เสนอโดย นายชาต ไชยสทธ นายกสมาคมพฒนาชมชน

โรงไฟฟาชมชนพนทบานเขานอย

ตำาบลดงปะคำา อำาเภอพรหมพราม จงหวดพษณโลก

ทมา : www.mdbc.gov.au

กาซธรรมชาต66.2%

พลงนำ า7.4%

ลกไนต12.4%

รบซ อไฟฟาจากมาเลเซย

1.7%

นำ ามนเตา7.4%

ถานหนนำาเขา3.8%

นำ ามนดเซล0.1%

พลงงานทดแทน1.0%

การผลตพลงงานไฟฟาในป 2549 รวมพลงงานไฟฟาทผลตและซ อ

141,980 ลานหนวย

แนวทางแกไขดานพลงงาน

• รฐบาลกำาหนดแนวทางดานพลงงาน ลดการผลตพลงงานตามแนวทางเดม

เหลอ 80% 20% สงเสรมการพงพาพลงงานทดแทนใน

ประเทศ• สงเสรมดานการกำากบกจการพลงงานทดแทน

เชงภาคความรวมมอ• สงเสรมกจกรรมการอนรกษพลงงานและการ

จดการพลงงานชมชน• ฯลฯ

โรงไฟฟาชวมวล

ใชชวมวลเปนเช อเพลงในการเผาไหมเพอใหเกดความรอนในการผลตไอ

นำ าทดแทนการใชเช อเพลงจากฟอสซล( นำ ามน , ถานหน , กาซธรรมชาต )

“ ”ชวมวล

มลสตวเศษไมของเสยแกลบชานออยซงขาวโพด

มนสำาปะหลง

กระถนยกษ

กระถนยกษ อาย 7 เดอน

ผลผลตเฉลยคดเปนนำาหนกแหง/ไร/ป โดยจำาแนกตามปรมาณนำาฝนและระยะปลก

ประมาณนำาฝน(มม/ป)

ผลผลตแหง (ตน/ไร/ป)แยกตามระยะปลก)1x1 1x2 2x2 2x3 4x4

800-1,000 2.204 1.259 1.173 0.877 0.580

1,000-1,200

3.773 1.986 1.658 1.329 1.000

>1,200 4.430 2.705 2.142 1.821 1.500

หญาเนเปยร (Dwarf Napier) เนเปยรเปนหญาทมอายหลาย

ป มลำาตนใตดนเปนแบบเหงา ลกษณะทรงตนเปนกอพม ต ง ลำาตนอวบและเต ยกวาหญาเนเปยรธรรมดา มความสงประมาณ 1-2 เมตร มการแตกกอด มสดสวนของใบมากกวาสวนของลำาตน สามารถทนแลงไดดพอสมควร

ใหผลผลตนำ าหนกแหงประมาณ 25 ตนตอไรตอป การใชประโยชน : การตดหญาเนเปยรแคระไปเล ยงสตว ควรตดคร งแรกทอาย 60-70 วนหลงปลก และควรตดคร งตอไปทก 30-45 วน ชวงฤดฝนหญาโตเรวอาจตดทอายนอยกวา 30 วน

โรงไฟฟาชวมวล คอ รปแบบหนงของการใชพลงงานทดแทน

โรงไฟฟาชวมวล คอ รปแบบหนง

ของการใชพลงงานทดแทน

ตวอยาง โรงไฟฟาชวมวล เอ.ท. ไบโอ พาวเวอร พจตร

1 ใน 62 โรงไฟฟาจากแกลบทวประเทศ

หนวยงานรบผดชอบ• อตสาหกรรม• สงแวดลอม• พลงงาน• กำากบกจกรรมพลงงาน• อบต.• ผใหญบาน• คณะกรรมการ• ชมชน

ประโยชนของโครงการสทองถน1. เกษตรกรมรายไดเพมข น จากการขายเศษ

วสดเหลอใชทางการเกษตรทเคยปลอยท งไว หรอเผากำาจดไปโดยเปลาประโยชน เชน

แกลบ ฟางขาว ซงขาวโพด ตนขาวโพด เศษไมฯลฯ2. เศรษฐกจชมชนคกคกและเจรญเตบโตจากรายไดสชมชนผานทางภาษทองทท

โครงการตองจาย การจางงานในชมชน และการสรางรายไดจากราคาผลผลตทางการเกษตรทคาดวาจะดข น

3. สงเสรมใหเกดการพฒนาอาชพ และการ สรางงานฝมอข นในทองถน พรอมกระตน

ระบบเศรษฐกจชมชนดวยเงนหมนเวยนเปลยนมอทเพมมากข น4. เพมมลคาและลดปรมาณเศษวสดเหลอ

ใชในทองถน ทำาใหเกดการบรหารจดการกองแกลบและซงขาวโพดและการเผาเศษวสดเหลอใชดงกลาวอยางเปนระบบและถก

วธ อนเปนผลทำาใหทองถนสะอาดยงข น

5. “จดต ง กองทนพฒนาชมชนในพ นท” รอบโรงไฟฟา เพอนำาเงนกองทนมาใชใน

การพฒนาคณภาพชวตของประชาชนและสงแวดลอมในชมชนใหมการพฒนาทยงยน6. สรางความมนคงดานกระแสไฟฟาใหกบ

