensko i disciplinarno određenje predmeta istraživanja.određenje predmeta istraživanja.

Preliminarno određenje predmeta Preliminarno određenje predmeta istraživanja – principi:istraživanja – principi:

– Preciznost,Preciznost,

– Realnost,Realnost,

– Ograničenja.Ograničenja.

Teorijsko određenje predmeta istraživanja Teorijsko određenje predmeta istraživanja (dvije cjeline):(dvije cjeline):

– Prva cjelina: više nivoa saznanja,Prva cjelina: više nivoa saznanja,ProvjeProvjererena naučna saznanja,na naučna saznanja,Saznanja koja nisu do kraja provjerenaSaznanja koja nisu do kraja provjerenaIskustvena saznanjaIskustvena saznanjaNe postoje saznanja.Ne postoje saznanja.

– Druga cjelina: pojmovno-kategorijalni Druga cjelina: pojmovno-kategorijalni aparat: definisanje i analiza pojmova koji će aparat: definisanje i analiza pojmova koji će se koristiti.se koristiti.

Operacionalno određenje predmeta Operacionalno određenje predmeta istraživanja:istraživanja:Taksativno nabrajanje sistematizovanih Taksativno nabrajanje sistematizovanih sadržaja koji su prethodno zahvaćeni i sadržaja koji su prethodno zahvaćeni i definisani u teorijskom određenju definisani u teorijskom određenju predmeta istraživanja,predmeta istraživanja,Operacionalno određenje treba povezati Operacionalno određenje treba povezati sa hipotezama (opšta, posebne, sa hipotezama (opšta, posebne, pojedinačne) i treba ga sistematizovati na pojedinačne) i treba ga sistematizovati na taj način.taj način.

Prostorno, vremensko i disciplinarno Prostorno, vremensko i disciplinarno određenje predmeta istraživanja:određenje predmeta istraživanja:

1.1.Prostorno određenje predmeta Prostorno određenje predmeta istraživanja,istraživanja,

2.2.Vremensko određenje predmeta Vremensko određenje predmeta istraživanja,istraživanja,

3.3.Disciplinarno određenje predmeta Disciplinarno određenje predmeta istraživanja.istraživanja.

Definicija cilja istraživanja:Definicija cilja istraživanja:– Povezanost cilja istraživanja sa:Povezanost cilja istraživanja sa:

Naslovom,Naslovom,Problemom,Problemom,Predmetom,Predmetom,Hipotetičkim okvirom,Hipotetičkim okvirom,Metodama istraživanja,Metodama istraživanja,

– Cilj istraživanja kao okvir:Cilj istraživanja kao okvir:Opšti, pojedinačni posebni,Opšti, pojedinačni posebni,Teorijski, praktičniTeorijski, praktičniIstraživački zadaci.Istraživački zadaci.

Pitanja Pitanja zza mentoraa mentora (naslov, problem, (naslov, problem, cilj):cilj):1.1. Pitanja o ideji,Pitanja o ideji,

2.2. Pitanja o naslovuPitanja o naslovu,,

3.3. Pitanja o problemu,Pitanja o problemu,

4.4. Pitanja o predmetu,Pitanja o predmetu,

5.5. Pitanja o cilju/ciljevima.Pitanja o cilju/ciljevima. Moguće je (ima smisla) postaviti 5-15 pitanja.Moguće je (ima smisla) postaviti 5-15 pitanja.

DEFINICIJA HIPOTEZA DEFINICIJA HIPOTEZA ISTRAŽIVANJAISTRAŽIVANJA

HipotezeHipoteze (hipotetički okvir): (hipotetički okvir):

„„...misaone pretpostavke u obliku pojmova ...misaone pretpostavke u obliku pojmova i stavova o mogućim činjenicama budućeg i stavova o mogućim činjenicama budućeg saznanja o još neotkrivenim svojstvima, tj. saznanja o još neotkrivenim svojstvima, tj. o njihovom postojanju, odnosima, uslovima o njihovom postojanju, odnosima, uslovima nastanka, promene ili razvoja“ (Šešić, 272)nastanka, promene ili razvoja“ (Šešić, 272)

