91
Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής http://e-taksh.blogspot.gr/ Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 17 - Κεφάλαιo 4 : ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Γλώσσα Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής

http://e-taksh.blogspot.gr/

Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 17 - Κεφάλαιo 4 :

΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Page 2: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Εγκύκλιος Παιδεία ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Οι εικόνες που αντικρίζουν οι αστροναύτες στο διάστημα είναι εντυπωσιακές και προς τη γη και προς το διάστημα. Μια απέραντη μοναξιά βασιλεύει... Ένα απέραντο γκρίζο απλώνεται παντού.

Μόνο αρκετά μακριά, φαίνεται ένας γαλάζιος πλανήτης, η Γη μας!

Page 3: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Αλήθεια τι παράξενη αίσθηση θα είναι να αντικρίζει κανείς τη Γη από τη Σελήνη!Τα συναισθήματα που δημιουργούνται είναι πολύ έντονα. Ένα σφίξιμο στην καρδιά, για το άγνωστο που περιβάλλει το Σύμπαν, "σοφά" τα λόγια των πρώτων αστροναυτών: "Εκπληκτική θέα", "Απερίγραπτη μελαγχολία".

Page 4: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

To Discovery έρχεται, το Atlantis φεύγει Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009 15:05 To διαστημικό λεωφορείο της NASA προσγειώθηκε με ασφάλεια στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι μετά την 13ήμερη αποστολή του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Αύριο, προγραμματίζεται η εκτόξευση του Atlantis. Η προσγείωση έγινε με λίγες ώρες καθυστέρησης καθώς υπήρχαν ανησυχίες εξαιτίας των κακών καιρικών συνθηκών. Το Discovery ξεκίνησε την αποστολή του στις 15 Μαρτίου. Κατά την παραμονή του στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το 7μελές πλήρωμα εγκατέστησε ένα επιπλέον ζευγάρι ηλιακών πτερυγίων. Στον γυρισμό μετέφερε μαζί του την αστροναύτη Sandra Magnus η οποία επέστρεψε στη Γη μετά από τέσσερις μήνες. Το διαστημικό λεωφορείο αποσυνδέθηκε από τον ΔΔΣ την Τετάρτη, ενώ την Πέμπτη το πλήρωμα αφιέρωσε πέντε ώρες επιθεωρώντας την εξωτερική επιφάνεια του σκάφους και την ακεραιότητα της θερμικής ασπίδας. «Οι τροχοί σταμάτησαν» ανακοίνωσε ο Διοικητής Lee Archambault όταν το σκάφος εντέλει ακινητοποιήθηκε. Το κέντρο ελέγχου στο Χιούστον απάντησε: «Καλώς όρισες Discovery, μετά τη σπουδαία αποστολή τροφοδότησης με ενέργεια του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού». Η NASA προετοιμάζει τώρα για εκτόξευση το διαστημικό λεωφορείο Atlantis, το οποίο αναμένεται ότι θα απογειωθεί στις 31 Μαρτίου, με προορισμό το τηλεσκόπιο Χαμπλ. Η

Page 5: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

αποστολή έχει ήδη αναβληθεί αρκετές φορές, από τον Οκτώβριο του 2008. ( focus ) Δες στα παρακάτω βίντεο την προετοιμασία και την εκτόξευση πυραύλων από τη ΝΑΣΑ στο διάστημα Πολλά ερωτήματα γεννιούνται στο μυαλό μας: "Είμαστε άραγε μόνοι στο Σύμπαν;" "Από πού ήρθαμε;" "Πώς βρεθήκαμε στη Γη;" "Ποιο θα ναι το μέλλον μας;" "Πόσο μικροί είμαστε απέναντι στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος;" Δες το παρακάτω βίντεο. Τι σκέψεις και συναισθήματα σου προκαλεί; Ταξίδι από το άπειρο στο απειροελάχιστο! Είναι ένα ταξίδι υψηλών ταχυτήτων, με άλματα επί 10. Ξεκινάμε το ταξίδι μας με απόσταση 1 μέτρου, και αυξάνοντας 10 φορές σε κάθε βήμα , 10 μέτρα, 10x10 = 100μ., 10x10x10 = 1.000μ., 10x10x10x10 = 10.000μ., κ.ο.κ., μέχρι …..τα όρια των γνώσεών μας σε περιοχές εκτός του γαλαξία μας. Αργότερα θα επιστρέψουμε, λίγο γρηγορότερα, μέχρι το σημείο αφετηρίας μας και θα συνεχίσουμε το ταξίδι μας στην αντίθετη κατεύθυνση, δια του 10 κάθε φορά στον μικρόκοσμο. Παρατήρησε στις σταθερές των νόμων του σύμπαντος και σκέψου πόσα πράγματα απομένουν να ανακαλύψουμε... ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ!!

