،“ئایا ئیمه ی کورد وه ک ”تاک“، ئایا ئیمه ی کورد وه ک ”تاکسازمان)ریکخراوه(، یان کومه سازمان)ریکخراوه(، یان کومه لگا له قه لگا له قه یرانداین؟یرانداین؟

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )مفهوم بحران

تواند به ‌مفهوم بحران میمعنای انحراف از

وضعیت تعادل عمومی رابطه سازمان با محیط ‌یا تعریفی از خصوصیت

محیطی باشد که سازمان مجبور است به

صورت مستمر از آن آگاهی داشته باشد.

پیناسه ی قه یرانپیناسه ی قه یران   قه یران له ئاسایی ترین قه یران له ئاسایی ترین

واتای خو دا، به مانای واتای خو دا، به مانای الدان له بارودوخی هاوسه الدان له بارودوخی هاوسه

نگی ئاسایی پیوه ندی نگی ئاسایی پیوه ندی تاک، سازمان و کومه لگا تاک، سازمان و کومه لگا له گه ل ده وروبه ر یان له گه ل ده وروبه ر یان

تایبه تییه کانی ئه و شوینه تایبه تییه کانی ئه و شوینه ت. س.ک( ئه ت. س.ک( ئه ))هاتووه که هاتووه که

ئاگاداری ئاگاداری ده وامده وامبه ربه ربی بی بن و هاوسه نگی خویان بن و هاوسه نگی خویان له گه ل ئه ودا بپاریزن.له گه ل ئه ودا بپاریزن.

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ ) یک تعریف علمی

برای بحران یک اغتشاش عمده در

که به صورت عمده ‌سازمانبر تمام اعضای سازمان و

جامعه تاثیر گذارده و به شیوه ی کارامد و اثربخش، فعالیت های فرد، سازمان و جامعه را به لحاظ سیاسی، قانونی و دولتی، تحت تاثیر

قرار می دهد.

پیناسه یه کی زانستی بوپیناسه یه کی زانستی بو قه یران قه یران

ئالوزی یان بشیوکه یه کی گه ئالوزی یان بشیوکه یه کی گهوره له سازمان یان کومه لگا وره له سازمان یان کومه لگا

که به شیوازیکی گشتی کاریگه که به شیوازیکی گشتی کاریگه ری داده نی له سه ر هه موو ئه ری داده نی له سه ر هه موو ئه

ندامانی ریکخراوه یان کومه ندامانی ریکخراوه یان کومه لگا، وده توانیت به شیوازیکی لگا، وده توانیت به شیوازیکی

( و ( و EffiecienciveEffieciencive)) کارامهکارامه(، چ (، چ EffectivenessEffectiveness)) کارتیکه رکارتیکه ر

له باری سیاسی، چ له باری له باری سیاسی، چ له باری کوومی، کوومی، ححیاسایی و چ له باری یاسایی و چ له باری

کاریگه ر بیت له سه ر تاک و کاریگه ر بیت له سه ر تاک و سازمان و کومه لگا.سازمان و کومه لگا.

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )ای با ‌یک بحران پدیده

احتمال وقوع کم و تاثیرگذاری زیاد است که

قابلیت اجرایی سازمان را کند و از مشخصه ‌تهدید می

آن مبهم بودن عامل: بودن تاثیرات ‌مبهممبهم ماندن وسایل حل آن و تصمیمات مربوط به آن

باید به سرعت اتخاذ شود.

قهقه،یران،یراندیاردهدیاردهیهیهکهکهبهبه”گر”گرو“پلهپلهروودانیروودانییییمانهیمانه و“خوار خوار

که“ریریکاریگه”کاریگه” که“زور ئیئیتوانایتوانایزورتوتولگالگاکومهکومهووسازمانسازمانجراییجراییگهگهووکاتکاتدهدهترسیترسیمهمهوشیوشی

ورهورهترینتریننیشانهنیشانهکانیکانیبریتیبریتیلهلهنن

دیارنهدیارنهبوونیبوونیریژهریژهییکاریگهکاریگهکانکانرییهرییه

دیارنهدیارنهبوونیبوونیریگاچارهریگاچارهکانکانببواویواویتهتههه

ووئهئهبیبیبهبهزووترینزووترینکاتکاتریریبکریتبکریتیدایداپهپهبوبوییگاچارهگاچاره

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )

ها به صورت ‌بحرانناگهانی بروز نمی کنند و اغلب آنها ای ‌عالئم هشداردهنده

دارند که مشکالت و معضالت بالقوه ای را

دهند‌نشان می

قه یرانه کان له ناکاو قه یرانه کان له ناکاو رووناده ن و زوربه رووناده ن و زوربه

یان نیشانه گه یان نیشانه گه لیکیان هه یه که لیکیان هه یه که

پیشتر ئاگادارمان ده پیشتر ئاگادارمان ده که نه وه که کیشه که نه وه که کیشه

یه ک یان ئالوزییه ک یه ک یان ئالوزییه ک له ئارادایه.له ئارادایه.

