1. SASYIYIII AUSTOS 2014 MECHANICDERGSwww.mechanic.com.trAustos2014Say:8 KONDENSTOP KAAKLARIKONDENSTOP KAAKLARI AVRUPANIN EN RENKL EHR AMSTERDAM HER YAIN SPORU: TENS PROFESYONELPROFESYONEL ZMLERZMLER MER KAYAMER KAYA YKSEK BNALARDAYKSEK BNALARDA DEPREM VE TTREMDEPREM VE TTREM YALITIMIYALITIMI

2. 3 Bayaz bayaz Merhabalar; Genel Yayn Ynetmeni Makina Mhendisi 1 999 ylnda 17 Austos sabah yerel saatle 03: 02de gerekleen, Kocaeli Glck merkezli depremde resmi raporlara gre lkemizde 17.480 kii ld, 23.781 kii yaraland. Bu felaketin ardndan yaanan can ve mal kayplar sadece deprem blgesinde yaayan insanlar deil, tm lkedeki insanlar ve ekonomiyi olumsuz ynde etkiledi. zerinden 15 yl gemesine ramen Trkiyede deprem bilincinin hala yeterli seviyeye gelmediini gryoruz. Bu bilincin artmasna ynelik depremi yaam biri olarak, Mechanic dergisinde eitli makalelere yer veriyor, daha dayankl binalarn yaplmasna ynelik bilgi paylamnda bulunuyoruz. 15 yl nce yaadmz bu doal afette yaknlarn kaybetmi tm okuyucularmza ba sal diliyor, bir daha tekrarlanmamasn diliyoruz. Mechanic dergisinde en ok geri dn aldmz okuyucularmzn merakla takip ettii sektre yn verenlerde, son be sene ierisinde 2016 ylnda da yaplacak projelerle 1 milyon metrekareye ulaan inaat retimi yapan NEF Gayrimenkul Gelitirme Yap ve Yatrm A.. Mekanik ler Mdr mer Kaya ile NEF projelerinde mekanik tesisat seimlerini konutuk. Yaplan aratrmalara gre, i kazalar ve meslek hastalklarnn %98i nlem alnd takdirde oluumu engellenebilir. Bu nedenle i sal ve gvenlii makalemizde nlemek demekten daha ucuzdur diyerek iverenlere nleyici tedbirlerin arttrlmas konusunda arda bulunuyoruz. Mechanic Dergisi Austos saymzda bir yandan sektr ve yeni rn haberlerine gz atarken scak ve sektr haberlerinden bunalmaya baladnz anda Avrupann en renkli ehri Amsterdama yolculua kabilir, her yan sporu tenis ile canlanabilir, uzman diyetisyen Nazl Acardan kilo dman besin tyolar alabilir, gnein ve yazn tadn karmanz salayacak hayata dair sayfalarmzda konser, sinema, kitap etkinliklerine gz atabilir, elenceli zeka sorular ile tebessm edebilirsiniz. Sizin iin hazrladmz yeni saymz keyifle okumanz diliyor, dergimizde emei geen herkese ve tm okurlarmza teekkr ediyor, bir daha ki saymzda tekrar grmeyi diliyoruz. 3. 14 iindekiler 4 06 Frankische Trkiyede 08 ebi Yap Yazhane Projesinde Form Solar imzas 10 Somuncu Baba iklimlendirme sistemi ile doaya dost cami oldu 12 Danfossun Trkiyeye yatrmlar devam edecek 14 Nef Projelerinde mekanik tesisat seimi 20 Park Vera Alveri Merkezinde tercih Atlantik Grup oldu MECHANIC Yl: 1 Say: 8 DEKOMEDYA A. ADINA mtiyaz Sahibi EVREN DEMRC Sorumlu Yaz leri Mdr Genel Yayn Ynetmeni EVREN DEMRC Teknik Danmanlar CEVAT TANRIVER, ZHT FERAH Yayn Danman EMNE BANKOLU Yeil Bina Danman CEML YAMAN Leed Faculty, Breeam Assesor Genel Koordinatr ZGR PARLAK Yayn Koordinatr ASUMAN DEMRC Yayn ve Web Editr HAKAN ARSLAN hakan@dekomedya.com Grsel Ynetmen ZG URAL Reklam Mdr SELUK BENL selcuk@dekomedya.com Mteri likileri REM KALENDER irem@dekomedya.com Katkda Bulunanlar SELCEN PARLAK, GENCAY TATLIDAMAK, EVREN UYGUR, ONUR AHN, EMRE ZMEN, SMMM HASAN KARAGZ, AV.MURAT BLR, SERDAR AYDIN, ZLEM YASMUT Ynetim Yeri Deko Medya A.. Vinezade Mah. Prof. Dr. Alaattin Yavaa Sokak Efe Apt. No:6 D:4 Akaretler 34353 Beikta/STANBUL Tel: (0212) 236 53 30 Faks:(0212) 236 53 31 www.mechanic.com.tr info@mechanic.com.tr Yayn Tr Yaygn Sreli Bask - Cilt Dnya Yaynclk A.. Globus Dnya Basnevi 100.yl mh. 34204 Baclar / stanbul 0212 440 24 24 Datm Dnya Sper Datm A. Globus Dnya Basnevi 100.yl mh. 34204 Baclar / stanbul 0212 440 24 24 Mechanic Dergisi aylk olarak yaymlanan bedelsiz sreli bir yayn organdr. Mechanic Dergisi, basn-meslek ilkelerine uymaya sz vermitir. Dergide yer alan yaz ve fotoraflar kaynak gsterilerek kullanlabilir. 10 22 Kalitesiz hava astm krizlerini tetikliyor 24 Ayvaz, Indoor-flex doalgaz tesisat hortumunu Ankarada tantt 26 ay Mhendislik gzn s pompasna dikti 28 Form VRF sistemlerinden blge servislerine teknik ierikli eitim 30 Su yaltm olmayan bina depreme kar direnemiyor 32 PD Fittings, boru balant elemanlar ihtiyalarnz iin gvenilir ve doru tercihtir 34 Baymak anahtar teslimlerine devam ediyor 36 Mai Residenceda Mas imzas 38 Buderus Logamax Plus GB162 duvar tipi youmal kazan ve kaskad sistemler 40 WILOnun sirklasyon pompas Yonos-MAXO kullanclarn gzdesi oldu 42 REFLEX SERVITEC hava ayrtrma ve su doldurma sistemleri 44 Korozyon ve donmay nleyici fonksiyonel kimyasallar Antifrogen 4. 5 42 78 80 82 46 ACO k bacas sistemi ile bodrum katlar hem aydnlk hem de gvenli 48 Schmidtten plakal eanjrde endstriyel uygulamalara ynelik optimum zmler 50 Eryap, Bonuspan ailesini geniletti 52 SFA Sanihydro WC tcleri ve pompalar 56 Yksek binalarda deprem titreimi yaltm ile ilgili nlemlere ASHRAE yaklam 66 nlemek demekten daha ucuzdur 68 Trkiye yangnla mcadele mevzuat ve TSEN12845 standard 74 Kondenstop kaaklar ile oluan mali kayplar 76 Elektriksel srdrlebilirlik 78 Avrupann en renkli ehri: Amsterdam 80 Her yan sporu: Tenis 82 Kilo dman besinler 84 Hayata dair 87 Elenceli zeka sorular 36 REKLAMDZNREKLAMDIZINI A.K.. AIRONN 13 AIRPLUS 57 ALTERM 71 ARI YANGIN 65 ATLAS 77 CVA 21 DAF ENERJ 41 DAKN 29 DARHAN 19 DEKO GROUP 2 DUYAR 33 EBITT 69 GIACOMINI - UNIVAL A.K. GRUNDFOS 35 INVENTTR 39 IIK ENDSTRYEL-FRESE 11 JOHNSON CONTROLS 7 KLMATEKNK 25 MTSUBSH ELECTRC 67 KONTROLMATK 23 LOWARA 47 MAS-DAF 51 NORM KELEPE 53 ONEFLEX-DAS YALITIM 27 OVENTROP 61 PREIS - AYDIN GROUP 73 PROKONTROL 43 REHAU .K. - 1 RES 9 TA HYDRONICS 37 TAMPERA 49 TEKNOGEN 31 TEKNOKLMA 72 AY MHENDSLK 45 NTES 63 VENTAS 59 VCTAULC 5. Haberler 66 ULUSLARARASI alanda akreditasyonu bulunan TUV AUSTRIA firmas tarafndan denetlenerek ISO 9001 belgesi almaya hak kazanan Platekin Genel Mdr Murat Orman, 2007 ylndan beri zellikle plakal stma ve soutma teknolojileri ve plakal pastrizasyon sistemlerinde makine sektrne yeni bir soluk ve anlay getirdiklerini ve her yl bir ncekine gre bir adm daha ileri gittiklerini belirterek, Her admn koulsuz mteri memnuniyeti ilkesiyle planlayan firmamz teknolojik alt yapsna yapt nemli yatrmlarn ardndan ISO 9001 Kalite Belgesi de alarak kurumsallama yolunda nemli bir mesafe daha ald. Gerekli olan uluslararas kalite belgelerini de alarak mteri memnuniyeti odakl iletme anlayn bir sistematie balayarak kurum kltr haline getirme yolunda nemli bir adm atm olduk. Markalarn uluslararas arenada sz sahibi olmasn salayan ISO 9001:2008 Kalite Ynetim Sistemi belgesi, dnyada 500 binden fazla iletmede kabul grerek baaryla uygulanmaktadr. Platek olarak biz de bu firmalarn arasna girmenin mutluluunu yayoruz. Kalitemizden dn vermeden dnya firmas olma yolunda emin admlarla ilerliyoruz. Bu belge de bunun ilk anahtar olmu oldu diye konutu. Bir dnya markas olma yolunda salam admlarla ilerleyen Platek, uluslararas standartlara uygun olarak gerekletirdii sre ve kalite ynetimi almalar ile ISO 9001:2008 Kalite Ynetim Sistemi belgesi almaya hak kazand. Platech, ISO 9001 kalite ynetim sertifikas ald 1900L yllarn banda Frnkische sadece yaltm malzemeleri, metal kanallar ve aksesuarlarn retmekteydi. 1959 ylnda Frnkische dnya apnda plastikten yaplan elektrik borularn srekli reten ilk retici haline geldi. ki yl sonra, ilk sert PVCden yaplan srekli retim korige drenaj borusu piyasaya srld. Sar drenaj borusuyla birlikte Frnkische tamamen yeni bir alana girdi ve drenaj teknolojisinde bir devrim yaratt. Bugn, Frnkische dnya apnda retim tesislerine ve sat ofislerine sahip bir firmadr. Mterilerin ihtiyalarna uygun rn ve zmler gelitiren Frnkische nin baarsnn anahtar, inovatif bir firma olmasdr. lk etapta Bina Teknii ksm ile ilgili rnleri Trkiye pazarna sunan Frnkische ok katmanl kompozit boru sistemlerinde ve sert plastik borularda uzman bir firmadr. Trkiyede tesisatlara kullanm suyu, stma ve gaz tesisat ile kontroll ev havalandrmas iin olgun ve kusursuz eleen rnler ve sistem zmleri sunmaktadr. rnler ve sistemler daima birbiriyle rekabet eden deil birbirini tamamlayan ve genel ilerleme salayan rn ve sistemler eklinde gelitiriliyor. rnleri srekli optimize ediyor ve gvenlik ile kullanm kolaylna en byk ncelik veriliyor. rn portfy pazarn ihtiyalarna ve sunduu hizmetlerle uyumlu hale getirilmektedir ve piyasada kendini kantlam sistem bileenlerinin yan sra eitli zmlerle tesisatlarn antiyedeki ilerini kolaylatrmaktadr. Kullanm suyu tesisatlar, stma tesisatlar, tek ailelik ve ok ailelik konutlarda gaz tesisatlar, kontroll ev havalandrmas alanlarnda yeniliki sistem zmleri sunar. Demeden stma ve serinletme sistemleri, zel uygulamalar iin ise esnek kat plastik ve ok katmanl kompozit borular sunmaktadr. Byme odakl ve giderek uluslararas varln artran bir irket olarak blgedeki varln hzl ve etkili bir ekilde gelitirmeyi hedefliyor. Almanya Schweinfurtta 1906 ylnda kurulan Frnkische Rohrwerke Gmbh, 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren Trkiye pazarnda faaliyet gstermeye balad. Frnkische Trkiyede 6. Haberler 8 EB YAPI tarafndan inas tamamlanan ve E-5 karayoluna ok yakn bir konumda olan YAZIHANE Beylikdz 12 ofis, 2 maaza ve 4 otopark katyla birlikte toplamda 18 kattan oluuyor. Trkiyede yalnzca tarihi eserlerde ve ok zel kamu yaplarnda ve baz yksek katl binalarda uygulanan Nonlinear Performance Analysis yntemiyle tasarlanan Yazhane projesinde enerji ihtiyacnn bir ksm, at zerine monte edilen ve panel gc 255 wp olan 176 adet Yingli Solar marka gne paneliyle salanyor. Ayrca gne enerjisi sisteminde toplam gc 45 kW olan 2 adet 20 kWlk SMA marka inverter kullanlyor. Projeyle ilgili bir deerlendirme yapan Form Temiz Enerji Genel Mdr Enis Behar, Trkiyenin LEED belgeli ilk home office projesi Yazhane de Form Solar olarak yer almaktan mutluyuz. Umuyorum ki LEED sertifikas olan ve enerjisini gneten karlayan evre dostu binalar daha da yaygnlaacak. Yeni inaatlarda gne enerjisinin devlet tarafndan zorunlu hale getirilmesini neriyoruz. dedi. FormSolar ve zm ortaklar, Trkiyenin her blgesinde gne enerjisini elektrik enerjisine eviren sistemleri anahtar teslim projelendiriyor. Leasing, Turseff, Kalknma Bankas ve dier kredilendirme opsiyonlar ile halen Trkiyenin en geni alternatif deme seeneklerini mterilerine sunuyor. Trkiyenin LEED belgeli ilk HOME-OFFICE projesi YAZIHANEnin gneten elektrik reten sistemleri, FORM SOLAR tarafndan projelendirildi ve kurulumu yapld. ebi Yap Yazhane projesinin gne enerjisi sisteminde FORM SOLAR imzas DI cephesi yeil-beyaz mebranla kapl futbol topu grnmndeki 42 bin kiilik Yeni Konya Stadyumu, 400 bin metrekarelik bir alana oturuyor. Yeni Konya Stadyumu, 90 bin metrekare kapal alana sahip. Tamam kapal tribnlerden oluacak stadyumda, zeminden stmal futbol sahas, stmal koltuklar, localar, alveri merkezleri, restoranlar, amatr spor kulplerine tahsis edilecek antrenman alanlar, ofisler, 84 turnike, 22 asansr bulunuyor. Yksek teknolojiye sahip Elastomerik Kauuk Kp Yaltm Levhalar, Elastomerik Kauuk Kp Yaltm Borular ve Formix Kontakt Yaptrc / Kauuk Bant / Oneflex PVC Bant gibi yardmc rnleri ve yeni Ses Yaltm rn Fonec ile Oneflex, yurt dnda 32 lkede tercih edilmesinin yansra yurt iinde de iddial. Yksek s yaltm deerine sahip olan Oneflex elastomerik kauuk kpkler suya ve buhara kar direnli olmalarnn yan sra, UV (Ultra Violet-Mor tesi) nlarna, zorlu hava koullarna, yalara kar da diren zellii tamakta. Oneflex elastomerik