HipotezeHipoteze (hipotetički okvir): (hipotetički okvir):

„„...hipoteze su ideje za koje se veruje da ...hipoteze su ideje za koje se veruje da vode rešenju problema istraživanja“ vode rešenju problema istraživanja“ (Miloševič, 142)(Miloševič, 142)

Funkcija hipoteze:Funkcija hipoteze:1.1.Usmjeravanje istraživanja ka rješenju problemaUsmjeravanje istraživanja ka rješenju problema

2.2.Uspostavljanje veza između između predmeta i cilja Uspostavljanje veza između između predmeta i cilja u odnosu na iskustvenu stvarnostu odnosu na iskustvenu stvarnost

3.3.Pomoć kod naučnog objašnjenja, predviđanja i Pomoć kod naučnog objašnjenja, predviđanja i otkrićaotkrića

4.4.Otklanjanje praznina i protivrječnosti u naučnom Otklanjanje praznina i protivrječnosti u naučnom saznanjusaznanju

5.5.Razvijanje novih metoda, tehnika, postupaka i Razvijanje novih metoda, tehnika, postupaka i instrumenatainstrumenata

Karakteristike hipoteze:Karakteristike hipoteze:1.1.Logičko i teorijsko predstavljanje osnovne Logičko i teorijsko predstavljanje osnovne pretpostavkepretpostavke

2.2.Istovremena konkretnost i opštostIstovremena konkretnost i opštost

3.3.Pojmovna i jezička preciznostPojmovna i jezička preciznost

4.4.Oslanjanje na empirijske podatke i/ili činjeniceOslanjanje na empirijske podatke i/ili činjenice

5.5.Da je teorijski (i praktično) provjerljiva +Da je teorijski (i praktično) provjerljiva +Da je stav hipoteze naučno zasnovan i značajanDa je stav hipoteze naučno zasnovan i značajanDa je logički neprotivrječan - ??Da je logički neprotivrječan - ??

Povezivanje hipoteza sa problemom, Povezivanje hipoteza sa problemom, predmetom i ciljem istraživanja,predmetom i ciljem istraživanja,

Izvori hipotezaIzvori hipoteza Sadržaj i vrste hipotezaSadržaj i vrste hipoteza Struktura hipotezeStruktura hipoteze Izvođenje hipotezaIzvođenje hipoteza VarijableVarijable IndikatoriIndikatori

Povezanost sa problemom istraživanjaPovezanost sa problemom istraživanjaŠta je problem?Šta je problem?Kako rješavam problem?Kako rješavam problem?

Povezanost sa predmetom istraživanjaPovezanost sa predmetom istraživanjaŠta se istražuje?Šta se istražuje?Šta očekujem?Šta očekujem?

Povezanost sa ciljem (ciljevima) Povezanost sa ciljem (ciljevima) istraživanjaistraživanjaŠta se ostvaruje (postiže) istraživanjem?Šta se ostvaruje (postiže) istraživanjem?Dokazivanje hipoteze – ostvarenje ciljeva!Dokazivanje hipoteze – ostvarenje ciljeva!

Izvori hipotezaIzvori hipotezaZnanjeZnanjeUviđanjeUviđanjeMaštaMaštaLično iskustvoLično iskustvoIskustvene činjeniceIskustvene činjeniceProbna istraživanjaProbna istraživanjaAnalogijeAnalogijeTeorija naukeTeorija nauke

Sadržaj i vrste hipotezaSadržaj i vrste hipotezaDeskriptivneDeskriptivneKlasifikatorske i tipološkeKlasifikatorske i tipološkeEksplanatorneEksplanatornePrognostičkePrognostičke

Deskriptivne hipotezeDeskriptivne hipotezeHipoteze sa tvrdnjom o postojanjuHipoteze sa tvrdnjom o postojanjuHipoteze sa tvrdnjom o učestalostiHipoteze sa tvrdnjom o učestalostiHipoteze sa tvrdnjom o trajanjuHipoteze sa tvrdnjom o trajanjuHipoteze sa tvrdnjom o intenzitetuHipoteze sa tvrdnjom o intenzitetu

