46
Garatu Bilbao. 2014-1-21 Mª Carmen Albes Berritzegune Nagusia

DISLEXIA Berritzegune Nagusia

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

GaratuBi lbao . 2014-1 -21Mª Carmen Albe s

Berr i t z egune Nagus ia

Page 2: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

2

AURKIBIDEAAURKIBIDEAAURKIBIDEAAURKIBIDEA

1. Hizkuntza eta irakurketa2. Irakurketaren faseak eta prozesua. 3. Irakurtzen irakastea etapa bakoitzean4. Irakurtzeko zailtasun espezifikoa: DISLEXIA5. Alerta adierazleak.6. Irakurtzeko zailtasunak antzemateko protokoloa7. Hezkuntza erantzuna. 9. Materialak.8. Familia eta eskola.10.Web interesgarriak

Page 3: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

3

1.HIZKUNTZA ETA IRAKURKETA1.HIZKUNTZA ETA IRAKURKETA

Irakurketaren garrantziaIrakurketaren garrantzia Komunikazioaren ikuspuntuaKomunikazioaren ikuspuntua

Kodearen ikasketaKodearen ikasketa

Page 4: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

AHOZKO HIZKUNTZA: -Entzumenaren bidez.

-Konkretuagoa eta espontaneoagoa.

-Testuinguruak ematen duen informazioaren garrantzia.

-Oro har, bizipen iraunkorragoak dira.

-Oro har, komunikatzaileak testuinguru berean daude.

IDATZIZKO HIZKUNTZA. -Ikusmenaren bidez.

-Abstraktuagoa eta landuagoa.

-Testuingurutik askeago dago eta, hortaz, esplizituagoa da.

-Oro har, bizipen konkretuetatik urrunago eta askeago dago.

-Zeinuek iraun egiten dute.

-Oro har, komunikatzaileak testuinguru ezberdinetan daude.

4

1.HIZKUNTZA ETA IRAKURKETA1.HIZKUNTZA ETA IRAKURKETA

Page 5: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

IRAKURKETAREN FUNTZIOAK Komunikatzeko (ideiak, nahiak …) Ezagupenak lortzeko ( informazioaren transmizioa, gai berriak

ezagutzeko, gure inetesak lantzeko…) Txertatze soziala Bizi kalitatea hobetzeko tresna ….

1.HIZKUNTZA ETA IRAKURKETA1.HIZKUNTZA ETA IRAKURKETA

Page 6: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

6

2. 2. IRAKURKETAREN FASEAK2. 2. IRAKURKETAREN FASEAK

Logografikoa(3 eta 4 urte artekoa)Logografikoa(3 eta 4 urte artekoa) Alfabetikoa(5 eta 6 urte inguruan)Alfabetikoa(5 eta 6 urte inguruan)

Ortografikoa(7 urte inguruan)Ortografikoa(7 urte inguruan)

Page 7: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

Prozesu lexikoak

7

2.2. IRAKURKETAREN PROZESUAKIRAKURKETAREN PROZESUAK2.2. IRAKURKETAREN PROZESUAKIRAKURKETAREN PROZESUAK

1.Hitzen ezagutzan parte hartzen duten prozesuak1.Hitzen ezagutzan parte hartzen duten prozesuak

Katua K a t u a /k/ /a/ /t/ /u/ /a/

Prozesu pertzeptiboak

Page 8: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

8

2.2. IRAKURKETAREN PROZESUAKIRAKURKETAREN PROZESUAK2.2. IRAKURKETAREN PROZESUAKIRAKURKETAREN PROZESUAK

Esanahien identifikazioan parte hartzen duten Esanahien identifikazioan parte hartzen duten prozesuak:prozesuak:

- Prozesu sintaktikoak- Prozesu sintaktikoak

- Prozesu semantikoak- Prozesu semantikoak

Page 9: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

9

Seugn un etsduio de una uivenrsdiad Seugn un etsduio de una uivenrsdiad ignlsea, no ipmotra el odren en el que ignlsea, no ipmotra el odren en el que las ltears etsan ersciats, la uicna csoa las ltears etsan ersciats, la uicna csoa ipormtnate es que la pmrirea y la ipormtnate es que la pmrirea y la ut l ima ltera esten ecsritas en la psiocion utl ima ltera esten ecsritas en la psiocion cocrrtea. El rsteo peuden estar cocrrtea. El rsteo peuden estar ttaolmntee mal y aun pordas lerelo sin ttaolmntee mal y aun pordas lerelo sin pobrleams. pobrleams.

