Liderlik

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

  • 1. Liderlik Ayta Mesti [email_address]
  • 2. indekiler
    • Liderlik Nedir?
      • Kimdir Lider mparator?
      • Neden Lidere ihtiya var?
      • Liderlik Teorileri
      • Ynetici Lider
      • Yneticilik Liderlik
      • Liderlik Tarz Faydalar
      • Liderlikle Birlikte Kazanlan Kltr
      • Liderliin Gcn Artran/ Azaltan Faktrler
      • Liderlik Nasl Gelitirilir?
  • 3. Liderlik Nedir?
    • ?
  • 4. Kimdir Lider - mparator?
  • 5. Kimdir Lider - mparator?
  • 6. Liderlik Nedir?
    • Herhangi bir durumda;
      • Hedefe ulamak iin
      • Kiinin, grubun faaliyetlerini etkileme, ynlendirme, kontrol etme
      • Grup yelerini bir araya getirme
      • Grubun devamlln salama sreci
  • 7. Neden Lidere ihtiya var?
    • Bir iletmede bir lidere ihtiya duyma nedenleri;
    • Grubun yeni durumlar uyabilmesi
    • Grubun amacn gerekletirebilmesi
    • Grup yelerinin tatmin olabilmesi
    • Grubun kendi btnln koruyabilmesi
    • Grup iindeki i blmnn rolleri farkllatrmas ile grubu motive etmesi
    • Grup almas ile amaca daha kolay ulalmasnn salanmas
    • Grupta Lider roln stlenen kii grup yapsn korumal ve hedefe ulamada katkda bulunmas
  • 8. Liderlik Teorileri
    • Liderlik teorilerini 4 blmde inceleyeceiz;
      • zellikler Teorisi
      • Davran Liderlik Teorileri
      • Durumsal Teoriler
      • Gelimekte Olan Liderlik Teorileri
  • 9. Liderlik Teorileri - I
    • zellikler Teorisi
      • Byk Adam teorisi diye de adlandrlr
      • Liderlik almalarnn ilk dnemlerinde kiilik psikolojisi olarak ortaya kmtr
      • Liderin sahip olmas gereken zellikleri belirleyip liderleri tanmlamtr
      • Bu teoriye gre Lider olunmaz, Lider doulur
      • Lider kii; fiziksel , zihinsel ve kiisel zellikleri ile gruptan farkldr
      • Teori, sadece Lideri incelemi ancak onu takip eden grup yelerini temas iine almamtr.
  • 10. Liderlik Teorileri - I
    • zellikler Teorisi
      • Fiziksel zellikler Aileden kaltmsal olarak geer
        • Bakalarna gven verici grnm, boy, yakkllk ve cinsiyet
        • Irk, olgunluk ve enerjik olma
      • Zihinsel zellikler Lideri stn gsterir
        • Karmak ilerle ve problemlerle urama, kuvvetli insan ilikileri
        • Gzel konuma ve zekay kullanma
      • Kiilik zellikleri Baarda nemli rol oynar
        • Duygusal adan soukkanl, zorluklara kar dayankl olma
        • Dmanca duygular saklayabilme, kararllk ve gven duygularn gsterebilme
  • 11. Liderlik Teorileri II
    • Davran Liderlik Teorileri
      • Lider kimdir?
      • Lider ne yapar?
      • Lider, evredekilere, zellikle izleyicilerine nasl davranr?
      • evresindekilerle ilikileri, iletiimi ve birlikte alma alkanlklar nasldr?
    • Davran Liderlik Teorileri tm bu sorulara
    • yant arayan teorilerdir
  • 12. Liderlik Teorileri - II Baskc davranma letiim kurma Yneltme, talimat verme Destek olma letiim srecini belirleme Danarak karar verme Problem zme Duygu dnceleri anlama Koordine etme Arkadaa davranma Karar verme tatminine nem verme Planlama ve rgtleme Anlay nsiyatif Ohio State niversitesi Liderlik almas Liderlik Boyutlar
  • 13.
    • Ohio State Liderlik almas
      • 1945te Ralph Stogdill bakanlnda Ohio State niversitesinde oldu
      • Lider Davran Tanmlama Anketi (LBDQ) sonularnn analiz edilmesiyle oldu
      • Analizlerde Liderlik, 2 farkl boyutta incelendi; nisiyatif ve Anlay
    Liderlik Teorileri - II
  • 14.
