73
PATİKA ORYANTİRİNG’E GİRİŞ Patika Oryantiring’in diğer oryantiring branşlarından farkları, tanımları, nasıl yapıldığı, patika-o etkinlik organizasyonu üzerine bilgilendirme. www.istanbuloryantiring.com

Patika Oryantiring'e Giriş

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Patika Oryantiring (Patika-O) temel bilgilendirme sunumu. İstanbul Oryantiring İl Temsilciliği Patika-O programı kapsamında OK Vihor Orienteering School (www.vihor.hr) sunumu baz alınarak hazırlanmıştır.

Citation preview

Page 1: Patika Oryantiring'e Giriş

PATİKA ORYANTİRİNG’E GİRİŞ

Patika Oryantiring’in diğer oryantiring branşlarından farkları, tanımları, nasıl yapıldığı, patika-o etkinlik organizasyonu üzerine bilgilendirme.

www.istanbuloryantiring.com

Page 2: Patika Oryantiring'e Giriş

ORYANTİRİNG

Uluslararası oryantiring Federasyonu (IOF) oryantiring sporunun uluslararası yönetimkuruludur.

IOF’nin idaresinde 4 oryantiring disiplini vardır: koşarak oryantiring, bisikletleoryantiring, kayakla oryantiring ve patika oryantiring.

koşarakoryantiring

bisikletleoryantiring

kayaklaoryantiring

patikaoryantiring

Page 3: Patika Oryantiring'e Giriş

Bisikletle oryantiring Haritaları için Uluslararası Standart (2010)

oryantiring Haritaları için Uluslararası Standart = ISOM (2000)

Sprint oryantiring Haritaları için Uluslararası Standart = ISSOM (2007)

Kayakla oryantiring Haritaları için Uluslararası Standart (2009)

ORYANTİRİNG

IOF’nin belirlediği 4 haritalama standardı var:

Page 4: Patika Oryantiring'e Giriş

ORYANTİRİNG

Page 5: Patika Oryantiring'e Giriş

sürat yok

sürat !

fakat Zaman Sınırı var !

ORYANTİRİNG

Page 6: Patika Oryantiring'e Giriş

işaret / bayrak / fener

TERMİNOLOJİ

Page 7: Patika Oryantiring'e Giriş

kontrol noktası

TERMİNOLOJİ

Page 8: Patika Oryantiring'e Giriş

kontrol noktası

TERMİNOLOJİ

Page 9: Patika Oryantiring'e Giriş

grup= bir bayrak seti birçok problem için kullanılabilir (birden fazla kontrol noktası için) ... Her defasında farklı bir

işaret doğru cevap olabilir.

TERMİNOLOJİ

3 4

5

Page 10: Patika Oryantiring'e Giriş

IOF Koşarak Oryantiring Yarışma Kuralları 2010

Oryantiring, yarışmacıların arazide birbirlerinden bağımsızolarak yön buldukları bir spordur. Yarışmacılar arazide işaretli

kontrol noktalarını sadece harita ve pusulayardımıyla en kısa sürede ziyaret etmelidir. Kontrol

noktalarının lokasyonlarıyla belirlenen parkur, başlangıç anınadek yarışmacılara gösterilmez.

ORYANTİRİNG

Page 11: Patika Oryantiring'e Giriş

IOF Patika Oryantiring Yarışma Kuralları 2012 – tanım:

Patika Oryantiring harita ve arazi yorumunu içeren bir spordur.Yarışmacılar arazide işaretli kontrol noktalarını genellikle bir grup

sırasıyla ziyaret eder. Verilen haritayı kullanarak, pusulayardımıyla, işaretlerden hangisinin çemberin ortasında yer alanve kontrol tanımıyla belirtileni temsil ettiğini seçer. Bu kararkaydedilmelidir.