Etso es pquore no lemeos cada ltera por Etso es pquore no lemeos cada ltera por si msima snio la paalbra cmoo un tdoosi msima snio la paalbra cmoo un tdoo . .

Page 10: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

10

NIUIORCNIUIORC

Page 11: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

11

NEW YORKNEW YORK

Page 12: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

12

3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA

Irakurketaren irakaskuntza HAUR HEZKUNTZANIrakurketaren irakaskuntza HAUR HEZKUNTZAN

-Kontzientzia fonologikoaren garrantzia - Fonemekin jolastea.-Letra guztiak eta haien izenak edo soinuak irakastea

-Ikasleei mota askotariko testuak irakurtzea.

-Idatzizko hainbat hitzen arteko antzekotasunak eta ezberdintasunak lantzea.

-Hainbat testu-motatan aberatsa den liburutegi bat jartzea ikasleen eskura, informazioa biltzeko, ikasteko, entretenitzeko eta gozatzeko erabil dezaten.

Page 13: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

13

Irakurketaren irakaskuntza LEHEN HEZKUNTZANIrakurketaren irakaskuntza LEHEN HEZKUNTZAN

LEHEN ZIKLOA

- Ahoskera finkatzen dute, eta lexikoa eta ulermena garatzen dute.

- Idatzizko kodea, testu eta formatu desberdinetan sakontzeko unea da.

- Fonetikaren irakaskuntza.

-Jardunbide egokiak:

– Alfabetoa sistematikoki landu, grafema-fonema bihurtzeko arauak Alfabetoa sistematikoki landu, grafema-fonema bihurtzeko arauak automatizatzeko.automatizatzeko.

– Ulermena landu testu mota desberdinak erabiliz (gonbidapenak, albisteak, Ulermena landu testu mota desberdinak erabiliz (gonbidapenak, albisteak, eskola liburuak...).eskola liburuak...).

3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA

Page 14: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

14

Irakurketaren irakaskuntza Lehen Hezkuntzako 2. eta 3. Zikloetan

• Kodifikazioa bigarren planoan geratzen hasten da.

• Ulermenaren garrantzia.

• Testu edo paragrafoan ideia nagusia antzematea lantzen da.

• Testuen ondorioak ateratzen hasten da

- Arintasunaren irakaskuntza

- Irakurtzen duguna ulertzen irakastea

- Lexikoaren irakaskuntza

3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA

Page 15: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

15

3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA

Irakurketaren irakaskuntza DBHnGaitasun digitalaren garapena sustatzea.Testu-irakurgailudun ordenagailuak erabiltzea.Literaturara hurbiltzeko modua zaintzea.Irakurtzeko estrategiak (irakurri aurrekoak, irakurri bitartekoak eta irakurri ondokoak) lantzea.Hainbat motatako inferentziak (interpretazioak, iragarpenak, hipotesiak, ondorioak…) egiten laguntzea ikasleei.Testuen ideia nagusiak eta bigarren mailako ideiak zehazten laguntzea eta ikasleak laburpen bat, eskema bat, etab. egiteko gaitzea.

Page 16: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

16

Arreta berezia jarri behar dugu diskurtso zientifikoetan, teknikoetan, kulturaletan eta literarioetan, eta hizkuntza erabiltzeko esparru hauetan lan egin behar dugu nagusiki.Beste era bateko lan zabalagoa egiten da: teoria anitzak aztertzen dira, ikuspuntu ezberdinen analisia… Testuak aztertzen dira kontzeptu berriak ezagutzeko. Gero eta gehiago Arloetako hiztegi espezifikoagoa lantzen da. Irakurketa kritikoa lantzen da eta horretarako behar dute ikasteko estrategia zehatzak garatzea. Etapako lan mota hauek irakurketaren arintasuna eta jariotasuna eskatzen du.

