View
3
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociacia
angariSi
2004 wlis saxelmwifo biujetisa da qalaq quTaisis biujetis eqvsi Tvis
Sesrulebis monitoringis Sedegebis Sesaxseb
biuleteni #4
biuleteni gamoicema proeqtis “biujetis m,onitoringis” farglebSi, r
omelic xorcieldeba didi britaneTis saqvelmoqmedo
organizacia OXFAM saqarTvelos warmomadgenlobis mxardaWeriT
Tbilisi
2004
2
Sinaarsi
1. 2004 wlis saxelmwifo biujetis eqvsi Tvis Semosulobebi ..................... 3
2. 2004 wlis centraluri biujetis eqvsi Tvis gadasaxdelebi ................13
2.1 ekonomikuri klasifikaciis mixedviT.............................................................13
2.2 funqcionaluri klasifikaciis mixedviT....................................................22
3. socialuri sferos dafinanseba centraluri biujetidan......................31
4. saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis Semosavlebi da
xarjebi..................................................................................................................................................41
5. 2004 wlis saxelmwifo biujetis axali proeqti..........................................46
6. q. quTaisis 2004 wlis 6 Tvis biujetis Sesrulebis monitoringis
Sedegebi..................................................................................................................................................51
danarTi .................................................................................................................................................62
3
1. 2004 wlis saxelmwifo biujetis eqvsi Tvis Semosulobebi
saqarTvelos 2004 wlis saxelmwifo biujetis Semosavlebisa da grantebis
eqvsi Tvis saprognozo parametri (centraluri biujetis sabiujeto
organi zaciebis socialuri gadasaxadebis gareSe) saqarTvelos finansTa
saministros mier damtkicebuli ganweris Sesabamisad 614,5 milioni lariT
ganisazRvra. Semosavlebis mobilizebam ki 85,3 milioni lariT anu 14
procentiT gadaaWarba prognozis moculobas (ix. cxrili #1) . centraluri
biujetis Semosavlebma da grantebma Seadgina 510 milioni lari, rac prognozis
117 procents Seadgens . Sesrulebis aseTi maRali procenti saxelmwifo da
centraluri biujetis Semosavlebisa da grantebis kuTxiT ukanaskneli wlebis
ganmavlobaSi pirvelad dafiqsirda.
aqve unda aRiniSnos, rom 2004 wlis saxelmwifo biujetis sagadasaxado
Semosavlebis eqvsi Tvis prognozi 528,3 milioni lariT ganisazRvra da
Sesabamisad wliuri maCveneblis 47,5 procenti Seadgina, rac kanonis darRvevaa
(“saqarTvelos sabiujeto sistemis Sesaxeb” kanonis 29-e muxlis Tanaxmad
naxevari wlis sagadasaxado Semosavlebis saprognozo maCvenebeli ar unda iyos
wliuri maCveneblis 48 procentze naklebi).
sabaJo departamentis xaziT saxelmwifo biujetSi misaRebi gadasaxadebis
odenobam, nacvlad prognozirebuli 212,9 milioni larisa, 13 milioni lariT
meti anu 225,9 milioni lari Seadgina. sagadasaxado departamentis kuTxiT ki
mobilizebulia 327,2 milioni lari, rac prognozze 5 procentiT metia. unda
aRiniSnos, rom aseTi maRali Sesruleba, rogorc sagadasaxado ise sabaJo
departamentis kuTxiT mxolod mimdinare wels SeimCneva. magaliTad, 2003 wlis
eqvs TveSi sagadasaxado departamentis kuTxiT mobilizebuli iyo 233,9
milioni lari (gegmis 94 procenti), rac 2004 wlis eqvs TveSi mobilizebul
Tanxebze 93,2 milioni lariT naklebia. sabaJo departamentis kuTxiT mimdinare
4
wels mobilizebulma Tanxebma ki SarSan miRebul Semosavlebs 80,6 milioni
lariT gadaaWarba (ix. cxrili #3).
cxrili #1. saqarTvelos 2004 wlis saxelmwifo biujetis eqvsi Tvis Semosulobebis Sesruleba
(aTasi lari)
d a s a x e l e b a prognozi Sesruleba gadaxra Sesru-leba, %
saxelmwifo biujetis Semosavlebi da grantebi 614,458 699,737 85,279 114
centraluri biujetis Semosavlebi da grantebi
435,644 509,986 74,342 117
sagadasaxado Semosavlebi 353,782 372,924 19,142 105 arasagadasaxado Semosavlebi 62,031 117,888 55,857 190 kapitaluri Semosavlebi 4,671 2,162 -2,509 46 grantebi 15,160 17,014 1,854 112 socialuri dazRvevis fondi 149,740 156,491 6,751 105 sagzao fondi 29,074 33,260 4,186 114 deficitis dafinanseba 94,777 94,777 saxazino valdebulebebi 21,260 21,260 moklevadiani sesxi Tvis bolomde sainvesticio kreditebi 73,517 73,517 sabaJo departamenti 212,882 225,858 12,975 106 sagadasaxado departamenti 310,478 327,166 16,689 105
* saxelmwifo biujetis Semosavlebi da grantebi mocemulia centraluri biujetis sabiujeto organizaciebis socialuri gadasaxadebis gareSe.
sagadasaxado Semosavlebi
centraluri biujetis Semosavlebis da grantebis saprognozo
parametrebidan 81 procenti sagadasaxado Semosavlebze modis, romelTa eqvsi
Tvis prognozi 353,8 milioni lariT ganisazRvra. faqtobrivma Sesrulebam
372,9 milioni lari Seadgina, rac prognozze 19,1 milioni lariT (5
procentiT) metia.
sagadasaxado SemosavlebSi ZiriTadi adgili (64 procenti) damatebuli
Rirebulebis gadasaxads ukavia (ixileT diagrama #1). 2004 wlis eqvs TveSi
5
damatebuli Rirebulebis gadasaxadis saxiT 235,8 milioni laris mobilizeba
moxda, rac prognozze 4 procentiT, xolo 2003 wlis analogiur periodSi
amoRebul TanxasTan SedarebiT 21 procentiT metia (ix. diagrama #2).
aqcizidan Semosavali 84 procentiT metia vidre es 2003 wlis eqvs TveSi iyo
dafiqsirebuli, mimdinare wlis saangariSo periodSi faqtobrivad amoRebulma
gadasaxadma 66,9 milioni lari Seadgina (prognozis 105 procenti). sabaJo
gadasaxadi, romlis xvedriTi wili sagadasaxado SemosavlebSi 11 procentia,
109 procentiT Sesrulda _ mobilizebuli iqna 41,8 milioni lari.
saSemosavlo gadasaxadis saxiT amoRebulia 16,4 milioni lari, rac prognozis
114 procentia wina wlis Sesrulebaze ki 7,4 milioni lariT meti a. 11,3
milioni lari iqna Semosuli mogebis gadasaxadis saxiT, rac prognozirebul
parametrs 4,4 milioni lariT aRemateba. Semosavlebi mcire biznesis
gadasaxadidan mxolod 10 procentiT Sesrulda. Sesrulebis dabali maCvenebliT
gamoirCeva aseve fiqsirebuli gadasaxadi, romelic 158 aTasi laris odenobiT
iqna mobilizebuli, es ki prognozis (504 aTasi lari) 31 procentia.
diagrama #1. gadasaxadebis xvedriTi wili saqarTvelos 2004 wlis
centraluri biujetis sagadasaxado SemosavlebSi eqvsi Tvis mixedviT
saSemosavlo gadasaxadi
4%sabaJo
gadasaxadi 11%
aqcizi18%
damatebuli Rirebulebis gadasaxadi
64%
mogebis gadasaxadi
3%
6
diagrama #2. 2003-2004 wlis centraluri biujetis eqvsi Tvis sagadasaxado
Semosavlebi
0
50
100
150
200
250
300
350
400
sagadasaxadoSemosavali
sul
saSemosavlogadasaxadi
mogebisgadasaxadi
damatebuliRirebulebis gadasaxadi
aqcizi sabaJogadasaxadi
milio
ni l
ari
2003 wlis eqvsi Tve
2004 wlis eqvsi Tve
arasagadasaxado Semosavlebi
mimdinare wels garkveul tradiciad iqca arasagadasaxado Semosavlebis
gadaWarbebiT Sesruleba. 2004 wlis arasagadasaxado Semosavlebi , eqvsi Tvis
monacemebiT, prognozTan SedarebiT 190 procentiT Sesrulda anu eqvs TveSi
mobilizebuli iqna 117,9 milioni lari, rac prognozze 55,9 milioni lariT
metia (ix. cxrili #2). amasTan, mimdinare wlis eqvsi Tvis arasagadasaxado
Semosavlebi 2003 wlis analogiur periodSi mobilizebul arasagadasaxado
SemosavlebTan SedarebiT gazrdilia 272 procentiT.
arasagadasaxado Semosavlebis aseTi didi zrda ZiriTadad gamowveulia 2
faqtoriT: erTi, specialuri Semosavlebis sabiujeto SemosulobebSi
gaerTianebiT da meore, generaluri prokuraturis Tavdauzogavi muSaobiTa da
mecadineobiT maqsimalurad amoiRos korumpirebuli Cinovnikebisgan moparuli
fuli, romlic arasagadasaxado SemosavlebSi aRiricxeba .
7
diagrama #3. 2003-2004 wlis centraluri biujetis eqvsi Tvis
arasagadasaxado Semosavlebi
0
20
40
60
80
100
120
arasagadasaxadoSemosavlebi sul
saqarTveloserovnuli bankis
mogeba
gacemuli kreditebisdabruneba
saxelmwifowilobrivi
monawileobiTmoqmedi
sawarmoebidanmiRebulidividendebi
saxelmwifo qonebisijaridan miRebuli
Semosavlebi,SemosavaliaraZiriTadi
(Tanmdevi) gayidvidan
sxva arasagadasaxadoSemosavlebi
milio
ni l
ari
2003 wlis eqvsi Tve2004 wlis eqvsi Tve
saqarTvelos erovnuli bankis mogebam mimdinare wels Seadgina 12 milioni
lari. saxelmwifo wilobrivi monawileobiT moqmedi sawarmoebidan miRebuli
dividendebi prognozTan (2,2 milioni lari) SedarebiT 0,19 milioni lariT
meti iqna miRebuli, 2003 wlis eqvs TvesTan SedarebiT ki 192 procentiT (1,6
milioni lariT) meti. gacemuli kreditebis dabrunebam 8,6 milioni lari
Seadgina, Tumca prognoziT 0,5 milioni lariT meti unda Semosuliyo.
dabrunebuli kreditebidan ucxouri kreditebiT gacemul sesxebze modis 5,3
milioni laris Semosavali, xolo Sida saxelmwifo sesxebze ki 1,2 milioni
lari. 128 procentiT (639 aTasi lariT) Sesrulda saxelmwifo qonebis
ijaridan miRebuli Semosavlebi da Semosavali araZiriTadi (Tanmdevi)
gayidvidan, Tumca 2003 wlis eqvs TveSi analogiurma parametrma 2 milioni
lari Seadgina. sxva “arasagadasaxado Semosavlebi” sadac aisaxeba mosakreblebi ,
jarimiTa da sanqciebiT miRebuli Semosavlebi , aseve sxva arasagadasaxado
Semosavlebi (aqve aisaxeba samarTaldamcavi organoebis mier amoRebuli Tanxebi)
8
prognozTan (38,2 milioni lari) SedarebiT 247 procentiTaa Sesrulebuli,
SarSandelTan SedarebiT ki adgili aqvs 777 procentian (83,5 milionian)
zrdas.
cxrili #2 saqarTvelos 2004 wlis saxelmwifo biujetis eqvsi Tvis
arasagadasaxado Semosavlebis Sesruleba (aTasi lari)
m a C v e n e b l e b i prognozi Sesruleba gadaxra Sesru-leba, %
arasagadasaxado Semosavlebi sul 62,031 117,888 55,857 190 maT Soris 1 saqarTvelos erovnuli bankis mogeba 12,000 12,000 0 100 2 gacemuli kreditebis dabruneba 9,085 8,576 -509 94 aqedan
Semosavlebi ucxouri kreditebiT gacemuli sesxebidan 5,300 5,319 19 100
Semosavlebi Sida saxelmwifo resursebiT gacemuli sesxebidan 720 1,193 473 166
3 saxelmwifo wilobrivi monawileobiT moqmedi sawarmoebidan miRebuli dividendebi
2,226 2,416 190 109
4 saxelmwifo qonebis ijaridan miRebuli Semosavlebi, Semosavali araZiriTadi (Tanmdevi) gayidvidan
500 639 139 128
5
sxva arasagadasaxado Semosavlebi (mosakreblebi, jarimiTa da sanqciebiT miRebuli Semosavlebis, sxva arasagadasaxado Semosavlebi)
38,220 94,257 56,037 247
kapitaluri Semosavlebi
centraluri biujetis SemosavlebSi da grantebSi erTaderTi punqti,
romelic Seusrulebelia, kapitaluri Semosavlebia (ix. cxrili #1).