PATİKA ORYANTİRİNG

Page 12: Patika Oryantiring'e Giriş

Yarışmacılar, start öncesi alana girme ve varışa ulaşma arasında herhangi bir

telekomünikasyon cihazı taşımamalı ve kullanmamalıdır*,

cihaz, organizatör tarafından onaylanmadığı sürece.

*Resmi yarışmalarda uygulanır, antrenman ve eğitimlerde katılımcının centilmenliği esastır.

ORYANTİRİNG

... ayrıca:

Page 13: Patika Oryantiring'e Giriş

Açık kategori yarışına cinsiyet, yaş veya fiziksel beceri/engelgözetilmeksizin tüm yarışmacılar katılabilir.

YARIŞMACI KATEGORİLERİ

Paralimpik* kategori yarışına sadece,hareket kabiliyetini önemli birseviyede azaltan kalıcı bir engeli olanyarışmacılar katılabilir.

*www.tmpk.org.tr adresinden Türkiye Milli Paralimpik Komitesiçalışmaları incelenebilir. Oryantiring henüz resmi olarakparalimpik oyunlarında yer almamaktadır.

Page 14: Patika Oryantiring'e Giriş

TECRÜBE DÜZEYLERİ / KATEGORİLER

Kategoriler (bilgi & tecrübe):

• ELİT kategoriler• A, B,...• N = yeni başlayanlar

Page 15: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME

Page 16: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME

ARAZİ:

Arazide bir grup bayrak var.

Page 17: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME

Arazide bir grup bayrak var.

Page 18: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME

Arazide bir grup bayrak var.

Page 19: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME

HARİTA :

Haritada sadece bir tanıma sahip bir kontrol çemberi var.

6merkez

tanım

Page 20: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME

SORU:

Hangi bayrak çemberin merkezinde belirtilendir?

Page 21: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME... hepsi birlikte:

Arazideki bir grup

bayraktan.... ... hangisi... ... çemberin merkezinde yer alandır ve doğru

tanımlanmıştır?

6arazi soru harita

merkez

tanım

Page 22: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM BELİRLEME

HARİTAHatasız olmalı!

ÇEMBER + TANIMHatasız olmalı!

Arazideki işaretler – aldatıcı olabilirsiniz!(...Kontrol kurgusu için prensipleri daha sonra göreceğiz...)

Temel prensip:

Page 23: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Page 24: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Bir yarışmacı yolda/patikada yürüyor ve araziyi izliyor (gözlüyor).

Page 25: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Bir yarışmacı yolda/patikada

yürüyor ve araziyi izliyor!

Araziye doğru yürümüyor!

Örnek:

Page 26: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Sadece gözlemle! İzle!Arazinin içine yürümek yok!

Page 27: Patika Oryantiring'e Giriş

YASAKLANMIŞ ROTALAR

Sportmenlik ve herkes için aynı koşullar temel gereksinimlerdir!

Page 28: Patika Oryantiring'e Giriş

YASAKLANMIŞ ROTALAR

Yollar (patikalar) dışındaki tüm arazi yasak bölgedir.

Normalde izin verilen bazı rotalar ve alanlar yasak bölge olarak belirtilebilir.

Yasaklanmış bir alana kasten giren yarışmacılar diskalifiye olur.

Page 29: Patika Oryantiring'e Giriş

YASAKLANMIŞ ROTALAR

Page 30: Patika Oryantiring'e Giriş

YASAKLANMIŞ ROTALAR

Sportmenlik!

Page 31: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

KARARNOKTASI... ...bayraklara “isim” vermek

için tek noktadır.

Page 32: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Yarışmacı, arazide işaretlenmiş fakat haritada işaretlenmemiş “Karar Noktası”nda bayraklara “isim verir”.

karar noktası

Page 33: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Bayraklar soldan sağa doğru okunur....

sol sağ

Page 34: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Bayraklar, mesafesine bakılmaksızın soldan sağa doğru okunur.

sol sağ

mesafe

Page 35: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Kararı “Karar Noktası”ndan vermemek problem olabilir!

A B C? .........

C?

