Upload
-
View
148
Download
19
Embed Size (px)
Citation preview
«Балаларға Ислам туралы» сериясы
Бірқҧдайшылық
Бірінші оқу жылына арналған оқу қҧралы
Бірінші кітап
Араб тілінен аударған:
Дамир Хайруддин хижраның 1431 жылы/2010 жыл
Қазақ тіліне орыс тілінен аударған
Ілияс Сырым хижраның 1432 жылы/2011 жыл
بسم ميحرلا نمحرلا هللا
Аса Мейірімді, мұсылмандарға ерекше Рахымды Аллаһтың атымен!
БІРІНШІ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: ҼРБІР АДАМ НЕНІ БІЛУГЕ МІНДЕТТІ
____________________________________________________
Сҧрақ: Раббың кім?
Жауап: Раббым – Аллаһ!
Сҧрақ: Дінің – қай дін?
Жауап: Дінім – Ислам!
Сҧрақ: Пайғамбарың кім?
Жауап: Пайғамбарым – Мухаммад (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын).1
II
____________________________________________________
ЖАТТЫҒУ
____________________________________________________
Бос орындарды тиісті сөздермен толтырыңдар:
Раббым - .........................
Дінім - .........................
Пайғамбарым - ..........................
III
____________________________________________________
1 Аудармашының ескертпелері: Пайғамбар тілге алынған кезде: «Саллә-Ллаһу аләйһи уа салләм», - деп, оған салауат айту керек. Бұл сөз (дұға) осы жерде және осы кітапта «оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын» деп аударылған. Әрбір мұсылман адам Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) аты аталған кезде оған салауат айтуы міндетті (уәжіп) болып табылады. Аллаһ былай деген: «Расында, Аллаһ жҽне оның періштелері Пайғамбарға салауат айтады. Ҽй, мҥміндер! Оған салауат жҽне ықыласпен сҽлем келтіріңдер» («әл-Ахзаб» сүресі, 56-аят).
ТАПСЫРМА
____________________________________________________
Мына таңертең айтылуға тиісті Аллаһты еске алу сҿздерін естеріңе сақтаңдар:
دمحم نبيا سلام ايند،وب اإل ت ربا ، وب اهلل ي رضب
"Радыйту би-Ллҽһи Раббҽн, уҽ би-ль-ислҽми динҽн уҽ би-Мухаммадин нҽбийҽн".
Мағынасы: «Мен Аллаһқа Раббы ретінде, Исламға дін ретінде жҽне Мҧхаммадқа пайғамбар ретінде разымын!»2
IV
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Балаларға Аллаһ Тағаланың адамдардың ҥстінен ҧлықтығын тҥсіндіріңіз, ҿйткені Ол оларды жоқтан бар етіп жаратты жҽне сансыз нығметтер берді, ал адамдар сол нығметтерді тек Жалғыз Оған ғана қҧлшылық ету ҥшін пайдаланулары керек;
Аллаһтың Ҿз қҧлдарына деген Мейірімі туралы баяндап беріңіз, ҿйткені Ол оларға Мҧхаммад есімді (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) Ҿзінің елшісін жіберді. Кім Кім Пайғамбарға (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) мойынсҧнса, сол бҧл дҥниеде де, қайтыс болғаннан кейінгі ҿмірде де жетістік пен бақытқа ие болады;
2 Аудармашының ескертпелері: Аллаһтың Елшісінің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) Мунзир есімді сахабасы Африкада болған кезінде былай деп айтатын: «Мен Аллаһтың Елшісінің (оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай дегенін естігенмін: «Кім таңертен: «Мен Аллаһқа Раббы ретінде, Исламға дін ретінде және Мухаммадқа пайғамбар ретінде разымын!» - деп айтса, мен ол үшін оның қолынан ұстайтыныма және ол Жәннатқа кіргізілмейінше оны жібермейтініме кепілдік беремін». Әл-Мунзири «әт-Тарғиб уа әт-Тархиб» (1/309), әл-Хайсами «Мәжму` әз-Зауаид» (10/119). Шейх әл-Әлбани «Сильсиләт әл-Ахадис әс-Сахиха» (№2686) кітабында хадисті сахих деп келтірген. Ал «Аллаһтың кез келген құлы кеш батқанда және таң атқанда үш рет: «Мен Аллаһқа Раббы ретінде, Исламға дін ретінде және Мухаммадқа пайғамбар ретінде разымын!» - деп айтса, Аллаһ оны Қиямет Күні разы етуіне міндетті түрде құқықты болады!» деген хадиске келер болсақ, бұл хадис әлсіз (даиф) болып табылады, бұл туралы шейх әл-Әлбани «Сильсиләт әл-Ахадис әд-Даифа» (№5020) кітабында жан-жакты түсіндіргеніндей.
