Çfarë bëjnë Fizikantët në… Çfarë bëjnë Fizikantët në…

““Jetën RealeJetën Reale””Shum fizikant japin Shum fizikant japin kontributë të madh kontributë të madh

në...në...

ShëndetësiShëndetësi

““Fizika nFizika në ë Shëndetësi”Shëndetësi”

Në kë projekt ju mund Në kë projekt ju mund të mësoni…të mësoni…

Se si këto skanime funksionojn.Se si këto skanime funksionojn. Të shikoni se sa të rëndësishme janë Të shikoni se sa të rëndësishme janë

këto skanime në mjeksi.këto skanime në mjeksi.

Albri

Fizika nFizika në shëndetsi është e ë shëndetsi është e domosdoshme për zhvillimin e domosdoshme për zhvillimin e Makinerive të ndryshme teknologjike.Makinerive të ndryshme teknologjike.

Mjekët shpesh duhen të shikojn Mjekët shpesh duhen të shikojn brenda trupit tonë pa e prerë atë… brenda trupit tonë pa e prerë atë… Për ta bërë këtë nevojiten Për ta bërë këtë nevojiten Rrezet XRrezet X dhe dhe Skanerët CT.Skanerët CT.

Albri

Rrezet XRrezet X Shum pak dritë eShum pak dritë e

zakonshme mund të zakonshme mund të kaloj përmes lekurës. kaloj përmes lekurës. Ajo ose Ajo ose absorbohetabsorbohet në sipërfaqe ose e në sipërfaqe ose e reflektohet.reflektohet.

Për të Për të “shikuar“shikuar” ” brenda pacientëve na brenda pacientëve na duhet një lloj i “duhet një lloj i “dritësdritës” ” me më shum me më shum energji.energji.

SkinDrita e zakonëshme

Rrezet X

Andi

Marrja e “Rrezeve X”Marrja e “Rrezeve X”

Pacienti është i vendosur

përpara burimit të rrezeve.

Gypi me

Rrezet X

Shumica e rrezeve x

kalojn përmes trupit të

pacientit…

Adonisi

Rrezet X absorbohen nga eshtrat Rrezet X absorbohen nga eshtrat por ato mund të kalojn përmes por ato mund të kalojn përmes lëkurës dhe pëlhurave të buta.lëkurës dhe pëlhurave të buta.

Eshtëri

Soft tissue

Pllaka Fotografike

Rrezet X të cilat absorbohen nga pllaka fotografike shkaktojn ndryshime kimike. Këtu ku shihet pjesën e errëzuara, pllaka është e zhvilluar.

Cilën pjes të trupit e paraqesin këto fotografi të rrezeve X?Cilën pjes të trupit e paraqesin këto fotografi të rrezeve X?

Përgjegjja : Gjuri

Blendoni

Përparësitë e imazheve Rreze Përparësitë e imazheve Rreze XX

Rrezet X prodhohen me letësiRrezet X prodhohen me letësi Makinerit e rrezeve x janë më të liratMakinerit e rrezeve x janë më të lirat Në doza të kontrolluara rrezet x janë Në doza të kontrolluara rrezet x janë

të sigurta për pacientëttë sigurta për pacientët

Andi

Mangësitë e imazheve Mangësitë e imazheve Rreze XRreze X

Në doza të mëdha rrezet x mund ta Në doza të mëdha rrezet x mund ta dëmtojnë shëndetin e pacientitdëmtojnë shëndetin e pacientit

Fotografit janë të paraqitura si “hije Fotografit janë të paraqitura si “hije printimi” dhe nuk mund të paraqiten printimi” dhe nuk mund të paraqiten në informacion 3Dnë informacion 3D

Fotografit e organëve nuk janë Fotografit e organëve nuk janë gjithmonë të paraqitura në detajegjithmonë të paraqitura në detaje

Blendoni

Vetitë fizikeVetitë fizike Rrezet X janë rrezatime Rrezet X janë rrezatime

elektromagnetike.elektromagnetike. Ato nuk mund të reflektohen, thyhen Ato nuk mund të reflektohen, thyhen

ose shtrembërohen nga fusha ose shtrembërohen nga fusha magnetike apo elektrike.magnetike apo elektrike.

