Nicolaes Coeckelberghs, pachter te Geerdegem. Zijn familie en zijn tijd.

1

Eigen uitgave door Marc Alcide, G.V.d. Woestynestraat, 15, 2800, Mechelen, 015/20.62.78

Bij deze brochure behoort een diskette met een lijst van familienamen en toponiemen, voorkomend in de brochure. Deze lijst is bedoeld om op gemakkelijke wijze opgenomen te worden in electronisch gegenereerde algemene naamindexen.

Uitgegeven te Mechelen op 5 april 1993

Korte beschrijving: Familiegeschiedenis met als spilfiguur Nicolaes Coeckelberghs (° Hombeek 1725, + Mechelen 1782)

Trefwoorden: Mechelen, Geerdegem, Hombeek, familiegeschiedenis, 18de eeuw

Trefnamen: Coeckelbergh, Koeckelbergh, Van Hal, (De) Tourné, (De) Tournaij, Buts

Alle voetnoten hebben betrekking op het stadsarchief van Mechelen, behalve indien anders vermeld.

Lijst van afkortingenig \l 1 "Lijst van afkortingen"§:

S.A.M.Stadsarchief MechelenO.A. Oud Archief

G SchepenregistersI WeeskamerS Religieuze instellingen

N.T. NotariaatM.A. Modern ArchiefB.S. Burgerlijke StandP.R. ParochieregistersF.B. Fonds BerlemontV.T. Volkstellingen en bevolkingsregisters

2

Inhoudsopgave:

Lijst van afkortingen 2

Inleiding 4

Zijn woningen en landerijen 7

Zijn gezin 9

Bepaalde (notaris)contracten 18

De boedelbeschrijving en het nalatenschap van het gezin, 9 jaar na de dood van Nicolaes 34

Kwartierstaatje van Nicolaes Coeckelbergh 51

Zijn ouders, broers en zusters 51

Zijn grootouders, ooms en tantes van moeders kant 58

Zijn grootouders, ooms en tantes van vaders kant 63

Zijn overgrootvader, grootooms en -tantes 64

Index op familienaam en plaatsnaam 66

3

Inleidingig \l 1 "Inleiding"§:

Een genealoog die zijn kwartierstaat samenstelt heeft een grote kans om tussen zijn immer langer wordende lijst van voorouders wel eens een bekend, rijk of actief persoon te vinden. Eens deze voorouder gelokaliseerd, kan begonnen worden zijn activiteiten op te zoeken, deze te onderzoeken, ze te analyseren en tenslotte ze te verwerken in een verhaal of een fami-liegeschiedenis.

Bij mij noemde deze voorouder Nicolaus Coeckelberghs, zoon van Govardus Coeckelberghs en Catharina (De) Tournay of (De) Tourné. Hij was geboren te Hombeek op 20 februari 17251 en overleden te Mechelen op 15 januari 17822, aldan 56 jaar en 329 dagen oud. Toen hij stierf was zijn jongste zoon 12 en zijn oudste dochter 23 jaar. Hij word meestal als pachter vermeld. De algemene situatie van de pachters in de 18de eeuw in onze streken was verre van slecht. De welstand van deze landbouwers begon in Vlaanderen reeds in de 16de eeuw en bereikte in de 18de eeuw haar hoogtepunt. Hun landbouwtechnieken waren wijd en zijd bekend en werden overgenomen door buitenlanders. Men sprak van de "culture flamand"3. De meeste 18de eeuwse pachters hadden ongeveer 1 à 3 paarden, 2 à 6 koeien, soms een veulen, tot 3 runderen, tot 3 kalveren en tot 2 kalveren4.Hij was rijk getrouwd5 en had waarschijnlijk goed geld verworven door zijn aktiviteiten als belastingsontvanger en financiebeheerder van Hombeek tijdens zijn vrijgezellenjaren. Hij ondertekende altijd met de naam niclaus cokelberghs, doch voor de éénvormigheid zullen we verder Coeckelberghs blijven gebruiken. Rond 1756 verhuisde hij met zijn moeder, broer(s) en zusters naar Geerdegem6. Daar wordt zijn broer Petrus (Peeter) eveneens als pachter vermeld, maar dan op Halfgalg. Ik neem aan dat dit gebeurde na 1748 daar er een Nicolaes Coeckelberghs als collecteur en rendant voor het dorp van Hombeek optreedt tussen 1745 en 1748. In deze periode van de Oostenrijkse Successieoorlog (1744-1748) zal hij ingestaan hebben als een soort vervangingsvader voor zijn broers en zusters. Ik veronderstel dat het over hem gaat en niet over zijn oom met dezelfde naam, daar deze op dat tijdstip reeds rond de 60 is. Een rendant of een collecteur moet normaal toch een jongere klerk zijn, die veel moet reizen.Hij werkte dus vanaf 1745 als collecteur van de belastingen voor het dorp van Hombeek7. Het was in die tijd een drukke bedoening. Al het oorlogstuig moest verplaatst worden, soldaten en legermaterialen werden van hier naar daar vervoerd.Na de bloedige slag te Fontenoy trok het leger der Verbondenen zich terug naar Mechelen en omstreken. Na de inneming van Brussel door de Fransen, werd Mechelen het hoofdkwartier van dit leger, dat bestond uit Hollanders, Engelsen, Hessenaars en Hannoverianen. In de zomer van 1745 lagen de Hannoverse, Hollandse en Engelse troepen geposteerd achter de Willebroekse Vaart8 van Willebroek tot Vilvoorde9, doch in 1746 rukten de Fransen oostwaarts op over deze

1P.R. Hombeek, klappers. Doopheffers: Nicolaus De Tournay -Catharina Meuldermans.2P.R., Onze Lieve Vrouwparochie: Die 15 januarii 1782 mane hora undecima obiit Nicolaus Cokelbergh viduus catharina Van Messem aetatis circiter quinqua septem annorum.3L. VERMEIREN & L. GIJPEN, Vlaanderen hart van Europa, p. 9-104C. THEYS, Geschiedenis van Kapellen op den Bos, Brussel, 1953, p. 145.5N.T. 1165, Not. A.H. Leirebels, 20 juli 1782 ... De comparante bij hair voorseijdt testament geene mentie hadde gemaakt van het geen haeren oudsten overledenen sone Nicolaes Coukelbergh ten houwelijk heeft gehadt6G6, Weekelijks bericht voor de Provincie van Mechelen, 1782, blz. 494, 505, 513.7O.A., T, zetboeken, district Hombeek, S I, 1.8J. DAVID, Geschiedenis van de stad en de heerlijkheid van Mechelen, Leuven, 1854, blz. 403-40.9O.A., EE, Chroniques, XV, 1, f° 68.

4

waterweg naar Zemst, Muizen en Hever, voordat ze Mechelen zonder geweld innamen1 op 12 mei 1746. Boeren, wonende in de omgeving van de Leuvense en de Oude Brusselse Steenweg werden toen wel eens geplaagd door overal opduikende Franse Huzaren. Er kwamen er ook wel eens kleine schermutselingen voor in het gebied. Op 5 februari 1746 reden geallieerde detachementen, waarvan er zich hadden geschaard achter de huizen op Halfgalg, in op een 16-tal Franse huzaren, die 's morgens rond 7 uur naar de Hanswijkpoort reden. Beide kampen schoten op elkaar. Er vielen geen gewonden2. In het begin van de maand februari 1746 moesten de boeren met hun meubelen, koren, vee en vrouwen (sic) binnen de stadsmuren bescherming zoeken. Hetzelfde deden de herbergiers uit deze omgeving3. Later braken de Verbondenen op naar Antwerpen. Lodewijk XV klom op de toren en overschouwde zijn troepen, ongeveer 130.000 man, die opgesteld lagen van Herentals tot aan de Nekkerspoelpoort, Walem, Heffen, Blaasveld en Willebroek. Toen het tij keerde en de Geallieerden weer terug opdrongen naar Mechelen en Brussel had eveneens Hombeek te leiden onder de legerdruk. Op 13 november 1747 kwam bijvoorbeeld het regiment Huzaren van Turpin hier in winterkwartier4. Na dik twee jaar Franse bezetting verlieten de Franse troepen Mechelen op 25 januari 1749 om 9 uur en ging het bestuur terug over naar de Oostenrijkers5.Tijdens de oorlog betaalde Nicolaes personen uit voor geleverde diensten zoals karweien voor de legers van Frankrijk, Oostenrijk, Engeland of Hannover. Hij behoorde tot het kwart van de bevolking dat kon lezen en schrijven6. Er werd hem een grote financiele verantwoordelijkheid toegekend op relatief jonge leeftijd. Hij collecteerde het belastinggeld op oogsten, beemden, zaailanden enz.. en was in het bezit van een copie van de dorpsrekeningen. Hij handelde als een soort boekhouder en legde verantwoording af aan de meier van Hombeek met name xg "Borquelmans"§Borquelmans en zijn schepenen. Hij bezat blijkbaar ook een wiskundige knobbel daar hij in 1746 voor verscheidene personen een som van 945 gulden omzette in Franse specien7. Een greep uit zijn activiteiten in de oorlogsjaren:- Hij collecteert de rente die het dorp bezat op de nieuwe steenweg van Mechelen naar

Leuven. Zoals gezegd betaalt hij hiervoor verschillende personen uit.- Hij betaalt 10 gulden aan de commandant xg "D'Abremes"§d'Abremes van de compagnie

van justitie van den provoost generael deser Nederlanden om bevrijd te zijn van logementen op 1/3/1745.

- Hij betaalt 11 guldens aan Vanderelst, uitbater van de herberg de Molekens voor verteringen gedaan door de kwartiermeesters van verscheidene regimenten in het jaar 1744.

- Aan pastoor De Backer betaalt hij 5 gulden voor levering van stro aan het Gasthuis van de militairen van Prince de Ligne, een officier in dienst van de Oostenrijkers.

- Op 1/5/1746 betaalt hij aan Hendrik Van Dijk de som van 22 gulden voor hout geleverd aan de Oostenrijkse troepen, gecantoneert te Hombeek.

- Aan Jan xg "Lambrechts"§Lambrechts betaalt hij 24 gulden en 3 stuivers om 20 zowel zieke als gezonde mannen van het regiment van Prince de Ligne gelogeerd te hebben van 15 augustus 1745 tot oktober 1745.

- Aan Jan xg "Smets"§Smets betaalt hij 17 gulden voor stro en een reis naar Mechelen

1F. DE RIDDER, Geschiedenis der parochie Hombeek, Mechelen, 1934, blz. 42.2O.A., EE, Chroniques, XX 13O.A., EE, Chroniques, XV, 1, f° 115.4O.A., EE, Chroniques, XX 15E. BUSKENS, Mechelen in 't verleden, 2de uitgave, blz. 54-58, op het S.A.M.: nr. M1101a.6In de 18de eeuw waren ongeveer 1 op 4 mensen geletterd (J. CRAEYBECKX in Geschiedenis van België, Gent, 1953, p. 299).7O.A., T, S II, 1, subsidieboeken, district Hombeek.

5

gedaan voor de Oostenrijkers.- Aan Guilliam xg "Vandenbroeck"§Vandenbroeck betaalt hij 32 gulden voor levering van

brandhout aan generaal xg "Zastrouw"§Zastrouw toen hij met zijn Hannoverse infanterie te Hombeek gecantoneert heeft van 29 april 1745 tot februari 1746.

- Aan Coreyn xg "Ceulemans"§Ceulemans betaalt hij 39 guldens 1 stuiver voor 3 vrachtreizen naar Zinnik voor de Oostenrijkse Luitenant generaal xg "Reijnsen,"§Reijnsen, de Ligne, xg "Leister"§Leister en xg "Salm"§Salm en voor het logeren van een dokter en 2 chirurgijnen van Prince de Ligne.

- Aan Gillis xg "Moens"§Moens betaalt hij 14 gulden voor de logies van opperjachtmeester Francque.

- Aan Dominicus De Munter betaalt hij 80 gulden 9 stuivers voor geleverd stro en vervoer naar Ath.

- Aan Hendrik Vander Elst betaalt hij 22 gulden voor logies van de Generael auditeur van Prins de Ligne in 1745 en een reis naar Anderlecht.

- Aan Peeter xg "Cauwenbergh"§Cauwenbergh betaalt hij 25 gulden voor meerdere reizen voor de Oostenrijkers.

Later betaalt hij ook personen uit die diensten doen voor de Franse troepen1.

Zijn woningen en landerijenig \l 1 "Zijn woningen en landerijen"§.

De pachthoeve die hij op Geerdegem bewoonde behoorde in feite tot het Godshuis van de Ziekelieden of Ter Zieken2. Hij trok er in begin 1756 en betaalde 238 gulden huur per jaar. Hij betaalde bovenop de huur nog in natura, namelijk met koren. De vorige bewoner was Philip xg "Selderslag."§Selderslag. De aanpalende grondbezitters waren Jan Brandts, Het Gasthuis B.M. en het klooster van Muizen. Zij was gelegen in de Geerdegemstraat en werd in de 19de eeuw verbouwd. Het is de eerste hoeve op de rechterkant van de straat in de eerste bocht rechts richting Tervurensesteenweg. Omstreeks 1777-1778 viel zij ten prooi aan stormweer en wateroverlast en werd danig beschadigd. Herstellingen aan de kelderkamer, het ovenhuys, de vensters, de stallingen voor koeien en paarden en andere reparaties werden uitgevoerd ten koste van het Gasthuis. Bij deze hoeve hoorde eveneens een schuur. In deze schuur had tijdens het jaar 1771 een veetelling plaats vanwege de heer de Berg, commisaris van Haere Majestyt ter uitvoering van haar edicten op het hoornvee. De heren Joannes Antonius Pansius en Jan Francis Verhocht namen deze taak ter harte voor de 41 woningen die Geerdegem op dat ogenblik rijk was. Bij Nicolaes vond men zeven koeien, twee kalveren en drie runderen. Het was de grootste veestapel van het gehucht3. Verder had hij dicht bij zijn woonst nog land in pacht: de negen dagwanden, grond die hij bewerkte met Joseph xg "Spruyt,"§Spruyt, een andere pachter. Aan deze grond paalden de bezittingen van eveneens Jan xg "Brandts"§Brandts en de kinderen xg "Estrix"§Estrix en het klooster van Muizen. Van dit gasthuis had hij te Geerdegem verder nog enkele beemden in gebruik, zoals de crauwel, gelegen over de hoeve van de paters Jezuiten. Deze hoeve lag aan het kruispunt van de Brusselse Steenweg en de Geerdegemstraat4. Een tweede beemd aldaar door hem gepacht was het dijckblock, die 7 dagwanden groot was. Voor dit stuk

1O.A., T, zetboeken, district Hombeek, S I, 1.2F.B. 189: Kaarten van Geerdegem met parcellering (203-205, 233-235) in 1740 met eigenaars en toponiemen en 1811 nieuwe parcelleringsnummers zonder eigenaar.3O.A. Deel VI, nr. 213-2, Optellinge ofte denombrement der hoornebeesten... 31 Nicolaes Coeckelberg: eenen stal: i swert runder, i grijse runder, i rood rund vol calf, melckbeesten: i bruijn rood met een sterre, i grijs rood, i rood rùghel, i heel rood, i rood, i rood koppel, i rood rùghel, i bleeck rùghel meutte, i rood meutte .4Volgens de Nieuwe Caerte ende Platte Grondt der Stad ende Provincie van Mechelen ... Gemeten en gemaeckt in het jaer 1730 door P. Van Antwerpen Landmeter, tentoongesteld in de leeszaal van het S.A.M.

6

grond betaalde hij 40 gulden per jaar. Deze twee beemden gebruikte hij zeker vanaf 1752 en misschien nog vroeger tot zijn dood voor 16 gulden per jaar. Eerder waren deze beemden in gebruik door zijn peter en grootvader Nicolaes Tournay zeker tot 1745. Meer in de richting van de stad had Nicolaes verder nog land van het Gasthuis. Uit het Molenblock, dat gelegen was buiten de overste poort en dat 7 bunderen groot was, had hij zeker vanaf 1752 één bunder en half in huur voor 66 gulden per jaar. De vorige huurder van dit stuk was een zekere Jan xg "Wouters."§Wouters. In het Geerdegemveld, momenteel ligt dit ongeveer tussen de Jubellaan en de Tervurensesteenweg, bewerkte hij, ook zeker vanaf 1752, 2 stukken, waarvan één 1/3 van een bunder uitmaakte, voor de prijs van 40 gulden per jaar. De vorige huurder was wederom Nicolaes Tournay, zeker tot 17451.

Zijn gezinig \l 1 "Zijn gezin"§:

Nicolaes trouwde te Zemst op 18 oktober 17562, op 31-jarige leeftijd met Catharina Van Messem aldan 28 jaar oud, dochter van Petrus Van Messem, pachter te Zemst in de Hoogstraat3 en Maria xg "Vermeeren,"§Vermeeren, geboren te Zemst op 2 december 1727, overleden te Mechelen op 1 maart 17754, aldan 47 jaar en 89 dagen oud. Toen ze stierf was haar jongste zoon slechts 5 en haar oudste 16 jaar.Nicolaes en Catharina hadden uit hun huwelijk volgende kinderen:

1° Petrus, geboren te Mechelen op 8 september 1757 en twee maanden later op dezelfde plaats reeds overleden op 28 november 1757. De doopheffers waren Petrus Van Messem en Catharina Tournée5, de "normale" getuigen.