Аллаһ Тағала Ҿзінің қҧлдары ҥшін қош кҿріп, ҧнатқан Ислам дінінің ҧлықтығын тҥсіндіріңіз. Ҿйткені Аллаһ Тағала былай деп айтты ғой: ―Бҥгін діндеріңді толықтастырдым жҽне нығметімді тамамдадым. Сондай-ақ сендерге Ислам дінін қоштап ҧнаттым‖ («ҽл-Мҽида» сҥресі, 3-аят).
Оқушылардың жҥректеріне Исламды қадірлеудің ҿскіндерін салыңыз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға ҽрбір адам нені білуі керек екенін тҥсіндіру; 2- Оқушыларды Ислам дінін сҥюге, қҧрметтеуге иландыру.
ЕКІНШІ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: РАББЫМ - АЛЛАһ
____________________________________________________
Сҧрақ: Раббың кім?
Жауап: Раббым – Аллаһ.
Сҧрақ: Аллаһ қайда?
Жауап: Аллаһ кҿктердің (аспандардың) ҥстінде.
Сҧрақ: Кім сені жаратып, Ҿз нығметтерімен ҿсірді?
Жауап: Мені жаратқан жҽне Ҿз нығметтерімен ҿсірген – Аллаһ.
II
____________________________________________________ ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
Сҧрақ: Раббың кім? Сҧрақ: Аллаһ қайда? Сҧрақ: Кім сені жаратып, Ҿз нығметтерімен ҿсірді?
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Аллаһтың кҿктердің (аспандардың) ҥстінде екеніне Аллаһтың Елшісінің (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын): «Аллаһ қайда?», - деген сҧрағына: «Кҿктердің (аспандардың) ҥстінде», - деп жауап берген кҥң қыз туралы хадис шариғи дҽлел болып табылады («Сахих» Муслим, № 5308);
«Аллаһ мені Ҿз нығметтерімен ҿсірді» деген сҿздердің мағынасын тҥсіндіріңіз. Ол: «Аллаһ мені ішкі жҽне сыртқы нығметтермен нығайтты. Сыртқы нығметтерге қауіпсіздік, денсаулық жҽне аман-есендік жатады. Ішкі нығметтерге иман жҽне тура жолмен жҥргізу (һидая) жатады;
Оқушылардың жҥректеріне Аллаһтың ҧлылығын салуға тырысыңыз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларда Аллаһ Тағаланы ҧлықтауға деген ҧмтылыстарын ояту; 2- Оқушыларға Аллаһ Ҿзінің жаратылыстарынан жоғарыда екенін тҥсіндіру: 3- Аллаһтың Ҿз жаратылыстарына берген кейбір нығметтері туралы оқушылардың естеріне салу.
ҤШІНШІ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: РАББЫ ТУРАЛЫ БІЛУ
____________________________________________________
Мен Раббым туралы Оның белгілері (аяттары) арқылы жҽне Оның жаратылыстары арқылы білемін, мысалы: тҥн, кҥндіз, кҿктер мен жер.
Аллаһ маған ҿмір берді, кейін Ол маған ҿлім береді, ҽрі Оған қайта ораламыз.
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
Сҧрақ: Сен ҿзіңнің Раббың туралы не арқылы білесің?
Сҧрақ: Кім саған ҿмір берді жҽне кім саған кейін ҿлім береді?
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларға Аллаһ Тағаланың басқа да істерін атап кҿрсетіңіз! Мысалы, жаңбыр жаудыру, ҿсімдіктерді ҿсіру, дҧға-тілектерге жауап беру, қайғы мен ауыртпашылықтардан қҧтқару;
Оқушыларды Аллаһтың белгілері мен Оның жаратылыстары жайлы ой қҧруға ынталандырыңыз;
Аллаһқа қайту (нушур) сҿзінің мағынасын тҥсіндіріп беріңіз. Ол қайтыс болғаннан кейін ҿз істеген амалдарына есеп беру ҥшін жҽне оларға не сый, не жаза алу ҥшін қайта тірілу;
Оқушылардың жҥрегіне ҿлімнен кейін қайта тірілуге деген сенімді салуға тырысыңыз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушылардың саналарына Аллаһтың кейбір белгілерін (аяттарын) салу; 2- Оқушыларды Аллаһтың белгілері жҽне Оның жаратылыстары жайлы ой қҧруға ынталандыру; 3- Оқушыларға адамдар қайтыс болғаннан кейін, Аллаһ Тағала оларды істеген амалдарына есеп алу ҥшін жҽне сый немесе жаза беру ҥшін қайта тірілтетінін тҥсіндіру.
