SAĞLIK YÖNETİMİNDE YALINLAŞMA SAĞLIK HİZMETİNDE...

5. Medicabil Bilimsel EtkinlikleriYalın Hastane 2017

23-25 Mart 2017, Bursa

SAĞLIK YÖNETİMİNDE YALINLAŞMASAĞLIK HİZMETİNDE KAYNAK KULLANIMI VE “İSRAF”

Doç. Dr. S. Haluk ÖZSARI

Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Öğretim Üyesi

haluk.ozsari@acibadem.edu.tr

ANA BAŞLIKLAR

KAVRAMSAL ÇERÇEVE; VERİMLİLİK, ETKİLİLİK, KALİTE

TANI HATALARI

KRİTİK KARAR NOKTALARI

KAVRAMSAL ÇERÇEVE

SAĞLIK SİSTEMİ AMACIKAYNAK:WHO

Etkililik; Hedefe/Sonuca ulaşma derecesi

Verimlilik; En az girdiyle en çok çıktı

Hakkaniyet; Hizmete erişimde “eşitlik”

SAĞLIK HİZMET SUNUMUNUN ANA HEDEFLERİ

KAYNAK:R Brook, Clin Perform & Quality Health Care 1996,

* Institute of Medicine USA, 1990, **National Health Service, UK, 1998

Ulas ılabilirlik Gerekli ve uygun hizmetin sunulması,

coğrafi/finansal

Maliyet Etkililik Gereksiz kullanımın (israf) o nlendiği,

verimli hizmet sunulduğu,

Kalite “Gu nu n mesleki bilgileri ic inde, kis ilere ve topluma verilen sağ lık hizmetinde istenilen ve

beklenilen sonuc lara ulasma” *

“Doğ ru islemleri,doğ ru kisilere,doğ ru zamanda uygulamak ve ilk defasında doğ ru yapmak” **

SAĞLIKTA VERİMLİLİK

Sağlıkta verimlilik;

sağlık hizmeti maliyetlerinin,

hizmet kullanımının,

hizmetin kalitesinin,

sağlık çıktısının bileşimini kapsar

SAĞLIKTA KÜRESEL VERİMSİZLİLİKKAYNAK: WHO 2009

Global sağlık harcaması 5,3 trilyon USD,

İsraf % 20-40’ı ortalama 1,5 trilyon USD)

İnsan kaynağı verimsizliği 563 milyar USD (%37.5)

Hastane verimsizliği 287 milyar USD (%19.1)

İlaç israfı ortalama 115 milyar USD (%7.6)

Kotuye Kullanım 271 milyar USD (%18.0)

National Health Care Anti-Fraud Association*; “2006 yılında “Fraud” buyukluğu 170 Milyar USD (sağlık harcamasının %10’u) olarak ongoruldu”

SAĞLIKTA KÜRESEL VERİMSİZLİLİKABD ÖRNEĞİ

KAYNAK: Thomson Reuters, 2009, IOM 2012

Kuresel sağlık harcamasının % 40’ı > 2 trilyon USD/yıl

İsraf ortalama % 30 700 milyar USD/yıl

Defansif tıp (aşırı tetkik) 280 milyar USD (%40)

Gereksiz sağlık hizmeti 210 milyar USD

Aşırı yonetim harcaması 190 milyar USD

Etkisiz sağlık hizmet sunumu 130 milyar USD

”TANI HATALARI”

Tanı Hataları: Güvenli ve Yüksek Kaliteli bir Sağlık Sistemi için Öncelikli bir İyileştirme Alanı

Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıover, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakultesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı

Prof. Dr. Mustafa Serteser, Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakultesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı

Prof. Dr. İbrahim Ünsal, Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakultesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı

Prof. Dr. H. Erdal Akalın, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakultesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Emekli Öğretim Üyesi

TANI HATALARIKAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016

Sonradan yapılan bir takım tetkik veya yeni ortaya çıkanbulgularla saptanan kaçırılmış, yanlış ya da gecikmiş bir tanı…

Tanısal sureç hatalarını, yanlış ya da gecikmiş tanılar, bunlarınbir kısmını da istenmeyen, hatta sentinel olaylar takip eder.

Kaçırılmış ya da gecikmiş tanılar ciddi morbidite ve hattamortalite ile sonuçlanabilecek noktalar oluşturabilir.