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )

در تعریف بحران سازمانی بهتر است

و "بحران"بین "واقعه ناگوار" تفاوت قائل شد:

له پیناسه کردنی قه له پیناسه کردنی قه یران دا، ئه بی یران دا، ئه بی

جیاوازییه ک نیوان جیاوازییه ک نیوان قه قه

( و ( و CrisisCrisisیران)یران)"رووداوی چاوه "رووداوی چاوه

روان نه روان نه ( ( DisasterDisasterکراو")کراو")

::ببینینه وهببینینه وه

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )بحران شرایطی است که در بحران شرایطی است که در

تواند تواند ‌‌های پدیده میهای پدیده می‌‌آن ریشهآن ریشهمسائل و مشکالتی مانند مسائل و مشکالتی مانند

های های ‌‌ساختارها و عملیاتساختارها و عملیاتمدیریت نامناسب و یا مدیریت نامناسب و یا

شکست در تطابق با یک شکست در تطابق با یک تغییر باشد در حالی که تغییر باشد در حالی که

ناگوار ناگوار ه یه یمنظور از واقعمنظور از واقعاین است که سازمان یا این است که سازمان یا

جامعه با تغییرات مصیبت بار جامعه با تغییرات مصیبت بار بینی نشده یا ناگهانی بینی نشده یا ناگهانی ‌‌پیشپیش

مواجه شده که کنترل کمی مواجه شده که کنترل کمی بر روی آنها داردبر روی آنها دارد

قه یران باس له قوناغیکده کات قه یران باس له قوناغیکده کاتکه ریشه کانی دیارده که ئه که ریشه کانی دیارده که ئه

توانیت:توانیت:پیکهاته کان بیتپیکهاته کان بیتچاالکی نه گونجاو بیتچاالکی نه گونجاو بیت فه شه ل هینان به خوگونجاندن فه شه ل هینان به خوگونجاندن

له گه ل گورانکاری دا بیتله گه ل گورانکاری دا بیت به الم رووداوی چاوه روان نه به الم رووداوی چاوه روان نه

کراو به م واتایه هاتووه:کراو به م واتایه هاتووه:سازمان یان کومه لگاسازمان یان کومه لگا تووشی ئال و گوری چاوه روان تووشی ئال و گوری چاوه روان

نه کراوی ویرانگه ر بووهنه کراوی ویرانگه ر بووه تووشی گورانگاری چاوه روان تووشی گورانگاری چاوه روان

نه کراوی نه خوازراو بووهنه کراوی نه خوازراو بووه توانای کونترولی ئال و گوره توانای کونترولی ئال و گوره

کان و گورانکارییه کان له ده کان و گورانکارییه کان له ده ست چووه. ست چووه.

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ ) انواع بحران

ها را شناسایی و ‌برای اینکه بتوان بحرانتفکیک کرد بهتر است که آنها را

بندی کرده و مبناهایی را برای ‌دسته. تفکیک آنها در نظر گرفت

ها از لحاظ ‌بندی بحران‌الف( طبقهناگهانی بودن یا تدریجی بودن آنها: بعضی

ها به صورت ناگهانی و یک دفعه ‌از بحرانبه وجود می آیند و اثرات ناگهانی بر

محیط درونی و بیرونی سازمان ها ناگهانی ‌گذارند. به این بحران‌می

. گویند‌میهای ‌ها، بحران‌در مقابل این بحران

تدریجی وجود دارند که از یکسری مسائل شوند و در طول ‌بحران خیز شروع می

زمان تقویت شده و تا یک سطح آستانه . ادامه و سپس بروز پیدا می کنند

دابه شکردنی قه یراندابه شکردنی قه یران بو پیناسه کردنی قه یران و بو پیناسه کردنی قه یران و

جیاوازی دانانی روشن نیوان جیاوازی دانانی روشن نیوان جوری قه یرانه کان، پیوه ر جوری قه یرانه کان، پیوه ر

ونیشانه گه لیکی تایبه ت ونیشانه گه لیکی تایبه ت پیویسته. به پیی هه ریه ک پیویسته. به پیی هه ریه ک