2° Anna Maria Coeckelberghs, geboren te Mechelen op 13 november 17596, landbouwster, over-leden te Mechelen op 18 november 1828, 69 jaar en 5 dagen oud. Zij is getrouwd te Mechelen op 12 september 17907, op 30-jarige leeftijd met Judocus Van Hal. Judocus Van Hal werd geboren te Mechelen op 30 september 17568. Hij overleed te Mechelen op 10 augustus 18279. Anna Maria fungeerde als meter over Maria Theresia Van Hal, geboren op 26 oktober 179410. Dit kind is waarschijnlijk de dochter van haar schoonbroer Antonius Van Hal. Bij haar overlijden word haar het beroep van landbouwster, wonende te Geerdegem, toegeschreven. Haar overlijden werd aangegeven door haar zoon Antonius Van Hal en haar broer Antonius Coeckelberghs, die beiden konden schrijven. Judocus Van Hal was de zoon van Michaël en van Theresia De Laet. Michaël

1O.A., S, S VII, 15, Rekeningen van de gasthuisnonnen van het Godshuis van de Ziekelieden of Ter Zieken.2Rijksarchief Brussel, film 1165771.3Rijksarchief Brussel, Kaarten en Plannen, nr. 2387.4P.R., overlijdens, Onze Lieve Vrouwparochie: Den 1e meert 1775 is begraven Anna Catharina Van Messem huysvrouwe van Nicolaus Kockelbergh met een Tenne Candelaersuytvaert woonende op giregom5 Voor een grondige studie van verscheidene genealogieën Coeckelberghs en aanverwante namen raadplege men A. COECKELBERGHS, De Cockelberg à Van Quoekelbergh. Dit werk is een eigen uitgave en is in te kijken op de hoofdzetel (S.G.C.D.) van het genealogisch tijdschrift De Middelaar tussen de genealogische navorsers. De gezintabels die ons aanbelangen vindt men p. 219-222.6P.R., dopen, Onze Lieve Vrouwparochie. Doopheffers: Petrus Coeckelbergh (oom) - Maria Vermeiren (grootmoeder) uit Geerdegem.7P.R., huwelijken, Onze Lieve Vrouwparochie.8P.R., Onze Lieve Vrouwparochie, doopheffers: Jacobus Jacobs - Anna Jacobs ex Hofstade.9B.S., overlijdens, 1827, aangevers van overlijden waren Matheus Van den Heuvel, 24 jaar, dagloner en Joannes Domin, 23 jaar, dagloner, beiden uit Geerdegem.10P.R., dopen, Onze Lieve Vrouwparochie.

7

Van Hal stierf op 16 september 1788 te Mechelen1 op 69-jarige leeftijd, zijn vrouw slechts 5 dagen later2, op 68-jarige leeftijd. Op 14 augustus 1767 verhuurden Michael Van Hal en zijn vrouw Theresia De Laet, inwoners van Hofstade aan Peeter Daems en zijn vrouw Elisabeth Keulemans een huis met een deel van de hof, gelegen te Hofstade, voor 20 gulden per jaar3. Michaël komt voor in een niet-crimineel proces tegen het ambacht van de oudekleerkopers op 9-8-1766, waarbij een zekere Schrijvers als aanlegger optrad. Beide partijen werden hierin voor een volgende verschijning ter schepenbank uitgenodigd4.Volgens de parochieregisters en aan de leeftijd te zien, zou het best kunnen dat deze Michaël de zoon5 was van Laureys Van Hal en Elisabeth Kerselers, die huwden te Mechelen op 9-11-17106. Judocus Van Hal bezat en pachtte land te Geerdegem. Hij gebruikte een weide ten westen van de oude Brusselsesteenweg, iets ten noordwesten van de huidige GB7. Hij deed dit eveneens met een zeer groot stuk van ±2,5 hectaren waar tegenwoordig de Autocontrole is gevestigd8 en een stuk en een stuk van circa hectaren aan de Abeelstraat aan de rechterkant als men van de Brusselsesteenweg komt ter hoogte van de spoorweg9 en lopende naar de Geerdegemstraat. Hij bewoonde de hoeve van zijn schoonvader Nicolaes, na diens dood in 178210. Deze hoeve met

1P.R., overlijdens, Onze Lieve Vrouwparochie: Die decima sextia septembris 1788 obiit mane medio decima Michael Van Hal at 69 annorum maritus theresia De Laet.2P.R., overlijdens, Onze Lieve Vrouwparochie: Die vigesima prima 7bris 1788 obiit Theresia De Laet atatis 68 annorum vidua Michaelis Van Hal.3N.T. 998, not. C.P. Van Hesen, 14-8-1767:Op heden den 14 en augusti 1767 compareerden voor mij kon. notaris present de getuijgen naergenoempt Michael van Hal met Theresia de Laet woonende tot Hofstaede ter eenre, ende Peeter Daems beneffens Elisabeth Keulemans sijne huijsvrou ter andere, welcke eerste hebben aen de tweede comparanten alhier present de naerges. hure accepterende verhuert bij desen sekere huijse met een deel van den hof onder het gemeldt hofstaede de huerders bekent soo sij verclaeren, ende dat voor den termijn van ses agtereenvolgende jaeren ten drijen te scheijden, wie van beijden belieft mits het selve een half jaer te vooren behoorelijck op te seggen, ingaende half meert erstcoomende soo dat d'erste jaer huere verschijnen sal half meert 1769. ende soo voorts den voorsen. ses ...e drij jaerigen termijn geduerende voor twintig guld courant t'siaers .os vrij geldt, alle jaer precies te betalen ten vervaldage uijtterlijck sesse weken daer naer op conditie van huerbraecke indien de verhuerders belieft ende anders niet voorts is conditie dat de huerders gemelde stede moeten onderhouden van plecken ende vitsen tot aen den te.elden zijn sal nederwaerts alvooren de selve stede te stellen in behoorelijcken staet Dat de huerders de lasten indien daer eenige op uijtgaen moeten dragen ende betalen sonder korten De huerders hebben betaelt een jaer huere op avans ende soo voorts te continueren in plaetse van borge het gene sij int' eijnde deser sullen ....ogen te korten De huerders sullen de hantcoop proffiteren volgens hou.. .es .eiht, naer allen d'welcken gelden de comparanten hun te sullen reguleren onder verbandt ende gelaste ende gelofte als naer rente, constituerenden voorts tot meerdre vastigheijdt onwederroepelijck mits desen Mr.... Om te gaen, ende compareren voor alle heeren, gaen ende letten daer t'versorgt sal worden, ende aldaer het gene voors gehouwende de romp ten met onderhoudt dier gewillighlijck te doen, ende laeten condemneren met costen actum Mechelen present Peeter Kero, ende frans Lenaerts poorters alhier als getuijgenMichiel Van HalThersa De LaetD'merck van Peeter DauensD'merck van Elisabeth Keulemans4O.A., J, Jud. Ech., Rechtsgebied van de Schepenen, S IV, 27, 9-8-1766: ...politioneel dagementboeck... conclusien genomen in actes 24-11-1766.5P.R., dopen, Onze Lieve Vrouwparochie: Die 17 9ber 1719 baptisatus est Michael filius Laurentii Van Hal et Elisabetha Kerseliers conjugum. susc: Michael Kerseliers et Maria Van Gysel ex Hofstade.6P.R., huwelijken, Onze Lieve Vrouwparochie: 9 9bris 1710 Laureys Van Halle et Elisabeth Kerselers juncti sunt hac 3 10bris 1710 coram martino verhaghen et nicolao janssens testes.7M.A., 2405, geerdegem, nr. 290; hospices hopital de N: Dame,,Prairie josse van hal et Frans De Win, 1, 2, 41, 76, 103.8M.A., 2405, geerdegem, nr. 154.9M.A., 2405, Geerdegem, nr. 177 en 203.10M.A., 2405, Geerdegem, nr. 233-235.

8

bijbehorende landerijen waren na 1796 geen eigendom meer van het Gasthuis en ging over naar particulieren. Dit gebeurde waarschijnlijk door toedoen van de Franse overheid, die alle kerkelijke goederen in beslag nam en verkocht aan particulieren. Zo verging het deze hoeve en landerijen ook en zij kwamen in handen van een zekere Charles de Roy uit Antwerpen1. Judocus Van Hal bezat verder te Battel nog een boerderij met land2 en verder nog samen met de oom van zijn vrouw, Guilliam Coeckelbergh een barak aan de Ganzendries en een huis in de Moonsstraat3. Op 31-12-1790 stelt Judocus Van Hal zich borg voor zijn broer van Antonius, wanneer hij 5 bunders land huurt in het Hofstadeveld voor 160 gulden per jaar van de Heer Joannes Judocus Van Kiel4. Deze Antonius zag zijn grond van het Gasthuis en van de Heilige Geesttafel naar de Franse Republiek overgaan5. In 1817 wordt Judocus Van Hal nieuwe eigenaar van land groot 50 perches (?) en 16 metres. de oude eigenaar was Henri Leemans, een bakker6. In Zemst pachtte de familie goederen van het Godshuis van Oliveten. Een dagwand land gelegen bij de Zennebrug, de Branders of het verrimpelt bosch gelegen op het Spilt7. Beide echtelingen lieten hun testament

1M.A., 2405, Geerdegem:

Etat de la section nommée Geerdeghem: Désignation et évaluation des biens fonds situés dans la 3me section ditte Geerdeghem....numeros des proprietés, noms et proféssion des propriétraires, rue et numeros des demeurs des propriétaires, nature de chacque propriété, mésure de pays (bon, journeaux, verges), mésure de france, évaluation de la terre net imposable.203, C:V: couvent de siekeliede (doorgehaald) Charles de Roy àanvers, terre josse van hal, 1, 2, 35, 70, 95204,idem, terre id: van hal, 2, 1, 20, 92, 138205,idem de Roy, bois id: van hal, 0, 0, 75, 7, 11233, C:V: couvent de siekeliede (doorgehaald) Charles de Roy àanvers, maison et terre josse van hal, 2, 3, 74, 137, 200234, idem, prairie id: van hal, 1, 0, 72, 72, 108234, idem, terre id: van hal, 0, 2 , 75, 26, 41154, C:V: couvent de siekeliede (doorgehaald) Charles de Roy àanvers, terre josse van hal, 3, 1, 66, 182, 273177, couvent de siekeliede Charles de Roij à Anvers, terre josse van hal geerd:, 2, 1, 63, 120, 166.2M.A., 2405, Battel, nr. 17: Cokelberg heritier à Geerdegem, maison loué à P. Smets. De grond was 1/2 verge groot, verder: 1 dagwand 81 roeden land (nr. 41), 1 dagwand (nr. 86) en 1 dagwand 5 roeden (nr. 145).3M.A., 2405: nr. 593 (10 F) en sectie C nr 446 (30 F).4N.T., 974, Not. Hens, 31-12-1790.5M.A. 2405, Geerdegem: 285, BN Couvent de Siekeliede (doorgehaald) La Republique,, Prairie Antoine Van Hal hofstade, 0, 3, 1, 35, 45

286, hospices St Esprit de St Jean,.,Prairie id: Van Hal,.,.,60,7,7.6M.A., 2440, jaar 1817. Nummer perceel: 86 sectie 4; nieuw matrixartikel 623: oud matrixartikel: 3647S.A.M. OCMW nr 9298 (cijnsboek Godshuis van Oliveten) blz 8 v°: 1784-85-86-87-88-89-90-91-92-93-94modo anna maria coeckelberghs bij scheijdinge ende deijlingemodo peeter coeckelberghs bij coop 15 7ber 1784coeckelberghs solvit pondp. in jan. 1785jan van dam bij coop anno 1748 over isaac vermeulen bij coop over melchisedeek van der beken etc. van vijf daghwand lands, voortijds bosch geweest, eertijts genoemt de branders, nu het oudt verrimpelt bosch, te voorent drij verschijde items, gelegen tot Sempse bij het Spilt, het godshuijs van oliveten ter eendre, den heere de limpens ter tweedre, den procureur neefs ter derdre, ende barbara brion ter vierdre sijdes'jaers derthien schellingen, elf penn. lov. seven sche. pav. derthien stuijv. paijm facit 1 guld. 13 stuijv. 1 oord 14 mijtint'voorgaende boeck fol. 9idem blz 5 r°:1784-85-86-87-88-89-90-91-92-93modo anna maria coeckelberghs bij scheydinge ende deijlingepeeter coeckelberghs bij coop over de erfgenaemen van jan van asbroeck bij successie over franchois van as-broeck etcvan een daghwand lands gelegen tot Sempse bij de brugge, jan de boeck ter eendre, de rivier de zenne ter tweede, jan baptist meijsmans ter derdre ende joffrouw vermeulen ter vierdre sijde

9

opmaken op 30 oktober 17901, waaruit bleek dat beiden konden schrijven. In 1821 stelt Judocus Van Hal zich nog borg voor zijn dochter Anna Maria en zijn schoonzoon Franciscus Van Asbroeck voor een lening aangegaan door deze laatste2. In 1792 wordt Judocus Van Hal nog als doopgetuige opgemerkt bij de doop3 van Judocus Van den Broeck te Muizen, kind van Peeter van den Broeck. De andere doopgetuige bij deze gelegenheid is Anna Maria van Hal.3° Joannes Antonius Coeckelberghs, geboren te Geerdegem (Mechelen) op 9 mei 17634, was een hovenier van beroep. Doch in 1828 wordt hij bij het aangeven van de dood van zijn zuster Anna Maria als landbouwer te Geerdegem geciteerd. Hij woont zeker vanaf 1804, als hovenier, in de Hoogstraat 5525 bij de ongehuwde zusters van zijn vader: Maria en Joanna6. Hij leefde nog in 18137. Op 24-12-1828 maakt hij zijn testament op. Hij was tot dan zeker niet gehuwd geweest. Hij oefende op dat moment ook geen beroep meer uit. Hij wil bij zijn overlijden een begrafenis met een tinnenkandelaerslijk en een mis en wenst dat er dan aan de armen 5 Mechelse veertelen rogge, verbakken in brood, zullen uitgereikt worden. Hij geeft aan zijn nicht, Maria Catharina Van Hal, gehuwd met Philippus Bulens een stuk land groot 61,82 Nederlandse roeden aan de Stryp te Battel, in huur bij J.B. Apers, inwoonder van Battel. Aan zijn andere nicht met dezelfde naam, gehuwd met Petrus Joannes Van Calster geeft hij bij vooruitgifte zonder dat zij enige aangifte moeten doen van successie een stuk land te Muizen, groot 46,36 Nederlandse roeden. Dit stuk was toen in gebruik door Cornelius Lauwers. Aan dit laatste koppel geeft hij ook zijn klederen, lijnwaad en meubilaire effecten, behalve renten en obligatie, zilver en goud en contante penningen die zullen verdeeld worden. Indien deze personen overlijden voor hem zullen de goederen naar gemelde personen hun kinderen gaan8.

4° Joanna Coeckelberghs werd geboren te Mechelen9 te Mechelen op 19 augustus 1765. Zij fungeert waarschijnlijk als meter en tante bij de doopplechtigheid van Antonius Van Hal, geboren op 14 januari 1796. Zij huwde op 12 november 1791 te Mechelen10 met Jacobus Van Calster, die reeds overleden is voor 181411. Dit koppel had zeker één kind dat in 1813 minder dan 15 jaar was12. Jacobus fungeerde als getuige bij het huwelijk van zijn schoonbroer Franciscus Coeckel-berghs en Maria Catharina Van Schoonlandt13. Na de dood van haar man vestigde zij zich even-

s'jaers thien stuyvers paijm. facit 10 mijtenint' voorgaende boeck fol. 5 vitem 1 keur1O.A., H, Testamenten, S I, 26, 30-10-1790; N.T. 840, not. J.J. Van Haecht, zelfde datum.2N.T. 706, Not. Fremie (24.12.1828): De notaris geeft handlichting van een inschrijving welke ten zijn behoeve is genomen ten kantore van hypotheekbewaring binnen Brussel op 29.1.1822 deel 267 nrs. 19 tegen Franciscus Van Asbroeck en Anna Maria Van Hal zijn vrouw, landbouwers, woonende tot Sempst en tegen Judocus Van Hal en Anna Maria Coeckelbergh zijn vrouw, pachters wonende te Geerdegem dat krachtens een akte gepasseerd voor not. M.J. Vinck 22 (27).12.1821 waarbij de gezegde Van Asbroeck onder de solidaire borgstelling van de gehuysschen Van Hal hebben bekend in lening te hebben opgetrokken van den heer comparant not. Cocq de som van 685 gldns. 71 centen...3P.R. Muizen, dopen 1792... susceperunt judocus Van Hal ex Gieregem...4P.R., Onze Lieve Vrouwparochie. Doopheffers: Antonius Van Messem - Maria Coeckelbergh.5Dit is geen straathuisnummer doch meer een gemeentelijk huisnummer dat de Franse overheid gebruikte voor de belastingsadministratie.6V.T. 1804, sectie B, huisnummer 552, Hoogstraat. V.T. 1813, idem.7V.T. 1813, Sectie B, huisnummer 552, Hoogstraat.8N.T., 706, Not. J.B. Fremie, 415, 24-12-1828.9P.R., Onze Lieve Vrouwparochie. Doopheffers: Martinus Van Messem - Joanna Coeckelbergh.10P.R., Onze Lieve Vrouwparochie. Getuigen: Antonius Van Messem - Josephus Van Calster.11V.T. 1813, Sectie B, huisnummer 552, Hoogstraat.12V.T. 1813, Sectie B, huisnummer 552, Hoogstraat.13P.R., huwelijken, Sint Katelijneparochie, Die 25 9bris 1795 promissis tribus proclamationibus matrimonio juncti sunt franciscus Cokelberghs ex parochia B:M:Virgine ac ibi parochianus et maria catharina Van Schoonlandt

10

eens met haar kind in de Hoogstraat bij de zuster van haar vader, Maria. Zij verkreeg door de erfenis van haar ouders bepaalde goederen, die zij later verkocht. Twee voorbeelden: Op 16 september 1795 verkoopt zij, bijgestaan door Jacobus Van Calster, haar man en voogd, beide inwoners van Auwegem, schuren en toebehoren, gelegen aan de Halfgalg, aan Guilliam Gooris en Joanna Janssens, zijn vrouw, inwoners van Geerdegem. Het goed grenst aan Peeter Vertongen, de hof en het erf van de herberg Den Arendt, Henricus Van Winge en de Oratorie. Alles is vrij en onbelast, mits een cijns van 20 stuivers per jaar aan Zijne Majesteit. De goederen kwamen ook voort uit een scheiding en deling van haar vader Nicolaes Coeckelberghs, beschreven door notaris Leclercq op 29 maart 1791. Nicolaes had de goederen verkregen volgens procuratie tot goedenis beschreven voor notaris Van Dijck op 6 maart 1749. De koopsom bedroeg 95 gulden. Beide echtelingen konden schrijven en hadden een duidelijk leesbaar handschrift1.Dezelfde dag verkopen zij aan Peeter Vertongen en zijn vrouw Elisabeth Janssens, inwoners van Hanswijk, een huis, gelegen buiten de Brusselpoort, aan de Sempschensteenweg te Halfgalg, genaamd den hertog van Beyeren, palende aan de herberg den Arendt, Guilliam Gooris, de weg tegen het erf van Jacobus Moons en de straat met de steenweg. Het huis is belast met een cijns van 20 stuivers per jaar aan Zijne Majesteit. Dit huis komt ook voort uit de scheiding en deling aangegaan de 29 maart 1791 voor notaris Leclercq. Haar vader Nicolaes had dit ook verkregen bij dezelfde acte voor not. Van Dijck op 6/3/1749. De koopsom was 410 gulden2.

