Upload
med-impex
View
216
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
Физик-техникийн үндэслэл
Ойролцоогоор 100-10-5 нм долгионы урттай цахилгаан соронзон долгионыг рентген туяа гэнэ.
Компьютерт томографийн үед рентген хоолойноос цацрах рентген туяа нь хүний бие махбодийг нэвтлэн өнгөрөхдөө, ямар эрхтний аль хэсэг,
түүний нягтаас шалтгаалан янз бүрийн хэмжээгээр сулардаг байна.
Эд эрхтэн Хоунсфильд нэгж (HU)
Яс 1000
Элэг 40-60
Тархины цагаан бодис 46
Тархины бор бодис 43
Цус 40
Булчин 10-40
Бөөр 30
Нугасны шингэнд 15
Ус 0
Өөх -50 -100
Уушиг -400 -600
Агаар -1000
1-р үеийн систем1-р үеийн системд ротационно-трансляционны нэг детектор барентген хоолойг тэгш өнцөгтхүрээн дотор бэхэлсэн байдаг.
Компьютерт томографийн хөгжлийн үе шатууд
2-р үеийн систем2-р үеийн системд ротационно-трансляционны хэд хэдэн детектор ба рентген хоолойг тэгшөнцөгт хүрээн дотор бэхэлсэнбайдаг.
3 дахь үеийн систем3 дахь үеийн системд өвчтнийбиеийг бүхэлд нь бүрхэх өргөндэвүүр хэлбэрийн рентгентуяагаар обьектыг зүсэжшинжилдэг. Детекторын тоо 250-1000 хүртэл нэмэгдсэн. КТ хийхүед рентген хоолой ба эсрэг талднь байрласан детекторуудөвчтнийг 360 градус тойронэргэлддэг.
4 дэх үеийн систем4 дэх үеийн системд зүслэг хийхтөхөөрөмжийн хүрээнд эргэнтойронд детекторууд бэхлэгдэн, дотуур нь зөвхөн рентген хоолойэргэлдэнэ. Зүслэг хийх хугацаа нь0,5-3,0 секунд болж багассан.
5 дахь системд5 дахь системд өвчтний биеийгкардиологи, зүрхний мэс засал, хүүхэд, яаралтай оношлогоонд хэрэглэхэдтохиромжтой юм. 1 секундэд 10-20 дүрсавдаг.
Компьютерт томографи Компьютерт Эмч
Компьютерт томографи
рентен туяаны тусламжтайгаар
хүний биеийн эд эрхтэний
Аналог мэдээлэл авдаг.
Компьютерт томографи ирсэн
аналог мэдээлэл тоон болгон
зураг болгон үзүүлдэг
Зурагийг эмч харж
оношигийг тогтоодог
КОМПЬЮТЕРТ ТОМОГРАФИЙН ДҮРС БОЛОВСРУУЛАХ
Гантри
Гантри дотор рентген хоолой, детектор, коллиматор, өндөр хүдэлийн генератор, рентген хоолойорно.
Рентген хоолой
Вакуум орчинд катодоос электрон сугаран гарч анодыг электрон хүчтэй мөргөж маш их хэмжээний дулаан үүссэн. Х-цацраг 1 %, 99% дулаан болно. Анодыг элэгдүүлэхгүйн тулд байнга эргэлдүүлж байдаг. Энэ процесс нь маш өндөр хүчдэлийн потенциалын зөрүүнээс гарч байдаг.
КоллиматорКоллиматор нь өвчтөнийн тунг бууруулж эд эсэд нөлөөлөх рентген туяаг хязгаарладаг. Энэ нь дүрсийн чанарт нөлөөлдөг.
Детектор
Обьект дундуур суларсан рентген цацраг явж өнгөрсний дараа тусгай детекторын систем бүртгэнэ авдаг. Хоёр төрөл байдаг хийн ба сцинтилацийн детектор гэж ангилдаг.
Хийн детектор
Хийн детектор 1мм-ийн интервалийн зайтай байх ба дотор талдаа хийгээр дүүргэгдсэн битүү саванд голдон анод гадна талд нь катод байрлана.Анод ба катод дээр ирсэн цэнэгийн хэмжээгээртодорхойлогдоно.
