Embed Size (px)
Citation preview
TỔNG QUAN VỀ HỌC THỰC ĐỊA
Trung tâm Giáo dục và Phát triển
Hà Nội 2016
Nội dung
Tổng quan về học thực địa
Thiết kế chương trình học thực địa
Định hướng trong thời gian tới
Lợi ích của học thực địa
Thiết kế chương trình GDTĐ: Quan điểm xây dựng chương trình
1
2
3
4
5
6
1. Thử thách
2. Vui, hấp dẫn
3. Phù hợp với lứa tuổi
4. Có chiều sâu
5. Phát triển toàn diệncon người
6. Học qua phiêu lưu,khám phá
6
Trạm ĐDSH Mê Linh
Nội dung 03
VQG Tam Đảo
VQG Ba Vì
Bảo tàng Lịch sử
Bảo tàng Mỹ thuật
Bảo tàng Tài nguyên rừng Phòng tranh - Gallery
Phòng sinh hoạt chungcủa Bảo tàng Mỹ thuật
Lợi ích của giáo dục thực địa trong trường học
Các em học sinh trở thành những công dân có ý thứcvề môi trường
Phương pháp tiếp cận thực tế học qua trải nghiệm sẽgiúp các em học tốt hơn và tăng kết quả học tập ở cácmôn học.
Các hoạt động môi trường của học sinh có thể manglại tác động tích cực đối với môi trường và cộng đồng
Nghiên cứu cho thấy, khi các trường học áp dụng phương phápgiáo dục thực địa thì số học sinh đạt điểm số cao trong các mônhọc dưới đây sẽ nhiều hơn:
Đọc
Toán học
Khoa học
Xã hội học
Học sinh khối 4 ,5 rất hứng thú với hoạt động khảo sát chất lượng nước
Lợi ích của GDTĐ với việc học tập và sự phát triển
Lợi ích của GDTĐ với việc học tập và sự phát triển
Giáo dục thực địa cũng giúp học sinh nâng cao:
Kỹ năng nghiên cứu và tư duy phản biện
Kỹ năng giao tiếp và lãnh đạo
Ứng xử trong lớp học
Tích cực trong học tập
ảnh trái: Học sinh 4D tham gia học Thực địa tại VQG Tam Đảo, Tháng
10/2012
ảnh phải: học sinh 2A học thực địa tại VQG Ba Vì , tháng 4/2013
Đánh giá của giáo viên, cán bộ cơ sở, phụ huynh học sinh
GVCN/ GV phụ trách: các buổi học thực địa đều rất hiệu quả, mang lạinhiều lợi ích cho HS, học thực địa giúp HS trực tiếp tìm hiểu về thiên nhiên,môi trường sống, được quan sát trải nghiệm thực tế những cái mà các emđã học trên lớp, HS rất hào hứng tham gia, …
Cán bộ cơ sở: nội dung học phù hợp với chương trình học của học sinh vàphù hợp với điều kiện thực tế, tuy nhiên nếu có nhiều thời gian hơn thì nêncho học sinh tìm hiểu sâu hơn về một chủ đề,…
Phụ huynh học sinh: chương trình học thực địa rất hấp dẫn, thời lượng vừaphải, các hoạt động không quá sức các con, mong muốn các con được thamgia vào các hoạt động thực địa nhiều hơn nữa,…
Đánh giá chung: chương trình thực địa hiệu quả, các hoạt động thú vị vàhấp dẫn đối với học sinh, học sinh nắm được kiến thức, được tham gia hoạtđộng, hiểu biết hơn về bảo tồn, bảo vệ môi trường và cam kết tham gia cáchoạt động bảo vệ môi trường trong tương lai.
Một số điểm cần cải thiện
Nội dung cần phong phú hơn để có thể đáp ứng lồng ghép với nhiều môn học trongchương trình, chưa khai thác hết các chủ đề có thể học tại thực địa (gắn với nhiềumôn học, học sinh tham gia nghiên cứu và tìm hiểu nhiều hơn), còn nhiều địa điểmhọc thực địa trên địa bàn Hà Nội mà Trung tâm chưa thiết kế được chương trình
Có ít thời gian chuẩn bị trước trên lớp (sắp xếp thời gian cập rập và gấp)
Ít lớp thực hiện phần tổng kết trước khi về (GV và PH vẫn quen và xác định là hoạtđộng tham quan và vui chơi)
Các hoạt động tiến hành bị lệch so với chương trình cô phổ biến
Chưa khai thác hết vai trò của GV phụ trách, phụ huynh và TNV
Nhiều bạn không tích cực tham gia các hoạt động (có thể do chia nhóm quá đông?Vẫn quen ra ngoài là đi chơi không phải học nên không làm việc)
Kỹ năng làm việc của cán bộ hướng dẫn và TNV với học sinh chưa tốt (do chưa hiểutâm lý học sinh và cũng chưa có nhiều cơ hội làm việc với học sinh
Một số GV chủ nhiệm chưa chủ động trong việc điều chỉnh nội dung và các hoạtđộng trước và sau buổi học thực địa để gắn với các bài học và môn học trên lớp
Các hoạt động giáo dục thực địa được lồng ghép trongtrường học như thế nào?