Page 36: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Kararı “Karar Noktası”ndan verince hangi bayrağın hangisi olduğu açık ve nettir.

A B C D E

Page 37: Patika Oryantiring'e Giriş

KONTROL TANIMLARI

Koşarak oryantiring

Patika oryantiring

AA-BA-CA-DA-E

Kontrole doğru bakış yönü

Arazideki bayrakların sayısı

Page 38: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

KARAR NOKTASI... Bir karar

ver!

.... VE SONRA ZIMBALA.

Page 39: Patika Oryantiring'e Giriş

PROBLEM ÇÖZME

Düzeltme yok !

Patika oryantiringcileri kopyalanmış çok seçenekli kontrol kartı kullanır.

Page 40: Patika Oryantiring'e Giriş

KONTROL KURGUSUNDAKİ FARKLAR

Kategori A - N

= Sadece tek bir bayrak tanımına göre doğru yerleştirilir.Diğerleri “sahte”dir (aldatıcı).

sadece 1

Page 41: Patika Oryantiring'e Giriş

KONTROL KURGUSUNDAKİ FARKLAR

ELİT Kategoriler*

Sadece 1 tanesi doğru,ya da hiçbiri doğru değil = cevap Z/S (zero/sıfır)

= Sadece tek bir bayrak tanımına göre doğru yerleştirilebilir, fakat hiçbiri de doğru yerleştirilmeyebilir.

*ELİT kategori en zor patika-o aşamasıdır. Eğitimler N, antrenman ve 2014 yılı yarışmaları A-B zorluklarında planlanmaktadır.

Page 42: Patika Oryantiring'e Giriş

KONTROL KURGUSUNDAKİ FARKLAR

Arazideki Kategoriler A – N:

Cevap: A, B, C, D veya Eolmalı

Page 43: Patika Oryantiring'e Giriş

KONTROL KURGUSUNDAKİ FARKLAR

Arazideki ELİT Kategoriler:

Cevap: A, B, C, D, E veya Z/S

(Zero/Sıfır)

...sadeceA veya Z olabilir.

Page 44: Patika Oryantiring'e Giriş

ZAMAN AYARLI KONTROLLER

Page 45: Patika Oryantiring'e Giriş

ZAMAN AYARLI KONTROLLER

Zaman ayarlı kontroller karar süresinin kaydedildiği kontrollerdir.(kronometre ile, 60 saniye içinde)

= Net bir cevap bildirildiğinde zamanlama sonlanır.

- genellikle bir parkurda 2-3 zaman ayarlı kontrol yer alır- başlangıçtan önce, parkur esnasında veya parkur sonrasında ayarlanabilir- Zero (Sıfır) cevabı yoktur

Page 46: Patika Oryantiring'e Giriş

Her bir zaman ayarlı kontrol için özel olarak hazırlanmış ayrı bir harita kullanılır.

Yarışmacılar zaman ayarlı kontrole çağrılır ve oturmaları sağlanır.

Sportmenlik!

ZAMAN AYARLI KONTROLLER

Page 47: Patika Oryantiring'e Giriş

ZAMAN AYARLI KONTROLLER

Page 48: Patika Oryantiring'e Giriş

Net bir cevap bildirildiğinde zamanlama sonlanır.

Gösterme tahtası kullanılarak

veya Uluslararası Fonetik Alfabesi“Alpha”, “Bravo”, “Charlie”, “Delta”, “Echo”

kullanılarak yapılabilir.*

*Uluslar arası yarışmalarda mutlaka Uluslararası Fonetik Alfabesi kullanılır.

ZAMAN AYARLI KONTROLLER

Page 49: Patika Oryantiring'e Giriş

SONUÇLAR

Page 50: Patika Oryantiring'e Giriş

SONUÇLAR

Yarışmacılar puanlarına göre sıralanır.

Her bir doğru tanımlanmış kontrol (Zaman Ayarlı Kontroller dahil) bir puan kazandırır.

