11
Òóñëàõ ¿г, түүний ангилал

16. tuslah ugiin-aimag(1)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Òóñëàõ ¿г, түүний ангилал

Page 2: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Òóñëàõ ¿ã ãýæ þó âý?

1• ¯ãèéí ñàíãèéí óòãàã¿é

2• õýëç¿éí õóâèëëààð ¿ë õóâèëàõ

3• ºã¿¿ëáýðò áèå äàí ãèø¿¿í áîëäîãã¿é

4• çºâõºí ¿ã, ºã¿¿ëáýðèéã õîëáîõ,

òýäãýýðèéí óòãûã ÿíç á¿ðèéí áàéìæ óòãààð äýëãýð¿¿ëýõ ¿¿ðýãòýé

Page 3: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

• Нэр ба үйлийн зарим язгуур үндэс нь бие даасан утгаа алдаж, хэлзүйн тодорхой хэлбэрт хэвшин, туслах үүрэгтэй болсноос үүссэн.

Язгуур, үндсээс

Үл, эс, бүү, битгий

Маш нэн, тун, хага, хуга, цоо...

Нэр, үйлийн тодорхой хэлбэрт хэвшсэнээс

Бөгөөд, учраас, талаар, дахин, гаруй, орчим

Мэдээж, биз, үнэхээр, улмаас..

Page 4: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Ангилал

Туслах үг

холбох

зэрэгцүүлэн

гишүүдийг

өгүүлбэрүүдийг

захируулан

өгүүлбэрүүдийг

гишүүдийг

чимэх

Угтан чимэх

Даган чимэх

Page 5: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Холбох үг• Өгүүлбэр ба өгүүлбэрийн гишүүдийг

холбох үүрэгтэй;

Зэрэгцүүлэн холбох

гишүүдийг

өгүүлбэрүүдийг

Захируулан холбох

гишүүдийг

өгүүлбэрүүдийг

Page 6: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Зэрэгцүүлэн холбох үгсГишүүдийг зэрэгцүүлэн

холбох үгс• ба, буюу, бөгөөд, болон,

боловч, болоод, агаад, авч, хийгээд...

Өгүүлбэрүүдийг зэрэгцүүлэн холбох үгс• Гэтэл, гэвч, тэгтэл,

тэглээ ч, ингээд, тэгээд, түүнчлэн, мөн, цаашилбал, тухайлбал...

Өгүүлбэрүүдийг зэрэгцүүлэн холбох үгс

Гишүүдийг зэрэгцүүлэн холбох үгс

Page 7: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Захируулан холбох үгс• Гишүүдийг

захируулан холбох үгс

• Өгүүлбэрүүдийг захируулан холбох

үгс

Тийн ялгалын нөхцөл

Захируулан холбох үгс

ҮГС ХООРОНДЫН ХАРЬЦАА ЗААНА

Page 8: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Жишээ нь:

Энэ тухай

үүнийг

Хэлэхийн ялдамд

хэлэнгээ

Page 9: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Гишүүдийг захируулан холбох

үгс

Өгүүлбэрүүдийг захируулан холбох

үгс

Орчим, гаруй, шахам, дахин, удаа, адил, чинээ, тухай,

талаар..

Гишүүн өгүүлбэрийг гол өгүүлбэртэй

холбох учир, улмаас, зэрэгцээ, ялдамд,

далимд...

Page 10: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Чимэх үг• Өгүүлбэр ба өгүүлбэрийн гишүүний

ерийн утгыг баймж утгаар чимэх, дэлгэрүүлэх үүрэгтэй

1• ¯ãèéí ñàíãèéí бие даасан óòãàã¿é

2• õýëç¿éí нөхцөлөөр õóâèëàõгүй

3• ºã¿¿ëáýðò áèå äàí ãèø¿¿í áîëäîãã¿é

4• Өгүүлэгчийн бодит байдалд хандах, үнэлэх

харьцааг заах үүрэгтэй

Page 11: 16. tuslah ugiin-aimag(1)

Нэр томьёоны хувьд зөрүүтэй саналууд бий:

• Ц.Өнөрбаян, Б.Пүрэв-Очир• Өгүүлбэр ба өгүүлбэрийн утгыг чимж, дэлгэрүүлж байгаа

учраасЧимэх үг

• Уламжлалт хэлшинжлэлд ба Ю.Мөнх-Амгалан...• Өгүүлэгчийн бодит байдалд хандах үнэлэмжийн утгатай

учраасБаймж үг

• Ш.Лувсанвандан;• Өгүүлбэрийн эцэст байрлаж, өгүүлбэрүүдийг баймж утгаар

нь ялгадаг учраас

Өгүүлбэрийн нөхцөл

• М.Базаррагчаа ;• Өгүүлбэрт сул чөлөөтэй байрладаг, язгуур үндэс болж

чадахгүй учраас

Сул баймжит бүтээвэр

• Ш.Лувсанвандан• Нөхцөл залгаж хувилгаж болдоггүй, язгуур үндэс болж

чадахгүйНөхцөлгүй үг