ERGENLER İLE İLETİŞİM

ERGENLER İLE İLETİŞİM

CĠHANGĠR ACAR

MEV KOLEJĠ REHBERLĠK SERVĠSĠ

Ergenlik dönemi, biyolojik, psikolojik, zihinsel ve sosyal açıdan bir gelişme ve olgunlaşmanın yer aldığı çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemidir.

ERGENLIK NE ZAMAN BAŞLAR ?

Kızlarda 8-13 yaş arasında (ortalama 11-11,5 yaş),

Erkeklerde 9-14 yaş arasında (ortalama 11,5-12 yaş) başlar.

Boy ve kilo artışı hızlıdır,

Yüzde sivilceler ortaya çıkar, kıllanma olur

Terleme artar, cinsiyet özellikleri belirginleşir

Vücut direncinde azalma olur,

İştahta artış gözlenir,abur cubur yeme merakı artar,

El ve ayaklarda hızlı büyüme olur (Bu durumda çocuk vücudunu tam olarak kontrol edemez. Örn: sakarlık )

Bedensel değişimin artması çocuklarda bir takım fizyolojik rahatsızlıklara neden olabiliyor.(bel ağrıları, bacak ağrıları....)

FİZİKSEL GELİŞİM

Ergenlerin bu dönemde ailelerine olan bağımlılıkları azalır.

Hiçbir Ģey beğenmez, sürekli Ģikayet edecek bir Ģeyler bulurlar.

Eve istediği zaman girip çıkmak ister.

Ailesinin en ufak bir eleĢtirisine

büyük tepkiler verir. Kendine yöneltilen

eleĢtirileri kabul etmez, sürekli

eleĢtirmeyi sever.

AİLE İLİŞKİLERİ

Anne babasının beğenileriyle alay eder.

Boş vermişlik içindedir.

Anne babasının düşüncelerini eskimiş bulur.Onlardan öğrenecek hiçbir şeyi kalmamış sanır.

Aileyle fikir bazında çatışma , isyankar tutum bu dönemde artar.

Bu dönemde aileye büyük bir görev düşer. Aile bu davranışların bir süre sonra geçeceğini bilmeli ve sabırlı davranmalıdır.

AİLE İLİŞKİLERİ

SOSYAL GELIŞIM

Ergen, toplumda saygınlık kazanmaya ve statü sahibi olmaya gereksinme duyar.

Toplumsal uyum geniĢ ölçüde bu gereksinimin karĢılanmasına bağlıdır. Toplumsal uyum zamanla kazanılmaktadır.

Bu evrede birey kendi cinsinden oluĢturduğu grup içinde faaliyetlerini düzenlemeye çalıĢır

ArkadaĢlarının kendisi için ne düĢündüğü çok önemlidir.

Bu dönemde ergenler kendi aralarında arkadaĢ grupları oluĢtururlar.

Bu grupların kendi aralarında yazısız kuralları vardır. Kurallarına uyan kiĢileri gruplarına alırlar.

SOSYAL GELIŞIM

Erkeklerin kurdukları gruplar daha kalabalıktır, iliĢkiler yüzeyseldir.

Kızlardan oluĢan gruplar daha küçüktür, iliĢkiler ise daha sıkıdır.

Ailesi içinde geçimsizlik ve dengesizlik olan ergenlerde, bir baskı hakim ise masum arkadaĢ grupları yerine çeteye yönelir.

SOSYAL GELIŞIM

DUYGUSAL DURUMLAR

Karamsarlık, duygu durumunda Kolay değişiklikler

Ufacık bir nedenle ağlamalar,

Alınganlık, huzursuzluklar artabilir,içe kapanma

Erkekler kızlara göre sinirlidirler. Duygularını bağırarak, ağlayarak, el - kol hareketleri yaparak belli eder.

Küçük bir kırıklık ergeni kimse tarafından sevilmiyor inancına götürür.

KAYGILAR

Sağlıkla ilgili kaygılar:

Yeterli uyuyamamak, gevĢeyip rahatlayamamak, sakarlık, bedensel görünüm, gerginlik, güzel ya da yakıĢıklı olamadığını düĢünmek, kısa boylu olmak...

Kişilik ile ilgili kaygılar:

Kendini aĢağı görme, kendisine güveni olmamak, kendisini yetersiz görmek, sık sık öfkeye kapılmak, küçük Ģeylere üzülmek, olayları çok ciddiye almak....

Aile ve ev yaşamına ilişkin kaygılar:

Kendisine ait bir odasının olmaması, cinsel sorunlarını ailesi ile paylaĢamaması, arkadaĢları ile dıĢarı çıkamaması, çocuk yerine konmak, ailesinin arkadaĢ çevresine,tercihlerine, isteklerine karıĢması, özgürlüğünün kısıtlanması....