kauuk kp olaanst esneklik ve elastikiyet zellii sayesinde tm tesisat hatlarnda ve dirsek T gibi yaltmn zor uyguland yzeylerde bile kolay ve hzl montaj, yatrmc ve uygulaycsna zaman ve iilikten tasarruf salyor. Oneflexin malzeme ve hcresel yaps, su buhar geirimine, uzun vadeli ve yaltm verimliliini garanti ederek yksek diren gsteriyor. Yangna kar direnli olup alevin yatay ve dey ynde ilerlemesine izin vermiyor. Das Yaltm, mekanik tesisat sektrnde s yaltm amal olarak kullanlan elastomerik kauuk kp retiminde Bursa Fabrikas ve stanbul Merkezli ynetimi ile faaliyet gstermektedir. Oneflex yaltm rnleri, yeni Konya Stadyumunda tercih edildi 7. Haberler 10 SOMUNCU Baba Klliyesinin Ek Cami ve Sosyal Tesisler Projesinde ziyareti saysndaki arta cevap vermek ve misafirlerinin ziyaretlerini daha rahat bir ortamda gerekletirebilmelerini salamak amacyla Mitsubishi Electric Klima Sistemlerinin Su Soutmal VRF Sistemleri kullanld. Soutmada yaklak yzde 55 enerji tasarrufu salayan Mitsubishi Electric Su Soutmal VRF Sistemler ve projenin tm mekanik sistemlerinin tasarm aamasnda da her trl destei salayan Mitsubishi Electric Klima Sistemleri sayesinde blgenin doaya dost cami projesine imza atlm oldu. Tohma aynn suyundan faydalanld, soutma maliyeti yaklak yzde 55 drld Malatyann Darende ilesinde bulunan Somuncu Baba Klliyesi, ek cami ve sosyal tesisleri ile beraber yaklak 7 bin metrekare alan zerine kurulu. Cami ve sosyal tesislerin Tohma aynn kysnda olmas nedeniyle projede soutma sezonu boyunca ortalama 14 derece su scaklna sahip Tohma ay suyundan faydalanld. Hava soutmal sisteme gre s atlacak ya da s ekilecek ortamdaki su scaklnn daha stabil olmasn salayan Mitsubishi Electric Su Soutmal VRF Sistemler sayesinde soutmada enerji maliyetleri yaklak yzde 55 orannda azaltld. 22 derecelik kaynak suyu kullanlarak stmada yaklak yzde 35 enerji tasarrufu saland Projede, stma sezonu iin blgeden kan ve yl boyunca ortalama scakl 22 derece olan kaynak suyundan yararlanld. Is ekilecek kaynak olarak su yerine hava kullanlmas durumunda, d niteler k sezonu boyunca havadan ortalama 5 derece s ekmek durumunda kalacak ve d nite zerinde oluabilecek muhtemel buzlanmay zmek iin de bir miktar stma kayb oluacakt. K aylarnda stma almas iin kaynak suyunun kullanlmas sayesinde hem buzlanma (defrost) riski ortadan kaldrld hem de yaklak yzde 35 orannda enerji tasarrufu elde edildi. Mitsubishi Electricin Su Soutmal VRF Sistemleri sayesinde, kazan destekli su soutmal bir sisteme gre enerji maliyetleri soutmada yaklak yzde 30, stmada ise yaklak yzde 6 orannda drld. Yerden serinletme sistemi ile younluun artt ibadet saatlerinde bile ideal konfor Hydrodan kullanlarak scak ve souk suyun elde edildii projede, ana camide yerden stma ve yerden serinletme yapld. Yerden serinletme sistemi ile soutma sezonu boyunca caminin kullanlmad saatlerde ortam i scaklnn belli bir scaklk deerinin zerine kmas engellendi. Bylece ortam soutma yknn en st seviyeye ulat ibadet saatlerinde, ok ksa bir srede kanall ve drt yne flemeli VRF i niteleri ile ortamn konfor ssna getirilmesi saland. Ana caminin alt katnda bulunan bayanlar blm ise drt yne flemeli VRF i niteler ve yzde 100 taze haval gizli tavan tipi i niteler ile iklimlendirildi. Hydrodan scak su niteleri ile k aylarnda scak su konforu Abdesthane ksmnda kullanlan Hydrodan scak su niteleri ile ibadet iin gelen ziyaretilerin k mevsimi boyunca scak su ile abdest almalar saland. Ayrca bay-bayan abdesthane ve WC blm 11 adet yzde 100 taze haval gizli tavan tipi i nite ile artlandrld. Proje kapsamnda toplam 29 adet su soutmal d nite, 5 adet orta ve yksek statik basnl gizli tavan tipi i nite, 14 adet yzde 100 taze haval gizli tavan tipi i nite, 16 adet duvar tipi i nite, 27 adet drt yne fleme kaset tipi i nite, 4 adet kasetli deme tipi i nite ve 5 adet Hydrodan scak su nitesi kullanld. Klliyeye yaplan Ek Cami ve Sosyal Tesisler Projesinde, enerji tasarrufu ve konfor salayan Mitsubishi Electric Su Soutmal VRF Sistemler kullanld Somuncu Baba iklimlendirme sistemi ile doaya dost cami oldu 8. Johnson Controls Klima ve Soutma, Servis, Sanayi Tic. A.. Merkez: Saray Mah.Dr.Adnan Bykdeniz Cad.No:2 Akkom Ofis Park 3.Blok 6.Kat 34768 mraniye stanbul Tel : +90 (216) 636 53 00 Faks : +90 (216) 636 53 65 Adana Blge Mdrl: Reat Bey Mah.Fuzuli Cad.Grcan Apt. No:67 K:4/16 Adana Tel: +90 (322) 459 86 89-91 Faks : +90 (322) 459 27 62 Ankara Blge Mdrl: etin Eme Bulvar Cevizlidere Cad.No:1/8 06520 veler Ankara Tel: +90 (312) 405 00 07 Faks : +90 (312) 472 61 16 zmir Blge Mdrl & retim: Muradiye Sanayi Blgesi Dr.Orhan Aksoy Cad.No:14 45140 Muradiye, Manisa Tel: +90 (236) 226 88 00 Faks : +90 (236) 214 06 80 EnerjiTasarrufumuAryorsunuz? Etrafnzda bu kadar ok enerji tasarrufu yntemi ve seenei bulunurken karar vermeniz olduka zor olabilir. Ancak doru cevaplarla iletme maliyetleriniz der ve iletmenizin srdrlebilirlii artar. 120 yl aan bir sredir insana ve teknolojiye yatrm yapan Johnson Controls, doru yantlar bulabilmenizde size yardmc olacak tecrbeye, teknik birikime ve ngrye sahiptir. Biz iletmenizde verimliliini arttrmann, srdrlebilirlik hedefinize ulamanz salamak iin en nemli adm olduuna inanyoruz. Zor sorulara aydnlatc cevaplar iin bize ulaabilirsiniz. 9. Haberler 12 Haberler 12 PARALEL naat Kauuk San. ve D Tic. A.. Sat ve Pazarlama Mdr Cafer BASIK, yeni firma ve marka hakknda u deerlendirmelerde bulundu: Uzun aratrmalar ve grmelerin ardndan, iklimlendirme ve soutma sektrndeki 15 yl akn tecrbemiz, % 100 yerli sermaye ile Paralel naat Kauuk San. ve D Tic. A.. olarak PA-FLEX markas altnda elastomerik kauuk kp retimine girme karar alnmtr. Istma, soutma tesisat, havalandrma sistemlerinde, endstriyel proseslerde, tm inaat ve endstriyel uygulamalarda elastomerik kauuk kp levha ve boru izolasyonu kullanlmaktadr. Ayrca yardmc rnlerin (kauuk bant, folyo bant, PVC bant ve yaptrclar) temini de bnyemiz ierisinde yaplacaktr. Trkiyede 4nc retici olarak fabrikamz Tuzla Organize Sanayi Blgesinde mstakil 5 bin metrekareyi akn kapal alan ile Ekim ay ierisinde kurulumu tamamlanacak olup, ayn ay ierisinde retime balanmas ngrlmektedir. lk etapta yllk retim kapasitesi olarak 6 bin ton n grlmektedir. retim tesisimiz ve depomuzun stanbulda olmas pazarda termin ve nakliyeden dolay bayi ve mterilerimize byk bir avantaj salayacaktr. Olmazsa olmazlarmzn banda gelen mteri memnuniyeti, kalite, termin, kabul edilebilir fiyat politikas ile sektrde sizlerin de destei ile ksa sreler ierisinde pazarda sektre yn veren gelitiren firmalar arasnda yer almay planlyoruz. Trkiye genelinde ve yurt dnda blge bayilikler verilecektir. PA-FLEX markal elastomerik kauuk kp retimine, ekim aynda balanacak Paralel naat Kauuk San. ve D Tic. A.. sektre hzl bir giri yaparak, PA-FLEX markas altnda elastomerik kauuk kp retimine balama karar ald. Ekim ay ierisinde retime geilmesi planlanyor. DANFOSS Akademide, alanlar ile bir araya gelen yneticiler; Danfossun yatrm ve byme stratejilerinde Trkiyenin nemli bir yeri olduunu belirterek, Danfoss Trkiye organizasyonunu desteklemeye devam edeceklerini sylediler. Danfoss Istma zmleri Bakan Kim Christensen yapt konumada; Trkiyede, Danfossun yeniliki ve stn teknolojili rnleri dnda, mterilerine fark yaratan ve art deer katan hizmetlerin de sunumu iin yatrmlarn srdreceklerini ifade etti. Baarl geen ilk 6 ay sonular iin Danfoss Trkiye ekibine teekkr eden Kim Christensen; Danfoss Trkiyenin baar ivmesinin ykselerek sreceine inanlarnn tam olduunu ve bu konuda gereken tm destei vereceklerini syledi. Danfoss Istma zmleri Bakan Kim Christensen, Danfoss Blgesel Istma Bakan Lars Tveen ve Danfoss G Elektronii Bakan Yardmcs Marco Airola; Trkiyedeki baarl organizasyonu yerinde grmek ve gelecee ynelik yenilikleri ve stratejileri belirlemek iin Danfoss Trkiyeyi ziyaret ettiler. Danfossun Trkiyeye yatrmlar devam edecek 10. Sylei 14 mer Kaya NEF Gayrimenkul Gelitirme Yap ve Yatrm A.. Mekanik ler Mdr 11. 15 Bu saymzda son be sene ierisinde, 2016 ylnda da yaplacak projelerle 1 milyon metrekareye ulaan inaat re mi yapan NEF Gayrimenkul Geli rme Yap ve Ya rm A.. Mekanik ler Mdr mer Kaya ile gemiten gnmze bir yolculua k k. Keyie okumanz dileriz. Bize kendinizi ksaca tantr msnz? 1993 T Sakarya Mhendislik Fakltesi, makine mhendislii blmnden mezunum. Uzun sre 2005 ylna kadar yurtiinde taahht sektrnde, proje ve kontrol mh. antiye efi ve proje koordinatrl grevlerinde yer aldm. 3 sene kadar, 2005-2008 yllar arasnda Rusya, St. Petersburg ehrinde Energostroy firmasnda elektromekanik teknik mdrl grevinde bulundum. 2008-2013 yllar arasnda inaat sektrnde masann yatrmc tarafnda mekanik grup efi olarak grev yaptm. Son 1,5 senedir yeni bir nefesle, Nef Gayrimenkul Gelitirme Yap ve Yatrm A.. de mekanik iler mdr olarak grev yapmaktaym. Nefi neden tercih ettiniz? Nef, bir yatrmc ve sektrde marka oluturmak iin alyor. zel projeleri var. stanbul, Trkiyenin tarihi ehirleri ve Amerika projeleri son derece zel. Genel olarak Nef, bir daire veya ofis satn alana birok ortak meknlar da kullanm hakk veriyor. zel tasarm yaplarda tm konfor dnlm. Nef hzl byyen enerjik bir firma. Nef yaplar hakknda bilgi verebilir misiniz? Son be sene iinde yaplan ve 2016 tarihine kadar yaplacak projelerle birlikte 1 milyon metrekareye ulaan inaat retmi olacaz. Konut satlarnda en iyi sat yapan firma dln almaya hak kazandk. Nef 04, Nef 163 den sonra son 1,5 sene iinde 5 adet daha bina bitirdik. Nef 11, Kathanede. Konut, ofis, ticari alanlarn olduu karma bir proje. Nef 10, tek blokluk konut. Bu sene austos aynda teslim edilecek. Nef 02 Edirnekap projemiz (Hali) 4 blok ve 312 daireden oluuyor. Teslim edildi. Nef 47, projemiz Nef 02 nin yannda olup geen sene tamamland. Nef 03 Levent ofis projemiz geen sene tamamland. Nef 09, 4. Leventte, 2 blok ofis proje. Austos, eyll aylarnda tamamlanacak. Nef 22 projemizin yaknda inaatna balanyor. 6 bloktan oluan Nef Ataky projesi. Karma bir proje olup 1 blok otel, 4 blok konut, 1 blok ofisten oluuyor. toplamda 185 bin metrekare alana sahibiz. Nef 12- Nef 13, birbirine yakn projeler, Topkapdadr. Nef 12, 60.000 m2 otel, yurt, konut; Nef 13 ise 4 blok konut + 1 blok ofis olup toplam 85 bin metrekare civarnda. Kaz ve hafriyat devam ediyor. Yakn zamanda kaba inaatna balanacak. Kathane 03 projesi, biz ona Nef 03K diyoruz, 1 blok ofis, 1 blok konut ile 60 bin metrekare alan kaplyor. Kathane Adalar adnda parsellerden oluan her biri 9-12 bin metrekare olan 6 adet projemiz var. Kentsel dnme katk salayan projelerimizdir. u anda 18 adet projemiz var, bina olarak 50 adedi geer. mekanik tesisat NEF projelerinde seimi 12. Sylei 16 Nef projelerinin ortak zellikleri neler? Baktnzda Nef, genelde konut+ofis projeleri yapyor. Mteri talebine gre 1+1, 2+1, 3+1 esnekliini salayabiliyoruz. Ortak alanlarda, playground, sinema, sanat odas, fitness, misafir odalar, toplant odalar, spor tesisleri, vb. imkanlar salayabiliyor. Yurt ve sosyal tesisler de yapyor. Nef projeleri kltrel bak as da sunuyor. Her ehrin zelliine gre proje hazrlanyor. Ynetim Kurulu Bakanmz Erdem Timurun bir sz var. Kentlerin sesi var, bir kent ne istiyorsa onu yapmak zorundasnz . Nefin dier bir zellii de sosyal sorumluluk anlay. Anaokullar, ilkokullar, renci yurtlar, camiler de yaplyor, bunlar MEB ve belediyelere devrediliyor. Nefin baka inaat firmalar ile ortak projeleri var m? GYO ile Nef Topkap projesi ortak projedir. iecam Fabrikasnn alannda ki projenin yzde 25 i Nefin. 