KİŞİLERARASI İLETİŞİMİN İPUÇLARI

Linet AYDIN

GİRİŞ İki temel iletişim kurma yöntemi vardır:

Sözlü ve sözsüz iletişim.

Sözlü iletişim, birincil ( primer ) , sözsüz iletişim ise ikincil ( sekonder ) iletişim biçimi olarak değerlendirilir.

SÖZEL / SÖZLÜ İLETİŞİM Konuşma dili olarak da adlandırılır. Gönderici ve alıcı arasındaki konuşmanın

her türüdür. Dil ve dil ötesi olmak üzere ikiye ayrılır. Dil ile iletişimde bulunan kişiler,

ürettikleri bilgileri birbirlerine iletirler. Dil ötesi iletişimde ise sesin niteliği, tonu

ve hızı ile konuşmadaki vurgulamalar önemsenir.

Dil ile iletişimde kişilerin ne söyledikleri dil ötesi iletişimde ise nasıl söyledikleri önemlidir. Araştırmalar, insanların birbirlerine ne söylediklerinden çok nasıl söylediklerine dikkat ettiklerini göstermektedir.

Sözlü iletişimde jest ve mimikler, dil ve dil ötesi anlamlar, ki kişiden kişiye ve kültürden kültüre değişebilir.

Sözlü iletişimin avantajları ;

1) Verilen haberin anlaşılma derecesi belirlenebilir.

2) Soru sorulabilir. 3)Verilen cevaplar kontrol edilebilir. 4) Anlaşılmayan konulara açıklık

getirilebilir. 5)Eş zamanlı olarak geribildirimde

bulunulabilir.

Planlar, politikalar ve stratejilerle ilgili kalıcı ve uzun süreli iletişimler için sözlü iletişim uygun bir iletişim yöntemi değildir. Çünkü alınan mesaj tamamen veya kısmen unutulabilir, değişikliğe uğrayabilir.

En etkili iletişim biçimi, sözlü ve yüz yüze olandır. Çünkü sadece sözlü mesaj ile yetinilmez göndericinin jest ve mimikleri de görülebilir.

Etkili iletişim kurabilmek için özetle şunlara dikkat etmeliyiz ;

1) Uygun bir dil seçmek. 2) Açık ve doğru mesaj vermek. 3) Saygı duymak, güven vermek. 4) Göz teması kurmak. 5) Beden diline dikkat etmek. 6) Geri bildirimde bulunmak. 7) Empati kurmak.

SÖZSÜZ İLETİŞİM Alıcı üzerinde sözlü iletişimden daha fazla

etki bırakır. İnsanlar, mesaj iletiminde beden dillerini de kullanırlar.

Sözsüz iletişim, kültürden kültüre farklılık gösterir. Dolayısıyla sözsüz iletişim ancak belirli bir kültürel yapı içinde anlamını bulur.

Sözsüz iletişim, sözlü iletişimin etkinliğini artırmak için kullanılır. Unutulmamalıdır ki gereğinden fazla vücut dilini kullanmak da bir iletişim engeli oluşturur, hoş karşılanmaz.

Yöneticiler organizasyonlarda üç yolla sözsüz iletişim kurarlar. Bunlar ;

a) İmajlar b) Mekan kullanımı c) Vücut dili

Dört tür sözsüz iletişim biçimi vardır ;

1) Mekan kullanımı2) Vücut hareketleri3) Duruş ve göz hareketleri4) Sözcüklerin vurgulu, heyecanlı, renkli

ve coşkulu kullanımı

Sözsüz iletişimin işlevleri ;

a) Tamamlama b)Çelişme / Yalanlama c)Tekrarlama d)Düzenleme e)Yerini alma f)Vurgulama g)Resmetme

Sözsüz iletişimin önemi:

1) İletişimin en temel türlerindendir. 2) Sözcüklere başvurmadan iletişim kurmayı

sağlar. 3) İlk izlenimin oluşmasında büyük bir yeri vardır. 4)Sözlü iletişimin mesajlarının yorumlanmasına

yardımcı olur. 5) Sözlü iletişimin mesajları ile sözsüz iletişimin

mesajları arasında genellikle bir tutarlılıktan vardır.

6) Sözsüz iletişimden kaçınmak mümkün değildir. 7) Sözsüz iletişim duygularımızı belirtir.

Sözsüz iletişimin öğeleri ;

a) Çift anlamlı iletişim b) Yüz ifadeleri c) Göz kontağı d) Jestler e) Tokalaşma

ÇEKİCİLİK Çekiciliği açıklayan görüşler iki grupta

toplanır. Bunlardan birisi bireylerin özellikleri üzerinde dururken diğeri iki birey arasındaki etkileşimi temel alır.

1) Benzerlik ve Sevilme Beğenilme Beklentisi;

Aranson, Worchel, Nelson gibi araştırmacılara göre benzer tutumlara sahip kişiler birbirlerini çekici bulmaktadır.

2) Bir Pekiştirme Kaynağı Olarak Benzerlik; BRYAN tarafından geliştirilen bu görüşe göre belli tutumlara sahip kişiler birbirlerini çekici bulurlar. Bu da dünyayı doğru algıladığımız inancını pekiştirir.

3) Benzerlik ve Bilişsel Denge ; Newcomb’un ABX kuramına göre benzer tutumlara sahip olan kişiler birbirlerini çekici bulurlar, bu durum da “ bilişsel denge” nin oluşmasını sağlar.

4) Tamamlayan İhtiyaçlar Kuramı ; Winch tarafından formüle edilen bu görüşe göre ihtiyaçları birbirine zıt ancak birbirlerini tamamlayıcı nitelikte olan bireyler birbirlerini çekici bulurlar. Bunun iki nedeni vardır ;

a) İhtiyaçların karşılıklı olarak tatmini. b) Ego ideal’e duyulan hayranlık.

ÇEKİCİLİK İPUÇLARI Olumlu pekiştireç sağlayan insanlar, olumsuz

pekiştireç ya da ceza verenlerden daha çekici bulunurlar.

İlişkinin bir spirali vardır. Bir birey çekici bulunduğunda onunla daha fazla ilişki kurulmak istenir. İlişki artıkça o kişi daha da çekici bulunur.

Benlik saygısı düşük olan insanlar başkalarının geribildirimlerine çok fazla bağımlı olabilirler. Benlik saygısı yüksek olanlar ise geribildirimlere çok tepki göstermezler.

Fiziksel çekicilik özellikle ilişkinin ilk döneminde çok önemli bir değişkendir.

Çekiciliğin tanımlanabilir üç aşaması vardır. Başlangıç, ara vade ve uzun vade.

İnsanlar güçlü bir biçimde diğerleriyle birlikte olma gereksinimindedir bu da ancak sosyal ilişkiler yoluyla doyurulmaktadır.

Sevgi, sadece kişilerle kurulan sosyal bağlarla elde edilmektedir. Sevgi iki türdedir; birincisi ilgilenme ikincisi ise aşkla ortaya çıkan derin hisler dir.

Doyurucu bir sosyal ilişki, benlik kavramının daha fazla gelişmesine olanak sağlanabilir.

İlk ilişki çok önemlidir, başlangıçta olumlu bir izlenim yaratımı ilişkinin sürecini etkiler.

Başlangıçta kurulan ilişki üç aşama içermektedir; giriş aşaması, kişisel aşama ve çıkış aşaması.

Teşekkürler!