107
LỜI MỞ ĐẦU 1. Giới thiệu: Phần này nêu lên những lý do tác giả lựa chọn đề tài này, các mục tiêu nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu và những ý nghĩa thiết thực mà đề tài đem lại 2. Cơ sở hình thành Theo thống kê của Bộ giáo dục và đào tạo, Việt Nam hiện có khoảng 400 trường đại học, cao đẳng lớn nhỏ trên khắp các tỉnh thành trên cả nước.Với số lượng lớn các truờng đại học, cao đẳng như vậy, lượng sinh viên tốt nghiệp mỗi khóa cũng rất lớn, lên tới hơn 400.000 sinh viên. Điều đó tạo nên một lực lượng cựu sinh viên đông đảo và được bổ sung qua các năm, ngày càng có tác động lớn tới các trường đại học và cao đẳng trong cả nước. Hội cựu sinh viên là một tổ chức tập hợp tất cả các cựu sinh viên của cùng một trường đại học, hoạt động với một mục tiêu chung. Đó là một hình thức tổ chức rất phổ biến và dần đóng một vai trò vô cùng quan trọng các trường đại học trên thế giới. Tại Hoa Kỳ hội cựu sinh viên còn là một tiêu chí để đánh giá chất 1

Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

LỜI MỞ ĐẦU

1. Giới thiệu:

Phần này nêu lên những lý do tác giả lựa chọn đề tài này, các mục tiêu nghiên

cứu, phạm vi nghiên cứu và những ý nghĩa thiết thực mà đề tài đem lại

2. Cơ sở hình thành

Theo thống kê của Bộ giáo dục và đào tạo, Việt Nam hiện có khoảng 400

trường đại học, cao đẳng lớn nhỏ trên khắp các tỉnh thành trên cả nước.Với số

lượng lớn các truờng đại học, cao đẳng như vậy, lượng sinh viên tốt nghiệp mỗi

khóa cũng rất lớn, lên tới hơn 400.000 sinh viên. Điều đó tạo nên một lực lượng

cựu sinh viên đông đảo và được bổ sung qua các năm, ngày càng có tác động lớn

tới các trường đại học và cao đẳng trong cả nước.

Hội cựu sinh viên là một tổ chức tập hợp tất cả các cựu sinh viên của cùng một

trường đại học, hoạt động với một mục tiêu chung. Đó là một hình thức tổ chức

rất phổ biến và dần đóng một vai trò vô cùng quan trọng các trường đại học trên

thế giới. Tại Hoa Kỳ hội cựu sinh viên còn là một tiêu chí để đánh giá chất lượng

đào tạo của các trường. Không riêng gì các trường đại học nổi tiếng trên thế giới,

ngay tại Việt Nam cũng có một số trường có hội cựu sinh viên như: Đại học

RMIT, Đại học kinh tế TP Hồ Chí Minh,… Tuy nhiên, hầu như vấn đề hội cựu

sinh viên của các trường đại học ở Việt Nam đều chưa được đánh giá đúng mức.

Các hội cựu sinh viên ở Việt Nam mới chỉ dừng lại ở mức độ thu thập thông tin

về các thành viên hội, một số bài viết tiêu biểu về một số thành viên ưu tú. Nó

còn chưa quan tâm tới vấn đề gắn kết thành viên, các hoạt động cũng chưa được

triển khai thường xuyên.

1

Page 2: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Tuy chưa thể đánh giá được hiệu quả chính xác mà các hội cựu sinh viên này

mang lại nhưng nó cũng đánh động đến một vấn đề khá mới và thiết thực với

không chỉ cựu sinh viên mà còn đối với các trường đại học, các sinh viên và với

cộng đồng. Thực tế này cũng đặt ra câu hỏi: “Vậy hội cựu sinh viên đóng vai trò

như thế nào đối với bản thân các cựu sinh viên, các trường đại học và cộng

đồng”. Và việc Đại học Kinh tế Quốc dân – một trong số những trường đại học

hàng đầu cả nước về đào tạo cử nhân kinh tế tại Việt Nam chưa có một hội cựu

sinh viên chính thức có phải là một thiếu sót lớn?

Có thể hình dung được những gì mà hội cựu sinh viên mang lại nếu được thành

lập tại trường đại học Kinh tế Quốc dân. Đó sẽ là nơi những người từng là sinh

viên của trường nhận được những thông tin về: Các khóa đào tạo lại, các công

trình nghiên cứu khoa học mà các cựu sinh viên có thể tham gia,… Hơn thế nó sẽ

cung cấp cho các thành viên hội một diễn đàn – nơi các cựu sinh viên đại học

Kinh tế Quốc dân có thể tìm được cho mình những đối tác kinh doanh; nơi mọi

người có thể chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm; hay đơn giản là cùng nhau tham gia

các hoạt động du lịch giải trí, trải nghiệm; đồng thời tham gia các hoạt động từ

thiện… Và kết quả tất yếu của tất cả các vai trò trên là hình ảnh của trường đại

học kinh tế Kinh tế Quốc dân sẽ được lan tỏa và chất lượng sẽ ngày một được

khẳng định.

Những hình dung trên nếu được cụ thể hóa qua những nghiên cứu sâu, những

bằng chứng thuyết phục sẽ có ý nghĩa rất lớn trong việc triển khai kế hoạch thành

lập một hội cựu sinh viên tại đại học Kinh tế Quốc dân.

2

Page 3: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

3. Mục tiêu nghiên cứu

Qua các nghiên cứu định tính, đề tài khoa học được thực hiện nhằm đánh giá

tình hình phát triển của hội cựu sinh viên tại các trường đại học trên thế giới,

cũng như thực trạng thành lập và hoạt động của hội cựu sinh viên trong các

trường đại học ở Viêt Nam, đặc biệt là đại học Kinh tế Quốc dân. Đồng thời cũng

chỉ ra được những vai trò mà một hội cựu sinh viên đem lại. Cuối cùng là đề xuất

thành lập hội cựu sinh viên đại học Kinh tế quốc dân.

4. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu của đề tài không giới hạn. Đối tượng nghiên cứu của đề tài

hội cựu sinh viên của các trường đại học.

5. Phương pháp nghiên cứu

Đề tài được nghiên cứu bằng phương pháp tìm kiếm, thu thập thông tin, dữ

liệu, từ đó phân tích, đánh giá mức độ phổ biến của hội cựu sinh viên và đưa ra

khung hoạt động chính đề hình thành ý tưởng thành lập hội cựu sinh viên tại

trường đại học Kinh tế Quốc dân.

6. Kết cấu của đề tài

Chương 1: tổng quan về hội cựu sinh viên của các trường đại học trên thế giới

và Việt Nam

Đánh giá mức độ phổ biến của hội cựu sinh viên trên thế giới (lấy số liệu thống

kê cho khu vực Âu – Mỹ và khu vực châu Á – Thái Binh Dương) và tại Việt

Nam.

Chuơng 2: Cở sở lý thuyết

Phân tích khái niệm, quan điểm, vai trò của cựu sinh viên, hội cựu sinh viên.

3

Page 4: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Chương 3: Nghiên cứu vấn đề hội cựu sinh viên đối với trường ĐH Kinh tế

Quốc dân

Đánh giá sự cần thiết của việc thành lập hội cựu sinh viên truờng đại học Kinh

tế Quốc dân. Tiềm năng của cựu sinh viên đối với trường đại học Kinh tế Quốc

dân. Những khó khăn trong việc thành lập hội cựu sinh viên tại trường đại học

Kinh tế Quốc dân.

Chương 4: Đề xuất ý tưởng hình thành hội cựu sinh viên tại trường đại học

Kinh tế Quốc dân

Trình bày phương hướng giải quyết những khó khăn trong việc thành lập hội

cựu sinh viên trường đại học Kinh tế Quốc dân. Đề xuất khung hoạt động chính

cho hội.

7. Mô hình nghiên cứu

Dựa vào các mục tiêu nghiên cứu trên, để giúp người xem có thể tiếp cận vấn

đề một cách lôgic, dễ hình dung , nhóm tác giả xây dựng mô hình nghiên cứu như

sau:

4

Page 5: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

(1)

- Tỷ lệ có Hội cựu sinh viên.

- Khoảng cách thời gian từ khi thành lập trường tới khi

có hội cựu sinh viên.- Vai trò của Hội cựu sinh viên - Các hoạt động chính của Hội cựu sinh viên

(2)

(3)

- Quan điểm của cựu sinh viên

- Quan điểm của sinh viên

- Quan điểm của các nhà quản lí giáo dục của trường

Hình 1: Mô hình nghiên cứu

Các bước tiến hành nghiên cứu đã được tiến hành theo thứ tự đánh số:

(1) Thông qua các chỉ số, các tỷ lệ để đánh giá khái quát tình hình hoạt động

của các Hội cựu sinh viên các trường Đại học trên thế giới

(2) Đánh giá tiềm năng đóng góp về các mặt của các cựu sinh viên Đại học

Kinh tế quốc dân.

5

Tình trạng hoạt động Hội cựu sinh viên tại các trường

đại học châu Âu-Mỹ, châu Á và Việt Nam

Đánh giá tiềm năng cựu sinh viên đại học Kinh tế quốc dân

Đánh giá nhu cầu thành lập Hội cựu sinh viên Đại

học Kinh tế quốc dân

Đề xuất

thành lập

hội cựu

sinh viên

đại học

Kinh tế

Quốc dân

Page 6: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

(3) Đánh giá nhu cầu thành lập Hội cựu sinh viên Đại học Kinh tế quốc dân

(4) Thông qua tất cả các bước (1), (2), (3) nhóm nghiên cứu nêu ra nhận định

của mình và đề xuất thành lập Hội cựu sinh viên Đại học Kinh tế quốc dân

6

Page 7: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HỘI CỰU SINH VIÊN CỦA CÁC

TRƯỜNG ĐH TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM

I – Phương pháp nghiên cứu (Anh)

II – Hội cựu sinh viên trên thế giới

1. Hội cựu sinh viên ở khu vực Âu – Mỹ

Bảng 1.1 ở phụ lục I thống kê 30 trường đại học ở khu vực Âu – Mỹ, những

trường đại học hàng đầu trong danh sách 100 trường đại học uy tín nhất trên thế

giới. Tất cả các trường trong bảng là các đại học tổng hợp lớn, phân bố chủ yếu ở

các nước có nền kinh tế cũng như giáo dục phát triển như Hoa Kỳ, Anh, Canada,

Swetzeland. Các trường này được đánh giá là có hệ thống giáo dục tiên tiến, hiện

đại và là các mô hình giáo dục điển hình cho các trường đại học trên thế giới. Để

có mặt trong danh sách 100 trường đại học hàng đầu thế giới (theo đánh giá của

Times higher education – năm 2013), các trường đại học này không chỉ có cơ sở

vật chất hiện đại, đội ngũ giảng viên có trình độ cao và nhiều uy tín trong ngành

giáo dục và trên hết là các hoạt động bổ trợ giáo dục như các câu lạc bộ, hội sinh

viên,…

Để phục vụ mục đích nghiên cứu, bảng 1.1 thống kê về tình hình hoạt động

cũng như vai trò của các hội cựu sinh viên của 30 trường đại học nổi tiếng ở khu

vực Âu – Mỹ. Theo kết quả tổng hợp được, hoạt động của các hội cựu sinh viên

của 30 trường trên là hết sức sôi nổi, phong phú. Những phân tích dưới đây sẽ

làm rõ kết quả đó.

7

Page 8: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

1.1. Mức độ phổ biến của các hội cựu sinh viên

Bảng 1.2: Một số chỉ số đánh giá mức độ phổ biến của hội cựu sinh viên

khu vực Âu – Mỹ.

Từ bảng kết quả ở trên, có thể nhận thấy:

- Có 29/30 trường có hội cựu sinh viên chính thức, chiếm tỉ lệ 96.7%. Trong

đó, trường duy nhất chưa có hội cựu sinh viên là Imperial College của Anh. Mặc

dù chưa hình thành hội cựu sinh viên chính thức nhưng trường “Imperial

College” của Anh vẫn có những hoạt động liên kết cựu sinh viên như: Thống kê

và cập nhật thông tin cựu sinh viên; tổ chức các buổi gặp mặt trao đổi thường kỳ

giữa nhà trường với cựu sinh viên cũng như giữa các cựu sinh viên với nhau; kêu

gọi sự hợp tác của cựu sinh viên trong các hoạt động nghiên cứu và đóng góp…

Điều đó chứng tỏ, vấn đề hội cựu sinh viên được các trường đại học khu vực Âu –

Mỹ rất quan tâm và việc thành lập một hội cựu sinh viên chính thức là điều tất

yếu trong thời gian sắp tới.

- Theo như số liệu thu thập được ở bảng 1.1 phụ lục I và bảng kết quả 1.2 ở

trên ước tính 55.8 năm là số năm trung bình sau khi thành lập các trường sẽ hình

thành hội cựu sinh viên ở các trường đại học Âu – Mỹ. Trong đó, trường có

khoảng cách thời gian giữa năm thành lập trường và năm thành lập hội cựu sinh

8

Sô lượng trường có hội

CSV (trường)

Tỷ lệ số trường đã có hội cựu sinh

viên (%)

Khoảng cách từ năm thành lập trường tới năm thành lập hội cựu sinh viên

Khoảng cách xa

nhất(năm)

Khoảng cách ngắn

nhất(năm)

Khoảng cách TB(năm)

29 96.7 329 4 55.8

Page 9: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

viên dài nhất là đại học Harvard với 329 năm. Và ngắn nhất là trường đại học

“University of California, Berkeley” với chỉ 4 năm sau năm thành lập trường. Có

thể thấy được rằng, các hội cựu sinh viên được hình thành từ rất sớm ở các trường

đại học Âu – Mỹ.

1.2. Các hoạt động của hội cựu sinh khu vực Âu – Mỹ

Bảng 1.3: Các hoạt động chủ yếu của hội cựu sinh viên Âu – Mỹ

Mã HĐSố lượng trường có

hoạt động trong hội

Tỷ lệ về mức độ phổ

biến của hoạt động (%)

TK 29 100.0

GK1 28 96.6

GK2 29 100.0

GK3 16 55.2

TN 24 82.8

Online 29 100.0

XB 13 44.8

DVHT 8 27.6

VL 19 65.5

Từ bảng kết quả trên, có thể thấy hoạt động của các hội cựu sinh viên trong

khu vực Âu – Mỹ rất đa dạng và được xếp thành 9 nhóm chính như sau:

9

Page 10: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- (Mã hoạt động: TK) Hoạt động Thống kê và cập nhật thông tin về cựu sinh

viên. 29/29 trường có hội cựu sinh viên (chiếm tỷ lệ 100%) trong bảng thống kê

có hoạt động này. Đây là hoạt động xây dựng cơ sở dữ liệu giúp các trường kiểm

soát tốt nguồn lực cựu sinh viên.

- (Mã hoạt động GK1) Gồm các hoạt động liên kết, hợp tác giữa trường và

cựu sinh viên: Gây quỹ cho trường, HĐ nghiên cứu khoa học, đào tạo sau đại học,

HĐ giúp đỡ sinh viên trong học tập và hướng nghiệp, chương trình gắn kết cựu

sinh viên với sinh viên… 28/29 trường có Hội cựu sinh viên (chiếm tỷ lệ 96.6%)

có hoạt động này. Đây là các hoạt động tăng cường nhằm duy trì mối quan hệ lâu

dài giữa trường học với sinh viên, cựu sinh viên từ đó tạo ra các lợi ích cho cả hai

bên.

- (Mã hoạt động GK2) Gồm các hoạt động gắn kết, hợp tác giữa các cựu sinh

viên: Hợp tác; tổ chức các buổi họp mặt, tôn vinh những cựu sinh viên ưu tú; xây

dựng các diễn đàn cựu sinh viên, du lịch, giải trí, khám phá… 29/29 trường có hội

cựu sinh viên (chiếm tỷ lệ 100%) có hoạt động này. Các hoạt động gắn kết các

thành viên trong hội tạo cơ hội cho các cựu sinh viên gặp gỡ, làm quen và hợp tác

với nhau trong công việc cũng như cuộc sống; qua đó tạo ra giá trị cho các cựu

sinh viên.