Các hoạt động và các tiết học trong sân trường
Các buổi học ở công viên, vườn quốc gia, vườn thú, bảo tàng,hồ gần trường
Câu lạc bộ ngoại khóa
Trại hè (trại hè ngày và trại hè đêm)
Những buổi học thực địa (tại các vườn quốc gia và khu bảotồn thiên nhiên)
Học sinh, giáo viên, tham gia nghiên cứu khoa học cùng vớicác nhà khoa học
Trạm ĐDSH Mê Linh, VQG: Tam Đảo, Ba Vì,
Cúc PhươngThực vậtĐộng vật
Môi trường
Địa lý Đặc điểm hệ sinh thái của khu Trung du
Bắc Bộ: đất, rừng, động thực vật, khí hậu Phẫu diện đất Xác định tọa độ cây bằng máy định vị
GPS Xác định vị trí của điểm học thực địa trên
bản đồ Bắc Bộ Vẽ bản đồ Trạm Phát triển và phân bố sản xuất
Âm nhạc Hát tập thể về chủ đề rừng và
sinh vật, bảo vệ môi trường Cảm thụ âm thanh thiên nhiên,
giáo dục thẩm mỹ âm nhạc Đặt lời mới cho bài hát về chủ đề
rừng và sinh vật
Ngữ văn Miêu tả hệ sinh thái Trạm,
VQG Kể chuyện về chuyến đi, về
loài vật Viết văn nghị luận về bảo vệ
môi trường, giá trị của rừng
Sinh học - Công nghệ Đa dạng các động vật: thú, chim, côn trùng,
lưỡng cư, bò sát,… Cấu tạo, sự hình thành và Vai trò của rừng Ảnh hưởng của điều kiện khí hậu, tự nhiên đến
con người, đến đời sống của động thực vật Môi trường sống của động thực vật Hệ sinh thái Mạng lưới thức ăn,… Trồng trọt: trồng rau, chăm sóc cây, ghép tỉa
cành, sâu bệnh,… Vai trò của rừng, nhiệm vụ của trồng rừng,…
Lịch sử Tìm hiểu nguồn gốc loài
người, so sánh môi trườngsống của con người và cácđộng vật tại trạm
Mỹ thuật Vẽ tranh: tranh phong cảnh,
tranh con vật Vẽ tuyên truyền bảo vệ môi
trường Tạo hình: nặn con vật, làm châu
chấu, chuồn chuồn từ lá dừa
Sinh hoạt tập thể Cắm trại: khảo sát địa hình, chọn địa điểm
cắm trại, kỹ năng cắm trại, tổ chức các hoạtđộng xung quanh khu vực đốt lửa trại(múa,hát, thơ)
Học các kỹ năng sinh tồn trong rừng Học kỹ năng làm photovoice Trò chơi động: cầu lông, đá cầu, kéo co,… Trò chơi tĩnh: hát về các loài chim, thú, vận
động theo lời ca, .. Trải nghiệm một ngày làm chiến sĩ: hành quân
qua núi rừng Trồng cây lưu niệm
Toán Kiểm kê rừng: đếm số cây
trong một ô tiêu chuẩn, đokích thước cây (đườngkính, chiều cao)
Tính mật độ cây trong mộtô tiêu chuẩn
Tiếng Anh Học từ vựng: tên của con vật,
cá loài cây Photovoice bằng tiếng Anh Sử dụng khung cảnh để miêu
tả hoạt động học thực địa bằngtiếng Anh
Viết bài thu hoạch bằng tiếngAnh
Lý - Hóa Đo các thông số của nước :
pH, DO, độ đục, nhiệt độ, Phân tích đất phù hợp với
cây gì, dùng phân bón gìphù hợp
Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam
Trái đấtThực vậtĐộng vật
Địa lý Sự kiến tạo của trái đất, Đặc điểm tự nhiên, con
người, đặc điểm kinh tế xãhội của các châu lục
Ngữ văn Miêu tả về một chủ đề động
vật hoặc động vật hoặc phòngtrưng bày của bảo tàng
Viết bài thu hoạch
Sinh học Sự hình thành các và các thời kỳ phát
triển của giới: thực vật, động vật, nấm Sự sinh trưởng và phát triển của động
