Pagsusuri sa mga Verb ng Ilokano ng Asingan, Pangasinan

PAGSUSURI SA MGA VERB NG

ILOKANO NG

ASINGAN, PANGASINAN

IPINASA NINA:

ALVARES, DONNA

BANDONILL, GERALD

BAYLON, MELVIE MAR

IGNACIO, JULIANA

MASULI, LEVI

MGA NILALAMAN

BAKGRAWND NG WIKANG ILOKANO 3

SCOPE 4

PHONOLOGY NG ILOKANO 5

PAGKABUO NG MGA VERB 10

FOCUS 67

MGA REFERENS 73

BAKGRAWND NG WIKANG ILOKANO

Ang Ilokano, ayon kay Rubino (1998), ay isang Austronesian language. Ito ay nagmula

sa hilagang-kanlurang bahagi ng Luzon ngunit sa paglipas ng maraming taon ay naikalat ito ng

kanyang mga ispiker. Naging malaganap ang naturang wika sa iba‘t ibang parte ng Abra, Nueva

Ecija, Pangasinan, Tarlac at Benguet. Ngayon, marami na ring mga Ilokanong kumunidad sa

ibang lugar sa labas ng bansa lalong lalo na sa Hawaii na kung saan ang Ilokano ay kabilang sa

mga pangunahing wikang ginagamit.

Isa lamang Ilokano sa mga pangunahing wika sa Pangasinan kabilang ang Tagalog at ang

wikang Pangasinan. Sa kasalukuyan, tulad na rin ng kapalaran ng ibang wika, wala masyadong

pagsisikap na pagyamanin ang wikang Ilokano maliban sa patuloy na pagsusulat ng mga writers

ng mga literatura at mga artikel sa Bannawag. Sa malaking parte, ito‘y gamit lang sa oral na

pakikipagtalastasan at karamihan sa mga makabagong ispiker nito ay walang klarong batayan sa

porma ng pagkasulat at mga kumbensyon sa ispeling.

Ang pag-aaral na ito ay nakatuon sa pagkakabuo ng mga verb sa Ilokano ng Asingan,

Pangasinan. Hindi lahat ng paraan ng pagbubuo ng verb ay kasama sa papel na ito kundi mga

mas karaniwang verb formations lamang. Ang pagpili at pagkalap ng mga datos ay ibinatay sa

aming kaklase na si Ms. Ignacio na tubong Asingan, Pangasinan at Ilokano ang unang wika at

iba pang mapagkukunan tulad ng mga diskusyon ng mga taga-Asingan sa internet. Masasabi

nating ang papel na ito ay mas nakatuon sa mas modernong uri na ng Ilokano na ginagamit sa

Asingan.

Sa unang parte ay tatalakayin kung paano nga ba nabubuo ang mga verb –gamit ang mga

afiks—na karaniwan nang ginagamit habang tinitignan din natin ang mga inpleksyon ng mga

salita habang nagbabago ang kanilang mga kapanahunan. Sa huli ay igugrupo natin ang mga

paraan sa pagbubuo ng verb sa Ilokano batay sa kung ano ang binibigyang diin ng mga verb o

ang tinatawag nating focus.

Batay sa mas naunang nasabi, ito‘y hindi master list ng lahat ng verb at verb formation sa

Ilokano ng Asingan, Pangasinan. Bagkus, ito‘y pagsusuri sa mas espisipikong kalakaran ng wika

na dulot ng mga eksternal na salik—tulad ng impluwensiya ng ibang wika, edukasyon at iba

pa—sa pagdaan ng panahon . Ang bilang ng mga napiling mga pamamaraan ng pagbubuo ng

verb ay maaring magpahiwatig ng hindi na masyadong paggamit ng mga modernong ispiker ng

mga ibang porma.

PHONOLOGY NG ILOKANO

Consonant

Class Labial Dental Alveolar Palatal Velar Glottal

Stops - vl p t k ?

Stops - vd b d g

Nasals - vd m n ng

Fricative -

vl s h

Affricate -

Liquids

Glide - vd y w

1. Stops

Ang mga stop ay mga tunog na nagagawa ng pagdaloy ng hangin sa vocal tract.

panaw [pa:naw] alis

apay [?a:pay] bakit

silap [silap] kinang

pang-or [pang?-or] pamalo

laplap [laplap] laplap

basol [ba:sol] pagkakasala

bagkat [bagkat] buhat

abang [?abang] abang

ayab [?ayab] tawag

mata [mata] mata

tastasen [tastasen] tastasin

tumaud [tuma?od] umusbong

tata [ta:ta] tatay

kimat [kimat] kidlat

dila [di:la] dila

adu [?adu] marami

diding [diding] pader

ited [?ited] ibigay

daras [daras] bilis

kali [ka:li] hukay

arak [?a:rak] alak

takki [takki] tae

tugkik [tugkik] tuldok

kaan [kaan] kain

gatang [ga:tang] bili

tungga [tungga] tungga

biag [biyag] buhay

bagkat [bagkat] buhat

lagip [lagip] alaala

apan [?apan] punta

apa [?a:pa] away

apal [?a:pal] inggit

2. Nasals

milat [milat] dumi

amin [?a:min] lahat

rumek [rumek] ngalot

inum [?inum] inom

ay-ayam [?ay-ayam] laruan

ina [?ina] ina

talon [ta:lon] bukid

litson [litson] litson

pintor [pintor] pintor

palibang [palibang] paputok

pangan [pang?an] aksyon ng pagkain

kallong [kallong] di pagkain sa oras

3. Fricative

sakit [sakit] sakit

sugat [su:gat] sugat

sungbat [sungbat] sagot

basa [ba:sa] basa

labas [la:bas] labas

halo-halo [halo?-halo] halo-halo

kahon [kahon] kahon

haan [ha?an] hindi

4. Affricate

dios [jos] diyos

idiay [?idjay] doon

tsinelas [tsinelas] tsinelas

tsamba [tsamba] tsamba

mantsa [mantsa] mantsa

itsura [?itsura] itsura

tian [tsan] tiyan

5. Liquid

lako [la:ko] benta

batil [batil] batil

tungpalen [tungpalen] tuparin

bilag [bilag] bilad

langoy [langoy] langoy

raman [raman] lasa

rugi [rugi] simula

tupra [tupra] laway

parpar [parpar] sirain

ubor [?ubor] lusob

6. Glide

warsi [warsi] tapon

napukaw [pu:kaw] nawala

awid [?a:wid] uwi

babawi [babawi] pagsisisi

ipayangyang [?ipayangyang] pahanginan

puyot [puyot] ihip

katay [katay] laway

laylay [laylay] lanta

ayat [?ayat] pagmamahal

PAGKABUO NG MGA VERB

I. Salitang Ugat

Maraming salitang ugat (SU) ang puwedeng gamitin sa pagbuo ng mga verb sa Ilokano

ito ay mga verb, adjective, noun, adverb at numeral. Nakatuon lamang ang pagsusuring ito sa

unang tatlong uri ng SU ngunit ang mga sumusunod ay nagpapakita ng pagpapaliwanang kung

bakit ang limang nabanggit na mga SU ay maaaring gamitin sa pagbuo ng verb.

