Kocaeli Biyolojik Çeşitlilik Sunumu

Biyolojik Çeşitliliğin ÖnemiGünümüzde endüstrileşme, sanayileşme, şehirlerin aşırı büyümesi, ekosistem ve biyoçeşitlilik göz ardı edilerek projelendirilen madencilik ve enerji tesisleri, bilinçsiz tarım ilacı kullanımı ve kaçak avcılık (özellikle balık türleri için) birçok canlı türünün neslini yok olma tehlikesiyle karşı karşıya getirmiş ve bazı türleri de yok oluşa sürüklemiştir. Biyolojik çeşitliliğin önemi bilim insanlarınca yapılan birçok çalışmada ortaya konulmuştur.

Örneğin; Tozlaşmada rol oynayan birçok böcek türü özellikle arılar ve kelebeklerin yok olması, tozlaşma olmaması nedeniyle birçok bitki türünün de sonunu getirecektir.

İnsan neslinin devamı dünyadaki biyolojik çeşitliliğe bağımlıdır.

Birçok ilacın etkin maddesi doğadaki bitkilerden elde edilmektedir. Bunların yok olması demek bu maddelerin daha

pahalı yöntemlerle elde edilmesi anlamına gelmektedir.

Bu ilaçların denemesi önce hayvanlar üzerinde yapıldıktan ve başarılı sonuçlar alındıktan sonra insanlarda denenmiştir.

• Kocaeli ili, 1,5 milyonu aşan nüfusu ile, Türkiye’nin gayrisafi milli hasılasında ikinci il

konumundadır. Ülkenin hem sanayi, hem bankacılık hem de teknoloji araştırma-geliştirme

üssüdür. Nüfus hem kent merkezinde hem kırsal alanlarda, ülke ortalamasının üzerinde

artmaya devam etmektedir. Kocaeli kırsal nüfusu 450.000 civarındadır.

• Kocaeli’nin İstanbul’a sınır olması, son zamanlarda nüfusun ve sanayinin burada daha fazla

yoğunlaşması, habitatların daralmasına ve doğal alanların miktarının azalmasına neden olarak

biyolojik çeşitliliği tehdit eden en önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.

• Kocaeli 3.505 km2 lik yüzölçümüne sahiptir. Kocaeli ilinin %42,1 si ormanlık alan olup,

ormanlarının %93,3 ü doğal ormanlardan oluşur. Bu veriler ile, Türkiye ortalamasının

üzerindedir. İlin %36 sı tarım arazilerinden oluşmakta ve %3 ü ise çayır mera alanıdır.

• Endüstriyelleşmenin ve gelişmenin bu büyüklüğüne rağmen, biyoçeşitlilik ve doğal ekosistem

alanlarında da bu büyüklükte olması, Kocaeli’ni ülkemizde farklı ve kendine özgü bir il

kılmaktadır.

Neden Kocaeli ?

• Avrupa ve Anadolu arasında geçiş yeri, bu sebeple çok yoğun insan kullanımına maruz kalmaktadır.

• Bu yoğunluk Kocaeli ilinin sınırları içinde bulunan Ballıkayalar, Beşkayalar, Kartepe, Yuvacık havzası, Seyrek Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, Uzuntarla, Kuzuyayla, İzmit Körfezi gibi doğal güzellikleri ve biyolojik çeşitliliği tehdit etmektedir.

• Kocaeli, üç iklim kuşağını barındırmakta olup, kuzeyden güneye inildikçe Karadeniz’e (Avrupa-Sibirya) özgü bitki toplulukları, Kara (İran-Turan) bitkileri ve Akdeniz bitkileri ile buluşmaya başlar. Bu şekilde, bölgenin biyolojik çeşitliliği daha da zenginleştirmektedir.

