Upload
wwwtipfakultesi-org
View
222
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
HEMOGRAM KAĞIDI BİZE NE ANLATIR?Uz. Dr. Güven Yılmaz
ASLINDA ÇOK ŞEY ANLATIR… Öncelikle hemogram
sonuç kağıdı önümüze gelene kadar nerelerden geçer? Nelere maruz kalır?
Ne kadar zamanda çıkar?
Çabuk sonuç alınması avantaj mıdır?
ASLINDA ÇOK ŞEY ANLATIR… Öncelikle hemogram
sonuç kağıdı önümüze gelene kadar nerelerden geçer? Nelere maruz kalır?
Ne kadar zamanda çıkar?
Çabuk sonuç alınması avantaj mıdır?
Biz klinisyenler bunlarla ilgilenmeyiz
Ama ilgilenmemiz ve bilgi sahibi olmamız gerekir..
Bilgi sahibiyimiyiz?
Öncelikle hemogram sonuç kağıdı önümüze gelene kadar nerelerden geçer? Nelere maruz kalır?
Ne kadar zamanda çıkar?
Çabuk sonuç alınması avantaj mıdır?
Biz klinisyenler bunlarla ilgilenmeyiz
Ama ilgilenmemiz ve bilgi sahibi olmamız gerekir..
Bilgi sahibiyimiyz? HAYIR….
BU DURUMLARI BİLMELİYİZ..
• Cinsiyet • Irk • Kalıtım
• Beslenme • Alkol • Vücut ağırlığı • Kas dokusu • Aktivite • Pozisyon • Günlük ritim • İlaçlar • Gebelik
Değişmeyen faktörler Değişen faktörler
GEBELİK…
BU DURUMLARI BİLMELİYİZ..
• Hemoglobinemi • Bilirubinemi • Hiperlipemi
• Farmakoterapi • Antikoagülanlar • Bakteriyel kontaminasyon
Endojen faktörler Eksojen faktörler
EDTA'lı tam kan Tüp: Mor kapaklı cam (K2EDTA) tüp • 2 ml tam kan mor kapaklı EDTA'lı
tüplere alınır. Tüplerin içerisinde pıhtı oluşmaması için kan alınır alınmaz tüp 5-6 kez
yavaşça alt üst edilerek karıştırılır. Çalkalama işleminden kesinlikle kaçınılmalıdır.
• Kan alımı esnasında kanın işaretli çizgiye kadar doldurulmasına özellikle dikkat edilmelidir.
• Kan tam olarak tüp üzerindeki işaretli çizgiye kadar alınmamış veya tüpün içerisinde pıhtı oluşmuş ise yeniden örnek alınmalıdır!
KANLARI HEMŞİRE HANIM
ALIYOR..
AMA SONUÇLARINA HEMŞİRE
HANIM BAKMIYOR…
SONUÇLAR GEÇ KALINCA VEYA ÇIKMAYINCA ÇOK SİNİRLENİRİZ..
ASLINDA BUNLARI BİLİYORMUYUZ::::
LABORATUVAR NUMUNE RED KRİTERLERİ 1. Hasta adı ve soyadının bulunmadığı, örnek tanımının yapılmadığı, hatalı yapıldığı veya istem formu ile örnek kabındaki bilgilerin uyumsuz olduğu durumlarda numune kabulü yapılmaz. Ayrıca barkodu olmayan numuneler laboratuvara kabul edilmez. Sistem arızası olduğunda, servis sorumlusunun laboratuvarı bilgilendirmesi dahilinde acil testler çalışılır. 2. Belirtilen çizgiden az veya çok alınmış ve uygun tüplere alınmayan numuneler laboratuvara kabul edilmez; servis ve polikliniklerden yeni numune istenir. 3. Hemolizli kanlar laboratuara kabul edilmez. 4. Lipemik, ikterik numuneler geldiğinde LİS’ in açıklama kısmında belirtilir 5. Barkod tüp üzerine uygun şekilde yapıştırılmamışsa, altında isim olup olmadığı kontrol edilir ve yeni barkod basarak kabul yapılır. 6. Tüp içindeki numune miktarı yeterli değilse numune kabul edilmez. 7. Pıhtılı numuneler kabul edilmez. 8. Test istem formlarına hasta ile ilgili klinik bilgi mutlaka yazılmalıdır. 9. Laboratuvara uygun transfer koşullarında gelmeyen örnekler kabul edilmez. 10. Önerilen sürelerin dışında bekletilmiş örnekler laboratuvara kabul edilmez. 11. Bir başka materyalle kontamine örnekler (heparin bulaşmış sitratlı kan gibi) reddedilir.