Page 6: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Σύμφωνα με επιστήμονες, η μακρόχρονη παραμονή στο Διάστημα μπορεί να αλλοιώσει δραματικά την εμφάνιση των επίδοξων αστροναυτών, που μάλλον θα γίνουν κοντοί, χοντροί και φαλακροί. H σχεδόν μηδενική βαρύτητα θα εμποδίσει την ανθρώπινη ανάπτυξη, οδηγώντας στην ατροφία των μυών και των οστών, όπως δήλωσε ο αστροβιολόγος Δρ Λιούις Nτάρτνελ: «Mε τις λίγες κινήσεις σε συνθήκες μικρο βαρύτητας κι ένα περιβάλλον που δεν είναι ποτέ ούτε πολύ ζεστό ούτε πολύ κρύο, οι μελλοντικοί κάτοικοι του Διαστήματος μάλλον θα είναι αρκετά στρουμπουλοί. Επιπλέον, η έλλειψη βαρύτητας θα προκαλέσει συγκέντρωση υγρού στο κεφάλι, το οποίο θα μοιάζει πρησμένο, ενώ οι τρίχες πιθανόν να εξαφανιστούν».

Πηγή: ΕΘΝΟΣ, 7/6/2009

ΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΕΡΜΗΣ Το ηλιακό ή πλανητικό μας σύστημα, αποτελείται βασικά από τον Ήλιο, που συγκεντρώνει το 99,8% της όλης μάζας του και από τους εννέα πλανήτες,που συγκεντρώνουν το υπόλοιπο 0,13%. Αυτοί κατά σειρά απόστασης από τον Ήλιο είναι: ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη, ο Άρης, ο Δίας, ο Κρόνος, ο

Page 7: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ουρανός, ο Ποσειδώνας και ο Πλούτωνας, που περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο μας πάνω σε ελλειπτικές τροχιές.

Αν αναφερθούμε ειδικότερα στην οικογένεια των πλανητών, θα παρατηρήσουμε ότι μπορούμε να τους χωρίσουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Τους πλανήτες που παρουσιάζουν χαρακτηριστικά όμοια με αυτά της Γης, όπως είναι ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη και ο Άρης, τους οποίους γι' αυτό τον λόγο ονομάζουμε γήινους ή εσωτερικούς πλανήτες, επειδή βρίσκονται πιο κοντά στον Ήλιο Οι πλανήτες αυτοί έχουν μικρή μάζα, μεγάλη πυκνότητα, σχετικά μικρές διαστάσεις και στερεή επιφάνεια με μεταλλική ή βραχώδη υφή. Τους εξωτερικούς γίγαντες πλανήτες ή πλανήτες της οικογένειας του Διός, οι οποίοι έχουν μεγάλη μάζα και πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από τους γήινους πλανήτες, ενώ η πυκνότητα της ύλης τους μόλις που ξεπερνά εκείνη του ύδατος. Συνεπώς είναι τεράστιες αέριες σφαίρες, αποτελούμενες κυρίως από υδρογόνο και ήλιο. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι πλανήτες Δίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας. Ο πλανήτης Πλούτωνας, ο μικρότερος απ' όλους τους πλανήτες, μοιάζει περισσότερο με τους γήινους πλανήτες. Και έχει μάζα το 1/400 της μάζας της Γης, ενώ απέχει από τον Ήλιο 40πλάσια απόσταση απ' όσο η Γη. Όλοι όμως οι πλανήτες υπολείπονται σε μέγεθος του Ήλιου, που με τη σειρά του πάλι είναι πολύ μικρότερος άλλων γνωστών ήλιων του Σύμπαντος.