3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA3. IRAKURTZEN IRAKASTEA

Irakurketaren irakaskuntza DBHOnIrakurketaren irakaskuntza DBHOn

Hizkuntzen irakaskuntza- eta ikaskuntza-prozesuan etapako irakasle guztiek esku hartu behar dute. Zeregin kolektibo horretan laguntzeko ardura dute irakasgai guztietako irakasleek.

Page 17: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

17

4. ZER DA DISLEXIA? 4. ZER DA DISLEXIA? 4. ZER DA DISLEXIA? 4. ZER DA DISLEXIA?

DSM IVDSM IV eta eta CIE 10CIE 10 sailkapenetan sailkapenetan oinarriturikoinarriturik : :

“Ikasteko zailtasunen” barruan kokatzen dituzte “Irakurketaren

nahastea”.

DSM-V DSM-V sailkapen berriaksailkapen berriak :

“Berariazko ikasketa nahasmendua” izendatzen du.

Page 18: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

18

4. DIAGNOSIRAKO IRIZPIDEAK4. DIAGNOSIRAKO IRIZPIDEAK4. DIAGNOSIRAKO IRIZPIDEAK4. DIAGNOSIRAKO IRIZPIDEAK

A. Irakurketaren maila, irakurketaren gaitasuna eta irakurketaren ulermena neurtzen duten test estandarizatuen bidez neurtuta,

-bere adimena normala izanik (CI),

-bere adinentzat hezkuntza egokia jaso duen arren, bere irakurtze-idazte maila (2 urte) baxuagoa denean.

B. A irizpidean azaldutakoak, errendimendu egokia eragozten du.

C. Zentzumen urritasuna egonik, irakurtzeko zailtasunak handiagoak dira, ezgaitasun horrek sor ditzakeenak baino.

DSM IV eta CIE 10 sailkapenetan oinarriturik

Page 19: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

19

4. DISLEXIAREN DEFINIZIOA4. DISLEXIAREN DEFINIZIOA 4. DISLEXIAREN DEFINIZIOA4. DISLEXIAREN DEFINIZIOA

“Dislexia ikasteko zailtasun espezifikoa da, eta jatorri neurobiologikoa du.

-Bere ezaugarri nagusiak dira hitzak zehaztasunez eta arintasunez ezagutzeko zailtasunak izatea eta haiek letreiatzeko eta deszifratzeko trebetasun eskasa izatea.

-Zailtasun horien jatorria, oro har, hizkuntzaren elementu fonologikoaren gabeziak izaten dira [soinua hautematea],

-Eta errealitate hori ez da espero zitekeen zerbait, pertsonaren beste trebetasun kognitibo batzuei eta eskolan jasotzen den heziketaren kalitateari erreparatuta.

-Dislexiaren ondorioak izan daitezke irakurritakoa ulertzeko arazoak izatea eta irakurtzeko eskarmentu edo praktika gutxi izatea,

-Eta, ondorioz, dislexia duten pertsonek hitzak ikasteko eta jakintza orokorrak eskuratzeko arazoak izan ditzakete” (Dyslexia Working Group, 2002, 9. or.).

Page 20: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

20

4. DISLEXIAREN ERAGINA4. DISLEXIAREN ERAGINA 4. DISLEXIAREN ERAGINA4. DISLEXIAREN ERAGINA

Dislexiaren kontzeptua ondorengo esparruak hartzen ditu:Biologi maila: dislexia oinarri neuromorfologikoa eta jatorri genetikoa duen nahasmendua da. Kognizio maila: Nahasmendu fonologikoa da. Jokabide maila: Dislexia irakurketaren zehaztasunez gain, jariotasunean ere zailtasunak izatea suposatzen du. Garapen maila: Dislexia nahasmendu iraunkorra da eta bizi osoaren zehar adierazpen mota desberdinak hartzen ditu.

