Upload
enesulusoy
View
623
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
YASALARIMIZ BİZİM İÇİN VAR
Toplu halde yaşamanın bir gereği olarak günlük yaşantımızı düzenleyen birçok kural vardır. Toplum hayatının düzenli bir işleyişe sahip olması için herkesin bu kurallara uyması gerekir.
Toplumsal kurallar yazılı ve sözlü olmak üzere ikiye ayrılır:
Yazılı kurallar; anayasa,kanun ve yönetmeliklerden oluşup, yasa yapma gücünü elinde bulunduran yöneticiler tarafından çıkarılır ve uygulanır.
Yazısız (sözlü) kurallar;ahlak kuralları,örf,adet gelenek ve görenekler gibi toplumun zaman içinde benimsediği değerler sonucu oluşmuştur.
Yazılı kuralların sözlü kurallara göre yaptırım gücü daha fazladır.
Yazılı kurallara uymak yasal zorunluluktur.
Ülkemizde yasalar TBMM tarafından hazırlanır.TBMM,yasaları anayasaya uygun bir şekilde hazırlar.
ANAYASA: Bir devletin yönetim ve işleyiş biçimini belirten, vatandaşların temel hak ve görevlerini içeren temel yasadır.
Büyük Millet Meclisinin açılmasından sonra yeni Türk devletinin ilk anayasası olan 1921 Anayasası hazırlanmıştır.Daha sonra toplumun ihtiyaçları doğrultusunda sırasıyla;
1924 Anayasası 1961 Anayasası 1982 Anayasası hazırlanmıştır.
1921 ANAYASASI: Milli egemenliği yansıtan ilk siyasi belge niteliğine sahip olan 1921 Anayasası, olağanüstü durum için hazırlanmasından dolayı özet anayasa niteliğinde olup temel hak ve hürriyetler içermez.Egemenlik ve yetkinin kaynağını millete verir ve anayasaya göre meclisin üstünde bir güç yoktur. Yasama, yürütme ve yargı meclise aittir.(GÜÇLER BİRLİĞİ) Bunun amacı Milli Mücadele sürecinde hızlı kararlar alınıp anında uygulamaya geçilmesini sağlamaktadır.
1924 ANAYASASI: İnkılaplar dönemi anayasası olduğu için en uzun ömürlü anayasa olmasına ek olarak en fazla değişikliğe uğrayan anayasamızdır. 1928 yılında “Devletin dini İslam’dır.” maddesi anayasadan çıkarıldı. Böylece anayasa laikleştirildi. Ayrıca 1937 yılında Atatürk’ün altı ilkesi anayasaya alındı.
1961 ANAYASASI: Bu anayasayla kuvvetler ayrılığı prensibi benimsendi,kişisel hak ve hürriyetler genişletildi.Cumhuriyet’in nitelikleri değişmez kabul edildi, sosyal hukuk devleti anlayışı benimsendi.
1982 Anayasası; günümüzde yürürlükte olan anayasadır. Çok fazla değişiklik yapılmıştır.
Değişmeyecek hükümleri çoktur.
Ülkemizin yönetimini sağlayan üç önemli güç vardır:
YASAMA: Yasa yapmak demektir.Ülkemizde bu görevi TBMM yürütmektedir.
YÜRÜTME: Uygulama anlamına gelmektedir. Ülkemizde bu görevi cumhurbaşkanı,başbakan ve Bakanlar Kurulu yürütmektedir.
YARGI: Yasalarca belirlenmiş çerçevede karar vermedir.Ülkemizde bu görevi bağımsız mahkemeler yürütmektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Değiştirilemez Maddeleri1. Türkiye Devleti Bir Cumhuriyettir.2. Türkiye Cumhuriyeti,toplumun huzuru,milli
dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk Milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan,demokratik,laik ve sosyal bir hukuk devletidir.
3. Türkiye Devleti,ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.Dili Türkçedir. Bayrağı,şekli kanununda belirtilen,beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı “İstiklal Marşı”dır. Başkenti Ankara’dır.
4. Anayasanın 1. maddesindeki devletin şeklinin cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile 2.maddesindeki cumhuriyetin nitelikleri ve 3.maddesindeki hükümler değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.