350 bin metrekare inaat iinde 4 etapta yapacamz 4.000 konut ve ar maazalarndan oluan bir projedir. ok lks olmayan ancak standartlarn ok 13. 17 zerinde zel bir projedir. dizayn da mkemmel. Bir bakas ise Anadolu yakasnda Beykozda 2B den yararlanan vatandalarn oluturduu arazi gelitirme zerine lks konut snfnda yeni bir Nef projemiz daha olacak. Dier kentlerde de projelerimiz olacak. Bu kentlerin dokusuna uygun almalar gerekletirilecek. Yurt dnda Amerikada New York Manhattanda gerekleecek 60 katl bir otel ve konut projesine ise 2015 ylnda balanyor. Kullanlacak tm rnler ise lkemizden gidecek. Tasarm almalar ve partner firmalarnz hakknda bilgi verir misiniz? Nefin tasarm aya en nemli blmdr; Hok, Foster and Partners, Som, Perkinswill, Tago gibi nl firmalar ile allyor. tasarmn bir ksmn Autoban firmas ile gerekleiyor. Dome, Alan ve Ak mimarlk grubuda dier partner firmalarmzdr. zellikle ortak mekanlar, lobiler, koridorlar, daire ileri, kap kollarna varncaya kadar her projede farkl ve zel tasarmlar yaplyor. NEF Ataky 22 projesi ve mekanik tesisat hakknda bilgi verir misiniz? NEF Ataky 22 Prestijli projelerimizden biridir, 25 bin metrekarelik arsa alannda yer alyor, toplamda 185.000 m2, 18 katl konut ve ofis ile alveri merkezinin bulunduu 6 bloktan oluuyor. Foldhome ve Foldoffice niteleri ile Foldlife hizmeti farkl ihtiyalara cevap verecek. Mekanik tesisat konusunda Deko Mhendislik ile alyoruz, Makina Mhendisi Evren Demirci ile yine birok projemizin almalar devam ediyor. Nef Grubu olarak her zaman son teknolojiyle i ie olmaya alyoruz. Mekanik proje mellifi olarak Deko Mhendislii sememizdeki en nemli kriterlerden biriside akll yap bilgi sistemi(Bim) in bir paras olan 3 boyutlu tasarm program revit ile projelerimizi tasarlamalardr. Hatalar minimize ederek uygulamada sorunsuz projeler gerekletirebiliyoruz. Bu projede Leed Gold Sertifika alma hedefimiz var, gereklerini yerine getiriyoruz. Mekanik sistem dizaynalarn projenin banda tartyoruz. Konutlarda iletmeyi ve COP yi dnerek sulu VRF sistemi kullanacaz. Merkezi stma sisteminide mimari ve evresel faktrlerden dolay bodrum katna aldk, kendinden youmal kazan kullanacaz. Setiiniz sistem ve markalar tercih nedenleriniz nelerdir? En iyi servis ve hizmeti verecek markalar tercih ediyoruz. Enerji Performans Ynetmelii kriterlerini dikkate alarak sistemi dizayn etmeye alyoruz. Aldmz malzemeler de yle oluyor. Radyatr, termostatik vanas, pompas, FCU, Chilleri, AHU, VRF si, tm mekanik sistemi partner olabilecek arza bakmndan minimum geri dnl ekipmanlar tercih ediyoruz. Tm sistemlerde enerji verimliliinin zerinde hassasiyetle duruyoruz. Firmalar bu nedenle rnleri ile yaptmz Nef projelerini tercih ediyor. Nef 22 de ticari ve ofis alanlarda 4 borulu fan coil ve taze hava sistemini setik. Hem ticari hem ofiste, sistemi shell&core (ekirdek tesisat), olarak tesisat azlarn brakyoruz. Ticari ve ofis olarak kiralayan kendi i dizaynn yapyor. Kulelerde su soutmal VRF, fold 14. Sylei 18 ksmlarnda ise hava soutmal VRF kullanyoruz. Binann ergonomik yapsda deerlendiriliyor. Sistem seimini yaparken bizi etkileyen unsurlar da var. Mimari olarak, mekanik oda olsun veya d nite, chiller olsun, soutma kulesi olsun hacimlerin az olmasndan dolay iletmeye ynelik alyoruz. zetle projelerimize gre sistem seimi yaplyor. Katlarda yangn gvenlii hakknda bilgi verir misiniz? Biz projelerimizde daima yangn danman kullanrz, burada da bir yangn gvenlii danmanmz var. Otomatik sprinkler sistemlerimiz mevcut. Katlarda yangn dolaplar, itfaiye su alma azlar, darda su verme azlar, hidrant sistemleri, daire ilerinde sprinkler sistemlerimiz mevcut. Kat koridorlarnda duman tahliye sistemleri var. 5. Bodrum katta yangn pompa odas ve su depolarmz olacak. Otoparklarda aldnz nlemler nelerdir? Otoparklarda montaj kolayl ve efektif almay salayan jet fan sistemleri kullanyoruz. Jet fanlar birinci kademede otopark havalandrmas iin, ikinci kademede duman tahliyesi iin alacak olup, ana axial fanlarmz, aftlarda ve atda olup, her biri 300 santigrat dereceye 2 saat dayanml olarak yerletiriliyor. Bina otomasyonu hakknda bilgi verir misiniz? Mekanik otomasyonla ekipmanlar; arza-durum bilgilerini, start-stop, kirlilik, basn, scaklk ve nem gibi bir ok parametrelerden veri alarak kontrol edebileceiz. Saya otomasyonu ile de harcanlan enerjinin, souk ve scak su sarfiyatnn llp faturalandrlmasn salayacaz. Scak su temini merkezi boyler ile olacaktr. evre faktrlerini nasl deerlendirmeyi dnyorsunuz? Leed in kapsam geni. Bu projede arazinin yzde 95ine oturuyoruz. Uygun alan bulduumuz zaman tm kriterleri gerekletirmek hedefimizdir. Gri su konusunda ilave aft gerekecektir, yamur suyunun toplanmasnda uygun alan bulduumuzda gerekletireceiz. Ofis cephesinde uygun alan varsa doal havalandrma da yapyoruz. Zaten artlandrlm taze hava veriyoruz. Daha nce yaptmz Nef 09 ofis projesinde cepheden doal havalandrma salanmaktadr. Dinamik projeler gerekletiriyoruz. Proje konseptine uygun ise yenilenebilir enerji sistemlerini kullanyoruz. rnein termal su olan bir yerde bundan mutlaka yararlanyoruz, yine rzgar artlar srekli ve yksek yerlerde bu imkanlar deerlendiriyoruz. 3-5 bin konutluk yerlerde kojenerasyon ilave soutma sistemi olursa trijenerasyon yapabiliyoruz. VRFlerde hava soutmal d niteleri koyacanz yerler olmad iin kat baznda sorunu zeceiz. 3 borulu VRF kullanacaz. zellikle gei mevsimlerinde bir mahal stmaya ihtiya duyarken dieri soutma gereksinimi iinde olabiliyor. Burada s geri kazanm ile s transferi yaplabiliyor. Nef projelerinde satlar hakknda neler syleyebilirsiniz? Sanrm bu konuda lkemizin en iyi grubuyuz. Projelerimiz bitmeden tamamna yakn satlyor. Bu konuda dllerimiz var. Nedeni de tasarm ve konsept projelerimizdir. 15. Haberler 20 PROJE iin temin edilen 2 adet 1600 kW kapasitede NC8403 model su soutma kuleleri FRP yapda olup AVM de kullanlacak olan su kaynakl s pompalaryla ile entegre alacaktr. Fiberglas kasa suyun andrc etkilerine kar paslanmaz elik kadar dayankldr. NCF model soutma kuleleri deiken debi zellii sayesinde su ve elektrik tketimini drerek binann enerji verimliliine katk salamaktadr. Sistemin gereksinimi olan su debisinin azalmasyla birlikte, sisteminin ihtiya duyduu hava debisi azalmakta ve bunun neticesinde fan hzlar dmektedir. Marley NC model soutma kulelerinde su debisi %30.. %100 arasnda ayarlanabilmektedir. Fanlarn ektii g, hznn kpyle ters orantldr. rnein, deiken debili bir kulede fan hznn yar hza dmesi durumunda fanlarn elektrik tketimi geleneksel sisteme gre %75 orannda azalmaktadr. Proje kapsamnda AIRWELL marka EWH serisi s pompalarndan 167 adet kullanlmtr. 3-45Kw kapasite aralnda retilen , R410A soutucu akkan kullanlan s pompalarnda EER 4 ve zerinde olup, iletme maliyetleri naatna 2012 ylnda balanan, drt kat ve 40.000 m2 kiralanabilir alan zerinde faaliyet gsterecek olan yaklak 100 maaza, yeme-ime alan, kafe/restoranlar ile 2.500 ara kapasiteli otoparktan oluacak olan Park Pera Alveri Merkezi ATLANTK GRUPun distribtrln yapt MARLEY marka NCF serisi deiken debili soutma kuleleri ile AIRWELL marka EWH serisi s pompalarn tercih etti. Park Vera Alveri Merkezinde soutma kulesi ve su kaynakl s pompalarnda tercih ATLANTK GRUP oldu 20 minimum seviyedir. te yandan ses basn seviyeleri orta hzda 40-48 dB(A aralnda olup muadillerine gre ortalama 10 dB(A) daha dktr. Bu zelliiyle ofis uygulamalarnda da kullanlabilmektedir. Deiken fan hz kontrol , faz koruma rlesi, termostad zerinden 21 adet arza kodunun grlebilmesi standart zellikler olarak sunulmaktadr. 16. Haberler 22 RAMAZAN ile birlikte daha fazla etkilemeye balayan kirli hava ve buna bal havaszlk zellikle astm hastalarnn yaam kalitesine zarar veriyor. Astm ve alerjik rahatszlklar olan hastalarn kirli ve kalitesiz havann bulunduu ortamlarda yeteri kadar nefes alamamalar ataklara yol aabiliyor. Temiz hava ihtiyacnn zellikle kapal meknlarda daha fazla olduunu dile getiren havalandrma sektrnn nc kuruluu AFS Yurtii Sat ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Mdr Yardmcs Bahadrhan Tari, ortam havas d ortamdan 2-5 kat daha kirlidir. Temiz hava temini iin i ortam artlarn bozmadan dardan aldmz havay iyi filtre etmemiz gerekir. diyor. Facia yaamamak iin havalandrma kullanlmal Hayatmzn nemli bir blmn ev, ofis gibi kapal ortamlarda geirdiimizi syleyen Tari, Yaadmz ortamlar iyi havalandrlmadnda aslnda her gn Soma faciasnda olduu gibi havaszlk sorunu yayoruz. Ani gelien durumlarda can ve mal kayb yaamamak iin nlem alnmal aklamasnda bulunuyor. Kapal alanlara taze hava verirken i ortam hava kalitesi standartlarna uygun Greenguard ( Ortam Hava Kalitesi) sertifikal alminyum flexible hava kanallarnn tercih edilmesi konusunda uyarda bulunan Tari, grlerini yle aklyor: ortam hava kalitesini bozucu faaliyetlerden kanmalyz. Yksek i ortam hava kalitesi d ortam havasnn korunmasna baldr. Aksi takdirde yaplan almalarn ok bir anlam olmayacaktr. En fazla etkilenenler astm hastalar Kirli havann snma, sanayi ve motorlu tatlar gibi birok nedenle oluabileceine deinen Tari, havaszlktan en fazla etkilenecek olan kiilerin hassas yaplarndan dolay astm ve alerjik rahatszlklar olan hastalar olduunu sylyor. Temiz hava ihtiyac duyanlarn yreini evlerden ticari iletmelere kadar hemen her alanda kullanlabilen GREEN izolesiz alminyum flexible hava kanallar ferahlatyor. Greenguard sertifikal rnlerin hava kalitesini ykselterek daha salkl bir i ortam olumasn saladn dile getiren Tari, alerjik ya da alerjik olamayan astml kiilerde herhangi bir duman solunmas, tozlu ortamlarda bulunma ve bazen gl kokular nedeniyle astm belirtileri iddetlenebilir. Bu nedenle ev, ofis alanlarnn yan sra kre, okul ve hastane gibi hassas blgelerde de kullanlabilme standardna sahip green rnler tercih sebebidir. diyor. Trkiyenin Greenguard sertifikal ilk ve tek hava kanal reticisiyiz ortam hava kalitesinin yetersizliinin ksa ve uzun vadeli pek ok salk problemine neden olduunu kaydeden Tari, Eviniz, iyeriniz ve zellikle soluduunuz hava iin salkl rnler tercih etmeniz gerekiyor. Bu anlamda Amerika ve Kanada dnda Greenguard sertifikasyonuna sahip ilk ve tek flexible hava kanal reticisi olarak almalarmz srdryoruz. diyerek szlerini sonlandryor. Okullar, hastaneler, alveri merkezleri, kamu binalar, ofisler gibi kapal ve kalabalk ortamlardaki havaszlk astm krizlerini tetikliyor. Kalitesiz hava astm krizlerini tetikliyor Bahadrhan Tari 17. Haberler 24 BNA ii doal gaz tesisatlarnda rijit boruya alternatif olarak fleks yani esnek metal hortum kullanmna imkan tannmasyla birlikte ne kan Ayvaz Indoor-flex doal gaz tesisat hortumu, 4 Austosta Ankarada gerekletirilen seminerde uygulayc kiilere tantld. TS EN 15266 standardnn, Indoor-flex sisteminin ve avantajlarnn anlatld; ayrca katlmclara uygulama yapma ansnn da verildii seminere Ankara ve evre illerden yaklak iki yz kii katlm gsterdi. Eitimin sonunda isteyen katlmclara sertifika verilen organizasyon, canl mzik eliindeki akam yemei ile son buldu. Konuyla ilgili aklama yapan Ayvaz A.. cra Kurulu Bakan Serhan Alpagut, Geleneksel rijit borularla daire ii doal gaz tesisat kurmak; zaman, iilik ve maliyet asndan gerekten byk bir i. Ayrca bu sistemler, Trkiye gibi deprem kuanda yer alan lkelerde pek gvenli deil. Esnek bir yapya sahip olmadklar iin, herhangi