Page 21: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

21

4. DISLEXIAREN SAILKAPENA4. DISLEXIAREN SAILKAPENA4. DISLEXIAREN SAILKAPENA4. DISLEXIAREN SAILKAPENA

• HARTUTAKO DISLEXIA: garunaren lesio baten ondorioz sortzen da.

• DISLEXIA EBOLUTIBOA (oinarri neurobiologikoa):

-Fonologikoa-Azalekoa edo lexikoa.-Mistoa

Page 22: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

22

4. ATZERAPENA EDO NAHASMENDUAA 4. ATZERAPENA EDO NAHASMENDUAA 4. ATZERAPENA EDO NAHASMENDUAA 4. ATZERAPENA EDO NAHASMENDUAA

-NAHASMENDUA:

-Denbora luzean irauten du.

-Arazo neurobiologiko batekin lotuta dago.

-ATZERAPENA:

Irakurtzeko abilezien jabekuntzan atzerapena bakarrik da.

Page 23: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

23

4. SINTOMA ESPEZIFIKOAK4. SINTOMA ESPEZIFIKOAK4. SINTOMA ESPEZIFIKOAK4. SINTOMA ESPEZIFIKOAK

-Zehaztasun-akatsak; letrak nahastea; letrak edo hitz osoak aldatzea, gehitzea, ezabatzea edo ordezkatzea.

-Denborazko akatsak: hitzak errepikatzea, hitzak silabetan zatikatzea eta atzera itzultzea.

-Poliki, nekez, erritmoari jarraitu gabe eta oker intonatuz irakurtzea.

-Hainbatetan, irakurritakoa ezin ulertzea; azalpena ahozkoa bada, berriz, mezua ulertzeko zailtasunik ez izatea.

-Idazteko zailtasunak.

-…-…

Page 24: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

24

4. GAUR EGUNGO IKERKETAK4. GAUR EGUNGO IKERKETAKBCBL (Donostia)BCBL (Donostia)

4. GAUR EGUNGO IKERKETAK4. GAUR EGUNGO IKERKETAKBCBL (Donostia)BCBL (Donostia)

SASI HITZEN IRAKURKETA

HITZEN IRAKURKETA

VWFA

Giro supramarginal

Page 25: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

25

5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK

Alerta-adierazleak Haur Hezkuntzan Zailtasunak prozesaketa fonologikoarekin (hitzak silabetan

zatikatzearekin, hizkien izenak jakiteko …) Zailtasunak epe motzeko eta epe luzeko hitzezko oroimenarekin

(Koloreen, letren, zenbakien… izenak erraz ikasteko eta erabiltzeko zailtasunak …)

Ahozko hizkuntzaz jabetzen atzeratzea (esaldirik ez esatea 2 urte eta erdi izan arte, dislalia anitz izatea oraindik …)

Irakurmenaren eta idazmenaren trastornoak edo nahasmenduak izatea familian.

Page 26: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

26

Lehen Hezkuntzako lehen maila bukatzean:

- kode alfabetikoaz eta grafemen eta fonemen arteko egokitasunaz ez jabetu izana.

- Eta irakurketa mekanikoa automatizatu ez izana.

Lehen Hezkuntzako bigarren mailan,

- Alfabetoa gogoratzeko zailtasunak izatea.- Letrak, silabak edo/eta hitzak isiltzea, ordezkatzea,

alderantzikatzea, aldatzea edo gehitzea.- Irakurritakoa zuzentzea, poliki irakurtzea eta duda

egitea, hitzak silabetan zatikatzea eta lerroz galtzea.

- Irakurritakoa ez ulertzea, zeinuak deskodetzeko ahalegin gehigarria egin beharra..

5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK

Page 27: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

27

· Aurreko etapako eta zikloko alerta-adierazleak izatea oraindik.

· Irakurketa automatizatzeko zailtasun handiak eta ahalegin gehigarria egin behar izatea horretarako, eta poliki eta nekez irakurtzea.

· Idazlanak planifikatzeko eta egiteko eta ahozko diskurtsoak prestatzeko zailtasunak.

· Gramatika eta ortografia-akatsak egitea.

· Autokonfiantzarik eza eta frustrazioa areagotzea.· Idazteko zailtasunak.