Page 8: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ο Ερμής είναι ο πλανήτης που βρίσκεται πιο κοντά στον ήλιο αλλά και ο 2ος μικρότερος πλανήτης, ελάχιστα μόνο πιο μεγάλος από τον Πλούτωνα.

Ονομάστηκε έτσι από το όνομα του θεού Ερμή, ο οποίος ήταν ο αγγελιοφόρος των Θεών. Βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των 70 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο.

Ο Ερμής βρίσκεται τόσο κοντά στον Ήλιο ώστε είναι πολύ δύσκολο να τον διακρίνουμε καθαρά από τη Γη. Ο Ερμής μπορεί να παρατηρηθεί μόνο, χαμηλά στον ουρανό, στις ώρες του λυκόφωτος (αυγή και ηλιοβασίλεμα).

Η ηλιακή του ημέρα (από ανατολή σε ανατολή) διαρκεί διπλάσιο χρόνο (176 γήινες ημέρες) απ' ότι το έτος του, αν και μια πλήρης περιστροφή γύρω από τον άξονά του διαρκεί 59 ημέρες, ενώ μια πλήρης περιφορά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί 88 μόνο ημέρες.

Page 9: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Οι εικόνες του Ερμή λήφθηκαν από το Mariner 10,

ο οποίος έκανε τρεις στενές προσεγγίσεις στον Ερμή το 1974 και το 1975, στέλνοντάς μας 10.000 περίπου φωτογραφίες καλύπτοντας το 57% του πλανήτη. Κατεγράφησαν θερμοκρασίες από -183 έως +187 βαθμούς Κελσίου και ενός ασθενούς μαγνητικού πεδίου. Ανάμεσα στα διάφορα χαρακτηριστικά της επιφάνειας ήταν και ένα τεράστιο λεκανοπέδιο που ονομάστηκε Λεκανοπέδιο των Θερμίδων (Caloris).

Page 10: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Εάν κοιτάξετε πολύ με το τηλεσκόπιο, μπορείτε να δείτε ότι ο Ερμής μοιάζει με το φεγγάρι, δεδομένου ότι έχει μια επιφάνεια γεμάτη από κρατήρες και ενδιάμεσα στρώματα ηφαιστειακής πλημμύρας (Maria).

Πράγματι, η επιφάνεια του είναι κυριολεκτικά σκαμμένη και παντού υπάρχουν κρατήρες από πτώσεις μετεωριτών. Αυτό οφείλεται κυρίως στη άμεση γειτνίασή του με τον Ήλιο. Η τεράστια βαρύτητα του Ήλιου προσελκύει μικρούς και μεγάλους μετεωρίτες και άλλους διαστημικούς βράχους, με αποτέλεσμα η επιφάνειά του να βομβαρδίζεται συνεχώς.

Η επιφάνειά του την ημέρα, λόγω της πολύ μικρής απόστασής του από τον Ήλιο, βρίσκεται σε θερμοκρασίες τέτοιες που λιώνουν ακόμη και τα μέταλλα, ενώ την νύχτα παγώνει από το κρύο λόγω της έλλειψης οποιασδήποτε ατμόσφαιρας. Ο Ερμής έχει πολύ λεπτή ατμόσφαιρα, με το οξυγόνο και το Ήλιο σε μεγάλη αναλογία, περίπου 40% το καθένα.

Χωρίς ατμόσφαιρα γύρω του, δεν υπάρχει προστασία ούτε από τη ζέστη, ούτε από το κρύο. Έτσι στο αφήλιο του οι θερμοκρασίες το μεσημέρι, στην επιφάνεια του, φθάνουν σε 285 βαθμούς Κελσίου, ενώ στο περιήλιο φθάνουν σε 430 βαθμούς Κελσίου. Στην παρακάτω εικόνα εμφανίζεται ο Ερμής, όπως φαίνεται από το Ραδιοτηλεσκόπιο VLA και καταγράφεται η θερμοκρασία της επιφάνειάς του. Το σκούρο κόκκινο χρώμα έχει πάνω από 400 βαθμούς Κελσίου και το γαλαζοκίτρινο λιγότερους βαθμούς.

