View
485
Download
8
Category
Preview:
Citation preview
Studium licencjackie
Kierunek: Finanse i rachunkowość
Specjalność: Finanse przedsiębiorstwa
Aleksander Paczek
Numer albumu 60346
ROZWÓJ START-UPÓW W BRANŻY
NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII
FINANSOWYCH - FINTECH
Praca licencjacka napisana w
Instytucie Finansów Korporacji i Inwestycji
pod kierunkiem naukowym
prof. zw. dr hab. Elżbiety Mączyńskiej- Ziemackiej
Warszawa 2016
2
Spistreści
Wstęp 3
RozdziałI 5
Kształtowanieusługfinansowychprzezstart-upyFinTech 51.1. WyjaśnieniepojęciaFinTech 51.2. FinTechnatledynamicznegorozwojustart-upów 51.3. Impulsyibarieryrozwojuobszarufinancialtechnology 7
1.3.1. Inkubatoryiakceleratorydlastart-upówFinTech 81.3.2. KryzysFinansowy 111.3.3. Regulacjeprawne 11
RozdziałII 14
ObszarydziałaniaFinTech 14
Nowepodejściewdostarczaniuusługfinansowych 142.1. FinTechnarynkukredytówipożyczekwzajemnych 182.2. Crowdfundingjakojedenzsegmentówfinancialtechnology 232.3. Aspektyspołecznecrowdfundinguisociallending 25
RozdziałIII 28
Małeiśrednieprzedsiębiorstwajakoniszarynkowadlastart-upówFinTech. 28
Studiumprzypadku:IWOCALTD 283.1. ŹródłafinansowaniaMŚParozwiązaniaFinTech 283.2. Rozwójstart-upuFinTechdostarczającegousługidlaMŚP.Studiumprzypadku:IWOCALTD 29
3.2.1. OgólnacharakterystykadziałalnościiwocaLtd. 293.2.2. Modeldziałaniaplatformypożyczkowejiwoca 303.2.3. RozwójiwocaLtd.Wybranedanefinansowe(2012-2014) 313.2.4. Wnioski 33
Zakończenie 34
Bibliografia 34
Spistabel 36Spiswykresów 36
Streszczenie 37
3
Wstęp
1. Uzasadnienie wyboru tematu
Rozwój start-upów i weryfikacja ich modelu biznesowego obecnie staje się przedmiotem
badan naukowych oraz zainteresowania praktyków w zwłsazcza inwestorów. Wiele
start-upów odnosi sukcesy, wprowadzając innowacje do wcześniej istniejącego produktu
lub usługi.
Takimi innowacjami są właśnie technologie finansowe, które zrodziły nową branżę
zwaną FinTech (od: ang. financial technology). To co fascynujące w tej branży to fakt, iż
tworzy ona zupełnie nowe rozwiązania w sposobie dostarczania, ale także ogólnego
funkcjonowania usług finansowych. Na rynku zachodzi proces rywalizacji między
dotychczasowymi dominującymi „starymi” graczami jak banki i firmy ubezpieczeniowe,
a innowacyjnymi start-upami rozwijającymi się globalnie w błyskawicznym tempie.
Dotychczasowy porządek w świecie usług finansowych został niewątpliwie zaburzony, a
„karty” są rozdawane nowym graczom. To wszystko dzięki innowacjom FinTech, które
były jednym z głównych tematów na Szczycie Ekonomicznym w Davos1, oraz są
kluczowym aspektem strategii rozwoju światowych banków. FinTech to ważny obszar
działalności start-upów, które w efektywny i innowacyjny sposób rozwiązują problemy
na rynku finansowym.
Podstawowe cele pracy Praca ta ma na celu charakterystykę zjawiska rozwoju relatywnie nowych start-upów
technologiczno-finansowych dostarczających innowacyjne rozwiązania na rynku usług
finansowych.
2. Pytania badawcze
● Jakie są obszary działania i trendy rozwoju start-upów w branży technologii
finansów?
● Jakie są obszary działania tej branży? Które są konkurencyjne i niekonkurencyjne
1 Koenitzer M., Giancarlo B., The Future of FinTech, A Paradigm Shift in Small Business Finance, Agenda
Council on the Future of Financing & Capital, World Economic Forum, 2015.
4
dla dotychczasowych usług finansowych?
● Dlaczego społeczność decyduje się na nowe rozwiązania dostarczane przez start-
upy technologii finansów?
● Co powoduje tak dynamiczny rozwój branży FinTech?
3. Zakres pracy
Przedmiotem badań są start-upy FinTech, trendy dotyczące ich rozwoju i obszary
działania. Praca jest zorientowana na identyfikację obszarów możliwych zastosowań
FinTech w praktyce. Tematyka jest relatywnie nowa. Stąd tez analizą objęty jest krótki
okres, obejmujący lata (2010-2016).
4. Metody badawcze i źródła danych
Podstawą analiz były studia krajowej i zagranicznej literatury przedmiotu (publikacje
naukowe, artykuły, raporty) oraz wyniki rozmaitych debat (w tym na Forum w Davos)
oraz inne materiały specjalistyczne.
5. Struktura pracy
Praca składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym rozdziale wyjaśnione jest ogólne
pojęcie branży technologii finansów (FinTech). Ma na celu zobrazowanie rynkowych
trendów dotyczących powstawania nowych rozwiązań w obszarze usług finansowych na
tle silnego rozwoju start-upów.
Drugi rozdział ma charakter teoretyczny z przykładami empirycznymi. Przez opisanie
obszarów działania branży FinTech wyjaśniono ogólne modele wykorzystywania
innowacji technologicznych na rynku usług finansowych. Szerzej omówiono segmenty
branży FinTech. takie jak m.in. pożyczki wzajemne i crowdfunding.
Trzeci rozdział ma charakter Case study. Przedstawiono tu analizę rozwoju start-upu
IWOCA LTD zajmującego się udzielaniem pożyczek małym i średnim
przedsiębiorstwom. Pod uwagę zostały wzięte dane finansowe tej spółki, ogólna
charakterystyka jej działalności oraz stosowany przez nią model internetowej platformy
do udzielania pożyczek.
5
Rozdział I Kształtowanie usług finansowych przez start-upy
FinTech
1.1. Wyjaśnienie pojęcia FinTech Financial technology czyli w skórcie „FinTech” odnosi się do użycia technologii w
dostarczaniu usług finansowych. Pojęcie nie ma jeszcze wyjaśnienia w polskiej literaturze
naukowej, ani nawet polskiej wersji Wikipedii. Wyjaśnienie pojęcia zostało
przedstawione w pracy The Evolution of Fintech: A New Post-Crisis Paradigm?2.
Pochodzenia tych pojęć można szukać we wczesnych latach 90-tych i odnieść do
„Financial Services Technology Consiortium”, projektu zainicjowanego przez firmę
Citigroup. Jednak to od 2014 roku branża przyciągnęła ogromną uwagę inwestorów,
przedstawicieli przedsiębiorstw, za tym i klientów. Pojęcie FinTech odnosi się do dużej i
dynamicznie rozwijającej się branży, w której inwestycje w 2014 roku szacuje się między
12, a 197 miliardów dolarów, w zależności czy bierze się pod uwagę wyłącznie inwestycje
w start-upy (tzw. FinTech 3.0) czy także tradycyjne instytucje finansowe (tzw. FinTech
2.0)3.
Obecnie obszar FinTech postrzegany jest jako połączenie usług finansowych z
technologią informacyjną. Powiązanie między finansami i technologią ma dużo dłuższą
historię, jednak Światowy Kryzys Finansowy w 2008 roku wpłynął na zmianę pojęcia
FinTech, które zaczęło mieć znaczenie w krajach rozwiniętych jak i rozwijających się.
Nowa era finansów technologii, kształtowana głównie przez start-upy stawia wyzwania
nie tylko wobec regulacji prawnych, ale także dotychczasowym największym graczom
wprowadzając zupełnie innowacyjne podejście do usług finansowych.
1.2. FinTech na tle dynamicznego rozwoju start-upów
2 The Evolution of Fintech: A New Post-Crisis Paradigm?, Douglas W. Arner, Janos Nathan Barberis, Ross P. Buckley, October 1, 2015, University of Hong Kong Faculty of Law Research Paper No. 2015/047 (tłumaczenie własne). 3 Ibidem
6
Duża część przedsięwzięć branży FinTech rozpoczyna działalność jako start-up4. Trend,
który zachodzi nie tylko w tej branży, ale ogólnie biorąc w „świecie” start-upów to
ewolucja pomysłu w zarodku do dobrze prosperującej działalności. Jest to ważny aspekt
ze względu na tak duże znaczenie FinTechu w sektorze finansowym wynikające z
dynamicznego rozwoju, które jest charakterystyczne dla start-upów. Start-upy
postrzegane są jako „siła napędowa” technologii finansów, ze względu na nowe
spojrzenie na usługi finansowe. W pewien sposób świat mediów społecznościowych i
nowinek cyfrowych pozostawił przez pewien czas „z boku” sektor usług finansowych.