- (Mã hoạt động GK3) Gồm các hoạt động gắn kết giao lưu giữa cựu sinh

viên ở các nước khác nhau. 16/29 trường có hội cựu sinh viên có hoạt động này

(chiếm tỷ lệ 55.2%). Đây là hoạt động khá tiêu biểu có ở các trường có du học

sinh quốc tế. Hoạt động này cho phép các cựu sinh viên cùng khu vực (cùng quốc

gia hoặc khu vực…) có thể liên lạc dễ dàng với những người học cùng khóa hay

cùng ngành hay cao hơn là các hoạt động hợp tác dựa trên ưu thế về địa lý.

- (Mã hoạt động TN) Các hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ vì cộng đồng.

24/29 trường có hội cựu sinh viên có hoạt động này (chiếm 82.8%). Nó thể hiện

10

Page 11: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

vai trò lớn của hội cựu sinh viên trong việc đóng góp vì sự phát triển chung của

xã hội.

- (Mã hoạt động Online) cung cấp thông tin cho các cựu sinh viên thông qua

các trang điện tử… 29/29 trường có Hội cựu sinh viên có hoạt động này (chiếm

100%). Đây là kênh thông tin cho phép các hội cung cấp thông tin một cách

nhanh chóng, tiện lợi và đa dạng cho các đối tượng có liên quan. Đồng thời đây

cũng là nơi tạo ra cộng đồng tương tác trực tuyến giữa các cựu sinh viên, sinh

viên trong trường…

- (Mã hoạt động XB) Xuất bản báo, tạp trí. 13/29 trường có hội cựu sinh viên

có hoạt động này (chiếm 44.8%). Báo, tạp chí một là kênh thông tin chính thống

của hội cựu sinh viên. Ở các trường khu vực Âu-Mỹ; nội dung của kênh thông tin

này chủ yếu là các bài viết học thuật có nội dung liên quan đến các lĩnh vực đào

tạo khác nhau của các trường mà họ từng theo học. Bên cạnh đó còn là các bài

viết về những trải nghiệm, chia sẻ của cựu sinh viên cũng như sinh viên trong

trường. Nó cung cấp tri thức cho không chỉ cựu sinh viên mà còn cho các sinh

viên đang theo học tại trường.

- (Mã hoạt động DVHT) Cung cấp các dịch vụ hỗ trợ sinh viên, cựu sinh

viên trong công việc, học tập và hoạt động của hội. 8/29 trường có hội cựu sinh

viên có hoạt động này (chiếm 27.6%). Các dịch vụ hỗ trợ này rất đa dạng, tùy

thuộc vào các trường mà có sự khác nhau, trong đó có một số dịch vụ nổi bật như:

cung cấp tài liệu nghiên cứu thông qua thẻ cựu học viên, dịch vụ đặt phòng tại trụ

sở hội, cung cấp các món quà lưu niệm, vật kỷ niệm về trường… Đây là những

hoạt động tăng cường lợi ích cho các cựu sinh viên khi tham gia hội

- (Mã hoạt động VL) Cung cấp thông tin, cơ hội việc làm cho sinh viên, cựu

sinh viên… 19/29 trường có cựu sinh viên có hoạt động này (chiếm 65.5%). Đây

là hoạt động thiết thực của hội cựu sinh viên. Nhờ việc thống kê và cập nhật

11

Page 12: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

thông tin cũng như các hoạt động chia sẻ, các sự kiện giữa các cựu sinh viên mà

các cơ hội nghề nghiệp đến được với các cựu sinh viên hay, các sinh viên đang

theo học tại trường đại học. Hoạt động này góp phần lớn trong việc giải quyết vấn

đề đầu ra sau khi tốt nghiệp đại học cho các sinh viên và là một lợi ích to lớn của

việc tham gia hội.

Dựa trên nền tảng các hoạt động này, ở Hoa Kỳ có sự thi đua giữa các hội cựu

sinh viên của các trường đại học, nhằm tìm ra những hội có hoạt động mạnh, uy

tín, mang lại nhiều lợi ích cho hội viên và cộng đồng. Chính những sự thi đua này

đã thúc đẩy sự phát triển của các hội cựu sinh viên cả về lượng và chất.

1.3. Vai trò của hội cựu sinh viên:

Về vai trò của hội cựu sinh viên, trong các văn bản viết về quá trình thành lập

hội cựu sinh viên của mình, 29 hội cựu sinh viên theo bảng 1.2 có nhắc đến việc

giữa mối quan hệ trọn đời giữa trường và học viên của mình. Ví dụ như hội cựu

sinh viên đại học Harvard: “Mục đích của hội cựu sinh viên đại học Harvard như

đã nêu trong Hiến pháp của nó là để thúc đẩy phúc lợi của Đại học Harvard và để

thiết lập một mối quan hệ cùng có lợi giữa Đại học Harvard và cựu sinh viên của

mình”. Ngoài ra các vai trò khác của hội cựu sinh viên cũng được ghi nhận như:

tạo ra giá trị cho hội viên, trường đại học, sinh viên theo học hay lớn hơn là cộng

đồng; tạo mạng lưới cựu sinh viên vững mạnh và gắn kết trên khắp thế giới,…

“Hiệp hội cựu sinh viên Stanford tìm cách tiếp cận, phục vụ và tiếp cận tất cả các

cựu sinh viên và sinh viên Đại học Stanford, để thúc đẩy kết nối trí tuệ và tình

cảm suốt đời giữa trường đại học và sinh viên tốt nghiệp của mình, và để giúp đỡ

trường đại học của mình với thiện chí và hỗ trợ.” – Ghi nhận của hội cựu sinh

viên đại học Stanford.

12

Page 13: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Tổng kết:

- Các trường đại học trong khu vực Âu-Mỹ rất trú trọng vấn đề cựu sinh viên

và hình thành hội cựu sinh viên từ rất sớm.

- Hoạt động của các hội cựu sinh viên rất đa dạng, phong phú và có hệ

thống. Tiêu biểu nhất là các hoạt động thống kê, gắn kết thành viên hay một số

hoạt đông đặc trưng khác như hoạt động thiện nguyện, hỗ trợ việc làm.

- Vai trò của các hội cựu sinh viên này luôn được các trường đánh gia

cao.Trong đó, vai trò nổi bật là gắn kết mạng lưới cựu sinh viên ở khắp mọi nơi

với nhà trường, vì sự phát triển chung của cả hai bên. Nó mang lại giá trị lớn cho

rất nhiều đối tượng, không chỉ nhà trường mà còn có sinh viên, cựu sinh viên và

cả cộng đồng.

2. Hội cựu sinh viên ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương

Bảng 2.1 ở phụ lục 1 bao gồm 23 trường đại học ở khu vực châu Á- Thái Bình

Dương nằm trong danh sách 100 trường đại học hàng đầu thế giới (theo xếp hạng

của Timeshighereducation – năm 2013). Các trường này tiêu biểu cho nền giáo

dục khu vực Châu Á – Thái Bình Dương; phân bố ở một số nước phát triển và

đang phát triển ở khu vực này như: Nhật Bản, Hồng Kông, Đài Loan, Úc,

Singapore, Trung Quốc, Hàn Quốc… Đây là các trường đại học tổng hợp hoặc

các trường đào tạo các ngành học trọng điểm như kỹ thuật, ngôn ngữ… Đây là

các nơi, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng co cho một khu vực đang phát triển

nhanh và nhiều tiềm năng như châu Á – Thái Bình Dương.

Để phục vụ mục đích nghiêm cứu bảng 2.1 đã thống kê về tình hình hoạt động

của các hội cựu sinh viên ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Theo kết quả

thống kê, hoạt động của các hội này tương đối sôi nổi và được đầu tư phát triển.

Cụ thể như sau:

13

Page 14: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

2.1. Mức độ phổ biến của hội cựu sinh viên khu vực châu Á – Thái Bình

Dương

Bảng 2.2: Một số chỉ số đánh giá mức độ phổ biến của hội cựu sinh viên

khu vực châu Á – Thái Bình Dương

số trường đã

có hội CSV

(trường)

Tỷ lệ số trường

đã có hội cựu

sinh viên (%)

Khoảng cách từ năm thành lập trường tới

năm thành lập hội CSV

Khoảng cách

xa nhất

(năm)

Khoảng cách

ngắn nhất

(năm)

Khoảng cách

TB

(năm)

19 82.6 67 3 26.6

Từ bảng kết quả trên, có thể nhận thấy:

- 19/23 trường trong danh sách có hội cựu sinh viên chính thức (chiếm tỷ lệ

82.6% các trường được thống kê). Trong đó, có 4 trường chưa có hội cựu sinh

viên đều là các trường của Hàn Quốc: Đại học quốc gia Seoul, Viện KH & CN

tiên tiến Hàn Quốc, Đại học KH & CN Pohang, Đại học Yonsei. Điều đó chứng

tỏ, việc phát triển hội cựu sinh viên chưa được trú trọng phát triển ở quốc gia

Công nghiệp mới nổi này.

- Theo như số liệu thu thập được ở bảng 2.1 phụ lục I và bảng kết quả 2.2 ở

trên ước tính 26.6 năm là khoảng cách trung bình giữa năm thành lập trường và

năm thành lập hội cựu sinh viên – được tính toán dựa trên các trường có thu thập

được số liệu đầy đủ. Đặc biệt, đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông là

trường có hội cựu sinh viên ngay 3 năm sau thành lập trường, điều đó chứng tỏ

14

Page 15: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

tầm quan trọng cũng như mức độ quan tâm của nhà trường tới cựu sinh viên và

hội cựu sinh viên. Nhìn chung, khoảng cách từ năm thành lập trường cho tới năm

thành lập hội cựu sinh viên của các trường châu Á – Thái Bình Dương chỉ dao

động trong khoảng 3 – 67 năm. Điều đó cho thấy, mức độ quan tâm, chú trọng tới

xây dựng và phát triển hội cựu sinh viên tại các trường đại học châu Á – Thái

Bình Dương đang ngày một nâng cao.

2.2. Các hoạt động của hội cựu sinh viên khu vực châu Á – Thái Bình Dương:

Bảng 2.3: Các hoạt động chủ yếu của hội cựu sinh viên châu Á – Thái

Bình Dương

Mã HĐSố lượng trường có

hoạt độngTỷ lệ về mức độ phổ biến

của hoạt động (%)

TK 19 100.0

GK1 19 100.0

GK2 19 100.0

GK3 1 5.3

TN 6 31.6

Online 19 100.0

XB 10 52.6

DVHT 6 31.6

VL 3 15.8

15

Page 16: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Từ bảng kết quả trên, có thể thấy hoạt động của các hội cựu sinh viên trong

khu vực châu Á – Thái Bình Dương rất đa dạng và cũng được đánh giá 9 nhóm

hoạt động chính như sau:

- (Mã hoạt động TK) hoạt động Thống kê và cập nhật thông tin về cựu sinh

viên. 19/19 trường có hội cựu sinh viên trong bảng thống kê có hoạt động này

(chiếm 100%). Đây là hoạt động xây dựng cơ sở dữ liệu giúp các trường này

kiểm soát tốt nguồn lực cựu sinh viên. Đây cũng là một cơ sở quan trọng trong

việc đánh giá chất lượng giáo dục của các trường, thể hiện ở công việc và chức vị

mà các cựu sinh viên nắm giữ. 100% các hội cựu sinh viên có hoạt động này cho

thấy, đây là hoạt động cơ bản, rất được trú trọng và duy trì.

- (Mã hoạt động GK1) Gồm các hoạt động liên kết, hợp tác giữa trường và

cựu sinh viên: Gây quỹ cho trường, HĐ nghiên cứu khoa học, đào tạo sau đại học,

HĐ giúp đỡ sinh viên trong học tập và hướng nghiệp, chương trình gắn kết cựu

sinh viên với sinh viên…19/19 trường có hội cựu sinh viên có hoạt động này

(chiếm 100%). Đây là các hoạt động tăng cường nhằm duy trì mối quan hệ lâu dài

giữa trường học với các sinh viên của mình, từ đó tạo ra các lợi ích cho cả hai

bên. Các hoạt động này cũng giúp nhà trường tận dụng nguồn lực cựu sinh viên

cho các dự án phát triển giáo dục của trường. Với tỷ lệ 100% cho thấy các trường

này rất quan tâm tới nguồn lực cựu sinh viên cũng như mối liên kết chặt chẽ giữa

cựu sinh viên với hoạt động phát triển của trường.

- (Mã hoạt động GK2) Gồm các hoạt động gắn kết, hợp tác giữa các cựu sinh

viên: Hợp tác; tổ chức các buổi họp mặt, tôn vinh những cựu sinh viên ưu tú; xây

dựng các diễn đàn cựu sinh viên, du lịch, giải trí, khám phá… 19/19 trường có hội

cựu sinh viên có hoạt động này (chiếm 100%). Các hoạt động gắn kết các thành

viên trong hội tạo cơ hội cho các cựu sinh viên gặp gỡ, làm quen và hợp tác với

nhau trong công việc cũng như cuộc sống; qua đó tạo ra giá trị cho các cựu sinh

16

Page 17: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

viên. Tất cả các hội đều trú trọng xây xựng nội bộ phát triển bền vững, thể hiện ở

tỷ lệ 100% các hội cựu sinh viên có hoạt động gắn kết thành viên.

- (Mã hoạt động GK3) Gồm các hoạt động gắn kết giao lưu giữa cựu sinh

viên ở các nước khác nhau. 1/19 trường có hội cựu sinh viên có hoạt động này chỉ

chiểm tỷ lệ là 5.3% mức độ phổ biến. Đây là hoạt động có chủ yếu ở các nước có

sinh viên quốc tế. Hoạt động này cho phép các cựu sinh viên cùng khu vực (cùng

quốc gia hoặc khu vực…) có thể tìm lại những người học cùng khóa hay cùng

ngành hay cao hơn là các hoạt động hợp tác dựa trên ưu thế về địa lý. Tỷ lệ 5.3%

được lý giải bằng xu hướng du học của các sinh viên trên thế giới (hầu hết các

sinh viên du học ở các nước Châu Âu hoặc Châu Mỹ) hay số lượng sinh viên

quốc tế du học ở các trường trong danh sách này chưa nhiều và chưa có điều kiện

để tập hợp.

- (Mã hoạt động TN) Các hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ vì cộng đồng.

6/19 trường có hội cựu sinh viên có hoạt động này (chiếm 31.6%). Nó thể hiện

vai trò lớn của hội cựu sinh viên trong việc đóng góp vì sự phát triển chung của

xã hội. Tuy tỷ lệ 31.6% chưa được cao, nhưng nó cũng đánh giá được những

đóng góp bước đầu của các hội cựu sinh viên cho hoạt đông vì cộng đồng.

- (Mã hoạt động Online) Cập nhật thông tin, tin tức online: Qua trang web,

báo điện tử… 19/19 trường có hội cựu sinh viên có hoạt động này (chiếm 100%).

Đây là kênh thông tin nhanh gọn và hữu hiệu, giúp các cựu sinh viên có thể nắm

bắt một cách nhanh nhất các thông tin của hội cũng như các thông tin có liên quan

khác. Tỷ lệ tuyệt đối cho thấy kênh thông tin này rất được đầu tư phát triển ở tất

cả các trường có hội cựu sinh viên.

- (Mã hoạt động XB) Xuẩn bản báo, tạp trí. 10/19 trường có hội cựu sinh

viên có hoạt động này (chiếm 52.6%). Báo, tạp chí một là kênh thông tin chính

thống của hội cựu sinh viên. Bên cạnh kênh thông tin nhanh chóng như báo điện

17

Page 18: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

tử, các tập san được xuất bản theo tháng và quý này trú trọng vào các đề tài

nghiên cứu khoa học hay các bài viết có chất lượng về ngành đào tạo – là một

trong những nguồn cấp tri thức cho các cựu sinh viên. Tỷ lệ 52.6% cho thấy vị trí

quan trọng của hoạt động này trong việc duy trì các hội cựu sinh viên.

- (Mã hoạt động DVHT) Cung cấp các dịch vụ hỗ trợ sinh viên, cựu sinh

viên (trong công việc, học tập và hoạt động của hội). 8/19 trường có hội cựu sinh

viên có hoạt động này (chiếm 31.6%). Các dịch vụ hỗ trợ này rất đa dạng, tùy

thuộc vào các trường mà có sự khác nhau, trong đó có một số dịch vụ nổi bật như:

cung cấp tài liệu nghiên cứu thông qua thẻ cựu học viên, dịch vụ đặt phòng tại trụ

sở hội, cung cấp các món quà lưu niệm, vật kỷ niệm về trường… đây là những

hoạt động tăng cường lợi ích cho các cựu sinh viên khi tham gia hội. Tỷ lệ 31.6 %

chứng tỏ hoạt động này bước đầu đã được trú trọng .