Page 11: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Για σύγκριση η μέγιστη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στην επιφάνεια της Γης είναι 57,7 βαθμοί Κελσίου στη Λιβύη, τον Σεπτέμβριο του 1922. Αντίθετα οι νύχτες του Ερμή είναι ιδιαίτερα παγερές και ξεπερνούν τους 180 βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν. Στον Ερμή βρέθηκε ότι έχει ένα μικρό μαγνητικό πεδίο, περίπου το 1% της Γης. Δεν γνωρίζουμε αν παράγεται από τον πυρήνα ή το μαγνητισμό του φλοιού. Η πυκνότητα του Ερμή πάντως υπονοεί ότι έχει έναν πυρήνα από σίδηρο και νικέλιο. Η μοίρα πάντως του Ερμή είναι διαγεγραμμένη από τώρα. Αφού σε πέντε περίπου δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα, όταν ο Ήλιος θα αρχίσει να διογκώνεται μετατρεπόμενος σε κόκκινο γίγαντα, η επιφάνειά του θα φτάσει τον Ερμή και θα τον εξαερώσει.

ΚΡΟΝΟΣ Ο Κρόνος είναι ο έκτος πλανήτης από τον Ήλιο και ο δεύτερος μεγαλύτερος του Ηλιακού Συστήματος μετά το Δία, με διάμετρο στον ισημερινό του 120.660 χιλιόμετρα. Για αιώνες τον θεωρούσαν τον τελευταίο (εξώτατο) πλανήτη του Ηλιακού Συστήματος, καθώς είναι γνωστός από την αρχαιότητα. Πολλά από αυτά που σήμερα γνωρίζουμε για τον πλανήτη και τους δορυφόρους του, μας έγιναν γνωστά από την εξερεύνηση των Βόγιατζερ 1 και 2 το 1980-81.

Page 12: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Από το 2004, η διαστημοσυσκευή Cassini βρίσκεται σε τροχιά γύρω απ' τον πλανήτη, μελετώντας τον διεξοδικά. Ο Κρόνος ανήκει στους λεγόμενους γίγαντες αερίων, στους εξωτερικούς δηλαδή πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος που αποτελούνται από ένα μικρό βραχώδη πυρήνα (στο μέγεθος της Γης περίπου) που σκεπάζεται από τεράστιες μάζες αερίων. Παρά το μέγεθός του, η πυκνότητά του είναι χαμηλότερη από αυτή του Δία και από αυτή του νερού· αν υπήρχε μια δεξαμενή αρκετά μεγάλη ώστε να μπει μέσα ο Κρόνος, τότε θα επέπλεε. Όπως και ο Δίας, έτσι και ο Κρόνος ακτινοβολεί περισσότερη ενέργεια από αυτή που παίρνει από τον Ήλιο. Το φαινόμενο αυτό πιθανώς οφείλεται στις κινήσεις του υδρογόνου και του ήλιου στο εσωτερικό του. Κάθε τριάντα χρόνια μια μεγάλη καταιγίδα, γνωστή με το όνομα Μεγάλη Λευκή Κηλίδα, καλύπτει ένα μέρος της επιφάνειάς του.

Οι πόλοι του Κρόνου είναι εμφανώς συμπιεσμένοι και αυτό οφείλεται στην πολύ γρήγορη περιστροφή του πλανήτη γύρω από τον άξονά του.

Page 13: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Η περιστροφή των αερίων που σκεπάζουν τον πλανήτη δε γίνεται ομοιόμορφα. Η περιστροφή των περιοχών στον ισημερινό διαρκεί 10 ώρες και 14 λεπτά και αυτή των υπόλοιπων περιοχών 10 ώρες και 39 λεπτά, ενώ μια πλήρης περιστροφή του πλανήτη γύρω από τον Ήλιο διαρκεί 29,5 χρόνια. Η ατμόσφαιρά του αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και σε ελάχιστες ποσότητες ήλιο και μεθάνιο

Έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη 60 δορυφόρων διαφόρων μεγεθών σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο, 52 από τους οποίους έχουν λάβει ονόματα. Ο μεγαλύτερος από αυτούς είναι ο Τιτάνας που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος στο Ηλιακό Σύστημα και ο μοναδικός με πυκνή ατμόσφαιρα (αποτελούμενη από υδρογονάνθρακες και άζωτο). Είναι μεγαλύτερος και από τον πλανήτη Ερμή.