Сцинтилацийн детектор
Сцинтилацийн детектор нь орж ирсэн фото электроныг үржүүлэх замаар гарган авдаг
Өвчтөний ор
Компьютерт томографийн системд
ашиглагдаг өвчтөний ор нь босоо
болон уртааш-тууш хөдөлгөөн хийх
боломжтой, сканерийн удирдлагатай
тохирсон удирдлагаар хангагдсан
байдаг. Рентген туяаг доош
нэвтрүүлдэггүй.
Компьютерт томографийн өрөөний зохион байгуулалт
Компьютерт томографи өрөөний зохион байгуулалт 3
үндсэн хэсэгт хуваагдана. Компьютерт томографи (үзлэгийн
өрөө) өөрийнх нь байрлах өрөө. Энэ өрөөний шал нь статик
цэнэг хуримтлахгүй болон хана, тааш, шал рентген туяа
нэвтрүүлдэггүй байх шаардлагтай байдаг.
Оператор нь өвчтөний биеийн ямар хэсэгт ямар
тунгаар авахыг тоног төхөөрөмжийн удирдлагийн
програм хангамжид зааж өгнө. Операторын
өрөөний 5мм хар тунгалаг хийсэн шилэн хаалт нь
рентген туяа нэвтрүүлэхгүй
Тоног төхөөрөмжийн өрөө зураг боловсруулах
компьютер, өндөр чадалтай UPS, хөргөлтийн
систем болон зураг хадаглах hardware байна.
Монгол улсын эрүүл мэндийн салбарт ашиглагдаж байгаа
компьютерт томографийн дүрслэлийн аппаратууд
ГССҮТ-Philips Brilliance 16 Slice ШНУКТЭ-3-Philips Ingenuity 64 Slice Гранд мед-SIEMENS SOMATOM
EMOTION 16 Slice
Улаанбаатар Сонгдо эмнэлэг-SIEMENS
SOMATOM Sensation 64 Slice
УКТЭ-1-PHILIPS Brilliance 64 Slice Интер мед-SIEMENS SOMATOM
PERSPECTIVE 128 slice
Philips Brilliance 6 Slice Philips Ingenuity 64 Slice
SIEMENS SOMATOM
EMOTION 16 Slice
SEIMENS SOMATOM
Sensation 64 SlicePHILIPS Brilliance 64
Slice
SIEMENS SOMATOM
PERSPECTIVE 128 slice
Нуруу Зүрх судас
Нурууны (xүзүү, сээр,
бүсэлхийн) Зүрх судасГавал тархины эмгэг
Зүрх судас
Нугас МэдрэлТолгойн
БөөрЦээжний хөндийн
Уушиг
Аарцаг Бөөр
Цээжний хөндийн болон
голтын эрхтэний
тодосгогчтой/тодосгогчгү
й
МэдрэлМөчдийн
Элэг цөс
Гавал Элэг цөс Мөчдийн
Элэг цөсНуруу
Мэдрэл
Хүзүү Хэвлийн хөндий Хамрын дайвар хөндийн Уушиг Элэг цөс Бөөр
Толгой20%
Хүзүү10%
Сээр нуруу нугас10%
Зүрх судас20%
Аарцаг10%
Уушиг5%
Цээжний хөндий25%
КОМПЬЮТЕРТ ТОМОГРАФИЙН МАНАЙ УЛСЫН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАР ДАХЬ ХЭРЭГЛЭЭ АШИГЛАЛТ
Компани PhilipsSIEMENS Philips
ЗагварPhilips Ingenuity 64 Slice SIEMENS SOMATOM Sensation 64 Slice PHILIPS Brilliance 64 Slice
Клиникийн Хэрэглээ Бүх биеийнБүх биеийн Бүх биеийн
Хэд дэхь үеийн систем 3 дахь үеийн систем3 дахь үеийн систем 3 дахь үеийн систем
Рентген хоолойн чадал110 120 140
Рентген хоолойн хөргөлт (кВ) Агаар Агаар болон ус агаар
Технологи DoseRight CARE Dose 4D SUREExopsure3D