• Kocaeli’ndeki dağlarda da Kurt, Vaşak ve Ayı gibi predatör (yırtıcı-avcı) hayvanların bulunduğunu düşünürsek, bu türlerin yaşam ortamlarıyla birlikte korunması büyük öneme sahiptir. Yine predatörlerin önemli besinlerinden olan karaca ve geyik gibi herbivor (otçul) hayvanların daha önceki yıllarda Kocaeli ilindeki sayıları günümüzdekinden çok daha fazla olduğu, avcılar ve yerel halkla yapılan söyleşilerden anlaşılmaktadır. Herbivor hayvanların sayılarının arttırılması ve doğaya yeniden kazandırılması, predatör hayvanların sayılarını olumlu etkileyerek, aynı zamanda Kocaeli için önemli bir kazanç kapısı olacak ekolojik turizm ve kontrollü av turizminin de canlanmasını sağlayabilir.

Neden Kocaeli ?

• İstanbul’a yakınlığı, endüstrileşmenin çok hızlı artışına, yoğun göç alımına ve hafta sonları da Kocaeli’ndeki doğal alanların aşırı kullanımına neden olmaktadır. Bu da Kocaeli’ndeki doğal alanlar üzerinde büyük bir baskı oluşturmakta, birçok yabani hayvan ve bitki türlerinin nesillerini tehdit etmektedir.

• Bununla birlikte, Kocaeli’nde endüstrileşme ve gelişmenin büyüklüğüne rağmen, biyoçeşitlilik ve doğal ekosistem alanlarının tamamen yok olmaması büyük bir şanstır. Ancak bu şansın iyi kullanılması gerekmektedir. Bundan dolayı, hızlı bir şekilde biyolojik çeşitlilik çalışmalarının ve nesli tehlike altında olan türler için acil eylem planlarının yapılması zorunludur.

Neden Kocaeli ?

• Kocaeli ilinde birçok çalışma yapılmasına rağmen, yapmayı hedeflediğimiz proje gibi, Kocaeli’nin tamamını kapsayan bir biyolojik çeşitlilik çalışması bulunmamaktadır. Yapılan çalışmalar yüksek lisans ve doktora tezi, belirli bir alan ve birkaç türle sınırlı kalmaktadır. Ayrıca nesli tehlike altındaki türlerle ilgili acil eylem planları da bulunmamaktadır.

• Kocaeli ili Kuş göçü yolu üzerindedir. Doğal alanların yok oluşu, bu alanları kullanan kuşlar üzerinde de olumsuz etkiler meydana getirmektedir.

• Bu çalışmada korunması gereken türler ve ekosistemler belirlenerek, buraların yönetim planlarına altlık oluşturulacaktır. Bilindiği gibi bozulan ekosistemlerin yeniden rehabilitasyonu için çok daha büyük maddi ve manevi bedeller ödenmek zorunda kalınmaktadır.

Neden Kocaeli ?

Özetle, diyebiliriz ki,

Kocaeli’nde doğal alanlar ve biyolojik çeşitlilik büyük bir baskı ve tehdit altındadır. Gelecek nesillerimize yaşanabilir bir Kocaeli bırakmak istiyorsak, biyolojik çeşitliliğinin korunması gereklidir.

Korunacak alan ve türlerin seçimi biyolojik çeşitlilik çalışmaları ile belirlenir….

T.C. Kocaeli Valiliği, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli İl Özel İdaresi, Kocaeli İl Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü, TEMA Vakfı ve Faruk Yalçın Hayvanlar Alemi ve Botanik Bahçesi bir çalışma platformu oluşturacaktır.

Saha ve analiz çalışmalarını yürütecek Çalışma Ekibi; İstanbul, Kocaeli, Düzce ve Trakya Üniversitelerinden değerli bilim insanlarıdır.

Saha Çalışmalarında Kocaeli TEMA Gönüllüler, Kocaeli Muhtarlar Derneği, Kocaeli Avcılar Kulüp ve Dernekleri, Kocaeli İzcilik ve Doğa Sporları Kulüp ve Dernekleri de

ihtiyaç dahilinde hizmet vereceklerdir.