FinTech jest obszarem zainteresowania start-upów. W tłumaczeniu start-up jest firmą w
jej początkowym okresie działania. Często początkowe koszty pokrywane są ze środków
własnych założycieli, którzy zamierzają zmonetyzować swój pomysł poprzez produkt
lub usługę, zakładając istniejący na nią rynkowy popyt. Z powodu ograniczonych
przychodów lub zbyt wysokich kosztów większość takich przedsięwzięć na etapie start-
upu jest nietrwałych w dłuższym okresie bez dodatkowego wsparcia finansowego od
funduszów inwestycyjnych czy aniołów biznesu.5
Silny wzrostowy trend dotyczący wsparcia inwestycyjnego dla branży FinTech, który
obrazuje wagę tej branży. Inwestycje w FinTech w 2014 roku wyniosły 12,21 mld $,
czyli trzy razy więcej niż w roku 2013 (4,05 mld $). Na wykresie 1. przedstawione są
inwestycje w firmy branży FinTech w ujęciu globalnym podzielonym w danym okresie
na inwestycje typy „First Round” i „Non-First Round”. Znacznie wyższy udział
inwestycji kolejnych rund finansowania świadczy, o tym jak wiele start-upów wychodzi z
okresu „inkubacji” po zweryfikowaniu swojego modelu działania. Z 12,21 mld dolarów
zainwestowanych w tą branżę najwięcej (ok. 80%) zainwestowano w Stanach
Zjednoczonych. Jednak w Europie odnotowano najwyższy poziom wzrostu (215%
2013/14) z czego 42% inwestycji poczyniono w Wielkiej Brytanii i Irlandii.
4 W pracy pojęcie start-up będzie używane do podmiotów działających w branży FinTech. Ogólniejszymi zamiennymi pojęciami stosowanymi wpracy są: biznes, firma, podmiot 5 www.investopedia.com/terms/start-up
7
Źródło: Accenture, CB Insights
Pośród wielu inwestorów, znaczną część tworzą banki i inne instytucje finansowe, które
podejmują strategiczne działania w większym lub mniejszym stopniu, aby iść za trendem
i dostarczać klientom najnowocześniejsze rozwiązania FinTech. Przykładem jest firma
ubezpieczeniowa i inwestycyjna (AXA), która w 2015 roku zainwestowała 200mln $
powołując fundusz mający na celu wspieranie inicjatyw FinTech6. Mimo starań i
uwzględniania technologii finansów w swojej strategii, niektóre rozwiązania start-upów
FinTech są zupełną konkurencją dla tradycyjnych produktów finansowych, a za tym
konkurencyjne dla działalności obecnych korporacji finansowych.
1.3. Impulsy i bariery rozwoju obszaru financial technology Oprócz głownego czynnika rozwoju jakim są wcześniej wspomniane działania
inwestorskie w obszarze financial technology występuje wiele bodźców rozwoju dla tej
branży. Jednak mimo tego, że dynamiczny rozwój branży FinTech różni się od „boomu
internetowego” w latach 90-tych, szansa na porażkę wielu firm w tej branży jest wysoka.
To co chce uczynić wiele start-upów FinTech to przekształcić sposób dostarczania usług
finansowych. Niewątpliwie na rynku zachodzi proces konkurencji między
dotychczasowymi graczami z dużym kapitałem, a nowymi start-upami rozwijającymi
się globalnie w błyskawicznym tempie. Mimo dużych perspektyw rozwoju i licznych
czynników temu sprzyjającym, zespoły start-upów zmagają się z wieloma trudnościami
jak np. niesprecyzowane, ciągle zmieniające się regulacje prawne. Z drugiej strony
wspierane są silnie przez działania inwestorskie i odpowiednie ekosystemy sprzyjające
ich rozwoju. W podrozdziale zostały omówione dokładniej czynniki umożliwiające
6 Blurred Lines: How FinTech is shaping Financing Services, Global FinTech Report, PwC, 2016.
wykres 1. Światowe inwestycje w branżę FinTech
8
rozwój branży jak i jego bariery.
1.3.1. Inkubatory i akceleratory dla start-upów FinTech
Istota i funkcje inkubatorów i akceleratorów7
W uproszczeniu są to organizacje, które starają się pomóc start-upom w rozwoju i
osiągnieciu sukcesu. Założeniem jest dostarczenie startu-powi i jego założycielom
zasobów, wiedzy i kontaktów, które dobrze wykorzystane przyspieszą jego rozwój, wzrost,
czy pozyskanie finansowania. Różnica miedzy nimi jest dość płynna, a w Polsce
dodatkowo komplikuje sprawę nonszalancja w nazywaniu programów i projektów. Jak
choćby powszechna „preinkubacja” proponowana przez fundusze 3.1.
Zarówno inkubatory, jak i akceleratory mogą być zaangażowane w rozwój start-upu na
różnych etapach, i nie ma tutaj wyraźnej kolejności – najpierw inkubator, potem
akcelerator. Jednak prawie zawsze jest to wczesny etap rozwoju start-upu, zwykle przed
rundą A. […] Nabór do inkubatorów może być procesem ciągłym i nie mieć
zdefiniowanego minimalnego okresu przez jaki start-up ma być w programie. Zwykle
jednak są to nabory w transzach, z jasno określonym czasem rekrutacji i trwania
programu.
Dla branży FinTech szczególnie istotne jest pozyskanie finansowania w celu osiągnięcia
odpowiedniej skali, która często jest nieodzowną częścią przedsięwzięcia, aby osiągnęło
pełen sukces, a najpierw zweryfikowało swój model biznesowy. Właśnie wszelkiego
rodzaju akceleratory i inkubatory sprzyjają rozwojowi i skupiają uwagę największych
inwestorów. W branży FinTech powstało kilka z nich, do których trafiają najlepsi,
wspierani w rozwoju swojego produktu lub usługi i wyjścia z etapu tzw. inkubacji.
Wcześniej wspomniane trendy dotyczące inwestycji w start-upy FinTech mają pokrycie
w lokalizacji najbardziej poważanych akceleratorów. Akceleratory to nie tylko miejsce,
ale ułożony program mający na celu dopracowanie projektu danego start-upu. Często są
one wspierane przez globalne instytucje finansowe, które w ten sposób przejmują start-
upy wykorzystując je dalej w swojej strategii rozwoju. W Europie centrum FinTechu jest
Londyn, gdzie znajdują się najbardziej pożądane przez inwestorów start-upy. 7 michalkulka.innpoland.pl/124653,inkubator-preinkubacja-akcelerator-o-co-chodzi
9
Tabela 1. Akceleratory dla start-upów FinTech
Nazwa akceleratora Lokalizacja Opis Jednostki
wpierające
Level 39 Londyn
Nowoczesny akcelerator
w tzw. Miasteczku
Technologicznym
Londynu, odbywają się
w nim liczne programy
akceleracyjne we
współpracy z
najważniejszymi
graczami na rynku
finansów, od otwarcia w
2013 r odbyło się tam
1000 wydarzeń
związanych z FinTech
Canary Wharf
Group, UBS
Start-upbootcamp Londyn, Nowy Jork,
Singapur
3-miesięczny program
dla wybranych start-
upów FinTech, które
otrzymują wsparcie
doświadczonych
mentorów, 15 tys. Euro
w gotówce dla zespołu,
450 tys. Euro w
usługach partnerów,
oraz rozgłos pośród ok.
200 funduszy i aniołów
biznesu
Master Card,
Santander,
Deutsche Bank,
PwC, i wiele
innych
Barclays Accelerator (powered by
techstars)
Londyn, Nowy Jork,
Cape Town, Tel
Aviv
13-miesięczny program
dający wsparcie
mentorskie,
dofinansowanie start-up-
u sięga do 120 tys.
dolarów
Barclays
10
FinTech Innovation Lab Londyn, Nowy Jork,
Hong Kong
3-miesięczny program,
wsparcie mentorskie
m.in. ze strony globalnej
sieci specjalistów firmy
Accenture
Accenture
Źródło: Opracowanie własne na podstawie stron internetowych akceleratorów8
Innowacyjne wykorzystanie danych9
Start-upy FinTech opierają się na analizie dużej ilości danych (tzw. Big data), które
prowadzą do odpowiednich dla ich działalności wniosków. Big data i zaawansowana
analiza umożliwiają pionierskie sposoby zrozumienia potrzeb klienta i dostarczania usług
finansowych kanałami takimi jak „mobile” czy nawet gadżetów elektronicznych typu
„wearables”. W ostatnich dwóch latach, na świecie zostało wygenerowanych 90%
całkowitych danych, które FinTech zamierza wykorzystać we wprowadzaniu nowych
produktów i usług dostarczanych w innowacyjny sposób.
Zdobywanie pozycji rynkowej w internecie10
Sposoby przyciągania klientów dla start-upów FinTech są zbliżone do wszystkich
biznesów rozwijających swoją działalność w branży e-commerce. Start-upy FinTech
muszą budować swoją bazę klientów od podstaw, w przeciwieństwie do np. banków.
Wyzwaniem jest efektywne kosztowo osiągnięcie odpowiedniej dla działalności skali. Z
drugiej strony gracze branży FinTech działający wyłącznie online mogą przyciągnąć
klientów oferując im wyższe benefity niż gracze prowadzący swoje oddziały stacjonarne,
mający wyższe koszty prowadzenia działalności. Przykłady przewagi rynkowej graczy
FinTech zostaną także omówione w rozdziale II przy opisie poszczególnych segmentów.
8 www.fintechinnovationlabapac.com; start-upbootcamp.org; www.barclaysaccelerator.com; www.level39.co 9 Dietz M., Khanna S., Olsnrewaju T., Rajgopal K, Cutting Through the FinTech Noise: Markers of
Success, Imperatives For Banks, Global Banking Practice, McKinsey&Company, 2015
10 ebit.
