Upload
aurela-elmasllari
View
1.138
Download
10
Embed Size (px)
Citation preview
#MesueseAurela
LENDA :BIOLOGJI KLASA :9 SHKOLLA :2015-2016 #MesueseAurela
STRESI SI PERKUFIZIM
LLOJET E STRESIT DHE TRAUMAT
PSIKIKE
SHKAKTARET E STRESIT
PERCAKTIMI I MUNDESIVE PER TE
PARANDALUAR STRESIN
#MesueseAurela
Per stresin ka shume perkufizime, te cilat reflektojne
mendime profesionale.
Stresi eshte gjendje psikofizike e gatshmerise se
individit per ballafaqim, apo per terheqje. Perkufizimi
mjekesor eshte : “Stresi eshte reagim i nderlikuar
psiko-neuro-endokrin dhe imunologjik i njeriut (reagimi
ndaj stresit) ndaj sfidave (faktori stresogjen), qe e
pergatit personin per lufte ose per largim, apo per
t’iu pershtatur situates se re. reagimi ndaj stresit
eshte tejet individual, pasi zhvillohet sipas
vleresimit te individit dhe sipas planit personal
luftarak.
#MesueseAurela
Dallojme dy lloje stresi:
stresin pozitiv dhe ate negativ.
Stresi pozitiv(eustress) eshte formuar gjate evolucionit nepermjet luftes per mbijetese. Te
njeriu bashke kohor ndikon ne permiresimin e krijimtaresie, kryerjen me te mire dhe te shpejte
te punes, por edhe permireson kujtesen, perceptimin dhe aftesite trupore. Nje mase e caktuar e
stresit, na ndihmon qe te ballafaqohemi me jeten. Secili prej nesh e ka masen e tij te stresit
qe ia ben jeten me te bukur, me interesante dhe me krijuese. Per kete arsye, stresi pozitiv
eshte mëlmesë e jetes. Pra, reagimi ndaj stresit eshte, ne parim, reagim pozitiv biologjik, por
qe nuk guxon te zgjase shume gjate, te jete teper I fuqishem, dhe te shfaqet shume shpesh. Duhet
tia mundesojme kohen per clodhje, rifreskim mendjes dhe trupit dhe sherim te qelizave te
demtuara. Zakonisht, kuptimin e stresit, njerezit e barazojne me stresin negativ.
Karakteristikat e stresit pozitiv tregojne se : eshte afatshkruter, jo shume I fuqishem,
njerezit mund te ballafaqohen lehte me te, gje qe mundeson rifreskimin funksional dhe strukturor
te te gjitha qelizave.
Stresi negativ (distress) eshte stres, qe paraqitet shpesh, teper I fuqishem, perseritet, dhe
eshte I vazhdueshem. Nepermjet veprimit ne tru, nervave, hormoneve, metabolizmit dhe sistemit
imunitar, le pasoja te demshme ne trup dhe ne mendje. Gjate stresit, trupi vepron ne rrafsh me
te larte energjik. Gjate stresit nuk ka rifreskim dhe ndertim te qelizave, por vetem shkaterrim
dhe harxhim. Aktivitetet luksoze, ku bejne pjese argetimi, dashuria apo kontaktet sociale,
shuhen ngadale. Stresi ne tru shkakton ndryshimin e gjendjes shpirterore, friken, tensionin,
ndjenjen e kercenimit, pasigurine, agresivitetin dhe nervozizmin. Gjate reagimit ndaj stresit,
reagimet emocionale mbizoterojne mbi arsyen. Sot stresi eshte shnderruar ne antitezen e vet. Ne
vend qe te kundershtoje armikun ai eshte kthyer kunder nesh dhe ka pasoja te demshme per mendjen
dhe trupin tone. Stresi negativ ndryshon funksionimin e trurit, te sistemit neurovegjetativ, si
dhe le pas vetes pasoja te papritura, te demshme dhe te perhershme ne mendje dhe ne trup.
#MesueseAurela
#MesueseAurela
#MesueseAurela
#MesueseAurela
Fizike-si reagon trupi juaj
Psikike :si mendoni
dhe si ndjeheni
Sjellja: se si veproni
#MesueseAurela
Dicka ne lidhje me depresionin në adoleshencë
Është e zakonshme për raste të ndjenjes ne adoleshencë të palumtur. Megjithatë, kur hidhërimi zgjat për më
shumë se dy javë dhe fatkeqësi të tjera simptomash përvojat e depresionit, atëherë ai ose ajo mund të vuajnë nga
depresioni Adoleshenti. Për shkak se më shumë se një në çdo 33 fëmijë dhe një në tetë adoleshentėt vuajnë me
depresion,duhet të bisedoni me mjekun tuaj dhe per të parë nëse mund të jetë i riu juaj në depresion.