bir depremde gaz szntsna neden olabilir. Japonya ve Amerika tam 30 yldr rijit boruya alternatif olarak fleks hortum kullanyor. lkemizde de artk bu avantajl sistem mevcut dedi. Sistemin yaklak 4 yldr Avrupada da kullanldn syleyen Alpagut, Avrupa Kompansatr ve Esnek Metal Hortum reticileri Birlii yesi tek Trk irketi olan Ayvazn bu lkelere de baarl satlar gerekletirdiinin altn izdi. Ayvazn komple paslanmaz elik malzeme kullanarak, Avrupa Standard TS EN 15266ya uygun olarak rettii Indoor-flex sistemi ile bina ii doal gaz tesisatnda yeni bir devrin aldn syleyen Alpagut, Indoor-flex sistemi, rijit boruya oranla ok hafif ve ergonomik. Tek bir kiinin kolayca tayabilecei kangal veya makara formundaki hortum ve basit aparatlardan oluan sistem, depolamada ve nakliyede kolaylk sunuyor. Indoor-flex sayesinde daire ii doal gaz tesisat, geleneksel sistemlere oranla ok daha hzl ve pratik ekilde yaplabiliyor. Yani zamandan ve iilikten byk tasarruf salarsnz. Ayrca Indoor-flex sistemi basit kesme ve syrma aparatlar kullanlarak kolayca uygulanabilecek bir zm. lme, kesme, di ekme, boru sabitleme gibi youn i gc gerektiren konularda da byk avantajlar sunuyor diyerek sistemin avantajlarn sralad. Sistemin ayrca hortumlar gizleyen kanallar sayesinde dekoratif de olduunu szlerine ekleyen Alpagut, Ayvazn Indoor-flex eitimlerinin lke apnda artarak devam edeceini belirtti. Ayvaz, rijit boruya alternatif olarak gelitirdii Indoor-flex bina ii doalgaz tesisat hortumunu Ankarada dzenledii seminerde uygulamaclara tantt. Ayvaz, Indoor-flex doalgaz tesisat hortumunu Ankarada tantt 18. Haberler 26 ZELLKLE lkemizin Ege ve Akdeniz Blgeleri gibi lman iklim kuana sahip olan yerlerinde avantajl bir zm olarak sunulan s pompalar, kullanclarn stma soutma ve scak su ihtiyalarn karlamaktadr. Doru Yere Doru Proje prensibini benimseyen ay Mhendislik yetkilileri, yapm olduklar zmlemelerde Is Pompas Sistemlerine olduka fazla yer verdiklerini belirtmektedirler. Bnyesinde kurulan V.E.. Departman ile bu alanda olduka aktif rol oynama niyetinde olan AY, grup firmalaryla beraber kadrosunda bulunan 120nin zerindeki sat personeline bu anlamda ciddi eitimler vermektedir. Teknik bilginin nemini her platformda dile getiren firma, Is Pompas ve dier konularla ilgili olarak almalarna devam edeceini ifade etmektedir. ay Mhendislik, sahip olduu tecrbeli teknik ve sat kadrosu ile mhendislii kurum kltrnn merkezine koyarak, lkemizde doru bilinen yanllarn dzeltilmesi ve enerji verimlilii bilincinin oluturulmas noktasnda emin admlarla ilerleyiini srdrmektedir. Enerji verimliliinin nemini her alanda dile getiren ay Mhendislik, yapt Verimli Enerji zmleri ( V.E.. ) alm ile hizmet eitliliini arttrm ve Trkiyenin her kesimine, her ihtiyaca uygun zmler sunmaya odaklanmtr. Bu balamda yllardr Avrupada yaygn olarak kullanlan ve lkemizde de bilinirliini arttrmaya balayan Is Pompas zmlerine de ynelmitir. ay mhendislik gzn s pompasna dikti 19. Haberler 28 NGLTERE merkezli stma sistemleri devi Ideal Stelrad Groupun (ISG) Trkiyedeki itiraki olan Termo Teknik, Sat ve Hizmet Kampanyas kapsamnda baar gsteren Ankara ve evresindeki bayilerini Kbrsa gtrd. Akdenizin nc byk adas Kbrsta arlanan firma temsilcileri ile birlikte Beparmak Dalar, Magosa, kartma Plaj, Manastrlar gibi doal ve tarihi yerler de ziyaret edildi. Termo Teknik Yurtii Sat ve Pazarlama Koordinatr Erol Porsemay, gezi esnasnda yapt konumada takm almas ve motivasyona byk nem verdiklerini, bayiler ile bir araya gelme frsat bulduklar byle organizasyonlarda ok mutlu olduklarn belirtti. Bu tip motivasyon organizasyonlar ile Termo Teknik bayilerinin sezona da hazrlandn ve birlikte i dnda vakit geirme frsatna da sahip olabildiklerini kaydeden Porsemay, uzun sreli i birliklerini hayata geirmenin ve srdrmenin; bayilerine hem i hem de bireysel hayatlarnda her zaman destek olmann kendileri iin ok nemli olduunu dile getirdi. Termo Teknik taahht bayileri Kbrsta bir araya geldi Sat ve Hizmet Kampanyas kapsamnda baar kazanan Termo Teknik taahht bayileri Kbrsta arland. HAZRAN tarihleri arasnda Adana Hilton, Wyndham Otel zmir ve Form irketler Grubu Maslak Merkez Ofiste gerekleen eitimlere 93 servis firmasndan 200n zerinde kii katld. Eitimlerde; Form VRF servis yaps ve antiyeler, Mitsubishi Heavy Industries yeni KXZ cihazlarnn tantm ve yeni fonksiyonlar, Form VRF Mitsubishi Heavy montaj kurallar ve uygulama rnekleri ile DX Klima Santrallari hakknda bilgilendirme yapld. Eitimlerle ilgili bir deerlendirme yapan Form VRF Sistemleri San. Tic. A. Genel Mdr Yardmcs Selahattin Telatar, Firmamzn mterilerine salad yksek kaliteli rn yelpazesinin yansra sat sonras servis hizmetlerinin de sektrel geliimdeki en nemli unsurlardan biri olduuna inanyoruz. Bu nedenle yetkili servislerimizin eitim ve geliimlerine ok nem veriyoruz. Verdiimiz eitimlerle sahip olduumuz deneyimi teknik servislerimizle paylaarak hizmet kalitemizi arttrmay hedefliyoruz dedi. Form VRF Sistemleri A.nin Trkiyede tek yetkili distribtr olduu Mitsubishi Heavy Industries KX serisi VRF klima sistemleri, dayankll, yksek enerji verimlilii, sessiz ve her mimariye uygun i niteleri ile yaam alanlarnzda rahat nefes almanz salarken konforlu bir hayatn da kaplarn aralyor. Form VRF Sistemleri San. Tic. A., Adana, zmir, stanbul, Bursa, Antalya ve Ankara illerinde hizmet veren VRF Blge servislerine ynelik bir dizi teknik ierikli eitim dzenlendi. Form VRF Sistemlerinden blge servislerine teknik ierikli eitim 20. Haberler 30 DEPREME kar bina tayc sisteminin en nemli koruyucu kalkan olan su yaltm, bina tayc donatsn korozyondan yani paslanmaktan koruyor. Depreme dayankl binalarda yaamak iin binalarn su yaltm mutlaka yaplmal. Aksi takdirde bina 10 ylda tama kapasitesinin yarsn kaybediyor. dedi. Eryap CEOsu Emrullah Eruslu 17 Austos Deprem Haftas nedeniyle yapt aklamada nfusunun yzde 95i deprem tehdidi altnda yaayan lkemizde, 19 milyonu aan yap stounun yzde 67sinin ruhsatsz ve kaak binalardan, yzde 60nn da 20 ya zeri konutlardan olutuunu belirtti. Eruslu, Yap Denetim Yasasndaki deiiklikler ve kentsel dnmle yaplan almalar olumlu ancak yetersiz denetim nedeniyle sonular beklenen seviyede gereklemiyor. 17 Austos Marmara Depremi ve 2011 Van depremindeki ac sonular tekrar tekrar yaamamak iin tketicilerin de bilinli olmas ve binalarnn deprem gvenliini sorgulamas gerekiyor dedi. Yaltmsz bina 10 ylda tama kapasitesini kaybediyor Yaltm eksikliinin, yaplarda korozyonun olumasndaki en nemli etken olduunu belirten Eruslu, u uyarda bulundu: Yaplar; yamur ve kar gibi yalar, toprak tarafndan emilen ya, kullanma sular, yer alt sular ve banyo, tuvalet gibi slak hacimlerde su kullanm nedeniyle suya maruz kalyor. Yapya szan su; yaplarn tayc donatlar korozyona yani paslanmaya uratarak ksa srede yk tama kapasitesinin ciddi miktarlarda dmesine, beton btnlnn bozularak atlak ve krlmalarn olumasna yol ayor. rnein 10 yl sonra bir yapdaki donat balangtaki tama kapasitesinin, belli koullarda yaklak olarak yzde 66sn korozyon nedeniyle kaybediyor ve donatnn balangtaki hesap deerlerini karlayamamasna neden oluyor. Su yaltm olmayan binalarn tayc sistem iindeki donat demir yllar iinde korozyon yani paslanma nedeniyle ryerek kesit daralmas oluuyor. Yani binanz iten ie rmeye balyor. Bu da olas bir depreme kar binann dayankllm dryor. Bu tespit stanbulda 1999 depreminin ardndan Bykehir Belediyesinin yapt aratrmayla da raporland. Yklan binalarda gerekletirilen denetimlerde binalarn yaklak yzde 70inde korozyon nedeniyle tayc donatda ar kesit kayb tespit edilmitir. Su yaltmnn inaat aamasndaki maliyetinin, toplam bina maliyetinin yalnzca yzde 3 kadar olduunu aklayan Eruslu, yap gvenlii sz konusu olduu iin bunun fazladan bir maliyet olarak grlmemesi gerektiini vurgulad. Eruslu, Is ve yangn yaltmndan sonra su yaltmnn da acilen zorunlu hale gelmesi gerekiyor, aksi takdirde bir deprem lkesi olan Trkiyede can ve mal kayplar kanlmaz olacak. Ayrca kentsel dnm srecinin de bu adan nemli bir frsat olacana inanyoruz. dedi. Su yaltm olmayan bina depreme kar direnemiyor Eryap A.. CEOsu ve XPS Is Yaltm Sanayicileri Dernei Bakan Emrullah Eruslu, 17 Austos deprem haftasna zel yapt aklamada, 17 Austos 1999 Marmara depreminden sonra yaplan incelemelerde yklan binalarn yzde 64nde su yaltm olmad grld. Emrullah Eruslu 21. Haberler 32 PDNN bu gvenilirliinin arkasnda, retimindeki kalite ve titizlik yatmaktadr. PD fittings, temper veya sfero dkm olarak DIN (EN), ngiliz ve Amerikan standartlarna uygun olarak farkl di standartnda, 1/8 ila 6 aras ap llerinde gerek siyah gerekse daldrma galvaniz olmak zere ok geni bir yelpaze eitliliinde retilmektedir. retim; son teknolojik ileme ekipmanlar ile yaplmakta, retim boyunca yaplan sk gzetim ve denetleme sayesinde mkemmel rn kalitesi salanmaktadr. retimi tamamlanm PD Fittingsler, sevkiyattan nce tek tek hidrostatik basn testine tabii tutulmakta, szdrmazl kontrol edilip, olas imalat hatalarna kar kontrol edilerek mekanik tesisat sektrnn kullanmna sunulmaktadr. Ayrca retimin farkl aamalarnda, dkm kalitesinin mkemmeliyetini salamak zere tesisin teknolojik laboratuvarlarn da farkl kimyasal analizler uygulanmaktadr. Trkiye fittings pazarnda en ucuz deil ancak kalite/fiyat oran asndan en iyi marka olan PD fittingsleri, ileri teknolojik retim teknikleri ile ekonomik ve kaliteli rnleri mekanik tesisat sektrnn kullanmna sunup gl stok, rn eitlilii, doru ve zamannda salad hizmet anlay ile en iddial fittings markalarndandr. PD mekanik tesisat sektrnn fittings ihtiyalarn takip ederek bu dorultuda gelecek talepleri karlama yeteneini srekli gelitirmektedir. PD mteri memnuniyetini srekli salamaya alan, ibirlii yapt firmalara sayg duyan ve devaml kaliteyi ilke edinen gl bir markadr. Gazmer sertifika takip sistemine kaytl PD fittingsleri TSE belgesinin yannda Gost ( Rusya federasyonu) ve UKR Sepro1-UKR Sepro2 (Ukranya Cumhuriyeti) belgelerinin yannda zel ve farkl standartlarda retilen rnlerin konusunda da ayrca hizmet vermektedir. PD Fittings, ABD merkezli PARKER DAVIS HVAC INTERNATIONAL, INC. firmasnn tescilli markasdr. JET nozller, besleme havasnn tahliye noktasndan igal edilen blgeye byk mesafe kat etmek zorunda olduu durumlarda tercih edilen zmlerdir. TROX imdi gelimi, akustik ve teknik olarak optimize edilmi jet nozl sizlere sunmaktadr. Yeni TJN jet nozller, baarl TROX DUK jet nozllerden retilmitir. Yeni rn tr, estetik olarak ekici olmasnn yannda, daha fazla enerji tasarrufu ve gelimi akustik zellikler salar. Jet nozl tamamyla yksek nitelikli polimerden yaplmtr ve RAL beyaz alminyum veya saf beyaz olarak sunulmaktadr. ok ynl jet nozller farkl scaklk koullarnda dahi geni i mekanlarda konforlu bir iklim yaratr. Opsiyon olarak sunulan ve kolayca taklabilen swirl nitesi teknik bir yeniliktir. Tahliye aralnn iki aamal olarak %80 veya %60a drlmesini salar ve kk alanlar iin idealdir Benzersiz testere dii ulara sahip hava kontrol klapeleri sayesinde nemli akustik optimizasyon salanr. Besleme hava akm veya jet iin dn as +30 ile -30 aralnda 5lik aralklarla ayarlanabilir; a ayn zamanda snrlanabilir. Bu yeniliki zellik sayesinde, TJN jet nozl, istenen dn asna hassas olarak ayarlanabilir ve hedeflenen konfor kriterlerine fiilen ulalr. Bir baka yenilik de biim bellekli alamla (SMA) otomatik ayarlamadr. Ayn zamanda bellekli metaller olarak da anlan biim bellekli alamlar, orijinal