Sosyal ilişkilerine yönelik kaygılar:

Yeni tanıĢtığı insanlarla nasıl konuĢacağını bilememe, yeterince arkadaĢ edinememek....

Din ahlak konularındaki kaygıları:

Ölüm korkusu, din konusunda daha fazla bilgi istemek, neyin doğru neyin yanlıĢ olduğunu bilememek...

Okulla ilgili kaygıları:

Dikkatini toplayamama, çalıĢma yöntemini bilememe, çalıĢırken hayal kurma, derse kendisini verememe, çalıĢmak isteyip de çalıĢamama, kendisini derste ifade edememe, etkili bir programının olmaması, not kaygısı, sınav kaygısı, uzun bir süre kendisini TV’den alamama, zaman kaybı....

Meslek seçimi ile ilgili kaygılar:

Hangi mesleği seçeceğini bilememek, yeteneklerinin ilgilerinin ne olduğunu bilememek, ailesinin meslek seçimine karıĢması....

KAYGILAR

İLETİŞİM

Kişiler arası iletişim; kişilerin birbirlerine bilinçli veya

bilinçsiz olarak iletmek istedikleri duygu ve

düşüncelerini aktardıkları bir süreçtir.

Kaynak Mesaj Kanal Alıcı

Kim Ne Söyledi Hangi Yolla Kime

Geri Bildirim

Ne Etkisi Oldu

İLETİŞİM

Sivas Rehberlik ve AraĢtırma Merkezi

APATİK OLMAK

Ġlgisizlik, duyarsızlık, hiçbir Ģeye ilgi

göstermeme, duygusuz olma.

AĢırı biçimi insanı depresyona götürebilir.

SEMPATİK OLMA

Diğer insanların duyguları ile aĢırı ilgilenmektir.

Bazı insanlar sempatik olabilmek için kendi duygularını önemsemezler. BaĢkaları için yaĢarlar.

BaĢkalarına karĢı aĢırı ilgilidirler. Oldukça kırılgan olurlar.

EMPATİK OLMA

Apatiklik kavramı ile sempati arasında bir duygudur.

KiĢiyi sahiplenmeksizin ilgi gösterir.Onun dünyasına bakıĢ açısına karıĢmaksızın kimliğini

kaybetmeksizin yaĢamaktır. Onun duygularını hisseder ama onun duyguları ile yaĢamaz.

EMPATİK OLMA

Edilgin Sessizlik

Kapı Aralayıcılar Ve KonuĢmaya Çağrı

Etkin Dinleme

İLETİŞİMİ KOLAYLAŞTIRAN ETKENLER

EDİLGEN SESSİZLİK

Sessizlik, karĢımızdaki kiĢiye gerçekten kabul edildiğini duyumsatan ve bizimle duygularını daha fazla paylaĢması için onu yüreklendiren, çok güçlü sözsüz bir iletidir.

Duraklamalarda, gerçekten dinlediğimizi göstermek için sözlü ya da sözsüz belirtiler vermekte yarar olabilir.

Kabul tepkileri (baĢ sallamak, gülümsemek, kaĢ çatmak, vb.) uygun zamanda kullanılırsa, anlatanı gerçekten

duyduğumuz mesajını verirler.

KAPI ARALAYICILAR

Bazı insanlar konuĢmayı sürdürmek için yüreklendirilmeye gereksinim duyabilir. Bu tür bir destekleme için verilen mesajlara, kapı aralayıcılar denir;

"Bu konuda daha fazla bir Ģey söylemek ister misin?“

"Ġlginç, devam etmek ister misin?"....gibi mesajlar, doğru kullanıldığında iletiĢimin sürmesine yardımcı olabilir

KonuĢmaktan çok konuĢturmaya yöneltmek.

KarĢılıklı-dengeli söz almak.

Aktif dinlemenin sonucunda özetleme yapılır. Bu kiĢiye ilgilenildiği hissini verir.

ETKİN DİNLEME

Devam

et canım

seni dinliyoru

m

Baba bak

ben ne

yaptım!

ETKİN DİNLEME

Kırgınlık

“Sen” dili, karĢıdaki tarafından kendi kiĢiliğine

saldırı olarak algılanır ve kırıcıdır. ĠletiliĢimde

araya engeller koyar ve iliĢkiye zarar verir.

Kırgınlık

“Ben” dili, hislerinizi genç çocuğunuzu

suçlamadan ya da ilişkinize zarar vermeden

boĢaltmanıza yardımcı olur.