1. Verb

SU Glos ng SU Afiks Verb Glos ng

ibus ubos in- inibus inubos

serra sara agi- agiserra magsara

2. Adjective

dakkel malaki -um- dumakkel lumaki

puraw puti agpa- agpapuraw magpaputi

3. Noun

talon bukid ag- agtalon magsaka

bado damit ag- agbado magdamit

4. Adverb

SU Glos ng SU Afiks Verb Glos ng Verb

inot-inot dahan-dahan ag- aginot-inot nagdahan-dahan

5. Numeral

SU Glos ng

Afiks Verb Glos ng Verb

tallo tatlo agka- agkatallo/ agkatlo hinati sa tatlo

dua dalawa -en duaen pagsabayin

ang dalawa

II. Pagkabuo ng mga Verb sa Paggamit ng mga Afikses

Ipinapakita na rin ng listahan ng verbal na afikses na ito ang iba‘t ibang aspect ng verb sa

limang anyo: neutral, future, progresiv, past, at past progresiv. Kung gayon seksyong ito ng

papel ay di lang pagpapakita ng mga gamit ng mga afiks kundi ipinapakita rin nito ang mga

pagbabagong morpo-ponemiko na dulot ng pagbabago ng kapanahunan ng verb.

1. ag-

Deskripsyon: Masasabing ito ang panlaping pinakamadalas gamitin. Kadalasan

nagpapakita ito ng paggawa sa bagay na ipinapahiwatig ng salitang ugat o paglalagay sa

subject sa isang posisyon.

a. Neutral

kontruksyon: ag- + SU

Salitang

Glos ng SU Verb Glos ng Verb

taray takbo agtaray tumakbo

digos ligo agdigos maligo

b. Future

kontruksyon: ag- + SU + (n)to

Salitang

taray takbo agtarayto tatakbo

digos ligo agdigosto maliligo

c. Progresiv

konstruksyon: ag- + RCVC+ SU

Salitang

taray takbo agtartaray tumatakbo

digos ligo agdigdigos naliligo

d. Past:

konstruksyon: nag- +SU

Salitang Glos ng SU Verb Glos ng Verb

taray takbo nagtaray tumakbo

digos ligo nagdigos naligo

e. Past Progresiv

konstruksyon: nag- + RCVC +SU

Salitang

taray takbo nagtartaray tumatakbo (nakalipas

digos ligo nagdigdigos naliligo (nakalipas na)

2. agkara-

Deskripsyon: Tulad din ito ng ag- kaya lang nagpapakita ito ng pag-uulit ng aksyon na

ginagawa.

a. Neutral

konstruksyon: agkara-+ SU

Salitang

subli balik agkarasubli balik nang balik

sao salita agkarasao salita nang salita

b. Future:

konstruksyon: agkara-+ SU + (n)to

Salitang

subli balik agkarasublinto magbabalik-balik

sao salita agkarasaonto magsasalita-salita

c. Progresiv

Konstrukyon: Ang progresiv na porma nito ay nagagawa sa pamamagitan ng

pagdaragdag ng mga salita na nagpapahiwatig ng patuloy na paggawa sa aksyon na

idinadaragdag sa neutral na porma tulad ng ―madama. ―

Halimbawa:

madama nga agkarasubli (pabalik-balik sila ngayon)

d. Past

konstruksyon: nagkara- +SU

Salitang

subli balik nagkarasubli bumabalik-balik

sao salita nagkarasao nagsasalita-salita

e. Past Progresiv

Konstruksyon: Ito ay nagagawa sa pamamagitan ng pagdaragdag ng mga salitang

nagpapahiwatig isang kapanahunan na nakalipas na tulad ng ―idi kalman‖—

kahapon—sa neutral na porma ng verb.

Halimbawa:

agkarasubli da idi kalman (bumabalik-balik sila kahapon)

3. agsi-

Deskripsyon: Ginagamit ang panlaping ito batay sa distributive na kapaligiran ng aksyon.

Ang mabubuong salita ay nagpapakita ng aksyong may maramihang tagaganap at

isinagawa sa parehong panahon.

a. Neutral

konstruksyon: agsi-+SU

Salitang

turog tulog agsiturog magsitulog

tugaw upo agsitugaw magsiupo

b. Future

Konstruksyon: agsi+SU+(n)to

Salitang

turog tulog agsiturogto magsisitulog

tugaw upo agsitugawto magsisiupo

c. Progresiv

Konstruksyon: agsi- + (unang letra ng SU) + si + SU

Salitang

turog tulog agsitsiturog o

agsisiturog

nagsisitulog

tugaw upo agsitsitugaw o

agsisitugaw

nagsisiupo

d. Past

Konstruksyon: nagsi+SU

Salitang

turog tulog nagsiturog nagsitulog

tugaw upo nagsitugaw nagsiupo

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nagsi- + (unang letra ng SU) + si + SU

Salitang

turog tulog nagsitsiturog nagsisitulog (nakalipas

tugaw upo nagsitsitugaw nagsisiupo (nakalipas

4. ma-

Deskripsyon: Ito ay kadalasang ginagamit sa pagpapakita ng posibilidad ng

pagkakaganap ng isang aksyon.

a. Neutral

Konstrusyon: ma- + SU

Salitang

turog tulog maturog matulog

ipit ipit maipit maipit

b. Future

Konstruksyon: ma- + SU + (n)to

Salitang

turog tulog maturogto matutulog

ipit ipit maipitto maiipit

c. Progresiv

Konstruksyon: ma- RCV(C)+ SU

turog tulog matmaturog natutulog

ipit ipit maipipit naiipit

d. Past

Konstruksyon: na- + SU

Salitang

turog tulog naturog natulog

ipit ipit naipit naipit

e. Past Progresiv

Konstruksyon: na- + RCV(C) + SU

Salitang

turog tulog natnaturog natutulog (nakalipas na)

ipit ipit naip-ipit naiipit (nakalipas na)