ekillerini anmsarlar ve stldklarnda nceki deforme ekle dnerler. Kompakt biim bellekli servomotor, besleme havas scaklndaki deiikliklere hemen reaksiyon gsterebilecek biimde dorudan jet nozln hava akna yerletirilir. SMA etkisi ile, jet nozln dn as yaklak 18 C ile 28 C scaklk aralnda otomatik olarak ayarlanr; sonu olarak igal edilen blgedeki konfor kriterleri salanr. Ayarlama, konvansiyonel genileme malzemelerinden daha hzl gerekleir. Servomotora veya geni kablolamaya ihtiya yoktur. TJN jet nozln avantajlar Optimum nozl konturlar sayesinde DUK jet nozllerden 6 dBye kadar daha az grlt Jet as ayarlanabilir, snrlanabilir ve sabitlenebilir Daha kk alanlar iin tahliye aralnn iki aamal drlmesi RAL beyaz alminyum veya saf beyaz yksek nitelikli polimer Tahliye segmanndaki bayonet aksesuar sayesinde kolay montaj Biim bellekli alamdan yaplan servomotor sayesinde ksa tepki sresine sahip kendinden ayarlanabilir model Dz harici motor, kompakt montaj ve artan enerji verimlilii salar TROX Scaklk Fark Kontrol (TDC) ile motorlu nozl iin kontrol giri sinyali ve gerekirse lm ve kontrol sistemleriyle entegrasyon Kanal (dikdrtgen veya daire) veya direkt balant iin be ebat Tm modeller iin grnr alanlarda d gvde seenei PD Fittings, gvenilir ve doru tercihtir TJN Jet Nozller ile konforlu iklimler 22. Haberler 34 BELRLENEN yllk sat hedeflerine ulaan yetkili bayiler, 27 Haziran 2014 tarihinde Baymak Genel Merkezinde dzenlenen muhteem bir kokteyl eliinde anahtarlarn teslim aldlar. Deiim her alanda hissediliyor Baymak ara kampanyas kapsamnda, 2014 model 20 Tata ve 20 Renault Symbol markal aralar sahiplerini buldu. Tm anahtar teslimleri, bizzat Baymak Genel Mdr Ender olak tarafndan yaplrken, bayiler bu zel etkinlikte yer almann keyfini kardlar. Ara teslim treninde Baymak Genel Mdr Ender olak unlar dile getirdi; Baymak olarak bayilerimiz ve bayilerimizle olan salam ilikilerimiz bizim iin her zaman ok nemli olmutur. phesiz Baymakn yakalad baar grafiinde en byk pay sahipleri onlardr. Hedefini gerekletiren bayilerimizin bugn ara teslimlerini yapyor olmaktan dolay gururluyuz. Baymak markasnn ayrlmaz paras olan bayilerimize her alanda kendilerini zel hissettirmek bizim ana amacmzdr. te bu nedenle, bugn bu ara teslimini farkl bir seremoniye evirdik ve Baymakn yaad deiimi her alana tamak istedik. Baymak, Avrupann 3. Dev stma grubu olan BDR THERMEA Grup irketi olduktan sonra, kalc liderlik iin 5 ana ilkeyi kendine esas ald, bunlar: rn gamn genileterek tketiciye seim yapmasn kolaylatracak sayda ve stn kalitede rnler sunmak, kullancnn ve servis salaycnn rn kolayca kullanmasn salayan tketici- odakl akll tasarmlar yaratmak, rn gamnn ve uygulamalarnn hibrit-yani konvansiyonel yntemlerle, yeni enerji yntemlerini birlikte deerlendiren biimde olmas, yenilenebilir enerji kaynaklarnn ok daha fazla kullanlmas ve son olarak Baymak rnlerin en iyi fiyat-performans oranna sahip olmas. te bu ilkeler nda Baymak beraberce daha da glendirmeye ve bir lidere yakr ekilde sektre yn vermeye devam edeceiz. Baymakn uzun ylladr dzenledii ara kampanyas, bayiler tarafndan hem olduka ilgi gryor, hem de tm bayiler hedeflerini tamamlar tamamlamaz aralarna kavumann keyfini yayorlar. Baymak 2014 ylnn ilk yarsnda 140 ara vermi olup, anahtar teslimlerini srdrecek. Baymak, 2014de dzenledii kampanya kapsamnda otomobil almaya hak kazanan bayilerinin anahtar teslimlerini yapmaya devam ediyor. Baymak anahtar teslimlerine devam ediyor 23. Haberler 36 TRKYENN denize paralel tek havaliman niteliinde olan Trabzon Havalimannda Mas Pompa kalitesi tercih edildi. ehir merkezine ok yakn olan havalimannda 9.710 m`si D Hatlar terminali, 14.035 m`si Hatlar terminali olmak kaydyla toplam 1.377.244 m kurulu alan ve toplam 23.745 m`lik 3.5 milyon Yolcu/Yl kapasiteli 2 adet terminal mevcuttur. Projede NFPA 20ye uygun Yangn pompa grubu kullanlmtr. Bir asl ve bir adet yedek dizel tahrikli olan pompalar utan emilidir. Mili AISI 316 paslanmaz elik malzemeden, gvdeler GG25 dkm malzemeden, arklar ise bronz malzemeden retilmitir. Szdrmazlk yumuak salmastrayla salanyor. Her pompa iin ayakl tip, sesli-kl uyar sistemi ve otomatik test sistemine sahip pano bulunmaktadr. Trabzon Havaliman Mas Pompay tercih etti. FER Yap; dnyann en byk Adalet Sarayna ev sahiplii yapan, hzla gelien ve Anadolu yakasnn yeni Ataehiri olma yolundaki Kartalda konumlandrd Adalar manzarasna sahip Mai Residence projesinde Mas Pompa sistemlerini tercih etti. Projede; NFPA 20ye uygun olarak seilen Yangn Pompa grubunda bir adet asl, bir adet yedek elektrikli ve jokey pompa bulunmaktadr. Ana pompalar ift emilidir. Szdrmazlk yumuak salmastrayla salanmaktadr. Her tip pompa iin ayakl tip, sesli- kl uyar sistemi ve otomatik test sistemine sahip pano bulunmaktadr. Ayrca ok pompal dik milli paket hidroforlarda proje kapsamnda kullanlmtr. Mai ResidencedaMai Residenceda Mas imzas 24. rn 38 BUDERUS GB162 duvar tipi youmal kazanlar, eanjr borularnn zel i yaps sayesinde yksek s transferi gerekletirilerek, kk boyutlarda 100kW kapasiteyle %110 verime ular. Uzun cihaz mr ve bakm aralklar Eanjr zerindeki Plazma Polimerizasyon kaplamas yksek kimyasal dirence sahiptir. Koruyucu bir tabaka oluturularak, eanjr yzeyinde alminyum oksitlerin olumas nlenir. Bu sayede, hem cihazn mr hem de bakm aralklar uzar. Ayrca bakm, kolay ve hzl bir ekilde yaplabilir. Eanjr temizlii sadece su ile salanabilir. Kazan iindeki tm komponentlere nden ulam mmkn olduu iin tamiri ve bakm da kolaydr. Modlasyonlu pompa kontrol, kazan kumanda paneli zerinden yaplabilir. Bu durumda, pompa debisi kazann azalan kapasitesi ile birlikte azaltlr, hidrolik denge kab ile birlikte iletimde dn scaklnn ykselmesi nlenir. Bylece, kapasiteye uygun debi ile alma sayesinde yakt ve elektrik tketiminde azalma salanr. Konvansiyonel sistemlere gre, ok dk baca gaz scaklklar sayesinde baca kayplar da dk olur. Kaskad sistemler az yer kaplar, kazanlarn duvara ya da bir askya srt srta ve yan yana montaj yaplabildiinden yer sorunu olan kazan dairelerinde avantaj salar. Kazanlarn, boyutlarnn kk olmas ve dk arlklar sayesinde tanmas, montaj ve bakmlar kolaydr. Kaskad sistemlerde her bir kazan, sistemdeki dier kazanlar yedeklediinden ekstra kapasiteye ihtiya yoktur. Kazanlarn kurulumu ve projelendirmesi asndan karlatrldnda yer tipi kazanlarda kullanlmas gereken emniyet ekipmanlarna, duvar tipi kaskad sistemlerde gerek olmadndan, maliyet asndan da avantaj salanr. Sistemde, istenilen oda scaklnn hassas kontrol ve kazann modlasyonu ve yakt tasarrufu mmkndr. Tm kazanlar kendi brlr, pompa ve kumanda nitesine sahiptir. Her bir kazan bamsz altndan toplam sistem kapasitesi farkl olsa da sistemin minimum kapasitesi tek bir kazann minimum kapasitesi kadardr. Istma ihtiyacnn dk olduu durumlarda sistem, duvar tipi kaskad sistemlerde ihtiya duyulan kadar s retimi gerekleeceinden, yer tipi kazanlara gre, verimin daha yksek olmasn ve yakt tketiminin dk olmasna olanak salar. Kaskad sistemler, 16 kazana kadar yaplabilir. Sistemdeki 16 kazan, ihtiya duyulan sl kapasitesini salayabilmek iin sral bir biimde devreye girer. Gnmz koullarnda merkezi stma sistemleri enerji verimlilii ve srdrlebilirlik konularnda zmler sunar. Buderus kaskad sistemler de snmada tasarruf salayan kazanlaryla enerji verimliliine destek olur ve esnek merkezi stma zmleriyle stma ihtiyacn salar. Buderus Logamax Plus GB162 Duvar tipi Youmal Kazan ve Kaskad Sistemler Buderus GB162 Kaskad Sistemler 25. rn 40 POMPA sistemleri sektrnn lider markas WILOnun son dnemlerde en ok tercih edilen frekans konvertrl sirklasyon pompas, WILO Yonos-MAXO oldu. Apartmanlarda, sitelerde, endstriyel tesislerde, hastanelerde, okullarda en ok tercih edilen sirklasyon pompas olan WILO-Yonos MAXO, sahip olduu birok zellikle beraber hem kolay kullanm hem de ekonomik fiyat ile kullancnn ksa srede gzdesi olmay baard. Nominal ap 1 lsnden DN65e kadar montaj aralklarna sahip olan WILO Yonos-MAXO pompasn geni akkan scaklk aralklarnda kullanabilmek mmkn. ECM motor teknolojisine sahip frekans konvertrl bir pompa olan Yonos-MAXO, slak rotorlu pompalar iin enerji verimlilik endeksi deeri (EEI) olan 0,23ten kk deerlerle hizmet veriyor. Bu deerler, zellikle ksmi yklerde minimum g ekii salayarak pompann minimum enerji tketmesine yardmc oluyor. Senkron motor teknolojisi ve ok kuvvetli mknatsl rotoru sayesinde minimum enerji tketen WILO Yonos-MAXO kullancya, fark basn sabit (P- c) ve fark basn deiken (P-v 2) olmak zere iki farkl kontrol modu seimi sunuyor. Bu kontrol modlar sayesinde debi ihtiyac ne kadar deiirse deisin ayarlanan basnta pompa basnc sabit tutulabiliyor (P-c), ya da debi ihtiyac azaldnda tesisatta ses olmamas ve daha ekonomik alma salamas nedeniyle basncn pompa tarafndan otomatik ayarlanmas (P-v) salanabiliyor. WILO Yonos-MAXO ayrca LED ekran ile kontrol modu seimi, basma ykseklii ayar grntleme ve hata kodu grntleme zellikleri de tayor. Ayrca basma yksekliinin 0,5 m admlarla ayarlanabilmesi ile frekans konvertrl pompaya sahip olmann ekonomik ve kullanm rahatl avantajlarn bir arada sunuyor. WILOnun zel tasarmna sahip WILO-Plug ile elektrik balants, kurulumu ve bakm hem ok kolay hem de hzl olan WILO Yonos-MAXO ile birlikte stma sistemlerinde kullanlan termal s gmlei de aksesuar olarak sunuluyor. Kullanclar, WILO Yonos- MAXOnun ikiz tip pompa versiyonu olan WILO-Yonos MAXO-D ile de tm bu zelliklere sahip olabilirler. WILO kullanclarnn hayatna deer katan rn ve hizmetleriyle sektrne nclk etmeye devam edecek. Pompa sistemlerine ihtiya duyulan her alanda profesyonel zmler sunan WILO, kullanclarnn hayatlarn kolaylatrmaya devam ediyor. WILOnun frekans konvertrl sirklasyon pompas Yonos-MAXO, birok zellii bir arada sunarak sektrn son dnemdeki gzde rn oldu. WILO Yonos-MAXO, kolay kullanm ve ekonomik fiyatnn yan sra enerji tasarrufu yapmas ile de dikkat ekiyor. WILOnun sirklasyon pompas Yonos-MAXO kullanclarn gzdesi oldu 26. rn 42 DRESDEN Teknik niversitesinin aratrmalarna gre kurulu olan tm kapal sistemlerin yaklak %50sinden ou bu sorundan etkilenmektedir. Reflex Servitec, vakumlu pskrtme borusuyla tesisatlarn en st noktasnda bulunan ve en u yerlere kadar szm olan havann atn otomatik olarak salar. Reflex Servitec antifriz (glikol) ilaveli veya ilavesiz kapal stma ve soutma sistemlerinde 100 m su hacmine kadar olan sistemler iin standart olarak retilmekte olup, 10.000 m su hacminin zerindeki sistemler iin de zel retimler yaplmaktadr. Servitec alma prensibi Reflex Servitec, stma veya soutma sisteminde devridaim edilen su veya su-glikol karm olan s tayc akkandan bir ksmi hacim alr. Kirlere kar dayankl bir motorlu kresel vanal boaltma tertibat, gaz bakmndan zengin olan suyu bir balk zerinden vakum pskrtme borusuna aktarr. Boru doldurulduktan sonra zel olarak donatlm olan pompa alr ve suyu pskrtme borusuna aktarr. Servitec, pskrtme bal zerinden gelen ve pompadan akan su miktarn kontrol eder. Bylece pompann aktardndan daha az su gelir. Bunun sonucunda boruda hzl bir ekilde bir vakum oluur. nce pskrtlen su damlalar ile birlikte zlen gazlar hzl bir ekilde svdan atlr ve su seviyesinin stndeki pskrtme borusunda birikir. Pompa durur. Sistem suyu, boru tekrar dolana dek otomatik olarak sabit vakuma pskrtmeye devam edilir. Dolum tamamlanmadan ksa sre nce, su seviyesinin stnde biriktirilen gaz miktar, pskrtme borusunun st