ERGEN İLE İLETİŞİM

Birey olarak kabul gördüğünü, fikrinin önemsendiğini hisseden ergenle iletişim kurmak son derece kolaydır.Duygu ve düĢüncelerini

rahatça ifade edebilmesine

izin verin.

Duygularını paylaĢın

Onunla ve sorunuyla

ilgilendiğinizi gösterin.

Kendi duygunuzu onunla

paylaĢın

O andaki soruna yardımcı olmayı gerçekten istemelisiniz.

Duyguları ne olursa olsun, sizin duygularınızdan ne denli farklı olursa olsun onun duygularını gerçekten kabul etmelisiniz.

Çocuğun duygularını tanıdığına, onlarla baş edebileceğine ve sorunlarına çözüm bulma yeteneğine tam olarak güvenmelisiniz.


Duyguların sürekli değil, geçici olduğunu unutmayın.

Çocuğunuzu diğerlerinden farklı ayrı bir birey olarak algılamalısınız. Bu “ayrılık” çocuğun kendi duygularının olmasına, nesneleri kendisine göre algılamasına “izin” vermenize destek olur.

Çocuğun sorunları olduğunda onun yanında olmalı ancak karışmamalısınız.


Ben dilini kullanın

Örneğin dışarı çıkmakiçin direnen bir çocuğa:

“Hayır, hemen odana git, sokağa çıkamazsın” (Sen dili) demek yerine,

“hava karardığı için sokağa çıkmanbeni endişelendiriyor. Bu yüzden gitmeniistemiyorum ama, yarın erken saatte arkadaşlarınla birlikte olmana izin verebilirim.” (Ben dili) demeliyiz.


Ergenin gelişim özelliklerinin yansıması sonucu oluşan yeni davranışları karşısında serin kanlı olun. Sert ve yıkıcı davranışlarda bulunmayın.

Çok konuşup çok bağırmayın. Çünkü onlar yüksek sesle

konuşulanları pek duymazlar. Yumuşak ve kesin sözler,

onlarda daha iyi iz bırakır.


Çocuğunuza sürekli nasihat vermeyin. Onlar nasihatinizden daha çok davranışlarınızdan etkilenirler. “Ben senin yaşında iken....” vb. sözlerle asla kulak asmazlar.

Birbirinize karşı saygı ve sevgiyi koruyun. Aranızda saygı ve sevginin azaldığını görmek onları yaralar ve sürekli tedirgin eder.


Kendinizle kıyaslamayın. Onları

olduğu gibi kabul edin. Yanılma

payı bırakın. Küçük yanılgılarını

büyük suçmuş gibi başına

kakmayın.

Ergen potansiyel suçlu değildir. Ona inandığınız ve güvendiğinizi gösterin. Yanlışlar konusunda hemen suçlayıcı olmayın.Yanlış davranışları üzerinde durarak düzeltin. Ceza vermeden önce mutlaka onu dinleyin. Suçunu aşan cezalar vermeyin.

Yanlışların büyük boyutlara gelmesini

beklemeden müdahale edin. Ergene sınır koyma

zorluğu bilincinde olun. Kuralların içeriği,

uygulanabilirliği ve kuralların değişebilirliği

üzerinde ona yardımcı olmaya çalışın

Yıldırma, korkutma ve

sindirme yoluyla

davranışları kontrol

altına almaya

çalışmayın.


Davranışlarını kardeş ya da arkadaşlarıyla

kıyaslamayın. Çocukların ruh sağlıklarında kalıcı

olumsuz etkiler meydana getiren önemli

yanlışlarımızdan birisi de kıyaslamaktır.

Eleştirileriniz acımasız olmamalı, yapıcı olmalıdır. Tenkitten çok taktir etmek konusunda cömert olmak zorundayız. Eleştirmek gerektiğinde ise, eleştirimizi onun kişiliğine değil, yaptığı davranışa yöneltmek gerekir.

Ergene karşı davranışlarınızda kararlı ve tutarlı olun. Kararlı olun; Yani bir şeye hayır demişseniz, ergenin ısrarlarına dayanamayarak evet demeyin. Tutarlı olun; Yani aynı davranış karşısında her zaman, her koşulda aynı tepkiyi verin. Denetleme, engelleme ya da ödül verme konusunda da kararlılık ve tutarlılık ilkesini göz önünde bulundurun.


Çocuklarınızın kendi sorumluluklarını üzerinize almayın. Unutmayın sorumluluklarını ne kadar önce üstlenirse o derecede sorumlu bireyler yetiştirebilirsiniz.