thực vật Sự tiến hóa của loài người Chuỗi thức ăn Nghiên cứu sâu về một lớp động vật Nghiên cứu sâu về một họ thực vật
Lịch sử So sánh các mẫu vật của
từng thời kỳ lịch sử
Mỹ thuật Vẽ tranh về sự tiến hóa của
một loài vật trong bảo tàng Vẽ tranh về một kỷ nguyên
của sinh vật trong bảo tàng
Tiếng Anh Kể tên các con vật, các mẫu
thực vật trong bảo Miêu tả cây sinh giới Viết bài thu hoạch hoặc làm
photovoice
Sinh hoạt tập thể Xem phim 3D về nguồn
gốc động vật Kỷ nguyên của Khủng
long – Kỷ Jura
Tin học Làm bài thu hoạch bằng
photovoice, powerpoint
Vườn Bách ThảoCông viên Thủ Lệ
Thực vậtĐộng vật
Môi trường
Địa lý Xác định vị trí công viên Thủ
Lệ hoặc Vườn Bách Thảo trênbản đồ Hà Nội
Vẽ bản đồ cây xanh trongVườn Bách Thảo
Âm nhạc Lắng nghe âm thanh của thiên
nhiên trong Vườn Bách Thảo Hát các bài hát có tên các con
vật trong công viên Thủ Lệ hoặctên các loài cây trong VườnBách Thảo
Ngữ văn Miêu tả cây cối, miêu tả con
vật Viết cảm nhận về môi trường
trong Vườn Bách Thảo Viết bài nghị luận về Môi
trường
Sinh học Hệ động vật: lớp thú, lớp chim Hệ thực vật: miêu tả các cây
trong Vườn Bách Thảo, đưa racác biện pháp bảo tồn các loàiquý hiếm
Tác động của con người đếnmôi trường
Lịch sử Tìm hiểu lịch sử hình thành và
phát triển của những địa điểmnày, xem có gắn với danh nhânhoặc sự kiện lịch sử quan trọngnào không?
Mỹ thuật Vẽ tranh theo chủ đề Vẽ tranh tuyên truyền
bảo vệ môi trường
Sinh hoạt tập thể Chơi các trò chơi tập thể có
gắn với chương trình học tạiVườn Bách Thảo
Toán Kiểm kê cây trong Vườn
Bách Thảo: đếm số câythuộc cùng một loài, đochiều cao, đường kínhcủa cây,
Tiếng Anh Hát các bài hát tiếng Anh về
con vật, cây cối Làm bài tập nhóm bằng
tiếng Anh
Tin học Làm bài thu hoạch
bằng powerpoint
Vật lí – Hóa học Kiểm tra chất lượng nước
trong Hồ: DO, pH, độ đục,nhiệt độ
Vòng tuần hoàn của nước
Bảo tàng: Lịch sử, Dân tộc học, Mỹ thuật,
Lịch sửCon người
Môi trường
Địa lý - Vật lí – Hóa học Quan sát, so sánh sự giống và
khác nhau của các mẫu vật về địachất Việt Nam qua từng thời kỳ
So sánh đặc điểm tự nhiên, xãhội, môi trường của các vùngmiền của Việt Nam
Ngữ văn Văn nghị luận về các thời kỳ
lịch sử Miêu tả các gian trưng bày
trong Bảo tàng Viết bài thu hoạch
Lịch sử Tìm hiểu về lịch sử thế giới,
lịch sử Việt Nam Tìm hiểu về các vị anh hùng
dân tộc
Mỹ thuật Tìm hiểu văn hóa, họa tiết trang trí
của các dân tộc Việt Nam Tìm hiểu mỹ thuật theo từng thời kì
dựng nước và giữ nước của Việt Nam Tìm hiểu về các họa sĩ nổi tiếng của
Việt Nam Tìm hiểu về các làng nghề, làm tranh
Đông Hồ, làm đồ gốm Bát Tràng Vẽ tranh theo chủ đề
Sinh hoạt tập thể Tổ chức các trò chơi tập thể gắn
với nội dung các môn học trênlớp: Theo dòng lịch sử, Rungchuông vàng,
Các trò chơi vận động: kéo co,
Tiếng Anh Viết cảm nhận chuyến đi Viết về một chủ đề liên quan
đến bài học trên lớp
Tin học Làm bài thu hoạch bằng
powerpoint