    • Michigan niversitesi almas
      • 1947de Rensis Likert bakanlnda Michigan niversitesinde yapld
      • Birbiri ile ilgi olan ve rgtsel etkinlii artmasna neden olan Liderlik zelliklerini inceledi
      • Grup yelerinin tatmini ve grup verimliliinin arttrlmasnda liderin nemi belirlemeyi amaland
      • Sonuta 2 lider davran belirlenmitir; Kiiye ynelik ve e ynelik davranlar
        • Kiiye ynelik Liderde;
          • grenlerin kiisel ihtiyalarnn karlanmas
          • alma koullarnn iyiletirilmesi
        • e ynelik Liderde;
          • Grup yelerinin almalarn yakndan kontrol edilmesi
          • Otoritenin kullanlmas
          • Grubu belirlenmi ilke ve normlara yre ynetmesi
    Liderlik Teorileri - II
  • 15. Liderlik Teorileri - II 3. Performans olumlu ynde etkiler 2. Astlarn i tatmini arttrr 1. Etkin lider davran gsterir Kiiye ynelik liderler; Michigan niversitesi almas Aratrma Sonucu
  • 16. Liderlik Teorileri - II
    • Blake ve Moutonun Ynetim Tarzlar Matrisi
      • Robert Blake ve Jane Mouton tarafndan gelitirildi
      • Liderlik 2 ana boyutta incelenmitir;
        • retime nem veren Lider
        • Kiiler arasndaki ilikilere ynelen Lider
      • Bleke ve Mouton bu matris sayesinde 81 farkl liderlik tarzn ortaya karmtr
  • 17.
    • (1,1) Baarsz Ynetim
      • Bu tarz liderde ne i ne insan ilikileri nemlidir
      • rgt i gren hedefleri aras uyumsuzluk
      • grenler kendi haline braklr
      • nemli olan lerin yaplmas deil nasl yaplmas gerektiidir
      • letiim yukardan aa doru tek ynldr
    • (9,1) Otorite taat
      • Bu tarz lider, iin zamannda ve eksiksiz bitmesini ister
      • nsan faktrleri dikkate alnmaz
      • letiim yukardan aa doru tek ynldr
    • (1,9) Klp Ynetimi
      • Gruptaki kiilerin ihtiyalar nemlidir
      • Dosta bir ortam hakimdir
      • Yaplacak ie yeterince nem verilmez
      • Hedefler ak ekilde belirlenmez
    Liderlik Teorileri - II
  • 18. Liderlik Teorileri - II
    • (9,9) Takm Ynetimi
      • Hem ie hem ii yapana yeterince nem verilir
      • rgtn hedefleri ile kiisel ihtiyalar aras uyumsuzluk yoktur
      • Yeterince frsatta insanlar yaratclklarn gsterebilir
      • ki ynl ve ak bir iletiim vardr
      • Bu tarz baarl bir liderlik iin doru matris noktas olduu kabul edilir
    • (5,5) Orta Yol
      • Grevin gerekleri ile i gren ihtiyalar arasnda ters orant var
      • Kullanlan yntem, varolan durumu muhafaza etme yntemidir
      • Hem biimsel hem biimsel olmayan iletiim sistemleri kullanlr
      • Yenilik ve deiikliklere ak deildir
  • 19. Liderlik Teorileri - II . . . . . 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 5.5 Orta Yol 1.9 Klp Ynetimi 9.9 Takm Ynetimi 1.1 Baarsz Ynetim 9.1 Otorite - taat Yksek
    • Yksek
    Dk Dk retime Ynelik Olma Kiiler Aras likilere Ynelik Olma Blake ve Moutonun Ynetim Labirenti
  • 20.
    • McGregorun X ve Y Teorileri Asndan Liderlik
      • X teorisine gre;
        • Ortalama zellikteki bir insan almay sevmez iten kaar
        • Sorumluluk almay sevmez
        • almalar iin zorlanmalar gereklidir
      • Y Teorisine gre;
        • nsanlar kendilerini kontrol ederek alr
        • Her insan potansiyelini gelitirip ald sorumluluklar oaltr
        • Ynetici, i grenlere yaratc ve kendilerini geliitirici bir ortam salar
    • McGregorun X teorisine sahip olan lider Otoriter ve Mcadeleci
    • Y teorisine sahip olan lider ise Katlmc ve Demokratik
    Liderlik Teorileri - II
  • 21.