5° Maria Josepha Coeckelberghs, geboren te Mechelen,3 te op 16 juni 1767 stierf reeds op 2 juli van hetzelfde jaar4.

6° Guilelmus Coeckelberghs, geboren5 te Mechelen op 29 oktober 1768, overleed reeds op 17 november van hetzelfde jaar6.

7° Franciscus Coeckelberghs, geboren7 te Mechelen op 7 april 1770 was een brandewijnstoker8 en later hoedenmaker9 van beroep. Hij woonde rond 1796 in de Adegemstraat10 nr. 272 en werd er toen belast op 2 barakken in de buurt, namelijk aan de Heihoek. . Hij betaalt hierop twee maal 15 livres belasting11. De wijk Heihoek was gelegen tussen enerszijds de Adegemstraat (westen) en anderszijds de Hoogstraat, Milsestraat, Sint-Jacobstraat, Groenstraat en Lange Nieuwstraat (oosten). Hier leefden rond 1800 meestal tuinbouwers, die meer gronden hadden in twee bepaalde buitenwijken van de stad, met name Auwegem en Geerdegem12. Guillelmus Coeckelberghs en zijn zusters vormden hierin dus ook geen uitzondering. Nicolaes Coeckelberghs bezat eveneens een

parochiana et nata, coram infrascripta et testibus joanne cornelio Van Schoonlandt parochiano et Jacobo Van Calster, parochiano B:M:Virgine. Beide huwelijkspartners konden schrijven.1N.T. 2015, not. J.F. Wayenborgh, 16-9-1795.2N.T. 2015, not. J.F. Wayenborgh, 16-9-1795.3P.R., Onze Lieve Vrouwparochie. Doopheffers: Guilelmus Coeckelbergh - Maria Van Messem.4A. COECKELBERGHS, o.c., p. 222.5P.R., dopen, Onze Lieve Vrouwparochie. Doopheffers: Guilelmus Kockelberg - Anna Maria Van Messem.6A. COECKELBERGHS, o.c., blz. 222.7P.R., dopen, Onze Lieve Vrouwparochie. Doopheffers: Franciscus Domin - Elisabeth Selleslagh.8V.T. 1804, sectie B, huisnummer 552, Hoogstraat. V.T. 1813, idem.9V.T. 1813, Sectie B, huisnummer 567, Hoogstraat.10M.A., 2404, nr. 272.11M.A., 2404, 614. Kadasternummers 345 en 346.12J. MARCHAU, Histoire économique et sociale de Malines dans la première moitié du XIXe siècle. Etude de la vie urbaine, U.L.B., 1950, p. 46-47.

11

woning aan de Heihoek1. Het was misschien hetzelfde goed. Franciscus woonde rond (vanaf ?) 1807 aan de Hoogstraat te Mechelen. Hij huwde te Mechelen met Maria Catharina Van Schoonlandt2 op 25 november 17953. Zij was eveneens geboren te Mechelen rond 17764. De familie Van Schoonlandt was in Mechelen een familie van brandewijnstokers. Het koppel sloot een huwelijkscontract op 23 november 1795 met volgende samengevatte inhoud: Sr. Franciscus Coeckelberghs, meerderjarige jongman, inwoner van Mechelen sluit met Joufr. Maria Catharina Van Schoonlandt, bijgestaan door haar vader Sr. Joes. Corn. Van Schoonlandt, een huwelijkscontract. In dit contract worden zaken afgesproken die verband houden met erfenissen en voogdijschap indien een van de twee overlijdt. Indien een van de twee overlijdt zal de overgeblevene, indien hij hertrouwt, een inventaris van goederen moeten laten maken. De helft van de goederen zal dan naar de bloedverwanten van de overledene gaan. Franciscus en zijn vrouw konden allebei schrijven en hadden een duidelijk handschrift5. Hij fungeerde als peter en oom bij de doopplechtigheid van Anna Maria Van Hal, geboren op 17 juli 1792. In 1813 had het koppel 6 kinderen, waarvan 3 van het vrouwelijk en drie van het mannelijk geslacht 6. Het oudste kind, Joanna Catharina was in 1813 17 jaar en naaister van beroep 7. Franciscus bezat een stuk grond te Geerdegem, ongeveer waar nu de spoorweg ligt tussen de huidige Postzegellaan en het Colomabos. Deze grond werd echter bewerkt door zijn oom Guillemus8.Hij verkocht later bezit dat voortsproot uit de erfenis van zijn ouders zoals bv. dit: Hij verkoopt aan Sr. Petrus Joannes Blommaert, ook inwoner van Mechelen, een huis, stal, schuur met een hof, gronden en toebehoren, 70 roeden groot, gelegen te Hofstade, grenzende aan Michiel Van Hal, de heerenstraat, de weduwe Serneels, de straat en Joannes Costermans. De goederen waren vrij en onbelast en kwamen hem toe door een scheiding en deling met zijn broers en zusters aangegaan en gepasseerd voor notaris Le Clercq op 29 maart 1791, dewelke het hadden verkregen door een koop van Maria Van Gendt weduwe wijlen Anthoon Serneels met consoorten met procuratie tot goedenisse op 16 augustus 1783 voor notaris JJ Van Haecht, gegoed voor de Schepenbank op 17 november 1759. De koopsom bedroeg 820 gulden9.

8° Verder was er nog een doodgeboren kind: op 6 februari 177310.

Transacties van zijn kinderenig \l 1 "Activiteiten van zijn kinderen"§:

- 17-5-1783: Adrianus Van Eeckhoudt, gehuwd met Joanna Van Loock, uit Muizen, ontvangen van Anna Maria, Anthoon, Joanna en Franciscus, kinderen van Nicolaes Coeckelberghs en van Catharina Van Messem, de som van 100 gulden11. Getuigen van deze ontvangst waren Antonius Josephus De Paepe, burger, en hun oom Petrus Coeckel-

1N.T. 1159, not. A.H. Leirebels, 12-1-1776.2P.R., huwelijken, Sint Katelijneparochie, Die 25 9bris 1795 promissis tribus proclamationibus matrimonio juncti sunt franciscus Cokelberghs ex parochia B:M:Virgine ac ibi parochianus et maria catharina Van Schoonlandt parochiana et nata, coram infrascripta et testibus joanne cornelio Van Schoonlandt parochiano et Jacobo Van Calster, parochiano B:M:Virgine. Beide huwelijkspartners konden schrijven.3A. COECKELBERGHS, o.c., p. A61.4V.T. 1813, Sectie B, huisnummer 567, Hoogstraat.5N.T., 2015, not. J.F. Wayenborgh, 23-11-1795.6N.T., 2015, not. J.F. Wayenborgh, 23-11-1795.7V.T. 1813, Sectie B, huisnummer 567, Hoogstraat.8M.A., 2405, Geerdegem, kavel 87, Cokelbergh frans cultivateur, rue de gand, terre Guilliam Coekelbergh rue haute, 0, 1, 22, 16, 23,,0,,0.9N.T., 2015, not. J.F. Wayenborgh, 2-11-1795.10A. COECKELBERGHS, o.c., blz. 222.11N.T. 1166, not. A.H. Leirebels, 17-5-1783.

12

berghs, pachter te Geerdegem.

- 1784: De kinderen van de overleden Nicolaes Coeckelberghs verhuren1 aan J.B. Serneels, wonende te Hofstade, een huis en hof te Hofstade.

- In 1796 verhuren de erfgenamen Coeckelberghs uit Geerdegem een huis, gelegen te Battel aan Peter Smets. De grond waarop dit huis staat is 17 ½ roede groot. Zij verhuren verder aan dezelfde persoon 3 stukken grond, waarvan één van een dagwand en één van anderhalve dagwand grootte2.

- Nicolaes Coeckelberghs kocht van Peter Van Messem (zijn schoonvader ?)- opgepast! Er leefde toen een tweede Peter Van Messem, wonende te Weerde - anderhalf dagwand land waarop later een huis werd gebouwd, gelegen te Weerde. Zijn kinderen en later zijn sch-oonzoon Judocus Van Hal betaalden na zijn dood de cijns verder hierop3.

Transacties van Nicolaesig \l 1 "Zijn activiteiten"§:

In de 18de eeuw werd er veelvuldig belegd in gronden, huizen en renten4, hierop vormde Nicolaes geen uitzondering. Een groot aantal notariscontracten met betrekking tot hem, later zijn kinderen en zijn broer Petrus vond ik terug in het notariaat:

- 17-12-1748: Nicolaes Coeckelberghs, inwoner van Hombeek, huurt van het Klooster van de Heilige Drievuldigheid of Ziekenlieden een beemd, genaamd het Dijckblock. De beemd is 2 bunders 90 roeden groot en is gelegen te Geerdegem op de rechtse zijde van de steenweg leidend naar de Overlaecken. Het grenst eveneens aan de gezegde Overlaecken, de dijk en het Geerdegembroek. Op de caerte figuratieve heeft het stuk de nummer 17. Het aangrenzende stuk De Crauwel heeft het nummer 16. Het is iets groter dan 3 dagwanden en grenst aan het straatje leidende uit het Broek, de Steenweg. Verder huurt hij een stuk land van 2 dagwand 60 roeden, gelegen in het Geerdegemveld, op de caerte figuratieve nummer 8. Peeter De Tournaij, inwoner van Mechelen stelt zich hiervoor borg. Getuigen bij de acte waren Petrus Jacobus Vermeulen en Adrianus Bogaerts5

- 6-3-1749: Nicolaes Coeckelberghs verwerft het huis-herberg Den hertogh van Beijeren, gelegen op Halfgalg. De vorige eigenaar van het huis was zijn pas overleden grootvader en peter Nicolaes Tournay6.

1N.T., J.J. Verstraeten, 1784, fol 62. Deze registers zijn tegenwoordig in privébezit bij notaris Ackerman te Zemst.2M.A., 2405, Battel, nrs. 17, 41, 69, 86 en 145.3fonds OCMW 9298 (cijnsboek Godshuis van Oliveten) p. 2 v°:1784-85-86-87-88-89-90-91-92modo judocus van halle bij successie causa uxoris.de kinderen van niclaes coecklberghs pro indiviso bij successie over niclaes coeckelberghs bij coop over peeter van messem over mattijn verhaeren bij coop over hendrick verhaeren etc van onderhalf dagwant lands waer op nu een huijs staet, gelegen tot weerde op het clijn heijveldt, de heijstraete ter eendre, joufrouw pijperzeel ter tweedre, het groot venne ter derdre, ende adriaen meeus ter vierdre sijdes'jaers schellingen ende eenen halven penn. lovens facit 4 stuyv. 3 oord 1½ mijtin 't voorgaende boeck fol. 3;4J. CRAEYBECKX in Geschiedenis van België, Gent, 1953, p. 294.5N.T. 590, Not. P.J. Van Dijck, 17-12-1748.6N.T. 590, Not. D.J. Van Dijck, 6-3-1749:

13

- 17-5-1752: Nicolaes Coeckelberghs, inwoner van Geerdegem (hier stond in de akte eerst Hombeek maar dit werd geschrapt en vervangen door Geerdegem), verhuurt aan Jacobus Genné, inwoner van het Mechels gedeelte van Hombeek, een huis met 82 roeden land voor 28 gulden/jaar. Getuigen bij de acte waren Jacobus Leemans, chirurgijn en Hendrik Laenen, beide burgers van Mechelen1.

- 28-4-1755: N.C. tekent in opdracht van Guilliam Van Campenhout, die niet kon schrijven, een koopacte i.v.m. land onder Hombeek2.

- 15-3-1760: N.C. wonende te Geerdegem koopt een dagwand eesterbos uit vijf dagwand gelegen te Hever, palende aan Agnes Janssens, Merten Coen, Jacques Janssens en de Brantheijde voor 142 gulden. Het goed is cijnsplichtig aan het klooster van Muizen en het klooster van Hanswijk3.

Op heden de 6 meert 1749 compareerden voor mij ondergeschreven notaris geadmitteert bij haere majst grootten raede binnen Mechelen residerende present en getuijgen ondergenoemt Peeter Buts in hauwelijk met joanna Maria Tournai, Jan Tournai, catharina Tournai weduwe govaert Coekelberghs, anna maria ende Anna Catharina de Schipper meerderjaringe kinderen geproeveert bij wijlen Anna Tournai ende Peeter de Schepper welcke comparanten verclaren geconstitueert ende onwederroepelijk gemachtight te hebben soo sij doen bij desen M.... om te gaen ende compareren voor d'Eerw Heeren Schepenen deser Stede ende alomme elders des nodt ende aldaer met alle gewoonelijck ende gerequireerde solemnitijten van rechte te laeten goeden vestighen ende erven Nicolaes Cockelberghs bejaert jonghman als command van Peeter Tournai soo den selven hiermede comparerende heeft verclaert, in seker huijs, met den hoff gronde ende toebehoorten gelegen buijten dese Stads overste poorte aenden Sempschen Steenwegh genaemt den hertogh Van Beijeren met de twee schuren daer aen gelegen, regenotende de herberghe den arent ter eendere, ende de straete ter andere, belast met eenen chijns van twintigh stuyvers s'jaers aen haere majestijt, mitsgaders met eene obligatie van vijfhonderd guldens wisselgelt in profijte van d'erftgenaemen d'heer Petrus Van Kiel die den voors cooper is nemende 't sijnen laste sonder meer daer op waer scheijs ende quarand belovende in forma ende is desen coop cessie ende transport geschiet boven de voors obligatie voer ende mits de somme van vijft honderd vijftigh guldens wisselgelt hier inne begrepen de extraordinaire verdiren, alles ingevolge de publique conditien van vercoopinge onder mij notaris berustende waer toe gerefereert wordt, welcke voors somme de voors vercoopers aldus in mijn s notaris ende getuijgen presentie van den coopers bekennen ontfangen te hebben dienende dese daer over voor volle ende absolute quittantie sonder van voordere te moeten doceren, gelovende verbindende en renuntierende in forma, actum Mechelen date als boven ter presentie van frans wijns ende hendrick Peeters als getuygen hiertoe aensoghtpeeter budtsdit is het hantmerq van + joanna maria tournaijoana de torneijanna catharina de schepperpeeter de tournainiclaes Cokelberghsdit is het hantmerqCatharina X Tournai weduwe govaert Cockelberghsanna mar de scheppersDe post is gecompareert ten comptoire mijns notaris Nicolaes Coekelberghs cooper van het vorenstaende huijs ende hoff den welcke heeft verclaert dat het selve is gecocht soo voor hem als voor peeter, guilliam, Maria en joanna Cockelberghs sijne broeders ende susters mits de coopsomme van het selve huijs ende hoft is voldaen uijt de penningen van het sterfhuijs van govaert Cokelberghs sijnen vaeder consenterende uyt dier dat S'eemparaults Broerders ende Susters in het selve huijs ende hoft ieder sullen hebben ende profiteren hun paert ende deel hofscgelijck de broders niet meer als de susters actum desen 11 meert 1756n cokelberghs1N.T. 991, Not. C.P. Van Hesen, 17-5-1752, N° 43.2N.T., 787, Not. J.F. De Grauw, 28-4-1755.3N.T., 1108, Not. J. De Keyser, 15-3-1760.

14

- 26-1-1763: Nicolaes Cokelberghs huurt een dagwand en vijf roeden bosland onder Hever van Jacobus Cauthals voor drie gulden per jaar, voor een periode van zes jaar. Hij behoudt zich het recht voor de goederen voort te verhuren aan derden. Hij dient wel het perceel af te bakenen met bomen en moet binnen de drie jaar de beek ruimen1.

- 7-2-1763: Nicolaes Coeckelberghs fungeert als voogd over twee minderjarige kinderen van Peeter Budts en Joanna De Tournay, zijn oom en tante. Dit in een acte over een vraag tot verkoop van twee huizen, schuur en hof in de Kroonstraat2.

- 24-3-1763: Nicolaes Coeckelberghs verhuurt aan Cornelis Cammaert, inwoner van Hever, voor 12 gulden en 5 stuivers per jaar een half bunder bosland onder Hever3.