Ονόματα μερικών από τους υπόλοιπους δορυφόρους είναι : Αιγαίων,

Page 14: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Μίμας, Εγκέλαδος

Τηθύς, Διώνη,

Ρέα, Υπερίων,

Ιαπετός, κλπ Οι εντυπωσιακοί δακτύλιοι γύρω από τον Κρόνο, τον κάνουν έναν από τους ομορφότερους πλανήτες. Συνολικά, θα πρέπει να υπάρχουν δέκα χιλιάδες δακτύλιοι που περικυκλώνουν τον πλανήτη, όπως οι ραβδώσεις ενός δίσκου γραμμοφώνου. Υπάρχουν κυκλικοί δακτύλιοι, ογκώδεις δακτύλιοι, και δακτύλιοι-πλεξούδες, οι οποίοι περιλαμβάνουν μόρια σκόνης, αμέτρητα κομμάτια πάγου και βράχους με μέγεθος λεωφορείων. Αρχίζουν από την κορυφή σχεδόν των νεφών του Κρόνου και εκτείνονται μέχρι την απόσταση των 274.000 χιλιομέτρων, ενώ το πάχος τους δεν ξεπερνάει το ένα χιλιόμετρο. Συγκριτικά είναι σαν να είχαμε μια πίτα με διάμετρο 1.400 μέτρων και πάχος πέντε χιλιοστών. Φυσικά δεν έχει ακόμα διευκρινησθεί ο τρόπος με τον οποίο δημιουργήθηκαν τα δαχτυλίδια αυτά. Ίσως, όταν σχηματίστηκε ο Κρόνος, να άφησε κοντά του αχρησιμοποίητα υλικά που δεν κατόρθωσαν να συμπτυχθούν σε κάποιον δορυφόρο. Ίσως πάλι, ένας από τους δορυφόρους του Κρόνου να πλησίασε πάρα πολύ κοντά στον πλανήτη, οπότε η βαρυτική του δύναμη τον διέσπασε σχηματίζοντας το σύστημα των δακτυλίων του. Είναι επίσης πιθανόν το

Page 15: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

σύστημα των δακτυλίων να "ανανεώνεται" από τη διάλυση κάποιων δορυφόρων του Κρόνου, ενώ σε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια δεν πρόκειται να υφίσταται καθόλου αφού τα σώματα που τους αποτελούν έλκονται σιγά σιγά προς την επιφάνεια του Κρόνου όπου και θα καταστραφούν.

Η σύνθεση των δακτυλίων αφορά κυρίως σημαντικές ποσότητες πάγου νερού. Κομμάτια πάγου δείχνουν να περιστρέφονται μαζί με θραύσματα μετάλλων, κόκκους σκόνης και κομμάτια βράχων. Τελευταία έχει παρατηρηθεί ότι οι δακτύλιοι είναι σχετικά ασταθείς στην πυκνότητα και την περιστροφή τους, κι αυτό σημαίνει αφενός ότι δημιουργήθηκαν σχετικά «πρόσφατα» (μιλώντας με αστρονομικές χρονικές κλίμακες) και αφετέρου ότι κάποια στιγμή θα διαλυθούν.

Αναρτήθηκε από ΝΙΚΟΣ στις Πέμπτη, Ιουνίου 11, 2009

Page 16: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Εγώ θα σας μιλήσω για τα ουσιαστικά.

Κι εγώ θα σας μιλήσω για τα επίθετα.

ουσιαστικά επίθετα

tospitaki

Page 17: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Τα ουσιαστικά είναι λέξεις που φανερώνουν πρόσωπα, ζώα, πράγματα, φυτά.

Γιαγιά Πεταλούδα σπίτι

Page 18: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Τα ουσιαστικά χωρίζονται σε γένη:

Αρσενικό που έχει το άρθρο

ο

Θηλυκό που έχει το άρθρο

η

Ουδέτερο που έχει το άρθρο

το

η πεταλούδα

ο σκύλος

Το λουλούδι

Page 19: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Όταν μιλάμε για ένα έχουμε Ενικό αριθμό:

η πεταλούδα ο σκύλος Το λουλούδι

Page 20: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Όταν μιλάμε για πολλά έχουμε Πληθυντικό αριθμό:

οι πεταλούδες οι σκύλοι Τα λουλούδια

Page 21: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Τα επίθετα περιγράφουν ένα ουσιαστικό, μας λένε πώς είναι.