ТҾРТІНШІ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: АЛЛАҺ – ЖАРАТУШЫ
____________________________________________________
Аллаһ мені жҽне барлық адамдарды жаратты.
Аллаһ кҿктер мен жерді жаратты.
Аллаһ тҥн мен кҥндізді, Кҥн мен Айды жаратты.
II
____________________________________________________
ЖАТТЫҒУ
____________________________________________________
Бос орындарды тиісті сөздермен толтырыңдар:
1) ………………барлық жаратылыстарды жаратты.
2) ………………кҿктер мен жерді жаратты.
3) ………………Кҥн мен Айды жаратты.
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларға жаратылғанның ҧлықтығы олардың Жаратушысының ҧлықтығына нҧсқайтынын, сондықтан да тек Жалғыз Аллаһ қана ғибадат етуге лайықты екенін тҥсіндіріңіз;
Оқушыларды Аллаһтың жаратылыстарының, мысалы, аспанның, жердің, ағаштардың ҧлықтығы туралы ой қозғатуға тырысыңыз;
Оқушылармен бірге Аллаһ Тағаланың басқа да жаратылыстарының мысалдарын келтіріңіздер;
Оқушылар оларды жаратқан Аллаһ Тағаланың ҧлықтығын сезінулері ҥшін, оларды Аллаһтың жаратылыстары туралы ой қозғауға ынталандырыңыз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушылардың санасына Аллаһ Тағаланың ҧлықтығын кҧю ҥшін, оларды Аллаһ Тағаланың жаратылыстары туралы ой қозғауға ынталандыру; 2- Оқушыларға Аллаһ Тағаланың адамдарға деген мейірімін тҥсіндіру, ҿйткені Ол оларды жоқтан бар етіп жаратты.
АЛЛАҺ – ЖАРАТУШЫ
Аллаһ тауларды, теңіздерді жҽне талдарды жаратты.
Аллаһ Тағала былай деп айтты:
«Аллаһ — барлық нҽрсенің Жаратушысы. Ол – барлық нҽрсенің Қамқоршысы» («Зҥмҽр» сҥресі, 62-аят).
Сондықтан да мен барлық нҽрсені Жаратқан Жалғыз Аллаһқа ғана қҧлшылық етуге міндеттімін.
IV
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
1) Аллаһ жаратқан жоғарыда аталған ҥш нҽрсені атаңдар!
2) Аллаһ — барлық нҽрсенің Жаратушысы. Осы сҿздерге шариғи дҽлел келтіріңдер!
3) «Ол сондай Аллаһ, Кҥнді жарық, Айды нҧр етіп жаратты» («Йунус» сҥресі, 5-аят).
Келесі сҿйлемдерді толықтырыңдар:
Кҥннің келтіретін пайдаларына мыналар жатады: …………………….
Айдың келтіретін пайдаларына мыналар жатады: ……………………….
V
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларға тек Аллаһ қана жалғыз Жаратушы екенін тҥсіндіріп беріңіз;
Оқушыларға тек барлық нҽрсенің Жаратушысы Жалғыз Аллаһқа ғана қҧлшылық ету керектігін тҥсіндіріңіз;
Оқушыларға кейбір жаратылыстардың, мысалы, теңіздер мен ағаштардың пайдасы туралы айтып беріңіз!
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға Аллаһтың кейбір жаратылыстары туралы ескерту; 2- Аллаһ барлық нҽрсенің Жаратушысы екендігі туралы шариғи дҽлелді оқушылардың естеріне салу; 3- Аллаһтың жаратылыстары туралы ой қозғауға оқушыларды ынталандыру.
