Upload
zskoszecin
View
815
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
Snycerza zatrudnię od zaraz !
O zawodach, które (nie)wyginęły i tych,
które zrobią to wkrótce.
Cechą wspólną przedstawionych zawodów
jest to, że profesje te wyginęły, choć produkt, czy
też przedmiot produkcji pozostał.
Zmieniła się bowiem technologia wytwarzania tych
wyrobów, dzięki czemu skomplikowane czynności
ludzkich organów (rąk, strun głosowych, mózgu), zastąpiły
maszyny i komputery.
DRUCIARZ
Druciarz – zajmował się naprawą sprzętów gospodarstwa domowego i wyrobem drobnych
przedmiotów np. łapek na myszy. Wyroby wykorzystywane w gospodarstwie
domowym wykonują dziś maszyny na skalę przemysłową, dzięki czemu ich koszt jest tak
BEDNARZ
Bednarz - to rzemieślnik zajmujący się wytwarzaniem beczek, cebrzyków, balii,
kadzi. Tylko, że kiedyś było na nie większe zapotrzebowanie. Dzisiaj to zawód już
zanikający.
BALWIERZ
Balwierz -średniowieczna kosmetyczka; zajmował się obcinaniem włosów, goleniem,
kąpaniem, wyrywaniem zębów, czyszczeniem uszu, puszczaniem krwi i drobnymi
zabiegami, np. wycinaniem nagniotków,
FOLUSZNIK
Folusznik - bardzo intratne zajęcie, polegające na folowaniu tkaniny, t.j. jego spilśnianiu i oczyszczaniu z tłuszczów i
klejów.
SZNURÓWKARZ
Sznurówkarz pojawił się jako osobne rzemiosło wraz z modą na ozdobne wiązanie
ubrań troczkami. Obecnie sznurówek nie wytwarza się ręcznie, produkowane są w
fabrykach maszynowo.
JADOWNIK
Jadownik - produkował różnorakie trucizny, które miały zastosowanie m.in. do
zatruwania strzał lub do wytwarzania lekarstw. Obecnie pozyskiwanie jadu wykonuje się w laboratoriach przez
NIEWODNIK
Niewodnik - ręcznie wykonywał sieci do połowu ryb,
tzw. niewody.
KOMIWOJAŻER
Komiwojażer- agent handlowy, przedstawiciel jakiejś firmy podróżujący w celu zdobywania klientów i przyjmowania
zamówień na towar. Obecnie mamy Allegro
GRZEBIENIARZ
Grzebieniarz - jego wyrobami były grzebienie z rogów zwierzęcych i drewna.
Tanie wyroby plastikowe sprawiły, że zawód ten stał się nieopłacalny.
GWOŹDZIARZ
Gwoździarz - każdy gwóźdź trzeba było robić indywidualnie, nie było taśmowej produkcji.
Praca nudna, polegała na formowaniu gwoździ z prętów metalowych, ogrzanych w
Istnieje wiele zawodów, które zaliczamy do
ginących.
Czasem możemy się natknąć na ogłoszenia w gazetach reklamujące usługi, które są nam
potrzebne coraz rzadziej:
KARPINIARZ
Karpiniarz – rzemieślnik zajmujący się wykopywaniem karp pozostałych po ścięciu drzewa i przygotowaniem ich
do obróbki.
SZEWC
Szewstwo jest to rodzaj rzemiosła
polegający na naprawie i tworzeniu obuwia.
Obecnie jest to zawód zanikający, gdyż większość butów jest wykonywana w fabrykach, a ponadto młodzi ludzie
niechętnie chcą się szkolić w tym kierunku.