1N.T. 994, not. C.P. Van Hesen, 26-1-1763:Op heden den 26en januarij 1763 compareerden voor mij con. notaris pnt. de getuijgen naergenoemt Jacobus Cauthals borg.. ende Mr. Sucit alhier ter eenre, ende Nicolaes Cockelberghs woonende onder Geerdegem ter andere, welcken eersten geeft aen den tweeden comparant alhier present de naerbes. huere accepterende ende verhuert bij desen seker daghwandt vijf roeden boschlandt onder Hever den huerder bekent soo hij verclaert, ende dat voor den termijn van sesse achtereenvolgende jaeren ten drijen te scheijden wie van beijden belieft mits het selve een half jaer te voorent behoorelijck op te seggen, innegaende kerssemisse eerstcomende, soo dat d'eerste jaer huere verschijnen sal kerssemisse van den toecomende jaere 1764 ende soo voorts den voors. sesse ofte drij jaerigen termijn geduerende voor de somme van drij guldens t'jaers courant alle jaer precies te betaelen ten vervaldage op conditie van huerbraeke indient den verhuerder belieft ende anders niet, ende voorts op de volgende conditien te weten dat den huerder gehauden is het gemeldt landt daghwandt bosch teenemael tot landt te bre..en, de beke behoorelijck te kuijsschen, binnen drij eerstcoomende jaeren, draeg.. ende betaelen alle voorvallende lasten soo van C.CC.C meerdere ofte mindere peagen beden, subsidien, contributien, generalijck alle andere bedachte, ofte onbedachte van wat natuer die souden mogen wesen mede de chijnsen daer op uijtgaende alles souden cortten aen de huersomme Tot dien moet de huerder het gemeldt daghwandt rontsomme beplanten met eijcke plantoosters t'sijnen coste, waer van hij ten saisoene den winst sal genieten volgens haut..es recht Mede nempt den huerder t'sijnen laste tusschen beijde het naergemeldt te planten elsenplantsoen indien het noodigh sal sijn t'sijnen profijte, ofte het selve niet noodigh sijnde sal mogen uijtdoen t'sijnen voordele Item sal het aen den huerder gepermitteert sijn het naergemeldt daghwandt landt voorts te verhueren mits hij hem is stellende als borgeppael daer de jaerlijcse huersomme met het ge.. dese conditien belasten. Int'afschijden sal den huerder het voors. landt vermogen te besaijen met gerse graenen voor de gelt.. Naer allen het welcke gelden de comparanten hun te sullen reguleren onder verbandt endegelofte als naer rechte, constituerende voorts tot meerdere vastigheijdt van dien onwederroepelijck mits desen Mr.... compareren voor d'Eerw: heeren schepenen deser stede ende alomme elders daert'versorgt sal worden ende aldaer het gene voorschreven herkennende .. de comparanten int'onderhoudt dier gewillighlijck .. doen ende laeten condemneren met costen ende alles meer . actum Mechelen present Sr. Jo.. Aumo, ende frans vanderveken als getuijgen d'merck van Jacobus + Cauthals niclaes cokelberghs2O.A., I, 170, p. 9.3N.T., 994, Not. C.P. Van Hesen, nr. 8, 24-3-1763:Op heden den 24en meert 1763 compareerden voor mij con. notaris present de getuijgen naergenoemt Nicolaus Coekelberghs woonende tot Geerdegem ter eenre, ende Cornelius Cammaert tot Hever ter andre beijde jurisdictie deser stede welcken eersten geeft aen den tweeden comparant alhier pnt de naerbes huere accepterende verhuert bij desen een stuck boschlandt omt groot een half bunder eenige roeden pemmers soo ende gelijck het selve gelegen is onder Hever, den huerder bekent soo hij verclaert, ende dat voor den tijdt ende termijn van voor d'eene helft voor soo veele aen den eersten is comporterende, voor de termijn van twelf agtereenvolgende jaeren tot sesse, ende van d'andre heeft die hij eersten comparant in huere heeft van Jacobus Cauthals borger alhier voor den tijdt van sesse agtereenvolgende jaeren ten drijen te scheijden, immers soo lange hij deselve sal in huere hebben, wie van beijden belieft mits het selve een half jaer te voorent behoorelijck op te seggen, innegaende Ste Andriesmisse eerstcomende, soo dat d'eerste jaer huere verschijnen sal St Andriesmisse van den toecomende jaere 1764 ende soo voorts de voorse. termijnen geduerende, voor de somme van twelf gulden guld vijf stuijvers wisselgeldt . behoudens in cas van precise betaelinge ten vervaldage uijtterlijck sesse weken daer naer te gestaen met in courant t'jaers te betaelen op conditie van huerbraeke indien den verhuerder belieft ende anders niet, ende voorts is conditie dat den huerder moet draegen, ende betaelen alle voorvallende lasten soo van C.CC.CL meerdere of mindere pengen, beden, subsidien, contributien, ende qualijck alle andre van wat natuere die souden mogen wesen geene

15

- 24-6-1764: Nicolaes Coeckelberghs verhuurt aan Joannes Verbruggen, inwoner van Weerde, een dagwand land, gelegen onder Weerde, voor zeven gulden per jaar1.

- 12-7-1764 Nicolaes Coeckelberghs fungeert als voogd over J.B. en Peeter Boets in een acte (vraag tot verkoop) welke handelt over land te Battel en te Auwegem uit de nalaten-schap van de oom van van J.B. en Peeter: Cornelis Boets2

-8-2-1765: Nicolaes Coeckelberghs en zijn vrouw kopen een eesterbosch onder Hever... genaemt het heijblock, 1 dagwant 6 roeden, volgens parochiemetingen3

- 16-3-1765: Nicolaes Coeckelberghs verkoopt4 aan Peeter Van Asbroeck en zijn vrouw

gereserveert vermits de huersomme daer op is gemodereert Den huerder moet den verhuerder beheijmen ende bevrijden tegens alle s'jaeren ommegangen op conditie van de sogaede daer door te leijden te moeten goet doen Den huerder sal d'geltt van den sleun van den hautcap profiteren ende den trijnckenaut ge.. volgens hautbare. recht, behauden van opgaende boomen en sal hij geen gesage hebben, ... oock aen de .a..en der boomen, In cas van fourageringe sal hij huerder quijt.. genieten maets ende huere gewijse naer gelede. schaede, mits daer van advertentie doende binnen vierentwintig huren naer het arrivement derselve, foute dies geene moderatie te comen pretenderen, naer allen d'welcken gelden de comparanten hun te sullen reguleren onder verband ende gelaste als naer rechte, constituerende tot meerdere vastigheijdt van desen onwederroepelijck mits dese Mr. rerdn voor d'Eerw: heeren Schepenen deser stede ende alomme elders daer t'versorgt sal worden, ende aldaer het gene voors. herkomende, de comparanten int'onderhoudt dier gewillighlijck te doen ende laeten condemneren met costen, ende alles meer & actum Mechelen present Cornelius Van Hesen, ende Peeter Kero borgers alhier als getuijgen,1N.T., 994, Not. C.P. Van Hesen, nr. 44, 24-6-1764:Op heden den 24en junij 1764 compareerden voor mij con. notaris present de getuijgen naergenoemt Nicolaes Cockelbergh woonende onder Gerdegem ter eenre, ende Joes Verbruggen onder Weerde ter andere, welcken eersten geeft aenden tweeden comparant alhier present de naerbes. greve huere accepterende, verhuert seker daghwandt landts onder het gemeldt Weerde den huerder bekent soo hij verclaert, ende dat voor den tijdt van sesse agtervolgende jaeren te drijen te scheijden die van beijden belieft, mits het selve een half jaer te voorent behoorelijck op te seggen innegaende kerssemisse 1765 soodat d'eerste jaer huere verschijnen sal kerssemisse van den volgenden jaere 1766 ende soo voorts den voorsen. sesse ofte drijjaerigen termijn geduerende voor de somme van seven guldens t'siaers ende rebinder duijsent fagod Los vrij geldt alle jaer precies te betaelen ten verschijndagre uijtterlijck sesse weken daer naer faute in wissele te moeten voldoen op conditie van huerbraeke indient den verhuerder belieft, ende anders niet voorts is conditie dat den huerder den verhuerder moet beheijmen & betrijden tegens alle s'jaeren ommeganck indien daer eenighe vallen Tot dien moet den huerder t'sijnde laste nemen alle voorvallende lasten soo van C CC CL meerdere off mindere peagen, beden, subsidien contributien, ende alle andere bedachte van wat natuer die sauden mogen wesen geene gereserveert, vermits de hueresomme daer op is gemodereert In cas van haircracht haegel, slag., fourageringe ofte overvloedt van wateren sal hij huerder quijtschel ende moderatie genieten naer geledene schaede maets ende huersgewijse mits daer van advertentie doende binnen uren der selve, faute dies moderatie te connen pretenderen, Int afscheijden sal hij huerder het gemeldt moeten laeten ledigh liggen Naer allen d'welcken gelden de compen. hun te sullen reguleren onder verbandt ende gelovte als naer rechte, constituerende tot meerdere vastigheijdt van dien onwederroepelijck mits desen mr. om te compareren voor alle h.... hoven, ende wetten daer versorgt sal worden, ende ...idaer het gene voorse. he..emende, de constituan... int onderhaudt dier, gewilliglijck te doen, ende laeten condemneren met costen, actum Mechelen present Peeter Kero, ende Cornelis De Maeijer a.. getuijgen, niclaes Cokelberghs d'merck + van Joannes Verbruggen2O.A., I, 171, p. 145.3O.A., G, 393, 18-11-1772; N.T. 994, not. C.P. Van Hesen, 8-2-1765.4N.T. 994, Not. C.P. Van Hesen, 16.3.1765:Op heden den 16 meert 1765 compareerden voor mij con. notaris profont de getuijgen naergenoemt Nicolaes Cokelbergh woonende onder Geerdegem jurisdictie deser stede ter eendre ende Peeter Van Asbroeck onder Weerde ten andere, welcken eersten heeft aen den anderen comparant alhier profont den naergen. coop accepterende vercogt gecodeert ende getransporteert soo hij doet bij desen seven daghwandt landts onder het selve Weerde voornt. regenotende de cure van Weerde ten eenre, de commanderije van Pitzenborg ter 2 ende de heijstraet ter 3e sijde vrij ende onbelast, daer op waer..ha., ende quarrandt geldende, ende is dit transport ge...dt

16

Elisabeth Somers zeven dagwand land gelegen aan de Heistraat te Weerde voor 200 gulden.

- 7-5-1765: Nicolaes Coeckelberg en zijn vrouw kopen van Rumoldus Nicolaas Van den Eynde, canunik, seker huysken gestaen in beginsel van de Langhestraete voor 129 gul-den1.

- 27-11-1765: Nicolaes Coeckelberghs verhuurt voor 22 gulden per jaar een huis te Muizen, aan Arnaut Verberckt, officier van Muizen, voor twaalf jaar. Voorts mag de huurder het land op de Muizenheide gebruiken voor 9 gulden per jaar, te betalen aan Antoon en Carel Coeckelberghs2.

- 17-8-1771: N.C. koopt voor 450 gulden van Sieur Joannes Daems een stuk land te

voor, ende mits de somme van twee hondert guld courant, den coninc f. gallinck tot seven stuijvers, ende de voordre ... naer advenant, welcke somme den welcken van den tweeden comparant ... in mijns notaris presentie bekent ontfangen te hebben diendende dese daar door voorvolle .ide absolute quittantie sonder van andre te moeten doneren, constituerende voorts tot meerdere vastigheijdt van dier onwederroepelijck Mr. ........... om te compareren voor alle heren h.... ende weten dat het versorgt sal worden, ende aldaer het .e.d voorscreven ...... enden , den gemelden Peeter van Asbroeck met Maria Somers ende h.... betti.c. naer omelingen in het voors. daghwand landts hier vooren breeder gevoert, wettelijck tot goeden, vestigen ende erfven met alle formali tijten van ze.htd daartoe gerequireert, ende voorts d'eersten comparant int'onderhoud die gewillighlijck te doen, ende laeten condemneren met costen, ende alles met Sr. geldende verbindendt romantizerende in forma.Ende heeft den cooper, ende vercooper in handen van den ondergescreven notaris den act tot dese coopinge ofte coopinge niet .... gebaarende ten behoeve eewig doode handt directelijck, oft indirectelijck constituerende voorts den voorn. Mr.....om den selven eedt in de zielen der comparanten .. rietere.. daer ende alsoo des behoorde obbe nood. sal wesen actum mechelen profont Joes Pieters, ende Philippus ...ent als getuijgen, niclaas cokelborgh peeter van asbroeck joes pieters d'merck van x Philippus ...ent1O.A., G, nr. 400, 24-12-1779; N.T. 2029, not. N.F. Walravens, 7-5-1765:....Nicolaes Coeckelbergh beneffens Catharina Van Messem sijn huysvrouw inwoonders van Geerdegem in een huysken gestaen in beginsel van de Langestraete langhs de cant van de Paters Capucinen Sr Vander Jeught ter eene ende Jan Orleans ter andere, vrij ende onbelast. Ende bekende den heere vercooper de coopsomme ende verdieren t'saemen beloopende ter somme van hondertnegenentwintigh guldens wisselgelt van deser cooper ontfanghen te hebben...2N.T. 994, not. C.P. Van Hesen, 27-11-1765:Op heden den 27en 9ber 1765 compareerden voor mij con notaris present de getuigen naergnoemt Nicolaes Coeckelbergh van Geerdegem ter eenre, ende Arnaut Verberckt officier van Muijzsen ter andre, welcken eerste geeft aen den tweeden comparant alhier present de naerbeschreve huere accepterende verhuert bij desen sekeren huijse onder het gemeldt Muijsen, den huerder bekent soo hij verclaert, ende dat voor den termijn van twelf agtereenvolgende jaeren ten sesse te scheijden die van beijden belieft mits het selve een half jaer te voorent behorelijck op te seggen wie van beijden belieft ..yeg aen sijnde half maart lestleden 1765 soo dat d'eerste jaer huere verschijnen sal half maart eerstcomende 1766 ende soo voorts den voorsen. twelf ofte drij jaerigen termijn geduerende voor tweeentwintigh guldens t'jaers, los vrij geldt, alle jaer precies te betaelen ten verschijndage uijtterlijck ses weken daer naer op conditie van huerbraeke indient den verhuerder belieft, ende voorts is conditie dat den huerder het landt op de muijseheijde sal oock vermogen te gebruijcken a negen guld t'jaers te betaelen aen Antoon ende Carel Cockelbergs vrij geldt, Den huerder sal den houtcap proffiteren volgens hautbures recht Den huerder moet het voors. huijs int'geheel onderhouden van plecken, ende vitsen mits door den verhuerder daer toe laterende latten leem, naer allen het welcken gelden de comparanten hun te sullen reguleren onder verbandt ende gelofte als naer rechte, constituerende tot meerdere vastigheijdt van dien onwederroepelijck mits desen mr... om te compareren voor d'Eerw: heeren schepenen deser stede, ende alomme eld.. daert'versorgt sal worden, ende aldaer het geae.. Se. herkennende de comparanten int'onderhoud. dier gewilliglijck te doen, ende laeten condemneren met costen, ende alles meer . actum Mechelen present Laurentius Boeckstaens, Hendrick Bernaerd borgers alhier als getuijgenniclaes Cokelberghsd'merck van Arnout + Verberckt

17

Muizen aan den Bol, palende aan het gasthuis van Muizen, het klooster van Muizen, de weduwe Guilliam Moons en s'Heerenstraat. Getuigen bij deze koop was o.a. Fransus Domin en Judocus Verstappen1.

- 4-5-1772: Nicolaes Coeckelberghs betaalt 40 gulden en 16 stuivers cijns aan het Godshuis van Oliveten in verband met de aankoop van anderhalf dagwand land, gelegen te Weerde2.

196v-200r

- 19-10-1772: Martinus Van Messem, zoon van Peeter, inwoner van Zemst, verkoopt voor 350 gulden aan Nicolaes Coeckelberghs, zijn zwager, wonende te Geerdegem, Land van Mechelen, en zijn vrouw Catharina Van Messem, een behuisde hofstede met een erf en toebehoren, gelegen op het Heijvelt te Weerde, palende de Heerestraat, de heer Pijpenseel, de gemeijnte en Guilliam Verlinden. Het goed komt voort uit de deling van de erfenis van de ouders van Martinus, aangegaan voor Notaris G. Vermeiren te Vilvoorde op 20-4-1765. Voorwaarde is dat de koper zo vlug mogelijk nog een woning bij moet bouwen op deze grond ten behoeve van de verkoper. De woning wordt gehuurd door Gillis Trooskens tot maart 1770 voor 30 gulden per jaar. Getuigen: Guillelmus De Bruyn en Franciscus Vermeiren3.

- 18-11-1772: Nicolaes Coeckelberghs verkoopt4 voor 310 gulden aan Cornelis Cammaert

1N.T. 1114, not. J. De Keyser, 17-8-1771.2fonds OCMW 9282 (Rekeningen godshuis van Oliveten): fol 15 °r: den 4 meij seventhienhondert twee en seventigh ontfaengen van nicolaes Coeckelbergh de somme van vijf en dertigh guldens wisselgelt, maeckende in courant de somme van veertigh guldens sesthien stuijvers en twee oorden over den coop prijs van drij hondert en vijftigh guldens wisselgelt van onderhalf daghwandt landt gelegen onder weerdedus hier 40-16-2.3OCMW 9235, f° 196v-200r4N.T. 2035, not. N.F. Walravens, 6-9-1771:Op heden den 6 september 1771 compareerde &ce Nicolaus Coekelberghs inwoonder van Geerdegem ter eenre, ende Cornelis Cammaert inwoonder van Hever ter andere welcken eersten comparant heeft aen den tweeden t'selve mits dese accepterende vercocht gecedeert ende getransporteert &Op heden den 6 september 1771 compareerde voor mij onderges conen notaris binnen Mechelen residerende present de getuijgen naergenoemt Nicolaus Coekelberghs inwoonder van geerdegem ter eenre, ende Cornelis Cammaert inwoonder van hever ter andere, welcken eersten comparant heeft aen den tweeden t'selve mits dese accepterende twee daghwanden landt neffens elkanderen gelegen als nu maeckende een stuck eertijdts bosch genaemt het heijblock gelegen onder den dorpe van hever tegens de Brandtheijde regnotende jouffe de weduwe Rijmenans ter eenre, den cooper ter tweedre jan cloetes ter derdre, ende Sr. De jongh ter vierdre sijde belast s'jaers in chijns met twee vijfde paerten in drij guldens aen het clooster van Muijsen ende met twee derde paerten in seventhien stuijvers eenen halven chijns aen het clooster van hansewijck, sonder meer daer op waerschap guarrand wort beloofd door deze vercooper, den welcken verclaerde aen hem de voors. twee stucken landt te competeren beijde bij coop het eene tegens jacobus catals ende het andere tegens Sr. Albertus Van Gestel als bij de respective procuratien tot goedenisse gepasseert voor de notarissen jac: De Keijser den 15 meert 1760 ende C:P: Van Hesen den 18 februarij 1765 sijnde desen coop, cessie ende transport geschiet te saemen omme ende en mits de somme van drij hondert ende thien guldens courant gelt die den vercooper date deser in onse presentie van den cooper betient ontfangen te hebben dienende desen daer over voor volle quittantie, reserverende den ver-cooper de huere van voors. landt tot sint andriesmisse toecomende, ende heeft den vercooper beneffens den cooper bij eede in handen Mijns Notaris gepresteert verclaert dese vercoopinge ofte coop niet geschiet te weten ten profijte van een : ge doode handt directelijck ofte indirectelijck constituerende Mr... ende alle thoondert dese om den voors. Eedt in hunne respective zielen te vernieuwen ende reitereren daer ende alsoo het behoort verbindende daer voren hunne persoonen ende goederen consisterende voorts tot meerdere vastigheijt dier onwederoepelijck Mr... om te compareren voor D'Edele heeren van haere Majestijts grooten raede souverijnen raede van Brabandt Eerw. heeren Schepenen deser stede ende alomme elders daer't versocht sal wesen ende

18

en Maria Coen uit Hever 2 dagwanden land neffens elkander eertijds bos onder Hever (heijblock), cijnsroerig aan het klooster van Muizen en het clooster van Hanswijk.

