W num e rze :Ak tualności

W ios e nna ank ie ta

Kraje Europy - Francja

Nasze pisanie

Nasze h obby

Tu m ie szk am y - Bogatynia i ok olice

Miasta Polsk i

Porady

Cie k aw ostk i

Num e r 3/2008 (34)k w ie cie ń 2008

Kale ndarium1.04 - Prim a aprilis

2.04 - III rocznica śm ie rci Jana Paw ła II

8.04 - do k ońca rok u szk olne go zostało 50 dni roboczych

22.04 - Dzie ń Z ie m i

23. 04 - Św iatow y Dzie ń K s iążk i

Konk ursy czyte lnicze21 i 22 k w ie tnia sw oją

znajom ością tw órczości Tuw im a i Brze ch w y poch w alili s ię uczniow ie k las II i III.

W ynik i II e tapu k onk ursów czyte lniczych k las II i III

Klasa II

1. Magda Sala IIa 57p.

2. Mich ał Le ńs k i IIa 55,5p.

3. Marcin Kustosz IIa 48p.

4. Mich ał Ch incza IIa 37p.

5. Kacpe r Puda IIa 36,5p.

7. Dam ian Kle insch m idt IIc 36,5p.

Klasa III

1. Prze m e k Syposz IIIc 36,5p.

2. Agnie szk a Paw ick a IIIb 30,5p.

3. Tom e k Z w olińs k i IIIa 30p.

4. Iza Dąbrow s k a IIIb 29 ,5p.

5. Konrad W ie rzbick i IIIc 27p.

Cyrk „Asy z pie rw sze j k lasy”

30 k w ie tnia w nasze j szk ole odbył cyrk „Asy z pie rw sze j k lasy”. Artysta-m i, jak co rok u, byli ucznio-w ie k las I. Aby dow ie dzie ć s ię cze goś na te m at w ystę-

pu, prze prow adziłam w yw iad z je dną z artyste k , ucze nni-cą k lasy I c - Martynk ą.

- Cze ść, Martynk a!

- Cze ść!

- Nie daw no odbył s ię cyrk „Asy z pie rw sze j k lasy”. K im byłaś?

- Lw e m . Sk ak ałam prze z płonącą obręcz i stałam na dw óch łapach .

- Płonącą obręcz?! Nie oparzyłaś s ię?

- Nie .

- To dobrze . A k to je szcze w ystępow ał?

- Byli m agicy, żongle rzy, m im ow ie i clow ni. Z e spół „W k ółk o to sam o” k ręcił obręczam i. K ilk a osób tańczyło z ch uste czk am i i pok azyw ało różne sztuczk i.

- W ystęp pe łe n w raże ń. Długo s ię m us ie liście przygo-tow yw ać?

- Nie . Ja szybk o zapam iętałam sw oją rolę. Nauczyłam s ię te ż roli m im a.

- A dużo osób przyszło?

- Byli uczniow ie z k las II, nauczycie le i nas i rodzice .

- W szystk im s ię podobało?

- Bardzo. Na k onie c w szyscy nam bili braw a.

- Dzięk i za odpow ie dzi na pytania!

- Nie m a za co…

Konk urs h istoryczny 16 k w ie t-

nia uczniow ie szk ół podsta-w ow ych , gim -nazjalnych i śre dnich na-sze go pow ia-tu ucze stniczyli

w II Pow iatow ych Z m aganiach H u-m anistycznych . W tym rok u prze nie -śliśm y s ię w św iat śre dniow ie cznych ryce rzy, m nich ów

i rybałtów . Konk urs s k łada s ię z dw óch części - w ie dzow e j i dra-m y. W części w ie dzy naszą szk ołę re pre ze ntow ali: Ola Daraż 6a, Ad-rian Spich 6a i H ube rt Bilińs k i 6b. W dram ie w ystąpiły: Monik a Kon-dyje w s k a, Ania Kow alsk a, Marta Gock o, Paulina Stank ie w icz i Ka-s ia W alińs k a z k lasy 6d. Nasze prze dstaw ie nie zatytułow ane Śre -dniow ie czne opow iastk i, bardzo podobało s ię zarów no jurorom jak i w idzom . Nie ste ty w k onk ur-s ie w ie dzy ucze stnicy nie m ie li ty-le szczęścia. W sum ie drużyna

z nasze j szk oły zajęła IV m ie jsce . Prze dstaw ie nie będzie m y m ogli obe jrze ć w czas ie w ystępu z ok azji Dnia Matk i w m aju, w Bogatyń-s k im O środk u Kultury.

Now ink i z Je dynk istr. 2

Dzie ń Dobry

Jak tam W asze sam opoczu-cie ?

W tym num e rze m am dla W as Opow iadanie O Proble -m ach Nasze go Bie dne go Św ia-ta..

„Bla bla bla, nuda w szędzie , o tym s ię m ów i tak , tak zak ręcam y k ran, oszczędzam y św iatło”

Tak m ów i s ię u nas. O czyw iście rozum ie m y co te proble m y niosą za sobą… Ale w ydaje m i s ię, że bra-k uje nam prze słania, k tóre spraw iło-by, że nasze oczy prze z ch w ilę zrobiły s ię tak ie w ie lk ie … a nasza głow a bardzo pow ażnie zacze ła brać pod uw agę proble m jak im je st dziura ozonow a, e fe k t cie plar-

niany, sm og…

O statnim i czasy w nasze j Polsce nie m a śnie gów do k olan, jak to by-w ało ok .30 lat te m u… Z a to topnie -ją lodow ce … Je st coraz w ięce j w ody na naszym św ie cie , je dnak nie te j do picia, le cz te j, k tóra pow o-duje w ie lk ie pow odzie . Dziura ozo-now a… Nasza naturalna pow łok a ch roniąca nas od… O zon stratosfe -ryczny poch łania część prom ie nio-w ania ultrafiole tow e go docie rające go do Z ie m i ze Słońca. Nie k tóre rodzaje prom ie niow ania ul-trafiole tow e go są szk odliw e dla or-ganizm ów żyw ych , ponie w aż m ogą uszk adzać k om órk i (oparze nia) oraz m ate riał ge ne tyczny k om ó-re k . U ludzi i zw ie rząt m ogą w yw oły-w ać zm iany now otw orow e .