Klasifikatorske i tipološke hipotezeKlasifikatorske i tipološke hipoteze Eksplanatorne hipotezeEksplanatorne hipoteze

– Hipoteze o povezanostiHipoteze o povezanosti

– Uzročno posljedične hipoteze Uzročno posljedične hipoteze Prognostičke hipotezePrognostičke hipoteze

– O nastupanju pojaveO nastupanju pojave

– O istini u toj pojaviO istini u toj pojavi

Podjela hipoteza po opštosti IPodjela hipoteza po opštosti I– OpštaOpšta– PosebnePosebne– PojedinačnePojedinačne

Podjela hipoteza po opštosti IIPodjela hipoteza po opštosti II– ZasnivajućaZasnivajuća– RazrađujućaRazrađujuća

Struktura hipotezeStruktura hipotezeStav (tvrdnja)Stav (tvrdnja)VarijablaVarijabla

Varijabla (varijable!) – odnos među Varijabla (varijable!) – odnos među varijablama:varijablama:Nezavisna (nezavisne) Nezavisna (nezavisne) Zavisna (zavisne)Zavisna (zavisne)IntervenišućaIntervenišuća

Varijabla (varijable!) – odnos među Varijabla (varijable!) – odnos među varijablama:varijablama:PrethođenjePrethođenje

Intervenišuća ispred nezavisneIntervenišuća ispred nezavisneIshođenjeIshođenje

Intervenišuća paralelno ispred nezavisne i Intervenišuća paralelno ispred nezavisne i zavisne zavisne Interpretacija Interpretacija

intervenišuća između zavisne i nezavisneintervenišuća između zavisne i nezavisne

Varijabla (varijable!) – odnos među Varijabla (varijable!) – odnos među varijablama:varijablama:KonkomitentnostKonkomitentnost

Više nezavisnih; Intervenišuća paralelno sa Više nezavisnih; Intervenišuća paralelno sa nezavisnomnezavisnomDjelimična kompleksnostDjelimična kompleksnost

Više nezavisnih i intervenišućih u odnosu Više nezavisnih i intervenišućih u odnosu prema zavisnoj prema zavisnoj Potpuna kompleksnostPotpuna kompleksnost

Sve varijable u međusobnim vezamaSve varijable u međusobnim vezama

nnXKXKXKXKY ...332211

Izvođenje hipotezaIzvođenje hipoteza

IndikatoriIndikatoriIndikatori vrednosne činjeniceIndikatori vrednosne činjenice

– Vrednosni sudovi (ocjene)Vrednosni sudovi (ocjene)

– Činjenični sudovi (pojave)Činjenični sudovi (pojave)Indikatori realne činjeniceIndikatori realne činjenice

– SubjektiSubjekti

– Objekti i sredstvaObjekti i sredstva

– Aktivnosti i rezultatiAktivnosti i rezultati

Pitanja za mentora – hipoteze istraživanja:Pitanja za mentora – hipoteze istraživanja:1.1.Kako je hipoteza povezana sa problemom, Kako je hipoteza povezana sa problemom, predmetom i ciljem istraživanja?predmetom i ciljem istraživanja?

2.2.Koji su izvori hipoteza?Koji su izvori hipoteza?

3.3.Koji je sadržaj i koje vrste hipoteza koristiti?Koji je sadržaj i koje vrste hipoteza koristiti?

4.4.KaKakko treba da izgleda struktura hipoteze?o treba da izgleda struktura hipoteze?

5.5.Kako da izvedemo (definišemo) hipotezu?Kako da izvedemo (definišemo) hipotezu?

6.6.Koje su varijable istraživanja?Koje su varijable istraživanja?

7.7.Koji su indikatori istraživanja?Koji su indikatori istraživanja?