- 15-10-1774: Nicolaes Coeckelberghs en zijn vrouw kopen drie huisjes, gelegen naast elkaar in de Penninckstraat, voor 450 gulden. 1.

- 1-4-1775: Nicolaes Coeckelberghs huurt van zuster Lucia Van Ysschot, Moeder van het O.L.V.-Godshuis, een beemd, genaamd den bessem, in het Geerdegembroek2. Deze beemd is zes tot zeven dagwand groot. Hij moet de aldaar gelegen riolen en de grachten regelmatig uitdiepen en reinigen. Hij moet jaarlijks ten dienste van de verhuurster of van het voornoemde godshuis drie craweijen3 doen naar Hofstade met paard en kar.

- 30-9-1775: Nicolaes Coeckelberghs verhuurt aan Jan Mollemans een huis, gelegen in de Penninckstraat voor 34 gulden per jaar.4

- 12/1/1776: Nicolaes Coeckelbergh, pachter wonende te Geerdegem, verhuurt aan Petronella Andries, weduwe wijlen Augustinus Thieles, een huis, gelegen in de Heyhoeck, voor 30 gulden per jaar5.

- 26/4/1776: Nicolaes Coeckelbergh, woonende te Geerdegem, biedt 129 gulden voor een hofstede met daarbij horend een half bunder land gelegen te Battel, doch een dag later werd het bod door een andere persoon met 25 gulden verhoogd. Deze goederen werden te koop gesteld door de dochters Smets6.

- 18/5/1776: Nicolaes Coeckelbergh stelt zich borg voor Jan Beullens uit Zemst, dewelke een stuk land, gelegen op het Geerdegemveld, huurt van Zuster Dymphna Verachter, Moeder van het Onze Lieve Vrouw Gasthuis7.

- 18/6/1776: Nicolaes Coeckelbergh, pachter woonende te Geerdegem, verhuurt aan Anna Elisabeth Vekemans, weduwe wijlen Michiel Verveeken, bijgestaan door Guilelmus Verboomen, een huis in de Milsestraat voor 36 gulden per jaar8.

aldaer t'gene voors. vernieuwen de den gebreckelijcken constituant in't onderhout dier voluntairelijck te doen ende laeten condemneren met costen mede omme te compareren voor d'Eerw. heeren Schouteth ende Schepenen voors. ende naer vernieuwinge deser den voors. Cornelis Cammaert ende Maria Coen sijne huijsvrouwe in't voors. landt gronde ende toebehoorten wettelijck te laeten goeden vestigen ende erfven met alle solemni tijten van reghte daer toe gerequireert gelovende voorts verbindende en renoncerende als naer reghte actum binnen Mechelen ter presentie van Petrus Corbesier ende Jacobus Beelaerts als getuijgenhandtekeningen: Nicolaes Coeckelberghs, Walravens1O.A., G, 396, 31-5-1775. De notarisacte van deze koop vond ik niet op het S.A.M. Bij nader inzien waren de minuten van het ganse jaar 1774 van notaris A.M. Leirebels hier niet aanwezig. ...inwoonders van Gheerdegem kopen sekere drij distincte ende separate huyskens gestaen neffens elkander... in de penninckstraete achter de eerwaarde paters cappucijnen recht over den blijk aldaer...2N.T. 1158, not. A.H. Leirebels, 1-4-1775.3J. VERWIJS, Middelnederlandsch Handwoordenboek, p. 312. Een dienst aan een Heer waaraan men zich niet kan onttrekken.4N.T. 1158, not. A.H. Leirebels, 30-9-1775.5N.T. 1159, not. A.H. Leirebels, 12-1-1776.6N.T. 1159, not. A.H. Leirebels, 26-4-1776.7N.T. 1159, not. A.H. Leirebels, 18-5-1776.8N.T. 1159, not. A.H. Leirebels, 18-6-1776.

19

- 18-7-1776: Nicolaus, Petrus, Guillelmus, Joanna ende Maria C. broers en zusters, allen inwoners van Geerdegem kopen het huis De Belle op de hoek van de Adegemstraat en de Kroonstraat voor 1360 gulden1. Het is het hoekhuis rechts van de Kroonstraat. In 1846 was het een hoefsmederij en in 1972 een beenhouwerij. Het huis wordt reeds vernoemd in 1551 onder dezelfde naam2 en werd herbouwd in 17523.

- 21-3-1778: Nicolaes Coeckelberghs verhuurt aan Martinus Serou, smoutslager te Mechelen een huisje in de Capucijnenstraat voor 16 gulden per jaar4.

- 19-12-1778: Nicolaes Coeckelberghs ontvangt van Jan Baptist Meuldermans, uit Weerde, gehuwd met Anna Catharina Verlinden, 100 guldens i.v.m. een rente5. Een van de getui-gen bij deze acte is Antonius Van Messem, waarschijnlijk schoonbroer van Nicolaes. Deze woont eveneens te Geerdegem.

- 22-12-1779: Nicolaes Coeckelberghs weduwnaar van Catharina Van Messem verkoopt aan Egidius De Goey, een vrachtvoerder op Antwerpen6, een huys gestaen in den beginsel van de Langhestraet langs de kant van de Paters Capucijnen, grenzende aan de bezittingen van sieur Van der Jeugd en aan de erfgenamen van Orlans, voor 225 gulden7.

- 4-8-1780: Nicolaes Coeckelberghs verschijnt als aanlegger in een niet-crimineel proces tegen Petronella Van den Avondt, weduwe N. Scheppers, als gedaagde. Eveneens betrokken bij de zaak is Guilliam De Keyzer. Het lijkt er op alsof een eerdere klacht van Petronella Van den Avondt tegen De Keyzer niet ontvangbaar was en zij de kosten moest betalen8.

- 2-1-1782: Nicolaes Coeckelberghs verhuurt aan Magdalena Bernaerts, bejaarde jonge dochter, een huis in de Penninckstraat voor 30 gulden per jaar9. Getuigen bij de huurovereenkomst waren Jan De Wit, pachter wonende te Humbeek en Antonius Van Messem, pachter wonende te Geerdegem, waarschijnlijk zijn schoonbroer.

Nicolaes Coeckelberghs werd vanaf 1758 een gegoeide van het Vrijbroek10. Het Vrijbroek werd een soort gemeen goed nadat het in de 13de eeuw door de Wouter Berthout verkocht werd aan 28 "goede lieden" van het gehucht Auwegem. Deze bleven echter cijnsplichtig aan eerstgenoemde. Het Vrijbroek werd vanaf toen bestuurd door een Hooftman, geholpen door vier gezworenen, allen erfgenamen. De erfgenamen van de "28" bleven echter door de eeuwen heen de status behouden van gegoeiden van het Vrijbroek en

1O.A., G, 408, 2-4-1787; N.T. 1288, not. J.J. De Munck, 18-7-1776.2F.B., 17, Adegemstraat huisnummer 113.3A. REYDAMS, Mechelen. De namen en de korte geschiedenis der huizen, blz 14, huisnummer 113.4N.T. 1161, not. A.H. Leirebels, 21-3-1778.5N.T. 1161, not. A.H. Leirebels, 19-12-1778.6V.T. 1796, vol. 2, f° 99v°.7O.A., G, 410, 10-8-1791; N.T. 1162, not. A.H. Leirebels, 22-12-1779.8O.A., J, Jud. Ech., Rechtsgebied van de Schepenen, S IV, 27, 4-8-1780: ...acte van 20-6-1777.... gezien de requeste civile van aenleggers in den Groote Raed op 19-2-1778 en kamerrolle van 24-2-1778. O.A., J, Jud. Bourg., Rechtsgebied van de Burgemeester: ...gezien de sententie interlocutair op 19-3-1779...acte van transport 16-1-1776... collegiael dagementboeck 27-2-1777.9N.T. 1165, not. A.H. Leirebels, 2-1-1782.10A. REYDAMS, Geschiedenis van het Vrijbroek, in Bulletin du Cercle Archéologique, Littéraire & Artistique de Malines, t. XIII, 1903, p. 62.

20

namen in aantal toe11.

11A. REYDAMS, o.c., p. 29-89.

21

De boedelbeschrijving en het nalatenschap van het gezin, 9 jaar na de dood van Nicolaesig \l 1 "De boedelbeschrijving en het nalatenschap van het gezin, 9 jaar na de dood van Nicolaes"§1.

Op 29 maart werd de laatste hand gelegd aan de verdeling van het nalatenschap tussen de 4 kinderen Anna Maria, Joanna, Franciscus en Antonius. Men vergete niet dat Petrus, de broer van Nicolaes stierf in december 1790. Ook zijn in 1782, het jaar van de dood van Nicolaes, de kinderen nog minderjarig. Anna Maria, de oudste is op dat moment nog maar 23. Men was in het ancien regime pas meerderjarig op 25.Op heden den 29 meert 1791 compareerde voor mij Notaris ondergeschreven geadmiteert in Sijne Majestijts Grooten Raede tot Mechelen ..dermde ter presentie van de ondergenoemde getuygen Anna Maria Coeckelberghs in houwelijk met Judocus Van Hal welchen heur ten tine naerbeschreven is assisterende ende authorizerende ter eenre Anthoon Van Messem over Antonius Coeckelberghs ter tweedre Joanna Maria Coeckelberghs ter derdre ende Guilliam Coeckelberghs ende Anthoon Van Messem als geede momboir over Franciscus Coeckelberghs ter vierdre zijden alle kinderen ende erfgenamen van wijlen Nicolaes Coeckelberghs ende Catharina Van Messem in hun leven gehuijsschen inwoonders van Geerdegem alle welcke comparanten verclaeren ende bekennen mits dezen, heden present mij Notaris ende getuijgen overhoort gerekent ende gesloten te hebben den staet ende inventaris ten sterfhuijze van hunne voors ouders geformeert alsmede gemaeckt te hebben liquidatie op den voors staet mitsgaeders naer dier aengegaende te hebben cavelinge scheijdinge ende deijlinge der erfgoederen sclam staet opgehaelt alle welcke ten dezen sal blijven geannexeert verclaerende sij comparanten soo den voors staet inventaris liquidatie, cavelinge scheijdinge ende deijlinge in alle sijnen poincten clausulen ende artikelen te aggreeren landeren ende approberen ende hun exactelijk te sullen conformeren ende reguleren naer alle het gene in de gezeijde actum is gestipuleert ende gereguleert al oft het selve in den op nieuws waeren opgehaelt ende geconditioneert, mits welcke gedaene liquidatie cavelinge scheijdinge ende deijlinge aen ieder sal volgen elkanders aengev.. caevel op de conditien daer bij gestipuleert sonder dat gemandt der comparanten aen elkanders aen geschreven cavel is behoudende ofte noreroerende eenigh reght ter presentie cause ofte acta, en verclaeren aldus wel ende ten volle genoegen van ieder vercavelt gescheijden ende gedeijlt te wesen ende sal van ieder der comparanten achter het duplicut authenticq daer geschreven worden extract uijt de voors cavelinge scheijdinge ende deijlinge van sijnen aengevullen caevel om daer van te laeten gebeuren de annotatien daer het behoort ende van noode kan weren, ende waer mede prestigen als nu sijn geaccordeert gecaeveldt scheijden ende gedeijltOp heden den 29 meert 1791 is desen staet overgegeven door de persoonen in pramio D'tter Jan Franciscus Claes ende Joannes Antonius Roedens mede verclaerende alle de deughdlijckheijdt dierStaet ende inventaris van goederen gegoeyde renten en obligatien bevonden ten sterfhuyze van wijlen Nicolaes Coekelbergs ende Catharina van Messem gehuijsde binnen Geerdegom jurisdictie deser stede ende provintie van Mechelen achterlaetende vier kinderen anna maria coekelbergs in huwelijk met judocus van Hal, antonius van Messem over anthonius Coekelbergs, joanna Coekelbergs meerderjarigh ende franciscus Coekelbergs minderjaerig over welke momboirs sijn Guilliam Coekelbergs ende antonius Van Messem alsmede van de geconquisteerde goederen door de geseijde erfgenaemen gedaen soo alles re Siers is uijt de bescheeden ende papieren daer van sijnde, ende waer naer gerefereert wordt

1N.T. 1146, Not. P.J. Leclercq, 29-3-1791.

22

Hierna volgt een beschrijving van de goederen

Eerste cappittel van verkregene goederen door hunne ouders

i

Een huijs ofte hofstede anderhalf dagwandt salvo justo, gelegen onder Weert op het huysveldt met een tweede huys daer op staende ende belast met vijf stuijvers aen oliveten ende gewaerdeert door henricus Van den Eijnde ende peeter Van Elsen gesworene volgens d'acte lauxaet daer van sijnde hier gevoiegt op / 875,,0 Wsg

art: 2

Dry distincte huijsken gestaen ende gelegen binnen dese stadt inde penninckstraet welke separatelijk sijn verhuert verkregen volgens de bescheeden daer van sijnde, ende gewaerdeert door Anthonius Scheltiens en peeter van Elsen op 850,,0 Wsg

art: 3

Een huys gestaen inde milstraet met eene baraque daer aenne annex verkregen volgens goedenisse brieven daer van synde ende gewaerdeert als het voorgaende op 450,,0 Wsg

art: 4

Eene gegoeijde capitaele rente van tweehondert vijftig guls courant geldt tot Laste van M: Lauwers ende maria de Win beset op een alf bunder landt genaemt de Kleijnlinde onder Sempts volgens de goedenisse brieven daer van sijnde waernaer gerefereert wordt .. dus .. caidesst. 214:5,,3

art: 5

Een huys inde Capcienestraet verkregen bij retrocessie volgens acte daer van sijnde ende gewaerdeert op .. f. 225,,0 Wsg

art: 6

Item twee huijsen met eenen grooten hof gestaen ende gelegen in den heijhoek belast met 12 schl paijement aen Leliendal 4 Capuynen aen de sestig gebroeders 3 capuynen ses schel aenden h:G: van Ste Catherine ii stuyvs 1 oort 18 myten aende Capel van St. Jacob tsaemen 25 . gewaerdeert op ... f. 1000,,0 Ws

art: 7

Item 25 roeden landt sijnde de hellecht van een alf dagwaent competerende de andere 5 R. aen anthoon Lauwers ende waerop een wooninge is gestelt verkregen volgens de papieren daer van sijnde ende gewaerdeert op ... 287,,i0 Ws

23

8

Item een dagwand en alf landt gelegen onder muijsen jurisdictie deser stadt en provintie aender bol, een huijs Daerop staende gewaerdeert op . f. 546,,i0 Ws

9

Item een behuysde hofstede onder geerdegom gelegen aen den sempsen steenweg genaemt den hertog van beijeren gewaerdeert aende geseyde erfgenaemen gevallen bij cavelinge scheijdinge ende deijlinge met hun ooms en moeyen peeter Guilliam maria ende Joanna Coekelbergs ende gewaerdeert op .. f: i000,,0 Ws

art:10

Item een stuck landt groot een dagwandt en tachentig roeden geleghen tot Battel int Strijp hun toecomende als den voorgaenden acte ende verkreghen als by geseijde cavelinge te sien is voor ... f:850,,0,,0

art:11

Item een stuk landt genaemt het derden deel groot een dagwandt tweeentwintig roeden en alf gelegen onder geerdegem hun toecomende bij cavelinge als den voorge voor ... f.642,,16,,3

art. 12

Een stuck landt groot een daghwandt dertig roeden genaemt kraekmanshoek gelegen onder Geerdegem in het molenveldt hun toecomende als den voorgaende by cavelinge voor ... 510:14.2

Beloopt 7451,,17 Ws

Tweede cappittel van gecouekiesteerde goederen door genoemde erfgenaemen

art. i

Een behuysde hofstede met schuer stal &c: groot salvo justo zeventig roeden gestaen ende geleghen onder hofstade vrysuyver ende onbelast verkregen volgens de beschreeden daer van synde ende alhier gewaerdeert volgens tauxaet daer van synde op ... f. 550,,0 Ws

art: 2

Item een partye landt groot een Bunder taghentig Roeden sijnde de hellicht van eene meerdere partije van negen daghwanden seventig Roeden liggende onvercavelt met hunne ooms ende moeijen onder de parochie van Sempts ende door hun gesaementig in jaerschaere uijtgegeven voor 99 jaeren aen anthoon Silvrancx, de selve hebbende verkreghen volgens de bescheeden daer van sijnde voor eene somme van 1079 17 Gu wisselgelt ... f. 925,,11,,11

------ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -Wisselgeldt f. 1475,,11,,11,,0

24

Derde Cappittel van obligatien op differente

art i

Een obligatie van 400 G tot laste van Dh. Meyer Vleminckx alhier croiserende a 47 Ct volgens de breeden daer van synde gepasseert voor den Notaris Wyredrecht op den 16 july 1778 doende in wisselgel ... f. 342,,17,,i

art. 2

Eene obligatie van 400 guls tot laste van adriaen Van Eeckhoudt croiserende a 4 spCt onder borge van peeter Van Eeckhaut volgens acte daer van synde gepasseert voor den notaris leirebels de date zeventhien meij 1780 wisselgeldt .... f. 85,,14,,i

3

Een obligatie van hondert guldens Ct reste van eene meerdere somme croiserende a 4 CCt tot laste van peeter De Coster ende anna maria Leirebels gehuysde binnen Mechelen onder borge van Elisabeth trappeniers, J.M Leirebels en A.H. Leirebels volgens acten daer van synde gepasseert den 20 7bris 1776 in wisselgelt f. 85,14:i