ชมชนและบรเวณใกลเคยง เชน ปญหาไฟฟา ตกและฟาดบในพ นทจะลดนอยลง ฯลฯ และ

ชวยรองรบการเจรญเตบโตของชมชนในอนาคต

7. เปนสถานทศกษาดงานและเปนแหลงเรยนรภายในชมชนและสำาหรบสถานการ

ศกษาโดยทวไป และบตรหลานของชาวบานในพ นท8. เปนพลงงานทางเลอกทไดรบการยอมรบ

ในทวโลกแลววาเปนมตรกบสงแวดลอม ซงจะชวยเพมความมนคงดานพลงงานใหกบ

ประเทศไทย และลดการพงพาการนำาเขาพลงงานจากตางประเทศ

ศนยวจยพลงงานชมชน วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร

9. ลดการเกดกาซเรอนกระจก ซงเปน สาเหตสำาคญทกอใหเกดภาวะโลกรอน ผาน

กลไกการพฒนาสงแวดลอมทสะอาด ตาม หลกกลไกสะอาด10. สรางชอเสยงใหกบชมชนและประเทศ

ชาต โดยเฉพาะในเวทระดบโลก เชน องคการสหประชาชาต (ยเอน) ฯลฯ

ศนยวจยพลงงานชมชน วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร

ผลกระทบดานลบ

มคแขงในการนำาชวมวลไปใชประโยชน เกดความแตกแยกในชมชนถามการคดคาน กระบวนการผลตไฟฟาจากชวมวล จำาเปนตองม

กระบวนการเผาไหม จงเปนสงทชมชนมความกงวลเรองผลกระทบ ดานเสยง ฝนละออง นำ าเสย อากาศ

การแกไขอปสรรค• การตรวจสอบ / การวดผลตลอดเวลา• สถานทต งของโรงไฟฟาวามแหลงนำ าเพยงพอ• ไมไกลแหลงวตถดบทนำามาใชเปนเช อเพลง• จดเชอมโยงเขาระบบไฟฟาหรอสถานยอยไฟฟาของกฟผ. • สถานทต งควรหางจากชมชน เพอลดผลกระทบระหวางการ

กอสราง• สรางการสรางโรงเกบวตถดบทมขนาดเพยงพอและสามารถ

ปองกนเสอมสภาพและการสงกลนรบกวน• จดระบบการขนสงวตถดบทจะเกดผลกระทบกบวถชวตของ

ชมชน• ตองมเวทสรางความเขาใจ และยอมรบเงอนไขของชมชน

โจทย

โรงไฟฟาทสามารถสรางประโยชน

และเปนเครองมอในการพฒนาชมชน

จะตองมหนาตาเปนอยางไร

คำาถามทตองหาคำาตอบ• เอ อประโยชนตอชมชน เชนเปนการพฒนาอาชพหรอทำาให

ชมชนมความมงคงดานอาชพ• อยรวมกนอยางเปนมตรไมสรางความแตกแยก• ไมเปนการสงเสรมใหเกดการปลกพชททำาลายสงแวดลอม

ของชมชน• ลดการเผาวสดเหลอใชการเกษตรแบบกลางแจงใหเปนระบบ

ปดเพอรกษาสงแวดลอม• สามารถเกดความมนคงดานพลงงานของชมชน• ชมชนสามารถรวมกนตดสนใจรบหรอไมรบแบบมสวนรวม

และโปรงใส• ชมชนมความรและเขาถงเทคโนโลยกอนการตดสนใจหรอยง

หวใจพลงชมชน

1. สรางกระบวนการตดสนใจแบบมสวนรวมของชมชนใหความสำาคญตอการใหขอมลอยางครบ

ถวน จรงใจและโปรงใส เชอถอได2. จดกระบวนการเรยนรใหกบชมชนเพอการเขาถง

ความร เทคโนโลย กอนการตดสนใจ3. ปฏบตตามระเบยบราชการและเงอนไขของชมชน4. แสวงหาเครองมอหรอกลไกในการประกอบการ

ตดสนใจเชน องคกรรฐ / องคกรเอกชน / องคกร

วชาการ/องคกรทชมชนเชอถอฯลฯ

โรงไฟฟา 1,000 กโลวตต

เช อเพลงตอวน 20 ตน/ วน x จำานวนวนทโรงไฟฟาทำางานตอป 300 วน/ ป = 6,000 ตนตอป

ถาซ อราคาตนละ 500 บาท เปนเงน 3,000,000 บาท/ป

ปรมาณใชนำ าในระบบหมนวน ทตองใชตอวน ประมาณ 120 ลบ. เมตร สญเสยนำ าจากการ

ระเหย ประมาณ ดงน นตอง มบอนำ าทสามารถสำารองนำ าได 2 ป ประมาณ

ลตรข เถาแกลบจะมปรมาณรอยละ 16 โดยนำ าหนก

กอนกาวพรอมหรอยง

1. ชวมวล มมย พอมย ขอมลดานชวมวลในพ นทเชน จะหามาจากไหนเพม

หรอคดวาจะหาอะไรเพมเพอใหชมชนไดประโยชนมากทสด

2. สนใจมย ในเบ องตนชมชนใหความสำาคญหรอสนใจไหม3.ทมงานละมมย สรางกลไกการทำางานเพอใชหลก หวใจพลงชมชน4. จะพากนไปทไหน อยางไร

ศนยวจยพลงงานชมชน วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลยนเรศวร

เรมกาว1. พ นทผลตชวมวลจำานวน 300 ไร อยทไหน2.สถานทต งของโรงไฟฟาอยทไหน -มแหลงนำ าเพยงพอ -ไมไกลแหลงวตถดบ -จดเชอมโยงเขาระบบไฟฟา -สถานทต งควรหางจากชมชน3.โครงสราง/กลไกการขบเคลอน4.เวทเพอสรางแนวรวม

เราพรอมกาวไปกบทาน

วสยทศน : ชมชนสามารถ พฒนาคณภาพชวตทเหมาะสมกบความเชอ

วถวฒนธรรมและอยรวมกบธรรมชาตอยางเปนมตร

ขอบคณครบ

ขอบคณครบ