    • Likertin Sistem 4 Modeli
      • Rensis Likert Michigan ve Ohio niversite almalarnn devam olarak Sistem4 modelini gelitirdi
    • Sistem 1
      • Yneticilerin i grenlerine gveni yok bu yzden karar verme srecine katlmazlar
      • alma ortamnda korku ve ceza hakim
      • Kontrol st kademede
    • Sistem 2
      • nemli kararlar st dzey yneticiler verir
      • Rutin kararlar alt dzeyde verir
      • greni motivede dl ve ceza yntemi kullanlr
      • Kontrol st kademede, alt kademede azda olsa yetki var
    Liderlik Teorileri - II
  • 22. Liderlik Teorileri - II
    • Sistem 3
      • Ynetimin i grene byk lde gveni var
      • Genel kararlar st kademede alnr
      • Blmlerle ilgili kararlar alt kademeler alr
      • Yukardan aaya, aadan yukarya yatay iletiim vardr
      • Kontrol byk lde alt kademededir
    • Sistem 4
      • Ynetimin i grene gveni tam
      • Her trl kararda tm birimlerin fikri alnr
      • Yukardan aaya, aadan yukarya yatay ve blmler ars apraz bir iletiim vardr
      • Kontrol srecinde herkese sorumluluk verilir
      • Biimsel ve biimsel olmayan yap i iedir
  • 23.
    • Durumsal Liderlik Teorileri
      • Liderliin eitli durumlarda farkllama olarak alnmas
      • Lider, takipiler ve durumsal deikenleri birlikte incelenmesi
      • Hangi durumda hangi liderlik tarznn etkili olduunun bulunmas
    Liderlik Teorileri III
  • 24.
    • Tannenbaum-Schmidt Lider Davran Sreci
      • Robert Tannenbaum ve Waren HSchmidt tarafndan 1957de ortaya atld
      • Durumsal liderlik yaklamlarnn en nemlilerinden
      • 7 farkl davran bicimi ortaya koymutur
    Liderlik Teorileri III
  • 25.
    • 1. Lider astlarna belirlenmi snrlar iinde karar verme serbestlii tanr
    • 2. Lider snrlar izer ve gruptan karar vermesini ister
    • 3. Lider sorunu belirtip nerileri alr kendisi karar verir
    • 4. Lider kendi ald karar gerekliyse deitirmek koulu ile eletiriye aar
    • 5. Lider karar astlarna bildirir, sonra onlardan kararla ilgili sorular ister
    • 6. Lider kendi ald karar astlarna benimsetir
    • 7. Lider karar kendi verir ve bunu astlarna duyurur
    Liderlik Teorileri III Demokratik likilere Dayanan Otoriter e Dayanan Otorite Kayna Astlara serbestlik tannan alan 1 2 3 4 5 6 7 Lider Davran Sreci
  • 26. Liderlik Teorileri - III
    • Hersey Blanchard Durumsallk Teorisi
      • Yaam Devletleri Liderlik Teorisi olarak bilirnirdi
      • Liderlii grev ve iliki davran olarak ele alr
      • Astlarn Olgunluk ya da Hazr Olma derecesine bal inceler
        • Olgunluk derecesi;
          • Kiilerin yetkinlik ve isteklerinin birleimi
          • Yetkinlii, kiinin teknik bilgi, tecrbe ve beceriye gre verilmesi
          • Yetkinlik ve istein farl biliimleri eklinde oluur
  • 27. Liderlik Teorileri - III M4 M3 M2 M1 Yetkin, istekli ve emin Yetkin, isteksiz ve gvensiz Yetkin deil istekli ve emin Yetkin deil iste- ksiz ve gvensiz Yksek Grev Yksek liki Yksek liki Dk Grev Yksek Grev Dk liki Dk Grev Dk liki Katlma M3 Satma M2 Delege Etme M4 Syleme M1 Emredici Davran Dk Yksek Grev Yksek Yksek Orta Olgun Deil Olgun Dk liki Davran Yksek Destekleme
  • 28. Liderlik Teorileri - III
    • Olgunluk Derecesi 1 (M1) Liderlik Tarz: Syleme
      • Dk derecede destek ve yksek oranda yol gsterme
      • Lider i eilimli bir tarz iindedir
      • Lider izleyenlere tam anlamyla otoriter bir tavr sergiler
    • Olgunluk Derecesi 2 (M2) Liderlik Tarz: Satma
      • Olgunluk derecede dklk, gayret hakimdir
      • Lider yksek oranda destek ve yol gsterici konumunda
