View
1
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
ภญ. ณิชาพร กตะศิลา
27 มกราคม 2557
Severe Cutaneous Adverse Drug Reactions (SCARs)
SCARs
1. Steven’s Johnson Syndrome (SJS)
2. Toxic Epidermal Necrolysis (TEN)
3. DRESS Syndrome
SJS/TEN
อาการแสดง:
: ร้อยละ 50 มักมีอาการน า (prodrome) เกิดขึ้น 1-14 วันก่อน
มีผื่น อาการคล้ายไข้หวัด เช่น ไข้ ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว
ปวดข้อ อาเจียน ไอ เจ็บคอ
: ประมาณ 1-14 วันต่อมาจะมีผื่นขึ้น ผื่นตามเยื่อบุ > 2 แห่ง
นับจากเริ่มมีผื่นจนลุกลามเต็มที่ประมาณ 5 วัน
: Onset ประมาณ 1-6 สัปดาห์หลังได้รับยา
: Nikolsky' sign = positive
Mucous membrane involvement:
ตา : พบ conjunctivitis , corneal ulcer, keratitis, น้ าตาไหล
ถ้ารุนแรงอาจท าให้ตาบอดได้
ปาก :พบ hemorrhagic crusts บริเวณริมฝปีาก, มีการหลุดลอก
ของเยื่อบุช่องปากเป็น gray-white membranes
อวยัวะเพศ : พบมีการลอกของเยื่อบุรอบ vagina , urethra ได้
ทวารหนัก : มีการลอกของเยื่อบุรอบทวารหนัก
SJS/TEN
Steven Johnson Syndrome (SJS)
- ผิวหนังหลุดลอก <10% ของ BSA
- อัตราการเสียชีวิตประมาณ 5%
- เกิดจากยาประมาณร้อยละ 50
สาเหตุอื่นๆ เช่น
- การติดเชื้อบางชนิด ex.Herpes,
Mycoplasma pneumoniae
- การได้รับวัคซีน
- graft versus host disease
Toxic Epidermal Necrolysis (TEN)
- คล้าย SJS แต่รนุแรงกว่า
- เกิดจากยา 80-95%
- ผิวหนังหลุดลอก >30% BSA
- ผื่นผิวหนังมักจะหลุดลอก
เป็นแผ่นใหญ่ คล้ายโดนน้า้
ร้อนลวก
- อัตราการเสยีชีวิตสงูกว่า
การคิด % BSA
“Rule of nines”
ล้าตัวหน้า
ล้าตัวหลัง
ขาซ้าย
ขาขวา
แขนซ้าย
แขนขวา
ศีรษะ
อวัยวะเพศ
= 18%
= 18%
= 18%
= 18%
= 9%
= 9%
= 9%
= 1%
ความแตกต่างของ SJS/TEN
SJS: ผิวหนังหลุดลอก <10% TEN: ผิวหนังหลุดลอก >30%
ยาทีม่รีายงานการแพ้แบบ SJS/TEN
ยาทีต่้องมีค้าเตือนผื่นแพ้ยารุนแรง SJS/TEN
จดหมายข่าว HPVC Safety News ฉบับที่ 2/2555 วันที่ 13 กพ. 2555
SCORTEN index (Severity of illness score for Toxic Epidermal Necrolysis)
มี 7 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน
>> อายุเกิน 40 ปี
>> เป็นมะเร็ง
>> หัวใจเต้นเร็วเกิน 120 ครั้ง/นาที
>> ผิวหนังหลุดลอกตอนระยะแรกเกิน 10% ของผิวหนังทั้งตัว
>> ระดับ urea ในเลือดเกิน 10% mmol/L
>> ระดับ glucose ในเลือดสูงกว่า 14 mmol/L
>> ระดับ bicarbonate ต่ ากว่า 20 mmol/L
การพยากรณ์โรคของ TEN
การพยากรณ์โรคของ TEN
SCORTEN index
Severity Mortality rate (%)
0-1 3.2
2 12.1
3 35.3
4 58.3
> 5 90.0
มอบบัตรเฝ้าระวังแพ้ยา
1. Phenytoin
2. Phenobarbital
3. Allopurinol
4. Co-trimoxazole
5. Carbamazepine
6. Nevirapine containg
product
การป้องกันการแพ้ยาที่รุนแรง
SCARs
1. Steven’s Johnson Syndrome (SJS)
2. Toxic Epidermal Necrolysis (TEN)
3. DRESS Syndrome
Drug hypersensitivity syndrome :DHS
หรือ
Drug Rash with Eosinophilia and Systemic
Syndrome :DRESS syndrome
กรณีเกิดจากยากันชักจะเรียก