ksmndaki otomatik hava purjrnden dar atlr. Pskrtme borusunda yine sistem basnc mevcuttur. Borudaki sistem suyu imdi neredeyse gazszdr ve pompa yeniden balatldnda ebekeye geri aktarlr. Yeni bir devir balar ve bu devir srekli olarak devam ettirilebilir (srekli gaz alma). Sistem kapasitesine ve ihtiyaca bal olarak, periyotlu gaz alma veya sonradan besleme suyu gaz alma modunda da iletim mmkndr. Servitec, sistem suyunun sonradan beslenmesini de stlenir. Bu, sisteme bal olan genleme kaplaryla veya seviyeye bal olarak basn koruma istasyonlaryla gerekleir. Istma ve soutma tesisatlarnda hava sorunlar ister uygulamac, ister proje tasarmcs olsun herkes tarafndan yaanmaktadr. RES ENERJ REFLEX SERVTEC hava ayrtrma ve su doldurma sistemleri ile mr boyu sistem korumas 27. rn 44 Antifrogen nedir? Korozyon ve donmay nleyici s transfer svsdr. Balca zellikleri Korozyon nleyici katkl, s transferi salayan ve soutma arac olarak kullanlmak zere gelitirilmitir. Su ile her ortamda kararak deiik donma derecelerine uygun tesisat svs elde etmek mmkndr. Karmda donma noktasna yaklatka ayrma olmaz. Bu nedenle tesisatlarda patlamaya sebebiyet vermez. Karmn donma direnci, yllarca kullanmdan sonra bile deimez. Konsantrasyon sabit kalr. Korozyon engelleyiciler ierir, bu zellii sayesinde soutma ve stma sistemlerinin hatta bileik metallerin metal aksamlarn korozyona kar srekli korur ve byk lde bakm ve onarm masraflarn azaltr. ASTM D 1384-94 metoduna gre yaplan deneylerde Antifrogen/Su karm, Muadillerine gre dnyadaki en az korozyon etkisi yapan tesisat svs olarak belirlenmitir. Antifrogen/Su karm kullanlan stma ve soutma sistemindeki sirklasyon pompalarnn sorunsuz alt ve bu pompalarda yaygn olarak kullanlan plastik ve elastomer (conta, orink, vb.) elamanlara uygun olduu ispatlanmtr. Antifrogen /Su karm oksijen geirimini azaltt iin tesisat ierisindeki kirlenme, amurlama ve yosunlamay engeller, bu nedenle de sensr arzalarn minumuma indirir . Antifrogen / Su karmnn s transfer katsays suya ok yakndr. Bu nedenle, s radyatrler ile ortama tanyorsa radyatr alannn deitirilmesine gerek yoktur. Antifrogen grubu rnler Antifrogen N Antifrogen L Antifrogen Sol HT Antifrogen KF Protectogen rn eitlerimiz uygulamada kullanlan scaklk artlarna gre belirlenir. Antifrogen kullanm alanlar Scak sulu stma sistemlerinde Gne enerjili (solar ) stma sistemlerinde Is pompas uygulama sistemlerinde Is geri dnm sistemlerinde Soutma sistemlerinde Yangn hatt sistemlerinde tesisat svs olarak kullanlr. Antifrogen grubu rnlerin ksaca tantm Antifrogen N Monietilen glikol bazl ok ynl ve yksek kaliteli s transfer svsdr. Istma ve soutma sistemlerini korozyona kar korur. Ayn zamanda gvenilir donma korumas salar. Paslanmay nleyen katklar ierir. Berrak ak sar renktedir. Minimal kullanm younluu; % 20 v/v Devaml kullanm scaklklar; yaklak-35 ila+150 C Kapal devre stma ve soutma sistemleri iin uygundur. Balca kullanm alanlar Ferdi ve merkezi sistem ile stlan ve soutulan konutlar, i merkezleri, AVM ler, Oteller, Hastaneler, Spor salonlar, badethaneler , tekstil ve matbaa makinalar soutma niteleri, ift cidarl yakt tanklar koruma niteleri, yangn tesisatlarnda su depolama, boru hatt ve sprinklerin koruma niteleri vb yerlerde , korozyon ve donmay nleyici fonksiyonel kimyasallar olarak kullanlmaktadr. Botes Mhendislikten korozyon ve donmay nleyici fonksiyonel kimyasallar Antifrogen 28. rn 46 ACO, gelitirdii yeni rn k bacas sistemi ile bodrum katlarnda yaanan sorunlara zm oluyor. Binalarn zemin alt katlarnda doal k ve havalandrma salamak iin kullanlan k bacas sistemi, zemin yzeyinin altndaki pencerelerde de uzatma paralar sayesinde kullanlabiliyor. rnn gvdesi, cam elyaf ile glendirilmi polypropylen (PP-GF) malzemeden retiliyor. Suya kar yzde yz dayankl olan bu malzeme, ayn zamanda hafif ve geri dnml. Bina yapmnda kullanlan betondan klasik kuranglez yapmnda karlalan iilik, maliyet, sznt ve bakm gibi sorunlar en aza indiren ACO k bacas sistemi, kolay montaj, dayankll ve uygun fiyat ile n plana kyor. En alttaki su k deliinden yamur suyu drene edilebilen k bacas sisteminin zemin yzeyinden farkl derinliklere sahip yerlere uygulanmas iin uzatma paralar mevcut. Hrszla kar kilit sistemi ve yangn annda ka olarak kullanlabilmesi gibi zellikleri ile daha cazip hale gelen ACO k bacas sistemi, deiik lleri ve aksesuarlaryla kullanclara sunuluyor. Su ynetiminde dnya lideri olan ACOnun gelitirdii k bacas sistemi ile bodrum katlarnda yaanan su tama/szma, kirlenme, havalandrma ya da karanlk gibi problemler ortadan kalkyor. Su tamalarna ve karanlk bodrum katlarna en estetik zm ACOACO k bacas sistemi ilek bacas sistemi ile bodrum katlar hem aydnlk hem de gvenli 29. rn 48 PLATEKN distribtrlnde Trkiyede de faaliyet gsteren Schmidtin eanjr plakalarnn kullanm dnyann birok lkesinde gnden gne artmaktadr. Farkl uygulamalar iin farkl geometrilerde dizayn edilen plakalar, her uygulamaya optimum zmler salamaktadr. Schmidt, 40n zerinde eanjr plaka modelini 4 farkl seri altnda mterilerine sunarak uygulamalara zel zmler getirmektedir. Schmidt, metal yzey ilemlerinde, zellikle alminyum malzemeler iin eloksal banyo ve renk banyosu uygulamalarnda asit korozyonuna kar daha dayankl zel plaka malzemeleri retmektedir. Bylece standart bir eanjr zm yerine uygulamaya gre biilmi, zel yksek verimli zmler sunabilmektedir. Platek, mteri odakl bak asyla alminyum sektrndeki mterilerine zel malzemelerden yaplan plakalar sunarak, asit korozyonundan meydana gelen plaka hasarlarnn iletmeye verdii zaman kaybn ve maddi kayb sfra indirmeye almaktadr. Schmidt eanjr plakalarndan SIGMA FIT serisi, bilgisayar tabanl optimize edilen datm alan ile kendini dier eanjrlerden ayryor. Bu sayede homojen bir dalm gerektiren tm uygulamalarda hibir kstlama olmakszn kullanlabiliyor. SIGMA FIT serisi plakalarn teknik zellikleri Tm svlar hatta iyi suspense olmu kat paracklar ieren svlara uygun. 2000 m/h e varan kapasitelere kadar, Balksrt dizaynnda yumuak ve sert ak plaka modelleri, 2.5 ve 4 mm ak derinliine sahip, Yaptrcsz contalama sistemi SIGMAFIX veya yaptrc ile yksek performans contalarna uygun, Geni eanjr plaka ve conta malzemesi seme olana, SIGMACOAT a (PTFE kapl SIGMAFIX elastomer conta) uygun. SIGMA X serisi ise scak ve souk taraf akkanlarnn scaklk farkllklarnn az olduu uygulamalar iin zellikle gelitirilmitir.X serisinin daha ince plaka kalnl ve daha az ak derinlii, s transferinin daha kolay olmasn ve yksek s transfer katsaysn salar. SIGMA X plakalarn teknik zellikleri Temiz, homojen, kat partikl iermeyen svlara ynelik ok yksek termal performans, Patentli yumuak ve sert balksrt ak modellerinde plakalar, 2 ve 3 mm arasnda deien ak derinlii, SIGMAFIX yaptrcsz contalama sistemi ile veya zel yaptrclar ile contalanarak kullanabilme imkn, Geni plaka ve conta malzemesi seme olana. Son olarak SIGMA T serisi plakalar geni ak kanallar geometrisi sayesinde byk aptaki kat partikllerin kolayca geebilecei bir dizayna sahiptir. Ayrca ok dk basn kayplar istenen zel uygulamalarda T serisi plakalar rakiplerine gre stn zellikler sunar. SIGMA T plakalarn teknik zellikleri Byk partikl ve fiberler ieren akkanlarda, Kir ve pislik bulunduran akkanlarda, Buhar kondensasyonunda, Geni aralkl yumuak ve sert balksrt ak modelleri, 4 6 mm arasnda ak derinlii, Geni plaka ve conta malzemesi seme olana. Kurucularnn uzun yllara dayanan bilgi birikimi ve tecrbesi altnda 2007 ylnda stanbulda kurulan ve Gvenilir, kaliteli rnler ve projelerle yarnlara ulap bir dnya markas olma misyonu ile almalarn srdren Platek, plakal eanjrde Dnyann nde gelen reticilerinden olan Schmidt markasnn Trkiye Genel Distribtrl n stlenerek plakal eanjrde bata alminyum olmak zere birok sektre hizmet vermeye devam etmektedir. Schmidtten plakal eanjrde endstriyel uygulamalara ynelik optimum zmler 30. rn 50 700 kPa (70ton/m2) basma dayanmna sahip XPS Levhalarnn Trkiyedeki tek reticisi olan Eryap, Bonuspan markas ile yaplara benzersiz yaltm ve tasarruf imkan sunmaya devam ediyor. Bonuspan rn gamna ekledii Bonuspan Klinker (Klinker tula alt XPS Levhalar) ve Bonuspro-D (Embossingli XPS Levhalar) ile her trl ihtiyaca zm sunuyor. Bonuspan Platin 700 kPa; 600 mm x 1250 mm ebatlarnda, 5 -10 cm kalnlklarnda ekstrde polistiren kpnden retilen, maksimum basma dayanm (>700 kPa) istenen uygulamalarda kullanlan, yksek dayanml, przsz (zrhl), oluksuz, binili ve biniiz s yaltm levhasdr. Toprak temasl d cephe yaltm, zemin, duvar, temel, ters at sistemiyle dz at yaltm, yol, kpr ve demiryolu inasnda donmaya kar koruma ve buz pateni pisti ve uak bakm hangarlar inas, yeralt suyu uygulamalar, ar vasta ara trafiinin youn olduu alanlarda ok yksek noktasal basnlar kaldrabilecek dayanklla sahiptir. Bonuspan Platin 700 kPa; her hava koulunda duvar, at ve zeminde kolayca denebilen, enerji kayplarn azaltarak, kullanm alanlarnda enerji tketim ihtiyacn belirgin ekilde dryor. ok yksek basnca dayankl, nemi ekmeyen, dona kar dayankl, bozulmayan ve rmeyen yaps ile Bonuspan Platin 700 kPa ile ideal s yaltm salanrken, karbondioksit (CO2) emisyonunu azaltmaya ynelik nemli faydalar salayarak evrenin korunmasna destek olurken, pasif evlere ynelik zel artlar da yerine getirebiliyor. Bonuspan Klinker, s yaltm levhalar, binalarda zeminden atya kadar kesintisiz bir s yaltm salamak amac ile klinker tulann altnda, tulann tutuculuunu artracak ekilde da doru kanall olarak, 50-60-80 mm kalnlklarnda, 600X1250mm ebatlarnda retiliyor. Yzeyinin przl ve da doru kanall zellii sva tutuculuunu artrmakta, mkemmel bir uygulama sunuyor. BonusPro-D, s yaltm levhalar, binann cephesindeki duvar, kolon ve kirilerinde dardan, sonradan dbellenerek sabitlenen levhalardr. Yzeyinin embossingli (kabark baskl) zellii sva tutuculuunu arttrarak, mkemmel bir uygulama salyor. Bonuspro-D s yaltm levhalar 30 60 mm kalnlklarnda, 585mm x 1185 mm ebatlarnda retiliyor Yaltm sektrne yeni rnler sunarak faaliyetlerine hz kesmeden devam eden Eryap, Bonuspan grubuna 4 yeni rn daha ekledi. Eryap, sektrn ihtiyalarna ynelik gelitirdii Bonuspan Platin 500kPa ve 700kPa, Bonuspro-D ve Bonuspan Klinker ile fark yaratyor. Eryap, Bonuspan ailesini geniletti 31. rn 52 WC tcleri bodrum kat, at kat ve gider borusuna uzak kalan yerlere, tuvalet veya banyo monte etme imkn sunuyor. Dikey olarak 7 metreye, yatay olarak 110 metreye kadar atklar pompalayabilen tcler, ekonomik, pratik ve estetik bir zm salyor. Atklarn tahliyesi 32 mm aptaki PVC borular araclyla yaplyor. SFA tcleri koku yapmyor ve ok dk seviyedeki sesle alyor. Basit montaj yntemi sayesinde, hzl ve kolay uygulanabilir bir sistem olup, restorasyon ve tadilat ilemlerinde kullanclarna esneklik salyor. Pompa grubu ise mutfak veya amarhane gibi alanlarda kullanlyor, ancak tc zelliine sahip deildir. Yine kanalizasyona uzak kalnmas veya bodrum kat gibi kot fark olan yerlerde, atk sularn tahliyesini salyor. 