28
Importancia de las Importancia de las infecciones nosocomiales infecciones nosocomiales Aumenta la morbilidad Aumenta la morbilidad Aumenta la mortalidad Aumenta la mortalidad Aumenta el coste Aumenta el coste

Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Importancia de las infecciones Importancia de las infecciones nosocomialesnosocomiales

•Aumenta la morbilidadAumenta la morbilidad

•Aumenta la mortalidadAumenta la mortalidad

•Aumenta el costeAumenta el coste

Page 2: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

ClasificaciónClasificación

•Infección urinariaInfección urinaria

•Infección quirúrgicaInfección quirúrgica

•Infección respiratoriaInfección respiratoria

•BacteriemiaBacteriemia

Page 3: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES
Page 4: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES
Page 5: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Factores intrínsecosFactores intrínsecos

• EdadEdad

• SexoSexo

• Enfermedades asociadasEnfermedades asociadas

• DrogadicciónDrogadicción

Page 6: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Factores extrínsecosFactores extrínsecos

• SondasSondas

• Vías venosasVías venosas

• Nutrición parenteralNutrición parenteral

• Respiración asistidaRespiración asistida

• InmunosupresiónInmunosupresión

• Intervención quirúrgicaIntervención quirúrgica

Page 7: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Infección urinariaInfección urinaria

• Representa el 20-30% de las INRepresenta el 20-30% de las IN

• 2% de los pacientes ingresados2% de los pacientes ingresados

• Prolonga la estancia 1-4 díasProlonga la estancia 1-4 días

• Triplica la mortalidad hospitalariaTriplica la mortalidad hospitalaria

Page 8: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Paciente tipo de infección Paciente tipo de infección urinaria nosocomialurinaria nosocomial

•Mujer anciana con enfermedad Mujer anciana con enfermedad de base importante y sondadade base importante y sondada

Page 9: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Infección respiratoria Infección respiratoria nosocomialnosocomial

• La tercera en frecuencia pero la que más La tercera en frecuencia pero la que más mortalidad ocasionamortalidad ocasiona

• Frecuente en personas con respiración Frecuente en personas con respiración asistidaasistida

• Gérmenes: enterobacterias y estafilococoGérmenes: enterobacterias y estafilococo

• Prevención: lavado de manos, cuidado de Prevención: lavado de manos, cuidado de tubos orotraqueales, profilaxis antibiótica tubos orotraqueales, profilaxis antibiótica y descontaminación intestinaly descontaminación intestinal

Page 10: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

BacteriemiasBacteriemias

• Procedentes de focos infecciosos Procedentes de focos infecciosos urinarios o respiratorios o de urinarios o respiratorios o de catéteres venosos para sueros o catéteres venosos para sueros o nutrición parenteralnutrición parenteral

• Estafilococos aureus y coagulasa Estafilococos aureus y coagulasa negativo, Pseudomona, y Cándida negativo, Pseudomona, y Cándida

Page 11: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Infección quirúrgica Infección quirúrgica nosocomialnosocomial• 2ª en frecuencia2ª en frecuencia

• Afecta al 1,8% de los pacientes Afecta al 1,8% de los pacientes ingresadosingresados

• 20-25% de las IN20-25% de las IN

• Suele aparecer dentro de los 30 días Suele aparecer dentro de los 30 días siguientes a la cirugíasiguientes a la cirugía

• Puede aparecer tardíamente en caso Puede aparecer tardíamente en caso de colocación de prótesisde colocación de prótesis

Page 12: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Infección quirúrgica Infección quirúrgica nosocomialnosocomialFactores de riesgoFactores de riesgo

Grado de contaminación de la intervención

•La técnica quirúrgica

•Riesgo intrínseco del paciente

•Preparación preoperatoria

•Utilización de drenajes

Page 13: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Infección quirúrgica Infección quirúrgica nosocomialnosocomialPrevenciónPrevención

•Control de la infección ambiental en quirófanos

Profilaxis antibiótica perioperatoria

•Preparación prequirúrgica del enfermo

•Medidas intraoperatorias

•Motivación del cirujano

Page 14: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES
Page 15: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES
Page 16: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

EVOLUCIÓN DE LA PREVALENCIA GLOBALEVOLUCIÓN DE LA PREVALENCIA GLOBAL EPINE 1990-2009EPINE 1990-2009

Año Prev. infecciones Prev. infectados (ICO 95%)

2009 7,79% 6,78% (6,58-6,98)

2008 8,18% 6,99% (6,79-7,19)