      • Lider iin nasl yaplacan syler, igrenin kendini gelitirmesine olanak salar
  • 29. Liderlik Teorileri - III
    • Olgunluk Derecesi 3 (M3) Liderlik Tarz: Katlma
      • zleyenler iin nasl yaplacan bilmekte, gvenleri tam deil
      • Lider, iin nasl yaplacan deil doru ynlendirme ile ilgilenir
      • Karlkl konumalar grubun performansn artrr
      • Lider destek salayp, iletiim kuran pozisyonundadr
    • Olgunluk Derecesi 4 (M4) Liderlik Tarz: Delege etme
      • zleyenler iin nasl yaplacan bilmekte, gvenleri tam
      • grene sorumluluk verilmelidir
      • Liderin grevi gzlem ve takiptir
  • 30. Liderlik Teorileri - III
    • Dier Durumsal Liderlik Teorileri;
      • Fiederin Durumsal Liderlik Modeli
      • House Mitchell Ama Yol Teorisi
      • Vroom Yetton Karar Verme Modeli
  • 31. Liderlik Teorileri - VI
    • Gelimekte Olan Liderlik Teorileri
    • Etkileimli Liderlik
      • Bernard M. Bassn gelitirdii kavramdr
      • Lider ve izleyenler arasnda geleneksel ve gemie bal yaklam ele alr
      • ler ile ilgili yaplacaklar, Lider ve izleyenler tarafndan kararlatrlr
      • Etkileimli lider, grubun amalarna ulamasnda artl pekitirme yada istisnalarla ynetim yolunu seer
        • artl Pekitirme; istenilen sonulara ulaldnda dl tersi durumlarda yaptrm uygulanmas
        • stisnalarla ynetim; izleyenlere sadece hibir ey yapamadklar durumda yardm eder
  • 32. Liderlik Teorileri VI
    • Dntrc Liderlik
      • Bernard M. Bassn gelitirdii kavramdr
      • Lider; geliim, deiim ve yeniliklere ak
      • Lider; izleyenlerinin tm becerilerini ortaya karmasn salayan bir ortam sunar
      • Lider takipilerini etkilemede Karizma kullanr
      • Kiiler rgtn karlarn, kendi karlarnn stnde grr
      • Lider gruba yeni bir vizyon kazandrmay hedefler
  • 33. Liderlik Teorileri VI
    • Atf Teorisi
      • Atfta bulunulan kiinin davranlar ve etkileyen faktrlerin ayrt edici zellikleri olup olmadn kyaslanmas
      • Kiinin her hangi bir davran ve sonular gzlemlenmesi
      • Bu davrann bir liderlik davran olup olmad saptanmas
      • Bu davran Liderlik davran olarak alglanyorsa ve tutarllk gsteriyorsa kii LDER olarak tanmlanabilir
      • Lider bu teori yardm ile, izleyicilerine ne ekilde davranacan ve nasl ynlendireceini zebilir
      • Atf Teorisi
        • Kiinin isel zelliklerini kontrol etmesi
        • Kiinin evre faktrlerinden ne kadar etkilendiini kontrol etmesi
  • 34. indekiler
    • Liderlik...
      • Ynetici Lider
      • Yneticilik Liderlik
      • Liderlik Tarz Faydalar
      • Liderlikle Birlikte Kazanlan Kltr
      • Liderliin Gcn Artran/ Azaltan Faktrler
      • Liderlik Davran Nasl Gelitirilir?
  • 35. Ynetici Lider
    • Ynetici bakalar tarafndan ynetime getirilir
    • Gcn yasa, kanun ve benzeri biimsel yaplardan alr
    • Her ynetici, lider olamaz
  • 36. Yneticilik Liderlik
    • Planlama ve Bteleme
      • Dzen yaratma
      • Riski Giderme
      • Ksa-Orta Dnemli
      • Tmden Gelimci
      • Plan-Bte retme
    • rgtleme, Seme-Yerletirme
      • Karar Verme
      • Uzmanlama
      • Hiyerari
      • taat Etme
    • Denetim
      • Enerjiyi Snrlama
      • Kt Sonular nlemeye Ynelme
    • Ama Belirleme-Yn verme
      • Kurulu Dzeni Bozma
      • Riski Alma
      • Uzun Dnemli
      • Tme Varmc
      • leri Gr ve Strateji retme
    • Kiileri Ayn Amaca Yneltme
      • letiim Kurma
      • Birlemi Uzmanlklar
      • nformal likiler
      • Adanma
    • zendirme ve Esinlendirme
      • Enerjiyi Yaygnlatrma
      • yi Sonular Almaya Ynelme
  • 37.