БЕСІНШІ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: АЛЛАҺТЫҢ ЖАРАТЫЛЫСТАРЫНДА КҾРІНІС ТАБАТЫН ОНЫҢ
ҚҦДІРЕТІНІҢ КЕЙБІР МҦҒЖИЗАЛАРЫ
____________________________________________________
«Раббымыз! Сен мҧны босқа жаратпадың, Сен Пҽксің, бізді От азабынан сақта!» («Ҽли Имран» сҥресі, 191-аят).
Қалайша Қҧдайға мойынсҧнбаушылық танытуға болатыны таң қалдырады. Жҽне ҽрбір нҽрседе Оның Жалғыз екендігіне нҧсқайтын белгі бола тҧра,
қалайша кҽпір Жалғыз Оның бар екендігін теріске шығара алады!
Тек барлық нҽрсенің Жаратушысы ғана Оған кҧлшылық етуге лайықты!
II
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушылар Аллаһтың жаратылыстарының ҧлықтығын саналы тҥрде тҥсінулері ҥшін, оларға мҧның тҥрлі қырларын ашып кҿрсетіңіз;
Оқушыларға Аллаһтың белгілері туралы ой қозғау мҧсылманның иманын, Раббысы туралы білімін, Оған деген махаббатын жҽне Оны қҧрметтеуін арттыратынын тҥсіндіріңіз;
Оқытушы оқушыларға Аллаһ Тағаланың оларды қоршаған жаратылыстарының адамға жҽне басқа да жаратылыстарға ҽкелер пайдаларын тҥсіндіре отырып, оларды осы жаратылыстар туралы ой қозғауға ынталандыруы қажет.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға Аллаһтың жаратылыстарының ҧлықтығының тҥрлі қырларын
тҥсіндіру;
2- Оқушыларды Аллаһтың белгілері мен Оның Жаратылыстары туралы ой қозғауға ынталандыру.
АЛТЫНШЫ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: АЛЛАҺ – РИЗЫҚ БЕРУШІ
____________________________________________________
Аллаһ аспаннан жаңбыр жаудырады.
Аллаһ бізге тамақ пен сусын береді.
Аллаһ бізге кҿру мен есту қабілетін берді.
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
1) Сҧрақ: Кім бізге тағам мен сусын берді? 2) Келесі сҿйлемдерді толықтырыңдар: 1- Мен ....................... нығметінің арқасында кҿру қабілетімді пайдалана аламын.
2- Мен ....................... нығметінің арқасында арқасында есту қабілетімді пайдалана аламын.
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларға жаңбырдың пайдасы туралы айтып берініз;
Балалардың назарын суды ысырап етпей пайдалану қажет екендігіне аударыңыз;
Балалардың назарын тамақтың қалдықтарын арнайы орынға қою керектігіне бҧрыңыз, ҿйткені бҧл - Аллаһтың нығметтеріне шҥкіршілік танытудың белгісі. Ал Аллаһтың нығметтері ҥшін шҥкірлік ету олардың кҿбеюіне себеп болады, ҿйткені Аллаһ Тағала былай деп айтты: «Егер шҥкіршілік етсеңдер, Мен сендерге бҧдан да кҿбін сыйлаймын» («Ибраһим» сҥресі, 7-аят);
Оқушыларға кҿру мен есту қабілеттерінен келетін ҧлы пайдаларды кҿрсетіңіз;
Оқушылардың назарын Аллаһ бізге тамақ, сусын, есту жҽне кҿру қабілеттері сияқты ҧлы нығметтерді, Оған қҧлшылық етуге деген кҥш-қуатымыздың болуы ҥшін нҽсіп еткеніне аударыңыз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушылардың естеріне Аллаһтың кейбір нығметтерін салу; 2- Оқушыларды Аллаһқа Оның берген нығметтері ҥшін шҥкіршілік етуге ынталандыру.
АЛЛАҺ – РИЗЫҚ БЕРУШІ
Аллаһ бізге денсаулық пен қауіпсіздік берді.
Аллаһ Тағала былай деп айтты: «Шҥбҽсіз, Ол Аллаһ – Ризықтандырушы, Кҥш-қуат Иесі, Мықты» ( «ҽз-Зҽрият» сҥресі, 58-аят).
Сондықтан да мен маған барлық нҽрсені берген Аллаһқа шҥкіршілік етуім қажет!
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
1) Сҧрақ: Бізге барлық нҽрсені берген кім?
2) Мына суреттен Аллаһтың нығметтерінің ішіндегі екі нығметін ажыратып кҿрсетіңіздер!