Moguće je (ima smisla) postaviti 7-20 Moguće je (ima smisla) postaviti 7-20 pitanjapitanja

IIIIII

NAČIN ISTRAŽIVANJANAČIN ISTRAŽIVANJA

IIIIII

NAČIN ISTRAŽIVANJANAČIN ISTRAŽIVANJA

NaNačinčin, planiranje, instrumenti, planiranje, instrumenti istraživanja: istraživanja:

1.1.NNačin istraživanja:ačin istraživanja:1.1. Izbor metoda istraživanja, Izbor metoda istraživanja,

2.2. Izvori podataka, Izvori podataka,

3.3. Obuhvat pojave istraživanjaObuhvat pojave istraživanja

2.2.Plan istraživanjaPlan istraživanja

3.3.Instrumenti istraživanjaInstrumenti istraživanja

NaNačin istraživanja:čin istraživanja:

1.1.Izbor metoda istraživanja,Izbor metoda istraživanja,– OpOpššti ti naučni metodinaučni metodi

Modelovanje: Definicija; Vrste: Apstraktni, Modelovanje: Definicija; Vrste: Apstraktni, Blok šema (strukturni, funkcionalni, procesni), Blok šema (strukturni, funkcionalni, procesni), Računarski, Model za edukaciju (teorija igara, Računarski, Model za edukaciju (teorija igara, taktičke vježbe), Prototip (funkcionalni model i taktičke vježbe), Prototip (funkcionalni model i proizvodni), Ideal model. proizvodni), Ideal model.

SimulacijeSimulacije

– Statistički metod:Statistički metod: Deskriptivna statistika – slika uzorka,Deskriptivna statistika – slika uzorka, Statistička analizaStatistička analiza

– Statistička analiza u odnosu na demografske Statistička analiza u odnosu na demografske karakteristike uzorkakarakteristike uzorka

– Statistička analiza u odnosu na relevantne Statistička analiza u odnosu na relevantne istraživačke parametre (faktore, grupe)istraživačke parametre (faktore, grupe)

– Utvrđivanje sličnosti, razlika)Utvrđivanje sličnosti, razlika) Infererncijalna statistikaInfererncijalna statistika

– Testiranje hipoteza (implicitne, eksplicitne)Testiranje hipoteza (implicitne, eksplicitne)– Izvođenje statistčih zaključaka,Izvođenje statistčih zaključaka,– Donošenje istraživačkih odluka,Donošenje istraživačkih odluka,– Istraživačko zaključivanje.Istraživačko zaključivanje.

– Aksiomatski metod:Aksiomatski metod: Skup nespornih činjenica (koje su očevidne i ne dokazuju se) Skup nespornih činjenica (koje su očevidne i ne dokazuju se) Utvrđivanje seta polaznih aksioma (činjenica)Utvrđivanje seta polaznih aksioma (činjenica) Analiza ponašanja i izvođenje (razvoj) događaja induktivno-Analiza ponašanja i izvođenje (razvoj) događaja induktivno-

deduktivnom metodom.deduktivnom metodom. Prognoziranje razvoja pojave u budućnostiPrognoziranje razvoja pojave u budućnosti Prognoziranje razvoja pojave (stanja) u drugom uzorkuPrognoziranje razvoja pojave (stanja) u drugom uzorku

– Komparativni metod (metod poređenja):Komparativni metod (metod poređenja): Utvrđivanje istraživačkih pitanja (modela) na osnovu kojih se Utvrđivanje istraživačkih pitanja (modela) na osnovu kojih se

vrši poređenje,vrši poređenje, Odgovori na komparativni upitnik (komparativne tabele).Odgovori na komparativni upitnik (komparativne tabele).

– Empirijski metodiEmpirijski metodiNaučno posmatranje i naučni eksperimentNaučno posmatranje i naučni eksperiment

– Utvrđivanje modela na osnovu kojeg se vrši Utvrđivanje modela na osnovu kojeg se vrši posmatranje (eksperiment)posmatranje (eksperiment)

– Definisanje seta pitanja na koje se traži odgovor Definisanje seta pitanja na koje se traži odgovor kod posmatranja (eksperimenta)kod posmatranja (eksperimenta)

– Analiza razultata posmatranja (eksperimenta)Analiza razultata posmatranja (eksperimenta)