60-70 C scaklndaki akkanlara ve sabunlu sulara dayankl olarak retildiklerinden, restoran, otel, i yerleri gibi birok alanlarda rahatlkla kullanlabiliyor. Sanitive pompa teknik zellikleri Balanabilen niteler: Evye, bulak makinesi, amar makinesi, duakabin, banyo kveti, bide, lavabo Dikey pompalama: 5 mye kadar, Yatay pompalama: 50 mye kadar, Dearj boru ap: 32 mm, Ortalama Atk su scakl: 35C, Besleme voltaj ve frekans: 220 240 V / 50 Hz, Elektrik tketimi: 400 W, Boyutlar (g x d x y ): 412 x 185 x 280 mm. SFA Sanihydro WC tcleri ve pompalar SFA SANIHYDRO WC tcleri ve pompalar Ofiste bulunan mutfak Mutfak evyesinin altna gizlenmi Sanivite pompa Teknik Dzenleme Dnya Ticaret Merkezi / stanbul 32. Yangn 54 OTOMATK sulu sndrme sistemlerinin balca ak ekipman olan sprinklerler; dizayn kullanm amac, uygulama mahal ve tehlike snf, younluk ihtiyac, konstrksiyon, aktivasyon ve ortam scakl, tepkime sresi, depolama ykseklii, mimari ve grsel talepler vb. birok teknik gerekliliklere gre farkl tiplerde ve zelliklerde imal edilmekte ve kullanlmaktadr. Dizayn ve uygulamadaki bu talepler ve gereklilikler zerinden seilen sprinkler, ihtiya duyulan yangn kontrol, yangn bastrma- sndrme veya gerekli maksimum dizayn alan koruma ilevlerinden herhangi birini doru ekilde gerekletirmelidir. Dizayn zerinden uygun zelliklerde saptanan sprinklerlerin ayn ekilde gerekli standartlara uygun montaj gerekliliklerin de kesinlikle uygunlanmas gerekmektedir. Dizayn ve montaj artlarnn yan sra retici tarafndan salanan zellikler ve limit koullar da gz ard edilmemelidir. Sprinkler seimlerinde baz alnan temel artlar ve dizayna bal zellikler, ilerleyen ksmlarda da belirtilmeye allmtr. Konstrksiyon tipleri: Pendent ( Aa Bakan): Hertrl tehlike snfnda ve yapsal zellikte kullanlabilmektedir. Upright ( Yukar Bakan ): Hertrl tehlike snfnda ve yapsal zellikte kullanlabilmektedir. Kuru ve ift kilitleme ntepkimeli, donma riskli hava basnc ile sabitlenmi sistemlerde uygulanmas zorunludur. Duvar Tipi ( Yatay veya Dey): Genel olarak dk ve orta tehlike snf mahallerde ve yksek tehlike snfnda uygulama onayl zel tipler ile kullanlabilmektedir. Pendent sprinkler uygulama zorluu bulunan alanlarda montaj kolayl salamaktadr. Kuru Tip: Soutulmu alanlarda kullanma uygundur. Souk mahal ve balant arasndaki mesafeye uygun boru uzunluu ile salanmaldr. Ak Sprinkler ve Nozller : Baskn sistem uygulamalarnda kullanlrlar. Tepkime zellikleri: Standart Tepkime: 5mm lik cam tp veya uygun tip ergil lehimli imal edilmektedir. Genel kullanma uygundur. Hzl Tepkime : 3mm lik cam tp veya uygun tip ergil lehimli imal edilmektedir. Dk ve Orta tehlike snf mahaller ve standartlarn belirledii spesifik zel tanml uygulamalarda kullanlmaktadr. Yksek tehlike snf mahallerde kullanlamaz. Su geirgenlik katsays (K faktr) ve balant aplar: Younluk ve uygulama basncna gre deien K faktr, sprinkler tiplerine gre 20 ila 400 lit./dak./bar (1.4 ila 28 gpm/psi) arasnda deimektedir. Dizayna gre belirlenen younluk ve K faktr deeri birbiri ile eleir ve uygun olmaldr. Balant aplar da, faktr deiikliine gre minimum ile maksimum 1 arasnda olmaktadr. Scaklk duyarll: Mahalin tavan scaklna bal olarak veya gl aydnlatma armatrleri, buhar ekipmanlar, stclar, mutfak piirici ekipmanlar vb. s kaynaklarna yakn konumlanan sprinklerler, olaan tepkime scaklnn zerinde seilmelidir. 38C nin zeri tavan scaklklarnda; orta, yksek ve dier st scaklk sprinklerler kullanlmaldr. Cam tpl sprinklerler iin sv rengi, tepkime scaklna gre krmz, sar, yeil, mavi ve siyah renkler ile farkllk gsterir. Sprinkler tipleri ve temel seim teknik zellikleri MeproMhendislikveYangn SistemleriDanmanl MakineMhendisiFirmaSahibi EvrenUYGUR 33. zel sprinklerler: Depo sprinklerleri: Dizayn kullanlacak metoda gre ( alan/younluk veya bastrma ) seilecek sprinkler tipleri aada belirtilmitir. Son yllarda FM Global ve benzeri standartlarda; zel sprinkler tanmlar ve isimleri haricinde yalnzca sprinkler K faktr zerinden zme ynelme olmaktadr. Bunu yannda aada tanmlanan tm tipler de kullanmaya devam etmektedir. a.1 Extra geni orifis (ELO) veya geni dml (LD) sprinklerler: Kontrol mod sprinklerler olup, geni orifis ve K faktr salayarak depo sndrme sistem uygulamalarnda kullanlabilmektedir. K faktrleri 160 ila 240 lit./dak./bar (11.2 ila 16.8 gpm/ psi) arasnda deimektedir. a.2 Kontrol mod zel uygulama (CMSA) sprinklerler: Kontrol mod sprinklerler olup, geni orifis ve K faktr salayarak depo sndrme sistem uygulamalarnda kullanlabilmektedir. K faktrleri 160 ila 240 lit./dak./bar (11.2 ila 16.8 gpm/psi) arasnda deimektedir. a.3 Erken bastrma hzl tepkimeli (ESFR) sprinklerler: Bastrma tipi sprinklerler olup, geni orifis ve K faktr salayarak depo sndrme sistem uygulamalarnda kullanlabilmektedir. K faktrleri 200 ila 360 lit./dak./bar (14,0 ila 25,2 gpm/psi) arasnda deimektedir. a.4 Raf Aras (In Rack) sprinklerler: Raflar arasnda ek koruma gerektiren durumlarda kullanlmaktadr. Uygulama ve dizayna gre standart veya hzl tepkimeli seilebilirler ve kontrol mod sprinklerlerdir. K faktrleri 115 ila 160 lit./dak./ bar (8,0 ila 11,2 gpm/psi) arasnda deimektedir. Mekanik hasara kar koruma kafesli ve st kademe sprinklerlerin akndan korunmalar iin kalkanlar ile birlikte kullanlmaktadrlar. Konut (Residential) sprinklerleri: zel olarak bu tarz bina ve mahaller iin retilen sprinklerler olup , dk tehlikede ve zel olarak onayl olmalar haricinde yalnzca slak sistemlerde kullanma uygundur. Dk tehlike sistemlerde hzl tepkimeli standart sprinklerler yerine alternatif olarak kullanlabilir. Geni koruma alanl sprinklerler (Pendent, Upright ve Duvar tipi : Standart sprinklerler ile koruma yetersizlii veya uygulama zorluu oluan mahal-blgelerde ve tavan yapsal elemanlarnn geni engel yaratt durumlarda kullanlmaktadr. Son yllarda; yksek depo tarz mahallerde uygulama onayl, zel konstrksiyonlu ve yksek K faktrl tipleri de retilmekte ve kullanlmaktadr. Dekoratif ve zel mimari sprinklerler: Mimari adan grsel uygunluk istenen durumlarda eitli aksesuarlar beraberinde dekoratif sprinklerler de kullanlmaktadr. Kapakl (gizli) ve rozetli (yar gizli) tipler en yaygn kullanlanlardr. Farkl tavan- duvar kaplama malzemesi ve renklerine gre farkl renk ve alamda sprinklerler de retilmekte ve kullanlmaktadr. Korozif ortamlara uygun balmumu kapl, paslanmaz veya krom kaplama sprinklerler de bulunmaktadr. Kaynaklar : NFPA-13_Standart_for_the_Installation_of_ Sprinkler_Systems FM Global-Property_Loss_Prevention_Data_ Sheets_2-0 FM Global-Property_Loss_Prevention_Data_ Sheets_8-9 Binalarn_Yangndan_Korunmas_Hakknda_ Ynetmelik 55 34. Makale 56 DNYADAK en aktif tektonik blgelerden biri zerinde yer alan lkemizde 1999 ylnda yaanan Kocaeli depremi sonucunda meydana gelen byk can ve mal kayplar, deprem olgusunun yaammza daha fazla girmesine yol amtr. Bu felaketin ardndan toplumun her kesiminin deprem felaketine olan ilgisi ve bak as farkl bir boyut kazanmtr. Depremlerden sonra ortaya kan can kayplarnn ve maddi kayplarn boyutlar lke ekonomisine ar bir etki yapm, sadece deprem blgesinde yaayan insanlar deil tm lke apnda toplumun tm kesimlerini olumsuz ynde etkilemitir. Depremler tm dnyada milyonlarca kiinin can ve mal varl iin bir tehdit olmaya devam etmektedir. Yllardr Trkiye gibi depremler ile i ie yaayan ABD ve Japonya gibi lkelerde de ayn sorunlarn yaand, son yllarda gerekleen depremlerden sonra grlmtr. lkelerin depremler sonrasnda yaadklar durumlar ayn olsa bile aralarndaki fark, meydana gelen hasarlarn ve ekonomik kayplarn boyutudur. Sz konusu lkelerde deprem bilincinin tm toplum kesimlerinde gerek dnce gerekse uygulama asndan gnlk yaama iyice yerlemi olmas, depremin bu lkelerde yaratt etkilerin Trkiyede yaadmz etkilerden az olmasn salamaktadr. Teknolojinin gelimesiyle birlikte son yllarda lkemizde de yaygnlamaya balayan yksek binalar iin deprem olgusu eskisine gre ok daha kritik hale gelmitir. stelik genellikle ok lks yaplar olan bu tip binalarda satlabilir alanlar ok kymetli olduundan tr, tesisatlar iin gerekli hacimler asgariye indirilmeye allmaktadr. Hal byle olunca da titreim ve grlt sorunlar da ortaya kmaktadr. Tesisatlarn deprem korumas ve titreim yaltm konular bir arada ele alnmas gereken hususlar olduundan tr, bu konuda yaanan sorunlar ve bunlara uygun zmler gerek sektrde edinilen deneyimler gerekse yaygn olarak bavurulan ASHRAE kaynaklarna dayandrlarak bu makalede ele alnmtr. Depremin toplum zerindeki olumsuz etkileri Deien dnya ve gelien teknoloji erevesinde toplumlarn depreme kar olan davranlar her geen yl daha farkl bir boyut kazanmaktadr. Depreme kar dayankl yap tasarm iin gelitirilen ynetmeliklerde ilk yllarda ama yapnn belirli bir deprem seviyesi altnda yklmadan ayakta kalmas ve yap ierisindeki insanlarn deprem sonras yapdan sa olarak kmalarn salamakt. Deprem tehlikesi altndaki tm lkelerde temel ama insann deprem srasnda can gvenliinin salanmasdr; bu ama ilk ve en nemli amatr. Bu amaca ynelik olarak ABD ve Japonya gibi lkelerde eitli ynetmelikler hazrlanmtr ve bunlar Trkiyede de mevcut koullara uyarlanarak kullanlmaktadr. Ayrca bu ynetmelikler, zaman ierisinde yaplan aratrmalar ve yaanlan depremlerden elde edilen veriler nda yenilenmektedir. Yapsal olmayan elemanlar, yaralanma ve can kayplar yannda maddi kayplara da yol amaktadr. Bir deprem sonrasnda yapsal olmayan elemanlardan kaynaklanan yangn, su basknlar vb etkilerden kaynaklanan maddi hasarlar ok ciddi boyutlara ulaabilmektedir. Yine ayn aratrma sonucunda 1999 zmit depreminden sonra hayatta kalanlarn yaad maddi kayplarn %30unun yapsal olmayan elemanlardan kaynakland belirtilmitir. Deprem sonras yapsal olmayan elemanlarn dorudan yaratt maddi kaybn yannda sz konusu yapsal olmayan hasarn meydana geldii Yksek binalarda deprem ve titreim yaltm ile ilgili nlemlere ASHRAE yaklam MakineYksekMhendisi UlusYapGenelMdr OkanSEVER 35. Makale 58 binann ilevini bu hasardan dolay yerine getirememesi sonucunda ortaya kan igc ve retim kayb da ok ciddi boyuttadr. Deprem sonrasnda ilk kullanlmas gereken hastane, haberleme binalar, enerji salayan binalar, ime suyu ve atk su sistemlerinin bulunduu yaplarda meydana gelecek yapsal olmayan hasarlar, bu yaplarn kullanlamamasna ve dolaysyla verdikleri hizmetlerin aksamasna neden olacaktr. Depremden sonra birok salk kurulularnda, elektrik iletim merkezlerinde, haberleme, temiz su ve atk su sistemlerinin bulunduu yaplarda yapsal hasar olmamasna ramen, binalarn iindeki yapsal olmayan elemanlarda meydana gelen hasarlar, sz konusu binalarn kullanlamamasna ve depremde meydana gelen kaybn daha da artmasna neden olmutur. Uluslararas ynetmelikler Uluslararas alanda geerlilii en fazla olan deprem ynetmelikleri, dnya zerinde ykc depremlerin yaand blgelerin banda gelen ABDde yaynlanmaktadr. Gerek bu lkede gerekse dnyann birok blgesinde halen en geerli olan ynetmelik, Uluslararas Kod Konseyi (ICC International Code Council) tarafndan ilk defa 2000 ylnda yaynlanan ve kendinden nceki en yaygn standartlar olan Tekdze Bina Kodu (UBC Uniform Building Code) 1997 ve BOCA 1996 ile birlikte Kanada kkenli Ulusal Bina Kodu (NBC National Building Code) 1996y birletiren Uluslararas Bina Kodu (IBC International Building Code)dur. Aradan geen zamanda her ylda bir gncellenen bu ynetmeliin gnmzde yrrlkte olan srm IBC 2009dur. Yine byk ve ykc depremlerin yaand bir lke olan Japonyada geerli deprem ynetmelii, Japon Standart Bina Yasas (The Building Standard Law of Japan) 2007nin iinde yer almaktadr. Ancak gerek Japon ynetmeliine gerekse byk depremlerin yaand dier lkelerin (Avustralya, Yeni Zelanda, Gney Amerika lkeleri, ran ve Hazar Denizi blgesi lkeleri) yerel ynetmeliklerine, uluslararas projelerde geerli ynetmelikler olarak pek rastlanmamaktadr. Ayrca Avrupa ktasnn deprem tehlikesinden nispeten uzak olmas, sismik nlemlerle ilgili teknik artnamelerin gelimi Avrupa devletlerinin