11
1.3.2. Kryzys Finansowy11 Podczas kryzysu związanym z kredytami subrime w 2007 roku, zaczął umacniać
się „społecznościowy ruch finansowy”. Internet pozwala zbierać małe społeczności, które
tworzą jedną całość potrafiącą mieć duży wpływ, tutaj w przypadku nowych rozwiązań
finansowych. Społeczność straciła zaufanie do wielu instytucji finasowych, będących
wcześniej wyznacznikiem standardów. Dało to dodatkową siłę napędową nowym
koncepcjom w technologii finansów. Trzeba mieć jednak na względzie, że to nie tylko
klienci stracili zaufanie do sektora finasowego, lecz także proces zachodził w drugą
strone. Banki stały się ostrożniejsze i bardziej rygorystyczne w określaniu zdolności
kredytowej klientów. Właśnie w ten sposób powstało wiele modeli działania start-upów
FinTech takich jak m.in. pożyczki społecznościowe czy crowdfunding.
1.3.3. Regulacje prawne W przypadku regulacji prawnych dotyczących branży FinTech są one nieustannie
zmieniane ze względu na dynamiczny rozwój branży. Wbrew, tego co mogłoby się
wydawać, regulacje prawne tej branży często są nie barierą, lecz impulsem rozwoju. Po
pierwsze zwiększają one wiarygodność i poczucie bezpieczeństwa klientów, po drugie
regulują cały rynek finansowy dając większe możliwości start-upom FinTech w starciu z
silnymi graczmi jak np. banki.
Pierwszą regulacją prawną, która wiąże się w dużym stopniu z branżą FinTech jest
dyrektywa PSD dot. usług płatniczych, która została przyjęta przez Radę Unii
Europejskiej w marcu 2007 r. Była ona wprowadzona ze względu na wzrost znaczenia
handlu internetowego i smartfonów. Jej celem było wprowadzenie jednolitego obszaru
płatniczego w Euro (SEPA).
W 2012 roku Komisje Europejska opublikowała zieloną księgę: W kierunku
zintegrowanego europejskiego rynku płatności realizowanych przy pomocy kart
płatniczych, przez internet i za pośrednictwem urządzeń przenośnych, która była skutkiem
dynamicznie rozwijającej się technologii w świecie finansów (m.in. płatności - tradycyjne
versus internetowe). Poniżej fragment wstępu, który pokazuje cel publikacji.
Bezpieczne, efektywne, konkurencyjne i innowacyjne płatności elektroniczne są niezwykle
11 Król K., Crowdfunding: Od pomysłu do biznesu, dzięki społeczności, Crowdfunding.pl, 2013.
12
istotne, aby umożliwić konsumentom, detalistom i przedsiębiorstwom pełne korzystanie z
korzyści wynikających z jednolitego rynku i coraz szersze ich stosowanie w miarę
przechodzenia na całym świecie z handlu tradycyjnego na handel elektroniczny. Sposób
kupowania towarów i usług w Europie ulega zasadniczym zmianom. W miarę jak
obywatele i przedsiębiorstwa w UE zwiększają swoją aktywność poza swoim krajem
pochodzenia, płatności elektroniczne sprawnie funkcjonujące w wymiarze
transgranicznym znacząco ułatwiają ich codzienne życie. Opierając się na osiągnięciach
w zakresie płatności detalicznych Europa ma możliwość znaleźć się w awangardzie,
definiując przyszły kształt procesu dokonywania płatności – czy to kartą płatniczą, przez
internet czy też za pomocą telefonu komórkowego12.
Kolejną dyrektywą związaną z rozwojem nowoczesnych produktów i usług finansowych
jest dyrektywa PSD2, która została przyjęta 8 października 2015 r przez Parlament
Europejski13. Jej celem jest rozszerzenie ram prawnych określającym na jakich zasadach
mają funkcjonować usługi płatnicze (zastępując dyrektywę PSD). Za wprowadzeniem
dyrektywy idą liczne zmiany w ustawach o usługach płatniczych, które są korzystne dla
rozwoju nowych usług przez FinTech. Po pierwsze dyrektywa otwiera dostęp do
informacji o rachunku klienta za jego zgodą dla stron trzecich (patrz: usługi FinTech).
Kolejną zmianą jest zwiększenie transparentności dotyczącej opłat jakie dotyczą
transakcji bankowych. Pozwola to na efektywne porównanie cen przelewów różnych
dostawców, co umożliwi efektywniejszym, często tańszym start-upom FinTech
zdobywanie zamkniętego wcześniej rynku14.
W Tabeli 2. przedstawiono podział regulacji prawnych wobec platform FinTech ze
względu na sposób ich traktowania przez prawo. Szczególnie interesujący jest fakt, iż
podmioty Fintech, które często dostarczają swoje usługi online mogą znaleźć lokalizację,
w której ich status pozostaje niezdefiniowany. Z drugiej strony udział rozwiązań FinTech
w krajach takich jak Wielka Brytania czy Stany Zjednoczone jest istotny na tyle, że
12 Zielona Księga: W kierunku zintegrowanego europejskiego rynku płatności realizowanych przy pomocy kart płatniczych, przez internet i za pośrednictwem urządzeń przenośnych, Komisja Europejska, Bruksela, 2012.
13 www2.deloitte.com/pl/pl/pages/doradztwo-prawne/articles/alerty-prawne/psd2-platnosci-nowoczesne 14 Przełom dla branży FinTech? Dyrektywa PSD2, Tomasz Gwara, 22.04.2016, ifintech.pl/pl/przelom-dla-branzy-fintech-dyrektywa-psd2/.
13
stworzono dla nich oddzielny status „Platformy”.
Tabela 2. Platformy FinTech, a regulacje prawne.
Rodzaj regulacji prawnej Szczegóły Wybrane państwa
Dedykowany status „Platformy”
Platformy potrzebują zgody na funkcjonowanie regulatora, otrzymują specjalny status prawny.
Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Chiny (wkrótce)
Regulacje dotyczące banków
Platformy są głównie traktowane jak banki i potrzebują licencji banku, aby funkcjonować.
Francja, Niemcy, Włochy
Niezdefiniowany
Platformy są wyłączone z prawa bankowego lub ich status pozostaje niezdefiniowany.
Brazylia, Ekwador, Egipt, Korea Południowa, Tunezja
Regulacje dotyczące pośredników finansowych
Platformy są regulowane jako pośrednik finansowy lub dostawca systemu płatności.
Australia, Argentyna, Kanada, Nowa Zelandia
Źródło: opracowanie własne na podstawie Grant Thornton; Team Analysis
Rozdział I miał na celu wprowadzenie do tematyki branży FinTech i start-upów z nią
związanych. Dowodem na to jak istotny jest to obszar świata finansów są na pierwszym
miejscu miliardowe inwestycje czynione w tej branży, a poza tym wiele innych
czynników sprzyjających jego rozwojowi. Z rozwojem branży FinTech związane są nie
tylko aspekty biznesowe, ale także zmieniające się upodobania klientów dotyczące
dostarczania usług i produktów (w tym także finansowych).
14
Rozdział II Obszary działania FinTech
Nowe podejście w dostarczaniu usług finansowych Aktualnie na rynku trwa proces przekształcania dotychczasowych usług i produktów
finansowych dzięki nowoczesnym technologiom. Powstanie niektórych rozwiązań
prowadzi do pojawienia się konkurencyjnych produktów dla np. kredytów bankowych.
Na Wykresie 2. pokazano jak duży udział stanowią innowacje FinTech w danych
sektorach usług finansowych z podziałem na segmenty klientów.
W rozdziale zostaną omówione szerzej zagadnienia pożyczek wzajemnych i
crowdfundingu. Jednak dla zobrazowania jak rozległa jest branża FinTech przedstawiona
została tabela 3., która zawiera podział na segmenty i mikrosegmenty. Tabela jest
opracowaniem własnym w oparciu o raport firmy E&Y zlecony przez UK Trade &
Investment (brytyjski urząd centralny odpowiedzialny za promocję eksportu i inwestycji)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Cutting Through the FinTech Noise: Markers of Success,
Imperatives For Banks, Grudzień 2015, Global Banking Practice, McKinsey&Company
2 Cutting Through the FinTech Noise: Markers of Success, Imperatives for Banks
The FinTech Moment
This may now be changing. McKinsey’s
proprietary Panorama FinTech Database
tracks the launch of new FinTech compa-
nies – i.e., start-ups and other companies
that use technology to conduct the funda-
mental functions provided by financial
services, impacting how consumers store,
save, borrow, invest, move, pay and pro-
tect money. In April 2015, this database
included approximately 800 FinTech start-
ups globally; now that number stands at
more than 2,000. FinTech companies are
undoubtedly having a moment.
Globally, nearly $23 billion of venture
capital and growth equity has been de-
ployed to FinTechs over the last five
years, and this number is growing
quickly ($12.2 billion was deployed in
2014 alone).
So we now ask the same question we
asked during the height of the dot-com
boom: is this time different? In many
ways, the answer is no. But in some fun-
damental ways, the answer is yes. History
is not repeating itself, but it is rhyming.
History does not repeat itself; but it often rhymes. – Mark Twain
Customer segments and products of leading FinTechs, 20151
Percent of total
13%
2%
1%
2%
9%
10%
14%
25%
4%12%
6%3%
<5%
5% - 7.5%
7.5% - 10%
>10%
Financial assets and capital markets4
Products/capabilities
Payments
Lending and financing
Account management5
Retail
Customer segments
Commercial2
Large corporate3
Segments’ share of global banking revenues
FinTechs are everywhere, especially in payments
Exhibit 1
1 350+ commercially most well-known cases registered in the Panorama database, may not be fully representative.
