BSnhi - Mẹ Nên Sanh Thường Sanh Mổ

Collaborating Center for Postgraduate Training and Research in Reproductive Health


SANH THƯỜNG HAY SANH MỔ?

BS. CK.I Nguyễn Ngọc Lan Hương


HOẠT ĐỘNG VUI Mời 5 bạn thích việc sinh mổ hơn Và 5 bạn thích sinh thường hơn Chúng ta sẽ thành lập 2 đội, đội nào bảo vệ được ý

kiến của mình sẽ thắng


HOẠT ĐỘNG 1

Nhóm A: Liệt kê những lợi ích/ ưu điểm của việc sinh mổ

Nhóm B: Liệt kê những lợi ích/ ưu điểm của việc sinh thường


HOẠT ĐỘNG 2

Nhóm A: Liệt kê những bất lợi/ nhược điểm của việc sinh thường

Nhóm B: Liệt kê những bất lợi/ nhược điểm của việc sinh mổ


KẾT QUẢ

ĐIỂM LỢI ĐIỂM BẤT LỢI LỢI/BẤT LỢI

SANH THƯỜNG

SANH MỔ


MẸ TRÒN CON VUÔNG


Clip mô tả quá trình chuyển dạ và sanh thường của mẹ

http://yeutre.vn/bai-viet/clip-mo-ta-qua-trinh-chuyen-da-va-sinh-thuong-cua-me.4869/#


LỢI ÍCH CỦA SANH THƯỜNG

Ít tốn kém

Cảm nhận được diễn tiến của cuộc chuyển dạ

Bé được bú ngay

Chồng có thể ở bên cạnh vợ suốt cuộc chuyển dạ

Được xuất viện sớm


SANH THƯỜNG

ĐẶC ĐIỂM CÓ LỢI BẤT LỢI

Là cách sinh tự nhiên, ít tốn kém Nguy hiểm với những trường

hợp sinh khó, hoặc mẹ có bệnh

lý…

Bố có thể ở lại phòng sanh chứng

kiến mẹ vượt cạn và chứng kiến giây

phút con chào đời

Mẹ có thể bị tổn thương tầng

sinh môn nếu con quá to, hoặc

phải sanh giúp

Mẹ có thể cảm nhận được diễn biến

trong cơ thể khi chuyển dạ, và hạnh

phúc khi vượt qua được thử thách

này

Mẹ mất sức nhiều, tử cung co

hồi kém nếu chuyển dạ kéo

dài, có thể đưa đến băng huyết

sau sinh.

Sau sinh phục hồi sức khỏe nhanh Tốn sức nhiều lúc trước sinh

Có thể không bị cắt tầng sinh môn

(con rạ, con nhỏ…)

Đau vết may tầng sinh môn


SANH THƯỜNGĐẶC ĐIỂM CÓ LỢI BẤT LỢI

Sản dịch tiết ra tốt hơn

Không chịu tác dụng phụ của thuốc mê

Có thể vận động được sớm, hạn chế biến

chứng thuyên tắc mạch máu

Tử cung co hồi tốt hơn,hơn ít mất máu

Ít phải dùng kháng sinh hơn

Sữa về nhanh và nhiều hơn

Được ở bên cạnh con ngay khi mẹ ra khỏi

phòng sanh

Được xuất viện sớm hơn


SANH THƯỜNGĐỐI VỚI BÉ CÓ LỢI BẤT LỢI

Có sức đề kháng tốt

Trẻ sinh thường chỉ mất khoảng 10 ngày để hệ

miễn dịch hoạt động tốt. (Với trẻ sinh mổ, việc

hoàn thiện hệ miễn dịch có thể kéo dài đến 6

tháng) Trẻ ít bị ốm vặt hơn

Bé tiếp xúc với âm đạo của mẹ thành lập

kháng thể sớm

Cơn co tử cung và sức ép của ống âm đạo giúp

tống xuất dịch trong phổi của bé ra.

Dễ bị suy thai nếu con

co quá mạnh, đường

sanh bị cản trở

Bé có thể bị sang chấn

nếu có bất xứng đầu

chậu, hoặc sanh kềm,

sanh hút


SANH THƯỜNG

ĐỐI VỚI BÉ CÓ LỢI BẤT LỢI

Phổi hoạt động sớm. Bé ít bị khò khẻ hen suyễn

Ít bị rối loạn tiêu hóa, nôn trớ

Không bị ảnh hưởng của thuốc mê, kháng sinh

nên có cảm xúc sớm

Được ở cạnh mẹ và gia đình sớm

Có điều kiện được bú mẹ sớm


SANH MỔ


SANH MỔĐẶC ĐIỂM

CÓ LỢI BẤT LỢI

Chủ động được thời điểm để con chào đời theo

ý muốn.

