Bài báo cáo thực tập kế toán quản lý tài chính tại cty phát triển cn đông á

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp

more information and additional documents connect with me here: http://facebook.com/ngphutien/

0

Më ®Çu

Mèi quan hÖ thanh to¸n gi÷a doanh nghiÖp víi ngêi mua, ngêi b¸n, víi ng©n s¸ch ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, thêng xuyªn ph¸t sinh çc nghiÖp vô thanh to¸n. V× vËy, ngêi qu¶n lý kh«ng chØ quan t©m tíi doanh thu, chi phÝ, lîi nhuËn, çi mµ hä ph¶i thêng thêng xuyªn n¾m b¾t chÝnh lµ t×nh h×nh thanh to¸n. T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh viÖc lµm ¨n cã hiÖu qu¶ hay kh«ng cña doanh nghiÖp.Ph¶i xem xÐt tµi chÝnh ®Ó cã thÓ tham gia ký kÕt çc hîp ®ång ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n ®¶m b¶o an toµn vµ hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp.NghiÖp vô thanh to¸n x¶y ra ë c¶ trong qu¸ tr×nh mua hµng vµ qu¸ tr×nh tiªu thô, nã cã liªn quan mËt thiÕt víi çc nghiÖp vô quü vµ nghiÖp vô t¹o vèn. Nh vËy, cã thÓ nãi çc nghiÖp vô thanh to¸n cã mét ý nghÜa v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, nã gãp phÇn duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.

§Ó qu¶n lý mét çch cã hiÖu qu¶ vµ tèt nhÊt ®èi víi çc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nãi riªng, dï lµ SX-kinh doanh hay dÞch vô vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n cña 1 níc nãi chung ®Òu cÇn ph¶i sö dông çc c«ng cô kh¸c qu¶n lý kh¸c nhau trong ®ã cã kÕ to¸n.

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hßa cïng víi qu¸ tr×nh ®æi míi ®i nªn cña ®Êt níc, c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n còng ®· cã sù ®æi míi t¬ng øng ®Ó cã sù phï hîp kÞp thêi víi çc yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, phï hîp víi çc nguyªn t¾c, chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ, ®ång thêi phï hîp víi ®Æc ®iÓm, yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ ë níc ta. Sau nhiÒu lÇn ®îc söa ®æi, ®Õn ngµy 01-11-1995 theo quyÕt ®Þnh sè 1141 TC/Q§/C§KT cña Bé trëng Bé tµi chÝnh, ®· chÝnh thøc ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n DN.§©y lµ mét bíc ®æi míi ®¸nh dÊu sù thay ®æi míi ®¸nh dÊu sù thay ®æi toµn diÖn, triÖt ®Ó hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam.

Sau qu¸ tr×nh häc tËp vµ nghiªn cøu ë trêng ®Ó trang bÞ çc kiÕn thøc c¬ b¶n vµ ®Æc biÖt lµ sau qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i phßng kÕ to¸n cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ EAST-ASIAN, t«i ®· chän ®Ò tµi “H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, kh¸ch hµng vµ Nhµ níc víi viÖc t¨ng cêng qu¶n lý tµi chÝnh t¹i c«ng ty cæ phÇn

®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ §«ng ¸”. Trong ®Ò tµi nµy t«i muèn t×m hiÓu s©u h¬n vÒ çc nghiÖp vô thanh to¸n, so s¸nh thùc tÕ h¹ch to¸n t¹i c«ng ty víi lý thuyÕt ®îc häc, víi chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh ë ViÖt Nam ®ång thêi t×m hiÓu thªm vÒ h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n quèc tÕ. Tham väng cña t«i ®Æt ra lµ th«ng qua çc nghiÖp vô thanh to¸n ®Ó cã çi nh×n tæng qu¸t nhÊt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty, ®iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc kÕ to¸n t¹i c«ng ty ASIAN. Tuy nhiªn do ®iÒu kiÖn kh«ng cho phÐp nªn t«i chØ ®i s©u t×m hiÓu mét sè nghiÖp vô thanh to¸n ®· nªu trong tªn ®Ò tµi. Nh vËy chuyªn ®Ò thùc tËp nµy t«i sÏ tËp chung vµo bèn khÝa c¹nh lµ : - H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi nhµ cung cÊp (ngêi b¸n). - H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi mua. - H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi Nhµ níc. - T¨ng cêng qu¶n lý tµi chÝnh t¹i c«ng ty EAST-ASIAN. §Ó thùc hiÖn môc tiªu ®Æt ra, bµi viÕt cña t«i chia lµm ba phÇn chÝnh : PhÇn I : C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, kh¸ch hµng, nhµ níc trong doanh nghiÖp. PhÇn II : Thùc tr¹ng h¹ch to¸n nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi kh¸ch hµng vµ nhµ níc ë c«ng ty EAST-ASIAN. PhÇn III : Ph¬ng híng hoµn thiÖn h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, kh¸ch hµng vµ nhµ níc ë c«ng ty EAST-ASIAN.



1

phÇn I

C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi

ngêi b¸n, kh¸ch hµng, nhµ níc trong doanh nghiÖp.

I- Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ çc nghiÖp vô thanh to¸n.

1- Kh¸i niÖm :

Quan hÖ thanh to¸n ®îc hiÓu lµ mét quan hÖ kinh doanh x¶y ra khi doanh nghiÖp cã quan hÖ mua b¸n vµ cã sù trao ®æi vÒ mét kho¶n vay nî tiÒn vèn cho kinh doanh. Mäi quan hÖ thanh to¸n ®Òu tån t¹i trong sù cam kÕt vay nî gi÷a chñ nî vµ con nî vÒ mét kho¶n tiÒn theo ®iÒu kho¶n ®· qui ®Þnh cã hiÖu lùc trong thêi h¹n cho vay, nî. Theo ®ã çc nghiÖp vô thanh to¸n cã thÓ chia lµm 2 lo¹i : Mét lµ, çc nghiÖp vô dïng tiÒn, hiÖn vËt ®Ó gi¶i quyÕt çc nghiÖp vô c«ng nî ph¸t sinh. Hai lµ, çc nghiÖp vô bï trõ c«ng nî.

2- §Æc ®iÓm cña çc nghiÖp vô thanh to¸n.

- Çc nghiÖp vô thanh to¸n cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng.

- Çc nghiÖp vô nµy ph¸t sinh nhiÒu, thêng xuyªn vµ yªu cÇu ph¶i theo dâi chi tiÕt theo tõng ®èi tîng thanh to¸n.

- ViÖc thanh to¸n ¶nh hëng lín tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nªn thêng cã çc quy ®Þnh rÊt chÆt chÏ trong thanh to¸n, v× vËy cÇn cã sù gi¸m s¸t, qu¶n lý thêng xuyªn ®Ó çc quy t¾c ®îc t«n träng.

- Çc nghiÖp vô thanh to¸n ph¸t sinh ë c¶ qu¸ tr×nh mua vËt t, hµng ho¸ ®Çu vµo vµ qu¸ tr×nh tiªu thô. §èi víi doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i th× nã tham gia vµo toµn bé qu¸ tr×nh kinh doanh (mua hµng vµ b¸n hµng).

3- Quan hÖ thanh to¸n víi c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh.

Quan hÖ thanh to¸n liªn hÖ mËt thiÕt víi dßng tiÒn vµo, ra trong kú kinh doanh, do ®ã nã cã ¶nh hëng lín tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. V× vËy, tæ chøc qu¶n lý tèt quan hÖ thanh to¸n còng cã nghÜa lµ lµm tèt c«ng t¸c tµi chÝnh t¹i doanh nghiÖp. ViÖc ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng thanh to¸n ®îc thùc hiÖn mét çch linh ho¹t, hîp lý vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao sÏ gãp phÇn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho doanh nghiÖp, ®ång thêi tËn dông ®îc nguån tµi trî vèn kh¸c nhau. Do ®ã, cÇn ph¶i kiÓm so¸t çc quan hÖ kinh tÕ nµy.

Víi chøc n¨ng th«ng tin vµ kiÓm tra, h¹ch to¸n kÕ to¸n gióp cho doanh nghiÖp cã ®îc çc th«ng tin cô thÓ vÒ sè nî, thêi gian nî vµ t×nh h×nh thanh to¸n víi tõng ®èi tîng trong tõng kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶. H¬n thÕ n÷a, víi çc sè liÖu kÕ to¸n, nhµ qu¶n lý sÏ biÕt ®îc kh¶ n¨ng thanh to¸n ®èi víi çc kho¶n ph¶i tr¶ còng nh kh¶ n¨ng thu håi çc kho¶n ph¶i thu. Tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ cã nh÷ng ®èi s¸ch thu nî, tr¶ nî kÞp thêi nh»m ®¶m b¶o çc kho¶n c«ng nî sÏ ®îc thanh to¸n ®Çy ®ñ, gãp phÇn duy tr× vµ ph¸t triÓn mèi quan hÖ kinh doanh tèt víi b¹n hµng, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.

Bªn c¹nh ®ã còng cã thÓ kh¼ng ®Þnh thªm r»ng h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý duy nhÊt ®èi víi çc nghÞªp vô thanh to¸n. Bëi v×, kh¸c víi mét sè phÇn hµnh nh tiÒn mÆt, vËt t, hµng ho¸ - hiÖn h÷u trong kÐt, trong kho cña doanh nghiÖp, sù tån t¹i cña çc nghiÖp vô thanh to¸n ph¸t sinh chØ ®îc biÓu hiÖn duy nhÊt trªn chøng tõ, sæ s¸ch.



2

4- Ph©n lo¹i çc nghiÖp vô thanh to¸n : Cã thÓ ph©n lo¹i çc nghiÖp vô thanh to¸n theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau nh : C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng thanh to¸n, çc nghiÖp vô thanh to¸n ®îc chia

lµm hai lo¹i : + Thanh to¸n çc kho¶n ph¶i thu + Thanh to¸n çc kho¶n ph¶i tr¶

Theo quan hÖ ®èi víi doanh nghiÖp : thanh to¸n bªn trong doanh nghiÖp (thanh to¸n t¹m øng, thanh to¸n l¬ng…) vµ thanh to¸n víi bªn ngoµi (thanh to¸n víi nhµ cung cÊp, víi kh¸ch hµng…).

Theo thêi gian : thanh to¸n thêng xuyªn hoÆc ®Þnh kú. Nhng th«ng thêng ngêi ta thêng ph©n lo¹i çc nghiÖp vô thanh to¸n theo ®èi

tîng, theo tiªu thøc nµy th× cã çc nghiÖp vô thanh to¸n sau : -Thanh to¸n víi ngêi b¸n -Thanh to¸n víi kh¸ch hµng -Thanh to¸n t¹m øng - Thanh to¸n víi nhµ níc Çc nghiÖp vô thÕ chÊp, ký cîc, ký quü Çc nghiÖp vô thanh to¸n kh¸c

Trong ph¹m vi chuyªn ®Ò nµy, t«i sÏ tr×nh bµy çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi kh¸ch hµng vµ víi Nhµ níc.

5- Mét sè ph¬ng thøc thanh to¸n phæ biÕn ë ViÖt Nam hiÖn nay.

* Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt bao gåm çc lo¹i h×nh thanh to¸n nh : thanh to¸n b»ng

tiÒn ViÖt Nam, tr¸i phiÕu ng©n hµng, b»ng ngo¹i tÖ çc lo¹i vµ çc lo¹i giÊy tê cã gi¸ trÞ nh tiÒn. Khi nhËn ®îc vËt t, hµng ho¸, dÞch vô th× bªn mua xuÊt tiÒn mÆt ë quü ®Ó tr¶ trùc tiÕp cho ngêi b¸n. H×nh thøc thanh to¸n nµy trªn thùc tÕ chØ phï hîp çc lo¹i h×nh giao dÞch víi sè lîng nhá vµ ®¬n gi¶n, bëi v× víi çc kho¶n mua cã gi¸ trÞ lín viÖc thanh to¸n trë nªn phøc t¹p vµ kÐm an toµn. Th«ng thêng h×nh thøc nµy ®îc ¸p dông trong thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn, víi çc nhµ cung cÊp nhá, lÎ…

* Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. §©y lµ h×nh thøc thanh to¸n ®îc thùc hiÖn b»ng çch tÝnh chuyÓn tµi kho¶n hoÆc

thanh to¸n bï trõ qua çc ®¬n vÞ trung gian lµ ng©n hµng. Çc h×nh thøc cô thÓ bao gåm : Thanh to¸n b»ng SÐc.

SÐc lµ chøng tõ thanh to¸n do chñ tµi kho¶n lËp trªn mÉu in s½n ®Æc biÖt cña ng©n hµng, yªu cÇu ng©n hµng tÝnh tiÒn tõ tµi kho¶n cña m×nh tr¶ cho ®¬n vÞ ®îc hëng cã tªn trªn sÐc. §¬n vÞ ph¸t hµnh sÐc hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc sö dông sÐc. SÐc chØ ph¸t hµnh khi tµi kho¶n ë ng©n hµng cã sè d.

SÐc thanh to¸n gåm cã sÐc chuyÓn kho¶n, sÐc b¶o chi ,sÐc tiÒn mÆt vµ sÐc ®Þnh møc.

- SÐc chuyÓn kho¶n : Dïng ®Ó thanh to¸n vµ mua b¸n hµng ho¸ gi÷a çc ®¬n vÞ trong cïng mét ®Þa ph¬ng. SÐc cã t¸c dông ®Ó thanh to¸n chuyÓn kho¶n kh«ng cã gi¸ trÞ ®Ó lÜnh tiÒn mÆt, sÐc ph¸t hµnh chØ cã gi¸ trÞ trong thêi h¹n quy ®Þnh.



3

- SÐc ®Þnh møc : Lµ lo¹i sÐc chuyÓn kho¶n nhng chØ ®îc ng©n hµng ®¶m b¶o chi tæng sè tiÒn nhÊt ®Þnh trong c¶ quyÓn sÐc. Sæ sÐc ®Þnh møc cã thÓ dïng ®Ó thanh to¸n trong cïng ®Þa ph¬ng hoÆc kh¸c ®Þa ph¬ng. Khi ph¸t hµnh, ®¬n vÞ chØ ®îc ph¸t hµnh trong ph¹m vi ng©n hµng ®¶m b¶o chi. Mçi lÇn ph¸t hµnh ph¶i ghi sè h¹n møc cßn l¹i vµo mÆt sau cña tê sÐc. §¬n vÞ b¸n khi nhËn sÐc ph¶i kiÓm tra h¹n møc cßn l¹i cña quyÓn sÐc.

- SÐc chuyÓn tiÒn cÇm tay : Lµ lo¹i sÐc chuyÓn kho¶n cÇm tay, ®îc ng©n hµng ®¶m b¶o thanh to¸n.

- SÐc b¶o chi : Lµ sÐc chuyÓn kho¶n ®îc ng©n hµng ®¶m b¶o chi sè tiÒn ghi trªn tõng tê sÐc ®ã. Khi ph¸t hµnh sÐc ®¬n vÞ ph¸t hµnh ®a ®Õn ng©n hµng ®Ó ®ãng dÊu ®¶m b¶o chi cho tê sÐc ®ã. SÐc nµy dïng ®Ó thanh to¸n chñ yÕu gi÷a çc ®¬n vÞ mua b¸n vËt t, hµng ho¸… trong cïng mét ®Þa ph¬ng nhng cha tÝn nhiÖm lÉn nhau.

Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu. Uû nhiÖm thu lµ h×nh thøc mµ chñ tµi kho¶n uû nhiÖm cho ng©n hµng thu hé mét sè

tiÒn nµo ®ã tõ kh¸ch hµng hoÆc çc ®èi tîng kh¸c. Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi.

Uû nhiÖm chi lµ giÊy uû nhiÖm cña chñ tµi kho¶n nhê ng©n hµng phôc vô m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó tr¶ cho nhµ cung cÊp, nép ng©n s¸ch Nhµ níc ,vµ mét sè thanh to¸n kh¸c… Thanh to¸n bï trõ.

¸p dông trong ®iÒu kiÖn hai tæ chøc cã quan hÖ mua vµ b¸n hµng ho¸ hoÆc cung øng dÞch vô lÉn nhau. Theo h×nh thøc thanh to¸n nµy, ®Þnh kú hai bªn ph¶i ®èi chiÕu gi÷a sè tiÒn ®îc thanh to¸n vµ sè tiÒn ph¶i thanh to¸n víi nhau do bï trõ lÉn nhau. Çc bªn tham gia thanh to¸n chØ cÇn ph¶i chi tr¶ sè chªnh lÖch sau khi ®· bï trõ. ViÖc thanh to¸n gi÷a hai bªn ph¶i trªn c¬ së tho¶ thuËn råi lËp thµnh v¨n b¶n ®Ó lµm c¨n cø ghi sæ vµ theo dâi. Thanh to¸n b»ng th tÝn dông - L/C

Theo h×nh thøc nµy khi mua hµng, bªn mua ph¶i lËp mét kho¶n tÝn dông t¹i ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n tiÒn hµng cho bªn b¸n. Khi giao hµng xong ng©n hµng cña bªn mua sÏ ph¶i chuyÓn sè tiÒn ph¶i thanh to¸n cho ng©n hµng cña bªn b¸n. h×nh thøc nµy ¸p dông cho çc ®¬n vÞ kh¸c ®Þa ph¬ng, kh«ng tÝn nhiÖm lÉn nhau. Trong thùc tÕ, h×nh thøc nµy Ýt ®îc sö dông trong thanh to¸n néi ®Þa nhng l¹i ph¸t huy t¸c dông vµ ®îc sö dông phæ biÕn trong thanh to¸n Quèc tÕ, víi ®ång tiÒn thanh to¸n chñ yÕu lµ ngo¹i tÖ. Thanh to¸n b»ng thÎ tÝn dông

H×nh thøc nµy ®îc sö dông chñ yÕu cho çc kho¶n thanh to¸n nhá.

6- Yªu cÇu qu¶n lý, nguyªn t¾c vµ nhiÖm vô h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n.

6.1. Yªu cÇu qu¶n lý çc nghiÖp vô thanh to¸n

a) §èi víi nghiÖp vô thanh to¸n çc kho¶n ph¶i thu :

- Nî ph¶i thu ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng ®èi tîng ph¶i thu, theo tõng néi dung ph¶i thu vµ ghi chÐp theo tõng lÇn thanh to¸n. §èi tîng ph¶i thu lµ çc kh¸ch hµng cã quan hÖ thanh to¸n víi doanh nghiÖp vÒ s¶n phÈm, hµng ho¸, nhËn cung cÊp dÞch vô, …



4

- Kh«ng ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, cung cÊp dich vô thu tiÒn ngay (tiÒn mÆt, sÐc, hoÆc ®· thu qua ng©n hµng)

- H¹ch to¸n chi tiÕt, kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i çc kho¶n nî : nî trong h¹n, nî khã ®ßi hoÆc nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi ®Ó cã c¨n cø x¸c ®Þnh sè trÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi hoÆc cã biÖn ph¸p xö lý ®èi víi kho¶n nî ph¶i thu kh«ng ®ßi ®îc.

b) §èi víi nghiÖp vô thanh to¸n çc kho¶n ph¶i tr¶ :

- Nî ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n, ngêi cung cÊp dÞch vô cÇn ®îc h¹ch to¸n chi tiÕt tõng ®èi tîng ph¶i tr¶. §èi tîng ph¶i tr¶ ngêi b¸n, ngêi cung cÊp, ngêi nhËn thÇu vÒ XDCB cã quan hÖ kinh tÕ chñ yÕu ®èi víi doanh nghiÖp vÒ b¸n vËt t, hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô. Trong chi tiÕt tõng ®èi tîng ph¶i tr¶, tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh c¶ sè tiÒn øng tríc cho ngêi b¸n, ngêi cung cÊp, ngêi nhËn thÇu XDCB nhng cha nhËn hµng ho¸, lao vô.

- Kh«ng ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô mua vËt t, hµng ho¸, dich vô tr¶ tiÒn ngay (tiÒn mÆt, sÐc)

- Nh÷ng vËt t, hµng ho¸, dÞch vô ®· nhËn, nhËp kho nhng cha ®Õn cuèi th¸ng cha cã ho¸ ®¬n th× sö dông gi¸ t¹m tÝnh dÓ ghi sæ vµ ph¶i ®iÒu chØnh vÒ gi¸ thùc tÕ khi nhËn ®îc ho¸ ®¬n hoÆc th«ng b¸o gi¸ chÝnh thøc cña ngêi b¸n.

6.2. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n. §Ó theo dâi chÝnh x¸c, kÞp thêi çc nghiÖp vô thanh to¸n, kÕ to¸n cÇn qu¸n triÖt çc

nguyªn t¾c sau :

- §èi víi çc kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ, cÇn theo dâi c¶ vÒ nguyªn tÖ trªn çc tµi kho¶n chi tiÕt vµ quy ®æi theo ®ång tiÒn ViÖt Nam. Cuèi kú ph¶i ®iÒu chØnh sè d theo tû gi¸ thùc tÕ.

- §èi víi çc kho¶n nî ph¶i tr¶, ph¶i thu b»ng vµng, b¹c, ®¸ quÝ, cÇn chi tiÕt theo c¶ chØ tiªu gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt. Cuèi k× ®iÒu chØnh sè d theo gi¸ thùc tÕ.

- Kh«ng bï trõ c«ng nî gi÷a çc nhµ cung cÊp, gi÷a çc kh¸ch hµng mµ ph¶i c¨n cø trªn sæ chi tiÕt ®Ó lÊy sè liÖu lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cuèi k×.

- Theo dâi chi tiÕt tõng kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ theo tõng ®èi tîng; thêng xuyªn tiÕn hµnh ®èi chiÕu, kiÓm tra, ®«n ®èc ®Ó viÖc thanh to¸n ®îc kÞp thêi.

- §èi víi çc ®èi tîng cã quan hÖ giao dÞch, mua b¸n thêng xuyªn, cã sè d nî lín th× ®Þnh kú hoÆc cuèi th¸ng kÕ to¸n cÇn kiÓm tra ®èi chiÕu tõng kho¶n nî ph¸t sinh, sè ®· thanh to¸n vµ sè cßn ph¶i thanh to¸n, cã x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n.

6.3. NhiÖm vô h¹ch to¸n :

C«ng t¸c kÕ to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn tèt çc nhiÖm vô c¬ b¶n sau : - Ghi chÐp ®Çy ®ñ kÞp thêi trªn hÖ thèng chøng tõ, sæ s¸ch chi tiÕt vµ tæng hîp cña phÇn

hµnh çc kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶.

- Thùc hiÖn gi¸m s¸t chÕ ®é thanh to¸n c«ng nî vµ tÝnh chÊp hµnh çc kû luËt thanh to¸n tµi chÝnh, tÝn dông.

- Ghi chÐp ph¶n ¸nh kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c râ rµng çc kho¶n nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ theo tõng ®èi tîng ph¶i thu, ph¶i tr¶ theo tõng kho¶n vµ thêi gian thanh to¸n.



5

- Tæng hîp vµ xö lý nhanh th«ng tin vÒ t×nh h×nh c«ng nî trong h¹n, ®Õn h¹n, qu¸ h¹n vµ

ph¶i thu khã ®ßi ®Ó qu¶n lý tèt c«ng nî tr¸nh d©y da c«ng nî vµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu

qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.

II - H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi

kh¸ch hµng vµ víi nhµ níc.

1- H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n.

NghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n thêng x¶y ra trong quan hÖ mua b¸n vËt t,

hµng ho¸, dÞch vô… gi÷a doanh nghiÖp víi ngêi b¸n, nghiÖp vô nµy ph¸t sinh khi doanh

nghiÖp mua hµng theo ph¬ng thøc thanh to¸n tr¶ chËm hoÆc tr¶ tríc tiÒn hµng, nghÜa lµ cã

quan hÖ nî nÇn gi÷a doanh nghiÖp vµ ngêi b¸n. Khi doanh nghiÖp mua chÞu th× sÏ ph¸t sinh

nî ph¶i tr¶, khi doanh nghiÖp øng tríc sÏ xuÊt hiÖn mét kho¶n ph¶i thu cña ngêi b¸n.

1.1 Néi dung nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n :

- Ph¶n ¸nh çc kho¶n ph¶i tr¶ ph¸t sinh sau khi mua hµng vµ ph¶i thu do øng tríc tiÒn

mua hµng víi tõng nhµ cung cÊp.

- Tµi kho¶n nµy kh«ng theo dâi çc nghiÖp vô mua hµng tr¶ tiÒn ngay trùc tiÕp t¹i thêi

®iÓm giao hµng.

- Khi mua hµng ®· nhËp, ®· nhËn hµng nhng cuèi kú cha nhËn ®îc chøng tõ mua hµng

th× sè nî t¹m ghi theo gi¸ t¹m tÝnh cña hµng nhËn. Khi nhËn ®îc chøng tõ sÏ ®iÒu chØnh

theo gi¸ thùc tÕ tho¶ thuËn.

- Ph¶n ¸nh çc nghiÖp vô chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ ph¸t sinh ®îc ngêi b¸n chÊp thuËn lµm

thay ®æi sè nî sÏ thanh to¸n.

Chøng tõ sö dông :

- Çc chøng tõ vÒ mua hµng : hîp ®ång mua b¸n, ho¸ ®¬n b¸n hµng (hoÆc ho¸ ®¬n VAT )

do ngêi b¸n lËp, biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t, s¶n phÈm, hµng ho¸; phiÕu nhËp kho,

biªn b¶n giao nhËn TSC§. . .

- Chøng tõ øng tríc tiÒn : phiÕu thu (do ngêi b¸n lËp)

- Çc chøng tõ thanh to¸n tiÒn hµng mua : phiÕu chi, giÊy b¸o Nî, uû nhiÖm chi ,sÐc…

Tuú theo quy m«, ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n

lý cña doanh nghiÖp mµ lùa chän sè lîng, lo¹i chøng tõ sao cho phï hîp. Trong trêng hîp

doanh nghiÖp muèn sö dông lo¹i chøng tõ kh«ng cã trong quy ®Þnh nh»m t¹o ®iÒu kiÖn

thuËn lîi h¬n cho c«ng t¸c thanh to¸n th× cµn cã v¨n b¶n cho phÐp cña Nhµ níc.

1.2 Tµi kho¶n sö dông :

Tµi kho¶n 331 - Ph¶i tr¶ ngêi b¸n



6

KÕt cÊu cña TK 331 Tµi kho¶n 331 Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n - Sè ph¶i tr¶ ngêi b¸n ®· tr¶ - Sè nî ®îc gi¶m do ngêi b¸n chÊp nhËn

gi¶m gi¸, chiÕt khÊu - Sè nî ®îc gi¶m do hµng mua tr¶ l¹i ngêi

b¸n - Sè tiÒn øng tríc cho ngêi b¸n ®Ó mua

hµng - Xö lý nî kh«ng cã chñ

- Sè nî ph¶i tr¶ ph¸t sinh khi mua hµng

- TrÞ gi¸ hµng nhËn theo sè tiÒn ®· øng

- Sè nî t¨ng do tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng

Sè D Nî : sè tiÒn øng tríc cho ngêi b¸n hoÆc sè tiÒn tr¶ thõa cho ngêi b¸n.

Sè D Cã : sè tiÒn cßn ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n.

Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng ngêi b¸n. 1.3 Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n. 1.3.1- H¹ch to¸n chi tiÕt. ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt ®îc thùc hiÖn theo s¬ ®å sau : 2. C¨n cø vµo çc chøng tõ gèc vÒ thanh to¸n víi ngêi b¸n, kÕ to¸n chi tiÕt ghi vµo sæ

chi tiÕt TK 331 ®îc më riªng cho tõng nhµ cung cÊp. MÉu sæ chi tiÕt TK 331 ®· ®îc bé tµi

chÝnh ban hµnh vµ híng dÉn çch ghi chÐp. Theo quy ®Þnh chung, ®èi víi tÊt c¶ çc kho¶n

ph¶i thu, ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ ph¶i cã sæ chi tiÕt riªng theo tõng ®èi tîng thanh to¸n vµ

theo tõng lo¹i ngo¹i tÖ.

3. Cuèi kú, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt vÒ viÖc thanh to¸n ®èi víi ngêi b¸n. B¶ng

tæng hîp nµy sÏ lµ c¨n cø ®Ó ®èi chiÕu víi sæ çi TK 331.

1.3.2 - H¹ch to¸n tæng hîp.

a) Trêng hîp mua chÞu :

Mua vËt t, TSC§ : C¨n cø vµo chøng tõ, ho¸ ®¬n, biªn b¶n giao nhËn… kÕ to¸n ghi :

Nî TK 152, 153,156 : Nguyªn liÖu, c«ng cô, dông cô thùc nhËp (ph¬ng ph¸p KKTX)

Nî TK 611 : Mua hµng ( ph¬ng ph¸p KK§K)

Nî TK 211, 213 : TSC§ ®· ®a vµo sö dông

Nî TK 133 : ThuÕ VAT (VAT ) ®îc khÊu trõ

Cã TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp

Mua chÞu vËt t, dÞch vô sö dông ngay :

Nî TK 627, 641, 642, 241, 142…

Nî TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ


Khi tr¶ nî cho ngêi b¸n, kÕ to¸n ghi :

Chøng tõ gèc

Sæ chi tiÕt TK 331

B¶ng tæng hîp chi tiÕt TK 331

(1) (2)



7

Nî TK 331 : Ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp

Cã TK 111 : Tr¶ b»ng tiÒn mÆt

Cã TK 112 : Tr¶ b»ng tiÒn göi Ng©n hµng

Cã TK 311, 341 : Tr¶ b»ng tiÒn vay

Khi ®îc nhµ cung cÊp chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ vµ chÊp nhËn gi¶m nî hoÆc nhËn nî víi doanh

nghiÖp, kÕ to¸n ghi :


Cã TK 152, 153 : Ph¬ng ph¸p KKTX

Cã TK 611 : Ph¬ng ph¸p KK§K

Cã TK 711 : sè tiÒn chiÕt khÊu thanh to¸n ®îc hëng

Khi tr¶ l¹i vËt t cho ngêi b¸n vµ ®îc ngêi b¸n xo¸ nî hoÆc ghi nhËn nî víi doanh

nghiÖp, kÕ to¸n ghi :


Cã TK 152, 153 : Ph¬ng ph¸p KKTX

Cã TK 611 : Ph¬ng ph¸p KK§K

Cã TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ

b) Trêng hîp øng tríc tiÒn mua hµng

Khi øng tiÒn cho ngêi b¸n ®Ó mua hµng :


Cã TK 111, 112

Khi nhËn hµng mua theo sè tiÒn øng tríc :

Nî TK 152, 153, 156…nhËp hµng theo ph¬ng ph¸p KKTX

Nî TK 611 : nhËp hµng theo ph¬ng ph¸p KK§K

Nî TK 211, 213 : mua TSC§

Nî TK133 : VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ


Thanh to¸n chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hµng nhËp víi sè tiÒn øng tríc :

+ NÕu øng tríc < trÞ gi¸ hµng mua ®· nhËp vµ doanh nghiÖp tr¶ sè tiÒn cßn thiÕu :

Nî TK 331 : tr¶ nî nhµ cung cÊp sè thiÕu

Cã TK 111, 112

+ NÕu øng tríc > trÞ gi¸ hµng nhËp th× ph¶i thu, khi thu ghi :

Nî TK 111, 112


Trêng hîp nî ph¶i tr¶ ngêi b¸n kh«ng ai ®ßi, kÕ to¸n ghi t¨ng thu nhËp bÊt thêng.