Proje Ekibi

Kocaeli İli Biyoçeşitlilik Araştırması, Nesli Tehlike Altında Olan Türlerin Korunmaları İçin

Yönetim Planlarının Hazırlanması, Koruma/Üretim Merkezleri Kurulması

Çalışmanın Amacı:

Kocaeli İlinin Biyoçeşitliliğinin Flora ve Fauna Açısından Araştırılması, Nesli Tehlike Altında Olan Türlerin İnsitu ve Exsitu Korunmaları İçin Yönetim Planlarının Yapılması ve Tespit edilen Türlerin Korunması, Bakımı, Üretimi ve Yaban Hayatına Kazandırılması için Rehabilitasyon/Üretim Merkezi ve Arboretum/Herbaryum Kurulması ve Doğa Koruma Farkındalığının yaratılması için Eğitim Ünitelerinin Kurulmasıdır.

Çalışmanın Kapsamı

1-A) Flora Araştırmasının Çalışma Kapsamı• Kocaeli ilinin flora ve vejetasyonunu saptamak,• Flora açısından biyolojik çeşitliği ortaya koymak,• Bitkiler için envanter hazırlamak,• Endemik bitki türlerini tespit etmek,• Ender, tehlike altındaki bitkileri ve tehlike kategorilerini belirlemek,• Kocaeli ilinin bitkilerini içeren bir Herbaryum ve Arboretumun

Belediye tarafından uygun görülecek bir alanda kurulmasına yardım etmek

• Konu ile ilgili renkli ve resimli bir kitap hazırlamak• Takvim ve broşürler hazırlamak

1-B) Fauna Araştırmasının Çalışma Kapsamı– Memeli türlerinin tespiti ve büyük memeli türlerinin envanterinin

yapılması – Kuş türlerinin tespiti – Amfibi ve Sürüngen türlerinin tespiti – Tatlısu ve Deniz Balıklarının Tespiti– Böcek türlerinin tespiti (Lepidoptera, Hymenoptera, Odonata, Hemiptera,

Coleoptera ve diğer türler)– Türlerin il içerisindeki yayılış ve dağılımlarının ortaya konulması – Ender, tehlike altındaki hayvan türlerini ve tehlike kategorilerini

belirlemek,– Kocaeli bölgesinde yaşayan ve yaşayabilen enderleşen yaban hayvan

türleri için Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından tahsis edilecek bir alanda, Koruma/Rehabilitsyon/Üretim Merkezi kurulmasına yardım etmek,

– Konu ile ilgili renkli ve resimli bir kitap, takvim ve broşürler hazırlamak,

Kocaeli İli Biyoçeşitlilik Araştırması, Nesli Tehlike Altında Olan Türlerin Korunmaları İçin Yönetim

Planlarının Hazırlanması, Koruma/Üretim Merkezleri Kurulması

Çalışma alanının ve kapsamının geniş olması nedeniyle arazi

çalışmasının süresi 2 yıl, laboratuar çalışmalarının süresi ise 1 yıl

olarak düşünülmüştür. Ayrıca araştırmamız sırasında her yıl

olmak üzere araştırmayla ilgili bir rapor sunulacaktır. 3. Yıl

sonunda biyolojik çeşitlilik çalışması tamamlanacak ve son rapor

sunulacaktır.



Araştırma Çalışmasının Yöntemi

Kocaeli ilinin sayısal arazi haritaları Doğa Koruma ve Milli Parklar tarafından alınacak, flora ve fauna için örnekleme alanları tespit edilecektir. Örnekleme alanlarının tespit edilmesinde çalışma alanı; yerleşim yerleri ve kenarları, ormanlık alanlar, tarımsal alanlar ile sulak alanlar ve kenarları olarak gruplara ayrılacak ve alanda bulunan tüm canlılar için tüm habitat çeşitlerinin tamamının örneklenmesine çalışılacaktır. Bu sayede özellikle ormanlık alanlar, tarımsal alanlar ve yerleşim yerleri ve yakınları arasındaki biyolojik çeşitlilik ortaya çıkarılacak, ayrıca insanlara yakın türler ve doğal alanları kullanan türler arasındaki farklar ile yaşadıkları alanları tercih etme sebepleri ortaya konulabilecektir.