3) Келесі сҿйлемдерді толықтырыңдар:
Мҧсылман адам Раббысына ҽрбір нығмет ҥшін шҥкіршілік етеді жҽне: «………………………..!» - деп айтады.
1) Егер Аллаһ жерге жаңбыр жаудырмаса, жер қандай кҥйде болады? (………………………………………….........................................................)
2) Аллаһ жерге жаңбыр жаудырған кезде жер қандай кҥйде болады? (…………………………………………........................................................)
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларға тек Жалғыз Аллаһ Тағаладан ғана ризық сҧрау қажет екендігін тҥсіндіріңіз;
Оқушыларды Аллаһтан денсаулық пен қауіпсіздік сҧрауға ынталандырыңыз;
Оқушыларды кез келген нығмет ҥшін «Ҽлхамду лиЛляһ!» («Аллаһқа мадақ!») деп айтуға ынталандырыңыз;
Аллаһтың нығметтерінің басқа да мысалдарын атап кҿрсетіңіз. Бҧрын ҿмір сҥрген салиқалы дін ҿкілдері былай деп айтатын: «Нығметтерді атау нығметтерді Сыйлаушының, Жоғары жҽне Мақтаулының жақсы кҿруін шақырады».
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға Аллаһтың Ризық беруші екендігіне шариғи дҽлелдерді атап кҿрсету; 2- Оқушыларды Аллаһ оларға беріп жатқан ҧлы нығметтері ҥшін шҥкіршілік етуге ынталандыру.
ЖЕТІНШІ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: МЕН РАББЫМ – АЛЛАҺҚА ҚҦЛШЫЛЫҚ ЕТЕМІН!
____________________________________________________
Мен мҧсылманмын. Мен тек Аллаһқа ғана қҧлшылық етемін.
Мен мҧсылманмын. Мен Аллаһты жақсы кҿремін жҽне оған мойынсҧнамын.
Мен мҧсылманмын. Мен Аллаһтан қорқамын жҽне оған бағынамын.
Мен мҧсылманмын. Мен тек Аллаһқа ғана дуға етіп жалбарынамын жҽне Онымен бірге ешкімге дҧға етіп жалбарынбаймын.
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
1) Сҧрақ: Біз жалғыз кімге ғана қҧлшылық етеміз?
2) Бос орындарды мына сҿздермен толтырыңдар: Жҽннат, намаз, Қҧран, Аллаһ
1. Мҧсылман адам тек ...................ғана дҧға етіп жалбарынады.
2. Мҧсылман адам ............................. қатаң тҥрде орындайды.
3. Мҧсылман адам Аллаһтың разылығын алу ҥшін жҽне ................. кіру ҥшін, ........................ кҿп оқиды.
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларға Аллаһ - Жаратушы, Ризық беруші, ҿмір Беруші, ҿлім Жіберуші жҽне тек Ол ғана қҧлшылық етуге лайықты екенін тҥсіндіріңіз;
Оқушыларға ғибадат-қҧлшылықтың намаз, ораза, дҧға ету, қҧрбан шалу т.с.с. тҥрлерін ескертіңіз;
Оқушыларды Аллаһқа мойынсҧну амалдарын жасауға ынталандырыңыз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1 – Оқушыларды тек Жалғыз Аллаһқа ғана қҧлшылық етуге жҽне Онымен бірге ешкімге қҧлшылық етпеуге ынталандыру; 2 – Оқушыларға қҧлшылықтың кейбір тҥрлерін атап кҿрсету; 3 – Оқушыларды Аллаһ Тағаланың ызасын келтіретін кҥнҽларды жасаудан алдын ала сақтандырып ескерту; 4 – Оқушыларда Ислам дінін мақтаныш ету сезімін ояту.
СЕГІЗІНШІ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: ДІНІМ – ИСЛАМ!
____________________________________________________
Мен мҧсылманмын. Менің дінім – Ислам.
Аллаһ Тағала былай деп айтты: «Ақиқатында, Аллаһтың қасында шынайы дін
– Ислам» («Ҽли Имран» сҥресі, 19-аят).
Ислам – бҧл:
Аллаһқа ғана қҧлшылық ету, Оған мойынсҧну, Оған бағынбаудан бас тарту жҽне Исламнан басқа кез келген діннен аулақ болу.
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
1) Сҧрақ: Дінің - қай дін?