Nî TK 331 : kÕt chuyÓn xo¸ nî v¾ng chñ.

Cã TK 721 : thu nhËp bÊt thêng.



8

NÕu doanh nghiÖp tÝnh VAT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× kh«ng sö dông TK133-

VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ. Khi ®ã gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸ mua vµo vµ gi¸ trÞ hµng mua tr¶

l¹i lµ gi¸ bao gåm c¶ VAT .

c) Trêng hîp thanh to¸n víi ngêi b¸n b»ng ngo¹i tÖ :

NÕu doanh nghiÖp dïng tû gi¸ thùc tÕ :

Khi ph¸t sinh çc kho¶n c«ng nî ®èi víi ngêi b¸n th× ph¶i theo dâi c¶ sè nguyªn tÖ ph¸t

sinh.

Nî TK 152, 153, 156, 211 : tû gi¸ thùc tÕ

Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ

Cã TK 331 : ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n

- Khi thanh to¸n :

+ Nî TK 331 : tû gi¸ thùc tÕ lóc ghi sæ

Nî TK 635 : nÕu lç vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i

Cã TK111, 112… : sè tiÒn ®· tr¶ theo tû gi¸ thùc tÕ thanh to¸n.

+ Nî TK 331 : tû gi¸ thùc tÕ lóc ghi sæ

Cã TK 111,112… : sè tiÒn ®· tr¶ theo tû gi¸ thùc tÕ thanh to¸n.

Cã TK 515 : nÕu l·i vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i.

§ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK007

- NÕu doanh nghiÖp sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n :

Nî TK 152, 153, 156, 211 : tû gi¸ thùc tÕ

Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ

Nî TK 635 :nÕu lç vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i

Cã TK 331 : ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n

Cã TK 515 : nÕu l·i vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i

Khi thanh to¸n :

Nî TK 331 : tû gi¸ h¹ch to¸n

Cã TK 111, 112… sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n

§ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 007

Cuèi kú ®èi víi çc kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ ngêi b¸n cã gèc ngo¹i tÖ th× ph¶i tiÕn

hµnh ®iÒu chØnh theo tû gi¸ thùc tÕ cuèi kú, sè chªnh lÖch l·i ghi vµo TK 515, nÕu lç ghi vµo

TK 635, ®Çu kú kÕ to¸n tiÕp theo sÏ ghi ngîc l¹i xo¸ sè d trªn TK 635 vµ TK 515 :

- NÕu tû gi¸ t¨ng :

Nî TK 635 : nÕu lç vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i

Cã TK 331 : ph¶i tr¶ ngêi b¸n

- NÕu tû gi¸ gi¶m :

Nî TK 331 : ph¶i tr¶ ngêi b¸n

Cã TK 515 : nÕu l·i vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i

§Çu kú kÕ to¸n sau ghi ngîc l¹i.



9

d) Trêng hîp bï trõ c«ng nî :

Khi mét tæ chøc, ç nh©n (VD : c«ng ty X) võa lµ kh¸ch hµng, võa lµ nhµ cung cÊp

cña doanh nghiÖp, nÕu cã sù ®ång ý cña c¶ hai bªn th× cã thÓ bï trõ c«ng nî.

C¨n cø vµo çc chøng tõ mua hµng vµ b¸n hµng cho C«ng ty X vµ sæ chi tiÕt ph¶i thu kh¸ch

hµng - C«ng ty X, ph¶i tr¶ ngêi b¸n- C«ng ty X ®Ó x¸c ®Þnh sè tiÒn ph¶i thu, ph¶i tr¶.

- Trêng hîp sè ph¶i thu > sè ph¶i tr¶

Nî TK 331- c«ng ty X : sè tiÒn ghi theo sèph¶i tr¶

Cã TK 131- c«ng ty X

- Trêng hîp sè ph¶i thu < sè ph¶i tr¶

Nî TK 331- c«ng ty X : sè tiÒn ghi theo sè ph¶i thu

Cã TK 131- c«ng ty X

Trêng hîp Y lµ nhµ cung cÊp, Z lµ kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp nÕu nh Y vµ Z

®ång ý, doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh bï trõ c«ng nî. Trong trêng hîp nµy cÇn ph¶i cã

biªn b¶n x¸c nhËn vÒ viÖc bï trõ c«ng nî, cã ch÷ ký cña çc bªn tham gia. C¨n cø vµo biªn

b¶n, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 331- Y

Cã TK 131- Z

S¬ ®å h¹ch to¸n nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n :

TK 133

TK 711

Nî v¾ng chñ

TK 515

ChiÕt khÊu mua hµng

TK 152, 611

TK 311, 341

TT b»ng tiÒn vay

Gi¶m gi¸, tr¶ l¹i hµng

TK 111, 112

- TT cho NCC b»ng tiÒn

- øng tríc tiÒn cho NCC

- Thanh to¸n thªm nÕu thiÕu. - §· tr¶ theo tû gi¸ h¹ch to¸n hoÆc thùc tÕ

TK 331

- Tr¶ l¹i tiÒn thõa (nÕu cã)

TK 152, 611, 211, 627…

TK 133

- Mua chÞu hµng - NhËn hµng ®· øng tríc

VAT ®îc

khÊu trõ

TK 152,153,156,211…

- tû gi¸ thùc tÕ

- tû gi¸ h¹ch to¸n

TK 413

Chªnh lÖc tû gi¸



10

2- H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi kh¸ch hµng. Quan hÖ thanh to¸n víi kh¸ch hµng n¶y sinh khi doanh nghiÖp b¸n vËt t, hµng ho¸,

tµi s¶n, dÞch vô cña m×nh theo ph¬ng thøc tr¶ tríc.. th«ng thêng viÖc b¸n hµng theo ph¬ng thøc nªu trªn chØ x¸y ra trong çc nghiÖp vô b¸n bu«n hµng ho¸ hoÆc b¸n hµng cña çc ®¹i lý cña doanh nghiÖp. 2.1. Néi dung :

Çc nghiÖp vô thanh to¸n víi kh¸ch hµng ph¸t sinh khi doanh nghiÖp b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô theo ph¬ng thøc b¸n chÞu hoÆc trong trêng hîp ngêi mua tr¶ tríc tiÒn hµng. - Kh«ng theo dâi kho¶n tiÒn b¸n hµng ®· thu trùc tiÕp t¹i thêi ®iÓm x¶y ra nghiÖp vô b¸n hµng. - Ph¶n ¸nh sè tiÒn doanh nghiÖp chÊp nhËn gi¶m gi¸, bít gi¸, chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng hoÆc sè ph¶i tr¶ kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng mua.

- Ph¶n ¸nh tæng sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng (bao gåm sè nî gçc vµ l·i tr¶ chËm ph¶i thu) ®«Ý víi trêng hîp b¸n tr¶ gãp.

- Ph¶n ¸nh sè nî ph¶i thu hoÆc sè tiÒn øng tríc ph¶i tr¶ cña tÊt c¶ çc kh¸ch hµng cã quan hÖ kinh tÕ chñ yÕu víi doanh nghiÖp vÒ mua s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô vµ tµi s¶n b¸n thanh lý kh¸c. Çc chøng tõ thêng gåm :

- Ho¸ ®¬n b¸n hµng (hoÆc ho¸ ®¬n VAT ) do doanh nghiÖp lËp - GiÊy nhËn nî hoÆc lÖnh phiÕu do kh¸ch hµng lËp - Chøng tõ thu tiÒn : phiÕu thu, giÊy b¸o Cã…

2.2. Tµi kho¶n sö dông : TK 131- Ph¶i thu kh¸ch hµng. KÕt cÊu cña tµi kho¶n 131 :

Tµi kho¶n 131 Ph¶i thu cña kh¸ch hµng - Sè tiÒn ph¶i thu tõ kh¸ch hµng mua chÞu vËt t, hµng ho¸, dÞch vô cña doanh nghiÖp - Sè tiÒn thu thõa cña kh¸ch ®· tr¶ l¹i - Nî ph¶i thu tõ kh¸ch hµng t¨ng do tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng

- Sè nî ph¶i thu tõ kh¸ch hµng ®· thu ®îc - Sè nî ph¶i thu gi¶m do chÊp nhËn gi¶m gi¸, chiÕt khÊu, hoÆc do kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng ®· b¸n - Sè tiÒn kh¸ch hµng øng tríc ®Ó mua hµng - Nî ph¶i thu tõ kh¸ch hµng gi¶m do tû gi¸ ngo¹i tÖ gi¶m

Sè D Nî : sè tiÒn cßn ph¶i thu tõ kh¸ch hµng

Sè D Cã : sè tiÒn doanh nghiÖp cßn nî kh¸ch hµng

(Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng. Khi lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n,

ph¶i lÊy sè d chi tiÕt cña tõng ®èi tîng ®Ó ghi c¶ hai chØ tiªu bªn tµi s¶n vµ nguån vèn. Tµi kho¶n nµy còng ®îc më chi tiÕt theo thêi h¹n thanh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh nî ph¶i thu khã ®ßi, lµm c¨n cø lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi). 2.3. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n : 2.3.1 - H¹ch to¸n chi tiÕt. ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt ®îc thùc hiÖn theo s¬ ®å sau : Chøng tõ

gèc Sæ chi tiÕt TK 131

B¶ng tæng hîp chi tiÕt TK 131

(1) (2)



11

(1) C¨n cø vµo chøng tõ gèc kÕ to¸n chi tiÕt tiÕn hµnh ghi vµo sæ chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng. (2) Cuèi kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp thanh to¸n víi kh¸ch hµng, b¶ng nµy sÏ dïng ®Ó ®èi chiÕu víi sæ çi TK 131. 2.3.2 - H¹ch to¸n tæng hîp. - Trêng hîp doanh nghiÖp tÝnh VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ * Trêng hîp b¸n chÞu cho kh¸ch hµng : - Khi b¸n chÞu vËt t, hµng ho¸ cho kh¸ch hµng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT , kÕ to¸n ghi doanh thu b¸n chÞu ph¶i thu : Nî TK 131 : sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra - Khi b¸n chÞu TSC§ kÕ to¸n ghi : Nî TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng Cã TK 711 : thu nhËp bÊt thêng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra - Khi chÊp nhËn gi¶m gi¸ trõ nî hoÆc nhËn nî víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 532 : gi¶m gi¸ hµng b¸n Nî TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng - Khi chÊp nhËn chiÕt khÊu cho kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 635 : chiÕt khÊu thanh to¸n cho kh¸ch hµng Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng - C¨n cø chøng tõ thanh to¸n, kÕ to¸n ghi sè nî ®· thu : Nî TK 111, 112 : thu tiÒn nî cña kh¸ch hµng Nî TK 311 : thu nî vµ thanh to¸n tiÒn vay ng¾n h¹n Cã TK 131 : ghi gi¶m sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng - Khi chÊp nhËn cho kh¸ch hµng tr¶ l¹i hµng vµ trõ nî hoÆc ghi nhËn nî víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 531 : doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Nî TK 3331 : VAT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Cã TK 131 : ghi gi¶m sè nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng * Trêng hîp kh¸ch hµng øng tríc tiÒn mua hµng. - Khi doanh nghiÖp nhËn tiÒn øng tríc cña kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112 : sè tiÒn kh¸ch hµng øng tríc Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng - Khi giao nhËn hµng cho kh¸ch hµng theo sè tiÒn øng tríc, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 131 : tæng sè tiÒn hµng kh¸ch hµng ph¶i thanh to¸n Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra - Chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn øng tríc vµ gi¸ trÞ hµng b¸n theo th¬ng vô sÏ ®îc theo dâi thanh quyÕt to¸n trªn TK 131. * Trêng hîp b¸n hµng tr¶ gãp



12

Theo ph¬ng thøc nµy, kh¸ch hµng thanh to¸n tríc mét phÇn tiÒn, phÇn cßn l¹i cha tr¶ vµ ph¶i chÞu l·i, sè l·i ®ã ®îc coi lµ thu nhËp tµi chÝnh. Doanh thu b¸n hµng ®îc x¸c ®Þnh nh trong trêng hîp b¸n hµng mét lÇn, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112 : sè tiÒn tr¶ ngay Nî TK 131 : sè nî tr¶ gãp Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n (tÝnh trªn doanh thu b¸n hµng) Cã TK 3387 : l·i do b¸n tr¶ gãp. * Trêng hîp hµng ®æi hµng Hµng xuÊt kho mang ®i ®æi ®îc coi nh tiªu thô, hµng nhËn vÒ do ®æi coi nh mua. - Khi xuÊt hµng ®em ®i ®æi : Nî TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra. - Khi nhËn hµng do ®æi hµng : Nî TK 152, 153, 211, 611 Nî TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng Sè tiÒn thõa, thiÕu do ®æi hµng ®îc xö lý trªn TK 131 * Trêng hîp ®Æc biÖt nî ph¶i thu khã ®ßi C¨n cø ®Ó ®îc ghi nhËn lµ kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi lµ nî ph¶i thu ®· qu¸ h¹n thanh to¸n tõ 2 n¨m trë lªn. Trong trêng hîp ®Æc biÖt, tuy thêi h¹n cha tíi 2 n¨m, nhng ®¬n vÞ nî ®ang trong thêi gian xem xÐt gi¶i thÓ, ph¸ s¶n hoÆc ngêi nî cã dÊu hiÖu kh¸c nh bá trèn …còng ®îc ghi nhËn lµ kho¶n nî khã ®ßi. Ph¬ng ph¸p lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi : Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, tÝnh sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cho n¨m nay : Nî TK 642- 6426 Cã TK 139 : dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Sang n¨m sau, tÝnh ra sè dù phßng ph¶i lËp trong n¨m vµ so s¸nh víi sè dù phßng n¨m tríc ®· lËp : + NÕu kh«ng thay ®æi th× kh«ng lËp thªm dù phßng + NÕu sè sè dù phßng ph¶i lËp n¨m nay lín h¬n sè dù phßng ®· lËp n¨m tríc th× tiÕn hµnh lËp thªm theo sè chªnh lÖch. Nî TK 642- 6426 : sè chªnh lÖch Cã TK 139 : dù phßng ph¶i thu khã ®ßi + NÕu sè sè dù phßng ph¶i lËp n¨m nay nhá h¬n sè dù phßng ®· lËp n¨m tríc th× hoµn nhËp dù phßng theo sè chªnh lÖch. Nî TK 139 : sè chªnh lÖch Cã TK 642- chi phÝ qu¶n lý DN Trêng hîp cã dÊu hiÖu ch¾c ch¾n kh«ng ®ßi ®îc, kÕ to¸n ghi : Nî TK 642- 6426 Cã TK 131 : sè thùc tÕ mÊt §ång thêi ghi Nî TK 004- chi tiÕt cho tõng ®èi tîng : sè nî ®· xo¸ sæ. Trêng hîp sè nî ®· xo¸ sæ nhng l¹i ®ßi th× cho vµo thu nhËp bÊt thêng : Nî TK 111, 112… Cã TK 711 : thu nhËp bÊt thêng



13

§ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 004 S¬ ®å h¹ch to¸n thanh to¸n víi kh¸ch hµng : . Trêng hîp doanh nghiÖp tÝnh VAT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp : Çc kho¶n doanh thu, thu nhËp, doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i hay gi¶m gi¸ hµng b¸n ®Òu bao gåm c¶ VAT , VAT cña hµng b¸n ra kh«ng ®îc h¹ch to¸n riªng.

3 - H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi nhµ níc. Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 3 LuËt thuÕ GTGT vµ §iÒu 3 NghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§-CP ngµy 29/12/2000 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ GTGT th× tÊt c¶ çc tæ chøc, ç nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ë ViÖt Nam, kh«ng ph©n biÖt ngµnh nghÒ, h×nh thøc, tæ chøc kinh doanh (gäi chung lµ cë së kinh doanh) vµ tæ chøc, ç nh©n cã nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT (gäi chung lµ ngêi nhËp khÈu) ®Òu lµ ®èi tîng nép thuÕ GTGT. 3.1 Néi dung nghiÖp vô thanh to¸n víi Nhµ níc : ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT) lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt lu th«ng ®Õn tiªu dïng. Çc kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch, trong kú kÕ to¸n, çc doanh nghiÖp thêng ph¶i cã nghÜa vô thanh to¸n víi Nhµ níc vÒ çc kho¶n nép tµi chÝnh b¾t buéc : - Çc lo¹i thuÕ trùc thu vµ thuÕ gi¸n thu. - KhÊu hao c¬ b¶n tµi s¶n cè ®Þnh thuéc vèn ng©n s¸ch. - Çc kho¶n phÝ, lÖ phÝ vµ çc kho¶n ph¶i nép kh¸c ph¸t sinh theo chÕ ®é quy ®Þnh. Ngoµi ra mét sè doanh nghiÖp c«ng Ých, khi s¶n xuÊt kinh doanh çc mÆt hµng b¸n theo gi¸ chØ ®¹o cña Nhµ níc mµ kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ th× ®îc Nhµ níc trî cÊp, trî gi¸.

ChiÕt khÊu b¸n hµng

TK 6426

TK 111, 112

TK 311

TK333TK 811

TK 531

TK 532 TK 131

- Thu tiÒn cña ngêi mua - Ngêi mua ®Æt tríc tiÒn

Thu tiÒn & tr¶ tiÒn vay

ng¾n h¹n

Gi¶m gi¸ hµng b¸n

Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i

TK 511

TK 3331

Doanh thu b¸n hµng

Doanh thu b¸n TSC§

Nî ph¶i thu ®· thu vµ thÊt thu thùc tÕ

Sè thùc thu

Sè nî thÊt thu

TK 642

TK 642

TK 139

Hoµn nhËp dù Phßng ®· lËp n¨m

tríc (theo sè chªnh lÖch)

LËp dù phßng

cho n¨m sau

(theo sè

chªnh lÖch)



14

3.2 NhiÖm vô h¹ch to¸n H¹ch to¸n thanh to¸n víi Nhµ níc ph¶i thùc hiÖn ®îc çc nhiÖm vô h¹ch to¸n sau : - Gi¸m ®èc n¾m t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ níc ®Ó ®¶m b¶o nép ®óng, nép ®ñ, nép kÞp thêi çc kho¶n ph¶i nép. - Kª khai chÝnh x¸c khèi lîng s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng trî cÊp, trî gi¸ cña Nhµ níc. - Trêng hîp nép çc kho¶n b»ng ngo¹i tÖ, th× viÖc ghi sæ tiÕn hµnh trªn c¬ së quy ®æi ngo¹i tÖ thµnh VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ ë thêi ®iÓm nép. - TÝnh, kª khai ®óng çc kho¶n thuÕ, çc kho¶n ph¶i nép kh¸c cho Nhµ níc theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh. - Ph¶n ¸nh kÞp thêi sè tiÒn cña çc kho¶n ph¶i nép t¹m thêi theo kª khai hoÆc sè chÝnh thøc theo møc duyÖt cña c¬ quan thuÕ, tµi chÝnh trªn hÖ thèng b¶ng kª khai, sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp. 3.3 Tµi kho¶n sö dông TK 333 - ThuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép Nhµ níc. Néi dung vµ kÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh sau :

Tµi kho¶n 333 - ThuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép Nhµ níc - Nép thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ çc kho¶n kh¸c nép cho Nhµ níc. - Sè thuÕ ®îc Nhµ níc miÔn gi¶m hoÆc bï trõ. - Sè tiÒn trî cÊp trî gi ̧cña Nhµ níc cha nhËn ®îc.

- ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ çc kho¶n kh¸c ph¶i nép Nhµ níc. - Sè tiÒn trî cÊp, trî gi¸ cña Nhµ níc ®· nhËn ®îc.

Sè D Nî : Sè tiÒn doanh nghiÖp cßn nî Nhµ níc Sè D Cã : Sè tiÒn nép thõa cho Nhµ níc hoÆc sè tiÒn trî cÊp trî gi¸ cña Nhµ níc cha nhËn ®îc.

Tµi kho¶n nµy ®îc chi tiÕt thµnh çc tµi kho¶n cÊp hai : TK 3331- VAT ph¶i nép. - - 33311 : VAT ®Çu ra - - 33312 : VAT cña hµng nhËp khÈu TK 3332- ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. TK 3333- ThuÕ xuÊt, nhËp khÈu. TK 3334- ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. TK 3335- Thu trªn vèn. TK 3336- ThuÕ tµi nguyªn. TK 3337- ThuÕ nhµ ®Êt. TK 3338- Çc lo¹i thuÕ kh¸c (thuÕ thu nhËp, thuÕ m«n bµi, thuÕ tríc b¹…) TK 3339- PhÝ, lÖ phÝ vµ çc kho¶n ph¶i nép kh¸c (lÖ phÝ giao th«ng, phÝ cÇu phµ, phÝ x¨ng dÇu, khÊu hao c¬ b¶n ph¶i nép, trî gi¸…) 3.4- Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n 3.4.1- H¹ch to¸n chi tiÕt thanh to¸n víi Nhµ níc. Chøng tõ sö dông : - - B¶ng kª khai thuÕ cña doanh nghiÖp - - Th«ng b¸o thuÕ cña çc c¬ quan thuÕ - - PhiÕu chi, giÊy b¸o Nî cña Ng©n hµng,b¶ng kª nép tiÒn vµo ng©n s¸ch Nhµ níc …



15

Sæ chi tiÕt sö dông : Sæ chi tiÕt cu¶ TK 333 “ thuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép Nhµ níc ”. Sæ chi tiÕt nµy dïng ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng kho¶n thanh to¸n víi ng©n s¸ch. S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt thanh to¸n víi Nhµ níc : (1) C¨n cø vµo çc chøng tõ thanh to¸n víi ng©n s¸ch, kÕ to¸n chi tiÕt tiÕn hµnh ghi sæ çc nghiÖp vô ph¸t sinh. (2) Cuèi kú, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp çc kho¶n thanh to¸n víi Nhµ níc ®Ó lµm c¬ së ®èi chiÕu víi sæ çi TK 333 vµ lµ c¨n cø ®Ó lËp B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh : - - PhÇn II : T×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ níc - - PhÇn III : VAT ®îc khÊu trõ, ®îc hoµn l¹i, ®îc miÔn gi¶m. 3.4. 2- H¹ch to¸n tæng hîp thanh to¸n víi Nhµ níc 3.4.2.1 - H¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. - ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (VAT ) lµ thuÕ tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch

vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng. - Çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kinh doanh mÆt hµng chÞu VAT cã thÓ tÝnh thuÕ theo 1 trong

2 ph¬ng ph¸p lµ : ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn VAT * §èi tîng ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn VAT lµ : - - Ç nh©n s¶n xuÊt kinh doanh lµ ngêi ViÖt Nam. - Tæ chøc, ç nh©n níc ngoµi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t níc ngoµi

t¹i ViÖt Nam, cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.

- C¬ së kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸, quý, ngo¹i tÖ. §èi tîng ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ lµ çc ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh, bao gåm çc doanh nghiÖp nhµ níc, doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi, doanh nghiÖp t nh©n, çc c«ng ty cæ phÇn, hîp t¸c x· vµ çc ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh kh¸c (trõ çc ®èi tîng ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn VAT nãi trªn). Ph¬ng ph¸p tÝnh VAT : - Ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ. - C¨n cø ®Ó tÝnh VAT lµ gi¸ tÝnh thuÕ vµ thuÕ suÊt. VAT c¬ së ph¶i nép ®îc tÝnh theo mét

trong hai ph¬ng ph¸p sau : Sè VAT ph¶i nép = VAT ®Çu ra - VAT ®Çu vµo

VAT ®Çu ra = Sè VAT cña hµng

b¸n ra -

Sè VAT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i

- Sè VAT cña hµng

gi¶m gi¸

VAT ®Çu vµo

= Sè VAT ®Çu

vµo cha ®îc khÊu trõ

+ Sè VAT ®Çu vµo cña hµng

mua vµo -

VAT ®Çu vµo cña hµng mua

tr¶ l¹i -

VAT ®Çu vµo cña gi¶m gi¸

hµng mua - Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ trùc tiÕp trªn VAT . Sè thuÕ GTGT ph¶i nép

= GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ

* ThuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô

Chøng tõ gèc ( th«ng b¸o thuÕ, b¶ng khai thuÕ, phiÕu chi, giÊy b¸o Nî …)

Sæ chi tiÕt theo dâi thanh to¸n víi

ng©n s¸ch

Tæng hîp chi

tiÕt

1 2



16

GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ

= Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra

- Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo t¬ng øng

- . Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra lµ gi¸ thùc tÕ bªn mua ph¶i thanh to¸n cho bªn b¸n, bao gåm c¶ VAT vµ çc kho¶n phô thu, phÝ thu thªm mµ bªn mua ph¶i tr¶.

- . Gi¸ thanh to¸n cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo t¬ng øng ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ thùc tÕ mua vµo, bao gåm c¶ VAT .

a)- H¹ch to¸n thuÕ GTGT (VAT) theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ : VAT ®Çu vµo : Tµi kho¶n sö dông : TK 133- VAT ®îc khÊu trõ. Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK 133 : Tµi kho¶n 133- VAT ®îc khÊu trõ - Sè VAT ®Çu vµo ph¸t sinh trong kú - Sè VAT ®Çu vµo ®· khÊu trõ

- KÕt chuyÓn VAT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ - VAT ®Çu vµo cña hµng mua ®· tr¶ l¹i, ®îc gi¶m gi¸. - Sè VAT ®Çu vµo ®· hoµn l¹i

Sè D Nî : - Sè VAT ®Çu vµo cßn ®îc khÊu trõ - Sè VAT ®Çu vµo ®îc hoµn l¹i nhng cha ®îc hoµn tr¶.

TK 133 cã 2 tµi kho¶n cÊp hai : - - TK 1331 : VAT ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸ dÞch vô. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh

VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ cña vËt t, hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ.

- - TK 1332 : VAT ®îc khÊu trõ cña TSC§. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh VAT ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh ®Çu t mua s¾m TSC§ dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ

Khi mua vËt t, hµng ho¸, TSC§ dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, c¨n cø vµo çc chøng tõ : - - Ho¸ ®¬n VAT - - Ho¸ ®¬n b¸n hµng : khÊu trõ 3% trªn tæng gi¸ mua - - B¶ng kª mua hµng : khÊu trõ 2% KÕ to¸n ghi : Nî TK 152 : nguyªn liÖu, vËt liÖu Nî TK 156 : hµng ho¸ Nî TK 211 : TSC§ h÷u h×nh Nî TK 213 : TSC§ v« h×nh Nî TK 611 : mua hµng- ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 331 : tæng gi¸ thanh to¸n Khi mua vËt t, hµng ho¸, dÞch vô dïng ngay vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, kÕ to¸n ghi Nî TK 621, 627, 641, 642, 241…



17

Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 331… : tæng gi¸ thanh to¸n Khi mua hµng ho¸ giao b¸n ngay cho kh¸ch hµng (thuéc ®èi tîng chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ), kÕ to¸n ghi : Nî TK 632 : gi¸ vèn hµng b¸n (gi¸ mua cha cã VAT ®Çu vµo) Nî TK 133 : VAT ®Çu vµo Cã TK 111, 112, 331… : tæng gi¸ thanh to¸n Khi tr¶ l¹i hµng cho ngêi b¸n, kÕ to¸n ph¶i ghi gi¶m VAT ®Çu vµo (nÕu cã) Nî TK 111, 112, 331… : gi¸ thanh to¸n cña hµng tr¶ l¹i cho ngêi b¸n Cã TK 133 : VAT ®Çu vµo Cã TK 152, 153… : gi¸ cha thuÕ H¹ch to¸n VAT ®Çu ra : Tµi kho¶n sö dông : TK3331- VAT ph¶i nép Néi dung vµ kÕt cÊu cña TK nµy nh sau : Tµi kho¶n TK3331 VAT ph¶i nép - Sè VAT ®Çu vµo ®· khÊu trõ - Sè VAT ®îc gi¶m trõ - Sè VAT ®· nép vµo Ng©n s¸ch Nhµ níc - Sè VAT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n.

- Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña hµng ho¸ dÞch vô ®· tiªu thô - Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña hµng ho¸ dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, biÕu, tÆng, sö dông néi bé. - Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt thêng. - Sè VAT ®Çu ra ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu

Sè D Nî: sè VAT nép thõa vµo Ng©n s¸ch. Sè d Cã : sè VAT cßn ph¶i nép cuèi kú. Tµi kho¶n nµy cã çc tµi kho¶n cÊp ba sau : - TK33311 : VAT ®Çu ra. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè VAT ®Çu ra, sè thuÕ VAT ph¶i nép, ®· nép, cßn phµi nép cña hµng ho¸, s¶n phÈm , dÞch vô tiªu thô. - TK33312 : VAT cña hµng nhËp khÈu. Dïng ®Ó ph¶n ¸nh VAT ph¶i nép, ®· nép, cßn ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu. Tr×nh tù h¹ch to¸n : Khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT , kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112, 131… : tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 3331 : VAT ph¶i nép Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng, gi¸ cha cã thuÕ VAT §èi víi trêng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ( thuéc ®èi tîng chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ ) kÕ to¸n ghi : Nî TK 531 : hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ( gi¸ b¸n cha cã VAT ) Nî TK 3331 : gi¶m VAT ph¶i nép Cã TK 111, 112, 131… : gi¸ thanh to¸n cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Khi ph¸t sinh çc kho¶n thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh, çc kho¶n thu nhËp bÊt thêng thuéc ®èi tîng chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ (VD : thu vÒ cho thuª tµi s¶n, thu vÒ thanh lý, nhîng b¸n TSC§…), kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112, 131… : tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK 711 : thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh Cã TK 711 : thu nhËp ho¹t ®éng bÊt thêng Cã TK 3331 : VAT ph¶i nép



18

§¬n vÞ nép VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ sö dông hµng ho¸, dÞch vô ®Ó biÕu, tÆng th× doanh thu vµ sè VAT ph¶i nép cña hµng ho¸, dÞch vô ®em biÕu, tÆng ghi : - - Doanh thu b¸n hµng : Nî TK 641, 642 : gi¸ cha cã thuÕ VAT Cã TK 512 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : thuÕ VAT §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô sö dông néi bé dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ th× ®îc h¹ch to¸n nh sau : - - Doanh thu b¸n hµng : Nî TK 627, 641, 642 Cã TK 512 : doanh thu b¸n hµng néi bé Kh«ng ph¶n ¸nh VAT khi lËp ho¸ ®¬n, g¹ch bá dßng thuÕ VAT . QuyÕt to¸n thuÕ VAT . Theo quy ®Þnh, n¨m quyÕt to¸n VAT ®îc tÝnh theo n¨m d¬ng lÞch, thêi h¹n c¬ së kinh doanh ph¶i nép quyÕt to¸n cho c¬ quan thuÕ chËm nhÊt kh«ng qu¸ 60 ngµy kÓ tõ ngµy 31 th¸ng 12 cña n¨m quyÕt to¸n. C¬ së kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm kª khai toµn bé sè thuÕ ph¶i nép, sè ®· nép hoÆc sè thuÕ ®îc hoµn cña n¨m quyÕt to¸n, sè cßn thiÕu hay nép thõa tÝnh ®Õn thêi ®iÓm quyÕt to¸n. C¬ së ph¶i kª khai ®Çy ®ñ, ®óng çc chØ tiªu vµ sè liÖu theo mÉu quyÕt to¸n thuÕ vµ göi tíi c¬ quan thuÕ ®Þa ph¬ng theo ®óng thêi gian quy ®Þnh. Cuèi kú, kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ vµ sè VAT ph¶i nép trong kú, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3331 : VAT ph¶i nép Cã TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ Khi nép VAT vµo ng©n s¸ch Nhµ níc : Nî TK 3331 : VAT ph¶i nép Cã TK 111, 112 NÕu sè VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín h¬n sè VAT ®Çu ra ®îc ph¸t sinh trong kú th× chØ ®îc khÊu trõ sè VAT ®Çu vµo b»ng sè VAT ®Çu ra. Sè VAT ®Çu vµo cßn l¹i ®îc khÊu trõ tiÕp vµo kú tÝnh thuÕ sau hoÆc ®îc xÐt hoµn thuÕ. §èi víi vËt t, hµng ho¸ mua vÒ dïng ®ång thêi cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu VAT nhng kh«ng t¸ch riªng ®îc th× cuèi n¨m quyÕt to¸n, x¸c ®Þnh sè VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ vµ kh«ng ®îc khÊu trõ trªn c¬ së ph©n bæ theo tû lÖ doanh thu. Sè VAT kh«ng ®îc khÊu trõ tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n trong kú, kÕ to¸n ghi : Nî TK 632 : gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ Sè VAT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ trong kú tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n cña kú kÕ to¸n sau, kÕ to¸n ghi : Nî TK 142 : chi phÝ tr¶ tríc Cã TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ §Õn kú kÕ to¸n sau khi tÝnh sè VAT kh«ng ®îc khÊu trõ vµo gi¸ vèn hµng b¸n, kÕ to¸n ghi : Nî TK 632 : gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 142 : chi phÝ tr¶ tríc Khi nép VAT vµo ng©n s¸ch Nhµ níc kÕ to¸n ghi : Nî TK 3331 : VAT ph¶i nép



19

Cã TK 111, 112… Trêng hîp ®¬n vÞ ®îc gi¶m VAT : Nî TK 3331 : trõ vµo VAT ph¶i nép Nî TK 111, 112 : nhËn b»ng tiÒn Cã TK 711 : thu nhËp bÊt thêng S¬ ®å h¹ch to¸n VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ : VAT ®Çu vµo

TK 111, 112, 331 TK 152, 156 TK 133

TK 621, 627…

TK 632

TK 152, 156

(1) Mua vËt t, hµng ho¸

(2) Mua hµng sö dông ngay

(3) Mua hµng ho¸ tiªu thô ngay

(4) Tr¶ l¹i hµng mua

TK 627, 641, 642

TK 111, 112

TK 531

TK 711

TK 515, 711

TK 512 TK 133

TK 152, 156

TK 641, 642

VAT ®Çu ra (7) Nép VAT cña hµng NK

(3) VAT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i

(4b) VAT cña hµng biÕu tÆng

(5) DT b¸n hµng sö

dông néi bé (9) Trêng hîp ®îc gi¶m thuÕ

(6)VAT cña hµng NK

(8) VAT hµng NK dïng cho phóc lîi, sù nghiÖp

(4a) DT cña hµng biÕu tÆng

TK 3331 TK 511, 512 TK 111, 112

VAT ®Çu ra

(1) Dthu b¸n sp, hµng hãa, dÞch vô

(2) TN tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c



20

QuyÕt to¸n thuÕ VAT . Hµng ho¸, vËt t mua vÒ dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh mÆt hµng chÞu thuÕ vµ mÆt hµng kh«ng chÞu thuÕ.

§èi víi hµng nhËp khÈu thuéc diÖn chÞu VAT : Khi nhËp khÈu vËt t, thiÕt bÞ, hµng ho¸, kÕ to¸n sè VAT cña hµng nhËp khÈu : Trêng hîp hµng ho¸ dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ sè VAT hµng nhËp khÈu ®îc khÊu trõ ghi : Nî TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ Cã TK 3331- 33312 : VAT ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu Trêng hîp nhËp khÈu hµng ho¸ dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu VAT hoÆc chÞu VAT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hay dïng vµo ho¹t ®éng sù nghiÖp, ch¬ng tr×nh dù ¸n, phóc lîi … sè VAT cña hµng nhËp khÈu kh«ng ®îc khÊu trõ, kÕ to¸n ghi : Nî TK 152, 156, 211… Cã TK 3331- 33312 : VAT ph¶i nép Khi nép VAT hµng ho¸ nhËp khÈu vµo ng©n s¸ch Nhµ níc kÕ to¸n ghi : Nî TK 3331- 33312 : VAT ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu Cã TK 111, 112 Trêng hîp hoµn VAT : Çc c¬ së kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng nép VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ mµ thêng xuyªn cã sè VAT ®Çu vµo lín h¬n sè VAT ®Çu ra th× ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn cho phÐp hoµn l¹i VAT theo quy ®Þnh cña chÕ ®é thuÕ : C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®îc xÐt hoµn thuÕ trong çc trêng hîp sau : - C¬ së kinh doanh trong 3 th¸ng liªn tôc trë lªn (kh«ng ph©n biÖt niªn ®é kÕ to¸n) cã luü kÕ sè thuÕ ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín h¬n sè thuÕ ®Çu ra th× ®îc hoµn thuÕ. Sè thuÕ ®îc hoµn lµ sè thuÕ ®Çu vµo cha ®îc khÊu trõ hÕt cña thêi gian xin hoµn thuÕ.

TK 111, 112 TK 3331 TK 133

(1) KhÊu trõ thuÕ cuèi kú, sau khi quyÕt to¸n

(2) Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch (3) Hoµn thuÕ GTGT

TK 133 TK 632 TK 111, 112, 331 TK 152, 156

TK 142

(1) Mua vËt t, hµng ho¸

(5) Ph©n bæ VAT ®Çu vµo cho kú sau

(3) VAT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ (ph©n bæ 1 lÇn)

(2) VAT ®Çu vµo

(4) TH ph©n bæ nhiÒu lÇn



21

- C¬ së kinh doanh trong th¸ng cã hµng ho¸ xuÊt khÈu nÕu sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo cha ®îc khÊu trõ tõ 200 triÖu ®ång trë lªn th× ®îc xÐt hoµn thuÕ theo th¸ng, hoÆc chuyÕn hµng (nÕu x¸c ®Þnh ®îc sè thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo riªng cña tõng chuyÕn hµng). - §èi víi hµng ho¸ uû th¸c xuÊt khÈu, gia c«ng xuÊt khÈu qua mét c¬ së kh¸c ký hîp ®ång gia c«ng xuÊt khÈu, gia c«ng chuyÓn tiÕp xuÊt khÈu, ®èi tîng hoµn thuÕ lµ c¬ së cã hµng ®i uû th¸c xuÊt khÈu, c¬ së trùc tiÕp gia c«ng hµng ho¸ xuÊt khÈu. Khi nhËn ®îc tiÒn ng©n s¸ch Nhµ níc thanh to¸n vÒ sè tiÒn VAT ®Çu vµo ®îc hoµn l¹i, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112 Cã TK 133 : VAT ®îc khÊu trõ b) Ph¬ng ph¸p tÝnh VAT trùc tiÕp. Khi mua vËt t, hµng ho¸ : Nî TK 152, 156…gi¸ cã thuÕ Cã TK 111, 112, 331… Khi x¸c ®Þnh ®îc sè VAT ph¶i nép theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, kÕ to¸n ghi : Nî TK 642- 6425 : thuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ Cã TK 3331 : VAT ph¶i nép Khi nép thuÕ hoÆc ®îc miÔn gi¶m thuÕ th× kÕ to¸n ph¶n ¸nh t¬ng tù nh ph¬ng ph¸p khÊu trõ. Trêng hîp VAT ©m th× th¸ng ®ã kh«ng ph¶i nép thuÕ VAT , phÇn VAT ®ã ®îc trõ vµo th¸ng sau nhng kh«ng ®îc chuyÓn sang niªn ®é sau. S¬ ®å h¹ch to¸n VAT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp :

3.4.2.2 - H¹ch to¸n thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt (TT§B) lµ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu ®îc thu trªn gi¸ b¸n cña mét sè mÆt hµng mµ Nhµ níc h¹n chÕ tiªu dïng nh : bia, rîu thuèc l¸,« t«,xe m¸y… §èi tîng nép thuÕ TT§B lµ çc tæ chøc, ç nh©n thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ cã nhËp khÈu hay s¶n xuÊt, kinh doanh çc mÆt hµng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ TT§B. Çc c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸ thuéc diÖn chÞu thuÕ TT§B th× ph¶i nép thuÕ TT§B vµ kh«ng ph¶i nép VAT ®èi víi hµng ho¸ nµy ë kh©u tiªu thô.

TK111, 112, 331. . . TK 151, 152, 211…

TK 711 TK111, 112..

TK 3331 TK 642-6425

Gi¸ mua vËt t, hµng ho¸, tµi s¶n ( c¶ VAT )

VAT ph¶i nép trong kú

VAT ®îc miÔn, gi¶m nhËn l¹i b»ng tiÒn

Nép VAT cho ng©n s¸ch

VAT ®îc miÔn gi¶m trõ vµo sè ph¶i nép

VAT ph¶i nép cña hµng NK



22

C¬ së nhËp khÈu hµng ho¸ thuéc diÖn chÞu thuÕ TT§B, ngoµi thuÕ nhËp khÈu lóc nhËp khÈu hµng ho¸ cßn ph¶i nép thuÕ TT§B vµ kh«ng ph¶i nép thuÕ VAT . Trêng hîp nhËp khÈu uû th¸c th× tæ chøc nhËn uû th¸c lµ ®èi tîng nép thuÕ TT§B §èi víi c¬ së s¶n xuÊt mÆt hµng chÞu thuÕ TT§B b»ng nguyªn liÖu ®· nép thuÕ TT§B th× khi kª khai thuÕ TT§B ë kh©u s¶n xuÊt ®îc khÊu trõ sè thuÕ TT§B ®· nép ®èi víi nguyªn liÖu nÕu cã chøng tõ hîp ph¸p. C¨n cø tÝnh thuÕ TT§B lµ gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt. Sè thuÕ TT§B ph¶i nép = Gi¸ tÝnh thuÕ TT§B cña

hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ * ThuÕ suÊt thuÕ TT§B

Gi¸ tÝnh thuÕ : - §èi víi hµng hãa, dÞch vô s¶n xuÊt trong níc : gi¸ tÝnh thuÕ TT§B lµ gi¸ b¸n cña c¬ së s¶n xuÊt cha cã thuÕ TT§B, ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ nh sau :

Gi¸ tÝnh thuÕ TT§B cña hh, dvô

= Gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vô ( 1 + ThuÕ suÊt )

Gi¸ b¸n cña c¬ së s¶n xuÊt lµ gi¸ b¸n ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ çc kho¶n phô thu (nÕu cã) cña c¬ së. §èi víi trêng hîp b¸n hµng qua ®¹i lý th× gi¸ b¸n lµm c¨n cø tÝnh thuÕ lµ gi¸ b¸n ra cha trõ hoa hång ®¹i lý. - §èi víi hµng nhËp khÈu : Gi¸ tÝnh thuÕ TT§B = Gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu + ThuÕ nhËp khÈu Trêng hîp hµng nhËp khÈu ®îc miÔn, gi¶m thuÕ nhËp khÈu th× thuÕ nhËp khÈu tÝnh trong c«ng thøc trªn lµ sè thuÕ cßn ph¶i nép. - §èi víi hµng ho¸ gia c«ng th× gi¸ tÝnh thuÕ TT§B lµ gi¸ tÝnh thuÕ cu¶ mÆt hµng s¶n xuÊt cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi ®iÓm giao hµng. NÕu kh«ng cã gi¸ s¶n phÈm cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi ®iÓm giao hµng th× c¬ quan thuÕ c¨n cø vµo gi¸ b¸n s¶n phÈm ®ã trªn thÞ trêng hoÆc do c¬ së ®a gia c«ng nhËn hµng vÒ b¸n ra ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ tÝnh thuÕ vµ th«ng b¸o cho c¬ së thùc hiÖn. - §èi víi hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp th× gi¸ tÝnh thuÕ TT§B lµ gi¸ b¸n cha cã thuÕ TT§B cña hµng b¸n ra theo ph¬ng thøc tr¶ tiÒn mét lÇn, kh«ng bao gåm kho¶n l·i tr¶ gãp. ViÖc h¹ch to¸n tæng hîp ®îc thùc hiÖn nh sau : Khi b¸n hµng ho¸ dÞch vô thuéc diÖn chÞu thuÕ TT§B, kÕ to¸n ghi doanh thu : Nî TK 111, 112, 131… Cã TK 511, 512 : doanh thu Khi nhËn ®îc th«ng b¸o nép thuÕ TT§B cña c¬ quan thuÕ, kÕ to¸n ghi : Nî TK 511, 512 : doanh thu Cã TK 3332 : thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt §èi víi thuÕ TT§B cña hµng nhËp khÈu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 151, 152, 211… Cã TK 3332 : thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt Khi nép thuÕ TT§B, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3332 : thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt

Cã TK 111, 112



23

NÕu doanh nghiÖp ®îc hoµn thuÕ TT§B trong çc trêng hîp hµng t¹m nhËp t¸i xuÊt, thuÕ nép theo tê khai nhng thùc tÕ nhËp khÈu Ýt h¬n, kÕ to¸n ghi ©m ®Ó gi¶m thuÕ TT§B ph¶i nép : Nî TK 511 : doanh thu b¸n hµng

Cã TK 3332 : thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt - ghi ©m NÕu ®îc hoµn l¹i b»ng tiÒn, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112

Cã TK 3332 : thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt Khi ®îc gi¶m thuÕ TT§B, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3332 : thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt Cã TK 711 : thu nhËp bÊt thêng 3.4.2.3 - H¹ch to¸n thuÕ xuÊt nhËp khÈu ThuÕ xuÊt nhËp khÈu lµ lo¹i thuÕ ph¸t sinh khi hµng ho¸ ®îc xuÊt nhËp khÈu qua biªn giíi ViÖt Nam mµ çc hµng ho¸ nµy thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ xuÊt nhËp khÈu. Ph¬ng ph¸p tÝnh :

ThuÕ xuÊt khÈu hoÆc nhËp khÈu

= Sè lîng tõng mÆt hµng

xuÊt hay nhËp khÈu x

Gi¸ tÝnh thuÕ

x ThuÕ suÊt

a) H¹ch to¸n thuÕ xuÊt khÈu Khi x¸c ®Þnh ®îc sè thuÕ xuÊt khÈu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3333- thuÕ xuÊt khÈu Trong trêng hîp doanh nghiÖp ®îc hoµn thuÕ xuÊt khÈu nh hµng t¹m xuÊt t¸i nhËp, hµng xuÊt thùc tÕ Ýt h¬n so víi tê khai, hµng kh«ng xuÊt khÈu ®îc… ph¶n ¸nh sè thuÕ xuÊt khÈu ®îc hoµn l¹i, kÕ to¸n ghi ©m ®Ó gi¶m sè thuÕ ph¶i nép : Nî TK 511 : doanh thu b¸n hµng

Cã TK 3333- thuÕ xuÊt khÈu : ghi ©m NÕu ®îc hoµn l¹i b»ng tiÒn, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 111, 112 Cã TK 3333- thuÕ xuÊt khÈu

Trong trêng hîp doanh nghiÖp ®îc gi¶m thuÕ xuÊt khÈu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3333- thuÕ xuÊt khÈu Cã TK 711 : thu nhËp bÊt thêng Khi nép thuÕ xuÊt khÈu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3333- thuÕ xuÊt khÈu Cã TK 111, 112 S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ xuÊt khÈu :

TK 111,

TK 711

TK 111,

TK 3333 - thuÕ xuÊt khÈu TK 511

(1) ThuÕ XK cña hµng tiªu thô ThuÕ XK cña hµng tiªu thô

(2a) Hoµn thuÕ XK ( ghi ©m )

(2b) NÕu ®îc hoµn thuÕ

b»ng tiÒn

(3) Gi¶m thuÕ XK

(4) Nép thuÕ XK



24

b) H¹ch to¸n thuÕ nhËp khÈu ThuÕ nhËp khÈu lµ lo¹i thuÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh mua vËt t, hµng ho¸, v× vËy nã ®îc tÝnh vµo gi¸ thùc tÕ cña vËt t, hµng ho¸. Khi x¸c ®Þnh ®îc sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép, kÕ to¸n ghi : Nî TK151 : hµng nhËp khÈu ®ang ®i ®êng Nî TK 152, 156 : hµng nhËp khÈu ®· nhËp kho Nî TK 211, 241 : hµng nhËp khÈu lµ TSC§ Cã TK 3333- thuÕ nhËp khÈu Trêng hîp doanh nghiÖp ®îc hoµn thuÕ nhËp khÈu nh hµng t¹m nhËp t¸i xuÊt, hµng thùc nhËp Ýt h¬n so víi tê khai… ph¶n ¸nh sè thuÕ ®îc hoµn l¹i, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3333 : thanh to¸n bï trõ Nî TK 111, 112 : ®îc hoµn thuÕ b»ng tiÒn Cã TK 632 : ghi gi¶m gi¸ vèn hµng t¸i xuÊt Cã TK 711 : thu nhËp kh¸c (nÕu ®· kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng t¸i xuÊt) Trêng hîp doanh nghiÖp ®îc gi¶m thuÕ nhËp khÈu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3333- thuÕ nhËp khÈu Cã TK 711 : thu nhËp kh¸c Khi nép thuÕ nhËp khÈu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3333- thuÕ nhËp khÈu Cã TK 111, 112 S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ nhËp khÈu :

TK 211, 241

TK 151,

TK 632

TK 111,

TK 721

TK 111,

TK 3333- thuÕ nhËp khÈu

(2) ThuÕ NK khi mua TSC§ (3c) Hoµn thuÕ NK trong TH ®· kÕt chuyÓn gi¸ vèn

(1) ThuÕ NK khi mua hµng ho¸, vËt t

(3a) Hoµn thuÕ NK (thanh to¸n

(3b) Hoµn thuÕ NK b»ng tiÒn

(4) Gi¶m thuÕ NK

(5) Nép thuÕ NK



25

3.4.2.4 - H¹ch to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Kh¸i niÖm : ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ lo¹i thuÕ trùc thu, thu trªn kÕt qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Çc ®¬n vÞ, ç nh©n s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cã thu nhËp chÞu thuÕ ®Òu ph¶i nép thuÕ theo luËt ®Þnh. Ph¬ng ph¸p tÝnh : ThuÕ thu nhËp ®îc x¸c ®Þnh nh sau :

Thu nhËp chÞu thuÕ trong kú

= Doanh thu ®Ó tÝnh

thu nhËp chÞu thuÕ

- Chi phÝ hîp lý, hîp lÖ trong kú

+ Thu nhËp chÞu thuÕ

kh¸c

Sè thuÕ TNDN ph¶i nép trong kú

= Thu nhËp chÞu thuÕ trong kú x ThuÕ suÊt

Theo quy ®Þnh cña luËt thuÕ doanh nghiÖp th× thuÕ thu nhËp ®îc quyÕt to¸n hµng n¨m, tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o nguån thu æn ®Þnh, thêng xuyªn cho ng©n s¸ch Nhµ níc, hµng quý doanh nghiÖp ph¶i nép thuÕ theo kÕ ho¹ch hoÆc theo th«ng b¸o cña c¬ quan thuÕ.

ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ sung : Theo th«ng t sè 18/2002/ TT – BTC ngµy 20/2/2002 th× çc c¬ së kinh doanh cã thu nhËp cao do ®Þa ®iÓm kinh doanh thuËn lîi, ngµnh nghÒ Ýt bÞ c¹nh tranh mang l¹i thu nhËp cao, sau khi nép thuÕ thu nhËp theo thuÕ suÊt32% mµ phÇn thu nhËp cßn l¹i cao h¬n 20% vèn chñ së h÷u hiÖn cã th× sè vît trªn 20% ph¶i chÞu thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ sung víi thuÕ suÊt 25%. Thu nhËp chÞu thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ sung ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch lÊy thu nhËp cßn l¹i (sau khi nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo thuÕ suÊt 32%) trõ 20% vèn chñ së h÷u hiÖn cã. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n :

Khi x¸c ®Þnh sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp t¹m nép cho ng©n s¸ch, kÕ to¸n ghi : Nî TK 421- 4212 : ghi gi¶m lîi nhuËn n¨m nay

Cã TK 3334 : thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp §Çu n¨m sau, khi b¸o ço quyÕt to¸n thuÕ ®îc duyÖt, kÕ to¸n so s¸nh sè thuÕ t¹m nép trong n¨m tríc víi sè thùc tÕ ph¶i nép (bao gåm c¶ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ sung - nÕu cã). NÕu sè thuÕ thùc tÕ ph¶i nép lín h¬n sè t¹m nép th× tiÕn hµnh nép bæ xung, kÕ to¸n ghi Nî TK 421- 4211 : ghi gi¶m lîi nhuËn n¨m tríc Cã TK 3334 : thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp NÕu sè t¹m nép lín h¬n sè thuÕ ph¶i nép th× sè nép thõa chuyÓn bï cho n¨m tiÕp theo : Nî TK 3334 : thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Cã TK 4211 : lîi nhuËn n¨m tríc Khi nép thuÕ thu nhËp cho Nhµ níc, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3334 : thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Cã TK 111, 112… Trêng hîp doanh nghiÖp ®îc Nhµ níc miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3334 : thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp



26

Cã TK 4211 : ghi t¨ng lîi nhuËn cña n¨m tríc. S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.

3.4.2.5 - H¹ch to¸n tiÒn thu trªn vèn. TiÒn thu trªn vèn lµ kho¶n thu cã tÝnh chÊt ®iÒu tiÕt thu nhËp cña çc doanh nghiÖp nhµ níc, ®îc tÝnh trªn tæng sè vèn cã nguån gèc tõ ng©n s¸ch nhµ níc vµ tû lÖ thu trªn vèn . Theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, nh÷ng doanh nghiÖp sö dông vèn ng©n s¸ch kinh doanh cã l·i míi ph¶i nép tiÒn thu sö dông vèn vµ tiÒn thu trªn vèn ®îc tÝnh theo n¨m. Khi x¸c ®Þnh ®îc tiÒn thu sö dông vèn kÕ to¸n ghi : Nî TK 421 : lîi nhuËn cha ph©n phèi Cã TK 3335 : thu trªn vèn Khi nép tiÒn sö dông vèn cho Nhµ níc, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3335 : thu trªn vèn Cã TK 111, 112 S¬ ®å h¹ch to¸n tiÒn thu trªn vèn :

3.4.2.6 - H¹ch to¸n thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt. - ThuÕ nhµ ®Êt bao gåm hai phÇn : ThuÕ ®èi víi nhµ ThuÕ ®èi víi ®Êt : ®îc ¸p dông ®èi víi ®Êt ë, ®Êt x©y dùng c«ng trinh trªn l·nh thæ ViÖt Nam. - Ph¬ng ph¸p tÝnh :

TiÒn thuª ®Êt = DiÖn tÝch ®Êt x Gi¸ tÝnh thuÕ cña

tõng h¹ng ®Êt x ThuÕ suÊt

ThuÕ ®Êt ®îc tÝnh dùa trªn diÖn tÝch ®Êt, gi¸ tÝnh thuÕ cña tõng h¹ng ®Êt vµ thuÕ suÊt. C«ng thøc tÝnh nh sau : - §èi víi çc doanh nghiÖp thuª ®Êt Nhµ níc ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, kinh doanh th× ph¶i nép tiÒn thuª ®Êt theo gi¸ quy ®Þnh. NÕu doanh nghiÖp nép tiÒn thuª ®Êt mét lÇn cho nhiÒu n¨m th× kho¶n chi ®ã sÏ h×nh thµnh TSC§ v« h×nh (quyÒn sö dông ®Êt).

TK 111, 112 TK 3334 TK 421

(4) Khi nép tiÒn thuÕ TNDN (1) Sè thuÕ TNDN t¹m nép

(2) Nép bæ xung nÕu thiÕu sau khi quyÕt to¸n

(3) KÕt chuyÓn n¨m sau nÕu thõa

(5) §îc miÔn gi¶m thuÕ TNDN

TK 3335 TK 111, 112 TK 421

(2) Nép thuÕ cho nhµ níc (1) X¸c ®Þnh tiÒn thu trªn vèn

ph¶i nép



27

Trêng hîp doanh nghiÖp tr¶ tiÒn thuª ®Êt ®Þnh kú hµng n¨m th× tiÒn thuª ®Êt ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Khi x¸c ®Þnh ®îc sè thuÕ nhµ ®Êt ph¶i nép hoÆc tiÒn thuª ®Êt ph¶i tr¶ ®Þnh kú hµng n¨m, kÕ to¸n ghi : Nî TK 213-2131 : tiÒn thuª ®Êt tr¶ tríc cho nhiÒu n¨m Nî TK 642- 6425 : thuÕ nhµ, ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt tr¶ ®Þnh kú hµng n¨m Cã TK 3337- ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt Khi nép thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3337- ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt Cã TK 111, 112 S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt : 3.4.2.7 - H¹ch to¸n çc lo¹i thuÕ kh¸c

Ngoµi çc lo¹i thuÕ nãi trªn, çc kho¶n thuÕ mµ doanh nghiÖp ph¶i nép Nhµ níc cßn cã :

- ThuÕ thu nhËp ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao : lµ lo¹i thuÕ ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao,

trêng hîp ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp thuéc diÖn ph¶i nép thuÕ thu nhËp ç nh©n th×

doanh nghiÖp lµ ngêi thu hé thuÕ cho nhµ níc.

ThuÕ thu nhËp ç nh©n ®îc tÝnh cho c¶ n¨m vµ t¹m nép theo thu nhËp thùc tÕ hµng th¸ng.

§èi víi thu nhËp thêng xuyªn th× cuèi n¨m quyÕt to¸n ®Ó tÝnh ra sè thõa, thiÕu. §èi víi thu

nhËp kh«ng thêng xuyªn th× tÝnh theo tõng lÇn ph¸t sinh vµ cuèi n¨m kh«ng quyÕt to¸n.

§Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ thu nhËp ç nh©n mµ doanh nghiÖp thu hé Nhµ níc, kÕ to¸n ghi:

Nî TK 334 : trõ vµo thu nhËp ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng

Cã TK 3338- ThuÕ thu nhËp ç nh©n

- ThuÕ m«n bµi : lµ lo¹i thuÕ nh»m môc ®Ých n¾m ®¬n vÞ kinh doanh ®Çu n¨m míi (thuÕ më

cöa hµng ®Çu n¨m). Lo¹i thuÕ nµy ®îc tÝnh theo çc møc thu nhËp b×nh qu©n hµng th¸ng

cña ®èi tîng chÞu thuÕ.

Ph¶n ¸nh sè thuÕ m«n bµi ph¶i nép, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 642- 6425 : thuÕ, phÝ, lÖ phÝ

Cã TK 3338 - ThuÕ m«n bµi

- Khi nép thuÕ thu nhËp ç nh©n vµ thuÕ m«n bµi, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 3338 : Çc lo¹i thuÕ kh¸c

Cã TK 111, 112

TK 111, 112 TK 3337 TK 213

TK 642 (3) Nép tiÒn thuÕ cho nhµ níc

(1) TiÒn thuª ®Êt tr¶

tríc cho nhiÒu n¨m

(2) ThuÕ nhµ, ®Êt

tr¶ hµng n¨m



28

3.4.2.8 - H¹ch to¸n çc kho¶n thanh to¸n kh¸c víi Nhµ níc.