4

Item eene obligatie van f100 guls Ct tot laste van J.B. Meuldermans ende A:C Verlinden a 4 p Ct tsjaers met belofte van hijpotheque volgens D'acte daer van gepasseert voor den Notaris Leirebels in Ws f. 85;14.i

5

Item een obligatie van 200 guls courant reste van een meerdere obligatie tot laste van a..... Lauwers ende anna maria De Wit, volgens acte daer van gepasseert voor den Notaris Leirebels den 14 meij 1776 in Wissgt .... f. i7i:8:2

Beloopt f 771:8,,2

Vierde Cappittel van de meubelaire effecten wagen plogh, peerden koyen, hoy stroij, den oost te velde, de stoppelen emmers alwat tot de partereye is deminde is gewaerdeert ende gepresen door Sr. Mattheus van asch ende Carel van asch gesworene van leest jurisdictie dezer stede, ende provintie van Mechelen, ten over staen van Peeter Coekelbergs ende anthoon Van Messem aengestelde momboirs over de alsdan minderjaerige, ende ten contendeerende van Anna maria Coekelbergs, haer selfs

Dees tauxaet hier nevens gaende bedraegt in cour de somme van 3038,,18 doende wisselgelt ... f. 2604,,15.5

Desen staet beloopt...Eerste Cappittel van verkregene goederen ..... f. 745i,,17Tweede Cappittel van geconquesteerde goederen ... 1475,,11

25

Derde Cappittel van obligaties .................. 771,,8 - - - - - - - - - - - - 9698,,17

Vierde Cappittel van de meubilaire effecten N. vlgens het tauxaet daer van synde ...................................... 2604,,15T'saemen in wisselgeld de somme van ............. 12303,,12

Vijfde Cappittel van goedt vinden ende courante penninghen ten gemelden sterfhuijze sig bevindendeVoor eerst comt hierVan Philippus De Swert .. 26,,12,,1/2Item van Jan Janssens .. 1,,13,,0Item van Jan Crol .. 4,,0,,0Item van anthoon Silvranckxtot Campenhout .. 3,,0,,0Item van de we. petrus Verheyden .. 6,,0,,0Item 53 guls 8 stuyverssoo veele anna mariaCoekelbergs verclaert incontante penningen ten sterfhuysete syn . den .. 53,,8,,0Nota Dater nog eenige/rysen syn, gedaen ten dienste/van Synen Majesteyt den / Keyser Welckers goedtvinders / dito anna maria Coekelbergs/huijsvrouw van judocus van / hal sal vergoeden 't zeker / ingekomen sijnde .. memorieItem van Pieter Lawers tot Sempst / als nu anthoon van Boxem over / aghterstellige intresten van lene gegoede / rente van tweehondert ende / vijftig guldens courant over een jaer f.94,,13,,1/2twee maenden ende negen daegen 94,,13intrest tot 28 meert van desen / loopenden jaere 1791 dag van de / sluijtinge van den staet van geede / ende cavelinge, scheijdinge ende deijlinge't saemen .... 12,,3,,3Item over intrest eener obligatietot laste van d'heer Meyer Vlemincx / van vierhondert guldens courant croise / rende a 4 1/2 percent, van een jaer, aghten 2/5 maenden t'saemen .. 30,,12,,0Item over interest eender rente ofte / obligatie tot laste van van den heuvel / tot weert, van tweehondert vijf en / twintig guldens capitael courant / croiserende a vier guldens per cent / 's jaers, voor een jaer derthiendaegen t'saemen .. 9,,14,,0Item over intrest eender obligatie / Sive rente van drijhondert twintig / guldens courant tot laste Jan van / Loock croiserende a vier par cent / s'jaers, debet een jaer aght maenden't saemen .. 20,,17,,2 2/3Item bij afrekeninge van van Loockresteert nog te betaelen .. 22,,0 ,,0Item over intrest eender rente sive / obligatie van hondert guldens courant / tot laste peeter De Coster nu desselfs / weduwe croiserende a vier par cent / van 20 xbre 1785 tot 20 8bre 1789dag van afleg der selve .. 37-0-0

26

Item over intrest eende capitaele / obligatie van twee hondert guldens / capitael courant tot laste van anthoon / van Boxem nu Cornelis Van Boxem / tot Sempts croiserende a 4 par cent

217,,0,,3,,4Van alle hetgene ten Sterfhuijse van hunne ouders bevonden constituerende tot meerdren vastigheijdt van dier onwederroepelijk M.... ende alle thoonder dier om te compareren voor heeren Schouteth ende Schepenen deser stede oft alomme elders voor heer ende hof competent om aldaer te laeten gebeuren de enregistrature ende annotatien van elkanders aengewesen cavel geloovende verbindende & aldus gedaen ende gepasseert binne Mechelen desen 29 meert 1791, ter presentie van J:F: Claes ende Anthonius Roedens als getuijgen ten desen versoghtanna maria Coeckelberghejudocus Van haljoanna CoeckelberghsGuilliam CoeckelberghsAnthonius Van MessemJ:F: ClaesJ:A: RoedensP:J: Leclercq

transport 217,,0 3 4van 14 meij 1790 tot aghten twintigmeert 1791 wesende thien vismaendent'samen .. 6- i9-2Item over intrest eender obligatietot laste van J:B: Meuldermansvan hondert guldens courant, croiserendea 4 par cent van St Andries 1791 tot28 meert wesende 3 14/15 maenden i-9-0 8/9bij afrekeninge debet den voorsMeuldermans over geleent geltalnog ... 29- i0-0Item over intrest eender obligatievan hondert guldens couranttot laste van adriaen van Eeckhoudtcroiserende a 4 en i0 par centvan 17 meij 1790 tot 28 meert 1791wesende 10 11/30 maenden t'samen .. 3-17-3.0Item debet Jan Meuldermans overhuijs-huere in den heijhoeck a34 guldens 's jaers van i mey 1790 totto 28 meert 1791 .. 30-17-2 2/3Item debet Jan Bernaerts over huijshuere a 36 guldens 's jaers vanSt Jan 1790 tot 28 meert 1791wesende het anderhalf jaer betaelttot kerssemisse .. 9-6-0Item debet Rumoldus van de veldejaerelijkx negen guldens over huerevan eene barakke in de miltstraete

27

van 4 junij 1790 tot 28 meert 1791wesende 9 4/5 maenden dus .. 7-7-0Item debet jan waeijenborg jaerelykx40 guldens over huijshuere in demiltstraete van Kersmisse 1790 tot 28meert 1791 wesende 3 1/10 maenden .. 10-6-2 2/3 - - - - - - - - - - - - - -

316-15-0-10 transport 316,,15 0

Item debet Marie Cathrine Verheijenover huijshuere alle drij maenden sevenguldens thien stuijvers over huijshuerein de penninckstraete van half meert1790 tot 28 meert 1791 .. 31-0-0Item debet Magdalena Bernaertsalle drij maenden seven gulden thienstuijvers over huijshuere in de penninckstraete van Kerssemisse 1790 tot 28meert 1791 wesende 3 1/10 maenden .. 7- i5-0Item debet Peeter van Etterijck overhuijshuere alle drij maenden vijf guldensvijfthien stuijvers ende is schuldigmet aghterstel .. 58-14-0Item debet Martinus Siroe jaerlijkxsesthien guldens over huijshuere in deCapucienstraete van Baefmisse1786 tot 28 meert 1791 waer opontfangen 14 guldens dus in hetgeheel .. 57-18-8/9Item debet Jan van Loock jaerelijkxi0 guldens i0 stuijvers over de hellightvan onderhalf daghwant land totweert van half meert 1790 tot28 meert 1791 .. i0- i7-0Item debet Cornelis van den heuveljaerelijkx voor de wederhellight vanhet voorschreven land van half meert1790 tot 28 meert 1791 .. 11-7- i i/3Item debet Matheus Lauwers jaerelykxses en twintig guldens over de huerevan onderhalf daghwant landt aen denBol onder Muijsen van Kerssemisse1789 tot 28 meert 1791 .. 32-14-i 1/9 - - - - - - - - - - - - - - - -

527,,1,,1/2transport f. 527,,1:2

28

Item debet J:B: Van Nerom jaerelykxseventhien guldens over huijshuereonder hofstade van half meert 1790tot 28 meert 1791 .. 17-11-1 5/31Item debet Jan Bte Serneels nuGuilleaume Peeters jaerelykx 26 guldensover huijshuere tot hofstade, vanBaefmisse 1790 tot 28 meert 1791 .. 12-17-0 4/9Item resteert tot laste van deweduwe Leirebels ofte erfgenaemenvijftig guldens courant van eeneobligatie van tweehondert guldensdus hier .. 50-0-0

--- - - - - - - - - - -607-9-3-11

Dit bovenstaende cappittel van goetvinden in comptante penningen word in de cavelinge, scheijdinge ende deijlinge niet gebraght, door dien de cavelanten sijn geconvenieert het selve goetvinden gesaementlijk te sullen ontfangen ende de penningen daer van incomdende ieder hun vierde paert te sullen treckken ende profiteren ende waervooren sij gesaementlijk ende om de selve goetvinden in te voorderen hebben gecommitteert ende geauthoriseert bij separate commissie den persoon van ........................... waer naer sij hun refererenMemorie

Sesde Cappittel van commeren ofte schulden die judocus van hal op sig heeft genomen soo bij de cavelinge is geseijt ende voorgaendelijk besproken ende die door het gemeen sterfhuijs moeten betaelt ende gequeten worden

Voor eerst aen de huere van de hoevetot St Jan 1791 .. 598=0=0Item aen de lasten van een jaervoor den oost 1790 .. 86=8=0Item aen Anthoon van Messemover accord .. 489=10=0Aen Sr. Van den Eijnde, van Elsenen Blommaert over devoiren .. 3=3=0Item aen Sr. Scheltiens endeVan Elsen over devoiren .. 15=10=0Item alnog alnog aen van Elsen endevan den Eijnde over devoiren 4=4=0Item alnog aen Blommaertsende van den Eijnde 0=16=0Item aen Peeter de Vel, vanLoock ende De Swert over devoiren 15=15=0Item aen De Ridder Peerdesmidttot Duffel 9=9=0Item aen van den Eijnde ende

29

van Elsen over tauxaet en devoiren 1=8=0Item aen de lasten van de goederengelegen tot muijsen 1=9=1Item aen de cheijns van de Velmreaen den Por Buijdens 3=3=0Item aen het verhef van de rentevan Anthoon van Boxem sijndeeen jaer vroom met 't stellen vansterfmend t'samen 11=7=0Item aen den heere RendtmeesterDe wapenart over het cappoen endeuytroijen aen de hoeve eenigeverdrooghde boomen ende clijnhoutt'samen op 14=0=0

-------1244=2=010=10=0 ----- - - - -

Doende in wisselgeld 1254=12

f. 1066-7-49

------ - - -1075

Eijndelinge is besproken ende vrindelijk geconditineerd, dat in gevalle, buytten alle versaghtinge in een ofte ander cappittel van desen staet eenige omissie ofteerrend waere gebeurt ofte ingeslopen, dat sij erfgenaemen elkanderen daer over in het minnelijk sig sullen verstaen ende genoege geven aldus gedaen ende geinventarieert ende gesloten ter presentie van J: Claes ende A: Roevens ondergetekende getuijgen desen 29 meert 1791anna maria Coeckelberghsjudocus Van halJoanna CoeckelberghsAnthonius Van MessemGuilliam CoeckelberghsJ:F: ClaesJ:A: Roevens

Den ondergeschreven anthonius van Messem bekent mits desen ontfangen te hebben van anna Maria Coeckelberghs in houwelijk met judocus Van Hal de somme van vijfhondert guldens courant geldt in voldoeninge van den derden artikel van het neffenst am de cappittel van commeren dit volgens de conventie Mechelen desen 21 april 1791 ondt Anthonius Van Messem leeger stont mij present ondt P:J: Leclercq

Midden tussen de actebundel vinden wij onder andere nog een mooie beschrijving van de hoeve waarin Nicolaes woonde, gemaakt door de schatters.

Op heden den 4 meert 1791 zijn wij ondergeschreven dekens van het timmerlieden ende metsers

30

sanberght ende den meester strooijdekker binnen Mechelen gecompareerd ten versooke van de mombaers van de weesen van Nicolaes Cokkelberg te weten gilliam Cokkelberg ende Antoon Van Messem bijde mombaers van de voorschreve weesenOm te werdeeren seker hoeve gelegen onder geerdeghem last bewoont bijden voorschreven Nicolaes kokkelbergh vader van de voorschreve weesen toebehorende aen het gesupprimeert klooster ter Ziekennaer alles wel geexamineert ende gevisiteert te hebbente weeten de keuken drij kamers met een kelderkamer en eenen kelder al nog eenen hoven in de kamer een was huijs koijstal met gemetste kribbenal nog eenen peerdestal met eene steene kribbe al nog een Gaerhuijs met eenen gemetsten dreckputitem alnog eene schuere met een wagenhuijse daer aen staende voorders nog eenen gemetsten Beusput alles ter somme van vijftienhondert vier en negentig gulden wisselgeldt alles om te dienen daer het actuelijk staende ispieter develjacobus van loockjosephus de Swertvoor devoiren 15-15-0

Op heden den eersten februarius 1791 zijn wij ondergeB gekomen ten versoeke van de erfgenaemen wijlen Nicolaes Coekelbergh en Catharina Van Messem in hun leven gehuijsschen ende ingesetenen van Gheerdeghem ende geauthoriseert van de momboirs over de minderjaerige van de voorSe Erfgenaemen de selve authorisatie hier neven getoont om te schatten en te weerderen de gronden van erven met de wooningen daer op staende van de gene gelegen buijten de stad van Mechelen in wisselgeld

Voor eerst onderhalf dagwand land met de twee wooningen daer op staende volgens de conditien daer over gepasseert, gelegen in de parchie van weerd nevens de heijstraete bewoont door joannes van Loock, ende N: van den heuvel de selve t'saemen weerdig bevonden ter somme van achthonderd vijfenseventig guldens ... 875.0.0

Item de helft van den hof groot in't geheel een half dagwand met de wooning daer op staende gelegen tot hofstade bewoont door j:b: Van Nerom de selve weerdig bevonden ter somme van twee honderd sevenentachtig guld thien te : 287.10.0

Item seventig roeden hof met de wooninge daer op staende gelegen tot hofstade bewoont door guilliam peeters het selve weerdig bevonden ter somme van vijfhonderdvijftig guldens ... 550.0.0

De hertog van beijeren met twee schueren daer aen annex gronden en toebehoorten geweerdeert op duijsend guldens 1000.0.0

Item onder half dagwand land gelegen onder Muijsen omtrent de hoeve van het Clooster van Muijsen met een huijs daer op staende bewoont bij Mattheus Lauwers het selve weerdig bevonden ter somme van vijfhonderd sesenviertig gulden thien stuyvers 546.10.0voor vocatie deser de somme van vier guldens vier stuyvers Duo 4.4.0H Van den Eijnde metser en handman van stielePeeter Van Elsen geswoorenen tot hever

31

Op heden den 1 februarius 1791 sijn wij ondergeschreve meesters van het timmerliede ende metsersambacht gecomen ten versoeke van de herfgenaemen van eijlen Nicolas van Cockelbergh om te taxceeren de naer volgende huijsen binnen mechelen in wisselgeldt

Voor eerst een huijs in de milsestraet bewoont door joannes weijenbergh als oock de barake daer over staende in de voorschreve straete bewoont bij N... hebbe de selve samen werdigh bevonde ter somme van vierhonderdt en veijftigh gulden wissch.dico ..450=0voor vacatie ... 3=0een huijs in de capucienestraet bewoont door martinus siroe hebbe het selve werdigh bevonde ter somme van tweehondert en veijfentwintigh gulden wissel.dico ... 225=0voor vacatie ... 1=10drij huijskens in de penninckstraet over den bleyck den rooden Leew bewoont door de naervolgende, maria catharina verheijden, madalena bernaers, peterus van hertereijck soo hebbe wij de selve huijse samen werdigh bevonde de somme van achthondert en veijftigh guldens wissel.dico ... 850=0voor vacatie ... 5=0twee huijsen achter de capusinestraet aen den molenbergh tegen de stadts vetten methune hovinge daer achter bewoont door de naer volgende joannes mollemans, ende door joannes berremans hebbe de selve samen weerdigh bevonden ter somme van, een duijsent guldens wissel geldt dico ... 1000voor vacatie ... 6=0Augustinus Scheltiens meester metserPeeter van Elsen Meester timmerman

Op heden den 21 juni 1790 hebben de ondergetekende gesworene van leest ten versoeke van anna catharina Coekelbergs, bij competenten onderdoen haerselfs, ende van peeter Coekelbergs ende anthonius van Messem geeerde momboirs over de drij minderjaerige weesen van nicolaus Coekelbergs, ende anna catharina Van Messem, hunne gewesen ouders, ten gemelde sterfhuijs getauxeert generaelijck alle de haefvelijk goederen ende meubelaire soo hier naer is volgendeIm den eersten hebben de ondergeteekene getauxeert de meubiliaire effecten coper tin, waegens, karre ploege egge w. ter somme van f. 462,,8,,0Item de bestiaelen bestaende in peerden koeyen runders ter somme van 801,,0,,0Item de graenen te velde ter somme van 1619,,0,,0 - - - - - - - - - - - - - - - - - f. 2882,,8,,0transport f. 2882Item de stoppelrechten ter somme van 209,,10,,0Item voor den hout was ter somme van 177,,0,,0 - - - - - - - - - - - - 3268 18,,0aldus bevonden ende getauxeert date als bovenMattheus Van AschCarel Van Aschanna maria CoeckelberghsPeeter CoekelberghsAnthonius Van Messem

De deuter van twee sieke peerden die in het tauxaet gebracht zijn en gestorven dus hier moeten