- (Mã hoạt động VL) Cung cấp thông tin, cơ hội việc làm cho sinh viên, cựu

sinh viên… 3/19 trường có cựu sinh viên có hoạt động này (chiếm 15.8%). Đây là

hoạt động thiết thực của hội cựu sinh viên. Nhờ việc thống kê và cập nhật thông

tin cũng như các hoạt động chia sẻ, các sự kiện giữa các cựu sinh viên, các cơ hội

nghề nghiệp đến được với các cựu sinh viên hay chính các sinh viên đang theo

học tại trường đại học. Hoạt động này góp phần lớn trong việc giải quyết vấn đề

đầu ra sau khi tốt nghiệp đại học và là một lợi ích to lớn của việc tham gia hội. Tỷ

lệ này chỉ là 15.8% cho thấy các hội cựu sinh viên các trường được thống kê chưa

thấy rõ lợi ích to lớn của hoạt động này.

Từ kết quả và phân tích trên ta có thể thấy: hoạt động của các hội cựu sinh viên

được thống kê khá đa dạng, hơn thế chúng theo sát các đối tượng hữu quan như:

cựu sinh viên, trường đại học, sinh viên và cả cộng đồng. Việc phát triển các hoạt

động này sẽ góp phần vào việc tạo ra giá trị cũng như phát triển quy mô hội trong

tương lai.

18

Page 19: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

2.3. Vai trò của hội cựu sinh viên khu vực châu Á – Thái Bình Dương:

Vai trò hàng đầu mà các hội cựu sinh viên đề ra khi thành lập là nhằm giữ mỗi

liên hệ trọn đời giữa cựu sinh viên và trường học của mình “Kết nối các cựu sinh

viên trong các hoạt động nghiên cứu, tình nguyện, là cầu nối trọn đời giữa các

cựu sinh viên và trường đại học và các sinh viên” ghi nhận của Đại học Hong

Kong. Dựa trên mối quan hệ đó, các giá trị mới được tạo ra, không chỉ phục vụ

cựu sinh viên, trường đại học mà còn đóng góp cho xã hội “Tạo ra một môi

trường mà các cựu sinh viên có thể duy trì mối quan hệ lâu dài với trường đại học

và tiếp tục đóng góp cho trường và xã hội trên toàn cầu. Phát triển các chương

trình mà cựu sinh viên có thể tham gia một cách thuận tiện nhất, bao gồm cả các

chương trình học tập suốt đời cho cựu sinh viên và chương trình hỗ trợ hoạt động

tình nguyện.” Ghi nhận theo định hướng của trường đại học Tokyo – Nhật Bản.

Tổng kết:

- Các trường khu vực Châu Á – Thái bình Dương cũng đã chú ý, quan tâm

tới việc thành lập và duy trì hoạt động của các hội cựu sinh viên.

- Các hội cựu sinh viên trong khảo sát có nhiều hoạt động đa dạng và có hệ

thống.

- Vai trò của các hội cựu sinh viên này mang lại giá trị, lợi ích cho nhiều đối

tượng khác nhau bao gồm nhà trường, sinh viên, cựu sinh viên và cả cộng đồng.

3. So sánh tình hình hoạt động của hội cựu sinh viên ở khu vực Âu – Mỹ

và khu vực châu Á – Thái Bình Dương

So sánh về tình hình hoạt động của các hội cựu sinh viên thống kê được của

các trường khu vực Âu – Mỹ và khu vực Châu Á – Thái Bình Dương ta thấy nổi

lên một số điểm như sau:

3.1. Giống nhau

19

Page 20: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- Trong các trường được thống kê, việc thành lập hội cựu sinh viên đều được

trú trọng ở cả hai khu vực Âu – Mỹ và châu Á – Thái Bình Dương. Điều đó được

thể hiện ở tỷ lệ số trường đã thành lập hội cựu sinh viên đều rất cao với 96.7% ở

khu vực Âu – Mỹ (29/30 trường), 82.6% ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương

(19/23 trường).

- Hoạt động của các hội cựu sinh viên này đều rất đa đạng, phong phú, phục

vụ sát lợi ích của các đối tượng hữu quan (sinh viên, cựu sinh viên, nhà trường và

cả cộng đồng). Trong đó, hoạt động được các hội cựu sinh viên của cả hai khu

vực trú trọng là: Thống kê và cập nhật thông tin cựu sinh (100% ở cả hai khu

vực), các hoạt động liên kết giữa trường và cựu sinh viên, các hoạt động gắn kết

thành viên (100% cho cả hai khu vực), cập nhật thông tin qua trang web chính

thức của hội.

- Vai trò của các hội cựu sinh viên về cơ bản là giống nhau đều tập trung ở

các điểm như: Giữ mối liên hệ trọn đời giữa trường và các học viên của mình,

trên cơ sở duy trì và phát triển hội tạo ra các giá trị thiết thực cho các bên liên

quan như: cựu sinh viên, trường học , sinh viên theo học và cộng đồng.

Có thể nhận thấy rằng các hội cựu sinh viên ở cả 2 khu vực đều có những nét

giống nhau rất tiêu biểu về cả vai trò và hoạt động. Điều này có thể lý giải bằng

một số nguyên nhân sau:

- Đây đều là những trường đại học hàng đầu trên thế giới, được đánh giá cao

về trình độ giáo dục, điểm đến uy tín cho các sinh viên. Chính vì vậy các trường

này luôn chú trọng phát triển toàn diện hệ thống giáo dục và dịch vụ hỗ trợ giáo

dục của mình.

- Các hội cựu sinh viên có sự tham khảo về quá trình hoạt động cũng như

cách thức duy trì, phát triển hội từ các hội đi trước nên việc giống nhau là hoàn

toàn dễ hiểu.

20

Page 21: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- Các yếu tố tất yếu trong quá trình hoạt động của các cựu sinh viên như: tạo

ra giá trị cho các đối tượng hữu quan, việc hướng tới trách nhiệm với cộng đồng

là xu thế chung của toàn nhân loại

3.2. Khác nhau

- Về hoạt động:

Tuy hoạt động của các hội cựu sinh viên ở cả hai khu vực đều được đánh gia

theo 9 nhóm hoạt động chính, nhưng ở mỗi khu vực, đặc điểm của các hoạt động

này lại khác nhau:

Khu vực Âu – Mỹ: Ngoài các hoạt động cơ bản như thống kê, gắn kết, (như

đã nhắc ở trên), các trường đại học khu vực Âu – Mỹ còn trú trọng vào việc phát

triển các hoạt động như: liên kết các nhóm cựu sinh viên trên toàn thế giới; tổ

chức các hoạt động du lịch khám phá hay sự kiện nhằm nâng cao trình độ chuyên

môn cho cựu sinh viên và các hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng.

Khu vực châu Á – Thái Bình Dương: Ngoài các hoạt động cơ bản như trên

thì lại chỉ dành sự quan tâm trong việc giao lưu và hợp tác giữa các cựu sinh viên,

giữa cựu sinh viên với trường, đăc biệt là các hội thảo chuyên ngành giành cho

sinh viên, cựu sinh viên. Còn đối với các hoạt động hướng ra xã hội (hoạt động

thiện nguyện vì cộng đồng…), thì hầu như rất ít, mức độ quan tâm còn chưa cao.

- Về vai trò:

Khu vực Âu – Mỹ đa số cho thấy được vai trò của hội cựu sinh viên không

chỉ với các thành viên hội, sinh viên trường mà nó còn đóng góp một phần không

nhỏ cho lợi ích của cộng đồng.

Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương mới chỉ dừng lại ở phục vụ lợi ích

cho thành viên, trường học. Những đóng góp cho cộng đồng mới chỉ manh nha

xuất hiện ở một số trường.

Sự khác nhau trong tính chất các hoạt động cũng như vai trò của các hội cựu

sinh viên có thể lý giải bởi các nguyên nhân sau:

21

Page 22: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- Đặc điểm của các trường đại học của hai khu vực này là khác nhau: trong

khi các trường đại học theo xu hướng hiện đại khu vực Âu – Mỹ xuất hiện rất

sớm (khoảng thế kỷ 11 – Oxford, Anh) thì các trường ở khu vực Châu Á – Thái

Bình Dương xuất hiện sau và khá muộn (thế kỷ 19 và 20); chính đặc điểm này đã

giải thích cho việc việc các hội cựu sinh viên của các trường khu vực Âu – Mỹ có

hoạt động khá phong phú, bài bản và hoàn chỉnh.

- Trình độ phát triển, tốc độ phát triển về kinh tế, kỹ thuật giữa các khu vực

là khác nhau nó ảnh hưởng khá lớn tới phương hướng và quá trình hoạt động của

các hội cựu sinh viên.

- Mục đích thành lập và vận hành của các hội cựu sinh viên là khác nhau ở

mỗi khu vực.

- Nền giáo dục các nước Âu – Mỹ hàng năm thu hút rất nhiều du học sinh từ

các quốc gia trên toàn thế giới học tập và nghiên cứu tại đây.

Kết luận: Tuy có những điểm khác nhau những về bản chất hội cựu sinh viên ở

cả hai khu vực đều giống nhau. Hơn nữa, với xu thế toàn cầu hóa cùng với tốc độ

phát triển mạnh trong giáo dục của các quốc gia châu Á mà sự khác biệt này sẽ

dần được xóa bỏ trong tương lai.

III – Hội cựu sinh viên ở Việt Nam

Bảng 3.1 ở phụ lục 1 thống kê 17 trường trọng điểm quốc gia do Bộ GD – ĐT

lựa chọn. Đây là các trường được đầu tư cả về nhân lực, vật lực và tài lực của

quốc gia nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai. Các

trường trọng điểm là những trường có quy mô khá lớn với số lượng sinh viên ở

tất cả các bậc học của mỗi trường khoảng hơn 20.000 sinh viên. Các trường được

phân bố đều trên khắp cả nước với 7 trường đại học tổng hợp, hai trường trọng

điểm đào tạo về kinh tế, hai trường trọng điểm đào tạo về giáo dục, 5 trường

trọng điểm đào tạo về kỹ thuận và 2 trường trọng điểm trong khối quân đội.

22

Page 23: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Các trường này có vị trí, vai trò quan trọng trong việc định hướng phát triển

của các trường đại học cùng khối ngành.

Theo mục đích nghiên cứu bảng 3.1 thống kê về tình hình tồn tại và phát triển

của hội cựu sinh viên – một trong những tổ chức có vai trò quan trọng trong việc

phát triển uy tín cũng như lợi ích của các trường đại học (theo đánh giá của các

trường đại học trên thế giới về vai trò của hội cựu sinh viên)

Theo kết quả của bảng 3.1 ta có thể rút ra một số nhận xét khái quát về tình

hình phát triển hội cựu sinh viên tại Việt Nam như sau:

- Hội cựu sinh viên ở VN về cơ bản là chưa phổ biến hay nói cách khác là

còn rất mới mẻ. Theo khảo sát 17 trường trọng điểm của Việt Nam do bộ GD –

ĐT quy định thì chỉ có 3 trường có hội cựu sinh viên là: Đại học kinh tế Hồ Chí

Minh – Trường đại học trọng điểm trong khối kinh tế, Đại học Y Hà Nội –

Trường đại học trọng điểm khối y dược và Đại học bách khoa Hà Nội – Trường

đại học trọng điểm khối Kỹ thuật. Như vậy là số trường đại học trọng điểm có hội

cựu sinh viên chỉ chiếm 17.6% trên tổng số trường.

- Các hội cựu sinh viên là mới thành lập vì vậy các hoạt động còn rất sơ khai

và manh mún. Như đại học Y Hà Nội, phải sau 110 năm thành lập trường, trải

qua rất nhiều thế hệ học sinh – sinh viên, tới năm 2012 trường mới hình thành

một tổ chức cựu sinh viên cụ thể. Các hoạt động của hội chỉ dừng lại ở việc cập

nhất thông tin cựu sinh viên, bắt đầu hình thành ban liên lạc.

Điều này có thể lý giải bởi các hội cựu sinh viên này chỉ mới hình thành được 1

– 2 năm nên các hoạt động của hội cựu sinh viên cũng không đa dạng, chưa thật

sự khai thác hết thế mạnh của hội cựu sinh viên. Bản thân hội cũng chưa được

xây dựng hoàn thiện cả về tổ chức lẫn hoạt động duy trì, phát triển.

23

Page 24: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Nhìn chung các hội cựu sinh viên ở Việt Nam hoạt động chủ yếu với mục tiêu

tập hợp các thế hệ sinh viên đã từng học tập và làm việc tại trường; bắt đầu quan

tâm hơn tới việc kết nối và gắn kết các thế hệ sinh viên với nhà trường nhằm giúp

đỡ, hợp tác lẫn nhau trong học tập, công việc, nghiên cứu, kinh doanh…

- Các trường còn lại mặc dù chưa có hội cựu sinh viên nhưng hầu hết các

trường đều có cập nhật thông tin về cựu sinh viên của trường. Theo như khảo sát

ở trên thì chỉ có 17.6% các trường trọng điểm có hội cựu sinh viên nhưng lại có

tới trên 70% các trường có cập nhật thông tin về cựu sinh viên. Các thông tin

được cập nhật dù chỉ là thông tin cá nhân, địa chỉ liện hệ nhưng điều đó cũng

chứng tỏ rằng luôn có mối liên kết giữa nhà trường với cựu sinh viên – những

người từng học tập tại trường. Ngoài ra, trong các sự kiện lớn của trường vẫn có

sự có mặt, đóng góp của cựu sinh viên. Và dù không thường xuyên nhưng vẫn có

các buổi họp mặt cựu sinh viên các khóa. Đương nhiên những việc này diễn ra rất

nhỏ lẻ và thiếu bài bản.

Tình trạng chung là như vậy, còn với khối ngành kinh tế nói riêng thì sao?

Trong số 17 trường trọng điểm có 2 trường đại học kinh tế là trường đại học kinh

tế Tp Hồ Chí Minh và trường đại học kinh tế Quốc dân. Trong đó, chỉ có 1 trong

2 trường có hội cựu sinh viên là trường đại học kinh tế Tp Hồ Chí Minh. Các

trường còn lại hầu hết là các trường tổng hợp, trong đó trường đại học Quốc gia

Hà Nội dù chưa thành lập hội cựu sinh viên nhưng trường đại học Kinh tế trực

thuộc đại học Quốc gia Hà Nội thì đã thành lập hội cựu sinh viên từ năm 2009.

Tuy tỷ lệ 2/3 trường có hội cựu sinh viên chưa thể đánh giá hết thực trạng cũng

như tiềm năng của hội cựu sinh viên ở các trường khối ngành kinh tế Việt Nam,

nhưng nó cũng là tín hiệu tốt cho thấy sự thành lập của các hội cựu sinh viên đang

mang lại nhiều lợi ích hơn cho nhà trường cũng như cựu sinh viên, và sự quan

24

Page 25: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

tâm của nhà trường, cựu sinh viên với vấn đề thành lập một hội cựu sinh viên

chính thức cũng được nâng cao hơn.

Kết luận: Hoạt động của của các hội cựu sinh viên ở các trường đại học Việt

Nam là chưa phát triển và chưa tương xứng với số lượng sinh viên cũng như số

trường đại học của Việt Nam. Trong giai đoạn tới, cần có cái nhìn toàn diện hơn

và những đánh giá đúng hơn về nguồn lực rất lớn của một trường đại học – Cựu

sinh viên.

25

Page 26: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT

I – Cựu sinh viên

1. Khái niệm

Nhắc đến cụm từ “cựu sinh viên” nhiều người cho rằng nó đề cập tới những

người từng là sinh viên của một trường lớp nào đó nhưng nay không còn học tập

tại đó nữa.

Tuy nhiên, để thực sự hiểu thế nào là một “cựu sinh viên” ta nên đi từ nguồn

gốc xuất xứ của nó. Thuật ngữ gốc của cụm từ “cựu sinh viên” là “alumnus” có

nguồn gốc từ tiếng latinh, nó có nghĩa là “học sinh” hay “sự nuôi dưỡng”. Ngày

nay, thuật ngữ này được dùng để đề cập đến những sinh viên tốt nghiệp ở một

trường đại học hoặc cơ sở giáo dục tương tự. Thực tế, nó mang nhiều ý nghĩa

khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh sử dụng hay cách nhìn nhận của mỗi cá nhân.