Ispitivanje: intervju, anketaIspitivanje: intervju, anketa– Definisanje preciznih ciljeva ispitivanjaDefinisanje preciznih ciljeva ispitivanja– Definisanje seta pitanjaDefinisanje seta pitanja– Povezivanje pitanja sa problemom, predmetom, Povezivanje pitanja sa problemom, predmetom,

ciljem i hipotezama istraživanjaciljem i hipotezama istraživanja– Grupisanje pitanja (baterije pitanja)Grupisanje pitanja (baterije pitanja)– Sturktura upitnikaSturktura upitnika

Analiza sadržajaAnaliza sadržaja– Definisanje preciznih ciljeva analize sadržajaDefinisanje preciznih ciljeva analize sadržaja– Definisanje seta pitanja koja služe kao vodič kod Definisanje seta pitanja koja služe kao vodič kod

analize sadržajaanalize sadržaja– Povezivanje pitanja sa problemom, predmetom, Povezivanje pitanja sa problemom, predmetom,

ciljem i hipotezama istraživanjaciljem i hipotezama istraživanja– Grupisanje pitanja (baterije pitanja)Grupisanje pitanja (baterije pitanja)– Sturktura upitnika za analizu sadržajaSturktura upitnika za analizu sadržaja

– Delfi metod (kvalitiativni metod)Delfi metod (kvalitiativni metod)– Definicija: Predviđanje i prognoziranje pojavaDefinicija: Predviđanje i prognoziranje pojava– Metod usrednjavanja ocjena eksperataMetod usrednjavanja ocjena eksperata

Preduslovi: Razvijen model (set pitanja)Preduslovi: Razvijen model (set pitanja)Osnovne karakteristike Delfi metodaOsnovne karakteristike Delfi metoda

– AnonimnostAnonimnost– Iterativno višestruko ponavljanjeIterativno višestruko ponavljanje– Statistika grupnih odgovoraStatistika grupnih odgovora

Postupak primjene Delfi metodaPostupak primjene Delfi metoda– Definisanje problema i predmeta i radne hipotezeDefinisanje problema i predmeta i radne hipoteze– Razvoj modelaRazvoj modela– Sastavljanje upitnikaSastavljanje upitnika– Zatvoreni upitnik – ponuđeni odgovoriZatvoreni upitnik – ponuđeni odgovori

Ocjene, rang, procjena veličine efektaOcjene, rang, procjena veličine efekta– Pripremanje informacija za ispitanikePripremanje informacija za ispitanike– Formiranje ekspertnog timaFormiranje ekspertnog tima– Dostavljanje upitnika Dostavljanje upitnika – Prva iteracijaPrva iteracija– Druga iteracijaDruga iteracija– Treća i dalje iteracije Treća i dalje iteracije

Prednosti i nedostaci Delfi metodaPrednosti i nedostaci Delfi metoda– Prednosti: Multidisciplinarnost, Objektivnost i Prednosti: Multidisciplinarnost, Objektivnost i

usaglašenost mišljenja eksperata, eksperti raznih usaglašenost mišljenja eksperata, eksperti raznih struka, zajedničke prognoze, anonimnost, brzina,struka, zajedničke prognoze, anonimnost, brzina,

– Nedostaci: Subjektivizam i elitizam, pozitivizam, Nedostaci: Subjektivizam i elitizam, pozitivizam, analiza jedne na uštrb ostalih komponentianaliza jedne na uštrb ostalih komponenti

Mogućnosti primjeneMogućnosti primjene

– Kibernetski metodiKibernetski metodiMetod „crne“ kutije (sive, bijele)Metod „crne“ kutije (sive, bijele)Metod povratne vezeMetod povratne veze

1.1. Izvor podatakaIzvor podataka1.1. Kriterijum izvornosti: primarni, Kriterijum izvornosti: primarni,

sekundarni tercijarnisekundarni tercijarni

2.2. Kriterijum javnosti: tajni, interni, Kriterijum javnosti: tajni, interni, otvoreni, javniotvoreni, javni

3.3. Kriterijum spoljnih osobina: auditivni, Kriterijum spoljnih osobina: auditivni, vizuelni, audio-vizuelni, fizičkivizuelni, audio-vizuelni, fizički