= 1 puan

Yanlış bir cevaba puan verilmez.

Page 51: Patika Oryantiring'e Giriş

SONUÇLAR

Eşit puana sahip yarışmacılar “Zaman Ayarlı Kontroller”dekibirikmiş sürelerine göre sıralanır.

Page 52: Patika Oryantiring'e Giriş

SONUÇLAR

1. 0-60 saniyede verilen doğru cevap 1 puan kazandırır.

2. Yanlış cevap puan kazandırmaz ve cevap verme süresine 60 saniye ceza eklenir.

3. 60 saniyede cevap gelmezse puan kazanılmaz ve 120 saniye ceza verilir.

ZAMAN AYARLI KONTROLLER

= 1 puan

+ saniye

- = 0 puan+ saniye+ 60 saniye ceza

= 0 puan+ 120 saniye ceza

- - -

Page 53: Patika Oryantiring'e Giriş

SONUÇLARÖrnek:

Page 54: Patika Oryantiring'e Giriş

SONUÇLARdoğru cevaplar ZAMAN AYARLI

KONTROLLERdeki saniyeler

+

Page 55: Patika Oryantiring'e Giriş

SONUÇLAR

Tüm kontroller açıklanmalı ve çözümler

“Çözüm Kağıdı” formu olarak verilmeli.

Page 56: Patika Oryantiring'e Giriş

YARIŞMA ÇEŞİTLERİ

KLASİK ETKİNLİK: 10-15 kontrol noktası& 1-3 “zaman ayarlı kontrol”

SPRİNT: daha çok sayıda “zaman ayarlı kontrol”

TEMPO: tüm kontroller “zaman ayarlı kontrol”

Page 57: Patika Oryantiring'e Giriş

PATİKA ETKİNLİĞİ ORGANİZASYONU

Page 58: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

Çıkış alanı, varış alanı, ....

... Geniş bir patika ağına sahip arazi tekerlekli sandalyeli yarışmacılar için uygundur!

Unutma:

Page 59: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

+ gereksinim:

• çok iyi bir harita• nitelikli bir parkur planlayıcı

Page 60: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

HARİTA:

Sprint oryantiring Haritaları için Uluslararası Standart= ISSOM (2007)

• yüksek kaliteli harita, ISSOM • 1:4000 veya 1:5000• geniş bir patika ağı!

Page 61: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

HARİTA:

En önemlisi, haritalanan objelerin iyi çizilmiş

orantılı pozisyonlarıdır!

Page 62: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

PARKUR PLANLAYICI:Yarış ne kadar üst düzeyse, o kadar deneyimli bir

parkur planlayıcıya ihtiyaç vardır!

Organizasyon karmaşıktır!Araziye sayısız ziyaret, haritadüzeltmeleri ve her açıdan birçok defa kontrol gerektirir.

Page 63: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

Basitleştirmek için, başlangıç olarak

eski bir 1:10000’lik haritadan kesit kullanabilir ve sonra, ISSOM

1:5000 (1:4000)’e dönüştürerek

kontrol düzeni için önemli olan

yerlerde parçalı düzeltmeler

yapabilirsiniz.

Örnek:

Page 64: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

Eski bir 1:10000’lik haritadan kesit ISSOM 1:4000’e dönüştürülmüş aynı harita,düzeltmelerle birlikte

Örnek:

Page 65: Patika Oryantiring'e Giriş

ORGANİZASYON

Basitleştirilmiş Çözüm Kağıdı

Örnek:

ELİT

Page 66: Patika Oryantiring'e Giriş

BASİT ANTRENMAN ORGANİZASYONU

Page 67: Patika Oryantiring'e Giriş

ANTRENMAN

Basitleştir ve hemen başla!

Araziye önceden ziyaret yok!

Nasıl?