Pow odują ją nasze "pach niu-ch y", a racze j zaw arte w nich s k ład-nik i fre ony. Pach niuch y czyli różności w sprayu…

Trudno je st ograniczyć ich uży-w anie . Są prze cie ż bardzo potrze b-ne . Tak je st te ż z w odą i św iatłe m . Ale trze ba pam iętać i m yśle ć rozsąd-nie . Kapie k ran? Napraw ić, zak rę-cić. Czy pali s ię św iatło? Czy potrze bne ? Może zgaszę? Może zo-staw ię ścisłą, potrze bną m i ilość?

Tak to je st. Trze ba Myśle ć I Po-stępow ać Rozsądnie . Nasz bie dny Św iate k m a je szcze W ie le Proble -m ów .

O nich opow ie m w następnym num e rze .

Gabi W ojnarow s k a 6c

Odpowiedzi do ćwiczenia pamięci1.Mleko, kawa, mięta lub owoce.

2.c) w tekście nie ma dostatecznych informacji.

(Cukierki w czekoladzie są obecnie najczęściej wybieranymi słodyczami przez Polaków)

3.Do wyboru były: . Malaga, Tiki-Taki, Kasztanki, Michałki, Fazer, Kopiko, Tutti-Frutti, Alpenliebe, Halls, Eukaliptus, Ice Cool.

4.Tak, zmieniłam „Lizaki są bardzo popularne wśród producentów słodyczy, przez co każdy z nich posiada w swoim asortymencie kilka rodzajów.”

„Lizaki są bardzo popularne wśród producentów słodyczy przez co każdy z nich posiada w swoim asortymencie nawet kilka rodzajów.”

5. Nie, nic nie zmieniłam.

10 przyk azań ucznia!! 1. Nie k uj na blach ę, pam iętaj, że m oże sz w yk orzystać tylk o 4% sw e go m ózgu.

2. Prze rw a to k rótk ie św ięto, cie sz s ię - byle by nie za głośno.

3. Nie zjadaj ołów k ów - lasów coraz m nie j.

4. Nie obgryzaj paznok ci na pie rw sze j le k cji - zostaw na późnie j.

5. Nie bój s ię nauczycie li - to te ż ludzie :)

6. Nie trak tuj odpow ie dzi przy tablicy jak k ońca św iata - to dopie ro począte k .

7. Nie zgrzytaj zębam i prze d spraw dziane m - Tw ój de ntysta m a je szcze innych pacje ntów .

8. Nie de ne rw uj s ię podczas oddaw ania spraw dzianów - m ódl s ię, że by Tw ój zaginął.

9 . Je śli dostanie sz je dynk ę nie załam uj s ię, tylk o w yżal s ię przyjaciółce - byle by nie za m ocno.

10. Nie ucz s ię tyle - raz s ię żyje !!!

Gosia Lipow icz 6d

Szk oła Moich Marze ńNie je st to szk oła gdzie le k cji nie

m a :)

Ani nie tak a gdzie nic s ię nie zadaje ...

( Jak to w Szk ołach Marze ń byw a.)

Mi to s ię m arzy, że by w m oje j szk ółce

s e rde czny uśm ie ch rozprom ie niał w szystk o dook oła!

Prom yk i słonk a prze dzie rały s ię prze z najgorszy sm ute k !

A is k ie rk i tańczyły w e soło.

I że by ludzie w nie j byli dobrzy.

Tak a w łaśnie m arzy m i s ię szk oła.

Gabrysia W ojnarow s k a 6c

Num e r 3/2008 (34)k w ie cie ń str. 3

Czy w ie sz, że …Że by dotrze ć od je dne go k om pute ra do drugie go, inform acja je st prze k azyw ana prze z św iatłow ody, k able te le foniczne lub prze z sate litę.

Grah am Be ll opate ntow ał w ynalaze k te le fonu na dw ie godziny prze d sw oim ryw ale m Elis h ą Graye m .

Najm nie jszy te le w izor na św ie cie – 30,5 m m – w yproduk ow ano w 19 82 rok u prze z japońs k ą firm ę Se ik o.

Syste m DVD trafił na ryne k w rok u 19 9 6, na s k ute k

porozum ie nia m iędzy firm am i Ph ilips i Sony.

Pie rw szy je dnorazow y aparat fotograficzny pojaw ił s ię na rynk u w rok u 19 86.

Mik ros k op e le k troniczny m oże dać pow ięk sze nie naw e t

300 000 razy.

H ologram w yk onany lase re m na k artach k re dytow ych i bank ow ych je st nie m ożliw y do podrobie nia.

Podczas budow y Z apory Asuańs k ie j w Egipcie , starożytną św iątynię w Abu Sim be l roze brano na części

i odtw orzono na w yże j położonym te re nie .

Małgorzata Lipow icz 6d

Kącik dobrych m anie r

Dziś artyk uł nie je st m oże be zpośre d-nio zw iązany z dobry-m i m anie ram i, ale m oim zdanie m te m at je st bardzo w ażny. W ięc prze -czytajcie .

Drodzy Czyte lnicy, nie będę ow i-jać w baw e łnę, je śli k upuje cie zw ie rzak a to m us icie zdać sobie spraw ę z te go, że trze ba s ię nim opie k ow ać!!

