Nang và u thận

TS. Hoàng Đình Âu,Bệnh viện Đại Học Y Hà nội

Phân loại Bosniak và thái độ xử trí

• Tổn thương không cần theo dõi: type I, type II

• Tổn thương cần theo dõi bằng hình ảnh: type II-F

• Tổn thương cần can thiệp, phẫu thuật: type III, IV

Phân loại Bosniak, đặc điểm CLVTType Đặc điểm hình ảnh chưa tiêm cản quang Đặc điểm ngấm thuốc

I tỷ trọng dịch (0-20 UH) đồng nhất, thành mỏng, bờ đều mềm mại, ranh giới rõ nét với nhu mô thận

Không ngấm cản quang

II Có một hoặc vài vách mỏng. Vôi hoá nhỏ và mảnh. Nang tăng tỷ trọng ĐK ≤3cm

Không ngấm cản quang.

II-F Tổn thương phức tạp hơn không quy được vào type II hoặc III. Nhiều vách. Thành và vách có nhân hoặc vôi hoá không đều. Nang tăng tỷ trọng > 3cm hoặc chỉ thấy được 25% thành nang

Ngấm thuốc của các vách và thành nhưng kém (không đo được)

III Tổn thương dạng nang thành dày. Thành, vách hoặc nội dung không đều, không đồng nhất> Vôi hoá lớn, ngấm thuốc rõ (đo được)

Thành/vách ngấm thuốc

IV Tổn thương có tất cả tính chất của type III, thêm vào thành phần đặc, mô mềm, độc lập với thành/vách

Ngấm thuốc rõ của thành/vách và phần đặc

Bosniak I

Bosniak II

Bosniak II

Bosniak III

Bosniak III

Nang thận Bosniak II-F

Bosniak IV

Bosniak IV

Các loại nang thận

Tiến triển của nang

Vai trò của siêu âm Doppler

Vai trò của siêu âm/CHT

Nang type II-F vs III

6 tháng sau => type III: GPB: nang lành tính có xơ hoá thành

Type II-F

6 tháng sau => Type IIIGPB: ung thư tế bào sáng

Ung thư thận

• Rất nhiều trường hợp phát hiện ngẫu nhiên: 25-50%

• Ung thư thận chiếm 80-90% các khối u nguyên phát của thận

• Chiếm 2-3% các ung thư ở người trưởng thành• 82% các khối u ngấm thuốc là ung thư tế bào thận• 90% ung thư thận là đặc nhưng cũng hay gặp ung

thư dạng nang

Dấu hiệu cắt lớp vi tính

• Lý tưởng: chụp thì nhu mô• Khối choán chỗ ở nhu mô thận:

- trước tiêm: đẩy lồi bờ thận, tỷ trọng mô mềm, có thể có vôi hoá ở ngoại vi hay trung tâm, dịch hoại tử, chảy máu- sau tiêm: ngấm thuốc mạnh, trên 10-12 UH

• CLVT: độ nhạy 95-100% và độ đặc hiệu: 88-95%

Dấu hiệu CLVT

• U nhỏ: tổn thương có tròn mềm mại, ranh giới rõ nét, cấu trúc đặc đồng nhất

• U to: bờ không đều, thuỳ múi, không rõ nét, xâm lấn bao, cấu trúc không đều (dịch, đặc, vôi hoá, chảy máu…), ngấm thuốc không đồng nhất

• Phân loại TNM: CLVT có độ chính xác 72-91%

Phân loại TNM: Khối U (T)

Hạch (N) và di căn xa (M)

T1aN0M0

T1bN0M0

T2aN0M0

T2bN0M0

T3a T3b

T4

Hạch (N)

• CT có độ nhạy đánh giá hạch từ 83-89%

• Cần phân biệt hạch di căn và hạch viêm

• Hạch cạnh thận, cạnh động mạch chủ, trung thất

Di căn xa (M)

• CLVT rất thích hợp để đánh giá di căn xa• Có từ 30-40% phát hiện di căn lúc chẩn đoán• Vị trí di căn hay gặp: phổi, trung thất, xương,

gan• Vị trí ít gặp hơn: thận bên đối diện, thượng

thận, não, tuỵ, đầu mặt cổ, cơ quan sinh dục nữ

Di căn phổi và trung thất

Chẩn đoán phân biệt

• U cơ mỡ mạch máu thận• U lymphome• Oncocytome• Di căn thận• Quá trình nhiễm trùng• Giả u

U cơ mỡ mạch máu thậnTăng âm trên siêu âmTỷ trọng mỡ trên CLVT