โครงการแก้มลิง(อดิเทพ ไชยสิทธิ์)

นายอดเทพ ไชยสทธ

หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการสอสาร รน 4 มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน







"...ตามปกต เวลาเราใหกลวยกบลง ลงจะเคยวแลวเกบไวในแกมลง...

เขาเคยวแลวเอาไปเกบในแกม น าทวมลงมา ถาไมท า

"โครงการแกมลง" น าทวมนจะเปรอะไปหมด อยางทเปรอะปน

เปรอะไปท วภาคกลาง จะตองท า "แกมลง" เพอทจะเอาน าปนไปเกบไว..."

พระราชด ารส ๔ ธนวาคม ๒๔๓๘



ทรงอธบายวธการระบายน าตามพระราชด ารเรอง “แกมลง”



พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดเสดจพระราชด าเนนไปทรงเยยมราษฎรแมในถนทรกนดาร ทรงขบรถยนตพระทนงเอง บางแหงตองทรงพระด าเนนบกปาฝาเขาในภาคเหนอ ฝาดงทากชกชมในภาคใต เพอเสดจฯไปทรงตรวจพนททจะพระราชทานโครงการตางๆ ทเหมาะสม หรอพระราชทานเขอนฝายแหลงเกบกกน าใหแกราษฎร แมพระเสโทหยาดเตมพระพกตร แมทากเกาะดดพระโลหตจากพระวรกาย กมไดทรงยอทอพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงใชความรดานวศวกรรมศาสตรเขาชวยแกปญหาของประชาชนตลอดเวลายาวนานกวา ๕๐ ป



โดยเฉพาะปญหาการอาชพ ปญหาเรองน า และดน คอ การขาดแคลนน าในฤดแลง และน าทวมในฤดฝน ทรงพระราชด ารเรมโครงการดานชลประทานเพอพฒนาแหลงน า โดยทรงยดหลกการทวา “ตองมน ำ น ำบรโภค น ำใช น ำเพอกำรเพำะปลก เพรำะวำชวตอยทนน” ทรงตระหนกดวำ “น ำ” คอชวต น ามความส าคญตออาชพเกษตรกรรมและการด ารงชวตของราษฎรไทย โดยเฉพาะในชนบท ทรงพระราชด ารวา การสงเคราะหราษฎรทไดผลควรเปนการสงเคราะหอยางถาวร นนกคอ การชวยราษฎรใหสามารถพงตนเองได จงทรงพระกรณาด าร รเรมโครงการตางๆ เพอ “พฒนาทรพยากรน า” ในรปแบบตางๆ มาโดยตลอด

ทรงอธบายวธการระบายน าตามพระราชด ารเรอง “แกมลง”



ความหมาย คอ การจดใหมสถานทเกบกกน าตามจดตางๆ เพอเปนบงพกน าในหนาน า โดยจะท าหนาทรองรบน าฝนไวชวคราว กอนจะระบายลงทางระบายน าสาธารณะ ฉะนนยามฝนตก น าฝนจงไมไหลลงสทางระบายน าในทนท แตจะถกขงไวในพนทพกน า รอเวลาใหคลองตางๆ ซงเปนทางระบายน าหลกพรองน าพอจะรบน าไดเสยกอน จงคอยๆ ระบายน าลง เปนการชวยลดปญหาน าทวมขงไดในระดบหนง นอกจากวตถประสงคเพอการระบายน าแลว แนวพระราชด ารแกมลงยงผสานแนวคดในการอนรกษน าและสงแวดลอมเขาไปดวย กลาวคอ เมอน าทถกเกบกกไวถกสงเขาไปในคลองตางๆ กจะเขาไปเจอจางน าเนาเสยในคลองเหลานใหจางลง แลวในทสดกจะผลกน าเสยทเจอจางแลวลงสทะเล หรอแหลงน าธรรมชาตตอไป