له م پیوه ر و هیماگه له، له م پیوه ر و هیماگه له، چه ند جور قه یران پیناسه چه ند جور قه یران پیناسه

ده کریت:ده کریت: دابه شکردنی جوری یه که دابه شکردنی جوری یه که

م:م:قه یرانی له ناکاوقه یرانی له ناکاو

((Abropt CrisisAbropt Crisis)) قه یرانی به ره به ره)پله به قه یرانی به ره به ره)پله به

پله(پله(

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )بندی بحران از دیدگاه ‌طبقه

»پارسونز«کند که ‌ پارسونز سه نوع بحران را بیان می

: عبارتند ازها دارای ‌های فوری: این بحران‌بحراننخست:

گونه عالمت هشدار دهنده قبلی نیستند و ‌هیچها نیز قادر به تحقیق در مورد آنها و ‌سازمان

. ریزی برای دفع آنها نیستند‌نیز برنامههایی که به صورت تدریجی ظاهر ‌بحراندوم: ها به آهستگی ایجاد ‌شوند: این بحران‌می

توان آنها را متوقف کرد و یا از ‌شوند. می‌میطریق اقدامات سازمانی آنها را محدود

. ساختها ‌هایی ادامه دار: این بحران‌بحرانسوم: ها به طول ‌ها و یا حتی سال‌ها، ماه‌هفته

انجامد. ‌می

جوری دابه شکردنی جوری دابه شکردنیدووهه م:دووهه م:

قه یرانی خیراقه یرانی خیراقه یرانی به ره به رهقه یرانی به ره به رهقه یرانی به رده وامقه یرانی به رده وام‌‌

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )

های مواجهه شدن ‌استراتژیها در ‌با این بحران

های متفاوت ‌موقعیتبستگی دارد به فشارهای زمانی، گستردگی کنترل و

میزان عظیم بودن این وقایع

ستراتیژیگه لی رووبه ستراتیژیگه لی رووبهرووبوونه وه له گه ل رووبوونه وه له گه ل ئه م جوره قه یرانگه ئه م جوره قه یرانگه له د ا به ستراوه تو له د ا به ستراوه تو

به:به:

زه ختی زه مه نیزه ختی زه مه نیبه ربالوی کونترول کردنبه ربالوی کونترول کردن ریژه ی گه وره بوونی ریژه ی گه وره بوونی

رووداوه کانرووداوه کان

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ ) اکنون پرسش

اصلی آن است که:

آیا پدیده ها و مشکالتکردستان تحت سلطه

ی ایران، می توانند نمایه ای از بحران

باشند یا خیر؟

هه نووکه پرسیارکی هه نووکه پرسیارکیسه ره کی ئه وه یه:سه ره کی ئه وه یه:

ئایاکوو دیارده و ئایاکوو دیارده وکیشه کانی ئیمه ی کیشه کانی ئیمه ی کوردی روژهه الت، کوردی روژهه الت، به قه یران بوونیان به قه یران بوونیان پیوه دیاره یان نه؟پیوه دیاره یان نه؟

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ ) ئه گه رهیشتا "گه وره ترین نه ته وه ی بی ده ئه گه رهیشتا "گه وره ترین نه ته وه ی بی ده

وله تی سه رده مین" ئیمه تووشی قه یرانینوله تی سه رده مین" ئیمه تووشی قه یرانین ،ئه گه ر به رده وام، ملکه چی درواسیکانمانین، ئه گه ر به رده وام، ملکه چی درواسیکانمانین

ئیمه تووشی قه یرانین ئیمه تووشی قه یرانین ئه گه ر هه موو چاره نووسی ئیمه به ستراوه ئه گه ر هه موو چاره نووسی ئیمه به ستراوه

تو به "عوسمانی" و "سه فه وی" کون و نوی، تو به "عوسمانی" و "سه فه وی" کون و نوی، ئیمه تووشی قه یرانین ئیمه تووشی قه یرانین

،ئه گه ر به رده وام خه ریکی لیدانی یه کترین، ئه گه ر به رده وام خه ریکی لیدانی یه کترین ئیمه تووشی قه یرانین ئیمه تووشی قه یرانین

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ ) ئه گه ر سه ره رای هه ست به یه کریزی و یه ئه گه ر سه ره رای هه ست به یه کریزی و یه

کبوون، روژانه ئینشیعاب ده که ین، ئیمه کبوون، روژانه ئینشیعاب ده که ین، ئیمه تووشی قه یرانینتووشی قه یرانین

ئه گه ر هه موومان وه ک تاک و سازمان و ئه گه ر هه موومان وه ک تاک و سازمان وکومه لگا، نه خوشی ده روونیمان گرتووه، کومه لگا، نه خوشی ده روونیمان گرتووه،