Theo nghĩa hẹp, có thể hiểu “alumnus” là “cựu sinh viên” – một nhóm các sinh

viên đã tốt nghiệp tại trường đại học (cao đẳng).

Từ nhiều thập niên trước cựu tầng lớp cựu sinh viên đã tồn tại tại các trường

đại học ở Hoa Kỳ và một số nước châu Âu. Đặc biệt là ở Anh và Pháp còn có một

truyền thống lâu đời về tầng này . Ở Đức tầng lớp cựu sinh viên đã được thành

lập cuối những năm 1980 .

Theo định nghĩa của trườn đại học Stuttgar, thuật ngữ “alumnus” được sử dụng

trong một ý nghĩa rộng hơn . Nó đề cập đến tất cả các sinh viên hiện đang theo

học tại trường đại học cũng như những sinh viên trước đây của trường. Hơn nữa ,

Thuật ngữ còn được mở rộng để chỉ cho tất cả các thành viên của trườn đại học

Stuttgart cũng như tất cả các nhà tài trợ và các đối tác .

26

Page 27: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Như vậy, cụm từ “cựu sinh viên” chỉ là một cách hiểu theo nghĩa hẹp của thuật

ngữ “alumnus”. Về bản chất “Cựu sinh viên” là những sinh viên đã tốt nghiệp tại

các trường đại học hay bậc giáo dục tương tự.

2. Cựu sinh viên là một nguồn lực quan trọng của các trường đại học

Như một điều hiển nhiên tại các trường đại học, lớp lớp sinh viên tốt nghiệp

hàng năm đã và đang làm con số “cựu sinh viên” của trường ngày một tăng thêm.

Họ rời khỏi trường, gây dựng sự nghiệp riêng của bản thân và chắc chắn rằng sự

thành công của họ ít nhiều cũng có tác động tới lợi ích của trường và ngược lại.

Từ khi trở thành một sinh viên đại học cho tới khi tốt nghiệp và ra trường, họ

không chỉ đem lại niềm tự hào cho trường mà còn là một trong những nguồn lực

quan trọng của trường.

Cựu sinh viên đối với danh tiếng của nhà trường:

Khi xem xét đến mối quan hệ giữa nhà trường và cựu sinh viên bao giờ ta cũng

cần nhìn nhận từ hai phía.

Từ phía nhà trường: Chỉ tính riêng trong một quốc gia đã có hàng trăm trường

đại học lớn nhỏ khác nhau. Mỗi trường đều mang những sắc thái riêng và đương

nhiên là cả sự nổi tiếng. Danh tiếng của các trường đại học không hề giống nhau.

Bởi vậy, mức độ nối tiếng của trường cũng có ảnh hưởng to lớn tới sự phát triển

tương lai của cả thế hệ sinh viên – cựu sinh viên. Một sinh viên giỏi ra trường

chắc chắn sẽ có nhiều cơ hội phát triển hơn những sinh viên chỉ tốt nghiệp loại

khá, trung bình. Tuy nhiên, cơ hội sẽ còn rộng mở hơn nếu sinh viên ấy lại được

đạo tạo từ một ngôi trường có tiếng tăm.

Tiếng tăm của một trường không phải tự nhiên mà có. Nó được mọi người

công nhận bởi nỗ lực của cả một tập thể nhà trường, từ hệ thống giáo dục đào tạo,

cho tới đội ngũ cán bộ giảng dạy chất lượng, uy tín. Thậm chí, danh tiếng của một

27

Page 28: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

trường càng được khẳng định bởi các thế hệ sinh viên ra trường đạt kết quả cao,

dễ dàng tìm kiếm được công việc phù hợp. Bởi vậy mà, sự thành công của sinh

viên trong tương lại cũng góp phần củng cố thêm danh tiếng cho nhà trường.

Từ phía cựu sinh viên: Không thể khẳng định rằng tất cả các cựu sinh viên đều

làm lên danh tiếng cho trường. Tuy nhiên, trong hàng nghìn sinh viên tốt nghiệp

mỗi khóa, luôn có rất nhiều người đã thành đạt. Họ có thể là những quan chức

trong bộ máy quản lý nhà nước, có địa vị xã hội cao. Cũng có thể là các doanh

nhân – thành công trên con đường kinh doanh, những nhà lãnh đạo tài ba, chủ của

những tập đoàn lớn… Chính những thành công ấy mà họ tạo nên danh tiếng, địa

vị cho chính bản thân họ. Không chỉ có thế, thành công ấy còn đem lại sự tự hào,

củng cố niềm tin nơi gia đình, bạn bè; góp phần duy trì uy tín chất lượng giảng

dạy của nhà trường – nơi đã đào tạo ra những người tài.

Vậy tiếng tăm của một trường được thể hiện như thế nào? Mỗi năm có hàng

nghìn sinh viên tốt nghiệp, đồng thời lại có biết bao học sinh sinh viên khắp nơi

đăng ký tuyển sinh vào trường. Đương nhiên, một trường đại học danh tiếng sẽ là

sự lựa chọn hàng đầu của nhiều học sinh – những người thực sự quan tâm tới

tương lai của bản thân. Bởi một trường học danh tiếng sẽ mang lại niềm tin cho

học sinh, sinh viên trong việc học tập, rèn luyện bản thân; thậm chí cả phụ huynh

học sinh cũng tin tưởng rằng họ đã giao con em mình tới một môi trường học tập

tốt. Nhà nước cũng quan tâm hơn tới việc giảng dạy của trường. Như vậy, danh

tiếng của trường lại càng được củng cố khi lớp lớp sinh viên thành đạt, tiếp tục

làm nên những thành công mới.

Như một quy luật nhân quả, trường học uy tín nuôi dưỡng nhưng người tài và

người tài lại đem đến vinh quang, niềm tự hào và hơn hết là tiếng tăm cho trường.

28

Page 29: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Cựu sinh viên hỗ trợ cho trường về tài chính:

Một tổ chức giáo dục như các trường đại học hiện nay luôn yêu cầu phải tạo

được môi trường học tập hiệu quả . Đáp ứng yêu cầu đó đòi hỏi nhà trường phải

đề ra các dự án cải tiến trang thiết bị, nâng cấp phòng học, cơ sở vật chất…cũng

như tổ chức các sự kiện, tọa đàm … Và trong những dự án ấy, không ít dự án có

sự giúp đỡ, hỗ trợ kinh phí từ phía các cựu sinh viên của trường. (ví dụ)

Cựu sinh viên đem tới nguồn nhân lực cho trường:

Đa số sinh viên sau khi tốt nghiệp sẽ gây dựng sự nghiệp bên ngoài, ở khắp

mọi nơi trên thế giới. Tuy nhiên, cũng có không ít lớp sinh viên sau khi học xong

tiếp tục ở lại trường và trở thành cán bộ, giảng viên của trường. Họ được coi như

nguồn nhân lực nội sinh, đóng góp vào sự phát triển chung của trường. Họ là

người có tiếng nói chung với các sinh viên và trực tiếp truyền tải những kinh

nghiệm học tập cho sinh viên.

Cựu sinh viên với những đóng góp khác cho trường:

Vai trò của cựu sinh viên đối với các trường đại học không chỉ thể hiện qua

mối liên hệ giữa nhà trường và cựu sinh viên mà còn được khẳng định qua các

hoạt động thiện nguyện của nhà trường. Với địa vị xã hội của mình, nhiều cựu

sinh viên đại diện cho trường tham gia các hoạt động từ thiện, hay trực tiếp là ban

tổ chức, nhà tài trợ cho các hoạt động này.

Ngoài ra, nhiều công trình nghiên cứu khoa học của trường được tổ chức cũng

nhận được sự giúp đỡ từ phía cựu sinh viên. Từ việc cung cấp tài liệu, tới việc

giới thiệu đối tác nghiên cứu cho trường… Với mối quan hệ của mình, họ giúp

nhà trường thiết lập các mối quan hệ hợp tác làm việc lâu dài, đáng tin cậy. Thậm

chí, các khóa học nâng cao của trường cũng tăng thêm tính chuyên môn khi được

29

Page 30: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

trực tiếp thực hành tại các cơ sở thuộc sở hữu của cựu sinh viên hay được các cựu

sinh viên giới thiệu…

Bằng những đóng góp không hề nhỏ cho trường, cựu sinh viên thực sự là một

nguồn lực vô cùng quan trọng của các trường đại học. Họ là một trong những mắt

xích quan trọng giúp nhà trường đạt được các mục tiêu đề ra. Nhờ có họ mà môi

quan hệ của nhà trường với các tầng lớp trong xã hội được mở rộng. Họ cũng góp

phần không hề nhỏ vào sự nghiệp phát triển của trường và các thế hệ sinh viên.

II – Hội cựu sinh viên

1. Tổ chức

1.1. Khái niệm tổ chức

Thuật ngữ “tổ chức” được nhiều ngành khoa học sử dụng với ý nghĩa không

giống nhau.

Triết học định nghĩa “Tổ chức, nói rộng là cơ cấu tồn tại của sự vật. Sự vật

không thể tồn tại mà không có một hình thức liên kết nhất định các yếu tố thuộc

nội dung. Tổ chức vì vậy là thuộc tính của bản thân các sự vật”. Tổ chức là thuộc

tính của sự vật, nói cách khác sự vật luôn tồn tại dưới dạng tổ chức nhất định.

Y học cho rằng trong sinh vật đơn bào, các tế bào đơn lẻ thực hiện tất cả các

chức năng sống, nó hoạt động một cách độc lập. Tuy nhiên, sinh vật đa bào

(nhiều tế bào) có mức độ khác nhau của tổ chức cơ thể của chúng. Các tế bào cá

nhân có thể thực hiện chức năng cụ thể và cũng làm việc cùng nhau vì lợi ích của

toàn bộ cơ thể. Các tế bào trở nên phụ thuộc vào nhau. Từ quan niệm của y học

cho thấy tổ chức chỉ có ở sinh vật đa bào, các tế bào phụ thuộc vào nhau vì lợi ích

của toàn bộ.

Nhân loại học khẳng định từ khi xuất hiện loài người, tổ chức xã hội loài người

cũng đồng thời xuất hiện. Tổ chức ấy không ngừng hoàn thiện và phát triển cùng

30

Page 31: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

với sự phát triển của nhân loại. Theo nghĩa hẹp đó, tổ chức là một tập thể của con

người tập hợp nhau lại để thực hiện một nhiệm vụ chung hoặc nhằm đạt tới một

mục tiêu xác định của tập thể đó. Như vậy, tổ chức là tập thể, có mục tiêu, nhiệm

vụ chung.

Ngay trong những chuyên ngành khoa học có giao thoa về đối tượng, phạm vi

nghiên cứu cũng có những cách tiếp cận, cắt nghĩa khác nhau về “tổ chức”. Theo

Chester I. Barnard, thì tổ chức là một hệ thống những hoạt động hay nỗ lực của

hai hay nhiều người được kết hợp với nhau một cách có ý thức. Như vậy theo lý

thuyết quản trị công, để hình thành tổ chức phải có từ hai người trở lên (điều kiện

về chủ thể) và các hoạt động của họ được kết hợp với nhau một cách có ý thức.

Quản trị công nhấn mạnh đến hai yếu tố là chủ thể và nguyên tắc hoạt động của tổ

chức (sự kết hợp có ý thức của các chủ thể) khi nhận thức về khái niệm tổ chức.

Khoa học tổ chức và quản lý định nghĩa tổ chức với ý nghĩa hẹp là “tập thể của

con người tập hợp nhau lại để thực hiện một nhiệm vụ chung hoặc nhằm đạt tới

một mục tiêu xác định của tập thể đó”. Quan niệm về tổ chức theo Khoa học tổ

chức và quản lý có nhiều điểm tương đồng với Quản trị công ở chỗ đều xác định

tổ chức thuộc về con người, là của con người trong xã hội; vì là tổ chức của con

người, có các hoạt động chung do vậy mục tiêu của tổ chức là một trong những

điều kiện quan trọng, không thể thiếu của tổ chức

Trong cuốn “Sổ tay nghiệp vụ cán bộ làm công tác tổ chức nhà nước” định

nghĩa: “Tổ chức là một đơn vị xã hội, được điều phối một cách có ý thức, có

phạm vi tương đối rõ ràng, hoạt động nhằm đạt được một hoặc nhiều mục tiêu

chung (của tổ chức). Quan niệm của những người làm công tác tổ chức nhà nước

có nhiều điểm tương đồng với khoa học quản lý, luật học trong đó nhấn mạnh tới

mục tiêu chung, nguyên tắc hoạt động của tổ chức (điều phối một cách có ý thức).

Điểm mới quan trọng của quan niệm này về tổ chức thể hiện ở ý nói về phạm vi

31

Page 32: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

của tổ chức, mỗi tổ chức có phạm vi hoạt động khác nhau phụ thuộc vào các yếu

tố chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, cơ cấu, nguồn lực của tổ chức đó. Các yếu

tố này là những điều kiện của tổ chức.

Trên phương diện ngôn ngữ: Tuỳ theo ngữ cảnh, tính chất, yêu cầu, mục

đích… có thể sử dụng các thuật ngữ: cơ quan, đơn vị, pháp nhân, công ty, hội…

thay thế thuật ngữ tổ chức. Sự đa dạng trên phương diện ngôn ngữ còn thể hiện ở

việc thuật ngữ tổ chức được dùng với các chức năng khác nhau như: là danh từ, là

động từ, là tính từ (tiếng Anh Organization là danh từ, khác với Organize là động

từ, khác với Constitutive là tính từ).

Với thực tế như vậy, cần có tư duy biện chứng, kế thừa, không cứng nhắc, máy

móc, phù hợp với mục tiêu, yêu cầu của nhiệm vụ nghiên cứu về khái niệm “Tổ

chức”. Với cách tư duy, tiếp cận như vậy khi tìm hiểu khái niệm chung về tổ chức

cần nằm vững một số nội dung căn bản như:

- Tổ chức là của con người trong xã hội gắn với một hình thái kinh tế - xã

hội và một kiểu nhà nước;

- Con người trong tổ chức gắn kết với nhau bởi những mục đích xác định và

hành động để đạt đến mục tiêu chung;

- Có phạm vi, chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền và cơ cấu xác định;

- Được hình thành và hoạt động theo những nguyên tắc nhất định phù hợp

với quy định pháp luật.

Nếu nhất thiết phải đưa ra một định nghĩa về tổ chức thì đó là tập hợp của con

người trong xã hội có phạm vi, chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, cơ cấu xác

định; được hình thành và hoạt động theo những nguyên tắc nhất định phù hợp với

quy định pháp luật nhằm gắn kết con người với nhau bởi những mục đích xác

định và hành động để đạt đến mục tiêu chung.

32

Page 33: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

1.2. Lý do tồn tại các tổ chức trong xã hội

Xã hội loài người là xã hội của tổ chức, phần lớn chúng ta đều đang là thành

viên của một tổ chức nào đó. “Sự tồn tại của các tổ chức là đặc điểm nổi bật nhất

của lịch sử nhân loại trong tiến trình thời gian và không gian.” Từ thuở sơ khai

của xã hội loài người, trong xã hội công xã nguyên thủy đã xuất hiện mầm mống

của tổ chức khi con người cổ đại ngày ấy đã biết sống thành bầy đàn để cùng

nhau săn bắt, hái lượm thức ăn và chống lại thú dữ. Sau đó, xã hội loài người tiếp

tục trải qua những hình thái tổ chức cao hơn, đó là thị tộc, bộ lạc, và cuối cùng là

nhà nước. Trong xã hội hiện đại ngày nay, ngày càng có nhiều tổ chức được hình

thành, đó có thể là một trường học, một bệnh viện, một doanh nghiệp, một cơ

quan nhà nước, một đơn vị quân đội, một hiệp hội, một nhà thờ, v.v. Sự hình

thành của các tổ chức đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong xã hội. Người

Việt Nam có câu: “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi

cao”, tổ chức đã tập hợp được nhiều người để tạo nên sức mạnh đoàn thể mà một

cá nhân không bao giờ đạt được. Trong cuộc sống, không có ai giỏi giang trong

mọi lĩnh vực, mỗi người đều chỉ có một số lĩnh vực sở trường riêng mà thôi, sự

hình thành của tổ chức đã giúp cho con người chuyên môn hóa trong những sở

trường và kết hợp nhiều người để hoàn thành những mục tiêu chung. Cũng giống

như trong một doanh nghiệp, nếu chỉ có một cá nhân thì không thể làm hết tất cả

các công việc như nghiên cứu thị trường, lập kế hoạch, kế toán, sản xuất. Chính

vì vậy, doanh nghiệp mới cần có sự kết hợp của nhiều bộ phận khác nhau và

trong mỗi bộ phận cũng có rất nhiều nhân viên cùng hợp tác làm việc. Việc hình

thành các tổ chức không chỉ đem lại lợi ích cho cá nhân các thành viên của tổ

chức mà còn đem lại lợi ích to lớn cho xã hội. Tổ chức giúp nâng cao năng suất

lao động, phân bổ hợp lí các nguồn lực, tạo ra những đóng góp về mặt vật chất

33

Page 34: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

cũng như tinh thần cho xã hội. Nói tóm lại, xã hội loài người không thể tồn tại

tách rời các tổ chức.