Bu alt gruplar şunlardır:

• Yerleşim Yerleri: Şehir, kasaba ve köyler

• Ormanlık alanlar: Meşcere tiplerine göre (Örneğin Kayın,

Meşe ve İğne yapraklı veya Karışık ormanlar şeklinde)

• Tarımsal alanlar: Tahıl ürünleri ile ekili alanlar, Meyve

Bahçeleri ve diğer tarım ürünlerinin ekili olduğu alanlar

• Sulak Alanlar: Göl, körfez ve dereler



2- Enderleşen Türlerin Korunmasına Yönelik Yönetim

Planları Hazırlanması

Araştırmamızın 2. aşaması olan yönetim planları için bir

altlık oluşturacak biyoçeşitlilik çalışmasında tespit edilen

endemik ve nesli tehlike altında türler için yönetim

planları sonraki 3 ay içinde hazırlanacaktır.



3-A) Yaban Hayvan Türleri için Koruma/Rehabilitasyon/Üretim Merkezi Kurulması

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından tahsis edilecek ve korunacak bu alanda, bölgeye uygun yaban hayvan türlerinin çoğaltılması için Koruma ve Üretim Merkezi yanında, bölgede yer alan diğer yaban hayvan türleri için koruma, kurtarma ve rehabilitasyon merkezi yapılacaktır. Uzaktan gözlem noktaları ve eğitim merkezi oluşturulacaktır.

Bu merkezde, Üniversiteler ve Bilim Kuruluşları (TÜBİTAK, GYTE), TEMA ve Faruk Yalçın Hayvanlar Alemi ve Botanik Bahçesi ile koordineli çalışarak bilimsel çalışmaların (in-situ, ex-situ, in-vitro) ve öğrencilerin staj yapmalarını sağlanması da sağlanacaktır.



3-B) Enderleşen Bitki Türleri için Arboretum/Herbaryum ve

Eğitim Merkezi Kurulması

Bitki türleri için ise arboretum ve herbaryumun kurulması

çalışmaları yapılacaktır. Bu merkezde de çevre ve doğanın

korunması, endemik türler, biyolojik çeşitlilik ve bitki türleri

hakkında halkın bilinçlendirilmesi için bir eğitim merkezi de

olacaktır. Bu merkezlerle ilgili yer tahsisinde, Kocaeli İl Özel

İdaresi, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, gerektiğinde Kocaeli İl

Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü çalışma

yapacaktır.



Bölgede yetişen bitki türlerinin koruma altına alınması, Üniversiteler ile koordineli çalışarak bilimsel çalışmaların ve öğrencilerin staj yapmalarını sağlanması, Endemik türlerin tohum rezervini oluşturulması, Park Bahçeler bünyesindeki elemanların ve çevredeki bu konuda eğitim veren okul ve yüksek okulların eğitimine katkı sağlanması, ayrıca bölge halkının fidan yetiştiriciliği, çiçek yetiştiriciliği, çim ekimi ile sulama konularında bilgi ve deneyimin geliştirilmesinin sağlanması, Gelecek Nesillerin doğanın parçası olacak şekilde yetiştirilmesine ortam hazırlayarak, doğanın tahribinin önlenmesinin sağlanması amaçlanmaktadır.



Projenin maliyeti

Projenin tüm aşamalarının tamamlanması 4 yıldır.

Flora Araştırması (ilk 2 yıl) 200.000 TLFauna Araştırması (ilk 2 yıl) 300. 000 TLLaboratuar Çalışmaları (3. yıl) 50. 000 TLTürlerin Korunmasına Yönelik Yönetim Planı Oluşturulması (3 ay) 100.000 TLKoruma, rehabilitasyon ve Üretim Merkezlerinin KurulmasıBitki türleri için Arboretum ve Eğitim Merkezi (son 9 ay) 250.000 TLYaban hayvan türleri için Koruma, Rehabilitasyon ve Üretim Merkezi (son 9 ay) 250.000 TL

Projenin toplam maliyeti 1.150.000TL dir.



DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ….

Education

Kocaeli Biyolojik Çeşitlilik Sunumu