1.Np. k rólik pow inie n dostaw ać rano now e je dzonk o i w odę,

2.Pow inie ne ś sprzątać co naj-

m ie j co 4 dzie ń (bo na-w e t m oże tro-ch ę brzydk o pach nie ć)

3.Z w ie rzę po-w inno być w y-puszczane

np. w pok oju, a jak je st lato to na dw orze . Tylk o trze ba je pilno-w ać!!!

4.Pow inie ne ś s ię baw ić z pupil-k ie m !

5.Nie m ęcz go, czyli nie uda-w aj, że to Tw oje dzie ck o.

6.Ch odź ze zw ie rzaczk ie m do w e te rynarza, k ie dy zauw ażysz coś nie pok ojące go.

7.Z organizuj odpow ie dnie m ie j-sce do spania, np. k latk ę, ak w arium .

Sk ończę na s ie dm iu punk tach , ale to nie k onie c te go te m atu. W padłam na pom ysł, że byście napisali m i na k artk ach jak w a-s i znajom i opie k ują s ię sw oim i pupilam i. Be z im ion i nazw is k . W szystk ie praw dziw e re ce nzje uk ażą s ię w innych num e rach gaze tk i, z m oją odpow ie dzią, co robią źle , a co dobrze . Przy-znam s ię, że ja nie raz zapom i-nam m oje go pupilk a w ypuścić i s ię z nim pobaw ić, ale to po-te m nadrabiam ;)

Ania Stolarczyk 6c

Te st Kom pe te ncji

Ostatnio w nasze j szk ole , k lasy 5 oraz k lasy 6 pisały te st k om pe te ncji, k tóry trw ał 9 0 m inut.

Z te go pow odu postanow iłe m popytać inne osoby jak i był dla nich te st.

Jak i był te st w e dług Cie bie ?

Dla m nie był dość łatw y. (Kuba Jas ińs k i)

Był łatw y. (K inga Ratajczyk )

Był tak i sobie . (Mate usz Szak ie l)

Był dla m nie bardzo łatw y. (Mich ał Kłopote k )

Był tak i sobie , troch ę łatw y troch ę trudny. (Natalia W uje k )

Dla m nie był be znadzie jny. (As ia Płow uszyńs k a)

Które zadania były trudne ?

Dla m nie żadne . (Kuba Jas ińs k i)

W szystk ie były łatw e . (Mate usz Szak ie l)

Trudne były zadania m ate m atycz-ne . (As ia Płow uszyńs k a)

Żadne nie były trudne . (Natalia

W uje k )

Sam a nie w ie m . (K inga Ratajczyk )

Czy uw ażasz że zadania otw arte były łatw e ?

Były bardzo proste . (Kuba Jas ińs k i)

Były dość łatw e . (Mich ał Kłopote k )

Z adania otw arte były najłatw ie j-sze . (Mate usz Szak ie l)

Były najprostsze . (Natalia W uje k )

Co nie podobało Ci s ię na te ście ?

Nie podobały m i s ię zadania z język a polsk ie go. (As ia Płow uszyńs k a)

Nie podobało m i s ię pisanie te go te stu be z żadne j potrze by. (Mich ał Kłopote k )

Nie podobały m i s ię zadania z u-łam k am i. (Jow ita Lich tor)

Jak m yślisz? Jak Ci poszło?

Myślę, że dobrze .(Kuba Jas ińs k i)

Sam a nie w ie m . (As ia

Płow uszyńs k a)

Na pe w no źle . (K inga Ratajczyk )

Ch yba dobrze m i poszło. (Mate usz Szak ie l)

Dobrze m i poszło, ch yba. (Jow ita Lich tor)

Pytania zadaw ał

Prze m e k Krzyzińs k i z 5b

Głow a k onik a polne go w idzia-na pod m ik ros k ope m e le k trono-w ym

Now ink i z Je dynk istr. 4

Koń (cik ) dw óch k onia-re k

W tym m ie s iącu do-w ie m y s ię cze goś o k o-niach i poznam y parę m aści. Na począte k będą podstaw ow e w iadom ości o opis ie k onia. W yobraź-m y sobie , że ch ce m y k u-pić k onia i w idzim y np.

KUC SZ ETLANDZ KI (SZ ETLAND)

ŚREDNI W Z RO ST: 100cm

MAŚĆ : KAROGNIADA,

MIEJSCE POCH O DZ NIA: SZ KOCJA

POTRAFI: SKO KI, UJEŻDŻENIE

KO SZ T: … zł

I niby w szystk o w ie m y, ale pozosta-je w ie le pytań. 1. Co to za rasa „k uc sze tlandzk i”? 2. Gdzie k oń m a 100cm , prze cie ż jak podnie s ie gło-w ę je st w yższy! 3. Co to je st m aść i co to znaczy „k arogniada”? 4. Co to dok ładnie uje żdże nie ? Ciężk o zna-le źć k s iążk ę, k tóra odpow ie na w szystk ie te pytania. My odpow ie -m y na nie :

1. Kuc sze tlandzk i – nale ży do je dne j z najstarszych żyjących ras i zape w ne prze z w ie k i zasadniczo nie zm ie nił w yglądu. W porów naniu do sw ych rozm iarów je st nie zw yk le

s ilny, pow sze ch nie używ ano go do prac na farm ie , jak rów nie ż w k opal-

niach . Porusza s ię nie zw y-k le pe w nie , m a dos k onały w zrok i je st długow ie czny. Św ie tnie spraw dza s ię w roli pie rw sze go w ie rzch ow -ca, pod w arunk ie m , że je st odpow ie dnio trak to-w any, gdyż zarów no w ie l-

k a pobłażliw ość, jak i nadm ie rna surow ość m oże w yzw olić w nim złe ce ch y ch arak te ru. Dodatk ow o k uce m ają m ilszy te m pe ram e nt od k oni.