1) Оң жақтағы бағанадан сол жақтағы бағанада орналасқан тиісті сҿздерге қарай сызықтар сызыңдар.
ИСЛАМ – БҦЛ:
КЕЗ КЕЛГЕН ДІННЕН АУЛАҚ БОЛУ ТЕК ҚАНА АЛЛАҺҚА
ҚҦЛШЫЛЫҚ ЕТУ БАҒЫНБАУДАН
БАС ТАРТУ ИСЛАМНАН БАСҚА
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Исламның ерекше ҿзгешіліктерін атап кҿрсетіп, оқушыларға оның маңызын тҥсіндіріңіз жҽне олардың жҥректеріне осы ҧлы дінге деген махаббаттың ҿскіндерін салыңыз;
Исламды бекем тҥрде ҧстану арқылы ғана Тозақтан қҧтылып, Жҽннатқа кіруге болатынын оқушыларға тҥсіндіріңіз;
Оқушыларға Исламның бір бҿлігі мҧсылмандарға деген сҥйіспеншілік пен кҽпірлерге деген жек кҿрушілік, сондай-ақ кҽпірлерге ҧқсамау міндеттілігі болып табылатынын тҥсіндіріңіз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға Исламның маңызын тҥсіндіру; 2- Оқушылардың бойына мҧсылмандарға деген сҥйіспеншілікті сіңдіру; 3- Оқушыларды кҿпқҧдайшылықтан жҽне кҿпқҧдайшылардан сақтандыру.
ДІНІМ – ИСЛАМ
«Аллаһтан басқа құлшылыққа лайықты құдай жоқ және
Мухаммад – Аллаһтың елшісі» деген куҽлік – Исламның негізі
Аллаһ Тағала былай деп айтты: «Кім Исламнан басқа бір дін іздесе, ҽсте одан қабыл етілмейді де, Ақыретте зиянға ҧшыраушылардан болады»
(«Ҽли Имран» сҥресі, 85-аят).
Сҿйтіп, мен мҧсылманмын, ҽрі Исламнан басқа дінді қабылдамаймын!
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
1) Сҧрақ: Исламның негізі не?
2) Мына сҿйлемдердегі бос орындарды жақшадағы сҿздердермен толтырыңдар: (Исламнан, Тозаққа) ……………. басқа кез келген дін ҿтірік болып табылады.
Исламды ҧстанбай ҿлген адам ………............. тҥседі.
3) Аллаһ Исламнан басқа дінді қабыл етпейді. Бҧл сҿзге шариғи дҽлел келтіріңдер.
4) Мҧсылман адам иман куҽлігін (шахада) айтатын кезді білдіретін сҿздердің жанына белгі қойыңдар. Азан айтқанда – Тамақтанғанда – Дҽрет алып болған соң – Тҥшкіргеннен кейін –
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Аллаһтың Елшісі, оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын, Муаз есімді сахабаны, оған Аллаһ разы болсын, Йемен тҧрғындарына жібергенде, оларды ең бірінші шақыруға бҧйырған нҽрсесі «Аллаһтан басқа қҧлшылыққа лайықты ешкім жоқ» куҽлігі болғаны баяндалатын хадиске нҧсқаныз (бҧл хадисті ҽл-Бухари (№7372) жҽне Муслим (№19) ҿздерінің «Сахих» жинақтарында келтірген);
Оқушыларға екі куҽліктің ҧлықтығын жҽне маңызын, адам Исламға сол сҿздерді айту арқылы алғаш кіретінін тҥсіндіріңіз;
Жалған діндердің мысалдарын келтіріңіз: иудаизм, христиан, пҧтқа табынушылық т.б.
Исламнан басқа дінді ҧстанып қайтыс болған адам Тозаққа тҥсетінін тҥсіндіріңіз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға Исламның негізін ескерту; 2- Оқушыларға Ислам дінін мақтаныш ету сезімін ҧялату; 3- Исламнан басқа кез келген дін жалған екенін оқушыларға тҥсіндіру.
ТОҒЫЗЫНШЫ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: ПАЙҒАМБАРЫМ – МУХАММАД
(оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!)
____________________________________________________
Пайғамбарым – Мухаммад ибн Абдуллаһ ибн Абдулмутталиб. Аллаһ оны барлық адамдарға жіберді.