ÜLKEMİZİN YÖNETİM YAPISI
TBMM (Meclisimiz) Kanun koymak,değiştirmek ve kaldırmak. Bakanları denetlemek Para basılmasına karar vermek Savaş ilanına karar vermek TBMM seçimlerin yenilenmesine karar vermek
Cumhurbaşkanı Cumhurbaşkanı devletin başıdır.Bu sıfatla
Türkiye Cumhuriyeti’ni ve Türk milletinin birliğini temsil eder. Anayasanın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını gözetir.
“Türk ulusunun ruhuna ve yapısına en uygun yönetim şekli CUMHURİYETTİR.”
M.Kemal ATATÜRK
Cumhurbaşkanı olabilmek için;
Yüksek öğrenim görmek40 yaşını doldurmuş olmak, gerekir.
Görevleri:Ülkede seçimlerin yapılmasıYasaların yürütülmesiYasaların kabulüBaşbakanın atanmasıYurt dışına çıktığında görevlerini geri dönene
kadar TBMM başkanına devreder.
BAŞBAKAN, BAKANLAR KURULU
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ilk başbakanı İsmet İnönü’dür. Kurtuluş Savaşı’nda Batı Cephesi Komutanı olarak büyük zaferlere imza atan İsmet İnönü Milli Mücadele’nin önde gelen isimlerinden biridir. Atatürk’ün en yakın arkadaşlarındandır.
Ülkemizi yönetme yetkisini milletten alan başbakan cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilir.
Başbakan,cumhurbaşkanınca milletvekilleri arasından görevlendirilir.
Başbakan, milletvekilleri veya milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından, birlikte çalışacağı bakanları seçer. Bakanların atamaları Cumhurbaşkanınca yapılır.
Bakanlar Kurulu oluştuktan sonra en geç bir hafta içinde hükümet programı TBMM’de okunarak güvenoyuna sunulur.
TBMM’de güvenoyu alan hükümet resmen kurulmuş olur ve ülkeyi yönetmeye başlar.
Başbakan,Bakanlar Kurulunun başkanı olarak bakanlar arasında iş birliğini sağlar ve hükümet programının yürütülmesini gözetir.
Başbakan,bakanların görevlerini Anayasa uygun olarak yerine getirmelerini gözetmek ve düzeltici önlemleri almakla yükümlüdür.
Bakanlıklarımız•Adalet Bakanlığı •Bayındırlık ve İskan Bakanlığı •Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı•Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı •Çevre Bakanlığı •Dışişleri Bakanlığı•Gümrük ve Ticaret Bakanlığı•Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı •İçişleri Bakanlığı •Kültür Bakanlığı •Maliye Bakanlığı •Milli Eğitim Bakanlığı •Milli Savunma Bakanlığı •Orman ve Su işleri Bakanlığı •Sağlık Bakanlığı •Sanayi ve Ticaret Bakanlığı •Tarım ve Köyişleri Bakanlığı •Kültür ve Turizm Bakanlığı •Ulaştırma,Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Milli Eğitim Bakanlığı:Bakanlığa bağlı her kademedeki öğretim kurumlarının öğretmen ve öğrencilerine ait bütün eğitim ve öğretim hizmetlerini planlamak, programlamak, yürütmek,takip etmek ve denetim altında bulunmak.
İç İşleri Bakanlığı:Ülke çapında yayılmış teşkilat yapısı aracılığıyla yurdun iç güvenliğinin ve asayişinin, ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğünün, Anayasa’da yazılı hak ve hürriyetlerinin,kamu düzeninin ve genel ahlakın korunmasını sağlamak.
Sağlık Bakanlığı:Halk sağlığının korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesini sağlamak.
Dış İşleri Bakanlığı: Hükümetçe tayin ve tespit edilecek esaslara göre dış politikayı uygulamak ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yabancı devletler ve uluslar arası kuruluşlarla ilişkilerini yürütmek.
Kültür ve Turizm Bakanlığı: Milli, manevi, tarihi, kültürel ve turistik değerleri araştırmak, geliştirmek,korumak,yaşatmak,değerlendirmek,yaymak, tanıtmak, benimsetmek ve bu suretle milli bütünlüğün güçlenmesine ve ekonomik gelişmeye katkıda bulunmak.