2. Hội cựu sinh viên

2.1. Khái niệm hội cựu sinh viên

Hội cựu sinh viên là một tổ chức chính thức tập hợp các sinh viên đã tốt

nghiệp, hoặc đã từng theo học tại một trường đại học, cao đẳng. Ở Vương quốc

Anh và Hoa Kỳ, cựu sinh viên của các trường đại học, cao đẳng, trường học (đặc

biệt là các trường tư) thường tập hợp với các cựu sinh viên cùng trường để tạo

thành các hiệp hội. Các hội này thường xuyên tổ chức các sự kiện xã hội, xuất

bản bản tin, tạp chí, và gây quỹ cho tổ chức. Nhiều tổ chức cung cấp một loạt các

lợi ích và dịch vụ giúp các cựu sinh viên duy trì kết nối với trường đại học và các

sinh viên tốt nghiệp cùng khóa.

Ngoài ra, những hội này thường hỗ trợ những sinh viên mới tốt nghiệp, và tạo

ra một diễn đàn để kết bạn mới và cung cấp các mối quan hệ kinh doanh với

những cựu sinh viên trong cùng lĩnh vực ngành nghề.

Hội cựu sinh viên chủ yếu được tổ chức xung quanh các trường đại học hoặc

các phòng ban của các trường đại học, nhưng cũng có thể được tổ chức giữa các

sinh viên cùng học ở một quốc gia nào đó.

2.2. Vai trò của hội cựu sinh viên trong việc phát huy nguồn lực cựu sinh

viên

Như đã phân tích trong mục I – cựu sinh viên, chúng ta đều thấy được rằng,

cựu sinh viên là một nguồn lực quan trọng của các trường đại học.Thế nhưng,

nguồn lực này sẽ không phát huy hết vai trò của mình khi các cựu sinh viên hoạt

động riêng rẽ, không có lãnh đạo, quản lí và phương hướng phát triển. Chính vì

34

Page 35: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

vậy mà cần có một tổ chức đứng ra tập hợp, quản lí các cựu sinh viên, đó chính là

hội cựu sinh viên.

Hội cựu sinh viên tập hợp các cựu sinh viên trong một tổ chức để thực hiện các

mục đích chung của họ và cũng chính là mục tiêu của hội

Đầu tiên, hội cựu sinh viên chính là cầu nối liên lạc giữa các cựu sinh viên và

giữa các cựu sinh viên với trường đại học. Hội thường xuyên cập nhật, thống kê

thông tin về các sinh viên vừa tốt nghiệp, đồng thời tìm cách liên lạc lại với các

sinh viên từ các khóa trước. Hội cựu sinh viên tổ chức các cuộc họp mặt thường

niên giữa các cựu sinh viên, tổ chức các cuộc về thăm trường trong các dịp đặc

biệt, đồng thời cũng thường xuyên cập nhật thông tin của trường trên website

chính thức.

Hội cựu sinh viên cũng tạo ra các cơ hội học tập, trải nghiệm sau đại học cho

các cựu sinh viên, bên cạnh đó cũng là các cơ hội việc làm cho các sinh viên mới

tốt nghiệp. Hội cựu sinh viên tổ chức các hội thảo chuyên ngành trong các lĩnh

vực giảng dạy trong trường đại học để nâng cao kiến thức cho các cựu sinh viên.

Thông qua các buôi gặp mặt, các cựu sinh viên có thể chia sẻ kinh nghiệm trong

công việc, cũng có thể tìm ra những đối tác kinh doanh. Bên cạnh đó, hội cựu

sinh viên giúp cho các sinh viên mới ra trường có thể dễ dang tiếp cận với các cơ

hội việc làm đến từ các cựu sinh viên đã có chỗ đứng trong xã hội.

Thêm vào đó, hội cựu sinh viên tạo ra một cộng đồng tương tác giữa các cựu

sinh viên, trường đại học và các sinh viên trong công tác giảng dạy, học tập, làm

việc để từng bước nâng cao chất lượng của trường đại học. Các cựu sinh viên có

thể tham gia vào các công việc hỗ trợ, tư vấn học tập cho các cựu sinh viên

Hội cũng đóng góp một nguồn tài chính không nhỏ cho trường đại học thông

qua các hoạt động học tập sau đại học, ủng hộ, gây quỹ phát triển trường. Hội cựu

35

Page 36: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

sinh viên luôn là cầu nối cho những nghĩa cử uống nước nhớ nguồn từ các cựu

sinh viên. Đồng thời, hội cũng có thể dựa trên uy tín của mình để tổ chức các hoạt

động kêu gọi sự đóng góp từ các doanh nghiệp, tập đoàn lớn trong xã hội.

Hội cựu sinh viên không chỉ đem lại lợi ích cho các thành viên trong hội hay

đem lại lợi ích cho trường đại học mà còn đem lại lợi ích cho cộng đồng thông

qua các hoạt động thiện nguyện.

Hội cựu sinh viên đang từng bước trở thành một kênh truyền thông hiệu quả

cho danh tiếng, cũng như là sự đảm bảo chắc chắn cho chất lượng giáo dục của

các trường đại học.

III – Tình hình nghiên cứu vấn đề hội cựu sinh viên

1. Tình hình nghiên cứu hội cựu sinh viên trên thế giới

Xuất hiện rất sớm từ những thập niên đầu của thế kỉ 11 đối với các trường đại

học Âu – Mỹ, thế kỷ 18 – 19 đối với những trường đại học châu Á – Thái Bình

Dương, vấn đề “hội cựu sinh viên” đã và đang rất được quan tâm tại các trường

đại học ở đây. Nó không còn là một khái niệm mới mẻ nữa mà thay vào đó vấn đề

này được quan tâm khá sâu sắc. Theo số liệu tìm kiếm được về tình hình nghiên

cứu “cựu sinh viên” của các trường đại học trên thế giới, có thể thấy được

2. Tình hình nghiên cứu hội cựu sinh viên ở Việt Nam

Như kết quả đánh giá ở chương I – Tổng quan về hội cựu sinh viên của các

trường đại học trên thế giới, có thể thấy tổ chức “hội cựu sinh viên” còn là một

khái niệm mới mẻ đối với các trường đại học ở Việt Nam. Bởi vậy, các vấn đề

nghiên cứu về cựu sinh viên cũng như hội cựu sinh viên ở các trường đại học của

Việt Nam vô cùng hạn chế, hầu như chưa được quan tâm tới.

Thực tế này phần nào cho thấy thiếu sót của các tổ chức, ban ngành trường học

trong công tác quản lý, duy trì và phát triển thế hệ sinh viên có chất lượng; khai

36

Page 37: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

thác và tận dụng triệt để nguồn lực mà hội cựu sinh viên mang lại. Cũng vì thế,

việc triển khai đề tài nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu đang chạm tới một khái

niệm còn khá mới cho vấn về hội cựu sinh viên của trường đại học tại Việt Nam.

Và để làm rõ những nghiên cứu về hội cựu sinh viên, nhóm sẽ đi sâu vào nghiên

cứu vấn đề hội cựu sinh viên ở trường đại học Kinh tế Quốc dân – Việt Nam.

Những phân tích ở các chương sau sẽ làm rõ nội dung nghiên cứu này.

37

Page 38: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

CHƯƠNG 3: NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ HỒI CỰU SINH VIÊN ĐỐI VỚI

TRƯỜNG ĐH KINH TẾ QUỐC DÂN

I – Nghiên cứu các tình huống về vai trò của cựu sinh viên và hội cựu sinh

viên

1. Tình huống 1: Dự án hợp tác đào tạo Saint – Mary

38

Vào lúc 8h30 ngày 4 tháng 4 năm 2014 nhóm nghiên cứu cùng với giáo viên

hướng dẫn Th. S Lương Thu Hà đã có buổi phỏng vấn sâu với thầy Trương –

Trưởng phòng khoa học trường Đại học Kinh tế Quốc dân về một số vấn đề liên

quan đến Hội cựu sinh viên và dự án hợp tác phát triển năng lực giáo viên và điều

kiện cơ sở vật chất giữa trường Đại học Kinh tế Quốc dân và Đại học Saint Mary,

Canada – nơi thầy Chương học lấy bằng thạc sĩ.

Tuy không tham gia vào Hội cựu sinh viên trường Saint Mary hay có quá nhiều

thông tin về hội nhưng thầy cũng đã cung cấp cho nhóm nghiên cứu những thông

tin rất bổ ích. Theo những chia sẻ của thầy, sau khi đã tốt nghiệp trường, các cựu

sinh viên vẫn thường xuyên nhận được các email cập nhật thông tin về các hoạt

động của trường, bên cạnh đó các trường thầy đã từng tham gia hợp tác cũng có

gửi email, mời thầy tham gia Hội cựu sinh viên. Điểm mới của Hội cựu sinh viên

trường Saint Mary là nó trực thuộc ban công tác sinh viên – một ban phụ trách tất

cả các hoạt động của sinh viên từ các sinh viên đang theo học cho đến cựu sinh

viên – đây là một điểm mà Hội cựu sinh viên trong tương lai của Kinh tế Quốc

dân nên xem xét học tập.

Với mối quan hệ cựu sinh viên với trường Saint Mary, thầy Chương đã mang

về cơ hội hợp tác rất tốt cho Đại học Kinh tế Quốc dân – nơi thầy đang công tác.

Đó là dự án hợp tác về nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên và cải

Page 39: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

tạo một phần cơ sở vật chất cho trường Kinh tế Quốc dân. Dự án được thực hiện

dựa trên việc đóng góp kinh phí của hai bên và xin tài trờ từ SIDA, giá trị của dự

án lên tới 4 triệu đô la trong đó bên phía Saint Mary đóng góp 2 triệu đô la bằng

tiền mặt, còn lại là tài trợ bằng hiện vật (thiết bị cho phòng học); bên phía Kinh tế

Quốc dân đóng góp khoảng 600.000 đô la. Tham gia vào dự án này, hơn 50 giảng

viên của Đại học Kinh tế Quốc dân đã được học các khóa đào tạo ngắn hạn – 3

tháng tại Saint Mary, cùng với đó là tầng 2 của Viện đào tạo đã được đầu tư đổi

mới trang thiết bị phục vụ cho việc giảng dạy. Có thể nói dự án này đã mang lại

những giá trị rất lớn cho phía Kinh tế Quốc dân: giúp nâng cao chất lượng dạy và

học, danh tiếng cũng như vị thế của mình trong ngành giáo dục tại Việt Nam. Về

phía Saint Mary, trường cũng đã thu được những lợi ích nhất định như: danh

tiếng của trường được nâng cao, các giáo viên trường được tiếp xúc và tìm hiểu

về giáo dục, văn hóa Việt Nam. Tuy nhiên, dự án chưa đạt được những kết quả

như mong đợi do một số vướng mắc về thủ tục cũng như sự đồng bộ trong khâu

tiếp nhận đầu tư bên phía Kinh tế Quốc dân. Mặc dù vậy dự án cũng đã mang lại

những hiệu quả thiết thực và khá lớn cho cả hai bên.

Ngoài việc chia sẻ về dự án hợp tác trên, thầy Chương cũng đã nói lên một số

suy nghĩ của mình khi được hỏi về vai trò của Hội cựu sinh viên cũng như về ý

tưởng đề xuất thành lập Hội cựu sinh viên của trường Kinh tế quốc dân. Trong đó

thầy nhấn mạnh việc đảm bảo chất lượng cũng như hiệu quả của các hoạt động

khi quyết định thành lập Hội cựu sinh viên. Ngoài ra thầy cũng đề xuất việc học

tập mô hình của Saint Mary trong việc quản lý các hoạt động của sinh viên để các

hoạt động được đồng bộ và bài bản.

Nội dung chi tiết của buổi phỏng vấn đã được nhóm nghiên cứu trình bày cụ

thể, chi tiết tại phụ lục: …

39

Page 40: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Đánh giá tình huống 1:

2. Tình huống 2: Dự án hợp tác đào tạo 3 + 1 với trường ANU

Nội dung chi tiết của buổi phỏng vấn đã được nhóm nghiên cứu trình bày cụ

thể tại phụ lục số: …

40

Vào lúc 17h ngày 31 tháng 3 năm 2014 nhóm nghiên cứu cùng với giáo viên

hướng dẫn Th. S Lương Thu Hà đã có buổi trao đổi với GS. TS Trần Thọ Đạt –

Hiệu Phó trường Đại học Kinh tế Quốc dân về một số vấn đề liên quan đến Hội

cựu sinh viên và dự án hợp tác giữa Kinh tế Quốc dân và Đại học Quốc gia Úc –

Nơi thầy Đạt lấy bằng thạc sĩ và tiến sĩ.

Theo những chia sẻ của thầy Hội cựu sinh viên của Đại học Quốc gia Úc có

hoạt động rất bài bản và chuyên nghiệp, là một sinh viên quốc tế đã từng theo học

thầy thường xuyên nhận được những cập nhật về tình hình trường mình đã từng

theo học, lời mời tham gia các buổi gặp mặt cựu sinh viên, các sự kiện lớn, các ấn

phẩm hội hay được trường này tri ân với những thành công mà thầy đạt được.

Cũng chính nhờ mối quan hệ cựu sinh viên này, thầy đã đóng góp rất lớn trong

việc hình thành dự án hợp tác đào tạo giữa trường Đại học Kinh tế Quốc dân và

Đại học Quốc gia Úc – gọi tắt là chương trình 3+1.

Về chương trình hợp tác đào tạo 3+1, sinh viên Kinh tế Quốc dân sẽ học 3 năm

tại trường sau đó sẽ học tiếp 1 năm nữa tại đại học quốc gia Úc và được cấp bằng

của đại học quốc gia Úc sau khi tốt nghiệp. Về chương trình hợp tác đào tạo 3+1,

sinh viên Kinh tế Quốc dân sẽ học 3 năm tại trường sau đó sẽ học tiếp 1 năm nữa

tại đại học quốc gia Úc và được cấp bằng của đại học quốc gia Úc sau khi tốt

nghiệp. Cho đến nay, chương trình đã kéo dài được khoảng 7 – 8 khóa. Khóa đầu

tiên đào tạo 2 giảng viên: 1 giảng viên dạy vi mô, 1 giảng viên

Page 41: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Đánh giá tính huống 2:

3. Tính huống 3: Tài trợ cơ sở, vật chất cho trường của một số cựu sinh viên

41

Page 42: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Trường Đại học Kinh tế quốc dân là một trong những trường Đại học Kinh tế

hàng đầu cả nước. Mỗi năm, số lượng sinh viên, học viên các hệ mà trường đào

tạo lên tới…………… Trong hơn 55 năm, trường đã đào tạo cho đất nước một

nguồn nhân lực có chất lượng cao, với khoảng 13 vạn sinh viên tốt nghiệp các hệ

đào tạo đại học và sau đại học, trong đó có gần 7000 Thạc sỹ và Tiến sỹ. Nhờ đó

đã tạo nên một lực lượng cựu sinh viên đông đảo, có chất lượng cho trường. Rất

nhiều cựu sinh viên của trường đã và đang giữ các chức vụ chủ chốt trong các

Tổng Công ty, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, họ luôn hướng về

trường và có những đóng góp thiết thực bằng trí tuệ, công sức cho sự phát triển

bền vững của Đại học Kinh tế quốc dân. Sau đây, nhóm nghiên cứu xin đưa ra

một số điển hình tiêu biểu về các cựu sinh viên đã đóng góp cho sự hoàn thiện về

cơ sở vật chất cho trường.