5. um-

Deskripsyon: Nagpapakita ng pagsisimula ng gawain o pagbabago ng sitwasyon.

a. Neutral

Konstruksyon: um- + SU

Salitang

uli akyat umuli umakyat

alis alis umalis umalis

b. Future

Konstruksyon: um+SU+(n)to

Salitang

uli akyat umulinto aakyat

alis alis umalisto aalis

c. Progresiv

Konstruksyon: um+RVC+SU

Salitang

uli akyat umululi umaakyat

alis alis umal-alis umaalis

d. Past

Konstruksyon: imm+uli

Salitang

uli akyat immuli umakyat

alis alis immalis umalis

e. Past Progresiv

Konstruksyon: imm+RVC+uli

Salitang

uli akyat immululi umaakyat (nakalipas na)

alis alis immal-alis umaalis (nakalipas na)

6. –um-

Deskripsyon: Nagpapakita ng pagsisimula ng gawain o pagbabago ng sitwasyon.

a. Neutral

Konstruksyon: unang letra ng SU + -um- + mga natirang letra ng SU

Salitang

takki tae tumakki tumae

padas subok pumadas sumubok

b. Future

Konstruksyon: unang letra ng SU + -um- + mga natirang letra ng SU + (n)to

Salitang

takki tae tumakkinto tatae

padas subok pumadasto susubukan

c. Progresiv

Konstruksyon: C+ - um- + VC + SU

Salitang

takki tae tumaktakki tumatae

padas subok pumadpadas sinusubukan

d. Past

Konstruksyon: unang letra ng SU + -imm- + mga natirang letra ng SU

Salitang

takki tae timmakki tumae

padas subok pimmadas sinubukan

e. Past Progresiv

Konstruksyon: C+ - imm- + VC + SU

Salitang

takki tae timmaktakki tumatae (nakalipas na)

padas subok pimmadpadas sinusubukan (nakalipas na)

7. mangi-

Deskripsyon: Nakatuon ito sa pagpopokus ng kung sinong gagawa, gumagawa o gumawa

ng aksyon.

a. Neutral

konstruksyon: mangi- + SU

Salitang

kabil lagay mangikabil maglagay

bati iwan mangibati mag-iwan

b. Future

konstruksyon: mangi- + SU + (n)to

Salitang

kabil lagay mangikabilto maglalagay

bati iwan mangibatinto mag-iiwan

c. Present Progresiv

Konstruksyon: mangi- + R(C)VC + SU

Salitang

kabil lagay mangikabkabil naglalagay

bati iwan mangibatbati nag-iiwan

d. Past

Konstruksyon: nangi- + SU

Salitang

kabil lagay nangikabil naglagay

bati iwan nangibati nag-iwan

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nangi- + R(C)VC + SU

Salitang

kabil lagay nangikabkabil naglalagay (nakalipas na)

bati iwan nangibatbati nag-iiwan (nakalipas na)

Deskripsyon: Nagiging thematic ang focus ng salita pag ikinabit ang panlaping ito.

Mapapansing ‗locative‘ rin ito na nagpapahiwatig ng aksyon kaugnay sa sinasabi ng

salitang ugat.

a. Neutral

Konstruksyon: i- + SU

Salitang

teks teks iteks iteks

baga sabi ibaga sabihin

b. Future

Konstruksyon: i-+SU+(n)to

Salitang

teks teks iteksto iteteks

baga sabi ibaganto sasabihin

c. Progresiv

Kontruksyon: i-+RCV(C) + SU

Salitang

teks teks iteteks itineteks

baga sabi ibagbaga sinasabi

d. Past

Konstruksyon: in-+SU

Salitang

teks teks inteks itineks

baga sabi inbaga sinabi

e. Past Progresiv

Konstruksyon: in-+RCV(C)+SU

Salitang

teks teks inteteks itineteks (nakalipas na)

baga sabi inbagbaga sinasabi (nakalipas na)

9. maki-

Deskripsyon: Ang paggamit ng panlaping ito ay nagpapakita ng paglahok ng maraming

tagaganap para sa isang aksyon.

a. Neutral

Konstruksyon: maki-+SU

pangan kain makipangan makikain

tawag tawag makitawag makitawag

b. Future

Konstruksyon: maki-+SU+(n)to

Salitang

pangan kain makipanganto makikikain

tawag tawag makitawagto makikitawag

c. Progresiv

Konstruksyon: maki-+ unang pantig ng SU +SU

Salitang

pangan kain makipangpangan nakikikain

tawag tawag makitawtawag nakikitawag

d. Past

Konstruksyon: naki-+SU

Salitang

pangan kain nakipangan nakikain

tawag tawag nakitawag nakitawag

e. Past Progresiv

Konstruksyon: naki-+ unang pantig ng SU +SU

Salitang

Glos ng

Verb Glos ng Verb

pangan kain nakipangpangan nakikikain (nakalipas na)

tawag tawag nakitawtawag nakikitawag (nakalipas na)

10. agin-

Deskripsyon: Ang panlaping ito ay nagpapahiwatig ng pagkukunwari habang ginagawa

ang aksyon sa harap ng ibang tao.

a. Neutral

Konstruksyon: Walang neutral na porma.

b. Future

Konstruksyon: agin-+ R(C)V + (n)to

Salitang

kuna kunwari aginkukunanto nagkukunwari

isem ngiti agin-iisemto nagngingiti-ngitihan

c. Progresiv

Konstruksyon: agin-+R(C)V+SU

Salitang

kuna kunwari aginkukuna nagkukunwari

isem ngiti agin-iisem nagngingiti-ngitihan

d. Past

Konstruksyon: Walang past na porma.