Adalet Bakanlığı:Kanunlarda kurulması öngörülen mahkemeleri açmak ve teşkilatlandırmak,ceza infaz ve ıslah kurumları,icra ve iflas daireleri gibi her derece ve türdeki adalet kurumlarını planlamak,kurmak ve idari görevleri yönünden gözetim ve denetim yapmak ve geliştirmek.
İl ve İlçemizin Yönetimi Merkezi yönetim,yürütmekte yükümlü
olduğu görevleri ve hizmetleri yerine getirebilmek amacıyla coğrafi duruma,ekonomik şartlara ve toplumsal yapıya göre il ve ilçelerde teşkilatlara ayrılmıştır.
Bu teşkilatlanmanın illerde başında bulunan görevli VALİdir.
VALİLER;1. İçişleri Bakanlığı’nın teklifi2. Bakanlar Kurulu’nun kararı3. Cumhurbaşkanı’nın onayı ile göreve başlarlar.
Valiliğe Bağlı Kurumlar; İl Milli Eğitim Müdürlüğü İl Emniyet Müdürlüğü İl Jandarma Müdürlüğü İl Sağlık Müdürlüğü İl Nüfus Müdürlüğü İl Kültür Müdürlüğü İl Tarım Müdürlüğü İl Turizm Müdürlüğü İl Bayındırlık Müdürlüğü İl Defterdarlığı
Valilerin Görevleri İl halkının huzur,esenlik,sağlık ve mutluluğu
için gereken önlemleri almak. İl özel idaresi teşkilatının en üst amiri olarak il
özel idaresinin hak ve menfaatlerini korumak.
Kaymakamların Görevleriİlçede yasaların uygulanmasını sağlar.Valinin emirlerini uygular.İlçedeki çeşitli kurumlarının çalışmaları
arasında organizasyonu sağlar.İlçedeki halkın şikayetlerini dinler, ihtiyaçlarını
saptar ve giderilmesi için gerekli önlemleri alır.İlçedeki törenlere başkanlık eder,resmi
ziyaretleri kabul eder.
ORTAK DEĞERLERİMİZ
Bir ülkenin özgür ve bağımsız olduğunu sembolize eden bazı unsurlar vardır. Bu unsurlar şunlardır:
BayrakMilli MarşBaşkentDilPara
Bayrak Bayrağımızdaki kırmızı renk kan kırmızıdır
ve şehitlerimizin dökülen kanlarını temsil eder. 29 Mayıs 1936’da Türk Bayrağı Kanunu ile şekillendirilmiş ve ulusal bayrağımız olarak kabul edilmiştir.
22 Eylül 1983’de ise bayrağımızın ölçüleri belirlenmiş ve son halini almıştır.Bu kanun ile bayrağımızın şekli,boyutları,hilal ve yıldızın duruşu,nerelerde ve nasıl kullanılacağıyla ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
İstiklal Marşı Ulusal bağımsızlık sembollerimizden biri de
İstiklal Marşı’dır.Ulusal Kurtuluş Savaşımızın kahramanlıklarını ve dönemin ruh halini yansıtan bu eser Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılmış ve 12 Mart 1921 tarihinde TBMM tarafından kabul edilmiştir.
Başkent Ankara Gazi Mustafa Kemal Atatürk ulusal
mücadeleyi rahatça yönetmek ve İstanbul Hükümeti’nin çalışmalarını yakından izleyebilmek için uygun bir yer arıyordu. Amasya Görüşmeleri’nin ardından Milli Mücadele’nin merkezi olarak Anakara seçildi ve Atatürk Temsil Heyeti ile birlikte 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geldi.
Ankara’nın Milli Mücadele’nin merkezi olması, Anakara’nın birçok merkeze ulaşım ve
haberleşme imkanının olması, Ankara’nın güvenliğinin daha kolay
sağlanabilmesi, gibi nedenlerin etkisi ile Ankara 13 Ekim 1923
tarihinde başkent olarak ilan edilmiştir.
En Zengin Dil Türkçe İnsanlık tarihinin en eski,en zengin ve köklü
dillerinden biri olan Türkçe ulusal bütünlüğümüzün oluşumunda ve korunmasında oldukça önemli bir yere sahiptir.
Atatürk ilk adı Türk Dili Tetkik Cemiyeti olan Türk Dil Kurumu’nu 12 Temmuz 1932’de kurmuştur. Kurumun öncelikli amacı Türk dili üzerinde araştırmalar yapmak,yaptırmak ve Türk dilinin güncel sorunlarıyla ilgilenerek çözüm yolları bulmaktır.