Công nghệ Trang trí đồ vật trong gia đình
Định hướng trong thời gian tới - Sự cần thiết đổi mớiphương pháp
Hiện nay các thảo luận về đổi mới giáo dụccó đề cập đến đổi mới theo hướng pháttriển kỹ năng và năng lực. Tuy nhiên, đếnnay dường như vẫn tập trung vào nội dungvà chương trình theo sách giáo khoa
Cần thiết tăng thực hành, giờ học tươngtác (học ngoài thực địa), tự tham khảo tàiliệu, nghiên cứu (thư viện, bảo tàng),thuyết trình, viết tiểu luận, thực hiện dựán, nghiên cứu, hội thảo, thảo luận
Định hướng đổi mới giáo dục phổ thông sau năm 2015
Điểm đáng chú ý nhất trong Dự thảo chương trình giáo dụcphổ thông sau năm 2015 là “Hoạt động giáo dục”
Hoạt động giáo dục sẽ được thực hiện song song với hoạt độngdạy học hiện thời
Hoạt động giáo dục mang tính chất linh hoạt, mềm dẻo; tíchhợp, tổng hợp kiến thức, kỹ năng của nhiều môn học, nhiều lĩnhvực học tập; hình thức tổ chức đa dạng và tăng cường sự thamgia của học sinh
Về thời lượng: mỗi lớp sẽ có trung bình 5 đến 6 tiết học tự chọnhoạt động trải nghiệm sáng tạo trên 1 tuần, tương đương với175 đến 210 tiết trong một năm học, riêng lớp 10 dự kiến có 8tiết/tuần, tương đương 280 tiết/năm.
Học sinh tham gia vào nghiên cứu khoa học
Chương trình này tạo cơ hội cho học sinh tham gia vào tiến hành cácnghiên cứu, giúp xây dựng tác phong nghiên cứu, thái độ khoa học,tính chủ động, đầu óc tưởng tượng, sáng tạo,… là những phẩm chấttối cần thiết cho công việc cho dù làm nghề gì và trong lĩnh vực nào
Ví dụ:Tại mỗi địa điểm được lựa chọn, ta có thể thực hiện một chủ đề hoặc kếthợp nhiều chủ đề: Khí quyển, khoa học trái đất, sinh trắc học,…. Học sinhthực hiện các phép đo: đo hàng ngày: Nhiệt độ trong ngày, lượng mưa, độpH của nước mưa,…
Thực hiện chương trình như thế nào?
Với những hoạt động này, chương trình giáo dục phổ thông cáccấp ở Việt Nam hầu hết đều có các môn học liên quan, ví dụ:
Lớp 4, lớp 5: Môn khoa học có nội dungvề chủ đề không khí; Tác động của conngười đến môi trường không khí,…;
Lớp 6 Môn Địa lý có nội dung về Thời tiếtvà không khí; Môn Vật Lý có nội dung họcvề Nhiệt học, sử dụng nhiệt kế; đo khốilượng và thể tích của chất lỏng,…
Lớp 9: Môn Sinh học có nội dung học về Ônhiễm môi trường…; Lớp 11: Môn Hóa họccó nội dung học về các chất khí,….
Thực hiện chương trình như thế nào?
Chủ đề nước: với các phép đo đạc hàng tuần trong chương trình GLOBE: Độ trong, nhiệt độ,nồng độ oxy hòa tan, độ dẫn điện, độ mặn, pH, độ kiềm, Nitrat,…
LỚP 4, 5
Môn Khoa học có nội dung:-Ba thể của nước;-Vòng tuần hoàn của nước và ô nhiễm nước;
LỚP 8
Môn Hóa học có nội dung về “nước”;Vật Lý: Áp suất, nhiệt độ;
LỚP 9
Môn Sinh học có nội dung về Ô nhiễmmôi trường;
Liên hệcác môn học
LỚP 12
Môn Hóa học có nội dung học về Hóa họchữu cơ.
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!Trung tâm Giáo dục và Phát triểnĐT: (04) 3562 7494Email: [email protected]
http://www.traihehanoi.com/