2 Includes small and medium-size enterprises
3 Including large corporates, public entities and non-banking financial institutions
4 Includes sales and trading, securities services, retail investment, non-current-account deposits and asset management factory
5 Revenue share includes current/checking account deposit revenue
Source: McKinsey Panorama – FinTech Database
Zarządzanie kontem
Płatności
Pożyczki i finansowanie
Aktywa finansowe i rynki kapitałowe
Segment klienta:
Detaliczny
Komercyjny (MŚP)
Korporacyjny
2 Cutting Through the FinTech Noise: Markers of Success, Imperatives for Banks
The FinTech Moment
This may now be changing. McKinsey’s
proprietary Panorama FinTech Database
tracks the launch of new FinTech compa-
nies – i.e., start-ups and other companies
that use technology to conduct the funda-
mental functions provided by financial
services, impacting how consumers store,
save, borrow, invest, move, pay and pro-
tect money. In April 2015, this database
included approximately 800 FinTech start-
ups globally; now that number stands at
more than 2,000. FinTech companies are
undoubtedly having a moment.
Globally, nearly $23 billion of venture
capital and growth equity has been de-
ployed to FinTechs over the last five
years, and this number is growing
quickly ($12.2 billion was deployed in
2014 alone).
So we now ask the same question we
asked during the height of the dot-com
boom: is this time different? In many
ways, the answer is no. But in some fun-
damental ways, the answer is yes. History
is not repeating itself, but it is rhyming.
History does not repeat itself; but it often rhymes. – Mark Twain
Customer segments and products of leading FinTechs, 20151
Percent of total
13%
2%
1%
2%
9%
10%
14%
25%
4%12%
6%3%
<5%
5% - 7.5%
7.5% - 10%
>10%
Financial assets and capital markets4
Products/capabilities
Payments
Lending and financing
Account management5
Retail
Customer segments
Commercial2
Large corporate3
Segments’ share of global banking revenues
FinTechs are everywhere, especially in payments
Exhibit 1
1 350+ commercially most well-known cases registered in the Panorama database, may not be fully representative.
2 Includes small and medium-size enterprises
3 Including large corporates, public entities and non-banking financial institutions
4 Includes sales and trading, securities services, retail investment, non-current-account deposits and asset management factory
5 Revenue share includes current/checking account deposit revenue
Source: McKinsey Panorama – FinTech Database
Udział segmentu w skali globalnych dochodów bankowości:
Wykres 2. Segmenty klienta i produkty wiodących firm branży FinTech
15
15. Dodatkowo dla poszczególnych mikrosegmentów zostały podane przykładowe start-
upy na rynku dostarczające produkt/usługę w swojej kategorii, z krótkim opisem profilu
firmy i przedmiotu jej działalności w obszarze financial technology.
Tabela 3. Segmenty i mikrosegmenty FinTech
Płatności
Segment:
Płatności online i FX
(foreign exchange)
Segment znacznie podzielony i zróżnicowany, zawiera usługi portfela
online, płatności dla klientów detalicznych i biznesu, transfery online,
terminale internetowe, wtyczki płatności dla sklepów internetowych.
Segment mający znaczącą ilość innowacji, zmieniający sposób
dokonywania płatności i wymiany walut
Cinkciarz.pl16
Polska strona internetowa służąca do wymiany walut między
zarejestrowanymi użytkownikami. Wykorzystuje tzw. Transakcje
społecznościowe peer-to-peer (lub inaczej Person-to-Person, w skrócie
P2P)17, dzięki czemu oferowany kurs wymiany jest bardziej atrakcyjny
przy pominięciu pośrednika jakim jest bank lub tradycyjny kantor
(prowizje i spready). Kurs wyznaczany jest na podstawie oferowanych
stawek zakupu i sprzedaży walut przez zarejestrowanych użytkowników.
Dane i analiza
Segment:
Informacja kredytowa
Informacja kredytowa i analiza danych służąca określaniu zdolności
kredytowej firm i osób indywidualnych. Rosnąca automatyzacja w tym
segmencie prowadzi do powstawania innowacyjnych projektów
oprogramowania.
15 Landscaping UK Fintech, Commisioned by UK Trade & Investment, E&Y, 2015 16 cinkciarz.pl/kantor/sposoby-wymiany-walut/transakcje-spolecznosciowe. 17Nicoletti B., Mobile Banking: Evolution or Revolution?, Basingstoke ; New York : Palgrave Macmillan,
2014.
16
Friendly Score18
Narzędzie ułatwiające określenie zdolności kredytowej przy użyciu
algorytmów badających działania użytkownika na portalach
społecznościowych i przełożenie ich na jego wiarygodność kredytową.
Dostawca rozwiązania określa je szczególnie istotne przy klientach o
krótkiej historii kredytowej (np. studenci, osoby bez stałego miejsca
zamieszkania, nieubankowieni). Friendly Score wykorzystywany jest
m.in. przez internetowe portale pożyczek społecznościowych.
Rynki kapitałowe
Rynek był dotychczas zdominowany przez graczy z wysokim kapitałem.
Mimo na rynku pojawiają się nowe firmy osiągające znaczącą
skalę wykorzystując analizę danych we wcześniej
niezagospodarowanych obszarach tego rynku.
Ubezpieczenia
Analiza danych w branży ubezpieczeniowej wykorzystuje dane do
lepszego oszacowania ryzyka i ceny. Gracze branży ubezpieczeniowej
wprowadzają coraz nowsze rozwiązania technologiczne i przewidywane
jest pojawienie się wielu kolejnych innowacji.
W segmencie FinTech Insurance mówi się o powstaniu nowej branży zw.
InsurTech.
Metromile Inc.19
Firma oferująca ubezpieczenie samochodu w oparciu o przejechaną
miesięcznie ilość kilometrów. Za pomocą specjalnego „chipu”
podłączonego do samochodu łączącego się z systemem firmy określana
jest miesięczna składka wyliczana na podstawie przejechanego dystansu.
Firma kieruje swoją ofertę do klientów w Stanach Zjednoczonych m.in.
do grupy kierowców korzystających sporadycznie ze swojego pojazdu.
Metromile Inc. zwraca uwagę w swojej ofercie na wyznaczanie stawki
jedynie opierając się na przejechanym dystansie. Obecnie wiele firm
pracuje nad wprowadzeniem wyznaczania składki ubezpieczeniowej
kierowców w oparciu nie tylko o przejechany dystans, ale także styl
jazdy kierowcy20.
18 Informacje oparte o rozmowę ze współzałożycielem Friendly Score UK Ltd. – Maciejem Dolańskim. 19 www.metromile.com/technology/ 20 techcrunch.com/2015/08/05/insurance-is-the-next-frontier-for-fintech/
17
Oprogramowanie finansowe
Segment:
Płatności
Ciągle ewoluujące i zmieniające się potrzeby segmentu płatności (np.
bankowość internetowa, zmiany regulacyjne) tworzą popyt na
innowacyjne rozwiązania, które są wprowadzane przez nowe podmioty.
Technologie płatności są wykorzystywane przez dużą ilość innych
rozwiązań FinTech.
Bankowość Rynek ten zdominowany jest przez uznanych dostawców technologii.
Mała ilość innowacji spowodowana jest wysokimi kosztami ich
wprowadzenia oraz przewagą obecnych graczy.
Zarządzanie aktywami i
rynki kapitałowe
Rynek jest silnie podzielony na wszelkiego rodzaju rozwiązania dla
wsparcia administracyjnego (back office) jak i bezpośredniej obsługi
klienta (front office) dostarczane przez międzynarodowe jak i lokalne
firmy. Szczególny wpływ na zmianę w branży zarządzania aktywami i
rynków kapitałowych miał kryzys finansowy i zmiany prawne, które
zmotywowały dotychczasowych graczy do wprowadzenia innowacji
technologicznych, wykorzystania danych, oraz zautomatyzowania
procesu monitorowania tzw. compliance co pozwala wprowadzać dalsze
innowacje.
18
Platformy internetowe
Segment:
Pożyczki wzajemne P2P i
crowdfunding Pożyczki wzajemne i crowdfunding zostały omówione szerzej poza
tabelą w dalszej części rozdziału.
Platformy tradingowe
Platformy tradingowe wypełniają nowe, jeszcze nieuregulowane nisze
rynkowe. Atutem nowopowstających platform jest przystępny interfejs
obsługi dla użytkownika oraz dobór odpowiedniej strategii
inwestowania dzięki algorytmom opartym na tzw. Big data.
Finanse osobiste
Platformy dla finansów osobistych dostarczają rozwiązania dla
prywatnych osób oraz małych i średnich przedsiębiorstw. Często pełnią
role prywatnego doradcy finansowego bazując na odpowiednich
algorytmach ułatwiając klientowi wybór usługi/produktu finansowego.
NerdWallet21
NerdWallet daje klientom indywidualnym jak i małym biznesom
wsparcie w jakichkolwiek decyzjach finansowych poczynając od
wyboru karty kredytowej do ubezpieczenia zdrowotnego. Użytkownik
otrzymuje także pomoc w drodze do zebrania brakujących środków na
postawione sobie cele (np. budowa domu). Firma działa na rynku
amerykańskim od 2009 roku i jest wyceniana na 550 mln $.
2.1. FinTech na rynku kredytów i pożyczek wzajemnych Obszar tzw. social lending został wykreowany przez branżę FinTech jako alternatywa dla
tradycyjnych kredytów bankowych i pożyczek. Innowacje FinTech obejmują różnego
rodzaju usprawnienia w zarządzaniu środkami i dokonywaniu płatności, jednak znacząca
część graczy kieruje się właśnie na tzw.”core business” finansów czyli kredytach i
pożyczkach. Aż 27% całkowitych inwestycji w technologie finansów poczyniono właśnie
21 nerdwallet.com
19
w segment kredytów i pożyczek konsumenckich, a 16%22 w segment kredytów
korporacyjnych. Banki zmierzają w kierunku wirtualnych usług wprowadzając nowe
kanały dystrybucji i metody zdobywania i zatrzymywania klientów. Mimo to, według
raportu PwC to właśnie gracze tego obszaru usług finansowych są najbardziej zagrożeni
ze względu na konkurencyjne rozwiązania FinTech (do 2020 przewiduje się przejęcie
28% rynku przez nowych graczy).