· Problemen enuntziatuak irakurtzeko zailtasunak.

5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK

Lehen Hezkuntzako 2. Eta 3. zikloa

Page 28: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

28

Zailtasunak hitz ezezagunekin edo sasihitzekin.

Poliki irakurtzea.

Irakurtzea edo/eta idaztea saihestea.

Irakurritakoa gutxi ulertzea, irakurritako testuen gaiak ulertzeko zailtasunak.

Ozen irakurtzeko zailtasunak.

Idatziz adierazteko zailtasunak. Lexiko urria erabiltzea, esaldiak ez lotzea, lokailurik ez erabiltzea eta, hainbatetan, aurreko etapan bezala, letrak, silabak edo/eta hitzak isiltzea, aldatzea edo gehitzea.

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan (DBHn) etaDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren Ondokoan (DBHOn)

5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK

Page 29: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

29

5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK 5. ALERTA ADIERAZLEAK

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan (DBHn) etaDerrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren Ondokoan (DBHOn)

Kontakizunak eta, oro har, idazlanak planifikatzeko eta idazteko zailtasunak.

Atzerriko hizkuntzak ikasteko zailtasunak.

Ikasten denbora asko eman arren, emaitza eskasak lortzea eskolan.

Irakurmena edo idazmena erabili behar denean nagusiki, ikasteko jarduerak egiteko motibazioa galtzea.

Gelan ohikoak diren testuei buruzko inferentziak egiteko ezintasuna.

Autoestimu eskasa, antsietatea, urduritasuna…

Page 30: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

– Dislexiari lotutako arazoak areagotzen dira.

– Ahalegin handiagoa egiteak ez du emaitza hobeagoarik ematen.

– Bi jokabide tipikoak:» Gogoeza, zailtasunen

aurrean jarrera ezkorra. » Antsietate handia bere

kieen martxa eskolarra eramatea ezinezkoa zaielako

– Autoestimu baxua, espektatiba baxuak …

5. ARRISKUAK5. ARRISKUAK5. ARRISKUAK5. ARRISKUAK

Page 31: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

6. IRAKURTZEKO ZAILTASUNAK ANTZEMATEKO ETA 6. IRAKURTZEKO ZAILTASUNAK ANTZEMATEKO ETA EBALUATZEKO PROTOKOLOAEBALUATZEKO PROTOKOLOA

6. IRAKURTZEKO ZAILTASUNAK ANTZEMATEKO ETA 6. IRAKURTZEKO ZAILTASUNAK ANTZEMATEKO ETA EBALUATZEKO PROTOKOLOAEBALUATZEKO PROTOKOLOA

ESKU HARTZEKO LEHEN MAILA:

Informazioa jaso eta erantzuten saiatu behar dute. Tutoreak laguntza beharko du orientatzaile edo kontsultore

aldetik: balorazioa eta erantzunaren egokitasuna zehazteko. Materialak egokitzea, metodologia antolaketa, ebaluazioan aldaketak …

Egindako guztia ikaslearen Norbanako lan planean jasotzea komeni da.

ESKU HARTZEKO BIGARREN MAILA:

Berritzeguneko aholkularien laguntza jaso. Balorazioa edo/ta orientabideak jasotzeko.

Esku-hartzea adostea eta martxan jarri. Interbentzioaren balorazioa egin.

Page 32: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

32

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

Prebentzioa Berriz heztea(Reeducación)

Berriz heztea eta curriculumean sartzeko egokitzapenak

Curriculumean sartzeko egokitzapenak

6 –7 urte arte 7 – 10 urte bitartean

10-12 urte bitartean 12 urtetik aurrera

DISLEXIAREN SEINALEAK ALDATU EGITEN DIRA BIZITZAN ZEHAR

Esku hartzeko estrategia nagusiak, adinaren arabera

Page 33: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

• Ikasle batek irakurtzeko zailtasunak dituela hautematen badugu, esku hartzeko esparru inklusibo baten esparruan erantzuteko modua planifikatu behar dugu, eta ikaskuntza prozesuari eta hartzen ditugun neurriei buruzko informazioa eman behar diogu familiari.

