PAGSULAT NG BALITA

Inihanda ni :Gng. Gloria Maritana –

SamaniegoTagapayo, Pahayagang

Pampaaralan sa Filipino – “ ALIMBUKAD “

A. KATUTURAN* Ulat na maaaring

pasulat o pasalita ng mga bagay na naganap na, nagaganap o

magaganap pa.

B. MGA SALIK NA MAHALAGA

1.Mga pangyayari o detalye nito

2.Kawilihan3.Mambabasa

C. MGA KATANGIAN1. Ganap na Kawastuhan2. Timbang3. Walang Kinikilingan4. Kaiklian5. Kalinawan6. Kasariwaan

D. MGA URI1. Ayon sa Saklaw o

Pinagmulana. Balitang lokal o nasyonalb. Balitang dayuhan o banyagac. Balitang may petsa at

pinanggalingan – pinangungunahan ng petsa, kung kailan sinulat at ang lunan, kung saan sinulat ng reporter.

HALIMBAWA: Lunsod ng Zamboanga, Abril 16, 2001- Malakas na lindol ang pumatay

ng maraming mamayanan at

puminsala ng ari- arian dito.

2. Ayon sa Pagkakasunod-

sunoda. Paunang Balitab. Balitang Di-inaasahanc. Balitang Itinalagad. Balitang Pamatnubaye. Balitang Rutin

3. Ayon sa Anyoa.Tuwirang Balitab.Balitang Lathalainc.Balitang Iisang

Paksa o Tala d.Balitang Maraming

Itinatampok

4. Ayon sa Pagtalakay ng Paksa

a. Balitang may Pamukaw-damdamin o Kawilihan

b. Balitang may Pagpapakahulugan

c. Balitang may Lalim

5. Ayon sa Nilalaman

a.Balitang Pang-aghamb.Balitang

Pangkaunlaranc.Balitang

Pampalakasan

E. MGA TANGING URI

1. Batay sa mga Talang Nakuha

2. Batay sa kilos o aksyon3. Ukol sa Talumpati o

Panayam4. Balitang Pangkatnig5. Balitang Kinipil6. Bulitin7. Dagliang Balita

F. MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG

BALITA1. Isulat ang buod.2. Itala ang mga pangyayari

ayon sa pababa o paliit na kahalagahan.

3. Isulat ang balita ayon sa pagkakasunod- sunod na pangyayari batay sa pababang kahalagahan.

G. MGA MUNGKAHING PARAAN

SA PAGSULAT NG BALITA

1. Isulat kaagad ang balita pagkatapos makalap.2. Bigyang-diin at palawakin ang nangingibabaw na pangyayari.3. Maging tumpak.4. Iwasang magbigay ng opinyon.

5. Banggitin ang awtoridad o pinagmulan ng balita lalo na kung 1) nangingibabaw ang opinyon kaysa tunay na pangyayari, 2) ang balita ay kontrobersyal at 3) ang balita ay nagpapatalastas ng bagong regulasyon.

6. Ibigay ang buong pangalan ng tao sa unang pagbanggit.* G. Sa apelyido* Bb. O Gng.7. Ilahad ang pangyayari nang walang kinikilingan.8. Ipakilala ang pangalang binanggit.

9. Iwasan ang pagkakaron ng kulay sa paggamit ng salita o pariralang maaaring makapinsala sa paniniwala at asal ng mambabasa o ibinabalita.10. Simulan ang bawat talata sa mahalaga at kawili-wiling pangyayari.11. Sumulat ng maikling pangungusap.

12. Ilagay ang tuwiran at di- tuwirang sabi sa magkahiwalay na talata.13. Iwasan ang pampahaba o pampakapal lamang na mga pangungusap at talata na pampuno lamang ng ispasyo.14. Gumamit ng mga payak at tiyak na salita.15. Sumulat ng mabisang pamatnubay.

16. Gamitin ang tinig na tukuyan ( active voice ) kaysa balintiyak ( passive voice ), maliban kung ang layon ay higit na mahalaga kaysa gumaganap.17. Sundin ang istilong pamahayagan.

Gabay sa pagtsek ng Balita

1. Sumasagot sa 5W’s at 1H.

2. May maaksyong ulo

ng balita.

3. May malinaw na pamatnubay.

4. Maaksyon ang nilalaman.

5. Sumusunod sa Inverted Pyramid o

Decreasing Importance.

6. Buo ang mga detalye.

7. Walang paliguy- ligoy.

8. Walang opinyon.

9. May 3 bahagi hanggat maaari:

Pamatnubay, Katawan at Pawakas.

10. Derecho at walang

pinapanigan.

11. Nakapokus sa mga isyung pampaaralan.