Finansowanie P2P rozwinęło się w Europie i Stanach Zjednoczonych generując ponad 4
miliardy dolarów pożyczek konsumenckich na różne cele t.j. wydatki domowe, opieka
medyczna, a najczęściej finansowanie wcześniej zaciągniętego, droższego kredytu23.
Największymi graczami pożyczek P2P jest LendingClub.com, Prosper.com, oraz
Zopa.com. Na polskim rynku największym portalem jest kokoos.pl. Ze względu na dużą
ilość powstających platform pożyczek P2P wiele z nich wykreowało się na specjalistów
w danej dziedzinie (Tabela 4.) 24.
Tabela 4. Kategorie pożyczek i kredytów typu crowd-lending
Rodzaj pożyczki / nazwa branżowa Przykład platformy
Pożyczki konsumenckie dla osób fizycznych
(P2P)
*szczególny model pożyczek w grupie
przyjaciół i znajomych (friends-to-friends)
• Prosper.com; lendingclub.com;
kokoos.pl
• *ZimpleMoney.com
Pożyczki dla biznesu, głównie dla MŚP (P2B
lending, Business Lending) • Squirll.com; FundingCircle.com
Pożyczki hipoteczne (mortgage loans, P2RE,
propert P2P lending) • Lendinvest.com
22 Cutting Through the FinTech Noise: Markers of Success, Imperatives For Banks, Global Banking
Practice, McKinsey&Company, 2015. 23 Green Ch., Banker’s guide to new small business finance, +website : venture deals, crowdfunding,
private equity, and technology, Hoboken, NJ : Wiley, 2014. 24 Dziuba D., Ekonomika crowdfundingu: zarys problematyki badawczej, Difin, Warszawa, 2015.
20
Pożyczki dla franczyzobiorców • Applepiecapital.com
Pożyczki społeczne dla studentów • SoFi.com
Zintegrowane systemy pożyczkowe • Prosper.com
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Dziuba D., Ekonomika crowdfundingu: zarys problematyki badawczej, Difin, Warszawa, 2015
W tabeli 5. Zostały zestawione udziały rynkowe pod względem wielkości udzielonych
pożyczek z podziałem na bardziej uogólnione submodele. Z tabeli można
wywnioskować, iż największy udział (80%) stanowią pożyczki konsumenckie, a
najmniejszy pożyczki P2RE na zakup nieruchomości, które mimo to charakteryzują się
dynamicznym rozwojem na tle innych segmentów pożyczek społecznych.
Tabela 5. Skumulowana wartość udzielonych pożyczek według submodeli crowd-lending, dane szacunkowe (stan na dzień 27.06.2015)
Submodel Skumulowane wartości
pożyczek (mln USD) Udział (%)
P2P (peer-to-peer) 33 065,589 80,5
P2B (peer-to-business) 7 006,122 17,1
P2RE (peer-to-real estate) 985,668 2,4
Łącznie 41 057,379 100,0
Źródło: Dziuba D., Ekonomika crowdfundingu: zarys problematyki badawczej, Difin, Warszawa, 2015
Portale pożyczek peer-to-peer (zwanych także „Pożyczkami 2.0”) opierają się na tych
samych zasadach działania jednak różnią się grupą docelową klientów oraz strategią
marketingową. Najważniejszymi, wspólnymi elementami działania portali jest ocena
wiarygodności klienta, weryfikacja danych personalnych oraz ocena ryzyka25. Przy
działaniu tylko w kanale online wymaga to stworzenia odpowiednich algorytmów
25 http://www.pozyczki20.com/jak-wlasciwie-dzialaja-pozyczki-spolecznosciowe/
21
umożliwiających taki proces wspierany przez zespoły specjalistów działających
wyłącznie zdalnie bez fizycznego spotkania z klientem. Ocena wiarygodności kredytowej
określających rating pożyczkobiorcy może opierać się nie tylko na podstawie podanych i
zweryfikowanych danych, ale także na podstawie analizy jego obecności online - zakupy
internetowe, konta na portalach społecznościowych (przykład Friendly Score w Tabeli
3.), oraz historia „kredytowa” na innych portalach pożyczek P2P.
Modele działania pożyczek wzajemnych można również wyróżnić ze względu na relację
między pożyczkobiorcą, a pożyczkodawcą26 :
1) Relacja bezpośrednia (Direct P2P Model)
2) Relacja pośrednia (Indirect P2P Model)
Relacje bezpośrednie polegają na bezpośredniej łączności między pożyczkodawcą, a
pożyczkobiorcą. Jest to model charakterystyczny dla krajów wysoko rozwiniętych
gospodarczo27. W takim modelu działają wcześniej wspomniane platformy stanowiące
największy udział w rynku pożyczek wzajemnych. Proces uzyskania pożyczki przez
użytkownika rozpoczyna się od określenia popytu i specyfikacji pożyczki (cel, okres
spłaty, oprocentowanie). Następuje po tym zgłaszanie się pożyczkodawców. Może być on
jeden lub kilku. Po osiągnięciu wymaganej kwoty umowa/y zostają zwarte. System
portalu generuje przelewy do pożyczkobiorcy. Istotnym aspektem są technologie
płatności, które powodują to, że środki nie są w żaden sposób trzymane przez platformę
dostarczającą usługi, co byłoby naruszeniem prawa zezwalającego na przeprowadzanie
takich działań bankom.
W modelu relacji pośrednich czyli tzw. mikro kredytów polegają na połączeniu
pożyczkodawców i pożyczkobiorców przez lokalnych przedstawicieli. Taki model
działania wykorzystywany jest do dystrybuowania kapitału na rynki rozwijające się, za
czym idą niższe kwoty niż w przypadku systemów bezpośrednich. Przykładowymi
portalami funkcjonującymi w modelu Indirect P2P jest Kiva, Zidisha oraz MyC4.
Istotnym aspektem dotyczącym platform pożyczek P2P (m.in. w modelu bezpośrednim)
26 23 Dziuba D., Ekonomika crowdfundingu: zarys problematyki badawczej, Difin, Warszawa, 2015
22
jest ustalenie oprocentowania kredytu28. Pierwszym mechanizmem jest ustalenie go przez
samego pożyczkobiorcę przy wystawianiu oferty. Następnie pożyczkodawca wybiera
spośród ofert te z najbardziej atrakcyjnym oprocentowaniem. W sytuacji nadmiernego
popytu, patrz dużej liczby pożyczkobiorców, istnieje możliwości tzw. aukcji, czyli
podwyższeniu oprocentowania w celu szybszego uzyskania pożyczki. Drugim modelem
jest ustalenie kosztu pożyczki przez platformę, która przy pomocy odpowiednich
algorytmów bazuje na ocenie wiarygodności pożyczkobiorcy, okresie spłaty i innych
kryteriach określanych na profilu danej platformy29. Trzecim modelem jest automatyczne
ustalanie oprocentowania w zależności od zgłaszanego popytu i podaży.
Wybór najlepszego modelu ustalania kosztu pożyczki na platformach P2P jest często
poruszaną kwestią na panelach dyskusyjnych i forach internetowych dotyczących
FinTech’u. Model aukcyjny, w którym wyłącznie użytkownicy platformy decydują o
stawkach wydaje się najbardziej przyjazny dla klienta i bliski pro-społecznego podejścia
dostawców pożyczek 2.0. Jednak prowadzi on do stopniowego zaniżania realnego kosztu
pożyczki i znacznie mniejszej atrakcyjności dla inwestorów, a za tym spadającej ilości
spełnianych wniosków. Model ustalania stawki przez platformę nie ma na celu
zwiększenia zarobku dla platformy z tzw. spreadu dzięki zminimalizowaniu zysku dla
inwestora i maksymalizowania kosztu dla klienta, lecz racjonalne wyznaczenie
oprocentowania dla pożyczkodawcy ponoszącego ryzyko. Z drugiej strony na rynku
pojawiają się opinie, że trend większej ingerencji ze strony dostawców platform zbliża je
do banków postrzeganych za ukrywanie kosztów i niejasne wyznaczanie oprocentowania.
Social lending jako alternatywa jest niewątpliwie atrakcyjna dla inwestorów pomijając
prowizje instytucji finansowych jak i pożyczkobiorców, ze względu na niższe
oprocentowanie i mniejszą ilość formalności. Jednak specjaliści wyrażają swoją
niepewność dotyczącą relatywnie nowego zjawiska i możliwości powstania tzw. bańki
związanej z tą dziedziną, która może być spowodowana nieefektywnym określaniem
wiarygodności finansowej (automatyzacja), oraz mało-efektywną windykacją
niespłaconych pożyczek30.
28 www.p2p-banking.com/process-p2p-lending-how-are-interest-rates-set 29 www.p2p-banking.com/countries/germany-auxmoney-now-sets-interest-rates-based-on-own-score-classes 30 www.theguardian.com/money/2016/feb/10/former-city-regulator-warns-peer-to-peer-lending-lord-turner
23
2.2. Crowdfunding jako jeden z segmentów financial technology
Jako jeden z szerzej omówionych w pracy segmentów FinTech został wybrany
crowdfunding, czyli w bezpośrednium tłumaczeniu na język polski – finansowanie przez
tłum (patrz: społecznościowe). Dzięki internetowym platformom crowdfundingowym
pomysłodawcy danych projektów mogą zbierać kapitał od osób chcących wesprzeć ich
finansowo. Poniżej przedstawione definicje odzwierciedlają istotę finansowania
społecznościowego i model jego działania31.