BARTNIK
Bartnik - zajmował się zbieraniem miodu, głównie od pszczół leśnych, tzw. "borówek". Wspinał się do barci, które były specjalnie wydrążonymi dziuplami w drzewach, za
pomocą powrozów. Przed wyjęciem miodu
OSTRZYCIEL NOŻY
Mobilny ostrzyciel noży wjeżdżał na podwórko
motorowerem lub motorynką i głośnym dzwonkiem oznajmiał swoje przybycie. Na swoim pojeździe miał
zamontowane urządzenie do ostrzenia
z obrotowym kamieniem, podłączone
często do silnika pojazdu. Na podwórko
wysypywali się sąsiedzi, którzy w pośpiechu
BOBROWNIK
Bobrownik - fachowiec zajmujący się właściwym wykorzystaniu żeremia
bobrowego. Czyli współpracował z tymi zwierzątkami i pomagał im dla swoich
celów.
KALETNIK
Kaletnik - jego wyroby to torby, sakwy, sakiewki, kaletki ze skóry. Miał dużo
zamówień, bo ubrania nie miały kieszeni i sakiewki były przewiązywane rzemykiem. Nosiło się je u pasa i cieszyły się dużym
ZEGARMISTRZ
Zegarmistrz jest teraz głównie mistrzem od
wymiany baterii, paska i szkiełka. Ludzie wpadają po drobne usługi
robione na poczekaniu. Kiedyś na
naprawę zegarka czekało się około tygodnia. Teraz klient woli sobie
ZDUN
Zdun zajmuje się wykonywaniem i konserwacją rożnych pieców. Jednak z
biegiem czasu zawód zduna powoli zanika ponieważ powszechnie buduje się domy i bloki
z ogrzewaniem centralnym.W związku z mniejszym zapotrzebowaniem
FOTOGRAF
W dobie aparatów cyfrowych i telefonów komórkowych z aparatami, z usług fotografa
korzystamy coraz mniej, głównie przy wyrabianiu dowodu osobistego i podczas
ślubów. Fotografika użytkowa zanika, jednak
Są również zawody,z którymi spotykamy się bardzo okazyjnie, np. na
festynachlub jako atrakcja
turystyczna:
KATKat – człowiek, który zawodowo zajmuje
się głównie wykonywaniem wyro
ków, skazujących na karę śmierci.
Do obowiązków kata należało również
usuwanie padliny- nie czynił on jednak tego
osobiście, ale zajmowali się tym jego pomocnicy,
tzw. hycle.W obecnych czasach
KATARYNIARZ
Kataryniarz to elegancko ubrany jegomość, którego praca polegała na dostarczaniu
rozrywki przechodniom ulicznym, grał na instrumencie zwanym katarynką. Małe dziurki
na taśmie papieru przesuwały się powoli zgodnie z obrotem korby i wydobywała się z
KLIKONKlikon, zwany
krzykaczem miejskim to osoba ogłaszająca
różne ważne informacje oraz – dziś
powiedzielibyśmy –newsy. Do jego funkcji
należało również powtarzanie tłumowi na
wiecach tego, co obwieszczała władza
(przywódca). Praca ta wymagała nie lada
umiejętności głosowych. Nie trudno
PUCYBUTPucybut – zawód
polegający na czyszczeniu i polerowaniu obuwia
klientów. Zawód pucybuta stał
się synonimem początku drogi w przedsiębiorczości,
co znalazło wyraz w popularnym haśle ”Od
pucybuta do milionera”. Opiera się to na fakcie, że rozpoczęcie działalności w
tym własnym, jednoosobowym
przedsiębiorstwie, nie
Niektóre zawody funkcjonują jeszcze na wąskim regionalnym rynku, ale regionalni rzemieślnicy częściej
wytwarzają przedmioty artystyczne niż użytkowe i dostosowują asortyment
do zmieniających się wymagań nabywców
RUSZNIKARZ
Rusznikarstwo –naprawa i konserwacja ręcznej broni palnej.
Rusznikarstwo to zawód pozaszkolny, wykonywać go więc można po ukończeniu
praktyk czeladniczych i uzyskaniu uprawnień czeladnika lub mistrza. Obecnie
PŁATNERZ
Płatnerz- rzemieślnik wykonujący zbroje, oraz inne elementy, jak np. przyłbice,
rękawice, szyszaki a także kolczugi. Wobec zaniku jazdy pancernej od XVI wieku
płatnerzami zaczęto nazywać rzemieślników wyrabiających metalową broń.