Sesrulebis maCvenebelma 2,2 milioni lari Seadgina, rac prognozis (4,7
milioni laris) 46 procentia. jer-jerobiT ekonomikuri ganviTarebis axali
9
ministris aqtiuri saprivatizacio politika cifrebSi ar iZleva Sedegs. imedi
unda viqonioT, rom wlis bolomde SesZleben rogorc arsebuli, aseve axali
proeqtis Sesabamisad 61 milioni lariT gazrdili gegmis Sesrulebas.
aRsaniSnavia, rom ivnisidan kapitalurma Semosavlebma deficitis
dafinansebis wyaroebidan centraluri biujetis SemosavlebSi gadainacvla,
rasac iTvaliswinebda kanoni “saqarTvelos sabiujeto sistemis Sesaxeb”.
grantebi da deficitis dafinansebis wyaroebi
2004 wlis eqvs TveSi, saxelmwifo biujetSi, ucxoeTidan grantebis saxiT
nacvlad prognozirebuli 15,1 milioni larisa miRebuli iqna 17 milioni lari
(12 procentiT meti) . aqedan, 2,4 milioni lari modis msoflio bankisa da sxva
donorebis grantebze, investiciur proeqtebze, xolo “sxva grantebis” saxiT
miRebulia 14,7 milioni lari.
biujetis dafinansebisaTvis saSinao wyaroebidan (saxazino valdebulebebis
ganTavsebis gziT centraluri biujetis Sesavsebad miRebuli Semosavlebi)
miimarTa 21,3 milioni lari. sagareo wyaroebidan deficitis dafinansebisaTvis
saerTaSoriso kreditebis saxiT mimdinare wlis ianvar _ ivlisSi, finansTa
saministros informaciiT, miRebuli iqna 73,5 milioni lari. aRniSnuli Tanxebi
pirdapir iricxeba Sesabamisi investiciuri proeqtebis ganmaxorcielebeli
rgolebis momsaxure komerciul angariSebze, saidanac mimdinareobs maTi xarjva.
aRsaniSnavia aseve, rom gardamavali saxsrebis faqtobrivad arsebulma
odenobam 2004 wlis eqvs TveSi 15,3 milioni lari Seadgina. aqedan, saxelmwifo
sagzao fondis arsebulma gardamavalma sabrunavma saxsrebma Seadgina 1,7
milioni lari, socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis _ 5,4
milioni lari, xolo centraluri biujetis gardamavalma sabrunavma saxsrebma
ki _ 8,2 milioni lari.
10
2003-2004 wlebis eqvsi Tvis Semosavlebisa da grantebis Sedareba
mTlianad 2004 wlis saxelmwifo biujetis eqvsi Tvis Semosavlebsa da
grantebSi 2003 wlis analogiur periodTan SedarebiT mniSvnelovani zrdaa
dafiqsirebuli (ix. cxrili #3). mimdinare wlis eqvs TveSi saxelmwifo
biujetis Semosavlebi da grantebi 62 procentiT metia mobilizebuli vidre es
2003 wlis eqvs TveSi iyo. 61 procentiani zrdaa centraluri biujetis
Semosavlebisa d grantebis kuTxiT (193 milioni lariT meti).
cxrili #3. saqarTvelos 2003-2004 wlebis saxelmwifo biujetis eqvsi Tvis
Semosavlebisa da grantebis Sedareba (aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT d a s a x e l e b a 2003 wlis
eqvsi Tve 2004 wlis eqvsi Tve gadaxra
larebSi Sesru-leba, %
saxelmwifo biujetis Semosavlebi da grantebi
432,564 699,737 267,173 162
centraluri biujetis Semosavlebi da grantebi
316,855 509,986 193,131 161
sagadasaxado Semosavlebi 275,828 372,924 97,096 135 arasagadasaxado Semosavlebi 31,688 117,888 86,200 372 kapitaluri Semosavlebi 4,570 2,162 -2,409 47 grantebi 9,340 17,014 7,674 182 socialuri dazRvevis fondi 97,219 156,491 59,272 161 sagzao fondi 18,490 33,260 14,770 180 deficitis dafinanseba 85,269 94,777 9,508 111 saxazino valdebulebebi 13,773 21,260 7,487 154 erovnuli bankis sesxi 18,514 -18,514 0 moklevadiani sesxi Tvis bolomde sainvesticio kreditebi 52,982 73,517 20,535 139 sabaJo departamenti 145,248 225,858 80,610 155 sagadasaxado departamenti 233,920 327,166 93,246 140
gansakuTrebuli (372 procentiani) zrda SeiniSneba arasagadasaxado
SemosavlebSi, sadac 2003 wlis analogiur periodTan SedarebiT mimdinare
wels 86,2 milioni lariT metia Semosuli. sagadasaxado Semosavlebi
11
gazrdilia 97,1 milioni lariT anu adgili aqvs 35 procentian zrdas.
erTaderTi punqti, romelic Semcirebulia, esaa kapitaluri Semosavlebi
(Semosavali privatizaciidan). mniSvnelovani zrdaa aseve saxelmwifo
specialuri fondebis SemosavlebSi: sagzao fondi _ 80 procenti; socialuri
uzrunvelyofis erTiani saxelmwifo fondi _ 61 procenti. es yovelive kargad
Cans diagrama #4-ze.
diagrama #4. saqarTvelos 2003-2004 wlis saxelmwifo biujetis
Semosavlebisa da grantebis Sedareba
0
100
200
300
400
500
600
700
800
saxelmwif
o biuj
etis
Semosavl
ebi da grant
ebi
cent
ralur
i biuj
etis
Semosavl
ebi da grant
ebi
sagadasaxado
Semosavl
ebi
arasagadasaxado
Semosavl
ebi
kapital
uri
Semosavl
ebi
grantebi
social
uri dazR
vevis
fondi
sagzao f
ondi
milioni l
ari
2003 wlis 6 Tve
2004 wlis 6 Tve
saxelmwifo biujetis Semosulobebis analizisas agreTve unda aRiniSnos is
mniSvnelovani cvlilebebi, romlebic 2004 wels biujetis Semosulobebis
aRricxva-angariSgebis kuTxiT ganxorcielda. saerTaSoriso savaluto fondis
winaSe aRebuli valdebulebebis da saerTaSoriso safinanso organizaciebis
rekomendaciebis Sesabamisad 2004 wlis 5 aprilidan finansTa saministros
saxazino samsaxuri axorcielebs saxelmwifo, afxazeTisa da aWaris
12
avtonomiuri respublikebis da saqarTvelos sxva teritoriuli erTeulebis
biujetebis Semosulobebis aRricxva-angariSgebas da angariSsworebas. aseTi
meqanizmi xels uwyobs detaluri informaciis miRebas mobilizebul
Semosavlebze.
13
2. 2004 wlis centraluri biujetis eqvsi Tvis gadasaxdelebi
2.1 ekonomikuri klasifikaciis mixedviT
“saqarTvelos 2004 wlis saxelmwifo biujetis Sesaxeb” kanonis
Sesabamisad, saqarTvelos finansTa saministrom 8 ivniss daamtkica sabiujeto
gegmebi kvartlebis mixedviT. 2004 wlis eqvs TveSi centraluri biuj etis
gadasaxdelebis gegma 669 milioni lariT ganisazRvra (ix. cxrili #4). aqedan,
aRebuli valdebulebebis odenobam 508,6 milioni lari Seadgina, damowmebis
odenobam 495,5 milioni lari, xolo gaweulma xarjma 571,5 milioni lari
(xarjebSi Sesulia saerTaSoriso safinanso organizaciebis investiciuri
proeqtebis dafinansebis Tanxa 73,5 milioni lari, romelic valdebulebebisa da
damowmebis registracias ar iTvaliswinebs), rac dagegmilze 97 milioni lariT
naklebia da mis 85 procents Seadgens.
centraluri biujetis xarjebSi araa asaxuli aWaris avtonomiur
respublikaSi ganlagebuli centraluri biujetis dafinansebaze myofi
sabiujeto organizaciebis dasafinanseblad “revoluciamde” gadaricxuli 729
aTasi lari, radgan aWaris avtonomiuri respublikis finansTa saministros mier
ar iqna warmodgenili Sesabamisi Tanxis ganawileba organizaciuli da
ekonomikuri klasifikaciis mixedviT. avtonomiuri respublikis finansTa
saministros saxazino samsaxurSi warmodgenilia centraluri biujetis
dafinansebaze myof organizaciebze 2004 wlis 1 ianvridan 6 aprilamde
gaweuli xarjebi, romlis dafinanseba centraluri biujetis kuTvnil adgilze
datovebuli saxsrebidan ganxorcielda. aRniSnuli monacemebi, aseve, dasturdeba
centraluri biujetis dafinansebaze myofi organizaciebis mier. maTi
monacemebis Sesabamisad gaweulma xarjebma (centraluri biujetidan
gadaricxuli Tanxebis CaTvliT) 2 089 aTasi lari Seadgina.
14
aRsaniSnavia, rom aWaris regionaluri xazinis gaxsnis Semdeg centraluri
biujetidan gamoyofili saxsrebis xarjva mimdinareobs igive meqanizmiT,
romelic moqmedebs saqarTvelos sxva regionebSi.
2004 wlis eqvs TveSi centraluri biujetidan gaweuli xarjebi
ekonomikuri klasifikaciis muxlebis mixedviT Semdegi struqturiT xasiaTdeba:
cxrili #4. saqarTvelos 2004 wlis centraluri biujetis eqvsi Tvis gadasaxdelebi
(aTasi lari)
x a r j e b i gegma xarji gadaxra Sesruleba, %
mimdinare xarjebi 542,806 476,643 -66,163 88 muSa-mosamsaxureTa Sromis anazRaureba 85,469 75,692 -9,777 89 damqiraveblidan anaricxebi 14,377 11,879 -2,498 83 mivlinebebi 4,173 3,975 -199 95 sxva saqoneli da momsaxureba 102,446 94,275 -8,171 92 maT Soris: ofisi 5,675 komunaluri 14,738 kvebis xarjebi 6,607 medikamentebi 208 rbili inventari da uniforma 1,914 transportisa da teqnikis Senaxva 13,875 specialuri programebis momsaxureba 4,728 sxva xarjebi 46,532 46,532 procentebis gadaxda 82,444 77,021 -5,423 93 subsidiebi da mimdinare transfertebi 253,897 213,801 -40,096 84 kapitaluri xarjebi 12,929 9,906 -3,023 77 dakrediteba dafarvis gamoklebiT 113,324 85,038 -28,286 75 sul centraluri biujetis xarjebi 669,059 571,587 -97,472 85
muSa mosamsaxureTa Sromis anazRaurebisaTvis centraluri biujetidan
gegmiT gansazRvruli iyo 85,4 milioni laris gamoyofa, faqtobrivad ki 75,6
milioni laris gacema moxda, rac dagegmilis 89 procentia. aqedan 10,7
milioni lari gacemuli iqna wina periodis saxelfaso davalianebis
dasafaravad. Sromis anazRaurebaze daricxuli socialuri anaricxebis saxiT
15
centraluri biujetidan gaica 11,9 milioni lari, anu dagegmilze 2,5 milioni
lariT naklebi. wina periodis socialuri anaricxebis dasafaravad gacemuli
iqna 1,9 milioni lari.
mivlinebebis dasafinanseblad gegmiT 4,2 milioni laris gamoyofa iyo
gaTvaliswinebuli, faqtobrivad ki 3,9 milioni lari iqna gacemuli. Tu
gadavxedavT #4 cxrils vnaxavT, rom centraluri biujetis mimdinare xarjebs
Soris procentulad (95 procenti) yvelaze meti dafinanseba mivlinebebze
modis (ix danarTi #1) .
“sxva saqoneli da momsaxurebis” muxliT 2004 wlis eqvs TveSi dagegmili
iyo 102,4 milioni laris gamoyofa, realurad gaweulma xarjma ki 94,3
milioni lari Seadgina, rac gegmiT gansazRvruli parametris 92 procentia.
“sxva saqoneli da momsaxurebis” kategoriaSi gaTvaliswinebuli asignebebidan
xorcieldeba sazRvargareT saqarTvelos diplomatiur warmomadgenlobaTa
dafinansebac. Sesabamisad 2004 wlis eqvs TveSi saelCoebis SenaxvisaTvis
gamoyofilma asignebam 14,9 milioni lari Seadgina, romelic dafinansda 14,4
milioni lariT (moicavs diplomatiuri korpusis saxelfaso da sacxovrebel
xarjebs). organizaciulad Casaxlebul devnilTa komunaluri xarjebis
(moxmarebuli eleqtroenergiisa da wylis Rirebulebis anazRaureba,
organizebulad Casaxlebis adgilebze dasaqmebuli personalis xelfasebi)
asanazRaureblad gamoiyo 6,3 milioni lari.
wina wlebSi warmoqmnil davalianebebze dakisrebuli Tanxebis saxiT
sasamarTlos gadawyvetilebaTa Sesabamisad centraluri biujetis angariSebidan
saqarTvelos erovnuli bankis mier, Sesabamisi saaRsruleblo biuros sainkaso
davalebiT, iZulebis wesiT, CamoWrili iqna 94,7 aTasi lari.
subsidiebi da mimdinare transfertebi 2004 wlis eqvs TveSi 253,9
milioni lariT iyo dagegmili, faqtobrivad ki gamoyofili iqna gegmis 84
procenti, anu 213,8 milioni lari. aRniSnuli muxlidan ZiriTadad
xorcieldeba saxelfaso da socialuri valdebulebebis dafarva.