„Crowdfunding pozwala użytkownikom dokonywać inwestycji w różne typy projektów i
przedsięwzięć, często na niskie kwoty, poza regulowanym rynkiem wymiany kapitału, z
wykorzystaniem internetowych platform społecznościowych, które wspierają
bezpośrednią interakcję pomiędzy inwestorami, a osobami zbierającymi środki
finansowe.” 32
„ [w gospodarce i na rynku kapitałowym] w rzeczywistości istnieje wiele sił, które, gdy
zakłócają i zmieniają na zawsze procesy tworzenia firm i ich finansowania. Wiele z tych
sił będąc zagrożeniem dla funduszy VC, staje się konkurencyjnym źródłem kapitału
wysokiego ryzyka, które nazywamy crowdfundingiem. Czym VC są dla przedsiębiorstw
we wczesnych fazach rozwoju, tym Hollywood jest dla kina itd.” 33
„Rodzaj gromadzenia i alokacji kapitału przekazywanego na rzecz rozwoju określonego
przedsięwzięcia w zamian za określone świadczenie zwrotne, który angażuje szerokie
grono kapitało dawców, charakteryzuje się wykorzystaniem technologii
teleinformatycznych oraz niższą barierą wejścia i lepszymi warunkami transakcyjnymi,
niż ogólniedostępne na rynku.” 34
31 Źródło definicji w polskim tłumaniu (patrz: odwołanie nr. 31). 32 A. Agrawal, C. Catalini, A. Goldfarb: The geography of crowdfunding, National Bureau of Economic Research. Working paper nr 16820. 33 D.Marowm, K.Lawton: The crowdfunding revolution. Social networking meets venture financing. Lexington 2010. 34 Król K., Crowdfunding: Od pomysłu do biznesu, dzięki społeczności, Crowdfunding.pl, 2013.
24
Interesującą tezę przedstawia autor książki Crowdfunding. Od pomysłu do biznesu, dzięki
społeczności – Karol Król, który za podstawę finansowania społecznościowego stawia
pomysły i ich twórców, a pozyskanie kapitału uważa za rzecz wtórną. Jednak to właśnie
systemy bezpiecznej płatności, weryfikacji dancyh i wiele innych rozwiązań branży
FinTech umożliwia pozyskanie kapitału na dany projekt. Ponadto, crowdfunding jest
faktyczną alternatywą dla innych form finansowania działalności/projektu (Tabela 6.).
Tabela 6. Crowdfunding jako alternatywa dla tradycyjnych źródeł finansowania.
Źródło alternatywne Rodzaj projektu
Rodzina, instytucje kredytowo-pożyczkowe Biznesowe projekty nieudziałowe
Fundusze zalążkowe; aniołowie biznesu
Projekty biznesowe wymagające wyższych
nakładów kapitału, w których może być
stosowany model udziałowy, przedsięwzięcia
we wczesnej fazie rozwoju
Granty; dotacje; subwencje; programy
pomocowe
Projekty o charakterze społecznym,
realizowane przez aktywistów/niezależnych
twórców
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Król K., Crowdfunding: Od pomysłu do biznesu, dzięki
społeczności, Crowdfunding.pl, 2013.
Tak jak w przypadku pożyczek wzajemnych, w przypadku crowdfundingu funkcjonują
platformy wyspecjalizowane w realizowaniu projektów w różnych dziedzinach.
Najbardziej popularnymi platformami są uniwersalne portale gromadzące różne projekty
t.j. KickStarter.com oraz IndieGoGo.com.
Tabela 7. Przykładowe rodzaje platform crowdfundingowych
Obszar finansowania Przykłady
Produkcja filmowa • CineCrowd, NewFaceFilm
Gry elektroniczne • GameCrowdfund
Rynek wydawniczy książek • Libros, Publishizer, Authr
Akcje charytatywne • Siepomaga.pl
25
Restauracje • Foodstart
Oraz wiele innych dziedzin w kategorii
projektów biznesowych jak i społecznych
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Dziuba D., Ekonomika crowdfundingu: zarys problematyki
badawczej, Difin, Warszawa, 2015.
Motywem do udziału w projektach biznesowych jak i non-for-profit na platformach
crowdfundingowych jest z jednej strony chęć uczestnictwa w spełnieniu jakiegoś projektu
zgodnego z przekonaniami/zainteresowaniami donatora jak i często chęci otrzymania
korzyści materialnych w postaci nagród rzeczowych, finansowych czy udziałów i akcji
(rzadziej spotykane).
Korzyści materialne otrzymywane w zamian za inwestycję w dany projekt są zazwyczaj
uwarunkowane przedziałem kwotowym, który został przeznaczony przez inwestora. W
większości projektów oferowane są różnego rodzaju „nagrody”. Za przykład można
wziąć projekt mający na celu zrealizowanie produkcji książek, w którym za
zainwestowany przedział kwotowy oferowana jest dana nagroda35:
• 40-200 zł – książka z podpisem autora
• 200 – 1000 zł – książka i bilet na wieczór autorski
• 1000 zł i więcej – podziękowanie dla inwestora na końcu książki
Przyczyną rozwoju crowdfundingu jest także wypełnienie luki na rynku gdzie popyt na
finansowanie ze strony stosunkowo małych projektów nie spotyka się z podażą ze strony
inwestorów. Mimo popularności takiego modelu pozyskiwania finansowania biznesu
spotyka się on z coraz liczniejszymi zastrzeżeniami co do wynagrodzenia inwestorów,
które często jest nieadekwatne do zainwestowanej kwoty odnosząc się do inwestowania
np. na rynku papierów wartościowych, gdzie inwestor otrzymuje korzyści z rozwoju w
zainwestowany projekt (wyłączając mniej popularny model crowdfundingu
udziałowego).
2.3. Aspekty społeczne crowdfundingu i social lending
Mimo silnego rozwoju wielu obszarów FinTech jako biznesu, ma on także szeroki aspekt
społeczny dzięki, którym realizowanych jest wiele inicjatyw zgodnych z przekonaniami
35 na podstawie realizowanych projektów na stronie wspieram.to
26
politycznymi czy religijnymi. Za dowód przedstawiono kilka przykładów opisujących
wykorzystanie technologii finansów.
1. Crowdfunding podczas kampanii prezydenckiej Barack’a Obamy w 2008 r.36
Prowadzący kampanie obecnego prezydenta Stanów Zjednoczonych wykorzystali
przekaz w mediach społecznościowych skierowanych do młodych wyborców, biegłych w
obsłudze nowych technologii do dokonywania „mikro-dotacji” w kwocie 3$ na rzecz
kampanii. Ostatecznie złożyło się to na kwotę 600 milionów $. Dotacje zostały dokonane
przez wielu wyborców kilkakrotnie w czasie trwającej kampanii jako chęci jej wsparcia.
Płatności były możliwe dzięki systemie szybkich płatności internetowych (także na
urządzeniach mobilnych). Do akcji wykorzystano także spersonalizowane wiadomości e-
mail zachęcające do udziału w akcji.
2. Platforma fundacji charytatywnej – siepomaga.pl
Strona internetowa siepomaga.pl jest prowadzona przez fundacje charytatywną, której
celem jest wsparcie finansowe konkretnie wskazanych osób w leczeniu. Model działania
strony jest bardzo zbliżony do tego, z którym spotkać się można na platformach
crowdfundingowych. Dzięki promocji w mediach społecznościowych miliony
użytkowników wspierają finansowo dane osoby. Wiele akcji, w których zbierane są
kwoty sięgające setek tysięcy złotych, realizowanych jest w kilka dni.
3. Mikrokredyty dla krajów Trzeciego Świata – przykład Kiva.com37
Wykorzystanie pośredniego modelu pożyczek społecznych w połączeniu z modelem
crowdfundingu umożliwia dostarczanie pomocy finansowej krajom Trzeciego Świata.
Platforma Kiva.com we współpracy z lokalnymi pośrednikami/przedstawicielami
(odbiorcy pożyczek często nie posiadają internetu) udziela „mikro-pożyczek” o
minimalnym oprocentowaniu na np. sprzęt rolny dla gospodarstw stymulując rozwój
gospodarki krajów rozwijających się. 36Green Ch., Banker’s guide to new small business finance, +website : venture deals, crowdfunding, private
equity, and technology, Hoboken, NJ : Wiley, 2014. 37 Dziuba D., Ekonomika crowdfundingu: zarys problematyki badawczej, Difin, Warszawa, 2015.
27
Opisane obszary działania podmiotów branży FinTech, w tym dużej ilości start-upów
obrazują jak istotny jest to obszar dla świata finansów. Wiele rozwiązań jest nie tylko
innowacyjna ze względów technologicznych, ale także ogólnego modelu działania (patrz:
pożyczki społecznościowe versus pożyczki bankowe). FinTech obejmuje rozwiązania
produktów i usług skierowanych bezpośrednio do klienta jak i wszelkich narzędzi je
wspomagających tj. systemy zabezpieczeń, analiza danych, czy algorytmy usprawniające
underwritting. Obecnie start-upy FinTech nie stawiają sobie za cel zrewolucjonizowania
całej branży finansów, lecz selektywne wybieranie poszczególnych obszarów, w których
widzą możliwość rozwoju38. Ich głównymi odbiorcami są małe i średnie
przedsiębiorstwa, osoby nieubankowione oraz tzw. pokolenie „Millenialsów” biegłe w
obsłudze nowoczesnych technologii.
