Co każdyPolak

o hymniewiedzieć powinien

„Mazurek Dąbrowskiego” stał się oficjalnie

hymnem Rzeczypospolitej Polskiej

w 1927 roku.

Autorem słów hymnu jestJózef Wybicki.

Pierwsza zwrotka

Jeszcze Polska nie zginęła,Kiedy my żyjemy.Co nam obca przemoc wzięła,

Szablą odbierzemy.„Pieśń Legionów” powstała w 1797 roku,2 lata po trzecim rozbiorze, który wymazał Polskę z mapy Europy. Jednak Wybicki, tak jak wielu Polaków wierzył, że Ojczyzna się odrodzi, bo przecież żyje w ich sercach, pamiętają o historii, mówią po polsku.Ta zwrotka daje nadzieję, ale też wzywa do zbrojnej walki o odrodzenie Polski.

Refren

Marsz, marsz Dąbrowski,z ziemi włoskiej do Polski,za twoim przewodemzłączym się z narodem

Generał Jan Henryk Dąbrowski, przyjaciel Wybickiego, został wodzem Legionów Polskich, utworzonych 9 stycznia 1797 we Włoszech.Wódz Legionów był wzorem bohatera i patrioty dla swoich żołnierzy, w nim pokładali nadzieję na powrót do ukochanej, wolnej Ojczyzny.

Druga zwrotka

Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartębędziem Polakami.Dał nam przykład Bonaparte,jak zwyciężać mamy.

W tej zwrotce Wybicki roztacza wizję zwycięskiego marszu zakończonego odzyskaniem niepodległości. Przykładem wielkiego zwycięzcy, niepokonanego generała, jest Napoleon Bonaparte, pod którego rozkazami służyły Legiony.CIEKAWOSTKA:Idąc z zachodu, Legiony powinny najpierw przekroczyć Wartę, potem Wisłę, ale trasa marszu miała prowadzić z południa, znad Adriatyku, na północ.

Trzecia zwrotka

Jak Czarniecki do Poznaniapo szwedzkim zaborze,dla ojczyzny ratowania

wrócim się przez morze.

Stefan Czarniecki, wielki polski bohater, uczestnik wielu bitew, wezwany z Danii przez króla Jana Kazimierza na wojnę z Rosją, wracał do Polski drogą lądową. Ale kiedy walczył u boku Danii przeciwko wojskom szwedzkim, po zajęciu przez Szwedów wyspy Als, Czarniecki poprowadził konnicę przez cieśninę na wyspę, zaskoczył tym Szwedów i pokonał ich. Tym wyczynem zyskał sławę w całej Europie.Ta zwrotka obrazuje, że dla ratowania Ojczyzny żołnierze są gotowi pokonać wszelkie przeszkody nawet nieprzebyte morze.

Zwrotka czwarta

Już tam ojciec do swej Basimówi zapłakany:– Słuchaj jeno, pono nasi

biją w tarabany.

Ta zwrotka przedstawia ojca i córkę, którzy tam – czyli na ziemiach polskich – wyczekują na przybycie Legionów i wyzwolenie Ojczyzny. Nasłuchują, czy nie słychać wojskowych bębnów, czyli tarabanów.CIEKAWOSTKA:Czy to nie Basia powinna płakać, a ojciec ją pocieszać? Ależ tak! Wybicki zamiast „bożej” pisał „boży”, zamiast „włoskiej”, „włoski”. Zatem prawdopodobnie początek powinien brzmieć: „Już tam ojciec do swej Basi mówi zapłakanej”.

Czy to już wszystkie zwrotki naszego hymnu?

Wszystkie, które obecnie śpiewamy, ponieważ Wybicki napisał jeszcze dwie.

Pierwsza zwrotka pominięta

Niemiec, Moskal nie osiędzie,gdy jąwszy pałasza,hasłem wszystkich zgoda będzie

i ojczyzna nasza.Niemcy i Moskale (Rosjanie) to byli zaborcy, czyli okupanci ówczesnej Polski. W tej zwrotce Wybicki daje receptę na odzyskanie niepodległości: kiedy wszyscy Polacy uznają, że dobro Ojczyzny jest najważniejsze i zapanuje zgoda w narodzie, wtedy ruszą razem do walki i pokonają wrogów, którzy nie zadomowią się (nie osiędą) na naszych ziemiach.

Druga zwrotka pominięta

Na to wszystkich jedne głosy –dosyć tej niewoli!mamy Racławickie Kosy,

Kościuszkę Bóg pozwoli.Tu znowu jest mowa o zgodzie narodowej: „jedne głosy” to jeden, wspólny głos. Zwycięstwo będzie pewne, gdy do walki ruszą wszyscy, tak jak w słynnej bitwie pod Racławicami w czasie insurekcji, czyli powstania pod wodzą Tadeusza Kościuszki. W tej bitwie uczestniczyli kosynierzy, czyli chłopi uzbrojeni w kosy postawione na sztorc.Legioniści chcieli, by na ich czele stanął bohaterski Kościuszko, jednak on się na to nie zdecydował. Pewnie dlatego ta zwrotka z czasem została zapomniana.

Muzeum HymnuNarodowego w Będominie

Na północy Polski w dawnym dworku rodziny Wybickich, w którym urodził się Józef Wybicki, mieści się pierwsze na świecie, a do niedawna jedyne, muzeum hymnu. W zbiorach znajduje się między innymi zegar z pozytywką, który wygrywa „Mazurek Dąbrowskiego”.

Inne pieśni pełniące w historii rolę polskiego hymnu

narodowego. Bogurodzica (XV w.) Hymn do miłości Ojczyzny (XVIII w.) Boże, coś Polskę... (XIX w.) Rota (początek XX w.) Marsz Pierwszej Brygady, inaczej

Legiony (powstał po 1914 r.)

Prezentację przygotowałem na podstawie książki Małgorzaty Strzałkowskiej „Mazurek

Dąbrowskiego. Nasz hymn narodowy”, Wydawnictwo Bajka 2014.