• Oro har, irakurtzeko zailtasunak dituzten ikasleek gelan jarraitzea da onena.

• Eskolako moldaketa metodologikoak, material egokiak … erabiltzea komeni da, ikasleak ohiko ingurunetik urruntzen dituzten neurri bereziak hartzea baino.

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

INKLUSIOAN OINARRITURIK

Page 34: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

34

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

MATERIALAK EGOKITZEAGrabagailuak, kaseteak, MP4 formatua eta antzeko teknologiak erabiltzeaDVD eta CD-rom eskolako edukinekin eskuratzekoOrdenagailua erabiltzeaAgenda elektronikoa, kalkulagailua.Arbel digitalak.Interneteko orriak gomendatzea, testu-mota jakin bat edo ortografiasistematikoki lantzekoGuk dioguna idazteko eta idatzizko testuak irakurtzeko programak erabiltzea, errazagoa izan dadin informazioa bilatzea.Material digitala biltzeaPowerPoint bidezko aurkezpenak, ikasleek errazago eskura dezaten jakintza…Letra handiz eta argiz idatzitako materialak ematea

Page 35: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

35

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

EGOKITZAPEN METODOLOGIKOAK

Metodologia inklusiboak sustatzea: ikasketa kooperatiboa, talde interaktiboak, talde malguak … eta bereziki honelako ekintzak: tertulia literarioak, irakurketa jarduerak, bikoteka irakurtzen, etab.

· Eskemak edo/eta gidoiak ematea, ikasleek gaien garapenari jarraitu ahal izandiezaioten. · Argibideak sekuentzietan azaltzea; argibideak ikasleei irakurtzea; ahozko eta ikusizko informazioa ematea aldi berean, irudiak, DVDak, horma-irudiak,diapositibak, bideoak… erabiliz; etab.· Denbora malgutasunez erabiltzea: denbora gehiago ematea ikasleeipentsabidea antolatzeko eta ariketak egiteko, eta zailtasunak dituzten ikasleeilan arin eta laburragoa ematen saiatzea, oinarrizko gaitasunez jabetuko direla ziurtatzeko.· Ikusizko plangintzak erabiltzea: ordutegiak, egutegiak, agendak. · Ikasleek eguneko lanaren gidoia presta dezaten proposatzea, plangintzanlaguntzeko. Irakasleekin edo tutorearekin berrikusi beharko lukete plangintza.

Page 36: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

36

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

EBALUAZIOA EGOKITZEA

· Ebaluazioa ikasleen ezaugarrietara egokitzea eta ahozko azterketak egiteko eta ikasleek behar dituzten material osagarriak erabiltzeko aukera ematea.

· Azterketetako idatzizko materiala grafikoz eta irudiz osatzea.

· Erantzunen edukia balioestea, ortografiaz eta testuaren konposizioaz gain.

· Azterketak egiteko denbora malgua izatea.

· Ikasleekin lan egiten duten profesional guztiei prozesuan parte harraraztea, guztiek egin ditzaten egokitzapenak.

Page 37: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

37

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

EBALUAZIOA EGOKITZEA

· Ikasle bakoitzaren hasierako mailaren arabera ebaluatzea gabeziak dituen alorretan egindako aurrerapenak, ez besteen mailaren arabera.

· Ebaluazio bakoitzean irakurri beharreko liburuak kontu handiz (zaletasunak, zailtasuna, etab. kontuan hartuz) aukeratzea, edo horien kopurua murriztea; gidoiak ematea, liburuak ulertzen laguntzeko; liburuak irakurtzeko beste aukera batzuk (entzunezko liburuak, liburuaren muina adierazten duten filmak, etab.) ematea…

· Idatzizko azterketen formatua zaintzea: tamaina, letra-mota, tarteak. Argiak eta garbiak izan behar dute azterketek.

· Galderak zailtasunaren arabera (errazenetik zailenera) ordenatzea.