2. W ysok ość je st m ie rzona w k łę-bie , czyli tam gdzie k ończy s ię szy-ja i zaczyna grzbie t k onia.

3. Maść to k olor s ie rści k onia, a k arogniada to m aść pom iędzy m a-ścią k arą i m aścią gniadą. Maść k a-ra – cały k oń czarny, dopuszcza s ię je dynie białe odm iany (plam y) na głow ie i k ończynach . Maść gniada – brązow a s ie rść, czarna grzyw a i ogon. Dzięk i tym w iadom ościom m oże m y pow ie dzie ć, że k oń m a s ie rść brązow o-czarną, a grzyw ę i ogon czarny. Ale m aść k arognia-da to m ie szank a czarno i brązow o zabarw ionych w łosów . Grzyw a i ogon cie m nobrązow e lub czarne .

4. Uje żdże nie to różne ch ody k o-nia (stęp, k łus, galop) i w części przypadk ów rów nie ż różne figury i ch ody k onia np. ch odze nie w bok (ch ód k onia) lub w olta (k oło o śre d-nicy ok . 15m – figura). W te n spo-sób poznaliśm y tylk o nie k tóre rze czy na te m at opisu k onia. Pod-czas opisyw ania k onia podaje s ię rów nie ż im ię k onia, płe ć i opis słow -ny np. „Je st przyjacie ls k i, czase m straszy, że ugryzie , ale nigdy nie ugryzł”. W tak im te k ście te ż m oż-na znale źć parę pytań, ale nie o tym te raz m ów im y. Z obaczm y ile istnie je m aści: gniada, k ara, k aro-gniada, s iw a, de re szow ata (szpak o-w ata), k asztanow ata, palom ino (izabe low ata), srok ata, k arosrok a-ta, bułana, biała i appaloosa. Je st ich sporo i zdarzają s ię odm iany m ie szane . W następnym num e rze dow ie cie s ię, co zrobić k ie dy już k u-pim y k onia, a dok ładnie dow ie m y s ię jak go pie lęgnow ać.

Adrianna Motyk aMarta Gock o 6d

Proble m y nastolat-k ów – nark otyk i

Po nark otyk i s ięgają najczę-ście j osoby w w ie -k u 13-14 lat. Coraz częście j ro-bią to je dnak uczniow ie k las 1-3. Dlacze go to ro-bią? Najczęście j z cie k aw ości, z ule głości w obe c

nam ów k ole gów – zw yk le w czas ie im pre zy, w spólne go w yjazdu lub w a-garów . O d pie rw sze go dośw iadcze -nia z nark otyk am i zale ży dalszy stosune k do nich . Je śli pie rw sza nar-k otyczna podróż była udana, ch ce s ię w ziąć ponow nie . W ięk szość osób pracujących z nark om anam i tw ie rdzi, że je st tylk o je de n sposób na unik nięcie uzale żnie nia od nark o-tyk ów – nie próbow ać ich .

Najczęście j nie poprze staje s ię

na je dnym "ćpaniu". Kole jnym e ta-pe m są e k spe rym e nty. Człow ie k za-znajam ia s ię z różnym i nark otyk am i. W ie , co i k ie dy m us i zje ść, po jak im czas ie zrobić sobie prze rw ę, że by s ię nie uzale żnić i jak łagodzić s k utk i zak ończe nia działania nark otyk u. Z czase m uw a-ża s ię za znaw cę te m atu.

Człow ie k e k spe rym e ntuje z nar-k otyk am i, pók i zażyw a je sporadycz-nie . Późnie j nark otyk ie m rozw iązuje s ię sw oje proble m y. To je st trze cia faza uzale żnie nia. Z cza-s e m nie m ożna żyć be z nark otyk u. W te dy je st s ię już uzale żnionym .

W pow sze ch ne j opinii k toś, k to bie rze nark otyk i, je st już uzale żnio-ny. Tylk o nie liczni ludzie rozum ie ją, że uzale żniony to osoba ch ora. O czyw iście , je że li k toś e k spe rym e n-tuje , nie oznacza, że w k rótce bę-dzie sobie pom agał nark otyk am i. Naw e t je że li już zaczął to robić, nie -k onie cznie z czase m m us i s ię uzale ż-nić. Pe w ne je st tylk o, że nark om an

w ziął k ie dyś po raz pie rw szy, e k s -pe rym e ntow ał z nark otyk am i, roz-w iązyw ał nim i sw oje proble m y i dopie ro pa jak im ś czas ie s ię uza-le żnił.

O soba pod w pływ e m nark otyk u m a nadm ie rnie zw ężone lub rozsze -rzone źre nice i je j oczy słabo re -agują na św iatło. To są tylk o najczęstsze objaw y. Można m ie ć such y k asze l, h alucynacje , nie w y-raźną m ow ę.

Nark om ani często ch orują, bo m ają osłabioną odporność. Sk ut-k ie m brania nark otyk ów są: nie w y-dolność ne re k , słaba w ątroba, trace nie k ilogram ów , nie k ie dy w y-padanie zębów , stany de pre syjne , zm iany w psych ice .

Dzięk i nark otyk om m ożna prze z ch w ilę znale źć s ię w innym św ie -cie , niby le pszym . Je dnak je st to tylk o k ilk a godzin, a z czase m co-raz m nie j.

Małgorzata Lipow icz 6d

Język ołam aczeZapraszam w szystk ich do połam ania język a

Czy trzy cytrzystk i grają na cytrze , czy je dna gw iżdże , a trze cia łzy trze ?

Z cze s k ich strze ch szło Cze ch ów trze ch .

Czy rak trzym a szczypcam i strzęp szczaw iu, czy trzy części trzciny?

Ta tape ta tu, tam ta tape ta tam .