TANI HATALARIKAYNAK: http://www.saglikpolitikalari.org/images/dosyalar/klinik-kalite-iyilestirme-erdal-akalin.pdf

Institute of Medicine;

“To Err is Human: Building a Safer Health System (2000)”, “Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century (2001)”,

“Improving Diagnosis in Health Care”, (Eylul 2015); tanıhatalarnın ustesinden gelebilmek için acil değişim onermektedir

Tanı hatalarını onlemek için;

sağlık sisteminin her duzeyinde liderlik ve bir kültür değişimi

TANI HATALARIKAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016

Öneriler

Farkındalık arttırılmalı,

Liderlik ve kültür değişikliğiyle ulusal sağlık araştırmaları,

kalite ve sistem iyileştirme sureçlerine odaklanılmalı,

Kurumların hasta güvenliği kulturunu kabullenmesi ve en öncelikli değeri haline getirmesi ile iyileştirme sureç planıgeliştirilmeli,

TANI HATALARIKAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016

Öneriler

Hasta guvenliği ve kalite kulturu için tutum davranış

kazandırılmalı

Elektronik sağlık kayıtları bütünleştirilmeli, akılcı kullanılmalı,

Elektronik sağlık sistemi alt yapısı hedefe yonelik, pratik vezamandan tasarruf ettirecek “kullanıcı-dostu” bir şekilde kurulmalı, “hasta merkezli” bir odaktan “bilgisayar merkezli” bir odağataşımamalı,

TANI HATALARIKAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016

Öneriler

Sağlık okuryazarlığı kazandırılmalı,

Sağlığın korunması ve hastalıklarının izlenmesinde bireyin(hastanın) aktif, yapıcı bir rol almaları sağlanmalı,

Hasta sayısı, hasta başına ayrılan zaman, iletişimyetersizlikleri, ucretlendirme sistemi, defansif tıp uygulamaları gibi konuların tanı hatalarının artmasına nedenolabileceği bilinerek, en kısa zamanda hasta güvenliğikonusunda daha ciddi bir yaklaşım gerekmektedir.

KRİTİK KARAR NOKTALARI

KRİTİK KARAR NOKTALARIKAYNAK: http://www.saglikpolitikalari.org/images/dosyalar/klinik-kalite-iyilestirme-erdal-akalin.pdf

Israfı, hasta için katma deger katmayan adımları yok etmeolarak anlamalı (tedavide kesinti, bekleme, hata, vb.)

Hasta güvenliğinden odun vermemeli,

“Neden” sorusunu surekli sorarak bilgiyi; birlikte, etkileşerekortak akılla yonetme; Yönetişim,

KRİTİK KARAR NOKTALARIKAYNAK: http://www.saglikpolitikalari.org/images/dosyalar/klinik-kalite-iyilestirme-erdal-akalin.pdf

Surekli iyileştirme gerekliligini iyi anlatma, tum kaynaklarıkullanma; klinisyen, egitici, yo netici hep birlikte gözlem,

Kalite iyilestirmenin desteklenmesi; saglık kurumları, profesyonel kurumlar, egitim veren kurumlarda eğitim,

Öğrenme becerisini guçlendirme; kişi+sağlık çalışanı= değişime, yeni bir sey oğrenme isteğine isteksizliğe onlem

KRİTİK KARAR NOKTALARIKAYNAK: http://www.saglikpolitikalari.org/images/dosyalar/klinik-kalite-iyilestirme-erdal-akalin.pdf

Elektronik sağlık kayıtları bütünleştirilmeli, akılcıkullanılmalı,

Karar destek sistemleri “hasta merkezli” hale getirilerek“bilgisayar merkezli” olmaktan uzaklaştırılmalı…

C ok hızlı davranma, kalite iyilestirme konusunda ozel veoncelikli bir aksiyon baslatmalı, takım ve liderlik,

P i c a s s o

Diego Velázquez

”Hayatta hiçbirşey Velázquez’ ın resmi kadar belirgin ve net değildir. Hayat gerçekleri size Picasso’nun resmindeki gibi şekil değiştirmiş olarak gosterir.

Picasso’nun resmine bakıp, Velázquez’in resmini gorebilenleriniz başarılı olacak, diğerleri kubik şekillere bakıp yanlış anlamlar çıkarmaktan gerçekleri hiç goremeyecekler.”

RahmetliProf. Dr. Muhan SOYSALODTÜ İşletme Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi

“Sağlık Sistemi de, Picasso ile Velázquez’ ın resmi gibidir…”

SaygılarımlaDoç. Dr. S. Haluk ÖZSARI

haluk.ozsari@acibadem.edu.tr