Фокусийн детекторын зай 1040 1085 1072
Зураг харуулах хэмжээс4D
4D4D
Цахилгааны хүчдэл (В) 380 380 380
Жин (Тн) 3 3.53.2
Үнэ 250000$ 300000$ 230000$
11
0 12
0
14
0
PH IL IPS INGENUITY
64 SL ICE
S IEMENS SOMA TOM SENSA TION
64 SL ICE
PHIL IPS BRILL IA NCE
64 SL ICE
РЕНТГЕН ХООЛОЙ ЧАДАЛ
1
10
40
10
85
10
72
PH IL IPS INGENUITY 64
SL ICE
S IEMENS SOMA TOM
SENSA TION 64 SL ICE
PHIL IPS BRILL IA NCE 64
SL ICE
ФОКУСИЙН ДЕТЕКТОРЫН ЗАЙ
3
3.5
3.2
PH IL IPS INGENUITY 64
SL ICE
S IEMENS SOMA TOM
SENSA TION 64 SL ICE
PHIL IPS BRILL IA NCE 64
SL ICE
ЖИН (ТН)
Компьютерт томографийн түгээмэл гарах гэмтэл
• Программ
• Цахилгаан тэжээл
• Орны хөдөлгөөн
• Рентген хоолой дуусах
• Усан хөргөлтын нацосс
• Кабель тээвэрлэгч паластик
Компьютерт томографийн түгээмэл гарах гэмтэлийг засах
Программ хангамждаа update хийх
Цахилгаан тэжээлийг тогтвортой барихын тулд UPS тавих
Орны хөдөлгөөнийг хязгаарлах үйлдэл хийхгүй байх
Рентген хоолойн үйлдвэр өгсөн цаг нормын дагуу ажилууллах, хугацаа дууссан рентген хоолойг солих
Усан хөргөлтын нацосс ачаалалгүй ажиллуулах
Компьютерт томографийн урсал засвар хийх цаг тухайд хийх
Компьютерт томографийн төлөвлөгөөт үзлэгт байнга хамруулах
Компьютерт томографийн ачаалалтай ажилууллахгүй байх
Компьютерт томографийн ашиглах хугацаа нь дууссан сэлбэгийг цагт нь солих
Компьютер томографийн ирэээдүйн чиг хандлага
Нэг эх үүсвэртэй КТ-ыг бодвол илүү хурдан илрүүлдэг. Нэг
үүсвэртэй КТ эх үүсвэр нь 1800 эргэдэг бол хоёр эх
үүсвэртэй КТ 900 эргэдэг. Нэг эх үүсвэртэй КТ-ыг бодвол
50% илүү хурдан хайдаг ба нэг бүтэн тойрох хугацаа нь 0.25
секунд байдаг.
А-140 kВ хатуу рентген туяа
В-80 кВ зөөлөн рентген туяа
Хоёр эх үүсвэртэй КТ
Зураг боловсруулах шинэ алгиритам
“Old” = 2D; рентген зураг
“Recent” = 3D; CT, MRI, PET
“New” = 4D; хэдэн секундын бичлэг хийх
“Horizon” = 5D; 4D + харьцулалт
Color depicts chamber contraction sequence during heart beat
Дүгнэлт
Стандартын дагуу өрөө болон тоног төхөөрөмжийг ажиллуулах. Цахилгаан
хэлбэлзэлээс хамгаалж UPS тавих. Шал нь цахилгаан цэнэг үүсгэддэггүй
байх, зураг авах үед өрөөний хаалга автоматоор хаагдах. Зураг боловсруулах
программыг шинэчлэх. Эмнэлэг дотроо DICOM системийг ашиглах болон
HOST-той болох. Рентген нь хүний биеийг нэвтрэн цааш гарсан цацрагын
хэмжээг бүртгүүрээр бүртгэн авдаг. Энэ процессыг илүү хурдан шуурхай
найдвартай явуулж хүний бие махбодид авах рентген туяаны тунгийн хэмжээг
бууруулах сүүлийн үеийн компьютерт томографиуд бүтээгдэж байгаа юм.