16
2004 wlis eqvs TveSi centraluri biujetidan teritoriuli erTeulebi s
biujetebs transfertis saxiT 55,9 milioni lari gadaericxaT, rac gegmiuri
maCveneblis 98 procentia. aqedan socialur transfertze miimarTa 55,8
milioni lari (gegmis 98 procenti), xolo specialur transfertze _ 117
aTasi lari (gegmis 58 procenti). amave muxlidan devnilTa Semweobebi 26,2
milioni lariT dafinansda. socialuri dazRvevis erTian saxelmwifo fondSi
centraluri biujetidan gadacemuli transfertis saerTo moculobam 30,9
milioni lari Seadgina. maT Soris mocemul transfertSi asaxulia 16 milioni
lari, giorgi joxTaberiZis mier saxelmwifo biujetis sasargeblod Caricxuli
Tanxebi, romelic gadairicxa wina periodis sapensio davalianebebis dasafaravad
,,zogierTi sabiujeto xarjis dafinansebis damatebiTi RonisZiebebis Sesaxeb’’
saqarTvelos prezidentis mimdinare wlis 26 aprilis #348 gankargulebis
Sesabamisad.
kapitaluri xarjebis muxliT 2004 wlis eqvs TveSi gaweulma xarjebma
gegmiuri parametriT gansazRvruli Tanxis (12,9 milioni lari) 77 procenti,
anu 9,9 milioni lari Seadgina. maT Soris yvelaze meti modis Zalovan
struqturebze da finansTa saministroze.
rac Seexeba saxelmwifo valdebulebebis momsaxurebas, mimdinare wlis eqvs
TveSi sagareo saxelmwifo valdebulebebis momsaxurebisa da sagareo valis
ZiriTadi Tanxis dafarvisaTvis miimarTa 67,7 milioni lari. aqedan sesxis
momsaxurebis Tanxam Seadgina 27,1 milioni lari, xolo sakuTriv sagareo valis
ZiriTadi Tanxis dafarvam _ 40,6 milioni lari.
saqarTvelos sagareo vali 2004 wlis 1 ivnisis mdgomareobiT 1,8 miliard
aSS dolars anu 3,5 miliard lars Seadgens. mTliani sagareo valis 56
procenti (1 miliardi aSS dolari) modis saerTaSoriso finansur
organizaciebze, xolo 44 procenti (0,8 miliardi aSS dolari) ormxriv
sesxebze (ix. danarTi #2). saerTaSoriso organizaciebidan sagareo valis
jamuri Tanxis umetes nawils _ 33 procents (594 milioni aSS dolars)
17
Seadgens msoflio bankis sesxebi, romlebic sakmaod SeRavaTiania. am sesxebze
wliuri saprocento ganakveTi 0,75 procentia da rogorc wesi SeRavaTiani
periodi Seadgens 10 wels (am periodSi xorcieldeba mxolod saprocento
Tanxis gadaxda).
ormxriv xelSekrulebebs Soris gamoirCeva TurqmeneTis krediti, romelic
ZiriTadad 1995 wlamde mowodebuli bunebrivi airis Sedegad dagrovebuli
davalianebis safuZvelze warmoiSva. 1996 wels am sesxis Tanxa mTliani
saqarTvelos sagareo valis 40 procents (394 milion aSS dolars) Seadgenda.
xelSekrulebis Tanaxmad mowodebuli bunebrivi airis sanacvlod saqarTvelos
unda miewodebina sxvadasxva saxis produqcia. Sesabamisad saqarTvelos mxare
cdilobs gamoiyenos es SesaZlebloba da TurqmeneTis kreditis dafarva
xorcieldeba qarTuli kompaniebis `Tbilavi amSenis~, `qarTuli Saqaris~ da
`T.j. Treidis~ mier miwodebuli produqciiT, romlebic sanacvlod saxelmwifo
biujetidan Rebuloben diskontirebul Tanxebs. 2004 wlis 1 ivnisisaTvis
TurqmeneTis vali Seadgens 220 milion aSS dolars, rac mTliani sagareo
valis 12 procentia. saqarTvelom parizis klubTan gamarTa molaparakebebi,
romliTac 2003 wlamde gadavadda 242 milioni aSS dolaris Tanxa. aRniSnuli
Tanxidan ver moxerxda xelSekrulebebis gaformeba TurqmeneTis, yazaxeTisa da
CineTis kreditebis gadasaxdelebze (daaxloebiT 170 milioni aSS dolari),
miuxedavad amisa saqarTvelos mxare am sesxebze gadaxdebs mainc ar
axorcielebs. dReisaTvis saqarTvelos ormxriv sagareo valebze 2003 wlidan
dRemde dagrovebulia 62 milioni aSS dolaris davalianeba (TurqmeneTis
kreditis gareSe). mimdinare wlis ivlisis TveSi saqarTvelos mTavrobis
delegacia meored ewvia parizis klubs axali molaparakebebis Casatareblad,
romelic Seexeboda 2003-2006 wlebSi gadasaxdel ZiriTad Tanxebs. 2004 wlis
21 ivliss parizis klubSi kreditorebma saqarTvelos gadauvades 2004 wlis
31 maisamde arsebuli davalianebebi da 2006 wlis 31 dekembramde mosalodenli
gadasaxdelebi sul jamSi 200 milion aSS dolarze meti.
18
rac Seexeba saSinao saxelmwifo valdebulebebs, maTi momsaxurebisaTvis
centraluri biujetidan gaweulma xarjebma 49,9 milioni lari Seadgina, rac
gegmis 97 procentia (aRniSnuli xarjebis CamoWra saxazino samsaxuris
sabiujeto angariSebidan erovnuli bankis mier xorcieldeba avtomaturi
wesiT). maT Soris:
_ erovnuli bankis sesxis momsaxurebisaTvis centraluri biujetis
angariSidan Camoiwera 36,8 milioni lari, anu gegmiuri maCveneblis 97
procenti.
_ saxazino valdebulebebis diskontis xarjebma Seadgina 13 milioni lari,
rac gegmis (13,4 milioni lari) 97 procentia.
unda aRiniSnos, rom ivnisis bolos centraluri biujetis angariSebze
miRebuli Tanxebis srulad aTviseba organizaciebis mier saangariSo periodSi
ver moxerxda da pirveli ivlisis mdgomareobiT finansTa saministros saxazino
samsaxuris biujetis salare angariSebze arsebuli gardamavali naSTi 41,6
milioni laris odenobiT dafiqsirda (aq asaxulia aseve aWaris avtonomiur
respublikaSi ganlagebuli sabiujeto organizaciebis dasafinanseblad
gadaricxuli 729 aTasi lari). gardamaval naSTad aseTi didi odenobis Tanxis
arseboba SeiZleba ori mizeziT iyos gamowveuli: erTi, saqarTvelos finansTa
saministro da maT Soris xazina ver axorcielebs Tanxebis droulad gacemas an
meore, sabiujeto organizaciebi miuCvevelni arian xarjebis aseTi didi
odenobiT aTvisebas da maTTvis gamoyofili Tanxebi angariSze rCeba rogorc
Tavisufali saxsrebi. es ukanaskneli ufro realurad asaxavs dRevand el
mdgomareobas. pirvelad amdeni wlis Semdeg finansTa saministro “exveweba”
mxarjav erTeulebs aiTvison maTTvis gamoyofili Tanxebi.
rac Seexeba biujetis savaluto angariSze arsebul naSTs, pirveli ivlisis
mdgomareobiT sxvadasxva ucxour valutaSi Sesabamisi eqvivalentiT larebSi
737 aTasi lari Seadgina.
19
garda zemoaRniSnulisa zogierTi sabiujeto organizaciebisaTvis 2003
wels gamoyofili Tanxebi mimdinare wlis dasawyisSi dabrunebuli iqna saxazino
samsaxuris angariSze, radgan am organizaciebis mier gaformebuli
xelSekrulebebis Tanaxmad ar iqna gaweuli Sesabamisi momsaxureba. 2004 wlis
pirveli ivlisis mdgomareobiT aseTma Tanxebma 429 aTasi lari Seadgina.
centraluri biujetis xarjebis ekonomikuri klasifikaciis mixedviT
ganxilvisas sainteresoa misi wina welTan Sedareba. 2004 wlis eqvs TveSi
2003 wlis analogiur periodTan SedarebiT mimdinare xarjebis kuTxiT 48
procentiani zrdaa dafiqsirebuli (cxrili #5).
cxrili #5. saqarTvelos 2003-2004 wlis centraluri biujetis eqvsi Tvis
xarjebi ekonomikuri klasifikaciis mixedviT
(aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT x a r j e b i 2003 wlis eqvsi Tve
2004 wlis eqvsi Tve
larebSi procentebSi
mimdinare xarjebi 320,976 476,643 155,667 148 muSa-mosamsaxureTa Sromis anazRaureba 49,633 75,692 26,059 153 damqiraveblidan anaricxebi 12,936 11,879 -1,057 92 mivlinebebi 2,947 3,975 1,027 135 sxva saqoneli da momsaxureba 52,380 94,275 41,895 180 maT Soris: ofisi 2,256 5,675 3,419 252 komunaluri 11,588 14,738 3,150 127 kvebis xarjebi 8,158 6,607 -1,551 81 medikamentebi 86 208 122 242 rbili inventari da uniforma 2,029 1,914 -116 94 transportisa da teqnikis Senaxva 5,232 13,875 8,643 265 specialuri programebis momsaxureba 5,418 4,728 -690 87 sxva xarjebi 17,613 46,532 28,920 264 procentebis gadaxda 82,237 77,021 -5,216 94 subsidiebi da mimdinare transfertebi 120,843 213,801 92,958 177 kapitaluri xarjebi 856 9,906 9,050 1158 dakrediteba dafarvis gamoklebiT 81,901 85,038 3,137 104 sul centraluri biujetis xarjebi 403,732 571,587 167,854 142
20
sakmaod maRali zrdaa muSa-mosamsaxureTa Sromis anazRaurebis kuTxiT.
wina welTan SedarebiT mimdinare wlis eqvs TveSi 26 milioni lariT meti
Tanxebia gacemuli. damqiraveblidan anaricxebi ki piriqiT, Semcirda da
Sesabamisad 1 057 aTasi lariT naklebi iqna daxarjuli. es SeiZleba aixsnas
2003 wlis pirvel naxevarSi socialur gadasaxadebSi arsebuli Zveli
davalianebis aqtiuri gastumrebiT, romelsac Sesrulebis maCvenebelis
xelovnuri zrdisaTvis iyenebdnen.
mivlinebebis dafinanseba 30 procentiTaa gazrdili, rac absolutur
maCveneblebSi 1 027 aTas lars Seadgens. sakmaod mniSvnelovani _ 41,8
milioniani (80 procenti) zrdaa “sxva saqoneli da momsaxurebis” muxliT
dafinansebul xarjebSi. Tumca kvebis xarjebi 19 procentiTaa Secirebuli.
samagierod gazrdilia ofisis, transportisa da teqnikis Senaxvis xarjebi _
Sesabamisad 152 da 165 procentiT.
gansakuTrebuli zrdiT gamoirCeva kapitaluri xarjebi. 2003 wlis eqvs
TveSi gacemul kapitalur xarjebTan SedarebiT mimdinare wels adgili aqvs 1
058 procentian zrdas. aSkaraa, rom saxelmwifo Cinovnikebma xelfasebis,
saofise, satransporto da kapitaluri xarjebis zrdiT TavianTi komfortis
gaumjobeseba umTavres miznad daisaxes.
21
diagrama #5. 2003-2004 wlis centraluri biujetis xarjebi
0
100
200
300
400
500
600
milio
ni l
ari
mimdinarexarjebi
kapitalurixarjebi
dakreditebadafarvis
gamoklebiT
sulcentraluribiujetisxarjebi
2003 wlis eqvsi Tve 2004 wlis eqvsi Tve
“saqarTvelos 2004 wlis saxelmwifo biujetis Sesaxeb” saqarTvelos
kanonis Tanaxmad saqarTvelos prezidentis sarezervo fondi ganisazRvra 10
milioni lariT. 2004 wlis eqvs TveSi ki 32,2 milioni lari iqna gamoyofili
(ix. danarTi #3), rac kanoniT gansazRvrul maCvenebels 22,2 milioni lariT
aRemateba da dazustebas saWiroebs. miuxedavad amisa saqarTvelos parlamentSi
wardgenili saqarTvelos 2004 wlis saxelmwifo biujetis axali proeqti
aRniSnul cvlilebebs ar iTvaliswinebs.
prezidentis fondidan mimdinare wlis saangariSo periodSi gamoyofili
asignebebidan aRsaniSnavia soflis meurneobis saministrosaTvis gamoyofili
asigneba 270 aTasi lari, romelic cxinvalis regionis mosaxleobisaTvis
sasuqis SesaZenad daixarja. 300 aTasi lari daixarja aWaris avtonomiuri
respublikis maRalmTiani raionis mosaxleobisaTvis sasuqis SeZenisa da
usasyidlod gadacemisaTvis.
“saqarTvelos 2004 wlis biujetis Sesaxeb” saqarTvelos kanoniT wina
periodis davalianebis dasafaravad gamoyofili iqna 42 milioni lari. saidanac
finansTa ministris brZanebiT mimdinare eqvsi Tvis ganmavlobaSi calkeul
22
RonisZiebebze da organizaciebze gadanawilebuli asignebis odenobam 32,9
milioni lari Seadgina, realurad ki 29,9 milioni lari iqna daxarjuli.