Anticonvulsant Hypersensitivity Syndrome
(AHS)
DRESS syndrome
Fever : ไข้สูงในระยะแรก อาจมีปวดข้อ ข้ออักเสบ ปวด
เมื่อยกล้ามเนื้อ ต่อมน้้าเหลืองโตทั่วตัวและกดเจ็บ
Skin Rash : MP rash, EM, SJS/TEN
(มักม ีEosinophil สูงร่วมด้วย)
Internal organ involvement
DRESS syndrome
Internal organ involvement:
>> Hepatitis: (ถูกท้าลายบ่อยสุด) ระดับ transaminase, alkaline
phosphatase, bilirubin สูงข้ึน
>> Nephritis: (พบบ่อยรองลงมาจากตับ) hematuria, acute
renal injury, granulomatous interstitial nephritis
>> Lymphadenopathy:
>> Myocarditis:
>> Pericarditis:
>> Pneumonitis:
DRESS syndrome
ยาทีม่รีายงานการเกิด DRESS Syndrome
Serious idiosyncratic, non dose-related ADR
Incidence: 1:1,000-1:10,000
Cross-sensitivity between aromatic anticonvulsant
(70-80%)
Onset usually occurs 1-8 wks after drug expose
Phenytoin, Carbamazepine, Phenobarbital,
Lamotrigine, oxcarbazepine (Trileptal)
Anticonvulsants Hypersensitivity Syndrome
Unknown
คาดว่าเกิดจากการเพิ่มขึ้นของ arene oxide (toxic
metabolite ของ aromatic anticonvulsant) จับกับ
macromolecule กระตุ้น immunological response
ปกติ arene oxide ถูกท้าลายโดย microsomal epoxide
hydrolase (MEH)
Anticonvulsants Hypersensitivity Syndrome
Mechanism
Anticonvulsants Hypersensitivity Syndrome
Mechanism
Anticonvulsants Hypersensitivity Syndrome
Mechanism
Aromatic anticonvulsant
Hapten
Type 4 hypersensitivity reaction
+macromolecule
Metabolism: CYP450
epoxide hydrolase Arene oxide
T-cell stimulation
MANAGEMENT
ถ้าผู้ป่วยมี AHS เกิดขึ้นเนื่องจากยากันชักตัวใดตัว
หนึ่งในกลุ่ม aromatic ring ไม่ควรใช้ยาตัวใดในกลุ่ม
นี้อีกเลย
หยุดยา ให้ Supportive treatment: antihistamine
Systemic corticosteroid: ให้ผลการรักษาไม่แน่นอน
มักใช้ใน pt อาการรุนแรง internal organ involve.
Oral prednisolone: 1-2 mg/kg/day
Methylprednisolone: 0.5-1 mg/kg/day q 6 hr.
หรือ 1 g/day นาน 3 วัน
Alternative Drug
Intensive ADR: Diclofenac injection
ที่มา
ส านักงานคณะกรรมการอาหารและยามีหนังสือขอความร่วมมือ
สถานพยาบาลให้มีการเฝ้าระวังและติดตามเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์
ภายหลังใช้ยา Diclofenac แบบฉีดเข้ากล้ามเนื้อ เนื่องจากพบ
รายงานผู้ป่วยเกิดอาการชาและอ่อนแรงภายหลังฉีดยา โดยยังไม่
สามารถระบุสาเหตุที่ชัดเจนได้
ช่วงเวลาที่ติดตาม
๑๕ มกราคม ๒๕๕๗ ถึง วันที่ ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๕๗
Intensive ADR: Diclofenac injection
วิธีการ
ติดตามอาการไม่พึงประสงค์หลังฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ
มอบใบให้ค าแนะน าผู้ป่วย
กรอกแบบฟอร์มติดตาม Intensive ADR Diclofenac Inj.
ส่งแบบฟอร์มกลับมาห้องยา
หากผู้ป่วยเกดิ ADR ให้แจ้งเภสัชกร ตามระบบ
Intensive ADR: Diclofenac injection
Recommended