BS NGUYỄN CHÂU KHIÊM

SIÊU ÂM ĐÁNH GIÁ VÙNG BỤNG

THAI NHI

Mục tiêu

Biết được những hình ảnh bệnh lý về đường tiêu hóa

qua siêu âm

Những dấu hiệu cần lưu ý khi đánh giá về tiêu hóa thai

nhi.

NHỮNG ĐIỂM CẦN LƯU Ý

Tam cá nguyệt II các cơ quan trong bụng thai nhi có

cấu trúc và vị trí bình thường.

Gan có khối lương tương đối lớn

Cuống noãn hoàng có thế tạo thành túi thừa Meckel,

nang noản hoàng, lổ dò rốn

Những dấu hiệu gợi ý

Đa ối

Không thấy bóng dạ dày

Báng bụng

Nhiều cấu trúc trong ổ bụng chứa dịch

Những điểm vôi hóa

Bệnh lý tạng rổng

Thực quản

Dạ dày

Tá tràng

Ruột non

Ruột già

Hẹp thực quản

90% có kèm lổ dò khí quản- thực quản thông

thương giửa khí quản và đoạn xa của thực quản.

Chẩn đoán: - Đa ối

- Không thấy dạ dày ở vị trí bình thường

sau 15 tuần tuổi thai

Hẹp thực quản

Hẹp thực quản

Dương tính giả: - mới tiêu hóa

-thiểu ối, thai nhi không nuốt được

-Dạ dày nằm ở vị trí bất thường.

Âm tính giả: -Hẹp thực quản có lổ dò khí quản- thực

quản

-Tiết dịch trong dạ dày do yếu tố nội tại

(intrinsic gastric secrection )

Dạ dày

không thấy dạ dày sau 14-15 tuần : hẹp thực quản, bất

thường thần kinh, thoát vị, đảo ngược phủ tạng..

Khối giả u: tích tụ tế bào trong nước ối do thai nhi nuốt

vào, thường không có giá trị bệnh lý

Hẹp môn vi: phát hiện sau khi sanh, trước khi sanh khó

phát hiện.

Thoát vị dạ dày qua khe thực quản bẩm sinh: khó chẩn

đoán trước sanh

Dạ dày – khối giả u

Hẹp tá tràng

Thường gặp nhất trong bệnh lý thắt hẹp đường tiêu hóa

Thường có bất thường khác đi kèm

20-30% trisomy 21

Hẹp tá tràng

Đa ối

“Double bubble” 2 bóng phản âm trống gồm 1 bóng dạ

dày ở ¼ trên trái thông thương với với 1 ống phản âm

trống thứ 2 của bầu tá tràng ở vị trí bên phải ngay sát

đường giửa bụng

Hẹp tá tràng

Hẹp tá tràng

Hẹp tá tràng

Ruột non

Bệnh lý thường gặp là bệnh lý thắt hẹp, ít kèm theo các

bất thường khác và ít rối loạn nhiểm sắc thể

Chẩn đoán : Đa ối

Tăng kích thước các quai ruột trên chổ

hẹp. Kích thước bình thường dưới 7mm đường kính

Tăng nhu động

Ruột non

Chẩn đoán phân biệt

Thận đa nang lớn

Dản niệu quản

Các quai ruột già chứa phân xu cô đặc cuối thai kỳ

Liệt ruột do phân xu

Những đoạn ruột sáng ở tam cá nguyệt II

Tắt ruột do phân xu

Thường gặp ở thai bị cystic fibrosis, một số bệnh lý rối

loạn đa cơ quan do sự tiết chất nhầy có độ đặc bất

thường ở đường hô hấp, ống tiêu hóa.

Những đoạn ruột sáng ở tam cá nguyệt II

Mật độ phản âm sáng tương đương xương

Đây là soft maker, có nguy cơ bất thường nhiểm sắc

thể 13,18,21, Tryploidy, nhiểm cytomegalo virus, bất

thường hậu môn, trực tràng, thai chậm tăng trưởng

hoặc thai chết lưu

Ruột già

Tắt ruột già khó chẩn đoán hơn tắt ruột non do kích

thước thay đổi nhiều, khối lượng cũng như mật độ

phản âm của phân xu dể tao thành những hình ảnh có

thể chẩn đoán lầm

Ruột già

Không có hậu môn

Gan

Khối lương tương đối lớn

Kích thước tăng theo sự phát triển của thai

Gan nhỏ hơn bình thường IUGR

Gan to nếu có bất thường: Bất đồng nhóm máu,

thiếu máu, nhiểm trùng, suy tim, rối loạn biến dưỡng,

thai to,vv

Gan to

Khối u gan và điểm vôi hóa trong gan

Khối u: hiếm, hình ảnh siêu âm không chuyên biệt,

đặc, nang hoặc hổn hợp

Các điểm vôi hóa phản âm sáng rải rác trong chủ mô

gan, nhiểm Toxoplasmose, cytomegalovirus, metastatic

neuroblastoma.

Điểm vôi hóa trong gan

Lách – Tụy

Lách to trong giang mai bẩm sinh, nhiêm

cytomegalovirus hoặc thiếu máu nặng.

Tụy giảm kích thước trong thai chậm tăng trưởng.

Tăng kích thước khi mẹ tiểu đường.

Sỏi túi mật

Nang ống mật chủ

Chẩn đoán xác định khi có 1 hoặc nhiều cấu trúc hình

ống thông thương với nang này

Xoang bụng

Viêm phúc mạc phân xu:

Các điểm hoặc đường phản âm sáng nằm rải rác giửa

các cơ quan trong ổ bụng

Báng bụng

Luôn là dấu hiệu bất thường

Thấy rõ ở vùng quanh gan và giửa các cơ quan trong ở

bụng

Báng bụng

Các khối dạng nang

Thường gặp :

Ống tiêu hóa: tắt ruột, meconium pseudocyst

Tiết niệu: thận đa nang, tắt nghẻn niệu quản, bàng quang

to, u tiết niệu.

Hiếm hơn:

Nang buồng trứng, u lympho, nang túi thừa

Rất hiếm :

Nang ống mật, u nguyên bào thần kinh, u quái( thai trong

thai),

Các khối dạng nang

Thận đa nang

Tắt nghẽn niệu quản vùng chậu

Enlarged bladder - Urinoma

Tắt ruột – U giả phân su

U giả phân su – Nang buồng trứng

Nang mạc treo

U buồng trứng – U lympho

Nang ruột

Nang ống mật

Nang ống mật – u nguyên bào thần kinh

U quái – thai trong thai

Kết luận

Bệnh lý tiêu hóa không thường gặp, không cần xem

từng cơ quan mà phải tìm nhưng dấu hiệu gợi ý

Những dấu hiệu gợi ý những bệnh lý đường tiêu hóa

như đa ối, không thấy bóng dạ dày, báng bụng, những

cấu trúc chứa dịch, những điểm vôi hóa