Аллаһ оны адамдарды тек Жалғыз Аллаһқа ғана қҧлшылық етуге шықыру ҥшін жҽне олардың Аллаһтан басқа кез келген нҽрсеге қҧлшылық етуден бас тартулары ҥшін жіберді.
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
Бос орындарды тиісті сөздермен толтырыңдар: 1) Пайғамбардың есімі ………………………………………………………………….. 2) Аллаһ оны барлық ……………………………………………. жіберді. 3) Аллаһ оны адамдарды ……………………........................... шақыруы ҥшін жіберді. 4) Аллаһ оны адамдардың …………………....................................................... жіберді.
III
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларға Аллаһтың Ҿз қҧлдарына деген нығметтерінің (мейірімінің) бірі – оларды Жалғыз Аллаһқа ғана қҧлшылық етуге шақырған Мухаммад пайғамбарды (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) жібергені екендігін тҥсіндіріңіз;
Оқушыларға Аллаһтың Елшісіне (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) деген махаббаттың талап ететін нҽрселерінің бірі – оның бҧйрықтарына бағыну жҽне оған ілесу екенін тҥсіндіріңіз;
Аллаһтан басқа ҽлдебіреуге қҧлшылық етуден сақтандырыңыз;
Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) аты аталғанда оған салауат айтуға ынталандырыңыз (ҥйретіңіз);
Оқушылардың санасына қонымды сҿздермен оның (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) піл жылында дҥние келуінің тарихын баяндап беріңіз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларды Мухаммад пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) шыққан тегімен таныстыру; 2- Аллаһ Тағаланың Мухаммадты (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) барлық адамдарға жібергенін тҥсіндіру; 3- Оқушыларға Мухаммад пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) адамдарға жіберілгенінің даналығын тҥсіндіру.
ПАЙҒАМБАРЫМ – МУХАММАД (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!)
Кім Елшіге (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) мойынсҧнса, Жҽннатқа кіреді. Кім Елшіге (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) бағынбаса, Тозаққа тҥседі. СОНДЫҚТАН: Мен Елшіні (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) жақсы кҿруім керек жҽне оған бағынуым керек.
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
Бос орындарды тиісті сөздермен толтырыңдар:
1) Кім Елшіге (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) мойынсҧнса,
.................................кіреді, ал кім Елшіге (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі
болсын!) бағынбаса, ……………………….. тҥседі.
2) Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) сипаттарына шыншылдық, ……………………….. , ………………………………. жатады.
3) Аллаһтың Елшісінің аты аталғанда не деп айту қажет? ……………………………………………………………………………..
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушыларды Аллаһтың Елшісіне (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) мойынсҧнуға жҽне оны жақсы кҿруге ынталандырыңыз. Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) бҧйырған нҽрсесіне қайшы келуден сақтандырыңыз;
Аллаһтың Елшісін (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) жақсы кҿрген адам онымен бірге Жҽннатта болатынына нҧсқаңыз, бҧл мына хадисте жеткізілгеніндей: «Адам жақсы көргендерімен бірге болады» («Сахих» ҽл-Бухари, №6169);
Оқушылар Пайғамбарды (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) одан сайын жақсы кҿріп, оған ілесуді қалаулары ҥшін, Елшінің (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) ҿмірінен тиісті мысалдарды келтіріп, оның кейбір адамгершілік сипаттары, мысалы, шыншылдығы, сенімділігі, аманатшылдығы, кішіпейілділігі, кешірімділігі туралы баяндап беріңіз;
Пайғамбардың (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) сахабалары (оларға Аллаһ разы болсын!) тарапынан Пайғамбарға деген махаббат пен мойынсҧнушылықтың мысалдарын келтіріңіз. Олар ешқашан оған бағынудан бас тартпағандықтары туралы да ескертіңіз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға Пайғамбарға деген (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) махаббат оған мойынсҧнуда жҽне оның ҿнегесіне ілесуде кҿрінетінін тҥсіндіріңіз; 2- Оқушыларға кім Аллаһтың Елшісіне (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) мойынсҧнса – Жҽннатқа кіретінін, ал кім оған бағынбаса – Тозаққа тҥсетінін тҥсіндіріңіз; 3- Аллаһтың Елшісі (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) бҧйырған нҽрсесіне қайшы келудің қауіптілігін ескертіңіз.
ОНЫНШЫ САБАҚ
I
____________________________________________________
ТАҚЫРЫП: ҚАСИЕТТІ ҚҦРАН
____________________________________________________
Аллаһ Тағала Қасиетті Қҧранды Ҿзінің елшісі Мухаммадқа (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) тҥсірді.