38 Dietz M., Khanna S., Olsnrewaju T., Rajgopal K, Cutting Through the FinTech Noise: Markers of
Success, Imperatives For Banks, Global Banking Practice, McKinsey&Company, 2015.
28
Rozdział III
Małe i średnie przedsiębiorstwa jako nisza
rynkowa dla start-upów FinTech.
Studium przypadku: IWOCA LTD
3.1. Źródła finansowania MŚP a rozwiązania FinTech
Małe i średnie przedsiębiorstwa to gazele gospodarki39. Wytwarzają ponad połowę
światowego PKB, oraz dają jednocześnie ponad dwie-trzecie miejsc zatrudnienia40.
Właśnie do tego obszaru biznesu kierowanych jest wiele rozwiązań FinTech, które
rozwiązują główny problem MŚP jakim jest pozyskiwanie finansowania zewnętrznego.
Głównym źródłem finansowania zewnętrznego dla MŚP są obecnie banki. Jednak każdy
kredyt dla MŚP, to oddzielna sprawa do rozpatrzenia. Ogólne trendy wskazują na
obniżenie zainteresowania klientem MŚP przez banki. W Stanach Zjednoczonych udział
kredytów bankowych dla MŚP spadł z 34% do 25%, natomiast w Strefie Euro koszt
kredytu dla tego klienta wzrósł o 150%. Lukę na rynku, jaką jest brak dostępnego
kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw zaczęły wykorzystywać start-upy branży
FinTech. 16% inwestycji w tej branży poczyniono właśnie w obszar kredytów i pożyczek
dla biznesu41. Jest to związane z rosnącą automatyzacją w sferze technologii finansów,
która zwiększa atrakcyjność rozwiązań start-upów FinTech.
39 Mączyńska E., Małe i średnie przedsiębiorstwa to gazele gospodarki, MyCompany Polska, 27
październik, 2015 40 Koenitzer M., Giancarlo B., The Future of FinTech, A Paradigm Shift in Small Business Finance,
Agenda Council on the Future of Financing & Capital, World Economic Forum, 2015.
41 ebit.
29
3.2. Rozwój start-upu FinTech dostarczającego usługi dla MŚP.
Studium przypadku: IWOCA LTD Studium przypadku dotyczy spółki IWOCA LTD. działającej w branży FinTech, której
działalność ma charakter start-upu42. Uwzględniono charakterystykę działalności spółki,
bodźce jej rozwoju, oraz wyniki finansowe spółki. Analiza działalności iwoca Ltd. ma na
celu pokazać jak dynamiczny jest rozwój całej branży technologii finansów ze
szczególnym uwzględnieniem obszaru usług finansowych dla małych i średnich
przedsiębiorstw.
3.2.1. Ogólna charakterystyka działalności iwoca Ltd.
Iwoca Ltd. to firma branży FinTech udzielająca krótkoterminowych pożyczek w
internecie dla małych i średnich przedsiębiorstw. Pożyczki dostarczane są za pomocą
zautomatyzowanej platformy internetowej. Firma umożliwia korzystanie ze swoich usług
w Wielkiej Brytani (siedziba iwoca Ltd.), Polsce, Niemczech, oraz Hiszpanii43. Iwoca
Ltd. uzasadnia wybór lokalizacji ze względu na ilość małych i średnich przedsiębiorstw
działających w tych krajach (ponad 50% MŚP w Europie)44. Została założona w
październiku 2011, jednak pierwsze transakcje na stronie rozpoczęły się w marcu 2012.
Znaczny wpływ na rozwój spółki miały duże inwestycje funduszy bez których
niemożliwe byłoby udzielanie pożyczek. Z rund inwestowania wynika w jakim tempie
rozwija się działalność firmy. Już po niecałym roku działalności, start-up pozyskał dwóch
inwestorów (Beyond Digital Media i Talis Capital), którzy przeznaczyli 2 mln funtów.
Tabela 8. Rundy inwestowania. iwoca Ltd.
Data Suma (£) / Runda
finansowania Ilość inwestorów
Lipiec 2015 12,5 mln / Seria B 3
Styczeń 2014 5 mln / Seria A 4
Styczeń 2013 2 mln / Venture 2
42 Głównym źródłem informacji , dla których nie podano innego źródła dla studium przypadku iwoca Ltd. była strona internetowa firmy: www.iwoca.com 43 en.wikipedia.org/wiki/Iwoca 44 www.pb.pl/4428297,72512,iwoca-pozycza-trudnym-firmom
30
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych: www.crunchbase.com
Iwoca Ltd. początkowo kierowała swoją ofertę wyłącznie do przedsiębiorców
prowadzących działalność w branży e-commerce. Jednak w ciągu rozwoju działalności,
rozszerzono grupę docelową oferując pożyczkę wszystkim przedsiębiorstwom45.
Maksymalna kwota pożyczki jest uzależniona od platformy skierowanej na dany rynek.
Pożyczka w Polsce udzielana jest na maksymalnie 150 tys. złotych, w Wielkiej Brytani
na 100 tys. funtów, a w Niemczech i Hiszpanii na 50 tys. euro. Okres spłaty wynosi
maksymalnie 12 miesięcy.
3.2.2. Model działania platformy pożyczkowej iwoca Proces uzyskania pożyczki na platformie iwoca odbywa się wyłącznie drogą internetową.
Możliwe jest także telefoniczne skontaktowanie się z konsultantem. Firma nie prowadzi
oddziałów stacjonarnych dla swoich klientów, co powoduje generowanie niższych
kosztów na utrzymanie działalności. To czym dostawcy platformy chcą przekonać klienta
to szybka realizacja pożyczki (w ciągu 24 godzin) oraz przejrzyste zasady gdzie jedynym
kosztem jest wyliczone oprocentowanie (zazwyczaj ok. 4% miesięcznie). Maksymalna
kwota pożyczki dla danego przedsiębiorcy (biorąc pod uwagę wcześniej opisane limity)
to mniej więcej jego miesięczny przychód.
Klient chcący uzyskać pożyczkę musi przejść przez kilka etapów poczynając od
rejestracji do przesłania odpowiedniej dokumentacji firmy i zaakceptowania warunków
pożyczki. Istotny etap ze strony obsługi platformy to weryfikacja otrzymanych danych, a
następnie określenie ryzyka transakcji z danym pożyczkobiorcą. Metody określania
wiarygodności klienta są odmienne niż tradycyjnie stosowane w bankach. W
początkowym modelu, kiedy udzielano pożyczek jedynie podmiotom branży e-commerce
analizowano m.in. dane wyników sprzedaży na kontach portali sprzedażowych (np. Ebay,
Amazon) używanych przez przedsiębiorcę. Obecnie są to dane pochodzące z portali
społecznościowych, biur informacji kredytowych, bazy danych gospodarczych i wielu
45 uk.businessinsider.com/iwoca-raises-20-million-from-commerzbank-and-acton-capital-partners-2015-7
31
innych publicznie dostępnych danych. Firma określa zautomatyzowanie procesu
weryfikacji w 90%.
3.2.3. Rozwój iwoca Ltd. Wybrane dane finansowe (2012-2014)
Wykres 2. Wybrane pozycje bilansu iwoca Ltd.(2012-2014)
Tabela 9. Wybrane pozycje bilansu iwoca Ltd.(2012-2014)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: companycheck.co.uk
Przedstawione dane obejmują lata 2012-2014, jednak na względzie trzeba mieć
najwyższą transzę inwestycji w 2015. Zakres czasowy analizowanych danych to moment
dynamicznego rozwoju spółki umożliwiony inwestycjami funduszy oraz wprowadzenia
2012 2013 2014
Środki pieniężne £1 006 036,00 £3 234 000,00 £1 319 000,00
Wartość netto £1 056 363,00 £2 222 000,00 £2 034 000,00
Aktywa bieżące ogółem £1 372 206,00 £5 839 000,00 £7 515 000,00
Zobowiązania bieżące ogółem £324 047,00 £2 643 000,00 £1 563 000,00
32
platformy na nowe rynki. Suma aktywów ogółem wzrosła w ciągu 2 lat o prawie 450%.
Wartość netto spółki wzrosła z roku 12/13 o 110%, jednak w kolejnym ustabilizowała
się odnotowując spadek o 8,5%.
Tabela 10. Wybrane dane finansowe iwoca Ltd (2012-2014).
Zysk/strata 2014 2013 2012
Przychody £2,728,000 £1,109,000 £0
Koszty sprzedaży £926,000 £437,000 £0
Zysk brutto £1,802,000 £672,000 £0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie: companycheck.co.uk
Wzrost przychodów o 105% z roku 2013 na 2014 świadczy o dynamicznym rozwoju
spółki. Jednak rozwój nie wpłynął na tzw. efekt skali w przypadku obniżenia kosztów,
które wzrosły wprost proporcjonalnie do przychodów. Jest to charakterystyczne dla
podmiotów dostarczających swoją usługę kanałem online.
Tabela 11. Należności z tytułu dostaw i uslug dla iwoca Ltd.
2014 2013 2012
Należności z tytułu dostaw i
usług £5,634,000 £2,484,000 £366,170
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: companycheck.co.uk
Pozycja w bilansie „Należności z tytułu dostaw i usług” w przypadku iwoca Ltd. to
pożyczki udzielone klientom. Pozycja na rok 2012 w początkowym okresie działania
spółki świadczy o jej szybkim wprowadzeniu produktu na rynek, zweryfikowaniu modelu
biznesowego, a za tym wsparcia inwestorów. Z drugiej strony spółka nie podaje
dokładnej ilości pożyczek spłaconych po terminie lub niespłaconych w ogóle, w trakcie
windykacji.