ئیمه تووشی قه یرانینئیمه تووشی قه یرانین ئه گه ر سه ره رای که لک وه رگرتن له ئه گه ر سه ره رای که لک وه رگرتن له

مودیرن ترین که ره سته گه لی تیکنولوژی، مودیرن ترین که ره سته گه لی تیکنولوژی، دیسانه وه بیسامانین، ئیمه تووشی قه دیسانه وه بیسامانین، ئیمه تووشی قه

یرانینیرانین

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ ) ئه گه ر له سه رده میانه ترین که ره سته گه ل به ئه گه ر له سه رده میانه ترین که ره سته گه ل به

هره وه رده گرین بو له ناوبرنی یه کترین، ئیمه هره وه رده گرین بو له ناوبرنی یه کترین، ئیمه تووشی قه یرانینتووشی قه یرانین

ئه گه ر دونیا هاوار ده کات ئیمه ماتلین بزانین کورد ئه گه ر دونیا هاوار ده کات ئیمه ماتلین بزانین کوردچی ئه ویت، به الم خومان هیشتا نازانین چیمان ده چی ئه ویت، به الم خومان هیشتا نازانین چیمان ده

ویت، ئیمه تووشی قه یرانینویت، ئیمه تووشی قه یرانین ئه گه ر هیشتا ئیژین "توئاغا و من ئاغا کی جیمان ئه گه ر هیشتا ئیژین "توئاغا و من ئاغا کی جیمان

بو راخا؟” ئیمه تووشی قه یرانینبو راخا؟” ئیمه تووشی قه یرانین

و ....و .... ئیمه تووشی قه یرانین ئیمه تووشی قه یرانین

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )

و ئه گه ر هیشتا نه و ئه گه ر هیشتا نهمانزانیوه و قبوولمان نییه مانزانیوه و قبوولمان نییه که ئیمه تووشی قه یرانینکه ئیمه تووشی قه یرانین

.....؟؟؟!.....؟؟؟!

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )

 مدیریت بحرانبراساس نظرات »پیرسون«

و»کالیر« مدیریت بحران عبارت است از: تالش نظام یافته توسط اعضای سازمان

نفعان خارج از ‌همراه با ذیسازمان، در جهت پیشگیری

ها و یا مدیریت اثر ‌از بحرانبخش آن در زمان وقوع.

به ریوه به رایه تی قه یرانبه ریوه به رایه تی قه یران به ریوه به رییه تی قه یران به ریوه به رییه تی قه یران

بریتییه له:بریتییه له: کوششی سیسته می ئه کوششی سیسته می ئه

ندامانی سازمان و کومه ندامانی سازمان و کومه لگا له نبوحو وده ره وه بو لگا له نبوحو وده ره وه بو

پیشگرتن به قه یران یان به پیشگرتن به قه یران یان به ریوه به ری کارتیکه ری قه ریوه به ری کارتیکه ری قه

یران کاتیک که رووئه داتیران کاتیک که رووئه دات

ئایا ئیمه ی کورد وه کی تاک، سازمان، یان کومه لگا له قه

(Crisisیرانداین؟ )ساده ترین و در عین حال،

موثرترین مدل برای مدیریت بحران عبارت است از:

:پذیرش بحراننخستدوم: به رسمیت شناختن بحران :شناسایی یا ردگیری عالئمسوم چهارم: آمادگی برای رویارویی با

بحران پنجم: شناسایی مدل ها و تکنیک

های غلبه بر بحرانپنجم: مهار ویرانیششم: بهبود

ئاساییترین و کاریگه رترین ئاساییترین و کاریگه رترین مودیل بو به ریوه به رایه مودیل بو به ریوه به رایه

تی قه یران بریتییه له:تی قه یران بریتییه له:

قبوول کردنی قه یران-قبوول کردنی قه یران- به فه رمی ناسینی قه -به فه رمی ناسینی قه-

یرانیران پیناسه و به دواداچوونی -پیناسه و به دواداچوونی-

قه یرانقه یران خوته یار کردن بو رووبه -خوته یار کردن بو رووبه-

رووبوونه وه ی قه یرانرووبوونه وه ی قه یران پیناسه کردنی مودیل و ته -پیناسه کردنی مودیل و ته-

کنیکه کانی زال بوون به کنیکه کانی زال بوون به سه ر قه یران داسه ر قه یران دا

کونترول کردنی ویرانی-کونترول کردنی ویرانی-چاکسازی-چاکسازی-