Paramız Türk Lirası Bağımsızlığımızın tescili olan faktörlerden biri
de paramız yani Türk Lirası’dır. Çeşitli milli ve manevi değerlerimizin üzerinde yer aldığı paralarımızın basımı T.C.Merkez Bankası tarafından yapılmaktadır.
T.C. Merkez Bankası tarafından paramızın dünya çapında bilinirliğinin artması amacıyla 8 Eylül 2011 tarihinde “Türk Lirası Simgesi Yarışması” düzenlenmiş yarışma sonucunda ise 1 Mart 2012’de paramıza ait simge kamuoyuyla paylaşılmıştır.
ETKİNLİK Aşağıdaki mesleklerle bağlı oldukları
bakanlığı eşleştiriniz.a – Doktor 1 – İçişleri Bakanlığıb – Polis 2 – Sağlık Bakanlığıc – Savcı 3 – Dışişleri Bakanlığıd – Müze müdürü 4 – Milli Eğitim Bakanlığıe – Öğretmen 5 – Kültür ve Turizm Bakanlığı
ETKİNLİK: Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin geçmişten günümüze kullandığı anayasaları yazınız.
……………………………..............................…………………………………………………………
ETKİNLİK: Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin özgür ve bağımsız olduğunu sembolize eden unsurları aşağıda verilen boşluklara yazınız.…………………………………………………………………………………………………………………………………...
TEST1 – Yurdumuzun tarihi ve turistik yerlerini
tanıtma görevi aşağıdaki bakanlıklardan hangisine aittir?
A) Sağlık Bakanlığı B) Dışişleri Bakanlığı C) Kültür ve Turizm Bakanlığı D) İç İşleri Bakanlığı
2 – Devleti ilçede temsil etmek Resmi törenlere katılmak Kendisine bağlı kuruluşları denetlemek Yukarıda belirtilen görevler aşağıdakilerden
hangisine aittir?A) KaymakamB) ValiC) MuhtarD) Belediye başkanı
3 – Aşağıda verilenlerden hangisi ülkemizin huzur ve güvenliğini sağlamak için çalışır?
A) İçişleri BakanlığıB) Maliye BakanlığıC) Bayındırlık BakanlığıD) Sağlık Bakanlığı
4 – Aşağıdaki devlet adamlarından hangisi merkezi yönetimin ildeki temsilcisidir?
A) ValiB) KaymakamC) MuhtarD) Belediye Başkanı
5 – 1. Askerlik yapmasıyla2. Oy kullanmasıyla3. Vergi vermesiyle4. İç güvenliği sağlamakla Yukarıda verilenlerden hangisi demokrasilerde
milletin yönetime katılmasını sağlayan faaliyettir?A) 1B) 2C) 3D) 4
6 – Yasalara aykırı davranarak suç işleyen bir vatandaş aşağıdaki kurumlardan hangisi tarafından yargılanır?
A) OrduB) Türk Silahlı KuvvetleriC) Bağımsız MahkemelerD) Karakol
7 – Aşağıdakilerden hangisi toplumdaki yazılı kurallardan birisi değildir?
A) TüzükB) YasalarC) GeleneklerD) Anayasa
8 – Aşağıda verilenlerden hangisi Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda yer almaz?
A) Devletin turistik bölgeleriB) Devletin şekliC) Devletin başkentiD) Devletin resmi dili
9 – Kendi ve başkalarının, hak ve hürriyetlerine sahiptir.
- Hukuka ve çoğunluğun görüşüne saygılıdır. Yukarıdaki özelliklere sahip bir kimse için
aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) BencilB) TaraflıC) DemokratikD) Baskıcı
10 – “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” Atatürk yukarıdaki konuşmasında
aşağıdakilerden hangisini vurgulamıştır?A) Yerel yönetimiB) Merkezi yönetimiC) HalifeliğiD) Demokrasiyi
11 – Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Demokrasilerde çoğunluğun seçimi önemlidir.B) Bazı insanlar yasalar önünde eşittir.C) Hoşgörü ve saygı demokrasinin temel
değerleridir.D) Demokrasilerde halk yönetime seçimle katılır.
12 – ‘Bağımsızlık sembollerimize değer veriyorum.’ diyen bir öğrencinin aşağıdaki hangi davranışı göstermesi doğru olmaz?