Қасиетті Қҧран – Аллаһ Тағаланың Сҿзі.
Қҧранды жақсы кҿріп, оқу керек жҽне оған сҽйкес амал жасау қажет)
II
____________________________________________________
ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫП
____________________________________________________
1) Аллаһ Тағала Ҿзінің елшісі Мухаммадқа (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) тҥсірген Кітап қалай аталады? …………………
Бос орындарды тиісті сөздермен толтыр:
2) Мен мҧсылманмын. Менің Кітабым – Қасиетті ………………..
Мухаммад пайғамбар (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) былай деп айтты: «Сендердің жақсыларың – Құранды ........................ және оны өзгелерге үйреткендерің».
Мен Аятуль Курсиді жаттап, оны ҽр намаздан кейін жҽне ҧйықтаудан бҧрын оқимын.
____________________________________________________
МҦҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН ЕСКЕРТПЕЛЕР:
____________________________________________________
Оқушылардың санасына қонымды сҿздермен Аллаһтың Елшісіне (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын) Хира ҥңгірінде Қасиетті Қҧран тҥсіріле бастағанының тарихын баяндап беріңіз;
Оқушылардың жҥректеріне Қасиетті Қҧранға деген махабаттың ҿскіндерін салыңыз;
Оқушыларға Қасиетті Қҧранды жаттаған адамға Аллаһтың ҥлкен сыйы бар екенін тҥсіндіріп, оны жаттауға ынталандырыңыз. Пайғамбар (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!): «Сендердің жақсыларың – Құранды үйренгендерің және оны басқаларға үйрететіндерің», - деп айтты («Сахих» ҽл-Бухари, №5027). Пайғамбар (оған Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!) сондай-ақ былай деді: «Кім Құраннан бір әріп болса да оқыса, соған бір игі іс (жазылады), ал (әрбір) игі іске он есе (сауап беріледі), және мен: «Әлиф, Лям, Мим – бұл бір әріп», - деп айтып
тұрған жоқпын, жоқ, «Әлиф» - (бір) әріп, «Лям» - (бір) әріп және «Мим» - (бір) әріп» (ҽт-Тирмизи «Сунан», №2910).
Дҽлел ретінде Аллаһ Тағаланың «Қашан Қҧран оқылса, оған қҧлақ салып тыңдандар да, ҥңдемендер. Мҥмкін, мархаметке бҿленесіңдер!» («ҽл-Ағраф» сҥресі, 204-аят) деген сҿздерін келтіріп, оқушылардың назарын Қасиетті Қҧранға қҧрмет кҿрсетуге, оны ҧлықтауға, оны естіген кезде ҥнсіздік сақтап, тыңдауға аударыңыз;
Қҧранның басқа да аяттарын, атап кҿрсетіңіз, мысалы, Ескерту (ҽз-Зикр), (жақсы мен жаманды) Айырып кҿрсетуші (ҽл-Фурқан), Кітап (ҽл-Китаб);
Оқушыларды (оларға Құран – бұл қайтыс болған адамдарға бағыштап оқып беру үшін
емес, тірі адамдарға Жәннатқа апарар тура жолды көрсету үшін және мүміндерге басшылық
ретінде түсірілген Кітап екенін ескерте отырып – аудармашыдан (каз)) Қҧранға сҽйкес амал етуге, ондағы бҧйрықтарды орындауға жҽне ондағы тыйым салынған нҽрселерден аулақ болуға ынталандырыңыз.
Бҧл сабақтың мақсаты:
1- Оқушыларға Қасиетті Қҧран Аллаһтың Сҿзі болып табылатынын тҥсіндіру; 2- Оқушыларға Қасиетті Қҧранды қҧрметтеу қажет екендігін ескерту; 3- Оқушыларға Қасиетті Қҧрандағы бҧйрықтарды орындау міндетті екендігіне нҧсқау: 4- Оқушыларға Қасиетті Қҧранда аталған тыйым салынған нҽрселерден аулақ болу міндетті екендігіне нҧсқау.
Ҽрі ең соңында ҽлемдердің Раббысы – Аллаһқа мадақ! Пайғамбарымыз Мухаммадқа, оның отбасына жҽне барлық сахабаларына
Аллаһтың игілігі мен сҽлемі болсын!