2.2 funqcionaluri klasifikaciis mixedviT
ZiriTadi funqcionaluri kategoriebis mixedviT 2004 wlis eqvsi Tvis
centraluri biujetis xarjebi Semdegnairad gamoiyureba:
saerTo daniSnulebis saxelmwifo momsaxurebis xaziT dagegmili iyo 177,2
milioni laris gamoyofa, faqtobrivad gaweulma xarjma ki 143 milioni lari
Seadgina, anu gegmiuri maCveneblis 81 procenti (ix. cxrili #6). wina wlis
analogiur periodTan SedarebiT aRniSnuli kategoriis xarjebi gazrdilia
46,9 milioni lariT (46 procentiT) (ix. cxrili #7). aRniSnuli
kategoriidan finansdeba saxelmwifo struqturebis Senaxvis xarjebi.
Tavdacvis RonisZiebebis dafinanseba 2003 wlis eqvs TvesTan SedarebiT 98
procentiT gaizarda. miuxedavad amisa mimdinare wels mxolod 46,6 milioni
laris gacema moxda, rac dagegmilis (55,5 milioni lari) 84 procentia.
sazogadoebrivi wesrigisa da uSiSroebis kuTxiT dagegmili iyo 123
milioni laris gamoyofa, realurad dafinansebuli asignebis odenobam ki 79,9
milioni lari Seadgina (gegmis 65 procenti). wina welTan SedarebiT am sferos
dafinanseba 112 procentiTaa gazrdili.
2003 wlis eqvs TvesTan SedarebiT aseve 112 procentiani zrdaa
janmrTelobis dacvis sferos dafinansebaSi. mimdinare wlis eqvsi Tvis
gegmasTan SedarebiT ki janmrTelobis dacvis sferoSi gasawevi xarjebi mxolod
68 procentiTaa Sesrulebuli.
23
cxrili #6. 2004 wlis centraluri biujetis eqvsi Tvis xarjebis Sesruleba
funqcionaluri klasifikaciis mixedviT
(aTasi lari)
ekonomikuri kategoria eqvsi Tvis gegma eqvsi Tvis xarji gadaxra
Sesrul-eba, %
01 00 saerTo daniSnulebis sax. momsaxureba 177,217 143,074 -34,143 81
02 00 Tavdacva 55,548 46,653 -8,895 84
03 00 sazogadoebrivi wesrigi da uSiSroeba 123,947 79,996 -43,951 65
04 00 ganaTleba 27,887 25,215 -2,672 90 05 00 janmrTelobis dacva 9,399 6,407 -2,992 68
06 00 socialuri dazRveva da socuzrunvelyofa 61,417 64,590 3,173 105
07 00 sabinao-komunaluri meurneoba
2,986 2,645 -341 89
08 00 saqmianoba kulturis, religiisa da sportis sferoSi
16,176 14,366 -1,810 89
09 00 saTbob-energetikuli kompleqsi 17,781 2,875 -14,906 16
10 00 soflis meurneoba, satyeo meurneoba, meTevzeoba da monadireoba
11,293 9,447 -1,846 84
11 00 mrewveloba, mSenebloba 555 342 -213 62
12 00 transporti da kavSirgabmuloba 359 215 -144 60
13 00 ekon. saqm. dakavSirebuli sxva momsaxureba 1,675 1,379 -296 82
14 00 xarjebi, romelic ar ganekuTvneba ZiriTad ganyofilebebs
162,818 174,382 11,564 107
sul centraluri biujeti 669,059 571,587 -97,472 85
ganaTlebis RonisZiebebi dafinansebulia 25,2 milioni lariT, rac gegmis
(27,8 milioni lari) 90 procentia. wina welTan SedarebiT ganaTlebis sferos
dafinanseba 6 milioni lariTaa gazrdili.
socialuri dacvisa da socialuri uzrunvelyofis RonisZiebebze dagegmili
iyo 61,4 milioni laris gamoyofa, faqtobrivad ki 64,6 milioni lari
24
daixarja. unda aRiniSnos, rom mocemuli muxli erT-erTia centraluri
biujetis xarjebSi, romelic gegmasTan SedarebiT gadaWarbebiT (5 procentiT)
dafinansda. wina welTan SedarebiT dafinanseba 20,6 milioni lariT anu 47
procentiTaa gazrdili.
sabinao komunaluri meurneobis xarjebi mimdinare wlis eqvs TveSi 2,9
milioni lariT iyo dagegmili. faqtobrivad daixarja 2,6 milioni lari. 2003
wlis analogiur periodTan SedarebiT ki xarjebi 49 procentiT gaizarda.
kulturis, religiisa da sportis RonisZiebebis dafinansebisaTvis
saangariSo periodSi gansazRvruli iyo 16,2 milioni laris gamoyofa, rac 14,4
milioni lariT dafinansda.
saTbob-energetikis sferoSi dagegmili iyo 17,8 milioni laris gamoyofa,
faqtobrivad ki 2,9 milioni lari iqna daxarjuli. SeiZleba iTqvas, rom
mocemuli sfero sakmaod “daCagres”, radgan gegmasTan SedarebiT mxolod 16
procentiT dafinansda. wina wlebSi am kategoriis xarjebi farTod
gamoiyeneboda e. w. “prakrutkebis” mizniT. mimdinare wels prakrutkebis
meqanizmi aRar gamoiyeneba da Sesabamisad naklebad sainteresoa mTavrobisaTvis
saTbob-energetikis sferos dafinanseba. 2003 wlis analogiur periodTan
SedarebiT mimdinare wlis xarjebi 24,3 milioni lariT aris Semcirebuli da
wina wlis eqvsi Tvis maCveneblis mxolod 11 procents Seadgens.
soflis meurneobis, satyeo meurneobis, meTevzeobis da monadireobis
funqcionaluri kodiT saangariSo periodSi dagegmili iyo 11,3 milioni laris
gamoyofa, rac 84 procentiT, anu gegmaze 1,8 milioni lariT naklebiT
dafinansda. wina welTan SedarebiT aRniSnuli muxlis xarjebi 31 procentiTaa
gazrdili.
mrewvelobisa da mSeneblobis funqcionaluri kodiT saangariSo periodSi
dagegmili iyo 555 aTasi laris gamoyofa, rac mxolod 62 procentiT (342
aTasi lariT) dafinansda. wina welTan SedarebiT am kategoriis xarjebi 110
aTasi lariT gaizarda.
25
cxrili #7. 2003-2004 wlebis eqvsi Tvis centraluri biujetis xarjebi
funqcionaluri klasifikaciis mixedviT
(aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT
ekonomikuri kategoria 2003 wlis
eqvsi Tve
2004 wlis
eqvsi Tve larebSi procen-tebSi
01 00 saerTo daniSnulebis sax. momsaxureba 96,142 143,074 46,932 149
02 00 Tavdacva 23,593 46,653 23,060 198
03 00 sazogadoebrivi wesrigi da uSiSroeba 37,705 79,996 42,291 212
04 00 ganaTleba 19,203 25,215 6,012 131 05 00 janmrTelobis dacva 3,028 6,407 3,379 212
06 00 socialuri dazRveva da socuzrunvelyofa 43,957 64,590 20,633 147
07 00 sabinao-komunaluri meurneoba 1,778 2,645 867 149
08 00 saqmianoba kulturis, religiisa da sportis sferoSi
11,706 14,366 2,660 123
09 00 saTbob-energetikuli kompleqsi 27,171 2,875 -24,296 11
10 00 soflis meurneoba, satyeo meurneoba, meTevzeoba da monadireoba
7,213 9,447 2,234 131
11 00 mrewveloba, mSenebloba 232 342 110 147
12 00 transporti da kavSirgabmuloba 137 215 78 157
13 00 ekon. saqm. dakavSirebuli sxva momsaxureba 1,024 1,379 355 135
14 00 xarjebi, romelic ar ganekuTvneba ZiriTad ganyofilebebs
130,844 174,382 43,538 133
sul centraluri biujeti 403,732 571,587 167,855 142
transportisa da kavSirgabmulobis kuTxiT 215 aTasi lari iqna
gamoyofili, dagegmilze (359 aTas larze) 144 aTasi lariT naklebi (60
procenti). wina welTan SedarebiT ki adgili aqvs 57 procentian zrdas.
26
ekonomikur saqmianobasTan dakavSirebuli sxva momsaxurebis funqcionaluri
kodiT dagegmili iyo 1,7 milioni laris gamoyofa, rac realurad 1,4 milioni
lariT dafinansda. aRniSnul muxlSi dafinanseba wina welTan SedarebiT 355
aTasi lariTaa gazrdili.
sxva araklasificirebuli kategoriebis mixedviT gaTvaliswinebul
xarjebze, romelSic Sedis saxelmwifo valdebulebebis momsaxureba,
teritoriuli erTeulebis biujetebisaTvis gadasacemi transfertebi da sxva
araklasificirebuli xarjebi, saangariSo periodSi dagegmili iyo 162,8 milioni
laris gamoyofa. realurad dafinansda 174,4 milioni lariT, rac dagegmilis
107 procentia. wina welTan SedarebiT sxva araklasificirebuli kategoriebis
xarjebi gazrdilia 43,5 milioni lariT.
miuxedavad imisa, rom 2004 wlis eqvsi Tvis centraluri biujetis
xarjebis muxlebi, funqcionaluri klasifikaciis mixedviT, 2003 wlis
analogiur periodTan SedarebiT gazrdilia, es dadebiTi daskvnis gakeTebis
saSualebas mainc ar iZleva. centraluri biujetis xarjebis funqcionaluri
kategoriebis mixedviT ganxilvisas Cans, rom arasruladaa dafinansebuli
socialurad mniSvnelovani dargebi, rogoricaa janmrTelobis dacva _ 68
procenti. aseve dabali maCvenebeli aqvs transportisa da kavSirgabmulobis
sferos _ 62 procenti, mrewveloba da mSenebloba _ 62 procenti.
gansakuTrebiT mZime mdgomareobaa am mxriv saTbob-energetikul kompleqsSi,
romelic mxolod 16 procentiTaa dafinansebuli.
27
specialuri saxsrebi
“saqarTvelos sabiujeto sistemis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis
Sesabamisad, 2004 wlis pirveli ianvridan sabiujeto organizaciebs gauuqmdaT
specialuri saxsrebi. kanonis moTxovnebis Sesrulebis uzrunvelyofis mizniT
saqarTvelos erovnulma bankma SeaCera specialuri saxsrebis salare da
savaluto angariSebze Tanxebis ganTavseba. sabiujeto organizaciebis
specsaxsrebis angariSebze ricxuli naSTebis, dazustebis Semdeg sabiujeto
organizaciebis werilobiTi dasturisa da sagadasaxado davalebebis safuZvelze
specsaxsrebis angariSze 2004 wlis pirveli ianvrisaTvis ricxuli naSTebi sxva
arasagadasaxado Semosavlebis angariSze Cairicxa, aqve iricxeba mimdinare wels
specsaxsrebis angariSebze Caricxuli Semosavlebi.
saqarTvelos erovnul bankSi gaixsna sabiujeto organizaciebisaTvis
specialuri angariSebi, romlebzec moxdeba prokuraturis, uSiSroebisa da
Sinagan saqmeTa organoebis sistemis, “saxelmwifo Sesyidvebis Sesaxeb” da
“kavSirgabmulobisa da fostis Sesaxeb” saqarTvelos kanonebis Sesabamisad,
specialuri saxsrebis angariSze ricxuli depozituri, satendero
mosakreblebis Tanxebis, sabiujeto organizaciebis grantis saxiT gamoyofili
saxsrebis angariSgeba da angariSsworeba.
aseve, sajaro samarTlis iuridiul pirebs ufleba aqvT finansTa
saministros Sesabamisi Tanxmobis safuZvelze komerciul bankebSi gaxsnil
angariSebze moaTavson specialuri saxsrebi.
2004 wlis pirveli ivlisis monacemebiT specsaxsrebis angariSebze
arsebobs 9 728,6 aTasi lari. dazustebuli naSTis Tanxa Semcirda saxazino
samsaxuris saoperacio departamentisa da regionaluri xazinebis
specsaxsrebidan 1998 _ 2000 wlebSi centralur biujetSi mimarTuli 2
290,4 aTasi lariT da sainkaso davalebebiT specsaxsrebidan CamoWrili 56,5
aTasi lariT, sul 2 346,9 aTasi lariT.