Ngoµi çc kho¶n thuÕ, çc doanh nghiÖp cßn ph¶i nép çc kho¶n phÝ, lÖ phÝ nh phÝ tríc b¹,

lÖ phÝ giao th«ng, lÖ phÝ cÇu, ®êng, phÝ x¨ng dÇu…

- Ph¶n ¸nh lÖ phÝ tríc b¹ ph¶i nép, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 211 : tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ Cã TK 3339- PhÝ tríc b¹ - §èi víi çc ®¬n vÞ kinh doanh x¨ng dÇu, khi b¸n hµng ph¶i thu hé lÖ phÝ giao th«ng cho Nhµ níc : Nî TK 111, 112… : thu tiÒn b¸n hµng Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3339 : lÖ phÝ giao th«ng ph¶i nép Nhµ níc Khi nép lÖ phÝ giao th«ng cho Nhµ níc, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3339 - PhÝ giao th«ng Cã TK 111, 112 - §èi víi çc doanh nghiÖp hëng trî cÊp trî gi¸ cña Nhµ níc th× khi nhËn th«ng b¸o vÒ sè tiÒn trî cÊp, trî gi¸ ®îc duyÖt, kÕ to¸n ghi : Nî TK 3339 - Trî cÊp, trî gi¸

Cã TK 511- 5114 : doanh thu ®îc trî cÊp trî gi¸ Khi nhËn ®îc tiÒn trî cÊp, trî gi¸, kÕ to¸n ghi : Nî TK 111, 112, 311…

Cã TK 3339 - Trî cÊp, trî gi¸ - PhÝ x¨ng dÇu : lµ lo¹i phÝ ®îc thu trªn mét sè lo¹i x¨ng dÇu nhÊt ®Þnh vµ chØ thu mét lÇn. Ph¬ng ph¸p tÝnh :

PhÝ x¨ng dÇu = Sè lîng x¨ng dÇu xuÊt b¸n t¹i ViÖt Nam

(lÝt) *

Møc thu (®ång/ lÝt)

Khi b¸n çc lo¹i x¨ng, dÇu thuéc ®èi tîng chÞu phÝ x¨ng dÇu, kÕ to¸n ghi nh sau : Nî TK 111, 112, 131 Cã TK 511 : doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331 : VAT cña hµng b¸n ra Cã TK 3339- PhÝ x¨ng dÇu



29

S¬ ®å h¹ch to¸n çc kho¶n thanh to¸n kh¸c víi Nhµ níc : PhÝ x¨ng dÇu

III- Ghi sæ çc nghiÖp vô thanh to¸n theo Çc h×nh thøc sæ kÕ to¸n. Cã bèn lo¹i h×nh thøc sæ c¬ b¶n lµ : H×nh thøc NhËt ký- Sæ çi H×nh thøc NhËt ký chung H×nh thøc Chøng tõ- Ghi sæ H×nh thøc NhËt ký chøng tõ Tuú theo tr×nh ®é qu¶n lý còng nh tr×nh ®é cña kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän h×nh thøc sæ phï hîp. 1- H×nh thøc NhËt ký chung. Trong ®iÒu kiÖn kÕ to¸n thñ c«ng, h×nh thøc nµy ¸p dông trong lo¹i h×nh kinh doanh ®¬n gi¶n, quy m« ho¹t ®éng võa vµ nhá. Tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é kÕ to¸n thÊp, cã nhu cÇu ph©n c«ng lao ®éng kÕ to¸n. H×nh thøc nµy còng ¸p dông trong ®iÒu kiÖn kÕ to¸n m¸y, nã phï hîp víi mäi lo¹i h×nh ho¹t ®éng, quy m« vµ tr×nh ®é. Çc lo¹i sæ sö dông : - Sæ NhËt ký Chung : h¹ch to¸n cho mäi ®èi tîng, do kÕ to¸n tæng hîp cÇm vµ ghi sæ. - Sæ NhËt ký ®Æc biÖt : më cho çc ®èi tîng ph¸t sinh nhiÒu ho¸c çc ®èi tîng träng yÕu tronh qu¶n lý, cã quan hÖ ®èi chiÕu thêng xuyªn.

TK 111, 112 TK 3338 TK 334

TK 642 (3) Nép çc kho¶n thuÕ kh¸c

(1) ThuÕ thu nhËp ç nh©n

(2) ThuÕ m«n bµi

TK 511

TK 3331

TK111. 112. 131

TK 3339 - phÝ x¨ng dÇu

Doanh thu b¸n hµng

VAT cña hµng b¸n ra

PhÝ x¨ng dÇu thu hé Nhµ níc

Nép phÝ x¨ng dÇu cho Nhµ níc



30

- Sæ Çi çc tµi kho¶n - Sæ chi tiÕt çc tµi kho¶n vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt ký chung : (1) Hµng ngµy c¨n cø vµo çc chøng tõ, tiÕn hµnh ghi sæ NhËt ký chung cho çc nghiÖp vô ph¸t sinh. NÕu doanh nghÞªp më sæ chi tiÕt th× ®ång thêi víi viÖc ghi NhËt ký chung, çc nghiÖp vô ph¸t sinh ®îc ghi sæ chi tiÕt cã liªn quan. Trêng hîp ®¬n vÞ më sæ NhËt ký ®Æc biÖt th× hµng ngµy c¨n cø vµo çc chøng tõ tiÕn hµnh ghi sæ NhËt ký ®Æc biÖt liªn quan. (2) C¨n cø vµo NhËt ký chung ®Ó ghi çc sæ Çi tµi kho¶n. §Þnh kú, tuú theo khèi lîng nghiÖp vô ph¸t sinh tiÕn hµnh tæng hîp tõng NhËt ký ®Æc biÖt ®Ó ghi sæ Çi, sau khi lo¹i trõ sè nghiÖp vô ®îc ghi ®ång thêi vµo nhiÒu NhËt ký (nÕu cã). Cuèi kú c¨n cø vµo sæ chi tiÕt lËp B¶ng tæng hîp chi tiÕt cho tõng ®èi tîng. (3) TiÕn hµnh ®èi chiÕu sè liÖu trªn sæ Çi vµ B¶ng tæng hîp chi tiÕt (4) Cuèi kú, céng sè liÖu trªn sæ Çi, lËp B¶ng C©n ®èi sè ph¸t sinh. VÒ nguyªn t¾c tæng sè ph¸t sinh Nî vµ tæng sè ph¸t sinh Cã trªn B¶ng C©n ®èi sè ph¸t sinh ph¶i b»ng tæng sè ph¸t sinh Nî vµ tæng sè ph¸t sinh Cã trªn NhËt ký chung (hoÆc nhËt ký ®Æc biÖt ) cïng kú. (5) Cuèi kú, c¨n cø vµo B¶ng C©n ®èi sè ph¸t sinh vµ B¶ng tæng hîp chi tiÕt lËp B¸o ço tµi chÝnh.

Sæ Çi TK 331, 131, 333

Chøng tõ gèc ( Ho¸ ®¬n, PhiÕu Thu,

PhiÕu Chi…)

B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh

B¸o ço tµi chÝnh

B¶ng tæng hîp chi tiÕt

Sæ NhËt ký chung

NK mua hµng, b¸n hµng NK quü tiÒn mÆt NK tiÒn göi Ng©n hµng

Sæ chi tiÕt TK331, 131, 333

(1) (1)

(2) (2)

(4)

(5) (5)



31

2- H×nh thøc NhËt ký –Sæ çi. H»ng ngµy ngêi gi÷ NhËt kÝ – Sæ çi nhËn toµn bé chøng tõ gèc, kiÓm tra, ®Þnh kho¶n råi ghi vµo sæ. Mçi chøng tõ ghi vµo mét dßng ë c¶ hai phÇn nhËt kÝ vµ sæ çi. KÕ to¸n cã thÓ lËp b¶ngtæng hîp chøng tõ gèc cïng lo¹i ph¸t sinh nhiÒu lÇn trong th¸ng theo ®Þnh k× sau ®ã c¨n cø vµo sè liÖu trªn b¶ng nµy ®Ó ghi vµo sæ çi. Çc chøng tõ gèc liªn quan ®Õn çc ®èi tîng cÇn h¹ch to¸n chi tiÕt sau khi ghi vµo sæ çi ®îc dïng ®Ó ghi vµo çc sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt cã liªn quan. Cuèi th¸ng sau khi ghi toµn bé sè liÖu trªn çc chøng tõ gèc vµo NhËt kÝ- Sæ çi vµ çc sæ chi tiÕt liªn quan, kÕ to¸n céng dån ph¶i ®¹t ®îc quan hÖ c©n ®èi sau: Tæng cäng sè tiÒn = Tæng céng ph¸t sinh = Tæng céng ph¸t sinh ph¸t sinh bªn Nî çc TK bªn Cã çc TK vµ Tæng sè d Nî cuèi = Tèng sè d Cã cuèi k× cña çc tµi kho¶n k× cña çc tµi kho¶n LËp b¶ng tæng hîp çc sè liÖu ph¸t sinh trªn çc sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt theo tõng TK. §èi chiÕu sè liÖu trªn b¶ng tæng hîp víi sè liÖu trªn sæ çi theo tõng TK. Sau khi ®èi chiÕu sè liÖu thÊy khíp ®óng th× c¨n cø vµo çc sè liÖu trªn sæ çi vµ çc sæ chi tiÕt ®Ó lËp b¸o ço kÕ to¸n. Ghi h»ng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu 3- H×nh thøc chøng tõ ghi sæ Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú, kÕ to¸n tËp hîp, ph©n lo¹i chøng tõ theo tõng lo¹i nghiÖp vô kinh tÕ. LËp chøng tõ ghi sæ cho çc chøng tõ cïng lo¹i. Chøng tõ ghi sæ sau khi lËp xong ®îc ghi vµo sæ ®¨ng kÝ chøng tõ ghi sæ ®Ó l¸y sè hiÖu. Sè hiÖu cña chøng tõ ghi sæ chÝnh lµ sè thø tù trong sæ ®¨ng kÝ chøng tõ ghi sæ. Sau khi ®¨ng kÝ xong, sè hiÖu tæng céng trªn chøng tõ ghi sæ ®îc dïng ®Ó ghi vµo sæ Çi çc tµi kho¶n cã liªn quan.Cuèi th¸ng , kÕ to¸n

Sæ quü chøng tõ gèc ThÎ kÕ to¸n chi tiÕt

nhËt ký – sæ çi B¶ng tæng hîp chi tiÕt

b¸o ço kÕ to¸n



32

céng sæ Çi ®Ó tÝnh sè ph¸t sinh vµ sè d cuèi k× çc tµi kho¶n. C¨n cø vµo sè liÖu cuèi th¸ng kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n vµ çc b¸o ço kÕ to¸n. - Chøng tõ ghi sæ:Lµ sæ kÕ to¸n kiÓu rêi dïng ®Ó hÖ thèng hãa chøng tõ ban ®Çu theo çc lo¹i nghiÖp vô kinh tÕ. Thùc chÊt lµ ®Þnh kho¶n nghiÖp vô kinh tÕ trªn chøng tõ gèc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ghi sæ çi. - Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ: Lµ sæ ghi theo thêi gian, ph¶n ¸nh toµn bé chøng tõ ghi sæ ®· lËp trong th¸ng. Sæ nµy nh»m qu¶n lý chÆt chÏ chøng tõ ghi sæ vµ kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu víi sæ çi. - Sæ çi: Dïng ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp. Mçi tµi kho¶n ®îc ph¶n ¸nh trªn mét vµi trang sæ çi. C¨n cø duy nhÊt ®Ó ghi vµo sæ çi lµ çc chøng tõ ghi sæ ®· ®îc ®¨ng ký qua sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ. - B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh ®Çu kú, ph¸t sinh trong kú vµ t×nh h×nh cuèi kú cña çc lo¹i tµi s¶n vµ nguån vèn víi môc ®Ých kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ghi chÐp còng nh cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt cho qu¶n lý. Quan hÖ c©n ®èi: Tæng sè tiÒn trªn Tæng sè ph¸t sinh bªn Nî Sæ ®¨ng ký = (hoÆc bªn Cã) cña tÊt c¶ CTGS çc tµi kho¶n - Çc sæ vµ thÎ h¹ch to¸n chi tiÕt : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh çc ®èi tîng cÇn h¹ch to¸n chi tiÕt (vËt liÖu, dông cô, tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ s¶n xuÊt, tiªu thô v.v…) 4- H×nh thøc nhËt ký chøng tõ: Hµng ngµy c¨n cø vµo çc chøng tõ gèc ®· ®îc kiÓm tra lÊy sè liÖu ghi trùc tiÕp vµo çc NhËt ký chøng tõ hoÆc b¶ng kª, sæ chi tiÕt cã liªn quan. §èi víi çc NhËt ký chøng tõ ®îc ghi c¨n cø vµo çc b¶ng kª, sæ chi tiÕt th× hµng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n, vµo b¶ng

Sæ quü chøng tõ gèc ThÎ kÕ to¸n chi tiÕt

Sæ ®¨ng kÝ CTGS

chøng tõ ghi sæ

Sæ çi B¶ng tæng hîp chi tiÕt

b¶ng c©n ®èi tk

b¸o ço kÕ to¸n



33

kª, sæ chi tiÕt, cuèi th¸ng ph¶i chuyÓn sè liÖu tæng céng cña b¶ng kª, sæ chi tiÕt vµo NhËt ký chøng tõ. §èi víi çc lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh ph¸t sinh nhiÒu lÇnhoÆc mang tÝnh chÊt ph©n bæ, çc chøng tõ gæc tríc hÕt ®îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i trong çc b¶ng ph©n bæ. Cuèi th¸ng khãa sæ, céng sè liÖu trªn çc NhËt ký chøng tõ, kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu trªn çc NhËt ký chøng tõ víi çc sæ kÕ to¸n chi tiÕt, bang tæng hîp chi tiÕt cã liªn quan vµ lÊy sè liÖu tæng céng cña çc NhËt ký chøng tõ ghi trùc tiÕp vµo Sæ Çi. Sè liÖu tæng céng ë sæ Çi vµ mét sè chØ tiªu chi tiÕt trong NhËt ký chøng tõ, b¶ng kª vµ çc b¶ng tæng hîp chi tiÕt ®îc dïng ®Ó lËp b¸o ço Tµi chÝnh.

IV- Ph©n tÝch t×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh

nghiÖp. 1- Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n. §Ó biÕt thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ph¶i xem xÐt kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ t×nh h×nh c«ng nî cña doanh nghiÖp. NÕu t×nh h×nh tµi chÝnh tèt th× cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, Ýt bÞ chiÕm dông vèn. Doanh nghiÖp cã sù chñ ®éng ®èi víi nguån vèn kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt kinh doanh thuËn lîi. Trong thùc tÕ, lu«n tån t¹i t×nh tr¹ng doanh nghÖp võa chiÕm dông vèn cña ngêi kh¸c võa bÞ chiÕm dông vèn, ®iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ ph¬ng thøc thanh to¸n tr¶ chËm ®· ®îc çc bªn tho¶ thuËn khi mua b¸n vËt t, hµng ho¸. Tuy nhiªn, nÕu phÇn vèn ®i chiÕm dông nhiÒu h¬n sè bÞ chiÕm dông th× doanh nghiÖp cã thªm nguån vèn lu ®éng ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh, ngîc l¹i nÕu phÇn bÞ chiÕm dông nhiÒu h¬n th× vèn lu ®éng sÏ bÞ gi¶m dÉn tíi lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh.

Chøng tõ gèc vµ çc b¶ng ph©n bæ

NhËt ký chøng tõ

B¶ng kª

ThÎ vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt

Sæ Çi


B¸o ço tµi chÝnh



34

Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n sÏ cho biÕt t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th«ng qua viÖc ®¸nh gÝa, so s¸nh çc chØ tiªu sau : ( 1 ) HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh.

HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh

= Tæng tµi s¶n lu ®éng

Nî ng¾n h¹n HÖ sè nµy cho thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n çc kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp trong kú kinh doanh. HÖ sè nµy cµng cao th× kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cµng lín. Th«ng thêng hÖ sè nµy lín h¬n hoÆc b»ng 1 th× doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n vµ t×nh h×nh tµi chÝnh lµ b×nh thêng hay kh¶ quan. (2) HÖ sè thanh to¸n nhanh

HÖ sè thanh to¸n nhanh = Vèn b»ng tiÒn Nî ng¾n h¹n

NÕu hÖ sè thanh to¸n nhanh cña doanh nghiÖp lín h¬n hoÆc b»ng 0, 5 th× doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n, t×nh h×nh tµi chÝnh kh¶ quan, nÕu nhá h¬n 0, 5 th× doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n trong viÖc thanh to¸n. MÆc dï vËy, nÕu hÖ sè nµy qu¸ cao th× còng kh«ng tèt v× vèn b»ng tiÒn qu¸ nhiÒu dÉn tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn gi¶m. (3 ) HÖ sè thanh to¸n cña vèn lu ®éng.

HÖ sè thanh to¸n cña vèn lu ®éng

= Vèn b»ng tiÒn

Tæng tµi s¶n lu ®éng ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn cña tµi s¶n lu ®éng. Thùc tÕ cho thÊy nÕu chØ tiªu nµy lín h¬n 0, 5 hoÆc nhá h¬n 0, 1 ®Òu kh«ng tèt v× nÕu lín h¬n 0, 5 th× g©y ø ®äng vèn, cßn nÕu nhá h¬n 0, 1 th× thiÕu tiÒn ®Ó thanh to¸n. Bªn c¹nh çc chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, cÇn ph¶i xem xÐt çc chØ tiªu sau : - Tû lÖ çc kho¶n ph¶i thu so víi çc kho¶n ph¶i tr¶ (hoÆc tû lÖ çc kho¶n ph¶i tr¶ so víi çc kho¶n ph¶i thu).

Tû lÖ çc kho¶n ph¶i thu so víi çc kho¶n ph¶i tr¶

= Tæng sè nî ph¶i thu

x 100% Tæng sè nî ph¶i tr¶

Tû lÖ nµy cµng lín th× chøng tá ®¬n vÞ bÞ chiÕm dông vèn cµng nhiÒu vµ ngîc l¹i. NÕu tû lÖ nµy lín h¬n 100% chøng tá doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông vèn vµ nÕu nhá h¬n 100% th× doanh nghiÖp ®ang ®i chiÕm dông vèn. - Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i thu.

Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i thu

= Tæng sè tiÒn hµng b¸n chÞu trong kú

Nî ph¶i thu b×nh qu©n ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn tèc ®é chu chuyÓn çc kho¶n ph¶i thu thµnh tiÒn, sè vßng quay cµng lín chøng tá doanh nghiÖp cã thÓ thu håi nhanh çc kho¶n nî. Tuy nhiªn, nÕu chØ sè nµy qu¸ cao nghÜa lµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n qu¸ chÆt chÏ, chñ yÕu thu b»ng tiÒn mÆt, Ýt tr¶ chËm, ®iÒu nµy cã thÓ lµm h¹n chÕ khèi lîng hµng ho¸ tiªu thô. - Thêi gian mét vßng quay çc kho¶n ph¶i thu.

Thêi gian mét vßng quay çc kho¶n ph¶i thu

= Thêi gian kú ph©n tÝch

Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i thu ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó quay ®îc mét vßng çc kho¶n ph¶i thu mÊt mÊy ngµy. Thêi gian cµng lín th× tèc ®é quay cµng chËm. - Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶.

Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶ = Tæng sè tiÒn hµng mua chÞu trong kú

Nî ph¶i tr¶ b×nh qu©n



35

ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh tèc ®é thanh to¸n çc kho¶n ph¶i tr¶. ChØ tiªu nµy cµng lín th× doanh nghiÖp ph¶i thanh to¸n tiÒn hµng mua cµng nhanh, cã nghÜa lµ chØ tiªu nµy cµng lín doanh nghiÖp cµng kh«ng cã lîi. - Thêi gian mét vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶.

Thêi gian mét vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶

= Thêi gian kú ph©n tÝch

Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶ ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó quay ®îc mét vßng, çc kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i mÊt mÊy ngµy. §Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cÇn xem xÐt sù biÕn ®éng vÒ c¬ cÊu çc kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ vµ so s¸nh sè ®Çu kú víi sè cuèi kú th«ng qua viÖc lËp b¶ng ph©n tÝch çc kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶.

B¶ng ph©n tÝch çc kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶. ChØ tiªu Sè ®Çu kú Sè cuèi kú Cuèi kú so víi ®Çu kú

Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng Chªnh lÖch Tû lÖ

I- Çc kho¶n ph¶i thu

1. Ph¶ithu kh¸ch hµng

2. Tr¶ tríc cho ngêi b¸n

3. VAT ®îc khÊu trõ

4. Ph¶i thu néi bé

5. Ph¶i thu kh¸c II- Çc kho¶n ph¶i tr¶

1. Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n

2. Ngêi mua tr¶ tiÒn tríc

3. ThuÕ &çc kho¶n ph¶i Nép nhµ níc

4. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn

5. Ph¶i tr¶ néi bé

6. Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c

Tuy nhiªn, ®Ó cã nhËn xÐt s¸t thùc vÒ t×nh h×nh thanh to¸n cña doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i kÕt hîp çc chØ tiªu trªn víi çc tµi liÖu h¹ch to¸n hµng ngµy vµ çc tµi liÖu kh¸c.

2- Ph©n tÝch nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n. §Ó cã c¬ së ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tríc m¾t vµ triÓn väng trong thêi gian tíi, cÇn ph¶i ®i s©u ph©n tÝch nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. Dùa vµo tµi liÖu kÕ to¸n ®Ó lËp b¶ng sau :



36

B¶ng ph©n tÝch nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n Nhu cÇu Sè tiÒn Kh¶ n¨ng Sè tiÒn

I - Çc kho¶n ph¶i thanh to¸n ngay :

I- Çc kho¶n cã thÓ thanh to¸n ngay

1. Çc kho¶n nî qu¸ h¹n 1. TiÒn mÆt Nhµ níc 2. TiÒn göi ng©n hµng Nhµ cung cÊp 3. Çc kho¶n t¬ng ®¬ng tiÒn … 2. Çc kho¶n nî ®Õn h¹n

II - Çc kho¶n ph¶i thanh to¸n trong thêi gian tíi

II- Çc kho¶n cã thÓ thanh to¸n trong thêi gian tíi

1. Th¸ng tíi 1. Th¸ng tíi Ng©n s¸ch Kho¶n ph¶i thu Ng©n hµng Hµng göi b¸n … … 2. Quý tíi 2. Quý tíi 3. Hai quý tíi 3. Hai quý tíi … … Céng Céng Trªn c¬ së b¶ng ph©n tÝch ta tÝnh chØ tiªu :

HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi = TiÒn vµ t¬ng ®¬ng tiÒn

Çc kho¶n nî qu¸ h¹n vµ ®Õn h¹n

HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n trong thêi gian tíi

= Çc kho¶n cã thÓ thanh to¸n trong thêi gian tíi Çc kho¶n ph¶i thanh to¸n trong thêi gian tíi

NÕu çc chØ tiªu nµy lín h¬n hoÆc b»ng 1 chøng tá doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ t×nh h×nh tµi chÝnh b×nh thêng hoÆc kh¶ quan. NÕu chØ tiªu nµy nhá h¬n 1 chøng tá doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ nÕu chØ tiªu nµy gÇn b»ng 0 th× doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n, kh«ng cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n.



37

PhÇn II

thùc tr¹ng h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n t¹i c«ng ty

cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®«ng ¸(east-asian).

I - tæng quan vÒ c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng

nghÖ ®«ng ¸. 1. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ EAST-ASIAN lµ mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp t nh©n ®îc thµnh lËp vµo ngµy 17 th¸ng 05 n¨m 2002 theo quyÕt ®inh: 0102000230, trô së ®Æt t¹i sè 2 ngâ 190 Gi¶i Phãng, Hµ Néi. Lµ mét c«ng ty t nh©n ®îc thµnh lËp vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thêi kú ®æi míi ë níc ta, chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN. Còng nh nhiÒu c«ng ty t nh©n kh¸c ë ViÖt Nam nh÷ng n¨m ®Çu míi thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ EAST-ASIAN ®· gÆp ph¶i kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n vµ thö th¸ch cho çc doanh nghiÖp non trÎ trong c¬ chÕ míi cña nÒn kinh tÕ. Nhng víi quyÕt t©m vît khã ®Ó ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ trêng ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn ë Viªt nam, c«ng ty ®· m¹nh d¹n ®Çu t trang thiÕt bÞ m¸y mãc còng nh ®Çu t vÒ mÆt con ngêi ®Ó kh«ng ngõng më réng thÞ trêng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, nh»m t¹o ®îc niÒm tin v÷ng tr¾c trªn thÞ trêng ®Ó t¹o tiÒn ®Ò ph¸t triÓn cho nh÷ng n¨m tíi. Tõ mét c«ng ty khi thµnh lËp chØ vÎn vÑn cã ba kü s vµ n¨m nh©n viªn kü thuËt, s¶n phÈm cña c«ng ty chØ lµ nh÷ng m¸y tÝnh ®îc n¾p r¸p thñ c«ng, nh÷ng s¶n phÈm phÇn mÒm ®¬n gi¶n ®Ó b¸n ra thÞ trêng. MÆc dï míi thµnh lËp ®îc h¬n 5 n¨m tuæi ®êi cßn Ýt nhng ®Õn nay c«ng ty ®· t¹o cho m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn th¬ng trêngvµ thÞ trêng tin häc. C«ng ty ®· t¹o dùng mèi quan hÖ æn ®Þnh víi nhiÒu kh¸c hµng lín trong vµ ngoµi níc. Çc s¶n phÈm cña c«ng ty lu«n t¹o ®îc uy tÝn vµ ®îc kh¸ch hµng a chuéng. Trô së chÝnh míi cña c«ng ty ®Æt t¹i sè 2 ngâ 190 ®êng Gi¶i Phãng, QuËn Thanh Xu©n, Hµ Néi. §Õn nay tæng sè nh©n viªn lµ 50 ngêi trong ®ã sè kü s Tin häc ®iÖn tö lµ 30 ngêi, cö nh©n kinh tÕ lµ 20 ngêi . Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty ®îc chia lµm hai giai ®o¹n: 2002_2004 vµ 2004 ®Õn nay. Giai ®o¹n 1: 2002_ 2004 NhiÖm vô : nghiªn cøu khoa häc ,nghiªn cøu thÞ trêngvµ thùc hiÖn çc hîp ®ång kinh tÕ. C«ng ty kinh doanh theo híng l¾p r¸p thiÕt bÞ m¸y tÝnh thñ c«ng,t×m kiÕm kh¸ch hµng, t¹o ch÷ tÝn. Giai ®o¹n 2: Tõ n¨m 2004®Õn nay. C«ng ty ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh chãng vµ trë thµnh c«ng ty kh¸ m¹nh, cã uy tÝn vÒ lÜnh vùc tin häc ë ViÖt Nam, cã quan hÖ réng r·i víi çc h·ng m¸y tÝnh lín trªn ThÕ giíi , më ra hµng lo¹t çc trung t©m øng dông tin häc t¹i ViÖt Nam, bíc ®Çu x©m nhËp thÞ trêng ThÕ giíi.C«ng ty ho¹t ®éng theo híng chñ ®¹o lµ tin häc , dÞch vô sau b¸n hµng vµ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín gãp phÇn nhá vµo c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc .Vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin .



38

Çc chØ tiªu ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn cña c«ng ty trong 3 n¨m 2002, 2003, 2004 B¶ng hÖ thèng çc chØ tiªu §¬n vÞ tÝnh: VN§

STT ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 1 Tæng doanh thu 3,526,489,568 4,926,416,895 5,789,324,819 2 Çc kho¶n gi¶m trõ 39,856,732 65,497,654 95,746,387 3 Doanh thu thuÇn 3,486,632,836 4,860,919,241 5,693,578,432 4 Gi¸ vèn hµng b¸n 3,359,823,245 4,539,815,682 4,997,808,032 5 Lîi nhuËn gép 126,809,591 321,103,559 695,770,400

6 Chi phÝ b¸n hµng 13,796,542 69,894,235 125,409,125 7 Chi phÝ QLDN 27,645,836 71,524,615 72,047,321 8 LN thuÇn tõ H§KD 85,367,213 179,684,709 498,313,954 a. Thu nhËp H§TC 9,824,750 14,356,719 25,643,057 b. Chi phÝ H§TC 11,964,423 15,978,213 29,145,789

9 LN tõ ho¹t ®éng TC -2,139,673 -1,621,494 -3,502,732

a. Thu nhËp bÊt thêng 2,561,389 1,321,943

65,561,389

b. Chi phÝ bÊt thêng 2,415,623 3,170,562 25,415,623

10 LN tõ H§BT 145,766 -1,848,619 40,145,766 11 Tæng LN tríc thuÕ 83,373,306 176,214,596 534,956,988 12 ThuÕ TNDN 26,679,458 56,388,671 171,186,236

13 Lîi nhuËn sau thuÕ 56,693,848 119,825,925

363,770,752 14 TØ suÊt LN/ doanh thu 0.016 0.024 0.063

15 TØ lÖ doanh thu / gi¸ vèn 1.050 1.085

1.158

16 TØ lÖ lîi nhuËn / vèn 0.019 0.024 0.071 17 TØ lÖ doanh thu / vèn 1.199 0.989 1.130

Doanh thu thuÇn cña c¶ c«ng ty t¨ng tõ 3.486.632.836 VND n¨m 2002 lªn 4.860.919.241 VND n¨m 2003 (t¬ng ®¬ng víi 139%) vµ n¨m 2004 lµ 5.693.578.432 VND (so víi n¨m 2003 lµ 117%). Tuy nhiªn, do chi phÝ b¸n hµng n¨m 2003 lµ 69.89.235 VND , n¨m 2004 lµ 125.409.125 VND cao h¬n rÊt nhiÒu so víi n¨m 2002 chØ cã 13.796.542VND. Bªn c¹nh ®ã, lç tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh t¨ng lªn, tõ ©m 2.139.673 VND n¨m 2002 lªn tíi ©m 1.621.494 VND n¨m 2003 , ©m 3.502.732 VND n¨m 2004. §ã lµ nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu lµm cho lîi nhuËn sau thuÕ n¨m 2003 chØ ®¹t 119.825.925 VND (t¨ng lªn 63.132.077 VND so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi 111,35%) vµ n¨m 2004 ®¹t 363.770.752 VND (t¨ng lªn 307.076.904VND so víi n¨m 2002 t¬ng ®¬ng víi ®¹t 203.58%). Sè nh©n viªn cña c«ng ty liªn tôc t¨ng, tõ 20 ngêi n¨m 2002 lªn 30 ngêi n¨m 2003, 40 ngêi n¨m 2004 . 2- NhiÖm vô kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ EAST-ASIAN lµ mét ®¬n vÞ ho¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, cã t çch ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n riªng t¹i ng©n hµng, cã con dÊu riªng ®Ó



39

giao dÞch. C«ng ty ®îc quyÒn tù chñ vÒ tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh theo ph¸p luËt cña nhµ níc ViÖt Nam. C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch Nhµ níc, víi cÊp trªn vµ ®èi víi ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp. C«ng ty tæ chøc vµ thùc hiÖn ph¹m vi quyÒn h¹n cña m×nh ®èi víi çc ho¹t ®éng: - T vÊn, x©y dùng vµ triÓn khai çc hîp ®ång, kÕ ho¹ch, dù ¸n… - T vÊn, thiÕt kÕ øng dông phÇn mÒm. - DÞch vô kü thuËt trong lÜnh vùc §iÖn tö-Tin häc. - HuÊn luyÖn, ®µo t¹o, l¾p ®Æt b¶o hµnh b¶o tr× vµ çc dÞch vô kh¸c - T vÊn, ®Çu t liªn doanh liªn kÕt trong vµ ngoµi níc - S¶n xuÊt , l¾p r¸p s¶n phÈm ®iÖn tñ tin häc 3- §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty Lµ c«ng ty cæ phÇn ®Çu t, nªn c«ng ty ®· chän m« h×nh tæ chøc theo c¬ cÊu trùc tuyÕn nh sau:

S¬ ®å tæ chøc cña c«ng ty Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®îc tæ chøc thµnh çc phßng, çc trung t©m phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c«ng ty vµ ®iÒu lÖ tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty do Héi ®ång Thµnh viªn phª duyÖt. §øng ®Çu lµ Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh c«ng ty. Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty cã tr¸ch nhiÖm tiÕp nhËn, sö dông b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña c«ng ty. Gióp viÖc cho Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh cã 2 phã gi¸m ®èc chuyªn tr¸ch ®îc ph©n c«ng qu¶n lý çc trung t©m vµ v¨n phßng, cô thÓ lµ: - Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh - Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch tµi chÝnh Çc phã gi¸m ®èc trùc tiÕp ®iÒu hµnh çc trung t©m vµ v¨n phßng mµ m×nh phô tr¸ch, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Gi¸m ®èc vÒ nhiÖm vô ®îc giao vµ ho¹t ®éng cña çc trung t©m, phßng

héi ®ång qu¶n trÞ

Phßng tiªu thô

Phßng kÕ ho¹ch kinh

doanh

Phßng Maketing

Phßng Tµi vô

Phßng Hµnh ChÝnh

phã gi¸m ®èc phô

tr¸ch kinh doanh

phã gi¸m ®èc phô

tr¸ch Tµi ChÝnh

Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh



40

ban trong c«ng viÖc cung cÊp th«ng tin thuéc ph¹m vi chøc n¨ng phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý vµ chØ ®¹o kÞp thêi cña Gi¸m ®èc. Mçi phßng ban ®Òu cã chøc n¨ng, nhiÖm vô râ rµng nhng gi÷a çc phßng ban ®Òu cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau thÓ hiÖn tõ viÖc cung cÊp th«ng tin giao dÞch, ký kÕt, thùc hiÖn hîp ®ång ®Õn kh©u thanh lý hîp ®ång kinh doanh theo quyÕt ®Þnh cña Gi¸m ®èc, mçi phßng ban cã chøc n¨ng cô thÓ sau: Phßng tiªu thô: cã chøc n¨ng tiªu thô s¶n phÈm lµm sao ®Ó b¸n ®îc hµng mét çch nhanh nhÊt. Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh : Nghiªn cøu thÞ trêng tin häc trong níc vµ quèc tÕ nh»m t×m kiÕm ®èi t¸c vµ thùc hiÖn çc hîp ®ång theo kÕ ho¹ch kinh doanh. ChuyÓn giao c«ng nghÖ tin häc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam th«ng qua çc hîp ®ång kinh tÕ. Qu¶n lý vµ ®Ò xuÊt chÝnh s¸ch gi¸, ®iÒu kiÖn ®Ó çc s¶n phÈm tin häc, qu¶n lý vµ ph©n phèi kho hµng c«ng nghÖ th«ng tin. X©y dùng chÝnh s¸ch vµ tæ chøc triÓn khai çc ho¹t ®éng cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶ng ço cho c«ng ty. Phßng marketing: Thùc hiÖn chiÕn lîc qu¶ng ço s¶n phÈm nh»m t¨ng uy tÝn cña th¬ng hiÖu lªn.Lu«n híng dÉn vµ qu¶ng b¸ s¶n phÈm cña m×nh ®Õn ngêi tiªu dïng ®©y lµ kh©u then chèt ¶nh hëng ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty. Phßng tµi vô : Qu¶n lý vµ kiÓm tra çc ho¹t ®éng kinh tÕ, tµi chÝnh theo yªu cÇu qu¶n lý cña Nhµ níc vµ c«ng ty ®îc thùc hiÖn th«ng qua çc chÕ ®é b¸o ço. Cung cÊp ®Çy ®ñ chÝnh s¸ch kÞp thêi vÒ çc th«ng tin vÒ çc ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh cña c«ng ty.Gióp cho ban gi¸m ®èc ®a ra quyÕt ®Þnh ®óng lóc , kÞp thêi, ®¹t hÖ qu¶ cao. §¶m b¶o çc c«ng viÖc phôc vô kinh doanh cña c«ng ty cïng ban gi¸m ®èc ®¶m b¶o nguån vèn cho çc ho¹t ®éng kinh doanh. Phßng hµnh chÝnh : §©y dîc coi nh mät bé phËn v¨n phßng cña c«ng ty thùc hiÖn çc chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i, gi¶i quyÕt çc thñ tôc hµnh chÝnh nh giÊy tê, çc trang thiÕt bÞ, çc ph¬ng tiÖn vËn t¶i. Tæ chøc qu¶n trÞ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn sinh ho¹t cho çc çn bé c«ng nh©n viªn trong n¬i lµm viÖc. Thùc hiÖn çc thñ tôc vÒ hîp t¸c quèc tÕ, çc thñ tôc cho çn bé ®i c«ng t¸c, çc trung t©m lµ çc ®¬n vÞ kinh tÕ, ho¹t ®éng theo h×nh thøc b¸o sè chÞu sù gi¸m s¸t vµ ®iÒu hµnh trùc tiÕp cña çc phã gi¸m ®èc. 4- §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n . 4. 1-Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n Bé m¸y kÕ to¸n cña doanh nghiÖp theo m« h×nh tËp trung.



41

- Trëng phßng tµi vô kiªm kÕ to¸n trëng : cã nhiÖm vô l·nh ®¹o chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n, kÝ duyÖt thu, chi, tr×nh duyÖt kÕ ho¹ch tµi chÝnh, tæ chøc vµ kiÓm tra c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i v¨n phßng c«ng ty. - Phã phßng tµi vô kiªm kiÓm so¸t Tµi chÝnh : thùc hiÖn çc c«ng viÖc do trëng phßng giao, trùc tiÕp gi¶i quyÕt mét sè c«ng viÖc nh: s¾p xÕp nh©n sù trong phßng kÕ to¸n (cã sù th«ng qua cña kÕ to¸n trëng), ph©n phèi c«ng viÖc, cã thÓ gi¶i quyÕt mét sè c«ng viÖc khi tr-ëng phßng ®i v¾ng trong ph¹m vi ®îc giao. - Nhãm vËt t : Qu¶n lý çc kho hµng, çc nguån cung øng vËt t cho ®¬n vÞ s¶n xuÊt. + Kho hµng : §©y lµ bé phËn chuyªn cung cÊp nguån hµng cho viÖc s¶n xuÊt vµ kinh doanh. + Thñ kho : Lµ ngêi cã tr¸ch nhiÖm kiÓm kª hµng hãa xem sè lîng hµng hãa trong kho nhËp xuÊt ra sao. - Nhãm ph©n tÝch tµi chÝnh : bao gåm mét ngêi lµm c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh gióp tr-ëng phßng ®a ra çc kÕ ho¹ch tµi chÝnh, çc chØ tiªu tµi chÝnh, vµ kiÓm so¸t viªn do phã phßng kiªm nhiÖm cã nhiÖm vô gi¸m s¸t vµ kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc cña çc nh©n viªn kÕ to¸n. - Nhãm kÕ to¸n : lµm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty, do phã phßng trùc tiÕp qu¶n lý, ®îc chia ra thµnh çc tæ: tæ hµng ho¸, tæ ph¶i tr¶, tæ ph¶i thu, tæ tiÒn vµ tæ tæng hîp. + Tæ hµng ho¸ : thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n liªn quan ®Õn nhËp, xuÊt kho, vµo phiÕu kÕ to¸n ,sæ kho cho tµi kho¶n 156.

trëng phßng

kÕ to¸n trëng

phã phßng

nhãm vËt t nhãm ph©n tÝch nhãm kÕ to¸n

Tæ hµng hãa Tæ ph¶i tr¶ Tæ ph¶i thu Tæ tiÒn Tæ tæng hîp

Kho hµng Thñ kho



42

H×nh thøc ghi sæ : Sæ TK 511, sæ TK 632, sæ kho, thÎ kho, sæ Tk 156. Quy tr×nh ghi sæ : Hµng hãa nhËp vÒ gåm cã giÊy tê giao nhËn hµng hãa tæ

hµng hãa sÏ vµo phiÕu nhËp kho, thñ kho sÏ vµo sæ kho vµ thÎ kho, kÕ to¸n sÏ vµo sæ TK 156, kÕ to¸n sÏ theo dâi gi¸ c¶ nhËp vµo vµ sè lîng hµng nhËp cßn thñ kho sÏ theo dâi sè lîng hµng nhËp.

+ Tæ ph¶i tr¶ : thùc hiÖn çc nghiÖp vô liªn quan ®Õn ph¶i tr¶ nh ph¶i tr¶ nhµ cung cÊp, kh¸ch hµng, c«ng nh©n viªn, çc tæ chøc tµi chÝnh, Nhµ níc...(vµo phiÕu kÕ to¸n cho çc tµi kho¶n ®Çu 3 bao gåm 333, 331, 334, 336, 338...)

H×nh thøc ghi sæ: PhiÕu chi, sæ TK 331, quü tiÒn mÆt 111, sæ TK 112, sæ gi¸ vèn 632, sæ Tk 113, sæ TK 333, sæTK 334, sæ TK 338.

Quy tr×nh ghi sæ: SÏ lµm çc nghiÖp vô thanh to¸n khi cã lÖnh chi cña phßng kÕ to¸n xuÊt ra, khi cã ®Çy ®ñ çc hãa ®¬n chøng tõ cÇn thiÕt cho 1 nghiÖp vô thanh to¸n vµ ®îc thÓ hiÖn trªn sæ Tk 111, sæ TK 112, phiÕu chi.

+ Tæ ph¶i thu : thùc hiÖn çc nghiÖp vô liªn quan ®Õn ph¶i thu nh: ph¶i thu kh¸ch hµng, ph¶i thu cña c«ng nh©n viªn,doanh thu b¸n hµng , doanh thu b¸n hµng ,chiÕt khÊu,gi¶m gi¸ , ph¶i thu kh¸c ...( vµo phiÕu kÕ to¸n cho çc tµi kho¶n 131, 141, 138...)

H×nh thøc ghi sæ: PhiÕu thu, hãa ®¬n tµi chÝnh, sæ quü tiÒn mÆt-111, sæ ph¶i thu-131, sæ doanh thu 511, sæ TK 136, sæ TK 138.

Quy tr×nh ghi sæ :Tæ ph¶i thu sÏ thùc hiÖn çc nghiÖp vô ph¶i thu khi cã hãa ®¬n chøng tõ cha ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n vµ sæ c«ng nî 131 mµ phßng kÕ to¸n yªu cÇu.

+ Tæ tiÒn : bao gåm mét thñ quü vµ hai nh©n viªn lµm kÕ to¸n tiÒn mÆt vµ tiÒn göi ng©n hµng, thùc hiÖn tÊt c¶ çc nghiÖp vô liªn quan ®Õn tiÒn mÆt vµ tiÒn göi ng©n hµng nh: thu tiÒn tõ kh¸ch hµng, çc chøng tõ liªn quan do tæ c«ng nî ph¶i thu chuyÓn sang, tr¶ tiÒn thuÕ cho Nhµ níc khi tíi h¹n nép, tr¶ tiÒn cho kh¸ch hµng khi tíi h¹n thanh to¸n... çc chøng tõ liªn quan do tæ c«ng nî ph¶i tr¶ chuyÓn sang.

H×nh thøc ghi sæ : Sæ TK 1111, sæ TK 1112, sæ TK 112, phiÕu thu, phiÕu chi. Quy tr×nh ghi sæ : SÏ thùc hiÖn çc nghiÖp vô thu, chi dùa trªn çc phiÕu thu,

phiÕu chi mµ kÕ to¸n tæ ph¶i thu, ph¶i tr¶ ®a vÒ vµ theo dâi tiÒn theo sæ TK 111, sæ TK112

+ Tæ tæng hîp : bao gåm kÕ to¸n tæng hîp vµ kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh: KÕ to¸n tæng hîp : Tæng hîp sè liÖu cuèi ngµy, cuèi tuÇn, cuèi th¸ng, cuèi kú thùc hiÖn ph©n bæ vµ lËp b¸o ço tæng hîp cuèi kú KÕ to¸n TSC§ thùc hiÖn nhiÖm vô nhËp d÷ liÖu vµo m¸y cho çc nghiÖp vô liªn quan tíi TSC§ nh: nhËp mua TSC§, tÝnh khÊu hao, thanh lý, nhîng b¸n TSC§...

H×nh thøc ghi sæ : Sæ TK 642, sæ TK 511, sæ TK 632, sæ TK 331, sæ TK 131, phiÕu nhËp, phiÕu xuÊt, sæ çi, sæ TK 911, sæ theo dâi thuÕ GTGT 133, sæ TK 211.

Quy tr×nh ghi sæ : Tæ tæng hîp lµ tæ tæng hîp l¹i çc nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh trong ngµy cã thÓ tæng hîp l¹i sè liÖu ngay khi nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh xong hoÆc cuèi ngµy, cuèi tuÇn hoÆc cuèi th¸ng…

Sù kÕt hîp gi÷a çc tæ ®îc thùc hiÖn theo s¬ ®å sau:



43

Hµng ho¸ mua vÒ nhËp kho do tæ hµng h¸o theo dâi, çc chøng tõ vÒ mua hµng sÏ ®îc chuyÓn cho tæ ph¶i tr¶ ®Ó theo dâi thanh to¸n víi nhµ cung cÊp vµ Nhµ níc. (1) Khi tíi h¹n thanh to¸n tæ ph¶i tr¶ sÏ lµm çc thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó yªu cÇu tæ tiÒn thanh to¸n. (2) Khi tiªu thô hµng ho¸, tæ hµng ho¸ sÏ lµm thñ tôc xuÊt kho vµ tiÕn hµnh ghi nhËn hµng ®· xuÊt kho. Tæ ph¶i thu c¨n cø vµo chøng tõ b¸n hµng ®Ó theo dâi thanh to¸n víi kh¸ch hµng. (3) §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng ®· tíi h¹n thanh to¸n tæ ph¶i thu ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c thu nî, khi kh¸ch hµng chuyÓn ,tr¶ tiÒn hµng th× tæ tiÒn sÏ tiÕn hµnh lËp phiÕu thu, ph¶n ¸nh nghÞªp vô ph¸t sinh. Trong trêng hîp kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng TGNH th× tæ tiÒn sÏ c¨n cø vµo giÊy b¸o cã ®Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô ph¸t sinh. 4. 2- HÖ thèng chøng tõ sö dông : Chøng tõ vÒ tiÒn PhiÕu thu B¶ng kª nép tiÒn mÆt PhiÕu chi Biªn b¶n kiÓm kª qui Uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi GiÊy ®Ò nghÞ t¹m øng GiÊy ®Ò nghÞ thanh to¸n B¶ng kª nép sÐc GiÊy b¸o Nî, giÊy b¸o Cã Chøng tõ vËt t, hµng ho¸ PhiÕu nhËp kho Biªn b¶n kiÓm kª vËt t, hµng ho¸ PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé PhiÕu kª mua hµng Ho¸ ®¬n GTGT Chøng tõ lao ®éng tiÒn l¬ng Hîp ®ång lao ®éng B¶ng thanh to¸n l¬ng GiÊy ®i ®êng B¶ng kª thanh to¸n LÖnh ®×ªu xe Chøng tõ TSC§ Ho¸ ®¬n mua tµi s¶n Biªn b¶n thanh lý TSC§ Bange kª khÊy hao TSC§ PhiÕu xuÊt kho tµi s¶n (*) BB ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ Biªn b¶n giao nhËn TSC§ (*): TSC§ mua vÒ ®Òu ®îc nhËp kho sau ®ã míi xuÊt kho ®Ó sö dông.

Tæ hµng ho¸

Tæ ph¶i tr¶

Tæ ph¶i thu

Tæ tiÒn

( 1 )

( 4 ) ( 3 )

( 2 )



44

4. 3- HÖ hèng tµi kho¶n sö dông : HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n do doanh nghiÖp sö dông dùa trªn Q§ sè 1141/TC-Q§-C§KT ngµy 1/11/1995 cña Bé Tµi chÝnh vµ th«ng t sè 10 TC/C§KT ngµy 20/3/1997 cña Bé Tµi chÝnh híng dÉn bæ sung chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp. Nhng do c«ng ty sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n Mü – dïng cho çc doanh nghiÖp kinh doanh th¬ng m¹i nªn c«ng ty ASIAN chØ sö dông mét sè tµi kho¶n cÇn thiÕt phï hîp víi c«ng t¸c kÕ to¸n cña m×nh. §ång thêi c«ng ty còng sö dông nh÷ng tµi kho¶n mang tÝnh chÊt trung gian ®Ó tiÖn cho viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc. 4. 4- Tæ chøc sæ kÕ to¸n. ViÖc h¹ch to¸n cña c«ng ty ®îc tiÕn hµnh theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. H×nh thøc sæ sö dông lµ h×nh thøc NhËt ký chung. Nhng thùc tÕ trong quy tr×nh ghi chÐp çc nghiÖp vô ph¸t sinh, kÕ to¸n ®· bá qua c«ng t¸c ghi NhËt ký vµ tiÕn hµnh ghi lu«n vµo Sæ chi tiÕt, Sæ Çi tµi kho¶n. Çc lo¹i sæ sö dông : Sæ tæng hîp : Sæ Çi cña çc TK cÊp 1. Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt : - ThÎ kho. - Sæ chi tiÕt TK ®îc më cho tÊt c¶ çc TK cÊp 2, 3, 4 mµ doanh nghiÖp sö dông bao gåm : Sæ chi tiÕt hµng ho¸ më cho tõng kho, tõng lo¹i mÆt hµng. Sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi ngêi mua, víi Ng©n s¸ch Nhµ níc. . . Sæ chi tiÕt tiÒn göi, tiÒn vay. . . . S¬ ®å tr×nh tù thùc hiÖn viÖc ghi sæ nh sau : (1) Hµng ngµy çc chøng tõ gèc ph¸t sinh tõ çc bé phËn ®îc chuyÓn trùc tiÕp cho kÕ to¸n chi tiÕt, kÕ to¸n kiÓm tra l¹i çc chøng tõ sau ®ã nhËp d÷ liÖu vµo m¸y b»ng çch lËp phiÕu kÕ to¸n. (2) Sau khi nhËn ®îc çc th«ng tin do kÕ to¸n nhËp vµo, m¸y tiÕn hµnh ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt, sæ Çi vµ lªn çc b¶ng tæng hîp, çc b¸o ço phôc vô qu¶n trÞ néi bé. Cuèi kú, c¨n cø vµo sè liÖu cña çc sæ çi kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp çc B¸o ço tµi chÝnh. 4. 5- HÖ thèng b¸o ço kÕ to¸n : Çc Baã ço theo qui ®Þnh chung cña Nhµ níc :

B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh B¶ng kª khai møc l¬ng cña c«ng ty B¸o ço thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Tê khai thuÕ GTGT B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n B¸o ço lu chuyÓn tiÒn tÖ. ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh

Chøng tõ gèc

Sæ chi tiÕt

Tæng hîp chi tiÕt

Sæ Çi

B¸o ço (1) (3) (2)



45

B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n Çc B¸o ço dïng cho qu¶n trÞ néi bé :

B¸o ço b¸n hµng(sè lîng , gi¸ c¶, chñng lo¹i …) B¸o ço çc kho¶n ph¶i thu B¸o ço tæng lîi nhuËn B¸o ço çc kho¶n ph¶i tr¶ B¸o ço chi phÝ B¸o ço hµng tån kho B¸o ço vÒ sö dông vèn B¸o ço quÜ B¸o ço vÒ nh©n lùc B¸o ço doanh thu

II- h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu

t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®«ng ¸. 1 - §Æc ®iÓm tæ chøc çc nghiÖp vô thanh to¸n. Do c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh th¬ng m¹i nªn çc nghiÖp vô thanh to¸n cµng trë nªn cã ý nghÜa quan träng. Çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi kh¸ch hµng vµ víi Nhµ níc lµ çc nghiÖp vô thêng xuyªn diÔn ra ®ßi hái cã sù tæ chøc c«ng t¸c mét çch hîp lý vµ cã hiÖu qu¶. ChÝnh v× vËy sè lîng kÕ to¸n viªn lµm c«ng t¸c h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n chiÕm tû träng lín vµ ®îc chia lµm hai tæ : tæ ph¶i thu (AR) vµ tæ ph¶i tr¶ (AP). Çc kh¸ch hµng ®îc qu¶n lý theo vïng, theo lo¹i h×nh kinh doanh. TÊt c¶ çc ®èi tîng : kh¸ch hµng, nhµ cung cÊp, c¬ quan h¶i quan ®Òu ®îc m· ho¸ ®Ó ghi chÐp vµ qu¶n lý. 2-H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n. MÆc dï çc nhµ cung cÊp cña c«ng ty bao gåm c¶ nhµ cung cÊp trong níc vµ níc ngoµi nhng ®èi víi mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty chñ yÕu tÝnh b»ng ngo¹i tÖ vµ ngo¹i tÖ chñ yÕu lµ USD. Çc chøng tõ sö dông ®Ó thanh to¸n bao gåm : Ho¸ ®¬n VAT , ho¸ ®¬n b¸n hµng. VËn ®¬n GiÊy b¸o Nî cña Ng©n hµng ( sÐc tiÒn mÆt , sÐc chuyÓn kho¶n,uû nhiÖm chi ) PhiÕu Chi §Ó h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n : TK 331- Ph¶i tr¶ ngêi b¸n. Tµi kho¶n nµy ®îc chi tiÕt thµnh çc tµi kho¶n cÊp 2 : - TK 3311 : Ph¶i tr¶ ngêi b¸n - TK 3312 : §Æt tríc cho ngêi b¸n Çc tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng ngêi b¸n, c¶ nh÷ng nhµ cung cÊp thêng xuyªn vµ nhµ cung cÊp nhá, lÎ. TÊt c¶ çc nghiÖp vô thanh to¸n víi nhµ cung cÊp cña c«ng ty ®Òu ®îc h¹ch to¸n qua TK 331 bao gåm c¶ trêng hîp thanh to¸n ngay b»ng tiÒn. C«ng ty ¸p dông tû gi¸ thùc tÕ. VD1 : Ngµy 15/04/2003 cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ ASIAN mua hµng cña C«ng ty TNHH tin häc T©n Th¸i B×nh .Gi¸ trÞ hµng mua : 2073 USD, thuÕ suÊt VAT 5%. Tû gi¸ trong ngµy : 15. 475VND/USD. Thêi h¹n thanh to¸n theo tho¶ thuËn : ngµy 15/04/2003 .Thêi h¹n thanh to¸n lµ sau 15 ngµy kÓ tõ ngµy mua.



46

Ngµy 24/04/2003 c«ng ty thanh to¸n tiÒn hµng cho ngêi b¸n b»ng tiÒn mÆt, tû gi¸ 15. 478VND/USD. Do thanh to¸n tríc h¹n nªn ®îc hëng chiÕt khÊu 1% trªn tæng sè tiÒn thanh to¸n.

Ho¸ ®¬n ( VAT ) MÉu sè : 01 GTKT- 3LL Liªn 2 : ( Giao kh¸ch hµng) KG/01-B Ngµy 3 th¸ng 12 n¨m 2003 Sè 042616 §¬n vÞ b¸n hµng : C«ng ty TNHH T©n Th¸i B×nh . §Þa chØ :197 NguyÔn ChÝ Thanh– Hµ Néi Sè tµi kho¶n §iÖn tho¹i : 7335462 MS : 0101107422 Hä tªn ngêi mua hµng : §¬n vÞ : C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ ASIAN §Þa chØ : sè 250 ®êng Gi¶i Phãng, Hµ Néi Sè tµi kho¶n : H×nh thøc thanh to¸n : MS : 0101301010

STT Tªn hµng ho¸, dÞch vô §V tÝnh

Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn

A B C 1 2 3=1x2 01 Noterbook Amada Bé 03 15252300 45756900 CPU PIV 2.4 Ghz/

DDram

256mb/HDD 40Gb/FDD Monit¬r 15 DFX Céng tiÒn hµng 45756900 ThuÕ suÊt VAT 5% TiÒn thuÕ 2287845 Tæng céng tiÒn thanh to¸n 48044745

Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷ : Bèn m¬i t¸m triÖu kh«ng tr¨m bèn bèn ngµn b¶y tr¨m bèn n¨m ®ång Ngêi mua hµng KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ ( Ký, hä tªn ) ( Ký, hä tªn ) ( Ký, ®ãng dÊu, hä tªn)



47

Cïng ngµy hµng ho¸ ®îc nhËp kho, kÕ to¸n vËt t lËp PhiÕu nhËp kho. C¨n cø vµo tû gi¸ trong ngµy lµ 15875VND/USD tÝnh ra gi¸ trÞ hµng nhËp b»ng tiÒn ViÖt Nam. Ngµy24 th¸ng 04n¨m 2003 : C¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT, phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi sæ chi tiÕt ph¶i tr¶ ngêi b¸n (biÓu sè 1), sæ chi tiÕt theo dâi c¶ nguyªn tÖ vµ tiÒn VND. Tû gi¸ 15. 478VND/USD. (§¬n vÞ VND) Nî TK 156 :31207350 Nî TK 133 : 315225.75 Cã TK 331- 3311 : 31522575

C1442 24/04/03 Tr¶ tiÒn mua hµng

111 31528686

ChiÕt khÊu thanh to¸n

711 315286.

§iÒu chØnh tû gi¸

413 6111

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Tæng PS 315286 Sè d

cuèi kú 4235286.

Ngµy 24/04/2003 tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho ngêi b¸n. Tû gi¸ : 15. 478VND/USD.

BiÓu Sè 1 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ chi tiÕt

TK : 3311 – Ph¶i tr¶ ngêi b¸n Tªn : C«ng ty TNHH tin häc TuÊn Thµnh M· NCC : 3040041 Tõ ngµy 15/04/2003 ®Õn ngµy 30/04/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§

SèhiÖu CT

Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi øng

Lo¹i NT

Tû gi¸

Sè ghi nî Sè ghi cã NT VN§ NT VN§

Sè d ®Çu kú

3.920.000

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15/04/03 Mua hµng

TuÊn Thµnh

156 USD 15475

1940

30021500

VAT 5% 133 USD 15.475

97 1501075

... ... ... ... ... ... ... ... ... ...



48

ChiÕt khÊu ®îc hëng 315286.86VND. KÕ to¸n lËp phiÕu chi, sè tiÒn thùc chi lµ 31213400VND.

c«ng ty EAST-ASIAN

phiÕu chi Ngµy 24 th¸ng 04 n¨m 2003 Hä vµ tªn ngêi nhËn tiÒn : C«ng ty TNHH tin häc Hoµng Thµnh §Þa chØ : 24E Lý Nam §Õ- Hµ Néi. Lý do chi : Tr¶ tiÒn mua noterbook cho ho¸. ®¬n Sè tiÒn : 31213400VN§ B»ng ch÷ :Ba m¬i mèt triÖu hai tr¨m mêi ba ngµn bèn tr¨m ®ång. KÌm theo : Ho¸ ®¬n mua hµng, PhiÕu nhËp kho. §· nhËn ®ñ sè tiÒn ( viÕt b»ng ch÷ ) : Ba m¬i mèt triÖu hai tr¨m mêi ba ngµn bèn tr¨m ®ång Chi, ngµy24 th¸ng 04n¨m 2003 Thñ trëng ®¬n vÞ KTT Ngêi lËp Thñ quü Ngêi nhËn tiÒn ( ký, hä tªn) ( ký, hä tªn) ( ký, hä tªn) ( ký, hä tªn) ( ký, hä tªn) C¨n cø vµo phiÕu chi, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi sæ chi tiÕt ph¶i tr¶ ngêi b¸n (BiÓu sè 2). Sè chªnh lÖch tû gi¸ ®îc h¹ch to¸n vµo TK 515 hoÆc TK 635. Nî TK 3311 : 31522575 Nî TK 635 : 6111 Cã TK 111 : 31213400 Cã TK 515 :315286 Cuèi kú, c¨n cø vµo sè d ®Çu kú, tæng ph¸t sinh Nî, tæng ph¸t sinh Cã, sè d cuèi kú cña tõng sæ chi tiÕt ph¶i tr¶ ngêi b¸n, kÕ to¸n lËp B¶ng tæng hîp chi tiÕt ph¶i tr¶ ngêi b¸n (BiÓu sè 2 – trang 53).