Ông Dương Công Minh là Cử nhân chuyên ngành Vật giá năm 1984 Đại học

Kinh tế kế hoạch (nay là Đại học Kinh tế quốc dân)được biết đến với vai trò là

ông chủ của CTCP Him Lam - một công ty bất động sản lớn tại Việt Nam và Chủ

tịch của Ngân hàng Bưu điện Liên Việt. Ông là một doanh nhân giàu có, thành

đạt nhưng cũng là một người hết sức khiêm tốn và có cách nói giản dị: : “Tôi là

người giàu, tuy nhiên đã biết cách làm giàu thì cũng cần biết cách khiêm tốn,

tránh khoe khoang. Nhà cửa của tôi ở đàng hoàng, nhưng hiếm người biết nhà tôi

như thế nào. Tránh để người ta có những nhìn nhận không cần thiết. Bây giờ tôi

có biệt danh Minh Him Lam. Ngày trước tôi có biệt danh Minh Xoài”. Ngân hàng

Liên Việt (nay là Ngân hàng Bưu điện Liên Việt) do

42

Page 43: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

ông làm chủ đã tài trợ cho trường gần 5 tỷ đồng cho việc thiết kế và trang bị

Phòng họp đa năng và phòng khánh tiết tại gác 2 nhà 10 trường Đại học Kinh tế

quốc dân nhân dịp 55 thành lập trường. Chi tiết những danh mục thiết bị được

trình bày trong phụ lục…

Một cựu sinh viên khác của Đại học Kinh tế quốc dân, cũng là một doanh nhân

giàu có và khá nổi tiếng ở Việt Nam, đó là Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát, ông Trần

Đình Long. Ông Trần Đình Long là Cử nhân Kinh tế, Đại học Kinh tế quốc dân

năm 1986. Từ lâu ông luôn được biết đến là doanh nhân thành công và giàu có

nhất ngành thép. Ông Long hiện là người giàu thứ 3 trên sàn chứng khoán. Hai vợ

chồng ông hiện sở hữu 31,5% cổ phần của Hòa Phát, trị giá hơn 4.600 tỷ đồng.

Nhân dịp 55 năm thành lập trường ông cũng đã tài trợ trường một số các trang

thiết bị như điều hòa, bàn ghế học sinh và bàn ghế giáo viên để nâng cao chất

lượng cơ sở vật chất tại giảng đường D. Thông tin chi tiết những thiết bị cụ thể

được trình bày trong phụ lục…

Đánh giá tình huống 3:

Những đóng góp của các cựu sinh viên kể trên không chỉ góp phần nâng cao

chất lượng cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng đào tạo mà còn khuyến khích, tạo

động lực không nhỏ cho các sinh viên đang học tập tại trường.

Tuy những đóng góp của các cựu sinh viên là rất to lớn và thực sự hữu ích cho

trường, cho sinh viên, nhưng những đóng góp này không thường xuyên, chỉ mang

tính sự kiện (ví dụ như những đóng góp kể trên chỉ tập trung vào dịp lễ kỉ niệm

55 năm thành lập trường, còn những học bổng thì không được duy trì hàng năm)

và hoạt động riêng lẻ, mang tính cá nhân. Để có thể khắc phục những hạn chế trên

cần có một tổ chức liên kết, lãnh đạo các cựu sinh viên để thực hiện các hoạt

động trên được liên tục và bài bản.

43

Page 44: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

II – Sự cần thiết của hội cựu sinh viên trong trường KTQD

1. Thực trạng (Anh) xong

2. Sự cần thiết

Để đánh giá mức độ cần thiết thành lập hội cựu sinh viên cho trường Đại học

Kinh tế Quốc dân, nhóm tác giả sẽ nhận định từ 3 khía cạnh: (1) Từ góc độ của

cựu sinh viên, (2) từ nhu cầu của sinh viên và (3) từ góc độ nhìn nhận của nhà

quản lý giáo dục.

2.1. Góc độ của cựu sinh viên

Cựu sinh viên là lực lượng trực trực tiếp tham gia tạo lập, duy trì và phát triển

hội. Chính vì vậy khi đánh giá sự cần thiết của việc thành lập Hội cựu sinh viên ta

không thể không đánh giá dưới góc độ của cựu sinh viên.

Trong điều kiện nghiên cứu, nhóm chưa thể thu thập các ý kiến đóng góp từ

phía các anh chị cựu sinh viên mà chỉ dừng lại ở việc đánh giá các điển hình về

hoạt động cựu sinh viên hiện có tại trường đại học Kinh tế Quốc dân.

Theo đó, một số các diển hình về hoạt động của cựu sinh viên tại trường mình

có: Hội cựu sinh viên Đại học Kinh tế Quốc dân tại thành phố Hồ Chí Minh (số

lượng lên tới hàng trăm người), Hội cựu sinh viên của các khoa (điển hình là khoa

Quản trị kinh doanh), Hội cựu sinh viên của hệ sau đại học… và một số các hội

cựu sinh viên nhỏ lẻ mà trong nghiên cứu chưa nhắc đến. Các nhóm cựu sinh viên

này đã chủ động thành lập hội cựu sinh viên, duy trì hoạt động khi chưa có một tổ

chức chính thức. Hay trường hợp của các nhóm cựu sinh viên đã tự vận động và

thành lập các quỹ học bổng trao cho sinh viên đang theo học.

44

Page 45: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Các trường hợp nêu trên hoạt động vẫn chưa thực sự hiệu quả thể hiện ở: các

hoạt động còn mang nặng tính sự vụ, chưa đem lại lợi ích thiết thực và lớn cho

trường cũng như những thành viên tham gia, hoạt động manh mún, nhỏ lẻ. Tuy

nhiên các hoạt động này lại nói lên nhu cầu của cựu sinh viên với việc thành lập

một tổ chức chính thức, có thể lãnh đạo, vạch ra đường hướng duy trì và phát

triển mối quan hệ trọng đời giữa cựu sinh viên với trường, giữa các cựu sinh viên

với nhau; trên nền tảng đó, đem lại lợi ích cho không chỉ thành viên hội mà còn

mang lại lợi ích cho trường học và cộng đồng. Tổ chức ấy, không thể khác chính

là Hội cựu sinh viên Đại học Kinh tế Quốc dân.

2.2. Góc độ (nhu cầu) của sinh viên

Phương pháp nghiên cứu nhu cầu của sinh viên

Để có thể thấy được cách nhìn của sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân

về việc nên hay không thành lập hội cựu sinh viên, nhóm tác giả sẽ tiến hành

nghiên cứu theo phương pháp nghiên cứu khám phá thông qua phát phiếu khảo

sát trực tiếp tới các sinh đang theo học tại trường Kinh tế Quốc dân.

Mẫu khảo sát

Mẫu khảo sát được hình thành với kích thước ban đầu là 300 phiếu. Nội dung

khảo sát được nhóm tác giả thể hiện trong mẫu thông qua 15 câu hỏi cả trắc

nghiệm, lựa chọn và hỏi trả lời tự luận. Mẫu chi tiết được đính kèm tại phụ lục I.

Thông qua các câu hỏi về sự hiểu biết của sinh viên đối với cựu sinh viên, hội cựu

sinh viên những lợi ích hay vai trò của cựu sinh viên, hội cựu sinh viên tới trường

đại học Kinh tế Quốc dân và hơn hết là thông qua khảo sát nhu cầu của sinh viên

về việc thành lập hội cựu sinh viên, nhóm nghiên cứu sẽ tiến hành đánh giá, rút ra

mức độ cần thiết phải thành lập hội cựu sinh viên ở trường Kinh tế Quốc dân.

45

Page 46: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Cách thức khảo sát

300 phiếu khảo sát được phát trực tiếp (offline) cho các sinh viên năm nhất,

năm hai, năm ba và năm tư trong trường. Sau khi phát phiếu, lấy số liệu nhóm

nghiên cứu tiến hành kểm duyệt lại và loại bỏ những phiếu không hợp lệ (thiếu

những thông tin bắt buộc, trả lời không đúng câu hỏi…). Những phiếu hợp lệ sẽ

được cả nhóm tổng hợp, xử lý và đưa ra kết quả phục vụ cho việc đánh giá tiếp

theo.

Kết quả khảo sát

Sau khi khảo sát và thống kê số liệu thu được nhóm nghiên cứu thu được

những kết quả như sau:

- Trong tổng số 300 phiếu ban đầu, 250 phiếu được phát đi, 250 phiếu thu

về. Trong đó, 50 phiếu không hợp lệ được hủy bỏ còn lại 200 phiếu hợp lệ.

Từ 200 phiếu khảo sát thu về, nhóm nghiên cứu thu được kết quả:

- Trong tổng 200 phiếu (100%) sinh viên năm nhất có 38 phiếu chiếm 19 %;

sinh viên năm 2 có 23 phiếu chiếm 11,5%; sinh viên năm 3 có 115 phiếu chiếm

57,5%; còn lại 24 phiếu là của sinh viên năm 4 chiếm 12%.

- Sinh viên có quen với cựu sinh viên

trường KTQD là 176 người chiếm 88%, và

hầu hết họ đều nhận được sự giúp đỡ từ các

cựu sinh viên đó như là: chia sẻ kinh

nghiệm trong học tập, trong hoạt động xã

hội, công việc; giới thiệu các việc làm thêm;

hỗ trợ định hướng nghề nghiệp tương lai …

Chỉ 12% số sinh viên khảo sát là không quen biết cựu sinh viên của trường và

không nhận được sự giúp đỡ từ các cựu sinh viên.

46

Page 47: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- Số sinh viên đã từng nghe tới hội cựu

sinh viên là 170 người chiếm 85%, còn lại 30

người (15%) chưa từng nghe tới hội cựu sinh

viên.

- 100% số sinh viên khảo sát đều đưa ra

ý kiến muốn thành lập hội cựu sinh viên tại

trường Kinh tế Quốc dân, trong đó có 195

sinh viên (97,5%) mong muốn tham gia vào hội cựu sinh viên của trường trong

tương lai.

- Hỏi về hình dung của các sinh viên đối với một hội cựu sinh viên, các bạn

đều nhìn nhận rằng: đây là một tổ chức tập hợp tất cả các cựu sinh viên đã từng

học tập tại trường, nay đã và đang công tác ở khắp mọi miền đất nước; đây là nơi

các cựu sinh viên chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ các sinh viên khóa dưới; là nơi

mọi người cùng giao lưu …

- Về vai trò của hội cựu sinh viên, các sinh viên cũng đồng tình rằng cựu

sinh viên giữ một vai trò quan trọng trong việc: Kết nối trường, sinh viên với các

sinh viên đã từng theo học, thông qua các cơ hội hợp tác với trường: nghiên cứu

khoa học, các dự án kinh tế; tạo cơ hội cho các sinh viên gặp gỡ và thiết lập các

mối quan hệ mới; đầu mối cung cấp các thông tin về cơ hội việc làm đến từ các

47

Page 48: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

cựu sinh viên thành đạt; cơ hội hợp tác làm ăn với những người cùng hội; tìm

được người để cùng thực hiện những sở thích như du lịch, đọc sách, chơi thể thao

hay những người có cùng chuyên môn để chia sẻ và xin ý kiến; tạo cơ hội để bạn

có thể đóng góp cho trường, cho cộng đồng… Trong đó, vai trò mà các sinh viên

chú trọng nhất phải kể đến là kết nối cựu sinh viên với sinh viên, với trường

thông qua các hoạt động hợp tác; chia sẻ cơ hội việc làm; thiết lập các mối quan

hệ mới; chia sẻ kinh nghiệm.

- Với mong muốn thành lập hội cựu sinh viên trường đại học Kinh tế Quốc

dân, các sinh viên mong muốn các hoạt động của hội sẽ là: tổ chức các buổi hội

thảo chia sẻ kinh nghiệm; các buổi gặp thân mật; các hoạt động hợp tác với cựu

sinh viên, với trường; các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng…

- Trong kết quả thu được cũng bao gồm một số ý kiến đóng góp từ phía các

bạn sinh viên như là: Cần nhanh chóng thành lập hội cựu sinh viên; cần tổ chức

nhiều sự kiện để mọi người cùng biết đến; tạo môi trường hữu ích cho các sinh

viên khóa sau; Thành lập hội cựu sinh viên nên có nhiều chương trình thiết thực

vì cộng đồng sẽ thu hút được đông đảo mọi người quan tâm; cần có ban phụ trách

đứng ra quản lý, điều phối, lượng sinh viên quá đông thì cần làm thế nào để xác

định đội ngũ ‘core team’ và những người thực sự muốn tham gia.

Đánh giá kết quả thu được

Từ những kết quả thu được ở trên có thể thấy được rằng, các sinh viên từ năm

nhất cho tới năm tư đều mong muốn thành lập một tổ chức của cựu sinh viên tại

trường Kinh tế Quốc dân.

2.3. Góc độ của nhà quản lý giáo dục (Hà)

48

Page 49: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

III – Thuận lợi và khó khăn trong việc thành lập hội cựu sinh viên của

trường đại học Kinh tế Quốc dân (anh)

1. Thuận lợi ( tinh thần của các cựu sinh viên, tiền đề có sẵn ở KTQD, sự

ủng hộ của sinh viên, học tập các mô hình đã có sẵn)

2. Khó khăn (tổ chức,

49

Page 50: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

CHƯƠNG 4: ĐỀ XUẤT Ý TƯỞNG VỀ HỘI CỰU SINH VIÊN TRƯỜNG

ĐH KINH TẾ QUỐC DÂN

1. Đề xuất hình thành Ban liên lạc cựu sinh viên Đại học Kinh tế quốc

dân – Tiền đề cho Hội cựu sinh viên Kinh tế quốc dân

Sau khi khảo sát, nhóm nghiên cứu thấy rằng khó khăn lớn nhất mà cựu sinh

viên Kinh tế Quốc dân chưa thành lâp được hội là do không có đủ thông tin của

các cựu sinh viên cùng trường, nếu có thì cũng rất manh mún và khó tập hợp.

Chính vì vậy để khắc phục khó khăn này, trước khi có điều kiện để thành lập một

hội cựu sinh viên chính thức, nhóm nghiên cứu đề xuất ý tưởng thành lập Ban

liên lạc cựu sinh viên của Đại học Kinh tế Quốc dân. Dựa trên việc tham khảo

hoạt động của một số Ban liên lạc hiện có tại Việt Nam, nhóm đề xuất các nội

dung sau:

1.1. Mục đích hoạt động

Ban liên lạc Cựu sinh viên là tổ chức tập hợp đông đảo các thế hệ học viên,

sinh viên (gọi chung là sinh viên) đã học tập tại Trường Đại học Kinh tế quốc dân

đang công tác, hoạt động, sinh sống trong và ngoài nước nhằm mục đích:

- Động viên các thế hệ học viên, sinh viên phát huy truyền thống tốt đẹp của

sinh viên nhà trường học tập tốt, công tác tốt, góp phần làm giàu cho bản thân, gia

đình và xã hội.

- Gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ thông tin, tương trợ giúp nhau cùng vươn liên

trong công tác và trong lao động sản xuất và hoạt động xã hội.

- Xây dựng các chương trình hoạt động thiết thực nhằm giúp đỡ các sinh

viên đang học tập tại trường có hoàn cảnh khó khăn học tập tốt và tìm kiếm việc

làm sau khi tốt nghiệp.

50

Page 51: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- Là cầu nối để các cựu sinh viên đóng góp vật chất và tinh thần và hiến kế

để xây dựng và phát triển hoạt động đào tạo của nhà trường.

- Về lâu dài, khi có đủ điều kiện, tiến tới thành lập Hội Cựu sinh viên

Trường Đại học Kinh tế quốc dân theo quy định hiện hành của Nhà nước.

1.2. Nguyên tắc hoạt động

Ban liên lạc cựu sinh viên hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, dân chủ và

đoàn kết tương trợ lẫn nhau vì mục tiêu chung.

