Hogeschool Windesheim

Wegontwerp en -inrichtingLes 3: Dwarsprofiel, profielen van vrije ruimte, veiligheidszones, verkeersstromen

Ir Adriaan Walraad MBA

mobiliteit

Hoe voorbereiden op gastcollege?• Preview: oriënteer je van te voren op de gastspreker

Wie, welke organisatie, welk onderwerp

• Questions: bedenkt van te voren welke drie vragen je beantwoord wilt hebben. Wat wil je weten?

Beluister het college, bekijk sheets

• Reflect, kijk of je vragen beantwoord zijn en stel ze na afloop. Zijn de antwoorden bevredigend?

• Recite, kijk of je de antwoorden op je vragen in je eigen woorden kan vertellen aan een derde

• Review, Wat vond je van de spreker qua inhoud en presentatie, is dit een rolmodel voor je?

Lees het lesmateriaal/ kijk de dia’s na op intranet

• Relate Positioneer het onderwerp in de vakwereld van verkeer, vervoer en mobiliteit

Relateer dat aan wat je al weet

Ontwikkel en geef je eigen mening over dit onderwerp

LEG CONTACT VIA LINKEDIN

Leon Lurvink

Leon Lurvink

Inhoud

• Keek op de week

• Korte terugblik vorige les Stromen en uitwisselen

• Hoe komt een ontwerp tot stand? Voortraject voor een ontwerp

Voorlopig ontwerp, definitief ontwerp, bestek

Participatie

Dbfm, pps, etc.

• Dwarsprofiel Ontwerpelementen van het dwarsprofiel

Capaciteit van een rijstrook

Profielen van vrije ruimte, veiligheidszones

Richtlijnen en aanbevelingen

• NOA

• Handboek Wegontwerp

• ASVV 2004/2008

Ontwerpelementen

algemene ontwerpuitgangspunten

netwerk

wegcategorie

ontwerpvoertuig ontwerpsnelheid

tracé dwarsprofiel kruispunten aanvullende voorzieningen

horizontaal alignement

verticaal alignement

profiel van vrije ruimte

aantal rijstroken

scheiding rijrichtingen

rijstrook breedte

parkeervoorzieningen

verharding

dwarshelling

type vormgeving

uitzicht

afrondingsbogen

voorsorteer-/ opstelstroken

middengeleiders

bebakening

openbare verlichting

bewegwijzering

beplanting

Horizontaal & verticaal alignement

Dwarsprofiel

Dwarsprofiel

• Definitie: Geeft de opbouw en de afmetingen van de weg in dwarsrichting uit

de samenstellende ontwerpelementen weer

De verticale doorsnede loodrecht op de as van de weg

• Opgebouwd uit: Ontwerpelementen

Profiel van (vrije) ruimte en veiligheidszones

Voorbeelden dwarsprofiel

Voorbeelden dwarsprofiel

Voorbeelden dwarsprofiel

Ontwerpelementen

Rijstrook

• Definitie: ‘Een begrensd gedeelte van de

rijbaan dat voldoende breed is voor het voor dat gedeelte bestemde verkeer’

• Functies: Afwikkeling van het rijdende

verkeer

Rijstrookbreedte

Wegtype Breedte (m)

Regionale stroomweg, V0=90, 1 rijstrook 3,00

Regionale stroomweg, V0=90, 2 rijstroken 3,25

Gebiedsontsluitingsweg, V0=80, 1 rijstrook 2,75

Gebiedsontsluitingsweg, V0=80, 2 rijstroken 3,10

Gebiedsontsluitingsweg, V0=50, 1 rijstrook 2,75 - 3,50

Capaciteit

Wegtype Capaciteit (pae/uur)

Nationale stroomweg, 2 rijstroken 4300

Regionale stroomweg, 1 rijstrook 1750

Regionale stroomweg, 2 rijstroken 4000

Gebiedsontsluitingsweg, 1 rijstrook 1500

Gebiedsontsluitingsweg, 2 rijstroken 1900

Intensiteit/capaciteit-verhouding

Rijloper

• Definitie: ‘Het gedeelte van het verharde

dwarsprofiel dat voldoende breed is voor een enkel maatgevend ontwerpvoertuig’

• Functies: Afwikkeling van het rijdende verkeer

• Toepassing: Erftoegangswegen (binnen en buiten

de bebouwde kom)

Redresseerstrook

• Definitie: ‘Een verharde strook van beperkte

breedte, gelegen naast de rijstrook en bedoeld om weggebruikers gelegenheid te geven hun koers te corrigeren’

• Functies: Ruimte voor (kleine) koerscorrecties

Optimale benutting rijstrook

• Breedte: 0,30 - 0,60m

Uitwijkstrook

• Definitie: ‘Een verharde strook gelegen naast de rijloper en bedoeld om elkaar

tegemoetkomende weggebruikers gelegenheid te geven elkaar te passeren en ruimte te bieden aan corrigerende bewegingen buiten de rijloper’