28
unda aRiniSnos, rom 1998 _ 2000 wlebSi specialuri saxsrebis
angariSidan yovelgvari sakanonmdeblo safuZvlis gareSe aRniSnuli 2,29
milioni lari mimarTuli iqna sabiujeto xarjebis dasafaravad. ZiriTadad
gacemuli iqna socialuri Tanxebi, rac ganpirobebuli iyo am periodSi
politikuri mdgomareobiT da socialuri afeTqebis saSiSroebiT. Tumca es
Tanxebi did cvlilebas ver moaxdenda, rodesac ramdenime aseuli milioni
laris davalianeba iqna dagrovebuli am wlebSi. aRniSnuli ukanono operaciis
Sedegad, 2000 wlidan mocemuli Tanxa specialuri saxsrebis angariSze
aRiricxeboda fiqtiurad, xolo faqtobrivad naSTi 2,29 milioni lariT
naklebi iyo. amdeni wlis Semdeg mxolod specialuri saxsrebis gauqmebis
Sedegad moxerxda am ukanono operaciis gasworeba.
spec. saxsrebis angariSebis gauqmebis gamo centraluri biujetis
dafinansebaze myofma organizaciebma, romelTa mier gaweuli momsaxureba
sagadasaxado kodeqsis mixedviT ibegreba gadasaxadebiT, miRebuli saxsrebi
gadasaxadebis deklarirebamde unda ganaTavson erovnul bankSi gaxsnil saxazino
samsaxuris saoperacio departamentisa da regionalur xazinebSi gaxsnil
specialur angariSebze, saidanac organizaciebis mier warmodgenili
sagadasaxado davalebis safuZvelze moxdeba biujetSi kuTvnili gadasaxadis
gadaxda. gadasaxadebis gadaxdis Semdgom darCenili Tanxa miimarTeba
centraluri biujetis arasagadasaxado SemosavlebSi.
29
donorebis mier dafinansebuli sabiujeto organizaciebis
Semosulobebidan gaweuli xarjebi
centraluri biujetis dafinansebaze myofi organizaciebis donorebis mier
dafinansebuli Semosulobebis (fuladi grantebi) ganTavseba xdeba finansTa
saministros saxazino samsaxurSi gaxsnil specialur angariSebze, saidanac
xorcieldeba maTi xarjva.
2004 wlis eqvs TveSi centraluri biujetis dafinansebaze myofi
organizaciebisaTvis donorebis mier dafinansebuli Semosulobebidan (fuladi
grantebi) gasawevi xarjebis gegma 2.4 milioni lariT ganisazRvra, faqtobrivad
ki 2,2 milioni lari iqna daxarjuli (ix. cxrili #8). aqedan: yvelaze meti _
1,8 milioni lari, muSa-mosamsaxureTa Sromis anazRaurebaze daixarja.
cxrili #8. 2004 wlis 6 TveSi centraluri biujetis dafinansebaze myofi
organizaciebisaTvis donorebis mier dafinansebuli Semosulobebidan gaweuli
xarjebi
(aTasi lari)
d a s a x e l e b a gegma xarji gadaxra Sesru-leba %
saqarTvelos centraluri saarCevno komisiis aparati 16 16 0 99
saqarTvelos ganaTlebis saministros aparati 114 65 -48 57
saqarTvelos iusticiis saministros aparati 18 18 0 100
saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros aparati
55 54 -1 98
saqarTvelos finansTa saministros centraluri aparati 1,924 1,835 -89 95
saqarTvelos axalgazrdobis saqmeTa saxelmwifo departamentis aparati 9 9 0 100
saqarTvelos statistikis saxelmwifo departamentis aparati 165 155 -10 94
30
saqarTvelos mecnierebaTa akademiis institutebi da sxva samecniero dawesebulebebi
85 69 -16 81
sul xarji 2,387 2,222 -165 93 maT Soris muSa-mosamsaxureTa Sromis anazRaureba 1,844 1,818 -26 99
mivlinebebi 31 30.5 -1 98 sxva saqoneli da momsaxureba 68 58 -10 86
subsidiebi da mimdinare transfertebi 86 46 -40 54
kapitaluri xarjebi 358 269 -88 75
mimdinare wlis centraluri biujetis dafinansebaze myofi
organizaciebisaTvis donorebis mier dafinansebuli Semosulobebidan gasawevi
xarjebi yvelaze meti odenobiT saqarTvelos finansTa saministros qonda,
gegmiT 1,9 milioni lari iyo gaTvaliswinebuli, faqtobrivad ki 1,8 milioni
lari (gegmis 95 procenti) daixarja. saqarTvelos statistikis saxelmwifo
departamentze 155 aTasi lari (gegmis 94 procenti) daixarja. ganaTlebis
saministros gegma 114 aTasi lariT ganisazRvra, Tumca, mxolod 65 aTasi
lariT Sesrulda. saqarTvelos mecnierebaTa akademias da sxva samecniero
institutebs gegmaze 16 aTasi lariT naklebi anu 69 aTasi lari gadaericxaT.
yvelaze naklebi 9 aTasi lari gaica saqarTvelos axalgazrdobis saxelmwifo
departamentze, Tumca gegmiTac amdenive iyo gaTvaliswinebuli.
31
3. socialuri sferos dafinanseba centraluri biujetidan
saqarTvelos mosaxleobis socialur mdgomareobaze pirdapir moqmedebs
centraluri biujetidan socialuri sferos dafinansebaze gaweuli xarjebi.
amitom am sferos dafinanseba gansakuTrebul yuradRebas da dakvirvebas
moiTxovs. centraluri biujetidan socialuri kuTxiT gamoiyofa sami
funqcionaluri kategoria: ganaTleba, jandacva, socialuri dazRveva da soc.
uzrunvelyofa.
2004 wlis centraluri biujetis xarjviT nawilSi socialuri sferos
dafinansebas 17 procenti ukavia. ganaTlebis sferos dafinansebaze gegmiT 27,9
milioni laris gamoyofa iyo gaTvaliswinebuli, faqtobrivma xarjvam ki 25,2
milioni lari Seadgina, rac gegmis 90 procentia. 2003 wlis eqvsi Tvis
monacemebTan SedarebiT mimdinare wels ganaTleba 131 procentiTaa
dafinansebuli (cxrili #9).
cxrili #9. socialuri sferos dafinanseba 2003-2004 wlebis eqvs TveSi (aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT funqcionaluri
kategoria
2003 wlis eqvsi Tve
2004 wlis
eqvsi Tve larebSi procentebSi
ganaTleba 25,581 27,887 2,306 109 sakaso xarji 19,203 25,215 6,012 131 Sesruleba, % 75 90 janmrTelobis dacva 6,528 9,399 2,871 144 sakaso xarji 3,028 6,408 3,380 212 Sesruleba, % 46 68 socialuri dazRveva da socuzrunvelyofa 67,246 61,417 -5,829 91
sakaso xarji 43,957 64,590 20,633 147 Sesruleba, % 65 105 sul cent. biujeti 502,933 669,059 166,126 133 sakaso xarji 403,732 571,587 167,855 142 Sesruleba, % 80 85
32
janmrTelobis dacvis sferos dafinanseba SarSandelTan SedarebiT 112
procentiTaa gazrdili, rac 3,4 milion lars Seadgens. Tumca mimdinare wlis
gegma mxolod 68 procentiT Sesrulda.
socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis kuTxiT gaweul xarjebSi
2003 wlis eqvs TvesTan SedarebiT 47 procentiTaa gazrdili.
diagramaze #6 naTlad Cans, Tu 2004 wels rogori zrdaa socialuri
sferos kuTxiT.
diagrama #6. centraluri biujetis 2003-2004 wlebis eqvis Tvis socialuri
sferos dafinanseba
0
20
40
60
80
100
120
ganaTl
eba
janmrTelobis
dacv
a
social
uri
dazR
veva d
aso
cuzr
unvelyofa
sul c
ent.
biuj
eti
2003 wliseqvsi Tve
2004 wliseqvsi Tve
ufro dawvrilebiT socialuri valdebulebebis Sesrulebis analizisaTvis
ganvixiloT saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis
2004 wlis eqvsi Tvis monacemebi. am kuTxiT yvela monacemi gaumjobesebulia.
33
saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis 2004
wlis eqvsi Tvis Semosavlebi da xarjebi
saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis 2004 wlis
eqvsi Tvis Semosavlebis gegma ganisazRvra 198,3 milioni lariT. faqtobrivma
Sesrulebam ki socialuri dazRvevis fondis monacemebiT Seadgina 209,6
milioni lari, rac gegmis 106 procentia.
cxrili #10. saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis
2004 wlis 6 Tvis Semosavlebi
(aTasi lari)
d a s a x e l e b a gegma Sesruleba gadaxra Sesrule-ba %-Si naSTi 5,397 sakuTari Semosavlebi 167,914 168,948 1,034 101 transferti saqarTvelos centraluri biujetidan 26,600 30,977 4,377 116
m a T S o r i s: transferti pensiebze 23,777 23,777 transferti umweoTa socialur (ojaxebis) daxmarebaze 7,200 7,200 0 100
teritoriuli erTeulebis biujetidan gadmocemuli Tanxebi urgentuli da ambulatoriuli programebis dasafinanseblad
3,835 4,262 427 111
wina wlebSi gacemuli pensiebis mobruneba 2 2
gaurkveveli Semosavali 1 sul Semosavlebi 198,349 209,586 11,238 106
sakuTari Semosavlebis (socialuri dazRvevis gadasaxadis) saxiT
mobilizebulia 168,9 milioni laris Semosavali, rac dagegmil parametrze 1
034 aTasi lariT metia (101 procenti).
saqarTvelos centraluri biujetidan miRebulia 30,9 milioni laris
transferti, rac dagegmilze 4,4 milioni lariT metia. 23,8 milioniTaa
dafinansebuli transferti pensiebze, romlis eqvsi Tvis gegma gansazRvruli ar
34
yofila. 100 procentiTaa (7,2 milioni lariT) dafinansebuli transferti
umweoTa socialur (ojaxebis) daxmarebaze. gadaWarbebiTaa Sesrulebuli
gadmosacemi Tanxebi teritoriuli erTeulebis biujetebidan mosaxleobis
janmrTelobis dacvis “bazisuri paketis” TanadafinansebisaTvis (Sesrulebulia
gegmis 111 procentiT). arasagadasaxado Semosavlebi (ukan dabrunebuli pensiebis
saxiT) mobilizebulia 2 aTasi laris odenobiT. gaurkvevelma Semosavlebma
Seadgi na aTasi lari.
sainteresoa saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo
fondis 2003-2004 wlebis eqvsi Tvis Semosavlebis Sedareba (cxrili #11).
cxrili #11. saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis
2003-2004 wlebis 6 Tvis Semosavlebis Sedareba
(aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT d a s a x e l e b a 2003 wlis eqvsi Tve
2004 wlis eqvsi Tve
larebSi procen-tebSi naSTi 3,863 5,397 1,534 140 sakuTari Semosavlebi 96,011 168,948 72,937 176 transferti saqarTvelos centraluri biujetidan 21,974 30,977 9,003 141
m a T S o r i s: transferti pensiebze 9,950 23,777 13,827 239 transferti umweoTa socialur (ojaxebis) daxmarebaze 3,600 7,200
3,600 200
teritoriuli erTeulebis biujetidan gadmocemuli Tanxebi urgentuli da ambulatoriuli programebis dasafinanseblad
2,283 4,262 1,979 187
wina wlebSi gacemuli pensiebis mobruneba 57 2 -55 4
gaurkveveli Semosavali 1 1 sul Semosavlebi 120,325 209,586 89,262 174
35
saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis angariSze
2004 wlis eqvs TveSi, 2003 wlis analogiur periodTan SedarebiT
mobilizebulia 89,3 milioni lariT anu 74 procentiT meti. sakuTari
Semosavlebi (sagadasaxado Semosavlebi) gazrdilia 76 procentiT (72,9
milioni lariT). 41 procentiani zrda dafiqsirda centraluri biujetidan
socialuri dazRvevis fondisaTvis gadasacemi transfertebis Sesrulebis
kuTxiT. 2003 wlis eqvs TveSi gadaricxuli iqna 22 milioni lari, 2004 wlis
eqvs TveSi ki es Tanxa gaizarda 9 milioni lariT da 31 milioni lari
Seadgina. gansakuTrebuli zrda dafiqsirebulia pensiebis da umweoTa
socialuri daxmarebis transfertebis kuTxiT. teritoriuli erTeulebis
biujetebidan janmrTelobis dacvis “bazisuri paketis” dasafinanseblad
gadmocemuli Tanxebi 87 procentiTaa gazrdili (1,98 milioni lariT).
saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis 2003-2004
wlebis eqvsi Tvis Semosavlebs Soris gansxvaveba naTlad Cans diagrama #7-ze.
diagrama #7. saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis
2003-2004 wlebis 6 Tvis Semosavlebis Sedareba
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
sakuTariSemosavlebi
transferisaqarTveloscentraluribiujetidan
transferipensiebze
transferiumweoTa
socialur(ojaxebis)daxmarebaze
teritoriulierTeulebisbiujetidangadmocemuliTanxebi
milio
ni l
ari
2003 wlis 6 Tve2004 wlis 6 Tve
36
saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis xarjebis
2004 wlis eqvsi Tvis gegma 214,7 milioni lariT ganisazRvra, faqtobrivma
xarjma ki 193,8 milioni lari Seadgina (gegmis 90 procenti).