Page 38: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

CURRICULUMEAN SARTZEKO EGOKITZAPENA

-Beharrak

-Beharrezko baliabideak

-Egokitzapen metodologikoak

-Antolaketa

-Denboralizazioa

38

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

ADAPTACIÓN CURRICULAR DE ACCESO/CURRICULUMEAN SARTZEKO EGOKITZAPENAADAPTACIÓN CURRICULAR DE ACCESO/CURRICULUMEAN SARTZEKO EGOKITZAPENA

Page 39: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

NEURRI BEREZIAK

ARLOKO CNE

Jakintza-arloko curriculuma norbanakoari egokitzea. Egokitzapen horren bidez, - jakintza-arlo bateko edo hainbateko helburuak, edukiak eta ebaluazio irizpideak aldatzen edo ordezkatzen ditugu; - helburuak etapako berberak dira; - eta Bigarren Hezkuntzako gradua lor dezakete ikasleek.

39

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

Page 40: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

40

Etapaz edo zikloz aldatzeaEkintzak:

Informazioa biltzeko dokumentuak osatu

Koordinazio bilerak egin.

Zikloen eta etapen artean irizpideak bateratu.

7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA 7. HEZKUNTZA ERANTZUNA

Dokumentuak datu hauek zehaztu behar ditu: -Arlo edo eremu bakoitzeko jakintza maila. -Ikasleen hezkuntza-arloko premiak. -Irakasteko eta ikasteko estiloa. -Ikasleek ikaskuntzari buruz duten jarrera. -Aurreko etapetako txostenak. -Ikasleek zer-nolako bilakaera izan duten eskolaldian beren baitan eta ikasketen esparruan. -Ikasleen familia barneko testuinguruari buruzko informazio adierazgarria (zer espero duen familiak, nola egin dien aurre zailtasunei, dislexiaren aurrekaririk izan den familian…). -Hartutako neurriak.

Page 41: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

41

7. UNIBERTSITATEA 7. UNIBERTSITATEA 7. UNIBERTSITATEA 7. UNIBERTSITATEA

-PAU: Unibertsitatean sartzeko probak.-PAU: Unibertsitatean sartzeko probak.– Euskal Herriko Unibertsitatea. Euskal Herriko Unibertsitatea. Prozesua eta egokitzapen Prozesua eta egokitzapen

motak. motak. [email protected] , [email protected] , www.ehu.es– Deustuko UnibertsitateaDeustuko Unibertsitatea: : Prozesua eta egokitzapen motak Prozesua eta egokitzapen motak

www.accionsocial.deusto.eswww.accionsocial.deusto.es

Page 42: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

42

8. MATERIALA ETA BALIABIDEAK8. MATERIALA ETA BALIABIDEAK8. MATERIALA ETA BALIABIDEAK8. MATERIALA ETA BALIABIDEAK

Ordenagailu-programak eta Web orriak

Page 43: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

43

9. FAMILIA9. FAMILIA9. FAMILIA9. FAMILIA

- Gurasoek beren seme-alaben irakurketa eta idazketa jardueretan parte hartzea eragin onuragarria du.

- Irakurle onak hazteko printzipioak: Eredu izan, lagundu, entzun, elkarrekin irakurri, proposatu ez inposatu …

Page 44: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

44

9. ELKARLANA: FAMILIA ETA ESKOLA9. ELKARLANA: FAMILIA ETA ESKOLA9. ELKARLANA: FAMILIA ETA ESKOLA9. ELKARLANA: FAMILIA ETA ESKOLA

• IRAKURKETAREN ZAILTASUNEN IRAKURKETAREN ZAILTASUNEN AURREAN AURREAN

Ezinbeztekoa da eskola eta familiaren Ezinbeztekoa da eskola eta familiaren arteko elkarlana.arteko elkarlana.

Page 45: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

10. Web-orri interesgarriak

www.hezkuntza.netwww.dislexiaeuskadi.com www.isei-ivei.netwww.berritzeguneak.netwww.elkarrekin.orghttp://trataerabateratua.wordpress.comhttp://dislexiaeuskadi.com/dislebi.phphttp://www.fundacionnce.org/web/content/view/16/18/http://www.pizarradinamica.com

Page 46: DISLEXIA Berritzegune Nagusia

46

Eskerrik

asko