Χωρίζονται και αυτά σε τρία γένη: αρσενικό, θηλυκό, ουδέτερο και είναι σε

Ενικό ή Πληθυντικό αριθμό.

Page 22: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Τα επίθετα είναι μαγικά! Μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο!

Αυτό γίνεται όταν συνεργάζονται με τα

ουσιαστικά. Ας δούμε πώς:…

Page 23: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ο ουρανός

Page 24: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ο γαλάζιος ουρανός

Page 25: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Το λουλούδι.

Page 26: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Το λουλούδι. Το κόκκινο λουλούδι.

Page 27: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Η πεταλούδα.

Page 28: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Το λουλούδι. Η πολύχρωμη γελαστή πεταλούδα.

Page 29: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Μπορείς κι εσύ να κάνεις πιο όμορφο τον κόσμο όταν γράφεις ή όταν μιλάς.

Βάλε σε δουλειά τα επίθετα

και τα ουσιαστικά!

Page 30: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Τα επίθετα

Χατσίκου Ιωάννα http://taksiasterati.blogspot.gr/ εικόνες https://picasaweb.google.com/alitadv74 και http://www.mycutegraphics.com/

Page 31: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Στη γλώσσα μας υπάρχουν κάποιες λέξεις

μαγικές!

Μια μπάλα. Μια κόκκινη μπάλα. κόκκινη

Page 32: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Δείτε πόσα μαγικά μπορούν να κάνουν αυτές οι λέξεις, τα επίθετα!

Page 33: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ένα σπίτι. Ένα διώροφο σπίτι. Ένα πέτρινο σπίτι. Ένα ξύλινο σπίτι. Ένα αχυρένιο σπίτι.

Page 34: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ένα παλτό.

Ένα μακρύ παλτό.

Ένα μακρύ, γούνινο παλτό.

Page 35: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ζωγράφισε ένα αστέρι.

Ζωγράφισε ένα μικρό αστέρι.

Ζωγράφισε ένα μικρό, γαλάζιο αστέρι.

Πόσο άλλαξε η ζωγραφιά σου με τα μαγικά

επίθετα;

Page 36: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Τα επίθετα είναι τα στολίδια των ουσιαστικών. Έχεις ένα δέντρο.

Στόλισέ το με λέξεις στολίδια για να γίνει όμορφο!

Page 37: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Πότε είναι πιο όμορφο το δέντρο σου; Πριν ή

αφού το στολίσεις;

Έτσι είναι και με τα ουσιαστικά. Είναι πιο

όμορφα αν τα στολίζεις με ταιριαστά επίθετα.

Page 38: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ

ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδρα

Page 39: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Κάθε πρόταση αποτελείται από δύο βασικά μέρη:

Την ονοματική φράση

π.χ. «Ο μαθητής»

Την ρηματική φράση

π.χ. «Έκανε φασαρία μέσα στην τάξη».

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Page 40: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

• Ρηματική φράση είναι η φράση που ως κεντρική λέξη έχει το ρήμα της πρότασης και ακολουθούν αν υπάρχουν και τα συμπληρώματα ή οι προσδιορισμοί του.

(αντικείμενο, κατηγορούμενο, επιθετικοί και επιρρηματικοί προσδιορισμοί)

• π.χ. Ζήτησε να πάει στην αυλή

• Φώναξε τον Μιχάλη!

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Page 41: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

• Ονοματική φράση ονομάζεται η φράση που αποτελείται από λέξεις που είναι ονόματα (ουσιαστικά).

• Π.χ Το μάζεμα της ελιάς. Oι ονοματικές φράσεις είναι συνήθως

υποκείμενα ή αντικείμενα του ρήματος.

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Page 42: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

o - κεφαλαίων

o - βιβλίων

o - εφημερίδων

o - περιοδικών o - διαφημιστικά κείμενα

Οι ονοματικές φράσεις προσπαθούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη με το να μη φανερώνουν ποιος και πότε έκανε κάτι.