A) Anıtkabir’i ziyaret etmesiB) Kağıt paraları yırtmasıC) Türk dilini kurallara uygun kullanmasıD) İstiklal Marşı’nı hazır olda söylemesi
13 – Yeni okullar açar ve öğretmenleri görevlendirir. - Doktor ve hemşirelerin görevlendirilmesinden sorumludur. - Ülke güvenliğinden ve kamu düzeninden sorumludur. Yukarıda özellikleri verilen bakanlıklardan hangisi aşağıda verilmemiştir?A) Sağlık BakanlığıB) Adalet BakanlığıC) Milli Eğitim BakanlığıD) İçişleri Bakanlığı
14 –
Yukarıda verilen kural için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) Görgü kuralıdır.B) Yazılı kuraldır.C) Kişiden kişiye değişir.D) Herkes uymak zorunda değildir.
15 – Belediyeler -Muhtarlıklar Yukarıda verilen örnekler aşağıdakilerden hangisine örnek verilir?A) Yargı organıB) Merkezi yönetimC) BakanlıklarD) Yerel yönetim birimleri
16) Toplumun düzenini sağlamayı amaçlayan yasaları yapmak hangi kurumun görevidir?
A) Dış İşleri BakanlığıB) Sağlık BakanlığıC) Türkiye Büyük Millet MeclisiD) Genel Kurmay Başkanlığı
17) Devletin işleyişini belirleyen tüm yasaların temel dayanağına …….?........denir. Yukarıdaki tanımlamada ‘?’ işareti gelen yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) AnayasaB) CezaC) GelenekD) Yasa
18) Aşağıda verilenlerden hangisi illerin yönteminden sorumlu olan görevli aşağıdakilerden hangisidir?
A) ValiB) KaymakamC) Belediye BaşkanıD) İl Özel İdaresi
19) Aşağıda verilen makamlardan hangisi seçimlerle iş başına gelir?
A) ValiB) MilletvekiliC) KaymakamD) Emniyet Müdürü
20) Aşağıdakilerden hangisi yazılı kurallarımıza örnektir?
A) Büyüklerimize karşı saygılı davranmakB) Yasalara uygun davranmakC) İnsanlara karşı güler yüzlü davranmakD) Başkalarının haklarını çiğnememek
21) Aşağıda verilen görevlilerden hangisi ilçelerde görev almaz?
A) İlçe Sağlık müdürüB) İlçe Milli Eğitim MüdürüC) KaymakamD) Orman ve Su İşleri Bakanlığı
22)
Yukarıdaki resimde halk demokrasinin kendine verdiği hangi hakkı kullanmaktadır?A) Düşünce özgürlüğüB) Seçme ve seçilme hakkıC) Yasalar önünde eşitlikD) İfade özgürlüğü
23) Yukarıdakilerden hangisi demokrasiye aykırı bir durumdur?
A) Yöneticiler halkın oylarıyla belirlenir.B) Kişisel haklara saygı gösterilir.C) İnsanların ifade özgürlüğü kısıtlanır.D) Herkese anayasa önünde eşittir.
24) Aşağıdaki görevlilerden hangisi Bakanlar Kuruluna başkanlık eder?
A) BaşbakanB) Maliye BakanıC) İç İşleri BakanıD) Adalet Bakanlığı
25) Yandaki resimlerde verilenleri hangi bakanlıkla ilişkilendirebiliriz?
A) Milli Eğitim Müdürlüğü B) Maliye BakanlığıC) Sağlık BakanlığıD) Adalet Bakanlığı
26) Ülkemizin yabancı ülkelerle olan ilişkilerini düzenler. Uluslararası toplantılarda ülkemizi temsil eder. Yukarıda bazı görevleri verilmiş olan bakanlık aşağıdakilerden hangisidir?A) Sağlık BakanlığıB) Dış İşleri BakanlığıC) Gümrük ve Ticaret BakanlığıD) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
27) Aşağıdakilerden hangisi şuan kullandığımız Anayasadır?
A) 1921 AnayasasıB) 1924 AnayasasıC) 1961 AnayasasıD) 1982 Anayasası
28) Aşağıdakilerden hangisi bağımsızlık sembollerinden biri değildir?
A) Milli MarşB) ParaC) DilD) Kanunlar