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nagin+ R(C)V+ SU

Salitang

kuna kunwari naginkukuna nagkunwari

isem ngiti nagin-iisem nagngiti-ngitihan

11. maka-

Deskripsyon: Ginagamit ito sa pagbubuo ng mga pandiwa na may potensyal na mangyari,

ito man ay intensyonal o hindi.

a. Neutral

Konstruksyon: maka-+SU

Salitang

sangit iyak makasangit makaiyak

sala sayaw makasala makasayaw

b. Future

Kontruksyon: maka-+SU+ (n)to

Salitang

sangit iyak makasangitto makakaiyak

sala sayaw makasalanto makasasayaw

c. Progresiv

Konstruksyon: maka-+

Salitang

sangit iyak makasangsangit naiiyak

sala sayaw makasalsala nasasayaw

d. Past

Konstruksyon: naka-+SU

Salitang

sangit iyak nakasangit nakaiyak

sala sayaw nakasala nakasayaw

e. Past Progresiv

Konstruksyon: naka-+ unang pantig ng SU + SU

Salitang

sangit iyak nakasangsangit naiiyak (nakalipas na)

sala sayaw nakasalsala nasasayaw (nakalipas na)

12. agka-

Deskripsyon: Ginagamit ang panlaping ito sa pagpapahiwatig ng mga aksyong sabay na

ginagawa ng dalawa o higit pang tagaganap.

a. Neutral

Konstruksyon: agka- + SU

Salitang

pinggan pinggan agkapinggan magkapinggan

bag bag agkabag magkabag

b. Future

Kontruksyon: agka- + SU + (n)to

Salitang

pinggan pinggan agkapingganto magiging magkapinggan

bag bag agkabagto magiging magkabag

c. Progresiv

Konstruksyon: agkaka- +SU

Salitang

pinggan pinggan agkakapinggan magkakapinggan

bag bag agkakabag magkakabag

d. Past

Konstruksyon: nagka- + SU

Salitang

pinggan pinggan nagkapinggan gumamit ng iisang

pinggan

bag bag nagkabag gumamit ng isang bag

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nagkaka- + SU

Salitang

pinggan pinggan nagkakapinggan magkakapinggan

(nakalipas na)

bag bag nagkakabag magkakabag (nakalipas

13. ag-, -inn-

Deskripsyon: Ito‘y kadalasang nagpapahiwatig ng pagkakaroon ng palitang relasyon o di

kaya‘y kompetisyon.

a. Neutral

Konstruksyon: ag- + unang letra ng SU + -inn- + mga natirang letra sa SU

Salitang

lumba karera aglinnumba magkarera

tumba tumba agtinnumba magtumbahan

b. Future

Konstruksyon: ag- + (unang letra ng SU) + -inn- + (mga natirang letra sa SU) + (n)to

Salitang

lumba karera aglinnumbanto magkakarera

tumba tumba agtinnumbanto magtutubahan

c. Progresiv

Konstruksyon: ag- + unang letra ng SU + -in- + unang letra ng SU + -inn + mga

natirang letra sa SU

Salitang

lumba karera aglinlinnumba nagkakarera

tumba tumba agtintinnumba nagtutumbahan

d. Past

Konstruksyon: nag- + unang letra ng SU + -inn- + mga natirang letra sa SU

Salitang

lumba karera naglinnumba nagkarera

tumba tumba nagtinnumba nagtumbahan

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nag- + unang letra ng SU + -in- + unang letra ng SU + -inn + mga

natirang letra sa SU

Salitang

Glos ng

Verb Glos ng Verb

lumba karera naglinlinnumba nagkakarera (nakalipas

tumba tumba nagtintinnumba nagtutumbahan

(nakalipas na)

14. makapag-

Deskripsyon: Ito‘y nagpapakita ng posibilidad ng pagkakayari ng isang intensyonal o

‗accidental‘ na aksyon.

a. Neutral

Konstruksyon: makapag- + SU

Salitang Glos ng Verb Glos ng Verb

Ugat SU

sao salita makapagsao makapagsalita

dengngeg dinig makapagdengngeg makadinig

b. Future

Konstruksyon: makapag- + SU + (n)to

Salitang

Glos ng

Verb Glos ng Verb

sao salita makapagsaonto makakapagsalita

dengngeg dinig makapagdenggegto makakadinig

c. Progresiv

Konstruksyon: makapag- + unang pantig ng SU+ SU

Salitang

Glos ng

Verb Glos ng Verb

sao salita makapagsasao nakakapagsalita

dengngeg dinig makapagdengdenggeg nakakarinig

d. Past

Konstruksyon: nakapag- + SU

Salitang

Glos ng

Verb Glos ng Verb

sao salita nakapagsao nakapagsalita

dengngeg dinig nakapagdengngeg nakarinig

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nakapag- + unang pantig ng SU+ SU

Salitang

Glos ng

Verb Glos ng Verb

sao salita nakapagsasao nakakapagsalita

(nakalipas na)

dengngeg dinig nakapagdengdengngeg nakakarinig

(nakalipas na)

15. makika-

Deskripsyon: Nagpapakita ito ng aksyon na ginagawang magkasama.

a. Neutral

Konstruksyon: makika- + SU

Salitang

tawid mana makikatawid makihati sa mana

pangan kain makikapangan makikain

b. Future

Konstruksyon: makika- + SU + (n)to

Salitang

tawid mana makikatawidto makikihati sa mana

pangan kain makikapanganto makikikain

c. Progresiv

Konstruksyon: makika- + RCVC(C) + SU

Salitang

tawid mana makikatawtawid nakikihati sa mana

pangan kain makikapangpangan nakikikain

d. Past

Konstruksyon: nakika- + SU

Salitang

tawid mana nakikatawid nakihati sa mana

pangan kain nakikapangan nakikain

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nakika- + RCVC(C) + SU

Salitang

tawid mana nakikatawtawid nakikihati sa mana

(nakalipas na)

pangan kain nakikapangpangan nakikikain

(nakalipas na)

16. makipag-

Deskripsyon: Ito‘y ginagamit upang bumuo ng pandiwang nagpapahiwatig sa

pakikisama sa mas malawak na grupo.

a. Neutral

Kontruksyon: makipag- + SU

Salitang

maysa isa makipagmaysa makipag-isa

takder tayo makipagtakder sumamang tumayo

b. Future

Konstruyon: makipag- + SU+ (n)to

Salitang

maysa isa makipagmaysanto makikipag-isa

takder tayo makipagtakderto sasamang tumayo

c. Progresiv

Konstruksyon: makipag- + RCV(C) + SU

Salitang

maysa isa makipagmaymaysa nakikipag-isa

takder tayo makipagtaktakder sumasamang nakatayo

d. Past

Konstruksyon: nakipag- + SU

Salitang

maysa isa nakipagmaysa nakipag-isa

takder tayo nakipagtakder sumamang nakatayo

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nakipag- + RCV(C) + SU

Salitang

maysa isa nakipagmaymaysa nakikipag-isa (nakalipas

takder tayo nakipagtaktakder sumasamang nakatayo

(nakalipas na)

17. mang-

Deskripsyon: Ang nabubuong verb ay nagpapahiwatig ng pagbibigay ng responsibilidad

sa isang aktor na gawin ang aksyon.

