Embed Size (px)
Citation preview
Dziedzictwo rodzinne – wsparcie czy utrudnienie w rozwoju?Dr Monika WasilewskaInstytut Psychologii Stosowanej UJ
2
Genogram
Rodzina jest czymś więcej niż sumą poszczególnych jej członków, jest także sumą zachodzących pomiędzy nimi interakcji
Kliknij w ikonę aby dodać zdjęcie
3
Nie ma obiektywnej rzeczywistości - są rodzinne konstrukcje społeczne, czyli niepodważalne poglądy na rzeczywistość,
tworzone i utrwalane w dialogu toczonym przez przedstawicieli kilku pokoleń.
(Gergen, 1996; White, 1995)
4
Rodzina tworzy znaczenia- indywidualne sądy o tym, co konstytuuje rzeczywistość, są funkcją wierzeń i opowieści przekazanych przez rodzinę i kulturę (Becvar, 2000).
5
Przykłady przekazów rodzinnych ( 20 pacjentów z zaburzeniami lekowo-depresyjnymi w wieku 25-40)
cierpienia jest nieuniknione - „W każdym kąciku po krzyżyku”, „Pan Jezus cierpiał sam, kazał cierpieć nam” „Śmiej się śmiej, potem będziesz płakać”, „To co dobre szybko się kończy” ”Arbeit macht frei- nie rób z siebie mięczaka”.
ludziom nie należy ufać -„Umiesz liczyć licz na siebie”, „Naiwność to pierwszy stopień do piekła”, „Ludzie to wilki, zjedzą cię”, „Nie pokazuj nikomu swoich uczuć” „Nie daj się ludziom wykorzystać, „Ludzie zawsze zawodzą”.
6
Przykłady przekazów rodzinnych
świat na zewnątrz jest wrogi i niebezpieczny – „Bądź ostrożny”,” W życiu nie ma nic za darmo”,” Za wszystko w życiu trzeba
zapłacić”, „ Nie bądź naiwny bo dostaniesz od życia po d….”. jedynie rodzina zapewnia faktyczne poczucie bezpieczeństwa -
„Nie ma jak rodzina”, „Musimy trzymać się razem”, „Nigdzie nie będzie ci tak dobrze jak w domu” „ Jak przyjdzie co do czego to tylko rodzina ci pomoże”,
dzieci winne są rodzicom posłuszeństwo i podporządkowanie -”Rodzicom należy się szacunek i posłuszeństwo”, „Dzieci i ryby głosu nie mają”, „ Nie bądź egoistą nie myśl o sobie”.
7
Dziedzictwo rodzinne
Oczekiwania przekazywane przez poprzednie pokolenia dotyczące np. tego, czego się wymaga od jej członków.
Dziedzictwo wyznacza długi i zasługi, jedno dziecko może być skazane na sukces, inne na porażkę, jedno zasługiwać na akceptację, inne na wstyd – rodzina ma własną narrację i tworzy etykiety dla swoich członków.
Z powodu tych rodzinnych imperatywów dzieci są zobowiązane, aby dostosowywać swoje życie do własnego dziedzictwa.
8
Przekaz „Matki Polki” – badania 120 kobiet w okresie wczesnej dorosłości”
Ponad połowa badanych kobiet ocenia swoje matki jako kobiety niezrealizowane, poświęcające się całkowicie trosce o dom i rodzinę, spychające swoje potrzeby (w tym rozwój zawodowy) na plan dalszy. Co ciekawe, wprawdzie badane kobiety deklarowały pozytywne relacje ze swymi matkami, jednakże mocno krytykowały ich styl życia, oparty na rezygnacji z własnych pasji i marzeń. Przerażała je bylejakość małżeńskich relacji rodziców, brak radości z życia, konieczność poświęcania siebie dla innych. (Wasilewska, Kuleta 2007)
9
Przekazy w rodzinie Matki Polki
Częste w takich rodzinach są przekazy: „teraz masz męża i dzieci, masz dla kogo żyć”, „koniec z przyjemnościami, zaczęły się obowiązki”.„mama wie lepiej co jest dla dziecka dobre”„rodzic zawsze ma rację”, „rodzicom należy się bezwzględny szacunek
(na który niekoniecznie muszą sobie zasłużyć)”, „jajko nie może być mądrzejsze od
kury”.
10
Celem życia każdego człowieka jest:
– JAK NAJPEŁNIEJSZA SAMOREALIZACJA
CO MNIE SAMOREALIZUJE JAK MAM OSIĄGNĄĆ REALIZACJE W
ŻYCIU
11
Wniosek
dobra matka nie przenosi bezmyślnie wyniesionych z domu schematów (przekazów), lecz weryfikuje je w zależności od zmieniającej się rzeczywistości;
jej zadaniem nie jest powielanie obecnych w rodzinie od pokoleń wzorców, ale wychowanie człowieka, który będzie jednostką autonomiczną, kreatywną i zdolną do jak najpełniejszej samorealizacji we współczesnym świecie.
12
LITERATURA
O ROZWOJU MIMO OGRANICZEŃ Procesy wspierania jednostki i rodziny: wychowanie, edukacja, coaching, psychoterapia, red. B.Piasecka WUJ 2011
Siła rodzinnej tradycji, w; „ Silna rodzina” red. B.Gulla, M.Duda, wyd. św. Stanisława BM, Kraków 2009.
Kontaktul. Rękawka 3/230-535 Kraków
Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa
ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław
ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn
Dziękuję za uwagę!