    • deal bir yneticide olmas gereken liderlik zellikleri;
    Yneticilik Liderlik
    • yelerle iletiim kurabilmelidir
    • yi bir dinleyici olmaldr
    • Hataya ho grl olmaldr
    • Takm almasn desteklemelidir
    • nsancl olmaldr
    • Ceza yerine dl vermelidir
    • Saduyulu davranmaldr
    • Sabrl olmaldr
    • Kendini iyi tanmaldr
    • Grup yelerini iyi tanmaldr
    • inde uzman olmaldr
    • Amalar belirleyebilmelidir
    • Doru ve hzl karar verebilmelidir.
    • Objektif olabilmelidir
    • Demokratik olmaldr
    • Farkl grlere ak olmaldr
  • 38. Yneticilik Liderlik Ama ve Yn Belirleme Gereklik Denetimi Yapar Planlama ve Bteleme Odaklama Salar
  • 39. Liderlik Tarz Faydalar
    • Liderlik tarz;
    • - Liderin insanlar tarafndan gzlenebilen ve tekrarlanan davran biimidir.
    • Doru Liderlik Tarznn Faydalar
    • Lider ve alanlar arasnda ak ve olumlu iletiimin balamas
    • Kiilerin deiiklie ynelik yeni fikirleri tartmaya ve kabule hazr olmas
    • Kiilerde farkllklara kar sayg duymay ve takdir etmeyi anlamas
  • 40. Liderlik Tarz Faydalar
    • Doru Liderlik Tarznn Faydalar
    • Kiilerin yeteneklerini ortaya koymas ve istenen sonuca ulamak iin istekli olmas
    • Kiiler yksek morale sahip olup yaratc ve enerjik olur
    • Kiiler yetimeleri ve gelimeleri ile ilgilenildiini hisseder
    • Yneticilerini takdir eder
  • 41. Liderlikle Birlikte Kazanlan Kltr Liderlik Srekli Gelime Mterilerin Beklenti ve htiyalarn Karlama alanlarn artlarna Uyumunu Temin
  • 42. Liderlikle Birlikte Kazanlan Kltr LDERLK YNETCLK ok ok Az Az Denetim D: - Vizyon vardr, - Yenilikilik oktur - Fakat gerekleme yoktur - Zaman iinde organizasyon ker stenmeyen Durumlar stenen Durumlar
    • Fazla Denetimli;
    • Brokrasi dourur
    • nsiyatif vermez
    • Yenilik yaratmaz
    • Zaman iinde performans dne neden olur
  • 43. Liderliin Gcn Artran Faktrler
    • Lider ile izleyenleri arasndaki ilikiyi kuvvetlendirir
    • Liderin astlarn zerindeki etkisini arttrr
    • Liderlere gruba ok fazla mdahale yetkisi verir
    • Grubun normlar Liderin istekleri ile uyumluysa liderin grup zerindeki etkisi fazla olur
    • Sradan insan veya gruplarn etkin Lider sayesinde olaanst iler yapmas mmkndr
  • 44. Liderliin Gcn Azaltan Faktrler
    • Bu faktrler liderin izleyenlerin tutum ve davranlarn etkilemelerini nlerler
    • Grup normlar liderin istekleri ile uyumuyorsa liderin grubu etkileme derecesi azalr
    • Profesyonel i grenler liderlik srecinden etkilenmezler, sadece kendi meslektalar tarafndan deerlendirilmek isterler
  • 45. Liderlik Davran Nasl Gelitirilir?
    • alanlarda liderlik potansiyeli gelitirilmeli :
    • ddial iler salanmal
    • zenginlemesine gidilmeli
    • Meslek yaam yolu geni tutulmal
    • Yksek beklentiler hedeflenmeli
    • Kiiyi srekli gelimeye zendirmeli
  • 46.
    • e almada bilgi , beceri, yetenek kadar liderlik potansiyeli de nemsenmeli.
    • Doru zamanda, doru ite , doru kii kullanlmal.
    • Destekleyici bir kurum kltr oluturmal:
      • Liderlik niteliklerini n plana koymal,
      • Takm almasna zendirmeli,
      • Performans kriterlerini liderlik ve takm
      • almas asndan gzden geirmeli.
    Liderlik Davran Nasl Gelitirilir?
  • 47. Dinlediiniz in Teekkrler Sorularnz?