a. Neutral

Kontruksyon: mang- + SU

Salitang

baliw bago mangbaliw gumawa ng pagbabago

sagid hipo mangsagid manghipo

b. Future

Konstruksyon: mang- + SU +(n)to

Salitang

baliw bago mangbaliwto gagawa ng pagbabago

sagid hipo mangsagidto manghihipo

c. Progresiv

Konstruksyon: mang- + RCVC + SU

Salitang

baliw bago mangbalbaliw gumagawa ng

pagbabago

sagid hipo mangsagsagid nanghihipo

d. Past

Konstruksyon: nang- + SU

Salitang

baliw bago nangbaliw nakagawa ng pagbabago

sagid touch nangsagid nanghipo

e. Past Progresiv

Konstrukyon: nang- + RCVC + SU

Salitang

baliw bago nangbalbaliw gumagawa ng

pagbabago

(nakalipas na)

sagid hipo nangsagsagid nanghihipo

(nakalipas na)

18. ma-, -an

Deskripsyon: Ito ay ginagamit para magpakita ng mga aksyong di-kusa o di-sadya.

a. Neutral

Konstruksyon: ma- + SU + -an

Salitang

dalus linis madalusan malinisan

pigket dikit mapigketan madikitan

b. Future

Konstruksyon: ma- + SU + -an + (n)to

Salitang

dalus linis madalusanto malilinisan

pigket dikit mapigketanto madidikitan

c. Progresiv

Konstruksyon: ma- + RCVC + SU+ -an

Salitang

dalus linis madaldalusan nalilinisan

pigket dikit mapigpigketan nadidikitan

d. Past

Konstruksyon: na- + SU + -an

Salitang

dalus linis nadalusan nalinisan

pigket dikit napigketan nadikitan

e. Past Progresiv

Konstruksyon: na- + RCVC + SU+ -an

Salitang

dalus linis nadaldalusan nalilinisan

(nakalipas na)

pigket dikit napigpigketan nadidikitan

(nakalipas na)

19. –en

Deskripsyon: Unibersal na afiks na para sa mga transitiv na verb. Ito ay nakapokus sa

tagatanggap ng aksyon at hindi sa tagaganap nito.

a. Neutral

Konstruksyon: SU+ -en

Salitang

kasar wedding kasaren ikasal

asawa asawa asawaen pakasalan

b. Future

Konstruksyon: SU + -en + (n)to

kasar wedding kasarento ikakasal

asawa asawa asawaento pakakasalan

c. Progresiv

Konstruksyon:

- SU na nagsisimula sa kanitig

o RCVC + SU + -en

- SU na nagsisimula sa panitig

o RVC + SU + -en

Salitang

kasar wedding kaskasaren ikinakasal

asawa asawa as-asawaen pinapakasalan

d. Past

Konstruksyon:

o unang letra ng SU + -in- natirang letra ng SU

o in- + SU

Salitang

kasar wedding kinasar ikinasal

asawa asawa inasawa pinakasalan

e. Past Progresiv

Konstruksyon:

o C...+ -in- +...VC + SU

o in- + RVC + SU

Salitang

kasar wedding kinaskasar ikinakasal

(nakalipas na)

asawa asawa inas-asawa pinapakasalan (nakalipas

20. –an

Deskripsyon: Ito ay bumubuo ng mga transitive at locative na pandiwa na nangyari sa

isang particular na lokasyon, bagay o tao.

a. Neutral

Konstruksyon: SU + -an

Salitang

karga karga kargaan kargahan

adayu malayo adayuan layuan

b. Future

Konstruksyon: SU + -an + to

Salitang

karga karga kargaanto kakargahan

adayu malayo adayuanto lalayuan

c. Progresiv

Konstruksyon:

o RCVC + SU + -an

o RVC + SU + -an

Salitang

karga karga karkargaan kinakargahan

adayu malayo ad-adayuan linalayuan

d. Past

Konstruksyon:

o unang letra ng SU + -in- + natirang letra ng SU + -an

o in-+ SU+-an

Salitang

karga karga kinargaan kinargahan

adayu malayo inadayuan linayuan

e. Past Progresiv

Konstruksyon:

o C...+ -in- + ...VC + SU + -an

o in- + RVC + SU + -an

Salitang

karga karga kinarkargaan kinakargahan

(nakalipas na)

adayu malayo inad-adayuan linalayuan

(nakalipas na)

21. agpa-

Deskripsyon: Ang verb na nabubuo ay nagpapakita ng aksyong nag-aatas sa ibang tao na

gumawa ng aksyon na ipinapahiwatig ng salitang ugat.

a. Neutral

Konstruksyon: agpa- + SU

Salitang

subli balik agpasubli magpabalik

ani ani agpaani magpaani

b. Future:

Konstruksyon: agpa- + SU + (n)to

Salitang

subli balik agpasublinto magpapabalik

ani ani agpaaninto magpapaani

c. Progresiv

Konstruksyon:

o ag... pa + unang letra ng SU+...pa + SU

o agpapa + SU

Salitang

subli balik agpaspasubli nagpapabalik

ani ani agpapaani nagpapaani

d. Past

Konstruksyon: nagpa- +SU

Salitang

subli balik nagpasubli nagpabalik

ani ani nagpaani nagpaani

e. Past Progresiv

Konstruksyon:

o nag... pa + unang letra ng SU+...pa + SU

o nagpapa + SU

subli balik nagpaspasubli nagpapabalik

(nakalipas na)

ani ani nagpapaani nagpapaani

(nakalipas na)

22. ipa-

Deskripsyon: Ginagamit ito kasama ang mga pandiwa na nagpapakita ng mosyon o kilos.

a. Neutral

Konstruksyon: ipa- + SU

Salitang

buya nood ipabuya ipanood

ubra trabaho ipaubra ipatrabaho

b. Future

Konstruksyon: ipa- + SU + (n)to

Salitang

Glos ng

Verb Glos ng Verb

buya nood ipabuyanto ipapanood

ubra trabaho ipaubranto ipapatrabaho

c. Progresiv

Konstruksyon:

o i…+ pa+unang letra ng SU …pa- + SU

o ipapa- + SU

Salitang

buya nood ipabpabuya ipinapapanood

ubra trabaho ipapaubra ipinapapatrabaho

d. Past

Konstruksyon: inpa + SU

Salitang

buya nood inpabuya ipinapanood

ubra trabaho inpaubra ipinatrabaho

e. Past Progresiv

Konstruksyon:

o in…+ pa+unang letra ng SU …pa- + SU

o inpapa- + SU

Salitang

buya nood inpabpabuya ipinapapanood

(nakalipas na)

ubra trabaho inpapaubra ipinapatrabaho

(nakalipas na)

23. mai-

Deskripsyon: Ito‘y nagpapahiwatig ng kakayahan ng isang tagaganap na gawin ang isang

aksyon. Sa kabilang banda ipinapakita rin nito ang posibilidad ng pagkakaganap ng isang

aksyon.