32

afgebroken worden ter somme 230dus met suyver tauxaet 3038,,18,,0

Liquidatie tussen anna maria Coekelbergs in huwelijk met judocus Van hal, joanna maria Coekelbergs, bij competente ouderdom haer selfs Anthonius Van Messem over Antonius Coekelbergs ende Franciscus Coekelbergs minderjaerighe, ten overstaen van Guilliam Coekelbergs, ende Antonius Van Messem, hunnen aengestelde ende geede momboirsVoor eerst cavel A: gevallen op Joanna Coeckelberghs moet trekken van cavel C de somme van f. 9,,1Cavel B: gevallen op Anthonius Coekelberghs moet trekken van cavel C: f. 36,,2,,1Cavel D gevallen op Maria Coeckelberghs moet trekken van cavel C f. 2,,5,,1Boven de bovenstaende Liquidatie ende opleg daerbij geassisteert dient geobteekent te worden dat vermits volgens den act van 31 january 1791 de cavelante ende erfgenaemen de incomen van aktien 9,,10,,11,,12 van deze staet van goede, aen hunnen matanten en oom joanna, marie ende guilliam Coekelberg hebben gelaeten, voor twintig aileteren volgende jaeren, sijnde voor ieder f. 25,,5 Ct tsjaers, ende vermits vaer die vier art: eenen aen ieder der cavelanten is gevallen te weten art. 9 aan Carte, renderende 30 guls sjaers aen cavel A

Cavelinge Sceijdinge ende deijlinge tusschen Anne Marie Coeckelberghs in houwelijk met Judocus van hal, Joanna Marie Coeckelberghs bij competenten ouderdom haer selfs, Anthonius Van Messem over Anthonius Coekelberghs Guilliam Coeckelberghs ende Anthoon Van Messem aengestelde momboirs over Frans Coukelberghs minderjaerige van wijlen Nicolaus Coeckelberghs ende Catharina Van Messem

Voor eerst hebben de cavelanten geresolveert ende vast gestelt van de partije landt art:2 van het tweede cappittel van den staet van goede door hungesaementlijk geconquesteert volgens de goedenisse brieven daer van sijnde, hun voor de eene hellight competerende ende de andere hellig aen hunne ooms ende moijens, alnog liggende met hun onvercavelt ende alsoo gesaement-lijk in jaerschaere uijtgegeven aen anthoon Sielbrans voor negen en negentig jaeren onder hun daer van de jaerelijksche incomsten te genieten ende profiteren, voor een vierde paert sijnde de somme van ses guldens thien stuyvers twee oorden voor ieder houdende 't selve goet ofte jaerschaere daer mede alsoo verkaveltMemorieHet tweeden sijnde cavelanten geconvenieert dat judocus Van hal in houwelijk met Anna maria Coeckelberghs aennemer van het taxaet op hem moet nemen met het ondertekenen deser, van te betaelen ende quijten alle de lasten huercedullen &t. waer mede 't gemeene sterfhuijs belast is tot Ste Jan van desen Loopenden jaere 1791 beloopende dese oncosten ende de gene van taxaeten & volgens het cappitel van commeren aghter den staet van goede gestelt de gene van f. 1073,,724 wisselgelt welcke somme hem mits desen vergoedt word uijt het taxaet dat hij heeft overgenomen ten selve sterffhuijse ende waer naer gerefereert word beloopende ter somme van twee duijsend ses hondert vier guldens vijfthien stuijvers vijf deniers daer van gededuceert de oncosten als boven geseijt beloopende ter somme van duijsent vijf en zeventig guls 7 stuyvs dus blijft er hier over voor 't gemeen sterfhuijs de somme van 1538,,8,,1 wisselgeld waer van ieder der cavelanten moet profiteren een vierde paert de somme van f. 384,,12 wisselgelt welcke drij vierde paerten door den geseyden judocus van hal moeten betaelt worden aen de drij andere mede cavelanten boven het beloop van de somme die hij op sig heeft genomen te betaelen tot voldoeninge van alle de oncosten ende lasten in dat cappittel van Commeren uytgedruckt, om alsoo door hem 't import van het taxaet voldaen te worden ... memorie

33

Verder komende tot de cavelinge scheijdinge ende deijlinge van erfgoederen, gegoede renten, geconquesteerde goederen ende obligatien hebben de cavelanten die goederenverdeijlt in vier cavels, soo ende gelijk die hier naer moet volgenTe Weten onderCavel A:In den eersten hebben sij onder desen cavel A gestelt art:2 van het eerste cappittel van den staet van goede sijnde drij distincte huijskens breeder bij den staet te sien voor ... f. 850-0-0Item art:9 van het eerste cappittel sijnde eene behuysde hofstede breeder bij den staet te sien voor f. 1000-0-0Item art:1 van het derde cappittel van den staet van goede sijnde eene obligatie soo volgens den selven staet te sien is .. 342-17-0 - - - - - - - - - - - - - - - - f. 2192-17-0Cavel B:Onder desen cavel hebben sij gestelt art:3 van 't eerste cappittel sijnde een huys in de miltstraete volgens den staet van goede voor ... 450-0-0Item art:5 van 't eerste cappittel sijnde een huys in de capucienestraet soo te sien is bij den staet van goede ... 225-0-0Item art: 8 van 't selve cappittel sijnde een stuck landt gelegen onder den dorpe van Muijsen volgens den staet van goede voor 546-10-0Item art: 10 van 't selve cappittel sijnde een stuck landt onder Battel volgens de staet van goede voor ... 850-0-0Item art: 2 van 't derde cappittel sijnde eene obligatie tot laste vanadriaen van Eeckhoudt ... 85-4-0------ - - - - - - - -2157-4-0

Cavel COnder desen cavel hebben sij gestelt art:6 van 't Eerste Cappittel sijnde twee huijsen met een hoff volgens den staet van goede ... 1000-0-0Item art:12 van 't eerste cappittel sijnde een stuck landt onder Gheerdeghem volgens de staet van goede ... 510-14-2Item art:1 van 't tweede cappittel sijnde eene hofstede onder hofstade volgend de staet van goede ... 550-0-0Item art:3 van 't derde cappittel sijnde eene ibligatie tot laste van Peeter de Coster ende Maria Lerebels ... 85-14-1Item art:4 van 't derde cappittel sijnde eene obligatie tot laste van N: Meuldermans ... 85-14-1------ - - - - - - - -f. 2232-3-0

Cavel D:Onder desen Cavel hebben sij gestelt art 1 van 't eerste cappittel sijnde ondehalf dagwandt landt onder weerdt soo te sien is bij den staet van goede ... 875-0-0Item art:4 van 't eerste cappittel sijnde eene rente te sien bij den staet van goede ... 214-5-3Item art: 7 van 't selve cappittel sijnde vijfentwintig roeden landt als bij den staet van goede te sien is ...287-1--0Item art: 11 van 't selve cappittel sijnde een stuck landt onder Gheerdeghem volgens de staet

34

van goede ... 642-16-3Item art: 5 van 't derde cappittel eene obligatie soo te sien is bij den staet van goede ... 171-8-2------ - - - - - - - - - -f. 2191-1-0

Cavel A is gevallen op Joanna CoeckelberghsCavel Bis gevallen op Anthonius CoeckelberghsCavel C is gevallen op Franciscus CoeckelberghsCavel D is gevallen op Anna Maria Coeckelberghs in houwelijk met Judocus van halAldus vercavelt gescheijden en gedeijlt ....den 29 meert 1791...

35

Kwartierstaatje van Nicolaes Coeckelberghig \l 1 "Kwartierstaatje van Nicolaes Coeckelbergh"§:

Andreas Kokkelbergh

Anna Symons Nicolaes De Tournay Maria Noë

Govardus Coeckelbergh Catharina De Tourné

Zijn ouders, broers en zustersig \l 1 "Zijn ouders, broers en zusters"§.

Govardus Coeckelberghs wordt ook geciteerd als "Godefridus" en "Gerardus". Hij stierf op 18-9-17411 te Hombeek. Hij is getrouwd te Mechelen2 op 26 april 1724 voor de kerk, op 27-jarige leeftijd met Catharina Detournay3. In haar testament, opgemaakt in 1779, wijst zij aan haar 4

1P.R. Hombeek, klapper, overlijdens.2P.R., huwelijken, Onze Lieve Vrouwparochie. Getuigen: judocus coeckelbergh - J.B. Buijs.3N.T. 694, not. P. Fostier, 8-10-1779:

Op heden den 8e 8bre 1779 compareerde voor mii onderschreven notaris geadmitteert in haere Majesteyts grooten Raede ende de getuygen naergenoemt in persoone Catharina Tornaij weduwe van wylen Goovaert Koekelbergs inwoonders van Geerdegem jurisdictie van Mechelen, welcke comparante sieck te bedde liggende nogtans hebbende haer volkomen verstandt vyf sinnen ende memorie ende die alomme wel machtig zynde ende gebruyckende, soo aen mij notaris ende getuygen ten passeren deser volkomenlyck is gebleken ende overdenkende de broosheyt van het menschelijck leven dar'er met seker der is dan de doodt ende niet onsekerder dan de ure der selve ende daeromme niet willende scheyden uyt dese weirelt ten zy naer gemaeckt te hebben desen haer testament ende ordonnantie van uytersten wille heeft verklaert gelyck zij verklaert bij desen voor eerst te recommanderen haere ziele als wanneer die door den wille godts sal scheyden uyt haer sterffelyck lichaem in de grondelook Berm 'hertigheyts godts haere Schepper ende saligmaecker ende in de crachtige voorspraecke van de alderheyligste Maget ende Moeder godts Maria mitsgaders van het geheel hemels geselschap.Willende ende begeerende de testatrice dat naer haere doodt haere begravenisse ende uytvaert zal gedaen worden in de Parochiaenekercke van Onze Lieve Vrouw over de Dyle met een tenne kandelaers Lyck ende te emploieren het waslicht daer toe nodig naer gewoonte met het uytdeylen van een halve taefel broodt, ende sal haere begravenisse geschieden des morgens ende sal gedaen worden eene gesonge misse van Requiem mitsgaders sullen te Laetstenisse van haere ziele korts naer haer overlijden gecelebreert worden tot dertig messen ieder tot acht stuyvers retributie.Ende voorts komende tot de dispositie van haere tydelycke goederen die Godt almachtig aen haer op de weirelt verleende heeft verklaerde dien aegaende te zijn haeren uyttersten wille ende begeerte dat de selve haere goederen soo meubel als sonmeubel comptante penningen actien ende crediten gelyck sullen gedeylt worden tusschen haere kinderen, te weten Nicolaes, Peeter, Guilliam koekelbergs, ende Marie ende Joanna koekelbergs haeren wettelycke kinderen, ofte hunnen wettelycke descendenten staeckgewyse ende by representatie sonder eenige distinctie ofte prerogatieve van sexe, maer Alsoo Pieter, Guilliam, Marie ende Joanna Koekelbergs haere vier jongste kinderen hqer testatrice ...gsr..ige jaeren hebben bygestaen, gewerckt ende gesorgt selfs hun fortune hebben vezonaekt saemt om haer testatrice te helpen ende bystaen, ende uyt genegentheyt sonder daer toe eenigsins gedwongen te zijn voor hunnen gedaenen aerbeyt ende medehulp maeckt ende legateert zij soo zij maeckt ende legateert bij dese onwederroepelijck aen haere gezeyde vier jongste kinderen ieder duysent guldens wiselgelt vooren uyt welcke somme zij eerst ende voor al sullen moeten profiteren uyt de comparante penningen haeve ofte erfven, voor aleer haere outsten sone Nicolaes koekelberg ofte zijne erfgenaemen sullen vermogen in medepart te comen op wat pretext het zoude mogen wesen willende ende begerende wanneer haer gezeyde vier jongste kinderen sullen ieder duysent guldens wisselgelt geproffiteert hebben sij met den genoemden hunnen outsten broeder staecksgewyse sullen hebben ende deylen alle de resterende zoo meubel als sonmeubel actien ende creditenEnde ingevalle desn selven haeren outsten soone Nicolaes koekelberg met en zonde willen gedoogen ofte zig zonde willen stellen tegens het gene bij haer heir voore gedisponneert soo verklaert zij testatrice in dien gevalle

36

kinderen Peeter, Guilliam, Marie en Joanna ieder 1000 gulden toe als beloning omdat zij haar steeds hebben bijgestaan en geholpen hebben. Het overige kind Nicolaes mag wel mee delen in de meubelen, actien en crediten. Doch 6 maand na de dood van Nicolaes laat zij op 20 juli 1782 een aanvullend testament opmaken, waarin zij haar eerdere executeur ontslaat. Hij mag zich niet meer met haar sterfhuis bemoeien. Verder vermeldt zij de voorwaarden voor de kinderen van Nicolaes om mee te erven1.Zij overleefde Nicolaes en stierf op 2 januari 17882.Uit dit huwelijk:

1° Nicolaes. Zijn gegevens staan eerder vermeld.

2° Petrus, geboren te Hombeek op 8 februari 17273. Hij is overleden te Mechelen op 12 december 17904. Peeter Coeckelberghs werd vanaf 1734 een gegoeide van het Vrijbroek5. Hij had bezittingen gelegen aan het Mechels Veld en Geerdegemdries6. Hierna volgt een aantal transacties waar hij in voorkomt:Op 18-8-1778 koopt P.C., pachter te Geerdegem van Maria Leemans, weduwe wijlen Andries Verbeeck, en haar meerderjarige dochters Maria en Anna Maria Verbeeck een stuk hofland, grond en toebehoren voor 750 gulden7. Het land is het derde deel gelegen tegen de Geerdegemdries en is 1 dagwand en 22 roeden en half groot. Het grenst ter ener zijde aan de heren Oratoren en Gaspar Langenus ten tweede zijde. Peeter, Nicolaes, Guilliam, Maria en Joanna, broers en zusters Coeckelbergh zullen het land officieel laten goeden. De acte werd opgemaakt in aanwezigheid van

hem ofte zijne represantanten te institueren in de legitime portie allenelijck sullende in dien gevalle het overig haerder successie hoofde gelyck gedeylt worden tusschen haer vier jongste kinderen ofte hunnen descendentenEnde op dat dees haer testament ofte uyttersten wille soude mogen worden gestelt ter behoorelycke executie

tusschen haere kinderen soo noemt de testatrice Sr Joannes Franciscus Claes hem biddende desen laast te willen adviseren om te doen gelyck eenen goeden ende getrouwe executeur ende testamentairen Momboir schouldig is te doen hebbende tot dien eynde in zijne handen alle haere goederen soo hoeve als erfve present ende toekomend hoedaenig die zouden mogen wesen laetende hem voor een gedenckenisse boven zynen redelycken salaris de somme van vijftig guldens courant Brabants willende ende begeerende, mitsgaeders verbiedende aen haere erfgenaemen desn selven haeren executeur testamentair te bedancken ofte andersints ofte stellen renoncerende ten dien effecte aenden .. art: t.. 17 der kostume van Mechelen door mij notaris van het effecte dier geinformeert zijndeDit heeft de testatrice verklaert te wesen haeren uyttersten wille den welcken zij effect begeert te sorteren t'zij bij forme van testament codicile, donatie ter oorsaecke van de doodt ofte andersints gedaen ...ers soo hetselve best effect sorteren kan ofte mag nieteegenstaende eenige statuten ordonnantien ofte reglementen ter contraerie waer aen zij heeft gederogeert en gelijck sij derogeert bij desealdus gedaen ende gepasseert binnen Geerdegem jurisdictie van Mechelen daete als boven ter presentie van Pieter Bosmans ende van Hendrik Van Win getuygen hier overgeroepen de welcke als oock de testatrice van mij notaris ondervraegt zijnde ofte zij konden schrijven heeft de testatrice geantwoordt van neen ende de getuygen van te konnen schryven1N.T. 1165, Not. A.H. Leirebels, 20 juli 1782 ... De comparante bij hair voorseijdt testament geene mentie hadde gemaakt van het geen haeren oudsten overledenen sone Nicolaes Coukelbergh ten houwelijk heeft gehadt soo wilt ende begeirt de comparante dat sijn acceptanten ende erfgenaemen allen het selve in collatie sullen moeten brengen voor ende aleer dat sij met haere andere kinderen ofte erfgenaemen den derde paert ofte deel sullen vermogen te komen...2P.R., overlijdens, Onze Lieve Vrouwparochie, 2-1-1788. Die secunda januarii 1788 obiit sexta matinata catharina de tournaye nonaginta quator annorum vidua.3klappers P.R. Hombeek. Doopheffers: Petrus De Tournay -Maria De Tournay.4P.R., overlijdens, Onze Lieve Vrouwparochie. 28 Die xbris 1790 mane hora quinta obiit Petrus Coeckelbergh cet: circiter 64 an inscriptus.5A. REYDAMS, o.c., p. 58.6G6, Weekelijks bericht voor de Provincie van Mechelen, 1782, blz. 494, 505, 513.7?, 17-8-1778.