2007 8,22% 6,99% (6,78-7,19)

2006 7,90% 6,78% (6,58-6,99)

2005 8,10% 6,88% (6,67-7,09)

2004 7,63% 6,50% (6,30-6,70)

2003 7,64% 6,54% (6,33-6,75)

2002 7,77% 6,68% (6,47-6,89)

2001 7,74% 6,69% (6,48-6,90)

2000 8,09% 6,90% (6,69-7,12)

1999 7,91% 6,88% (6,67-7,10)

1998 7,95% 6,70% (6,48-6,91)

1997 8,08% 6,94% (6,72-7,16)

1996 8,41% 7,23% (701-7,46)

1992 8,50% 7,28% (7,04-752)

1990 9,87% 8,45% (8,18-873)

Disminución de la prevalencia de infecciones (PI) en el periodo:-2,08 puntos

(-21,1%)

Disminución de la prevalencia de pacientes con infección (PE) en el periodo:-1,67 puntos

(-19,8%)

Page 17: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

HOSPITALES CON DATOS INCLUIDOS EN EL HOSPITALES CON DATOS INCLUIDOS EN EL ANÁLISIS ESTADÍSTICO. ANÁLISIS ESTADÍSTICO. EPINE 1990-2009EPINE 1990-2009

AñoAño

123123

135135

163163171171

186186

201201206206

214214224224

233233243243 243243 246246

241241

258258 257257253253

266266276276 278278

19901990 19911991 19921992 19931993 19941994 19951995 19961996 19971997 19981998 19991999 20002000 20012001 20022002 20032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008 20092009100100

120120

140140

160160

180180

200200

220220

240240

260260

280280

Número de hospitales participantes

Page 18: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

NÚMERO DE PACIENTES ESTUDIADOSNÚMERO DE PACIENTES ESTUDIADOSEPINE 1990-2009EPINE 1990-2009

AñoAño

38,538,5

42,242,2

44,344,3

46,946,9

49,749,7

51,351,3 51,951,9 51,751,7

53,753,7 53,753,7

55,355,356,356,3

54,854,8 54,854,8 54,854,8

57,457,4 57,957,9

61,561,562,562,5 6262

19901990 19911991 19921992 19931993 19941994 19951995 19961996 19971997 19981998 19991999 20002000 20012001 20022002 20032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008 200920093535

4040

4545

5050

5555

6060

6565

Nº de pacientes (en miles)

Page 19: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

PORCENTAJE DE HOMBRES Y MUJERESPORCENTAJE DE HOMBRES Y MUJERESEPINE 1990-2009EPINE 1990-2009

AñoAño

19901990 19911991 19921992 19931993 19941994 19951995 19961996 19971997 19981998 19991999 20002000 20012001 20022002 20032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008 20092009

00

1010

2020

3030

4040

5050

6060

Porcentaje %

HOMBRES MUJERES Sin Información

Page 20: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

LOCALIZACIÓN DE LAS INFECCIONES NOSOCOMIALES. EPINE 1990-2009

19901990 19911991 19921992 19931993 19941994 19951995 19961996 19971997 19981998 19991999 20002000 20012001 20022002 20032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008 2009200955

1010

1515

2020

2525

3030Porcentaje sobre el total del año %

Urinarias Urinarias 27,727,7 26,326,3 27,627,6 25,925,9 25,125,1 25,925,9 27,727,7 25,425,4 24,424,4 24,324,3 23,523,5 22,922,9 21,721,7 20,820,8 20,720,7 20,820,8 20,920,9 20,520,5 21,121,1 22,122,1

Quirúrgicas Quirúrgicas 22,722,7 21,421,4 19,319,3 21,921,9 23,223,2 19,719,7 17,517,5 19,619,6 18,418,4 20,120,1 18,818,8 19,119,1 21,221,2 20,420,4 2020 21,321,3 20,520,5 20,720,7 20,620,6 20,120,1

Respiratorias Respiratorias 15,415,4 16,916,9 17,817,8 1818 17,417,4 1919 20,620,6 20,620,6 22,322,3 20,920,9 22,622,6 2323 22,522,5 22,322,3 22,322,3 21,721,7 21,521,5 22,222,2 22,522,5 20,920,9

Bacteriemias Bacteriemias 10,610,6 8,98,9 9,29,2 10,910,9 10,710,7 12,412,4 12,612,6 13,613,6 1414 1313 1414 13,413,4 12,812,8 14,214,2 15,115,1 15,915,9 15,515,5 16,116,1 15,415,4 1414

Page 21: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

PRINCIPALES LOCALIZACIONES DE LASPRINCIPALES LOCALIZACIONES DE LAS INFECCIONES NOSOCOMIALES (I)INFECCIONES NOSOCOMIALES (I)

EPINE 1990-2009EPINE 1990-2009

Infección Urinaria

I. Quirúrgica Superf.

I. Quirúrgica Prof.

Neumonía

Otras Inf. Respir.