Sè : 1442 Nî TK : 3311 Cã TK : 111



49

BiÓu Sè 2

M· NCC Tªn D ®Çu kú Ph¸t sinh nî Ph¸t sinh cã D cuèi kú Nî Cã Nî Cã

1260001 ctyTNHH TuÊn Thµnh

5400000 58500000 69250000 16150000

1260003 Cty thñy s¶n Hµ Néi

35.345.000 35.345.000

2260002 Cty tin häc Mai Hoµng

45115000 45115000

3040041 Cty thÐp Hßa Ph¸t

3.920.000 62.782.000 70.320.000 11.458.000

... ... ... ... ... ... ... ... 3040075 Cty phÇn

mÒm STC 2.143.680 7.820.300 10.526.000 562.020

4050003 ctyTNHH TrÇn Anh

3456200 6350500 1260000 2793300

… … … … … … … … Céng 646.212.344 1.384.312.155 6.505.312.712 6.296.983.634 856.744.722 1.183.866.877

KÕ to¸n kh«ng thùc hiÖn viÖc ghi NhËt ký chung. Khi nhËp d÷ liÖu vµo m¸y, m¸y tÝnh sÏ ghi vµo sæ chi tiÕt sau ®ã sÏ tù ®éng ghi vµo Sæ Çi TK3311 (BiÓu 3 – trang 54). Sæ Çi sÏ bao gåm çc nghiÖp vô liªn quan tíi tÊt c¶ çc nhµ cung cÊp.

C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng C©n ®èi bé phËn


TK : 3311 – Ph¶i tr¶ ngêi b¸n Tõ ngµy 1/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §on vÞ tÝnh : VN§



50

VD2 : Ngµy 8/10/2002, tr¶ l¹i hµng mua cña c«ng ty phÇn mÒm STC do kh«ng ®óng quy çch, gi¸ trÞ hµng mua 3400 USD, thuÕ suÊt 5% . Tû gi¸ trong ngµy 15. 200 VND/USD. Tû gi¸ khi mua 15. 140 VND/USD. KÕ to¸n lËp ho¸ ®¬n tr¶ l¹i hµng mua vµ ghi sæ (BiÓu sè 3 - trang 54) : Nî TK 33101 : 54.049.800 Nî TK 413 : 214.200 Cã TK 133 : 2.584.000 Cã TK 156 : 51.680.000


Sæ çi

TK : 331 – Ph¶i tr¶ ngêi b¸n Tõ ngµy 01/12/20023®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§

Sè hiªu CT


Lo¹i NT

Tû gi¸ Sè ghi nî Sè ghi cã NT VN§ NT VN§

Sè d ®Çu kú 642.756.144 1.378.912.155

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... KG/01-B 068249

3/12/02 Mua hµng CMS

156 USD 15.150 1.800 22.422.000

VAT 5% 133 USD 15.150 90 1.121.100 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... KG/01-B 034928

6/12/02 Tr¶ tiÒn mua hµng

156 USD 15.200 3.400 51.680.000

VAT 5% 133 USD 15.200 170 2.584.00 §iÒu chØnh tû

gi¸ 413 214.200

BN 14006 7/12/02 §Æt tríc tiÒn hµng

112 15.000.000

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... PC 1442 10/12/02 Tr¶ tiÒn mua

hµng 111 USD 15.200 23.384.600

ChÝªt khÊu thanh to¸n

711 USD 15.200 236.200

®iÒu chØnh tû gi¸

413 77.700

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... KG/01-B 040271

12/12/02 NhËn hµng ®· ®Æt tríc tiÒn

156 USD 15200 ... ... 2.700 41.040.000

VAT 5% 133 USD 15200 135 2.052.000 PC1454 12/12/02 Thanh to¸n sè

thiÕu 111 28.092.000

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Tæng PS 6.395.347.212 6.181.358.634 Sè d cuèi kú 856.744.722 1.164.923.577



51

VD3 : Ngµy 7/12/2002, øng tríc tiÒn hµng cho c«ng ty thñy s¶n Hµ Néi b»ng tiÒn göi Ng©n hµng. Sè tiÒn : 15. 000. 000 VND Ngµy 12/12/2002, nhËn hµng cña c«ng ty thñy s¶n Hµ Néi, gi¸ trÞ hµng mua : 2700 USD, tû gi¸ 15. 200 VND/USD, thuÕ suÊt 5%. Cïng ngµy c«ng ty thanh to¸n nèt sè cßn thiÕu b»ng tiÒn mÆt. C¨n cø vµo GiÊy b¸o Nî vÒ viÖc øng tríc tiÒn hµng, kÕ to¸n ghi : Nî TK 331- 33102 : 15. 000. 000 Cã TK 111 : 15. 000. 000 C¨n cø vµo phiÕu nhËp kho vµ ho¸ ®¬n mua hµng, PhiÕu Chi ngµy 10/12/2002, kÕ to¸n ghi sæ: a) Nî TK 156 : 41.040.000 Nî TK 133 : 2.052.000 Cã TK 331- 3312 : 15. 000. 000 Cã TK 331- 3311 : 28.092.000 b)Nî TK 331-3311 : 28.092.000 Cã TK 111 : 28.092. 000 KÕ to¸n kh«ng thùc hiÖn viÖc ghi NhËt ký chung. Khi nhËp d÷ liÖu vµo m¸y, m¸y tÝnh sÏ ghi vµo sæ chi tiÕt sau ®ã sÏ tù ®éng ghi vµo Sæ Çi TK3311 (BiÓu 3 – trang 54). Sæ Çi sÏ bao gåm çc nghiÖp vô liªn quan tíi tÊt c¶ çc nhµ cung cÊp. 3- H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi kh¸ch hµng. C«ng ty ASIAN sö dông ho¸ ®¬n VAT do Tæng côc thuÕ b¸n. Çc bé phËn b¸n hµng sÏ ký kÕt hîp ®ång b¸n hµng vµ lËp ®Ò nghÞ xuÊt b¸n. KÕ to¸n vËt t, hµng ho¸ sÏ c¨n cø vµo hå s¬ ®Ó lËp ho¸ ®¬n VAT vµ phiÕu xuÊt kho. Bé phËn nµo b¸n hµng sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm thu håi c«ng nî vµ qu¶n lý t×nh h×nh thu håi c«ng nî. KÕ to¸n thanh to¸n sÏ c¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT , PhiÕu Thu, GiÊy b¸o Cã cña ng©n hµng ®Ó ghi Sæ chi tiÕt ph¶i thu kh¸ch hµng. Tµi kho¶n sö dông : TK 131- Ph¶i thu kh¸ch hµng. Tµi kho¶n nµy ®îc chi tiÕt thµnh çc tµi kho¶n cÊp hai : TK 1311- Ph¶i thu cña kh¸ch hµng TK 1312- Kh¸ch hµng ®Æt tríc Sæ chi tiÕt ph¶i thu kh¸ch hµng ®îc më cho tÊt c¶ çc kh¸ch hµng, c¶ kh¸ch hµng thêng xuyªn vµ kh«ng thêng xuyªn vµ ®îc qu¶n lý theo tõng bé phËn. Çc trêng hîp b¸n chÞu, kh¸ch hµng øng tríc hay thu tiÒn ngay ®Òu ®îc h¹ch to¸n qua TK 131. KÕ to¸n sö dông tû gi¸ thùc tÕ ®Ó ghi sæ. Sæ chi tiÕt, sæ Çi TK 131 theo dâi c¶ nguyªn tÖ vµ quy ®æi ra VND. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nî ph¶i thu khã ®ßi : Çc kho¶n nî qu¸ h¹n trªn 90 ngµy ®îc coi lµ nî khã ®ßi vµ ®îc xÕp vµo lo¹i c«ng nî ®Æc biÖt. Khi mét hîp ®ång ®· qu¸ h¹n thanh to¸n mµ kh¸ch hµng cha thanh to¸n, kÕ to¸n tiÕn hµnh kiÓm tra l¹i hîp ®ång vµ çc ®iÒu kiÖn giao nhËn hµng. Cã hai trêng hîp xÈy ra : - Trêng hîp 1 : Lçi trong giao nhËn hµng, chÊt lîng hµng. . . thuéc vÒ c«ng ty th× kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo thêi gian ®¸o h¹n thùc tÕ (sau khi c«ng ty ®· söa ch÷a xong çc lçi) ®Ó x¸c ®Þnh l¹i thêi gian thanh to¸n cho kh¸ch hµng



52

- Trêng hîp 2 : C«ng ty thùc hiÖn ®óng çc quy ®Þnh trong hîp ®ång khi ®ã kÕ to¸n ph¶i kiÓm tra kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng vµ thóc Ðp ®ßi nî hoÆc b¸n kho¶n nî ph¶i thu nµy cho c«ng ty mua b¸n nî. Víi çc biÖn ph¸p qu¶n lý c«ng nî ph¶i thu vµ thu håi nî nh trªn, c«ng ty ®· qu¶n lý s©u s¸t c«ng nî cña kh¸ch hµng. C«ng ty ®· ®a ra ®îc çc ph¬ng ¸n thu håi nî hîp lý, kh«ng ®Ó cho çc kho¶n nî d©y da qu¸ l©u. Thêi gian ®Ó çc kho¶n nî qu¸ h¹n ®îc coi lµ nî khã ®ßi lµ 90 ngµy chø kh«ng ph¶i lµ 2 n¨m nh quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh. ViÖc x¸c ®Þnh thêi gian ng¾n nh vËy gióp cho c«ng ty ¸p dông çc biÖn ph¸p ®ßi nî ®Ó thu håi nî mét çch nhanh chãng vµ t¬ng ®èi hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, kh«ng lËp dù phßng çc kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi, c«ng ty sÏ kh«ng cã nguån tµi chÝnh ®Ó bï ®¾p ®èi víi nh÷ng kho¶n nî kh«ng thu håi ®îc vµ còng kh«ng b¸n ®îc cho c«ng ty mua b¸n nî. VD4 : Ngµy 4/10/2004 bé phËn dù ¸n b¸n hµng cho Trêng §¹i Häc Më Hµ Néi Gi¸ trÞ hµng b¸n : 1890 USD, ®· bao gåm VAT 5%. Tû gi¸ trong ngµy : 15. 150 VND/USD. Thêi h¹n thanh to¸n : 5/10/2002. Ngµy 15/10/2004 Trêng §¹i Häc D©n LËp Th¨ng Long thanh to¸n tiÒn hµng b»ng tiÒn mÆt. Tû gi¸ : 15. 200 VND/USD.

Ho¸ ®¬n ( VAT ) MÉu sè : 01 GTKT- 3LL Liªn 2 : ( Giao kh¸ch hµng) KG/01-B Ngµy 4 th¸ng 10 n¨m 2004 Sè 034274 §¬n vÞ b¸n hµng : C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ EAST-ASIAN. §Þa chØ : sè 2 ngâ 190 ®êng Gi¶i Phãng, Hµ Néi Sè tµi kho¶n : §iÖn tho¹i : MS : 0101301010 Hä tªn ngêi mua hµng : §¬n vÞ : Trêng §¹i Häc Më Hµ Néi §Þa chØ : E5 T¹ Quang Böu, B¸ch Khoa, Hµ Néi Sè tµi kho¶n : H×nh thøc thanh to¸n : MS : STT Tªn hµng ho¸, dÞch vô §V

tÝnh Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn

A B C 1 2 3=1x2 01 M¸y tÝnh DNA Bé 04 450 USD 1800 USD PIII 500Ghz/ 128/ 30Gb/ 15” Sam sung Céng tiÒn hµng 1800 USD ThuÕ suÊt VAT 5% TiÒn thuÕ 90USD Tæng céng tiÒn thanh to¸n 1890USD Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷ : Hai m¬i t ngµn s¸u tr¨m bÈy m¬i n¨m ®« la. Ngêi mua hµng KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ ( Ký, hä tªn ) ( Ký, hä tªn ) ( Ký, ®ãng dÊu, hä tªn)



53

C¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT vµ phiÕu xuÊt kho, kÕ to¸n ghi vµo Sæ chi tiÕt ph¶i thu kh¸ch hµng theo dâi cho Trêng §¹i Häc D©n LËp Th¨ng Long. Nî TK 131 : 28.633.500 Cã TK 511 : 27.270.000 Cã TK 33301- VAT ph¶i nép : 1.363.500 KG/01-B 034274

4/12/02 B¸n hµng bé phËn dù ¸n

511 USD 15.150 1.800 27.270.000

VAT 5% 3331 USD 15.150 90 1.363.500 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... C1441 15/12/02 Thu tiÒn hµng

ho¸ ®¬n sè 034274

111 USD 15200 1.890 28.728.000

§iÒu chØnh tû gi¸

413 94.500

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Tæng PS 484.693.500 468.350.000 Sè d cuèi kú 19.608.220

Ngµy 15/12/2002 c¨n cø vµo sè nguyªn tÖ, tû gi¸ kÕ to¸n tÝnh ra sè tiÒn b»ng VND vµ ghi sæ chi tiÕt (BiÓu 4 ë trªn): Nî TK 111 : 28.728.000 Cã TK 131 : 28.633.500

Cã TK 413 : 94.500


Sæ chi tiÕt

TK : 1311 – Ph¶i thu kh¸ch hµng Tªn Kh¸ch hµng : Trêng §HDL Th¨ng Long M· KH : 5700026 Tõ ngµy 1/12/2002 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§

Sè hiªu CT


Lo¹i NT


Sè d ®Çu kú

3.264.720

CY/03-1511

15/06/2003

131 USD 15149 1560 23632440 26897260

DH/03-4253

18/08/2003

131 USD 15148 3500 53018000 48000000

25/08/2003

5018000

… … … … … … … … … …



54

Cuèi kú, kÕ to¸n lËp B¶ng tæng hîp chi tiÕt ph¶i thu kh¸ch hµng.

BiÓu Sè 5

M· NCC

Tªn D ®Çu kú

Ph¸t sinh nî Ph¸t sinh cã D cuèi kú

Nî Cã Nî Cã 4050048 ViÖn Dinh

Dìng 6.784.632 26.784.485 24.996.874 8.572.243

... ... ... ... ... ... ... ... 3040091 Cty Nguyªn

Hng 28.972.630 28.972.630

... ... ... ... ... ... ... ... 5700026 Trêng

§HDL Th¨ng Long

3.264.720 484.693.500 468.350.000 19.608.220

... ... ... ... ... ... ... ... 6400421 §µi TruyÒn

H×nh VN 4.876.662 10.972.350 9.984.672 5.864.340

... ... ... ... ... ... ... ... Céng 984.720.988 793.987.422 17.075.735.611 13.977.328.420 1.292.496.879 892.349.941

Do kÕ to¸n kh«ng ghi NhËt ký chung nªn sè liÖu tõ Sæ chi tiÕt sÏ ®îc ghi vµo Sæ Çi TK 131- theo dâi cho tÊt c¶ çc kh¸ch hµng ë çc bé phËn (BiÓu 6 – trang 60)

v C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng C©n ®èi bé phËn


TK : 131 – Ph¶i thu kh¸ch hµng Tõ ngµy 1/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§


Sæ çi

TK : 131 – Ph¶i thu kh¸ch hµng Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§

Sè hiªu CT


Lo¹i NT


Sè d ®Çu kú

984.720.988 79.987.422

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... KG/01-B 034274

4/12/02 B¸n hµng cña bé phËn dù ¸n

511 USD 15.150 1.800

27.270.000

VAT 5% 3331

USD 15.150 90 1.363.500

4/12/02 Hµng bÞ tr¶ l¹i

531 USD 15.200 450 6.840.000



55

VD5 : Ngµy 4/12/2002, kh¸ch hµng tr¶ l¹i mét chiÕc M¸y tÝnh DNA, gi¸ b¸n 450 USD, VAT 5%, tû gi¸ khi b¸n : 15. 460 VND/USD, tû gi¸ trong ngµy : 15. 454 VND/USD. Bé phËn b¸n hµng lËp biªn b¶n x¸c nhËn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. C¨n cø vµo biªn b¶n, vµ phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n ghi sæ : Nî TK 531 : 6954300

Nî TK 3331 : 347715 Nî TK 413 : 2700 Cã TK 131 : 7304715 Cïng ngµy kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng vµ cuèi kú lËp b¶n chi tiÕt (BiÓu 5 – trang 59) vµ sæ çi ghi cïng ngµy (biÓu 6 – trang 60) 4- H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi Nhµ níc. 4. 1- ThuÕ VAT . a) VAT ®Çu vµo. Khi mua hµng ho¸ thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ VAT , kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n VAT , ho¸ ho¸ ®¬n b¸n hµng ®Ó ghi sæ chi tiÕt VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ. §èi víi hµng nhËp khÈu, c¨n cø vµo Th«ng b¸o thuÕ, phô thu vµ tê khai hµng nhËp khÈu ®Ó ghi VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ cña hµng nhËp khÈu. Tµi kho¶n sö dông : TK 133- VAT ®îc khÊu trõ. §îc chi tiÕt thµnh çc tµi kho¶n cÊp hai, cÊp ba : TK 1331- VAT ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸ TK 13311 : VAT cña HHDV : 0% TK 13312 : VAT cña HHDV : 3% TK 13313 : VAT cña HHDV : 5% TK 13314 : VAT cña HHDV : 10% TK 13315 : VAT cña HHDV : 20% TK 1332- VAT ®îc khÊu trõ cña TSC§ C«ng ty chñ yÕu sö dông ba møc thuÕ suÊt : 3%, 5%, 10%. Khi nhËn ®îc ho¸ ®¬n VAT , c¨n cø vµo møc thuÕ suÊt trªn ho¸ ®¬n, kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt cho TK 133. Khi nhËn ®îc ho¸ ®¬n b¸n hµng, kÕ to¸n tÝnh ra sè VAT ®îc khÊu trõ :

ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ = Gi¸ mua hµng ho¸ x 3%

Sau ®ã c¨n cø vµo sè thuÕ tÝnh ®îc, kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt cña TK 133. - VD1, 2, 3.



56

BiÓu sè 7 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ chi tiÕt

TK : 13313 – VAT ®îc khÊu trõ cña HHDV 5% Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§

Sè hiÖu chøng tõ


Sè tiÒn ghi nî

Sè tiªn ghi cã

Sè d ®Çu kú 500.787.356 - 00718/ TBT 1/12/02 VAT cña hµng hËp khÈu 3331 19.237.000 ... ... ... ... ... ... KG/01-B 068249

4/12/02 Vat 5% cña hµng mua 131 1.121.100

... ... ... ... ... ... BG/01-B 034928

6/12/02 VAT cña hµng mua bÞ tr¶ l¹i 131 2.584.000

... ... ... ... ... ... KG/01-B 040271

12/12/02 VAT hµng mua ®Æt tríc tiÒn 2.052.000

... ... ... ... ... ... 31/12/02 KÕt chuyÓn VAT ®îc khÊu

trõ 3331 198.456.297

Tæng PS 29.337.894 867.681.622 Sè d cuèi kú - - - VD 7 : Ngµy 1/12/2002 nhËp khÈu hµng ho¸ theo tê khai sè 52, nhËn ®îc Th«ng b¸o thuÕ, phô thu sè 00718 vÒ VAT vµ thuÕ nhËp khÈu cña hµng nhËp khÈu, kÕ to¸n ghi sæ (BiÓu 7 – trang 62) : Nî TK 1331 : 19. 237. 000 Cã TK 33111 : 19. 237. 000 - Cuèi th¸ng, kÕ to¸n kÕt chuyÓn VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ.



57

GiÊy th«ng b¸o thuÕ, phô thu TB – 99 - C¨n cø LuËt ThuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu ngµy 26 th¸ng 12 n¨m 1991, LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña ThuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu n¨m 1993; LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña ThuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu sè 04/1998/QH10 ngµy 20 th¸ng 5 n¨m 1998; LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng sè 02/ 1997/ QH9 ngµy 10 th¸ng 5 n¨m 1997; LuËt thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt sè 05/1998/QH10 ngµy 20 th¸ng 5 n¨m 1998. - C¨n cø QuyÕt ®Þnh sè 151/TTG ngµy 12 th¸ng 4 n¨m 1993 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ h×nh thµnh vµ qu¶n lý quü b×nh æn gi¸. - Trªn c¬ së kÕt qu¶ tù tÝnh thuÕ, phô thu cña ngêi khai b¸o h¶i quan. H¶i quan : . . . . . . . CKSB Gia L©m. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . th«ng b¸o : Ngêi nhËp khÈu : . . . . . . . C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ EAST-ASIAN…………… . . . . . . . . . . . M· sè : . . . . . . . 0100990590. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . §Þa chØ : . . . . . sè 2 ngâ 190 ®êng Gi¶i Phãng - Hµ Néi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sè ®iÖn tho¹i : . . . 04- 8687983……. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cã tr¸ch nhiÖm nép sè tiÒn thuÕ cña l« hµng nhËp khÈu thuéc tê khai h¶i quan sè 63/NKD – GL ngµy 1 th¸ng 12 n¨m 2001, bao gåm : 1. ThuÕ xuÊt khÈu : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ®ång. 2. ThuÕ nhËp khÈu : . . . . . …32. 968. 000, 00….... . . . . . . . . . . . . . ®ång. 3. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng : . . . . . . . 19. 237. 000, 00. . . . . . . . . . . . . . . . ®ång. 4. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ®ång. 5. Phô thu : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ®ång. Tæng céng : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52. 205. 000, 00. . . . . . . . . . . . . . . . ®ång. (B»ng ch÷ : N¨m m¬i triÖu hai tr¨m ba m¬i ba ngµn ®ång) Trong thêi h¹n . . . 30 . . . ngµy, kÓ tõ ngµy. . . 1. . . . . th¸ng . . . 12. . . n¨m. . . 2004. . ngêi nhËp khÈu ®îc th«ng b¸o ph¶i nép ®ñ tiÒn thuÕ ghi trong giÊy th«ng b¸o nµy vµo tµi kho¶n 741- 01- 002 t¹i Kho b¹c Nhµ níc - Hai Bµ Trng- Hµ Néi hoÆc cho c¬ quan thuÕ h¶i quan. NÕu qu¸ h¹n trªn mµ cha nép thuÕ th× mçi ngµy sÏ bÞ ph¹t chËm nép b»ng 0, 1% cña sè thuÕ chËm nép.

Tæng côc h¶i quan Côc h¶i quan : TP Hµ Néi H¶i quan cöa khÈu : S©n bay Gia L©m Sè : 00718/ TBT

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc

Hµ néi, ngµy 1 th¸ng 12 n¨m 2001

Ngµy 1 th¸ng 12 n¨m 2004 Ngêi nhËn th«ng b¸o

(ký, ghi râ hä tªn vµ chøc vô)

C¬ quan thuÕ h¶i quan

§éi trëng ®éi thuÕ



58

* Cuèi kú, kÕ to¸n lËp B¶ng tæng hîp chi tiÕt VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ.

BiÓu Sè 8 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng C©n ®èi bé phËn


TK : 1331 – VAT §îc khÊu trõ Tõ ngµy 1/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §on vÞ tÝnh : VN§

ChØ tiªu D ®Çu kú Ph¸t sinh nî Ph¸t sinh cã D cuèi kú

Nî Cã Nî Cã VAT ®îc khÊu trõ cña HHDV

784.632.316 - 565,530,197 1,350,162,513 - -

3% 2.356.978 - 792.014 3.148.992 - - 5% 500.787.356 - 29.337.894 867.681.622 - - 10% 281.487.982 - 197.843.917 497.331.899 - - VAT ®îc khÊu trõ cña TSC§

75.090.580 - - 75.090.580 - -

5% 59.123.457 - - 59.123.457 - - 10% 15.976.123 - - 15.967.123 - - Céng 859.722.896 - 565.530.197 1.425.253.093 - - * Tõ sæ chi tiÕt, m¸y sÏ ghi vµo sæ Çi TK 1331. BiÓu sè 9 C«ng ty cæ phÇn ®Çu tvµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ Çi

TK : 1331 – VAT ®îc khÊu trõ cña HHDV Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§


Ngµy DiÔn gi¶i TK ®èi

øng Sè tiÒn ghi nî

Sè tiªn ghi cã

Sè d ®Çu kú 784.632.316 - TBT 00718 1/12/02 VAT cña hµng nhËp khÈu 3331 19.237.000 ... ... ... ... ... ... KG/01-B 068249

4/12/02 Vat 5% cña hµng mua 131 1.121.100

... ... ... ... ... ... KG/01-B 034928

6/12/02 VAT cña hµng mua bÞ tr¶ l¹i

131 2.584.000

... ... ... ... ... ... KG/01B- 040271

12/12/02 VAT hµng mua ®Æt tríc tiÒn

2.052.000

... ... ... ... ... ... 31/12/02 KÕt chuyÓn VAT ®îc

khÊu trõ 3331 198.456.297

Tæng PS 565,530,197 1,350,162,513 Sè d cuèi kú - -



59

b) VAT ®Çu ra.

C¨n cø vµo :

- Ho¸ ®¬n VAT cña hµng b¸n ra

- Th«ng b¸o thuÕ, phô thu, quyÕt ®Þnh miÔn gi¶m thuÕ cña hµng nhËp khÈu

KÕ to¸n ghi chÐp VAT ph¶i nép.

Tµi kho¶n sö dông : TK 3331 : VAT ph¶i nép, ®îc chi tiÕt thµnh çc tµi kho¶n :

- TK 33311 : VAT ph¶i nép ®Çu ra

TK 333111 : VAT ph¶i nép ®Çu ra 0%





- TK 33312 : VAT ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu

TK 333121 : VAT ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu 0%





Tuy nhiªn c«ng ty chØ sö dông çc møc thuÕ suÊt : 5%, 10%

Cuèi mçi th¸ng, kÕ to¸n ph¶i lËp tê khai VAT vµ nép cho c¬ quan thuÕ, kÌm theo :

B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra.

B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô mua vµo.

C«ng ty tiÕn hµnh nép VAT theo th¸ng.

* C¨n cø vµo çc ho¸ ®¬n VAT :

- Sè 034274 ngµy 4/12/02

- Sè 034213 ngµy 3/12/02

- Sè 034362 ngµy 10/12/02

- Sè 034317 ngµy 12/12/02

KÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt TK 333113- VAT ph¶i nép ®Çu ra



60

BiÓu sè 10 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST- ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ chi tiÕt

TK : 333113 – VAT ph¶i nép ®Çu ra 5% Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§



Sè tiÒn ghi nî Sè tiªn ghi cã

Sè d ®Çu kú 1.052.552.985 ... ... ... ... ... ... KG/01-B 034213

3/12/02 B¸n hµng bé phËn dù ¸n 131 1.363.500

... ... ... ... ... ... KG/01-B 034274

4/12/02 Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 131 342.000

... ... ... ... ... ... KG/01-B 034302

10/12/02 B¸n hµng ®· øng tríc tiÒn 131 565.082

... ... ... ... ... ... KG/01-B 034317


131 2.052.000

... ... ... ... ... ... 31/12/02 KÕt chuyÓn VAT ®îc khÊu

trõ 1331 198.456.297

Tæng PS 1.257.364.910 1.013.330.357 Sè d cuèi kú - 8.8.518.432

* Cuèi kú, kÕ to¸n lËp B¶ng tæng hîp VAT ph¶i nép. BiÓu Sè 11 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng C©n ®èi bé phËn


TK : 3331 – VAT ph¶i nép Tõ ngµy 1/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§

ChØ tiªu D ®Çu kú

Ph¸t sinh nî Ph¸t sinh cã D cuèi kú

Nî Cã Nî Cã VAT ph¶i nép ®Çu ra - 625.101.484 703.034.758 555.035.624 - 450.102.350 5% - 445.672.971 226.455.327 154.792.007 - 374.009.651 10% - 179.428.513 503.579.431 400.243.617 - 76.092.699 VAT cña hµng nhËp khÈu

- 427.451.501 527.330.152 458.294.733 - 358.416.082

5% - 237.984.169 232.548.761 138.2436.790 - 143.682.198 10% - 189.467.332 294.781.391 320.047.943 - 214.733.884 Céng - 1.052.552.985 1.257.364.910 1.013.330.357 - 8.8.518.432



61

Trë l¹i VD7, theo tê khai sè 52, VAT ph¶i nép : 19. 237. 000 VND, thêi h¹n nép : 15/12/2002. Ngµy 15/12/2002 c«ng ty tiÕn hµnh nép VAT hµng nhËp khÈu cña tê khai sè 52 b»ng chuyÓn kho¶n, giÊy b¸o Nî sè 034827, kÕ to¸n ghi : Nî TK 33311 : 19. 237. 000 Cã TK 112 : 19. 237. 000 Ngµy 28/12/2002, c«ng ty t¹m nép VAT cña th¸ng 11/2002. C¨n cø vµo giÊy b¸o Nî sè 034832, kÕ to¸n ghi : Nî TK 33311 : 40.000.000 Cã TK 112 : 40.000.000 - Cuèi th¸ng, kÕ to¸n kÕt chuyÓn sè VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ víi sè VAT ph¶i nép. Nî TK 33311 : 12. 746. 974. 892 Cã TK 133 : 12. 746. 974. 892 Tõ sæ chi tiÕt, m¸y sÏ ghi vµo sæ Çi TK 3331. BiÓu sè 12

C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN

B¶ng kª chøng tõ

Sæ Çi

TK : 3331 – VAT ph¶i nép Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§



ThuÕ SuÊt


Sè d ®Çu kú - 1.052.552.985 TBT 00718 1/12/02 VAT cña hµng nhËp khÈu 1331 5% 19.237.000 ... ... ... ... ... ... KG/01-B 068249

4/12/02 Vat 5% cña hµng mua 131 5% 1.121.100

... ... ... ... ... ... KG/01-B 6/12/02 VAT cña hµng mua bÞ tr¶

l¹i 131 5% 2.584.000

... ... ... ... ... ... KG/01-B 034317


131 5% 2.052.000

... ... ... ... ... ... BN 034827

15/12/02 Thanh to¸n tiÒn VAT cña TK 63

112 5% 19.237.000

... ... ... ... ... ... BN 034832

28/12/02 T¹m nép VAT th¸ng 11/2001

112 5% 40.000.000

... ... ... ... ... ... 31/12/02 KÕt chuyÓn VAT ®îc

khÊu trõ 1331 198.456.297

Tæng PS 1.257.364.910 1.013.330.357 Sè d cuèi kú - 8.8.518.432



62

Khi b¸o ço quyÕt to¸n ®îc duyÖt (th¸ng 3 n¨m 2003), kÕ to¸n c¨n cø vµo th«ng b¸o thuÕ

®Ó xö lý sè thõa, thiÕu.