คลองมหำชย - คลองสนำมชย

» ควำมเปนมำของโครงกำร เมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ.2538 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดพระราชทานพระราชด ารโครงการแกมลงซงเปนโครงการระบายน าเพอบรรเทาปญหาน าทวมกรงเทพมหานครและปรมณฑล ณ พระทนงดสตมหาปราสาท พระรบรมมหาราชวง เนองจากในชวงฤดฝนน าในแมน าเจาพระยามปรมาณมาก ประกอบกบมฝนตกในพนทกรงเทพมหานครและปรมณฑลตดตอกนหลายวน พรอมทงน าทะเลหนนสง จงท าใหเกดน าลนตลงไหลเขาสพนทฝงตะวนออกและฝงตะวนตกของแมน าเจาพระยา



» วตถประสงคของโครงกำร มวตถประสงคในการชวยระบายน าทวมขงจากพนทตอนบน โดยเฉพาะอยางยงทางฝงตะวนตกของแมน าเจาพระยา (ฝงธนบร) ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล เพอระบายน าออกสทะเลโดยเรวทสด โดยการกอสรางประตระบายน า (ปตร.) ปดกนคลองสายตาง ๆ พรอมสถานสงน าตามความจ าเปน โดย "แกมลง" จะท าหนาทรวบรวม รบ และดงน าทวมขงจากพนทตอนบนลงมาเกบไวในคลองมหาชย - คลองสนามชย และคลองตาง ๆ ในพนท แลวสบทงลงทะเลผานทางปากคลองมหาชย คลองพระราม และคลองขนราชพนจใจ ในชวงทระดบน าทะเลหนนสง รวมทงการเปดระบายออกสอาวไทยตามจงหวะการขน - ลง ของน าทะเล โดยอาศยแรงโนมถวงของโลก เชนเดยวกบโครงการทางฝงตะวนออกของแมน าเจาพระยา ซงด าเนนการไดผลมาแลวเมอคราวน าทวมใหญ ป พ.ศ. 2538



» ขอบเขตโครงกำร

ขอบเขตของพนทโครงการแกมลง "คลองมหาชย - คลองสนามชย" สรปไดดงน - ทศเหนอ ตดเขต อ.นครชยศร จ.นครปฐม เขตตลงชน กรงเทพฯ โดยอาศยคลองมหาสวสดเปนแนวรบน า - ทศตะวนออก ตดตอแมน าเจาพระยา ตงแตใตสะพานพระราม 7 ลงไปจดเขตราษฎรบรณะ เขตพระประแดงกง อ.พระสมทรเจดย จ.สมทรปราการ โดยมคลองขนราชพนจใจเปนแนวแบงเขต - ทศใต จดชายทะเลในเขตบางขนเทยน กรงเทพฯ และเขต อ.เมอง จ.สมทรสาคร



» เปำหมำยโครงกำร 1. เรงระบายน าลงสพนทแกมลงโดยเรวทสด โดยแบงปรมาณน าใหระบายไปตามคลองระบายน า และแหลงเกบชะลอน าตามประสทธภาพทมอยเดม และสมดลกบปรมาณน าหลาก 2. ปรบปรงคลองระบายน าใหสามารถระบายน าไดตามทไดศกษาก าหนดแนวทางไว 3. กอสรางอาคารบงคบน าตาง ๆ ตามทก าหนดและวางแผนไว 4. ด าเนนการโครงการ โดยประสานงานกบหนวยงานอน ๆ ทเกยวของเพอสามารถด าเนนการกอสรางระบบระบายน าไดอยางถกตอง และสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน



» ลกษณะและวธกำรของโครงกำรแกมลง 1. ด าเนนการระบายน าออกจากพนทตอนบน ใหไหลลงคลองพกน าขนาดใหญทบรเวณชายทะเล 2. เมอระดบน าทะเลลดต ากวาระดบน าในคลอง กท าการระบายน าจากคลอง ดงกลาว โดยใชหลกการทฤษฎแรงโนมถวงของโลก (Gravity Flow) ตามธรรมชาต 3. สบน าออกจากคลองทท าหนาท "แกมลง" น เพอจะไดท าใหน าตอนบนคอยๆ ไหลมาเองตลอดเวลา สงผลใหปรมาณน าทวมพนทลดนอยลง 4. เมอระดบน าทะเลสงกวาระดบน าในล าคลองใหท าการปดประตระบายน า โดยยดหลกน าไหลลงทางเดยว



» ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1. ชวยระบายน าทวมขงในทลมทงลงทะเล 2. ชวยลดระยะเวลาน าทวมขงใหสนลง 3. ลดปญหาความตงเครยดทางดานจตใจของราษฎรในพนทน าทวม 4. ลดความสญเสยทางดานเศรษฐกจในพนททถกน าทวม 5. ลดคาใชจายในการบรณะซอมแซมสาธารณปโภคตาง ๆ 6. การชดน าจดจากแมน าทาจนเพอน ามาชวยไลน าเสย 7. ชวยใหมการชดน าจดจากแมน าทาจนเพอน ามาชวยไลน าเสย



ทโครงการแกมลงจะสามารถมประสทธภาพบรรลผลส าเรจตามแนวพระราชด าร คอ 1. การพจารณาสถานททจะท าหนาทเปนบอพก และวธการชกน าน าทวมไหลเขาสบอพกน า 2. เสนทางน าไหลทสะดวกตอการระบายน าเขาสแหลงทท าหนาทบอพกน า 3. การระบายน าออกจากบอพกน าอยางตอเนอง

(One Way Flow) หลกกำร 3 ประเดน



โครงกำรแกมลงแมน ำทำจนตอนลำงจะมประสทธภำพสมบรณตองด ำเนนกำรครบระบบ ๓ โครงกำรดวยกน คอ

๑. โครงการแกมลง "แมน าทาจนตอนลาง” ๒. โครงการแกมลง "คลองมหาชย-คลองสนามชย" ๓. โครงการแกมลง "คลองสนขหอน" โครงการแกมลงนบเปนนมตหมายทจะน าพาชาวไทยใหรอดพนจากทกขภย ทน าความเดอนรอนแสนล าเคญมาสชวตทอบอนปลอดภย



» ประเภทและขนำดของแกมลง 1. แกมลงขนาดใหญ คอ สระน าหรอบงขนาดใหญ ทรวบรวมน าฝนจากพนทบรเวณนนๆ โดยจะกกเกบไวเปนระยะเวลาหนงกอนทจะระบายลงสล าน า การจดสรางพนทชะลอน า หรอพนทเกบกกน าจะมหลายประเภท คอ เขอน อางเกบน า ฝาย ทงเกษตรกรรม เปนตน ซงลกษณะสงกอสรางเหลานจะมจะมวตถประสงคอนประกอบดวย เชน เพอการชลประทาน เพอการประมง เปนตน 2. แกมลงขนาดกลาง เปนพนทชะลอน าทมขนาดเลกกวาแกมลงขนาดใหญ ซงไดมการกอสรางในระดบลมน า สวนใหญเปนพนทธรรมชาต เชน หนอง บง คลอง 3. แกมลงขนาดเลก คอ แกมลงทมขนาดเลก อาจเปนพนทสาธารณะ อยาง สนามเดกเลน ลานจอดรถหรอสนามในบาน ซงตอเขากบระบบระบายน าหรอคลอง



"...ไดด าเนนการในแนวทาง ทถกตองแลว

ขอใหรบเรงหาวธปรบปรงและเพมประสทธภาพตอไป

เพราะโครงการแกมลงในอนาคต จะสามารถชวยพนทไดหลายพนท..."

พระราชด ารสเกยวกบโครงการแกมลง



การสอสารและประชาสมพนธโครงการในปจจบน



ทมำ : http://www.komchadluek.net/



ทมำ : http://www.thairath.co.th/page/floodSolve



ทมำ : http://www.haii.or.th/haiiweb/index.php?option=com _content&task=view&id=144&Itemid=114&lang=th_TH

http://www.haii.or.th/haiiweb/index.php?option=com_content&task=view&id=144&Itemid=114&lang=th_TH



http://mmd.rmutp.ac.th/?mid=931



http://th-th.facebook.com/pages/%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%89%E0%B8%A1%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%87/312917768729865



http://www.youtube.com/watch?v=KX4pxu8QJuY&list=PL58EB2D8E20C0EEE3&index=1&feature=plpp_video













ทรงออกแบบดวยตวเอง



Technology

โครงการแก้มลิง(อดิเทพ ไชยสิทธิ์)