Num e r 3/2008 (34)k w ie cie ń str. 5

Siła pozytyw ne go m y-śle nia

O k oło 9 8% nastolatk ów m a pro-ble m y ze sw oim sam opoczucie m . Dla części będzie to tylk o ok re s prze jściow y, ale pozostałym zacią-ży to na całym życiu.

W szyscy w ie m y jak w ażne je st to, co m yślim y o sobie , innych , prze -szłości i przyszłości.

Do życia trze ba podch odzić opty-m istycznie , to znaczy:

1.Uda m i s ię.

2. Z robię to.

3. To nic trudne go.

4.W szystk o będzie dobrze .

W życiu trze ba m yśle ć pozytyw -nie , nie zam artw iać s ię, k orzystać z k ażde j ch w ili życia.

Nie m ożna od sa-m e go początk u dnia zam artw iać s ię czym ś, co nam spra-w ia k łopot np. spraw dziane m . Po-w ie dzm y, że nauczy-

łe ś s ię na spraw dzian, ale boisz s ię, że dostanie sz złą oce nę, ponie -w aż nigdy ci nie w ych odziło z te go te m atu. Je st to dla Cie bie tzw . „pię-tą ach ille sow ą” (Tw ój słaby

punk t). Le cz prze cie ż zaw sze trze ba próbow ać sw oich s ił. Je śli Ci nie w yjdzie , zaw sze będzie sz m ógł popraw ić. Tak sam o je st z życie m . Uczysz s ię na błędach . Jak nie tym ra-ze m , to następnym .

Ok taw ia Motyle w s k a 6c

Kraje Unii Euro-pe js k ie j

W itajcie ! Dziś ch cę W am opow ie -dzie ć o pięk nym k raju – Francji.

Francja grani-czy z Be lgią, Luk -s e m burgie m ,

Nie m cam i, Szw ajcarią, W łoch am i, Monak o, Andorą i H iszpanią. Te ryto-ria zam ors k ie graniczą rów nie ż z Brazylią, Surinam e m i Antylam i H ole nde rs k im i. Kraj je st tak że połą-czony z W ie lk ą Brytanią prze z tune l pod k anałe m La Manch e .

Francja je st k raje m w yjątk ow o pięk nym , a je j stolica, Paryż je st m iaste m m iłości. Co rok u zje żdżają s ię do Paryża m iliony zak och anych !

Francja je st szóstym najle pie j rozw iniętym k raje m św iata i je de na-stym w rank ingu w arunk ów życia. Ma pięk ne zabytk i, tak ie jak Luw r, czy k ate dra Notre Dam e .

No, a te raz troch ę dok ładnie j opow ie m o zabytk ach Francji:

W ie ża Eiffla-

najbardzie j znany obie k t arch i-

te k toniczny Paryża, nazyw any Da-m ą Paryża, rozpoznaw any rów nie ż jak o sym bol Francji. O be cnie je st to piąta najw yższa budow la w e Fran-cji i najw yższa budow la w Pa-ryżu.

W ie ża ta znajduje s ię u po-łudniow e go k rańca Pola Mar-sow e go w ce ntrum Paryża, nie opodal Se k w any.

W ie ża została zbudow ana z ok azji W ystaw y Św iatow e j, jak o przyk ład szczytu m ożli-w ości te ch nicznych sw oich czasów oraz sym bol potęgi gospodarcze j i nauk ow o-te ch -niczne j Francji w tym ok re -s ie . Po zak ończe niu w ystaw y w ie ża m iała zostać roze brana, je d-nak dzięk i te m u, że na szczycie k on-struk cji stw orzono laboratorium m e te orologiczne – w ie ża ocalała!

W ie żę Eiffla zaproje k tow ali Gusta-ve Eiffe l i Maurice Koe ch lin.

Te raz następny zabyte k – Luw r:

Daw ny pałac k róle w s k i w Pary-żu, obe cnie m uze um sztuk i. Najstar-sze fragm e nty Luw ru poch odzą z k ońca XII w ie k u, w te dy Filip II Au-gust w zniósł w tym m ie jscu zam e k w arow ny. W drugie j połow ie XIV w ie k u Karol V Mądry uczynił z zam -k u re zyde ncję. W XVI w ie k u Franci-sze k I zam ie nił tę budow lę w re ne sansow y pałac.

Luw r to je dno z najstarszych

i najw ięk szych m uze ów na św ie cie . Położony w ce ntrum h istorycznym Paryża - m iędzy praw ym brze gie m Se k w any, a ulicą Rivoli i ogrodam i

Tuile rie , a k ościołe m Saint Ge rm ain l'Auxe r-rois. Luw r położony je st na je dne j linii z Ch am ps-Élysée s, w ch odząc w s k ład tzw . os i h istoryczne j Paryża. O d daw na w Luw rze grom adzone są bogate zbiory sztu-k i francus k ie j i św iato-w e j.

Luw r je st pięk ny!

No i ostatni zaby-te k , k tóry opiszę w tym artyk ule – Kate dra Notre Dam e :

Gotyck a k ate dra w Paryżu. Je d-na z najbardzie j znanych k ate dr na św ie cie , m iędzy innym i dzięk i po-w ie ści Dzw onnik z Notre Dam e francus k ie go pisarza W ik tora H ugo.

Je j nazw a, tłum aczy s ię jak o Na-sza Pani i odnos i s ię do Matk i Bo-s k ie j. W znie s iono ją na w yspie na Se k w anie , zw ane j Cité, na śladach po dw óch k ościołach pow stałych je szcze w IX w . Budow a je j trw ała praw ie 170 lat (1163-1330).

No i co? Jak podoba W am s ię Francja? Bo m i bardzo! Do zobacze -nia!

Ania Łyp 4b

W ie lorybyPrze dstaw iam W am k ole jne

zw ie rzak i z m oje go zw ie rzyńca.