4. 2- ThuÕ NhËp khÈu.

Mçi lÇn nhËp khÈu hµng ho¸, c¨n cø vµo Th«ng b¸o thuÕ, phô thu vµ tê khai hµng nhËp

khÈu, kÕ to¸n ghi t¨ng sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép.

§èi víi hµng ho¸ thuéc diÖn miÔn gi¶m thuÕ, c¨n cø vµo quyÕt ®Þnh vÒ viÖc ®iÒu chØnh thuÕ

®Ó ghi gi¶m thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép.

Khi nép thuÕ, c¨n cø vµo giÊy b¸o Nî hoÆc PhiÕu Chi, kÕ to¸n ghi gi¶m thuÕ nhËp khÈu ph¶i

nép.

Tµi kho¶n sö dông : TK 33313- ThuÕ xuÊt, nhËp khÈu .

Do c«ng ty kh«ng thùc hiÖn xuÊt khÈu mµ chØ nhËp khÈu nªn tµi kho¶n nµy chØ ®Ó theo dâi

thuÕ nhËp khÈu. Sæ chi tiÕt thuÕ nhËp khÈu ®îc më cho tõng c¬ quan h¶i quan (VD : H¶i

quan Gia L©m, H¶i quan Néi Bµi. . . )

VD8 : Ngµy 5/12/2002 c«ng ty nhËp khÈu mét l« hµng thuéc diÖn miÔn gi¶m thuÕ, gi¸ trÞ l«

hµng : 17. 980 USD, thuÕ nhËp khÈu 15%, VAT 5%, tû gi¸ 15.440 VND/USD. Do thuéc

diÖn miÔn gi¶m thuÕ nªn thuÕ nhËp khÈu chÝnh thøc chØ cßn 10% tuy nhiªn c¬ quan thuÕ

cha cã quyÕt ®Þnh vÒ viÖc miÔn gi¶m thuÕ. KÕ to¸n tÝnh ra sè thuÕ nhËp khÈu ban ®Çu vµ

thuÕ nhËp khÈu ®îc miÔn gi¶m nh sau :

- ThuÕ nhËp khÈu = 17.980USD x 15% x 15. 440 VND/ USD

= 41641680VND

- ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép = 17.980USD x 10% x 15. 440 VND/ USD

= 27.761120. VND

- ThuÕ nhËp khÈu ®îc miÔn gi¶m =41641680– 27.761120 = 13.880560 (VND)

C¨n cø vµo tê khai thuÕ sè 63 vµ Th«ng b¸o thuÕ, phô thu sè 00718 vÒ thuÕ nhËp khÈu ban

®Çu t¹m nép, kÕ to¸n ghi sæ thuÕ nhËp khÈu nh sau :

Nî TK 156 : 27.761120

Nî TK 1388 : 13.880560

Cã TK 33313 : 41641680



63


Sæ chi tiÕt

TK 33313 – VAT XuÊt, nhËp khÈu Tªn : H¶i quan gia l©m M· : 1020005 Tõ ngµy 01/12/2003®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§


Ngµy DiÔn Gi¶i TK §èi øng

Sè tiÒn ghi nî

Sè tiÒn ghi cã

Sè d ®Çu kú 156.972.345 ... ... ... ... ... ... TBT 00718 1/12/02 VAT nhËp khÈu TK sè

63 156 32.968.000

... ... ... ... ... ... TBT 00740 7/12/02 VAT nhËp khÈu u ®·i

cña TK sè 84 156 27.221.720

VAT nhËp khÈu miÔn gi¶m

1388 13.610.860

... ... ... ... ... ... 00269 8/12/02 VAT nhËp khÈu ®îc

miÔn gi¶m TK sè 84 1388 13.610.860

... ... ... ... ... ... BN 140846 15/12/02 Nép VAT nhËp khÈu cña

TK sè 63 112 32.968.000

... ... ... ... ... ... BN 143028 20/12/02 Thanh to¸n tiÒn VAT

nhËp khÈu TK sè 84 112 27.221.720

... ... ... ... .... ...

Tæng PS 112.845.320 128.743.114 Sè d cuèi kú 172.870.139 Nh vËy, kÕ to¸n chØ tÝnh vµo gi¸ trÞ hµng mua phÇn thuÕ nhËp khÈu u ®·i, phÇn ®îc miÔn gi¶m ®· ®îc h¹ch to¸n vµo TK 1388- ph¶i thu kh¸c. - Ngµy 8/12/2002, kÕ to¸n nhËn ®îc quyÕt ®Þnh miÔn gi¶m VAT xuÊt nhËp khÈu, kÕ to¸n ghi : Nî TK 33313 : 13.610.860 Cã TK 1388 : 13.610.860 - Ngµy 20/12/2002 thanh to¸n tiÒn thuÕ nhËp khÈu cña tê khai sè 84 b»ng tiÒn göi ng©n hµng, giÊy b¸o Nî sè 143028, kÕ to¸n ghi : Nî TK 33313 : 27.221.720 Cã TK 112 : 27.221.720 Cuèi kú, kÕ to¸n lËp B¶ng tæng hîp VAT XuÊt nhËp khÈu.



64

BiÓu Sè 14 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng C©n ®èi bé phËn


TK : 33313 – VAT xuÊt, nhËp khÈu Tõ ngµy 1/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §on vÞ tÝnh : VN§

M· Sè Tªn D ®Çu kú Ph¸t sinh nî Ph¸t sinh cã D cuèi kú Nî Cã Nî Cã

4050048 H¶i quan gia l©m

156.972.345 112.845.320 128.743.114 - 172.870.139

... ... ... ... ... ... ... ... 3040091 H¶i quan néi

bµi 280.121.784 198.356.998 189.463.235 - 191.184.415

... ... ... ... ... ... ... ... Céng 545.782.351 458.942.310 478.754.649 - 565.594.690

* Sè liÖu cña sæ chi tiÕt sÏ ®îc nhËp sæ Çi. Sæ Çi TK 33313 theo dâi cho tÊt c¶ çc c¬ quan h¶i quan t¹i çc cöa khÈu doanh nghiÖp cã hµng ho¸ nhËp khÈu. BiÓu sè 15 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ Çi

TK : 33313 – VAT xuÊt, nhËp khÈu Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§




Sè d ®Çu kú - 545.782.351 TBT 00718 1/12/02 VAT nhËp khÈu cña 52 GL 156 19.237.000 ... ... ... ... ... ... TBT 00749 4/12/02 Vat nhËp khÈu u ®·i cña TK

84 156 1.121.100

VAT nhËp khÈu ®îc miÔn gi¶m

1388 2.584.000

... ... ... ... ... ... KG/01-B 034317

12/12/02 VAT hµng mua ®Æt tríc tiÒn 1388 2.052.000

... ... ... ... ... ... BN 034827

15/12/02 Thanh to¸n tiÒn VAT cña TK 63

112 19.237.000

... ... ... ... ... ... BN 034832

28/12/02 T¹m nép VAT th¸ng 11/2001 112 40.000.000

... ... ... ... ... ... Tæng PS 458.942.310 478.754.649 Sè d cuèi kú - 565.594.690



65

4. 3- ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. KÕ to¸n thuÕ c¨n cø vµo : - Th«ng b¸o nép thuÕ - QuyÕt ®Þnh nép thuÕ (giÊy ®Ò nghÞ thanh to¸n) - GiÊy b¸o Nî - QuyÕt to¸n thuÕ ®îc duyÖt. §Ó ghi sæ chi tiÕt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Tµi kho¶n sö dông : TK 33314- ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. - Cuèi mçi th¸ng, c«ng ty tÝnh ra sè thuÕ TNDN ph¶i nép. - C«ng ty tiÕn hµnh nép thuÕ TNDN theo quý - §Õn th¸ng 3 n¨m sau (n¨m 2003), khi quyÕt to¸n, c«ng ty sÏ tÝnh ra chÝnh thøc sè thuÕ TNDN ph¶i nép n¨m 2002 vµ ghi bæ sung theo sè chªnh lÖch. Ngµy 28/12/2002 t¹m nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp quý III n¨m 2002 c¨n, cø vµo giÊy b¸o Nî kÕ to¸n ghi : Nî TK421 : 15.798.570 Cã TK 112 : 15.798.570 Ngµy 31/12/012 tÝnh ra sè thuÕ TNDN ph¶i nép cña th¸ng 12/ 02 Nî TK 4212 : 23. 998. 460 Cã Tk 33314 : 23. 998. 460 BiÓu sè 16 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ chi tiÕt

TK 33314 – thuÕ Thu nhËp doanh nghiÖp Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§



Sè tiÒn ghi nî

Sè tiÒn ghi cã

Sè d ®Çu kú 56.975.342 BN 157830 28/12/02 T¹m nép thuÕ TNDN

quý III n¨m 2002 112 15.798.570

31/12/02 TÝnh thuÕ TNDN th¸ng 12 n¨m 2002

4212 23. 998. 460

Tæng PS 15.798.570 23.998.460 Sè d cuèi kú 65.175.230 4. 4- ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt. Tµi kho¶n sö dông : TK 33317- ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt §Çu n¨m c«ng ty ph¶i nép tiÒn thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt cho c¶ n¨m vµ tÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý cña th¸ng 1. Ngµy 15/1/2002 nhËn ®îc th«ng b¸o thuÕ vÒ thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt cho c¶ n¨m : Nî TK 642 : 30. 600. 000 Cã TK 33317 : 30. 600. 000 Ngµy 30/1/2002, nép tiÒn thuª ®Êt, thuÕ nhµ ®Êt b»ng chuyÓn kho¶n, giÊy b¸o Nî sè 020816. Nî TK 33317 : 30.600. 000 Cã TK 112 : 30.600. 000



66

ViÖc tÝnh tiÒn thuÕ nhµ ®Êt cña c¶ n¨m vµo chi phÝ qu¶n lý cña th¸ng 1 ®· lµm cho chi phÝ qu¶n lý còng nh tæng chi phÝ th¸ng 1 t¨ng cao, ¶nh hëng tíi kÕt qu¶ kinh doanh. NÕu nh c«ng ty tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho tÊt c¶ çc th¸ng trong n¨m th× mçi th¸ng chi phÝ vÒ thuÕ nhµ ®Êt chØ lµ 2.550.000 VND vµ chi phÝ qu¶n lý th¸ng 1 sÏ gi¶m ®i 28.050.000 VND (= 30.600.000 – 2.550.000). BiÓu sè 17 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ chi tiÕt

TK 33317 – thuÕ nhµ ®Êt tiÒn thuª ®Êt Tõ ngµy 01/01/2003 ®Õn ngµy 31/01/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§

Sè hiÖu

chøng tõ

Ngµy DiÔn Gi¶i TK §èi

øng

Sè tiÒn

ghi nî

Sè tiÒn

ghi cã

Sè d ®Çu kú - -

TBT/VX 17 15/01/02 ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª

®Êt ph¶i nép

642 30.600.000

BN 019452 30/01/02 Nép tiÒn thuÕ nhµ ®Êt,

tiÒn thuª ®Êt

112 30.600.000

Tæng PS 30.600.000 30.600.000

Sè d cuèi kú -

4. 5- ThuÕ thu nhËp ç nh©n.

Hµng th¸ng, c¨n cø vµo th«ng b¸o thuÕ ®Ó t¹m nép thuÕ thu nhËp ç nh©n.

Cuèi th¸ng kÕ to¸n ph¶i nép b¶ng kª sè ngêi thuéc diÖn chÞu thuÕ thu nhËp ç nh©n, t¹m

tÝnh thuÕ thu nhËp ç nh©n dùa trªn thu nhËp thùc tÕ cña th¸ng ®ã vµ nép cho c¬ quan thuÕ.

KÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo th«ng b¸o thuÕ vµ giÊy b¸o nî vÒ viÖc nép thuÕ ®Ó ghi sæ.

Tµi kho¶n sö dông : TK 333181- ThuÕ thu nhËp ç nh©n

Ngµy 5/12/2002 nhËn ®îc th«ng b¸o thuÕ vÒ sè thuÕ thu nhËp ç nh©n ph¶i nép th¸ng

11/2002.

Nî TK 334 : 4.200. 000

Cã TK 333181 : 4.200. 000

Ngµy 20/ 12/2002 c¨n cø giÊy b¸o Nî sè 143030, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 333181 : 4.200. 000

Cã TK 112 : 4.200. 000



67


Sæ chi tiÕt

TK 333181 – thuÕ Thu nhËp ç nh©n Tõ ngµy 01/01/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§



Sè tiÒn ghi nî

Sè tiÒn ghi cã

Sè d ®Çu kú - 3.090.000 BN 157830 5/12/02 ThuÕ thu nhËp ç nh©n

ph¶i nép th¸ng 11/2001 334 4.200. 000

BN 143030 20/12/02 Nép tiÒn thuÕ thu nhËp ç nh©n

112 4.200. 000

... ... ... ... ... ... Tæng PS 4.200. 000 4.200. 000 Sè d cuèi kú 3.090.000 4. 6- ThuÕ m«n bµi. C¨n cø vµo Th«ng b¸o thuÕ, PhiÕu Chi, kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt thuÕ m«n bµi. Tµi kho¶n sö dông : TK333182- ThuÕ m«n bµi §Çu n¨m c«ng ty nép thuÕ m«n bµi c¶ n¨m cho c«ng ty, cöa hµng cña c«ng ty. Tæng sè thuÕ m«n bµi ph¶i nép lµ 1.400. 000 VND Ngµy 2/1/2002 nhËn ®îc th«ng b¸o thuÕ vÒ sè thuÕ m«n bµi ph¶i nép c¶ n¨m, kÕ to¸n ghi : Nî TK 642 : 1. 400. 000 Cã TK 333182 : 1. 400. 000 C¨n cø vµo PhiÕu Chi, kÕ to¸n ghi : Nî TK 333182 : 1. 400. 000 Cã TK 111 : 1. 400. 000 BiÓu sè 19 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ chi tiÕt

TK 333182 – thuÕ M«n bµi Tõ ngµy 01/01/2003 ®Õn ngµy 31/01/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§



Sè tiÒn ghi nî

Sè tiÒn ghi cã

Sè d ®Çu kú - - TBT/VX 17 15/01/02 ThuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª

®Êt ph¶i nép 642 1.400.000

BN 019452 30/01/02 Nép tiÒn thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt

112 1.400.000

Tæng PS 1.400.000 1.400.000 Sè d cuèi kú - -



68

4. 7- PhÝ tríc b¹. Tµi kho¶n sö dông : TK 33319- PhÝ, lÖ phÝ Ngµy 12/6/2002 c«ng ty mua 1 « t« t¶i ®Ó phôc vô cho vËn chuyÓn trÞ gi¸ 35. 000 USD C«ng ty ph¶i nép phÝ tríc b¹ 2%, tû gi¸ 15. 168 VND/USD. KÕ to¸n ghi sæ : Nî TK 211 : 10.617.600 Cã TK 33319 : 10.617.600 Ngµy 13/6/2002 nhËn ®îc giÊy b¸o Nî, kÕ to¸n ghi : Nî TK 33319 : 10.617.000 Cã TK 112 : 10.617.600 TÊt c¶ çc nghiÖp vÒ thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ph¸t sinh trong kú ®îc tËp hîp vµo TK333 - ThuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép Nhµ níc . BiÓu sè 20 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN B¶ng kª chøng tõ

Sæ chi tiÕt

TK 33319 – PhÝ tríc b¹ Tõ ngµy 01/6/2003 ®Õn ngµy 31/6/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§



Sè tiÒn ghi nî

Sè tiÒn ghi cã

Sè d ®Çu kú - - 006897 12/6/02 PhÝ tríc b¹ ph¶i nép 211 10.617.600 BN 037645 13/6/02 Nép phÝ tríc b¹ 112 10.617.600 Tæng PS 10.617.600 10.617.600 Sè d cuèi kú - - Tõ sæ chi tiÕt, m¸y sÏ ghi vµo sæ Çi TK 333 – ThuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép Nhµ níc



69

BiÓu sè 21 C«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn EAST-ASIAN

Sæ Çi

TK : 333 – VAT vµ çc kho¶n ph¶i nép nhµ níc Tõ ngµy 01/12/2003 ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh : VN§



Sè tiÒn ghi nî

Sè tiªn ghi cã

Sè d ®Çu kú - 354.478.213 TBT 00718 1/12/02 VAT cña hµng nhËp khÈu 1331 19.237.000 ... ... ... ... ... ... 5/12/02 ThuÕ thu nhËp ç nh©n 4.200.000 TBT 00740 7/12/02 VAT nhËp khÈu u ®·i cña

TK 84 156 27.221.720

VAT nhËp khÈu ®îc miÔn gi¶m

1388 13.610.860

... ... ... ... ... ... 00269 8/12/02 VAT nhËp khÈu ®îc miÔn

gi¶m 1388 13.610.860

... ... ... ... ... ... KG/01-B 034274

10/12/02 B¸n hµng ®· øng tríc tiÒn 131 565.082

... ... ... ... ... ... BN 034827 15/12/02 Thanh to¸n tiÒn VAT cña

TK 63 112 19.237.000

... ... ... ... ... ... BN 143028 20/12/02 Thanh to¸n tiÒn VAT nhËp

khÈu cña TK 84 112 27.221.720

... ... ... ... ... ... BN 034832 28/12/02 T¹m nép VAT th¸ng

11/2001 112 40.000.000

... ... ... ... ... ... BN 034836 28/12/02 T¹m nép VAT TNDN quý

IV n¨m 2001 112 15.798.570

... ... ... ... ... ... 31/12/02 TÝnh VAT TNDN quý IV

n¨m 2001 4212 23.998.460

Tæng PS 517.364.910 523.429.780 Sè d cuèi kú - 360543.083 Cuèi quý, n¨m c«ng ty ph¶i b¶o ço t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô víi Nhµ níc vÒ sè thuÕ ph¶i nép, sè ®· nép, sè cßn ph¶i nép trong phÇn II cña B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh. Çc B¸o ço cña c«ng ty ®· ®îc lËp theo quyÕt ®Þnh 167/Q§-BTC .



70

III- Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t

vµ ph¸t triÓn east-ASIAN

B¶ng tÝnh to¸n çc chØ tiªu ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n.

STT ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004

1 HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh 1, 084 1, 072 1, 083

( Tæng TS/ Nî ph¶i tr¶)

2 HÖ sè thanh to¸n nî ng¾n h¹n 1, 431 1, 225 1, 415

( TSL§/ Nî ng¾n h¹n )

3 HÖ sè thanh to¸n nhanh 0, 356 0, 248 0, 149

( TiÒn & §TNH / Nî ng¾n h¹n )

4 HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n TSL§ 0, 248 0, 202 0, 105

( TiÒn & §TNH / TSL§ )

5 Tû lÖ çc kho¶n ph¶i thu so víi 61, 4 58, 96 61, 51

çc kho¶n ph¶i tr¶ (%).

6 Tû lÖ çc kho¶n ph¶i tr¶ so víi 162, 9 169, 59 162, 56

çc kho¶n ph¶i thu (%).

7 Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i thu 4, 820 5, 365 13, 397

( Tæng sè tiÒn hµng b¸n chÞu / Nî

ph¶i thu b×nh qu©n )

8 Thêi gian mét vßng quay çc 75 67 27

kho¶n ph¶i thu

( Thêi gian kú ph©n tÝch / sè vßng

quay çc kho¶n ph¶i thu )

9 Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶ 2, 567 2, 956 5, 249

( Tæng sè tiÒn hµng mua chÞu / Nî

ph¶i tr¶ b×nh qu©n )

10 Thêi gian mét vßng quay çc 140 122 69

kho¶n ph¶i tr¶

( Thêi gian kú ph©n tÝch / sè vßng

quay çc kho¶n ph¶i tr¶ )

Theo sè liÖu trªn ta thÊy hÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh vµ hÖ sè thanh to¸n nî ng¾n h¹n ®Òu lín

h¬n 1 chøng tá tæng tµi s¶n cña c«ng ty ®¶m b¶o thanh to¸n tæng sè nî ph¶i tr¶ vµ tµi s¶n lu

®éng (TSL§) ®¶m b¶o thanh to¸n nî ng¾n h¹n, tuy nhiªn çc tû sè nµy kh«ng cao (1 ) do

çc kho¶n nî chiÕm tû träng lín trong tæng nguån vèn. Tû lÖ nî ph¶i tr¶ trªn tæng nguån vèn



71

rÊt cao (®¹t tíi 92,3% n¨m 2004) chøng tá kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty rÊt thÊp

cho thÊy t×nh h×nh tµi chÝnh kh«ng kh¶ quan.

HÖ sè thanh to¸n nhanh trong 3 n¨m cã chiÒu híng gi¶m ®i : tõ 0,356 n¨m 2002

cßn 0, 248 n¨m 2003; 0,149 n¨m 2004 vµ trong c¶ 3 n¨m ®Òu thÊp h¬n 0,5. Kh¶ n¨ng thanh

to¸n nhanh nh vËy lµ qu¸ thÊp. §iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ viÖc t¨ng çc kho¶n nî ng¾n h¹n vµ

gi¶m vèn b»ng tiÒn.

HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n TSL§ : kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn cña TSL§ cã xu

híng gi¶m ®i, tõ 0,248 n¨m 2002 cßn 0,202 n¨m 2003 vµ 0,105 n¨m 2004 do vèn b»ng

tiÒn gi¶m nhng çc kho¶n ph¶i thu vµ hµng tån kho t¨ng lªn.

Tû lÖ çc kho¶n ph¶i thu so víi çc kho¶n ph¶i tr¶ trong 3 n¨m ®Òu nhá h¬n 1 cho

thÊy c«ng ty ®i chiÕm dông vèn nhiÒu h¬n lµ bÞ chiÕm dông vèn.

Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn (tõ 4,82 n¨m 2002 lªn 5,36 n¨m 2003 vµ

13,37 n¨m 2004) vµ thêi gian mét vßng quay gi¶m xuèng tõ 75 ngµy n¨m 2002 cßn 27 ngµy

n¨m 2004 cho thÊy c«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc thu håi nî.

Sè vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶ còng t¨ng tõ 2,567 n¨m 2002 lªn 5, 249 n¨m 2004.

Thêi gian mét vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶ ®îc rót ng¾n tõ 140 ngµy n¨m 2002 cßn 69

ngµy n¨m 2004. Tuy nhiªn thêi gian mét vßng quay çc kho¶n ph¶i tr¶ vÉn lín h¬n 2,6 lÇn

so víi thêi gian mét vßng quay çc kho¶n ph¶i thu còng chøng tá c«ng ty chiÕm dông vèn

nhiÒu h¬n lµ bÞ chiÕm dông.

B¶ng ph©n tÝch çc kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶



72

Víi sù biÕn ®éng çc kho¶n ph¶i thu vµ çc kho¶n ph¶i tr¶ ®Çu n¨m vµ cuèi n¨m 2004:

- Çc kho¶n ph¶i thu: tæng sè çc kho¶n ph¶i thu ®Çu n¨m lµ 1.858.417.787VN§, cuèi n¨m

lµ 2.770.000.462VN§, so víi ®Çu n¨m ®· t¨ng lªn 911.582.675VN§ ®¹t 149%

§i s©u vµo xem xÐt çc kho¶n ph¶i thu ta thÊy:

Ph¶i thu kh¸ch hµng chiÕm tû träng lín nhÊt - ®Çu n¨m lµ 64,2%, cuèi n¨m lµ 53.4% so víi

®Çu n¨m t¨ng 279.787.446 VN§, ®¹t 45.9%

ChØ tiªu Sè ®Çu n¨m Sè cuèi n¨m

Cuèi n¨m so víi ®Çu n¨m

Sè tiÒn Tû träng Sè tiÒn Tû träng Chªnh lÖch Tû lÖ

I- Çc kho¶n ph¶i thu 1.858.417.787 100% 2.770.000.462 100% 911.582.675 149% 1 Ph¶i thu kh¸ch hµng 992.709.433 53.4% 1.272.496.879 45.9% 279.787.446 128% 2 Tr¶ tríc cho ngêi b¸n 277.482.874 14.9% 856.744.722 30.9% 579.261.848 309% 3 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ 90.776.021 4.9% - - -90.776.021 0%

4 Ph¶i thu néi bé 276.409.644 14.9% 10.505.060 0.4% -265.904.584 4%

5 Ph¶i thu kh¸c 14.293.830 0.8% 32.067.103 1.2% 17.773.273 224%

6 T¹m øng 13.299.308 0.7% 23.967.934 0.9% 10.668.626 180% 7 ThÕ chÊp ký quü ký 193.446.677 10.4% 574.218.764 20.7% 380.772.087 297%

cíc ng¾n h¹n II- Çc kho¶n ph¶i tr¶ 7.977.696.648 100% 9.155.767.424 100% 1.178.070.776 115%

1 Vay ng¾n h¹n 4.586.521.320 57% 3.974.402.802 43% -612.118.518 87% 2 Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n 1.297.792.109 16% 1.164.923.577 13% -132.868.532 90% 3 Ngêi mua tr¶ tiÒn tríc 290.683.112 4% 792.349.941 9% 501.666.829 273% 4ThuÕ & çc kho¶n ph¶i nép 108.782.453 1% 360.543.083 4% 251.760.630 331% 5 Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 325.923.819 4% 110.506.912 1% -215.416.907 34%

6Ph¶i tr¶ kh¸c 452.678.940 6% 295.478.630 3% -157.200.310 65%

7 Vay dµi h¹n 915.314.895 11% 2.457.562.479 27% 1.542.247.584 268% 8 NhËn ký quü ký cîc dµi h¹n - - - - - -



73

Tr¶ tríc cho ngêi b¸n t¨ng 579.261.848 VN§ b»ng 309%so víi ®Çu kú.

VAT ®îc khÊu trõ ®Çu n¨m lµ 90.776.021 VN§ cuèi n¨m b»ng 0 chøng tá VAT cña hµng

b¸n ra nhiÒu h¬n VAT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ. Nh vËy c«ng ty ®· t¨ng doanh thu b¸n ra vµ

gãp phÇn ®ãng thuÕ GTGT cho nhµ níc.

Ph¶i thu néi bé gi¶m ®¸ng kÓ, cuèi n¨m so víi ®Çu n¨m gi¶m ®îc 265.904.584 VN§ vµ chØ

b»ng 4%. §iÒu ®ã thÓ hiÖn c«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thanh to¸n vµ ®iÒu chuyÓn vèn

víi cöa hµng cña c«ng ty.

Çc kho¶n ph¶i thu kh¸c, t¹m øng, ký quü, ký cîc ng¾n h¹n ®Òu t¨ng h¬n 297%, ®iÒu nµy

còng phï hîp sù më réng quy m« ho¹t ®éng cña c«ng ty.

- Çc kho¶n ph¶i tr¶: ®Çu n¨m 2003 tæng sè çc kho¶n ph¶i tr¶ lµ 7.977.696.648 VN§ cuèi

n¨m lµ 9.155.767.424 VN§, t¨ng h¬n so víi ®Çu n¨m lµ 1.178.070.776 VN§ vµ ®¹t 115%.

Trong ®ã vay ng¾n h¹n chiÕm tû träng cao nhÊt (®Çu n¨m lµ 57% cuèi n¨m lµ 43 % so víi

®Çu n¨m chØ b»ng 87%), sau ®ã lµ ph¶i tr¶ ngêi b¸n vµ vay dµi h¹n. Vay dµi h¹n cuèi n¨m

t¨ng lªn vµ ®¹t 268%.

Tæng hîp l¹i, cã thÓ thÊy t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty lµ cha kh¶ quan, tæng çc kho¶n

nî ng¾n h¹n vµ dµi h¹n ®Òu t¨ng, çc hÖ sè thanh to¸n t¬ng ®èi thÊp vµ kh«ng ®¶m b¶o kh¶

n¨ng thanh to¸n tøc thêi. C«ng ty nªn cã biÖn ph¸p lµm t¨ng vèn b»ng tiÒn ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng

thanh to¸n, ®ång thêi t¨ng cêng tÝch luü cho kinh doanh nh»m t¨ng tÝnh ®éc lËp vÒ tµi

chÝnh, gi¶m bít nî ph¶i tr¶. Thªm vµo ®ã cÇn cã çc chÝnh s¸ch thu håi nî hîp lý, cã thÓ sö

dông chiÕt khÊu thanh to¸n ®Ó khuyÕn khÝch tr¶ nî tríc h¹n vµ gi¶m bít çc kho¶n ký quü ,

ký cîc ng¾n h¹n, tr¶ tríc cho ngêi b¸n.



74

phÇn III

Hoµn thiÖn h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n t¹i c«ng ty

cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®«ng ¸

I - §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh

to¸n t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn east-ASIAn

1- ¦u ®iÓm

Nh×n chung, kÕ to¸n thanh to¸n víi nhµ cung cÊp, víi kh¸ch hµng, víi nhµ níc t¹i c«ng ty

®· cung cÊp ®îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ c«ng t¸c qu¶n

lý tµi chÝnh nãi riªng.

ViÖc øng dông ch¬ng tr×nh kÕ to¸n m¸y ®· gióp cho viÖc cung cÊp vµ qu¶n lý th«ng tin

nhanh chãng, ®ång thêi ch¬ng tr×nh nµy còng cho phÐp thiÕt lËp mét hÖ thèng sæ s¸ch kÕ

to¸n chi tiÕt , ®Çy ®ñ cïng víi çc hÖ thèng çc b¸o ço phôc vô qu¶n trÞ néi bé ®· gi¶i quyÕt

nhanh chãng, khoa häc khèi lîng c«ng viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n cña c«ng ty.

Bªn c¹nh ®ã, c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n kh¸ hîp lý, çc tæ kÕ to¸n phèi hîp ho¹t ®éng nhÞp

nhµng gióp cho viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n çc nghiÖp vô ®îc thùc hiÖn nhanh chãng vµ cã tÝnh

chuyªn m«n ho¸ cao.