Ato janë të padukshme për syrin e Ato janë të padukshme për syrin e njeriut.Nuk mund të dëgjohen dhe nuk njeriut.Nuk mund të dëgjohen dhe nuk mund të ndjehen. mund të ndjehen.

Blendoni

Skanimet CTSkanimet CT Skanimet CT CT ose “CAT” d ose “CAT” dërgojnëërgojnë rrezet X rrezet X

nnë njëë një

““CC” q” qëndron për ëndron për “Computed” “Computed”““TT” q” qëndron pëndron për“ Tomography”ër“ Tomography”

Leart

Skanerët CT janëSkanerët CT janëmakineri komplekse makineri komplekse të rrezeve x tëtë rrezeve x tëlidhur me kompjuter lidhur me kompjuter shum të menqur dukeshum të menqur dukepërdorur matematikënpërdorur matematikëne komplikuar për të e komplikuar për të përgaditur fotografit e përgaditur fotografit e brendësive të brendësive të Pacientëve.Pacientëve.

Leart

Pacienti vendoset në shtratPacienti vendoset në shtratSkaneri ka formën e një unazeSkaneri ka formën e një unaze

Pacienti gradualisht Pacienti gradualisht lëviz drejt “Unazës” Unazës” deri sa skaneri fillon punën.

adonis

Shikimi i Skanerit nga një kënd Shikimi i Skanerit nga një kënd tjetërtjetër

Gypi i rrezeve X

Detektori i Rrezeve X

Pacienti

Rrezet prodhohen në gypin e rrezeve x afër pacientit edhe detektorit.

Skaneri rrotullon gypin me rrezet x dhe detektorin në mënyrë që pacienti të skanohet në të gjitha anët

adonis

adonis

Në skanerët Ct nuk ka pllak fotografike, të Në skanerët Ct nuk ka pllak fotografike, të gjitha imazhet krijohen nga kompjuteri duke gjitha imazhet krijohen nga kompjuteri duke

përdorur informacionet që marrin nga përdorur informacionet që marrin nga detektori. detektori.

ribs

spine

Labi

PPërparësitë e Skanerëve Ctërparësitë e Skanerëve Ct Imazhet janë mImazhet janë më tëë të kjarta kjarta Duke i krahasuar me skanerët e tjer Duke i krahasuar me skanerët e tjer

(MRI dhe PET) makinerit Ct janë (MRI dhe PET) makinerit Ct janë mjaftë të lira.mjaftë të lira.

Labi

Mangësitë e CTMangësitë e CT Ende përdorin rrezet x të cilat mund Ende përdorin rrezet x të cilat mund

ta dëmtojn shëndetin(në doza të ta dëmtojn shëndetin(në doza të larta).larta).

Imazhi është më i kjartë se tek rrezet Imazhi është më i kjartë se tek rrezet x por jo aq i kjartë sa e kërkojn x por jo aq i kjartë sa e kërkojn doktorëtdoktorët

Labi

Skanimi Ct është i dhimbshëm dhe merr Skanimi Ct është i dhimbshëm dhe merr rreth 10 minuta.rreth 10 minuta.

Përpara skanimit,duhet treguar grupit të Përpara skanimit,duhet treguar grupit të kujdesit shëndetësor nëse ju jeni alergjik kujdesit shëndetësor nëse ju jeni alergjik

ndaj jodit ose peshkutndaj jodit ose peshkut

Andi

Punuan Punuan Adonis HajdariAdonis Hajdari Albri Jakupi Albri Jakupi Andi ShaqiriAndi Shaqiri Blendon BaxhukuBlendon Baxhuku Labinot ShaqiriLabinot Shaqiri Leart HajdariLeart Hajdari

Faleminderit për vëmendjenFaleminderit për vëmendjen