W ie loryb - potoczna nazw a w ięk sze go w ale nia. W ie loryby są najw ięk szym i zw ie rzętam i zam ie szk ującym i Z ie m ię. O d w ie k ów poław iane dla m ięsa, a prze de w szystk im dla tłusz-czu. W ie loryby, w odróżnie niu od ryb, m ają płe tw y ogonow e pozio-m e , a nie pionow e , dzięk i cze m u szybcie j pływ ają.

Nazw a "w ie loryb" je st pozostało-

ścią z czasów , gdy w ale nie uw aża-no za gigantyczne ryby. Pom im o ze w nętrzne go podobie ństw a do ol-

brzym ich ryb, są s sak am i i po-s iadają w szyst-k ie najw ażnie jsze ich ce ch y. W ie lo-ryby od daw na pobudzały w y-

obraźnię ludzi. Ich olbrzym ie roz-m iary budziły lęk i prow ok ow ały do snucia nie sam ow itych opow ie ści, a w ym ie rne k orzyści, jak ie cze rpa-

no polując na nie , pch ały ludzi na m orze , często w zupe łnie nie znane re jony, w poszuk iw aniu pożąda-nych dóbr: am bry, ole ju oraz tranu.

Olbrzym i biały w ie loryb-k asza-lot stał s ię boh ate re m opow ie ści Me lville 'a "Moby D ick ", oparte j (przynajm nie j w części) na praw -dziw ych w ydarze niach , k tórych ofiarą padła załoga statk u w ie loryb-nicze go Ess e x.

Ania Kow alsk a Rok sana Now ińs k a 6d

Now ink i z Je dynk istr. 6

Pytania do ćw icze nia pam ięci

1. W ym ie ń w szystk ie dodatk i sm ak ow e w ym ie nione w te k ście jak ie m oże zaw ie rać w sobie cuk ie re k .

.............................................

.............................................

2. Cuk ie rk i w cze k oladzie są obe cnie najczęście j w ybie ranym i słodyczam i prze z Europe jczyk ów .

a) Nie

b) Tak

c) nie m a dostate cznych inform acji w te k ście .

3. W ym ie ń 6 zapam iętanych prze z s ie bie nazw cuk ie rk ów .

.............................................

.............................................

..

4. „Lizak i są bardzo popularnie w śród produce ntów słodyczy prze z co k ażdy z nich pos iada w sw oim asortym e ncie k ilk a rodzajów .”

Czy w pow yższym zdaniu coś zm ie niłam ? (Tak -Co Z m ie niłam , Nie nic nie zm ie niłam )

.............................................

5. „Cze ść lizak ów pos iada dodatk ow o nadzie nie w postaci gum y do żucia”

Czy w pow yższym zdaniu coś znie m iłam ? (Tak -Co Z m ie niłam , Nie nic nie zm ie niłam )

.............................................

Nasze pisanieDaw no, daw no te m u...

K ie dyś... K ie dy św iat był je szcze m łody...

W le s ie m ie szk ał k ot.

Kot... Jak że zw ie rzę taje m nicze , zaczarow ane , dum ne , zadow olone i szczęśliw e .

O badaw czym i znaczącym spojrze niu. D e lik atne , le k k ie

o pow olnych , dostojnych , zw ie w nych , zde cydow anych

i dok ładnych ruch ach . Dzie lny. Nie zw yk le m ądry. I cały czas uśm ie ch nięty. Tak i był te n k ot o k tórym baśń m oja brzm i.

Je go przyjaciółk ą była sare nk a Ch uch ..

- Ch uuuucch ?

- Tak k ocie nie zw yk le złośliw y, budzący śpiącą?

- Ch uuuuuch ? O . W ybacz. Czy udasz s ię ze m ną na w izytę do Środk a Lasu, do m iaste czk a?

- Kote cie - Tak k ot nasz m iał na im ię- Ale ? W jak im ce lu?

- Miaaaaaaał! O h ... co za upiorne fute rk o. Z a nic nie ch ce s ię

ułożyć.

- Kocie ? Pow ie sz w re szcie ? Proszę.

- Co?

- Dlacze go udaje m y s ię do m iaste czk a.

- Miaał... na zak upy.

- O ch k ocie ! Jak ja bardzo cię k och am .

- O . sare nk o dzięk uję, ja nie w ie m co bym począł be z cie bie .

- H ih i

- To w drogę.

- O h o!

Przyjacie le udali s ię do m iaste czk a. Tam nie ste ty cze k ała na nich …

- W itajcie …

- Moje uszanow anie . Prze praszam , k im Pani je st?

- Kocie - rze k ła Ch uch do uch a k otu - to je st w różbitk a, ch odźm y stąd. O na ..

- Pięk na Pani Sare nk o… W idzę w Pani oczach strach … Cóż to?

- O w sze m boję s ię.

- Droga Pani, prze praszam y, ale nie ste ty m am y m ało czasu tote ż m us im y iść. Uszanow anie .

- Do w idze nia…

- Z acze k ajcie czyż nie ch ce cie że bym W am pow różyła? Że byście zobaczyli sw ą pięk ną przyszłość! Pan, Panie Kocie będzie m iał

złota w ork i i…

- PROSZ Ę PRZ ESTAĆ ! KOCIE JEŻELI W YSŁUCH AMY DZ IESIĄTEGO Z DANIA JEJ W RÓŻB, ja ośle pnę, a Ty

ogłuch nie sz..

- A PANI SARENKO BĘDZ IE MIAŁA PIĘKNEGO MĘŻA,

W IELKĄ POSIADŁOŚĆ !

Cisza.

- Ch uch u? Sare nk o… Ch uch ? W szystk o w porządk u?

- Tttaak .. Co ona z nam i zrobiła? Ach ! Gdzie je ste śm y?

- W je j ch acie , dok ładnie rze cz biorąc ch yba w zie m iance .