Bố không thể chứng kiến giây

phút con chào đời

Giảm sự đau đớn khi lên cơn đau đẻ.…

Kéo dài thời gian nằm viện sau

sinh

Thời gian phục hồi lâu. Bất

động lâu

Giảm được nguy cơ tử vong cho cả mẹ và con

trong các trường hợp bất khả kháng do thai nhi

quá to, sức khỏe bà mẹ quá yếu không ổn định,

bà mẹ bị huyết áp cao, bà mẹ bị yếu tim

Dễ bị bế sản dịch

Nguy cơ nhiễm trùng tăng cao.

Mất máu và xuất huyết

Có nguy cơ chấn thương các

cơ quan khác


SANH MỔ


Khả năng lần sinh thứ 2, thứ 3 vẫn phải sinh mổ

Tăng các biến chứng mang thai lần sau

Có nguy cơ phải cắt bỏ tử cung sau khi sinh

Tăng nguy cơ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung:

Nguy cơ tử vong cao

Ảnh hưởng của các loại thuốc vào cơ thể

Để lại sẹo xấu


SANH MỔ


Trẻ có thể bị chạm thương

Đối với bé

Trẻ sinh mổ dễ mắc các chứng bệnh như vàng da, mất

nước, nhiễm trùng…

Trẻ sinh mổ có sức đề kháng, hệ miễn dịch kém hơn

Việc sinh mổ cũng khiến mối quan hệ tình cảm giữa mẹ

và con có phần hạn chế

Trẻ sinh mổ có thể gặp phải trường hợp chào đời sớm

Trẻ sinh mổ cũng sẽ chậm bắt nhịp với cuộc sống hơn

Nhiễm độc thuốc gây mê


TAI BIẾN KHI MỔ LẤY THAI (1)

Tai biến trong lúc mổ

Rách tử cung

Tổn thương bàng quang, niệu quản, ruột…

Chảy máu do phạm phải động mạch tử cung, do đờ tử cung.

Mất trương lực tử cung - đờ tử cung: gặp ở sản phụ đa sản, đa ối, sản

phụ trước đó đã chuyển dạ kéo dài khó khăn. Khi ấy nguy cơ sẽ mất

máu nhiều hơn.

Các tai biến do gây mê.



Biến chứng sau mổ

Nhiễm trùng: nhiễm trùng trong cơ tử cung (endomyometritis),

nhiễm trùng vết mổ,...

Nhiễm trùng đường tiểu

Thoát vị thành bụng

Dính ruột.

Lạc nội mạc tử cung

Các biến chứng do thuyên tắc tĩnh mạch khi nằm hậu phẫu lâu...



Tai biến cho con

Ảnh hưởng bởi thuốc mê.

Chạm thương khi phẫu thuật.

Hít phải nước ối.

Con non tháng (tính tuổi thai sai/ mổ chủ động)


CHỈ ĐỊNH SANH MỔ (1)


CHỈ ĐỊNH SANH MỔ (2)


GIAO LƯU ĐẶT CÂU HỎISINH THƯỜNG HAY SINH MỔ?



124


Mẹ cần thực hiện sớm điều này sau sinh hoặc sau mổ


135


Bú mẹ sớm

Bé cần được thực hiện điều này càng sớm càng tốt sau

sinh


177


Cần cho bé bú mẹ tối thiểu trong bao lâu?


CHĂM SÓC HẬU SẢNBS. Nguyễn ngọc Lan Hương


CHĂM SÓC SAU SINH THƯỜNG

Sự thu hồi tử cung Tử cung bắt đầu co hồi ngay sau khi bé ra đời, và việc cho con

bú mẹ giúp quá trình này diễn ra nhanh và hiệu quả hơn.

Sản dịch Trong 2 – 3 ngày đầu sau sinh, sản dịch có màu đỏ tươi, sau đổi sang màu đỏ

sậm như bã trầu. Từ ngày thứ 4 đến thứ 8 chất dịch loãng hơn, lẫn với chất nhầy lờ lờ như máu cá. Từ ngày thứ 8 đến ngày thứ 12, sản dịch chỉ còn là một chất nhầy trong, ít đi dần dần.

Nếu bị nhiễm trùng sản dịch có mùi hôi, có thể có lẫn mủ.




Vết may tầng sinh môn

Sản phụ nên tự rửa

thêm khi tiêu tiểu, thay

băng vệ sinh sạch nhiều

lần trong ngày, tránh

tình trạng ẩm ướt kéo

dài vết thương sẽ chậm

lành và dễ nhiễm trùng,

Tập “Kegel”



Sự tiết sữa

Sau khi sinh, lượng sữa non

tăng dần lên. Vào khoảng

ngày thứ 3 sau sinh có hiện

tượng lên sữa.

Nếu căng sữa nên cho trẻ bú

thường xuyên hơn, bú đúng

cách và vắt sữa dư.