cxrili #12. saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis
2004 wlis 6 Tvis xarjebi
(aTasi lari)
x a r j e b i gegma Sesruleba gadaxra Sesruleba, % socialuri dacvis programebi 159,375 145,397 -13,978 91
pensionerTa pensiebi 144,833 135,213 -9,620 93 daxmarebebi droebiT SromisuunarobasTan dakavSirebiT
1,775 1,762 -13 99
umweoTa socialuri (ojaxuri) daxmareba _ saxelmwifo biujetidan gasawevi xarjebis nawili
9,890 6,327 -3,563 64
9 aprils daRupul pirTa ojaxebis xarjebi 22 22 0 100
pensiebisa da daxmarebebis gacemis momsaxurebis xarjebi 2,854 2,073 -781 73
janmrTelobis dacvis saxelmwifo programebi 46,867 42,175 -4,692 90
mosaxleobis ambulatoriuli daxmarebis saxelmwifo programa
7,125 6,900 -225 97
mosaxleobis stacionaruli daxmarebis saxelmwifo programa
25,535 22,816 -2,719 89
mosaxleobis specifikur medikamentebiT uzrunvelyofis programa
6,707 5,904 -803 88
wina periodis davalianebis dafarva 7,500 6,554 -946 87
SSmp socialuri adaptaciis xelSewyobis programa 2,388 1,684 -704 71
umuSevris socialuri dacvisa da dasaqmebis xelSewyobis saxelmwifo programebi
902 551 -351 61
saorganizacio da administraciuli xarjebi 4,700 3,593 -1,107 76
37
dasaqm. sax. samsaxuris saorg. da administ. xarjebi 460 382 -78 83
sul xarji 214,692 193,782 -20,910 90
socialuri dacvis programebze daxarjulia 145,4 milioni lari, dagegmilze
14 milioni lariT naklebi. am Tanxis yvelaze didi nawili modis pensionerTa
pensiebze _ 135,2 milioni lari. maT Soris wina wlebSi warmoqmnili sapensio
davalianebebis dasafaravad daixarja 35,2 milioni lari. aqedan, sasamarTlo
gadawyvetilebiT gacemuli iqna 2,2 milioni lari. pensiebisa da daxmarebebis
gacemis momsaxurebis xarjebma 2 milioni lari Seadgina (gegmis 73 procenti).
umweoTa socialur (ojaxur) daxmarebebze, romelic finansdeba
saxelmwifo biujetidan daxarjulia 6,3 milioni lari, rac gegmis 64
procentia. srulad dafinansda 9 aprils daRupul pirTa ojaxebisaTvis
gasawevi xarji. gegmasTan SedarebiT 13 milioni lariT naklebiT dafinansda
daxmarebebi droebiT SromisuunarobasTan dakavSirebiT. janmrTelobis dacvis
programebze, eqvsi Tvis gegmis mixedviT, unda daxarjuliyo 46,9 milioni
lari, Tumca 4,7 milioni lariT naklebi daixarja da faqtobrivma xarjvam
42,2 milioni lari Seadgina (gegmis 90 procenti). mosaxleobis
ambulatoriuli daxmarebis saxelmwifo programa dafinansda 97 procentiT
(6,9 milioni lari), xolo stacionaruli daxmarebis da specifikuri
medikamentebiT uzrunvelyofis programebi Sesabamisad 89 procentiT (22,8
milioni lari) da 88 procentiT (5.9 milioni lari). wina periodis
davalianebis dasafaravad gamoyofili iqna 6,6 milioni lari. dafinansebis
yvelaze dabali maCvenebliT _ 61 procentiT gamoirCeva umuSevris socialuri
dacvisa da dasaqmebis xelSewyobis saxelmwifo programebi. maTze gaweulma
xarjebma 551 aTasi lari Seadgina. saorganizacio da administraciuli xarjebi
eqvsi Tvis monacemebis mixedviT gegmis (4,7 milioni laris) 76 procents (3,6
milioni lars) Seadgens. saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani
saxelmwifo fondis 2003-2004 wlebis pirveli ori kvartlis xarjebis
38
SedarebiT naTlad Cans, rom mimdinare wels xarjebis eqvsi Tvis gegmis
Seusruleblobis miuxedavad (90 procenti), aSkarad ukeTesi mdgomareobaa.
cxrili #13. saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis
2003-2004 wlebis 6 Tvis xarjebis Sedareba
(aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT x a r j e b i
2003 wlis 6 Tve
2004 wlis 6 Tve larebSi procen-tebSi
socialuri dacvis programebi 88,608 145,397 56,789 164 pensionerTa pensiebi 82,990 135,213 52,223 163 daxmarebebi droebiT SromisuunarobasTan dakavSirebiT
755 1,762 1,007 233
umweoTa socialuri (ojaxuri) daxmareba _ saxelmwifo biujetidan gasawevi xarjebis nawili
4,844 6,326 1,482 131
9 aprils daRupul pirTa ojaxebis xarjebi 22 22 0 100
pensiebisa da daxmarebebis gacemis momsaxurebis xarjebi 750 2,072 1,322 276
janmrTelobis dacvis saxelmwifo programebi 24,558 42,174 17,616 172
mosaxleobis ambulatoriuli daxmarebis saxelmwifo programa
2,563 6,899 4,336 269
mosaxleobis stacionaruli daxmarebis saxelmwifo programa
15,900 22,816 6,916 143
mosaxleobis specifikuri medikamentebiT uzrunvelyofis programa
5,194 5,904 710 114
wina periodis davalianebis dafarva 900 6,554 5,654 728
SSmp socialuri adaptaciis xelSewyobis programa 1,036 1,685 649 163
umuSevris socialuri dacvisa da dasaqmebis xelSewyobis saxelmwifo programebi
746 551 -195 74
saorganizacio da administraciuli xarjebi 2,956 3,592 636 122
sul xarji 117,904 193,399 75,495 164
39
saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis 2004 wlis
eqvsi Tvis xarjebi, 2003 wlis analogiur periodTan SedarebiT 64
procentiTaa gazrdili anu daxarjulia 75 milioni lariT meti.
socialuri dacvis programebze daixarja 57 milioni lariT (64
procentiT) meti vidre wina wlis eqvs TveSi. maT Soris 63 procentiani zrdaa
pensionerTa pensiebis dafinansebaSi , xolo daxmarebebi droebiT
SromisuunarobasTan dakavSirebiT 1,8 milioni lariTaa gazrdili. saxelmwifo
biujetidan umweoTa socialur (ojaxuri) daxmarebaze gasawevi xarjebis
kuTxiT adgili aqvs 131 procentian zrdas. pensiebisa da daxmarebebis gacemis
momsaxurebis xarjebi ki 176 procentiTaa gazrdili. mimdinare wlis eqvs TveSi
janmrTelobis dacvis programebze 42,2 milioni lari iqna gamoyofili, rac
wina wlis analogiur periodTan SedarebiT 17,6 milioni lariT metia (adgili
aqvs 172 procentian zrdas). wina periodis davalianebis dasafaravad
gankuTvnili xarjebi 5,7 milioni lariT gaizarda, 2003 wlis eqvs TveSi am
kuTxiT 900 aTasi lari iqna gamoyofili, Sesabamisad zrdam 728 procenti
Seadgina. socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis xarjebSi
erTaderTi muxli, romelic wina welTan SedarebiT mcirdeba, aris umuSevris
socialuri dacvisa da dasaqmebis xelSewyobis saxelmwifo programebi
(Semcirda 195 aTasi lariT).
40
diagrama #8. saqarTvelos socialuri dazRvevis erTiani saxelmwifo fondis
2003-2004 wlebis 6 Tvis xarjebis Sedareba
0
20
40
60
80
100
120
140
160
socialuri dacvis programebi
pensionerTapensiebi
jandacvis saxelmwifoprogramebi
SSmp soc.adaptaciis xelSewyobisprograma
umuSevris soc.dacvisa dadasaqmebis
xelSewyobissaxelmwifoprogramebi
saorganizacio daadministraciuli
xarjebi
milio
ni l
ari
2003 wlis 6 Tve2004 wlis 6 Tve
41
4. saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis Semosavlebi da xarjebi
2004 wlis eqvs TveSi saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis
Semosavlebma 35 milioni lari Seadgina. maT Soris pirveli ivlisisaTvis
ricxuli naSTi Seadgens 1,7 milion lars.
cxrili #14. saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis 2004 wlis
eqvsi Tvis Semosavlebi
(aTasi lari)
maCveneblebi gegma Sesruleba gadaxra Sesruleba, %
naSTi 1,696 sagadasaxado da arasagadasaxado Semosavlebi 29,074 33,260 4,186 114
gaurkveveli Semosavali 37 37 sul Semosavali 29,074 34,993 5,919 120
sagadasaxado da arasagadasaxado Semosavlebi, mimdinare wlis eqvsi Tvis
monacemebiT, gegmasTan SedarebiT (29 milioni lari) 4,2 milioni lariT metia
mobilizebuli, rac gegmis 114 procentia. gaurkveveli Semosavlebis saxiT 37
aTasi laria aRricxuli.
sagzao fondis 2003 wlis eqvs TveSi mobilizebul SemosavlebTan
SedarebiT mimdinare wels 73 procentiani zrdaa dafiqsirebuli (cxrili #15)
anu gazrdilia 14,8 milioni lariT. sagadasaxado da arasagadasaxado
Semosavlebi 80 procentiTaa gazrdili.
42
cxrili #15. saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis 2003-2004
wlebis eqvsi Tvis Semosavlebi
(aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT maCveneblebi 2003 wlis
eqvsi Tve 2004 wlis eqvsi Tve
gadaxra Sesru-leba,% naSTi 1,706 1,696 -10 99 sagadasaxado da arasagadasaxado Semosavlebi
18,499 33,260 14,761 180
gaurkveveli Semosavali 37 37 sul Semosavali 20,205 34,993 14,788 173
diagrama #9. saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis 2003-2004
wlebis eqvsi Tvis Semosavlebi
05
10152025303540
naST
i
sagadasaxado
da
arasagadasaxado
Semo
savl
ebi
gaur
kvevel
iSemo
savali
sul S
emos
aval
i
2003 wlis eqvsi Tve2004 wlis eqvsi Tve
2004 wlis eqvs TveSi erTiani saxelmwifo sagzao fondis xarjebma 20,4
milioni lari Seadgina (cxrili #16), rac dagegmili parametris mxolod 73
procentia, anu 7,4 milioni lariT naklebi.
43
cxrili #16. saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis 2004 wlis
eqvsi Tvis xarjebi
(aTasi lari)
m a C v e n e b l e b i gegma xarji gadaxra Sesruleba, % gzebis movla - Senaxvis xarjebi (mimdinare da perioduli SekeTeba da zamTris Senaxva)
11,378 7,379 -3,999 65
msoflio bankisa da kuveitis fondis kreditebiT Sesrulebuli samuSaoebis Tanamonawileobis xarjebi sul
2,800 831 -1,969 30
ucxouri kreditebis ZiriTadi Tanxebisa da momsaxurebis procentebis gadaxda centralur biujetSi sul
4,960 3,968 -992 80
wina wlebSi Sesrulebuli sagzao samuSaoebis aunazRaurebeli nawilis gadaxda
5,600 5,547 -53 99
saavtomobilo gzebis saxelmwifo departamentisa da saqveuwyebo dawesebulebebis aparatis Senaxvis xarjebi
558 558 0 100
sasamarTlo gadawyvetilebebis aRsrulebis xarjebi 409 409 0 100
stiqiuri movlenebis salikvidacio da prevenciis mizniT Casatarebeli samuSaoebi
2,000 1,698 -302 85
kreditebisa da grantebis momsaxurebis xarjebi 125 44 -81 35
sul xarjebi 27,830 20,434 -7,396 73
gzebis movla - Senaxvis xarjebi (mimdinare da perioduli SekeTeba da
zamTris Senaxva) mimdinare wlis eqvs TveSi gegmis (11,4 milioni lari) 65
procentiTaa dafinansebuli. wina wlis analogiur periodTan SedarebiT ki 64
procentiT (SarSan aRniSnuli muxliT gasawevi xarjebi 11,5 milioni lariT
iyo gansazRvruli (ix. cxrili #17)). mimdinare wels SarSandelTan SedarebiT
2 039 procentiTaa gazrdili centralur biujetSi ucxouri kreditebis
44
ZiriTadi Tanxebisa da momsaxurebis procentebis gadaxda. saerTod unda
aRiniSnos, rom sagzao fondis xarjebSi TiTqmis yvela muxli arasruladaa
dafinansebuli da wina welTan SedarebiT Semcirebulicaa. gansakuTrebiT es
exeba msoflio bankisa da kuveitis fondis kreditebiT Sesrulebuli
samuSaoebis Tanamonawileobis xarjebis da kreditebisa da grantebis
momsaxurebis xarjebis dafinansebas, romlebic Sesabamisad 30 da 35
procentiTaa dafinansebuli. am yovelives miuxedavad, mimdinare wels 2003
wlis eqvs TvesTan SedarebiT saqarTvelos erTiani sagzao fondis xarjebi 5
procentiTaa gazrdili.