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Page 43: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ονοματική φράση Ρηματική φράση

Η ενημέρωση των ανθρώπων

- Ενημερώνονται οι άνθρωποι.

Για να μετατρέψουμε μια ονοματική φράση σε ρηματική μετατρέπουμε ένα ουσιαστικό σε ρήμα:

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Page 44: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Για να μετατρέψουμε μια ρηματική φράση σε ονοματική μετατρέπουμε ένα ρήμα σε ουσιαστικό:

Ρηματική φράση Ονοματική φράση Εφαρμόστηκε ο Κ.Ο.Κ

. - Εφαρμογή του Κ.Ο.Κ .

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Page 45: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

ΤΕΛΟΣ

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Page 46: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΠΟΥ

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδρα

Page 47: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΠΟΥ

• Η περιγραφή ενός τοπίου αφορά την απεικόνιση ενός υπαίθριου φυσικού χώρου τον οποίο έχουμε γνωρίσει. Αυτόν το χώρο προσπαθούμε να τον παρουσιάσουμε όσο πιο ζωντανά και παραστατικά γίνεται , ενώ ταυτόχρονα αναφέρουμε τα συναισθήματα που νιώθουμε αντικρίζοντάς τον ή τις σκέψεις που κάναμε.

Page 48: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Πώς περιγράφω έναν τόπο ΑΝΑΦΕΡΟΥΜΕ:

Ποιος είναι αυτός ο τόπος;

Πού βρίσκεται;

Ποια είναι η ιστορία του;

Πώς τον γνωρίσαμε;

Πότε και με ποιους τον επισκεφτήκαμε; Πώς είναι ακριβώς ο τόπος αυτός (λεπτομερής περιγραφή του τοπίου με

αναφορά στους κατοίκους ,στα ζώα και στα φυτά που υπάρχουν εκεί, καθώς και στις αλλαγές που συμβαίνουν ανάλογα με τις εποχές ή την ώρα);

Τι είναι αυτό αυτό που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με την πρώτη ματιά;

Τι είναι αυτό που εντυπωσιάζει εμάς περισσότερο στον τόπο αυτό;

Ποια είναι τα συναισθήματα και οι σκέψεις μας γι’ αυτόν τον τόπο;

Page 49: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ζωντανή και επιτυχημένη περιγραφή

• Για να είναι σωστή και επιτυχημένη μια περιγραφή, πρέπει να:

Υπάρχει τάξη και σειρά (να μη γράφουμε ανακατεμένες προτάσεις, που δε συνδέονται νοηματικά και συντακτικά η μία με την άλλη).

Χρησιμοποιούμε χαρακτηριστικά επίθετα (π.χ. όμορφα πολύχρωμα λουλούδια, γαλάζια νερά, καταπράσινα δέντρα κ.λπ.) που θα μας βοηθήσουν να αποδώσουμε με ακρίβεια την εικόνα που θέλουμε να περιγράψουμε.

Χρησιμοποιούμε τοπικούς προσδιορισμούς (π.χ πάνω, κάτω, δίπλα, απέναντι, κοντά στο σημείο αυτό κ.λπ).

Χρησιμοποιούμε προθέσεις Προσέχουμε τους χρόνους των ρημάτων και τα πρόσωπα . Σε μια περιγραφή

χρησιμοποιούμε ενός τόπου που δε γνωρίζουμε χρησιμοποιούμε ενεστώτα και γ΄ πρόσωπο, ενώ στην περιγραφή ενός τόπου που γνωρίζουμε χρησιμοποιήσουμε παρελθοντικούς χρόνους (παρατατικό, αόριστο, υπερσυντέλικο) και α΄πρόσωπο.

Page 50: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Για να περιγράψω έναν τόπο πρέπει να ακολουθήσω τέσσερα

συγκεκριμένα βήματα.

Anastazzzia

Page 51: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 52: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Χάρτης με τη θέση του Πόρου

Page 53: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Ποιο είναι το όνομα του τόπου;

Πού βρίσκεται; Πότε και με

ποιους τον επισκέφτηκα;

Το πλοίο έχει διασχίσει το Σαρωνικό και τώρα πια φτάνει στο λιμάνι του Πόρου. Οι γονείς μου κι εγώ ανεβαίνουμε στο κατάστρωμα, για να θαυμάσουμε τον Πόρο από μακριά. Το αυγουστιάτικο αεράκι γεμίζει τα πνευμόνια μας.