ilgi alanna girmemesinin sebebi olarak gsterilebilir. Buna karlk yine de Avrupa Standartlar arasnda Eurocode 8: Deprem adyla bir ynetmelik bulunmakta olup, dnya apnda depremlere kar artan ilgiye bal olarak bu ynetmelik de gelimektedir. IBC ynetmeliinin yan sra, yine A.B.D.de deprem gvenlii konusunda faaliyet gsteren en byk kurulu olan Federal Afet Ynetim Kurumu (FEMA Federal Emergency Management Agency) tarafndan yaynlanan standartlar gelmektedir. Bunlar arasnda Mekanik Ekipmanlarda Sismik Snrlandrma (FEMA 412), Elektrik Ekipmanlarnda Sismik Snrlandrma (FEMA 413) ve Hava Kanallarnda ve Borularda Sismik Snrlandrma (FEMA 414) gibi dorudan tesisatlara ynelik olanlaryla birlikte; Salk Tesislerinde Sismik Tedbirler (FEMA 150), lk ve Orta Dereceli Okullarda Sismik Tedbirler (FEMA 149) vb gibi bina kullanm amacna ynelik olanlar da mevcuttur. FEMA, 356 numaral artnamesinde bir deprem annda ve sonrasnda binalardaki ve tesislerdeki yapsal olmayan elemanlardan (tesisatlar vb) beklenenleri derecelendirmi ve bylelikle 4 kademeli bir performans dzeyi sralamas oluturmutur. Bunlarn aklamas aada ksaca yaplmtr: levsellik performans seviyesi Yapsal olmayan elemanlarda ilevsellik performans seviyesi ksaca yapnn deprem sonras hasar durumunda, yapsal olmayan elemanlarnn (tesisatlarn vb) deprem ncesindeki fonksiyonlarn ayn ekilde devam ettirebilmeleri durumu olarak tanmlanabilir. Bu performans seviyesi; yapdaki acil durum, yangndan korunma, aydnlatma, mekanik ve elektrik tesisatlar ve bilgi ilem sistemlerinin byk bir blmnn ilevlerini yerine getirmeye devam ettii veya bu sistemlere yaplacak kk tamirat ilemleri ile eski durumlarna devam etmelerinin mmkn olduu durumdur. Bu zel yapsal olmayan performans seviyesi yap mhendislerinin ilgi ve uzmanlk alanna girdii iin sz konusu elemanlarn deprem sonrasnda bu performans seviyesini gstermesi, ancak sismik koruma yaplmasyla mmkn olacaktr. zellikle kuvvetli bir yer hareketi sonras hastane, haberleme merkezleri, elektrik retim merkezleri gibi ilk kullanlacak yaplarda bulunan elektronik ve mekanik sistemlerin deprem gvenlii iin sismik koruma yaplmas hayati derecede nemlidir. zellikle hastanelerdeki sistemlerin deprem esnasnda dahi ilevlerini yerine getirebilmeleri, tam bir can gvenliinin salanmas iin gereklidir. Hemen kullanm performans seviyesi Yapsal olmayan elemanlarda hemen kullanm performans seviyesi ksaca deprem sonrasnda yapdaki giri-k kaplar, merdivenler, asansrler, 36. Makale 60 acil aydnlatma sistemleri, yangn alarm sistemleri gibi sistemlerin genel olarak ilevlerini srdrebilmekte olduu durum olarak tanmlanabilir. Sz konusu performans seviyesinde baz camlarda kk krklar ve baz yapsal olmayan elemanlarda hafif hasar meydana gelebilir, ancak binada yapsal olarak hibir tehlike yoktur. Binada genel bir temizlik ve dzenleme yeterli olacaktr. Genel olarak bu performans seviyesinde, yapdaki elektrik ve mekanik sistemler iin nlemler alnmal ve ilevlerini srdrmeleri salanmaldr. Ancak baz sistemlerin dorultularnda ve konumlarnda kk deimeler ve sistemlerin iinde kk hasarlar meydana gelmi olabilir. Konut tarz yaplarda bulunan stma, su tesisat, doal gaz ve haberleme sistemleri ilev d kalabilir, ancak yapsal olmayan elemanlardan kaynaklanabilecek can kayb riski olduka dktr. Bu performans seviyesi zellikle hastaneler ve haberleme merkezleri iin yeterli gvenlii salayamayabilir. Ancak yksek nitelikli ofis vb binalar iin tercih edilebilir. Can gvenlii performans seviyesi Yapsal olmayan elemanlarda can gvenlii performans seviyesi ksaca deprem sonrasnda binadaki yapsal olmayan elemanlarda hasarn meydana geldii, ancak bu hasarn can gvenliini tehlikeye atacak boyutta olmad duruma karlk gelmektedir. Sz konusu performans seviyesinde, binadaki yapsal olmayan elemanlar (tesisatlar vb) olduka hasar grmtr ve hasarn maddi boyutu olduka fazladr, ancak yapsal olmayan elemanlar bulunduklar yerlerden kp dmemi ve binann iinde veya dndakilerin can gvenliini tehdit edecek durumda deildirler. Binadaki hafif yapsal olmayan elemanlarn yaratt enkazlar klar ksmen kapatabilir; havalandrma, shh tesisat ve yangn sistemleri zarar grebilir ve ilevlerini yitirebilir. Bu performans seviyesinde yapsal olamayan elemanlardan kaynaklanan yaralanmalar meydana gelebilir, ancak binada genel olarak can gvenliini tehdit edecek riskler olduka dktr. Yapdaki yapsal olmayan elemanlarn yeniden ilevsel durumlarna getirilmesi zaman ve maliyet alan bir ilemdir. Bu performans seviyesi, ancak deprem sonrasnda uzun sre kullanm d kalmasnn mahsur tekil etmeyecei depo vb gibi binalarda tercih edilebilir. Riski azaltlm performans seviyesi Yapsal olmayan elemanlarn riski azaltlm performans seviyesi ksaca deprem sonras hasar gren yapsal olmayan elemanlarn dme tehlikesi meydana gelebilecek durumu olarak tanmlanabilir. Bu durumda d ortama yksek zarar verebilecek olan yapsal olmayan elemanlarn, insanlarn ok bulunduu yerlere dmelerinin engellenmesi gereklilii ortaya kmaktadr. Sz konusu performans seviyesinde, deprem sonras yapsal olmayan elemanlarda olduka ar hasar meydana gelmektedir; ancak parapet, d cephe panelleri, ar kaplamalar, asma tavanlar, byk raflar gibi dme riski olan ve dtklerinde insanlarn can gvenliine bir tehdit olabilecek ar elemanlarn dmelerinin engellemesi iin nlem alnmaldr. Bu hasar seviyesinde ama, tm yapdaki yapsal olamayan elemanlarda meydana gelen hasarlar belirlemek deil, insanlar iin tehlike oluturabilecek yapsal olmayan elemanlarn belirlenmesidir. Dolaysyla bu performans seviyesi, ancak hibir nitelik beklenmeyen en alt snf binalar iin ve sadece deprem esnasndaki can gvenliinin salanmas asndan tercih edilebilir. Yukarda bahsi geen hemen tm ynetmelikler, binalarn yapsal ve yapsal olmayan bileenleri iin geerli deprem mhendislii konularn iermekle birlikte, yine hemen hibiri zel bir konu olarak yangndan korunma tesisatlarn kapsamlar iine almamaktadr. Gerekten de bu ynetmeliklerin ve standartlarn birounun giri ksmlarnda yangn konusu, getiimiz yzyl boyunca ve gnmzde halen bu konudaki neredeyse tek otorite olan A.B.D. kkenli Ulusal Yangndan Korunma Birliine (NFPA National Fire Protection Association) atfta bulunulmaktadr. Her ne kadar son yllarda Uluslararas Kod Konseyi (ICC) tarafndan son srm 2009 olan Uluslararas Yangn Kodu (IFC International Fire Code) yaynlanyor olsa da henz yeteri kadar yaygnlamad iin bu standarda burada yer verilmemitir. ekil 7. Kolon borularnda 4-ynl sismik snrlandrma (stten grn) 37. Makale 62 Yerel ynetmelikler Trkiyede 2011 yl itibariyle yrrlkte olan deprem standard T.C. Bayndrlk ve skn Bakanlnn 2006 yl yayn olan Deprem Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda Ynetmeliktir. Bu ynetmeliin 2.11 numaral blmnde mekanik ve elektrik donanma etkiyen deprem yklerinin nasl hesaplanaca anlatlmtr. Ancak tesisatlar ve dier yapsal olmayan bileenlerin depreme kar nasl korunacana dair yeterli bilgi bu ynetmelikte bulunmamaktadr. Bu adan bakldnda 1997 tarihli Afet Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda Ynetmelikten hemen hibir fark yoktur. Kayda deer tek fark, FEMA 356 standardna benzer ekilde, bir deprem annda ve sonrasnda binalardan ve tesislerden beklenen deprem performanslarnn kademede derecelendirmi olmasdr. Ancak bu performans deerlendirmesinde de yapsal olmayan bileenlerden bahsedilmemi olmas, lkemizde bu konuya verilen nemin halen ok yetersiz olduunun bir gstergesidir. stanbul Bykehir Belediyesiyksek binalar ynetmelii Bu ynetmelik halen taslak halindedir. erik bakmndan daha fazla bilgi barndrmakla birlikte tesisatlarn ve mekanik ekipmanlarn nasl korunmas gerektii hakknda bir bilgi iermemektedir. Hesaplama yntemi asndan IBC ile benzer formller iermekte ve ou yerde IBCnin de gndermeler yapt ASCE/SEI ynetmeliklerine atfta bulunmaktadr. Mhendislik Mhendislikte tasarm asndan temel yanl depreme dayanklln ifadesinde yaanmaktadr. Depremin bykl ve iddeti farkl terimlerdir ve her ikisi iin de geerli gerek udur; herhangi bir binann belirli bir byklkteki ve/veya iddetteki depreme dayankl olduu ifade edilemez. Byklk, depremde aa kan enerjinin bir ifadesidir ve eitli yntemlerle farkl noktalarda yaplan lmlerin ortalamas alnarak belirlenir. Tanm olarak bir deprem annda yan yana duran iki binaya bile farkl byklkte enerji etkiyebilir. iddet ise depremin yeryzndeki etkilerinin bir ifadesidir ve farkl binalarda deprem gerekletikten sonra olan hasarlarn gzlemlenerek ortalama bir deer ile belirlenip leklendirilmesiyle oluur. Bu sebeple ynetmelikler, standartlar ve zel artnameler tasarmlarn belkemiini olutururlar. Bu ynetmelik ve artnamelerde olas depremlerde yapnn performans seviyesine gre elemanlarn ievselliini srdrebilmesi yada en az hasar almas amalanmaktadr. Deprem mhendisliinin ana uras, yaplara ve yapsal olmayan bileenlere etkiyecek sismik yklerin belirli ynetmeliklere gre hesap edilmesine dayanr. Sismik yk hesabnda belirlenmesi gereken asl parametre deprem ivmesidir. vme belirlendikten sonra Newton fiziinin temel denklemi Kuvvet (F) = Ktle (M) x vme (a) formlyle deprem ykleri hesaplanr. Bundan sonra ise bu yklerin yaplara ve yapsal olmayan bileenlere olan etkileri tespit edilir ve bu etkilere kar koyacak tasarmlar tekrar teknik artname ve ynetmeliklere uygun ekilde yaplr. Mhendislik asndan ivme belirlendikten sonra artname ve ynetmeliklere uygun projelendirme yaplmaldr. zellikle tesisat projeleri yaplrken bu ynetmeliklere uygunluk ok nemlidir. rnek olarak IBCye ugun bir yangn tesisatnn sismik korumas ile yine IBCye uygun stma soutma tesisat yntem ve hesaplama bakmnnda farkldr. Yangn tesisat iin NFPA ynetmelii geerli iken stma soutma tesisat iin ASCE/SEI ynetmelikleri geerli olmaktadr. n projelendirme uygun bir ekilde yapldktan sonra ancak keif zeti gerekleri yanstabilecektir. Bu sebeple n projelendirme maaliyet analizi iin nemli bir aama olmaktadr. Genel olarak mhendislik aamalar esnasnda uygulamaya ynelik projeler hazrlanrken koordinasyon byk nem tar. ekil 8. Koordinasyon emas zellikle mekanik odalar gibi dar alanlarda bir de akustik nlemler alnyorsa koordinasyon bir art haline gelmektedir. Bu gibi durumlarda disiplinler aras gr alverii ve toplantlar dzenlenmelidir. Toplant sonras alnan kararlarn artnamelere uygunluu gz nnde tutulmaldr. Titreim yaltm Ekipmanlar ve tesisatlar iin titreim yaltm yaplmas, bata grlt kontrol ve hassas cihazlarn doru almas olmak zere bir ok sebepten tr gereklidir. Titreim yaltm yaplmam bir binada konfor artlarnn salanmas olanakszdr. 38. Makale 64 ekil 9. Yaltm yaplm ve yaplmam mekanlarda grlt ve titreim iletimi Titreim yaltm iin sadece ekipmanlarn izolatr ile monte edilmeleri yeterli deildir. Borular, kanallar ve tm tesisat hatlarnda titreim asklar kullanlmaldr. Tireim ve grltnn ana kayna ekipmanlar olmakla birlikte, iletiminde en byk rol bal bulunduklar tesisatlar oynar. Bu nedenle aranan konfor artlarna gre tesisatlar iin de titreim nlemleri alnmaldr. zellikle hastaneler, oteller, ofis binalar ve AVMler gibi yaam mahali ve mekanik hacimlerin i ie getii yerlerde titreim yaltm byk nem arz eder. Titreim izolatr seiminde ana kriter, ekipmann zorlayc frekans ile izolatrn doal frekans arasndaki orandr. Doal frekans arlktan ve yay sabitinden bamsz olarak sadece statik kmenin bir fonksiyonudur. Buna gre izolatrn kme kapasitesi arttka titreim yaltm performans da artacaktr. Zorlamal frekans ise e