C«ng t¸c kÕ to¸n thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi kh¸ch hµng ®· ®¶m b¶o theo dâi s©u s¸t tíi

tõng ®èi tîng , tõng lo¹i mÆt hµng, tõng bé phËn. C«ng ty còng ®¶m b¶o viÖc thanh to¸n

®óng h¹n ®èi víi çc kho¶n ph¶i nép nhµ níc, ¸p dông kÞp thêi çc quy ®Þnh cña bé tµi

chÝnh. Cô thÓ :

- §èi víi c«ng t¸c thanh to¸n víi ngêi b¸n, ch¬ng tr×nh kÕ to¸n m¸y ®· cho phÐp theo dâi

chi tiÕt tíi tõng ngêi b¸n. HÖ thèng çc B¸o ço phôc vô qu¶n trÞ néi bé gióp cho viÖc theo

dâi chÝnh x¸c thêi h¹n thanh to¸n vµ sè tiÒn cña tõng hîp ®ång, tõng nhµ cung cÊp, bao gåm:

+ B¸o ço tuæi nî nhµ cung cÊp : cã çc th«ng tin vÒ tæng sè nî ph¶i tr¶, sè nî qu¸ h¹n tõ 0

®Õn 10 ngµy, tõ 11 tíi 20 ngµy vµ trªn 20 ngµy.

+ B¸o ço chi tiÕt tuæi nî – theo dâi cho tõng nhµ cung cÊp : cã liÖt kª tÊt c¶ çc hîp ®ång,

gi¸ trÞ tõng hîp ®ång, sè ngµy cßn l¹i cho tíi khi ®Õn h¹n, sè ngµy qu¸ h¹n.

Nhê cã çc B¸o ço nµy, kÕ to¸n cã thÓ thanh to¸n cho çc hîp ®ång ®óng h¹n.

- §èi víi c«ng t¸c thanh to¸n víi ngêi mua, viÖc h¹ch to¸n ph¶i thu kh¸ch hµng ®îc chi

tiÕt cho tõng ngêi mua. C«ng ty sö dông çc chÝnh s¸ch khuyÕn m¹i, tÆng thëng cho çc

kh¸ch hµng thêng xuyªn vµ viÖc h¹ch to¸n çc nghiÖp vô trªn theo ®óng quy ®Þnh cña Bé

tµi chÝnh.



75

- §èi víi çc nghiÖp vô thanh to¸n víi Nhµ níc : viÖc h¹ch to¸n VAT ®îc h¹ch to¸n theo

®óng chÕ ®é (theo th«ng t sè 122/2000/ TT- BTC), c«ng ty còng thùc hiÖn thanh to¸n çc

kho¶n thuÕ ®óng thêi h¹n quy ®Þnh.

C«ng ty ®· tiÕn hµnh m· ho¸ tªn çc kh¸ch hµng, çc nhµ cung cÊp, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc

qu¶n lý vµ ghi chÐp dÔ dµng h¬n.

ViÖc thanh to¸n chñ yÕu ®îc thùc hiÖn qua ng©n hµng ®· gãp phÇn n©ng cao c«ng t¸c qu¶n

lý tµi chÝnh cña c«ng ty.

2- Nh÷ng tån t¹i :

Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm trªn, viÖc h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi

kh¸ch hµng víi nhµ níc vÉn cßn nh÷ng tån t¹i cÇn ®îc kh¾c phôc :

Thø nhÊt, h×nh thøc sæ ¸p dông t¹i c«ng ty lµ h×nh thøc NhËt ký chung nhng kÕ to¸n ®· bá

qua c«ng t¸c ghi nhËt ký vµ ghi th¼ng vµo Sæ chi tiÕt vµ tõ ®ã lªn Sæ Çi, mét kÕ to¸n võa

qu¶n lý Sæ chi tiÕt, võa qu¶n lý Sæ Çi. Nh vËy sÏ lµm mÊt ®i u ®iÓm cña viÖc ghi nhËt ký

lµ cã thÓ kiÓm tra ®èi chiÕu gi÷a viÖc ghi sæ tæng hîp vµ ghi sæ chi tiÕt.

Bªn c¹nh ®ã, yªu cÇu cña viÖc ghi sæ theo ph¬ng ph¸p NhËt ký chung lµ ph¶i ghi sæ hµng

ngµy, tuy nhiªn ®«i khi kÕ to¸n thêng tËp hîp mét sè chøng tõ cïng lo¹i, kh¸c ngµy ®Ó ghi

sæ mét lÇn gièng nh ph¬ng ph¸p ghi Chøng tõ - ghi sæ.

Thø hai, do míi ¸p dông phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y Solomon tõ ®Çu n¨m 2001 nªn kÕ to¸n vÉn

cha n¾m b¾t vµ khai th¸c ®îc hÕt çc chøc n¨ng phÇn mÒm nµy cã thÓ cung cÊp, do ®ã vÉn

cha thµnh th¹o trong viÖc xö lý tµi liÖu vµ cung cÊp th«ng tin.

Thø ba, çc nghiÖp vô mua hµng thanh to¸n ngay ®îc h¹ch to¸n qua TK 33101 “ph¶i tr¶

ngêi b¸n” . T¬ng tù, çc nghiÖp vô b¸n hµng thu tiÒn ngay còng ®îc h¹ch to¸n trªn TK

13101 “ph¶i thu kh¸ch hµng”. H¹ch to¸n nh vËy ®· lµm t¨ng khèi lîng c«ng viÖc cho kÕ

to¸n. KÕ to¸n sÏ ph¶i ghi t¨ng c«ng nî cho ngêi b¸n, kh¸ch hµng, ngay sau ®ã l¹i ghi gi¶m

c«ng nî.

§èi víi trêng hîp thanh to¸n ngay cho ngêi b¸n, kÕ to¸n ghi :

Ph¶n ¸nh nghiÖp vô mua hµng, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 156, 211. . .

Nî TK 13301 : VAT ®îc khÊu trõ

Cã TK 331 : Ph¶i tr¶ ngêi b¸n

Ph¶n ¸nh nghiÖp vô thanh to¸n, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 331 : ph¶i tr¶ ngêi b¸n

Cã TK 111, 112



76

§èi víi trêng hîp kh¸ch hµng tr¶ ngay, kÕ to¸n ghi :

a) Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng

Nî TK 131 : Tæng tiÒn b¸n hµng

Cã TK511 : doanh thu b¸n hµng

Cã TK 33301 : VAT ®Çu ra

b) Ph¶n ¸nh çc kho¶n tiÒn kh¸ch hµng tr¶ ngay

Nî TK 111, 112 : TiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng

Cã TK 131 : Sè tiÒn kh¸ch thanh to¸n

Thø t, çc nhiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi kh¸ch hµng ph¸t sinh phÇn lín ®Òu liªn

quan ®Õn ngo¹i tÖ nhng c«ng ty l¹i ¸p dông tû gi¸ thùc tÕ nªn hiÖu qu¶ cña viÖc h¹ch to¸n

ngo¹i tÖ cha cao.

Thø n¨m, c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Çc trung t©m tù qu¶n lý

çc kho¶n nî vµ ®a ra çc biÖn ph¸p ®Ó thu håi nî. Víi mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong

lÜnh vùc th¬ng m¹i th× viÖc lËp dù phßng lµ cÇn thiÕt vµ cã lîi cho doanh nghiÖp. Nã sÏ

gi¶m bít thiÖt h¹i khi rñi ro x¶y ra v× thiÖt h¹i ®ã mét phÇn ®· ®îc tÝnh vµo chi phÝ.

Thø s¸u, viÖc h¹ch to¸n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n vÉn theo quy ®Þnh cò,

mÆc dï hiÖn nay kh«ng ¸p dông h×nh thøc nµy nhng còng ph¶i quy ®Þnh l¹i viÖc h¹ch to¸n

chiÕt khÊu thanh to¸n vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n cho phï hîp víi chÕ ®é tµi chÝnh v× cã thÓ trong

t¬ng lai c«ng ty sÏ ¸p dông.

Thø bÈy, viÖc h¹ch to¸n trêng hîp miÔn gi¶m thuÕ nhËp khÈu t¹i c«ng ty lµ kh«ng ®óng

quy ®Þnh, c«ng ty ®· tÝnh phÇn miÔn gi¶m thuÕ nhËp khÈu vµo gi¸ thùc tÕ hµng mua trong

khi ®ã, theo quy ®Þnh th× phÇn miÔn gi¶m thuÕ ph¶i ®îc h¹ch to¸n vµo kho¶n thu nhËp bÊt

thêng.

Thø t¸m :

- C«ng ty thùc hiÖn thanh to¸n tiÒn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo quý, viÖc thanh to¸n

nh vËy sÏ lµm khan hiÕm tiÒn mÆt vµo cuèi quý v×, c«ng ty sÏ ph¶i tr¶ mét kho¶n tiÒn lín.

- TiÒn thuÕ nhµ ®Êt mét n¨m lµ 30.600.000 VND c«ng ty cho hÕt vµo chi phÝ qu¶n lý cña

th¸ng 1 lµm cho chi phÝ th¸ng 1 t¨ng cao.



77

II - Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n çc nghiÖp

vô thanh to¸n t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn east-

aSian.

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, lu«n diÔn ra sù c¹nh tranh gi÷a çc doanh nghiÖp ®Ó tån t¹i vµ

ph¸t triÓn. Sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo c«ng t¸c kÕ to¸n,nÕu ta tæ

chøc vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n tèt th× kh«ng nh÷ng sÏ ph¸t sinh lîi nhuËn cho c«ng ty mµ cßn

®¶m b¶o ®óng ph¸p luËt ®Ò ra. NghiÖp vô thanh to¸n x¶y ra ë c¶ trong qu¸ tr×nh mua hµng vµ

qu¸ tr×nh tiªu thô, nã cã liªn quan mËt thiÕt víi çc nghiÖp vô quü vµ nghiÖp vô t¹o vèn. Nh

vËy, cã thÓ nãi çc nghiÖp vô thanh to¸n cã mét ý nghÜa v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng

cña doanh nghiÖp, nã gãp phÇn duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Th«ng qua

viÖc kiÓm tra, tÝnh to¸n, ghi chÐp, ph©n lo¹i, tæng hîp çc nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong

ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp b»ng hÖ thèng ph¬ng ph¸p khoa häc cña

kÕ to¸n - chøng tõ, ®èi øng tµi kho¶n, tÝnh gi¸ vµ tæng hîp c©n ®èi kÕ to¸n - cã thÓ biÕt ®îc

th«ng tin mét çch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi vÒ sù vËn ®éng cña tµi s¶n, nguån vèn. Ngoµi

ra çc b¸o ço tµi chÝnh cßn cung cÊp th«ng tin cho çc ®èi tîng quan t©m vÒ t×nh h×nh tµi

chÝnh, triÓn väng ph¸t triÓn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t

®óng ®¾n trong tõng thêi kú. V× vËy, ph¶i hoµn thiÖn ®æi míi kh«ng ngõng c«ng t¸c kÕ to¸n

cho thÝch hîp víi yªu cÇu qu¶n lý trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay. Vµ ®©y thËt sù lµ

mét yªu cÇu thiÕt yÕu.

Trong lÜnh vùc kinh doanh th¬ng m¹i, çc nghiÖp vô thanh to¸n cµng trë nªn cã vai trß

quan träng, nã ®ßi hái viÖc h¹ch to¸n ph¶i cung cÊp th«ng tin mét çch nhanh chãng, ®ång

thêi ph¶i t¹o ra sù tin tëng ®èi víi çc nhµ cung cÊp vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty.

§Ó qu¶n lý mét çch cã hiÖu qu¶ vµ tèt nhÊt ®èi víi çc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nãi

riªng, dï lµ SX-kinh doanh hay dÞch vô vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n cña 1 níc nãi chung ®Òu

cÇn ph¶i sö dông çc c«ng cô kh¸c qu¶n lý kh¸c nhau trong ®ã cã kÕ to¸n.

Bªn c¹nh ®ã, tæ chøc tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n cßn gãp phÇn n©ng

cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n nãi chung còng nh gãp phÇn lµm lµnh m¹nh ho¸

c«ng t¸c tµi chÝnh cña mét doanh nghiÖp. §èi víi çc c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn, viÖc hoµn

thiÖn cßn t¹o cho hä nh÷ng th«ng tin, sè liÖu chÝnh x¸c, ph¶n ¸nh trung thùc t×nh h×nh ho¹t

®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.



78

NÕu c«ng ty më réng quy m« trao ®æi hµng hãa v¬n tÇm mét doanh nghiÖp lín th× em nghÜ

r»ng c«ng ty cßn cã thÓ ph¸t triÓn m¹nh h¬n n÷a khi ®ã çc bé phËn tiªu thô vµ h¹ch to¸n sÏ

cã thÓ ph¸t huy thªm kh¶ n¨ng cña m×nh h¬n n÷a.

ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cÇn ph¶i ®¸p øng çc yªu cÇu sau :

- Hoµn thiÖn vÒ®éi ngò kÕ to¸n ph¶i ®ñ n¨ng lùc lµm viÖc

- Hoµn thiÖn trªn c¬ së t«n träng c¬ chÕ tµi chÝnh, tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n.

VÒ phÝa Nhµ níc, kÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý tµi chÝnh rÊt quan träng, do vËy tu©n thñ ®óng

chÕ ®é tù nã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho doanh nghiÖp còng nh vÒ phÝa qu¶n lý cÊp

trªn. Tuy nhiªn do chÕ ®é chØ dõng l¹i ë kÕ to¸n tæng hîp, do vËy viÖc vËn dông ë çc ®¬n vÞ

vÉn ®îc phÐp vËn dông s¸ng t¹o trong viÖc ghi sæ chi tiÕt nhng vÉn ph¶i trªn c¬ së t«n

träng c¬ chÕ tµi chÝnh.

- Hoµn thiÖn trªn c¬ së phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp, phï hîp víi ®Æc

®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt.

- Hoµn thiÖn ph¶i ®¶m b¶o ®¸p øng ®îc yªu cÇu cung cÊp thªm th«ng tin kÞp thêi

chÝnh x¸c, phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý.

- Hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn c¬ së tiÕt kiÖm chi phÝ, gi¶m nhÑ c«ng viÖc nhng vÉn

mang tÝnh khoa häc.

Trªn c¬ së ®ã, t«i xin ®a ra mét vµi ý kiÕn ®Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®· nªu ra nh sau :

Thø nhÊt, çc chøng tõ h¹ch to¸n ban ®Çu cña çc bé phËn göi cho phßng tµi vô cÇn ®îc xö

lý vµ ghi chÐp vµo nhËt ký chung bëi hai hoÆc ba nh©n viªn kÕ to¸n sau ®ã çc chøng tõ nµy

sÏ ®îc göi tíi çc kÕ to¸n chi tiÕt ®Ó ghi chÐp vµo sæ chi tiÕt. Nh©n viªn kÕ to¸n ghi chÐp

nhËt ký chung cã thÓ lµ kÕ to¸n tæng hîp hoÆc kiÓm so¸t viªn.

KÕ to¸n cÇn ®¶m b¶o tÝnh cËp nhËt trong viÖc ghi sæ theo h×nh thøc NhËt ký chung. Çc

chøng tõ cÇn ®îc ghi sæ ®óng ngµy ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho qu¶n lý.

Thø hai, ®Ó n©ng cao tr×nh ®é sö dông vµ khai th¸c phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y, c«ng ty cÇn tiÕp

tôc ®µo t¹o cho kÕ to¸n viªn. Thêi gian ®µo t¹o cã thÓ bè trÝ vµo ngµy thø 7 hµng tuÇn v×

c«ng viÖc cuèi tuÇn kh«ng nhiÒu.

Thø ba, ®èi víi çc kho¶n thanh to¸n víi kh¸ch hµng vµ nhµ cung cÊp mµ thu, chi tiÒn ngay

kh«ng cÇn qua TK 13101 vµ TK 33101 mµ sÏ h¹ch to¸n nh sau :

- Mua hµng tr¶ tiÒn ngay :

Nî TK 156 – hµng ho¸

Cã TK 111, 112

- B¸n hµng thu tiÒn ngay :



79

Nî TK 111, 112

Cã TK 511

Cã TK 33301

Thø t, c«ng ty nªn ¸p dông tû gi¸ h¹ch to¸n ®Ó h¹ch to¸n ngo¹i tÖ theo th«ng t sè 44/TC-

TCDN ngµy 8/7/1997 cña Bé tµi chÝnh híng dÉn xö lý çc kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ trong

doanh nghiÖp Nhµ níc vµ th«ng t sè 101/2000/TT- BTC ngµy 17/10/2000 söa ®æi bæ xung

th«ng t sè 44/TC- TCDN.

ViÖc h¹ch to¸n ngo¹i tÖ theo tû gi¸ h¹ch to¸n ®èi víi çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi

b¸n vµ víi kh¸ch hµng nh sau :

Víi ngêi b¸n :

Mua hµng ho¸, TSC§ b»ng ngo¹i tÖ

- NÕu tû gi¸ thùc tÕ > tû gi¸ h¹ch to¸n

Nî TK 156, 211… : tû gi¸ thùc tÕ

Nî TK 133 : tû gi¸ thùc tÕ

Cã TK 331 : tû gi¸ h¹ch to¸n

Cã TK 515 : chªnh lÖch tû gi¸

§ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 007 : nguyªn tÖ

- NÕu tû gi¸ thùc tÕ < tû gi¸ h¹ch to¸n

Nî TK 156, 211… : tû gi¸ thùc tÕ

Nî TK 133 : tû gi¸ thùc tÕ

Nî TK 635 : chªnh lÖch tû gi¸


§ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 007 : nguyªn tÖ

Thanh to¸n tiÒn hµng


Cã TK 1112, 1122 : tû gi¸ h¹ch to¸n

Víi kh¸ch hµng :

Trêng hîp b¸n hµng thu b»ng ngo¹i tÖ

- NÕu tû gi¸ thùc tÕ > tû gi¸ h¹ch to¸n :


Nî TK 635 : chªnh lÖch tû gi¸

Cã TK 511 : tû gi¸ thùc tÕ


§ång thêi ghi ®¬n bªn Nî TK 007 : nguyªn tÖ.



80

- NÕu tû gi¸ thùc tÕ < tû gi¸ h¹ch to¸n :


Cã TK 515 : chªnh lÖch tû gi¸



§ång thêi ghi ®¬n bªn Nî TK 007 : nguyªn tÖ

Khi thu tiÒn hµng

Nî TK 1112, 1122 : tû gi¸ h¹ch to¸n


§iÒu chØnh tû gi¸ cuèi kú

Cuèi kú, c¨n cø vµo tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n

hµng, tÝnh ra sè chªnh lÖch tû gi¸ :

Xö lý sè chªnh lÖch cuèi kú :

- NÕu tû gi¸ cuèi kú > tû gi¸ h¹ch to¸n, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 131, 331 : sè chªnh lÖch t¨ng

Cã TK 515 : sè chªnh lÖch t¨ng

- NÕu tû gi¸ cuèi kú < tû gi¸ h¹ch to¸n, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 635 : sè chªnh lÖch gi¶m

Cã TK 131, 331 : sè chªnh lÖch gi¶m

§Çu kú sau ghi ngîc l¹i ®Ó xo¸ sè d.

Thø n¨m, c«ng ty nªn tiÕn hµnh lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi theo th«ng t sè

107/2001/TT-BTC ngµy 31/12/2001 vÒ híng dÉn chÕ ®é trÝch lËp vµ sö dông çc kho¶n dù

phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, gi¶m gi¸ chøng kho¸n ®Çu t, dù phßng ph¶i thu khã ®ßi t¹i

doanh nghiÖp.

Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, tÝnh sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cho n¨m nay :

Nî TK 642- 6426

Cã TK 139 : dù phßng ph¶i thu khã ®ßi

Sang n¨m sau, tÝnh ra sè dù phßng ph¶i lËp trong n¨m vµ so s¸nh víi sè dù phßng n¨m tríc

®· lËp :

+ NÕu kh«ng thay ®æi th× kh«ng lËp thªm dù phßng

Sè chªnh lÖch tû gi¸

= Sè nguyªn

tÖ Tû gi¸ thùc tÕ cuèi kú

- Tû gi¸ ®ang ghi sæ



81

+ NÕu sè sè dù phßng ph¶i lËp n¨m nay lín h¬n sè dù phßng ®· lËp n¨m tríc th× tiÕn hµnh

lËp thªm theo sè chªnh lÖch.

Nî TK 642- 6426 : sè chªnh lÖch

Cã TK 139 : dù phßng ph¶i thu khã ®ßi

+ NÕu sè sè dù phßng ph¶i lËp n¨m nay nhá h¬n sè dù phßng ®· lËp n¨m tríc th× hoµn nhËp

dù phßng theo sè chªnh lÖch.

Nî TK 139 : sè chªnh lÖch

Cã TK 642 : chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp

Trêng hîp cã dÊu hiÖu ch¾c ch¾n kh«ng ®ßi ®îc, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 642- 6426

Cã TK 131 : sè thùc tÕ mÊt

§ång thêi ghi Nî TK 004- chi tiÕt cho tõng ®èi tîng : sè nî ®· xo¸ sæ.

Trêng hîp sè nî ®· xo¸ sæ nhng l¹i ®ßi th× cho vµo thu nhËp bÊt thêng :

Nî TK 111, 112…

Cã TK 711 : thu nhËp bÊt thêng (§ång thêi ghi ®¬n bªn Cã TK 004).

Thø s¸u, h¹ch to¸n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n.

- H¹ch to¸n chiÕt khÊu thanh to¸n :

Theo th«ng t sè 63/1999/TT-BTC ngµy 7/6/1999 vµ th«ng t sè 120/1999/TT-BTC ngµy

7/10/1999 híng dÉn vµ söa ®æi chÕ ®é tµi chÝnh vµ söa ®æi bæ xung chÕ ®é kÕ to¸n.

ChiÕt khÊu thanh to¸n ®îc h¹ch to¸n nh sau :

Nî TK 811 : chi phÝ tµi chÝnh

Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng

- H¹ch to¸n gi¶m gi¸ hµng b¸n :

Theo th«ng t 122/ 2000/TT-BTC ngµy 29/12/2000 cña bé tµi chÝnh híng dÉn thi hµnh nghÞ

®Þnh sè 79/2000/N§-CP ngµy 29/12/2000 cña chÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh luËt thuÕ

gi¸ trÞ gia t¨ng.

Khi chÊp nhËn gi¶m gi¸, trõ nî hoÆc nhËn nî víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi :

Nî TK 532 : gi¶m gi¸ hµng b¸n

Nî TK 3331 : VAT ph¶i nép

Cã TK 131 : ph¶i thu kh¸ch hµng

Thø bÈy, ®èi víi h¹ch to¸n miÔn gi¶m thuÕ nhËp khÈu, c«ng ty cÇn söa l¹i theo ®óng chÕ ®é

quy ®Þnh nh sau :

a) Ph¶n ¸nh thuÕ nhËp khÈu ban ®Çu



82

Nî TK 151, 156

Cã TK 3333- thuÕ nhËp khÈu

b) Ph¶n ¸nh thuÕ nhËp khÈu ®îc miÔn gi¶m.

Nî TK 3333 – thuÕ nhËp khÈu

Cã TK 711 – thu nhËp kh¸c

a) Khi nép thuÕ nhËp khÈu

Nî TK 3333 – thuÕ nhËp khÈu

Cã TK 111, 112

Thø t¸m :

- C«ng ty cã thÓ thanh to¸n tiÒn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp

theo th¸ng ®Ó chia nhá sè tiÒn thuÕ ph¶i nép.

- C«ng ty nªn ph©n bæ dÇn tiÒn thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt cho çc th¸ng nh vËy sÏ hîp lý

h¬n. Çch h¹ch to¸n nh sau :

+ Khi cã th«ng b¸o vÒ sè thuÕ nhµ ®Êt tiÒn thuª ®Êt ph¶i nép, kÕ to¸n ghi :

Nî TK142 : 30.600.000

Cã TK 333017 : 30.600.000

Khi nép tiÒn thuÕ nhµ ®Êt, tiÒn thuª ®Êt :

Nî TK 333017 : 30.600.000

Cã TK 112 : 30.600.000

Hµng th¸ng tiÕn hµnh ph©n bæ dÇn tiÒn thuÕ vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp :

Nî TK 642 : 2.550.000

Cã TK 142 : 2.550.000



83

KÕt luËn Thùc hiÖn tèt viÖc h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n kh«ng nh÷ng lµm t¨ng cêng cñng

cè nÒ nÕp tµi chÝnh tr¸nh ®îc nh÷ng sai sãt ,nhÇm lÉn , mµ cßn cung cÊp th«ng tin quan

träng ,x¸c thùc cho c«ng t¸c qu¶n lý. Víi ®Ò tµi “H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi

ngêi b¸n, kh¸ch hµng vµ Nhµ níc víi viÖc t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh t¹i c«ng

ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ §«ng ¸” t«i ®· nghiªn cøu c¬ së lý luËn cña çc

nghiÖp vô thanh to¸n còng nh thùc tr¹ng h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n t¹i c«ng ty

EAST-ASIAN ®Ó t×m ra nh÷ng u, nhîc ®iÓm vµ ®a ra mét sè biÖn ph¸p kh¾c phôc nh÷ng

nhîc ®iÓm ®ã. Do ®iÒu kiÖn cßn h¹n chÕ, nªn t«i kh«ng thÓ tr×nh bµy tÊt c¶ çc nghiÖp vô

thanh to¸n vµ cha ®i s©u vµo ph©n tÝch nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty. Tuy

nhiªn, t«i ®· cè g¾ng nghiªn cøu nh÷ng nghiÖp vô thanh to¸n c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt.

Nh÷ng ph©n tÝch ®Ò xuÊt trªn ®©y víi gãc nh×n cña mét sinh viªn kÕ to¸n thùc tËp t¹i mét

c«ng ty mµ ho¹t ®éng trao ®æi hµng hãa mang tÝnh chÊt ®Æc thï gi÷a kiÕn thøc häc ®êng vµ

thùc tiÔn cßn cã mét kho¶ng çch. Do vËy nh÷ng ®iÒu ®· nãi ®· viÕt trong tËp chuyªn ®Ò nµy

khã tr¸nh khái sù thiÕu sãt, nhÊt lµ nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp.

T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o PGS.TS.NguyÔn ThÞ Lêi lµ ngêi trùc tiÕp híng dÉn t«i

cïng çc anh chÞ trong phßng tµi vô cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ

§«ng ¸ ®· gióp ®ì t«i rÊt nhiÒu ®Ó t«i cã thÓ lµm tèt chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy.

Hµ Néi, th¸ng 07 n¨m 2005 Sinh viªn thùc hiÖn :

TrÇn nam trung



84

Tµi liÖu tham kh¶o

1. kÕ to¸n Doanh nghiÖp theo chuÈn mùc kÕ to¸n viÖt nam Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh n¨m 12-2002

2. KÕ to¸n tµi chÝnh trong çc doanh nghiÖp Trêng §H Kinh TÕ Quèc D©n- Khoa KÕ to¸n Chñ Biªn : TS §Æng ThÞ Loan - Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc

3. HÖ thèng ho¸ çc v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia

t¨ng (®· ®îc söa ®æi bæ sung T10/2002) Cña Bé Tµi ChÝnh – Tæng Côc ThuÕ.

4. hÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh Hµ Néi-1995

5. tµi liÖu vµ d÷ liÖu t¹i c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn

EAST-ASIAN



85

Môc lôc

Më ®Çu

PhÇn I: C¬ së lý luËn cña h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi

ngêi b¸n, kh¸ch hµng, nhµ níc trong doanh nghiÖp. ........................ 1

I- Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ çc nghiÖp vô thanh to¸n. .............................................. 1

1- Kh¸i niÖm : ............................................................................................................. 1

2- §Æc ®iÓm cña çc nghiÖp vô thanh to¸n. .................................................................. 1

3- Quan hÖ thanh to¸n víi c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh. .................................................. 1

4- Ph©n lo¹i çc nghiÖp vô thanh to¸n : ....................................................................... 2

5- Mét sè ph¬ng thøc thanh to¸n phæ biÕn ë ViÖt Nam hiÖn nay. ............................... 2

6- Yªu cÇu qu¶n lý, nguyªn t¾c vµ nhiÖm vô h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n. ........ 3

II - H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n, víi kh¸ch hµng vµ víi nhµ

níc........................................................................................................................ 5

1- H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n................... 5

3 - H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi nhµ níc. ................ 13

III- Ghi sæ çc nghiÖp vô thanh to¸n theo Çc h×nh thøc sæ kÕ to¸n. ..................... 29

1- H×nh thøc NhËt ký chung. ...................................................................................... 29

IV- Ph©n tÝch t×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. ....................... 33

1- Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n. ............................................................................... 33

2- Ph©n tÝch nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n. ............................................................. 35

PhÇn II: thùc tr¹ng h¹ch to¸n nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n,

víi kh¸ch hµng vµ nhµ níc t¹i c«ng ty ®Çu t vµ ph¸t triÓn

c«ng nghÖ ®«ng ¸ .................................................................................................... 37

I - Tæng quan vÒ c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ §«ng ¸. ........... 37

2- NhiÖm vô kinh doanh cña c«ng ty. ......................................................................... 38

3- §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ................................. 39

4- §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n . ....................................................................... 40

2-H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi ngêi b¸n.................................................. 45

3- H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi kh¸ch hµng. ............................................. 51

4- H¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n víi Nhµ níc. ................................................ 55



86

III- Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n cña c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn east-

ASIAN ................................................................................................................. 70

phÇn III: Hoµn thiÖn h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n t¹i c«ng

ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®«ng ¸ ............................... 74

I - §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh h¹ch to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n t¹i c«ng ty cæ

phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn east-ASIAn .................................................................... 74

1- ¦u ®iÓm ................................................................................................................ 74

2- Nh÷ng tån t¹i : ....................................................................................................... 75

II - Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n çc nghiÖp vô thanh to¸n t¹i

c«ng ty cæ phÇn ®Çu t vµ ph¸t triÓn east-aSian. .................................................... 77

KÕt luËn ........................................................................................................................ 83

Tµi liÖu tham kh¶o ............................................................................................................. 84

Education

Bài báo cáo thực tập kế toán quản lý tài chính tại cty phát triển cn đông á