1.1. Obuhvat istraživanjaObuhvat istraživanja1.1. Potpuni obuhvatPotpuni obuhvat

2.2. Suženi obuhvatSuženi obuhvat1.1. Uzorak: slučajni, stratifikovani, namjerniUzorak: slučajni, stratifikovani, namjerni

2.2. Parcijalni (prigodni) skupParcijalni (prigodni) skup

3.3. Pojedinačni slučajPojedinačni slučaj

2.2. Plan istraživanjaPlan istraživanja1.1. Plan kadrovaPlan kadrova

2.2. Terminski planTerminski plan

3.3. Plan materijalno-tehničkih sredstavaPlan materijalno-tehničkih sredstava

Lični planLični plan

3.3. Instrumenti istraživanjaInstrumenti istraživanja– Odnos prema dijelovima naučne zamisliOdnos prema dijelovima naučne zamisli

– Osnovni zahtjevi: valjanost, pouzdanost, Osnovni zahtjevi: valjanost, pouzdanost, objektivnost, osjetljivost, baždarenost, objektivnost, osjetljivost, baždarenost, praktičnost, prodornost, elastičnost, praktičnost, prodornost, elastičnost, komparabilnost, ekonomičnost, društvena komparabilnost, ekonomičnost, društvena svrsishodnostsvrsishodnost

– Forma instrumenta:Forma instrumenta:Plan eksperimentaPlan eksperimentaPlan posmatranjaPlan posmatranjaAnaliza sadržajaAnaliza sadržajaKomparativna analizaKomparativna analizaPrikupljanje statističkih podatakaPrikupljanje statističkih podatakaUpitnikUpitnik

Pitanja za mentora – način istraživanja:Pitanja za mentora – način istraživanja:1.1.Pitanja o metodama i njihovim povezanostima sa Pitanja o metodama i njihovim povezanostima sa ciljem, hipotezama, instrumentima.ciljem, hipotezama, instrumentima.

2.2.Pitanja o adekvatnosti izvora podataka.Pitanja o adekvatnosti izvora podataka.

3.3.Pitanja o društvenoj opravdanosti istraživanja.Pitanja o društvenoj opravdanosti istraživanja.

4.4.Pitanja o planiranju istraživanja.Pitanja o planiranju istraživanja.

5.5.Pitanja o instrumentima istraživanja.Pitanja o instrumentima istraživanja.

Moguće je (ima smisla) postaviti 10-20 Moguće je (ima smisla) postaviti 10-20 pitanjapitanja

INSTRUMENTI ISTRAŽIVANJA – INSTRUMENTI ISTRAŽIVANJA – METODA ANKETIRANJAMETODA ANKETIRANJA

Pojam i važnost metode anketiranjaPojam i važnost metode anketiranja Vrste, prednosti i nedostaci anketaVrste, prednosti i nedostaci anketa Izrada anketnog upitnikaIzrada anketnog upitnika Vrste pitanja u anketnom upitnikuVrste pitanja u anketnom upitniku Pogreške pri postavljanju pitanjaPogreške pri postavljanju pitanja Redoslijed pitanja u anketnom upitnikaRedoslijed pitanja u anketnom upitnika Skale i metode mjerenja kod anketiranjaSkale i metode mjerenja kod anketiranja Uvod u anketu i uputstvo ispitanicimaUvod u anketu i uputstvo ispitanicima PredispitivanjePredispitivanje Provođenje ankete - anketiranjeProvođenje ankete - anketiranje

Pojam i važnost metode anketiranjaPojam i važnost metode anketiranjaPostupak prikupljanja podataka i informacija Postupak prikupljanja podataka i informacija o problemu i predmetu istraživanja (znanja, o problemu i predmetu istraživanja (znanja, stavovi, mišljenja, opredjeljenja);stavovi, mišljenja, opredjeljenja);Kako prikupiti podatke i informacije o Kako prikupiti podatke i informacije o izučavanoj pojavi?izučavanoj pojavi?