A keni pyetur ndonjehere veten tuaj perse nervozohet ose ndihet i pakënaqur Adoleshenti juaj?në fakt mund të
jetë duke përjetuar depresione! . E kur t'i shtoni hormon shkatërrim të shumë ndryshimeve të tjera të ndodhin në
një fatkeqësi të jetës, është e lehtë për të parë pse moods swing tyre si lavjerrës. Megjithatë gjetjet tregojnë se
një në çdo tetë adoleshentėt ka depresionin adoleshent. Por depresioni mund të trajtohet dhe probleme serioze
lidhur me të. Pra, nëse i riu juaj shfaq hidhërim i cili zgjat për më shumë se dy javë dhe ai ose ajo tregon
simptomat e depresionit , ai mund të jetë ne kohë për të kërkuar ndihmë nga një profesionist shëndetësor. Gjatë
adoleshencës probleme të shpeshta janë depresioni, përdorimi i drogave, çrregullimet në të ushqyerit, stresi ose
problemet në shkollë, shokët ose familja. Në qoftë se fëmija juaj tregon disa nga shenjat që vijojnë, mundohuni ta
vërtetoni për çfarë bëhet fjalë:
Humbje e shprehur në peshë apo përkundrazi fitim i shprehur e peshës.
Probleme me gjumin.
Ndryshim drastik i shokëve.
Ndryshim drastik i sjelljes. Ikja nga shkolla. Ulja e notave.
Depresion. Flet për vetëvrasje, çdo e përmendur, bile edhe me tallje, duhet të shkaktojë brengosje.
Simptome për përdorim të drogës.
Probleme me ligjin.
#MesueseAurela
Ka një larmi te metodave të përdorura për të trajtuar depresionin,
duke përfshirë medikamente dhe psikoterapi. Terapia familjare mund
të jetë e nje faktor qe nese ne familje ka konflikte te cilet
kontribojne per depresionin. Te riut do ti nevojitet përkrahje nga
familja ose mësuesit për të ndihmuar ne shkollë . Herë pas here,
shtrimin në spital në një njësi psikiatrike mund të jetë e nevojshme
për të rinjtë me depresion të ashpër.
The FDA paralajmëron se antidepressant medikamente Maj shtojnë
rrezikun e vetëvrasjeje të menduarit dhe sjelljen në fëmijët dhe të
rinjtë me depresion dhe çrregullimeve të tjera psikiatrike. Nëse
keni ndonjë pyetje apo shqetësime, ata diskutojnë me ofruesin tuaj
të kujdesit shëndetësor.
#MesueseAurela
Të përballesh me stresin do të thotëtë përdorësh mendimet dhe të veprosh për të luftuar me situatat stresuese dhe për të ulur nivelin e
stresit tonë .
Shumë njerëz kanë një mënyrë karakteristike për ta përballuar stresin bazuar në personalitetin e tyre . Njerëzit që e përballojnë mirë stresin kanë tendencë të besojnë se mund të influentojnë mbi atë çka I
ndodh atyre .
Ata zakonisht kanë një vetëbesimtë lartë , I rezistojnë zhgënjimeve , qëndrojnë optimistë dhekëmbëngulin edhe nën rrethana jo të favorshme . Më e rëndësishmja , ata zgjedhin strategjinë e duhurpër të përballuar stresorët me të cilët përballen . Në të kundërt , njerëzi që përballojnë dobët me stresin
kanë tendencë të kenë pak a shumë karakteristika të ndryshme të personalitetit , si vetëbesim të ulëtdhe një vështrim pesimist mbi jetën .
#MesueseAurela
Stresi ne tru, para se gjithash, shkakton shqetesim, merzitje dhe probleme te tjera te shumta. Reduktimi apo shmagia e ketyre problemeve, eshte tejet e rendesishme per ndjenjen e mire, per shendetin, per rritjen e kapacitetevemendore dhe per arritjen e qellimeve me te lartajetesore. Mbi te gjitha duhet theksuar se pasojat
negative te stresit jane tejet te shpeshta dheserioze. Sipas shume studimeve, 79-90% te tegjitha vizitave tek mjeku i pergjithshem lidhen me stresin
“Nuk mbijetojne llojet me te fuqishme te
kafsheve dhe as ato me inteligjente, por
ato kafshe qe dine te pershtaten me mire”
|Charles Darwin|
#MesueseAurela
#MesueseAurela