Thông qua khảo sát có thể thấy được vai trò của các cựu sinh viên là vô cùng

quan trọng. Rất nhiều sinh viên đang theo học nhận được những chia sẻ về kinh

nghiệm học tập, cơ hội việc làm, định hướng cho tương lai… từ các cựu sinh

viên. Những sự giúp đỡ đó thật sự rất hữu ích đối với các sinh viên. Bởi nhờ có

những sự giúp đỡ đó mà sinh viên dễ dàng hòa nhập với môi trường học tập hơn,

có thể xác định đúng hướng đi cho bản thân trong tương lai… Những cựu sinh

viên thành đạt, nổi tiếng còn được các sinh viên biết đến như tấm gương sáng

giúp họ phấn đấu, nỗ lực hơn trong học tập và công việc. Từ kết quả khảo sát

cũng thấy được các sinh viên rất quan tâm tới vấn đề cựu sinh viên, hội cựu sinh

viên. Họ thẳng thắn chia sẻ những quan điểm, ý kiến cá nhân về việc thành lập

hội cựu sinh viên trường Kinh tế Quốc dân. Và đại đa số những đóng góp đó đều

hướng tới quan điểm: “nên nhanh chóng thành lập hội cựu sinh viên. Đó chính là

lý do một tổ chức của cựu sinh viên – nơi tập trung tất cả các cựu sinh viên của

trường đai học Kinh tế Quốc dân nếu được thành lập sẽ nhận được sự ủng hộ vô

cùng đồng đảo từ phía sinh viên. Mặc dù, có thể họ chưa từng nghe tới khái niệm

hội cựu sinh viên nhưng họ vẫn hình dung ra được hội cựu sinh viên chính là nơi

kết nối các thế hệ sinh viên của trường; là nơi để mọi người cùng chia sẽ kinh

nghiệm, quan điểm; là nơi để mọi người có thể giap lưu, giúp đỡ lẫn nhau. Và

51

Page 52: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Hội cựu sinh viên được thành lập chính là đáp ứng đúng nhu cầu của các sinh

viên.

1.3. Chức năng của Ban liên lạc

Ban liên lạc cựu sinh viên thực hiện chức năng cầu nối để chia sẻ thông tin, kết

nối tấm lòng của nhiều thế hệ sinh viên đóng góp tâm sức, trí tuệ vì sự phát triển

của trường Đại học Kinh tế quốc dân

1.4. Nhiệm vụ của Ban liên lạc

Ban liên lạc cựu sinh viên có các nhiệm vụ sau:

- Tập hợp, lưu trữ thông tin về cựu sinh viên qua các thời kỳ, làm cơ sở dữ

liệu phục vụ việc trao đổi thông tin, hỗ trợ lẫn nhau giữa các cựu sinh viên.

- Tổ chức họp mặt truyền thống hàng năm của cựu sinh viên Trường vào

ngày kỷ niệm thành lập trường.

- Tổ chức các diễn đàn trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp, hoạt động giao lưu

văn hoá, văn nghệ, thể thao, các buổi sinh hoạt,… cho cựu sinh viên nhằm tạo sự

đoàn kết, gắn bó các thế hệ sinh viên.

- Thăm hỏi và vận động đóng góp hỗ trợ các cựu học viên, cựu sinh viên và

sinh viên đang học gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

- Vận động cựu sinh viên đóng góp các nguồn lực hỗ trợ xây dựng cơ sở vật

chất, các hoạt động học tập - rèn luyện của sinh viên.

- Tổng hợp các ý kiến tư vấn, góp ý cho Chiến lược phát triển và hoạt động

của nhà trường, chương trình đào tạo của trường.

- Tổ chức các hoạt động hỗ trợ sinh viên như vận động nguồn học bổng tài

trợ; tổ chức cho cựu sinh viên giao lưu, tư vấn và định hướng nghề nghiệp cho

52

Page 53: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

sinh viên đang học tại trường; giới thiệu cho sinh viên tìm nơi thực tập, tham

quan thực tế, hỗ trợ giới thiệu việc làm cho sinh viên.

- Tổ chức Hội nghị đại biểu cựu sinh viên Trường Đại học Kinh tế quốc dân,

định kỳ 2 năm/1 lần để tổng kết và đề ra phương hướng hoạt động, bầu thường

trực Ban liên lạc nhiệm kỳ mới, sửa đổi bổ sung quy chế hoạt động của Ban.

1.5. Tổ chức và hoạt động của Ban liên lạc cựu sinh viên

Ban liên lạc cựu sinh viên là tổ chức xã hội của các thế hệ học viên, sinh viên

đã và đang học tập tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân, hoạt động dưới sự bảo

trợ của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Văn phòng Ban liên lạc cựu sinh viên

đặt tại Phòng Công tác Chính trị và Sinh viên của Trường.

Tất cả các hoạt động của ban liên lạc phải tuân thủ mọi quy định về hoạt động

ngoại khóa do trường để ra và tuân theo quy chế của hội.

Thông tin, truyền thông về hoạt động của Ban được chuyển tải trên website

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân tại địa chỉ: www.neu.edu.vn

Cơ cấu tổ chức của Ban liên lạc cựu sinh viên gồm Thường trực của Ban, các

tiểu ban, các phân ban và thành viên của Ban.

53

Page 54: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Sơ đồ tổ chức ban liên lạc hội cựu sinh viên

Trong đó:

- Thường trực Ban liên lạc gồm trưởng ban, các phó trưởng ban (Phụ trách

nhân sự - truyền thông, tài chính, phong trào), ủy viên thường trực, thư ký kiêm

thủ quỹ, trưởng các tiểu ban và trưởng phân ban trực thuộc Ban liên lạc.

54

Trưởng ban liên lạc

Phó trưởng ban

(nhân sự - truyền thông)

Phó trưởng ban

(tài chính)

Thư ký ban kiêm thủ quỹ

Phó trưởng ban

(phong trào)

Ủy viên thường

trực

Tiểu ban (nhân sự -

truyền thông)

Tiểu ban

(tài chính)

Tiểu ban

(phong trào)

Khoa quản trị kinh doanh

Khoa quản trị kinh doanh

Khoa quản trị kinh doanh

Khoa thương mại và kinh tế

quốc tế

Khoa thương mại và kinh tế

quốc tế

Khoa thương mại và kinh tế

quốc tế

Khoa

Khoa

Khoa

Thường trực ban liên lạc

Các phân ban hình thành theo đơn vị khoa chuyên ngành

Page 55: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- Các tiểu ban trực thuộc Ban liên lạc gồm:

Tiểu ban nhân sự - truyền thông: Thực hiện nhiệm vụ phát triển thành viên

và các hoạt động truyền thông về hoạt động của Ban liên lạc.

Tiểu ban tài chính: Thực hiện nhiệm vụ vận động và tiếp nhận tài trợ cho

hoạt động của Ban liên lạc.

Tiểu ban phong trào: Tổ chức các hoạt động phong trào theo kế hoạch hoạt

động của Ban liên lạc.

- Các phân ban trực thuộc Ban liên lạc hình thành theo đơn vị khoa chuyên

ngành trong trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Thường trực phân ban gồm trưởng phân ban và thư ký phân ban.

- Thành viên Ban liên lạc cựu sinh viên: Tất cả học viên, sinh viên đã từng

học tập tại các cơ sở đào tạo là tiền thân và Trường Đại học Kinh tế quốc dân

đang công tác, hoạt động, sinh sống trong và ngoài nước; tự nguyện tham gia và

tán thành Quy chế tổ chức hoạt động của Ban liên lạc.

Thường trực của Ban liên lạc Cựu Sinh viên do Hội nghị Đại biểu Cựu sinh

viên hiệp thương giới thiệu, được Hiệu trưởng nhà trường ra quyết định công

nhận. Riêng đối với Ban chấp hành lâm thời của Ban liên lạc Cựu Sinh viên sẽ do

Hiệu trưởng quyết định trên cơ sở có sự thống nhất của các thành viên là sáng lập

viên của Ban liên lạc. Sau 6 tháng hoặc 01 năm kể từ ngày thành lập, Ban liên lạc

lâm thời sẽ triệu tập Hội nghị Đại biểu Cựu sinh viên để cử ra Thường trực chính

thức của Ban liên lạc Cựu Sinh viên.

1.6. Trách nhiệm, quyền hạn

Trách nhiệm, quyền hạn của Thường trực Ban liên lạc

55

Page 56: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Thường trực Ban liên lạc là đầu mối tiếp nhận và truyền đạt thông tin; điều

hành và xử lý các công việc thường trực của Ban; tổ chức thực hiện các chức

năng, nhiệm vụ của Ban; tổng hợp kết quả và chuẩn bị nội dung cho các cuộc họp

của Ban.

Thường trực Ban liên lạc thực hiện nhiệm vụ công tác theo sự điều hành của

lãnh đạo Ban (trưởng và các phó trưởng ban).

Trách nhiệm, quyền hạn của Trưởng ban liên lạc

Trưởng ban liên lạc do Hội nghị đại biểu của Ban liên lạc hiệp thương bầu

chọn theo nhiệm kỳ công tác 2 năm. Trưởng ban liên lạc lãnh đạo việc xây dựng

kế hoạch hoạt động, làm đầu mối liên hệ với Ban Giám hiệu và lãnh đạo Phòng

Công tác chính trị & sinh viên để tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Ban.

Trách nhiệm, quyền hạn của Phó trưởng ban liên lạc

Phó trưởng ban liên lạc do Hội nghị đại biểu của Ban liên lạc hiệp thương bầu

chọn theo nhiệm kỳ công tác 2 năm, bao gồm:

- Phó trưởng ban nhân sự và truyền thông: Phụ trách phát triển thành viên

của Ban và thông tin, truyền thông về hoạt động của Ban liên lạc trên website của

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

- Phó trưởng ban tài chính: Phụ trách công tác vận động và tiếp nhận tài trợ,

quản lý và đề xuất sử dụng nguồn tài chính cho hoạt động của Ban.

- Phó trưởng ban phong trào: Phụ trách tổ chức các hoạt động phong trào

theo kế hoạch hoạt động của Ban.

Trách nhiệm, quyền hạn của ủy viên thường trực và thư ký Ban liên lạc

Ủy viên thường trực Ban liên lạc do một lãnh đạo Phòng Công tác Chính trị và

Sinh viên đảm trách. Ủy viên thường trực của Ban liên lạc thực hiện nhiệm vụ

56

Page 57: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

đầu mối, giúp lãnh đạo Ban xây dựng, triển khai và tổng kết đánh giá kết quả thực

hiện các hoạt động của Ban.

Thư ký kiêm thủ quỹ của Ban liên lạc do một chuyên viên Phòng Công tác

Chính trị và Sinh viên đảm trách để thực hiện nhiệm vụ dự thảo các văn bản dưới

sự hướng dẫn của Ủy viên thường trực Ban liên lạc; ghi chép hồ sơ, sổ sách hoạt

động hành chính, tài chính và và theo dõi thu chi tài chính của Ban.

Trách nhiệm, quyền hạn của trưởng các tiểu ban

Mỗi tiểu ban do một Phó trưởng ban liên lạc kiêm nhiệm chức danh trưởng tiểu

ban. Trách nhiệm, quyền hạn của các Phó trưởng ban liên lạc đã được nêu ở trên

Trách nhiệm, quyền hạn của trưởng và thư ký các phân ban

Trưởng các phân ban liên lạc cựu sinh viên thực hiện trách nhiệm đầu mối tập

hợp, tiếp nhận và chuyển tải thông tin và tổ chức hoạt động cựu sinh viên của

khoa.

Thư ký phân ban liên lạc cựu sinh viên do một trợ lý văn phòng khoa (một cựu

sinh viên) đảm trách. Thư ký phân ban ghi chép hồ sơ, sổ sách hoạt động hành

chính của phân ban nói chung và hồ sơ, sổ sách thu chi tài chính phân ban (nếu

có).

Trách nhiệm, quyền hạn của thành viên Ban liên lạc

Thành viên Ban liên lạc cựu sinh viên có trách nhiệm phát huy tinh thần đoàn

kết, tương thân tương ái, tham gia thực hiện các nhiệm vụ của Ban.

1.7. Chế độ thông tin, sinh hoạt, hội họp của Ban liên lạc

Các thành viên Ban liên lạc cựu sinh viên trao đổi và tiếp nhận thông tin qua

website của Trường, qua điện thoại, thư điện tử và qua họp mặt hàng năm.

57

Page 58: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Thường trực Ban liên lạc cựu sinh viên họp 6 tháng 1 lần và họp đột xuất khi

có yêu cầu.

Các thành viên ban liên lạc cựu sinh viên họp mặt mỗi năm 1 lần vào ngày kỷ

niệm thành lập Trường Đại học Kinh tế quốc dân (ngày 25/1 hàng năm)

1.8. Tài chính của Ban liên lạc cựu sinh viên

Tài chính cho hoạt động của Ban liên lạc từ nguồn do các cựu học viên, sinh

viên tự nguyện đóng góp và nguồn tài trợ hợp pháp của các cá nhân, tổ chức,

doanh nghiệp do Ban liên lạc vận động tài trợ.

Ban liên lạc sử dụng kinh phí đúng mục đích, tuân thủ các quy định về tài

chính của Nhà nước và quy định của Ban liên lạc cựu sinh viên đã được Hội nghị

đại biểu thông qua.

Trưởng ban liên lạc cựu sinh viên được quyền quản lý và phân phối chi tiêu

theo kế hoạch tài chính đã được thông qua trên nguyên tắc công khai, rõ ràng và

minh bạch.

Thư ký kiêm thủ quỹ Ban liên lạc thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo tài chính

cho Ban liên lạc trong phiên họp định kỳ và thông tin cho Ban Giám hiệu nhà

trường biết.

2. Hình thành Hội cựu sinh viên Đại học Kinh tế quốc dân

Sau 2 năm, tức là một nhiệm kỳ hoạt động Ban liên lạc sẽ tập hợp được thông

tin của một lượng lớn các cựu sinh viên trường mình và đây là thời cơ chín muồi

để tiến hành các bước, chính thức thành lập một hội cựu sinh viên cho trường Đại

học Kinh tế Quốc dân. Các bước đó là:

Bước 1: Thành lập ban lãnh đạo hội

58

Page 59: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Do đặc thù đã có Ban liên lạc cựu sinh viên nên việc thành lập Ban lãnh đạo

Hội cựu sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân có thể giảm bớt các khâu như

tập hợp và lựa chọn những hội viên phù hợp. Chúng ta có thể giữ lại những thành

viên lãnh đạo của Ban liên lạc để nắm giữ những vai trò thiết yếu trong việc điều

hành Hội cựu sinh viên Đại học Kinh tế Quốc dân.

Những thành viên này là những người nắm chắc tình hình cũng như có mối liên

hệ sâu sắc nhất với cựu sinh viên. Chính vì vậy họ có tiếng nói và uy tín để xứng

đáng nắm giữ vai trò đầu tàu của hội.

Bước 2: Xây dựng hiến chương của Hội cựu sinh viên trường Đại học Kinh tế

Quốc dân

Một trong những yếu tố cần thiết để duy trì một tổ chức là hiến chương của

nó. Đây là văn bản nêu ra những quy định chung nhất cho quá trình hoạt động ,

nó thể hiện hướng đi, mục đích cũng như mục tiêu trong dài hạn của tổ chức.

Hiến chương của Hội cựu sinh viên đại học Kinh tế quốc dân được xây dựng

dựa trên cơ sở phát triển quy chế hoạt động của Ban liên lạc cựu sinh viên Đại

học Kinh tế quốc dân, có sửa đổi và bổ sung theo mẫu sau:

59

Page 60: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Điều 1: Tổng quan

Tên chính thức của Hội Tầm nhìn Sứ mệnh Mục tiêu

Điều 2: Những quy định về thành viên

Xác định tư cách thành viên Xác quyền lợi của thành viên Xác định trách nhiệm của thành viên

Điều 3: Hội đồng thành viên

Tổ chức các đại hội thường niên cho các thành viên và đề ra lộ trình cho các sự kiện trong năm

Xác định số lượng đại biểu có quyền biểu quyết trong đại hội Thiết lập thứ tự các hoạt động của đại hội thường niên Đề ra quy chế biểu quyết vắng mặt

Điều 4: Ban điều hành Hội cựu sinh viên

Xác định vai trò và trách nhiệm của Ban điều hành Xác định số lượng, vị trí, nhiệm kì và yêu cầu của các thành viên Đề ra quy chế bãi nhiệm thành viên Ban điều hành Xác định số lượng, tần xuất và địa điểm của các cuộc họp Ban điều hành Quy định về việc bổ sung các vị trí trống trong Ban điều hành

Điều 5: Nhân viên văn phòng Hội

Xây dựng các quy định lựa chọn Xác định nhiệm vụ và quyền hạn của mỗi nhân viên

60

Page 61: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Điều 6: Quỹ hoạt động

Xác định những nguồn tạo thành quỹ

Điều chỉnh các khoản chi tiêu của hội

Thiết lập chính sách quản lý tài chính

Điều 7: Quy trình bầu cử

Thiết lập quy trình bầu cử chính thức

Điêu 8: Sửa đổi, bổ sung

Xây dựng quy trình chính thức cho việc sửa đổi, bổ sung Hiến chương

Bước 3: Xác định nguồn tài chính cho hội

Để thành lập hay xa hơn là duy trì một tổ chức nào đó trong lâu dài, chúng ta

không thể không tính đến việc tìm kiếm các nguồn tài chính cho tổ chức của

mình. Trong ngắn hạn nguồn tài chính của hội cựu sinh viện trường Đại học Kinh

tế Quốc dân có thể đến từ sự đóng góp tự nguyện của các thành viên hay, sự tài

trờ của một số các thành viên tích cực hay hỗ trợ đến từ chính trường Đại học

Kinh tế Quốc Dân. Nhưng đó không phải là các giải quyết lâu dài. Nếu ta muốn

phát triển hội thành một tổ chức đúng nghĩa thì vấn đề quan trọng nhất là tài

chính của hội và tài chính của các thành viên phải có sự độc lập với nhau, hơn thế

hội phải mang lại những giá trị thiết thực (biểu hiện bằng vật chất) cho hội viên

của mình.