00 55 1010 1515 2020 2525 3030

Porcentaje sobre el total del año %Porcentaje sobre el total del año %

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Page 22: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

Intervención quirúrgicaIntervención quirúrgica

Catéter urinario abiertoCatéter urinario abierto

Catéter urinario cerradoCatéter urinario cerrado

InmunosupresiónInmunosupresión

00 55 1010 1515 2020 2525 3030 3535

Prevalencia anual de la exposición %Prevalencia anual de la exposición %

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

PREVALENCIA DE FACTORES DE RIESGO DE TIPO EXTRÍNSECO (I)

Page 23: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

PREVALENCIA DE FACTORES DE RIESGO DE TIPO EXTRÍNSECO (III)

Línea periféricaLínea periférica

Catéter centralCatéter central

Cat. cent. ins. per.Cat. cent. ins. per.

Nutrición parenteralNutrición parenteral

00 55 1010 1515 2020 2525 3030 3535 4040 4545 5050 5555 6060 6565

1990 1992 1994 1996 1998 2000 2001 2002

20032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008 20092009

Prevalencia anual de la exposición %Prevalencia anual de la exposición %

Page 24: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

EPINE 1990-2009

EVOLUCIÓN DE LOS GRAM- Y GRAM+EN LAS INFECCIONES NOSOCOMIALES

Gram positivos

Gram negativos

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 200935

40

45

50

55Porcentaje sobre el total de microorganismos %

Gram- 50,7 46,9 47,6 48,1 47 50,2 50,7 50,2 49,7 51,4 51 52,4 49,7 51,9 52,1 51,2 51,1 52,8 53,4 51,1

Gram+ 37,5 39,5 39,9 44,2 45,5 40,5 40 41,5 40,8 40,3 40,5 39,4 41,9 38,5 38,7 38,3 37,9 36,7 35,1 38,4

Gram negativos

Gram positivos

Page 25: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

LOS DIEZ PATÓGENOS MÁS FRECUENTES ASOCIADOS A LAS INFECCIONES NOSOCOMIALES

EPINE-2009. Distribución porcentual %

Escherichia coli Escherichia coli 16,5%16,5%Pseudomonas aeruginosaPseudomonas aeruginosa

10,0%10,0%

Staphil. epidermidisStaphil. epidermidis6,6%6,6%

Enterococcus fecalisEnterococcus fecalis6,2%6,2%

S. aureus S. aureus met-resist.met-resist.5,1%5,1%

Candida albicansCandida albicans4,9%4,9%

Staphilococcus aureusStaphilococcus aureus4,9%4,9%

Klebsiella pneumoniaeKlebsiella pneumoniae4,1%4,1%

S. coagulasa neg. 3,6%S. coagulasa neg. 3,6%

Enterobacter cloacae Enterobacter cloacae 3,2%3,2%

Enterococcus faecium Enterococcus faecium 3,2%3,2%

Proteus mirabilis Proteus mirabilis 3,0%3,0%

A. baumanii A. baumanii 2,9%2,9%

Otros staphilococcus Otros staphilococcus 1,7%1,7%

Stenotrophomonas m. Stenotrophomonas m. 1,3%1,3%

Candida spp Candida spp 1,3%1,3%

Resto 21,5%Resto 21,5%

Page 26: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES

PREVALENCIA DE FACTORES DE RIESGO PREVALENCIA DE FACTORES DE RIESGO DE TIPO INTRÍNSECO (I)DE TIPO INTRÍNSECO (I)

ComaComa

Insufic. renalInsufic. renal

DiabetesDiabetes

NeoplasiaNeoplasia

Enf. pulm. crón.Enf. pulm. crón.

00 22 44 66 88 1010 1212 1414 1616 1818 2020 2222 2424

Prevalencia anual del factor de riesgo %Prevalencia anual del factor de riesgo %

19901990 19921992 19941994 19961996 19981998 20002000 20012001 2002200220032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008 20092009

Page 27: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES
Page 28: Tema 11.- INFECCIONES NOSOCOMIALES