- Ale dlaaacze go? O .O oooo… Co ona z nam i zrobiła?

- K ie dy spałaś pow ie działa m i, że ch ce abyśm y zapom nie li

o w szystk im i zostali je j sługam i…

- Tak ! Dok ładnie tak pow ie działam – ode zw ała s ię nagle w różbitk a stając w drzw iach – Aaaaaaaaaaabra Kadabra!

W ycziscius -pam ięciuch ! B...

- Cze go od nas ch ce sz? Pom oże m y Ci tylk o proszę nie rób te go!

- H AH AH AH H AH H AH AH AH AH A!

W Y MI POMOŻECIE!? Mój bie dny k ot Gacur złam ał ogon! Ch cę w am w yczyścić pam ięć, zabrać od w as ogony i połączyć je w je de n w ie lk i i w spaniały! Sarni ogone k je st k rótk i le cz w dzięczny, a k oci… długi i pięk ny!

- No dobrze … Sam a go jak oś ule psze …

- Nie , nie , nie ! Pocze k aj w różbitk o. Gacur m a złam any ogon a to

znaczy, że m ożna go ule czyć! Z aw sze noszę ze sobą m aść k lonow ą. O na m u pom oże . Proszę. Je śli nie zadziała zabie rze sz

m ój ogon… Proszę. Pow inna zadziałać w dw ie m inuty…

- O ch ! Co s ię dziś ze m ną dzie ję? Na w szystk o s ię godzę. No

dobrze spróbuję, ale pam iętajcie o obie tnicy!

W różbitk a w zięła m aść i poszła do Gacura

- Czy m aść zadziała Ch uch ?

- Tak .. Tak … Bo ona działa k ie dy le czy s ię k ogoś k ogo s ię k och a, a w różbitk a Koch a Gacura…

- OCH !! Sare nk o! Kocie ! Dzięk uję W am ! Mój Gacure k czuje s ię

le pie j! A ogon! Pięk ny. Dzięk uję i prze praszam . Jak m ogę W am

to w ynagrodzić? O ch .. Prze praszam … Ach . W ięc?

- W e czw órk ę raze m w ym yślim y coś dobre go. Może m y Pani

pom agać.

- Ii.. Je szcze proszę nie robić w ięce j tak ich rze czy jak dziś

z nam i. Miaaaał :)

I jak ie w ie lk ie dobro, spraw ia nam m iłość, przyjaźń i… zaradność.

Gabi W ojnarow s k a 6c

Num e r 3/2008 (34)k w ie cie ń str. 7

Tu m ie szk am y. Bogaty-nia i ok olice

Zapraszam y na k ole jną le k -cję h istorii nasze go re gionu. Dziś poznam y k ole jne m ie jsco-w ości nasze go re gionu.

Bratk ów

Pie rw sza udok um e ntow ana w zm iank a o Bratk ow ie poch odzi z 129 4 rok u.

Na początk u XV w ie k u w ięk sza część w s i stała s ię w łasnością k lasz-

toru w Marie nth al. Bratk ów nie po-s iadał w łasne go k ościoła. Je go m ie szk ańcy uczęszczali do k ościoła k lasztorne go w Marie nth al. Droga do te go k ościoła w iodła prze z pięk -ny dre w niany m ost rozpięty nad Ny-są. Most te n m iał 56 m długości i w znos ił s ię na 5 m e trów nad pozio-m e m rze k i. W 19 45 m ost został w y-sadzony w pow ie trze prze z

w ycofujące s ię oddziały nie m ie ck ie .

Posada

Le żąca nad Nysą w ie ś Posada po-jaw ia s ię w dok um e ntach h istorycz-nych już w 1273 rok u. W 1346 stała s ię w łasnością k lasztoru w Ma-rie nth al. W 1875 rok u w Posadzie otw arto dw orze c k ole jow y le żący przy linii Z gorze le c – Z ittau. W XIX w ie k u w e w s i funk cjonow ały dw ie szk oły: k atolick a i e w ange lick a. Na je j te re nie k lasztor pos iadał ogrom -ną stodołę i staw y rybne . Połącze -

nie z Marie nth al zabe zpie czone było prze z pięk -ny k am ie nny m ost spinający oba brze gi Nysy. Nie ste ty w 19 45 rok u m ost te n został w ysadzony w pow ie trze prze z w ycofujący s ię oddział SS.

Krze w ina

Położona na północy gm iny Krze w ina została założona w 129 4 rok u.

W śre dniow ie czu i w w ie -k ach późnie jszych w ie ś była

w sw e j znaczne j części w łasnością k lasztoru cyste re k z Marie nth al. Tak jak i inne ok oliczne w ios k i prze -ch odziła w dzie jach różne k ole je lo-su. W latach 1739 -1740 w ybudow ano tutaj k ościół, k tóry słu-żył m ie szk ańcom ok olicznych w s i.

Tom e k Z iółk ow s k iAdrian Jarze m s k iPrze m e k Bartosik

Bratk ów

Krze w ina

Posada

Co je st w Polsce naj-pięk nie jsze

W aw e l

O d nie pam iętnych czasów na w aw e ls k im w zgórzu w zniosła s ię k s iążęca s ie dziba. Le ge ndy prze ch o-w ały im iona daw nych w ładców – Krak a i dzie lne j W andy . Dzis ie jszy zam e k pow stał w zasadnicze j czę-ści w XVI stule ciu, za panow ania dw óch ostatnich Jagie llonów : Z yg-m unta I Stare go i Z ygm unta Augu-sta. Był to czas nie zw yk łe go rozk w itu polsk ie j k ultury, zw any zło-tym w ie k ie m . Król Z ygm unt I spro-w adził do Krak ow a w łos k ich artystów , k tórzy zaszcze pili nie zna-ny w cze śnie j w naszym k raju re ne -sans. W spaniałym przyk łade m te go stylu je st k aplica Z ygm untow -s k a, dobudow ana do znacznie star-sze j, gotyck ie j k ate dry. W tym najw ażnie jszym k oście le w Polsce odbyw ały s ię uroczyste k oronacje , śluby i pogrze by w ładców . O grom -ne w nętrze k ryje m .in. nagrobk i Ka-zim ie rza W ie lk ie go i W ładysław a