• Toepassing: Vooral erftoegangswegen buiten de bebouwde kom

• Breedte: Maximaal 0,5m

Rijrichtingscheiding

• Definitie: ‘Een vorm van scheiding tussen tegemoetkomende rijrichtingen’

• Functies: Scheiding van de rijstroken met verkeer in tegengestelde richtingen

Ruimte voor (kleine) koerscorrecties

Voorkomen/beperken van frontale ongevallen, inhaalmanoeuvres

• Toepassing: Enkelbaanswegen met twee rijstroken en tegengesteld verkeer

• Breedte: 0,30-1,10m

Rijrichtingscheiding

Bermen

• Wat is de functie van een berm?

Bermen

• Functies van een berm: Voorkomen/beperken enkelvoudige ongevallen

Ruimte om te redresseren

Esthetica

Elektriciteitsvoorzieningen

Afvoertransport water

Visuele geleiding

Landschappelijke inpassing

Oriëntatie

Wegritme

Afscherming

Informatieoverdracht of hulpmiddel voor weggebruiker

Vermindering verkeerslawaai

Middenberm

• Definitie: ‘Berm tussen twee rijbanen met tegengestelde richtingen’

• Functies: Fysieke scheiding van rijbanen

Ruimte voor afschermingsvoorzieningen

Ruimte voor wegmeubilair

Ruimte voor ondersteuningsconstructie kunstwerken, portalen, lichtmasten

• Toepassing: Stroomwegen en gebiedsontsluitingswegen (type I)

Breedte middenberm

• Regionale stroomweg: Brede middenberm (>20m) zonder

afschermingsvoorzieningen

Smalle middenberm (>2,20m) met afschermingsvoorzieningen

• Gebiedsontsluitingsweg: Eigenlijk alleen voor type I, geen

afschermingsvoorzieningen

3,00-6,00m

Buiten- en tussenberm

• Definitie: ‘Wegberm tussen de buitenste

verkeersbaan en de naastgelegen perceelgrens / een evenwijdig lopende verkeersbaan’

• Extra functie: Bergingsplaats voor

motorvoertuigen

• Breedte: 4,50-10,00m

Markering

• Definitie: ‘Op of in het oppervlak van de verharding aangebrachte tekens ter

geleiding, waarschuwing, regeling of informering van het verkeer’

• Functies: Visuele begrenzing van rijstroken

Geleiding van het verkeer

Markeren van kant van de verharding

• Soorten: Lengtemarkering (kantstrepen, deelstrepen, blokmarkering)

Overige markering (pijlmarkering, verdrijfstrepen, puntstuk, etc.)

Markering

• Breedte: Kant- en deelstrepen: 0,15-0,20m

Blokmarkering: 0,30-0,45m

Vluchthavens

• Toepassing: Regionale stroomweg

Elke 1000m

• Breedte: ±3,40m

Talud en watergang

• Talud ‘Een hellend vlak van een ingraving of ophoging’

• Watergang ‘Een gegraven lijnvormige verdieping in het maaiveld, al dan niet

gevuld met water, bestemd voor onder meer de berging en aan- en afvoer van water’

Profiel van (vrije) ruimte en veiligheidszones

Profiel van minimum/vrije ruimte

• Profiel van minimum ruimte/verkeersruimte: ‘ Het profiel dat wordt verkregen door aan de ruimte die het

maatgevende ontwerpvoertuig vanwege zijn afmetingen in beslagneemt, de ruimte toe te voegen die dit voertuig nodig heeft voor de horizontale en verticale bewegingen tijdens het rijden’

• Profiel van vrije ruimte: ‘ De verkeersruimte vermeerderd met de door de bestuurders

aangehouden objectafstand ten gevolge van objectvrees’

Profiel van minimum/vrije ruimte

• Voorbeeld V0≤90km/h, horizontaal profiel

Personenauto Vrachtauto

Voertuig 1,75 2,70

Profiel van minimum ruimte 2,70 3,30

Profiel van vrije ruimte, continu 3,75 4,70

Profiel van vrije ruimte, solitair 4,75 5,70

Obstakelvrije zone

• Defintie: ‘Gebied buiten de verharding zonder obstakels of

ontwerpelementen van het dwarsprofiel (talud, sloot), die voor uit koers geraakte voertuigen bij aanrijding ernstige schade aan het voertuig en/of ernstig letsel aan de inzittenden kunnen veroorzaken’

Overige zones

• Beplantingsvrije zone

• Zone voor afschermingsvoorzieningen

Volgende week

• Knooppunten en aansluitingen

• Kruispunten