Những thay đổi tổng quát

Sản phụ có thể có rét run sau khi sinh do sự mất nhiệt và mệt mỏi khi rặn sinh, rét run ngắn hạn và mau hết.

Cần giữ ấm đủ cho cả con và mẹ.

Không nên hơ lửa, nằm than…

Sản phụ có thể nằm phòng kín đáo tránh gió lùa sau sinh, sử dụng máy sưởi, chăn ấm.

Sản phụ và trẻ nên ra ngoài phòng phơi nắng vào buổi sáng (trước 9 giờ) khoảng một vài tuần sau sinh, hít thở không khí trong lành và vận động nhẹ nhàng.



Vận động

Dù đau, hãy cố gắng vận động lại sớm sau sinh để cơ thể phục hồi tốt hơn

Ban đầu, sản phụ cần ngồi dậy từ từ, hít thở sâu, rồi chậm rãi đưa chân xuống đất trước khi đứng thẳng dậy. Nếu thấy chóng mặt, sản phụ cần nằm xuống để máu lưu thông lên não, tránh hiện tượng choáng ngất, bị ngã.


LUYỆN TẬP



Bài tiết

Nếu chuyển dạ kéo dài hay trong những trường hợp sinh khó có thể bị bí tiểu (do đầu thai nhi đè lên bàng quang trong một thời gian lâu làm liệt bàng quang).

Trong trường hợp bị bí tiểu, sản phụ có thể chườm nóng, xoa bụng dưới…

Nhu động ruột có thể giảm nên sản phụ dễ bị táo bón sau sinh. Nên tránh để bị táo bón bằng cách ăn nhiều rau, trái cây, uống nhiều nước. Trong trường hợp bị trĩ, có thể dùng thuốc bôi để đỡ đau.


TRÁNH TÁO BÓN

Uống nhiều nước, ăn thức ăn giàu chất xơ

Tránh làm việc nặng

Chống khuỷu lên gối, thả lỏng cơ bụng

Dùng ghế kê gót chân cao hơn mặt sàn (gối cao hơn hông)

“Đi nhanh”

Tập thể dục nhẹ nhàng


CHĂM SÓC SAU SINH THƯỜNGChăm sóc da:

Da là một cơ quan rất nhạy cảm và cần được bảo vệ.

Nên tấm bằng nước ấm, trong phòng kín, tránh gió lùa, không nên ngâm mình lâu trong nước, lau khô và mặc đủ ấm sau khi tắm

Ngủ đủ giấc:

Trong tháng đầu, bé thường hay thức nhiều về đêm và sản phụ phải thức theo, vì vậy nên tranh thủ ngủ những lúc trẻ ngủ. Nếu mất ngủ nhiều, quá mệt mỏi, có thể vắt sữa cho vào bình tiệt trùng bảo quản trong tủ lạnh vài giờ nhờ người thân cho trẻ uống một vài lần vào ban đêm.



Cho con bú

Sản phụ nên cho con bú sữa mẹ nếu không có chống chỉ định của bác sĩ . Bú càng sớm càng tốt trong giờ đầu sau sanh

Trước và sau mỗi lần cho bú nên làm vệ sinh vú sạch sẽ bằng nước ấm.



DINH DƯỠNG Ăn đủ lượng, đủ chất, uống đủ nước

Không ăn mặn

Không giảm cân trong thơi kỳ cho con bú

Bổ sung viên sắt, vitamin A. Có thể duy trì viên đa sinh tố cho bà bầu



Ngừa thai

Cần ngừa thai trước khi có quan hệ vợ chồng

Cơ quan sinh dục đã trở về bình thường sau 6 tuần hậu sản

Nên áp dụng các biện pháp có hiệu quả cao


TRÁNH THAI

Ngừa thai

Cần ngừa thai trước khi có quan hệ vợ chồng

Cơ quan sinh dục đã trở về bình thường sau 6 tuần hậu sản

Nên áp dụng các biện pháp có hiệu quả cao


CHĂM SÓC SAU SINH MỔ

- Chăm sóc vết mổ .

- Sản dịch: Nếu sản dịch không ra phải báo cho bác sĩ để nong cổ tử cung

- Vận động sớm: tránh thuyên tắc tĩnh mạch + giúp mau hết đau vết mổ. Lưu ý cách ngồi dậy tránh co/gồng bụng để tránh đau

- Tập thở bụng để tránh dính ruột

- Kiên nhẫn cho bé bú sớm, nhiều lần

Ngoài việc chăm sóc cơ thể như sanh thường, sản phụ sanh mổ cần

lưu ý thêm:


GIAO LƯU ĐẶT CÂU HỎICHĂM SÓC HẬU SẢN


BS. Nguyễn Ngọc Lan HươngEmail: [email protected]

face book: https://www.facebook.com/lanhuong.nguyenngoc.3

Education

BSnhi - Mẹ Nên Sanh Thường Sanh Mổ