Dưới đây, nhóm nghiên cứu đã tham khảo quy trình hoạt động của các hội cựu

sinh viên trên thế giới để liệt kê vàphân tích ra một số nguồn tài chính mà hội cựu

sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc Dân có thể tính đến trong lâu dài:

61

Page 62: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

- Nguồn thu từ các mối quan hệ hợp tác có được nhờ hội cựu sinh viên: trong

quá trình hoạt động, các cựu sinh viên có thể hợp tác với nhau để cùng làm các dự

án hoặc cùng nhau đầu tư, tổ chức các sự kiện, hội thảo có thu phí; lãi từ các hoạt

động này ngoài phân phối cho các cựu sinh viên có thể trích lại để duy trì và phát

triển hoạt động của hội.

- Nguồn thu từ các dịch vụ mà hội cung cấp: rất nhiều các hội cựu sinh viên

có cung cấp cá dịch vụ cho hội viên của mình, các dịch vụ này thường là: cung

cấp các món quà tri ân của cựu sinh viên vơi trường học cũ, hay các dịch vụ khác

như: cung cấp thẻ thư viện cho cựu học viên, đăng ký đặt phòng nghỉ cho những

cựu sinh viên muốn trở lại thăm trường dài ngày… đây là những dịch vụ có thể

cung cấp một phần nguồn tài chính của hội

- Các nguồn thu ngoài: ngoài các nguồn thu đến từ bên trong hội, chúng ta

có thể tìm kiếm các nguồn tài chính đến từ bên ngoài. Ví dụ như: quan hệ đối tác

công – tư của các cựu sinh viên, tài trợ các dự án và gây quỹ sáng tạo của hội…

các cựu sinh viên có thể sử dụng sức ảnh hưởng của mình để kêu gọi sự tài trợ

của các tổ chức địa phương hay những tổ chức phi chính phủ khác…Chi phí bổ

sung của chính phủ cũng có thể coi là một nguồn thu của hội trong trường hợp

cần thiết.

Bước 4: Lập kế hoạch các sự kiện ban đầu

Yếu tố quan trọng nhất là tài chính đã giải quyết được, tiếp đến hội cựu sinh

viên có thể lập kế hoạch cho một số sự kiện ban đầu. Các sự kiện đầu tiên này

nên là những buổi giới thiệu về các tổ chức cựu sinh viên trực thuộc và mục đích

thành lập cũng như những lợi ích của thành viên khi tham gia hội. Dựa vào cơ sở

trên các cựu sinh viên có thể tổ chức những sự kiện sáng tạo hơn, nhưng phải đảm

bảo nó có thể truyền đạt được mục đích chính cũng như xứ mệnh của hội. Vì là

62

Page 63: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

các sự kiện ban đầu nên chúng tương đối đơn giản và yêu cầu ít kinh phí. Chúng

ta có thể đề cập đến một số các gợi ý sau:

- Nếu mục đích chính của hội là vì cộng đồng, hướng về các hoạt động thiện

nguyện ta có thể mời một cựu sinh viên hiện đang là thành viên của một tổ chức

phi chính phủ hay một tổ chức tình nguyện có tiếng về nói chuyện, chia sẻ hay

chịu trách nhiệm tổ chức một hoạt động tình nguyện nho nhỏ như đến thăm một

trại trẻ mồ côi, đến một trường học để dạy trẻ về hoạt động tình nguyện.

- Nếu mục đích của chính của hội là hướng đến các chính sách giáo dục.

Chúng ta có thể mời một nhóm cựu sinh viên là các giáo sư, diễn giả hay những

cựu sinh viên hiện đang làm về quản lý giáo dục để trình bày và tham luận về vấn

đề cải cách giáo dục. Những sự kiện ban đầu này là tập hợp các cựu sinh viên lại

với nhau và có dịp để thể hiện khả năng của họ cũng như đạt được mục đích giới

thiệu và trình bày về hội.

Và tất nhiên chúng ta phải tính dến kinh phí tổ chức các hoạt động đầu tiên tuy

đơn giản mà vô vùng quan trọng này. Ở những bước đầu tiên của quá trình thành

lập, hội cựu sinh viên của Đại học Kinh tế Quốc Dân có thể nghĩ đến và tận dụng

nguồn lực là các cựu sinh viên đang học tập và làm việc tại trường. Các cựu sinh

viên này hứa hẹn sẽ là những người tài trợ về kinh phí cũng như địa điểm tổ chức

cho sự kiện. Và cũng là tất nhiên trước đó chúng ta phải cho họ thấy được tính

thiết thực của sự kiện cũng như tính cần thiết phải tổ chức các sự kiện đó qua

những bản kế hoạch chi tiết. Trên tất cả, chúng ta cần tập hợp được ở những sự

kiện này số lượng cựu sinh viên nhiều nhất có thể.

63

Page 64: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Bước 5: Tổ chức lễ ra mắt chính thức và công nhận thành viên

Với một tổ chức sẽ duy trì hoạt động lâu dài thì lễ ra mắt chính thức và công

nhận thành viên là vô cùng cân thiết và quan trọng. Buổi lễ này phải được chuẩn

bị một cách kỹ càng và đảm bảo tính hiệu quả và ấm cúng.

Công việc tryền thông cho buổi lễ chính là công việc quan trọng nhất và mang

tính quyết định. Một số kênh truyền thông mà Nhóm vận động thành lập hội có

thể tận dụng là:

- Thông qua ban liên lạc – tiền thân của hội tiếp cận với các cựu sinh viên đã

tập hợp được thông tin. Chúng ta có thể gửi mail mời tham gia, gọi điện mời hay

gửi thiệp mời tới nhà riêng, cơ quan mà các cựu sinh viên đó đang làm việc

- Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng: Thư mời trên website

chính thức của trường Đại học Kinh tế Quốc Dân, các bài viết trên một số tờ báo,

các mẩu tin trên radio, tivi…

- Thông qua các sự kiện bước ban đầu – như đã nêu ở bước 4: đây là một

kênh truyền thông khá hiệu quả vì những cựu sinh viên đã được trực tiếp trải

nghiệm những hoạt động đầu tiên của hội, chính vì vậy se dê thuyết phục họ.

Truyền thông quan trọng nhưng để thuyết phục các cựu sinh viên tin vào sự

phát triển bền vững của hội thì nội dung của buổi lễ cũng phải thật sự đặc sắc và

làm nổi bật được tầm nhìn của hội. Một bản tuyên bố chính thức bao gồm tầm

nhìn và chiến lược rõ ràng, những kế hoạch phát triển hội cụ thể, công thêm với

sự tôn vinh những cá nhân tiêu biểu hay sự động viên đến từ chính các lãnh đạo

cấp cao của trường Đại học Kinh tế Quốc Dân sẽ là những liều thuốc kích thích,

những nhân tố quyết định sự thành công của buổi lễ.

64

Page 65: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Với hoạt động công nhận thành viên, chúng ta phải làm nổi bật lên sự trang

trọng mà ấm cúng, tạo cho các cựu sinh viên cảm giác họ là những người quan

trọng, được tôn trọng, và được cống hiến cũng như đóng góp.

Bước 6: Tạo một trang web chính thức cho hội

Đây là một kênh thông tin miễn phí và có vai trò thu hút cựu sinh viên cũng

như quảng bá hình ảnh của hội cựu sinh viên đến với cộng đồng và các phương

tiện thông tin đại chúng, góp phần tạo dựng hình ảnh cho trường đại học. Ngoài

ra nó cũng sẽ là phương tiện liên lạc của ban phụ trách hội với những thành viên

của mình (thông qua tài khoản của các hội viên trên trang mạng đó).

Trang web chính thức của hội cựu sinh viên Đại học Kinh tế Quốc Dân có thể

được thành lập dưới đinh dạng: http://alumni.neu.edu.vn và trên website của Đại

học Kinh tế Quốc Dân (http://neu.edu.vn) sẽ có link dẫn tới website với tiêu đề

alumni.

Ngoài trang web chính, hội cựu sinh viên cũng có thể thiết kế thêm các website

phụ cho các hoạt động nổi bật của mình như: trang web chuyên về các hoạt động

tình nguyện của hội, trang web chuyên về tạp chí hay báo mà hội xuất bản…

Bước 7: Thiết lập một trụ sở hoặc văn phòng hội

Việc thiết lập một trụ sở hay văn phòng có thể không thực sự cần thiết. nhưng

theo thực tế từ các hội cựu sinh viên trên thế giới, việc thiết lập này có thể sẽ

mang lại nhiều giá trị.

Nó tạo ra sự chuyên nghiệp của hội và sẽ thuận tiện hơn cho việc tổ chức các

hội thảo, sự kiện hay các buổi gặp mặt cựu thành viên. Hơn thế nữa, có một tài

sản cố định có giá trị lớn cũng làm cho tầm của hội được nâng lên, niềm tin của

các hội viên mà đi cùng với nó là mong muốn được đóng góp cũng sẽ được nâng

lên một cách đáng kể.

65

Page 66: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Về kinh phí thiết lập cũng như duy trì trụ sở này ta có thể học tập theo mô hình

của một số hội cựu sinh viên trên thế giới như: cho các công ty thuê địa điểm làm

văn phòng, xây dựng thành các phòng nghỉ để cho các cựu sinh viên về thăm

trường hoặc đang công tác tại trường có thể thuê.

Kết luận:

Trong quá trình hình thành Hội cựu sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân

sẽ không tránh khỏi những khó khăn và bản đề xuất trên đây chỉ mới dựa theo

cách nhìn nhận và những kết quả nghiên cứu bước đầu của nhóm nghiên cứu.

Nếu được đưa vào thực tế mô hình trên cần được đóng góp ý kiến và sửa đổi sao

cho phù hợp với tình hình phát triển của trường cũng như cựu sinh viên.

66

Page 67: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

KẾT LUẬN CHUNG

67

Page 68: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

PHỤ LỤC I

Phiếu khảo sát nhu cầu thành lập hội cựu sinh viên của

sinh viên trường đại học Kinh tế Quốc dân

Nhóm sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Anh, Đoàn Thị Hạnh Hà, Trần Thị Thu

Chuyên ngành: Kinh doanh quốc tế

Lời ngỏ:

Hội cựu sinh viên là một tổ chức rất phổ biến tại các trường đại học trên thế

giới. Tuy nhiên, hội cựu sinh viên dường như không được đánh giá đúng tầm tại

hầu hết các trường đại học của Việt Nam. Tại Đại học Kinh tế quốc dân hiện nay

cũng chưa có Hội cựu sinh viên chính thức.

Thành lập Hội cựu sinh viên là một đề tài rất thiết thực đối với không chỉ các

cựu sinh viên , mà còn đối với các sinh viên và trường Đại học Kinh tế quốc dân.

Rất mong nhận được sự tham gia đóng góp ý kiến của các bạn sinh viên đang

theo học tại Đại học kinh tế quốc dân trong mọi chuyên ngành. Những đóng góp

của các bạn sẽ góp phần rất lớn vào sự hình thành và thành công cho đề tài

nghiên cứu này. Xin chân thành cảm ơn!

Hướng dẫn trả lời:

Đánh dấu × vào ô trống trước câu trả lời mà bạn chọn hoặc điền vào chỗ

trống quan điểm, ý kiến của anh (chị).

Hệ thống câu hỏi

Câu 1: Anh (chị) là sinh viên năm thứ mấy?

..........................................................................................................................

68

Page 69: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Câu 2: Anh (chị) có quen biết và liên lạc với một hoặc một vài cựu sinh viên Đại

học Kinh tế quốc dân không?

Không

Câu 3: Nếu có, họ có giúp đỡ, hỗ trợ anh (chị) trong cuộc sống sinh viên hay

không?

Không

Câu 4: Những sự giúp đỡ đó là gì?

Chia sẻ kinh nghiệm học tập

Chia sẻ kinh nghiệm trong hoat động xã hội và trong công việc

Giới thiệu các công việc làm thêm

Hỗ trợ anh (chị) trong định hướng công việc tương lai, giúp anh (chị) đề

ra những yêu cầu cần đáp ứng cho công việc trong tương lai

Khác:……………………………………………

Câu 5: Đánh giá mức độ hữu ích của những sự giúp đỡ trên:

Rất hữu ích

Hữu ích

Không hữu ích

Câu 6: Anh (chị) có thể liệt kê một số cựu sinh viên nổi tiếng của Đại học Kinh tế

quốc dân mà anh (chị) biết không?

69

Page 70: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

………………………………………………………………………………….

…..

……………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………….

Câu 7: Những người đó có tác động như thế nào đến anh (chị)?

…………………………………………………………………………………

….

……………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………….

Câu 8: Anh (chị) đã bao giờ nghe nói về Hội cựu sinh viên chưa?

Đã từng nghe

Chưa từng nghe

Câu 9: Anh (chị) hình dung một Hội cựu sinh viên sẽ như thế nào?

…………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Câu 10: Anh (chị) có mong muốn Đại học Kinh tế quốc dân cũng có một Hội cựu

sinh viên?

Không

Câu 11: Anh (chị) nghĩ Hội cựu sinh viên sẽ đóng những vai trò gì?

Kết nối trường với các sinh viên đã từng theo học

Tạo cơ hội cho các sinh viên gặp gỡ và tạo các mối quan hệ mới

70

Page 71: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Cầu nối giữa cựu sinh viên và sinh viên đang theo học, giữa cựu sinh viên

và nhà trường (các cơ hội hợp tác với trường: nghiên cứu khoa học, các

dự án kinh tế)

Đầu mối cung cấp các thông tin về cơ hội việc làm đến từ các cựu sinh

viên thành đạt, cơ hội hợp tác làm ăn với những người cùng hội

Tìm được người để cùng thực hiện những sở thích như du lịch, đọc sách,

chơi thể thao hay những người có cùng chuyên môn để chia sẻ và xin ý

kiến.

Tạo cơ hội để anh (chị) có thể đóng góp cho trường

Nhận các thông tin liên quan đến các kháo đào tạo sau đại học, các học

bổng của trường…

Các cơ hội đóng góp cho cộng đồng

Vai trò khác:………..

Câu 12: Anh (chị) chú ý nhất đến vai trò nào của Hội cựu sinh viên ?

…………………………………………………………………….......................

...................................................................................................................................

...........................................................................................................................

Câu 13: Sau khi ra trường, anh (chị) có muốn tham gia Hội cựu sinh viên của

trường Đại học Kinh tế quốc dân không?

Không

Câu 14: Nếu tham gia hội cựu sinh viên anh (chị) muốn các hoạt động sẽ là:

Tổ chức các sự kiện, hội thảo, các buổi gặp mặt thân mật

71

Page 72: Nghiên cứu về vai trò của hội cựu sinh viên trong các trường đại học và đề xuất mô hình cụ thể

Tham gia vào các câu lạc bộ như: du lịch, thể thao, đọc sách...

Xuất bản sách, báo, tạp chí...

Các hoạt động tình tình nguyện vì cộng đồng

Tham gia các diễn đàn hợp tác giữa các cựu sinh viên

Hoạt động khác:………………

Câu 15: Ý kiến đóng góp cho việc thành lập Hội cựu sinh viên

…………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

Một lần nữa cảm ơn các anh (chị) đã nhiệt tình tham gia trả lời câu hỏi. Xin

ghi nhận sự đóng góp của các anh (chị) !

72