Page 68: Patika Oryantiring'e Giriş

ANTRENMAN

1. Bir harita alıp noktaları çember içine alın.2. Sadece bir tane doğru yer tanımlayın (hayal gücünüzü kullanın!!) ve ikinci

sütun ile son sütun olmaksızın tanımlamaların çıktısını alın.3. Bayraklarla bir araziye gidin.4. Önce doğru bir bayrak yerleştirin ve sonra karışıklık yaratmak için

diğerlerini etrafa “dağıtın”.5. Tüm bayrakları görebildiğiniz bir yerden kontrol edin ve bir “karar noktası”

işaretleyin (tebeşir veya bir kağıt parçası kullanabilirsiniz).6. Haritadaki kontrol tanımının içine harf A-D(Z) cevaplarını yazmaları için

(boş bıraktığınız ikinci sütuna) katılımcılara sadece bir kalem verin – kaçtane bayrak gördüklerini kendileri ayırt etmeliler.

7. Çözüm kağıdı hazırlamak yerine dijital kameranızla güzel bir fotoğraf veyavideo çekin … daha sonra tartışmak için.

Büyük hazırlıklar gerekmeden nasıl antrenman yapılır?

Page 69: Patika Oryantiring'e Giriş

ANTRENMAN

1. Hayal ettiğinizi görememek2. Arazi, haritada çizildiğinden farklı görünüyor

Yapabilecekleriniz:

- problemi ihmal etmek, veya- karar noktasını yoldan kaldırmak ve araziye taşımak

.... ve katı kurallar koymayın .... bu, sadece bir antrenman, öyle değil mi?

Ters giden ne olabilir?

Page 70: Patika Oryantiring'e Giriş

ANTRENMAN

Örnek:

Page 71: Patika Oryantiring'e Giriş

AVANTAJ / DİSAVANTAJ

Patika oryantiring Organizasyonunun Dezavantajları

1. Kontrolleri belirlemek ve parkuru planlamak karmaşık ve zaman alıcıdır

2. Harita olağanüstü doğru çizilmiş olmalıdır. Resmi etkinlikler için patika oryantiringe özel yapılmış olmalıdır

3. Arazi, tekerlekli sandalyeli paralimpik yarışmacılar için uygun olmalıdır

Page 72: Patika Oryantiring'e Giriş

AVANTAJ / DEZAVANTAJ

Patika Oryantiring Antrenmanının Avantajları1. Tüm diğer parametrelerle beraber, oryantiring tekniği en üst seviyeye gelir.

2. Öğrenmek için harika. Neredeyse tüm oryantiring becerilerini geliştirir, özellikle de harita okuma ve arazi düzenini 3D algılama. Konsantrasyon becerilerini artırır – bunların tümü diğer oryantiring disiplinlerinde de kullanışlıdır, hatta yüksek seviye oryantiringcilerde bile.

3. Etkinlikler çok sessiz ve huzurludur, çok büyük alanlar gerektirmez. Ortalama seviyedeki etkinliklerde çok fazla sayıda organizatöre ihtiyaç duymazsınız. Parklarda, botanik bahçelerinde, doğa kaynaklarında veya koşmaya izin verilen her yerde düzenlenebilir.

4. Farklı yaşta, cinsiyette ve fiziksel koşullardaki yarışmacılar arasında eşitlik atmosferi oluşturur.

Page 73: Patika Oryantiring'e Giriş

son

İyi şanslar!

Bu Sunum ilk olarak SEEOWG 2012 Şubat toplantısında sunulmuştur.İlk Sunum : Tomislav Varnica, IOF Etkinlik Danışmanı; OK Vihor, Zagreb, Hırvatistanİllüstrasyon & Sunum: Ivana Gobec, OK Vihor, Zagreb, HırvatistanYardımcı Yazar: Damir Gobec, OK Vihor, Zagreb, Hırvatistan www.vihor.hr

Türkçe’ye Çeviren: Nesrin Mevsim, AnkaraKontrol ve Uyarlama: Caner Odabaşoğlu, İstanbul Oryantiring İl Temsilcisi

www.istanbuloryantiring.com