a. Neutral

Konstruksyon: mai-+SU

Salitang

pagna lakad maipagna mailakad

lako benta mailako maibenta

b. Future

Konstruksyon: mai- + SU + (n)to

pagna lakad maipagnanto mailalakad

lako benta mailakonto maibebenta

c. Progresiv

Konstruksyon: mai- + RCVC + SU

Salitang

pagna lakad maipagpagna nailalakad

lako benta mailaklako naibebenta

d. Past

Konstruksyon: nai- + SU

Salitang

pagna lakad naipagna nailakad

lako benta nailako naibenta

e. Past Progresiv

Konstruksyon: nai- + RCVC + SU

Salitang

pagna lakad naipagpagna nailalakad

(nakalipas na)

lako benta nailaklako naibebenta

(nakalipas na)

24. agpaka-

Deskripsyon: Ito‘y nagpapahiwatig ng pagkakaroon ng mga katangian ng salitang ugat.

a. Neutral

Konstruksyon: agpaka- + SU

Salitang

tao tao agpakatao magpakatao

aso aso agpakaaso magpakaaso

b. Future

Konstruksyon: agpaka- + SU + (n)to

Salitang

tao tao agpakataonto magpapakatao

aso aso agpakaasonto magpapakaaso

c. Progresiv

Konstruksyon: agpakpaka- + SU

Salitang

tao tao agpakpakatao nagpapakatao

aso aso agpakpakaaso nagpapakaaso

d. Past

Konstruksyon: nagpaka- + SU

Salitang

tao tao nagpakatao nagpakatao

aso aso nagpakaaso nagpakaaso

e. Past Progresiv

Konstruskyon: nagpakpaka- + SU

Salitang

tao tao nagpakpakatao nagpapakatao

(nakalipas na)

aso aso nagpakpakaaso nagpapakaaso

(nakalipas na)

25. pag-, -en

Deskripsyon: Nagsasaad ng aksyon na nakatuon sa tagatanggap.

a. Neutral

Konstruksyon: pag- + SU + -en

Salitang

basa aral pagbasaen pag-aralin

awid uwi pagawiden pauwiin

b. Future

Konstruksyon: pag- + SU + -en + (n)to

Salitang

basa aral pagbasaento pag-aaralin

awid uwi pagawidento pauuwiin

c. Progresiv

Konstruksyon: pag- + R(C)VC + -en

Salitang

basa aral pagbasbasaen pinag-aaral

awid uwi pagaw-awiden pinauuwi

d. Past

Konstruksyon: pinag- + SU

Salitang

basa aral pinagbasa pinag-aral

awid uwi pinagawid pinauwi

e. Past Progresiv

Konstruksyon: pinag- + R(C)VC + SU

Salitang

basa aral pinagbasbasa pinag-aaral dati

awid uwi pinagaw-awid pinauuwi dati

26. pag-

Deskripsyon: Ang mabubuong verb ay nakapokus sa instrument ng aksyon. Sa isang

banda, ang verb na mabubuo ay ang instrumento para magawa ang bagay na

ipinahihiwatig ng salitang ugat.

a. Neutral

Konstruksyon: pag- + SU

Salitang

surat sulat pagsurat pagsulat

bayad bayad pagbayad pagbayad

ipit ipit pagipit pag-ipit

b. Future

Konstruksyon: pag- + SU + (n)to

Salitang

surat sulat pagsuratto ipansusulat

bayad bayad pagbayadto ipambabayad

ipit ipit pagipitto ipang-iipit

c. Progresiv

Konstruksyon: pag- + R(C)VC + SU

Salitang

surat sulat pagsursurat ipinangsususulat

bayad bayad pagbaybayad ipinambabayad

ipit ipit pagip-ipit ipinang-iipit

d. Past

Konstruksyon: pinag- + SU

Salitang

surat sulat pinagsurat ipinangsulat

bayad bayad pinagbayad ipinambayad

ipit ipit pinagipit ipinang-ipit

e. Past Progresiv

Konstruksyon: pinag- + R(C)VC + SU

Salitang

surat sulat pinagsursurat ipinangsusulat

(nakalipas na)

bayad bayad pinagbaybayad ipinambabayad

(nakalipas na)

ipit ipit pinagip-ipit ipinang-iipit

(nakalipas na)

27. pangpa-

Deskripsyon: Ang verb na nabubuo ay nakapokus sa istrumento ng pagkakaganap ng

a. Neutral

Konstruksyon: pangpa- + SU

Salitang

pigsa lakas pangpapigsa gamit pampalakas

banglo bango pangpabanglo gamit pampabango

apgad alat pangpaapgad gamit pampaalat

b. Future

Konstruksyon: pangpa- + SU + (n)to

Salitang

pigsa lakas pangpapigsanto gagamiting pampalakas

banglo bango pangpabanglonto gagamiting pampabango

apgad alat pangpaapgadto gagamiting pampaalat

c. Progresiv

Konstruksyon:

- SU na nagsisimula sa katinig

o pang...pa + unang letra ng SU + ...pa + SU

- SU na nagsisimula sa patinig

o pangpapa+ SU

Salitang

pigsa lakas pangpappapigsa ginagamit pampalakas

banglo bango pangpabpabanglo ginagamit pampabango

apgad alat pangpapaapgad ginagamit pampaalat

d. Past

Konstruksyon: pinangpa- + SU

Salitang

pigsa lakas pinangpapigsa ginamit pampalakas

banglo bango pinangpabanglo ginamit pampabango

apgad alat pinangpaapgad ginamit pampaalat

e. Past Progresiv

Konstruksyon:

o pinang...pa + unang letra ng SU + ...pa + SU

o pinangpapa+ SU

Salitang

pigsa lakas pinangpappapigsa ginagamit pampalakas

(nakalipas na)

banglo bango pinangpabpabanglo ginagamit pampabango

(nakalipas na)

apgad alat pinangpapaapgad ginagamit pampaalat

(nakalipas na)

28. ika-

Deskripsyon: Ang nabubuong verb ay nakapokus sa dahilan ng pangyayari.

a. Neutral

Konstruksyon:

Salitang

patay patay ikapatay ikamatay

pintas ganda ikapintas ikaganda

ibus ubos ikaibus ikaubos

b. Future:

Konstruksyon: ika- + SU + (n)to

Salitang

patay patay ikapatayto ikamamatay

pintas ganda ikapintasto ikagaganda

ibus ubos ikaibusto ikauubos

c. Progresiv

Konstruksyon:

o i... + ka + unang letra ng SU + ...ka + SU

o ikaka- + SU

Salitang

patay patay ikapkapatay ikinapapatay

pintas ganda ikapkapintas ikinkaganda

ibus ubos ikakaibus ikinauubos

d. Past

Konstruksyon: inka- + SU

Salitang

patay patay inkapatay ikinamatay

pintas ganda inkapintas ikinaganda

ibus ubos inkaibus ikinaubos

e. Past Progresiv

Konstruksyon:

o in... + ka + unang letra ng SU + ...ka + SU

o inkaka- + SU

Salitang

patay patay inkapkapatay ikinapapatay

(nakalipas na)

pintas ganda inkapkapintas ikinagaganda

(nakalipas na)

ibus ubos inkakaibus ikinauubos

(nakalipas na)

29. i-, an

Deskripsyon: Ang kombinasyon ng dalawang afiks na ito ay bumubuo sa mga verb na

nagpapakita ng aksyon para sa isang ispesipikong tagatanggap ng resulta ng aksyon.

a. Neutral

Konstruksyon: i- + SU+ -an

Salitang

surat sulat isuratan isulatan

iwa hiwa iiwaan ihiwaan

b. Future

Konstruksyon: i-+SU+ -an +(n)to

Salitang

surat sulat isuratanto isusulatan

iwa hiwa iiwaanto ihihiwaan

c. Progresiv

Konstruksyon: i-+ R(C)VC + SU + -an

Salitang

surat sulat isursuratan isinusulatan

iwa hiwa iiw-iwaaan ihinihiwaan

d. Past

Konstruskyon: in- + SU + -an

Salitang

surat sulat insuratan isinulatan

iwa hiwa iniwaan ihiniwaan

e. Past Progresiv

Konstruksyon: in-+ R(C)VC + SU + -an

Salitang

surat sulat insursuratan isinusulatan (nakalipas

iwa hiwa iniw-iwaaan ihinihiwaan

(nakalipas na)

Sa usapin ng focus, kinakategorya ang mga verb sa kung anong parte ng pangungusap

ang ginagawang focus. Maari nating paghiwahiwalayin sa walong grupo ang mga afiks sa

Pagkabuo ng mga Verb. Ito ay ang actor, patient, commitative, directional, thematic, benefactive,

instrumental at causative focus.

1. Actor Focus

Dito, nakatuon ang verb sa tagaganap ng aksyon. Ang mga sumusunod ang ay mga

afiks na bumubuo ng mga verb na actor focus. Sa pormang Verb-Subject-Object (VSO)

ng wikang Ilokano kadalasan sinusundan ng tagaganap ang verb.

a. ag-

agsurasurat ni Mark nagsusulat si Mark

agtaraykan tumakbo ka na

agbasoldanto manen magkakasala na naman sila

nagawid diay asomin umuwi na ang aso namin

b. agkara-

agkaraisbo dagitay mammartek ihi nang ihi iyong mga lasenggo

agkaraiddep diay laptopko namamatay-matay ‗yong laptop ko

c. agsi-

agsipangankayon kumain na kayo

nagsisinada aminen naghiwahiwalay na silang lahat

agsisitaray dagitay takrot nagsisitakbuhan ang mga takot

d. agin-

aginsasakitkayo manen kunwari maysakit na naman kayo

agintutuleng ni Presidente nagbibingi-bingin si Presidente

e. agpaka-

agpakatao kay man ngamin magpakatao kasi kayo

agpakababai dagitay babai magpakababae ang mga babae

f. agpa-

agpaaninakton bigat magpapaani ako bukas

agpapirmanak man pamirma naman ako

g. um-

uman-andar diay jeep umaandar ang jeep

umul-ulinak idi iti niyog umaakyat ako noon ng niyog

immakarkami ti balay lumipat kami ng bahay

h. -um-

tumataray diay kabalyo tumatakbo ang kabayo

timmakder ni Mayor tumayo si Mayor

lumasattayto iti maysa a waig dadaan tayo sa isang ilog

i. ma-

maturogkayon ket rabiin matulog na kayo at gabi na

naipit diay ulo iti nuang naipit ang ulo ng kalabaw

malutonto latta amin dagita maluluto rin lahat ng iyan

j. maka-

makapadasnak ti baro makakaranas ako ng bago

nakapalda ni Mae nakapalda si Mae

makatarayka kadi pay makakatakbo ka pa ba

k. mai-

maitaytayab diay papel natatangay ng hangin iyong papel

maiparit ti tumagari ipinagbabawal ang mag-ingay

l. mang-

mangala ka man iti buneng kumuha ka nga ng itak

mangsuratdanto iti istorya magsusulat sila ng kuwento

m. mangi-

mangisupotka iti badok maglagay ka damit ko sa supot

mangipannak ti sida idiay balayda magdadala ako ng ulam sa bahay nila

2. Patient Focus

Dito, nakatuon ang verb sa direct object o tuwirang layon nito.

a. –en

alaenyo iti tinapay kunin niyo ang tinapay

awisenyo ni padi anyayahan niyo ang pari

asawaen ni Cesar ni Lisa pakakasalan ni Cesar si Lisa

b. pag-, -en

pagbasaenyo latta ni Totoy pag-aaralin niyo pa rin si Totoy

pakanenyoman diay ubing pakainin niyo naman iyong bata

3. Commitative Focus

Ang mga verb sa kategoryang ito ay nagpapakita ng aksyong linalahokan ng higit sa

isang aktor.

kasaritak damdama kakausapin ko mamaya

kalabanda dagidiay lumablabas kalaban nila ang mga dumadaan

b. agka-

agkatugawkami koma sana magkatabi kami sa upuan

nagkapingganda nga nangan magkapinggan silang kumain

c. ag-, -inn-

aglinnumbada manen nag-uunahan na naman sila

aginnayat iti dua a puso nagmamahalan ang dalawang puso

d. maki

makisalsal dagitay babbaro nakikisayaw ang mga binata

nakiam-ammonak iti balasang nakipagkilala ako sa dalaga

e. makika-

makikapadaka man iti bado makibagay ka nga ng damit

nakikaedda diay anakmi kanyami nakihiga ang anak namin sa amin

f. makipag-

makipaganikami kadakuada makikipag-ani kami kasama sila

nakipagarab dagitay kalding nakikain ng damo ang mga kambing

4. Directional Focus

Dito, naitatampok kung sa nakatuon ang aksyon.