cxrili #17. saqarTvelos erTiani saxelmwifo sagzao fondis 2003-2004
wlebis eqvsi Tvis xarjebi
(aTasi lari)
zrda wina welTan SedarebiT
m a C v e n e b l e b i 2003 wlis eqvsi Tve 2004 wlis eqvsi Tve
gadaxra Sesru-leba, %
gzebis movla - Senaxvis xarjebi (mimdinare da perioduli SekeTeba da zamTris Senaxva)
11,462 7,379 -4,083 64
msoflio bankisa da kuveitis fondis kreditebiT Sesrulebuli samuSaoebis Tanamonawileobis xarjebi sul
2,100 831 -1,269 40
ucxouri kreditebis ZiriTadi Tanxebisa da momsaxurebis procentebis gadaxda centralur biujetSi sul
186 3,968 3,783 2,139
wina wlebSi Sesrulebuli sagzao samuSaoebis aunazRaurebeli nawilis gadaxda
4,021 5,547 1,526 138
saavtomobilo gzebis saxelmwifo departamentisa da saqveuwyebo dawesebulebebis aparatis Senaxvis xarjebi
680 558 -122 82
sasamarTlo gadawyvetilebebis aRsrulebis xarjebi 605 409 -196 68
45
stiqiuri movlenebis salikvidacio da prevenciis mizniT Casatarebeli samuSaoebi
368 1,698 1,330 462
kreditebisa da grantebis momsaxurebis xarjebi
21 44 23 211
sul xarjebi 19,442 20,434 992 105
46
5. 2004 wlis saxelmwifo biujetis axali proeqti
saxelmwifo Semosavlebis maRalma zrdam wina welTan SedarebiT da
mosalodneli privatizebis procesma mTavroba gaaqtiura da saqarTvelos
parlaments warudgina kanonproeqti “saqarTvelos 2004 wlis saxelmwifo
biujetis Sesaxeb kanonSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze”.
aRniSnuli proeqtiT saxelmwifo biujetis Semosavlebi da grantebi 234
milioni lariT (16 procentiT) izrdeba. centraluri biujetis sagadasaxado
Semosavlebi gazrdilia 8 procentiT anu 57,9 milioni lariT (ix. cxrili
#18), arasagadasaxado Semosavlebi ki 128 milioni lariT. kapitaluri
Semosavlebi 61,1 milioni lariT izrdeba, rac amJamad arsebulis 401
procentia. kapitaluri Semosavlebis aseTi mkveTri zrda dakavSirebulia
ekonomikuri ganviTarebis saministros aqtiur saprivatizacio politikasTan.
ucxouri grantebi Semcirebulia 41,7 milioni lariT (26 procentiT). aseve,
mcirdeba deficitis dafinansebis wyaroebi (307,1 milioni aTasi lari) 36
milioni lariT. maT Soris deficitis dafinansebis sagareo wyaroebi mcirdeba
17,5 milioni lariT. aRsaniSnavia, rom pirvelad wlebis Semdeg meti yuradReba
eqceva sakuTar Semosavlebs da ara ucxour grantebsa da deficitis
dafinansebis wyaroebs.
47
cxrili #18. saxelmwifo biujetis Semosavlebisa da grantebis nawilSi
proeqtiT gaTvaliswinebuli zrda
(aTasi lari)
zrda arsebulTan SedarebiT d a s a x e l e b a arsebuli proeqtiT
larebSi procen-tebSi saxelmwifo biujetis Semosavlebi da grantebi 1,421,010 1,655,030 234,020 116 centraluri biujetis Semosavlebi da grantebi 1,052,110 1,257,330 205,220 120 sagadasaxado Semosavlebi 753,500 811,330 57,830 108 arasagadasaxado Semosavlebi 117,575 245,560 127,985 209 kapitaluri Semosavlebi 20,300 81,400 61,100 401 grantebi 160,735 119,040 -41,695 74 socialuri dazRvevis fondi 322,200 332,550 10,350 103 sagzao fondi 46,700 65,150 18,450 140 deficitis dafinanseba 307,130 271,144 -35,986 88 saxazino valdebulebebi 31,500 13,000 -18,500 41 moklevadiani sesxi Tvis bolomde sainvesticio kreditebi 275,630 258,144 -17,486 94
axali proeqtiT sabiujeto Semosulobebis gazrda namdvilad
misasalmebelia, magram miuxedavad 2004 wels saxelmwifo biujetis
Semosavlebis amoRebis swrafi matebisa, mainc sadavoa damatebiT 230 milioniani
zrda, romelic axali biujetiT aris gaTvaliswinebuli. Tuki gazrdili
wliuri prognozis mixedviT ganvixilavT eqvsi Tvis saxelmwifo biujetis
Sesrulebas davinaxavT, rom centraluri biujetis sagadasaxado Semosavlebi
eqvsi Tvis ganmavlobaSi mxolod 46 procentiT aris Sesrulebuli da
danarCeni Tanxis (54 procentis) amoReba wlis bolomde sakmaod gaZneldeba,
radgan sagadasaxado organoebi isedac maqsimalur rezervebs iyeneben gegmis
Sesasruleblad. aseve, sainteresoa arasagadasaxado Semosavlebis ganxilva. eqvsi
Tvis ganmavlobaSi arasagadasaxo SemosavlebiT miRebulia 117,9 milioni lari,
rac cotaodeniT aRemateba arsebul wliur prognozs, magram axali
maCvenebeliT igi izrdeba 128 milioni lariT. e.i. wlis meore naxevarSi
48
arasagadasaxado Semosavlebidan ufro meti unda iqnes amoRebuli vidre pirvel
eqvs TveSi. aqve unda SegaxsenoT, rom wlis pirvel naxevarSi arasagadasaxado
Semosavlebis mniSvnelovan nawils Seadgenda korumpirebuli Cinovnikebisgan
amoRebuli Tanxebi. aqedan Cans, rom meore naxevarSi prokuraturam da
“niRbianebma” ufro aqtiurad unda imuSaon, raTa Sesruldes orjer metad
gazrdili arasagadasaxado Semosavlebis prognozi.
axali proeqtis Sesabamisad gazrdili biujetis Sesrulebis SemTxvevaSi
sakmaod rTuli mdgomareoba Seiqmneba Semdegi wlisaTvis. 2005 wlis 1
ianvridan unda amoqmeddes axali sagadasaxado kodeqsi, romelSic sagadasaxado
ganakveTebis sakmaod mkveTri Semcirebaa gaTvaliswinebuli. es procesi
gamoiwvevs sagadasaxado bazis zrdas, rogorc amas mTavroba asabuTebs, Tumca
arc ise swrafad, rom pirvelive wels gautoldes Zveli sagadasaxado
ganakveTebiT amoRebul Tanxebs. aseve, nakleb savaraudoa, rom biujetis Sevseba
momaval welsac ganxorcieldes prokuraturis mier. SeuZlebelia
yovelwliurad axal-axali Cinovnikebis dapatimreba da maTgan Tanxebis amoReba
xorcieldebodes.
diagrama #10. saxelmwifo biujetis Semosavlebisa da grantebis nawilSi
proeqtiT gaTvaliswinebuli zrda
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
saxelmwif
o biuj
etis
Semosavl
ebi da
grantebi
cent
ralur
ibiuj
etisSemosavl
ebi
da grant
ebi
sagadasaxado
Semosavl
ebi
arasagadasaxado
Semosavl
ebi
kapital
uri
Semo
savl
ebi
grant
ebi
so
cial
uri
dazR
vevis fo
ndi
sagz
ao f
ondi
defi
citis
dafi
nanseba
milio
ni l
ari
arsebuliproeqtiT
49
proeqti aseve iTvaliswinebs 2004 wlis saxelmwifo biujetis
gadasaxadelebis zrdas 198 milioni lariT (ix cxrili #19). ZiriTad
prioritetad gamoyofilia Zalovani struqturebi. Tavdacvis sferos
dasafinanseblad 103,9 milioni iqneba gamoyofili nacvlad arsebuli 78,8
milionisa (gazrdilia 32 procentiT). aseve izrdeba sazogadoebrivi wesrigisa
da uSiSroebis sferos dafinanseba 67,2 milion lariT (47 procentiT).
saerTo daniSnulebis saxelmwifo momsaxurebis kategoriis dafinanseba
izrdeba 53,9 milioni lariT, anu arsebulTan SedarebiT 29 procentiT.
saxelmwifo biujetis xarjebis funqcionalur klasifikaciaSi erTaderTi
kategoria, romelsac zrda ar Seexeba sabinao komunaluri meurneobaa. saTbob
energetikuli kompleqsis xarjebi, romelic ase vTqvaT “daCagrul
mdgomareobaSi” iyo 19,7 milioni lariT gaizrdeba, Tumca gegmis zrdas azri
ar eqneba Tu Sesrulebis procenti isev dabali darCeba am kategoriisTvis,
rogorc es iyo pirvel eqvs TveSi. miuxedavad mTliani xarjebis zrdisa
mcirdeba transportisa da kavSirgabmulobis sferos dafinanseba, amJamad
arsebul parametrTan SedarebiT 28 procentiT anu 25,9 milioni lariT. aseve
mcirdeba garemosa da bunebrivi resursebis dacva da ekonomikur saqmianobasTan
dakavSirebuli sxva momsaxurebis kategoriis dafinanseba 11,4 milioni lariT da
soflis meurneoba, satyeo meurneoba, meTevzeoba da monadireoba _ 2.1 milioni
lariT.
50
cxrili #19. 2004 wlis saxelmwifo biujetis xarjebSi proeqtiT
gaTvaliswinebuli cvlilebebi
(aTasi lari) zrda arsebulTan
SedarebiT d a s a x e l e b a arsebuli proeqtiT
larebSi procen-tebSi saerTo daniSnulebis saxelmwifo momsaxureba
184,315 237,612 53,297 129
Tavdacva 78,817 103,950 25,133 132
sazogadoebrivi wesrigi da uSiSroeba 142,479 209,736 67,257 147
ganaTleba 69,270 74,028 4,758 107
janmrTelobis dacva 127,176 131,344 4,168 103 socialuri dazRveva da socialuri uzrunvelyofa
338,618 367,680 29,062 109
sabinao-komunaluri meurneoba 0 0 0
saqmianoba kulturis, sportisa da religiis sferoSi 28,910 37,834 8,924 131
saTbob-energetikuli kompleqsi 145,167 164,855 19,688 114
soflis meurneoba, satyeo meurneoba, meTevzeoba da monadireoba 57,356 55,197 -2,159 96
samTomompovebeli mrewveloba da sasargeblo wiaRiseuli saTbobis gareSe; gadamamuSavebeli mrewveloba; mSenebloba
1,273 1,402 129 110
transporti da kavSirgabmuloba 94,019 68,086 -25,933 72
garemosa da bunebrivi resursebis dacva da ekonomikur saqmianobasTan dakavSirebuli sxva momsaxureba
42,249 30,839 -11,410 73
xarjebi, romelic ar ganekuTvneba ZiriTad ganyofilebebs 418,470 443,612 25,142 106
sul saxelmwifo biujetis gadasaxdelebi 1,728,119 1,926,174 198,055 111
51
6. q. quTaisis 2004 wlis 6 Tvis biujetis Sesrulebis monitoringis Sedegebi
q. quTaisi, `adgilobrivi TviTmmarTvelobisa da mmarTvelobis Sesaxeb”
saqarTvelos organuli kanonis Sesabamisad, warmoadgens `qalaqs, romelic ar
Sedis raionis SemadgenlobaSi”, amasTanave, aris TviTmmarTveli erTeuli,
romelic adgilobrivi mmarTvelobis funqciebsac asrulebs. quTaisi sididiT
meore qalaqia saqarTveloSi. qalaqSi amJamad daaxloebiT 200 aTasamde mosaxlea
(zusti monacemebi mosaxleobis raodenobis Sesaxeb ar arsebobs).
qalaqSi umZimesi mdgomareobaa keTilmowyobisa da infrastruqturis
kuTxiT. aRsaniSnavia problemebi sagzao meurneobis, gare ganaTebis da
wyalmomaragebis kuTxiT.
qalaqis sagzao meurneobaSi mdgomareoba sakmaod mZimea. gzis arsebuli
safari mcire gamonaklisis garda veranairad ver pasuxobs dRevandel
moTxovnebs. qalaqis masStabiT 570 sxvadasxva daniSnulebis quCaa, sigrZiT 317
km, farTobiT 3600 aTasi km/kv, romlis 60 procenti asfaltobetonis
safariania. aqedan kapitalur SekeTebas 80-85 procenti eqvemdebareba. dargis
dafinansebis simciris gamo ver xerxdeba saSualo kapitaluri SekeTeba. amdenad,
asfaltirebuli gzebis daaxloebiT 80 procenti eqspluataciisaTvis uvargisia
da xandazmulobisa da amortizirebulobis gamo moiTxovs gadaudebeli
RonisZiebebis gatarebas.
dRevandeli ganaTebis sanaTi wertilebis raodenoba qalaqis elementarul
normebs ver akmayofilebs. sabWoTa periodSi qalaqs 12 000 sanaTi wertili
emsaxureoboda. dReisaTvis ki 1 500-mde sanaTi wertili funqcionirebs, rac
normis mxolod 10 procentia. aRsaniSnavia is garemoebac, rom gare ganaTebis
efeqturoba damokidebulia eleqtroenergiis Seuferxebel miwodebaze, Sesabamisi
ZabviT. am mxriv mniSvnelovan problemas warmoadgens moxmarebuli
eleqtroenergiis aRricxva da misi Rirebulebis gadaxda.