SNYCERZ
Snycerstwo – to fach, który polega na wykonywaniu i zdobieniu mebli oraz
elementów architektonicznych jak np. sosręby (belki podtrzymujące strop), płyty
drzwi, osłony balkonów i ganków,
KOŁODZIEJ
Kołodziej - jak sama nazwa wskazuje, wykonywał on koła, które potem przekazywał do kowala celem okucia obręczy, ale również
wykonywał drewniane wozy i sanie. Produkcją wozów również zajmował
SITARSTWO
Sitarstwo jest rzemiosłem polegającym na tworzeniu sit. Siatkę wykonywano z końskiego
włosia zaś obręcze zazwyczaj z sosny. Sita produkowano zimą. W okresie cieplejszym
sitarz brał swoją produkcję na plecy i "szedł w
KOWAL
Kowal -rzemieślnik zajmujący się kowalstwem. Zawód polegający na
wykuwaniu przedmiotów z metalu. Kowale zajmowali się wyrobem przedmiotów
użytkowych z metalu jak kociołków, podków, gwoździ i narzędzi.
GARNCARZ
Garncarstwo jest jednym z najstarszych rzemiosł rękodzielniczych. Polega ono na
formowaniu, a następnie wypalaniu z gliny naczyń codziennego użytku. Obecnie
garncarze zajmują się swoi fachem tylko
INTROLIGATORIntroligator –rzemieślnik zajmujący się ręcznym oprawianiemróżnych wydawnictw oraz zdobieniem opraw (głównie zabytkowych), pracownik drukarni. Obecnie książki wydawane są na skalę masową w
KONWISARZ
Konwisarz - to rzemieślnik, który
zajmował się wyrobami wszelkich przedmiotów z cyny. Najczęściej metodą
odlewania. Jego wyroby to: naczynia,
zastawa stołowa, świeczniki, lichtarze
itp.
Czasami jest jednak tak, że ginie zawód, bo zanika
potrzeba posiadania jakiegoś produktu, przedmiotu pracy
rzemieślnika.
Najczęściej wiąże się to także z rozwojem technologicznym.
ZECER
Zecer był wysoko wykwalifikowanym pracownikiem którego praca polegała na
składzie ręcznym na potrzeby druku. Zecer musiał opanować biegle czytanie tekstu jednocześnie do góry nogami i w odbiciu
lustrzanym. Dziś druk kojarzymy wyłącznie z
ROZNOSICIEL MLEKA
Roznosiciel mleka wstawał rano i czekał na dostawę mleka, która przyjeżdżała z
mleczarni. Potem ciągnął wózek wypełnionymi litrowymi szklanymi butelkami mleka. Roznosił
je ludziom, którzy wykupili "abonament” na mleko. Zabierał wystawioną przez lokatora, a
REPASANTKA
Repasantka naprawiała uszkodzone rajstopy i pończochy. Usługa popularna w Polsce w
okresie powojennym. Do końca lat 80’, kiedy ceny pończoch były wysokie, cena ich naprawy uchodziła za niską. Dziś, gdy rajstopy są tanie i
ogólnodostępne, usługa repasacji całkowicie
PŁACZKA
Płaczki, to kobiety, które były wynajmowane w celu okazywania rozpaczy oraz opłakiwania
zmarłego przed i w trakcie uroczystości pogrzebowych. Ten staropolski obyczaj
zatrudniania płaczek, w niektórych wsiach w
PARASOLNIK
Parasolnik – osoba zajmująca się wyrobem i naprawą parasoli. Teraz parasole są
bardzo tanie i nie opłaca się ich naprawiać.
Ginięcie zawodów jest nieodłączną częścią rozwoju
cywilizacji. Niektóre przedmioty nie są już
współczesnemu człowiekowi potrzebne, inne umie stworzyć przy pomocy
nowych technik, maszyn i komputerów.
Czy oznacza to, że dawne metody wytwarzania powinny
pójść w zapomnienie?
Dziękuję za uwagę
Kamil
Giemza kl. 6b