a. –an

kargaanyo ta timban kargahan niyo na yang timba

alwadanyo dagita singsingyo ingatan niyo iyang mga singsing niyo

pandaganyo diay uleg daganan niyo iyong ahas

b. ma-, -an

madalusan diay datar malilinisan ang sahig

maammoandanto iti nagtakaw malalaman nila kung sinong nagnakaw

5. Thematic Focus

Dito, ang ideya o pakahulugan ng salitang ugat ang binigbiyan ng diin.

iteksmo man kanyak iteks mo nga sa akin

ilabantayo iti kiddaw ti masa ilaban natin ang daing ng masa

itaraymo detan itakbo mo na yan

6. Benefactive Focus

Dito, binibigyang diin kung para kanino ang aksyon na ipinahihiwatig ng verb.

a. i-, -an

ilutuankanto iti pansit ilulutuan kita ng pansit

insusuratanna daydi lakay isinusulatan niya dati ang matanda

iniwaanmi isuna iti manok naglaan kami ng manok para sa kanya

7. Instrumental Focus

Ang focus na ito ay nakatuon sa pagpapakita ng ginamit para magawa ang aksyon.

a. pag-

pagbadomman ti badokon isinusuot mo na naman iyang damit ko

pagkulayna diay dara ginagamit niyang pankulay ang dugo

pagaw-awatna diay kayo ipinang-aabot niya ang kahoy

pinangpormamman detan pinangporma na naman ‗yan

b. pangpa-

pangpaado iti makan ta tuyo pamparami ng kain iyang tuyo

pangpatibkerda deta balot pampatibay nila iyang balot

awan pangpapudotmo wala ka bang pampainit

8. Causative Focus

Nakatuon ang focus na ito sa pagpapakita ng dahilan sa pagkagawa o kung bakit

gagawin ang aksyon na ipinahihiwatig ng verb.

a. ika-

ikararagsakko iti panagsangpetmo ikinatutuwa ko ang iyong pagdating

inkapatayna diay sugatna ikinamatay niya ang kanyang sugat

ikalkalidayna iti panagtalawmo ikinalulungkot niya ang pag-alis mo

MGA REFERENS

Mga Libro

Adelaar, Alexander, Nikolaus Himmelmann, ed. 2005. The Austronesian languages of Asia and

Madagascar.USA and Canada: Routledge

Rubino, Carl. 1998. Ilocano: Ilocano-English, English-Ilocano dictionary. United States of

America.

____________.1997. A reference grammar of Ilocano. Michigan: UMI Company.

Vanoverbergh, Morice. 1955. Iloko grammar.

Mga Website

_______. 2010. ―Asingan: ‗na asing‘,‖ Pangasinan official website. Available from

http://www.pangasinan.gov.ph/Cities_Municipalities/SubMunicipalityPage_Asingan.php;

Internet. Acessed on September 20, 2010.

_______.2007. ―Census of population,‖ Population census 2007 press release. Available from

http://www.census.gov.ph/data/sectordata/2007/region%201.pdf; Internet. Acessed on

September 20, 2010.

Pagsusuri sa mga Verb ng Ilokano ng Asingan, Pangasinan

Documents

C. CASUALTIES (TAB C)...• The following municipalities in Pangasinan: San Manuel, San Nicolas, Tayug, Sta Maria, Asingan, Villasis, Alcala, Bautista, Rosales and Bayambang are expected

The Ilokano Library Collection & The Production of Amianan Knowledge: The Case of the Hamilton Library Ilokaniana Collection

Kagamitan ng Mag-aaral - alonot.com · ii Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikalawang Baitang Kagamitan ng Mag-aaral sa Ilokano Unang Edisyon, 2013 ISBN: 978-971-9601-08-1 Paunawa hinggil

A PHONOLOGICAL GRAMMAR OF A DIALECT OF ILOKANO by

Asingan, Pangasinanasingan.gov.ph/wp-content/uploads/2014/03/Sobol-Eco-Profile.pdf · F-2: Barangay Government and Administration I. Fiscal Capability A. Income of the Barangay from

· Republic of the Philippines ... SANGGUNIANG BAYAN OF ASINGAN, PANGASINAN HELD ON FEBRUARY 15, ... Amistad Hon, Darly John G. Apuyod

Mga Mapanglikhang Pamamaraan Ng Pagaaral Ng Biblia · Walang paraan ng pag-aaral ng Biblia ang maaaring kumuha ng lugar ng ministeryo ng pagtuturo ng Espiritu Santo

MGA PAGBABAGO SA TRADISYON SA PATAY NG MGA ILOKANO SA PAGPASOK NG IKA-21 DANTAON

· PDF fileexcerpts from the minutes of the regular session of the sangguniang bayan of asingan, pangasinan held on september 23, ... the barangay poblacion west,

DepEd Baguio€¦ · 04/04/2014 · Ilokano Grammar with the theme The Grammar of Our Life: Ilokano Language for Mother Language Education on February 20-22, 2014 at the SLU Main

Ilokano MTB Gr 2 TG

NDRRMC Update Sit Rep 21 Effects of Tropical …...• The following municipalities in Pangasinan: San Manuel, San Nicolas, Tayug, Sta Maria, Asingan, Villasis, Alcala, Bautista, Rosales

REPUBLIKA NG PILIPINAS TANGGAPAN NG SANGGUNIA NG PANLUNGSOD LUNGSOD NG ... · REPUBLIKA NG PILIPINAS TANGGAPAN NG SANGGUNIA NG PANLUNGSOD LUNGSOD NG BAKOLOO -0O0-CITY ORDINANCE NO

Official LGU Website of Asingan Pangasinan | Arya Asingan · 2014. 4. 25. · Please check peace and order disturbance/s in the barangay Petty quarrels Terrorist/rebel activities

Ilokano Ortho Body 24 January 2013 1149

NDRRMC Update Sit Rep 22 Effects of Tropical …...• The following municipalities in Pangasinan: San Manuel, San Nicolas, Tayug, Sta Maria, Asingan, Villasis, Alcala, Bautista, Rosales

· PDF fileexcerpts from the minutes of the regular session of the sangguniang bayan of asingan, ... resolution reqijring the mandatory attendance of punong barangay,

USING ILOKANO IN TEACHING BASIC NUMBER CONCEPTS AND OPERATIONS IN ARITHMETIC

Teacher's Guide Mtb Ilokano

NG - Kyoto U...5302 -28.7304 NG 6914 -25.656 NG 6626 -26.1257 NG 6999 -25.5487 NG 7680 -24.5952 NG 5564 -28.1164 NG 5715 -27.7724 NG 5233 -28.8887 NG 5240 -28.8679 NG 4837 -29.8213