52
wylis problematika qalaqSi didixania dgas. wyalgayvanilobis sistemaSi
arsebuli milebis saeqspluatacio vada didixania gasulia. amis magaliTia xSiri
avariebi magistralur milebze, rac Tavis mxriv mniSvnelovan zians ayenebs
rogorc Tavad wyalmomaragebis sistemas, aseve sagzao meurneobas.
qalaqis keTilmowyobis da infrastruqturis sferoSi arsebuli mravali
problemis gamo sakmaod Znelia erT sabiujeto wels mniSvnelovani Sedegebis
miRweva. wlebis ganmavlobaSi, sferoSi, ver (Tu ar) Camoyalibda prioriteti,
romlis Sedegadac SesaZlebeli iqneboda zemoT CamoTvlili problemebidan
Tundac erTi mainc mogvarebuliyo. amas isic emateba, rom wlis bolos roca
biujetis Sesrulebis sakiTxi kiTxvis niSnis qveS dgeboda, gardauvali
sekvestris erT-erTi Semadgeneli nawili swored keTilmowyobis da
infrastruqturis sfero gaxldaT.
wlebis ganmvalobaSi qalaqis biujeti saqarTvelos sabiujeto sferoSi
arsebuli situaciis anarekls warmoadgenda. kerZod yovelwliurad iqmneboda
sirTuleebi biujetis prognozirebuli Semosavlebis Sesrulebis kuTxiT,
Sesabamisad yovelTvis arsebobda xarjebis daufinanseblobis problema,
saxelfaso da sxva tipis davalianebebis warmoqmnis da biujetis koreqtirebebis
(misi Semcirebis mimarTulebiT) aucilebloba.
qalaq quTaisis 2004 wlis biujetis formirebis procesi rigi darRvevebiT
mimdinareobda. sabiujeto organizaicebis ganacxadebis miReba 2003 wlis
bolosTvis dasrulda es ki “saqarTvelos sabiujeto sistemis Sesaxeb”
saqarTvelos kanonis darRvevaa, radgan 2004 wlis biujetis ZiriTadi
parametrebis pirveladi maCveneblebi jer kidev 2003 wlis seqtemberSi unda
yofiliyo gansazRvruli. uSualod biujetis damtkicebis procesi mimdinare
wlis Tebervlis bolomde gaWianurda.
qalaqis safinanso samsaxuris mxridan, romelic aqtiurad monawileobda
TiToeuli sferosa da organizaciis parametrebis gansazRvraSi, adgili qonda
ganacxadebis ugulebelyofas da sabiujeto organizaciebis saboloo
53
parametrebis sakuTari iniciativiT dadgenas Sinaarsobrivi mxaris
gauTvaliswineblad.
darRvevebi gamovlinda delegirebuli da eqskluziuri uflebamosilebebis
SesrulebisaTvis saWiro Tanxebis xarjvis kuTxiT. wlebis ganmavlobaSi
delegirebuli uflebamosilebebis umetesi nawili, qalaqis biujetis sakuTari
Semosavlebidan, ukanonod finansdeboa, radgan saqarTvelos kanoniT
“adgilobrivi TviTmmarTvelobisa da mmarTvelobis Sesaxeb” deleirebuli
uflebamosilebebis Sesasruleblad centraluri biujetidan transfertis saxiT
gadmoricxuli saxsrebi unda iqnas gamoyenebuli.
2004 wels qalaqis meriam quTaisis biujetis parametrebi 15 milioni
laris farglebSi gansazRvra. moqalaqeTa da arasamTavrobo organizaciaTa mier
SemuSavebul iqna alternatiuli biujeti, romelic winadadebebis paketis saxiT
iyo warmodgenili da qalaqis biujetis mkveTr zrdas isaxavda miznad. igi
daaxloebiT 23.6 milionis farglebSi iyo gawerili da dasabuTebuli.
sabolood aRniSnuli proeqtebis Serwymis Sedegad biujetis parametri 22.2
milioni lariT ganisazRvra (2003 wlis biujeti 15 053 aTas lars Seadgenda,
aqedan transferti gansazRvruli iyo 4 187 aTasi lariT). qalaqis sakuTari
Semosavlebi ganisazRvra 11 milioni lariT, romelic uSualod eqskluziuri
uflebamosilebebis, lokaluri problemebis (gzebis, xidebis, wylis,
eleqtroenergiis) mogvarebisaTvisaa gankuTvnili. darCenili, 11.2 milioni lari
ki delegirebuli uflebamosilebebis Sesasruleblad centraluri biujetidan
transfertis saxiT unda gadmoiricxos qalaqis biujetSi. es gadawyvetileba
sakrebulos sxdomaze iqna miRebuli. Tumca centraluri biujetis
damtkicebisas qalaqisaTvis gadasacemi transfertis moculoba 5 milioni lariT
ganisazRvra.
2004 wlis ivlisSi quTaisis biujetma ganicada koreqtireba da
centralur biujetSi gansazRvruli trasfertis moculobasTan iqna
SesabamisobaSi moyvanili. Sesabamisad biujetis SemosavliTi da xarjviTi
54
nawilebi 17 milioni lariT ganisazRvra. rogorc qalaqis mTavroba irwmuneba
mosalodnelia agvistoSi kidev erTxel moxdes biujetis koreqtireba.
Tu gaviTvaliswinebT Semosavlebis mobilizebis tempebsa da odenobas
SesaZlebelia vivaraudoT, rom qalaqis biujets 1,2 _ 1,5 milioni lari
daakldeba. rac wlis bolos sekvestris aucileblobas gamoiwvevs.
qalaq quTaisis 2004 wlis biujetis eqvsi Tvis Semosavlebi
quTaisis 2004 wlis biujetis 6 Tvis Semosavlebis gegma 4,7 milioni
lariT ganisazRvra, faqtobrivma Sesrulebam ki 4,3 milioni lari Seadgina
(Sesrulda 91 procentiT). Tumca, aqedan 232 aTasi lari teritoriuli
biujetis sabanko angariSze ivlisis TveSia Semosuli. gasuli wlis analogiur
periodTan SedarebiT biujetis Semosavlebi 7 procentiT anu 324 aTasi lariT
naklebia mimdinare wlis Semosavlebze.
cxrili #1 quTaisis 2004 wlis biujetis 6 Tvis Semosavlebi
(aTasi lari)
d a s a x e l e b a gegma faqti gadaxra larebSi
Sesruleba, %
soc. kulturuli RonisZiebebis transferti 3,162 3,162 0 100
urTierTangariSsworebiT miRebuli transferti
716 716 0 100
adgilobrivi Semosavlebi 4,733 4,298 -436 91
sul jami 8,611 8,175 -436 95
sagadasaxado Semosavlebi 2004 wlis 6 Tvis monacemebiT 94 procentiTaa
Sesrulebuli anu 249 aTasi lariT naklebi, vidre es gegmiT iyo gansazRvruli.
aRsaniSnavia, rom ivnisis TveSi mobilizebuli 192 aTasi lari sabanko angariSze
ivlisSi Semovida.
55
sagadasaxado inspeqciis 6 Tvis Semosavlebis gegma 3,2 milioni lariT
ganisazRvra, romelic Sesrulebulia 94.8 procentiT (3 milioni lari). gegmis
Sesrulebas daaklda 166.7 aTasi lari. gasul welTan SedarebiT 43.1 aTasi
lariT naklebia mobilizebuli.
msxvilgadamxdelTa inspeqciis mier 86 aTasi lariT naklebia
mobilizebuli vidre amas gegma (807 aTasi lari) iTvaliswinebda. faqtobrivma
Semosavalma 721 aTasi lari Seadgina. aRsaniSnavia, rom gasul welTan
SedarebiT 21 aTasi lariT metia Semosuli. aqcizis gadamxdelTa inspeqciis
mier mobilizebulia 123 aTasi lari, anu gegmaze (119 aTasi lari) 3 procentiT
meti.
garemos dabinZurebisaTvis gadasaxadi gegmaze 20 aTasi lariT naklebi iqna
amoRebuli. qonebis gadasaxadis saxiT mobilizebuli iqna 290 aTasi lari,
gegmaze 319 aTasi lariT naklebi, (gegma 609 aTasi lari). qonebis
gadacemisaTvis gadasaxadis gegmis Sesrulebas daaklda 20 aTasi lari (gegma
175 aTasi lari). adgilobrivi gadasaxadebis gegma 530 aTasi lariT ganisazRvra,
Sesrulebam ki 296 aTasi lari anu gegmis 56 procenti Seadgina.
sagadasaxado Semosavlebi ramodenime gadasaxadis kuTxiT gadaWarbebiTaa
Sesrulebuli. magaliTad mogebis gadasaxadis 6 Tvis gegma Sesrulebulia 162
procentiT (703 aTasi lariT) anu gegmaze 268 aTasi lariT meti. saSemosavlo
gadasaxadis kuTxiT 2,2 milioni laria Semosuli anu gegmaze 112 aTasi lariT
meti (Sesrulebulia 105 procentiT).
saxelmwifo qonebis marTvis sammarTvelos Semosavlebma 2004 wlis eqvsi
Tvis monacemebiT, nacvlad 331 aTasi larisa, 225 aTasi lari Seadgina. gasuli
wlis Sesabamis periodTan SedarebiT ki 105 aTasi lariT naklebia
mobilizebuli. aqedan privatizaciidan Semosavlebis gegma, romelic 246 aTasi
lariT ganisazRvra, Sesrulda 59 procentiT anu faqtobrivma Semosavalma 145
aTasi lari Seadgina. saijaro qiris 6 Tvis Sesrulebam 80 aTasi lari Seadgina
(gegmaze 5 aTasi lariT naklebi).
56
mosakreblebisa da nebarTvebis samsaxuris mier nacvlad dagegmili 253
aTasi larisa mobilizebulia 187 aTasi lari. unda aRiniSnos, rom gasul
welTan Sed arebiT 47 aTasi lariT metia Semosuli. Tumca 2004 wlis gegma
2003 wlis Sesabamis periodTan SedarebiT 91 aTasi laris damatebiT
mobilizebas iTvaliswinebda. gegmis srulad Sesrulebas 11 aTasi lari daaklda.
miuxedavad safinanso samsaxurebis aqtiurobisa, mobilizeba gaukeTon
Semosavlebs, mainc ver xerxdeba dagegmilis 100 procentiT Sesruleba. yvelaze
sagulisxmo ki is gaxlavT, rom dResac sagadasaxado da mosakreblebis
samsaxurebi orientirebulebi arian mxolod gegmaze. es ki Tavis mxriv xels
uSlis sagadasaxado da arasagadasaxado Semosavlebis zrdas. quTaisSi arsebeobs
rezervi, romlis mobilizebis SemTxvevaSic mniSvnelovnad gaizrdeba qalaqis
biujetis Semosavlebi.
qalaq quTaisis 2004 wlis biujetis eqvsi Tvis xarjebi
2004 wlis pirvel naxevarSi q. quTaisis adgilobrivi bi ujetis xarjebma
8 milioni lari Seadgina, gegmiT ki 8,6 milioni laris gamoyofa iyo
gaTvaliswinebuli. Sesabamisad mimdinare wlis eqvs TveSi quTaisis biujetidan
gasawevi xarjebis gegma 93 procentiT Sesrulda. dargebisa da sferoebis
dafinansebis mixedviT Semdegi mdgomareobaa:
57
cxrili #2 quTaisis 2004 wlis biujetis 6 Tvis xarjebi
(aTasi lari)
d a s a x e l e b a gema faqti gadaxra
larebSi
Sesruleba,
%
ekonomikis dafinanseba 550 513 -37 93
ganaTleba 5,470 5,406 -64 99
kultura 342 337 -5 99
sporti 130 128 -2 99
jandacva 450 111 -339 25
soc. uzrunvelyofa 224 148 -76 66
arqivi 5 4.8 -0.2 96
Tavdacva da komisariati 28 27 -1 96
samarTaldamcavi organoebi 125 123 2 98
mmarTveloba 540 509 -31 94
sxva xarjebi 747 739 -8 99
sul xarjebi 8611 8046 -565 93
“ekonomikis dafinansebis” muxliT dagegmili 550 aTasi laris nacvlad
daxarjuli iqna mxolod 513 aTasi lari (gegmis 93 procenti) 2003 wlis eqvs
TvesTan SedarebiT ki mimdinare wels gaweuli xarji 264 lariT naklebia (ix
cxrili #3).
ganaTlebis sferos dasafinanseblad quTaisis 2004 wlis biujetidan eqvsi
Tvis monacemebiT 5,4 milioni lari iqna mimarTuli, rac gegmis 99 procentia.
SarSandelTan SedarebiT ki dafinanseba 2,4 milioni lariT, anu 79 procentiTaa
gazrdili.
yvelaze saintereso am sferos dafinansebisas gaxlavT is rom, ganaTleba
miekuTvneba delegirebul uflebamosilebebs da centraluri biujetidan,
transfertis saxiT unda finansdebodes. Tumca transferts, saqarTvelos 2004
wlis biujetis Sesaxeb kanoni ganmartavs rogorc finansur daxmarebas
58
teritoriuli erTeulebisaTvis. aqedan gamomdinare, gansazRvruli unda iyos
misi miznobrioba Sesabamisi dasabuTebiTa da gaangariSebiT. DdReisaTvis ki
aRniSnuli sfero qalaqis adgilobrivi biujetidan finansdeba.
mniSvnelovan problemas ganaTlebis sferoSi warmoadgens biujetiT
gaTvaliswinebuli e.w. `bundovani xarjebi~, kerZod gaurkvevelia Semdegi
dawesebulebis funqcionire
Recommended