37

Jan Janssens, officier van Geerdegem en Joannes Antonius De Coster, meester-bakker. Merkwaardig is wel dat de schrijfwijze van Peter Coeckelberghs' handtekening zeer verschilt van dat van zijn broer Nicolaes. Peter tekent namelijk met de naam "kokelberghs". Verdere aktes waren:- 18-2-1765: Philippus Verbeeck verhuurt aan P.C. 5 dagwanden uit 7 dagwanden 23 roeden land in het Geerdegemveld tegen de Hofstaadsebaan voor 35 gulden per jaar1.23/10/1784: Peeter Coeckelberghs, pachter te Geerdegem, zich sterkmakende voor de kinderen van Nicolaes Coeckelberghs en Catharina Van Messem, evenals voor Guilliam, Maria en Joanna Coeckelberghs, zijn broer en zusters, verhuurt aan Anna Maria Van Steenwinkel, weduwe van wijlen Jan Parijs de helft van 5 dagwanden land, gelegen te Zemst voor 23 gulden per jaar. Peeter Smedt, pachter te Zemst-Bos stelt zich hiervoor borg2.- 3/7/1784: Peeter Coeckelberghs en de rest kopen van Anthonius Bogaerts, pachter wonende te Calfort, gehuwd met Joanna Maria Janssens, een stuk land gelegen te Heffen, groot een half bunder voor 1225 gulden3.- 11/09/1784: P.C. en de rest verhuren aan Adrianus Van Aecken uit Heffen dit half bunder land, gelegen op het Rot te Heffen. Grenzen: de waterloop, Adriaan Verbruggen, Guilliam Somers voor 36 gulden per jaar4.- 18-1-1785 : dezelfde Peeter Coeckelberghs, bejaarde jongman en pachter wonende onder Geerdegem, zich sterkmakende voor de kinderen van Nicolaes Coeckelberghs en Catharina Van Messem, evenals voor Guilliam, Maria en Joanna Coeckelberghs, zijn broer en zusters, verkoopt voor 550 gulden aan Hendrik Van Dam en zijn vrouw Anna Maria Govaerts een huis met gronden en boomgaard te samen een dagwand, gelegen te Hombeek tegen de steenweg bij de brug en tegen de bezittingen van jonker Christiaen Le Cocq5.- 28-3-1785: Peeter Coeckelbergh, pachter onder Geerdegem, voor hem, zich sterkmakende voor de kinderen van Nicolaes Coeckelberghs en Catharina Van Messem, evenals voor Guilliam, Maria en Joanna Coeckelberghs, zijn broer en zusters, verhuurt aan Jan Spruyt van Zemst een bunder land gelegen te Zemst voor 30 gulden per jaar6.- 1785: Huur van 2 dagwand land te Zemst door Peeter Coeckelbergh uit Geerdegem aan Bart. Verdood uit Zemst ("De Branders" op het Spilt)7.- 1785: Kwijting van 666 gulden door P.C. met zijn broers en zusters aan Barth. Verdood x Elisabeth Van Dam uit Zemst. Het betreft hetzelfde land op het Spilt palende aan oost De Raedt-Limpens, zuid Neys, west Quyters, noord Oliveten8.In hetzelfde jaar: is er sprake van een jaarschaal van 9 dagwand land te Zemst door P.C. aan Antoon Sillebrems uit Zemst. Land ten bosch waar het huis van Sillebrems stond9.- 13/6/1789: Peeter Coeckelbergh, pachter te Geerdegem, zich sterkmakende voor de kinderen van Nicolaes Coeckelbergh, voor Guilliam, Maria en Joanna Coeckelbergh, zijn broer en zusters, verhuurt aan Peeter De Boeck, pachter te Hombeek en zijn vrouw Joanna Van den Brande, een hofstede, genaamd Het Haesken, gelegen te Hombeek voor 150 gulden per jaar10. Dit huis bestond zeker al in 1682 en werd in dat jaar als herberg geciteerd. Het staat ook vermeld op

1N.T. 1131, not. J.R. Leclercq, 18-2-1765.2N.T. 1167, not. A.H. Leirebels, 23-10-1784.3N.T. 1167, not. A.H. Leirebels, 3-7-1784.4N.T. 1167, not. A.H. Leirebels, 13-9-1784.5N.T. 1167, not. A.H. Leirebels, 18-1-1785. Met verwijzing naar not. J.A. Festraets 1-5-1752.6N.T. 1168, not. A.H. Leirebels, 28-3-1785.7not. J.J. Verstraeten, 1785, fol 85.8notaris J.J. Verstraeten, 1785, fol 53.9not. J.J. Verstraeten, 1785, fol 65: 99 jaar, 105 gulden.10N.T. 1172, not. Leirebels, 13-6-1789.

38

het kaartboek van de abdij van Grimbergen, gemaakt anno 1696. Het was gelegen op de Humbeekbaan, aan de rechterkant op het laatste stuk voor Zemst-Laar, waar de straat de grens uitmaakt tussen Hombeek en Zemst. In 1760 was het goed eigendom van Jan Cornelis Persoons, heer van Keerbergen en Roosendael. Het was opgetrokken in leem en had een dak van stro1.- 22-2-1766: P.C. verhuurt aan Jan Van Steenwinckel een stuk land gelegen te Hombeek groot 1 dagwand 15 roeden voor 13 gulden per jaar.Rond 1763 wordt aan Petrus Coeckelberghs door de financieël verantwoordelijke van Geerdegem een som toegekend van 6 gulden achttien stuivers. Hij vervoerde twee maal heen en terug poeder naar Lier van 20 tot en met 23 december 17622.Tijdens de veetelling kwam Peter ook met een uitgebreid veebestand uit de hoek. De telling vertelt ons dat hij twee stallen had, wat klopt met een eerder beschrijving van het huis De Hertog Van Beijeren. Hij had negen stuks vee waarvan drie runderen en 6 melkbeesten3.

3° Anna Maria, geboren te Hombeek op 17 juni 17284, hovenierster, overleden te Mechelen op 15 maart 1823, 94 jaar en 271 dagen oud. Zij woonde bij en voor5 haar overlijden aan de Hoogstraat. Zij bleef ongehuwd.

4° Guillelmus, hovenier, geboren te Hombeek op 20 mei 17306, overleden rond 8 juni 18047. Hij werd in 1796 belast voor zijn huis in de Hoogstraat8. Hij bewerkte een stuk land dat toebehoorde aan Judocus Van Hal, iets ten zuidoosten van dat van Frans Coeckelberghs, zijn neef, gelegen in de buurt van de huidige Postzegellaan9. Hij bleef ongehuwd. Hij kreeg vanaf 1736 de status van gegoeide van het Vrijbroek10. In 1796 betaalt Guillelmus Coeckelbergh, hovenier, wonende Hoogstraat nr. 552 voor dito huis 50 livres belasting11. In 1796 betalen de erfgenamen Coeckelberghs, per adres Guillelmus Coeckelberghs, 10 livres voor een barak aan de Ganzendries (nr. 593) en 30 livres voor een huis in de Moonsstraat12.

5° Joanna, geboren te Hombeek op 20 mei 173313. Haar beroep was particulier en hovenierster,

1't Ridderke, tweemaandelijks contactblad van de heemkundige kring Hoembeka te Hombeek, jg. 8, 1993, nr. 2, maart-april-mei, p. 31 e.v.2O.A., T SI 2, zetboeken district Geerdegem f° 6v 1762Item betaelt aen Peeter Cokelberghs de somme van sesse guldens achttien stuijvers voor twee distincte reijsen gedaen te hebben t'elckens met twee treckpeerden naer Lier om poederkarren te vervoeren, iedere reijse voor twee daegen respectievelijck in datis 20,21,22 en 23en december van den jaere 1762: dus volgens sijne quittantie de voorse somme van ... 6=18=03O.A. Deel VI, nr. 213-2, Optellinge ofte denombrement der hoornebeesten... nr. 24 Peeter Coeckelbergh: melkbeesten: i rood met blaùr cop, i swert witte cop, i bleeckrood met blaur cop, i swert bruyn, i bleeck rood witte cop, i bleeckrood met witte cop, irood runder blaur cop, i bleeck rood witte cop rund, i rood rughel witte cop rund.4P.R. Hombeek, dopen, klappers. Doopheffers: Henricus De Roeck - Anna Maria Noë.5V.T. 1804, sectie B, huisnummer 552, Hoogstraat. V.T. 1813, idem.6A. COECKELBERGHS, o.c., p. 221. Doopheffers: Guillelmus De Cauter - Maria Troye.7B.S., overlijdens. Aangifte gedaan door Francois Coeckelbergh, brandewijnstoker, 34, neef van de overledene en Egide Tambuyser, buurman, verblijvende in de Adegemstraat.8M.A., 2404: nr. 552, Hoogstraat, 50 F.9M.A., 2405, Geerdegem, nr. 102: Van hal Josse, geerdeghem, terre Guil: Cokelberge, 0, 1, 9, 13, 19,.,0,.,0.10A. REYDAMS, o.c., p. 5911M.A., 2404, 711.12M.A., 2404, 732.13P.R. Hombeek, dopen, klappers. Doopheffers: Petrus De Schepper - Joanna De Tourné.

39

overleden te Mechelen op 8 januari 18121. Zij woonde bij en voor2 haar overlijden aan de Hoog-straat. Zij bleef ongehuwd.

6° Joannes Coeckelberghs, geboren te Hombeek op 7 mei 17353. Hij is overleden op 8-jarige leeftijd te Hombeek4.

7° Godefridus, geboren te Hombeek op 1 april 17375. Hij is overleden op 24-1-1739 te Hom-beek6.

8° Joannes Michaël, geboren te Hombeek op 12 december 1738, stierf zeven dagen later7.

9° doodgeboren kind, overleden op 15 november 1740 te Hombeek8.

Guillelmus en zijn zusters Joanna en Anna Maria bewoonden in 1796 en 1803 hetzelfde huis in de Hoogstraat en wel aan de zijde van de Onze Lieve Vrouwestraat9.

1B.S., overlijdens. Eén van de getuigen was Judocus Serneels, dagloner, 38, buurman. De leeftijd van 66 jaar is onjuist, daar vader Govaert reeds overleed in 1741.2V.T. 1804, sectie B, huisnummer 552, Hoogstraat. V.T. 1813, idem.3P.R. Hombeek, dopen, klappers. Doopheffers: Johannes Lambrechts noe. (?) Johannes De Tourne - Catharina De Mol.4A. COECKELBERGHS, o.c., p. 221. Kockelbergh Jan filus 8 annorum leg. Godefridi Koekelbergh.5P.R. Hombeek, dopen, klappers. Doopheffers: Godefridus De Rouck - Catharina Noë.6P.R. Hombeek, overlijdens, klapper.7A. COECKELBERGHS, o.c., p. 221.8A. COECKELBERGHS, o.c., p. 221.9V.T. 1796, vol. 1, f° 6v° en 1803: sectie B, Hoogstraat.

40

41

Zijn grootouders, ooms en tantes van vaders kantig \l 1 "Zijn grootouders, ooms en tantes van vaders kant"§.

Andreas Kokkelbergh, geboren te Hombeek op 21 december 1655 (doopheffers: Andreas De Nijn - Regina Rijnaerts), huwde met Anna Symons, overleden te Hombeek op 4 oktober 1705, huwden te Hombeek op 27 juni 1679 met als getuigen Nicolaes en Judocus Symons en Guillelmus De Wit.

De kinderen:

1° Margareta, geboren te Hombeek op 28 mei 1681 (doopheffers: De Laet - Marg. Coeckelbergh).

2° Maria, geboren te Hombeek op 21 mei 1683 (doopheffers: Guill. De Wit - Maria Symons).

3° Judocus, geboren te Hombeek op 22 november 1684 (doopheffers: Judocus De Laet - Catharina De Laet). Judocus huwde te Zemst met Catharina Meuldermans op 1 maart 17101 met als getuigen Norbert Muyldermans en Judocus Symons. Catharina Meuldermans is eveneens doopgetuige ban Nicolaes Coeckelberghs in 1725 (zie hoger). Ze hebben de volgende kinderen allen geboren te Humbeek: Alexander (°31 juli 1715), Guillelmus (°1 maart 1712), Maria (°1 maart 1711), Joanna (°8 februari 1719) en Petrus (°1 juli 1724). Judocus zelf overleed te Humbeek op 24 november 1725 op zeer jonge leeftijd2.

4° Rene Franciscus, geboren te Hombeek op 7 juni 1686 (doopheffers: René Verlinden - Elisabeth Sibens). Van hem vinden we weinig of niets terug. Tenzij misschien dit: een gelijkgenoemde (Renery Koeckelberghs) verwekt een onwettig kind met een zekere Anna Frans. Het kind wordt geboren te Bonheiden geboren op 28 januari 17143.

5° Nicolaes, geboren te Hombeek op 9 november 1687 (doopheffers: Nicolaes Symons - Joanna Janssens. Van hem vond ik geen verder gegevens meer over een huwelijk of overlijden.

6° Anna, geboren te Hombeek op 6 mei 1689 (doopheffers: Guill. De Keyser - Anna Van Roij).

7° Joannes, geboren te Hombeek op 7 oktober 1690 (doopheffers: Joannes Coeckelbergh - Barbara Verheyt).

8° (doodgeboren) kind, overleden te Hombeek op 22 augustus 1691.9° Maria, geboren te Hombeek op 4 april 1692 (doopheffers: Cornelis Van Ackere - Maria

Coeckelberghs).10° Anna, geboren te Hombeek op 28 december 1693 (doopheffers: Egidius en Anna

Coeckelberghs).11° Godfried, geboren te Hombeek op 13 mei 1696 (doopheffers: Godfried Jacobs - Elisabeth

De Wit)4, vader van Nicolaes.

Zijn overgrootvader, grootooms en -tantesig \l 1 "Zijn overgrootvader, grootooms en -tantes"§.

Joannes Kokkelbergh huwde te Hombeek op 5 november 1648 met Maria Keulers. De

1A. COECKELBERGHS, o.c., p. A91.2A. COECKELBERGHS, o.c., p. A39-A40.3A. COECKELBERGHS, o.c., p. A15.4Gezinssamenstelling geheel volgens A. COECKELBERGHS, o.c., p. 220.

42

huwelijksgetuigen waren Nicolaes Ceulers en Mathias Schoevaers.

De kinderen:

1° Nicolaes, geboren te Hombeek op 18 januari 1650 (doopheffer: Nicolaes Ceulers - Catharina Rombouts), overleed reeds te Hombeek op 25 maart van hetzelfde jaar.

2° Elisabeth, geboren te Hombeek op 30 januari 1651 (doopheffers: Guill. Verschaeren - Elis. De Wit), overleed reeds te Hombeek op 21 november 1652.

3° Catharina, geboren te Hombeek op 5 april 1653 (doopheffers: Joannes Van Relegem - Catharina Verschaeren).

4° Andreas, grootvader van Nicolaes, zie hoger.5° Margareta, geboren te Hombeek in februari 1657 (doopheffers: Jacobus de la Tour -

Margareta Ceulers).6° Joannes, geboren te Hombeek op 28 februari 1659 (doopheffers: Joannes de Clercq -

Margareta inde Vierpan).7° Joannes, geboren te Hombeek op 14 februari 1660 (doopheffers: Joannes de Clercq -

Margareta van Nuvel)8° Joanna, geboren te Hombeek op 20 maart 1662 (doopheffers: Gerardus Coeckelbergh -

Johanna De Laet)9° Walterus, geboren te Hombeek op 6 mei 1664 (doopheffers: Walterus Govaers - Anna De

Laet)10° Govardus, geboren te Hombeek op 27 februari 1667 (doopheffers: Joes Nicasy - Cecilia

Simons)11° Egidius, geboren te Hombeek op 18 februari 1668 (doopheffers: Egidius Ceulers -

Elisabeth Bertels)12° Anna, geboren te Hombeek op 31 december 1671 (doopheffers: Joes Nicasy - Anna

Govaerts)1.

1Gezinssamenstelling volgens A. COECKELBERGHS, o.c., p. 219 en aangevuld door gegevens P. BEHETS, waarvoor dank.

43

44

45

II. Een Huys met Stalleken ende Hofken daer aen gelegen, gestaen in de voors. lange Penninckstraete, het voors. Huys ter Ire, ende Sr. de Jongh ter andere, in huere by Cornelis Buts.1

1G6, Weekelijks Bericht van de Provincie van Mechelen, 1782, blz. 101.

46

Peeter Budts, Penninckstraet.1

1G6, Weekelijks Bericht van de Provincie van Mechelen, 1775, blz. 238.

47

De weduwe Coeckelbergh te Hombeek.1

1G6, Weekelijks Bericht van de Provincie van Mechelen, 1775, blz. 422.

48

[M.A., 2405, geerdegem]Etat de la section nommée Geerdeghem De signation et évaluation des biens fonds situés dans la

3me section ditte Geerdeghem....numeros des proprietes,noms et profession des proprietraires, rue et numeros des demeurs des proprietaires,nature de chacque propriete, mesure de pays (bon,journeaux,verges),mesure de france,évaluation de la terre net imposable

88, tournaij, près dela porte de Bruxelles, terre veuve de Bel geerdegem,, 1, 37, 18, 26,,0,,0

Contribution foncièrezelfde tekst als hiervoor

141,tournaij,rue haute S:B:, terre van wambeek,,,81,10,15

236,hospices hopital de nassau,,terre veuve van messem sempts,1,1,29,56,85

241,C:V: couvent de siekeliede (doorgehaald) veuve Jugenhauz chez le Jacobs à Anvers,,veuve van messem à Sempts,1,0,44,36,45

49

50

M4294A, Boek over de eerbiedwaardige Heer Petrus De Tournay en O.L.V.

51

F.B., nr. 189.Kaarten van Geerdegem met parcellering in 1740 met eigenaars en toponiemen en 1811 nieuwe parcelleringsnummers zonder eigenaar:203-205, 233-235, klooster van Ziekelieden.J: Anna Coeckelbergh voor huys ende hof ,,8

52

O.A., K, Impots Maisons, S. XIV, 3, Cohier van onse Lieve vrouwe Parochie Leeghe Seijde 1746.

p. 11r° Adegemstraete:2-8- Peeter Buts @: de wed: Francus Van Thurnhout48

7-0 Peeter Genits @:140

p 17r°10-0 de erfgn Kockelbergh @200

p. 18v° De P.P. Carmeliten:4-10 Peeter Lesert @: de erfgen Cockelbergh90

p. 21v° heijhoeck baracke:0-16 Jan Hardies @: de erfgenamen Coeckelbergh16

p. 25r° Mosselschelpstraetien1-10 schuere Peeter Genits @:30

p. 33r° HoogstraatFrancus Van Berghen

hooge zijde

p. 31v° Schuttershofstraat3-0 Peeter Boits @: idem60

p. 38v° Langenieuwstraat1-10 Jan Baptist Turneer30

53

O.A., K, Impots Maisons, S. XIII, 35, Cohier van onse Lieve vrouwe Parochie Leeghe Seijde 1726. (geheel bekeken)1722 tot 1725 gedeeltelijk bekekenVanaf 1713 tot vroeger is van deze huurders geen sprake meer

p. 19r° zelfde straat3-0 Geeraert Coeckelberghs @: Jan Hayaerts60

p. 21v° HeijhoekBaracke @: Coeckelbergh16

Adriaan Van Celen @: idem (= Coeckelbergh)16Marie Beelaerts @: idem (= Coeckelbergh)40

2-0 Adriaen Van Hooff @: idem (= Coeckelbergh)10

54

Stadsrekeningen 1779 f° 45r Josephus Remigius De Tournay Nieuwe lijfrente gelight bij resloutie... 210 gulden

55

56