HEMOGRAM KAĞIDI ÖNÜMÜZE GELDİ!!!!!!!!
TROMBOSİTLER HAKKINDA; En kolayından başladım. Hemogram kağıdında trombositlerle ilgili 5
parametre vardır. Plt:254 000(150-400.000)**** MPV:8,7 Fl(7,4-10,4) Pct:0,23%(0,000-0,990) PDW:10,2fL(0,00-99,9) PLCR:16,6%(13-43)
Bizi ilgilendiren sadece sayısıdır.Diğer parametreler ise kullanmadığımız parametrelerdir.
Örneğin çok popüler olan MPV değerinin ateroskleroz ile ilgili olduğu söylenir.Ancak orada belirtilen MPV ölçümü çok hassas yapılarak bakılandır.Günlük pratikte bakılan MPV nin hiçbir değeri yoktur.
Kardiyologlar buna çok kızacaklar
TROMBOSİT SAYISI Her lab.dan ayrı referans değeri bildirilse de
trombosit için 150-400 arası tüm dünyada kabül edilen değerlerdir.
Ancak trombosit sayısının gün içinde,beden yapısı,aktivite durumu gibi birçok nedenden etkilendiğini unutmamak gerekir.
Özellikle 3.trimester gebelerde normal alt sınırın 100.000 olduğunu tekrar edeyim.
Güncel ABD kılavuzlarında özellikle ITP kılavuzlarında trombosit alt değerinin 100.000 olarak kabül edildiğini belirtmekte yarar var.
Ancak günümüzde halen 150.000 altında ki değerlere trombositopeni demekteyiz.
Belki 5 yıl sonra 100.000 değeri kabül edilecek.
Syn. Hematoloji Hekimine Trombosit değeri 145 000 olan hastanın
tarafınızca ACİL olarak değerlendirilmesi rica olunur.
Dr………………………..
BU KADARDA OLURMU?
OLUYOR
ORADAYDIM:::::
GALATASARAY: 1
REAL MADRİD: 6
BİRAZÖNCE GÖSTERDİĞİM SEVK GERÇEKTİ: HEMOGRAM KAĞIDINDA TROMBOSİT İÇİN
NORMAL ARALIK 130-400.000 OLARAK BELİRTİLMİŞ OLMASINA RAĞMEN??????
HASTAYA HERŞEYİN NORMAL OLDUĞUNU BELİRTTİM.
SONRA NE OLDU BİLİYORMUSUNUZ????
HASTA BİR SAĞLIK SORUNU OLMADIĞINA İNANMADI VE GİTTİ.
NEREYE GİTTİ.BİLMİYORUM..
TROMBOSİTOPENİ; Öncelikle gerçek olduğunun anlaşılması
gereklidir. Periferik yayma kolay ve ucuzdur. Bazı hekimler hemen sitratlı tüpte örnek
isterler.. Mantıklı gibi görünse de psödotrombositopeni
%5 dir.Yani her düşük trombositopenide sitratlı tüpte hemogram istemek vergilerimizi boşa harcamaktır.(o paranın bir kısmıda bizim!!!!!)
TROMBOSİTOZ: Trombosit değerinin 400.000 üzerinde
olmasıdır. Birçok nedeni vardır. Ancak nedenlerinin %80 reaktif olduğunun
bilinmesi gereklidir. Bu nedenle altta yatan hastalığın dikkatten
kaçması çok sık yapılan bir yanlıştır. %20 yi düşünüp %80’i atlamak istatistik
bilimine saygısızlıktır..
NASIL ANLARIM???
Ateş,enfeksiyon varlığı,sedim ve crp yüksekliği,tanılı malignite,ilaç anamnezi,
Operasyon anamnezi basitçe yapılacaklardır. Hematoloji kılavuzlarında trombositoz için
400 000 üzerinde ve 3 aydır devam eden ibaresi vardır.Buradaki 3 ay reaktif nedenlerin dışlanması içindir.
(hematolojik hastalık için başka bulgularda varsa 3 ay beklemenin bir anlamı yoktur.
Hg:19 olan ve platelet 560 000 olan bir hastanın PRV olduğu,
Ya da; Trombosit değerinin 1.500.000 olması
durumlarında 3 aydır var olduğuna bakılmaz. Burada trombosit için 1.000.000 değeri kritik
sınırdır.bu değerin üzerinde reaktif olma olasılığı çok düşüktür.
600.000 altında ise reaktif olma olasılığı çok yüksektir.
Ara değerlerde ise hekimin bulguları her zaman olduğu gibi çok değerlidir.