Vrste, prednosti i nedostaci anketaVrste, prednosti i nedostaci anketaAnketa u širem smislu,Anketa u širem smislu,Anketa u užem smislu,Anketa u užem smislu,PrednostiPrednosti•DoživljajiDoživljaji•Prošlost, sadašnjost, budućnostProšlost, sadašnjost, budućnost•EkonomičnostEkonomičnostNedostatciNedostatci•Epistemološki (stručnost, obrazovanje)Epistemološki (stručnost, obrazovanje)•Psihološki (prilagođenje ispitanicima)Psihološki (prilagođenje ispitanicima)•Društveni (u skladu sa važećim društvenim normama)Društveni (u skladu sa važećim društvenim normama)

Izrada anketnog upitnikaIzrada anketnog upitnikaTeorijska utemeljenost na spoznajama o Teorijska utemeljenost na spoznajama o problemu i predmetu istraživanjaproblemu i predmetu istraživanjaTeorijska utemeljenost na spoznajama Teorijska utemeljenost na spoznajama psihologije stavova i mišljenjapsihologije stavova i mišljenjaTeorijska utemeljenost na spoznajama iz Teorijska utemeljenost na spoznajama iz metodologije anketnih istraživanjametodologije anketnih istraživanjaVlastito iskustvoVlastito iskustvo

Vrste pitanja u anketnom upitnikuVrste pitanja u anketnom upitnikuOtvorena pitanjaOtvorena pitanjaZatvorena pitanjaZatvorena pitanja

– Pitanja sa ponuđenim odgovorima Pitanja sa ponuđenim odgovorima nabrajanjanabrajanja

– Pitanja sa ponuđenim odgovorima Pitanja sa ponuđenim odgovorima intenzitetaintenziteta

Pismena i usmena anketaPismena i usmena anketa

Pogreške pri postavljanju pitanjaPogreške pri postavljanju pitanjaPogreške eksperta (istraživača)Pogreške eksperta (istraživača)Nedovoljno zažeti odgovoriNedovoljno zažeti odgovoriNeuključivanje svih mogućnosti Neuključivanje svih mogućnosti odgovaranjaodgovaranjaUpotreba emocionalnih i stereotipnih Upotreba emocionalnih i stereotipnih riječiriječiSugestivna pitanja Sugestivna pitanja

Redoslijed pitanja u anketnom upitnikaRedoslijed pitanja u anketnom upitnikaPsihološki redoslijedPsihološki redoslijedLogički redoslijedLogički redoslijed

Skale i metode mjerenja kod anketiranjaSkale i metode mjerenja kod anketiranjaBogaBogardusrdusova skala socijalna distanceova skala socijalna distanceThurstonova skalaThurstonova skalaLikertova skalaLikertova skalaMetod semantičkog diferencijalaMetod semantičkog diferencijalaSociometrijska metodaSociometrijska metoda

Uvod u anketu i uputstvo ispitanicimaUvod u anketu i uputstvo ispitanicima

Sastav ankete:Sastav ankete:

UvodUvod

UpitnikUpitnik

Uputstvo ispitanicimaUputstvo ispitanicima

UvodUvodInstitucija, istraživačInstitucija, istraživačSvrha i ciljSvrha i ciljRazlogRazlogVažnostVažnostAnonimnostAnonimnostZahvalnostZahvalnost

Uputstvo ispitanicimaUputstvo ispitanicima

Način popunjavanja anketeNačin popunjavanja ankete

PredispitivanjePredispitivanjePrimjena otvorenih pitanja da bi se Primjena otvorenih pitanja da bi se izradila zatvorena pitanjaizradila zatvorena pitanjaProvjera upitnikaProvjera upitnikaVrijemeVrijemeUsloviUslovi

Provođenje ankete – anketiranjeProvođenje ankete – anketiranje– Individualno anketiranjeIndividualno anketiranje

– Grupno anketiranjeGrupno anketiranje

– Anketiranje putem pošte (e-mail)Anketiranje putem pošte (e-mail)

– Anketiranje telefonomAnketiranje telefonom

Način istraživanjaNačin istraživanja– Storgo istraživanjeStorgo istraživanje

– Neutralno anketiranjeNeutralno anketiranje

– Blago ispitivanjeBlago ispitivanje

Seminarski rad 2012-2013.ppt

Documents

!!!!!Seminarski Rad

SEMINARSKI RAD.‚..ppt

Seminarski Rad