Yerine getirmek istemediği davranışları, hoşnut olmadığı

sorumlulukları gerçekleştirebilmesi için seçenekler sunun.

Unutmayın!Kişilerin kendi seçeneklerine katlanması çok daha kolaydır.


Bitmek bilmeyen istekleri karşısında önce bütçeniz hakkında bilgi verin, ona bir bütçe ayırın ve onu dilediği gibi kullanmasına izin verin


Çocuğunuzun durumunda normalden sapan, süregelen ve yerleşen davranışları fark edin.

Problemlerinizi “ayak üstü” çözmeye kalkışmayın. Problemleri çözmek için özel bir yer ve zaman ayırın.

Ergen ile ilgili konularda (giyimi, aksesuarları, süsü vb.) onun düşünce ve görüşlerini göz önünde bulundurun.


Ailevi konularda; ergeni karara katıp en azından fikrinin alınmasını sağlayın.

Toplantılarda başlangıçta çocukların sorunlarının ele alınmasında fayda vardır. Dinlenildiğini ve anlaşıldığını gören çocuklar yetişkinleri dinleme ve anlamada daha istekli olurlar.


Sizlerle ilişkileri zayıflayacağı endişesiyle arkadaş ilişkilerini engellemeyin. Arkadaşın vereceği olumsuz etkileri en aza indirgemek için çocuğunuzun arkadaşını tanımaya çalışın ve kontrolü tamamen onlara bırakmayın.

Arkadaşlarıyla dışarı çıkmak istiyorlarsa gideceği yer konusunda mutlaka bilgi alın ve kaç saat dışarıda kalabileceğini önceden birlikte belirleyin.


Cinsellik konusundaki merakını anlayıĢla

karĢılayın ve onu bu konuda bilgilendirin.

Siz konuĢmazsanız o konuĢacak birilerini

mutlaka bulacaktır.


Ergenlik Dönemi sigara, alkol, uyuĢturucu gibi

kötü alıĢkanlıklara baĢlama tehlikesinin en

yüksek olduğu dönemdir. Bu konuda mutlaka

takipçi olun. Onu kötü alıĢkanlıkların zararları

hakkında bilgilendirin.

UNUTMAYIN!

Ergenin kötü alıĢkanlıklara yönelmesinin en

büyük nedenlerinden biri aile desteğini

yeterince alamayıp ihtiyacı olan kabulü ve

desteği dıĢarıda aramasıdır.


Onunla kaliteli zaman geçirin. Güzel anlar paylaşın, sohbet edin, eğlenin.


Öfkeliyken, üzgünkeniletişimi dondurun ve onu rahat bırakın. Daha sonra bunun üzerine konuşun.

“SENİ SEVİYORUM” ve” İYİKİ VARSIN” sözlerini korkmadan ve cömertçe kullanın.


http://www.anadolusigorta.com.tr/kaza/aile/r1.jpg

NE YAPMAMALI ONLAR ĠÇĠN ÇOK FAZLA

ġEY YAPMA

ONLAR ĠÇĠN ÇOK FAZLA ġEY VERME

SINIRSIZ ÖZGÜRLÜK

AġIRI KORUMA/KURTARMA

ONLAR ADINA KARAR VERME

AġIRI ELEġTĠRĠ

AġIRI HIRS

AġIRI HOġGÖRÜ

FĠZĠKSEL CEZALAR

DUYGUSAL CEZALAR

AZARLAMA

KIYASLAMA

NE YAPMALI ETKĠN DĠNLEME

DUYGUSAL DESTEK

GÜVENĠLDĠĞĠNĠ HĠSSETTĠRMEK

KARAR VERMEDEN ÖNCE ONAY ALMAK

AĠLE TOPLANTILARI

PROBLEMLERĠ BĠRLĠKTE ÇÖZME/UZLAġMA

KENDĠ YETENEKLERĠNĠ TANIMASINA FIRSAT VERME

AĞIRBAġLILIK VE NEZAKET

DÜġÜNCE VE DUYGULARI PAYLAġMA

SORUNLARA SOĞUKKANLI YAKLAġIM

KOġULSUZ KABUL

İyi bir eğitim ancak eğitim kurumu ile ailenin etkin işbirliği ile gerçekleşir. Çocuğunuzun eğitim gördüğü kurumları sıklıkla ziyaret ediniz ve öğretmenleriyle görüşünüz..

Aile

ÖğrenciOkul

ĠĠĞĠĠ

ĠĠġ

CİHANGİR ACAR

MEV KOLEJİ

OCAK 2013

[email protected]

TEL: 05053879419

mailto:[email protected]




Education

ERGENLER İLE İLETİŞİM