Jagie łły, poch ow anych zgodnie z tra-dycją be zpośre dnio pod posadzk ą. Na w ie ży znajduje s ię najw ięk szy w Polsce dzw on(w ażący aż 11 ton), ufundow any w 1521 rok u prze z Z ygm unta Stare go i nazw any je go im ie nie m . Bije on z ok azji naj-w ięk szych uroczystości i nie zw y-k łych w ydarze ń.W aw e l - pom im o te go, że praw ie 400 lat te m u prze -stał być oficjalną re zyde ncją w ład-ców Rze czypospolite j, je st m ie jsce m szcze gólnym , łączącym w szystk ich Polak ów . W aw e l w naj-głębszym znacze niu to nie m ie jsce le cz ide a, to e s e ncja polsk ości. O d sam e go początk u istnie nia Z am e k na W aw e lu m iał dla ludności za-m ie szk ujące j obszar Rze czypospoli-te j, a pote m dla Polsk i i Polak ów w ie lk ie znacze nie . Najpie rw jak o m ie jsce , z k tóre go w ładcy rządzili sw ym k róle stw e m , następnie po prze nie s ie niu stolicy do W arszaw y, pozostał m ie jsce m k oronacji i po-ch ów k ów k rólów , a po utracie nie -podle głości stał s ię dla Polak ów zam ie szk ujących w trze ch podzie lo-

nych k aw ałk ach k raju sym bole m Polsk ości, przypom inającym o m i-nione j potędze k róle stw a i m ie j-sce m w k tórym tradycja polsk ości nigdy nie zaginęła.O be cnie ze spół obie k tów tw orzących Z am e k Kró-le w s k i na W aw e lu, w pisanych na I listę UNESCO , je st je dną z naj-w ięk szych atrak cji turystycznych Krak ow a, je dnocze śnie w ciąż pozo-staje żyw ym pom nik ie m nasze j po-tęgi.

Monik a Słups k a, Sylw ia W itk ow s k a 5b

Adre s Re dak cji: Now ink i z Je dynk i, Pl. Boh ate rów W arszaw y 1, 59 -9 20 Bogatynia, Te l./fax: 075 77 32 481 (s e k re tariat szk oły, tylk o w uzasadnionych przypadk ach ), E-m ail: m f@ sp1-bogatynia.e du.pl. Szuk ajcie nas te ż w inte rne cie pod adre s e m : w w w .sp1-bogatynia.e du.pl.Sk ład Re dak cji: Gabrys ia W ojnarow s k a, Gos ia Lipow icz, Agata W iśnie w s k a, Ania Kow alsk a, Rok sana Now ińs k a, Prze m ysław Krzyzińs k i, Ania Łyp, Malw ina Ge rm anO pie k a dzie nnik ars k o-język ow a: Ire na Bujak . O pie k a te ch niczna: Mare k Fularz. W ydaw ca: Bibliote k a Szk olna. Druk : Szk olna Pracow nia Kom pute row a.

Ćw icze nie pam ięci! Uw ażnie prze czytaj te k st, a pote m odpow ie dz na pytania znajdujące s ię na inne j stronie Nie oszuk uj! W trak cie pytań nie zaglądaj do poniższe j tre ści!!!

Pow odze nia!

Ćw icze nie pam ięci pora zacząć :)

Cuk ie re k - produk t spożyw czy zrobiony z duże j ilości spe cjalnie spre parow ane go cuk ru i innych substancji słodzących oraz w ody i dodatk u sm ak ow e go, k tórym m oże być np. m le k o, k aw a, m ięta lub ow oce jak na przyk ład pom arańcza.

Cuk ie rk i w cze k oladzie są

obe cnie najczęście j w ybie ranym i słodyczam i prze z Polak ów . Je st w ie le rodzajów cze k oladow ych cuk ie rk ów . Są cuk ie rk i z galare tk ą, z nadzie nie m ow ocow ym , k ok osow ym itp. oraz cuk ie rk i cze k oladow e , tzw . Malaga, Tik i-Tak i, Kasztank i, Mich ałk i i Faze r. Inne cuk ie rk i to m iędzy innym i k arm e lk i (Kopik o, Tutti-Frutti, Alpe nlie be ), cuk ie rk i m iętow e (H alls, Euk aliptus) i cuk ie rk i lodow e (Ice Cool).

Lizak - w yrób cuk ie rniczy, najczęście j um ie szczony na dre w nianym lub plastik ow ym patyczk u.

Lizak i w ystępują w w ie lu różnych sm ak ach , k ształtach

i rozm iarach . Najczęście j w ystępujące w naszym k raju lizak i m ają k ształt k uli. Spotyk a s ię te ż lizak i o w ym yślnych k ształtach np. s e rca. W Am e ryce popularne są tak że lizak i w form ie dw uk olorow ych lase k . Cze ść lizak ów pos iada dodatk ow o nadzie nie w postaci gum y do żucia. Lizak i są bardzo popularne w śród produce ntów słodyczy, prze z co k ażdy z nich pos iada w sw oim asortym e ncie naw e t k ilk a rodzajów .

W ybaczcie m i proszę, że w tym num e rze te k st je st dość k rótk i.

Pytań szuk aj na inne j stronie

Gabi W ojnarow s k a 6c

W ak tualnym num e rze sw oje rysunk i prze dstaw ia nam Magda Mich alak z k lasy 5a