Page 54: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Πόσα πράγματα δεν είχα διαβάσει για τον Πόρο. Είναι ένα νησί με μεγάλη ιστορία. Ο Πόρος αποτελείται από δυο μικρότερα νησιά, τη Σφαιρία και την Καλαυρία. Στην αρχαιότητα στην Καλαυρία υπήρχε ο ναός του Ποσειδώνα, ο οποίος ήταν και η έδρα της ομοσπονδίας της Καλαυρίας. Στα νεότερα χρόνια , στην περίοδο της Επανάστασης του 1821, ο Πόρος έπαιξε σημαντικό ρόλο στον αγώνα κατά των Τούρκων.

Page 55: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Κατεβαίνουμε στο λιμάνι και την προσοχή μας τραβάει το ρολόι που δεσπόζει στην κορυφή του λόφου. Πάνω στο λόφο , στους πρόποδες του και ως τη θάλασσα απλώνεται η πόλη του Πόρου. Αριστερά μας, στο απάνεμο λιμανάκι , είναι αραγμένα πολλά σκάφη. Δεξιά μας είναι τα υπέροχα νεοκλασικά σπίτια. Γρήγορα τρέχουμε να χαθούμε στα γραφικά στενάκια της πόλης , με τα ασβεστωμένα σπίτια και τα όμορφα ταβερνάκια. Τα γιασεμιά μοσχοβολούν στις αυλές. Ανεβαίνουμε στο ρολόι. Τι καταπληκτική θέα από εδώ πάνω!

Page 56: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Το λιμάνι του Πόρου

Το ρολόι στην κορυφή του

λόφου.

Page 57: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Τι κρίμα που φεύγουμε! Το πλοίο σφυρίζει . Γυρίζουμε στον Πειραιά. Θα ξανάρθω στο νησί του Πόρου. Το υπόσχομαι. Κι εσείς αν ψάχνετε για ένα όμορφο και γραφικό νησί , σας συστήνω να τον επισκεφτείτε!

Page 58: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Μην ξεχνάς: Να βάλεις σε λειτουργία όλες τις αισθήσεις σου (τι βλέπεις, τι ακούς , τι μυρίζεις) για να κάνεις την περιγραφή σου πιο ζωντανή. Χρησιμοποιήσε επίθετα. Βάλε τα ρήματα σε χρόνο Ενεστώτα για να δώσεις ζωντάνια στην περιγραφή σου. Προσπάθησε να κάνεις μικρές και σωστές προτάσεις. Μην ξεχνάς να χωρίζεις παραγράφους.

Page 59: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Γιώργος Μπαρούτας
Page 60: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 61: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 62: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 63: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 64: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 65: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 66: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 67: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 68: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 69: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 70: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 71: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 72: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 73: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 74: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 75: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 76: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 77: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 78: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 79: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Xristos
Πλαίσιο κειμένου
Γιώργος Μπαρούτας
Page 80: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 81: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 82: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 83: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 84: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 85: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 86: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 87: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 88: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 89: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 90: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄
Page 91: Γλώσσα  Ε΄ 17.4. ΄΄ Ταξίδι στο διάστημα ΄΄

Δραστηριότητες:• Συγκεντρώστε πληροφορίες και γράψτε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα ενός κοσμοναύτη της επιλογής σας• Φανταστείτε πως βρίσκεστε σε ένα διαστημικό σταθμό και έχετε στα χέρια σας ένα ισχυρό τηλεσκόπιο. Αναφέρετε τι θα θέλατε να δείτε και γιατί.• Φανταστείτε ότι είστε ένας από τους ήρωες του Ιουλίου Βερν. Πού θα θέλατε να ταξιδέψετε και τι περιπέτειες θα θέλατε να ζήσετε;• Ετοιμάστε μια ιστορία για ένα διαστημικό ταξίδι σε έναν πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος• Φανταστείτε μια μελλοντική πόλη που θα κτιστεί στον πλανήτη Άρη και περιγράψτε την