Kolejnym elementem potwierdzającym dynamiczny wzrost spółki to ilość zatrudnionych
osób, która w roku 2014 wynosiła 35 osób (o 20 więcej niż roku poprzednim). Firma
zatrudnia specjalistów w dziedzinie finansów, analizy danych oraz IT. Duży udział w
33
sukcesie firmy stanowią działania marketingowe online, którymi zajmuje się zewnętrzna
firma. Tabela 12. Wybrane wskaźniki finansowe dla iwoca Ltd.
Wskaźnik 2014 2013 Średnia
branżowa46
ROA -25,71 -23,52 1,12
Current Ratio 4,81 2,21 2,23
Marża zysku
brutto -71,08 -123,99 16,56
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: companycheck.co.uk
Mimo wysokiej bieżącej płynności, wiele wskaźników finansowych cechujących iwoca
Ltd. ma poziom gorszy w porównaniu do wskaźników dla branży pożyczkodawców
online. Jest to związane z licznymi inwestycjami w rozwój spółki, oraz działania
marketingowe. Duży udział inwestycji w rozwój jest charakterystyczny dla start-upów
technologicznych.
3.2.4. Wnioski
Analiza działalności spółki IWOCA LTD. pokazuje jak rozwijają się start-upy branży
FinTech. Dzięki inwestycjom funduszy inwestycyjnych i aniołów biznesu nabierają
odpowiedniej skali do pełnego zweryfikowania i usprawnienia swojego modelu
biznesowego. Szczególnie jest to widoczne w przypadku analizowanego podmiotu, który
charakteryzuje się bardzo dynamicznym tempem rozwoju. Pożyczki dla małych i
średnich przedsiębiorstw są alternatywą dla kredytu bankowego. Sam dyrektor
zarządzający Polskim oddziałem spółki iwoca określa ją jako uzupełnienie rynkowe, a
nawet mówi o sytuacjach kiedy banki same odsyłają klientów po pożyczkę na ich
platformie47. Model działania iwoca można określić jako innowacyjny nie tylko z punktu
widzenie klienta, ale także strony biznesowej gdzie cały proces jest prawie całkowicie
zautomatyzowany i łatwo skalowalny na inne rynki.
46 średnia branżowa z ostatnich 5 lat wg. www.reuters.com 47 www.poradnikbiznesu.info/edukator-przedsiebiorcy/algorytmy-sfinansuja-twoj-biznes
34
Zakończenie
Silicon Valley is coming. There are hundreds of start-ups with a lot of brains and money
working on various alternatives to traditional banking Jamie Dimon, CEO of JP Morgan
Chase 48. „Dolina krzemowa nadchodzi”, tak ostrzegł w rocznym liście do akcjonariuszy,
prezes jednego z największych na świecie holdingów finansowych mówiąc o potędze
start-upów branży FinTech. Jamie Dimon wskazuje na znaczną liczbę start-upów
budujących modele alternatywne dla rozwiązań bankowych, co powinno być bodźcem
obrania nowej strategii dla dotychczasowych dostawców produktów i usług finansowych,
w tym m.in. banków. FinTech niewątpliwie będzie długo obiektem obserwacji dla
inwestorów dostrzegających w nich potencjał wzrostu, klientów bardziej obeznanych z
nowymi rozwiązaniami finansowymi oraz światowych korporacji finansowych
obawiających się konkurencji ze strony doinwestowywanych start-upów.
Praca miała na celu identyfikację czynników dynamicznego rozwoju start-upów branży
FinTech oraz ich wpływu na zmiany w modelu funkcjonowania usług finansowych.
Analizy trendów rozwoju jak i przykładów rynkowych w szerokim obszarze branży
financial technology ilustrują zarazem, w jaki sposób wprowadzane są innowacje do
wcześniej istniejących rozwiązań na rynku finansów.
Bibliografia • A. Agrawal, C. Catalini, A. Goldfarb: The geography of crowdfunding, National
Bureau of Economic Research. Working paper nr 16820
• Blurred Lines: How FinTech is shaping Financing Services, Global FinTech
Report, PwC, 2016
• D.Marowm, K.Lawton: The crowdfunding revolution. Social networking meets
venture financing. Lexington 2010
48 www.businessinsider.com/jamie-dimon-letter-to-jpmorgan-shareholders-2015-4
35
• Mączyńska E., Małe i średnie przedsiębiorstwa to gazele gospodarki,
MyCompany Polska, 27 październik, 2015
• Dietz M., Khanna S., Olsnrewaju T., Rajgopal K, Cutting Through the FinTech
Noise: Markers of Success, Imperatives For Banks, Global Banking Practice,
McKinsey&Company, 2015
• Douglas W. Arner, Janos Nathan Barberis, Ross P. Buckley, The Evolution of
Fintech: A New Post-Crisis Paradigm?, University of Hong Kong Faculty of Law
Research Paper No. 2015/047, 2015
• Dziuba D., Ekonomika crowdfundingu: zarys problematyki badawczej,
Difin, Warszawa, 2015
• Green Ch., Banker’s guide to new small business finance, +website : venture
deals, crowdfunding, private equity, and technology, Hoboken, NJ : Wiley, 2014
• Koenitzer M., Giancarlo B., The Future of FinTech, A Paradigm Shift in Small
Business Finance, Agenda Council on the Future of Financing & Capital, World
Economic Forum, 2015
• Król K., Crowdfunding: Od pomysłu do biznesu, dzięki społeczności,
Crowdfunding.pl, 2013
• Landscaping UK Fintech, Commisioned by UK Trade & Investment, E&Y, 2015
• Nicoletti B., Mobile Banking: Evolution or Revolution?, Basingstoke ; New York
: Palgrave Macmillan, 2014
• Zielona Księga: W kierunku zintegrowanego europejskiego rynku płatności
realizowanych przy pomocy kart płatniczych, przez internet i za pośrednictwem
urządzeń przenośnych, Komisja Europejska, Bruksela, 2012
Źródła internetowe:
• www.investopedia.com/terms/start-up
• michalkulka.innpoland.pl/124653,inkubator-preinkubacja-akcelerator-o-co-chodzi
• www.fintechinnovationlabapac.com;
• start-upbootcamp.org
• www.barclaysaccelerator.com
• www.level39.co
36
• www2.deloitte.com/pl/pl/pages/doradztwo-prawne/articles/alerty-prawne/psd2-
platnosci-nowoczesne
• Przełom dla branży FinTech? Dyrektywa PSD2, Tomasz Gwara, 2016,
ifintech.pl/pl/przelom-dla-branzy-fintech-dyrektywa-psd2/
• cinkciarz.pl/kantor/sposoby-wymiany-walut/transakcje-spolecznosciowe
• www.metromile.com/technology/
• techcrunch.com/2015/08/05/insurance-is-the-next-frontier-for-fintech/
• www.p2p-banking.com/process-p2p-lending-how-are-interest-rates-set
• www.p2p-banking.com/countries/germany-auxmoney-now-sets-interest-rates-
based-on-own-score-classes
• www.theguardian.com/money/2016/feb/10/former-city-regulator-warns-peer-to-
peer-lending-lord-turner
• wspieram.to
• nerdwallet.com
• www.businessinsider.com/jamie-dimon-letter-to-jpmorgan-shareholders-2015-4
Spis tabel
Tabela 1. Akceleratory dla start-upów FinTech ............................................................. 9Tabela 2. Platformy FinTech, a regulacje prawne. ....................................................... 13Tabela 3. Segmenty i mikrosegmenty FinTech ............................................................. 15Tabela 4. Kategorie pożyczek i kredytów typu crowd-lending .................................... 19Tabela 5. Skumulowana wartość udzielonych pożyczek według submodeli crowd-
lending, dane szacunkowe (stan na dzień 27.06.2015) .......................................... 20Tabela 6. Crowdfunding jako alternatywa dla tradycyjnych źródeł finansowania. . 24Tabela 7. Przykładowe rodzaje platform crowdfundingowych ................................... 24Tabela 8. Rundy inwestowania. iwoca Ltd. ................................................................... 29Tabela 9. Wybrane pozycje bilansu iwoca Ltd.(2012-2014) ........................................ 31Tabela 10. Wybrane dane finansowe iwoca Ltd (2012-2014). ..................................... 32Tabela 11. Należności z tytułu dostaw i uslug dla iwoca Ltd. ...................................... 32Tabela 12. Wybrane wskaźniki finansowe dla iwoca Ltd. ........................................... 33
Spis wykresów
Wykres 1. Światowe inwestycje w branżę FinTech ........................................................ 7Wykres 2. Wybrane pozycje bilansu iwoca Ltd.(2012-2014) ....................................... 31
37
Streszczenie Przedmiotem pracy jest rozwój relatywnie nowych start-upów technologiczno-
finansowych, dostarczających innowacyjne rozwiązania na rynku usług finansowych.
Praca składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym rozdziale wyjaśnione jest ogólne
pojęcie branży technologii finansów (FinTech). Ma na celu zobrazowanie rynkowych
trendów dotyczących powstawania nowych rozwiązań w obszarze usług finansowych na
tle silnego rozwoju start-upów.
Drugi rozdział ma charakter teoretyczny z przykładami empirycznymi. Przez opisanie
obszarów działania branży FinTech wyjaśniono ogólne modele wykorzystywania
innowacji technologicznych na rynku usług finansowych.
Trzeci rozdział ma charakter Case study. Przedstawiono tu analizę rozwoju start-upu
IWOCA LTD zajmującego się udzielaniem pożyczek małym i średnim
przedsiębiorstwom.
Recommended